ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2018) 513 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΤΟ 2017 {SWD(2018) 369 final} EL EL

2 Πίνακας περιεχομένων 1. Εισαγωγή Χρηματοοικονομική κατάσταση και σημαντικές συναλλαγές του Ταμείου Εγγυήσεων Χρηματοοικονομική κατάσταση του Ταμείου Εγγυήσεων στις 31 Δεκεμβρίου Σημαντικές συναλλαγές του Ταμείου το Καταπτώσεις εγγυήσεων του Ταμείου Εγγυήσεων το Τροφοδότηση του Ταμείου Εγγυήσεων το Σημαντικές συναλλαγές μετά την ημερομηνία κοινοποίησης (τέλος Φεβρουαρίου 2018) Οικονομικές καταστάσεις του Ταμείου προ της ενοποίησης Χρηματοοικονομική κατάσταση προ της ενοποίησης στις 31 Δεκεμβρίου Κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων προ της ενοποίησης Διαχείριση ρευστών διαθεσίμων του Ταμείου Εγγυήσεων Επενδυτική πολιτική Επιδόσεις και εξελίξεις στην αγορά Καταπτώσεις εγγυήσεων του Ταμείου Εγγυήσεων Αμοιβή της ΕΤΕπ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009 (κωδικοποιημένη έκδοση) (εφεξής «ο κανονισμός») 1, ιδρύθηκε Ταμείο Εγγυήσεων για τις εξωτερικές δράσεις («το Ταμείο») που έχει ως στόχο την εξόφληση των πιστωτών της Ένωσης σε περίπτωση αθέτησης των υποχρεώσεων των δικαιούχων δανείων που έχει χορηγήσει ή εγγυηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού, η Επιτροπή ανέθεσε τη χρηματοοικονομική διαχείριση του Ταμείου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EΤΕπ) βάσει συμφωνίας που υπεγράφη μεταξύ της Κοινότητας και της ΕΤΕπ στις 25 Νοεμβρίου 1994, και εν συνεχεία τροποποιήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1996, στις 8 Μαΐου 2002, στις 25 Φεβρουαρίου 2008 και στις 9 Νοεμβρίου 2010 («η συμφωνία»). Το άρθρο 8 του κανονισμού προβλέπει ότι η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στο Ελεγκτικό Συνέδριο έκθεση σχετικά με την 1 ΕΕ L 145 της , σ. 10 ο κανονισμός κωδικοποίησε και κατάργησε τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2728/94 του Συμβουλίου, της 31ης Οκτωβρίου 1994, σχετικά με την ίδρυση Ταμείου Εγγυήσεων για τις εξωτερικές δράσεις. Τροποποήθηκε στις από τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/409 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2

3 κατάσταση του Ταμείου και τη διαχείρισή του για κάθε οικονομικό έτος έως τις 31 Μαΐου του επόμενου έτους. Η έκθεση αυτή, μαζί με το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, παρέχει αυτές τις πληροφορίες. Βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από την ΕΤΕπ, με βάση τη συμφωνία. 3

4 2. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ 2.1. Χρηματοοικονομική κατάσταση του Ταμείου Εγγυήσεων στις 31 Δεκεμβρίου 2017 Το συνολικό ποσό των διαθεσίμων του Ταμείου Εγγυήσεων ανερχόταν σε ,63 EUR στις 31 Δεκεμβρίου 2017 ( ,14 EUR στις 31 Δεκεμβρίου 2016) (βλ. παράρτημα του εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής: Οικονομικές καταστάσεις του Ταμείου Eγγυήσεων όπως υποβλήθηκαν από την ΕΤΕπ). Το 2017 το σύνολο ισολογισμού του Ταμείου αυξήθηκε κατά περίπου 54,7 εκατ. EUR. Αυτό αποδίδεται κατά κύριο λόγο στα εξής: Αυξήσεις: Μειώσεις: της επιχορήγησης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ (ποσό τροφοδότησης) ύψους 137,8 εκατ. EUR για την προσαρμογή του Ταμείου στο ποσό-στόχο του 9% των συνολικών εκκρεμών υποχρεώσεων του οικονομικού αποτελέσματος από χρηματοπιστωτικές πράξεις που ανήλθε σε 16,0 εκατ. EUR των παρεμβάσεων του Ταμείου για την κάλυψη αθέτησης πληρωμών συνολικού ύψους 86,4 εκατ. EUR. της αποτίμησης του χαρτοφυλακίου κατά 12,8 εκατ. EUR λόγω προσαρμογής της αξίας του στην τρέχουσα τιμή της αγοράς Σημαντικές συναλλαγές του Ταμείου το Καταπτώσεις εγγυήσεων του Ταμείου Εγγυήσεων το 2017 Συρία Το 2017, η ΕΤΕπ εξακολούθησε να αντιμετωπίζει καθυστερήσεις των πληρωμών για τα κρατικά δάνεια της Συρίας. Ως εκ τούτου, και σύμφωνα με τη συμφωνία εγγύησης μεταξύ της ΕΕ και της ΕΤΕπ, η ΕΤΕπ έχει την κατάπτωση 13 πρόσθετων εγγυήσεων του Ταμείου Εγγυήσεων της ΕΕ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2017 για ποσό συνολικού ύψους 56,3 εκατ. EUR (βλ. σημείο 5). Αερολιμένας Enfidha (Τυνησία) Το 2017, η Επιτροπή κατέβαλε 28,7 εκατ. EUR στην ΕΤΕπ για κατάπτωση 3 εγγυήσεων λόγω μη αποπληρωμής χορηγηθέντος δανείου στον Αερολιμένα Enfidha (Τυνησία) (βλ. σημείο 5) Τροφοδότηση του Ταμείου Εγγυήσεων το 2017 Τον Φεβρουάριο του 2017, μεταφέρθηκε από τον προϋπολογισμό στο Ταμείο ποσό ύψους 240,5 εκατ. EUR που αντιστοιχεί στο ποσό τροφοδότησης για το

5 Η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο Ταμείο που μεταβιβάστηκε το 2018 υπολογίστηκε βάσει των άρθρων 3 και 5 του κανονισμού: Το άρθρο 3 του κανονισμού ορίζει ότι το ποσό-στόχος για το Ταμείο πρέπει να ανέρχεται στο 9% του συνόλου των τρεχουσών κεφαλαιακών υποχρεώσεων που απορρέουν από κάθε πράξη, συν τους οφειλόμενους και μη καταβληθέντες τόκους. Στο άρθρο 5 του κανονισμού ορίζεται ότι το ποσό που πρέπει να μεταφερθεί από τον προϋπολογισμό στο Ταμείο το έτος ν + 1 υπολογίζεται με βάση τη διαφορά μεταξύ του ποσού-στόχου και της αξίας των καθαρών περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου στα τέλη του έτους ν - 1, που υπολογίζεται στις αρχές του έτους ν. Για την προσαρμογή του Ταμείου στο 9% των συνολικών τρεχουσών κεφαλαιακών υποχρεώσεων, υπολογίστηκε βάσει των τρεχουσών εγγυημένων πράξεων στις 31 Δεκεμβρίου 2016 ποσό ύψους 137,8 εκατ. EUR το οποίο και εγγράφηκε στον προϋπολογισμό της ΕΕ του 2018 για την τροφοδότηση του Ταμείου. Το ποσό αυτό εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αναγνωρίσθηκε ως στοιχείο ενεργητικού (απαίτηση) του Ταμείου στον ισολογισμό της 31ης Δεκεμβρίου Σημαντικές συναλλαγές μετά την ημερομηνία κοινοποίησης (τέλος Φεβρουαρίου 2018) Τον Φεβρουάριο του 2018 το προαναφερθέν ποσό τροφοδότησης ύψους 137,8 εκατ. EUR μεταφέρθηκε από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο Ταμείο. Στις 15 Ιανουαρίου 2018, 0,14 εκατομμύρια EUR που ανακτήθηκαν από αερολιμένα Enfidha πιστώθηκαν στο Ταμείο Εγγυήσεων. Το ποσό αυτό αναγνωρίσθηκε ως στοιχείο ενεργητικού (απαίτηση) στον ισολογισμό της 31ης Δεκεμβρίου Τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2018, συνολικά 10,6 εκατ. EUR καταβλήθηκαν σε δύο καταπτώσεις εγγύησης για αθέτηση πληρωμών στη Συρία (3,2 εκατ. EUR και 7,4 εκατ. EUR συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από την ΕΤΕπ). 3. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΠΡΟ ΤΗΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Οι οικονομικές καταστάσεις του Ταμείου προ της ενοποίησης καταρτίζονται προκειμένου να συμπεριληφθούν λογιστικές πράξεις οι οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις του Ταμείου που καταρτίστηκαν από την ΕΤΕπ (βλ. έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής-SWD). Συμπεριλαμβάνονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της ΕΕ. 5

6 3.1. Χρηματοοικονομική κατάσταση προ της ενοποίησης στις 31 Δεκεμβρίου 2017 Ισολογισμός - Στοιχεία ενεργητικού 31 Δεκεμβρίου Δεκεμβρίου 2016 ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Χρηματοοικονομικά ενεργητικού ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Χρηματοοικονομικά ενεργητικού στοιχεία στοιχεία Απαιτήσεις Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Ισολογισμός - Υποχρεώσεις 31 Δεκεμβρίου Δεκεμβρίου 2016 ΠΟΡΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝ Συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αποθεματικό εύλογης αξίας Κέρδη εις νέον ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Χρηματοοικονομικές διατάξεις ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

7 Χρηματοοικονομικές διατάξεις Οφειλές ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΡΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝ + ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

8 Η διαφορά των 137,8 εκατ. EUR μεταξύ του συνόλου ισολογισμού του Ταμείου προ της ενοποίησης ( EUR) και της αξίας των διαθεσίμων του Ταμείου στις οικονομικές καταστάσεις που καταρτίστηκαν από την ΕΤΕπ ( EUR) αποδίδεται κατά κύριο λόγο στα εξής: Οι οικονομικές καταστάσεις προ της ενοποίησης περιλαμβάνουν όλα τα ποσά που υποκατέστησε η ΕΕ ως αποτέλεσμα των πληρωμών εγγυήσεων που κατέπεσαν μετά από αίτημα της ΕΤΕπ λόγω μη καταβολής δόσεων δανείων (ληξιπρόθεσμες οφειλές συν οι οφειλόμενοι τόκοι υπερημερίας). Ωστόσο, δεδομένης της πολιτικής κατάστασης της Συρίας και με βάση απόφαση του Υπολόγου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα εν λόγω ποσά έχουν απομειωθεί στο σύνολό τους στις οικονομικές καταστάσεις του Οι οικονομικές καταστάσεις προ της ενοποίησης δεν περιλαμβάνουν ποσό 137,8 εκατ. EUR από συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο Ταμείο που μεταβιβάστηκε το 2018 δεδομένου ότι η απαίτηση αυτή αντισταθμίζεται από την αντίστοιχη οφειλή στους ενοποιημένους λογαριασμούς της ΕΕ. Χρηματοοικονομικές διατάξεις ύψους 258,4 εκατ. EUR σχετικά με μελλοντικές δόσεις των εναπομενόντων ανεξόφλητων συριακών δανείων αναγνωρίστηκαν στον ισολογισμό προ της ενοποίησης το Οι τρέχουσες υποχρεώσεις (Οφειλές) στις οικονομικές καταστάσεις προ της ενοποίησης περιλαμβάνουν δεδουλευμένη οφειλή ύψους 2,6 εκατ. EUR για τα τέλη είσπραξης που οφείλονται στην ΕΤΕπ. Οι καταβολές εγγυήσεων που κατέπεσαν από το Ταμείο Εγγυήσεων στην ΕΤΕπ (και, κατά περίπτωση, οι διαδοχικές εισπράξεις των εγγυήσεων που κατέπεσαν και των τόκων υπερημερίας) αναγνωρίζονται ως μειώσεις (αυξήσεις) του Καθαρού Ενεργητικού (Συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) στις οικονομικές καταστάσεις που καταρτίστηκαν από την ΕΤΕπ. Στις οικονομικές καταστάσεις προ της ενοποίησης, τα ποσά που καταβλήθηκαν για εγγυήσεις που κατέπεσαν μετά από αίτημα της ΕΤΕπ δεν αφαιρούνται από το Καθαρό Ενεργητικό καθώς καθίστανται υποκατάστατα ποσά. Τα συναφή ποσά υπολογίζονται είτε ως έσοδα (συσσωρευόμενοι τόκοι υπερημερίας και πρόστιμα, συναλλαγματικά κέρδη) είτε ως δαπάνες (συσσωρευόμενα τέλη είσπραξης προς την ΕΤΕπ, απομειώσεις, συναλλαγματικές ζημίες). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια μόνιμη διαφορά μεταξύ των στοιχείων Καθαρού Ενεργητικού (Συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Κέρδη εις νέον) τα οποία αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις που καταρτίστηκαν από την ΕΤΕπ και, αντίστοιχα, στις οικονομικές καταστάσεις του Ταμείου προ της ενοποίησης που καταρτίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 8

9 3.2. Κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων προ της ενοποίησης Κατά τον ίδιο τρόπο με τον ισολογισμό, η κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων προ της ενοποίησης καταρτίζεται για συμπερίληψη στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της ΕΕ Έσοδα από δραστηριότητες λειτουργίας Δαπάνες από δραστηριότητες λειτουργίας ( ) ( ) ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΠΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ( ) ( ) Χρηματοοικονομικά έσοδα Χρηματοοικονομικά έξοδα ( ) ( ) ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ( ) ( ) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΧΡΗΣΗΣ ( ) ( ) Τα έσοδα από δραστηριότητες λειτουργίας περιλαμβάνουν αντιστραφείσες χρηματοοικονομικές διατάξεις που απορρέουν από τη μείωση της παρούσας αξίας των υπολειπόμενων μελλοντικών συριακών δόσεων. Οι δαπάνες από δραστηριότητες λειτουργίας περιλαμβάνουν κυρίως καταβληθέντα τέλη διαχείρισης της ΕΤΕπ (0,9 εκατ. EUR) και τα εφάπαξ τέλη ανάκτησης της ΕΤΕπ (1,5 εκατ. ευρώ βλέπε σημείο 2.2), δεδουλευμένα τέλη είσπραξης για την ΕΤΕ (0,5 εκατ. ευρώ) και φύλακτρα και τέλη ελέγχου (0,2 εκατ. EUR) Τα χρηματοοικονομικά έσοδα περιλαμβάνουν κυρίως τα έσοδα από τόκους από το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο (8,8 εκατ. EUR), κέρδη από την πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού (9,2 εκατ. EUR) και οφειλόμενους τόκους υπερημερίας επί των υποκατάστατων ποσών (11,7 εκατ. EUR) Τα χρηματοοικονομικά έξοδα περιλαμβάνουν κυρίως ζημίες απομείωσης επί των ποσών που υποκατέστησε η ΕΕ το 2017 (βλ. σημείο 5) και τα έξοδα από τόκους επί ταμειακών διαθεσίμων και ισοδυνάμων (1,0 εκατ. EUR). 4. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΕΥΣΤΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ 4.1. Επενδυτική πολιτική Οι τοποθετήσεις των ρευστών διαθεσίμων του Ταμείου πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές διαχείρισης που προβλέπονται στο παράρτημα της συμφωνίας, όπως 9

10 τροποποιήθηκε 2. Συνεπώς, το 20 % των κεφαλαίων του Ταμείου πρέπει να επενδύεται σε βραχυπρόθεσμες επενδύσεις (έως ένα έτος). Οι επενδύσεις αυτές περιλαμβάνουν τίτλους κυμαινόμενου επιτοκίου, ανεξάρτητα από τη διάρκειά τους, καθώς και τίτλους σταθερού επιτοκίου με ανώτατη εναπομένουσα διάρκεια ενός έτους, ανεξάρτητα από την αρχική διάρκειά τους. Προκειμένου να διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ των διαφόρων μέσων εξασφάλισης της απαιτούμενης ρευστότητας, ελάχιστο ποσό 100 εκατ. EUR τηρείται σε μέσα χρηματαγοράς, ιδίως τραπεζικές καταθέσεις. Μέχρι το 80% του Ταμείου μπορεί να τοποθετηθεί σε χαρτοφυλάκιο ομολόγων με εναπομένουσα ληκτότητα όχι μεγαλύτερη των 10 ετών και 6 μηνών από την ημερομηνία της πληρωμής. Η μέση διάρκεια των τοποθετήσεων όλων των διαθεσίμων του Ταμείου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5 έτη. Οι επενδύσεις σε ομόλογα θα πρέπει να πληρούν ειδικά κριτήρια, όπως η ρευστότητα, οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας, η επιλεξιμότητα των αντισυμβαλλομένων και τα όρια συγκέντρωσης. Προκειμένου να εξασφαλιστεί διαφοροποίηση κινδύνου, το συνολικό ποσό που επενδύεται σε ομόλογα ανά μεμονωμένο εκδότη δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10% του συνολικού ονομαστικού ποσού του χαρτοφυλακίου Επιδόσεις και εξελίξεις στην αγορά Το έτος 2017 χαρακτηρίστηκε από την αύξηση των αποδόσεων στις ευρωπαϊκές αγορές σταθερού εισοδήματος, αλλά η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε από μείωση των πιστωτικών περιθωρίων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η μεταβλητότητα των ποσοστών επηρεάστηκε από πολιτικά γεγονότα, συμπεριλαμβανομένων των ολλανδικών, γαλλικών και γερμανικών εκλογών, τις προσδοκίες για χαμηλότερες αγορές στοιχείων ενεργητικού κεντρικών τραπεζών και τη βελτίωση του παγκόσμιου οικονομικού περιβάλλοντος. Η γερμανική καμπύλη δημόσιου χρέους αυξήθηκε κατά 14, 33 και 22 μονάδες βάσης σε διάρκειες 2, 5 και 10 ετών, αντίστοιχα (η καμπύλη «bear steepened»).το έτος 2017 χαρακτηρίστηκε από τη χαμηλότερη μεταβλητότητα της αγοράς στην ιστορία, αλλά στηρίζεται σε χαμηλή μακροοικονομική μεταβλητότητα. Μολονότι η πολιτική αβεβαιότητα αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα κατά το 2018, μεταξύ άλλων λόγω των ιταλικών εκλογών, η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να επεκτείνεται με ρυθμό μεγαλύτερο από τον μέσο όρο. Σύμφωνα με τη συναίνεση στην αγορά, η ζώνη του ευρώ αναμένεται να σημειώσει μεγέθυνση κατά 2,2 % το 2018, μετά από 2,4 % το Την ίδια στιγμή, ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα γύρω στο 1,5 %, δηλαδή κάτω από τον στόχο του 2 % της ΕΚΤ. Παρά τη μείωση της ανεργίας, όσο οι καμπύλες Phillips καθίστανται πιο επίπεδες, η πίεση των τιμών αυξάνεται με πολύ αργό ρυθμό. Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου στο υψηλότερο επίπεδο 4 ετών θα μπορούσε να αντισταθμίσει αυτό το αποτέλεσμα. Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως εξακολουθούν να εφαρμόζουν διευκολυντικές νομισματικές πολιτικές με συνεχιζόμενες αγορές στοιχείων ενεργητικού, αλλά η εξομάλυνση έχει ήδη αρχίσει. Η FED αναμένεται να αυξήσει τα 2 Όπως τροποποιήθηκε από τη συμπληρωματική συμφωνία αριθ. 1 της 23ης Σεπτεμβρίου 1996, τη συμπληρωματική συμφωνία αριθ. 2 της 8ης Μαΐου 2002, τη συμπληρωματική συμφωνία αριθ. 3 της 25ης Φεβρουαρίου 2008 και τη συμπληρωματική συμφωνία αριθ. 4 της 9ης Νοεμβρίου

11 επιτόκια 3 φορές κατά τη διάρκεια του 2018, και η ΕΚΤ θα συνεχίσει τις αγορές στοιχείων ενεργητικού ύψους 30 δισ. EUR μηνιαίως έως τον Σεπτέμβριο του Η ΕΚΤ μείωσε τις μηνιαίες αγορές της από 60 δισ. σε 30 δισ. EUR τον Ιανουάριο του 2018, αλλά οι επανεπενδύσεις των εξαγορών προσθέτουν 15 δισ. EUR μηνιαίως, καθιστώντας λιγότερο σημαντική την πτώση. Οι αυστηρές δηλώσεις στα πρακτικά της ΕΚΤ του Δεκεμβρίου και μεταγενέστερες παρατηρήσεις αυξάνουν την πιθανότητα τερματισμού της ποσοτικής χαλάρωσης τον Σεπτέμβριο του 2018 ή, το αργότερο, στο τέλος του έτους. Το 2018, οι αποδόσεις του ευρωπαϊκού δημόσιου χρέους μπορούν να αυξηθούν περαιτέρω εάν επιβεβαιωθούν τα ισχυρά βασικά οικονομικά μεγέθη και οι αυξανόμενες προσδοκίες για πληθωρισμό λόγω των υψηλότερων τιμών του πετρελαίου. Οι καμπύλες των αποδόσεων μπορούν να εμφανίσουν ταχύτερη αύξηση των μακροπρόθεσμων ποσοστών («bear steepen») δεδομένου ότι τα βραχυπρόθεσμα ποσοστά συγκρατούνται περισσότερο λόγω των ενδείξεων σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Η συνέχιση των αγορών στοιχείων ενεργητικού των κεντρικών τραπεζών εξακολουθεί να υποστηρίζει τα πιστωτικά περιθώρια κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018, αλλά τα τρέχοντα ιστορικά χαμηλά επίπεδα μπορεί να αρχίσουν να εξομαλύνονται και να αποκλίνουν περισσότερο όσο πλησιάζει ο Σεπτέμβριος, οπότε κατά πάσα πιθανότητα η ΕΚΤ θα τερματίσει την ποσοτική χαλάρωση. Εξέλιξη των επιτοκίων των χρηματαγορών κατά τη διάρκεια του 2017 (πηγή Bloomberg) Οι επιδόσεις του χαρτοφυλακίου του Ταμείου παρακολουθούνταν με βάση αποτίμηση σε τρέχουσες τιμές αγοράς (marked-to-market basis, MTM). Κατά τη διάρκεια του 2017, το χαρτοφυλάκιο είχε ετήσια απόδοση 1,1624% MTM, υπερβαίνοντας τις επιδόσεις του επιπέδου αναφοράς κατά +6,58 μονάδες βάσης (bps) (βλ. ενότητα «Επιδόσεις» του εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SWD) για περισσότερες λεπτομέρειες που σημειώθηκαν στη διάρκεια του έτους). Ο δείκτης αναφοράς του Ταμείου είναι ένας σύνθετος δείκτης που αποτελείται κυρίως από δείκτες iboxx (ιδίως τίτλων δημόσιου χρέους σε EUR της ζώνης του ευρώ και 11

12 δείκτες καλυπτόμενους από εξασφαλίσεις σε EUR) και το επιτόκιο αναφοράς Euribid για το βραχυπρόθεσμο άνοιγμα. 5. ΚΑΤΑΠΤΩΣΕΙΣ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ Συρία Ύστερα από την επιδείνωση της κατάστασης στη Συρία, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έλαβαν αποφάσεις το 2011, απαγορεύοντας τις εκταμιεύσεις από την ΕΤΕπ σε σχέση με υφιστάμενες δανειακές συμφωνίες και ανέστειλαν τις συμβάσεις τεχνικής βοήθειας της ΕΤΕπ για κρατικά έργα στη Συρία. Στη συνέχεια, τα περιοριστικά μέτρα περιλήφθηκαν στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 36/2012 του Συμβουλίου, της 18ης Ιανουαρίου 2012, όπως τροποποιήθηκε. Κατά συνέπεια, καμία νέα πράξη χρηματοδότησης δεν πραγματοποιήθηκε από την ΕΤΕπ μετά τον Μάιο του 2011 και όλες οι εν εξελίξει εκταμιεύσεις και υπηρεσίες τεχνικής βοήθειας στην Συρία έχουν ανασταλεί από τον Νοέμβριο του 2011 μέχρι νεωτέρας. Από τον Νοέμβριο του 2011, η ΕΤΕπ αντιμετωπίζει καθυστερήσεις των πληρωμών για τα κρατικά δάνεια της Συρίας. Ως εκ τούτου, και σύμφωνα με τη σύμβαση εγγύησης μεταξύ της ΕΕ και της ΕΤΕπ, η ΕΤΕπ έχει ζητήσει την κατάπτωση 51 εγγυήσεων του Ταμείου Εγγυήσεων της ΕΕ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2017 για ποσό συνολικού ύψους 365,3 εκατ. EUR (συμπεριλαμβανομένων των προστίμων που επιβλήθηκαν από την ΕΤΕπ και των ποσών που ανακτήθηκαν). Αερολιμένας Enfidha (Τυνησία). Μεταξύ Σεπτεμβρίου 2016 και Δεκεμβρίου 2017, η Επιτροπή κατέβαλε 33,4 εκατ. EUR στην ΕΤΕπ για 4 καταπτώσεις εγγύησης λόγω μη αποπληρωμής χορηγηθέντος δανείου στον αερολιμένα Enfidha (Τυνησία). Η τελευταία πληρωμή πραγματοποιήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου ΑΜΟΙΒΗ ΤΗΣ ΕΤΕΠ Η αμοιβή της ΕΤΕπ αποτελείται από τα τέλη διαχείρισης και τα τέλη είσπραξης. Τα τέλη διαχείρισης καλύπτουν τη διαχείριση του Ταμείου. Τα τέλη είσπραξης καλύπτουν τις προσπάθειες ανάκτησης της ΕΤΕπ όσον αφορά απαιτήσεις λόγω αδυναμίας αποπληρωμής που καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ για χρηματοδοτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ εκτός της Ένωσης. Η δεύτερη συμπληρωματική συμφωνία της συμφωνίας που υπεγράφη στις 8 Μαΐου 2002 προβλέπει ότι τα τέλη διαχείρισης της Τράπεζας υπολογίζονται με την εφαρμογή σε κάθε δέσμη των στοιχείων ενεργητικού του Ταμείου φθινόντων ετήσιων συντελεστών προμήθειας. Η αμοιβή αυτή υπολογίζεται με βάση τον ετήσιο μέσο όρο των στοιχείων ενεργητικού του Ταμείου. Τα τέλη διαχείρισης της Τράπεζας για το 2017 ορίστηκαν σε EUR και εγγράφηκαν ως δαπάνη στην κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων και στους μεταβατικούς λογαριασμούς (παθητικό) του ισολογισμού. 12

13 Τα τέλη είσπραξης που καταβάλλονται στην ΕΤΕπ υπολογίζονται με βάση τη συμφωνία ανάκτησης που υπογράφηκε μεταξύ της Επιτροπής και της Τράπεζας τον Ιούλιο του Στο τέλος του 2017, το σωρευτικό ποσό των δεδουλευμένων τελών είσπραξης για τη Συρία ανερχόταν σε EUR. Στις 15 Δεκεμβρίου 2017, καταβλήθηκε εφάπαξ τέλος είσπραξης ύψους EUR στο πλαίσιο της τελικής κατάπτωσης εγγύησης λόγω μη αποπληρωμής χορηγηθέντος δανείου στον αερολιμένα Enfidha (Τυνησία). 13