Υγπόηοπορ Κεπκίνηρ: ηαξίδι ζηο μαγικό κόζμο ηων ποςλιών!

Transcript

1 Υγπόηοπορ Κεπκίνηρ: ηαξίδι ζηο μαγικό κόζμο ηων ποςλιών! Κείμενο θωηογπαθίερ Θέμιδα Ναζοπούλος Ξεναγόρ Εθνικών Δπςμών & Υγποηόπων MSc Biodiversity - Website: Τηλ.: Η αδιάλειπτθ τροφοδοςία τθσ Λίμνθσ Κερκίνθσ από τον ποταμό Στυμόνα (ποταμόσ κεόσ κατά τθν αρχαιότθτα) ςε νερό αλλά και ςε κρεπτικά ςυςτατικά και θ γειτνίαςθ με του ορεινοφσ όγκουσ Κερκίνθ (Μπζλεσ) και Μαυροβοφνι (Κροφςια), ςυνιςτοφν ζνα ςπάνιο ςυνδυαςμό φυςικϊν βιοτόπων με πολφ μεγάλθ ποικιλία φυτϊν και ηϊων. Οποιαδιποτε εποχι του ζτουσ, ο επιςκζπτθσ μπορεί να απολαφςει το μαγευτικό τοπίο τθσ Κερκίνθσ και να επαλθκεφςει τουσ λόγουσ για τουσ οποίουσ ζγινε γνωςτι και διακρίκθκε τόςο πολφ θ περιοχι αυτι, αφοφ αποτελεί ζναν από τουσ πιο ςθμαντικοφσ υγροτόπουσ ςτον κόςμο!

2 Διαδρομι Λικότοποσ Κερκίνθ: Φράγμα Λικότοπου Ο ανεκτίμθτοσ πλοφτοσ τθσ Λίμνθσ Κερκίνθσ, δεν αλλοιϊκθκε γιατί θ τεχνθτι Λίμνθ Κερκίνθ ςχθματίςτθκε πάνω ςε ζνα πανάρχαιο υγροτοπικό οικοςφςτθμα, όταν ο άνκρωποσ καταςκεφαςε το 1932 ζνα αρδευτικό φράγμα ςτον ποταμό Στρυμόνα ςτο φψοσ του Λικότοπου, για να δαμάςει τθν ορμθτικότθτα του ποταμοφ και να αποφφγει περαιτζρω καταςτροφζσ. Επειδι όμωσ θ χωρθτικότθτα τθσ λίμνθσ ελαττωνόταν ςυνεχϊσ λόγω των φερτϊν υλικϊν του τροφοδότθ τθσ Στρυμόνα, καταςκευάςτθκε το 1982 κι ζνα δεφτερο φράγμα κοντά ςτο παλιό, που ανφψωςε τθ ςτάκμθ τθσ λίμνθσ.

3 Διαδρομι Λικότοποσ Κερκίνθ: Λίμνθ Κερκίνθ Η Λίκλε ρξεζηκνπνηείηαη σο ηακηεπηήξαο λεξνύ ηξνθνδνηώληαο ηελ Σεξξατθή πεδηάδα κέζα από έλα εθηεηακέλν ζύζηεκα θαλαιηώλ. Τν κέγηζην βάζνο ηεο ιίκλεο είλαη 10 κέηξα θαη ε έθηαζή ηεο θπκαίλεηαη από ζε ζηξέκκαηα, αλάινγα κε ηελ επνρή ηνπ έηνπο. Ο επηζθέπηεο έρεη ηε δπλαηόηεηα λα παξαηεξήζεη εθαηνληάδεο είδε πηελώλ όιεο ηηο επνρέο ηνπ έηνπο.

4 Διαδρομι Λικότοποσ Κερκίνθ: Λίμνθ Κερκίνθ Σηε Κεξθίλε ν επηζθέπηεο αηζζάλεηαη κέξνο ελόο δσληαλνύ ληνθηκαληέξ θαζώο ρηιηάδεο ζπλαηζζήκαηα δένπο ηνλ θαηαιακβάλνπλ θαηά ηελ πεξηήγεζή ηνπ πιάη ζηηο όρζεο ηεο ιίκλεο. Από ην ρσξίν Ληζόηνπνο ν επηζθέπηεο κπνξεί λα επηζθεθηεί ηε ιίκλε κε πισηό κέζν.

5 Διαδρομι Λικότοποσ - Κερκίνθ: Λίμνθ Κερκίνθ Εθηάζεηο κε πδξνβόξεο θαιιηέξγεηεο πνηίδνληαη θαηά ηε δηάξθεηα όινπ ηνπ θαινθαηξηνύ, ράξε ζην λεξό πνπ έρεη ζπγθεληξσζεί θαηά ηε ρεηκεξηλή πεξίνδν ζηε ιίκλε Κεξθίλε, ε νπνία ιεηηνπξγεί σο έλαο ηεξάζηηνο ηακηεπηήξαο λεξνύ. Σηελ επξύηεξε πεξηνρή ηεο Λίκλεο Κεξθίλεο ε βιάζηεζε μεθηλά από ηα πδάηηλα νηθνζπζηήκαηα θαη θζάλεη κέρξη ηηο θνξπθέο ησλ βνπλώλ. Ο επηζθέπηεο ζα ζπλαληήζεη ην Νεξνθάζηαλν (Trapa natans) ην νπνίν αλήθεη ζηα απεηινύκελα είδε ηεο Επξώπεο, ηε κηθξνζθνπηθή θαθή ηνπ λεξνύ (Lemna minor) κέρξη ηα είδε πνπ θύνληαη ζηνπο νξεηλνύο όγθνπο θαη αγθαιηάδνπλ ηε ιίκλε όπσο βειαληδηέο, νμπέο, θαζηαληέο,θιακνπξηέο θιπ.

6 Διαδρομι Λικότοποσ - Κερκίνθ Εικόνεσ με θλίανκουσ χρωματίηουν το τοπίο

7 Πανίδα τθσ Λίμνθσ Κερκίνθσ Στθν ευρφτερθ περιοχι απαντϊνται τουλάχιςτον 58 είδθ κθλαςτικϊν όπωσ το ςπάνιο υδρόβιο κθλαςτικό «βίδρα» (Lutra lutra), θ αγριόγατα (Felis silvestris), θ vυφίτςα (Mustela nivalis), τo κουνάβι (Martes foina),θ αλεποφ (Vulpes vulpes),ο λφκoσ (Canis lupus), το αγριoγoφρoυvο (Sus scrofa) και το ηαρκάδι (Capreolus capreolus). Ζχουν καταγραφεί ακόμα 22 είδθ ερπετϊν με κυριοτζρα τθν οχιά (Vipera sp), το νερόφιδο (Natrix sp), τθ νεροχελϊνα(emys sp), τθ βαλτοχελϊνα, διάφορα είδθ ςαφρασ και 12 αμφίβια. Όςον αφορά τθν ιχκυοπανίδα τθσ λίμνθσ ζχoυv καταγραφεί 30 είδθ ψαριϊv ςτο λιμναίο και ποτάμιο οικοςφςτθμα. Τα είδθ με τθ μεγαλφτερθ αλιευτικι αξία είναι το γριβάδι (κυπρίνοσ, Cyprinus carpio), ο γουλιανόσ (Silurus glanis). Άλλα είδθ με εμπορικι αξία είναι θ πεταλoφδα, τo ςίρκo, τo τυλιvάρι, τo τςιρϊvι. Τo πoταμόψαρo και θ μπριάvα είvαι επίςθσ χαρακτθριςτικά είδθ τθσ περιoχισ. Τρία είδθ ζχουν ειςαχκεί τισ τελευταίεσ δεκαετίεσ ςτθν περιοχι, το θλιόψαρο (αμερικανικό είδοσ), θ ψευδοραςπόρα (αςιατικό είδοσ) και το κουνουπόψαρο (αμερικανικό είδοσ που ζχει ειςαχκεί ςε πολλζσ περιοχζσ για τθν καταπολζμθςθ των κουνουπιϊν κακϊσ τρζφεται με τισ προνφμφεσ τουσ).

8 Οξληζνπαλίδα ηεο Λίκλεο Κεξθίλεο Στθν περιοχι τθσ Κερκίνθσ ζχουν καταγραφεί πάνω από 300 είδθ φτερωτϊν επιςκεπτϊν. Από αυτά 137 είδθ φωλιάηουν, 134 είδθ διαχειμάηουν και 163 είδθ χρθςιμοποιοφν τον υγρότοπο και τθν ευρφτερθ περιοχι ωσ ενδιάμεςο ςτακμό ανάπαυςθσ και τροφολθψίασ κατά τθ διάρκεια των μεταναςτευτικϊν ταξιδιϊν τουσ. Από το ςυνολικό αρικμό πουλιϊν που απαντοφν ςτθν περιοχι, 50 είδθ περιλαμβάνονται ςτov Κόκκιvo Κατάλoγo τωv Πoυλιϊv τθσ Ελλάδασ. Μερικά από τα είδθ που απαντωνται ςτον υγρότοπο είναι: o κoρμoράvoσ (Phalacrocorax carbo), o λευκoτςικvιάσ (Egretta garzetta), o αργυρoτςικvιάσ (Egretta alba), o πoρφυρoτςικvιάσ (Ardea purpurea), o ςταχτoτςικvιάσ (Ardea cinerea), o κρυπτoτςικvιάσ (Ardeola ralloides), o vυχτoκόρακασ (Nycticorax nycticorax), θ χoυλιαρoμφτα (Platalea leucorodia), θ λαγγόvα (Phalacrocorax pygmeus), θ χαλκόκoτα (Plegadis falcinellus), τo ςκoυφoβoυτθχτάρι (Podiceps cristatus),τo vαvoβoυτθχτάρι (Tachybaptus ruficollis). Δφo είδθ γλαρovιϊv, τo μoυςτακoγλάρovo (Chlidonias hybridus) και τo μαυρoγλάρovo (Chlidonias niger), o μαυρoπελαργόσ (Ciconia nigra), o λευκoπελαργόσ (Ciconia ciconia), o πετρίτθσ (Falco peregrinus), o φιδαετόσ (Circaetus gallicus), o κραυγαετόσ (Aquila pomarina), o καλαςςαετόσ (Haliaeetus albicilla) κ.ά. Σθμαvτικι είvαι επίςθσ θ παρoυςία πoλλϊv ςπάvιωv αρπακτικϊv πoυλιϊv, όπωσ o βαςιλαετόσ (Aquila adalberti), o χρυςαετόσ (Aquila chrysaetos), o πετρίτθσ (Falco peregrinus), o ςτικταετόσ (Aquila clanga), o καλαςςαετόσ (Haliaeetus albicilla). Από τα τζλθ τθσ δεκαετίασ του 80, πoλλά vζα είδθ ζχουν προςτεκεί για τθv περιoχι όπωσ τo κεφαλoφδι (Oxyura leucocephala), τo φoιvικόπτερo (Phoenicopterus ruber), o vαvόκυκvoσ (Cygnus columbianus), o χθvoπρίςτθσ (Mergus merganser), θ vαvόχθvα (Anser erythropus) κ.ά.

9

10 Οξληζνπαλίδα ηεο Λίκλεο Κεξθίλεο: O Αξγπξνπειεθάλνο(Pelecanus crispus) Η λίμvθ Κερκίvθ (μαηί με τθv περιoχι τoυ Πόρτo Λάγoυσ), είvαι θ πιo ςθμαvτικι περιoχι διαχείμαςθσ τoυ αργυρoπελεκάvoυ ςτθv Ευρϊπθ. Παράλλθλα ο υγρότοποσ αποτελεί ςθμαντικό χϊρο φωλεοποίθςθσ του Αργυροπελεκάνου, κακϊσ ζχει αρχίςει να φωλιάηει ςε υπερυψωμζνεσ τεχνθτζσ πλατφόρμεσ τισ οποίεσ καταςκεφαςε το προςωπικό του Φορζα Διαχείριςθσ Κερκίνθσ, μαηί με εκελοντζσ του WWF Ελλάσ και ςε ςυνεργαςία με το Ίδρυμα Tour du Valat τθσ Γαλλίασ. Οι τεχνθτζσ αυτζσ φωλιζσ καταςκευάςτθκαν κακϊσ οι φυςικζσ φωλιζσ των αργυροπελεκάνων, με τθν άνοδο τθσ ςτάκμθσ τθσ λίμνθσ, ςυχνά κατακλφηονταν από νερό και είχαν ωσ αποτζλεςμα να καταςτρζφονται.

11 Διαδρομι Λικότοποσ - Κερκίνθ: Τοποκεςία Λιμανάκι. Από ηε ηνπνζεζία «Ληκαλάθη» ν επηζθέπηεο ζα έρεη ηελ επθαηξία λα αληηθξύζεη ππέξνρεο θαη καγεπηηθέο εηθόλεο ηεο Λίκλεο Κεξθίλεο. Παξάιιεια από απηό ην ρσξηό ν εθδξνκέαο κπνξεί λα γλσξίζεη (λνηθηάδνληαο θάπνην πισηό κέζν βάξθα, θαλώ) ηε παλέκνξθε Λίκλε Κεξθίλε αιιά θαη ηνπο ζαπκαζηνύο επηζθέπηεο ηεο.

12 Διαδρομι Κερκίνθ Μανδράκι: Παραποτάμιο Δάςοσ Κερκίνθσ Τν παξαπνηάκην δάζνο ηεο Κεξθίλεο ζπξξηθλώλεηαη ζπλερώο ιόγσ ηεο απμνκείσζεο ηεο ζηάζκεο ηεο ιίκλεο κέρξη θαη 5,5 κέηξα. Οη ξίδεο ησλ δέληξσλ κέλνπλ γηα πνιύ θαηξό κέζα ζην λεξό, κε απνηέιεζκα λα πεζαίλνπλ ζηγά ζηγά. Οη ακκνλεζίδεο θαη ηα ιαζπνηόπηα, ηα νπνία απνηεινύλ ζεκαληηθέο πεξηνρέο γηα ηελ αλαπαξαγσγή ησλ πηελώλ θαη ησλ ςαξηώλ, θαηαζηξέθνληαη θαζώο θαηά πεξηόδνπο θαηαθιύδνληαη από λεξό.

13 Διαδρομι Κερκίνθ Μανδράκι: Μανδράκι Ναπιώλνληαο βάξθα ν επηζθέπηεο κπνξεί θαη από ην ρσξηό Μαλδξάθη λα απνιαύζεη πισηώο ηε Λίκλε Κεξθίλε

14 Διαδρομι Κερκίνθ Mανδράκι: Μανδράκι, θ μεγαλφτερθ αποικία νοφφαρων ςτθν Ελλάδα. Έλα πξαγκαηηθά μερσξηζηό ζέακα είλαη ε εηθόλα ησλ αλζηζκέλσλ λνύθαξσλ θνληά ζην Μαλδξάθη. Έλα κνλαδηθό ζέακα πνπ ζα «κεηαθέξεη» ηνλ επηζθέπηε ζε θόζκνπο παξακπζέληνπο! Πξόθεηηαη γηα ηε κεγαιύηεξε απνηθία λνύθαξσλ ζηελ Ειιάδα.

15 Διαδρομι Κερκίνθ Mανδράκι: To βυκιςμζνο παλιό πανδοχείο ςτο χωριό Μανδράκι, αποτελεί ανάμνθςθ μίασ μακρινισ εποχισ

16 Διαδρομι Μανδράκι Λικότοποσ: Ποταμόσ Στρυμόνασ Κφριοσ τροφοδότθσ τθσ Λίμνθ Κερκίνθσ είναι ο ποταμόσ Στρυμόνασ ο οποίοσ πθγάηει από τθ Βουλγαρία. Ζχει ςυνολικό μικοσ 410 km, από τα οποία τα 290 km βρίςκονται ςτθ Βουλγαρία και τα 120 km ςτθν Ελλάδα.

17 Διαδρομι Μεγαλοχϊρι - Λικότοποσ (Ανατολικό Ανάχωμα) Από το ανατολικό ανάχωμα (χωματόδρομοσ) ο επιςκζπτθσ κα αντικρφςει εικόνεσ πίνακεσ ηωγραφικισ που κα χαραχτοφν για πάντα ςτθ μνιμθ του!

18 Διαδρομι Μεγαλοχϊρι - Λικότοποσ (Ανατολικό Ανάχωμα) Μία υπζροχθ παραλίμνια διαδρομι είναι από το Μεγαλοχϊρι ζωσ τα Λιμνοχϊραφα.

19 Διαδρομι Μεγαλοχϊρι - Λικότοποσ (Ανατολικό Ανάχωμα) Νεροβοφβαλοι (Bubalus bubalis) Ζνα από τα τελευταία εναπομείναντα κοπάδια νεροβοφβαλων (τθσ Ελλάδασ) βόςκουν ςτα υγρολίβαδα, τθσ Λίμνθσ Κερκίνθσ.

20 Διαδρομι Λιμνοχϊραφα Λικότοποσ Λυγερόκορμεσ λεφκεσ και θλίανκοι ςυνκζτουν υπζροχεσ εικόνεσ

21 Επίλογοσ Καζώο ζνπξνππώλεη θαη παίξλνπκε ην δξόκν ηεο επηζηξνθήο παξέα κε ηνπο θηεξσηνύο επηζθέπηεο, ην «δσληαλό ληνθηκαληέξ» θηάλεη ζην ηέινο ηνπ, ελώ νη εηθόλεο ηνπ είλαη αθόκε βαζεηά ραξαγκέλεο ζηηο θαξδηέο καο: ακέηξεηα πιήζε πνπιηώλ πνπ πεηνύλ ςειά, γνξγά, αλάιαθξα, πξνθαιώληαο επάμηα ην δένο αιιά θαη ην ζαπκαζκό καο Η δηαηήξεζε θαη ε αλάδεημε απηνύ ηνπ αλεθηίκεηνπ θπζηθνύ πινύηνπ ελαπόθεηηαη ζηελ θξίζε θαη ζηε δξάζε ηνπ αλζξώπνπ