1/7. Κυρίες και κύριοι,

Transcript

1 1/7 Κυρίες και κύριοι, Κατ αρχήν σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και για την παρουσία σας σήµερα εδώ. Επιτρέψτε µου να ξεκινήσω µε µία προσωπική αναφορά. Η σηµερινή µου παρέµβαση είναι η πρώτη δηµόσια τοποθέτηση που κάνω από την ηµέρα που ο Πρωθυπουργός της χώρας κ. Καραµανλής και ο Υπουργός κ. Σουφλιάς, µε τίµησαν µε τη θέση του Γενικού Γραµµατέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ηµοσίων Έργων. Θεωρώ, λοιπόν, µεγάλη χαρά και αληθινά ευτυχή συγκυρία, ότι αυτή η πρώτη δηµόσια τοποθέτησή µου γίνεται σε εκδήλωση του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδος. Και το λέω αυτό γιατί όπως οι περισσότεροι ξέρετε, άλλωστε µε πολλούς είµαστε φίλοι ή γνωριζόµαστε χρόνια- είµαι και ο ίδιος µηχανικός, άρα είµαι µέλος του ΤΕΕ και τρέφω απεριόριστο σεβασµό στην προσφορά του. Αλλά, ακόµα περισσότερο από όλα αυτά, χαίροµαι ειλικρινά και, έτσι, µπορώ να πω ότι µου φεύγει και λίγο το δικαιολογηµένο άγχος- που σήµερα απευθύνοµαι σε ένα κοινό που αποτελείται κυρίως από µηχανικούς. Από ανθρώπους οικείους, του κλάδου µας, του «σιναφιού» µας. Να µε συγχωρήσουν όσοι από το κοινό ασκούν άλλα επαγγέλµατα, αλλά εµείς οι µηχανικοί εκτός του ότι έχουµε λίγο µεγάλη ιδέα για τον εαυτό µας- έχουµε και έναν δικό µας κώδικα επικοινωνίας. Έχουµε µάθει να µιλάµε άµεσα, πρακτικά, συγκεκριµένα, να λέµε ότι «ένα κι ένα κάνουν δύο». Να αποφεύγουµε την περίπλοκη γλώσσα των υπεκφυγών που συνήθως χρησιµοποιείται στην πολιτική Έτσι θα σας µιλήσω σήµερα λοιπόν: σαν µηχανικός. Πριν από οτιδήποτε άλλο, θέλω να συγχαρώ το Τεχνικό Επιµελητήριο για τη διοργάνωση της σηµερινής εκδήλωσης και να µεταφέρω και τα συγχαρητήρια του υπουργού κ. Σουφλιά. Θεωρώ τη σηµερινή εκδήλωσή σας πραγµατικά σηµαντική, διότι δίνει την ευκαιρία µιας πρώτης κατάθεσης και ανταλλαγής απόψεων από την κυβέρνηση, την Αυτοδιοίκηση, τους επιστηµονικούς συλλόγους και τους αρµόδιους φορείς, για ένα θέµα που µας αφορά όλους και πάνω απ όλα αφορά τους πολίτες και την ποιότητα της καθηµερινής ζωής τους.

2 Γιατί η αξιοποίηση του χώρου του Ελληνικού, είναι ένα ζήτηµα που δεν αγγίζει µόνο τους κατοίκους της περιοχής και των όµορων ήµων. Είναι ένα έργο πνοής για ολόκληρο το Λεκανοπέδιο. Ένα έργο που αν σχεδιαστεί και εκτελεστεί σωστά- µπορεί να κάνει τη ζωή µας καλύτερη. 2/7 Και να πω και κάτι ακόµα εξαρχής, µιας και ο σηµερινός έστω και άτυπος- διάλογος γίνεται υπό την αιγίδα του ΤΕΕ. Από την πρώτη στιγµή που ασχολήθηκε µε αυτή την τόσο σοβαρή υπόθεση, η νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου στάθηκε σε δύο σηµεία επί της αρχής: Πρώτον, ότι θα κάνουµε τον απαραίτητο διάλογο, µε όλους τους εµπλεκόµενους φορείς. Και δεύτερον, ότι θέλουµε το ΤΕΕ να είναι δίπλα µας, αφού είναι και ο θεσµοθετηµένος τεχνικός σύµβουλος της Πολιτείας. Και έρχοµαι τώρα στην ουσία του θέµατος. Όπως ξέρετε, το έργο του Ελληνικού έχει δύο διαστάσεις: την ολυµπιακή και τη µετά-ολυµπιακή χρήση. Τα ολυµπιακά έργα του Ελληνικού βρίσκονται σε πολύ καλό στάδιο, είναι σχεδόν έτοιµα. Σας θυµίζω ότι οι ολυµπιακές εγκαταστάσεις περιλαµβάνουν δύο γήπεδα µπέιζµπολ, ένα γήπεδο σόφτµπολ και δύο γήπεδα χόκεϊ που βρίσκονται στο ανατολικό τµήµα, το ολυµπιακό κέντρο κανόε σλάλοµ που βρίσκεται στο βορειοανατολικό τµήµα και το ολυµπιακό κέντρο µπάσκετ και χάντµπολ και το ολυµπιακό κέντρο ξιφασκίας, που βρίσκονται στο δυτικό τµήµα. Όλα αυτά τα έργα είτε έχουν ολοκληρωθεί είτε βρίσκονται στο τελικό στάδιο της περάτωσής τους. Για την ακρίβεια, όλα θα έχουν τελειώσει έως τα τέλη Μαΐου ή το αργότερο τις αρχές Ιουνίου. Εκεί όπου υπήρχε πρόβληµα, ήταν στον περιβάλλοντα χώρο. Πρέπει να σας πω ότι η εικόνα που αντικρίσαµε όταν επισκεφθήκαµε για πρώτη φορά το χώρο, ήταν απογοητευτική. Μεγάλες εκτάσεις είχαν καταληφθεί από µπάζα, ενώ δεν υπήρχε πουθενά πράσινο. Το µεγαλύτερο πρόβληµα όµως ήταν πως δεν είχε µείνει πίσω η σχετική εργολαβία, αλλά δεν υπήρχε καν εργολαβία. Στέκοµαι σε αυτό όχι για να αποδώσω κάπου ευθύνες -άλλωστε αυτό δεν ενδιαφέρει την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, εµείς κοιτάµε µόνο µπροστά- αλλά γιατί είναι κάτι που πραγµατικά, αν µη τι άλλο, µας

3 έκανε µεγάλη εντύπωση. Σε ένα τόσο µεγάλο έργο, ουδείς είχε σκεφτεί ότι έπρεπε να υπάρχει κάποια πρόβλεψη για την καλαισθησία του περιβάλλοντος χώρου. Εν πάση περιπτώσει, αποφασίστηκε επέκταση της εργολαβίας για να αντιµετωπιστεί αυτό το πρόβληµα. Πιστεύω ότι δράσαµε γρήγορα και έγκαιρα. Τονίζω µάλιστα ότι αυτό το έργο ο περιβάλλων χώρος του Ελληνικού- είναι το µοναδικό για το οποίο ο υπουργός ζήτησε επιπλέον πίστωση από τον υπουργό Εθνικής Οικονοµίας. εν γινόταν αλλιώς, αφού όπως σας είπα δεν προβλεπόταν εργολαβία. Νοµίζω όµως ότι οι παρεµβάσεις που θα γίνουν µέσα στα περιορισµένα χρονικά περιθώρια-θα είναι οι καλύτερες δυνατές, ώστε να ικανοποιεί η εµφάνιση του χώρου του Ελληνικού τους επισκέπτες των Αγώνων, αλλά να αποτελούν ένα βήµα προς την επιθυµητή κατεύθυνση και για τη µετά-ολυµπιακή χρήση του χώρου. 3/7 Όπως είναι φυσικό, δεν θα µπορούσαµε να κάνουµε αλλιώς άλλωστε, όλη αυτή την περίοδο δίνουµε το βάρος µας στην ολοκλήρωση των ολυµπιακών έργων. Η χώρα µας δίνει εξετάσεις στη διεθνή κοινότητα µε τη διοργάνωση των Αγώνων. Και σε αυτές τις εξετάσεις δεν υπάρχουν περιθώρια αποτυχίας, δεν επιτρέπονται ούτε καν µέτρια αποτελέσµατα. Η επιτυχία των Ολυµπιακών Αγώνων της Αθήνας είναι αυτή τη στιγµή ένας εθνικός στόχος. Η προτεραιότητα λοιπόν, σήµερα, βρίσκεται εκεί. Αυτό όµως δεν σηµαίνει ότι η κυβέρνηση -και ειδικότερα το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ηµοσίων Έργων το οποίο εκπροσωπώ- δεν εστιάζει από τώρα το ενδιαφέρον της και στην επόµενη µέρα. Η µετά-ολυµπιακή Αθήνα είναι η πόλη στην οποία θα ζήσουµε, η πρωτεύουσα στην οποία θα µεγαλώσουν τα παιδιά µας. Και όπως είπα και νωρίτερα, η πρωτεύουσα αυτή έχει ανάγκη ένα µητροπολιτικό πάρκο σαν αυτό που θα φτιαχτεί στο Ελληνικό. Για τους λόγους που σας εξήγησα παραπάνω, αυτή τη στιγµή δεν είναι δυνατό να είµαι πολύ αναλυτικός στο πώς ακριβώς θα διαµορφωθεί το πάρκο. Το βέβαιο είναι ότι θα δηµιουργηθεί ένας από τους µεγαλύτερους αν όχι ο µεγαλύτερος- πνεύµονας πρασίνου που υπάρχει σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.

4 Ας δούµε πού βρισκόµαστε αυτή τη στιγµή Ένα θέµα που υπάρχει αφού µιλάµε για τις αθλητικές εγκαταστάσεις- είναι ποιες από αυτές θα διατηρηθούν και µετά τους Αγώνες και ποιες θα καταργηθούν. Για παράδειγµα, από τα δύο γήπεδα µπέιζµπολ, το ένα δεν χρειάζεται και θα καταργηθεί. Το σλάλοµ είναι ένα εξαιρετικά όµορφο και καλαίσθητο έργο, το οποίο ταιριάζει θαυµάσια µε την συνολική αισθητική του χώρου που έχουµε στο µυαλό µας και θα παραµείνει, θα ενσωµατωθεί ουσιαστικά στο πάρκο. Κατά παρόµοιο τρόπο υπάρχει η σκέψη ότι µπορούν να ενσωµατωθούν και έργα όπως το κλειστό του µπάσκετ και του χάντµπολ ή όπως το ολυµπιακό κέντρο ξιφασκίας. Όλα αυτά δεν έχουν πάρει οριστική µορφή. Πριν γίνει η τελική µελέτη για το πάρκο, θα έχουµε αποφασίσει οριστικά ποια αθλητικά έργα χρειάζεται να παραµείνουν και ποια όχι. 4/7 Από εκεί και πέρα, όπως φαντάζοµαι πως όλοι θα έχετε ακούσει, πριν από δύο εβδοµάδες περίπου ολοκληρώθηκε ένας διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισµός ιδεών, ο οποίος είχε προκηρυχθεί το Νοέµβριο του 2001 υπό την αιγίδα της ιεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων. Πρέπει να πω ότι ήταν µία πολύ σοβαρή διαδικασία και τα αποτελέσµατά της είναι βέβαιο πως θα µας φανούν εξαιρετικά χρήσιµα για την τελική διαµόρφωση του πάρκου. Ενδεικτική της σοβαρότητας και του κύρους του διαγωνισµού είναι η σύνθεση της κριτικής επιτροπής, όπου ενδεικτικά θα σας αναφέρω ότι προήδρευε ο κοσµήτορας της Μεταπτυχιακής Σχολής Σχεδιασµού του Χάρβαρντ κ. Peter Rowe, ενώ θέση αναπληρωτή προέδρου είχε ο οµότιµος καθηγητής του Αριστοτελείου κ. Φατούρος. Ενδεικτικό είναι επίσης ότι στο διαγωνισµό εκδήλωσαν το ενδιαφέρον τους να συµµετέχουν 440 οµάδες αρχιτεκτόνων, πολεοδόµων και αρχιτεκτόνων τοπίου από όλο τον κόσµο. Τελικά υποβλήθηκαν στην κρίση της επιτροπής 159 µελέτες. Πολλές από αυτές τις µελέτες παρουσιάζουν πραγµατικά σπουδαίο ενδιαφέρον, όπως είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω µελετώντας τις. Η πρόταση που έλαβε το πρώτο βραβείο της επιτροπής, µπορώ να πω ότι µου έκανε και εµένα προσωπικά ιδιαίτερη εντύπωση, κυρίως γιατί συνδυάζει την οικολογική διάσταση µε την ενσωµάτωση πολλών δηµόσιων δραστηριοτήτων. Μου άρεσε επίσης ότι, όπως επισηµαίνει και η επιτροπή, το έργο έχει σχεδιαστεί να πραγµατοποιηθεί

5 κατά φάσεις, µε τέτοιο τρόπο όµως ώστε σε κάθε φάση να δηµιουργείται στον επισκέπτη η αίσθηση ότι βρίσκεται σε ένα ολοκληρωµένο έργο. Και οι υπόλοιπες µελέτες που διακρίθηκαν όµως ιδίως η δεύτερη την οποία ετοίµασαν Έλληνες αρχιτέκτονες και στηρίζεται στην προκλητική ιδέα της οργάνωσης του πάρκου σε τρεις επιµέρους ζώνες- παρουσιάζουν µεγάλο ενδιαφέρον και έχουν πολλά χρήσιµα στοιχεία που µπορούν να αξιοποιηθούν στην τελική φάση του έργου. 5/7 Βέβαια, ο διαγωνισµός αυτός µας δίνει καλές ιδέες, µας δίνει ερεθίσµατα, αλλά δεν δηµιουργεί οποιαδήποτε δέσµευση στο υπουργείο. Επαναλαµβάνω ότι πρόκειται για διαγωνισµό ιδεών. Και αυτό έχει σηµασία και για έναν επιπλέον λόγο : Μία από τις προδιαγραφές του διαγωνισµού ήταν πως ένα µικρό τµήµα του πάρκου θα πολεοδοµηθεί. Αυτή ήταν η θέση της προηγούµενης πολιτικής ηγεσίας. Η νέα κυβέρνηση όµως, µελετάει ακόµα το αν θα µείνει σε αυτή τη θέση ή αν θα διαµορφωθεί το εκατό τοις εκατό του χώρου του Ελληνικού σε πάρκο πρασίνου. Σε καµία περίπτωση, βέβαια, δεν πρόκειται να πάµε σε πολεοδόµηση µεγαλύτερου τµήµατος από το 18% -που αντιστοιχεί σε 1000 περίπου στρέµµατα- που προέβλεπαν οι προδιαγραφές του διαγωνισµού. Η πολεοδόµηση θα γίνει ή σε έκταση ίση ή µικρότερη των 1000 στρεµµάτων ή δεν θα γίνει καθόλου. Καταλαβαίνετε βέβαια, ότι το ποια από τις δύο λύσεις θα επιλεγεί δεν εξαρτάται µόνο από το. τι µας φαίνεται πιο ωραίο. Υπάρχουν και πρακτικά ζητήµατα που θα µετρήσουν. Ή µάλλον, θα µετρήσουν κυρίως αυτά. Και εννοώ την εξεύρεση των πόρων που απαιτούνται για τη δηµιουργία και τη συντήρηση- του µητροπολιτικού πάρκου. Όσο περισσότεροι πόροι βρεθούν από άλλες πηγές, τόσο µικρότερο µέρος της συνολικής έκτασης θα πολεοδοµηθεί για να εξοικονοµηθούν χρήµατα. Κι αν οι πόροι που θα βρεθούν επαρκούν απόλυτα, τότε δεν θα πολεοδοµηθεί ούτε ένα στρέµµα του πάρκου! Θα ψάξουµε λοιπόν, θα το µετρήσουµε και τότε µόνο θα µπορούµε να δώσουµε οριστική απάντηση στον προβληµατισµό. Η πολιτική βούληση όµως είναι να εξοικονοµήσουµε όσο περισσότερο ελεύθερο χώρο είναι δυνατόν.

6 Συνοψίζοντας λοιπόν, υπάρχουν δύο θέµατα για τη µετά-ολυµπιακή αξιοποίηση του Ελληνικού που παραµένουν ανοιχτά: ποιες αθλητικές εγκαταστάσεις θα διατηρηθούν και αν και σε ποιο µέρος της έκτασης θα υπάρξει πολεοδόµηση. Υπάρχουν όµως και δύο σηµεία, στα οποία µπορούµε να δεσµευτούµε από τώρα. Συγκεκριµένα: Πρώτον, το µητροπολιτικό πάρκο του Ελληνικού θα είναι ένα από τα µεγαλύτερα που µπορεί να συναντήσει κανείς σε µία σύγχρονη µεγαλούπολη. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι το Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης έχει έκταση στρέµµατα και θεωρείται όχι απλώς µεγάλο, αλλά σηµείο αναφοράς για µία µεγαλούπολη 14 εκατοµµυρίων κατοίκων. Το Ελληνικό έχει έκταση στρέµµατα και ακόµα και αν αναπτυχθούν οικιστικά τα 1000 από αυτά που είναι το µέγιστο που θα επιτρέψουµε- θα είναι και πάλι στρέµµατα, δηλαδή 800 στρέµµατα µεγαλύτερο από το Σέντραλ Παρκ! Το δεύτερο σηµείο στο οποίο δεσµευόµαστε είναι ότι θα διενεργηθεί ο απαραίτητος διάλογος µε όλους τους ενδιαφερόµενους φορείς. Και εννοώ τους ήµους, τη Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση, τις κινήσεις και τις οργανώσεις πολιτών, και βέβαια το ΤΕΕ που όπως είπα και νωρίτερα φιλοδοξούµε να αποτελέσει τον πιο πολύτιµο σύµβουλό µας σε αυτή την προσπάθεια. 6/7 Κύριες & Κύριοι Τα τελευταία χρόνια, το ΥΠΕΧΩ Ε έµεινε στη συνείδηση του πολίτη όλο και λιγότερο ως το «υπουργείο του περιβάλλοντος». Έχω την αίσθηση όµως, ότι στα πρώτα χρόνια του 21 ου αιώνα, από τα τρία «αρχικά» που συνθέτουν το αρκτικόλεξο του υπουργείου ΠΕ.ΧΩ. Ε., το πρώτο (το «Περιβάλλοντος») είναι το πλέον σηµαντικό. Γιατί πλέον συνειδητοποιούµε ότι δεν είµαστε κάτι ξεχωριστό από το περιβάλλον, αλλά αποτελούµε αναπόσπαστο µέρος του. Όταν «υποφέρει» το περιβάλλον, υποφέρει ο ίδιος ο άνθρωπος. Και όταν ο άνθρωπος στερείται πλήρως το φυσικό περιβάλλον, τότε στερείται ένα κοµµάτι από τη ζωή του. Η Αθήνα είναι πλέον µία σύγχρονη µεγαλούπολη, µε όλα τα θετικά αλλά, δυστυχώς, ακόµα περισσότερο- και µε όλα τα αρνητικά που συνεπάγεται αυτό. ηµιουργώντας έναν τόσο σηµαντικό πνεύµονα πρασίνου στο Ελληνικό, δίνουµε την ευκαιρία όχι µόνο στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, αλλά και σε όλους τους κατοίκους και

7 τους επισκέπτες του Λεκανοπεδίου να αναπνεύσουν. ίνουµε την ευκαιρία στην Αθήνα να αναπνεύσει. Κάνουµε τη ζωή στην πόλη µας πιο ανθρώπινη. 7/7 Και µε αυτό ακριβώς, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να κλείσω την εισήγησή µου. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΧΩ Ε έχει αποφασίσει ότι η περιβαλλοντική ευαισθησία και η οικολογική συνείδηση θα διατρέχουν και θα χαρακτηρίζουν κάθε δράση, κάθε έργο, κάθε µέριµνα του υπουργείου. Ιδίως το πάρκο του Ελληνικού, είναι το έργο το οποίο κατεξοχήν διαθέτει αυτά τα χαρακτηριστικά. Και, για αυτό το λόγο, και αποτελεί και µία ιδιαίτερα σπουδαία πρόκληση για όλους µας. Άκουσα και θα συνεχίσω να ακούω µε προσοχή όλες τις απόψεις που κατατίθενται. Θα τις µεταφέρω στον υπουργό και είµαι βέβαιος πως θα αποτελέσουν τη βάση της προσπάθειάς µας και, ασφαλώς, του διαλόγου που θα διεξάγουµε. Ο ελληνικός λαός έδωσε στη Νέα Κυβέρνηση µία ισχυρή εντολή για µια νέα, καλύτερη Ελλάδα. Αυτή η καλύτερη Ελλάδα που υποσχεθήκαµε στους Έλληνες δεν µπορεί να πραγµατοποιηθεί χωρίς σηµαντικά έργα έργα σαν κι αυτό του Ελληνικού. Ένα σύνθηµα που είχαµε προεκλογικά έλεγε «νέα πολιτική, καλύτερη ζωή». Το µητροπολιτικό πάρκο του Ελληνικού είναι έργο νέας πολιτικής και ακόµα περισσότερο είναι έργο για καλύτερη ζωή. Επίσης προεκλογικά, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κώστας Καραµανλής είχε ζητήσει τη βοήθεια και την προσπάθεια όλων των Ελλήνων, για να φτιάξουµε τον τόπο µας όπως τον ονειρευόµαστε και όπως τον αξίζουµε. Σε αυτά τα πλαίσια, πρωτοβουλίες όπως η σηµερινή πρέπει να γίνονται όλο και πιο τακτικά. Γι αυτό και ευχαριστώ αλλά και συγχαίρω για άλλη µια φορά το ΤΕΕ για τη διοργάνωση και επαναλαµβάνω ότι η βοήθεια όλων σας µπορεί να είναι όχι απλώς χρήσιµη, αλλά πραγµατικά σηµαντική. Κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ πολύ.