Βοήθημα Περιγραφική Ανατομικής ΙΙ - ΚΝΣ 1. Θαλαμος και συνδεσεις του 2. Μακρες συνδετικες ινες 3. Πυρηνες υποθαλαμου και λειτουργιες τους 4. Μεταιχμιακο συστημα και συνδεσεις του 5. ΑΝΣ 6. Ανιοντα δεματια 7. Κατιοντα δεματια 8. Παρεγκεφαλιδα και συνδεσεις της 9. Ρυθμιση αναπνοης 10. Νευρογενης ρυθμιση αρτηριακης πιεσης 11. Καταστολη του αλγους 12. Μετωπιαιες τομες εγκεφαλου (βοηθεια για προοδο) 13. Εγκαρσιες τομες εγκεφαλου (βοηθεια για προοδο) Θάλαμος Θάλαμος: ωοειδές όγκωμα φαιάς ουσίας. Οξύτερο άκρο: προς τα εμπρός και έσω Διογκωμένο άκρο: προς τα πίσω και έξω (προσκέφαλο). Κάθε θάλαμος αποτελείται από φαιά ουσία που καλύπτεται από λευκή ουσία. Ζωνιαία στιβάδα τον καλύπτει από πάνω και τον χωρίζει από πλάγια κοιλία. Έξω μυελώδες πέταλο τον καλύπτει από έξω και τον χωρίζει από έσω κάψα. Συνδέσεις θαλάμου:
Κεντρικός πυρήνας ενδοπεταλιακής ομάδας: παίρνει από εμβολοειδή πυρήνα, έσω ωχρά και δικτυωτό σχηματισμό και δίνει προς ραβδωτό σώμα Πρόσθια ομάδα πυρήνων: αμφίδρομα με μαστία (μέσω μαστιοθαλαμικής δεσμίδας) και με έλικα προσαγωγίου και από ιππόκαμπο μέσω ψαλίδας Έσω ομάδα πυρήνων: παίρνει από μετωπιαίο λοβό, υποθάλαμο, έσω ωχρά, επικλινή πυρήνα (προς έσω ραχιαίο) και δίνει σε μετωπιαίο λοβό Έξω ομάδα πυρήνων: 1. Ραχιαίοι: ραχιαίος έξω: δίνει προς άνω έσω επιφάνεια βρεγματικού λοβού οπίσθιος έξω: δίνει προς άνω έσω επιφάνεια βρεγματικού λοβού 2. Κοιλιακοί: κοιλιακός πρόσθιος: παίρνει από έσω ωχρά και δίνει προς προκινητικό φλοιό και συμπληρωματική κινητική χώρα κοιλιακός έξω: παίρνει πάλι από έσω ωχρά και από οδοντωτό πυρήνα και δίνει σε κύριο κινητικό φλοιό κοιλιακός οπίσθιος: κοιλιακός οπίσθιος έξω (παίρνει από νωτιαίο λημνίσκο και από έσω λημνίσκο) + κοιλιακός οπίσθιος έσω (παίρνει από λημνίσκο του τριδύμου και από μονήρη πυρήνα) και στέλνουν προς οπίσθια κεντρική έλικα και προς τον έξω πυρήνα της αμυγδαλής Έσω γονατώδες σώμα: παίρνει από έξω λημνίσκο και βραχίονα κάτω διδυμίου και δίνει προς πρωτογενή ακουστικό φλοιό και ακουστικό κέντρο του λόγου και έξω πυρήνα αμυγδαλής Έξω γονατώδες σώμα: παίρνει από οπτική ταινία και δίνει προς πρωτογενή οπτικό φλοιό (μέσω οπτικής ακτινοβολίας) και βραχίονα άνω διδυμίου για προτετραδυμικό πυρήνα (οπτικά αντανακλαστικά) και έξω πυρήνα αμυγδαλής Προσκέφαλο: παίρνει και δίνει προς οπίσθιο τμήμα έξω επιφάνειας κροταφικού, βρεγματικού και ινιακού λοβού και σφηνοειδές λόβιο
Μακρές συνδετικές ίνες Άνω ινιομετωπιαία και κάτω ινιομετωπιαία δεσμίδα Τοξοειδής δεσμίδα μετωπιαίο λοβό με κάτω βρεγματικό λόβιο, κροταφικό λοβό και λίγο ινιακό λοβό Προσαγώγιο: υπερμεσολόβια έλικα με ενδορρινικό φλοιό Αγκιστροειδής δεσμίδα: μετωπιαίο λοβό με κροταφικό λοβό (άγκιστρο) Άνω επιμήκης δεσμίδα: μετωπιαίο με κροταφικό και ινιακό λοβό Κάτω επιμήκης δεσμίδα: κροταφικό με ινιακό λοβό Υποθάλαμος 12 ζεύγη πυρήνων εκατέρρωθεν της τρίτης κοιλίας και έναν από κάτω της (ο τοξοειδής) Τοξοειδής: GHRH, ντοπαμίνη, πρόσληψη τροφής Οπίσθιος: αύξηση αρτηριακής πίεσης, τρόμος, μυδρίαση (ΣΝΣ) Έσω ραχιαίος: κιρκάδιος ρυθμός, αρτηριακή πίεση (ΣΝΣ) Έξω ραχιαίος: δέχεται αισθητηριακά και σωματικά ερεθίσματα Έσω κοιλιακός: κορεσμός (κέντρο κορεσμού), νευροπεπτίδια Έξω πυρήνας: δίψα - πείνα (κέντρο πείνας) (ΠΝΣ) Παρακοιλιακός: ρύθμιση της όρεξης, γαστρικά αντανακλαστικά, γεννητικές επιδράσεις - στύση (ΠΝΣ), CRH, απόκκριση στρες (ΣΝΣ), ΑDH, Oxt Περικοιλιακός: λεπτίνη, γαστρίνη, σωματοστατίνη, νευροπεπτίδιο, TRH, LHRH, διεγείρει το ΣΝΣ Προοπτικός: θερμορρύθμιση (εφίδρωση - δίψα), GnRH Υπεροπτικός: ADH, Oxt (ΣΝΣ) Υπερχιασματικός: κιρκάδιοι ρυθμοί Έξω πυρήνας μαστίων: μνήμη (υπόμνηση κυκλώματος Papez) Έσω πυρήνας μαστίων: μνήμη (υπόμνηση κυκλώματος Papez) Μεταιχμιακό σύστημα
Ιπποκάπειος σχηματισμός: (Ιδίως) ιππόκαμπος (αμμώνειο κέρας) Οδοντωτή έλικα Ενδορρινικός φλοιός (παραϊπποκάμπειας έλικας) Παρυφή (Ιδίως) ιππόκαμπος: Υπόθεμα (Ιδίως) αμμώνειο κέρας (σώματα, ΑΚ1 - ΑΚ4) Σκάφη (ίνες) Ο ιππόκαμπος βρίσκεται στο έδαφος του κροταφικού κέρατος της πλάγιας κοιλίας. Εσωτερικές συνδέσεις ιπποκάμπου: Αισθητικός συνειρμικός φλοιός > ενδορρινικός φλοιός Ενδορρινικός φλοιός > οδοντωτή έλικα μέσω ινών διάτρητης οδού Σπειραματικά κύτταρα οδοντωτής έλικας > ΑΚ3 ζώνη Πρωτογενείς νευρώνες ΑΚ3 ζώνης > α) παρυφή + β) ΑΚ1 ζώνη Πρωτογενείς νευρώνες ΑΚ1 ζώνης > υπόθεμα Πρωτογενείς νευρώνες υποθέματος > α) διά της οδού της σκάφης προς παρυφή + β) ενδορρινικό φλοιό Πυραμιδικά κύτταρα ενδορρινικού φλοιού > αισθητικός συνειρμικός φλοιός Η παρυφή συνεχίζεται με το οπίσθιο σκέλος της ψαλίδας το οποίο συνδέεται με το αντίπλευρο μέσω του συνδέσμου της ψαλίδας (ή σύνδεσμος των ιπποκάμπων). Παρυφή > οπίσθια σκέλη ψαλίδας > σώμα ψαλίδας > πρόσθια σκέλη ψαλίδας > μαστία υποθαλάμου
Προσαγωγές συνδέσεις ιπποκάμπου: Από υπερμεσολόβια έλικα (μέσω προσαγωγίου) και φαιό ένδυμα (μέσω έσω και έξω επιμήκων χορδών) Από διαφραγματικούς πυρήνες (μέσω ψαλίδας) Από τον άλλο ιππόκαμπο (μέσω συνδέσμου των ιπποκάμπων) Από συνειρμικό οσφρητικό και αισθητικό φλοιό Απαγωγές συνδέσεις ιπποκάμπου (μέσω ψαλίδας): Προς το μαστίο Προς την έξω προοπτική χώρα και το πρόσθιο τμήμα του υποθαλάμου Προς τους πρόσθιους πυρήνες του θαλάμου Προς την καλύπτρα του μέσου εγκεφάλου Προς τους διαφραγματικούς πυρήνες Προς τον πυρήνα της ηνίας (μέσω μυέλινης ταινίας) Απαγωγές συνδέσεις ιπποκάμπου (όχι μέσω ψαλίδας): Προς συνειρμικό αισθητικό φλοιό Η αμυγδαλή βρίσκεται μπροστά - πάνω από το πρόσθιο άκρο του κροταφικού κέρατος της πλάγιας κοιλίας, συγχωνεύεται με το πέρας της ουράς του κερκοφόρου πυρήνα, χορηγεί τελική (ή μεθόριο) ταινία που απολήγει στον έσω κοιλιακό πυρήνα του υποθαλάμου (φέρεται διά της κοιλιακής επιφάνειας του θαλάμου). Προσαγωγές υποφλοιώδεις συνδέσεις αμυγδαλής (προς έξω πυρήνα): Οπίσθιος κοιλιακός πυρήνας θαλάμου (σωματική αισθητικότητα) Έξω και έσω γονατώδες σώμα Μονήρη πυρήνα προμήκους (σπλαγχνική αισθητικότητα, γεύση) Υποθάλαμο Υπομέλανα τόπο (ΣΝΣ, προσοχή) Δικτυωτό σχηματισμό μέσου εγκεφάλου
Προσαγωγές φλοιώδεις συνδέσεις αμυγδαλής (προς έξω πυρήνα): Κογχικό (προμετωπιαίο) φλοιό (απόσυρση) Βρεγματικό, κροταφικό (άνω έλικα), ινιακό λοβό Νήσο του Reil (συναισθηματική εκτίμηση άλγους) Ιππόκαμπο - ενδορρινικό φλοιό Βασικό πυρήνα του Meynert (εγρήγορση, άγχος) Απαγωγές συνδέσεις αμυγδαλής (από τον κεντρικό πυρήνα μέσω τελικής ταινίας): Υπομέλανα τόπο Υποθάλαμο (καρδιά, CRH) > ραχιαίο πυρήνα πνευμονογαστρικού (ΠΝΣ) Περι τον υδραγωγό φαιά ουσία (προς προμήκη και δικτυωτό σχηματισμό) Έσω παραβραγχιακό πυρήνα (αναπνευστικό κέντρο προμήκους) Επικλινή πυρήνα (κοιλιακή αμυγδαλική απαγωγός οδός) Κλινόμορφο (ή βασικό) πυρήνα (καθορίζει τη συμπεριφορά ανάλογα με το φύλο) Επικλινής πυρήνας: επικεφαλής πυρήνων διαφράγματος (βρίσκεται στη συβολή κελύφους και κερκοφόρου πυρήνα, μπορεί να θεωρηθεί μέρος του ραβδωτού σώματος) Απαγωγές συνδέσεις επικλινούς πυρήνα: Ωχρά σφαίρα Ραβδωτό σώμα Προμετωπιαίο φλοιό Ραχιαίο έσω πυρήνα θαλάμου Προσαγωγές συνδέσεις επικλινούς πυρήνα: Κεντρικό πυρήνα αμυγδαλής (μέσω τελικής ταινίας) Κοιλιακή καλυπτρική περιοχή (ντοπαμίνη)
Προσαγωγές συνδέσεις πυρήνων διαφράγματος: Αμυγδαλή (μέσω διαγώνιας ταινίας του Broca) Ιππόκαμπο (μέσω ψαλίδας) Οσφρητικό βολβό Στέλεχος (μονοαμινεργικοί νευρώνες) Απαγωγές συνδέσεις πυρήνων διαφράγματος: Ιππόκαμπο (μέσω ψαλίδας) Πυρήνα της ηνίας (μέσω μυέλινης ταινίας) Προσαγώγιο Ίνες προς τα πίσω: από υπερμεσολόβια έλικα προς ενδορρινικό φλοιό και ιπποκάμπειο σχηματισμό (κύκλωμα Papez) Ίνες προς τα εμπρός: τρυπούν το μεσολόβιο και διά της ψαλίδας φέρονται στους διαφραγματικούς πυρήνες και στην παραοσφρητική χώρα Κύκλωμα Papez: Αφορά στη διαχείρηση μνήμης, συγκίνηση, ενσυναισθησία Έλικα προσαγωγίου > παραϊπποκάμπεια έλικα (ενδορρινικό φλοιό) (μέσω προσαγωγίου) > προς ιππόκαμπο (διά της διάτρητης οδού ή διά της οδού της σκάφης) > παρυφή > οπίσθια σκέλη ψαλίδας > σώμα ψαλίδας > πρόσθια σκέλη ψαλίδας > μαστία > πρόσθιο πυρήνα θαλάμου (διά της μαστιοθαλαμικής δεσμίδας) > προβολές στην έλικα του προσαγωγίου (διά του γόνατος της έσω κάψας) Πρόσθιος σύνδεσμος > φέρεται εγκάρσια στην τρίτη κοιλία, απόληξη ρύγχους μεσολοβίου, (συνδεσμικές ίνες ρινικού εγκεφάλου, λεπτή υποστρόγγυλη δεσμίδα κοίλη προς
τα πίσω) και περιέχει ίνες από τις παρακάτω δομές (αμφετερόπλευρα): οσφρητικό βολβό πρόσθια διάτρητη ουσία αμυγδαλή κροταφικό και ινιακό λοβό τελική ταινία Λειτουργίες: Ιπποκάμπειος σχηματισμός: Άμεση συναισθηματική αντίδραση Νευρογένεση και προώθηση προς τον οσφρητικό βολβό και λοιπό ΚΝΣ (rostral migratory stream) Πρόσφατη μνήμη (προώθηση προς μόνιμη) Ρύθμιση του Stress (μέσω υποθαλάμου (CRH)) Αμυγδαλή: Σχετίζεται με συναισθηματικές αντιδράσεις Φόβος, θυμός, άγχος Συστολή, αναστολές Επιθετική ή αμυντική συμπεριφορά Καθορισμός του ποιές μνήμες θα αποθηκευτούν και σε ποιά περιοχή του εγκεφάλου, ανάλογα με τη σημαντικότητά τους Γενικά έχει σχέση με άμυνα και επιβίωση Ελικα προσαγωγίου: Οπίσθια μοίρα: ενεργοποίηση, συγκίνηση από εξωτερικά ερεθίσματα, αντίδραση - έλεγχος σε ερεθίσματα άλγους Πρόσθια μοίρα: Γνωσιακή λειτουργία, έλεγχος κίνησης, λήψη απόφασης, δράση σε αναμονή ανταμοιβής, ενσυναίσθηση Ενδιάμεση μνήμη Επικλινής πυρήνας:
Διεγερώμενος προκαλεί αίσθημα χαράς, ηδονής, ανταμοιβής (μέσω ντοπαμίνης) και γέλωτα Διεγείρεται και από εξαρτηριογόνες ουσίες Σχετίζεται με το Placebo effect Διαφραγματικοί πυρήνες: σεξουαλική διέγερση Προβολές στον φλοιό Χολινεργικές προβολές: Διαφραγματικοί πυρήνες (ηνία, επίφυση, και μέσω ψαλίδας προς ιππόκαμπο και αμυγδαλή) Βασικός πυρήνας του Meyert (προς όλον τον υπόλοιπο τελικό και διάμεσο εγκέφαλο) Νοραδρενεργικές προβολές: Υπομέλας τόπος (προς όλον τον τελικό και διάμεσο εγκέφαλο) Πυρήνες δικτυωτού σχηματισμού (προς τα κάτω κυρίως και προς παρεγκεφαλίδα) Ντοπαμινεργικές προβολές: Πυρήνες κοιλιακής καλυπτρικής χώρας (προς όλο τον τελικό και διάμεσο εγκέφαλο εκτός ραβδωτού σώματος) Μέλαινα ουσία (προς το ραβδωτό σώμα) Σεροτονινεργικές προβολές: Από πυρήνες της ραφής του δικτυωτού σχηματισμού > κυριολεκτικά προς όλο το ΚΝΣ Εξαρτήσεις: Kέλυφος επικλινούς πυρήνα: Αμφεταμίνες Οπιοειδή
THC (κάναβις) Νικοτίνη Κοκαΐνη Αιθανόλη Κεντρικός πυρήνας της αμυγδαλής: Κοκαΐνη Αιθανόλη Κλινόμορφος πυρήνας: Οπιοειδή THC (κάναβις) Νικοτίνη Κοκαΐνη Αιθανόλη ΑΝΣ Ο διάμεσος πυρήνας μέσω του διαμεσονωτιαίου δεματίου συμβάλλει και στο κατακόρυφο βλέμμα. Ο πυρήνας του Darkshevitch βρίσκεται μέσα στον οπίσθιο σύνδεσμο, δίπλα και επί τα εντός του Cajal. Έσω επιμήκης δεσμίδα Διατρέχει όλο το στέλεχος και τα Α1-Α4 νευροτόμια Συνδέει διάφορους πυρήνες του εγκεφαλικού στελέχους και πυρήνες των προσθίων κεράτων των 4 πρώτων αυχενικών νευροτομίων. Πυρήνας του Cajal (και διαμεσονωτιαίο δεμάτιο) Πυρήνας του Darkshevitch Προτετραδυμικοί πυρήνες
Μέσω οπισθίου συνδέσμου οι ίνες από τους προτετραδυμικούς πυρήνες χιάζονται (οφθαλμοκινητικό αντανακλαστικό) Οφθαλμοκινητικοί πυρήνες Αιθουσαίοι πυρήνες (έσω, έξω, κάτω, άνω) Πυρήνας του προσωπικού Κινητικός πυρήνας του τριδύμου Πυρήνας του υπογλωσσίου Μεικτός πυρήνας Κεντρική καλυπτρική δεσμίδα Σημαντική οδός του εξωπυραμιδικού συστήματος (συντονισμός κινήσεων) Κάτω ελαϊκός πυρήνας Ωχρά σφαίρα, κέλυφος, φακοειδής αγκύλη (ωχρελαϊκό δεμάτιο) Ερυθρός πυρήνας (ερυθρελαϊκό και ερυθροδικτυωτό δεμάτιο) Κεντρική φαιά ουσία (δικτυωτοελαϊκό δεμάτιο) Και από αβέβαιη ζώνη (υποθαλάμιας χώρας) > κάτω ελαϊκό πυρήνα Κάτω πυρήνα ελάιας > παρεγκεφαλίδα (ελαιοπαρεγκεφαλιδικές ίνες) Ραχιαία επιμήκης δεσμίδα Η οδός διά της οποίας ο υποθάλαμος καθοδηγεί το ΣΝΣ και το ΠΝΣ Στο μέσο εγκέφαλο και στη γέφυρα πορεύεται υπό το επένδυμα του υδραγωγού και της τέταρτης κοιλίας αντίστοιχα Στον προμήκη διασπάται και συνεχίζει α) στην πλάγια δέσμη του ΝΜ για σύνδεση με σύνδεση με θωρακοοσφυϊκό πυρήνα του ΣΝΣ (Θ1-Ο3) και β) γύρω από τον κεντρικό σωλήνα του ΝΜ για σύνδεση με τους ιερούς πυρήνες του ΠΝΣ (Ι2-Ι4) Συνδέσεις ραχιαίας επιμήκους δεσμίδας: Περί τον υδραγωγό φαιά ουσία (για ρύθμιση της αντίληψης του πόνου) Κοιλιακή καλυπτρική περιοχή (έκκριση ντοπαμίνης) Κέντρα δικτυωτού σχηματισμού στο στέλεχος για τη ρύθμιση αναπνοής, καρδιακού ρυθμού, πίεσης
Κινητικούς πυρήνες τριδύμου - υπογλωσσίου (αντανακλαστικές κινήσεις μασητήρων και γλώσσας από γευστικά ερεθίσματα) Άγει οσφρητικές (από μεσοσκελιαίο πυρήνα, κεντρικό καλυπτρικό πυρήνα) προς υποθάλαμο Άγει γευστικές (από μονήρη πυρήνα, κεντρικό καλυπτρικό πυρήνα) προς υποθάλαμο Άγει σεροτονινεργικές ίνες από πυρήνες της ραφής προς υποθάλαμο (για κιρκάδιο ρυθμό και έλεγχο πρόσληψης τροφής) Λειτουργίες ANΣ από διαφάνειες Τα υπόλοιπα του ΑΝΣ να διαβαστούν από διαφάνειες και 2ο τόμο Παπαδόπουλου. Ανιόντα δεμάτια Δεμάτια οπίσθιας δέσμης (dorsal system) Ισχνό (επικριτική αφή, κιναισθησία, παλλαισθησία κάτω άκρων και κορμού) Σφηνοειδές (επικριτική αφή, κιναισθησία, παλλαισθησία άνω άκρων)
Δεμάτια πρόσθιας και πλάγιας δέσμης ΝΜ (anteriolateral system) Πιο αργή οδός, λιγότερο εμμύελες νευρικές ίνες, πιο πρωτόγονες λειτουργίες. Νωτιαιοθαλαμικά Πλάγιο νωτιαιοθαλαμικό (πόνος και θερμοκρασία) Πρόσθιο νωτιαιοθαλαμικό (αδρή αφή και πίεση)
Νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικά Οπίσθιο νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικό (λεπτή ρύθμιση κορμού και κάτω άκρων - ασυνείδητη ιδιοδεκτικότητα κίνησης) Πρόσθιο νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικό (αδρή ρύθμιση κορμού και κάτω άκρων - ασυνείδητη ιδιοδεκτικότητα στάσης) Σφηνοειδές-σφηνοειδοπαρεγκεφαλιδικό (λεπτή ρύθμιση άνω άκρων - ασυνείδητη ιδιοδεκτικότητα κίνησης) Άνω (rostral) νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικό (αδρή ρύθμιση άνω άκρων - ασυνείδητη ιδιοδεκτικότητα στάσης)
Λοιπά δεμάτια πρόσθιας και πλάγιας δέσμης Νωτιαιοτετραδυμικό (προς τα άνω διδύμια, αντίδραση των οφθαλμών ή/και των βλεφάρων ανάλογα με τα ερεθίσματα) Νωτιαιοελαϊκό (σε όλον τον ΝΜ, προς ελαϊκό πυρήνα, ταχεία προσαρμογή της κίνησης στα ερεθίσματα) Νωτιαιοδικτυωτό (Εγρήγορση ανάλογα με τα εισερχό-μερα ερεθίσματα)
Οδοί του τριδύμου νεύρου
Αντανακλαστικά μασητήριων μυών Από τους μασητήριους μύες χορηγούνται ιδιοδέκτριες ίνες οι οποίες εισερχόμενες στην γέφυρα αποτελούν τη μεσεγκεφαλική ρίζα του τριδύμου και συνάπτονται με τον μεσεγκεφαλικό πυρήνα του τριδύμου ο οποίος χορηγεί παράπλευρους κλάδους προς τον παρακείμενο κινητικό πυρήνα του τριδύμου. Έτσι, εκλύονται τα αντανακλαστικά των μασητήριων μυών. Διανευροτομιακά (ιδία) δεμάτια
Προσοχή: Τα ιδία δεμάτια δεν ανήκουν στα ανιόντα ή κατιόντα δεμάτια. Κατιόντα δεμάτια
Εξωπυραμιδικό σύστημα Ερυθρονωτιαίο Αιθουσαιονωτιαίο Δικτυωτονωτιαία (προσθιο ή γεφυρικό και πλάγιο ή προμημικό) Ελαιονωτιαίο Υποσύνολα πλαγίου δικτυωτονωτιαίου:
Ραφονωτιαία (από μέγα πυρήνα ραφής, για αντίληψη πόνου) Μονηρονωτιαία (από μονήρη πυρήνα, για ρύθμιση αναπνοής και κυκλοφορίας) Το τετραδυμονωτιαίο δεν ανήκει στο εξωπυραμιδικό επειδή δεν έχει σχέση με αρμονία και ρύθμιση κινήσεων: Συνδέσεις παρεγκεφαλίδας Προσαγωγές οδοί προς την παρεγκεφαλίδα: Οπίσθιο νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο Πρόσθιο νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο Σφηνοειδές-σφηνοειδοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο
Άνω (rostral) νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο Νωτιαιοελαϊκό δεμάτιο (τα παραπάνω αναφέρθηκαν προηγουμένως) Τετραδυμοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο Οπτική οδός (από άνω διδύμια) - ακουστική οδός (από κάτω διδύμια) και φέρεται αχίαστο μέσω άνω σκέλους. Αιθουσαιοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο Από έσω αιθουσαίο πυρήνα και φέρεται αχίαστο μέσω κάτω σκέλους Φλοιογεφυροπαρεγκεφαλιδική οδός Από τον φλοιό φέρεται προς τους γεφυρικούς πυρήνες όπου μετά από σύναψη σχηματίζονται οι εγκάρσιες γεφυρικές ίνες που χιάζονται στη μέση γραμμή και εισέρχονται στην παρεγκεφαλίδα με τα μέσα σκέλη Δικτυωτοπαρεγκεφαλιδική οδός Από μέσους και έξω δικτυωτούς πυρήνες προμήκους εισέρχεται αχίαστη στο κάτω σκέλος της παρεγκεφαλίδας (υπάρχει και φλοιοδικτυωτοπαρεγκεφαλιδική και νωτιαιοδικτυωτοπαρεγκεφαλιδική οδός, επίσης υπάρχει και φλοιοελαιοπαρεγκεφαλιδική οδός από φλοιό προς κάτω ελαϊκό πυρήνα, μετά σύναψη και χιασμός και παρεγκεφαλίδα μέσω κάτω σκελών) Aπαγωγές οδοί παρεγκεφαλίδας: Συνδέσεις οροφιαίου πυρήνα (Αρχαιοπαρεγκεφαλίδα) Προς έσω και άνω αιθουσαίο πυρήνα (ομόπλευρα μέσω κάτω σκελών) ελέγχει τις κινήσεις των οφθαλμών Προς έξω αιθουσαίο πυρήνα (ομόπλευρα μέσω κάτω σκελών) ελέγχει τη στάση και την ισορροπία μέσω αιθοσαιονωτιαίου δεματίου (ευοδώνει τους εκτείνοντες, αναστέλλει τους καμπτήρες) Προς δικτυωτό σχηματισμό προμήκους (ομόπλευρα μέσω κάτω σκελών) Συνδέσεις σφαιροειδούς πυρήνα (Παλαιοπαρεγκεφαλίδα)
Ερυθρός πυρήνας (αντίπλευρο μέσω άνω σκελών) Δικτυωτός σχηματισμός με διάμεσο πυρήνα του Cajal (μάλλον αντίπλευρα μέσω άνω σκελών) Μέσω άνω σκελών και οι ίνες χιάζονται στη μέση γραμμή στον χιασμό των άνω παρεγκεφαλιδικών σκελών και καταλήγουν στον έξω κοιλιακό πυρήνα του θαλάμου Συνδέσεις εμβολοειδούς πυρήνα (Παλαιοπαρεγκεφαλίδα) Με ερυθρό πυρήνα (αντίπλευρο μέσω άνω σκελών) Με κεντρικό πυρήνα ενδοπεταλικής ομάδας θαλάμου (και μέσω αυτού με έσω ωχρά και ραβδωτό σώμα) Συνδέσεις οδοντωτού πυρήνα (Νεοπαρεγκεφαλίδα) Με ερυθρό πυρήνα (αντίπλευρο μέσω άνω σκελών) Μέσω άνω σκελών και οι ίνες χιάζονται στη μέση γραμμή στον χιασμό των άνω παρεγκεφαλιδικών σκελών και καταλήγουν στον έξω κοιλιακό πυρήνα του θαλάμου και από εκεί προς έσω ωχρά και προς κινητικό φλοιό Τα υπόλοιπα περί παρεγκεφαλίδας να διαβαστούν καλά από eclass. Ρύθμιση αναπνοής Το καρωτιδικό σώμα, χημειοϋποδοχέας της έσω καρωτίδας, ανιχνεύει την αύξηση της pco2 του αίματος και μέσω του νεύρου του καρωτιδικού κόλπου του IX στέλνει ώσεις προς το ραχιαίο α.π. που βρίσκεται στο έξω τμήμα του μονήρη πυρήνα, ο οποίος βρίσκεται στην άνω (ανοιχτή) μοίρα του προμήκη. Χημειοϋποδοχείς της χημοευαίσθητης περιοχής της άνω μοίρας του προμήκους, ανιχνεύουν έμμεσα την αύξηση της pco2 στο αίμα του εγκεφάλου (μέσω της αύξησης των Η+ του ΕΝΥ της 4ης κοιλίας, τα οποία συνδέονται στους χημειοϋποδοχείς) και στέλνουν ώσεις επίσης στον ραχιαίο α.π. Ο ραχιαίος α.π. διεγείρεται και στέλνει ώσεις στους ετερόπλευρους πυρήνες του προσθίου κέρατος του ΝΜ διεγείροντας το ετερόπλευρο φρενικό νεύρο (Α3-Α5) για να συσταλεί το διάφραγμα καθώς και ίνες των ετερόπλευρων μεσοπλεύριων νεύρων (Θ1-
Θ11) που θα νευρώσουν τους έξω μεσοπλεύριους μύες και έτσι θα πραγματοποιηθεί η ακούσια εισπνοή εν ηρεμία (2 δευτερόλεπτα περίπου). Στη συνέχεια για 3 δευτερόλεπτα περίπου ο ραχιαίος α.π. δεν στέλνει ώσεις, το διάφραγμα και οι έξω μεσοπλεύριοι μύες χαλαρώνουν, το θωρακικό τοίχωμα λόγω ελαστικότητας ξανά επανέρχεται και έτσι η εκπνοή συμβαίνει παθητικά. Ο κοιλιακός α.π. ενεργοποιείται όταν υπάρχει ανάγκη για έντονη εκπνοή (π.χ. κατά την άσκηση), οπότε στέλνει ώσεις προς τους ετερόπλευρους πυρήνες του προσθίου κέρατος του ΝΜ διεγείροντας ίνες των αντίπλευρων κατώτερων μεσοπλεύριων νεύρων (Θ5-Θ12) που θα νευρώσουν τους κοιλιακούς μύες (έξω λοξό, έσω λοξό, εγκάρσιο κοιλιακό, ορθό κοιλιακό) οι οποίοι πιέζουν τα σπλάχνα της κοιλίας πάνω προς το διάφραγμα συμβάλλοντας στην ελάττωση του όγκου του θώρακα και στην εκπνοή καθώς και ίνες των αντίπλευρων μεσοπλεύριων νεύρων (Θ1-Θ11) που θα νευρώσουν τους έσω και τους εν τω βάθει μεσοπλεύριους μύες που επίσης συμβάλλουν στην εκπνοή. Να τονίσουμε ότι όταν λειτουργεί ο ραχιαίος α.π. μέσω ενδιάμεσων νευρώνων προκαλεί αναστολή του κοιλιακού α.π. καθώς και όταν λειτουργεί ο κοιλιακός α.π. προκαλεί αναστολή του ραχιαίου α.π. έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι εισπνευστικοί μύες δεν θα είναι ενεργοί ταυτόχρονα με τους εκπνευστικούς μύες. Ο έσω παραβραγχιακός πυρήνας, που βρίσκεται πλησίον υπομέλανος τόπου, παίζει ρόλο στον αναπνευστικό ρυθμό. Νευρογενής ρύθμιση αρτηριακής πίεσης Τα παρακάτω παραθέτονται με λεπτομέρεια για την πλήρη κατανόηση του σημαντικού αυτού μηχανισμού (στις εξετάσεις δεν χρειάζεται να γραφούν τόσο λεπτομερώς). Η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης θα ξαναδιδαχθεί λεπτομερώς στην Φυσιολογία Εαρινού μαζί και με τους μακροπρόθεσμους μηχανισμούς. Ο νευρογενής αποτελεί τον ταχύτατο μηχανισμό που διαθέτει ο άνθρωπος για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης (χρονική κλίματα sec έως min) Μέσα σε λίγα μόνο sec (5-10 sec) προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης στο διπλάσιο του φυσιολογικού Προσαγωγές οδοί
Νεύρο του καρωτιδικού κόλπου (νεύρο του Hering) του ΙΧ από Καρωτιδικό κόλπο Καρωτιδικό σωμάτιο Χ από Αορτικό τόξο Αορτικά σωμάτια Τασεοϋποδοχείς χαμηλής πίεσης κόλπων και κοιλιών Συντονιστικό κέντρο (προμήκης, φλοιός) Αμφοτερόπλευρα μέσα στο δικτυωτό σχηματισμό του προμήκους και του ουραίου τμήματος της γέφυρας υπάρχει μια περιοχή που ονομάζεται αγγειοκινητικό κέντρο (ρυγχαία πλαγιοκοιλιακή μοίρα του προμήκη ή RVLM). Το κέντρο αυτό φαίνεται ότι χρησιμοποιεί ως ΝΔ το γλουταμικό. Το κέντρο αυτό περιέχει: Μια αγγειοσυσταλτική περιοχή που εντοπίζεται αμφοτερόπλευρα στις προσθιοπλάγιες περιοχές του πρόσθιου τμήματος του προμήκους. Οι νευρώνες που προέρχονται από την περιοχή αυτή κατανέμουν τις ίνες τους σε όλα τα επίπεδα του ΝΜ, όπου διεγείρουν προγαγγλιακούς αγγειοσυσταλτικούς νευρώνες του ΣΝΣ με αποτέλεσμα την πρόκληση αγγειοσυστολής. Μία αγγειοδιασταλτική περιοχή που εντοπίζεται αμφοτερόπλευρα στις προσθιοπλάγιες περιοχές του ουραίου ημίσεως του προμήκους. Οι νευρικές ίνες των νευρώνων αυτών προβάλλουν προς τα άνω, δηλαδή προς την αγγειοσυσταλτική περιοχή και αναστέλλουν την αγγειοσυσταλτική δράση της περιοχής αυτής με αποτέλεσμα την πρόκληση αγγειοδιαστολής. Παράλληλα με τη ρύθμιση του βαθμού της συστολής των αγγείων, το αγγειοκινητικό κέντρο ρυθμίζει επίσης και την καρδιακή λειτουργία. Τα πλάγια τμήματα του αγγειοκινητικού κέντρου εκπέμπουν διεγερτικές ώσεις προς συμπαθητικές ίνες που φτάνουν στην καρδιά και προκαλούν αύξηση της καρδιακής συχνότητας και συσταλτικότητας, όταν αυτό είναι απαραίτητο. Όταν πρέπει να μειωθεί η καρδιακή λειτουργία, το έσω τμήμα του αγγειοκινητικού κέντρου εκπέμπει νευρικές ώσεις προς τον ραχιαίο πυρήνα του Χ, ο οποίος με τη σειρά του εκπέμπει νευρικές ώσεις μέσω των πνευμονογαστρικών νεύρων προς την καρδιά προκαλώντας ελάττωση της καρδιακής συχνότητας. Μία αισθητική περιοχή η οποία εντοπίζεται αμφοτερόπλευρα στον μονήρη πυρήνα στα οπισθοπλάγια τμήματα του προμήκους και του ουραίου τμήματος της γέφυρας. Οι νευρώνες της περιοχής αυτής δέχονται αισθητικές νευρικές ώσεις κυρίως από τα ΙΧ και Χ και εκπέμπουν ερεθίσματα που συμβάλλουν στη ρύθμιση της δραστηριότητας: α) της αγγειοσυσταλτικής περιοχής, β) της αγγειοδιασταλτικής περιοχής, γ) των πλαγίων τμημάτων και δ) του έσω τμήματος του αγγειοκινητικού κέντρου, παρέχοντας αντανακλαστική ρύθμιση πολλών λειτουργιών του κυκλοφορικού. Συγκεκριμένα οι ώσεις που εκπέμπονται από τους τασεοϋποδοχείς υψηλής πίεσης συνάπτονται με την αισθητική περιοχή και οι δευτερογενείς ίνες α) αναστέλλουν την αγγειοσυσταλτική περιοχή (είτε
άμεσα είτε έμεσα μέσω της διέγερσης της αγγειοδιασταλτικής περιοχής), β) διεγείρουν το έσω τμήμα του αγγειοκινητικού κέντρου το οποίο διεγείρει τον ραχιαίο πυρήνα του Χ και γ) αναστέλλουν πλάγια τμήματα του αγγειοκινητικού κέντρου. Η καρδιακή συχνότητα και η συσταλτικότητα αυξάνουν συνήθως ταυτόχρονα με την πρόκληση αγγειοσυστολής και συνήθως μειώνονται ταυτόχρονα με την αναστολή της αγγειοσυστολής. Επίσης ο μονήρης πυρήνας προκαλεί ελάττωση της έκκρισης ADH από τον υποθάλαμο όταν διεγείρεται μέσω του αντανακλαστικού κάποιου υποδοχέα υψηλής ή χαμηλής πίεσης (σύνδεση βραχυπρόθεσμου με μακροπρόθεσμο μηχανισμό). Υπό φυσιολογικές συνθήκες η αγγειοσυσταλτική περιοχή εκπέμπει ώσεις συνεχώς προς τις αγγειοσυσταλτικές ίνες του ΣΝΣ, με αποτέλεσμα τη συνεχή βραδεία διέγερση των νευρικών αυτών ινών με ρυθμό 0.5 έως 2 ώσεις/sec. Η συνεχής αυτή εκπομπή ονομάζεται συμπαθητικός αγγειοσυσταλτικός τόνος. Συνήθως οι νευρικές αυτές ίνες διατηρούν μια κατάσταση μερικής συστολής των αιμοφόρων αγγείων που χαρακτηρίζεται ως αγγειοκινητικός τόνος. Σε πειραματόζωα με ολική αναισθησία και συνεπώς απώλειας του συμπαθητικού αγγειοσυσταλτικού τόνου η BP ελαττώνεται από 100mmHg σε 50mmHg. Απαγωγοί οδοί ΣΝΣ (μέσω διαφόρων νεύρων) ΠΝΣ (μέσω Χ) Κύρια εκτελεστικά όργανα Βηματοδοτικά και μυϊκά κύτταρα της καρδιάς Το ΠΝΣ μέσω Μ2 υποδοχέων προκαλεί (-) ινότροπη μόνο σε κόλπους, (-) δρομότροπη και (-) χρονότροπη δράση > βραδυκαρδία (μείωση HR) > μείωση CO > μείωση BP Το ΣΝΣ μέσω β1 υποδοχέων προκαλεί (+) ινότροπη, (+) δρομότροπη και (+) χρονότροπη δράση > αύξηση συσταλτικότητας (προκαλεί αύξηση SV) και ταχυκαρδία (αύξηση HR) > αύξηση CO > αύξηση BP Λεία μυϊκά κύτταρα του τοιχώματος των αγγείων Το ΣΝΣ μέσω α1 υποδοχέων προκαλεί, κατά κανόνα, αγγειοσύσπαση στα αρτηρίδια και στις φλέβες > > αύξηση BP Να τονίσουμε ότι η συπαθητική αγγειοσυσταλτική επίδραση μέσω α1 υποδοχέων είναι ιδιαίτερα ισχυρή κυρίως στο GI, στο ήπαρ, στο πάγκρεας και στο δέρμα, ενώ είναι αμελητέα στον εγκέφαλο, στους μύες και στην καρδιά.. Στους σκελετικούς μύες η επινεφρίνη που εκκρίνεται από τον μυελό των επινεφριδίων σε καταστάσεις στρες, μέσω β2 υποδοχέων προκαλεί αγγειοδιαστολή. Αγγειοδιαστολή
προκαλείται και από τοπικούς παράγοντες που επάγονται από την αύξηση του μεταβολισμού του μυ. Στην καρδιά η επινεφρίνη που εκκρίνεται από τον μυελό των επινεφριδίων σε καταστάσεις στρες, μέσω β2 υποδοχέων προκαλεί αγγειοδιαστολή. Αγγειοδιαστολή προκαλείται και από τοπικούς παράγοντες που επάγονται από την αύξηση του μεταβολισμού της καρδιάς. Καταστολή του άλγους Τα κύτταρα των νωτιαίων γαγγλίων είναι ψευδομονόπολα. Οι αλγοϋποδοχείς και οι θερμοϋποδοχείς είναι ελεύθερες νευρικές απολήξεις. Οι Αδ (εμμύελες) και C ίνες (αμύελες), που σχετίζονται με το άλγος, εκφύονται από τους υποδοχείς τους (ελεύθερες νευρικές απολήξεις), φτάνουν στο νωτιαίο γάγγλιο και στη συνέχεια φέρονται μέσα στον ΝΜ, μέσω των οπίσθιων ριζών των νωτιαίων νεύρων και μεταφέρουν ώσεις προς νευρώνες της σπογγώδους ουσίας (Ι) και της ραχιαίας πυκτωματώδους ουσίας του Rolando (ΙΙ) της φαιάς ουσίας του οπισθίου κέρατος του ΝΜ. Από αυτούς τους νευρώνες εκφύονται καινούριες ίνες οι οποίες χιάζονται στον λευκό σύνδεσμο και μεταφέρουν ώσεις μέσω του πλαγίου νωτιαιοθαλαμικού δεματίου. Όσον αφορά στις C ίνες, όταν εισέρχονται στις στιβάδες Ι και ΙΙ δεν συνάπτονται κατευθείαν με τους δευτερογενείς πυρήνες, αλλά εμμέσως, μέσω πολλών ενδιάμεσων νευρώνων που σχηματίζουν δίκτυα σαν δένδρα και μειώνουν σε μεγάλο βαθμό με τον τρόπο αυτό την ικανότητά μας να εντοπίζουμε τον πόνο που προέρχεται από τις ίνες C. Η κεντρική φαιά ουσία του προμήκους περιέχει νευρώνες που προβάλλουν κάτω στον magnus raphe nucleus (μέγα πυρήνα της ραφής του δικτυωτού σχηματισμού στην έσω ζώνη) καθώς και στον πυρήνα της κεφαλικής κοιλιακής μοίρας του προμήκους διεγείροντάς τους. Οι πυρήνες αυτοί με τη σειρά τους προβάλλουν (μέσω της επιχείλιας ζώνης του Lissauer) στη ραχιαία πηκτωματώδη ουσία του Rolando (στιβάδα ΙΙ) σε κάθε ύψος του ΝΜ και διεγείρουν (εκκρίνοντας σεροτονίνη και νορεπινεφρίνη αντίστοιχα) ανασταλτικούς διάμεσους νευρώνες. Στη στιβάδα ΙΙ, οι ανασταλτικοί διάμεσοι νευρώνες εκκρίνουν εγκεφαλίνη και δυνορφίνη και αναστέλλουν τη σύναψη των πρωτογενών με τους δευτερογενής νευρώνες της οδού του πόνου είτε μεσω των προσυναπτικών υποδοχέων οπιοειδών (στις απολήξεις των Αδ και C ινών > ελάττωση εισροής Ca++ > ελαττωμένη απελευθέρωση γλουταμικού και ουσίας P) είτε με των μετασυναπτικών υποδοχέων οπιοειδών (στους δενδρίτες των νευρικών κυττάρων της ραχιαίας πηκτωματώδους ουσίας του Rolando, υπερπολώνοντας τη μεμβράνη τους λόγω της αύξησης της εισροής Κ+, οπότε μείωσης του ESPN).
Αντίστοιχα, οι δύο πυρήνες αυτοί διεγείρουν αντίστοιχους ανασταλτικούς νευρώνες και στον πυρήνα της νωτιαίας δεσμίδας του τριδύμου που σχετίζονται με τον πόνο. Στο παραπάνω σύστημα μπορούμε να επέμβουμε και εμείς με την χορήγηση μορφίνης ενδοφλέβια που θα δράσει όπως και τα ενδογενή οπιοειδή. Να τονίσουμε ότι οι προβλητικοί νευρώνες της κεντρικής φαιάς ουσίας συνεχώς αναστέλλονται από κύτταρα που εκκρίνουν GABA. Ο τοξοειδής πυρήνας του υποθαλάμου με την εκκριση β-ενδορφινων σε καταστασεις stress μπορει να αναστειλει τα GABA κύτταρα (β-ενδορφίνες δράση ίδια με εγκεφαλίνες). Έκκριση εγκεφαλινών ή δυνορφινών από άλλα μέρη του ΚΝΣ που φτάνουν στην κεντρική φαιά ουσία επίσης μπορεί να αναστείλει τα GABA κύτταρα. Οπότε, με τον τρόπο αυτόν αίρεται η αναστολή των προβλητικών νευρώνων. Οπότε σε συγκεκριμένες καταστάσεις (π.χ. έντονου στρες, όπου εκκρίνονται β- ενδορφίνες μαζί με την ACTH) η ουδός του πόνου αυξάνεται σημαντικά. Η αναστολή των GABA κυττάρων της κεντρικής φαιάς ουσίας μπορεί να γίνει και από κύτταρα που παράγουν β-ενδορφίνες και βρίσκονται στην κεντρική φαιά ουσία και τα οποία διεγείρονται από το ΚΝΣ, είτε από μορφίνη την οποία χορηγούμε ενδοφλέβια και διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Τα υπόλοιπα περί δικτυωτού σχηματισμού να διαβαστούν καλά από eclass.
Μετωπιαίες τομές
E
Σώμα μεσολοβίου Πλάγια κοιλία Χοριοειδές πλέγμα
Σώμα μεσολοβίου Πλάγια κοιλία Βρεγματο-ινιακή σχισμή
Γόνυ μεσολοβίου Έλικα προσαγωγίου Κεφαλή κερκοφόρου π. Διαφανές διάφραγμα Κέλυφος Ακτινωτός στέφανος Σπλήνιο μεσολοβίου Οπίσθιο σκέλος ψαλίδας
Πρόσθιο σκέλος έσω κάψας Διαφανές διάφραγμα Κέλυφος Κεφαλή κερκοφόρου π. Νήσος Έξω κάψα Τρίτη κοιλία Σπλήνιο μεσολοβίου Οπίσθιο σκέλος ψαλίδας
Πρόσθια σκέλη ψαλίδας Κεφαλή κερκοφόρου π. Πρόσθιος π. θαλάμου Πρόσθιο σκέλος έσω κάψας Πλάγια κοιλία Κέλυφος Οπτική ακτινοβολία Σώμα ψαλίδας Θάλαμος Οπίσθιο σκέλος έσω κάψας
Ινιακό κέρας πλάγιας κοιλίας Χοριοειδή πλέγματα Μέσο-ραχιαίος π. θαλάμου Διαφανές διάφραγμα Κεφαλή κερκοφόρου π Κέλυφος Πρόσθια σκέλη ψαλίδας Θάλαμος Άνω διδύμια Ουρά κερκοφόρου π.
Ωχρά σφαίρα Κέλυφος Διάμεση μάζα Πρόσθιο σκέλος έξω κάψας Έξω γονατώδες σώμα Προτείχισμα Έσω γονατώδες σώμα Ιππόκαμπος Προσκέφαλο Οπίσθιο σκέλος έσω κάψας
Κέλυφος Τρίτη κοιλία Έξω μοίρα ωχράς σφαίρας Κεφαλή κερκοφόρου π. Υποθάλαμος Έσω μοίρα ωχράς σφαίρας Έξω γονατώδες σώμα Ιππόκαμπος Οπτική ακτινοβολία Παρεγκεφαλίδα Οπίσθιος σύνδεσμος
Εγκεφαλικά σκέλη Χιασμός άνω παρεγκεφαλιδικών σκελών Μαστίο Οπτική οδός Κροταφικό κέρας πλάγιας κοιλίας Μέλανα ουσία Υδραγωγός Οπίσθια διδύμια Ερυθρός π. Ιππόκαμπος
Οπτική οδός Τρίτη κοιλία Άγκιστρο Αμυγδαλοειδής π. Ινιακό κέρας πλάγιας κοιλίας Μαστίο Ερυθρός π. Μελανά ουσία
Οσφρητική ταινία Εγκεφαλίκά σκέλη Οπτικό ν. (ΙΙ) Υδραγωγός Υπομέλας τόπος Άνω παρεγκεφαλιδικά σκέλη
Καλύπτρα Έσω λημνίσκος Υπομέλας τόπος Άνω παρεγκεφ. σκέλη Υδραγωγός
Οδοντωτός π. Έσω λημνίσκος Βασική επιφάνεια Τέταρτη κοιλία Κάτω παρεγκεφ. σκέλη Μέσα παρεγκεφ. σκέλη Σκώληκας
Γέφυρα Κάτω παρεγκεφ. σκέλη Οδοντωτός π. Μέσα παρεγκεφ. σκέλη Τέταρτη κοιλία
Κάτω παρεγκεφ. σκέλη Γέφυρα Μέσα παρεγκεφ. σκέλη Κάτω σκώληκας
Γέφυρα Κάτω παρεγκεφ. σκέλη Μέσα παρεγκεφ. σκέλη Κάτω σκώληκας
Προμήκης μυελός Πυραμίδα Ελαία Αμυγδαλές παρεγκεφ.;