Transcript

1 Αθήνα, 9 Απριλίου 2014 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Οµιλία του Υπουργού ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη κ. Νίκου ένδια στο 2 ο Ετήσιο Συνέδριο για την Άµυνα και την Ασφάλεια «EXPOSEC-DEFENSEWORLD 2014» Ο Υπουργός ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη κ. Νίκος ένδιας πραγµατοποίησε χθες (08/04/2014) την κεντρική οµιλία κατά την έναρξη της δεύτερης ηµέρας των εργασιών του 2 ου Ετήσιου Συνέδριου για την Άµυνα και την Ασφάλεια «EXPOSEC-DEFENSEWORLD 2014». Το Συνέδριο συνδιοργάνωσε το Ελληνοαµερικανικό Εµπορικό Επιµελητήριο υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Άµυνας και µε την υποστήριξη του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας ΚΕΜΕΑ, της Ένωσης Ελληνικών Εταιριών Αεροδιαστηµικής & Αµύνης ΕΛΕΑΑ και του Συνδέσµου Κατασκευαστών Αµυντικού Υλικού ΣΕΚΠΥ. Ο κ. ένδιας κατά την οµιλία του ανέφερε τα εξής: «Καληµέρα κι από µένα και σας ευχαριστώ για την εξαιρετική τιµή που µου κάνατε να διατυπώσω κάποιες σκέψεις στην πολύ σηµαντική αυτή διοργάνωση. Να ξεκινήσω µε το τι αντιµετωπίζουµε. Να πάµε πρώτα στις εξωτερικές συνθήκες. Νοµίζω ότι η χώρα, τουλάχιστον στην µεταπολιτευτική ιστορία της, δεν είχε αντιµετωπίσει, ίσως και µεταπολεµικά, µετά τον Β Παγκόσµιο Πόλεµο, χειρότερη κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της. Η ευρύτερη περιοχή έχει πλήρως αποσταθεροποιηθεί. Αν θέλετε µαζί να κάνουµε tour d horizon, να ξεκινήσουµε από το Νότο. Η Λιβύη δεν αποτελεί ουσιαστικά κρατική οντότητα, η Αίγυπτος είναι σε µία φάση αναταραχής, στη Μέση Ανατολή είναι προφανές τι συµβαίνει, στη Συρία το γνωρίζετε επίσης. Εδώ ανοίγω µία παρένθεση για να πω ότι στη Συρία αυτή τη στιγµή υπάρχει η Σελίδα 1 από 6

2 ισχυρότερη παρουσία της Αλ Κάιντα παγκοσµίως. Η Τουρκία αντιµετωπίζει δυσκολίες. Να περάσουµε στον Εύξεινο Πόντο: ο Καύκασος είναι στην κατάσταση που καλώς γνωρίζετε, σε Ουκρανία, Κριµαία, Ρωσία, Μολδαβία, Υπερδνειστερία έχουµε µία συνολική κατάσταση αποσταθεροποίησης. Η Ελλάδα, νοµίζω µπορεί κανείς να πει ότι είναι ίσως ο σταθερότερος παράγοντας αυτή τη στιγµή στην ευρύτερη περιοχή. Όµως, δεν είναι παρά ένας παράγων, ο οποίος δεν επηρεάζεται από τις εξωτερικές εξελίξεις. Τώρα, να περάσουµε στις εσωτερικές συνθήκες. Κυρίες και κύριοι, νοµίζω πρέπει να είµαστε ειλικρινείς. Εάν υπάρχει ένας τρόπος να ξεφύγουµε από την τεράστια κρίση που αντιµετώπισε η χώρα και φαίνεται να βγαίνει από αυτήν, είναι να µιλήσουµε στην ελληνική κοινωνία µε απλά και πραγµατικά λόγια. Στον ευρύτερο τοµέα της ηµόσιας Ασφάλειας, µεταπολιτευτικά, θα έπρεπε να πω ότι το ελληνικό κράτος, σταδιακά και µε διάφορες δικαιολογίες και αιτιολογίες, κατανοητές µερικές, όµως µε τραγικά αποτελέσµατα, παραιτήθηκε κατ ουσίαν από την επιβολή του νόµου. Έχουµε τα παραδείγµατα, του εκεµβρίου του 2008, του Φεβρουαρίου του 2012, που σας θυµίζω ότι 35 νεοκλασικά κτίρια πυρπολήθηκαν µέσα σε 6 ή 7 οικοδοµικά τετράγωνα στο κέντρο της πρωτεύουσας του κράτους. Και η ανοχή µίας ευρείας περιοχής εντός του κέντρου της πρωτεύουσας του κράτους να λειτουργεί υπό ένα ιδιόρρυθµο καθεστώς, αποτελεί πλήρη απόδειξη γι αυτό το οποίο σας λέω. Η Ελλάδα αψηφά το βεµπεριανό ορισµό του κράτους, δηλαδή οµάδα ανθρώπων σε συγκεκριµένο γεωγραφικό χώρο, που ασκούν διοίκηση, ψηφίζουν νόµους και επιβάλλουν αυτούς τους νόµους. Αυτό στην Ελλάδα, τουλάχιστον µέχρι τον Ιούνιο του 2012, σε πολλές περιπτώσεις, δεν ίσχυε και δεν αντιµετωπιζόταν. Όπως στη Μετανάστευση: Βρισκόταν απολύτως εκτός ελέγχου. Τα σύνορα του κράτους µπορούσε οποιοσδήποτε να τα περάσει περπατώντας και να φτάσει στην πρωτεύουσα χωρίς να ελεγχθεί. Με αποτέλεσµα ένας τεράστιος και - να µου επιτραπεί η έκφραση - παράνοµος µεταναστευτικός πληθυσµός. Εγώ δεν χρησιµοποιώ τη λέξη άτυπος, µετάφραση του αγγλικού irregular. Χρησιµοποιώ τη λέξη παράνοµος, illegal. Στον Ποινικό Κώδικα υπάρχει σαφής διάταξη που απαγορεύει την παράνοµη είσοδο στη χώρα, όποιος την παραβαίνει είναι παράνοµος. Αυτό ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Εγκληµατικότητα: Αυξανόµενη συνεχώς, µέχρι τουλάχιστον το Σωφρονιστικό σύστηµα: Παρά τις τεράστιες προσπάθειες, µπορώ να πω από πάρα πολλούς υπουργούς - εθήτευσα και εγώ σε αυτό το υπουργείο επί 7 µήνες και το γνωρίζω - µία κατάσταση στην οποία το σωφρονιστικό σύστηµα Σελίδα 2 από 6

3 ήταν σε µεγάλο βαθµό -και παρά τις πάρα πολύ µεγάλες προσπάθειες που κάνει και ο νυν Υπουργός- παραµένει εκτός των ορίων του νόµου. Εσωτερική τροµοκρατία: Εδώ κάναµε ένα κεφαλαιώδες στρατηγικό λάθος ως χώρα. Με την σύλληψη το 2002, από το καλοκαίρι µέχρι τον Σεπτέµβρη, των στελεχών της 17 ης Νοέµβρη, νοµίζαµε ότι τελειώσαµε µε το θέµα της τροµοκρατίας. Αυτό ήταν απολύτως ανακριβές, ήδη από το φθινόπωρο του 2002 ξεκίνησαν άλλες τροµοκρατικές επιθέσεις από τον Επαναστατικό Αγώνα και από εκεί και πέρα, από την Συνοµωσία των Πυρήνων της Φωτιάς. Παρά ταύτα, η ελληνική κοινωνία προτίµησε την αισιόδοξη εκδοχή ότι η τροµοκρατία ηττήθηκε και αδιαφορήσαµε τελείως για µια σειρά ετών, εγκαταλείποντας τις δοµές που φτιάχτηκαν για να αντιµετωπιστεί η 17 Νοέµβρη και κατά συνέπεια σήµερα έχοντας επίσης παρόν το φαινόµενο της εσωτερικής τροµοκρατίας. Τι κάνει το κράτος για όλα αυτά, µεσοχρόνια και µακροχρόνια; Μεσοχρόνια, η πρώτη και µέγιστη απειλή ήταν το µεταναστευτικό. Εκεί η απάντηση της ελληνικής πολιτείας υπήρξε πειστική. Αυτή τη στιγµή η χώρα έχει θωρακίσει τα σύνορα της στον Έβρο. Αντιµετωπίζει πρέπει να σας πω επίσης πρόβληµα στα θαλάσσια σύνορά της, γιατί ένα µέρος µετακινήθηκε, όµως το πρόβληµα που αντιµετωπίζει σήµερα δεν είναι ούτε το 20% του προβλήµατος που αντιµετώπιζε πριν από τον Ιούνιο του 2012, πριν αναλάβει η Κυβέρνηση Σαµαρά. ηµιούργησε ένα σύγχρονο σύστηµα χειρισµού των παράνοµων µεταναστευτικών ροών και αυτή την στιγµή έχουµε την πιο σύγχρονη Υπηρεσία Ασύλου στην Ευρώπη. Έχουµε δηµιουργήσει µία καινούργια Υπηρεσία Ασύλου, έχουµε δηµιουργήσει µία καινούργια Υπηρεσία Προσφυγών, έχουµε δηµιουργήσει µια σειρά προαναχωρησιακών κέντρων, έχουµε δηµιουργήσει µια σειρά κέντρων πρώτης υποδοχής. Νοµίζω ότι η χώρα µπορεί αυτή τη στιγµή µπορεί να συνοµιλήσει µε τους Ευρωπαίους εταίρους της. εν λέω ότι όλα είναι τέλεια, προς Θεού. Αλλά ουδείς στην Ευρώπη αντιµετώπισε το µέγεθος του προβλήµατος που αντιµετωπίσαµε εµείς, µε τα οικονοµικά δεδοµένα που το αντιµετωπίσαµε εµείς. Χρειάζεται µία πολύ µεγάλη συζήτηση µε τους Ευρωπαίους εταίρους και φίλους µας για το µεταναστευτικό, αλλά πλέον µπορούµε να την διεξάγουµε. Εγκληµατικότητα: Στην εγκληµατικότητα τα αποτελέσµατα είναι εξαιρετικά σηµαντικά. Εάν δείτε τους τωρινούς δείκτες σε σχέση µε το 2011, το οποίο το θεωρώ ως χρόνο αναφοράς, λόγω της πάρα πολύ υψηλής εγκληµατικότητας του 10 και του 11, θα δείτε ότι παρά την οικονοµική κρίση - ανοίγω παρένθεση για να πω είναι ευκόλως κατανοητό στον οποιονδήποτε και σε εµάς τους µη ειδικούς ότι η κρίση, η οικονοµική κρίση είναι παράγων αύξησης Σελίδα 3 από 6

4 της εγκληµατικότητας - σε σχέση µε το 2011, η µείωση του δείκτη της εγκληµατικότητας κατά µέσο όρο υπερβαίνει το 20 25% διαρθρωµένη στα διάφορα αδικήµατα. Αλλά νοµίζω ότι το κυριότερο, είναι πως προσλαµβάνει ο µέσος άνθρωπος την απειλή κατά της ασφάλειάς του. Πριν από τον Ιούνιο του 2012, η εγκληµατικότητα, η αντιµετώπισή της, η ασφάλεια, ήταν δεύτερη µετά την οικονοµία στα θέµατα που απασχολούσαν τους πολίτες, αυτή τη στιγµή είναι πέµπτη ή έκτη σε όλες τις µετρήσεις. Αυτό σηµαίνει ότι ο Έλληνας πολίτης, εκλαµβάνει πλέον ότι απειλείται πολύ λιγότερο. Επίσης, αξίζει να δείτε έναν άλλο αριθµό, ο οποίος δεν είναι γνωστός, ότι η Ελληνική Αστυνοµία εκτινάχθηκε 25 ποσοστιαίες µονάδες στην αποδοχή του κόσµου τα τελευταία δύο χρόνια. Αυτή την στιγµή έχει δείκτη αποδοχής, παρά τη δραστηριότητα που ασκεί, που πολλές φορές τη φέρνει σε αντιπαράθεση µε οµάδες του πληθυσµού, µε απεργούς και τα λοιπά, η οποία υπερβαίνει το 55%. Για να έχετε µία αίσθηση, πιο πάνω είναι µόνο οι Ένοπλες υνάµεις και υπερβαίνει - µε κάθε σεβασµό προς το πρόσωπο - κατά 15 µονάδες την Προεδρία της ηµοκρατίας, κατά 25 µονάδες την Βουλή, κατά 35 µονάδες την Κυβέρνηση και νοµίζω κατά 40 µονάδες τους πολιτικούς. Μεσοχρόνια λοιπόν, το ελληνικό κράτος έχει δώσει µια απάντηση. Το ερώτηµα είναι αν µακροχρόνια είναι διατεθειµένο να αντιµετωπίσει το φαινόµενο και πώς. Εδώ η προσπάθεια η οποία γίνεται είναι µεγάλη, είναι σε βάθος χρόνου - για να υπάρξουν αποτελέσµατα χρειάζεται κατ ελάχιστον µια διετία - και αφορά την πλήρη αναδιάρθρωση, επαναλαµβάνω την πλήρη αναδιάρθρωση, των υπηρεσιών ασφαλείας του Κράτους. Εξηγούµαι: Η Βουλή των Ελλήνων, πρέπει να σας πω µε ευρύτατη πλειοψηφία, την ευρύτερη που έχω δει, παρά τον τύπο του νοµοθετήµατος, ψήφισε το νοµοθέτηµα για την αναδιάρθρωση του Υπουργείου ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, την αναδιάρθρωση της Ελληνικής Αστυνοµίας, την αναδιάρθρωση της Πυροσβεστικής, την αναδιάρθρωση της Πολιτικής Προστασίας. Ψήφισαν και κόµµατα της Αντιπολίτευσης και στα κατ ιδίαν άρθρα ψήφισαν και πάρα πολλοί Βουλευτές κοµµάτων που δεν ψήφισαν επί της αρχής. Επί της αρχής ψήφισαν η Νέα ηµοκρατία, το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή η Κυβέρνηση, ψήφισε η ΗΜ.ΑΡ και διάφορα άρθρα τα ψήφισαν και οι Βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων και Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Και σε πολλά άρθρα επίσης, οι Βουλευτές του ΚΚΕ, απείχαν, δεν καταψήφισαν. Τι λέει αυτή η νέα αντιµετώπιση; Καταρχήν φτιάχτηκε για πρώτη φορά, µε στενοχωρεί πάρα πολύ που το χρησιµοποιώ διότι φαίνεται κάπως υπερφίαλο, αλλά είναι η αλήθεια, φτιάχτηκε για πρώτη φορά Υπουργείο ηµόσιας Τάξης. Μέχρι τώρα τι ήταν το Υπουργείο ηµόσιας Τάξης; Το Αρχηγείο της Ελληνικής Σελίδα 4 από 6

5 Αστυνοµίας µε έναν Υπουργό. ηµιουργεί λοιπόν ένα µικρό Υπουργείο εκατό ατόµων, από τους υπάρχοντες - δεν επιτρέπεται καµία πρόσληψη, δεν έχουµε τέτοιες πολυτέλειες- το οποίο είναι ένα πολιτικό Υπουργείο, που χαράσσει πολιτική δηµόσιας ασφάλειας. Και επίσης, έχει τεχνογνωσία απορρόφησης πόρων από την Ευρώπη και διαπραγµάτευσης στην διαχείριση πόρων µε τους Ευρωπαίους εταίρους και φίλους µας. Πρέπει να σας πω ότι όταν ο Πρωθυπουργός µου έκανε την τιµή να µε ορίσει Υπουργό στο συγκεκριµένο Υπουργείο, η απορροφητικότητα κοινοτικών κονδυλίων στο Υπουργείο ήταν της τάξης του 0,2%. Το δεύτερο που κάνει το νοµοθέτηµα είναι ότι καθετοποιεί απολύτως τις δοµές της Ελληνικής Αστυνοµίας, εισάγει τον επαγγελµατισµό. Όποιος είναι σήµερα τροχονόµος έξω από τη «Μεγάλη Βρετανία» και µπορεί να είναι ένας εξαιρετικός τροχονόµος, δεν σηµαίνει ότι αύριο το πρωί µπορεί να γίνει ένας εξαιρετικός Αξιωµατικός της Ασφάλειας. εν είναι το ίδιο πράγµα, δεν χρειάζεται την ίδια γνώση. Και τα δύο χρειάζονται εξειδίκευση, είναι απολύτως διαφορετικά. Χωρίζεται λοιπόν η Αστυνοµία, όπως θα χώριζε ο καθένας την επιχείρησή του, σε Τάξη, σε Ασφάλεια, σε Μετανάστευση, που επίσης χρειάζεται εξειδικευµένη γνώση. Μέχρι στιγµής δεν υπήρχε τίποτε από αυτό και εξειδικεύει τα στελέχη του καθενός κλάδου για να κάνουν τη δουλειά τους. Αυτό δεν θα συµβεί αύριο το πρωί. Θέλει καιρό, αλλά θα γίνει. Η Ασφάλεια όµως - γιατί την Τάξη την καταλαβαίνετε περίπου, περιλαµβάνει περίπου ό,τι ο καθένας καταλαβαίνει ως αστυνόµευση - είναι επίσης κάτι το εξαιρετικά σηµαντικό γιατί αυτή τη στιγµή στη χώρα έχουµε, νοµίζω, ανά κεφαλή τη µεγαλύτερη Ασφάλεια στην Ευρώπη, σε αριθµό υπηρετούντων, έχουµε περίπου άτοµα. Παρεµπιπτόντως θα ήθελα να σας διαλύσω και το µύθο ότι έχουµε λίγους αστυνοµικούς. Έχουµε πάρα πολλούς αστυνοµικούς, έχουµε πενήντα και πλέον χιλιάδες αστυνοµικούς, δηλαδή 1 προς 200, όταν ο µέσος όρος της Ευρώπης είναι 1 προς 400 κατοίκους. Απλώς τους έχουµε σε λάθος µέρη και κάνουν λάθος δουλειές. Στην Ασφάλεια λοιπόν έχουµε άτοµα. Με άτοµα στην Ασφάλεια, ο Υπουργός που έχει την τιµή να σας µιλάει σήµερα θα έπρεπε θεωρητικά να ξέρει τα πάντα. υστυχώς, αυτό απέχει πάρα πολύ από την αλήθεια, πολλές φορές δεν ξέρω τι γίνεται έξω από τη πόρτα µας. Γιατί; Γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι κάνουν λάθος δουλειές. εν χρειαζόµαστε άτοµα στην Ασφάλεια κυρίες και κύριοι. Το πολύ που χρειαζόµαστε είναι µε maximum. Αλλά αλλιώς εκπαιδευµένους και µε άλλο οργανόγραµµα και για να κάνουν άλλη δουλειά. Σελίδα 5 από 6

6 Για να τελειώσω, θέλω να σας πω ένα απλό παράδειγµα: Η Ελληνική Αστυνοµία, δεν έχει αυτή τη στιγµή που συζητάµε, οι υπηρεσίες Ασφάλειας της χώρας συνολικά δεν έχουν ενιαίο pull πληροφοριών. Σηµαίνει ότι κάθε πληροφορία που αποκτάµε δεν πηγαίνει σε ένα κουτί που να αξιολογείται, να προτεραιοποιείται και να µοιράζεται, σε αυτό που οι Αγγλοσάξωνες λένε need - to - know basis. Ό,τι δηλαδή ο καθένας χρειάζεται να ξέρει, ώστε να µου αποδώσει το έργο πίσω. Αντίθετα η πληροφορία, που είναι το σηµαντικότερο πράγµα για να παράσχεις Ασφάλεια, είναι κατακερµατισµένη σε κάθε Υπηρεσία και πολλές φορές οι Υπηρεσίες µεταξύ τους δεν επικοινωνούν. Το τι σηµαίνει να µην επικοινωνούν οι Υπηρεσίες το έζησε η ανθρωπότητα, µε τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο, στην γνωστή, τραγική, τροµοκρατική επίθεση της 11 ης του Σεπτέµβρη. Κάθισα και διάβασα το 9/11 Commission Report. Στο 9/11 Commission Report, αν µπείτε στον κόπο να το διαβάσετε - είναι ογκωδέστατο αλλά είναι πολύ ενδιαφέρον ως ανάγνωσµα θα δείτε κάτι τραγικό. Ότι οι Υπηρεσίες των ΗΠΑ είχαν όλα τα στοιχεία που θα τους επέτρεπαν να αντιληφθούν τι επρόκειτο να συµβεί. Εγνώριζαν ότι τα άτοµα αυτά, τα οποία εκτέλεσαν την επίθεση, ήταν άτοµα µε συγκεκριµένες τάσεις, εγνώριζαν (σας θυµίζω ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν µπήκαν στο αεροπλάνο µε ψεύτικα διαβατήρια, µπήκαν µε business class εισιτήριο και µε τα κανονικά τους ονόµατα) ότι οι άνθρωποι αυτοί έκαναν µαθήµατα πιλότου. Ποιο είναι το τραγικότερο; Εγνώριζαν ότι παρακολουθούσαν µόνο τα µαθήµατα απογείωσης και ποτέ τα µαθήµατα προσγείωσης. Πού έγινε η ζηµιά; Όλα αυτά δεν τα εγνώριζε µία Υπηρεσία. Οι Υπηρεσίες που γνώριζαν κάθε ένα κοµµάτι από όλα αυτά δεν επικοινωνούσαν µεταξύ τους και είχαµε το γνωστό αποτέλεσµα. Η ανθρωπότητα από αυτό το χτύπηµα και από άλλα που επακολούθησαν απέκτησε σαφή διδάγµατα του πως µπορεί κανείς να καταστήσει µία χώρα ασφαλή. Εµείς στην Ελλάδα δεν χρειάζεται να εφεύρουµε τον τροχό. Χρειάζεται απλώς µε σοβαρότητα, µε συνέπεια, να αντιγράψουµε τα διεθνή παραδείγµατα, προσαρµόζοντας αυτά στις ελληνικές συνθήκες. Αυτό κάνουµε τώρα, αλλάζοντας και την εκπαίδευση, αλλάζοντας συνολικά και τις Ακαδηµίες και τις Σχολές που παράγουν Έλληνες αστυνοµικούς και Έλληνες πυροσβέστες. Θεωρώ ότι αν η ελληνική κοινωνία, πέρα από κόµµατα και παρατάξεις, διότι το θέµα είναι εθνικό και κοινωνικό, ακολουθήσει µια σοβαρή πορεία στις µεταρρυθµίσεις που χρειάζονται στο συγκεκριµένο κλάδο, θα µπορέσουµε να ανταποκριθούµε στις τεράστιες προκλήσεις που έρχονται. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ». Σελίδα 6 από 6