Καταλυτικοί αντιδραστήρες για την παραγωγή Υδρογόνου από Αναµόρφωση Υδρογονανθράκων µε τη συνδροµή ηλιακής ενέργειας

Transcript

1 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου Καταλυτικοί αντιδραστήρες για την παραγωγή Υδρογόνου από Αναµόρφωση Υδρογονανθράκων µε τη συνδροµή ηλιακής ενέργειας Χ. Παγκούρα 1, Σ. Λορέντζου 1, Α. Ζυγογιάννη 1, Π. ηµοτίκαλης 1, Χ. Αγραφιώτης 1, Α.Γ. Κωνσταντόπουλος 1, Α.Α. Λεµονίδου 2 1 Εργαστήριο Τεχνολογίας Σωµατιδίων και Αερολυµάτων (ΕΤΕΣΑ), Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, Ινστιτούτο Τεχνικής Χηµικών ιεργασιών (ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗ ), 6 ο χλµ. Χαριλάου-Θέρµης, 57001, Θεσσαλονίκη 2 Τµήµα Χηµικών Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, Τ.Θ. 517, Πανεπιστηµιούπολη, 54124, Θεσσαλονίκη EIΣΑΓΩΓΗ Η αναµόρφωση του φυσικού αερίου µε υδρατµούς (CH 4 2H 2 O 4H 2 CO 2 ) παρότι αποτελεί επί του παρόντος την οικονοµικότερη µέθοδο για µεγάλης κλίµακας παραγωγή Η 2 1-3, ενισχύει τόσο την κατανάλωση ορυκτών καυσίµων όσο και την αύξηση εκποµπών CO 2. Με την υποκατάσταση ενός µέρους της απαιτούµενης ενέργειας από ηλιακή, µπορούν να µειωθούν οι εκποµπές CO 2 και να γίνει δυνατή η παραγωγή Η 2 µε χαµηλότερο κόστος 4. Οι ηλιακοί συλλέκτες/αντιδραστήρες που χρησιµοποιούνται για αυτό το σκοπό, βασίζονται σε πορώδη κεραµικά υλικά που είναι ικανά να αναπτύξουν τις απαιτούµενες θερµοκρασίες απορροφώντας συγκεντρωµένη ηλιακή ακτινοβολία, πάνω στα οποία εναποτίθενται τα καταλυτικά υλικά αναµόρφωσης των υδρογονανθράκων. Η τρέχουσα τεχνολογία των καταλυτικών υλικών βασίζεται είτε σε υψηλού κόστους πολύτιµα µέταλλα υποστηριγµένα σε µικτά οξείδια, είτε σε συστήµατα σηµαντικά χαµηλότερου κόστους µε βάση µεταλλικό Ni, υποστηριγµένο σε πυρίµαχα µικτά οξείδια µετάλλων (π.χ. σε µικτά οξείδια Ca-Al 5,6 ή Mg-Al 6 ). Τα µικτά αυτά οξείδια, συντίθενται µε έψηση των αντίστοιχων µιγµάτων των απλών οξειδίων σε υψηλές θερµοκρασίες, ενώ σε δεύτερο στάδιο ακολουθεί η αναγωγή του NiO προς «ενεργό» Ni, που λαµβάνει χώρα επίσης µε έψηση στους C υπό ροή H 2. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η σύνθεση ολοκληρωµένων καταλυτικών συστηµάτων για ηλιακή αναµόρφωση φυσικού αερίου. Οι καταλυτικές κόνεις που συντέθηκαν (µεταλλικό Ni σε µικτά οξείδια Mg-Al 6 ), αξιολογήθηκαν ως προς την καταλυτική τους δραστικότητα. Τα υλικά µε τον καλύτερο συνδυασµό ιδιοτήτων εναποτέθηκαν πάνω σε πορώδεις αφρούς SiC, οι οποίοι στη συνέχεια αξιολογήθηκαν ως προς την ικανότητά τους να απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία σε εργαστηριακά πειράµατα πριν την τελική µακροχρόνια χρήση τους σε µεγάλης κλίµακας ηλιακούς αντιδραστήρες/συλλέκτες. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Η «συµβατική» τεχνική σύνθεσης σπινελίων MgAl 2 O 4 στη στερεά κατάσταση απαιτεί έψηση του µίγµατος των επί µέρους οξειδίων σε υψηλές θερµοκρασίες ( 1600 C) για παρατεταµένους χρόνους 7.. Στην παρούσα εργασία διερευνήθηκε η σύνθεση καταλυτών Ni υποστηριγµένων σε MgAl 2 O 4 µε δύο εναλλακτικές τεχνικές, µε κοινό χαρακτηριστικό τους πολύ µικρούς χρόνους σύνθεσης: την Αυτο-προωθούµενη Σύνθεση Υψηλών Θερµοκρασιών (Self-Prpagating High- Temperature Synthesis, SHS) και την Πυρόλυση Νέφους Αερολυµάτων (Aersl Spray Pyrlysis, ASP). Η Αυτο-προωθούµενη Σύνθεση Υψηλών Θερµοκρασιών (SΗS) µικτών οξειδίων βασίζεται στη θερµότητα που εκλύεται κατά την εξώθερµη αντίδραση (καύση) µεταλλικών κόνεων (π.χ. Al, Mg) µε Ο 2. Η SHS µπορεί να παράγει ενεργά υλικά µε υψηλή συγκέντρωση πλεγµατικών ατελειών, χάρη στους χαρακτηριστικά µικρούς χρόνους σύνθεσης και τους εξαιρετικά υψηλούς ρυθµούς ψύξης 8. Για τη σύνθεση του συγκεκριµένου υποστρώµατος MgAl 2 O 4 ως αντιδρώντα χρησιµοποιήθηκαν κόνεις µεταλλικού Al ή Mg, παρουσία των αντίστοιχων οξειδίων Al 2 O 3 και MgO, κατά τα γενικα σχήµατα: ymgo2kal (1-k)Al 2 O 3 O 2 MgAl 2 O 4 (1) kmg (1-k)MgO yal 2 O 3 O 2 MgAl 2 O 4...(2) Το δεύτερο στάδιο περιελάµβανε εµποτισµό των κόνεων µε διάλυµα Ni(NO 3 ) 2, πύρωση για το σχηµατισµό του NiO και αναγωγή του NiO προς Ni, µε έψηση στους C υπό ροή H 2. Για την αποφυγή αυτού του σταδίου και την in-situ σύνθεση των µικτών οξειδίων µε ταυτόχρονη αναγωγή του NiO σε µεταλλικό Ni δοκιµάστηκε ένα δεύτερο σχήµα αυτο-προωθούµενων αντιδράσεων:

2 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου xnio ymgo 2 kal (1-k) Al 2 O 3 O 2 xni MgAl 2 O 4 (3) xnio kmg (1-k)MgO Al 2 O 3 O 2 xni MgAl 2 O 4...(4) Τα σχήµατα αυτά επιλέχθηκαν καθώς η αντίδραση αναγωγής του NiO σε Ni από το Al: 2Al 3 / 2 NiO Al 2 O 3 3 / 2 Ni, είναι ισχυρά εξώθερµη και υπό τις υψηλές θερµοκρασίες που µπορούν να αναπτυχθούν τα Al 2 O 3 και MgO µπορούν να αντιδράσουν για να σχηµατίσουν τη σπινελική φάση MgAl 2 O 4. Στα σχήµατα (2) και (4) επιχειρήθηκε επίσης η υποκατάσταση µέρους του MgO µε χαµηλότερου κόστους ορυκτό ολιβίνη (Mg,Fe) 2 SiO 4. Στην Πυρόλυση Νέφους Αερολυµάτων, ένα διάλυµα από άλατα των πρόδροµων ενώσεων, νεφελοποιείται σε µικρά σταγονίδια τα οποία οδηγούνται σε θερµαινόµενο αυλωτό αντιδραστήρα όπου λαµβάνουν χώρα εξάτµιση του διαλύτη, καταβύθιση των διαλυµένων ενώσεων και αντιδράσεις µεταξύ των πρόδροµων ενώσεων στην στερεά φάση, δίδοντας σαν τελικό προϊόν στερεά σφαιρικά νανο-δοµηµένα σωµατίδια 9,10. Στη συγκεκριµένη περίπτωση επιλέχθηκε θερµοκρασία σύνθεσης 850 ο C και το παρακάτω γενικό σχήµα: 2Al(NO 3 ) 3.9H 2 O Mg(NO 3 ) 2.4H 2 O x Ni(NO 3 ) 2.6H 2 O xnio.mgal 2 O 4 (5) Μελετήθηκε η επίδραση της ατµόσφαιρας σύνθεσης (αέρας ή αδρανές N 2 ) και προσθήκης κιτρικού οξέος (το οποίο δηµιουργεί ισχυρά δι-µεταλλικά σύµπλοκα και αποτρέπει την εκλεκτική καταβύθιση µεταλλικών ιόντων µε τη µορφή αλάτων) στη σύσταση των προϊόντων. Η κρυσταλλικότητα και η σύσταση των φάσεων των υλικών µελετήθηκε µε περίθλαση ακτίνων Χ (Χ-Ray Diffractin, XRD). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Οι Αυτο-προωθούµενες Αντιδράσεις Υψηλών Θερµοκρασιών (SΗS), µε «καύσιµο» είτε Al είτε Mg, µε κατάλληλη ρύθµιση της στοιχειοµετρίας των αντιδρώντων (µε ρύθµιση του λόγου Al/Al 2 O 3, ή Mg/MgO µεταβάλλοντας την τιµή k), µπορούν να οδηγήσουν στη σύνθεση µικτών οξειδίων σπινελικής δοµής MgAl 2 O 4 λόγω των πολύ υψηλών θερµοκρασιών που αναπτύσσονται (της τάξεως των C). Τυπικά τέτοια προϊόντα των αντιδράσεων (1), (2) συγκρίνονται ως προς την κρυσταλλική τους σύσταση µε έναν σπινέλιο µαγνησίου-αλουµινίου «αναφοράς» στην Εικ. 1α. Το τελικό προϊόν των αντιδράσεων Al/Al 2 O 3 /MgO αποτελείται κυρίως από MgAl 2 O 4 που συνυπάρχει µε οξείδια που δεν αντέδρασαν (MgO και Al 2 O 3 ). Τα τελευταία εµφανίζονται σε υψηλότερο ποσοστό στην περίπτωση των αντιδράσεων Mg/MgO/Al 2 O 3. Η κύρια διαφορά µεταξύ των δύο σχηµάτων σύνθεσης είναι οτι στην περίπτωση του Al, λαµβάνει χώρα εκτεταµένη τήξη και το προϊόν είναι «σκληρά» στερεά συσσωµατώµατα που χρειάζονται έντονη λειοτρίβηση, ενώ αντίθετα, στην περίπτωση του Mg, το προϊόν είναι ελαφρά συσσωµατωµένη εύθρυπτη κόνις. Και το δεύτερο σχήµα SHS αντιδράσεων (3), (4), ήταν δυνατό, µε την κατάλληλη ρύθµιση της στοιχειοµετρίας των αντιδρώντων, να οδηγήσει σε επιτυχείς αυτο-προωθούµενες αντιδράσεις µε προϊόν µεταλλικό Ni, πάνω σε φάση MgAl 2 O 4 (Εικ. 1β). Αυτό το γεγονός αποδεικνύει τη δυνατότητα της µεθόδου για την in-situ σύνθεση σε ένα στάδιο, µικτών οξειδίων ενισχυµένων µε Ni και την πιθανή αποφυγή της ανάγκης για αναγωγή του προϊόντος πριν την καταλυτική του εφαρµογή. Η φάση του µεταλλικού Ni είναι περισσότερο εµφανής για υψηλά ποσοστά NiO (10-20wt%) στα αντιδρώντα. Κύριο χαρακτηριστικό όλων των προϊόντων που προέρχονται από τα σχήµατα αντίδρασης (2), (4) είναι πως πρόκειται για ελαφρά συσσωµατωµένες κόνεις. Intensity (arbitrary units) : MgO : Al 2 O 3 Mg used as fuel Al used as fuel Intensity (arbitrary units) : Ni : MgO : Al 2 O 3 Mg used as fuel Al used as fuel Diffractin angle (2 theta) Diffractin angle (2 theta) α) Εικ. 1: Προϊόντα SHS: Σύγκριση προϊόντων από διαφορετικό καύσιµο (Al, Mg) µε σπινέλιο «αναφοράς»: (α) µικτά οξείδια MgAl 2 O 4, (β) συστήµατα Ni- MgAl 2 O 4. β)

3 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου Τα αντίστοιχα προϊόντα της Πυρόλυσης Νέφους Αερολυµάτων κατά την αντίδραση (5) συγκρίνονται στην Εικ. 2α. Λόγω της χαµηλότερης θερµοκρασίας σύνθεσης, τα προϊόντα ASP δεν παρουσιάζουν υψηλή κρυσταλλικότητα ενώ σε όλες τις περιπτώσεις σχηµατίζονται δύο ξεχωριστές φάσεις, ο µικτός σπινέλιος Νικελίου-αλουµινίου (NiAl 2 O 4 ) και το οξείδιο του µαγνησίου (MgO). Ετσι, το επόµενο στάδιο περιλαµβάνει πειράµατα σύνθεσης σε υψηλότερες θερµοκρασίες. Η προσθήκη κιτρικού οξέος φαίνεται να οδηγεί σε λιγότερο κρυσταλλωµένα υλικά. Στην Εικ. 2β συγκρίνονται προϊόντα ίδιας περιεκτικότητας σε Ni (20 wt%) από τις µεθόδους ASP και SHS προς τον σπινέλιο «αναφοράς». Intensity (Arbitary Units) MgO NiAl 2 O 4 Plain slutin, N 2 Slutin with Citric acid, N 2 Slutin with Citric acid, air Plain slutin, air Intensity (arbitrary units) : Ni : MgO : Al 2 O 3 : NiAl 2 O 4 ASP material with 20% Ni SHS material with 20% Ni Diffractin angle (2 Theta) Diffractin angle (2 theta) α) β) Εικ. 2: Προϊόντα ASP: (α) Επίδραση των συνθηκών σύνθεσης στις φάσεις των προϊόντων, (β) σύγκριση προϊόντων ASP και SHS ίδιας περιεκτικότητας σε Ni (20 wt%) µε σπινέλιο «αναφοράς». Τα προϊόντα στη συνέχεια αξιολογήθηκαν ως προς την δραστικότητά τους στην αναµόρφωση µεθανίου µε υδρατµούς υπό τις ακόλουθες συνθήκες: CH 4 /H 2 O: 1 / H 2 O: 7.5 lt/ hr, CH 4 : 3 lt/hr, Φέρον αέριο: He 27 l/hr. Οι καταλυτικές κόνεις αραιώθηκαν µε χαλαζία σε κ.β. αναλογία 9/1 και τοποθετήθηκαν σε αντιδραστήρα από quartz όπου και υπέστησαν καταρχήν διαδικασία αναγωγής µε πύρωση στους 750 C υπο ροή Η 2 για 60min. Μετά την αναγωγή, η θερµοκρασία της κλίνης αυξήθηκε στους 900 C όπου και έλαβε χώρα η εισαγωγή του µίγµατος CH 4 /H 2 O για την «έναυση» του καταλυτών. Ακολούθως, υπό συνεχή ροή CH 4 /H 2 O, η θερµοκρασία ελαττώθηκε στους 500 C. Η απόδοση των καταλυτικών υλικών ελέγχθηκε δύο φορές: κάθε 100 C κατά την άνοδο από τους 500 έως τους 950 C και κατά την ψύξη τους από τους 950 ως τους 550 C, µετά από παραµονή τους στους 950 C για τουλάχιστον 60min. Η ανάλυση των αερίων έγινε µε φασµατογράφο µάζας (Balzers Omnistar). Στην Εικ. 4, παρουσιάζονται ενδεικτικά διαγράµµατα (%) µετατροπής µεθανίου δύο συστηµάτων SHS συντεθειµένων µέσω της αντίδρασης (4) µε MgO και ολιβίνη. Και για τα δύο συστήµατα η µετατροπή CH 4 αυξάνεται µε τη θερµοκρασία, φθάνοντας σε τιµές % σε θερµοκρασία 950 C οι οποίες και παραµένουν σταθερές για διάστηµα 60min. Αξιοσηµείωτο είναι οτι κατά την «κάθοδο» από τους 950 C επιτυγχάνονται υψηλότερες µετατροπές απότι κατά την «άνοδο». CH 4 Cnversin (%) Thermdynamic Equilibrium 20%Ni/Mg/MgO/Al2O3 20%Ni/Mg/Olivine/Al2O Temperature (C) Εικ. 3: Καταλυτική αξιολόγηση (% µετατροπή CH 4 σαν συνάρτηση της θερµοκρασίας) υλικών SHS 20%Ni-MgAl 2 O 4 στην αναµόρφωση µεθανίου µε υδρατµούς.

4 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου Το καταλυτικό σύστηµα 20%Ni-MgAl 2 O 4 (µε αντιδρόν MgO) εναποτέθηκε σε αφρούς SiC και αξιολογήθηκε ως προς την ικανότητα απορρόφησης ηλιακής ακτινοβολίας. Η % απορροφητικότητα που επέδειξε, εξαιτίας του µαύρου χρώµατος που αποκτά µετά την αναγωγή, ήταν ιδιαίτερα υψηλή (µεταξύ 93-96%). Ενδεικτικά, στην Εικ. 4, παρουσιάζεται η µεταβολή στο χρώµα και την απορροφητικότητα ενός επικαλυµµένου αφρού µετά από τα διάφορα στάδια κατεργασίας του. (a) (b) Εικ. 4: Επικαλυµµένος αφρός µε 20%Ni-MgAl 2 O 4 : (α) µετά από αναγωγή στους 750 C (93% απορροφητικότητα), (β) µετά και από γήρανση (5%H 2 /N 2, 1000 C/10 ώρες) (αύξηση απορροφητικότητας στο 96%). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ιερευνήθηκε η σύνθεση καταλυτικών συστηµάτων αναµόρφωσης Ni-MgAl 2 O 4 µε τις τεχνικές της Αυτο-προωθούµενης Σύνθεσης Υψηλών Θερµοκρασιών SHS) και της Πυρόλυσης Νέφους Αερολυµάτων (ASP) παρακάµπτοντας τις εντατικές συνθήκες έψησης που εφαρµόζονται για τη σύνθεση των ίδιων υλικών µε συµβατικές τεχνικές. Με κατάλληλη ρύθµιση της στοιχειοµετρίας των αντιδρώντων, οι αντιδράσεις SHS µπορούν να οδηγήσουν στη σύνθεση τόσο των υποστρωµάτων MgAl 2 O 4 όσο και συστηµάτων Ni-MgAl 2 O 4 σε ένα στάδιο. Με την τεχνική ASP µπορούν επίσης να συντεθούν µικτά οξείδια σε πολύ µικρό χρόνο, αλλά χρειάζεται περαιτέρω βελτιστοποίηση της θερµοκρασίας σύνθεσης. Τα υλικά που συντέθηκαν επέδειξαν καταλυτική δραστικότητα ως προς την αναµόρφωση µεθανίου µε υδρατµούς και ιδιαίτερα υψηλή απορροφητικότητα της ηλιακής ακτινοβολίας, η οποία µάλιστα, φαίνεται να αυξάνει µε τη γήρανση του καταλύτη. Το κόστος αυτών των υλικών είναι σηµαντικά µικρότερο από αυτό των πολύτιµων µετάλλων που χρησιµοποιούνται σε ανάλογες εφαρµογές. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Προς την Ευρωπαϊκή Ενωση για την µερική χρηµατοδότηση της εργασίας στα πλαίσια του Προγράµµατος FP Energy-1, : Slar steam refrming f methane rich gas fr synthesis gas prductin (SOLREF). ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] M.A. Pena, J.P. Gmez and J.L.G. Fierr, Appl. Catal. A 144 (1996) 7. [2] J.A. Armr, Appl. Catal. 176 (1999) 159. [3] J.R. Rstrup-Nielsen, Catal. Tday 71 (2002) 243. [4] S. Möller, D. Kaucic, C. Sattler, J. f Sl. En. Eng. 128 (1) (2006) [5] A.M. Gadalla, B. Bwer, Chem. Eng. Sci. 43 (1988) [6] A.A. Lemnidu, I.A. Vasals, Appl. Catal. A 54 (1989) 119. [7] D. Dmanski, G. Urretavizcaya, F.J. Castrο, F. C. Gennari, J. Am. Ceram. Sc, 87 (2004) [8] C. Agrafitis, M. Reb, A.G. Knstandpuls, L. Nalbandian, V.T. Zaspalis, C. Sattler; P. Stbbe; A.M. Steele, Sl. En. 79 (2005) [9] K. Karadimitra, G. Macheridu, E. Papaiannu, A. G. Knstandpuls, Ceria Nanparticle Cated Filters fr St Emissin Cntrl, Prceedings f Partec 2001, Nuremberg. [10] A.G. Knstandpuls, E. Papaiannu, D. Zarvalis, S. Skpa, P. Baltzpulu, E. Kladpulu, M. Kstglu, S. Lrentzu, 2005, SAE Tech. Paper (SP-1942).

5 vi Π28 Σ. Ζαφειράτος, D. Teschner, M. Havecker, E. Vass, P. Schnrch, A. Knp- Gericke, R. Schlgl Fritz-Haber-Institut f the Max Planck Sciety, Germany Φασματοσκοπία φωτοηλεκτρονίων σε υψηλή πίεση (~ 1 mbar): ένα νέο εργαλείο στην in-situ μελέτη ετερογενών καταλυτικών συστημάτων 138 Π29 Δ. Ζώης 1, Χρ. Βαρτζούμα 1, Ν. Χατζηλιάδης 1, E. Mnzani 2, L. Casella 2, Γ. Δεληγιαννάκης 3, Μ. Λουλούδη 1, 1 Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2 Dipartiment di Chimica Generale, Universita di Pavia, Italy, 3 Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ενεργά καταλυτικά κέντρα προερχόμενα από υποστηριγμένα σε silica βιομιμητικά σύμπλοκα μετάλλων: συσχέτιση καταλυτικών αποτελεσμάτων και δεδομένων EPR Π30 Β. Τάσου, Κ. Μεθενίτης Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ Σύνθεση και χαρακτηρισμός νανοσωματιδίων του Rh(0) σταθεροποιημένων από πολυηλεκτρολύτη και εφαρμογές τους στη διφασική κατάλυση Π31 Ιωάννης Δ. Κώστας, 1 Καλλιόπη Α. Βαλλιανάτου, 1 Barry R. Steele, 1 Kωνσταντίνος Χατζηαποστόλου, 2 Δημήτριος Συμεωνίδης, 2 Αλέξης Γρηγορόπουλος, 2 Παναγιώτης Κυρίτσης, 2 Δήμητρα Κόβαλα-Δεμερτζή, 3 Svetlana V. Amsva, 4 Armin Börner, 5 Jens Hlz, 5 Jiří Vhlidal, 6 Garry S. Hanan 7 1 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Οργανικής και Φαρμακευτικής Χημείας, 2 Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, 3 Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Τμήμα Χημείας, 4 Favrsky Irkutsk Institute f Chemistry, Siberian Branch f Russian Academy f Sciences (Russia), 5 Leibniz-Institut für Katalyse an der Universität Rstck e.v. (Germany) 6 Charles University, Department f Physical and Macrmlecular Chemistry, Prague (Czech), 7 Université de Mntréal, Département de Chimie (Canada) Ομοιογενής κατάλυση με σύμπλοκα μετάλλων μεταπτώσεως νέων συναρμοτών 144 Αναρτημένες παρουσιάσεις / Psters Pster Sessin # 1 Α1-1 Χ. Παγκούρα 1, Σ. Λορέντζου 1, Α. Ζυγογιάννη 1, Π. Δημοτίκαλης 1, Χ. Αγραφιώτης 1,, Α.Γ. Κωνσταντόπουλος 1,, Α.Α. Λεμονίδου 2 1 ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗΔ, 2 Τμήμα Χημικών Μηχανικών, ΑΠΘ Καταλυτικοί αντιδραστήρες για την παραγωγή υδρογόνου από αναμόρφωση υδρογονανθράκων με τη συνδρομή ηλιακής ενέργειας. Α1-2 Γ. Πατριανάκος, Ν. Βλάχος, Α.Γ. Κωνσταντόπουλος ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗΔ Καταλυτικοί αντιδραστήρες για την παραγωγή υδρογόνου από αναμόρφωση υδρογονανθράκων με τη συνδρομή ηλιακής ενέργειας. Δεύτερο μέρος: ψηφιακή αναπαράσταση της δομής και προσομοίωση της ροής και της μεταφοράς μάζας σε αντιδραστήρα τύπου «κεραμικού αφρού» Α1-3 Δ. Ιψάκης 2, Π. Κεχαγιόπουλος 2, Χ. Μαρταβαλτζή 2, Φ. Στεριόπουλος 2, Θ. Ιωαννίδης 1, Σ. Βουτετάκης 2, 1 ΙΤΕ/ΕΙΧΗΜΥΘ, 2 ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗΔ Μελέτη μονάδας παραγωγής υδρογόνου με αναμόρφωση της μεθανόλης Α1-4 Δ. Κωνσταντίνου, Κ. Πολυχρονοπούλου, Κ.Ν. Κώστας, Α.Μ. Ευσταθίου Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Κύπρου Αναμόρφωση φαινόλης με ατμό προς παραγωγή υδρογόνου σε στηριζόμενους καταλύτες Fe και φυσικά υλικά

6 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 9 ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου 2006 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ