ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

Transcript

1 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ -Σύγκριση με κανονικές τιμές (normative data) εφόσον υπάρχουν -Δείκτης Ασυμμετρίας-ΔΑ (Limb Symmetry Index-LSI) Ποσοστό % του ελλείματος Δ.Α.%= [1- (Πάσχον / Υγιές)]*100 Όμως: στο τέλος της απόκατάστασης (συνήθως μετεγχειρητικά) είναι σημαντικότερος ο δείκτης «Estimated preinjury capacity (EPIC)» Εκτιμώμενη προ-τραυματική ικανότητα Ασυμμετρία συγκριτικά με την προ-εγχειρητική επίδοση του υγιούς Wellsandt et al 2017

2 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ ΑΝΑΠΗΔΗΣΗΣ Απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις για εκτέλεση των hop τεστ: Πλήρες εύρος κίνησης στην άρθρωση του γόνατος Μυική δύναμη τετρακέφαλου τουλάχιστον στο 80% Απουσία οιδήματος Εκτέλεση άλματος χωρίς πόνο Fitzgerald et al 2001 Μονοποδικό άλμα σε μήκος Τριπλό χιαστί άλμα σε μήκος Χρονομετρημένο άλμα 6 μ Άλμα σε ύψος 3 επαναλήψεις το υγιές πρώτο 45 δευτ τουλάχιστον διάλλειμα Ισορροπία για >2 δευτ. Ελεύθερα τα άνω άκρα

3 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ Hop tests - Αλματικές δοκιμασίες Star excursion test (or Υ test) BESS Square hop Έγκυρη μέτρηση σφάλματα εκτέλεσης

4 Αξιολόγηση ΜΛΙ ( δοκιμασίες Αναπήδησης) Επίδραση διαδικασίας μάθησης (Learning effect) (1 η 2 η ). Στην 3 η προσπάθεια η επίδραση εξουδετερώνεται Τριπλή μονοποδική αναπήδηση σε μήκος (Crossover hop, Single-legtriple-hop, Noyes et al, 1990) (ΙCC = 0,85-0,93. Barber et al, 1990; Noyes et al, 1991;) Μονοποδική αναπήδηση (1 leg for distance, Τegner et al, 1986) (ICC= 0,85 0,95. Barber et al, 1990., Noyes et al., 1991; Bogla & Keswkula, 1997; Roos et al., 2002)

5 Οι αλτικές δοκιμασίες αποτελούν τον καθοριστικό παράγοντα κριτήριο ασφαλούς επιστροφής σητν άθληση. Η επίδοση σε αυτές συνδέεται στενότερα με την ικανότητα ελέγχου της προσγείωσης παρά της ώθησης. Με τον αυστηρό έλεγχο της τεχνικής (έμφαση στη σταθερότητα της προσγείωσης) η ευαισθησία των δοκιμασιών αυτών βελτιώνεται από 60% σε 85% Juris et al. (1997) Λειτουργικές Δοκιμασίες Τρόπος εκτέλεσηςαξιολόγησης Ο αθλητής από μονοποδική στήριξη προσπαθεί να εκτελέσει όσο το δυνατόν μακρύτερο άλμα για απόσταση και να προσγειωθεί-σταθεροποιηθεί στο ίδιο κάτω άκρο με το οποίο εκτέλεσε το άλμα. Η Εικόνα 3.4. Δοκιμασία απόδοση αξιολογείται μέσω μονοποδικής αναπήδησης της καταγραφής του μήκους για απόσταση (one leg hop του άλματος test) Εικόνα 3.5. Παραλλαγή δοκιμασίας μονοποδικής αναπήδησης για απόσταση (δοκιμασία παραγωγής και απόσβεσης φορτίων- hop test for force absorption/production) Eικόνα 3.6. Δοκιμασία τριπλής αναπήδησης για απόσταση (triple hop for distance) Ο αθλητής από μονοποδική στήριξη προσπαθεί να εκτελέσει όσο το δυνατόν μακρύτερο άλμα για απόσταση και να προσγειωθεί-σταθεροποιηθεί στο αντίθετο κάτω άκρο με το οποίο εκτέλεσε το άλμα. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του μήκους του άλματος Ο αθλητής από μονοποδική στήριξη προσπαθεί να εκτελέσει όσο το δυνατόν μακρύτερο τριπλό άλμα για απόσταση και να προσγειωθεί-σταθεροποιηθεί στο ίδιο κάτω άκρο με το οποίο εκτέλεσε το άλμα. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του μήκους του άλματος Αξιολογούμενες ιδιότητες Δύναμη Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκή συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων Δύναμη Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκή συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων Δύναμη Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκη συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων

6 Eικόνα 3.7. Δοκιμασία τριπλής διασταυρούμενης αναπήδησης για απόσταση (triple crossover hop for distance) Εικόνα 3.8 Πλάγιο μονοποδικό άλμα (side hop test) Εικόνα 3.9 αναπήδηση Κατακόρυφη Ο αθλητής από μονοποδική στήριξη προσπαθεί να εκτελέσει όσο το δυνατόν μακρύτερο τριπλό διασταυρούμενο άλμα (δεξιό και αριστερό πέρασμα μίας γραμμής) για απόσταση και να προσγειωθεί-σταθεροποιηθεί στο ίδιο κάτω άκρο με το οποίο εκτέλεσε το άλμα. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του μήκους του άλματος Ο αθλητής από μονοποδική στήριξη εκτελεί 10 άλματα πάνω δυο παράλληλες γραμμές που απέχουν μεταξύ τους 30 εκατοστά. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του χρόνου εκτέλεσης της δοκιμασίας Ο αθλητής από διποδική (ή μονοποδικη) στήριξη προσπαθεί να εκτελέσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο άλμα ύψους. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του άλματος Δύναμη Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκή συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων Δύναμη Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκή συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Εικόνα 3.10 Χρονομετρημένη απόσταση 6 μέτρων Εικόνα Τετραγωνική αναπήδηση. (square hop) Εικόνα 3.12.Δοκιμασία αναπήδησης άνω άκρου (one arm hop) Ο αθλητής από μονοποδική στήριξη προσπαθεί να εκτελέσει μια απόσταση 6 μέτρων με συνεχόμενα άλματα. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του συνολικού χρόνου εκτέλεσης Ο αθλητής αναπηδά για ένα λεπτό μονοποδικά μέσα και έξω από ένα τετράγωνο διαστάσεων 30x35 εκατοστών. Η φορά των αλμάτων είναι κυκλική (δεξιά για το δεξί και αριστερά για το αριστερό) και ο αθλητής κάθε φορά αναπηδά μέσα στο τετράγωνο και μετά προς μια κατεύθυνση (πρόσθια, έσω, οπίσθια, έξω). Καταγράφεται ο αριθμός των σωστών επαφών μεσα στο τετραγωνο κατά τη διαρκεια 30. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής των επαφών μέσα το τετράγωνο. Ο αθλητής βρίσκεται σε θέση κάμψης αγκώνων σε στήριξη στο ένα χέρι. Από αυτή τη θέση αναπηδά 5 φορές πάνω και κάτω από ένα step ύψους 10 εκατοστών. Η απόδοση αξιολογείται μέσω της καταγραφής του χρόνου εκπλήρωσης της δοκιμασίας Ισχύς Δυναμική σταθεροποίηση Δύναμη-Ισχύς Αντοχή Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκή συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων Δύναμη-Ισχύς Αντοχή Δυναμική σταθεροποίηση Νευρομυϊκή συναρμογή Ελαστικότητα αρθρώσεων

7 Κατακόρυφη αναπήδηση ICC Μη τραυματισμένα άτομα 0,85 0,96 Ασθενείς με ΠΧΣ Clark (2001) Brosky et al (1999) Risberg et al (1995) Gustavsson et al (2006) 0,97 Τεστ αναπήδησης απόστασης Εικόνα1.6: Κατακόρυφη αναπήδηση. ICC Μη τραυματισμένα άτομα 0,87 0,99 Ασθενείς με ΠΧΣ Barber et al (1990) Noyes et al (1991) Bogla & Keswkula (1997) Roos et al (2002) Bremander et al (2007) Τριπλό τεστ αναπήδησης ICC Μη τραυματισμένα άτομα 0,85-93 Von Porat et al (2008) Brosky (1999) Noyes et al (1991) Barber et al (1990) Διασταυρούμενη Αναπήδηση Εικόνα1.5: Τριπλό τέστ αναπήδησης ICC Μη τραυματισμένα άτομα 0,85 0,96 Clark (2001) Bandy et al (1994) Goh& Boyle (1997) Εικόνα1.5: Τριπλό τέστ

8 Χρονομετρημένη Αναπήδηση 6 Μέτρων ICC Μη τραυματισμένα άτομα 0,66 0,77 Ασθενείς με ΠΧΣ 0,97 Clark (2001) Booher et al (1993) Brosky et al (1999) Hopper et al (2002) Τετραγωνική Αναπήδηση Εικόνα1.5: Τριπλό τέστ αναπήδησης ICC = 0,90-0,94 ICC = 0,83 χρόνια αστάθεια ποδ/κης ICC =0.64 Yγιείς Ostenberg et al (1998, 2000) Εechaute et al (2009) One-arm hop test Εικόνα1.9: Square hop. Falsone et al (2002) ICC Δοκιμασίες Δυναμικής Σταθεροποίησης

9 Σύστημα δοκιμασιών (battery of tests) ο αθλητής αξιολογείται σε μια σειρά δοκιμασιών δύναμης σε κάθισμα (squat), ισορροπιστικές, ενώ κυριαρχούν μονοποδικά άλματα σε μήκος -μονά (single-leg hop for distance) (Myer et al 2006, Hewett et al 1999, Fitzgerald et al 2000) - πολλαπλά για 6 μέτρα με χρονομέτρηση (single-leg hop for time) - τριπλά μονοποδικά (single-leg triple hop:stop for distance) - τριπλά διασταυρούμενα (single-leg triple crossover for distance) και για τον έλεγχο και σε συνθήκες κόπωσης τα μονά σε 10 επαναλήψεις και τα τριπλά μονοποδικά σε 5 επαναλήψεις. * Για να θεωρηθεί έγκυρη η προσπάθεια πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρος έλεγχος της ισορροπίας στην τελευταία προσγείωση. Αυτό γεφυρώνει την πλειομετρική επιβάρυνση, με τον ισορροπιστικό έλεγχο υψηλής φόρτισης δυναμική δραστηριότητα, αυξημένων απαιτήσεων ιδιοδεκτικότητας.

10 Δοκιμασίες Δυναμικής Σταθεροποίησης) Star excursion Balance test (ICC Hertel et al, 2000 ;Lanning et al, 2006) Αnteroposterior lunge (Πρόσθoπισθια Προβολή) (Noyes et al, 1991)

11 BESS= Balance Error Scoring System The BESS consists of 3 tests lasting 20 seconds each, performed a) on a firm surface (grass, turf, court) and b) a piece of medium-density foam, all with the eyes closed, and scored based on the number of errors across trials: 1 st standing with feet narrowly together, the hands on the hips, and the eyes closed (double leg stance). 2 nd repeated with a single-leg stance using the non-dominant foot, and 3 rd time using a heel-toe stance with the non-dominant foot in the rear (tandem stance). Balance errors opening the eyes, hands coming off hips, a step, stumble or fall, moving the hips more than 30 degrees, lifting the forefoot or heel, or remaining out of testing position for more than 5 seconds

12

13 Star excursion Balance test ICC Hertel et al (2000), Lanning et al (2006), Noyes et al (1991) Έλεγχος δυναμικής σταθεροποίησης και νευρομυϊκής συναρμογής των κάτω άκρων. Καταγράφεται το εύρος της απόστασης που μπορεί να φτάσει ένας αθλητής με τον άκρο πόδα του σε οκτώ κατευθύνσεις ως δείκτης της δυναμικής σταθεροποίησης του κάτω άκρου και ιδιαίτερα της ποδοκνημικής άρθρωσης Gribble et al 2012

14 Υ test (τροποποιημένο SEBT) 4 επαναλήψεις Εξομάλυνση μέτρησης προς το μήκος σκέλους [επίδοση / Μήκος του σκέλους*] (απόσταση Πρ. Άνω Λαγ. Άκανθα- Έσω σφυρό)

15 Αξιολόγηση ΜΛΙ ( δοκιμασίες Αναπήδησης) Learning effect (1 st 2 nd. On 3 rd neutralised Τριπλή μονοποδική αναπήδηση σε μήκος (Crossover hop, Single-legtriple-hop, Noyes et al, 1990) (ΙCC = 0,85-0,93. Barber et al, 1990; Noyes et al, 1991;) Μονοποδική αναπήδηση (1 leg for distance, Τegner et al, 1986) (ICC= 0,85 0,95. Barber et al, 1990., Noyes et al., 1991; Bogla & Keswkula, 1997; Roos et al., 2002)

16 Upper limb One arm hop 5 φορές αναπήδηση από 10cm σκαλοπάτι Closed Kinetic Chain Upper Extremity Stability Test (21 M, 23 F) Κανονικοποίηση αριθμού επαφών/ύψος δοκιμαζόμενου σε 45sec μετατοπίσεις με χοροπήδηση σε πλάτος 0,90m Tucci et al 2014 Ισχύς = 0,68 Σωμ. Μάζα/ Αρ επαφών

17 Stair tests

18 Πληθώρα δοκιμασιών με έμφαση σε διάφορους παράγοντες The Drop Jump Test is commonly used to assess an athlete s knee alignment on landing from a jump The Triple Hop Symmetry & Stability Test looks at the athlete s ability to stabilize on a single leg landing for 5 sec The Single Leg Squat Test is used to identify hip strength deficits.

19 Y upper limb test Functional Movement screen Functional throwing performance index Στόχος 30,5 X 30,5 σε 4,6 m απόσταση για 30 sec, επιτυχημένες ρίψεις μπάλας 50,8 εκ διαμέτρου

20 ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΕΥΚΙΝΙΣΙΑΣ (agility) Δοκιμασία «Τ» (πρόσθια πλάγια και οπίσθια βήματα) Μονοποδική αναπήδηση 5 μ σε «οκτάρι»