ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ-ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑΣ 2015 ΣΑΒΒΑΤΟ 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 09.00 10.00 Εγγραφές / Δηλώσεις συμμετοχής σε εργαστήρια 10.00 10.30 ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ Έναρξη, χαιρετισμός Προέδρου Βίβιαν Σαχπάζη 10.30-12.00 15λεπτες ομιλίες με θέμα : «Η Επαγγελματική Εξουθένωση του Θεραπευτή» Συντονίστρια: ΡΟΥΜΠΙΝΗ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ, MSc, ECP, Ψυχοθεραπεύτρια, Επόπτρια, Εκπαιδεύτρια 1. «Επαγγελματική Εξουθένωση και Υγεία» Θα παρουσιαστούν στοιχεία και χαρακτηριστικά του εργασιακού άγχους, σε επαγγελματίες υγείας και οι επιρροές από τα ερεθίσματα της καθημερινότητας, όπως οικογενειακή κατάσταση, κρίση, ηλικία, επίπεδο μόρφωσης. Η έννοια της επαγγελματικής εξουθένωσης. Μοντέλα επαγγελματικής εξουθένωσης και υγεία. Συνέπειες της επαγγελματικής εξουθένωσης για την ψυχική υγεία. Περίληψη και συμπεράσματα. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΦΙΟΡΑΚΗΣ, Ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής, μον. απεξάρτησης 18Ανω. Εκπαίδευση: Bachelor of Science in Psychology-Pryfysgol Cymru University of Wales, τελειόφοιτος στο ICPS Κολέγιο Ανθρωπιστικών Επιστημών, MSc in Person Centered Counseling 2. «Δευτερογενής Τραυματισμός και Επαγγελματική Εξουθένωση: Από το πένθος της απώλειας στην ευκαιρία του μετασχηματισμού» Ο κίνδυνος του δευτερογενούς τραυματισμού αποτελεί την πιο κρίσιμη πρόκληση. Ο όρος αναφέρεται στον τραυματισμό του θεραπευτή/τριας κατά την θεραπευτική πρακτική μέσα από την συμμετοχή και ασυνείδητη συμβιωτική συνήχηση με τον βαθύ ψυχικό πόνο του θεραπευόμενου/ης. Συνοψίζει επιγραμματικά βιώματα όπως το δευτερογενές μετάτραυματικό στρες, η κόπωση εν-συναίσθησης, η επαγγελματική εξουθένωση (burn out). Επιπτώσεις του αποτελούν η σωματική και ψυχική εξουθένωση, ο αρνητισμός, η από προσωποποίηση του εαυτού και του άλλου, η απώλεια λειτουργικότητας και δεξιοτήτων. Το θέμα της θωράκισης της θεραπευτικής λειτουργίας και ταυτότητας αναδεικνύεται ως το σημαντικότερο εγχείρημα. Πρόκειται για ένα ζήτημα κριτηρίων επιλογής, εργασιακών συνθηκών, ρόλου και διασφάλισης ορίων των θεραπευτών ή για την κύρια πνευματική πρόκληση της «ουσίας» (Essence) ενός «πληγωμένου θεραπευτή, του μετασχηματισμού; 1
ΜΑΡΙΕΛΛΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ, Dipl. Soz., M.Sc HRMD, Κοινωνιολόγος Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια Βιοσύνθεσης & Jr. Trainer Biosynthesis. Έχει 25-ετή επαγγελματική εμπειρία ως συντονίστρια σε διακρατικά Προγράμματα κοινωνικής δράσης και ως Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού. Υποστηρίζει εθελοντικά το «Ελληνικό Κέντρο Βιοσύνθεσης» στην εκπαίδευση νέων ψυχο - σωματικών θεραπευτών και σε σεμινάρια τραύματος. Επικεντρώνεται σε θέματα ανάπτυξης θεραπευτικής ταυτότητας, διατροφικών διαταραχών και συντρόφευσης της μετάβασης προς τον θάνατο. 3. «Η ψυχική ανθεκτικότητα των Συμβούλων Ψυχικής Υγείας» Η επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών που παρέχουν υπηρεσίες στον χώρο της υγείας αποτελεί μια εδραιωμένη έννοια και έχει αποτελέσει το επίκεντρο πολλών ερευνών. Τι είναι όμως αυτό που μπορεί να προστατεύσει έναν Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας από την επαγγελματική εξουθένωση; Ποιες είναι οι στρατηγικές που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς για να παραμείνει κινητοποιημένος και ενισχυμένος στην εξάσκηση του επαγγέλματος του; Στην ανακοίνωση αυτή θα παρουσιαστούν τα ευρήματα μιας ποιοτικής έρευνας σχετικά με τις στρατηγικές που χρησιμοποιούν έμπειροι Προσωποκεντρικοί Σύμβουλοι ώστε να αντιμετωπίσουν τα άγχη και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στη δουλειά τους και να παραμείνουν ψυχικά ανθεκτικοί απέναντι στην εξάντληση και την επαγγελματική εξουθένωση. Η ΑΓΑΘΗ ΛΑΚΙΩΤΗ, MSc, είναι Συμβουλευτική Ψυχολόγος και Ψυχοθεραπεύτρια Προσωποκεντρικής Προσέγγισης που εργάζεται ιδιωτικά στην Αθήνα. Ταυτόχρονα, εργάζεται ως εκπαιδεύτρια στο τμήμα Συμβουλευτικής του κολεγίου ICPS όπως επίσης και στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας. 4.«Η Δυναμική της Αντιμεταβίβασης και η Αναγκαιότητα της Εποπτείας» Η Συμβουλευτική αποτελεί μια δυναμική σχέση μεταξύ δύο ατόμων, ενός ειδικού κι ενός πελάτη, στις λειτουργίες της οποίας λαμβάνουν χώρα τόσο μεταβιβαστικά όσο και αντιμεταβιβαστικά φαινόμενα. Ο Σύμβουλος δέχεται τις συναισθηματικές επιδράσεις και όλο το εύρος του θυμικού και γνωστικού γίγνεσθαι του συμβουλευμένου, με αποτέλεσμα να παλινδρομεί στις δικές του ψυχικές, εσωτερικές διεργασίες που του ενεργοποιούν τις προσωπικές του νευρωσικές εκδηλώσεις. Σ αυτό ακριβώς το κομβικό σημείο, τα συναισθήματα του Συμβούλου χρήζουν διαχείρισης και εν γένει εποπτικής παρέμβασης. Έτσι η εποπτεία γίνεται ο πυλώνας της διασφάλισης της ποιότητας της θεραπευτικής σχέσης, της προσωπικής ανάπτυξης του Συμβούλου και της προστασίας της ψυχικής υγείας του συμβουλευμένου, καθιστώντας τον Σύμβουλο ηθικά και δεοντολογικά συνεπή κι επαγγελματικά ακέραιο. Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΥΔΗΣ είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μέλος της ΕΕΣ και της EAC. Σπούδασε Συμβουλευτική με κατεύθυνση στην Ψυχανάλυση στο Ψυχολογικό Κέντρο Χανίων και μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων στην ΕΕΔΕ, ενώ τώρα εκπαιδεύεται 2
στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Εργάζεται ως επιστημονικός υπεύθυνος σε ινστιτούτα αισθητικής και ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΠΙΚΟΥΒΑΡΑΚΗ είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μέλος της ΕΕΣ και της EAC. Σπούδασε Συμβουλευτική με κατεύθυνση στην Ψυχανάλυση στο Ψυχολογικό Κέντρο Χανίων, Τουριστικές επιχειρήσεις στη ΣΤΕ Ηρακλείου και τώρα εκπαιδεύεται στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Εργάζεται ως επιχειρηματίας και ιδιωτικά ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Η ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΣΤΑΜΑΤΟΥΛΑΚΗ είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μέλος της ΕΕΣ και της EAC. Σπούδασε Συμβουλευτική με κατεύθυνση στην Ψυχανάλυση στο Ψυχολογικό Κέντρο Χανίων, Κοσμητολογία και Αισθητική στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας του ΑΤΕΙ Αθηνών, ενώ τώρα εκπαιδεύεται στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Εργάζεται ιδιωτικά ως αισθητικός και ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. 5. «Η Εξουθένωση των θεραπευτών : Μια αναπόφευκτη διαδικασία ή το ζην επικινδύνως» Η ομιλία βασίζεται στη σκέψη ότι: όντας τόσο κοντά, οι θεραπευτές με τους θεραπευόμενους τους-τακτικές συνεδρίες, ομάδες- και συν τω χρόνω, όλο και πιο κοντά με το ασυνείδητό τους, σ αυτή την επικίνδυνη θέση του θεραπευτή που έχουν επιλέξει, διεγείρονται/ερεθίζονται και οι ίδιοι σε πολλαπλά σημεία και επίπεδα του δικού τους ασυνειδήτου από αυτή την ανοίκεια κοντινότητα. Από όπου και η εξουθένωση. ΙΩΑΝΝΗΣ ΨΑΡΡΑΣ, Συγγραφέας, Εισηγητής σεμιναρίων, Σύμβουλος Ψυχ. Υγείας. Γεννήθηκε στην Νέα Κούταλη της Λήμνου το 1955. Ιδρυτικό μέλος της Ε.Ε.Σ. ( 1994 ), έχει ιδρύσει το 1995 τον Χώρο Πολιτισμού και Έρευνας : ΣΥΝΘΕΣΙΣ, και είναι εμπνευστής της μεθόδου της ΣΥΝΘΕΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ( 1997 ). Είναι συγγραφέας, Εισηγητής Σεμιναρίων και Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. 12.00 12.30: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ- Καφές στο κυλικείο του IST College - μετάβαση στις αίθουσες 12.30-15.00: ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ - ΣΑΒΒΑΤΟ ΠΡΩΙ 1. «Πως η ατομική ηθική του Συμβούλου επιδρά στην ποιότητα της επαγγελματικής του ταυτότητας» Στο παρόν βιωματικό εργαστήριο θα διερευνηθεί μέσω λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας (μέσω ασκήσεων του ψυχοδράματος και της Gestalt)η έννοια της ατομικής ηθικής καθώς οι συμμετέχοντες θα έρθουν σε επαφή με τα στοιχεία εκείνα που διαμορφώνουν την προσωπική τους ηθική. Επιπλέον, θα εξεταστεί η δυναμική και η επιρροή της ατομικής ηθικής επάνω στην δεοντολογία, την εποπτεία και την προσωπική ανάπτυξη του Συμβούλου καθώς και τα ηθικά ζητήματα και διλήμματα που μπορεί να προκύψουν κατά την διάρκεια της άσκησης της Συμβουλευτικής. 3
ΕΦΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια BA in Integrative Counselling, Middlesex University, Certificate for Integrative Psychotherapy, EAIP. Εργάζομαι ιδιωτικά από το 2003 με ατομικές και ομαδικές συνεδρίες καθώς και ομάδες γονέων και προσωπικής ανάπτυξης. Επίσης, διοργανώνω βιωματικά σεμινάρια για ενήλικες σχετικά με τις οικογενειακές σχέσεις και τα ψυχοσωματικά προβλήματα. Επίσης βρίσκομαι στο Β' έτος του προγράμματος ΒΑ (Ηons) in Psychology,University of Greenwich. 2. «Δουλεύοντας με παιδιά: Ηθική και δεοντολογία» Το να εργάζεται κανείς με την πλέον ίσως ευαίσθητη και ευάλωτη ομάδα, τα παιδιά, σύμφωνα με ένα ενήμερο και κατάλληλο Ηθικό Σύστημα και Κώδικα Δεοντολογίας, έχει τεράστια ευθύνη. Το εργαστήριο αυτό, έχει σαν στόχο να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους ειδικούς ψυχικής υγείας ή και άλλους επαγγελματίες που ασχολούνται με παιδιά, για την κατάλληλη διαχείριση περιπτώσεων που άπτονται θεμάτων του Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας, για την προστασία των παιδιών. Στο εργαστήριο αυτό, αφού συζητηθεί, κυρίως, το Ηθικό Πλαίσιο, οι Αρχές και οι Αξίες του Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας του PTI Play Therapy International, ενός από τους μεγαλύτερους διεθνώς οργανισμούς στον χώρο της ψυχικής υγείας του παιδιού, θα ακολουθήσουν βιωματικές ασκήσεις σε ομάδες. Ολοκληρώνοντας κάποιος το εργαστήριο αυτό, θα έχει βασικές γνώσεις και οδηγίες, σχετικά με κατάλληλη αντιμετώπιση ηθικών διλημμάτων ή/και προβλημάτων, με γνώμονα την Προστασία του Παιδιού. ΚΑΝΕΛΛΑ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑ, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Certified Play Therapist, επόπτρια. Είναι μέλος του διεθνούς οργανισμού Play Therapy International και ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας. Ανήκει στην ακαδημαϊκή ομάδα του Leeds Becket University για το Play Therapy, το οποίο διδάσκει στην Ελλάδα και την Αγγλία. 3. «Ο Σύμβουλος που είμαι, ο Σύμβουλος που θέλω να γίνω» Σε αυτή τη συνάντηση θα εστιάσουμε και θα δώσουμε χώρο στη διαδικασία εξερεύνησης της πολυδιάστατης προσωπικότητας/ οντότητας του κάθε Συμβούλου. Στόχος είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία να κινητοποιηθεί ώστε ν αναγνωρίσει τις δυνατότητές του, να αποδεχτεί αλλά και να εξελίξει τις αδυναμίες του και να έρθει σε επαφή με τους φυσικούς του περιορισμούς. ΓΙΑΝΝΑ ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ, M.Α. Κλινικής ψυχολογίας, ψυχοθεραπεύτρια, εκπαιδεύτρια & επόπτρια Gestalt, Μέλος της EAGT, κάτοχος ECP, Ιδρυτικό μέλος του Gestalt Foundation, κέντρο ψυχοθεραπείας & εκπαίδευσης. 4
4.«Η Αξία της Σιωπής ως Θεραπευτικό και Αυτογνωσιακό Εργαλείο» Η θεραπευτική σχέση, ο Σύμβουλος, ο συμβουλευόμενος, ο ενδιάμεσος χώρος, η λεκτική επικοινωνία και η σιωπή Πόσο εύκολο είναι άραγε τόσο για το Σύμβουλο όσο και για τον συμβουλευόμενο να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσα στη σιωπή; Πόσο εξοικειωμένοι είμαστε μ αυτές τις λειτουργίες; Μέσα από ένα βιωματικό εργαστήριο θα επιδιώξουμε να εξερευνήσουμε και να ανακαλύψουμε τη θεραπευτική αξία της σιωπής ως μια δυναμική τεχνική που προάγει την ποιότητα της συμβουλευτικής σχέσης και λειτουργεί αυτογνωσιακά σε Σύμβουλο και στο συμβουλευόμενο. Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΥΔΗΣ είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μέλος της ΕΕΣ και της EAC. Σπούδασε Συμβουλευτική με κατεύθυνση στην Ψυχανάλυση στο Ψυχολογικό Κέντρο Χανίων και μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων στην ΕΕΔΕ, ενώ τώρα εκπαιδεύεται στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Εργάζεται ως επιστημονικός υπεύθυνος σε ινστιτούτα αισθητικής και ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΠΙΚΟΥΒΑΡΑΚΗ είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μέλος της ΕΕΣ και της EAC. Σπούδασε Συμβουλευτική με κατεύθυνση στην Ψυχανάλυση στο Ψυχολογικό Κέντρο Χανίων, Τουριστικές επιχειρήσεις στη ΣΤΕ Ηρακλείου και τώρα εκπαιδεύεται στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Εργάζεται ως επιχειρηματίας και ιδιωτικά ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Η ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΣΤΑΜΑΤΟΥΛΑΚΗ είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μέλος της ΕΕΣ και της EAC. Σπούδασε Συμβουλευτική με κατεύθυνση στην Ψυχανάλυση στο Ψυχολογικό Κέντρο Χανίων, Κοσμητολογία και Αισθητική στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας του ΑΤΕΙ Αθηνών, ενώ τώρα εκπαιδεύεται στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία. Εργάζεται ιδιωτικά ως αισθητικός και ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. 5. «Αρχή Άνδρα Δείκνυσι» Με μια φράση που αποδίδεται σε έναν από τους 7 αρχαίους σοφούς (Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.χ.), και επαναλαμβάνεται από τον Σοφοκλή στην Αντιγόνη, θα προσεγγίσουμε ένα από τα πιο καυτά και πάντα επίκαιρα θέματα, αυτό της εξουσίας. Από την μέρα που γεννιόμαστε δεχόμαστε αλλά και ασκούμε εξουσία σε κάθε τομέα της ζωής μας: στην οικογένεια, το σχολείο, τις προσωπικές μας σχέσεις, την πολιτική. Τι γίνεται όμως με την θεραπευτική σχέση; Μια σχέση αναγκαστικά άνιση, αν και όχι ανισότιμη, όπου η δύναμη του θεραπευτή είναι μεγάλη και όχι πάντα φανερή. Πόσο έχουμε επίγνωση αυτής της δύναμης; Πώς την διαχειριζόμαστε; Πώς αντιμετωπίζουμε το θέμα βάσει της φιλοσοφίας της προσέγγισης μας και της προσωπικής μας φιλοσοφίας; Σε αυτό το εργαστήριο, θα προσεγγίσουμε το θέμα θεωρητικά, μέσα από την σκοπιά της Προσωποκεντρικής και Βιωματικής προσέγγισης, αλλά και βιωματικά, αποσκοπώντας να μεγαλώσουμε την επίγνωση μας για την εξουσία του θεραπευτή και τις προσωπικές επιλογές του καθενός μας. 5
ΡΟΥΜΠΙΝΗ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ, MSc, ECP, P.C. Ψυχοθεραπεύτρια, Επόπτρια, Εκπαιδεύτρια. Εκπαιδεύτηκε στην Προσωποκεντρική Ψυχοθεραπεία, Εποπτεία και Εκπαίδευση συμβούλων και κατέχει M.Sc. στην Προσωποκεντρική Συμβουλευτική. Έχει επίσης εκπαιδευτεί στην Προσωποκεντρική και EFT οικογενειακή θεραπεία, τη θεραπευτική ύπνωση και το focusing. Aσκεί ιδιωτικά Συμβουλευτική ατομικά, σε ζευγάρια και ομάδες. Παράλληλα συνεργάστηκε με το ICPS ως εκπαιδεύτρια σε μεταπτυχιακά προγράμματα. 6. «Η Ταυτότητα του θεραπευτή: Γνώση και Σχέση» Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στην ταυτότητα και τη δυναμική του Συμβούλου Ψυχικής Υγείας, είναι η προσωπική ανάπτυξη του ίδιου του θεραπευτή. Πρόκειται για μια συνεχή διεργασία που επηρεάζει καθοριστικά την θεραπευτική σχέση. Στο εργαστήρι αυτό, επιλέγοντας το αρχαιοελληνικό μύθο του Προμηθέα Δεσμώτη και αξιοποιώντας εργαλεία της Αντλεριανής προσέγγισης, που αναδεικνύουν έναν τρόπο ζωής, συνδεδεμένο με της αρχές της συνεργασίας, του κοινωνικού ενδιαφέροντος και της ατομικής ολότητας, θα διερευνήσουμε τους τρόπους και τον στόχο της θεραπευτικής διεργασίας, που δεν είναι μόνο η γνώση και η αυτογνωσία, αλλά κυρίως το σχετίζεσθαι. ΜΑΡΙΑ ΣΚΟΠΕΛΙΤΗ, Πτυχιούχος Ελληνικής Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εκπαιδευτικός-Εμψυχώτρια Ατόμων και Ομάδων. Γεννήθηκε στο Μαρκόπουλο Αττικής. Σπούδασε Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει ασχοληθεί με την εκπαίδευση εφήβων για 21 χρόνια. Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρίας της Αντλεριανής Ψυχολογίας. Παρακολουθεί το μεταπτυχιακό πρόγραμμα κατάρτισης ειδικών A.T.I. Εργάζεται ιδιωτικά ως εμψυχώτρια ατόμων και ομάδων και ως εισηγήτρια σεμιναρίων. ΝΤΟΡΑ ΣΟΦΡΩΝΗ, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Msc Ψυχολογίας και Συμβουλευτικής. Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρίας της Αντλεριανής Ψυχολογίας. Αποφοίτησε με πτυχίο BA στην Ψυχολογία από το Αμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος και έχει πτυχίο MSc στην Ψυχολογία και Συμβουλευτική από το Sheffield University. Εκπαιδεύτηκε στην Συνθετική και στην Αντλεριανή προσέγγιση και εργάζεται ιδιωτικά. Είναι μέλος της Αμερικάνικης και Βρετανικής Ένωσης Ψυχολόγων. 7. «Εποπτεία: Το τρίγωνο επόπτης-θεραπευτής- θεραπευόμενος ή Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας [Γεώργιος Βιζυηνός ]» Το εργαστήριο βασίζεται στο τρίγωνο: ΕΠΟΠΤΗΣ-ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ/ΤΡΙΑ-ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΣ/Η και κυρίως στον ενδιάμεσο χώρο, αυτόν του θεραπευτή, που όντας ανάμεσα, βλέπει διπλά και 6
προς Ε(ε)αυτόν και προς τον Ά(ά)λλον. Επιλέγοντας ο θεραπευτής να εποπτεύεται, δευτερολογεί ουσιαστικά ως προς τη δική του θεραπεία και εξέλιξη, δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία στον ίδιον, μετά την πρώτη μακροχρόνια ατομική και ομαδική ανάλυσή του, να αποκαταστήσει, με λεπτομέρεια αυτή τη φορά, το δικό του δομικό σφάλμα τραύμα. Μέσω του επόπτη του και των θεραπευομένων του - όντας πάντα ανάμεσά τους- ο θεραπευτής απελευθερώνεται με την μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα από τις συνέπειες της παλαιάς [του] ιστορίας. Η Εποπτεία καθίσταται και είναι το βασικότερο εργαλείο των θεραπευτών που επιθυμούν και θέλουν την απελευθέρωση [τους] και την νέα τους έκφραση ΙΩΑΝΝΗΣ ΨΑΡΡΑΣ, Συγγραφέας, Εισηγητής σεμιναρίων, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Γεννήθηκε στην Νέα Κούταλη της Λήμνου το 1955. Ιδρυτικό μέλος της Ε.Ε.Σ. ( 1994 ), έχει ιδρύσει το 1995 τον Χώρο Πολιτισμού και Έρευνας : ΣΥΝΘΕΣΙΣ, και είναι εμπνευστής της μεθόδου της ΣΥΝΘΕΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ( 1997) 15.00-16.00: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - Ελαφρύ σνακ στο κυλικείο του IST College 16.00-18.30: ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ - ΣΑΒΒΑΤΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ 1. «Το γίγνεσθαι-σύμβουλος Ψυχικής Υγείας» Η διαμόρφωση της ταυτότητας του/της Συμβούλου Ψυχικής Υγείας, όπως και κάθε ταυτότητας, δεν μπορεί να νοηθεί και να περιγραφεί πλέον ως ένα στατικό δεδομένο, αλλά ως αναζήτηση, ως μια δυναμική διαδικασία, πάντα πραγματούμενη, αλλά ποτέ πραγματωμένη. Μια δυναμική διαδικασία με πολλές στάσεις, διακοπές, συνέχειες και ασυνέχειες, επιστροφές, επανεκκινήσεις και αναθεωρήσεις. Αυτή την υπόθεση θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε βιωματικά στο εργαστήριο έχοντας ως αφετηρία τη φιλοσοφία (Deleuze, Gendlin), με ερεθίσματα και πηγές έμπνευσης κυρίως από την λογοτεχνία (Οδύσσεια) και την βιβλική παράδοση (Αβραάμ), ακολουθώντας τον ιδιαίτερο τρόπο της Προσωποκεντρικής και Focusingβιωματικής προσέγγισης (ψυχολογία). Σ αυτή τη διερεύνηση θα μπορούσε ενδεχομένως να επιβεβαιωθεί η σκέψη, πως η επαγγελματική εξουθένωση δεν αποτελεί ένα ακόμη σύμπτωμα, μια ακόμη αστοχία του συμβούλου ψυχικής υγείας, αλλά αναγκαία συνθήκη στη διαδικασία διαμόρφωσης της επαγγελματικής του ταυτότητας. ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ, Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Ψυχοθεραπευτής, Εκπαιδευτής, Επόπτης. Ο Παύλος Ζαρογιάννης έχει σπουδάσει Ψυχολογία, Γερμανική Λογοτεχνία και Γλωσσολογία στη Γερμανία έχει εκπαιδευτεί στην Προσωποκεντρική και Focusing-βιωματική προσέγγιση είναι συντονιστής για την Ελλάδα του Διεθνούς Ινστιτούτου Focusing Νέας Υόρκης, συν-ιδρυτής και συν-διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Focusing εργάζεται ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Ψυχοθεραπευτής, Εκπαιδευτής και Επόπτης. 7
2. «Συστημικό Ψυχόδραμα και συνθετικοί διάλογοι αναγνώρισης» Στο παρόν βιωματικό εργαστήριο παρουσιάζουμε μία μέθοδο, η οποία φιλοδοξεί να συμβάλει στην κατάρτιση των Συμβούλων, την προσωπική ανάπτυξή τους και την εποπτεία τους. Μέσα από την εκδραμάτιση προσωπικών ιστοριών, μύθων, παραμυθιών και ονείρων, οι συμμετέχοντες βοηθιούνται να εκφράσουν πλευρές τους και να τις προσεγγίσουν με εναλλακτικούς τρόπους ώστε να αναδυθεί νέα γνώση η οποία συνεισφέρει στην επιθυμητή αλλαγή. Στο σεμινάριο, σε συντονισμό με το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων, μπορούμε να αναφερθούμε και στο θεωρητικό υπόβαθρο του Συστημικού Ψυχοδράματος, το οποίο χρωστά πολλά στην Virginia Satir αλλά και στη "συνήχηση του Mony Elkaim. Κυρίως δίνεται έμφαση στη μέθοδο συνεργατικής δημιουργίας συνθέσεων σε διαλόγους αναγνώρισης με τους συμβουλευόμενους, οι οποίοι αποτελούν το βασικό εργαλείο κατανόησης και επαφής στην προσέγγισή μας (Bahktin, Andersen κα). Δρ. ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ, Παιδοψυχίατρος, Συστημικός Οικογενειακός Ψυχοθεραπευτή ΝΤΑΪΑΝΑ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ, Εκπαιδευτικός, Ψυχολόγος, Συστημική - Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια 3. «Ο Σύμβουλος που θέλω να είμαι» Η έννοια της ταυτότητας, πέρα από τον προσδιορισμό μιας ιδιότητας, αγγίζει και βαθύτερα υπαρξιακά ερωτήματα. Ερωτήματα που συνδέονται στενά με τις προσωπικές αξίες, τις πεποιθήσεις και τη στάση ζωής που ακολουθεί κάποιος. Με ποιόν τρόπο ένας σύμβουλος μπορεί να προσδιορίσει τα στοιχεία εκείνα που συνθέτοντάς τα, του δίνεται η δυνατότητα να προσδιορίσει την ταυτότητά του; Στόχος του εργαστηρίου είναι, μέσα από βιωματικές ασκήσεις, να φωτίσει την έννοια της ταυτότητας, από την οπτική μιας προσωπικής διαδρομής και χτισίματος. ΣΟΦΙΑ ΠΟΠΟΡΗ, Μ.Α., Συνθετική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Έχει πτυχίο στη Συνθετική Συμβουλευτική & Ψυχοθεραπεία, από το Athens Synthesis Center, καθώς και ειδίκευση στη Συστημική Συμβουλευτική από το Εργαστήρι Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων. Διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στο Χαλάνδρι παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ενήλικες, γονείς και σε οικογένειες. 8
4.«Συμβουλευτική: Μια πολύτιμη σχέση, μία ιδιαίτερη λειτουργία. Οι άξονες λειτουργίας της: ο Σύμβουλος-άνθρωπος, ο Σύμβουλος επαγγελματίας μία αδιάρρηκτη αλληλεπίδραση!» Αναφορά στο Πλαίσιο άσκησης της Συμβουλευτικής, που αποτελείται ανάμεσα σε άλλα, από το Σύμβουλο ως Άνθρωπο και το Σύμβουλο ως Επαγγελματία. Θα πραγματοποιηθεί εκτενέστερη αναφορά στα χαρίσματα του αποτελεσματικού Συμβούλου που τον κάνουν ξεχωριστό, υπογραμμίζοντας αναλυτικότερα - και μέσω βιωματικών παιχνιδιών, τον αποφασιστικό ρόλο της Προσωπικής Θεραπείας του Συμβούλου, της Εποπτείας του, όπως και το ρόλο της Εκπαίδευσης στις προσεγγίσεις αλλά και της εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας. Στην εκπαιδευτική του προετοιμασία για την άσκηση της Συμβουλευτικής, ο Σύμβουλος αποκτά σίγουρα επιστημονικές γνώσεις. Αυτές οι γνώσεις είναι αναγκαίες και απαραίτητες, δεν είναι όμως επαρκείς από μόνες τους για την καλλιέργεια αυτής της σχέσης βοηθείας, της σχέσης Συμβούλου Συμβουλευόμενου. Αυτή η ανθρώπινη διάσταση μέσα στη συμβουλευτική σχέση, είναι ο πιο αποφασιστικής σημασίας παράγοντας, της σχέσης αυτής. Το κυριότερο εργαλείο βοηθείας του Συμβούλου, είναι ό ίδιος ο εαυτός του! ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΡΗ ΚΕΧΑΓΙΑ, Σύμβουλος Οικογένειας - Ψυχοθεραπεύτρια, Μ.Α. Counselling Psychology, ECP Integrative Psychotherapist with Psychoanalytic emphasis. Μ.Α. Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Μ.Α. Συνθετικής Ψυχοθεραπείας. Eκπαιδεύτηκε από: Ε.ΠΙ.ΨΥ, Ο.ΚΑ.ΝΑ., ΚΕ.Θ.Ε.Α. και ΙΔΕΚΕ, στην πρόληψη κατά της χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών και στην εκπαίδευση εκπαιδευτών Σχολών Γονέων. Εργάζεται ιδιωτικά, στην Αθήνα και στην Λιβαδειά Βοιωτίας. Eπιστημονική Υπεύθυνη ομάδων Σχολών Γονέων Δήμου Λεβαδέων- Βοιωτία. Έχει διατελέσει δις, εκλεγμένο μέλος των Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής, ως Γενική Γραμματέας. 5.«Χείρων Κένταυρος Ο πληγωμένος θεραπευτής» -Ψυχική ανθεκτικότητα και ευαλωτότητα στην θεραπευτική σχέση Μια προσέγγιση της Βιοσύνθεσης» Η επικοινωνία ανάμεσα στον θεραπευτή/τρια και τον θεραπευόμενο/η αποτελεί στην προσέγγιση της «Βιοσύνθεσης» (D. Boedella) πρωταρχικό εργαλείο. Πραγματώνεται μέσα από όλες τις διαθέσιμες διόδους της ανθρώπινης επικοινωνίας: τα συναισθήματα, τις σκέψεις,την διαίσθηση και τις σωματικές αισθήσεις. Στην διεργασία αυτή ο θεραπευτής με την προσωπικότητα του, την βιωμένη ευαλωτότητα και ανθεκτικότητά του ενσαρκώνει τον καταλύτη του «θεραπευτικού γίγνεσθαι». Ο «Χείρωνας Κένταυρος» είναι ένας σοφός και πράος θεραπευτής, ο οποίος βιώνει επώδυνα τις επιπτώσεις του τραυματισμού του. Στο εργαστήρι αυτό αναδεικνύουμε θεωρητικά τα κεντρικά μηνύματα που «κυοφορεί» ο μύθος και ρίχνουμε βιωματικά ένα πρώτο φως «στη σκιά», που η «τραυματισμένη ύπαρξη» του θεραπευτή εισάγει στον θεραπευτικό χώρο/σχέση, εξερευνώντας τις δυνατότητες μετασχηματισμού αυτής της εμπειρίας. 9
ΜΑΡΙΕΛΛΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ, Dipl. Soz., M.Sc HRMD, Κοινωνιολόγος Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια Βιοσύνθεσης & Jr. Trainer Biosynthesis. Έχει 25- ετή επαγγελματική εμπειρία ως συντονίστρια σε διακρατικά Προγράμματα κοινωνικής δράσης και ως Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού. Υποστηρίζει εθελοντικά το «Ελληνικό Κέντρο Βιοσύνθεσης» στην εκπαίδευση νέων ψυχο - σωματικών θεραπευτών και σε σεμινάρια τραύματος. Επικεντρώνεται σε θέματα ανάπτυξης θεραπευτικής ταυτότητας, διατροφικών διαταραχών και συντρόφευσης της μετάβασης προς τον θάνατο. 6. «Μεταβίβαση και αντιμεταβίβαση: Προστασία του θεραπευτή από το burn out» Περιληπτική παρουσίαση κλινικού περιστατικού. Βιωματική ομάδα με άξονα την διεργασία των συμμετεχόντων πάνω στα σε δικά τους συναισθήματα και τις σκέψεις τους. ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΑΠΝΟΥΝΤΖΗ, Ψυχολόγος MSc., Κλινική Ψυχιατρική, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Μέλος της εταιρείας ομαδική ανάλυση και οικογενειακή θεραπεία. Ιδρυτικό μέλος της εταιρείας Ψυχανάλυση και ομάδα. Μέλος της IPSO και της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας. Εργάζεται ιδιωτικά και έχει συνεργασίες με το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Πανεπιστήμιο Αθηνών. 7. «Η στάση του Θεραπευτή. Η Μη-Κατευθυντική Συμβουλευτική στο ομαδικό πλαίσιο» με βάση τη μέθοδο Παρεμβαίνουσας Μη-Κατευθυντικής ψυχοθεραπείας, (Non Directive Intervention) Ο Γάλλος Michel Lobrot είναι ψυχοθεραπευτής, καθηγητής παιδαγωγικής και ψυχολογίας και συγγραφέας, ένας από τους πρωτεργάτες της Γαλλικής θεσμικής παιδαγωγικής του. Μετά από πολλά χρόνια ψυχοθεραπευτικής πρακτικής ανέπτυξε την Μη Κατευθυντική Παρεμβατική ψυχοθεραπεία (ή N.D.I), ένα πολυσυλλεκτικό Προσωποκεντρικό μοντέλο. Η μέθοδος που αναπτύσσει, τόσο για την παιδαγωγική όσο και για την εμψύχωση ομάδων και την ψυχοθεραπεία, αναζητά τρόπους και καταστάσεις δημιουργίας θετικών εμπειριών που εμπλουτίζουν τις πηγές του ατόμου και συγχρόνως διευκολύνουν την ανάδυση επιθυμιών για μάθηση, επικοινωνία, δημιουργικότητα και ολοκλήρωση. Στόχος μας είναι η εργασία στον εαυτό, η αναζήτηση της επιθυμίας, η ενεργοποίηση και η επαφή με το σώμα και η διερεύνηση θεμάτων που η συνειδητοποίηση τους επιδρά στον τρόπο που βιώνουμε την ζωή μας Η επεξεργασία εμπεριέχει βιωματικές δράσεις και διερεύνηση ονείρων μακριά από ερμηνείες και αναλυτικά σχήματα, με κέντρο και αφετηρία τον άνθρωπο και την ιστορία του. ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΠΑΤΕΡΑΚΗ, Ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, εκπαιδεύτρια και επόπτρια στη μη κατευθυντική παρέμβαση. Εκπαιδεύτηκε στη Συστημική, στην Προσωποκεντρική και στη Μη κατευθυντική παρέμβαση καθώς και στη EFT θεραπεία ζεύγους. Εργάζεται ιδιωτικά στα Χανιά παρέχοντας Συμβουλευτική και ψυχοθεραπευτική υποστήριξη σε ενήλικες και σε οικογένειες. 10
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ, Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, Μη κατευθυντικός ψυχοθεραπευτής. Εκπαιδεύτηκε στο ψυχοπαιδαγωγικό σύστημα Μη Κατευθυντικής Παρέμβασης (NDI). Παρουσίασε για πρώτη φορά ένα νέο σύστημα θεραπείας του τραύματος ( Μη Κατευθυντική Εργασία μέσω της Αναπνοής ή Ψυχοναυτική τέχνη. Διατηρεί πολυδύναμο ειδικό ιατρείο στα Χανιά και στο Ρέθυμνο και ασχολείται ιδιαίτερα με την εκπαίδευση εμψυχωτών, ψυχοθεραπευτών, εκπαιδευτικών και άλλων επαγγελματικών ομάδων. ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 10.30-13.00: ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΩΙ 1. «Ο άνθρωπος και ο επαγγελματίας: Η εναρμόνιση ανάμεσα στους εσωτερικούς κώδικες ηθικής και δεοντολογίας και τους επαγγελματικούς» Ο Σύμβουλος χρειάζεται να είναι άψογος επαγγελματίας, αλλά πάντα παραμένει άνθρωπος. Συχνά, συνειδητά ή υποσυνείδητα, οι δύο αυτές πλευρές συγκρούονται, μέσα από διαφορετικές ανάγκες και θέματα, που προκύπτουν στη καθημερινότητα, αλλά και στο σύστημα αξιών και δεοντολογίας. Η επίλυση των συγκρούσεων και η εναρμόνιση ανάμεσα στις δύο ιδιότητες προσφέρει άμεσα στον σύμβουλο καθαρότητα σκέψης, συναισθήματος και τρόπου δράσης. Οι στόχοι του εργαστηρίου είναι να: Περιγράψει τους συνήθεις τομείς σύγκρουσης και τους τρόπους εκδήλωσης. Αναλύσει τους τρόπους που, αυτές οι συγκρούσεις εκδηλώνονται και ίσως παρεμποδίζουν την επαγγελματική δράση. Υποστηρίξει τον κάθε συμμετέχοντα, να αντιληφθεί τις προσωπικές του συγκρούσεις. Υποδείξει τρόπους εναρμόνισης των δύο ιδιοτήτων, χρησιμοποιώντας το σώμα και την ενέργεια του σαν πυξίδα και εργαλείο. ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΩΡΑΙΟΠΟΥΛΟΥ, Βιολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, Υπνοθεραπεύτρια Έχει σπουδάσει Βιολογία στο ΑΠΘ. Έχει μεταπτυχιακό στην Διατροφολογία, ( Ιατρική Σχ. Παν. του Τορόντο) και στην Ψυχολογία (Παν. της Ινδιανάπολης). Έχει εκπαιδευτεί στην Σωματική Ψυχοθεραπεία, στην θεραπευτική ύπνωση, την θεραπεία τραύματος, και το EMDR. Έχει γράψει πολλά βιβλία για γονείς. Εποπτεύει επαγγελματίες ψυχικής υγείας και εκπαιδεύει επαγγελματίες υγείας και εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 2. «Ηθικά διλήμματα του Επαγγελματία Ψυχικής Υγείας στο ζήτημα της Παχυσαρκίας και των Διατροφικών Διαταραχών» Εισήγηση Παρουσίαση Περιστατικού Βιωματικό 11
Σχετικά με το θέμα της παχυσαρκίας ένας σύμβουλος ψυχικής υγείας καλείται να δράσει μέσα σε πολύπλοκες καταστάσεις. Οι αποφάσεις που συχνά πρέπει να παρθούν διαμορφώνονται από συλλογικές πρακτικές, όπως «η κουλτούρα της υπηρεσίας», ή το πλαίσιο όπου εργάζεται καθώς επίσης και από τα πολιτισμικά σχήματα για τον ρόλο του επαγγελματία ψυχικής υγείας και όχι μόνο από τον κώδικα δεοντολογίας. Το να λάβει κανείς ηθικές αποφάσεις, στην περίπτωση που το αίτημα του συμβουλευόμενου είναι το σύμπτωμα της παχυσαρκίας, προϋποθέτει σαφώς μεν την καλή γνώση του κώδικα δεοντολογίας, αλλά και την ανάπτυξη ενός τρόπου σκέψης πιο διευρυμένου πάνω στις ηθικές όψεις ενός ζητήματος ( π.χ είναι η παχυσαρκία μια παραίτηση από την ζωή, μια αργή αυτοκτονία;) που μας επιτρέπει ως επαγγελματίες να υπερβούμε μια σκέψη που στηρίζεται απλά στην τήρηση τυπικών κανόνων και να προχωρήσει στην ουσιαστική ηθική κρίση. ΑΙΜΙΛΙΑ ΑΞΙΩΤΙΔΟΥ, - της European Association for Counseling (EAC εφήβους, ομάδες και διοργανώνει σεμινάρια και εργαστήρια αυτογνωσίας. - ιά, 3. «Κλειδιά για την επιτυχή παρουσία και προσφορά του Συμβούλου Ψυχικής Υγείας στο χώρο του σχολείου» Ο Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας σε ένα Σχολειό, από το Προνήπιο μέχρι & Λυκείο είναι απαραίτητος! Βασική προ-υπόθεση για τη επιτυχή προσφορά του είναι 5 κλειδιά : η άρτια Εκπαίδευση, Εν-συναίσθηση για το σχολικό πληθυσμό, η Ηθική και η συνεχής Εποπτεία και Προσωπική Ανάπτυξη. Η ταυτότητα του συμβούλου Ψυχικής Υγείας σε ένα σχολείο έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες: Απαιτείται να «παίζει» πολλαπλούς ρόλους που θα αναλύσω στο workshop: ρόλο συμβουλευτικό, διδακτικό, αλλά ιδιαίτερα το ρόλο του εξισορροπιστή ανάμεσα στους 3 πόλους του Παιδοκεντρικού Τριγώνου, ΠΑΙΔΙ- ΣΧΟΛΕΙΟ- ΓΟΝΕΙΣ. Ο Σχολικός Σύμβουλος είναι αυτός/ή που θα φέρει ισορροπία, επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των παιδιών, γονέων, δασκάλων, αλλά και της Διοίκησης του σχολείου. Πάντα με ενδιαφέρον, ενσυναίσθηση και οριοθέτηση. Ένας ρόλος που συχνά είναι δύσκολος και πολύπλοκος και συναισθηματικά εξαντλητικός! Σε αυτό το workshop θα παρουσιάσω γιατί συχνά οι Σύμβουλοι Ψυχικής Υγείας στα σχολεία φτάνουν σε επίπεδα ψυχικής εξάντλησης και τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι για να προφυλάξουν τη ψυχική και σωματική του υγεία και να αποδώσουν καλύτερα στους ρόλους και υποχρεώσεις τους. ΤΖΙΝΑ ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ψυχο-εκπαιδευτική Σύμβουλος, Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας. ED.M., M.A., ED.M., στη Ψυχοεκπαιδευτική Συμβουλευτική (HARVARD UNIVERSITY), και M.A. στο DramaTherapy ( ΕΜΕRSON COLLEGE). Ήταν Διευθύντρια (1999-12
2015) του Κέντρου Συμβουλευτικής του International School of Athens (ISA/ ΤΑSIS) και Ψυχοεκπαιδευτική Σύμβουλος του Κέντρου Συμβουλευτικής του PIERCE COLLEGE, American College of Greece,(1994-1998). Έγκριτο μέλος της ΕΕΣ & ΕAC, μέλος του APA και του Δ.Σ. του Harvard Club of Greece. 4. Ομάδα Bιο-Αναγνωστήριο Ένα λογοτεχνικό κείμενο αποδίδει ψυχικές διεργασίες που διαδραματίζονται σε συγκεκριμένο κοινωνικο-πολιτισμικό πεδίο κι ουσιαστικά «δανείζει» τη δομή και το ύφος που χρειάζεται ο σύγχρονος Σύμβουλος για να σκιαγραφήσει και να κατανοήσει τη δική του πραγματικότητα. Οι εισηγήτριες αναλύουν τη συναισθηματική κατάθεση των πρωταγωνιστών, τη δυναμική του συστήματος που αυτοί ζουν και εξελίσσονται, και -μέσω της ερμηνείας των συμπεριφορώνεπιτρέπουν στον συμμετέχοντα να διεισδύσει στις νοητικές και συναισθηματικές διεργασίες τους, αλλά και των πρωταγωνιστών και να νοηματοδοτήσουν προσωπικές εμπειρίες ζωής, δεδομένου του κοινωνικο-ιστορικού πλαισίου. Το Βιο-Αναγνωστήριο, ως φορέας πολιτισμού και διάδοσης της τέχνης του λόγου, αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανθρωπιστικής μάθησης και στην αναγνώριση της δύναμης της τέχνης ως πηγής απαντήσεων σε οντολογικά ερωτήματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο. Τα κείμενα που επιλέγονται είναι σε αρμονία με την ηθική, τον πολιτισμό και τη θέση των φύλων της εποχής και του τόπου που γράφτηκαν, ενώ εξακολουθούν να είναι επίκαιρα ακόμα και σήμερα. Με τον τρόπο αυτόν οι συμμετέχοντες ταυτίζονται με την λογοτεχνική φιγούρα, η οποία τους βοηθά στην αντίληψη και την ερμηνεία κι αναγνώριση παρόμοιων βιωμάτων. Οι ομάδες του Βιο-Αναγνωστηρίου έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: Ερευνούν, μέσω της γλωσσικής έκφρασης και της τέχνης, τις ιδιαίτερες ψυχολογικές διεργασίες που αφορούν στη δημιουργικότητα, στα συναισθήματα, στο χειρισμό της καθημερινής ζωής και των προβλημάτων της, καθώς στα υπαρξιακά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος. Επιτρέπουν την ερμηνεία της ψυχής των πρωταγωνιστών που αναζητούν απαντήσεις σε τελολογικά ή υπαρξιακά θέματα, ώστε, μέσω της ταύτισης, οι συμμετέχοντες να αναγνωρίσουν τη δική τους ψυχική δομή και συστημική δυναμική. ΜΑΡΙΑΝΙΚΗ ΔΟΡΜΠΑΡΑΚΗ, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας και Θεωρητικός Θεάτρου. Σπούδασε Φιλολογία και Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδακτορικό από το Goethe-Universität (Frankfurt am Main). Δίδαξε για τη θεατρική παιδεία, το θεατρικό παιχνίδι, το παραμύθι και την παιδαγωγική. Αποφοίτησε από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και πρόσφατα (2014) εξέδωσε την ερμηνευτική μελέτη της με γενικό τίτλο "Bernard-Marie Koltès. Φαλλός του ήλιου: Ρομπέρτο Τσούκκο". Μέλος του Διεθνούς και 13
Ελληνικού Ινστιτούτου Θεάτρου. ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ, Σύμβουλος Επικοινωνίας και Ανθρώπινων Συστημάτων. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων, κάτοχος τίτλου ΜΒΑ και μεταπτυχιακά στη Δημόσια Διοίκηση και Πολιτική, στη Διοίκηση Έργων, στα Διεθνή Χρηματοοικονομικά και στο Στρατηγικό Marketing. Έχει λάβει εκπαίδευση σε πολλές θεωρίες ψυχολογίας, συμβουλευτικής και επικοινωνίας σε επίσημους φορείς. Είναι μέλος του European Coaching and Mentoring Association, του Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας, του Chartered Management Institute και του Chartered Institute of Marketing. 5. «Ψυχικές διεργασίες του θεραπευτή» Ψυχαναλυτική προσέγγιση. Με ποιόν τρόπο προστατευόμαστε από τον ψυχικό φόρτο, που εισπράττουμε στην καθημερινή μας επαφή, με τα προβλήματα των ανθρώπων που καλούμαστε να βοηθήσουμε; Γίνεται να βουτάμε στα βάθη του ψυχικού πόνου και την άλλη στιγμή να αναπνέουμε στην επιφάνεια και να είμαστε έτοιμοι να βουτήξουμε στην επόμενη φουρτουνιασμένη θάλασσα; Με ποιόν τρόπο προφυλάσσουμε τους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται από τα προσωπικά μας προβλήματα ή τις δικές μας ψυχικές διαθέσεις; Μπορεί άραγε μέσα στην θεραπεία ο θεραπευόμενος να πάει μακρύτερα από εκεί που έχει φτάσει ο θεραπευτής του; Ποιό βαραίνει περισσότερο στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία, αυτό που λέμε ως θεραπευτές ή αυτό που είμαστε; Αυτοί είναι κάποιοι από τους προβληματισμούς, που θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε. ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΥΒΕΛΟΥ, Msc Κλινικής Ψυχολογίας & Ψυχοπαθολογίας Πανεπιστήμιο της Νίκαιας Γαλλία. Ψυχοθεραπεύτρια. Μέλος της Ελ. Ετ. Αναλυτικής Ομαδικής & Οικογενειακής Ψυχοθεραπείας. Εργάσθηκε πολλά χρόνια για την αποασυλοποίηση και επανένταξη χρόνιων ψυχικά ασθενών. Παρακολούθησε ομάδες οριακών ασθενών και συγγενών τους στο Αιγινήτειο. Έχει ενεργή συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά. 6. «Η Συμβουλευτική στα όρια συνειδητού και ασυνείδητου. Ψυχοναυτική τέχνη-ars psychenautica (Μη Κατευθυντική Εργασία μέσω της Αναπνοής -Non Directive Breathwork). Μια βιωματική Ευρωπαϊκή ψυχοθεραπευτική τεχνική για τη διαχείριση και τη θεραπεία του τραύματος» Η Ψυχοναυτική τέχνη ή Μη Κατευθυντική Εργασία μέσω της Αναπνοής (Non Directive Breathwork) αποτελεί ένα συνθετικό ομαδικό ψυχοθεραπευτικό σχήμα που χρησιμοποιεί την αναπνοή σαν θεραπευτικό όχημα και την δυνατή βιωματική εμπειρία για την ανάδυση του 14
εσωτερικού εαυτού. Βασίζεται εξ ορισμού στις αρχαίες τεχνικές συνειδητής αναπνοής από διάφορους πολιτισμούς, στο Σαμανικό ταξίδι, στην ιερή Εγκοίμηση των Ασκληπιείων, στην Μη Κατευθυντική Παρέμβαση (NDI) του Michel Lobrot, στο Rebirth του Leonard Orr αλλά και στην Ολοτροπική Αναπνοή (Holotropic Breathwork) του Stanislav Grof. Κατά μία έννοια ακολουθεί πρωτόγονους θεραπευτικούς δρόμους όπως η πρωτόγονη κραυγή (primal scream) του Janov. Με οδηγό την αναπνοή, την βασική δραστηριότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, το άτομο ταξιδεύει στην προσωπική του ιστορία με ένα τελείως ξεχωριστό, ζωντανό και ανεπανάληπτο τρόπο. Το τι θα προκύψει διαφέρει από άτομο σε άτομο και από συνεδρία σε συνεδρία, αλλά αποτέλεσμα είναι πάντα θεραπευτικό και συνοδεύεται από βιώματα βαθειάς χαλάρωσης, ηρεμίας, όξυνσης των αισθήσεων και απελευθέρωσης προσομοιάζοντας σε μία μυστικιστική εμπειρία. Επίσης είναι μια ευθεία θεραπευτική οδός προς το εσωτερικό τραύμα βαδίζοντας με ασφάλεια σε θεραπευτικά μονοπάτια που ίσως η λεκτική θεραπεία δεν θα φτάσει ποτέ. Ο τελικός στόχος είναι η ενεργοποίηση της αυτό-ίασης, η προσωπική ανάπτυξη, η αντιμετώπιση τραυμάτων, η θεραπευτική ανακατανομή των θεμάτων που απασχολούν το άτομο, η ενεργοποίηση μέσα μας μιας άλλης ματιάς απέναντι στα πράγματα. ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ, Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, Μη Κατευθυντικός Ψυχοθεραπευτής. Εκπαιδεύτηκε στο ψυχοπαιδαγωγικό σύστημα Μη Κατευθυντικής Παρέμβασης (NDI). Παρουσίασε για πρώτη φορά ένα νέο σύστημα θεραπείας του τραύματος ( Μη Κατευθυντική Εργασία μέσω της Αναπνοής ή ψυχοναυτική τέχνη. Διατηρεί πολυδύναμο ειδικό ιατρείο στα Χανιά και στο Ρέθυμνο και ασχολείται ιδιαίτερα με την εκπαίδευση εμψυχωτών, ψυχοθεραπευτών, εκπαιδευτικών και άλλων επαγγελματικών ομάδων. 7. «Η Αυθεντικότητα από την Υπαρξιακή σκοπιά ως στάση του Συμβούλου» Σύμφωνα με την υπαρξιακή θεώρηση, η αυθεντικότητα είναι μία στάση μας απέναντι στα δεδομένα της ύπαρξης, δηλαδή απέναντι στην περατότητα, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς, την σχέση μας με τον κόσμο και τους άλλους, την σχέση μας με τον χρόνο. Σε αυτό το εργαστήρι, μέσα από βιωματικές ασκήσεις και την αυθεντική ματιά του Καζαντζάκη, θα διερευνηθεί το πώς η αυθεντικότητα βιώνεται, επιλέγεται ή όχι ως στάση στην θεραπευτική σχέση, τι συνέπειες μπορεί να έχει στην θεραπευτική διαδικασία, και πώς μπορεί να συμβάλλει στην αποφυγή της επαγγελματικής εξουθένωσης. ΕΥΓΕΝΙΑ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑ, Psy.D., ECP, είναι ιδρυτικό μέλος του «γίγνεσθαι», της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής Ψυχολογίας, όπου είναι εκπαιδεύτρια και επόπτρια. Δουλεύει με ενήλικες ατομικά και ομαδικά και είναι συνεργάτης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Βιβλία, άρθρα και ομιλίες της έχουν εκδοθεί σε περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΖΥΜΝΗ-ΓΕΩΡΓΑΛΟΥ, MSc, ECP,κατέχει Masters στη Συμβουλευτική Ψυχολογία και είναι υποψήφια διδάκτωρ του τμήματος Κλινικής Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου της Αθήνας. Εργάζεται ως Ψυχοθεραπεύτρια με άτομα και οικογένειες Είναι 15
συνιδρυτής και εκπαιδεύτρια του «Γίγνεσθαι», Ψυχολογίας. της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής ΑΛΕΞΗΣ ΧΑΡΙΣΙΑΔΗΣ, MSc, έχει Masters στη Συμβουλευτική Ψυχολογία καθώς και στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (MBA) και είναι υποψήφιος διδάκτωρ του τμήματος Κλινικής Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου της Αθήνας. Είναι συνιδρυτής και εκπαιδευτής της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής Ψυχολογίας «Γίγνεσθαι». ΑΝΝΑ ΚΟΥΡΤΗ, Ch.Psychol, AFBPsS, είναι Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια και συν-εκπαιδεύτρια στην Ελληνική Εταιρεία Υπαρξιακής Ψυχολογίας "γίγνεσθαι". Δουλεύει ιδιωτικά προσφέροντας Συμβουλευτική βασισμένη στην Υπαρξιακή Προσέγγιση σε ενήλικες. 13.00-14.00: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ- Ελαφρύ σνακ στο κυλικείο του IST College 14.00-15.30: ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Συντονίστρια : ΒΙΒΙΑΝ ΣΑΧΠΑΖΗ, MSc, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας 1. Ευγενία Γεωργαντά, Psy.D., ECP, Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια Η Ευγενία Γεωργαντά, Psy.D., ECP, τελείωσε το διδακτορικό της στην Κλινική Ψυχολογία το 1986 στην Βοστώνη. Από το 1987 ζει και εργάζεται στην Ελλάδα ως καθηγήτρια ψυχολογίας και ψυχοθεραπεύτρια. Είναι ιδρυτικό μέλος του «γίγνεσθαι», της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής Ψυχολογίας, όπου είναι εκπαιδεύτρια και επόπτρια. Άρθρα και ομιλίες της έχουν εκδοθεί σε περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και 4 βιβλία της. Έχει διατελέσει γραμματέας της ΕΕΨΕ (Εθνικής Εταιρείας Ψυχοθεραπείας Ελλάδας) και είναι μέλος της EAP (European Association for Psychotherapy), της APA (American Psychological Association), της ΕΛΨΕ (Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία), του ΣΕΨ (Σύλλογος Ελλήνων Ψυχολόγων) και της ΕΕΣ (Ελληνική Εταιρεία Συμβουλευτικής). «Ο Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας στη σημερινή Ελλάδα». Οι συνθήκες αβεβαιότητας και ρευστότητας που γνωρίζει η χώρα μας στην παρούσα φάση είναι πρωτόγνωρες και ως εκ τούτου με άγνωστες ακόμα επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των πολιτών. Οι πρώτες ενδείξεις είναι δυσοίωνες με μεγάλη αύξηση στις αυτοκτονίες, την κατάθλιψη, τις κρίσεις πανικού και τα φοβικά σύνδρομα. Ταυτόχρονα οι μειωμένοι οικονομικοί πόροι οδηγούν το κρατικό σύστημα υγείας σε ασφυξία. Οι εθελοντικές οργανώσεις και τα κινήματα αλληλοβοήθειας έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες και κοινωνικές δράσεις. Ποιος είναι ο ρόλος του Συμβούλου Ψυχικής Υγείας στις δύσκολες αυτές 16
συνθήκες; Πως μπορεί να είναι προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσει τα δεοντολογικά διλήμματα που αναδύονται και πως μπορεί να ανταπεξέλθει στις ηθικές πιέσεις τις οποίες και ο ίδιος βιώνει έτσι ώστε να βοηθήσει με την παρουσία του την Ελλάδα του σήμερα; Η σύντομη αυτή εισήγηση θα προσπαθήσει να αναδείξει την σημασία του ρόλου του συμβούλου, τις ηθικές του υποχρεώσεις αλλά και την ανάγκη για καλλιέργεια προσωπικής θέσης και άποψης. 2. Μαρία Μαλικιώση-Λοΐζου, Ομότιμη Καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Η Μαρία Μαλικιώση-Λοΐζου είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διεθνείς συνεργασίες με ερευνητικά και επιστημονικά κέντρα της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Το ερευνητικό της έργο εστιάζεται σε θέματα εφαρμογών της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας σε διάφορα πολυπολιτισμικά πλαίσια, ταυτότητας του επαγγελματία ψυχικής υγείας, εποπτείας, κ.α. Υπήρξε συντονίστρια του Κλάδου Συμβουλευτικής Ψυχολογίας της ΕΛΨΕ επί 10 έτη. Ίδρυσε και διηύθυνε επί 5 έτη το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Συμβουλευτική Ψυχολογία και Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση, την Υγεία, την Εργασία» του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θράκης. Υπήρξε υπεύθυνη επί 20 χρόνια, του Συμβουλευτικού Κέντρου Ομηλίκων του Πανεπιστημίου Αθηνών, που ιδρύθηκε το 1995 με πρωτοβουλία της. Ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Συμβουλευτικής και μέλος πολλών ελληνικών και διεθνών επαγγελματικών και επιστημονικών εταιριών. Έχει συγγράψει και δημοσιεύσει πάνω από 150 επιστημονικά άρθρα και συγγράμματα. «Η Προσωπική Ανάπτυξη του/της Συμβούλου Ψυχικής Υγείας». Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η προσωπική θεραπεία ή προσωπική ανάπτυξη είναι υποχρεωτική προκειμένου να χορηγηθεί η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στους Συμβούλους Ψυχικής Υγείας. Σε άλλες χώρες, μόνο κάποια προγράμματα κατάρτισης αυτών των ειδικοτήτων την απαιτούν. Ποια είναι τα επιχειρήματα των υποστηρικτών των δύο αυτών τάσεων; Που τα στηρίζουν; Τι δείχνουν οι έρευνες; Τι εννοούμε με τον όρο «προσωπική ανάπτυξη»; Πως εξασφαλίζεται το απαραίτητο εύρος και βάθος της «δουλειάς με τον εαυτό» που εμπεριέχεται στα στοιχεία που απαρτίζουν τα καλά εκπαιδευτικά προγράμματα κατάρτισης; 17
Η εισήγηση θα προσπαθήσει να διερευνήσει, μέσα από τις διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις, την αξία και τη σημασία της προσωπικής ανάπτυξης για τους μελλοντικούς Συμβούλους Ψυχικής Υγείας. Θα προσπαθήσει να απαντήσει στα ερωτήματα που εγείρονται και τα επιχειρήματα που αναπτύσσουν οι δύο αυτές τάσεις, στην προσπάθεια να δώσει μια ξεκάθαρη απάντηση σε όσους/ες επιθυμούν να ακολουθήσουν ή ακολουθούν αυτή την ειδίκευση. 3. Παύλος Ζαρογιάννης, Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Ψυχοθεραπευτής, Εκπαιδευτής, Επόπτης Ο Παύλος Ζαρογιάννης έχει σπουδάσει Ψυχολογία, Γερμανική Λογοτεχνία και Γλωσσολογία στη Γερμανία. Έχει εκπαιδευτεί στην Προσωποκεντρική Ψυχοθεραπεία, καθώς και στην βιωματική μέθοδο του Focusing και εργάζεται ως ψυχοθεραπευτής, εκπαιδευτής και επόπτης. Είναι πιστοποιημένος συντονιστής για την Ελλάδα του Κεντρικού Ινστιτούτου Focusing Νέας Υόρκης, όπως επίσης συν-ιδρυτής και συν-διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Focusing, το οποίο προσφέρει ατομική και ομαδική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία, καθώς και εκπαίδευση στην Προσωποκεντρική και Focusing-βιωματική Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία. «Περί της ταυτότητας και της μη-ταυτότητας του/της Συμβούλου Ψυχικής Υγείας». Το θέμα της ταυτότητας του/της Συμβούλου Ψυχικής Υγείας εγείρει μια σειρά προβλημάτων που συνοδεύουν κάθε προσπάθεια διατύπωσης ενός γενικού και κοινά αποδεκτού προσδιορισμού της συμβουλευτικής, γιατί ανακινεί και φέρνει στο προσκήνιο βασικά το ίδιο το ζήτημα της ταυτότητας. Η ξεκάθαρη και οριοθετημένη ταυτότητα είναι χρήσιμη και αναγκαία για την όποια κοινωνική, πολιτική, νομική, επιστημονική, θεσμική, προσωπική εδραίωση, κατοχύρωση, αποδοχή, ανάπτυξη και προαγωγή της συμβουλευτικής. Ο κίνδυνος που ενέχεται εδώ ωστόσο, και που συχνά επιβεβαιώνεται, είναι η περιχαράκωση, ο εγκλωβισμός και τέλος το βάλτωμα σε μια ταυτότητα-δομή που δεσμεύει και υπο-χρεώνει, σε αντίθεση με τη μη-ταυτότητα που αφήνει ανοιχτές τις δυνατότητες, που επιτρέπει τις οσμώσεις, τις αλληλεπιδράσεις, τις μετατοπίσεις, τις εναλλαγές, 4. Χρυσούλα Γιαλυράκη, B.A., Μ.Εd., ECP Απόφοιτη Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με πτυχίο Ελληνικής και Αγγλικής φιλολογίας, κάτοχος πτυχίου Ψυχολογίας (ΒΑ) του Αμερικάνικου Κολλεγίου Ελλάδος (Deree College) με διάκριση (distinction) και μεταπτυχιακές εξειδικεύσεις (Μ.Εd) στην εκπαίδευση παιδιών με ειδικές ανάγκες στο Lesley College Mass USA. 18
Eκπαιδεύτηκε στην Προσωποκεντρική Συμβουλευτική και τις εφαρμογές της. Από τότε διατέλεσε μόνιμο μέλος του προσωπικού του ΚΕΠΠ, το οποίο μετονομάστηκε σε ΙCPS (Institution for Counseling and Psychological Studies) και είναι εκπαιδεύτρια, επόπτρια και εκπαιδεύτρια εποπτών. Παράλληλα δίδασκε Ψυχολογία στο Deree College (1990-Δεκέμβριος 2000) και το ICPS. Έχει μεγάλη διδακτική, κλινική και εμπειρία ομάδων. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Εταιρίας Συμβουλευτικής, μέλος του πρώτου εκλεγμένου Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρίας Συμβουλευτικής, πρόεδρος αυτής για δύο θητείες 1994-1998 και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Συμβουλευτικής, ως Εθνική Αντιπρόσωπος για την Ελλάδα από το 1994-2010. Είναι κάτοχος του Ευρωπαϊκού Τιμητικού Πτυχίου Συμβουλευτικής και αναγνωρισμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ψυχοθεραπείας. «Εποπτεία: Εργαλείο ανάπτυξης του θεραπευτή» Στην παρουσίαση αυτή θα προσπαθήσουμε να τονίσουμε την σημαντική / καθοριστική συμβολή της εποπτείας στην ανάπτυξη των Συμβούλων. Η εποπτική διαδικασία διερευνά την σχέση συμβούλου και πελάτη. Ο επόπτης χρειάζεται να αναγνωρίζει τις δικές του αδυναμίες, τους δικούς του περιορισμούς και να αναζητά την δική του εποπτεία για την προσωπική του διαρκή εξέλιξη. Η εποπτική σχέση είναι ουσιαστικά μια διαδικασία αλληλεπίδρασης, μια συνεχής προσπάθεια ανάπτυξης. Παρέχει πάντοτε στήριξη στον Σύμβουλο, είναι πολλές φορές εκπαιδευτική και αποσκοπεί στην διεύρυνση της θεραπευτικής αντίληψης του Συμβούλου και στην αποσαφήνιση και εδραίωση της ταυτότητάς του. 15.30-16.00: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - Καφές στο κυλικείο του IST College 16.00-18.30: ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ - ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟΓΕΥΜΑ 1. Ομάδα «Ερμηνεία της Συγγραφής» Η πένα γίνεται εργαλείο ενδοσκόπησης κάθε συγγραφέα, αλλά και σκαπανέας που ανασύρει στην επιφάνεια πτυχές της ψυχικής του δομής. Η δημιουργική γραφή είναι ο δομημένος λόγος που πηγάζει από την έμπνευση σε συνδυασμό με τη συναισθηματική διέγερση, τον κριτικό στοχασμό και την αισθητική επιλογή ύφους. Στο πλαίσιο αυτό, ο συγγραφέας-σύμβουλος νοείται, στοχάζεται, κι ανασκευάζει όσα προσβλαμβάνει μέσω των αισθήσεων, επεξεργάζεται από τις διαπροσωπικές σχέσεις και 19
βιώνει από την ατομική και κοινωνική ύπαρξη. Ένας γραφιάς, είτε ξεκινά τη δημιουργική του πορεία, είτε είναι έμπειρος, συνδέεται με τον αναγνώστη και του προσφέρει δίαυλο στις εσωτερικές διαδικασίες που αναφέρθηκαν: πρόσληψη, βίωμα, κριτική σκέψη, επεξεργασία κ.ο.κ. Οι ομάδες «Ερμηνείας της Συγγραφής» έχουν σκοπό: - να φέρουν τους συμμετέχοντες σε κριτική επαφή με τον γραπτό λόγο, τον εσωτερικό τους κόσμο, τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, σε μία προσπάθεια κατανόησης τόσο των λέξεων (σύμβολα) όσο και των ιδεών που αναδύονται από αυτές. Οι λέξεις γίνονται φορείς και αποδίδουν προσωπικά ή κοινωνικά θέματα, ενώ τα κείμενα αφηγούνται και περιγράφουν προσωπικές ιδέες και συναισθήματα, κατανοητά στον αναγνώστη. Ο τρόπος εργασίας των ομάδων «Ερμηνείας της Συγγραφής» είναι ο εξής: - επιλέγεται μία θεματική περιοχή κι οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν ένα μικρό γραπτό πόνημα, σχετικό με αυτή. Οι συντονίστριες αναλύουν κι ερμηνεύουν το κείμενο και το συνδέουν με τον εσωτερικό κόσμο του συγγραφέα, ενώ συγχρόνως εμπλέκουν διαλεκτικά και τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, προκειμένου ο συντάκτης να κατανοήσει πως οι έννοιες που απέδωσε έχουν κατανοηθεί από το αναγνωστικό κοινό (θεωρία πρόσληψης). ΜΑΡΙΑΝΙΚΗ ΔΟΡΜΠΑΡΑΚΗ, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας και Θεωρητικός Θεάτρου. Σπούδασε Φιλολογία και Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδακτορικό από το Goethe-Universität (Frankfurt am Main). Δίδαξε για τη θεατρική παιδεία, το θεατρικό παιχνίδι, το παραμύθι και την παιδαγωγική. Αποφοίτησε από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και πρόσφατα (2014) εξέδωσε την ερμηνευτική μελέτη της με γενικό τίτλο "Bernard-Marie Koltès. Φαλλός του ήλιου: Ρομπέρτο Τσούκκο". Μέλος του Διεθνούς και Ελληνικού Ινστιτούτου Θεάτρου. ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ, Σύμβουλος Επικοινωνίας και Ανθρώπινων Συστημάτων. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων, κάτοχος τίτλου ΜΒΑ και μεταπτυχιακά στη Δημόσια Διοίκηση και Πολιτική, στη Διοίκηση Έργων, στα Διεθνή Χρηματοοικονομικά και στο Στρατηγικό Marketing. Έχει λάβει εκπαίδευση σε πολλές θεωρίες ψυχολογίας, συμβουλευτικής και επικοινωνίας σε επίσημους φορείς. Είναι μέλος του European Coaching and Mentoring Association, του Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας, του Chartered Management Institute και του Chartered Institute of Marketing. 2.«Ανάπτυξη δεξιοτήτων Συμβουλευτικής σε θέματα επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Σερφάροντας στις αλλαγές-μεταβάσεις του κόσμου της εργασίας» Ολοένα και πιο συχνά αιτήματα των συμβουλευόμενων εστιάζουν σε θέματα σχετικά με τις αλλαγές και τις μεταβάσεις στην επαγγελματική τους ζωή και τον επανακαθορισμό της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Το εργαστήριο θα περιλαμβάνει βιωματικές ασκήσεις αλλά και ένα μέρος θεωρητικής παρουσίασης τεχνικών συμβουλευτικής και μελέτη 20
περιπτώσεων σχετικά με τα παραπάνω θέματα. Στο εργαστήριο αυτό οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να αναγνωρίσουν το δικό τους τρόπο αντιμετώπισης των όποιων μεταβάσεων στη ζωή τους και θα αναζητήσουμε μαζί τρόπους προσέγγισης της αλλαγής ως αναπόφευκτης φυσιολογικής διαδικασίας, ως μια ευκαιρία για προσωπική εξέλιξη και ανάπτυξης δεξιοτήτων ζωής. Μέσα από την αλληλεπίδραση των μελών της ομάδας θα περάσουμε βιωματικά από το φόβο της αλλαγής στην ανάπτυξη δεξιοτήτων μετάβασης ώστε να εξοπλιστούμε με τη θεωρητική αλλά και βιωματική γνώση που χρειάζεται ένας Σύμβουλος για να είναι πιο αποτελεσματικός στην αντιμετώπιση θεμάτων επαγγελματικής σταδιοδρομίας -ως αιτήματα για συμβουλευτική υποστήριξη. ΕΙΡΗΝΗ ΡΕΠΠΑ, Οικογενειακή Θεραπεύτρια, Σύμβουλος Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας. M.Sc. στη Σχολική Ψυχολογία & Συμβουλευτική (Πανεπιστήμιο Πατρών), Μεταπτυχιακό Πιστοποιητικό Ειδίκευσης στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό και ειδικεύτηκε στη Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία. Έχει εργαστεί ως σύμβουλος ΣΕΠ στη Β/θμια Εκπ/ση, έχει συντονίσει ως ψυχοθεραπεύτρια ή εκπαιδεύτρια Σχολές γονέων, ομάδες εφήβων, ανέργων, κλπ προσφέροντας θεραπευτικό και συμβουλευτικό έργο σε άτομα, ομάδες και οικογένειες. 3. «Προστασία του/της Θεραπευτή/τριας από την επαγγελματική εξουθένωση» Οι Συστημικές Αναπαραστάσεις είναι μια πρωτοποριακή βιωματική διεργασία που μας δίνει την δυνατότητα για συμβουλευτικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις στα ανθρώπινα συστήματα. Προσομοιώνουμε συστήματα προκειμένου να εισάγουμε διεργασίες αλλαγής και να δοκιμάσουμε νέες δυνατότητες. Χρησιμοποιούμε άτομα ως εκπροσώπους, για να εξωτερικεύουμε και επεξεργαστούμε εσωτερικές εικόνες που αφορούν τα πρότυπα του κόσμου που έχουμε σχηματίσει. Σε αυτό το εργαστήριο θα δουλέψουμε με τρόπο εστιασμένο σε διαδικασίες αναγνώρισης και αξιοποίησης στοιχείων του συστήματος του θεραπευτή τα οποία μπορεί να δρουν ως πηγές δύναμης ή/και ασπίδες προστασίας του/της. Αυτές οι πηγές δύναμης μπορεί να βοηθούν όχι μόνο για την αποφυγή της επαγγελματικής εξουθένωσης αλλά και την προσέγγιση και εκπληρώσει μακροπρόθεσμων προσωπικών και επαγγελματικών στόχων του. ΕΥΤΥΧΙΑ ΠΑΠΑΤΖΑΝΑΚΗ, Κοινωνική Λειτουργός-Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, ΕCP Κοινωνική Λειτουργός, Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, κάτοχος ECP (European Certificate of Psychotherapy). Συντονίστρια Συστημικών Αναπαραστάσεων πιστοποιημένη από την DGfS (Deutsche Gesellschaft fur Systemaufstellungen) 21