ΜΗΤΡΩΟ ΤΡΟΧΑΙΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΗΤΡΩΟ ΤΡΟΧΑΙΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ"

Τυρώ Γεωργίου
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΜΗΤΡΩΟ ΤΡΟΧΑΙΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ Βασιζόµενοι στις πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις των προηγούµενων οµιλητών είναι εύκολο να αντιληφθούµε πόσο ουσιαστική και επιτακτική είναι η ανάγκη της δηµιουργίας ενός µητρώου τραύµατος, όπου θα αναφέρονται και θα ταξινοµούνται όλες αυτές οι πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά µε το τροχαίο ατύχηµα, από τη στιγµή του συµβάντος µέχρι την τελική έκβαση των τραυµατισµένων ατόµων. Απώτερος στόχος που δεν είναι άλλος και από το θέµα αυτής της συνάντησης είναι η βελτιστοποίηση των παρεχόµενων υπηρεσιών αντιµετώπισης του οξέως πάσχοντος-θύµατος τροχαίου ατυχήµατος. Πολλά γίνονται µε σκοπό την πρόληψη των ατυχηµάτων σε επίπεδο παρεµβάσεων στο οδικό δίκτυο (νέες οδικές αρτηρίες, επισκευή οδοστρώµατος, συγκοινωνιακές µελέτες ) και στην ασφαλή οδήγηση ( νοµοθεσία για ζώνες ασφαλείας, κράνη, όρια ταχύτητας, νέες τεχνολογίες παθητικής και ενεργητικής ασφάλειας των οχηµάτων). Το τροχαίο ατύχηµα όµως παραµένει κοµµάτι της καθηµερινότητας µας και αποτελεί δυστυχώς µια από τις συχνότερες αιτίες θανάτου σε άτοµα ηλικίας 2 40 ετών, ενώ επιπλέον ευθύνεται για πολλές µακροχρόνιες αναπηρίες. Κάθε απώλεια ανθρώπινης ζωής συνοδεύεται από δυο τουλάχιστον επιζώντες µε σοβαρές µόνιµες αναπηρίες και επιφέρει µια µείζονα κοινωνική και οικονοµική επιβάρυνση. Η δηµιουργία ενός µητρώου τροχαίου τραύµατος θα µπορούσε να συντελέσει στη συλλογή και ανάλυση επιδηµιολογικών και κλινικών δεδοµένων µε σκοπό: 1. Την κατάρτιση µιας στατιστικής βάσης επιδηµιολογίας του τραύµατος 2. Την ανάπτυξη της αλυσίδας υπηρεσιών τραύµατος, βασικοί κρίκοι της οποίας είναι η αναγνώριση του επείγοντος και η άµεση ενεργοποίηση του συστήµατος η προ-νοσοκοµειακή φροντίδα-σταθεροποίηση του τραυµατία και η διακοµιδή του η ενδο-νοσοκοµειακή φροντίδα στο Τ.Ε.Π. η ενδο-νοσοκοµειακή οριστική αντιµετώπιση στο χειρουργείο, τη ΜΕΘ ή την κλινική 3. Την αξιολόγηση του συστήµατος αντιµετώπισης τραύµατος 4. Τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσµατικότητας ενός τέτοιου συστήµατος. 1

2 Επιλεκτικά ένα τέτοιο µητρώο τροχαίου τραύµατος θα πρέπει να περιλαµβάνει κατά τη γνώµη µας τα εξής στοιχεία από κάθε κρίκο της αλυσίδας υπηρεσιών τραύµατος 1. ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Φύλο Ηλικία Βάρος Εθνικότητα Φυλή Ασφαλιστικός φορέας 2. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΒΑΝ Ηµεροµηνία Ώρα Τόπος συµβάντος Τύπος οχήµατος (Ι.Χ., φορτηγό, µέσο µαζικής µεταφοράς, δίκυκλο) Συνθήκες ατυχήµατος (καιρικές συνθήκες: βροχή, παγετός / δρόµος αργής - ταχείας κυκλοφορίας / είδος και κατάσταση οδοστρώµατος / φωτεινότητα / ταχύτητα οχήµατος / αριθµός επιβατών ) Θέση τραυµατία (πεζός,οδηγός,συνοδηγός,επιβάτης στο πίσω κάθισµα) Χρήση µέσων παθητικής ασφάλειας (ζώνη ασφαλείας, αερόσακος, κράνος) Είδος τραύµατος (αµβλύ / διατιτραίνον) Εγκλωβισµός στον τόπο του ατυχήµατος Τύπος σύγκρουσης ( µετωπική, ανατροπή, εκτίναξη ) 3. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗΣ Ηµεροµηνία Ώρα κλήσης- Ώρα άφιξης -Ώρα αναχώρησης σωστικού µέσου Είδος σωστικού µέσου / τρόπος µεταφοράς : IX, ασθενοφόρο, ελικόπτερο κλπ Προσωπικό σωστικού µέσου (οδηγός, διασώστης, ιατρός ) και κατάρτιση του Κλινική κατάσταση τραυµατία: εκτίµηση αναπνοής-αριθµός αναπνοών (σε αυτόµατη αναπνοή) συστολική αρτηριακή πίεση ΣΑΠ σφύξεις ανά λεπτό κλίµακα Γλασκωβης GCS SpO 2 2

ΙΑ Φύλο Ηλικία Βάρος Εθνικότητα Φυλή Ασφαλιστικός φορέας 2. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΒΑΝ Ηµεροµηνία Ώρα Τόπος συµβάντος Τύπος οχήµατος (Ι.Χ.

3 Είδος πρώτων βοηθειών που παρασχέθηκαν (χορήγηση Ο 2, αερισµός, διασωλήνωση, ΚΑΡΠΑ, αυχενικό κολάρο, περιφερική IV γραµµή, χορήγηση υγρών, φαρµάκων) 4. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Είδος και όνοµα νοσοκοµείου Ηµεροµηνία Ώρα άφιξης Μέσο άφιξης (ασθενοφόρο, κινητή µονάδα, ελικόπτερο, αυτοκίνητο, πεζός, άλλο) Προηγούµενη ενηµέρωση από ΕΚΑΒ για ετοιµότητα υποδοχής του περιστατικού Ιατρός που παρέλαβε και εξέτασε τον άρρωστο (ειδικότητα βαθµός) και ώρα εξέτασης Ζωτικά σηµεία κατά την παραλαβή : εκτίµηση αναπνοής-αριθµός αναπνοών (σε αυτόµατη αναπνοή) συστολική αρτηριακή πίεση ΣΑΠ σφύξεις ανά λεπτό κλίµακα Γλασκώβης GCS SpO 2 Ενέργειες κατά την άφιξη στα Τ.Ε.Π (χορήγηση Ο 2, υποστήριξη αναπνοής, διασωλήνωση, ΚΑΡΠΑ, περιτοναϊκή πλύση, τοποθέτηση Levin ουροκαθετήρα περιφερικής / κεντρικής IV γραµµής Βüllau, χορήγηση υγρών κλπ) Παρακλινικές εξετάσεις και ώρα διενέργειας τους (ακτινογραφίες, αξονική τοµογραφία, υπερηχογράφηµα) Ηµεροµηνία και ώρα αποχώρησης από το ΤΕΠ και προορισµός : χειρουργείο, ΜΕΘ, κλινική, άλλο νοσοκοµείο) 5. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣ ΦΡΟΝΤΙ ΑΣ Χειρουργική επέµβαση (ώρα άφιξης στο χειρουργείο, είδος & διάρκεια επέµβασης, επιπλοκές, ειδικότητα και βαθµός χειρουργού και αναισθησιολόγου) Μεταφορά σε άλλο νοσοκοµείο ή ΜΕΘ ( αιτία, τρόπος & τόπος µεταφοράς, συνοδός) Νοσηλεία στην κλινική ή ΜΕΘ (επιπλοκές, διάρκεια νοσηλείας ) 3

για ετοιµότητα υποδοχής του περιστατικού Ιατρός που παρέλαβε και εξέτασε τον άρρωστο (ειδικότητα βαθµός) και ώρα εξέτασης Ζωτικά σηµεία κατά την παραλαβή : εκτίµηση αναπνοής-αριθµός αναπνοών (σε

4 6. ΣΥΝΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΝΟΣΟΙ και ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Αλκοόλ ή ναρκωτικές ουσίες Συστηµατικά νοσήµατα όπως καρδιοπάθειες, σακχαρώδης διαβήτης, αναπνευστική νόσος κλπ Εγκυµοσύνη 7. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΩΜΑΤΟΣ Πλήρης και λεπτοµερής περιγραφή και καταγραφή των κακώσεων του τραυµατία ανά ανατοµική περιοχή σώµατος κατά AIS : κεφαλή-τράχηλος, πρόσωπο, θώρακας & ΘΜΣΣ, κοιλιά & σπλάχνα πυέλου & ΟΜΣΣ, οστά πυέλου και άκρων, επιφάνεια σώµατος 8. ΕΚΒΑΣΗ Ζωντανός : Ηµεροµηνία εξόδου, Λειτουργική κατάσταση (ποσοστό αναπηρίας ) ιάρκεια παραµονής στο νοσοκοµείο ιάρκεια νοσηλείας στη ΜΕΘ ιάρκεια µηχανικής υποστήριξης της αναπνοής Νεκρός : Ηµεροµηνία θανάτου Ώρα θανάτου Ιατροδικαστικό πόρισµα Κριτήριο συµµετοχής στο µητρώο τραύµατος είναι ο τραυµατισµός του ατόµου σε τροχαίο ατύχηµα. Αν ο τραυµατίας καταλήξει επιτόπου, τότε γίνεται καταγραφή όλων των στοιχείων µέχρι την ώρα του θανάτου και στην τελική φόρµα επισυνάπτεται το ιατροδικαστικό πόρισµα αναφορικά µε τις κακώσεις και την αιτία θανάτου. Η συµπλήρωση της κάρτας µητρώου τραύµατος, όπως αυτή περιγράφει την πορεία του τραυµατία από την ώρα του ατυχήµατος µέχρι και την έξοδο του από το νοσοκοµείο, απαιτεί την συνεργασία και συµµετοχή όλων των φορέων της αλυσίδας υπηρεσιών τραύµατος. Ιδανική θα ήταν η καταγραφή σε πραγµατικό χρόνο, κάτι τέτοιο θα απαιτούσε όµως τη συνεχή παρουσία ενός αφοσιωµένου καταγραφέα. Για το λόγο αυτό σκόπιµη θα ήταν η τήρηση ξεχωριστού φύλλου καταγραφής του συµβάντος από την τροχαία, το 4

σπλάχνα πυέλου & ΟΜΣΣ, οστά πυέλου και άκρων, επιφάνεια σώµατος 8.

5 ΕΚΑΒ και το νοσοκοµείο που θα συνοδεύουν τον τραυµατία σε κάθε µετακίνηση του και που πιθανά θα συνδέονται µεταξύ τους µε έναν αύξοντα αριθµό που θα τον χαρακτηρίζει. Λόγω της γεωγραφικής ιδιαιτερότητας της χώρας µας είναι πολύ πιθανό ένας τραυµατίας να διακοµιστεί σε περισσότερα από ένα νοσοκοµεία και µε περισσότερα του ενός σωστικά µέσα προκειµένου να εκτιµηθούν και να αντιµετωπιστούν οι κακώσεις του. Κρίνεται σκόπιµη η καταγραφή όλων των διακοµιδών και όλων των παρεχόµενων υπηρεσιών σε κάθε ενδιάµεσο νοσηλευτικό σταθµό µέχρι τον τελικό προορισµό του, καθώς επίσης και η τήρηση καταγραφής των χρονικών διαστηµάτων που απαιτούνται µέχρι την διεκπεραίωση του. Η τελική συλλογή και καταγραφή των περιστατικών γίνεται αναδροµικά. Είναι φανερό πως η δηµιουργία του µητρώου τραύµατος είναι συλλογική δουλειά και ουσιαστικά κλείνει τον κύκλο των υπηρεσιών τραύµατος διατηρώντας την συνεκτικότητα και την αµφίδροµη εξάρτηση των κρίκων της αλυσίδας αυτής. εν αφορά µόνο την τροχαία ή µόνο το ΕΚΑΒ ή το ΤΕΠ κάποιου νοσοκοµείου.αφορά όλους µας και χρειάζεται τη συµµετοχή όλων και την υπεύθυνη και συνεπή ενασχόληση ικανού αριθµού ατόµων για την συµπλήρωση τελικής κάρτας για κάθε τραυµατία µε τη χρησιµοποίηση όλων των φύλλων καταγραφής. Το µητρώο τροχαίου τραύµατος έχει σαν αφετηρία τον τραυµατία και σαν σκοπό του την υιοθέτηση όλων των απαραίτητων αρχών για την επιβίωση του και την αποκατάσταση της υγείας του. Με τη δηµιουργία της στατιστικής βάσης δεδοµένων τροχαίου τραύµατος και την επεξεργασία αυτών σε δεύτερη φάση µπορούν να εξαχθούν χρήσιµα συµπεράσµατα όπως Η ακεραιότητα και η ετοιµότητα του συστήµατος φροντίδας τραύµατος Ο δείκτης θνησιµότητας τροχαίου τραύµατος Το κόστος του τροχαίου τραύµατος τόσο σε οικονοµικά όσο και σε κοινωνικά µεγέθη Η αξιολόγηση της παρεχόµενης φροντίδας Η συγκριτική αξιολόγηση ανά νοµό, ανά νοσοκοµείο Η επίπτωση του τροχαίου ατυχήµατος ανάλογα µε τις εποχές του έτους, την ηµέρα και την ώρα Την ανάλυση των προ-/ δια-/ ενδο- νοσοκοµειακών χρόνων διεκπεραίωσης σχετικά µε την τελική έκβαση του τραυµατία Η ανάδειξη τοµέων που επιδέχονται βελτίωσης 5

6 Το µητρώο τροχαίου και όχι µόνο- τραύµατος είναι άρτια οργανωµένο και αποτελεί κοινό τόπο στις Η.Π.Α. και έχει χρησιµοποιηθεί προκειµένου να υπάρξουν αλλαγές στη νοµοθεσία, να προωθηθεί η πρόληψη των ατυχηµάτων και να εκτιµηθεί η ποιότητα και η αποτελεσµατικότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών. Παρόµοιες προσπάθειες γίνονται στη Μ. Βρετανία και τα τελευταία χρόνια στην Πορτογαλία, τη ανία, τη Φιλανδία,την Ιταλία. Μετά από αναζήτηση στο διαδικτυο πληροφοριών για τα υφιστάµενα δίκτυα καταγραφής και αντιµετώπισης τραύµατος και ανταλλαγή πληροφοριών µε ανάλογους χώρους έχουµε οδηγηθεί και έχουµε προτείνει σε πιλοτική βάση την εφαρµογή στο ΓΝΑ «Γ. Γεννηµατάς» ενός µητρώου τροχαίου τραύµατος µε στόχο την αξιολόγηση των παρεχόµενων υπηρεσιών φροντίδας µε επεξεργασία των πληροφοριών µε τη χρήση των AIS (Abbreviated Injury Scale) ISS (Injury Severity Score) RTS (Revised Trauma Score) TRISS (Trauma and ISS method) για τον υπολογισµό της πιθανότητας επιβίωσης (Ps, Probability of survival), που θα µπορούσε να αποτελέσει και βάση συζήτησης µε άλλα ενδιαφερόµενα νοσοκοµεία. Συνοψίζοντας θα πρέπει να έχουµε στο µυαλό µας πως στο τραύµα όλα κρίνονται την πρώτη χρυσή ώρα (golden hour) τότε που η ζωή του τραυµατία χάνεται ή κερδίζεται σε λεπτά της ώρας. Εάν λοιπόν θέλουµε να µιλάµε για περισσότερους επιζώντες οφείλουµε να έχουµε ένα οργανωµένο σύστηµα αντιµετώπισης τροχαίου τραύµατος, βασικός κορµός στο οποίο είναι ο προνοσοκοµειακός φορέας,δηλαδή το ΕΚΑΒ, έτσι ώστε να αντιµετωπίζεται ο κάθε τραυµατίας στο κατάλληλο νοσοκοµείο και την κατάλληλη χρονική στιγµή. 6

Παρόµοιες προσπάθειες γίνονται στη Μ. Βρετανία και τα τελευταία χρόνια στην Πορτογαλία, τη ανία, τη Φιλανδία,την Ιταλία.

Σχετικά έγγραφα

EKAB Κρήτης ηµή µ τρη ρ ς Β ο Β υρ υ β ρ α β χ α άκ ά η κ ς,, Εθ Ε νι ν κό κ Κ έν έ τ ν ρο ρ Άµε µ σ ε η σ ς Β ο Β ήθει ε ας α

EKAB Κρήτης ηµή µ τρη ρ ς Β ο Β υρ υ β ρ α β χ α άκ ά η κ ς,, Εθ Ε νι ν κό κ Κ έν έ τ ν ρο ρ Άµε µ σ ε η σ ς Β ο Β ήθει ε ας α Τροχαία ατυχήµατα σε τουριστικές περιοχές Κρήτη (1995-2005) ηµήτρης Βουρβαχάκης, MD Αναισθησιολόγος, ΕΚΑΒ Κρήτη: ονειρικός προορισµός Μόνιµος πληθυσµός ~600000 (2001) 8-µηνη τουριστική περίοδος 1000000