Association of quantitative C-reactive protein with acute myocardial infarction

Transcript

1 Original Article JQUMS, Vol.18, No.4, 2014, pp. 4-8 Association of quantitative C-reactive protein with acute myocardial infarction Z. Azarkar * M. Jafarnejad ** A. Ebrahimzadeh *** MR. Rezvani **** *Associate Professor of Infectious Diseases, Hepatitis Research Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran **Associate Professor of Cardiology, Atherosclerosis and Coronary Artery Research Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran ***Assistant Professor of Infectious Diseases, Hepatitis Research Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran ****Associate Professor of Internal Medicine, Diabetes Research Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran Abstract Background: Coronary artery disease (CAD) is the most important cause of death around the world. C-reactive protein (CRP) is one of the indicators of systemic inflammation and is an effective factor in the development of inflammatory response in acute coronary syndrome. Objective: The aim of this study was to determine the association of quantitative CRP with acute myocardial infarction. Methods: This case-control study was carried out on 90 patients with diagnosis of acute myocardial infarction as case group and 90 healthy subjects as control group in Birjand Valiasr hospital during Highly sensitive CRP (hs-crp) level was measured. The association of hs-crp and cardiovascular risk factors was assessed. Data were analyzed using Chi-square test. Findings: The mean age was 58.6±13.9 and 57.4±15.4 years in the case and control groups, respectively. 70% of the case group and 66.7% of the control group were male. 76 patients (84.4%) in the case group and 56 subjects (62.2%) in the control group had high hs-crp and the difference was statistically significant. The association of hs-crp with gender and age was not statistically significant in two groups. Conclusion: With regards to the results, there is a relationship between increase in hs-crp and acute myocardial infarction. Keywords: Myocardial Infarction, Inflammation, C-reactive protein Corresponding Address: Zohreh Azarkar, Infectious Diseases Ward, Valiasr Hospital, Ghaffari St., Birjand, Iran drz.azarkar@yahoo.com Tel: Received: 11 Jan 2014 Accepted: 20 May 2014

2 5 مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي قزوين سال هجدهم شماره 4 (پي در پي 75 ) مهروآبان 1393/ مقاله پژوهشي ارتباط سطح كمي پروتي ين واكنشي C و سكته حاد قلبي * دكتر زهره آذركار ** دكتر مجيد جعفرنژاد *** دكتر آزاده ابراهيمزاده **** دكتر محمدرضا رضواني چكيده * دانشيار بيماريهاي عفوني و عضو مركز تحقيقات هپاتيت دانشگاه علوم پزشكي بيرجند ** دانشيار بيماريهاي قلب و عروق و عضو مركز تحقيقات قلب و عروق دانشگاه علوم پزشكي بيرجند *** استاديار بيماريهاي عفوني و عضو مركز تحقيقات هپاتيت دانشگاه علوم پزشكي بيرجند **** دانشيار بيماريهاي داخلي و عضو مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي بيرجند آدرس نويسنده مسو ول: بيرجند خيابان غفاري بيمارستان وليعصر بخش عفوني تلفن drz.azarkar@yahoo.com تاريخ دريافت: 92/10/21 تاريخ پذيرش: 93/2/30 زمينه: بيماريهاي عروق كرونر قلب مهمترين عامل مرگ و مير در كشورهاي جهان است. پروتي ين واكنشي C از شاخصهاي سيستميك التهاب و عامل مو ثر در ايجاد واكنش التهابي در حوادث حاد عروق كرونر است. هدف: مطالعه به منظور تعيين رابطه سطح كمي پروتي ين واكنشي C با سكته حاد قلبي انجام شد. مواد و روشها: اين مطالعه مورد- شاهدي در سال 1391 در بيمارستان وليعصر بيرجند انجام شد. 90 بيمار سكته حاد قلبي به عنوان گروه مورد و 90 فرد سالم به عنوان شاهد انتخاب شدند. سطح پروتي ين واكنشي C سنجيده و ارتباط آن با عوامل خطر قلبي مقايسه شد. دادهها با آزمون آماري مجذور كاي تحليل شدند. يافتهها:ميانگين سني گروه مورد 58/6±13/9 و گروه شاهد 57/4±15/4 سال بود. در گروه مورد 70% و در گروه شاهد 66/7% مرد بودند. در گروه مورد 76 نفر (84/4%) و در گروه شاهد 56 نفر (62/2%) hs-crp بالا داشتند كه اين تفاوت از نظر آماري معنيدار بود. در دو گروه سطح سرمي hs-crp از نظر جنس و سن تفاوت معنيداري را نشان نداد. نتيجهگيري: با توجه به يافتهها بين افزايش پروتي ين واكنشي C با سكته حاد قلبي ارتباط ديده شد. كليدواژهها: سكته قلبي التهاب پروتي ين واكنشي C مقدمه: بيماريهاي عروق كرونر قلب مهمترين عامل مرگ و مير در كشورهاي صنعتي و رو به رشد شناخته ميشوند. در ايالات متحده امريكا به طور تقريبي ساليانه دو ميليون مورد سكته ميوكارد و آنژين ناپايدار روي ميدهد كه به (1) 515 هزار مورد مرگ منجر ميشود. آترواسكلروزيس شايعترين علت بيماريهاي كرونري قلب و در نتيجه اصليترين علت بيماريهاي ايسكميك قلبي است و به همين دليل موارد سكته قلبي به صورت پيشروندهاي با افزايش سن و حضور عوامل خطرساز ديگري مثل پ رفشاري خون سيگار كشيدن و ديابت افزايش مييابد. همچنين سلولهاي التهابي و واسطههاي آن در شروع پيشرفت و عوارض ضايعههاي (2) آترواسكلروتيك دخيل هستند. پروتي ين واكنشي C (CRP) يكي از پروتي ينهاي مرحله حاد و از شاخصهاي سيستميك التهاب است كه ميزان آن در موارد التهاب عفونت و بيماريهاي عروق كلاژن افزايش مييابد. افزايش CRP نسبت به ساير واكنش دهندههاي مرحله حاد سريعتر است و كاهش آن هم پس از رفع عامل (3) تحريككننده با سرعت زيادتري رخ ميدهد. مقدار طبيعي CRP در بالغين كمتر از 0/5 تا 0/8 ميليگرم در ليتر است. سطح سرمي CRP با روشهاي كيفي و كمي متعددي اندازهگيري ميشود كه روش بيوشيمي رايجترين

3 و 5 ارتباط سطح كمي پروتي ين واكنشي C و.../ دكتر زهره آذركار و همكاران 6 (4) روش آن است. روش اندازهگيري كمي پروتي ين واكنشي C نسبت به CRP استاندارد با دقت بيشتري ميتواند غلظتهاي پايين پروتي ين را اندازهگيري كند. بعضي مطالعهها نشان دادهاند كه CRP ميتواند ارزش پيشگوييكننده قوي و مستقلي در آنژين قلبي ناپايدار و سكته داشته باشد. همچنين ميتواند در سكته قلبي به عنوان يك عامل (6 ) تشخيصي با ارزش به حساب آيد. هدف از اين مطالعه تعيين رابطه بين سطح كمي CRP با وقوع سكته حاد قلبي بود. مواد و روشها: اين مطالعه موردي- شاهدي در سال 1391 در بخش مراقبتهاي ويژه كرونري و قلب بيمارستان وليعصر بيرجند بر روي 180 فرد 30 تا 80 ساله انجام شد. 90 بيمار بستري در بخشهاي قلب و مراقبتهاي ويژه با تشخيص سكته حاد قلبي به صورت سرشماري به عنوان گروه مورد وارد مطالعه شدند. بيماري آنها براساس شرح حال الكتروكارديوگرام و تغييرات سطح آنزيمي تا ييد شده بود و ساير شرايط ورود به مطالعه عبارت بودند از: مناسب بودن حال نداشتن بيماريهاي مزمن از جمله سرطانها و بيماريهاي صعبالعلاج عدم مصرف اخير دارو و تمايل به شركت در مطالعه. گروه شاهد از افراد سالم كه از نظر سن و جنس با گروه مورد همسان بودند براساس نمونهگيري آسان انتخاب شدند. شرايط ورود به مطالعه افراد گروه شاهد عبارت بودند از: نداشتن بيماري التهابي عفوني تروما يا بيماري فعال روماتيسمي طي يك هفته گذشته نداشتن بيماري شناخته شده قلبي و عروقي در معاينه باليني و نداشتن علايم الكتروكارديوگرافيك به نفع بيماري قلبي و شرايط رعايت شده در گروه مورد. از تمام بيماران شرح حال مبني بر زمينههاي موثق قلبي شامل سابقه ديابت پ رفشاري خون اختلال چربي خون و مصرف سيگار گرفته شد. از گروه مورد در 24 ساعت اول شروع علايم باليني 5 ميليليتر خون وريدي گرفته و جهت بررسي hs-crp در اسرع وقت به آزمايشگاه ارسال شد. در گروه شاهد نيز نمونهگيري انجام شد. بررسيhs-CRP به روش بيوشيمي و با كيتhs-CRP شركت پارس آزمون انجام و سطح سرمي CRP مساوي يا (7) بيشتر از 10 ميليگرم در ليتر بالا در نظر گرفته شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 15 و آزمون آماري مجذور كاي تحليل و 0/05>P به عنوان سطح معنيدار در نظر گرفته شد. يافتهها: از 90 بيمار سكته قلبي 63 نفر (70 ) و از 90 فرد گروه شاهد 60 نفر (66/7 ) مرد بودند كه اين تفاوت از نظر آماري معنيدار نبود. ميانگين سني گروه مورد 58/6±13/9 و گروه شاهد 57/4±15/4 سال بود كه اختلاف معنيداري را نشان نداد. مهمترين اختلاف معنيدار در اين مطالعه توزيع فراواني hs-crp در بين دو گروه مورد و شاهد بود (0.001=P) (جدول شماره 1). گروه جدول - 1 مقايسه فراواني hs-crp در دو گروه مورد و شاهد مورد شاهد جمع نتيجه hs CRP P= پايين 15/6 37/8 26/7 df= بالا 84/4 62/2 73/ جمع 2 χ =11.36 در مقايسه عوامل خطر قلبي (پ رفشاري خون اختلال چربي خون ديابت سيگار و شاخص توده بدني در بيماران سكته حاد ميوكارد كه يكي از اين عوامل خطر را داشتند) با سطح سرمي hs-crp براساس آزمون فيشر تفاوت معنيداري مشاهده نشد. همچنين بين سطح سرمي hs-crp و سن و جنس در دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنيداري مشاهده نشد.

4 7 مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي قزوين سال هجدهم شماره 4 (پي در پي 75 ) مهروآبان 1393/ مقاله پژوهشي سكته حاد قلبي نسبت به گروه شاهد كلسترول تام Apo-B تري گليسريد و LDL به طور آشكار افزايش و HDL به طور چشمگيري كاهش داشت. در آن مطالعه افزايش واضحي در نشانههاي التهابي مانند TNF-α و CRP در افراد مبتلا به سكته حاد قلبي در (15) مقايسه با گروه شاهد وجود داشت. در مطالعه حاضر نيز عوامل خطر سكته حاد ميوكارد مانند پر فشاري خون و اختلال چربي خون و غيره و ارتباط آنها با سطح hs-crp بررسي شد كه با هيچ كدام از اين عوامل ارتباط معنيداري ديده نشد. شايد علت اين اختلاف عادتهاي غذايي و فرهنگي منطقه مورد مطالعه باشد. به طور كلي با توجه به حضور بالاي hs-crp در گروه بيماران سكته حاد قلبي نسبت به گروه شاهد در مطالعه حاضر و نقش hs-crp در عفونت و التهاب كه عامل القاكننده آترواسكلروزيس است شايد بتوان از ميزان سرمي CRP در بدو پذيرش بيماران مبتلا به آنژين قلبي ناپايدار به عنوان يك آزمون غربالگر در پيشگويي وقوع سكته قلبي در طول مدت زمان بستري بهره جست. سپاسگزاري: از همكاري صميمانه كاركنان و بيماران بخش مراقبتهاي ويژه بيمارستان وليعصر تشكر ميشود. مراجع: 1. Koenig W. High-sensitivity C-reactive protein and atherosclerotic disease: from improved risk prediction to risk - guided therapy. Int J Cardiol 2013 Oct 15; 168 (6): Ganguli D, Das N, Saha I, et al. Association between inflammatory markers and cardiovascular risk factors in women from Kolkata, W.B, India. Arq Bras Cardiol 2011 Jan; 96 (1): بحث و نتيجهگيري: اين مطالعه ارتباط افزايش پروتي ين واكنشي C با سكته حاد ميوكارد را نشان داد. بنابراين به نظر ميرسد بتوان از hs-crp به عنوان پيشگوييكننده بروز سكته قلبي در بيماران مبتلا به آنژين قلبي ناپايدار استفاده كرد. بسياري از مطالعهها تا ييدكننده اين موضوع بودهاند كه التهاب عامل آغازگر و زمينهساز ايجاد آترواسكلروز و (4) متعاقب آن آنژين قلبي ناپايدار و سكته قلبي است. در يك مطالعه مقطعي بر روي ساكنين بالاي 25 س لا شمال خليج فارس همبستگي چشمگيري ميان hs-crp و بيماري ايسكمي قلب مشاهده شد كه با (8) مطالعه حاضر همخواني داشت. همچنين در مطالعهاي (9) در زنجان نتايج مشابهي به دست آمد. در مطالعه بر روي 204 بيمار با ايسكمي قلبي مشاهده شد كه سطح سرمي CRP ميتواند نشانگري براي سندرمهاي حاد كرونر باشد و وقوع سكته قلبي را در اين (10) بيماران پيشبيني نمايد. همچنين در مطالعه ديگري در ايران مشخص شد كه hs-crp ميتواند پيشگوييكننده (11) مو ثري براي ايسكمي قلبي وسيع باشد اما در مطالعه قاتاس و همكاران در سال 2012 بر روي 150 فرد بيمار و 150 فرد سالم رابطه معنيداري بين سطح سرمي CRP (12) و احتمال وقوع سكته قلبي يافت نشد. در يك مطالعه كوهورت در مركز قلب تهران CRP كمي در 121 بيمار با آنژين صدري ناپايدار اندازهگيري شدكه هيچ ارتباط معنيداري بين سطح CRP و پيشرفت (7) سكته ميوكارد مشاهده نشد. تفاوت در جمعيت مورد مطالعه كيت و روش آزمايش ميتواند از دلايل اختلاف نتايج بعضي مطالعهها با مطالعه حاضر باشد. بررسيها نشان دادهاند كه CRP قويترين پيشگوييكننده خطر بيماري ايسكميك قلبي در افراد به ( 13 و 14 ) ظاهر سالم است. مطالعه مورد- شاهدي در هند در سال 2010 انجام شد و به بررسي عوامل خطر مستعدكننده بيماريهاي قلبي پرداخت. نتايج مطالعه نشان داد كه در افراد مبتلا به

5 ارتباط سطح كمي پروتي ين واكنشي C و.../ دكتر زهره آذركار و همكاران 8 3. Razavi A, Baghshani MR, Rahsepar AA, et al. Association between C - reactive protein, pro - oxidant - antioxidant balance and traditional cardiovascular risk factors in an Iranian population. Ann Clin Biochem 2013 Mar; 50 (Pt 2): Asegaonkar SB, Marathe A, Tekade ML, et al. High - sensitivity C - reactive protein: a novel cardiovascular risk predictor in type 2 diabetics with normal lipid profile. J Diabetes Complications 2011 Nov-Dec; 25 (6): Bahadursingh S, Beharry K, Maharaj K, et al. C - reactive protein: adjunct to cardiovascular risk assessment. West Indian Med J 2009 Dec; 58 (6): Bilhorn KR, Luo Y, Lee BT, Wong ND. High - density lipoprotein cholesterol, highsensitivity C - reactive protein, and cardiovascular disease in United States adults. Am J Cardiol 2012 Nov 15; 110 (10): Broumand MA, Fakour K, Abbasi H, et al. Quantitative CRP value in assessing myocardial infarction of unstable angina patients. Behbood J 2006; 3: [In Persian] 8. Tohidi M, Assadi M, Dehghani Z, et al. High sensitive C - reactive protein and ischemic heart disease, a population - based study. ISMJ 2012; 4: [In Persian] 9. Esmaeili Nadimi A, Nough H, Ahmadi J. Role of C - reactive protein and leukocyte count in prediction of cardiac events in patients with unstable angina. Zanjan Univ Med Sci J. 2004; 47: [In Persian] 10. Jalal D, Chonchol M, Etgen T, Sander D. C - reactive protein as a predictor of cardiovascular events in elderly patients with chronic kidney disease. J Nephrol 2012 Sep- Oct; 25 (5): Rashidinejad H, Hosseini SM, Moazenzadeh M, et al. Relationship between serum level of high - sensitive C-reactive protein and extension of myocardial involvement in patients with acute myocardial infarction. Rom J Intern Med 2012 Jul-Sep; 50 (3): Ghattas MH, Abo-Elmatty DM, El-Eraki AZ. C - reactive protein 1059G/C gene polymorphism, C - reactive protein levels and acute myocardial infarction. J Cardiovasc Med (Hagerstown) Nov; 13 (11): Iso H, Noda H, Ikeda A, et al. The impact of C-reactive protein on risk of stroke, stroke subtypes, and ischemic heart disease in middle - aged Japanese: the Japan public health center-based study. J Atheroscler Thromb 2012; 19 (8): Henareh L, Berglund M. Predictor of event-free survival in patients with myocardial infarction.acute Card Care 2012 Sep; 14 (3): Goswami B, Rajappa M, Singh B, et al. Inflammation and dyslipidaemia: a possible interplay between established risk factors in North Indian males with coronary artery disease. Cardiovasc J Afr 2010 Mar-Apr; 21 (2): 103-8