ΦΥΛΟ ARTHROPODA. Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα. Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΦΥΛΟ ARTHROPODA. Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα. Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας"

Transcript

1 ΦΥΛΟ ARTHROPODA

2 ΦΥΛΟ ARTHROPODA Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας

3 Προέλευση 1. Δακτυλιοσκώληκας χωρίς πόδια, μη διαμορφωμένο σώμα 2. Άκρα σε ζεύγη, κεραίες και απλοί οφθαλμοί 3. Καλύτερα ανεπτυγμένοι οφθαλμοί και αρθρωτά πόδια 4. Μείωση του αριθμού των άκρων, δημιουργία κεφαλής, τα πρώτα άκρα μετασχηματίζονται σε στοματικά μόρια, διαχωρισμός κεφαλήςθώρακα-κοιλίας

4 Ζώα: Τριβλαστικά Ευκοιλωμαικά Με αρθρωτά εξαρτήματα

5 Ισχίο (Coxa) Τροχαντήρας (Trochanter) Μηρός (Femur) Κνήμη (Tibia) Ταρσός (Tarsus)

6 Αμφίπλευρη συμμετρία Μεταμέρεια

7 Σωματικό περίβλημα-δερματοσκελετός Ο εξωσκελετός των αρθροπόδων τα προστατεύει από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, πίεση, από τους περισσότερους μικροοργανισμούς, πιθανές μηχανικές βλάβες ή τραυματισμούς και αφυδάτωση. Αποτελείται από χιτίνη (οργανική ουσία, πολυσακχαρίτης, αδιάλυτη στο νερό, την αιθυλική αλκοόλη, σε οργανικούς διαλύτες, άπεπτη για τα περισσότερα ζώα, αποδομείται μόνο από μερικά βακτήρια και μύκητες).

8 Δεν επιτρέπει την αύξηση του μεγέθους των αρθροπόδων, ο εξωσκελετός θα πρέπει να απορριφθεί και να αντικατασταθεί με νέο. Η διαδικασία ονομάζεται έκδυση και ο εξωσκελετός που απορρίπτεται έκδυμα.

9 Πριν την έκδυση Το παλιό προ- επιδερμίδιο χωρίζεται από την επιδερμίδα, η οποία δημιουργεί νέο επιεπιδερμίδιο Καθώς δημιουργείται νέο επι-επιδερμίδιο, διαλύεται το παλιό ενδο-επιδερμίδιο Μετά την έκδυση ο νέος εξωσκελετός σκληραίνει και δημιουργείται ενδο- επιδερμίδιο Κατά την έκδυση το παλιό επιδερμίδιο και εξω-επιδερμίδιο απορρίπτονται

10

11 Μεταμόρφωση Μειωμένος ανταγωνισμός για τροφή στα διάφορα στάδια του βιολογικού κύκλου. Οι προνύμφες έχουν διαφορετική μορφή από τα τέλεια άτομα.

12 Κατά κύριο λόγο γονοχωριστικά Ανεπτυγμένο νευρικό, πεπτικό, αναπνευστικό, απεκκριτικό, μυϊκό, κυκλοφορικό σύστημα Έχουν ανοικτό κυκλοφορικό σύστημα, του οποίου η κύρια λειτουργία είναι η μεταφορά θρεπτικών στοιχείων στους ιστούς. Δεν μεταφέρει οξυγόνο Σε αυτό η αιμολέμφος κυκλοφορεί στους χώρους που περιβάλλουν ιστούς και όργανα Η αιμολέμφος στερείται αιμογλοβίνης Τα περισσότερα χερσαία αρθρόποδα έχουν ένα τραχειακό σύστημα (αεραγωγοί), μέσω των οποίων διαχέεται ο αέρας και το οξυγόνο μεταφέρεται κατευθείαν στους ιστούς και τα κύτταρα

13

14 ΥΠΟΦΥΛΟ TRILOBITA Περιλαμβάνει τους τριλοβίτες, αρθρόποδα που έχουν εξαφανιστεί εδώ και 250 εκ. χρόνια

15 ΥΠΟΦΥΛΟ CRUSTACEA Περιλαμβάνει κατά κανόνα υδρόβια είδη

16 ΤΑΞΗ ISOPODA Περιλαμβάνει υδρόβια και χερσαία είδη Τα χερσαία είδη είναι σαπροφάγα ενώ κάποια υδρόβια ζουν εκτοπαρασιτικά σε ιχθύες.

17 ΥΠΟΦΥΛΟ UNIRAMIA ΚΛΑΣΗ DIPLOPODA (MILLIPEDES) Περιλαμβάνει είδη υγρόφιλα σαπροφάγα Από το 5 ο μεταμερές και έπειτα τα άκρα διπλασιάζονται

18 ΥΠΟΦΥΛΟ UNIRAMIA ΚΛΑΣΗ CHILOPODA Περιλαμβάνει είδη αρπακτικά Τα περισσότερα μεταμερή έχουν από ένα ζεύγος εξαρτημάτων. Το πρώτο μεταμερές φέρει ένα ζεύγος δηλητηριωδών οξύληκτων νυχιών, τα οποία σε ορισμένα είδη μπορείνα προκαλέσουν σοβαρά τραύματα. (CENTIPEDES)

19 ΥΠΟΦΥΛΟ UNIRAMIA ΚΛΑΣΗ ΚΛΑΣΗ INSECTA DIPLOPODA (INSECTS)

20 ΥΠΟΦΥΛΟ CHELICERATA Σώμα χωρισμένο σε δύο τμήματα (κεφαλοθώρακας και κοιλία) ή ενιαίο Ένα ζεύγος χηληκεράτων Ένα ζεύγος ποδοπροσακτρίδων Τέσσερα ζεύγη ποδών Δεν φέρουν κεραίες

21 ΤΑΞΗ XIPHOSURA ΚΛΑΣΗ MEROSTOMATA (HORSESHOE CRABS) Ζωντανά απολιθώματα, 450 εκ. χρόνια πριν η εμφάνισή τους Αρπακτικά

22 Περιλαμβάνει είδη υδρόβια, αρπακτικά ΚΛΑΣΗ PYCNOGONIDA (SEA SPIDERS)

23 ΤΑΞΗ ARANEAE ΚΛΑΣΗ ARACHNIDA (SPIDERS) Περιλαμβάνει είδη χερσαία, αρπακτικά Ωοτόκα Πολλά είδη δημιουργούν ιστό για να συλλάβουν τη λεία. Κάποια είναι «κυνηγοί» Έγχυση δηλητηρίου, παράλυση, εισαγωγή πεπτικών ενζύμων και απομύζηση του θηράματος από την αράχνη Ο ιστός χρησιμεύει και για την δημιουργία του ωόσακου και την κάλυψη της λείας

24

25 primitive spiders

26 six-eyed spiders Loxosceles reclusa

27 lace-web spiders

28 tangle- and sheet-web spiders Latrodectus mactans

29 orb-weavers

30 hunting spiders

31 crab spiders

32 jumping spiders

33

34 ΤΑΞΗ OPILIONES (HARVESTMEN) Περιλαμβάνει είδη αρπακτικά Ωοτόκα

35 ΤΑΞΗ SOLIFUGAE (SOLPUGIDA) (CAMEL SPIDERS) Περιλαμβάνει είδη αρπακτικά Ωοτόκα

36 ΤΑΞΗ SCORPIONES (SCORPIONIDA) (SCORPIONS) Περιλαμβάνει είδη αρπακτικά, νυκτόβια Ζωοτόκα

37 ΤΑΞΗ PSEUDOSCORPIONES (PSEUDOSCORPIONIDA Περιλαμβάνει είδη ) αρπακτικά, μικρού μεγέθους Ωοτόκα (PSEUDOSCORPIONS)

38 ΤΑΞΗ AMBLYPYGI (WHIP SPIDERS) Περιλαμβάνει είδη αρπακτικά, νυκτόβια Ωοτόκα

39 ΤΑΞΗ UROPYGIDA Περιλαμβάνει είδη αρπακτικά, νυκτόβια (WHIP SCORPIONS Ή VINEGAROONS) Ωοτόκα

40

Κεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α. 2.1 Εξέλιξη - Μεταµέρεια

Κεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α. 2.1 Εξέλιξη - Μεταµέρεια Κεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α Τα Έντοµα (λατινικά Insecta) και τα Ακάρεα (Acarina) κατατάσσονται στο φύλο του Ζωικού Βασίλειου Αρθρόποδα (Phylum Arthropoda). Το όνοµα του Φύλου προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα Επιμέλεια: Σίνος Γκιώκας Πάτρα 2015 ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ & ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΑΡΑΧΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς Iάσμη Στάθη Δέσποινα Δοκιανάκη Ηράκλειο, Σπονδυλωτά Ασπόνδυλα Καρκινοειδή ΦΥΛΟ: Αρθρόποδα Χαρακτηριστικά Μεταμέρεια

Διαβάστε περισσότερα

Αρθρόποδα (Arthropoda) Χηληκεραιωτά (Chelicerata) Δρ Ιάσμη Στάθη. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Τα ζώα στο φακό του στερεοσκοπίου

Αρθρόποδα (Arthropoda) Χηληκεραιωτά (Chelicerata) Δρ Ιάσμη Στάθη. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Τα ζώα στο φακό του στερεοσκοπίου ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Τα ζώα στο φακό του στερεοσκοπίου Αρθρόποδα (Arthropoda) Χηληκεραιωτά (Chelicerata) Δρ Ιάσμη Στάθη Ηράκλειο, Μάρτιος 2015 Σπονδυλωτά Ασπόνδυλα ζώα ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΣΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ Πολυκύτταροι, ευκαρυωτικοί οργανισμοί, με υψηλό βαθμό κυτταρικής εξειδίκευσης. Τα κύτταρα οργανώνονται σε ιστούς και στη συνέχεια σε όργανα. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ. Εργαστηριακή άσκηση. Σίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων

ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ. Εργαστηριακή άσκηση. Σίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ Εργαστηριακή άσκηση Σίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων Πάτρα 2015 Συστήνοντας τα Αρθρόποδα Ποια είναι τα Αρθρόποδα; Τι είναι ένα Αρθρόποδο; Βασικές ερωτήσεις:

Διαβάστε περισσότερα

Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο

Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο Ελληνική ημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο Ενότητα 1: Εισαγωγή Δρ Δήμητρα Ζωάκη Μαλισιόβα Καθηγήτρια Εντομολογίας 1 ΑνοιχτάΑκαδημαϊκάΜαθήματαστοΤΕΙΗπείρου Τμήμα:

Διαβάστε περισσότερα

Υποφύλο: Trilobitomorpha. Υποφύλο: Crustacea. Υποφύλο: Chelicerata. Υποφύλο: Uniramia

Υποφύλο: Trilobitomorpha. Υποφύλο: Crustacea. Υποφύλο: Chelicerata. Υποφύλο: Uniramia Φύλο: Arthropoda Υποφύλο: Trilobitomorpha Υποφύλο: Crustacea Υποφύλο: Chelicerata Υποφύλο: Uniramia Εξέλιξη Αρθροπόδων Adapted from Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla C. Nielsen.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο. Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες)

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο. Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες) Δασική Εντομολογία Αντικείμενο: Μελέτη των εντόμων που βλάπτουν τα δασικά δέντρα και το ξύλο σε χρήση. Στη δασική πράξη: α. Εντοπισμός προσβολής επιδημικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΑ Τα Αρθρόποδα αποτελούν τους πολυπληθέστερους οργανισμούς πάνω στη Γη (περίπου το 55-60% όλων των ειδών φυτών και ζώων) Είναι γνωστά περίπου 1.000.000 είδη Το σώμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΑ Σώμα νηματοειδούς μορφής, καλύπτεται εξωτερικά από παχύ, υαλώδες και ελαστικό στρώμα (εφυμενίδα): είναι διαπερατή στο νερό αλλά αδιαπέραστη σε πολλές ουσίες προστατεύει

Διαβάστε περισσότερα

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια Προέλευση Μεταζώων Την εμφάνιση του ευκαρυωτικού κυττάρου ακολούθησε μια διαφοροποίηση σε πολλές διακριτές γενεαλογικές γραμμές μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται:

Διαβάστε περισσότερα

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια Προέλευση Μεταζώων Την εμφάνιση του ευκαρυωτικού κυττάρου ακολούθησε μια διαφοροποίηση σε πολλές διακριτές γενεαλογικές γραμμές μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται:

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι του Μαθήματος

Στόχοι του Μαθήματος Γενική Εντομολογία Νικόλαος Παπαδόπουλος Καθηγητής, Εργαστήριο Εντομολογίας & Γεωργικής Ζωολογίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τηλ.: 24210 93285 E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Υποφύλο: Τριλοβιτόμορφα

Υποφύλο: Τριλοβιτόμορφα Μορφολογικές εποχικές αλλαγές Υποφύλο: Τριλοβιτόμορφα (Trilobitomorpha) Έζησαν στο κάτω Παλαιοζωικό (Κάμβριο-Σιλούριο-570-500 εκ. Έτη πριν) Έχουν εκλείψει από το Πέρμιο και μετά (285 εκ. Έτη πριν) Διακρίνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Στοματικά μόρια, σιελογόνοι αδένες, πεπτικός σωλήνας (πρόσθιο, μέσο και οπίσθιο έντερο)

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Στοματικά μόρια, σιελογόνοι αδένες, πεπτικός σωλήνας (πρόσθιο, μέσο και οπίσθιο έντερο) ΑΝΑΤΟΜΙΑ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Στοματικά μόρια, σιελογόνοι αδένες, πεπτικός σωλήνας (πρόσθιο, μέσο και οπίσθιο έντερο) ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Πρόσθιο έντερο (φάρυγγας, οισοφάγος, πρόλοβος, προκοιλίδιο) Μέσο έντερο (κυρίως

Διαβάστε περισσότερα

Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς

Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς Δρ Iάσμη Στάθη (Ε.ΔΙ.Π.) Σχολή Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Πανεπιστήμιο Κρήτης

Διαβάστε περισσότερα

Καρκινοειδή. Τα υδρόβια Γναθωτά. Γ. Κουμουνδούρος ΒΙΟΛ-260 Βιοποικιλότητα - Ζώα

Καρκινοειδή. Τα υδρόβια Γναθωτά. Γ. Κουμουνδούρος ΒΙΟΛ-260 Βιοποικιλότητα - Ζώα Καρκινοειδή Τα υδρόβια Γναθωτά Εικόνες: από Ολοκληρωμένες Αρχές Ζωολογίας, Hickman et al. 2002 (εκτός και αν δίνεται άλλη πηγή) Γ. Κουμουνδούρος ΒΙΟΛ-260 Βιοποικιλότητα - Ζώα Μονοκύτταρος Πρόγονος Η οργάνωση

Διαβάστε περισσότερα

2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~100.000 είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο

2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~100.000 είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο 2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~100.000 είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο Απολιθώματα πολλά και σε όλο το γεωλογικό χρόνο Οικοσυστήματα Μέγεθος Διάρκεια ζωής Θηρευτές χρήσεις από τον άνθρωπο κόσμηματα τέχνη

Διαβάστε περισσότερα

Χηληκεραιωτά Chelicerata

Χηληκεραιωτά Chelicerata ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Τα ζώα στο φακό του στερεοσκοπίου Χηληκεραιωτά Chelicerata Ιάσμη Στάθη Στέλιος Σημαιάκης Ελένη Παναγιώτου Ηράκλειο, Φεβρουάριος 2015 Σπονδυλωτά Ασπόνδυλα ζώα ΠΑΝΙΔΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ: ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΓΑΡΙΔΑΣ

ΑΣΚΗΣΗ: ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΓΑΡΙΔΑΣ ΑΣΚΗΣΗ: ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ Ομοταξία: Βραγχιόποδα Κλαδοκεραιωτά (Daphnia μικροσκοπικό παρασκεύασμα) Ανόστρακα (Artemia, ενήλικα αυγά και ναύπλιοι σε διάφορα στάδια ανάπτυξης σε μικροσκοπικό παρασκεύασμα και ζωντανό

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΞΕΛΙΞΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ 128

Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΞΕΛΙΞΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ 128 Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΖΩΟΛΟΓΙΑ: Η ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ 25 Περίγραμμα του Κεφαλαίου 25 Ζωολογία: Η Εξελικτική Προσέγγιση 26 Ζωολογία: Η Οικολογική Προσέγγιση 30 Προειδοποίηση για την Άγρια

Διαβάστε περισσότερα

Σκελετικό σύστημα. Λειτουργίες: 1. Στηρικτικό πλαίσιο του σώματος των ζώων 2. Κινητική ποικιλομορφία. 2. Σκληροί σκελετοί

Σκελετικό σύστημα. Λειτουργίες: 1. Στηρικτικό πλαίσιο του σώματος των ζώων 2. Κινητική ποικιλομορφία. 2. Σκληροί σκελετοί Σκελετικό σύστημα Λειτουργίες: 1. Στηρικτικό πλαίσιο του σώματος των ζώων 2. Κινητική ποικιλομορφία Τύποι: 1. Υδροστατικοί σκελετοί 2. Σκληροί σκελετοί Ενδοσκελετός Εξωσκελετός Σκελετικό σύστημα υδροστατικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ. Το πρώτο σύστημα κατάταξης των ζώων κατά τον Αριστοτέλη

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ. Το πρώτο σύστημα κατάταξης των ζώων κατά τον Αριστοτέλη ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Το πρώτο σύστημα κατάταξης των ζώων κατά τον Αριστοτέλη Επόμενα συστήματα κατάταξης John Ray (1627-1705): Νέο σύστημα κατάταξης και εισαγωγή έννοιας του είδους Charles Linnaeus

Διαβάστε περισσότερα

Κλείδες αναγνώρισης των κυριοτέρων κλάσεων αρθροπόδων και τάξεων εντόμων

Κλείδες αναγνώρισης των κυριοτέρων κλάσεων αρθροπόδων και τάξεων εντόμων 1 Κλείδες αναγνώρισης των κυριοτέρων κλάσεων αρθροπόδων και τάξεων εντόμων 1 Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Πανταζίδου 193 682000 Ορεστιάδα Νικόλαος Θ. Παπαδόπουλος 1, 2 (Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ. Βασίλειο Animalia Φύλο Arthropoda Κλάση - Insecta

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ. Βασίλειο Animalia Φύλο Arthropoda Κλάση - Insecta ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Βασίλειο Animalia Φύλο Arthropoda Κλάση - Insecta Το 50% των αναγνωρισμένων ζωντανών οργανισμών είναι έντομα. Το 75% όλων των ζώων είναι έντομα. Σχέση με τον πληθυσμό των ανθρώπων 200.000.000

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά

Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά Είναι σπονδυλωτά που φέρουν σωματικά εξαρτήματα χειριδία (και όχι πτερύγια, όπως τα ψάρια) Μερικά έχουν χάσει ένα ή δυο ζεύγη εξαρτημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Αρθρόποδα (Arthropoda) Χηληκεραιωτά (Chelicerata)

Αρθρόποδα (Arthropoda) Χηληκεραιωτά (Chelicerata) Αρθρόποδα (Arthropoda) Χηληκεραιωτά (Chelicerata) Δρ Iάσμη Στάθη (Ε.ΔΙ.Π.) Σχολή Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Πανεπιστήμιο Κρήτης Ηράκλειο, Φεβρουάριος 2018 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κλείδες Τάξεων Εντόμων

Κλείδες Τάξεων Εντόμων 5 Κλείδες Τάξεων Εντόμων Α 1 - Ένα ή δύο ζεύγη πτερύγων, εμφανών ή κρυμμένων κάτω από έλυτρα, ημιέλυτρα, ή ψευδέλυτρα (Εικ. 1). 22 Β Γ - Χωρίς εμφανείς πτέρυγες. Οι πτέρυγες μπορεί να είναι ατροφικές και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΟΜA. Χρησιμότητα Επικονίαση -Το 1/3 της τροφής μας προέρχεται από φυτά που βασίζονται στα έντομα για τη αναπαραγωγή τους κυρίως στις μέλισσες

ΕΝΤΟΜA. Χρησιμότητα Επικονίαση -Το 1/3 της τροφής μας προέρχεται από φυτά που βασίζονται στα έντομα για τη αναπαραγωγή τους κυρίως στις μέλισσες ΕΝΤΟΜA Χρησιμότητα Επικονίαση -Το 1/3 της τροφής μας προέρχεται από φυτά που βασίζονται στα έντομα για τη αναπαραγωγή τους κυρίως στις μέλισσες Τροφή -Σημαντική πηγή πρωτεΐνης και υδατανθράκων σε πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Πανίδα της Ελλάδας ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ ΑΡΑΧΝΙΔΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΗΜΑΙΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ

Πανίδα της Ελλάδας ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ ΑΡΑΧΝΙΔΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΗΜΑΙΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Πανίδα της Ελλάδας ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ ΑΡΑΧΝΙΔΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΗΜΑΙΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Ελληνικός χώρος 1. Ετερογένεια (τρόπος και χρόνος διαμόρφωσης) α) Τεκτονισμός, β) Ευστατισμός, γ) Ηφαιστειακότητα 2. Πανιδικά στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς

5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς 5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς Ποια όργανα µας βοηθούν στην κίνηση; Θα µπορούσαµε να κινηθούµε αν δεν είχαµε µυς και οστά; Για την πραγµατοποίηση των κινήσεων ο άνθρωπος, όπως και άλλα

Διαβάστε περισσότερα

Ζωικοί Εχθροί Θεωρία

Ζωικοί Εχθροί Θεωρία Ελληνική ημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ζωικοί Εχθροί Θεωρία Ενότητα 1: Εισαγωγή Δρ Δήμητρα Ζωάκη Μαλισιόβα Καθηγήτρια Εντομολογίας 1 ΑνοιχτάΑκαδημαϊκάΜαθήματαστοΤΕΙΗπείρου Τμήμα: Τεχνολόγων

Διαβάστε περισσότερα

XI. Το Βασίλειο των Ζώων. Μέρος 2 ο

XI. Το Βασίλειο των Ζώων. Μέρος 2 ο XI. Το Βασίλειο των Ζώων Μέρος 2 ο ΕΥΚΟΙΛΩΜΑΤΙΚΑ πρωτοστόμια Δακτυλιοσκώληκες Μαλάκια Αρθρόποδα Ονυχοφόρα δευτεροστόμια Χαιτόγναθα Εχινόδερμα Ημιχορδωτά Χορδωτά Φύλο ΜΑΛΑΚΙΑ = Μαλακό σώμα Ευκοιλωματικά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α 1 ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 2019 ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 1.1 Τα χαρακτηριστικά των οργανισμών... 3,4 1.2 Κύτταρο: Η μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

Μορφολογία εντόμων. Γνωστικό αντικείμενο: Γεωπονία - Τεχνολογία Τροφίμων και Διατροφής (Ε.Ε.) Δημιουργός: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΙΑΦΑΣ

Μορφολογία εντόμων. Γνωστικό αντικείμενο: Γεωπονία - Τεχνολογία Τροφίμων και Διατροφής (Ε.Ε.) Δημιουργός: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΙΑΦΑΣ Μορφολογία εντόμων Υποδειγματικό Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Γεωπονία - Τεχνολογία Τροφίμων και Διατροφής (Ε.Ε.) Δημιουργός: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΙΑΦΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Πανελλήνιος Μαθηηικός Διαγωνιζμός για ηην επιλογή ζηην 16η Εσρωπαϊκή Ολσμπιάδα Φσζικών Επιζηημών EUSO 2018

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Πανελλήνιος Μαθηηικός Διαγωνιζμός για ηην επιλογή ζηην 16η Εσρωπαϊκή Ολσμπιάδα Φσζικών Επιζηημών EUSO 2018 Πανελλήνιος Μαθηηικός Διαγωνιζμός για ηην επιλογή ζηην 16η Εσρωπαϊκή Ολσμπιάδα Φσζικών Επιζηημών EUSO 018 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Στολείο:.. Ονόμαηα μαθηηών/μαθηηριών: 1). ).... 3). ΑΘΗΝΑ Σάββαηο 7 Ιανοσαρίοσ 018 Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ, ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ, ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ, ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ 1. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Το σώµα της µέλισσας χωρίζεται σε 3 διακριτά µέρη: την κεφαλή, το θώρακα και την κοιλία. Σε κάθε ένα από αυτά βρίσκονται διάφορα

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Εργαστήριο Γενικής Εντομολογίας

3 ο Εργαστήριο Γενικής Εντομολογίας 3 ο Εργαστήριο Γενικής Εντομολογίας Μεταμόρφωση εντόμων Κατηγορίες προνυμφών - νυμφών εντόμων Καθ. Ν. Παπαδόπουλος Δρ. Κων/νος Ζάρπας, ΕΔΙΠ 1 Ανάπτυξη - μεταμόρφωση ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Ανάπτυξη: Μεταμόρφωση:

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Ζωολογία (ΒΙΟΛ-101): Εργαστηριακή άσκηση: Μορφολογία και Ανατομία δεκάποδου καρκινοειδούς

Εισαγωγή στη Ζωολογία (ΒΙΟΛ-101): Εργαστηριακή άσκηση: Μορφολογία και Ανατομία δεκάποδου καρκινοειδούς Ονοματεπώνυμο:... Α.Μ.:... Ημερομηνία:... Ώρα:... Τι θα κάνετε στην εργαστηριακή άσκηση; Α Εξωτερική μορφολογία 1. Παρατηρείστε τις δύο διαφορετικές σωματικές περιοχές, τους σωμίτες με τα εξαρτήματά τους

Διαβάστε περισσότερα

Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο

Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο Ελληνική ημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο Ενότητα 3: Έντομα: Μέρη του σώματος (Θώρακας Κοιλία & τα εξαρτήματά τους) Δρ Δήμητρα Ζωάκη Μαλισιόβα Καθηγήτρια Εντομολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. 1. (α) Ποιο μόριο απεικονίζεται στο σχεδιάγραμμα; (β) Ποια είναι η απλούστερη μορφή του R;

ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. 1. (α) Ποιο μόριο απεικονίζεται στο σχεδιάγραμμα; (β) Ποια είναι η απλούστερη μορφή του R; ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ 1. (α) Ποιο μόριο απεικονίζεται στο σχεδιάγραμμα; (β) Ποια είναι η απλούστερη μορφή του R; (γ) Ποιο μέρος του μορίου προσδίδει σε αυτό όξινες ιδιότητες; (δ) Ποιο μέρος του μορίου προσδίδει

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΏΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Το Μυοσκελετικό Σύστηµα Δρ. Ε. Τζόνσον Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αθήνα 2012 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Α. Τα µέρη και

Διαβάστε περισσότερα

5. Στήριξη και κίνηση

5. Στήριξη και κίνηση 5. Στήριξη και κίνηση 5.4 Το µυοσκελετικό σ ύ σ τ η µ α του ανθρώπου κεφαλή ΤΟ ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣYΣΤΗΜΑ (ΣΚΕΛΕΤΟΣ) ΤΟY ΑΝΘΡΩΠΟY άνω άκρα Ο σκελετός των άκρων κάτω άκρα Ο σκελετός του κορµού θώρακας σ π ο ν δ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ. Ζαρφτζιάν Μαριλένα Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ. Ζαρφτζιάν Μαριλένα Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Μακεδονίας ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΑΥΛΑΚΩΣΗ Αυλάκωση ονομάζεται η διαίρεση του ζυγωτού Η πρώτη μιτωτική διαίρεση σε 2 κύτταρα γίνεται 30 ώρες μετά τη γονιμοποίηση Ακολουθούν πολλές μιτωτικές διαιρέσεις και 5 7 μέρες

Διαβάστε περισσότερα

Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο. Φυλογενετικό δέντρο

Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο. Φυλογενετικό δέντρο Σχολές Συστηματικής Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο Φυλογενετικό δέντρο Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο 14 12 11 7 Φαινόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Κάρτες Προσδιορισµού των ζώων του γλυκού νερού

Κάρτες Προσδιορισµού των ζώων του γλυκού νερού Κάρτες Προσδιορισµού των ζώων του γλυκού νερού Barbara Bis Καθ. Βιολογίας, Τµ. Λιµνολογίας και Οικολογίας Ασπονδύλων, Ινστιτούτο Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Προστασίας, Πανεπιστήµιο Łódž, Πολωνία Grażyna

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα).

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). ΒΙΟΛΟΓΙΑ Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). Είδη οργανισμών Υπάρχουν δύο είδη οργανισμών: 1. Οι μονοκύτταροι, που ονομάζονται μικροοργανισμοί

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικό πρότυπο ενός Ζώου. Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης

Αρχιτεκτονικό πρότυπο ενός Ζώου. Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης Αρχιτεκτονικό πρότυπο ενός Ζώου Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης Η βασική ομοιομορφία της βιολογικής οργάνωσης προέρχεται από την κοινή καταγωγή των οργανισμών Κάθε οργανισμός έχει κληρονομήσει ένα σχέδιο σώματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ζωολογία Αμφίβια Διδάσκων: Καθηγητής Ιωάννης Λεονάρδος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η μεταμόρφωση στη Drosophila. Δίσκοι ενηλίκου

Η μεταμόρφωση στη Drosophila. Δίσκοι ενηλίκου Η μεταμόρφωση στη Drosophila Δίσκοι ενηλίκου Ο κύκλος ζωής της Drosophila Νευροεκκριτικά κύτταρα Προθωρακικοτρόπος ορμόνη Προθωρακικός αδένας Εκδυσόνη Μεταμόρφωση Έκδυση Μεταμόρφωση Έκδυση Νεανική ορμόνη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ I. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΛΑΚΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΣΟΥΠΙΑΣ Sepia officinalis. Διδάσκων: Σ. Νταϊλιάνης

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ I. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΛΑΚΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΣΟΥΠΙΑΣ Sepia officinalis. Διδάσκων: Σ. Νταϊλιάνης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ I ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΛΑΚΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΣΟΥΠΙΑΣ Sepia officinalis Διδάσκων: Σ. Νταϊλιάνης Βασίλειο: Animalia Υπερσυνομοταξία/Υπερφύλο: Λοφοτροχόζωα Συνομοταξία/Φύλο: Μαλάκια

Διαβάστε περισσότερα

Ζωολογία Ι. Εργαστηριακή Άσκηση : ΠΡΟΑΡΘΡΟΠΟΔΑ, ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ, ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ. Ενότητα 16η: Τριλοβίτες, Χηληκεραιωτά και Μυριάποδα

Ζωολογία Ι. Εργαστηριακή Άσκηση : ΠΡΟΑΡΘΡΟΠΟΔΑ, ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ, ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ. Ενότητα 16η: Τριλοβίτες, Χηληκεραιωτά και Μυριάποδα Ζωολογία Ι Εργαστηριακή Άσκηση : ΠΡΟΑΡΘΡΟΠΟΔΑ, ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ, ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ Ενότητα 16η: Τριλοβίτες, Χηληκεραιωτά και Μυριάποδα Συγγραφέας: Α. Λεγάκις Διδάσκων: Α. Λεγάκις Τμήμα ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ, Τομέας Ζωολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Πειραματική Εργοφυσιολογία

Πειραματική Εργοφυσιολογία Πειραματική Εργοφυσιολογία Ανθρωπομετρία Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ Μέτρηση ανθρωπίνου σώματος Ύψος (μετρήσεις μελών του σώματος) Μάζα/Βάρος Σύσταση σώματος (Λιπώδης και μυϊκός ιστός)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ Η τροφή αποτελείται και από ουσίες μεγάλου μοριακού βάρους (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια, νουκλεϊνικά οξέα). Οι ουσίες αυτές διασπώνται (πέψη) σε απλούστερες (αμινοξέα, απλά σάκχαρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΕΟΠΤΕΡΑ. (κυριότερα τάξα)

ΚΟΛΕΟΠΤΕΡΑ. (κυριότερα τάξα) ΚΟΛΕΟΠΤΕΡΑ (κυριότερα τάξα) Αδηφάγα (τα πίσω ισχία αρθρώνονται σφιχτά στο μεταστέρνο και δεν μπορούν να κινηθούν, οι κεραίες είναι νηματοειδείς με 11 άρθρα): Rhysodidae, Cicindelidae, Carabidae, Gyrinidae,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα 1.2 Κύτταρο: η μονάδα της ζωής Ιστορικά 1665: Ο Ρ.Χουκ μιλά για κύτταρα. Σύγχρονη κυτταρική θεωρία: Το κύτταρο είναι η θεμελιώδης δομική και λειτουργική

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος Αναπνευστικό σύστημα (αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. 2011 Utopia Publishing, All rights reserved

Κεφάλαιο 2. Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. 2011 Utopia Publishing, All rights reserved Κεφάλαιο 2 1 Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. 2011 Utopia Publishing, All rights reserved ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΜΟΡΙΑΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΖΩΝΤΑΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ «Οργανική» ένωση αναφέρεται σε ενώσεις του C Συμμετέχουν

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6. Συγκριτική ιστολογική μελέτη τού συστήματος εξωτερικών περιβλημάτων. Μαριάνθη Χατζηιωάννου Δημήτρης Βαφείδης

Κεφάλαιο 6. Συγκριτική ιστολογική μελέτη τού συστήματος εξωτερικών περιβλημάτων. Μαριάνθη Χατζηιωάννου Δημήτρης Βαφείδης Κεφάλαιο 6 Συγκριτική ιστολογική μελέτη τού συστήματος εξωτερικών περιβλημάτων Μαριάνθη Χατζηιωάννου Δημήτρης Βαφείδης 6. Συγκριτική ιστολογική μελέτη τού συστήματος εξωτερικών περιβλημάτων Σύνοψη Η 4

Διαβάστε περισσότερα

ενικός: το άκαρι πληθυντικός: τα ακάρεα Τάξεις Metastigmata Cryptostigmata Mesostigmata Prostigmata Astigmata

ενικός: το άκαρι πληθυντικός: τα ακάρεα Τάξεις Metastigmata Cryptostigmata Mesostigmata Prostigmata Astigmata Υποκλάση ACARI ενικός: το άκαρι πληθυντικός: τα ακάρεα Τάξεις Metastigmata Cryptostigmata Mesostigmata Prostigmata Astigmata Διαφορές από τα έντομα: (1) Κεφαλή, θώρακας και κοιλία είναι ενωμένα σε ένα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ : 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΒΑΘΜΟΣ:.../25 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26-05-2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΩΡΑ: 8:00 9:30 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1 ΚΥΤΤΑΡΑ ΖΥΓΩΤΟ: Το πρώτο κύτταρο του οργανισμού από το οποίο με συνεχείς κυτταρικές διαιρέσεις προκύπτουν όλα. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ: Διαδικασία με την οποία τα κύτταρα αποκτούν διαφορετικά μορφολογικά και λειτουργικά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 2019 ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ (Από το βιβλίο της Α Γυμνασίου) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ Στήριξη και κίνηση 5.1 Η στήριξη και

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015 Βιολογία Ζώων Ι ίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας Πάτρα 2015 Πατρών 2015 1 Αρχιτεκτονικό Πρότυπο των Ζώων Πατρών 2015 2 Ιεραρχική Οργάνωση της Πολυπλοκότητας των Ζώων Από απλούς οργανισμούς

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ. Τι είναι οι υδατάνθρακες;

ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ. Τι είναι οι υδατάνθρακες; ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Τι είναι οι υδατάνθρακες; Οι υδατάνθρακες είναι τα νομίσματα ενέργειας του σώματός μας. Τα περισσότερα τρόφιμα που τρώμε καθημερινά αποτελούνται από υδατάνθρακες. Ο οργανισμός μας, σπα τους

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Εξάποδα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Εξάποδα Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι Εργαστηριακή άσκηση: Εξάποδα Επιμέλεια: Σίνος Γκιώκας Πάτρα 2015 1 ΕΞΑΠΟΔΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ. «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ. «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης 1.1 ΠΑΡAΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Ο άνθρωπος περιβάλλον συνεχώς μεταβάλλεται Μηχανισμοί που διατηρούν σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΥΒΙΑΔΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ

ΕΥΡΥΒΙΑΔΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΕΥΡΥΒΙΑΔΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ 2010-11 Κεφάλαιο 1: Η Οργάνωση της ζωής 1. Από ποια μέρη αποτελείται το μικροσκόπιο; 2. Στην εικόνα φαίνεται ένα μικροσκόπιο. Να γράψετε τα μέρη του όπως υποδεικνύονται από

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελείται από την καρδιά και τα αγγεία( αρτηρίες, φλέβες, τριχοειδή αγγεία). Η καρδιά με τους παλμικούς ρυθμούς στέλνει το αίμα στο σώμα. Οι αρτηρίες παίρνουν το αίμα από την καρδιά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Ζωολογία Ι. -Ανατοµ ή σε χερσαίο γαστερόποδο-

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Ζωολογία Ι. -Ανατοµ ή σε χερσαίο γαστερόποδο- ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Ζωολογία Ι -Ανατοµ ή σε χερσαίο γαστερόποδο- Υπεύθυνος µαθήµατος: Καθ. Μυλωνάς Μωυσής Επιµέλεια σηµειώσεων: Παρµακέλης Άρης ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2000

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ - 2

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ - 2 31-7-14 ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ - 2 Στο σχήμα 1 του άρθρου που δημοσιεύσαμε την προηγούμενη φορά φαίνεται η καθοριστικός ρόλος των μικροοργανισμών για την ύπαρξη της ζωής, αφού χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ ΚΥΤΤΑΡΟ 2 Κατά την Βιολογία, κύτταρο ονομάζεται η βασική δομική και λειτουργική μονάδα που εκδηλώνει το φαινόμενο της ζωής. Έτσι, ως κύτταρο νοείται

Διαβάστε περισσότερα

περιβάλλοντος. 6. Εξειδικεύσεις 14. Σε υπόλοιπων ζώων. σύστημα των σπονδυλωτών.

περιβάλλοντος. 6. Εξειδικεύσεις 14. Σε υπόλοιπων ζώων. σύστημα των σπονδυλωτών. Ερωτήσεις Κεφάλαιο 10: Συστήματα Οργάνων Ζωικών Οργανισμών 1. Με ποιους τρόπους η φυσική επιλογή επηρεάζεται από τους φυσικούς νόμους, οι οποίοι καθορίζουν τη μορφή και το μέγεθος των οργανισμών. 2. Τι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΡΙΩΝ ΥΓΡΩΝ ΠΑΓΙ ΕΥΣΗΣ Ε ΑΦΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΣΕ ΠΑΓΙ ΕΣ ΠΑΡΕΜΒΟΛΗΣ. Ζωή Λιαντράκη Επιβλέπων

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ MAIOY 2018 ΒΑΘ.:... / 25 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/18 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ - ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το ανθρώπινο σώμα προμηθεύεται οξυγόνο και αποβάλει διοξείδιο του άνθρακα με την αναπνοή. Η αναπνοή έχει δύο φάσεις: την εισπνοή κατά την οποία ο αέρας εισέρχεται στους πνεύμονες

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφορικό σύστημα και υγεία

Κυκλοφορικό σύστημα και υγεία ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΑΙΜΑ ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΠΛΑΣΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΦΛΕΒΕΣ ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ ΛΕΥΚΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ Κυκλοφορικό σύστημα και υγεία Το κυκλοφορικό σύστημα τροφοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016 2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΒΑΘΜΟΣ: ΤΑΞΗ: Β ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26-05-2017 ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΧΡΟΝΟΣ: 1ώρα 30

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής

Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής Κεφάλαιο 12ο Αναπαραγωγή Ανάπτυξη Μαυροματάκης Γιώργος- Βιολόγος σχολική χρονιά 2011-2012 1ο Μάθημα Κεφ. 12 Οι ζωντανοί οργανισμοί, ανεξάρτητα εάν ανήκουν στα Βακτήρια,

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα 2 Ο Τι είναι οι ιστοί και τι τα όργανα σε έναν οργανισμό; Δώστε από ένα παράδειγμα. Θέμα 3 Ο

Θέμα 2 Ο Τι είναι οι ιστοί και τι τα όργανα σε έναν οργανισμό; Δώστε από ένα παράδειγμα. Θέμα 3 Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2008-2009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΤΑΞΗ: Α ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Θέμα 1 Ο Nα γράψετε τρεις διαφορές μεταξύ των ζωικών και των φυτικών κυττάρων.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Αν η ζωή στη Γη γεννήθηκε πριν από δώδεκα ώρες.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Αν η ζωή στη Γη γεννήθηκε πριν από δώδεκα ώρες. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Η ιστορία της Γης χωρίζεται σε αιώνες, περιόδους και εποχές. Καθεμία από αυτές τις χρονικές περιόδους σηματοδοτείται από σημαντικά γεγονότα για την εξέλιξη της ζωής. Αν η ζωή στη Γη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Νικολέττα Χαραλαμπάκη Ιατρός Βιοπαθολόγος

Νικολέττα Χαραλαμπάκη Ιατρός Βιοπαθολόγος Νικολέττα Χαραλαμπάκη Ιατρός Βιοπαθολόγος ΚΝΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Περιβάλλονται και στηρίζονται με τις εγκεφαλικές και νωτιαίες μήνιγγες μεταξύ των οποίων περικλείεται ο υπαραχνοειδής χώρος γεμάτος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 01-02-2015 ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: (Μονάδες 10) 1. Το ινώδες είναι ένα πλέγμα πρωτεϊνικής σύστασης που: α. Η δημιουργία του σταματά την αιμορραγία

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ» ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. Δρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Τεχνολογίας Ξύλου Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου

«ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ» ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. Δρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Τεχνολογίας Ξύλου Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ» ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ Δρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Τεχνολογίας Ξύλου Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΣΥΣΤΑΣΗ ΞΥΛΟΥ ΣΕ ΔΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως:

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: Το νερό (Η 2 Ο) Το οξυγόνο (Ο 2 ) Ο άνθρακας (C) Το άζωτο (N 2 ) Το θείο (S) Οφώσφορος(P) κυκλοφορούν

Διαβάστε περισσότερα

Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Μελέτη εδαφικής πανίδας σε ελαιώνες σε διαφορετικά συστήµατα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΝΕΑ (9) ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΝΕΑ (9) ΣΕΛΙΔΕΣ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2011-2012 ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1:30 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:... ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΜΗΜΑ:...

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα μαθημάτων θεωρίας Γενικής Εντομολογίας

Πρόγραμμα μαθημάτων θεωρίας Γενικής Εντομολογίας Γενική Εντομολογία Νικόλαος Παπαδόπουλος Καθηγητής, Εργαστήριο Εντομολογίας & Γεωργικής Ζωολογίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τηλ.: 24210 93285 E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

(dietary fiber, nonnutritive fiber)

(dietary fiber, nonnutritive fiber) KΥΤΤΑΡΙΝΗ - ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ Στα τρόφιμα, παράλληλα με τους υδατάνθρακες που πέπτονται στον ανθρώπινο οργανισμό (δηλαδή που υδρολύονται, απορροφώνται και μεταβολίζονται κατά τα γνωστά), υπάρχουν και υδατάνθρακες

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα μαθημάτων θεωρίας Γενικής Εντομολογίας

Πρόγραμμα μαθημάτων θεωρίας Γενικής Εντομολογίας Γενική Εντομολογία Νικόλαος Παπαδόπουλος Καθηγητής, Εργαστήριο Εντομολογίας & Γεωργικής Ζωολογίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τηλ.: 24210 93285 E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4: Ανασυνδυασμένο DNA

Κεφάλαιο 4: Ανασυνδυασμένο DNA Κεφάλαιο 4: Ανασυνδυασμένο DNA 1. Η ανάπτυξη της γενετικής μηχανικής επέτρεψε: α. την κατανόηση των μηχανισμών αντιγραφής του γενετικού υλικού β. την απομόνωση των πλασμιδίων από τα βακτήρια γ. την πραγματοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΙΑΛΕΞΗ 5. ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ Ι ΑΣΚΩΝ Μιχάλης Παυλίδης (pavlidis@biology.uoc.gr) Ηράκλειο, Νοέμβριος 2012 1 ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ Ισοζύγιο νερού και ωσμωρύθμιση Ρύθμιση των εξωκυττάριων υγρών

Διαβάστε περισσότερα

5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου ΜΙΚΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου ΜΙΚΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 3. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: Α. Η μέλισσα είναι έντομο που: α. έχει σπονδυλική στήλη β. μπορεί να κολυμπάει γ. πετάει με τη βοήθεια μεμβρανωδών

Διαβάστε περισσότερα

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 2. BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ Ι. ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑ ΙΙ. ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΙΙΙ. ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. β Α4. β Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1. Α 2. Β 3. Α 4. Α 5. Β 6. Β 7. Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Adapted from Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla C. Nielsen. 2001

Adapted from Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla C. Nielsen. 2001 Φύλο Εχινοδέρματα Adapted from Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla C. Nielsen. 2001 Porifera Placozoa Cnidaria Ctenophora Sipuncula Mollusca Annelida Onychophora Arthropoda Tardigrada

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ

Δ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ Κεφάλαιο 7: Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας 1. Η βιοτεχνολογία άρχισε να εφαρμόζεται α. μετά τη βιομηχανική επανάσταση (18ος αιώνας) β. μετά την ανακάλυψη της δομής του μορίου του DNA από τους Watson και

Διαβάστε περισσότερα