O Σακχαρώδης Διαβήτης στα παιδιά και στους εφήβους

Transcript

1 O Σακχαρώδης Διαβήτης στα παιδιά και στους εφήβους ΤΣΙΡΟΥKIΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΑΙΔΟΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ 3 Ης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗς ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗς 15Ος ΚΥΚΛΟς ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗς & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗς ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

2 Γλυκόζη Ινσουλίνη

3 Μεγαλώνοντας με τον διαβήτη Αύξηση Ενήβωση Παιχνίδι Άσκηση Μεταβαλλόμενες διατροφικές συνήθειες Τα παιδιά και οι έφηβοι πάσχουν στην συντριπτική πλειοψηφία από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 και συνήθως εμφανίζουν κατά τη διάγνωση συμπτώματα πολυουρίας / πολυδιψίας και απώλειας βάρους ενώ περίπου το ένα τρίτο εμφανίζει διαβητική κετοξέωση.

4 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Στενή συνεργασία της ομάδας διαχείρισης του διαβήτη με τις οικογένειες των παιδιών και εφήβων με διαβήτη τύπου 1 Ομάδα υποστήριξης για την αυτοεξυπηρέτηση και την στήριξη των παιδιών, την φαρμακευτική αγωγή και τις διατροφικές οδηγίες. Ψυχολογική υποστήριξη πρέπει να λαμβάνουν κατά τη διάγνωση και στη συνέχεια ανά τακτά διαστήματα. Προστασία από άμεσες και απώτερες επιπλοκές Η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της επίβλεψης από τον ενήλικα και της ανεξαρτησίας του παιδιού θα πρέπει να καθοριστούν από την πρώτη συνάντηση και να επαναξιολογείται σε επόμενες επισκέψεις, καθώς είναι καθοριστικός παράγοντας για την ομαλή εξέλιξη από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113

5 Thomas Danne et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Insulin treatment in children and adolescents with diabetes Pediatric Diabetes October 2018; 19 (Suppl. 27): American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113 Βέλτιστος γλυκαιμικός έλεγχος Βελτίωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης χωρίς αύξηση των υπογλυκαιμιών

6 Εντατικοποιημένα σχήματα ινσουλινοθεραπείας η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία για παιδιά και εφήβους Δε χρησιμοποιούνται μείγματα και δεν αναμειγνύονται ινσουλίνες Ispad guidelines 2018

7 Σχήμα πολλαπλών ενέσεων με βραδείας και ταχείας δράσεως ανάλογο ή αντλία ινσουλίνης με Lispro ή Aspart Ispad guidelines 2017 Βραδείας δράσεως ανάλογα ινσουλίνης Glargine (Lantus, Abasaglar) Detemir (Levemir) Degludec (Tresiba) Ταχείας δράσεως ανάλογα ινσουλίνης Lispro (Humalog) Aspart (Novorapid) Glulisine (Apidra) Συνολική ημερήσια δόση της ινσουλίνης <0.5 IU / kg / d στο μήνα του μέλιτος IU / kg / d παιδιά προεφηβικής ηλικίας 1.2IU-2 IU / kg / d κατά τη διάρκεια της εφηβείας

8 Επιλογή βασικής ινσουλίνης Ηλικία Άσκηση Εφηβεία Φαινόμενο της αυγής Προσοχή στη μετάβαση από Glargine και Detemir σε Deglutec

9 Ιδιαιτερότητες στην παιδική και εφηβική ηλικία που επηρεάζουν την ινσουλινοθεραπεία Παιδί Έφηβος Μεγάλη ινσουλινοευαισθησία Ινσουλινοαντίσταση Ακατάστατα γεύματα Επιτάγχυνση της αύξησης Καθημερινή δραστηριότητα Φαινόμενο της αυγής Πιθανόν άτυπα συμπτώματα υπογλυκαιμίας Συχνές λοιμώξεις ειδικά για τα νήπια που πηγαίνουν παιδικό σταθμό Αθλητισμός-Πρωταθλητισμός Ψυχολογική επιβάρυνση

10 American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113 Επιλογή του κατάλληλου Θεραπευτικού σχήματος Επιθυμία Αποδοχή Εκπαίδευση Εφαρμογή

11 Για παιδιά προσχολικής ηλικίας, η χορήγηση της γευματικής ινσουλίνης μαζί με την ινσουλίνη για την διόρθωση της υπεργλυκαιμίας όπου απαιτείται, είναι προτιμότερο να γίνεται κατά τη διάρκεια ή μετά το γεύμα. Η θεραπεία με αντλία ινσουλίνης είναι η προτιμώμενη μέθοδος χορήγησης ινσουλίνης σε μικρά παιδιά (ηλικίας <7 ετών) με ΣΔ 1 Σε εντατικοποιημένο σχήμα ινσουλινοθεραπείας με ενέσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί καθετήρας έγχυσης ινσουλίνης (port) με την έναρξη της ινσουλινοθεραπείας. Ispad guidelines 2017

12 Εφηβεία και αντλία Οταν η κακή ρύθμιση στην εφηβεία οφείλεται: Σε λάθος υπολογισμό των μονάδων ινσουλίνης για τη διόρθωσης της υπεργλυκαιμίας και για το φαγητό Στο φαινόμενο της αυγής Στην κατανάλωση λιπαρών τροφών Σε άρνηση να υπάρχει σε κάθε μετακίνηση διαθέσιμη ινσουλίνη Τότε η αντλία μπορει να βοηθήσει ουσιαστικά γιατί έχει τη δυνατότητα να υπολογίζει ακριβώς τη χορηγούμενη δόση ινσουλίνης βάση της τιμής σακχάρου και των υδατανθράκων που καταναλώθηκαν ευελιξία στο βασικό της ρυθμό και αντιμετώπιση του φαινομένου της αυγής παρατεταμένη δόση για τις λιπαρές τροφές διαθέσιμη ινσουλίνη ανά πάσα στιγμή

13 Αρχικοί Υπολογισμοί για την χορήγηση ινσουλίνης με αντλία Υπολογισμός των αναγκών με δεδομένα ότι: Θα μειωθούν οι ανάγκες σε ινσουλίνη κατά 20% με εξαίρεση τη μετάβαση από Degludec σε αντλία (συνεκτίμηση με την HbA1c) Πότε και εάν υπάρχει ινσουλινοευαισθησία ή ινσουλινοαντίσταση 40-60% θα είναι ο βασικός ρυθμός (στα μικρά παιδιά <7 ετών μπορεί να είναι χαμηλότερος και συνήθως είναι 30-35%) Καθορισμός βασικού ρυθμού ανά ώρα ταχέως δρώσα ινσουλίνη Humalog, Novorapid Καθορισμός των υπόλοιπων ρυθμίσεων της αντλίας Jennifer L. Sherr et al. Pediatric Diabetes October 2018; 19 (Suppl. 27):

14 Χρόνος δράσης ινσουλίνης Εκτίμηση ενεργής ινσουλίνης Medronic Active Insulin Curve Roche % Insulin Remaining 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 8 Hour 7 Hour 6 Hour 5 Hour 4 Hour 3 Hour 2 Hour 0% Time (hours)

15 Thomas Danne et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Insulin treatment in children and adolescents with diabetespediatric Diabetes October 2018; 19 (Suppl. 27): Ακρίβεια στον υπολογισμό της δόσης της ταχέως δρώσας ινσουλίνης Ηλικία Βάρος Στάδιο εφηβείας Διάρκεια διαβήτη Γλυκαιμική ρύθμιση Συνολικές ημερήσιες ανάγκες σε ινσουλίνη Σημεία ενέσεων Διατροφή Άσκηση Διατροφή (σύσταση, ποσοτικός προσδιορισμός υδατανθράκων) Εκτίμηση των τιμών γλυκόζης Ινσουλινοευαισθησία Καθημερινή ρουτίνα Άσκηση Ασθένεια

16 Thomas Danne et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018: Insulin treatment in children and adolescents with diabetes Pediatric Diabetes October 2018; 19 (Suppl. 27): Ηλικία Θερμοκρασία σώματος Λιπώδης Ιστός Πυκνότητα του διαλύματος Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση της ινσουλίνης Ο όγκος της ενιούμενης ινσουλίνης Άσκηση Σημείο της ένεσης

17 Εκτίμηση των τιμών γλυκόζης Ο στόχος της τιμής σακχάρου μεταβάλλεται ανάλογα με την δραστηριότητα, την ηλικία και την νύχτα στόχος: στόχος: Όταν υπάρχει ενεργή ινσουλίνη ταχείας δράσης ο στόχος μεταβάλλεται στόχος: Στόχος: 180

18 Glycemic control targets for children, adolescents, and young adults with diabetes ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2018 Linda A. DiMeglio et al. Pediatric Diabetes October 2018; 19 (Suppl. 27): ISPAD American Diabetes Association NICE Preprandial glucose target mmol/l ( mg/dl) mmol/l ( mg/dl) mmol/l ( mg/dl) Postprandial glucose target (2 h post meal) mmol/l ( mg/dl) mmol/l ( mg/dl) Bedtime mmol/l ( mg/dl) mmol/l ( mg/dl) mmol/l ( mg/dl) HbA1c target <53 mmol/mol (<7%) <58 mmol/mol (<7.5%), a lower target of <53 mmol/mol (<7%) can be set if it can be achieved without hypoglycemia 48 mmol/mol ( 6.5%) Abbreviations: HbA1c, hemoglobin A1c; ISPAD, International Society for Pediatric and Adolescent Diabetes, NICE, National Institute for Clinical Excellence.

19 Ινσουλινοευαισθησία στα εντατικοποιημένα σχήματα ινσουλινοθεραπείας 1 μονάδα ινσουλίνης πόσο μειώνει την τιμή γλυκόζης αίματος Δείκτης ευαισθησίας της ινσουλίνης: 1800/ΤDD Εξατομίκευση (Προσαρμογή προς τα πάνω (2000 / TDD) σε αυξημένη ινσουλινοευαισθησία ή προς τα κάτω (1500 / TDD) σε ινσουλινοαντίσταση) Jennifer L. Sherr et al. Pediatric Diabetes October 2018; 19 (Suppl. 27):

20 Riddell MC et al. Exercise management in type 1 diabetes: a consensus statement Lancet Diabetes Endocrinol May;5(5): Ο κιρκάδιος ρυθμός H μεταβολή του Η ινσουλινοθεραπεία βάρους σώματος Παράγοντες που επηρεάζουν την ινσουλινοευαισθησία Το stress Η άσκηση

21 Παράδειγμα διόρθωσης υπεργλυκαιμίας σε έφηβο με ινσουλινοευαισθησία 30 1 μονάδα ινσουλίνης κατεβάζει το σάκχαρο 30 Ημέρα Νύχτα Σάκχαρο: 250 αφαιρώ το 100 (στόχος) δηλ =150 διαιρώ με το 30 δηλ. 150:30=5 Μ.Ι. Σάκχαρο: 250 αφαιρώ το 120 (στόχος) δηλ =130 διαιρώ με το 30 δηλ. 130:30=4.3 Μ.Ι.

22 Ινσουλινοευαισθησία και αναγκαιότητα της δυνατότητας χορήγησης μικρών δόσεων Μεταβαλλόμενη ινσουλινοευαισθησία λόγο: - άσκησης - αντιδραστικής υπεργλυκαιμίας έπειτα από υπογλυκαιμία - stress Αυξημένη Ινσουλινοευαισθησία Riddell MC et al. Exercise management in type 1 diabetes: a consensus statement Lancet Diabetes Endocrinol May;5(5): Bird SR, Hawley JA. BMJ Open Sport Exerc Med 2017;2:e000143

23 Ινσουλίνη και άσκηση Σχήμα πολλαπλών ενέσεων Αντλία Ινσουλίνης Μείωση 10 έως 30% της γευματικής ινσουλίνης πριν την άσκηση Μείωση 10 έως 30% του βασικού ρυθμού 90 min πριν την άσκηση και μείωση του γευματικού bolus Μείωση 10 έως 15% της γευματικής ινσουλίνης μετά την άσκηση Πιθανή αποσύνδεση αντλίας Πιθανή χορήγηση ινσουλίνης περίπου ½ ώρα πριν τελειώσει η άσκηση Πιθανή χορήγηση ινσουλίνης περίπου ½ ώρα πριν τελειώσει η άσκηση Σημείο ένεσης Πιθανή μείωση της βασικής ινσουλίνης Προσωρινός βασικός ρυθμός έως και 10 ώρες μετά την άσκηση Η αντλία δεν πρέπει να βγαίνει πάνω από 2 ώρες

24 Υπογλυκαιμία-Υπεγλυκαιμία American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113 Η χρόνια υπεργλυκαιμία έχει δυσμενείς συνέπειες στην ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου Ανεπίγνωστη Άσκηση Νυχτερινή υπογλυκαιμία Οινόπνευμα Ακαδημαϊκή δοκιμασία Ναρκωτικές Ουσίες Παράγοντες κινδύνου που έχουν συσχετιστεί με την γνωστική λειτουργία και την λεπτή κινητικότητα των παιδιών και εφήβων με διαβήτη τύπου 1. Εμφάνιση της νόσου σε ηλικία <5 ετών Διάρκεια της νόσου Ιστορικό μέτριας έως σοβαρής κετοξέωσης (συμπεριλαμβανομένου και της διάγνωσης) Σοβαρή υπογλυκαιμία (συμπεριλαμβανομένων των επιληπτικών κρίσεων ή απώλειας συνείδησης) Έκθεση στην υπεργλυκαιμία Ispad guidelines 2017

25 Υπογλυκαιμία

26 1 gr υδατάνθρακα ανεβάζει την τιμή γλυκόζης κατά προσέγγιση 3-4 mg/dl σε εφήβους και ενήλικες 4-5 mg/dl σε μεγάλα παιδιά 6-7 mg/dl σε μικρά παιδιά

27 Παράδειγμα διόρθωσης χαμηλών τιμών γλυκόζης Έφηβος με 81mg/dl τιμή σακχάρου θα πάει για ποδόσφαιρο Παιδί 4 ετών με 81mg/dl τιμή σακχάρου θα πάει στον παιδότοπο Επιθυμητή τιμή σακχάρου: 180 Επιθυμητή τιμή σακχάρου: 150 Θέλω αύξηση: =99 Θέλω αύξηση: =69 1 gr υδατάνθρακα ανεβάζει 3 mg/dl 1 gr υδατάνθρακα ανεβάζει 7 mg/dl Διαιρώ την επιθυμητή αύξηση με το 3 Διαιρώ την επιθυμητή αύξηση με το 7 99:3=33 gr υδατάνθρακες χρειάζομαι 69:7=9,8 gr υδατάνθρακες χρειάζομαι

28 Ινσουλίνη, διατροφή και αντιμετώπιση υπεργλυκαιμίας πριν από τα γεύματα Πότε γίνεται η ινσουλίνη; Σάκχαρο αίματος, γλυκαιμικός δείκτης γεύματος, χρόνος λήψης γεύματος, εκτίμηση της σύστασης της τροφής, τρόπος χορήγησης (αντλία ή ένεση) Πού γίνεται η ινσουλίνη στο εντατικοποιημένο σχήμα ενέσεων; Σάκχαρο αίματος, άσκηση, γλυκαιμικός δείκτης τροφών, αποφυγή χρήσης των ίδιων περιοχών και λιποδυστροφίας Πώς υπολογίζεται η δόση; Σάκχαρο αίματος, υδατάνθρακες και πιθανόν λιπαρά και πρωτεΐνες του γεύματος, άσκηση, ασθένεια American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113 Impact of Fat, Protein, and Glycemic Index on Postprandial Glucose Control intype1diabetes:implications for Intensive Diabetes Management in the Continuous Glucose Monitoring Era Diabetes Care 2015;38:

29 Μεταβαλλόμενες ανάγκες σε ινσουλίνη συνήθως Κατά τη διάρκεια άσκησης Σε αρρώστια Adolfsson P,et al. Continuous subcutaneous insulin infusion:special needs for children. Pediatr Diabetes. 2017;18(4):

30 Ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης, αυτοέλεγχος και φροντίδα στο σχολικό περιβάλλον Συχνότητα μετρήσεων (στην αντλία απαιτούνται συχνές μετρήσεις)

31 Συστήνεται η χρήση συστημάτων συνεχούς καταγραφής (CGM) στα παιδιά. Όταν ο έλεγχος των τιμών σακχάρων γίνεται με μετρητές γλυκόζης απαιτούνται 7 με 10 μετρήσεις την ημέρα

32 Συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης αίματος Συνεχής καταγραφή γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο Παρακολούθηση των διακυμάνσεων της γλυκόζης αίματος Πρόληψη υπογλυκαιμιών Βοηθητικό εργαλείο στην κατανόηση των μηχανισμών πρόκλησης υπερ-υπογλυκαιμιών Πληρέστερη εικόνα παρακολούθησης του ασθενούς από το γιατρό του

33 Περιορισμοί στη χρήση των συστημάτων συνεχούς καταγραφής Απαιτείται επιτυχής βαθμονόμηση Απαραίτητες 2 με 4 μετρήσεις το 24ωρο με σακχαρόμετρο Συνήθως δεν είναι αποδεκτό από τον ασθενή να φοράει τον καθετήρα για μεγάλο χρονικό διάστημα

34 Χρήση καταγραφικού χωρίς τη δυνατότητα να βλέπει ο ασθενής τις τιμές

35

36 MOBILE APPLICATION "EUGLYCA" IN MANAGEMENT OF DIABETES MELLITUS TYPE 1 IN CHILDREN AND ADOLESCENTS Chatzakis,C.(1)*;Floros,D.(2);Tsiroukidou,K.(1);Vamvakis,A.(1);Kosta,K.(1);Tsanakas,I.(1);Papagianni,M. (1) Endocrine Unit,3 rd Department of Pediatrics, Aristotle University of Thessaloniki, Hippokration University Hospital (2) Aristotle University of Thessaloniki, Department of Electrical Engineering Introduction Results Euglyca is a mobile application that we developed for patients with diabetes. It calculates the amount of carbohydrates and lipids that a patient consumes during a meal and by taking into consideration eight more parameters (pre-meal blood glucose, targeted blood glucose, insulin/carbs and insulin/lipids ratio, insulin sensitivity, active insulin, physical activity, illness) calculates the required bolus dose of insulin. Aim of this study is to evaluate the efficacy of this application on patient's glycemic control and satisfaction. In the target group HbA1c dropped from 7,8±0.75 at baseline to 7.05±0.59 in 3 months and 6.9±0.61 in 6 months. (p<0,001) In the target group Normoglycemias increased from 48.3%±10,9 at baseline to 62.3%±10,2 in 3 months and 58.3±10,1 in 6 months (p=0.01). In the target group treatment satisfaction increased. DTSQs score increased from 26.8±3.6 at baseline to 28.7 ±3.7 in 6 months. (p=0,026). Παρουσίαση αποτελεσμάτων μελέτης χρήσης της εφαρμογής από παιδιά και εφήβους με ΣΔ 1 στο ATTD 2018 Euglyca Mobile App Methods 80 children and adolescents with T1DM were included in the study and were randomly assigned in two groups. 40 of them used the application the rest were controls At the baseline, three months and 6 months later, Glycosylated Hemoglobins (Hba1c) levels were determined and amount of hypoglycemias, hyperglycemias and normoglycemias were calculated for each patient. In addition, Diabetes Treatment Satisfaction (DTSQ) was used to assess patient s satisfaction. Conclusions Mobile application "Euglyca" improves the glycemic control and satisfaction of children and adolescents with T1DM, however further research is needed to drew final conclusions. References A. S. Gandolfo, D. V. Bastos, B. A. J. Makluf et al., Efficacy of photographic educational materials for carbohydrate counting training of adolescents with diabetes mellitus, NutricionHospi- talaria,vol.29, no.2,pp , 2014.

37 Euglyca Mobile App O υπολογισμός των υδατανθράκων συστήνεται από την έναρξη της θεραπείας του διαβήτη Ispad guidelines 2017

38 Έλεγχος θυρεοειδικής λειτουργίας Έλεγχος των ασθενών με αντισώματα (TPO,TG) και προσδιορισμός της TSH αμέσως μετά τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 1 και μετά από την επίτευξη ευγλυκαιμίας Έλεγχο κάθε 1-2 χρόνια ή και νωρίτερα εάν ο ασθενής εμφανίσει συμπτώματα θυρεοειδικής δυσλειτουργίας, αυξημένες διαστάσεις του θυρεοειδούς αδένος, παθολογικό ρυθμό αύξησης, ή μια ανεξήγητη δυσλειτουργία στον γλυκαιμικό έλεγχο Τα αυτοάνοσα νοσήματα του θυρεοειδούς είναι η πιο συχνή αυτοάνοση διαταραχή που συνδέεται με το διαβήτη, εμφανίζεται στο 17-30% των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 Κατά τη στιγμή της διάγνωσης περίπου 25% των παιδιών με διαβήτη τύπου 1 έχουν θυρεοειδικά αυτοαντισώματα Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο συμπωματικής υπογλυκαιμίας και μειωμένο ρυθμό αύξησης Ο υπερθυρεοειδισμός μεταβάλλει τον μεταβολισμό της γλυκόζης και συνήθως προκαλεί επιδείνωση του γλυκαιμικού ελέγχου. American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113

39 Έλεγχος για κοιλιοκάκη Έλεγχος για την κοιλιοκάκη με μέτρηση αντισωμάτων, είτε ιστικής τρανσγλουταμινάσης ή αντισώματα deamidated γλιαδίνης, με ταυτόχρονο προσδιορισμό ολικής IgA στον ορό, αμέσως μετά τη διάγνωση του διαβήτη Έλεγχος σε παθολογικό ρυθμό αύξησης, απώλεια βάρους, στασιμότητα βάρους, διάρροια, μετεωρισμό, κοιλιακό άλγος ή σημεία δυσαπορρόφησης ή σε συχνές ανεξήγητες υπογλυκαιμίες ή επιδείνωση του γλυκαιμικού ελέγχου Ασθενείς με επιβεβαιωμένη διάγνωση με βιοψία θα πρέπει να λαμβάνουν διατροφή ελεύθερη γλουτένης και εκπαίδευση από διαιτολόγο με εμπειρία στη διαχείριση του διαβήτη και της κοιλιοκάκης Επειδή οι περισσότερες περιπτώσεις κοιλιοκάκης έχουν διαγνωστεί τα πρώτα 5 χρόνια μετά τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 1, ο έλεγχος γίνεται κατά τη στιγμή της διάγνωσης και επαναλαμβάνεται στα 2 έτη και ανά 5 έτη American Diabetes Association Diabetes Care 2017;40(Suppl. 1):S105 S113

40 Ispad guidelines 2018 Έχει εκπαιδευτεί ο έφηβος με Σακχαρώδη Διαβήτη σε ότι του χρειάζεται για να αναλάβει την ευθύνη της διαχείρισης χωρίς την γονική συμμετοχή; Τιμές γλυκόζης Ινσουλίνη Μέτρηση σακχάρου Αλκοόλ Αυτοέλεγχος Γονική μέριμνα Κάπνισμα Ναρκωτικά Υπεργλυκαιμία Υπογλυκαιμία Σεξουαλική υγεία Αντισύλληψη Άσκηση

41 Κοινή αντίληψη για τις θεραπευτικές μεθόδους και τον τρόπο αντιμετώπισης Διαβητολογικό κέντρο ενηλίκων ικανό να παρέχει υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες των νέων με διαβήτη Στενή συνεργασία μεταξύ του παιδοδιαβητολογικού ιατρείου και του ιατρείου ενηλίκων (κοινές συναντήσεις, διασύνδεση) Συζήτηση με τον έφηβο και τους γονείς σχετικά με την καταλληλότερη στιγμή για τη μετάβαση Μετάβαση στον ΣΔ Σαφή στάδια μετάβασης με λεπτομερή πληροφόρηση για την παρακολούθηση του εφήβου Εύκολη προσβασιμότητα στα ραντεβού του κέντρου υποδοχής Ispad guidelines 2018

42 Σας ευχαριστώ