Original Article Effects of pomegranate seed oil followed by resistance exercise on insulin resistance and lipid profile in non-athletic men Shahidi F, Moonikh KH * Department of Education and Sport Sciences, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, I. R. Iran. Abstract: Received January 24, 2016; Accepted March 18, 2017 Background: Although some studies have reported the health-related benefits for the pomegranate seed oil (PSO), there is not enough information on its combined effect with exercise. Therefore, in this study the effect of supplementation with pomegranate seed oil followed by resistance exercise on insulin resistance and lipid profile was considered in nonathletes men. Materials and Methods: In this semi-experimental double-blind randomized study nonathletic male (n=14) were divided into two groups: Exercise+Supplementation (n=7) and Exercise +Placebo (n=7). Both groups performed resistance training for 4 weeks (3 sessions per week). The experimental group consumed 2 capsules of pomegranate seed oil (400 mg) and the control group received 2 placebo capsules daily. Glucose, fasting insulin, total cholesterol, triglycerides, LDL-C, HDL-C, were measured at the beginning and end of the study. Insulin resistance was estimated using homeostasis formula (HOMA-IR). Results: While the average concentration of HDL-C in Supplement+Exercise group was significantly increased compared to pre-test, no significant increase was seen compared to Placebo + Exercise group (P<0.05). Between and within group comparison for the changes in total cholesterol, triglycerides, LDL-C, glucose, fasting insulin and insulin resistance was not significant. Conclusion: According to the results, it can be concluded that 4 weeks of resistance training followed by PSO supplementation, except for HDL-C, has no significant effect on the other lipid profiles and insulin resistance in healthy non-athlete men. Keywords: Pomegranate seed oil, Resistance training, Lipid profile, Insulin resistance, Non-athletic men * Corresponding Author. Email: khmoonikh@srttu.edu Tel: 0098 912 441 1878 Fax: 0098 212 297 0033 IRCT Registration No. IRCT2016092730023N1 Conflict of Interests: No Feyz, Journal of Kashan University of Medical Sciences, August, 2017; Vol. 21, No 3, Pages 224-231 Please cite this article as: Shahidi F, Moonikh KH. Effects of pomegranate seed oil followed by resistance exercise on insulin resistance and lipid profile? or cardiovascular risk factors in non-athletic men. Feyz 2017; 21(3): 224-31. 224
بررسي تاثير روغن دانه انار همراه با تمرين مقاومتي بر مقاومت به انسولين و نيمرخ ليپيدي در مردان غيرورزشكار *2 1 فرشته شهيدي خليل اله م نيخ مقدمه روغن دانه انار (Pomegranate Seed Oil; PSO) يك فرآورده طبيعي با ارزش است كه از ضايعات هسته انار به- دست آمده و همتايي در بين ديگر روغنهاي گياهي ندارد [1]. به- علاوه يكي از 6 روغن گياهي شناخته شده است كه حاوي (Conjugated linoleic acid; اسيدهاي چرب مزدوج مانند لينولي يك اسيد مزدوج ميباشد [2]. لينولي يك اسيد مزدوج CLA) يك اسيد چرب با چند پيوند دوگانه است. و براي آن 28 نوع ايزومر مختلف وجود دارد كه از ميان آنها ايزومر 9 -سيس 11- ترانس 10 -ترانس و 12 -سيس از نظر بيولوژي بسيار فعالند. در سالهاي اخير اثر سلامتبخش لينولي يك اسيد مزدوج مورد توجه زيادي قرار گرفته است [1]. 1 استاديار گروه فيزيولوژي ورزش دانشكده تربيت بدني دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي خلاصه: سابقه و هدف: اگرچه برخي مطالعات خواص زيادي را براي روغن دانه انار گزارش كردهاند ولي درخصوص تاثير تركيبي مصرف آن همراه با تمرينات ورزشي اطلاعاتي 2 دانشجوي دكترا گروه فيزيولوژي ورزش دانشكده تربيت بدني دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي * نشاني نويسنده مسي ول: دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي دانشكده تربيت بدني تلفن: 09124411878 پست الكترونيك: kh.moonikh@srttu.edu تاريخ دريافت: 94/11/4 كافي وجود ندارد. در مطالعه حاضر اثر مصرف مكمل روغن دانه انار همراه با تمرينات مقاومتي بر مقاومت به انسولين و نيمرخ ليپيدي در مردان غيرورزشكار مورد بررسي قرار گرفته است. مواد و روشها: در يك كارآزمايي نيمهتجربي دوسوكور 14 مرد غيرورزشكار بهصورت تصادفي به دو گروه تمرين + مكمل و تمرين + دارونما تقسيم شدند. هر دو گروه بهمدت 4 هفته (هر هفته 3 جلسه) برنامه تمرين مقاومتي را اجرا كردند. گروه تجربي روزانه 2 كپسول 400 ميليگرمي روغن دانه انار و گروه كنترل 2 كپسول دارونما دريافت نمودند. غلظت گلوكز انسولين ناشتا كلسترول تام تريگليسريد LDL-C و HDL-C در ابتدا و انتهاي مطالعه اندازهگيري شده و مقاومت به انسولين با فرمول هموستاز IR) (HOMA- محاسبه شد. نتايج: اگرچه ميانگين غلظت HDL-C در گروه مكمل+تمرين نسبت به پيشآزمون افزايش معنيدار داشت (0/05>P) اما اين افزايش در مقايسه با گروه دارونما+تمرين معنيدار نبود. ميزان تغييرات غلظت كلسترول تام تريگليسريد LDL-C گلوكز انسولين ناشتا و مقاومت به انسولين در مقايسه بين گروهي و درونگروهي معنيدار نبود. نتيجهگيري: باتوجه به يافتههاي اين پژوهش ميتوان نتيجه گرفت 4 هفته تمرين مقاومتي همراه با مصرف روغن دانه انار بهجز در ميزان غلظت HDL-C تاثير معنيداري بر سايرشاخصهاي ليپيدي و مقاومت به انسولين در مردان غيرورزشكار سالم ندارد. واژگان كليدي: روغن دانه انار تمرينات مقاومتي نيمرخ ليپيدي مقاومت به انسولين مردان غيرورزشكار دو ماهنامه علمي پژوهشي فيض دوره بيست و يكم شماره 3 مرداد و شهريور 1396 صفحات 224-231 دورنويس: 021 22970033 تاريخ پذيرش نهايي: 95/12/28 در اين زمينه ميتوان به عملكرد ضد چاقي افزايش توده بدون چربي بدن [2] و اثر ضد سرطان ضد پوكي استخوان و كاهش خطر آترواسكلروز كاهش فشار خون بالا و ديابت آن اشاره كرد [3]. حدود 80 درصد روغن دانه انار را اسيدهاي چرب 18 كربني با سه پيوند دوگانه به نام پونيسيك اسيد PA) (Punicic Acid; تشكيل ميدهد كه از خانواده CLA ميباشند [4]. بررسيها نشان دادهاند كه اسيدهاي چرب تريانوي يك روغن دانه انار از نظر فيزيولوژيكي بسيار قويتر از اسيدهاي چرب ديانوي يك عمل مي- كنند [5]. از نظر ساختار شيميايي پونيسيك اسيد حاوي 66 درصد پيوند دوگانه سيس و 33 درصد پيوند دوگانه ترانس ( 9 -سيس 11 -ترانس و 13 -سيس) ميباشد [6]. اين اسيد داراي خواص ضد التهابي و تسكين دهندگي دردهاي عضلاني است [7]. همچنين باعث تقويت سيستم ايمني بدن شده و در مبارزه با بيماريهايي نظير سرطان چاقي مفرط ديابت و بيماريهاي قلبي-عروقي بهبود كشساني پوست و ترميم بافتهاي تخريب شده بسيار موثر است و نيز مانع افزايش فشار خون ميشود [8]. همچنين روغن دانه انار غنيترين منبع گياهي شناخته شده از تركيبات استروي يدي با خاصيت آنتياكسيداني قوي ميباشد [9]. بسياري از افراد هسته انار را نميجوند بنابراين روغن آن هضم نشده و به همراه بذر از بدن خارج ميشود. در نتيجه معمولا اثرات طبي روغن هسته انار 225
شهيدي و م نيخ بهتنهايي با مصرف ميوه انار تامين نميشود [10]. قرنهاست بشر از ميوه انار استفاده ميكند و احتمالا هيچگونه سميتي براي انسان ندارد. مطالعات نشان داده است كه روغن هسته انار خاصيت جهشزايي ژنتيكي ندارد. اين روغن در غلظتهاي بالا در رژيم غذايي و روي پوست حيوانات مختلف آزمايشگاهي مورد استفاده قرار گرفته و تاكنون هيچگونه گزارشي مبني بر خواص نامطلوب آن بهدست نيامده است [10]. در سالهاي اخير اسيدهاي چرب مزدوج بهدليل داشتن اثرات مفيد و خواص فيزيولوژيكي خاص روي بدن انسان بهعنوان تركيبات فراسودمند شناخته شدهاند [11]. پيشرفت امكانات ماشيني از يك طرف باعث زندگي مرفهتر و فراغت بيشتري شده و از طرف ديگر از فعاليت بدني كاسته است. بيتحركي و عدم فعاليت بدني در افراد سالم خطر ابتلا به چاقي بيماريهاي قلبي-عروقي و ديابت نوع دو را افزايش ميدهد [12]. طبق تحقيقات انجام شده بهترين روش براي بهبود كيفيت زندگي و تامين تندرستي استفاده از رژيم غذايي مناسب توام با ورزش ميباشد [13]. فعاليت بدني در افراد كمتحرك باعث كاهش عوامل خطرزاي بيماريهاي قلبي-عروقي مثل فشارخون كلسترول تام انسولين پلاسما و افزايش آمادگي قلبي-تنفسي ميشود [14]. در اين سالها تمرين مقاومتي يكي از رايجترين اشكال تمرين بدني است و به فراواني توسط افراد معمولي و ورزشكاران حرفهاي براي بهبود آمادگي جسماني بهبود اجرا جلوگيري از آسيبها و افزايش عضله و قدرت مورد استفاده قرار ميگيرد. دانشكده طب ورزشي و موسسه قلب آمريكا تمرينات مقاومتي و قدرتي را به- عنوان شاخص مهم برنامه آمادگي جسماني همه افراد جامعه در تمامي ردههاي سني معرفي كردهاند [12]. مطالعات در رابطه با اثر تمرينات مقاومتي بر نيمرخ ليپيدي و مقاومت به انسولين محدود و متناقض است [15-17]. براساس جستجوي محققين مطالعهاي كه مصرف روغن دانه انار را همراه با فعاليتهاي ورزشي بررسي نمايد يافت نشد. مطالعات اندكي كه اثر روغن دانه انار بهتنهايي را بر چربيهاي خون و شاخص مقاومت به انسولين بررسي كردهاند نيز نتايج ناهمسويي را نشان دادهاند. برخي مطالعات اثرات مثبت مصرف PSO را گزارش كردهاند [18-24] و در برخي ديگر مصرف PSO بدون تاثير بوده است [25-31]. اين مطالعه با هدف بررسي اثر روغن دانه انار همراه مصرف مقاومتي بر مقاومت تمرين با انسولين و نيمرخ ليپيدي در مردان غيرورزشكار انجام شد. مواد و روشها به پژوهش حاضر در قالب طرح نيمهتجربي دو گروهي به- صورت دوسوكور و كنترل شده با دارونما با جايگزيني تصادفي انجام شد. چهارده دانشجوي پسر غيرورزشكار (در محدوده سني 23-21 سال) دانشگاه آزاد اسلامي واحد زنجان كه بهجز فعاليت معمول خود حداقل براي 6 ماه گذشته سابقه شركت در هيچ برنامه تمريني منظمي را نداشتند و هيچ نوع مكملي را قبل از اجراي مطالعه مصرف نكرده بودند و نيز فاقد سابقه بيمارهاي كليوي قلبي كبدي ديابت و يا هرگونه آسيب يا مشكل جسماني بودند بهعنوان آزمودني از طريق پرسشنامه از بين 35 داوطلب انتخاب شدند. قبل از شروع آزمون از آزمودنيها رضايتنامه كتبي اخذ شد. همچنين آزمودنيها با اجراي چند تكرار زيربيشينه براي هر حركت با نحوه صحيح اجراي تمرينات مقاومتي آشنا شدند. در يك جلسه ديگر (پيشآزمون) قد آزمودنيها بدون كفش با استفاده از قدسنج ديواري (Seca) و با دقت 0/1 سانتيمتر و وزن آنها بدون كفش و با حداقل لباس (شورت و پيراهن ورزشي) با استفاده از ترازوي ديجيتالي( Seca ) با دقت 0/1 كيلوگرم اندازه- گيري شد. همچنين با توجه به مبتدي بودن آزمودنيها يك تكرار بيشينه در حركات برنامه تمرين مقاومتي با استفاده از معادله برزيكي [32] به روش غيرمستقيم برآورد شد: [( 0/0278 *تعدادتكرار خستگي)- 0/0278 ]/ وزنه جابهجا شده (كيلوگرم) =يك تكرار بيشينه براي جمعآوري نمونههاي خون ساعت 8 صبح تمامي آزمودنيها در محل درمانگاه دانشگاه حاضر شدند. شركتكنندگان قبل از نمونهگيري راهنماييهاي لازم درخصوص موارد تاثيرگذار بر پارامترهاي مورد اندازهگيري از قبيل فعاليت بدني رژيم غذايي و بيماري هم بهصورت شفاهي و هم در قالب يك فرم راهنما از محقق دريافت كرده بودند. نمونه خوني در شرايطي از آزمودنيها گرفته شد كه آنها بعد از 12-14 ساعت ناشتايي شبانه به آزمايشگاه مراجعه كرده بودند و در 24 ساعت قبل از نمونهگيري فعاليت شديد ورزشي نداشته و همچنين شب قبل از جمعآوري نمونه خوني حداقل 8 ساعت خوابيده بودند. سپس از هر آزمودني 5 ميليليتر نمونه خون در حالت نشسته از سياهرگ آنتيكوبيتال ناحيه ساعد اخذ شد. نمونهها جهت تجزيه و تحليل بيوشيمايي به (عج) آزمايشگاه تشخيص طبي بيمارستان وليعصر زنجان منتقل شدند. نمونهگيري خون در پسآزمون نيز با همان شرايط پيش- آزمون و 48 ساعت بعد از آخرين جلسه تمرين انجام گرفت. سطوح تريگليسيريد كلسترول تام و HDL-C بهروش آنزيماتيك و با استفاده كيت شركت پارس آزمون ساخت كشور ايران اندازه- گيري شد. و LDL-C توسط فرمول فريدوالد محاسبه گرديد. ميزان انسولين سرم با استفاده از كيت انسولين (مركوديا سوي د) به روش الايزا از نوع ساندويچي رقابتي اندازهگيري شد. شاخص 226
بررسي تاثير روغن دانه انار همراه با تمرين... مقاومت به انسولين بر اساس حاصل ضرب غلظت قند خون ناشتا در غلظت انسولين تقسيم بر عدد ثابت 22/5 محاسبه شد. سپس افراد با توجه به دادههاي حاصل از پيشآزمون با همگنسازي به- روش آماري به دو گروه مكمل+تمرين (7 نفر) و دارونما+تمرين (7 نفر) تقسيم شدند. هر دو گروه بهمدت 4 هفته هر هفته 3 جلسه طبق پروتكل كرامر و همكاران به تمرين مقاومتي پرداختند [12]. برنامه تمريني شامل 3 ست 8 تا 10 تكراري تمرينات پرس سينه با هالتر جلو بازو ايستاده با هالتر پرس پا با دستگاه جلو ران با دستگاه پشت ران با دستگاه و زير بغل با سيمكش بود. بين ست- هاي هر تمرين دو دقيقه و بين تمرينات مختلف سه دقيقه استراحت غيرفعال درنظر گرفته شد. شدت تمرينات براي دو هفته اول 60 دو هفته دوم 70 و دو هفته سوم 80 درصد يك تكرار بيشينه لحاظ شد. هر جلسه تمرين نيز تقريبا يك ساعت به طول ميانجاميد. گروه دريافتكننده مكمل 2 عدد كپسول 400 ميلي- جدول شماره -1 ويژگيهاي عمومي آزمودنيها ) SD ( X ± گرمي PSO و گروه دارونما 2 عدد دارونما حاوي روغن زيتون [26] را هر روز (روزهاي تمرين و غير تمرين) بهمدت 4 هفته گروه مكمل+تمرين N=7 دارونما+تمرين متغير پيشآزمون پسآزمون شاخص توده بدن (كيلوگرم بر مربع قد) 23 /00±2/91 22 /97±2/87 مصرف كردند. پيش از آغاز پژوهش قوطيهاي مكمل و دارونما توسط فردي غير از پژوهشگر علامتگذاري شدند تا عدم اطلاع پژوهشگر و آزمودنيها از نوع كپسولهاي دريافتي مراعات شود. مصرف مكمل و دارونما زير نظر همان فرد انجام شد. از افراد خواسته شده بود برنامه غذايي معمول خود را ادامه دهند و در دوره پژوهش از انجام فعاليتهاي شديد بهجز برنامه تمريني اراي ه شده مقاومتي پرهيز نمايند. پس از اطمينان از توزيع طبيعي دادهها با استفاده از آزمون كولموگروف-اسميرنوف تمامي دادهها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس تعديل شدند. همچنين از آزمون t زوجي براي مقايسه ميانگين تفاوتهاي پيش- و پس- آزمون استفاده شد. تحليل دادهها در سطح معنيداري 0/05>P با بهرهگيري از نرمافزار SPSS ويرايش 19 انجام گرفت. نتايج نتايج مربوط به مشخصات عمومي آزمودنيها و متغيرهاي مطالعه در جدول شماره 1 آورده شده است. وزن (كيلوگرم) 74 /53±11/12 74 /44±11/29 سن (سال) 22 /75±0/91 قد (سانتيمتر) 180 /4±9/22 N=7 پيشآزمون پسآزمون 177 /20±7/25 22 /31±1/13 71 /01±15/89 71 /32±14/88 22 /61±3/78 22 /71±3/51 با توجه به نتايج جدول شماره 2 ميانگين غلظت HDL-C در گروه مكمل+تمرين نسبت به پيشآزمون افزايش معنيدار يافت (0/05>P). اين افزايش در مقايسه با گروه دارونما+تمرين معنيدار نبود. ميزان تغييرات غلظت كلسترول تام تريگليسريد LDL-C گلوكز انسولين ناشتا و مقاومت به انسولين در مقايسه بينگروهي و درونگروهي معنيدار نبود. بحث در مطالعه حاضر اثر 4 هفته مكملياري PSO همراه با تمرين مقاومتي بر نيمرخ ليپيدي و مقاومت به انسولين مردان غير- ورزشكار بررسي شد. نتايج نشان دادند كه 4 هفته مصرف PSO همراه با تمرين مقاومتي نسبت به پيشآزمون موجب افزايش معنيدار HDL-C ميگردد. ساير شاخصهاي ليپيدي (كلسترول تام تريگليسريد و (LDL-C در گروه تمرين+مكمل كاهش يافتند ولي اين كاهش معنيدار نبود. در مقايسه بين گروهي بين تغييرات غلظت هيچكدام از شاخصهاي ليپيدي تفاوت معنيداري مشاهده نشد. مطالعات نشان ميدهد كه افزايش هر ميليگرم بر دسيليتر در ميزان HDL-C بين 2 تا 3 درصد از خطر بروز بيماري عروق كرونر را كاهش ميدهد [26]. بنابراين افزايش HDL-C بهميزان 7 ميليگرم در دسيليتر در گروه مكمل+تمرين در مطالعه حاضر موجب كاهش 20-14 درصدي ابتلاء به بيماري عروق كرونر قلب ميشود. بر اساس جستجوي محققين مطالعهاي كه اثر PSO را همراه با تمرينات ورزش بررسي نمايد يافت نشد. مطالعات اندكي اثرات PSO و تمرين را بهصورت جداگانه بررسي كردهاند كه در رابطه با اثر تمرينات مقاومتي بر پرفايل ليپيدي و مقاومت به انسولين نتايج آنها متناقض است [15-17]. محققان اعلام كردهاند كه تغيير بيشتر در وزن بدن و توده چربي براي ايجاد اثر معنيدار بر نيمرخ ليپيدي بعد از تمرين مقاومتي ضروري است. 227
شهيدي و م نيخ جدول شماره 2- مقايسه تغييرات ميانگين متغيرهاي وابسته در ابتدا و انتهاي مطالعه با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس گروه متغير گلوكز (ميليمول/ليتر) انسولين (ميليواحد/ليتر) مقاومت به انسولين كلسترول تام پيشآزمون X ± SD مكمل+تمرين پسآزمون X ± SD پيشآزمون X ± SD دارونما+تمرين پسآزمون X ± SD 4/74±0/87 6/99 ±2/2 1/47±0/94 147/41±12/99 118/41±15/99 40 /5±16/9 63/41±15/99 4/86±0/51 7/09±3/93 1/53±1/02 150/00±17/65 120/00±17/65 38 /4±15/8 67/00±17/65 4/17±0/36 7/59 ±3/57 1/40±0/86 146/19±17/04 123/19±22/94 * 48/7±14/8 69/19±22/94 4/53±0/46 8/37±4/13 1/68±1/06 154/76±16/80 130/76±23/69 41 /8±7/2 75/76±23/69 (mg/dl) TG (mg/dl) HDL-c (mg/dl) LDL-c (mg/dl) *اختلاف معنيدار در سطح 0/05 (مقايسه درونگروهي) ** اختلاف معنيدار در سطح 0/05 (مقايسه بين گروهي گروه مكمل+تمرين با دارونما+تمرين) در مطالعه حاضر وزن آزمودنيها نسبت به پيشآزمون در هر دو گروه بدون تغيير باقي ماند. مكانيسم تغييرات ليپوپروتي ين پرچگال متعاقب تمرين پيچيده است. آنزيمهايي مانند ليپوپروتي ين ليپاز و ليپاز كبدي تريگليسريد و نيز پروتي ينهاي حامل استر كلستريل نقش مهمي در تغيير غلظت ليپوپروتي ين پرچگال دارند. پروتي ينهاي حامل استر كلستريل مسو وليت حمل چربيها را در مولكول ليپوپروتي ين پرچگال و ساير ليپوپروتي ينها برعهده دارند و بعد از تمرين كاهش مي يابند. كاهش پروتي ينه يا حامل استر كلستريل مجوزي براي ك ندسازي كاتابوليسم ليپوپروتي ين پرچگال (افزايش نيمه عمر) است و سرانجام غلظت ليپوپروتي ين پرچگال را افزايش ميدهد [33]. بر اساس يافتههاي اكثر مطالعات ميتوان گفت كه عدم تغيير معنيدار شاخصهاي نيمرخ ليپيدي بهغير از HDL-C در مطالعه حاضر احتمالا بهدليل كوتاه بودن دوره تحقيق و عدم كنترل دقيق رژيم غذايي آزمودنيها ميباشد. اگر در مطالعه حاضر تمرين همراه با يك برنامه محدوديت كالري دريافتي براي آزمودنيها تجويز ميشد شايد اثرات كاهشي بيشتري در نيمرخ ليپيدي مشاهده ميگرديد. نتايج مطالعه حاضر درباره اثر روغن دانه انار بر پروفايل ليپيدي با نتايج اكثر مطالعات همسو است [18-25]. براي نمونه Araok و همكاران اثر روغن دانه انار غني از پونيسيك اسيد را روي متابوليسم چربي در موشهاي صحراي ي چاق و هايپرليپيدميك بررسي كردند. نتايج نشان داد كه تغذيه آنها با روغن دانه انار اگرچه سبب كاهش بارز در انباشتگي تري- گليسريدها و اسيدهاي چرب غيراشباع در كبد ميشود ولي بر چربيهاي خون موثر نيست [18]. Yuan و همكاران نيز به نتايج مشابه در موشها دست يافتند [19]. در مطالعه Koba و همكاران نيز با مصرف PSO غلظت تريگليسريد سلولهاي كبدي در موشها كاهش يافت ولي غلظت چربيهاي خون بدون تغيير ماند [20]. Yang و همكاران گزارش كردهاند مصرف 6 هفته PA به- ميزان 2/12 گرم به ازاي هر كيلوگرم از وزن بدن تغييرات معني- داري را در TG سرم كلسترول تام HDL-C و LDL-C در موش ايجاد نميكند ولي سطح TG كبد را كاهش ميدهد [21]. Yamasaki و همكاران نيز تغييرات معنيداري را با مصرف Yang [22]. و كلسترول تام موش مشاهده نكردند TG در PSO و همكاران نشان دادهاند كه مصرف PSO بهمدت 28 روز و به- ميزان 3 گرم در روز در افراد جوان سالم اثر معنيداري بر ليپيدهاي سرم ندارد [23]. در مطالعه ميرميران و همكاران پس از 4 هفته با مصرف 400 ميليگرم در روز PSO تغيير معنيداري در تركيب بدن كسترول تام و LDL-C در افراد هايپرليپيدميك ايجاد نشد ولي سطح تريگليسريد كاهش و سطح HDL-C افزايش معنيدار يافت [25]. برخلاف نتايج مطالعه حاضر در مطالعه چاري و همكاران مصرف PSO در افراد هيپرليپيدميك به- مدت 4 هفته سبب كاهش تريگليسريد سرم نسبت تريگليسريد به HDL-C و نسبت كلسترول به HDL-C گرديده است [26]. آزمودنيهاي مطالعه حاضر سالم بودند ولي در مطالعه چاري و همكاران از افراد هايپرليپيدميك بهعنوان آزمودني استفاده شده است. در يك مطالعه ديگر مصرف CLA ( 9 -سيس 11 ت- رانس و 228
بررسي تاثير روغن دانه انار همراه با تمرين... 13 -ترانس) بهطور معنيداري كلسترول تام سرم موشها را كاهش داده است [27]. محققان سازوكار اثر PSO را در توقف سنتز سلولي تريگليسريد توسط 9 -سيس 11 -ترانس و 13 -سيس CLA در سلول HepG2 ميدانند. فعاليت آنزيمي كارنيتين پالميتويل ترانسفراز درگير در بتا اكسيداسيون اسيدهاي چرب نقش مهمي در اين تغيير دارد بهطوريكه افزايش فعاليت كارنيتين پالميتويل ترانسفراز با مصرف PSO و CLA گزارش شده است [26 27]. همچنين مشخص شده است كه CLA تعادل انرژي را در بدن تغيير ميدهد. اين اسيد چرب اشتها و دريافت انرژي را در حيوانات آزمايشگاهي كاهش داده و مصرف انرژي را از طريق افزايش بيان پروتي ين جدا كننده دو زنجيره انتقال الكترون در بدن افزايش ميدهد و همچنين آنزيمهاي مسي ول انتقال چربي و اكسيداسيون اسيدهاي چرب (مثل كارنيتين پالميتوي يل ترانسفراز) را افزايش ميدهد [3]. در مطالعه حاضر 4 هفته مصرف روغن دانه انار در ميزان گلوكز انسولين ناشتا و مقاومت به انسولين تغييرات معنيداري ايجاد نكرد. برخلاف نتايج مطالعه حاضر در مطالعه McFarlin و همكاران مصرف (61/7 PSO ميليگرم در روز) سبب كاهش لپتين سطح انسولين و بهبود حساسيت به انسولين و وزن بدن در موش شده است. همچنين نتايج اين مطالعه نشان داده است PSO خطر ديابت را از طريق پايين آوردن غلظت گلوكز انسولين و حساسيت به انسولين كاهش ميدهد [28]. در مطالعه Hontecillas و همكاران مصرف ايزمرهاي 9 -ترانس 11 -سيس و 13 -سيس كاتالپيك اسيد براي 78 روز سبب بهبود تحمل گلوكز و مقاومت به انسولين در موشهاي چاق گرديد [29]. بهطور مشابه در يك مطالعه ديگر PSO غني از CLA سبب بهبود تحمل گلوكز بهبود حساسيت به انسولين و سركوب التهاب مرتبط با چاقي در موش شده است [30]. Vroegrij و همكاران گزارش كردهاند PSO اثري بر انسولين كبد ندارد ولي باعث بهبود حساسيت به انسولين محيطي در موش ميگردد. آنها همچنين دريافتهاند كه PSO توانايي افزايش ظرفيت اكسيداسيون كربو- هيدرات را بالا برده و نتيجه گرفتهاند كه مقاومت به انسولين را كاهش ميدهد [31]. در يك گونه موش صحراي ي تبديل 9 -سيس 11 -ترانس و 13 -سيس CLA به - 9 سيس و 11 -ترانس CLA مشاهده شد كه اين ميزان تبديل براي PSO در حدود 12 درصد ميباشد. همچنين در دو تحقيق اخير صورت گرفته روي موش- هاي صحراي ي و انسان متابوليزه شدن PA در داخل بافتهاي مختلف و سرم به CLA مشاهده شد ازاينرو ميتوان عملكرد فيزيولوژيكي PSO را به CLA نسبت داد [26]. CLA در موش- هاي آزمايشگاهي باعث افزايش PPAR-γ ميشود تروگليتازون و CLA ليگاند اين گيرنده هستند و از اين طريق نقش خود را در كنترل مقاومت به انسولين ايفا ميكند [3]. آزمودنيهاي همه مطالعات مذكور حيوان بودند درحاليكه مطالعه حاضر روي انسان انجام گرفت. تغييرات مشاهده شده در مطالعات حيواني نسبت به مطالعات انساني زياد ميباشد. دليل آن را ميتوان به تفاوت در دوز مكمل استفاده شده دانست بهطوريكه در مطالعات انساني بهطور قابل ملاحظهاي پايينتر از مطالعات حيواني است. بنابراين احتمالا استفاده از دوز بالاتر PSO اثرات بيشتري نسبت به دوز پايينتر آن دارد. بر اساس جستجوي محققين تنها يك مطالعه اثر PSO بر مقاومت به انسولين را در انسان بررسي كرده است كه نتايج آن با نتايج مطالعه حاضر همسو است. در مطالعه Yan و همكاران مصرف PSO بهمدت 28 روز (3 گرم در روز) اثرات معنيداري بر انسولين و قند خون ناشتا و نيز حساسيت به انسولين در آزمودنيهاي انساني نداشته است [24]. محدوديتهاي پژوهش حاضر شامل حجم كم نمونهها در هر گروه عدم اندازه- گيري CLA سرم عدم محاسبه ميزان كالري دريافتي و هزينه انرژي برنامه تمرين مقاومتي و نيز عدم كنترل تغذيه آزمودنيها بود. مطالعات بيشتري با تعداد افراد بيشتر مدت طولانيتر و با كنترل دقيق عوامل مداخلهگر جهت آشكار شدن سازوكارهاي احتمالي و اثرات PSO مورد نياز است. نتيجهگيري براساس نتايج مطالعه حاضر 4 هفته تمرين مقاومتي به همراه مصرف مكمل PSO بهجز HDL-C تاثير معنيداري بر ساير شاخصهاي ليپيدي و مقاومت به انسولين در مردان غير- ورزشكار سالم ندارد. تشكر و قدر داني از همه كساني كه ما را در انجام اين مطالعه ياري نموده- اند بهخصوص شركتكنندگان در اين تحقيق كه نهايت همكاري و مشاركت را داشتند تقدير و تشكر بهعمل ميآيد. References: [1] Fadavi A, Barzegar M, Azizi M. Determination of fatty acid and total lipid contentin oilseed of 25 pomegranate varieties grown in Iran. J Food Composition Analysis 2005; 19: 676 80. 229
شهيدي و م نيخ [2] Basiri H, Shahidi F, Kadkhodaie M, Farhoosh R. The effect of ultrasound pretreatment methods on the extraction of pomegranate seed oil. J Food Sci Technol 2011; 31(8): 115-22. [in Persian] [3] Kashef M, Azad A, Moonikh KH. Effects of the Conjugated linoleic acid supplementation and resistance training on body composition and muscle strength in non-athlete men. J Biological Sci Sports 2015; 7(1): 123-9. [in Persian] [4] Hernandez F, Melgarejo P. Olias JM, Artes F. Fatty acid composition and total lipid content of seed oil from the commercial pomegranate cultivars. Advances Res Technol 2000; 205-9. [5] Saha SS, Ghosh M. Comparative study of antioxidant activity of [alpha]-eleostearic acid andpunicic acid against oxidative stress generated by sodium arsenite. Food Chem Toxicol 2009; 47(10): 2551-6. [6] Melo ILP, Carvalho EBT, Mancini-Filho J Pomegranate Seed Oil (Punica Granatum L.): A Source of Punicic Acid (Conjugated α-linolenic Acid). J Hum Nutr Food Sci 2014; 2(1): 1024. [7] Shadi B, Shahidi F, Farahnoosh R, Kadkhodaei R. Physico-chemical and thermal properties of oil extracted from pomegranate seeds of Sabzevar region. J Food Science Technol Innovation 2011; 4(4): 97-107. [in Persian] [8] Aslam MN, Lansky EP, Varani J. Pomegranate as a cosmeceutical source: Pomegranate fractions promote proliferation and procollagen synthesis and inhibit matrix metalloproteinase-1 production in human skin cells. J Ethnopharmacol 2006; 103: 311 8. [9] Faria A, Calhau C. Pomegranate in Human Health: An Overview. In: Ronald Ross W, Victor RP, editors. Bioactive Foods in Promoting Health 2010; 551-63. [10] Meerts IA, Verspeek-Rip a C.M, Buskens a CAF, Keizer b HG, Bassaganya-Riera JJ, ouni d ZE, vanhuygevoort e AH, vanotterdijk e FM. Toxicological evaluation of pomegranate seed oil. Food Chem Toxicol 2009; 47: 1085 92. [11] Koba K, Belury MA, Sugano M. Potential health benefits of conjugated trienoic acids. J Lipid Technol 2007; 19: 200-3. [12] Moonikh KH, Kashef M, Azad A, Effects of 6 weeks resistance training on Body Composition, Leptin and muscle strength in non-athletic men. J Ofoge Danesh 2015; 21(2): 135-40. [in Persian] [13] Slentz CA, Houmard JA, Johnson JL, Bateman LA, Jennifer TC, McCartney S, et al. Inactivity, exercise training and detraining, and plasma lipoproteins. Strride: a randomized, controlled study ofexercise intensity and amount. Appl Physiol 2007; 103: 432. 42. [14] Wang JS, Chow SE. Effects of exercise training and detraining on oxidized low-density lipoprotein-potentiated platelet function in men. Arch Physical Med Rehabilitation 2004; 85(9): 1531-7. [15] Fenicchia LM, Kanaley JA, Azevedo JL, Miller CS, Weinstock RS, Carhart RL, et al. Influence of Resistance Exercise Training on Glucose Control in Women with Type 2 Diabetes. Metabolism 2004; 53(3): 284-9. [16] Chapman J, Garvin AW, Ward A, Cartee GD. Unaltered Insulin Sensitivity after Resistance Exercise bout by Postmenopausal Women. Med Sci Sports Exerc 2002; 34(6): 936-41 [17] Rahmani-nia F, Hodjati Z. Acute Effects of Aerobic and Resistance Exercises on Serum Leptin and Risk Factors for Coronary Heart Disease in Obese Females. Sport Sci Health 2008; 2(3): 118-28. [18] Arao K, Wang YM, Inoue N, Hirata J, Cha JY, Nagao K, et al. Dietary effect of pomegranate seed oil rich in 9cis, 11trans, 13cis conjugated linolenic acid on lipid metabolism in obese, hyperlipidemic OLETF rats. Lipids Health Dis 2004; 3: 24. [19] Yuan GF, Sun H, Sinclair AJ, Li D. Effects of conjugated linolenic acid and conjugated linoleic acid on lipid metabolism in mice. European J Lipid Sci Technol 2009; 111: 537-45. [20] Koba K, Imamura J, Akashoshi A, Kohno- Murase J, Nishizono S, Iwabuchi M, et al. Genetically modified rapeseed oil containing cis-9, trans-11, cis-13-octadecatrienoic acid affects body fat mass and lipid metabolism in mice. J Agric Food Chem 2007; 55: 3741-8. [21] Yang L, Leung KY, Cao Y, Huang Y, Ratnayake WM, Chen ZY, et al. Alphalinolenic acid but not conjugated linolenic acid is hypocholesterolaemic in hamsters. Br J Nutr 2005; 93: 433-8. [22] Yamasaki M, Kitagawa T, Koyanagi N, Chujo H, Maeda H, Kohno- Murase J, et al. Dietary effect of pomegranate seed oil on immune function and lipid metabolism in mice. Nutrition 2006; 22: 54-9. [23] Yuan GF, Wahlqvist ML, Yuan JQ, Wang QM, Li D. Effect of punicic acid naturally occurring in food on lipid peroxidation in healthy young humans. J Sci Food Agriculture 2009; 89: 2331-5. [24] Yuan G, Sinclair AJ, Xu C, Li D. Incorporation and metabolism of punicic acid in healthy young humans. Mol Nutr Food Res 2009; 53: 1336-342. [25] Mirmiran P, Fazeli MR, Asghari G, Shafiee A, Azizi F. Effect of pomegranate seed oil on hyperlipidaemic subjects: a double-blind placebocontrolled clinical trial. Br J Nutr 2010; 104: 402-6. [26] Chari A, Mirmiran P, Asgary G, Hedayaty M, Amozegar A, Shafiei A. The effects of pomegranate seed oil on lipid parameters and insulin resistance in patients with hyperlipidemia: a randomized, doubleblind clinical trial. Iran J Diabetes Lipid Disord 2011; 10(4): 426-32. [in Persian] [27] Dhar P, Bhattacharyya D, Bhattacharyya DK, Ghosh S. Dietary comparison of conjugated linolenic acid (9 cis, 11 trans, 13 trans) and alpha- 230
بررسي تاثير روغن دانه انار همراه با تمرين... tocopherol effects on blood lipids and lipid peroxidation in alloxan-induced diabetes mellitus in rats. J Lipid 2006; 41: 49-54. [28] McFarlin BK, Strohacker KA, Kueht ML. Pomegranate seed oil consumption during a period of high-fat feeding reduces weight gain and reduces type 2 diabetes risk in CD-1 mice. Br J Nutr 2009; 102: 54-59. [29] Hontecillas R, Diguardo M, Duran E, Orpi M, Bassaganya-Riera J. Catalpic acid decreases abdominal fat deposition, improves glucose homeostasis and upregulates PPAR alpha expression in adipose tissue. Clin Nutr 2008; 27: 764-772. [30] Hontecillas R, O Shea M, Einerhand A, Diguardo M, Bassaganya-Riera J, et al. Activation of PPAR gamma and alpha by punicic acid ameliorates glucose tolerance and suppresses obesity-related inflammation. J Am Coll Nutr 2009; 28: 184-95. [31] Vroegrijk IO, van Diepen JA, van den Berg S, Westbroek I, Keizer H, Gambelli L, et al. Pomegranate seed oil, a rich source of punicic acid, prevents diet-induced obesity and insulin resistance in mice. Food Chem Toxicol 2011; 49: 1426-30. [32] Brzycki M. Strength testing-predicting a onerep max from a reps-to-fatigue. J Phys Health Edu Recreat. Dance 1993; 64(1): 88-90. [33] Amouzade M, Aghababaeian A, Mirsaiedii M, Fadaei S, Abbaspour seyedii A. The effects of eight weeks of resistance training on indices of lipid homeostasis and a half men. J Gorgan Univ Med Sci 2014; 16(2): 94-106. [in Persian] 231