Αλκαλιούχοι άστριοι Πλαγιόκλαστα Πλουτωνίτες Ηφαιστίτες

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αλκαλιούχοι άστριοι Πλαγιόκλαστα Πλουτωνίτες Ηφαιστίτες"

Transcript

1 6 ΟΞΙΝΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ 6.1 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Τα όξινα πετρώµατα έχουν πάνω από 66% SiO 2 και είναι ισχυρά υπερκορεσµένα σε SiO 2. Στα πλουτωνικά πετρώµατα µε γρανιτικό ιστό η µεγάλη περιεκτικότητα σε SiO 2 αντανακλάται στην παρουσία χαλαζία, o oποίος κυµαίνεται από 20% έως 40% στο σύνολο των σαλικών ορυκτών. Στα ηφαιστειακά πετρώµατα ο υπερκορεσµός σε SiO 2 εκφράζεται από την σχέση των δυνητικών ορυκτών : 100Q/(Q+Or+Ab+An)>20. Καθώς όλα τα όξινα πλουτωνικά πετρώµατα περιέχουν άφθονο χαλαζία η διάκρισή τους σε διάφορους πετρογραφικούς τύπους βασίζεται ουσιαστικά στην αναλογία των αλκαλιούχων αστρίων ως προς τα πλαγιόκλαστα, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα: Αλκαλιούχοι άστριοι Πλαγιόκλαστα Πλουτωνίτες Ηφαιστίτες Άλκαλιγρανίτης Γρανίτης Γρανοδιορίτης Τοναλίτης Άλκαλιρυόλιθος Ρυόλιθος ακίτης ακίτης 6.2 ΠΛΟΥΤΩΝΙΤΕΣ Τα όξινα πλουτωνικά πετρώµατα εµφανίζονται κυρίως στον ηπειρωτικό φλοιό. Τα πετρώµατα αυτά αποτελούν το µεγαλύτερο τµήµα των τεράστιων βαθύλιθων στις ορογενετικές ζώνες, και µάλιστα στα αρχαϊκά κρατόν αποτέλεσαν τον πρωταρχικό ηπειρωτικό φλοιό. Είναι τα πιο διαδεδοµένα πλουτωνικά πετρώµατα. Tα όξινα πλουτωνικά πετρώµατα είναι ολοκρυσταλλικά µεσόκοκκα έως αδρόκκοκκα πετρώµατα, έχουν δηλαδή τυπικό γρανιτικό ιστό. Τα περιφερειακά τµήµατα ορισµένων πλουτωνιτών παρουσιάζουν προσανατολισµένη διάταξη των συστατικών τους (φυλλοειδής, ή γραµµωτή υφή), η οποία οφείλεται στην επίδραση κατευθυνόµενης πίεσης κατά την κρυστάλλωσή τους. Τα πετρώµατα αυτά έχουν χαµηλό χρωµατικό δείκτη ο οποίος κυµαίνεται από λιγότερο από 10 στους τυπικούς γρανίτες έως 40 σε µερικούς τοναλίτες ΓΡΑΝΙΤΕΣ Το όνοµα γρανίτης προέρχεται από την λατινική λέξη granum που σηµαίνει κόκκος. Στη γεωλογία το όνοµα γρανίτης χρησιµοποιείται για όλα τα όξινα πλουτωνικά 151

2 πετρώµατα που έχουν γρανιτικό ιστό, ενώ στην πετρολογία µόνο για τα πετρώµατα τα οποία έχουν ως θεµελιώδη ορυκτά πολλούς Κ-αστρίους, σχετικά λίγα πλαγιόκλαστα, άφθονο χαλαζία και ως φεµικό συστατικό συνήθως βιοτίτη. Στα γρανιτικά πετρώµατα συναντάται ο γρανιτικός ιστός και συχνά ο πορφυροειδής. Μακροσκοπικές και µικροσκοπικές φωτογραφίες γρανιτών δίνονται στα σχήµατα έως Οι αλκαλιούχοι άστριοι, οι οποίοι αποτελούν πάνω από το 1/3 του συνόλου των αστρίων, αντιπροσωπεύονται από το ορθόκλαστο και τον µικροκλινή. Και τα δύο ορυκτά είναι συνήθως περθιτιωµένα. Τα πλαγιόκλαστα είναι όξινα και έχουν σύσταση κυρίως ολιγοκλάστου, ενώ σπάνια είναι αντιπερθιτικά. Ο χαλαζίας αποτελεί το 20 ως 40% (του συνόλου των σαλικών ορυκτών) των γρανιτών. Επειδή κρυσταλλώνεται τελευταίος καταλαµβάνει τους ενδιάµεσους χώρους µεταξύ των άλλων ορυκτών και γι αυτό έχει ακανόνιστο σχήµα (αλλοτριόµορφος). Μερικές φορές περιέχει ρευστά εγκλείσµατα, ή πιο συχνά άφθονους µικρότατους κοκκώδεις ή βελονοειδείς κρυστάλλους ρουτιλίου και απατίτη. Η παρουσία των βελονοειδών κρυστάλλων του ρουτιλίου δείχνει ότι ο χαλαζίας κρυσταλλώθηκε σε σχετικά ψηλή θερµοκρασία. Χαρακτηριστικό γνώρισµα του χαλαζία είναι η κυµατοειδής κατάσβεση, ιδίως σε γρανίτες που προέρχονται από τα περιφερειακά τµήµατα των πλουτωνικών σωµάτων. Από τα έγχρωµα ορυκτά ο βιοτίτης επικρατεί στους κανονικούς ή ασβεσταλκαλικούς γρανίτες. Πολλές φορές περιέχει εγκλείσµατα απατίτη, ζιρκονίου και άλλων σιδηροµαγνησιούχων οξειδίων. Γύρω από τα εγκλείσµατα του ζιρκονίου σχηµατίζονται συνήθως πλεοχροϊκές άλω, λόγω των ραδιενεργών στοιχείων του ζιρκονίου. Στους κανονικούς γρανίτες συχνά συναντάται και η πράσινη κεροστίλβη. Με την αύξηση του ποσού των πλαγιοκλάστων αυξάνεται και η ποσοτική συµµετοχή της κεροστίλβης σε βάρος του βιοτίτη. Οι πυρόξενοι είναι σπάνιοι στους ασβεσταλκαλικούς γρανίτες και συνήθως είναι υπολείµµατα διοψιδικού αυγίτη. Πιο συνηθισµένοι είναι οι αλκαλικοί πυρόξενοι, οι οποίοι εµφανίζονται στους αλκαλιγρανίτες. Ο µοσχοβίτης και οι λιθιούχοι µαρµαρυγίες αποτελούν συστατικά των πλούσιων σε διοξείδιο του πυριτίου υπεραργιλικών γρανιτών και ειδικά των γρανιτικών πηγµατιτών και απλιτών, καθώς επίσης και πετρωµάτων τα οποία επηρεάστηκαν από πνευµατόλυση. Από τα επουσιώδη (συνοδά) ορυκτά τα οποία συµµετέχουν στη σύσταση των γρανιτών τα πιο συνηθισµένα είναι ο απατίτης, ο τιτανίτης, το ζιρκόνιο και ο µαγνητίτης. Αλλα επουσιώδη ορυκτά είναι το επίδοτο, ο κλινοζοϊσίτης και ο αλλανίτης, κυρίως ως δευτερογενή (τα δύο πρώτα), και ο ασβεστίτης και ο χλωρίτης αποκλειστικά ως δευτερογενή. 152

3 Σχήµα ιµαρµαρυγιακός γρανίτης Σιθωνίας. Σχήµα Βιοτιτικός γρανίτης Φανού. 153

4 Σχήµα ιµαρµαρυγιακός γρανίτης Σιθωνίας Ν(-). Σχήµα ιµαρµαρυγιακός γρανίτης Σιθωνίας Ν(+). 154

5 Σχήµα Πορφυροειδής κεροστιλβικός βιοτιτικός γρανίτης Καστοριάς. Σχήµα Πορφυροειδής κεροστιλβικός βιοτιτικός γρανίτης Καστοριάς Ν(+). 155

6 Σε ορισµένους γρανίτες εµφανίζονται και άλλα ορυκτά, τα οποία συνήθως είναι χαρακτηριστικά ορυκτά µεταµορφώσεως εξ επαφής αργιλικών υλικών. Τέτοια ορυκτά είναι ο αλµανδινικός γρανάτης, ο κορδιερίτης, ο ανδαλουσίτης και ο σιλλιµατίτης. Οι γρανίτες διακρίνονται σε αλκαλιγρανίτες, αδαµελίτες και γρανοφύρες Aλκαλιγρανίτες Ως αλκαλιγρανίτες χαρακτηρίζονται οι γρανίτες στους οποίους οι αλκαλιούχοι άστριοι αποτελούν σχεδόν τον µοναδικό άστριο ή υπερτερούν κατά πολύ σε σχέση µε τα πλαγιόκλαστα. Από χηµική άποψη κυµαίνονται µεταξύ των υπεραργιλικών ποικιλιών µε µοσχοβίτη και των υπεραλκαλικών γρανιτών, στους οποίους όλα τα φεµικά συστατικά είναι νατριούχα. Γενικά οι αλκαλιγρανίτες είναι πλούσιοι σε µαρµαρυγίες. Καθαρά υπεραργιλικές ποικιλίες περιέχουν τόσο µοσχοβίτη όσο και βιοτίτη και σε µικρότερες ποσότητες σιλλιµανίτη, ανδαλουσίτη, κορδιερίτη, αλµανδίνη, τοπάζιο ή και τουρµαλίνη. Πάντως, οι πιο διαδεδοµένοι αλκαλιγρανίτες είναι βιοτιτικοί (δεν περιέχουν µοσχοβίτη). Σε µερικούς αλκαλιγρανίτες ο βιοτίτης συνοδεύεται από κεροστίλβη ή αυγίτη, αλλά οι περισσότεροι κεροστιλβικοί γρανίτες είναι πιο βασικοί και ανήκουν στους αδαµελλίτες. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις οι γρανίτες αντί για βιοτίτη και κεροστίλβη περιέχουν ορθο- και κλινοπυροξένους, και ενδεχοµένως να υπάρχει λίγος φαϋαλιτικός ολιβίνης. Οι υπερσθενικοί γρανίτες είναι όξινα µέλη της οικογένειας του χαρνοκίτη και βρίσκονται σε κρατονικές περιοχές. Οι υπεραλκαλικοί γρανίτες χαρακτηρίζονται από την παρουσία αλκαλιούχων αµφιβόλων και πυροξένων και σε ορισµένες περιπτώσεις, από πολύ αλβίτη ή αντιπερθίτη Αδαµελλίτες Οι αδαµελίτες είναι γρανίτες στους οποίους τα πλαγιόκλαστα βρίσκονται σε ίσα περίπου ποσά µε τους αλκαλιούχους αστρίους, όπως στους µονζονίτες (καθένα κυµαίνεται µεταξύ 35% και 65% του συνόλου των αστρίων). Το όνοµά τους προέρχεται από την περιοχή Adamelo των Αλπεων. Οι αδαµελλίτες διαφέρουν από τους µονζονίτες στο ότι περιέχουν περισσότερο χαλαζία, σπάνια όµως παρατηρείται στη φύση µετάβαση από το ένα πέτρωµα στο άλλο. Τα φεµικά ορυκτά είναι βιοτίτης ή βιοτίτης και κεροστίλβη και ποσοτικά είναι περισσότερα στους αδαµελλίτες παρά τους γρανίτες. Οι αδαµελλίτες είναι πολύ διαδεδοµένοι, αν και συχνά αναφέρονται απλώς ως βιοτιτικοί ή βιοτιτικοί-κεροστιλβικοί γρανίτες. Οι αδαµελλίτες, όπως οι αλκαλιγρανίτες, περιλαµβάνουν υπεραργιλικές ποικιλίες, οι οποίες περιέχουν µικρά ποσά ανδαλουσίτη, κορδιερίτη ή αλµανδινικού γρανάτη. 156

7 Γρανοφύρες Οι γρανοφύρες είναι πολύ περιορισµένα σε όγκο πετρώµατα, παρουσιάζουν, όµως, ιδιαίτερο πετρολογικό ενδιαφέρων καθώς έχουν διάκριτα ιστολογικά και ορυκτολογικά χαρακτηριστικά, τα οποία παρέχουν πληροφορίες για την πορεία διαφοροποίησης του µάγµατος. Χαρακτηριστικό γνώρισµα των πετρωµάτων αυτών είναι ο µικρογραφικός ιστός τους, δηλαδή η σύµφυση χαλαζία µε καλιούχους αστρίους (γρανοφυρικός ιστός). Ο ιστός αυτός πιθανόν αντανακλά συντηκτική ή ευτηκτική κρυστάλλωση του τελικού υπολειµµατικού τήγµατος. Το ότι οι γρανοφύρες προέρχονται από υπολειµµατικά τήγµατα φαίνεται και από την παρουσία σ αυτά ορυκτών πλούσιων σε σίδηρο (εδεµβεργίτης, φαϋαλίτης, κτλ). Συνήθως οι γρανοφύρες σχηµατίζουν µικρά φακοειδή ή ταινιωτά σώµατα στο πάνω µέρος παχιών διαφοροποιηµένων κοιτών θολεϊιτικών διαβασών. Μεγαλύτερα όµως γρανοφυρικά σώµατα εµφανίζονται σε στρωµατόµορφα βασικά πλουτωνικά πετρώµατα, όπως στο Skaergaard. Εκτός από τους γρανοφύρες µε µαγµατική προέλευση, υπάρχουν και ορισµένοι οι οποίοι οφείλονται σε µετασωµατικά φαινόµενα. Στην Ελλάδα γρανιτικά πετρώµατα υπάρχουν στην Θράκη και τη Μακεδονία (περιοχές των νοµών Ξάνθης, Καβάλας, Σερρών- ράµας, Φλώρινας, Κιλκίς, Χαλκιδικής κα.), καθώς επίσης σε πολλά νησιά του Αιγαίου (Σαµοθράκη, Νάξο, Μύκονο, Ανάφη κα.), συνήθως ως τοπικές διαφοροποιήσεις µεγάλων γρανοδιοριτικών σωµάτων ΓΡΑΝΟ ΙΟΡΙΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝΑΛΙΤΕΣ Μεταξύ των όξινων πλουτωνικών πετρωµάτων οι γρανοδιορίτες είναι ποσοτικά τα πιο σπουδαία µέλη. Οι γρανοδιορίτες περιέχουν πολλά πλαγιόκλαστα, άφθονο χαλαζία και καλιούχους αστρίους σε ποσοστό λιγότερο από το ένα τρίτο του συνόλου των αστρίων. Από τα έγχρωµα ορυκτά η κεροστίλβη και ο βιοτίτης υπάρχουν σχεδόν πάντα, σε διάφορες αναλογίες, ενώ από τα επουσιώδη συναντώνται ο τιτανίτης, ο απατίτης και ο µαγνητίτης. Μακροσκοπικές και µικροσκοπικές φωτογραφίες γρανιτών δίνονται στα σχήµατα έως Οι κρύσταλλοι των πλαγιοκλάστων είναι συνήθως ιδιόµορφοι ως υπιδιόµορφοι και µερικοί από αυτούς εγκλείονται εν µέρει η εξολοκλήρου από καλιούχο άστριο. Πολλοί κρύσταλλοι είναι ζωνώδεις και η σύστασή τους σε ανορθίτη κυµαίνεται από An 50 στον πυρήνα, ως An 25 στην περιφέρεια. Το ορθόκλαστο σπάνια σχηµατίζει φαινοκρυστάλλους και είναι περισσότερο περθιτιωµένο απ ό,τι στους τοναλίτες αλλά λιγότερο απ ότι στους γρανίτες. 157

8 Σχήµα Γρανοδιορίτης Καβάλας. Σχήµα Γρανοδιορίτης Ξάνθης. 158

9 Σχήµα Γρανοδιορίτης Καβάλας. Σχήµα Γρανοδιορίτης Ξάνθης. 159

10 Σχήµα Γρανοδιορίτης Ξάνθης Ν(-). Σχήµα Γρανοδιορίτης Ξάνθης Ν(+). 160

11 Οι τοναλίτες έχουν την ίδια ορυκτολογική σύσταση µε τους γρανοδιορίτες, αλλά περιέχουν λιγότερους καλιούχους αστρίους (<10% του συνόλου των αστρίων) και κάπως λιγότερο χαλαζία. Τα φεµικά συστατικά και εδώ είναι η κεροστίλβη και ο βιοτίτης, σε µεγαλύτερα όµως ποσά απ ό,τι στους γρανοδιορίτες, όπως φαίνεται εξάλλου από τον χρωµατικό δείκτη ο οποίος κυµαίνεται από 20 ως 40. Ο αυγίτης, όταν υπάρχει, περιβάλλεται συνήθως από κεροστίλβη ή βιοτίτη. Οι τοναλίτες, οι οποίοι περιέχουν λίγα φεµικά συστατικά (Χ <10), ονοµάζονται τροντγεµίτες. Αυτοί αποτελούνται από πλαγιόκλαστα (νατριούχο ανδεσίνη ή ολιγόκλαστο) και χαλαζία, ενώ ο καλιούχος άστριος και ο βιοτίτης αποτελούν επουσιώδη συστατικά. Στην Ελλάδα οι γρανοδιορίτες αποτελούν συνήθως τον πιο διαδεδοµένο πετρογραφικό τύπο µεγάλων όξινων πλουτωνικών συµπλεγµάτων (πλουτωνίτες Καβάλας, Ξάνθης, Σιθωνίας, Ελατιάς, κλπ). Οι τοναλίτες, αντίθετα, είναι περιορισµένης έκτασης και αποτελούν κατά κανόνα τοπικές διαφοροποιήσεις γανοδιοριτικών πετρωµάτων (πχ., Σιθωνία) ΓΡΑΝΙΤΙΚΟΙ ΠΗΓΜΑΤΙΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΛΙΤΕΣ Πολλά όξινα πλουτωνικά σώµατα (π.χ., γρανίτες, γρανοδιορίτες) και κυρίως τα περιφερειακά τους τµήµατα, καθώς και τα γειτονικά τους πετρώµατα, διακόπτονται συχνά από λευκόχρωµα φλεβικά πετρώµατα πλούσια σε χαλαζία, αλκαλιούχους αστρίους, µοσχοβίτη και πνευµατολυτικά ορυκτά. Τα πετρώµατα αυτά προέρχονται από την κρυστάλλωση υπολειµµατικών τηγµάτων µεγάλων πλουτωνικών σωµάτων, τα οποία, επειδή είναι πλούσια σε πτητικά συστατικά και σπάνια στοιχεία, διαφέρουν ορυκτολογικά και ιστολογικά από τους τυπικούς γρανίτες. Από ιστολογικής πλευράς διακρίνονται δύο αντίθετοι τύποι: α) οι πηγµατίτες µε έντονα αδρόκοκκο ιστό και ανισοµεγέθεις κρυστάλλους και β) οι απλίτες µε λεπτόκοκκο ιστό και σχετικά ισοµεγέθεις κρυστάλλους (ζαχαρώδης υφή). Γρανιτικοί πηγµατίτες: Οι γρανιτικοί πηγµατίτες είναι από τους λίγους τύπους πετρωµάτων οι οποίοι προκάλεσαν τόσο µεγάλο ενδιαφέρον, όχι µόνον επειδή περιέχουν τους µεγαλύτερους κρυστάλλους (µήκος µερικών µέτρων), αλλά και διότι παρουσιάζουν τη µεγαλύτερη ποικιλία ορυκτών ειδών. Καθώς οι πηγµατίτες σχηµατίστηκαν από υπολειµµατικά υγρά µέσα στα οποία συγκεντρώθηκαν σπάνια στοιχεία, µερικοί από αυτούς παρουσιάζουν τεράστια οικονοµική σηµασία. Οι πηγµατίτες εµφανίζονται µε µορφή φλεβών ή παροίσακτων κοιτών, των οποίων το πάχος κυµαίνεται από λίγα εκατοστά ως εκατοντάδες µέτρα. Κατά κανόνα είναι άφθονοι στα περιφερειακά τµήµατα του µητρικού γρανίτη και στα γύρω από αυτόν 161

12 πετρώµατα, αν και µερικές φορές βρίσκονται σε µεγάλες αποστάσεις από το µητρικό πέτρωµα, µε αποτέλεσµα να µη γίνεται αντιληπτή η σύνδεσή τους µε αυτό. Ανάλογα µε την ορυκτολογική τους σύσταση οι πηγµατίτες διακρίνονται σε απλούς και πολύπλοκους. Οι απλοί πηγµατίτες αποτελούνται από χαλαζία, αστρίους - κυρίως περθιτιωµένο µικροκλινή - και µοσχοβίτη. Εκτός από τα συνηθισµένα επουσιώδη ορυκτά των γρανιτών, εδώ υπάρχουν και πολλά πνευµατολυτικά ορυκτά (σε επουσιώδη ποσά), όπως είναι ο τρουµαλίνης, το τοπάζιο, ο φθορίτης, ο βολφραµίτης, ο κασσιτερίτης, κ.ά. Στους λιγότερο διαδεδοµένους πολύπλοκους πηγµατίτες υπάρχει ακόµη µεγαλύτερη ποικιλία και αφθονία ορυκτών ειδών. Σ αυτά τα πετρώµατα ο αλβίτης, ο οποίος είναι ένα από τα θεµελιώδη ορυκτά, βρίσκεται συνήθως σε µεγαλύτερη ποσοτική αναλογία απ ό,τι ο µικροκλινής. Ακόµη, υπάρχουν πολλά λιθιούχα ορυκτά συµπεριλαµβανοµένων του τουρµαλίνη, του σποδουµένη και των λιθιούχων µαρµαρυγιών, καθώς επίσης βύρηλος και άλλα ορυκτά, τα οποία περιέχουν νιόβιο, ταντάλιο και πολλά άλλα σπάνια στοιχεία. Πολλοί πηγµατίτες παρουσιάζουν λίγο ή πολύ εµφανή ζωνώδη δοµή, η οποία εκφράζεται µε ιστολογικές διαφορές και, σε λεπτοµερή εξέταση, µε διαφορετική ορυκτολογική σύσταση. Παραδείγµατος χαριν, οι µαρµαρυγίες από την περιφέρεια προς το κέντρο αντιπροσωπεύονται από βιοτίτη, µοσχοβίτη, τσινβαλδίτη και λεπιδόλιθο. Μακροσκοπικές και µικροσκοπικές φωτογραφίες πηγµατιτών δίνονται στα σχήµατα έως Απλίτες: Οι απλίτες, σε αντίθεση µε τους πηγµατίτες, έχουν µικρότερο πάχος, το οποίο συχνά κυµαίνεται από λίγα εκατοστά ως ένα µέτρο. Τα κύρια ορυκτά και εδώ είναι οι άστριοι - συνήθως µικροκλινείς περθιτιωµένοι ή µη και νατριούχα πλαγιόκλαστα - ο χαλαζίας και ο µοσχοβίτης. Ο χαλαζίας σε µερικές περιπτώσεις συµµετέχει µε µεγάλα ποσά, οπότε οι απλίτες µεταπίπτουν σε χαλαζιακές φλέβες. Ως επουσιώδη ορυκτά υπάρχουν αλµανδινικός και σπεσσαρτινικός γρανάτης, ζιρκόνιο, τουρµαλίνης, τοπάζιο, λεπιδόλιθος, σποδουµένης, επίδοτο και αλλανίτης. Μακροσκοπικές και µικροσκοπικές φωτογραφίες πηγµατιτών δίνονται στα σχήµατα έως

13 Σχήµα Πηγµατιτικές φλέβες διασχίζουν το γρανίτη της Σιθωνίας. Σχήµα Πηγµατιτική φλέβα διασχίζει το γρανίτη της Σιθωνίας. 163

14 Σχήµα Πηγµατίτης από τον πλουτωνίτη της Σιθωνίας. Σχήµα Πηγµατίτης από τον πλουτωνίτη της Σιθωνίας. 164

15 Σχήµα Πηγµατίτης Ν(-). Σχήµα Πηγµατίτης Ν(+). 165

16 Σχήµα Απλιτικές φλέβες διασχίζουν τον πλουτωνίτη του Βαρνούντα. Σχήµα Απλιτική φλέβα διασχίζει τον πλουτωνίτη του Βαρνούντα. 166

17 Σχήµα Απλίτης από τον πλουτωνίτη της Σιθωνίας. Σχήµα Απλίτης από τον πλουτωνίτη της Σιθωνίας. 167

18 Σχήµα Απλίτης Ν(-). Σχήµα Απλίτης Ν(+). 168

19 6.2.4 ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΡΑΝΙΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Πολλά γρανιτικά πετρώµατα λίγο µετά τη στερεοποίησή τους και ενώ ακόµη είναι ζεστά βρίσκονται κάτω από την επίδραση υπολειµµατικών υγρών του µάγµατος. Τα υγρά αυτά, τα οποία είναι πλούσια σε πτητικά συστατικά, ανέρχονται προς τα πάνω µέσα από τους πόρους των κόκκων των κρυστάλλων ή µέσα από κατακλάσεις ή άλλες ρωγµές των πετρωµάτων και επηρεάζουν, πολλές φορές, κατά έντονο τρόπο την ορυκτολογική σύσταση των µητρικών πετρωµάτων. Ορισµένα από τα αρχικά ορυκτά αντικαθίστανται εν µέρει ή εξ ολοκλήρου από άλλα ορυκτά, όπως είναι ο τουρµαλίνης, το τοπάζιο, ο φθορίτης, ο µοσχοβίτης, κ.ά. Το φαινόµενο αυτό είναι γνωστό ως πνευµατόλυση, διότι τά υπολειµµατικά υγρά πιστεύεται ότι βρίσκονται σε υπερκρίσιµη (αεριώδη) κατάσταση. ύο από τις πιο γνωστές αλλοιώσεις αυτού του είδους, κυρίως των γρανιτών, είναι η γκρεϊζενίωση και η τουρµαλινίωση. Μια άλλη αλλοίωση, πολύ διαδεδοµένη, είναι η καολινίωση, η οποία όµως θεωρείται ως υδροθερµική αλλοίωση. α) Γκρεϊζενίωση: είναι η περίπτωση κατά την οποία ένα γρανιτικό πέτρωµα υπό την επίδραση υπερκρίσιµων διαλυµάτων αλλοιώνεται µετατρεπόµενο σε ένα άλλο πέτρωµα πλούσιο σε χαλαζία και µοσχοβίτη, γνωστό ως greisen. Το πέτρωµα αυτό περιέχει πάντοτε τοπάζιο, το οποίο µερικές φορές µπορεί να είναι το κύριο ορυκτό, ενώ σε επουσιώδη ποσά υπάρχουν τουρµαλίνης, φθορίτης, απατίτης, ρουτίλιο, κασσιτερίτης και βολφραµίτης. Το greisen εµφανίζεται µε µορφή ταινιωτών ή φλεβικών σωµάτων πλάτους ολίγων εκατοστών ή µέτρων. τα όριά του είναι ασαφή δεδοµένου ότι µεταπίπτει βαθµιαία στον αναλλοίωτο γρανίτη. β) Τουρµαλινίωση: είναι η αντικατάσταση ορισµένων ορυκτών (του βιοτίτη, στην αρχή και των αστρίων ή άλλων ορυκτών, στη συνέχεια) από τουρµαλίνη υπό την επίδραση βοριο-φθοριούχων διαλυµάτων. Έτσι, εκτός από τον τουρµαλίνη, ο οποίος βρίσκεται ως πρωτογενές ορυκτό σε ορισµένους γρανίτες, υπάρχει και δευτερογενής τουρµαλίνης, ο οποίος σχηµατίστηκε κατά την τουρµαλινίωση. γ) Καολινίωση: Ενα άλλο είδος αλλοίωσης των γρανιτικών πετρωµάτων είναι η καολινίωση, η οποία οφείλεται στην επίδραση υδροθερµικών διαλυµάτων πλούσιων σε CO 2 σε αστρίους. Kατά την αλλοίωση αυτή οι άστριοι µετατρέπονται σ ένα εξαιρετικά λεπτόκοκκο άθροισµα φυλλόµορφων ορυκτών του καολινίτη, τα οποία συνήθως συνοδεύονται από σερικίτη. σ αυτά τα δύο ορυκτά οφείλεται η λευκή χροιά του ορθοκλάστου σε µακροσκοπικά δείγµατα και η θολή εµφάνισή του στις λεπτές τοµές. Σε ορισµένες περιπτώσεις η καολινίωση προχωράει σε τόσο µεγάλο βαθµό, ώστε τελικά όλο το πέτρωµα µετατρέπεται σ ένα ψαθηρό και µαλακό υλικό, το οποίο εξορύσσεται εύκολα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες το πέτρωµα έχει µεγάλη οικονοµική σηµασία και είναι γνωστό ως κινεζική άργιλος (china clay). 169

20 6.2.5 TΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΓΡΑΝΙΤΗ Γρανιτίωση. Η προέλευση των «γρανιτικών πετρωµάτων» απασχόλησε τους πετρολόγους για πολλά χρόνια και ειδικά στη δεκαετία του 1940 και 1950 έγιναν πολλές και έντονες συζητήσεις σχετικά µε το θέµα αυτό. Αντίθετα µε την άποψη των µαγµατιστών, ότι τα όξινα πλουτωνικά πετρώµατα προέκυψαν από διαφοροποίηση βασαλτικού µάγµατος, οι γρανιτιστές πίστευαν ότι ο µόνος τρόπος δηµιουργίας των πετρωµάτων αυτών ήταν η µετασωµάτωση (γρανιτίωση) προϋπαρχόντων πετρωµάτων. Η πορεία της γρανιτίωσης θεωρήθηκε ως ένα είδος µεταµόρφωσης, κατά την οποία σηµαντικά ποσά ύλης εισέρχονται σ ένα πέτρωµα, ενώ άλλα υλικά αποµακρύνονται αναγκαστικά από αυτό, µε αποτέλεσµα τη µετατροπή του σε γρανιτικό πέτρωµα. Η γρανιτίωση γίνεται µε διάχυση ιόντων µέσα από τους κρυστάλλους και/ή διείσδυση υδατικών διαλυµάτων κατά µήκος των κόκκων των κρυστάλλων. Οι υπαίθριες σχέσεις και παρατηρήσεις, οι οποίες έδωσαν αφορµή στους γρανιτιστές να αµφισβητήσουν την άποψη των µαγµατιστών, ήταν κυρίως δύο: α) Οι γρανίτες και οι γρανοδιορίτες αποτελούν το 95% των πλουτωνικών πετρωµάτων, ενώ οι γάββροι και τα άλλα συγγενικά πλουτωνικά πετρώµατα αποτελούν λιγότερο από 5%. Κατά την κλασµατική όµως κρυστάλλωση το υπολειµµατικό υγρό γρανιτικής ή γρανοδιοριτικής συστάσεως είναι µόλις το 5% του αρχικού βασαλτικού (γαββρικού) µάγµατος. Εποµένως, θα περίµενε κανείς να βρει στις ορογενετικές περιοχές, όπου κυρίως βρίσκονται τα γρανιτικά πετρώµατα, τεράστιες µάζες από βασικά πετρώµατα. Αυτό όµως δε συµβαίνει. β) Το πρόβληµα του χώρου. Είναι γνωστό ότι τα γρανιτικά πετρώµατα καταλαµβάνουν τεράστιους χώρους στο εσωτερικό της Γης, οι οποίοι σίγουρα ποτέ δεν µπορεί να ήταν κενοί χώροι. Ετσι µπαίνει το ερώτηµα τι έγιναν τα πετρώµατα που προϋπήρχαν σ αυτούς τους χώρους, αφού τα γύρω πετρώµατα δε δείχνουν πάντοτε φαινόµενα εκτόπισής τους. Από την άλλη µεριά, για να εδραιώσουν οι ίδιοι την άποψή τους, δηλαδή τη γρανιτίωση, στηρίχτηκαν στις παρακάτω παρατηρήσεις: α) Η επαφή των πλουτωνικών πετρωµάτων µε τα γύρω πετρώµατα είναι βαθµιαία. Η µεταβατική ζώνη ποικίλλει από λίγα µέτρα ως µερικά χιλιόµετρα. β) Τα ίδια δοµικά γνωρίσµατα, δηλαδή λιθολογικές οµοιότητες, όπως είναι η στρωσιγενής διάταξη ορυκτών, η πτύχωση κ.α., των γύρω πετρωµάτων συνεχίζουν και στους πλουτωνίτες. γ) Στο ίδιο πέτρωµα υπάρχουν πλαγιόκλαστα µε διαφορετική περιεκτικότητα σε ανορθίτη και δ) Πολλά ορυκτά συνηθισµένα σε µεταµορφωµένα πετρώµατα, όπως ο σιλλιµανίτης, χλωρίτης κ.α., υπάρχουν και στους πλουτωνίτες. 170

21 Ακόµη, η παρουσία στα όρια µεγάλων πλουτωνικών σωµάτων µιγµατιτικών ζωνών ερµηνεύθηκε από τους γρανιτιστές ως στερεοποιηµένη ( παγοµένη ) µεταφορά ύλης. Οµως, το πρόβληµα του χώρου δε λύθηκε οριστικά ούτε µε τη θεωρία της γρανιτίωσης, διότι, όπως παρατήρησε ο Bowen, η τεράστια προσφορά ύλης για τη γρανιτίωση θα απαιτούσε ανάλογο χώρο. Για την εξοικονόµηση αυτού του χώρου οι γρανιτιστές παραδέχθηκαν αποµάκρυνση ανάλογου ποσού ύλης από το αρχικό πέτρωµα. Μια άλλη δυσκολία για την παραδοχή της θεωρίας της µετασωµάτωσης ήταν η προέλευση του υλικού για τη γρανιτίωση. ιότι, αν αυτό προερχόνταν από γρανιτικό µάγµα, όπως δέχονταν ορισµένοι γρανιτιστές, τότε επανερχόµαστε την ύπαρξη κάποιου µάγµατος. Αν πάλι είναι αυθυπόστατο φαινόµενο, δηλαδή ένα µεταµορφικό γεγονός, όπως είπαν άλλοι, τότε είναι πολύ δύσκολο να δεχθεί κανείς µετακίνηση στοιχείων σε τόσο µεγάλες αποστάσεις, ώστε να δηµιουργηθούν οι τεράστιοι πλουτωνικοί όγκοι, και µάλιστα, µερικές φορές, µε τόσο οµοιόµορφη ορυκτολογική σύσταση. Σήµερα πολλοί δέχονται ότι γρανιτίωση µπορεί να συµβεί, αλλά µόνο τοπικά και σε µικρή κλίµακα. Η µαγµατική άποψη. Η µαγµατική προέλευση των όξινων πλουτωνικών πετρωµάτων επιβεβαιώνεται σήµερα στα εργαστήρια, όπου είναι δυνατόν να παραχθούν (πειραµατικά) πετρώµατα όµοια στη σύσταση µε τα πραγµατικά πετρώµατα που βρίσκονται στη φύση. Πέρα όµως από αυτό υπάρχει πλήθος δεδοµένων τα οποία συνηγορούν υπέρ της µαγµατικής προέλευσης των γρανιτικών πλουτωνιτών όπως είναι: α) Η γεωλογική σύνδεση των γρανιτών µε τους ρυολίθους µε ενδιάµεσες µορφές (φλεβικά πετρώµατα), καθώς επίσης η σχεδόν όµοια ορυκτολογική και χηµική τους σύσταση. β) Οι απότοµες επαφές και τα λεπτόκοκκα όρια, τα φαινόµενα επαφής και οι αποφύσεις των πλουτωνιτών, τα οποία συνεπάγονται διείσδυση θερµού µάγµατος σε ψυχρότερα γειτονικά πετρώµατα. γ) Ο υπιδιόµορφος κοκκώδης ιστός των γρανιτικών πετρωµάτων, ο οποίος είναι σύµφωνος µε συνεχή κρυστάλλωση του µάγµατος. Οσον αφορά στο πρόβληµα του χώρου, µπορούµε να πούµε ότι αυτό ξεπερνιέται, στην περίπτωση που τα γρανιτικά πετρώµατα προέρχονται από τήξη προϋπαρχόντων πετρωµάτων (ορογενετικοί γρανίτες). Πράγµατι, στα βαθύτερα σηµεία του φλοιού της Γης συµβαίνει σηµαντική τήξη κατά τη διάρκεια της ορογένεσης, καθώς µεγάλες µάζες πετρωµάτων µεταφέρονται σε υψηλές θερµοκρασίες και πιέσεις. Η διεργασία της τήξεως θεωρούµενη ως ένα αποτέλεσµα ακραίων συνθηκών µεταµορφώσεως είναι γνωστή ως 171

22 ανάτηξη. Από τη µερική ή ολική τήξη των πετρωµάτων προκύπτουν µάγµατα τα οποία ψυχόµενα δίνουν πετρώµατα µε τυπικό πυριγενή χαρακτήρα. Γενικά όµως το πρόβληµα του χώρου δεν έχει λυθεί εντελώς. Μερικοί πλουτωνίτες κερδίζουν χώρο παθητικά, καθώς µηχανικά καταστρέφουν (κατατρώγουν) τα γειτονικά πετρώµατα. Μικρά και µεγάλα κοµµάτια, τα οποία πέφτουν από την οροφή και τα πλευρικά τοιχώµατα του µαγµατικού χώρου µέσα στο µάγµα, βυθίζονται σιγά-σιγά µέσα σ αυτό και τελικά µπορεί να λιώσουν. Βέβαια στην περίπτωση αυτή δε δηµιουργείται καινούργιος χώρος, αλλά απλώς το µάγµα και τα γειτονικά του πετρώµατα αλλάζουν θέση. Άλλα µάγµατα διεισδύουν δυναµικά ανασηκώνοντας και εκτοπίζοντας τα υπερκείµενα και πλευρικά γειτονικά πετρώµατα. Από πειραµατικά δεδοµένα προκύπτει το συµπέρασµα ότι γρανιτικό µάγµα µπορεί να διεισδύσει στα υπερκείµενα πυκνότερα πετρώµατα ως δακτυλόµορφες αποφύσεις (διάπυρα). Η συνεχής άνοδος των διαπύρων µπορεί να οδηγήσει στην αποκοπή από την πηγή τους, οπότε παίρνουν το σχήµα ανεστραµένης σταγόνας. Οταν η σταγόνα του διαπύρου φθάσει κοντά στην επιφάνεια, επιτυγχάνεται βαρυµετρική ισορροπία, µε αποτέλεσµα το διάπυρο να επεκταθεί οριζόντια παίρνοντας τη µορφή του λακκολίθου. 6.3 ΗΦΑΙΣΤΙΤΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ - ΙΣΤΟΙ Οι πιο διαδεδοµένοι ηφαιστίτες των όξινων πετρωµάτων είναι ο ρυόλιθος και ο δακίτης τα πετρώµατα αυτά από πλευράς χηµικής συστάσεως είναι ισοδύναµα µε τους γρανίτες και τους γρανοδιορίτες, αντίστοιχα. Σε αντίθεση µε τα αντίστοιχα πλουτωνικά πετρώµατα, ο ρυόλιθος και ο δακίτης δε διακρίνονται πάντοτε εύκολα µεταξύ τους, λόγω της µικροκρυσταλλικής ή υαλώδους µάζας τους. Στις περιπτώσεις αυτές η διάκριση γίνεται πιο σίγουρα µε τη χηµική ανάλυση και τον υπολογισµό δυνητικών παραµέτρων. Οι ρυόλιθοι και οι δακίτες βρίσκονται, όπως εξάλλου και οι αντίστοιχοι πλουτωνίτες, σχεδόν αποκλειστικά στις ευκίνητες ζώνες των νησιωτικών τόξων και των ηπειρωτικών περιθωρίων. Τα όξινα ηφαιστειακά πετρώµατα συχνά παρουσιάζουν πορφυριτικό ιστό, ενώ δε λείπουν και οι ποικιλίες µε αφυρικό (µη πορφυριτικό) ή υαλώδη ιστό. Ο υαλώδης ιστός οφείλεται στη µεγάλη περιεκτικότητα του µάγµατος σε διοξείδιο του πυριτίου, µε αποτέλεσµα το ιξώδες να είναι τόσο µεγάλο, ώστε να εµποδίζεται η ιοντική διάχυση και η ανάπτυξη των κρυστάλλων. Η ύαλος αυτή, όπως αναφέρθηκε σε προηγούµενο κεφάλαιο, είναι ασταθής και µε την πάροδο του γεωλογικού χρόνου µεταπίπτει στην κρυσταλλική κατάσταση. 172

23 Στις περιπτώσεις όπου το όξινο µάγµα ψύχεται πάρα πολύ γρήγορα (υπέρψυξη), προκύπτουν πετρώµατα τα οποία αποτελούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από ύαλο, όπως είναι ο οψιδιανός (ή οψιανός) και η κίσσηρη. Ο οψιδιανός εµφανίζει στιλπνό µαύρο χρώµα και συνήθως κογχώδη θραυσµό (Σχ ). Λόγω της σχετικά µεγάλης σκληρότητάς του και της εύκολης επεξεργασίας του, χρησιµοποιήθηκε από τον πρωτόγονο άνθρωπο ως εργαλείο. Ο οψιδιανός περιέχει λιγότερο από 1% κατά βάρος νερό, διότι το µάγµα, από το οποίο προέρχεται, κατά την έκχυσή του στην επιφάνεια της Γης ή σε µικρό βάθος από αυτήν έχει αρκετά υψηλές θερµοκρασίες ( ) και δεν µπορεί να συγκρατήσει πολύ νερό. Υαλώδη πετρώµατα, τα οποία έχουν προσροφήσει νερό µέχρι 10% όνοµάζονται pitchstone (pechstein), αν είναι σκουρόχρωµα, ή περλίτης, αν είναι ανοιχτόχρωµα και παρουσιάζουν τη χαρακτηριστική περλιτική υφή. Πάντως, τόσο ο οψιδιανός όσο και οι άλλοι δύο τύποι pitchstone και περλίτης - µπορεί να περιέχουν φαινοκρυστάλλους χαλαζία, σανιδίνου, ολιγοκλάστου και άλλων ορυκτών. Σε υαλώδη πετρώµατα εµφανίζεται και η σφαιρολιθική υφή. Σε ορισµένους ρυολίθους η υαλώδης θεµελιώδης µάζα αποτελείται σχεδόν ολοκληρωτικά από σφαιρολίθους. Η κίσσηρη (ελαφρόπετρα) περιέχει πολλές οπές, οι οποίες οφείλονται στην αθρόα διαφυγή των πτητικών συστατικών κατά την έκχυση της λάβας (κησσιρώδης υφή) (Σχ ) και έχει µικρότερο ειδικό βάρος απ ότι το νερό. Κατά τη σχετικά βραδεία ψύξη το όξινο µάγµα κρυσταλλώνεται υπό µορφή πολύ µικρών κόκκων κρυστάλλων. Στις περιπτώσεις αυτές είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς αν η ολοκρυσταλλική κατάσταση είναι πρωτογενής ή είναι το αποτέλεσµα αφυαλώσεως της υάλου. Βέβαια, η έλλιψη υπολειµµάτων υάλου και τα σαφή όρια των κόκκων των κρυστάλλων είναι υπέρ της πρώτης περίπτωσης. Προϊόντα όξινης ηφαιστειακής δραστηριότητας, όπως είναι ο οψιδιανός, ο περλίτης και η κίσσηρη, υπάρχουν στην Σαντορίνη, Κώ, Νίσυρο, Μήλο, Θράκη και αλλού ΡΥΟΛΙΘΟΙ Ο όρος ρυόλιθος είναι ένα από τα πιο παλιά ονόµατα πετρωµάτων και περιλαµβάνει όλα τα όξινα ηφαιστειακά πετρώµατα, τα οποία έχουν περίπου την ίδια χηµική σύσταση µε τους γρανίτες. Ο όρος λιπαρίτης είναι συνώνυµος µε τον όρο ρυόλιθος και αναφέρεται σε ρυολιθικά πετρώµατα των νησιών Lipari της Ιταλίας, όπου τα πετρώµατα αυτού του είδους είναι άφθονα. 173

24 Σχήµα Οψιδιανός από τη Μήλο. Σχήµα Κίσσηρης από τη Σαντορίνη. 174

25 Οι ρυόλιθοι, ανάλογα µε την περιεκτικότητά τους σε Κ και Na, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, στους Κ-ούχους και στους Na-ούχους. Αυτές οι δύο κατηγορίες αποτελούν τα ακραία µέλη των ευρύτατα διαδεδοµένων κανονικών ρυολίθων, οι οποίοι περιέχουν και τα δύο στοιχεία (Κ και Na), µε ελαφρά όµως υπεροχή του Κ σε σχέση µε το Na. Γενικά οι ρυόλιθοι έχουν πορφυριτικό ιστό και χαρακτηρίζονται από την παρουσία φαινοκρυστάλλων χαλαζία και σανιδίνου, καθώς επίσης και πλαγιοκλάστων. Από τα φεµικά συστατικά επικρατεί ο βιοτίτης και ακολουθούν οι πυρόξενοι και οι κεροστίλβη. Η θεµελιώδης µάζα ποικίλλει από µικροκρυσταλλική ως υαλώδης. Μακροσκοπικές και µικροσκοπικές φωτογραφίες ρυολίθων δίνονται στα σχήµατα έως Οι φαινοκρύσταλλοι του χαλαζία είναι συνήθως ιδιόµορφοι, µε καλά αναπτυγµένες τις πυραµιδικές έδρες όχι σπάνια είναι αποστρογγυλωµένοι και/ή παρουσιάζουν εγκολπώσεις λόγω µαγµατικής διαβρώσεως. Το σανίδινο παρουσιάζει τις περισσότερες φορές ιδιόµορφους κρυστάλλους, αν και η µαγµατική διάβρωσή του επηρεάζει σηµαντικά τα περατωτικά του όρια. Συνήθως οι κρύσταλλοι του σανιδίνου είναι τόσο καθαροί και διαφανείς, ώστε να µοιάζουν µε το χαλαζία δίδυµοι κρύσταλλοι κατά Carlsbad δεν είναι σπάνιοι στα πετρώµατα αυτά. Στους Κ-ούχους ρυολίθους το σανίδινο είναι ο επικρατέστερος άστριος. Τα πλαγιόκλαστα, τα οποία έχουν σύσταση ολιγοκλάστου ως νατριούχου ανδεσίνη, είναι λίγα, ενώ σπάνια αποτελούν συστατικό της θεµελιώδους µάζας. Από τα φεµικά συστατικά ο βιοτίτης είναι ο πιο άφθονος, και ακολουθεί η κεροστίλβη. Και τα δύο παρουσιάζουν συχνά οπακιτίωση, δηλαδή αντικαθίστανται περιφερειακά ή εξ ολοκλήρου από ένα λεπτοµερές άθροισµα αδιαφανών κόκκων µαγνητίτη και πυροξένων. Μερικοί ρυόλιθοι περιέχουν τοπάζιο, φθορίτη και πολύ σπάνια µοσχοβίτη. Οι Na-ούχοι ρυόλιθοι περιέχουν νατριούχο σανίδινο, ανορθόκλαστο ή αλβίτη. Οµως, ο νατριούχος χαρακτήρας των ρυολίθων αυτών εκδηλώνεται αµεσότερα από την παρουσία σ αυτά έγχρωµων αλκαλικών ορυκτών όπως είναι ο αιγιρίνης και ο ρειβεκίτης. Και τα δύο αυτά ορυκτά βρίσκονται συνήθως ως συστατικό της κύριας µάζας υπό µορφή µικρών συσσωµατωµάτων. Ο παντελλερίτης, γνωστός από το νησί Παντελέρια της Ιταλίας, είναι νατριούχος ρυόλιθος και χαρακτηρίζεται από τη σχεδόν ολοκληρωτική απουσία πλαγιοκλάστων, τη µικρή συµµετοχή του χαλαζία και τα άφθονα φεµικά ορυκτά στη θεµελιώδη µάζα του. Ο όρος χαλαζιακός κερατοφύρης χρησιµοποιήθηκε µε διάφορες σηµασίες, όπως για προτριτογενείς αλκαλικούς ρυολίθους ή πιο πολύ για νατριούχους ρυολίθους, που θεωρούνται µέλη της σπιλιτικής σειράς πετρωµάτων. Ρυολιθικά πετρώµατα υπάρχουν άφθονα στην Ελλάδα (Θράκη, Μακεδονία και νησιά του Αιγαίου). 175

26 Σχήµα Ρυόλιθος Φερρών. Σχήµα Ρυόλιθος Φερρών. 176

27 Σχήµα Ρυόλιθος. Σχήµα Ρυόλιθος Λουτρού. 177

28 Σχήµα Ρυόλιθος. Σχήµα Ρυόλιθος Φερρών. 178

29 Σχήµα Ρυόλιθος Ν(-). Σχήµα Ρυόλιθος Ν(+). 179

30 6.3.3 ΑΚΙΤΕΣ Οι δακίτες, των οποίων το όνοµα προέρχεται από την περιοχή Dacia των Καρπαθίων, περιέχουν κυρίως φαινοκρυστάλλους πλαγιοκλάστων και χαλαζία ή πιο σπάνια και σανιδίνου καθώς επίσης λίγους πυροξένους, κεροστίλβη και βιοτίτη. Η σύσταση των πλαγιοκλάστων κυµαίνεται σηµαντικά, δηλαδή από ολιγόκλαστο µέχρι λαβραδόριο ή ακόµη και βυτωβνίτη. Οι φαινοκρύσταλλοι παρουσιάζουν έντονη ζωνώδη δοµή και τη χαρακτηριστική αλβιτική διδυµία. Επίσης, συχνά εµφανίζουν βαθιές εγκολπώσεις λόγω µαγµατικής διάβρωσης. Ο χαλαζίας και το σανίδινο, όταν αυτά υπάρχουν, παρουσιάζουν τις γνωστές ιδιότητές τους. Από τα φεµικά επικρατούν οι πυρόξενοι, οι οποίοι έχουν σύσταση διοψιδικού αυγίτη και υπερσθενή. Σε µεταβατικά όµως προς τους ρυολίθους πετρώµατα η κεροστίλβη και ο βιοτίτης είναι τα κύρια ή τα µοναδικά φεµικά ορυκτά. Μικροσκοπικές φωτογραφίες δακίτη δίνονται στα σχήµατα έως Οι δακίτες είναι σηµαντικά µέλη της ασβεσταλκαλικής σειράς πετρωµάτων και βρίσκονται σε στενή σύνδεση µε τους ανδεσίτες, στους οποίους µεταπίπτουν βαθµιαία µε τη µείωση του διοξειδίου του πυριτίου. Σε σχέση µε τους ρυολίθους οι δακίτες έχουν κατά µέσον όρο µικρότερη περιεκτικότητα σε SiO 2. Η ουσιαστική όµως διαφορά µεταξύ αυτών των δύο τύπων πετρωµάτων είναι η έλειψη ή η πολύ µικρή αναλογία του σανιδίνου ως προς τα πλαγιόκλαστα, στους δακίτες. Είναι αναµενόµενο ότι οι δακίτες δεν µπορούν να διαχωριστούν µακροσκοπικά από τους ρυόλιθους. Η διάκρισή τους µπορεί νάγίνει µόνο µικροσκοπικά ή και χηµικά. Ο όρος τοσκανίτης (από την Τοσκάνη της Ιταλίας) αναφέρεται σε ηφαιστειακά πετρώµατα αντίστοιχα των αδαµελλιτών. Για τα πέτρωµα που έχουν χαρακτήρες µεταξύ των ρυολίθων και των δακιτών χρησιµοποιείται ο όρος ρυοδακίτης. Σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας οι ρυόλιθοι συνοδεύονται από δακίτες. 180

31 Σχήµα ακίτης Ν(-). Σχήµα Ρυόλιθος Ν(+). 181

Τι είναι. Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος)

Τι είναι. Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος) Πυριγενή πετρώματα Τι είναι Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος) Είδη πυριγενών πετρωμάτων Ηφαιστειακά ή εκρηξιγενή

Διαβάστε περισσότερα

Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ

Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Καλιούχος Άστριος ή Πλαγιόκλαστο Χαλαζίας Βιοτίτης ή Κεροστίλβη + Μοσχοβίτης (όχι με Κεροστλίβη) + Μαγνητίτης

Διαβάστε περισσότερα

Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο

Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Πολλοί κρύσταλλοι ασβεστίτη Γρανίτης Κρύσταλλοι χαλαζία, πλαγιοκλάστου,

Διαβάστε περισσότερα

3 ΜΑΓΜΑ ΚΑΙ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΤΟΥ

3 ΜΑΓΜΑ ΚΑΙ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΤΟΥ 3 ΜΑΓΜΑ ΚΑΙ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΤΟΥ 3.1 ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΜΑΓΜΑΤΟΣ 3.1.1 ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΓΜΑΤΟΣ Μάγµα είναι ένα φυσικό διάπυρο πυριτικό τήγµα, το οποίο περιέχει διαλυµένα αέρια ή και στερεά υλικά (π.χ. κρυστάλλους).

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Οι εργαστηριακές εξετάσεις αποτελούνται από: Α) Ένα ολιγόλεπτο τεστ. Το τεστ βαθμολογείται και, εφόσον ο βαθμός είναι 5, ακολουθεί Β) Εξέταση τεσσάρων λεπτών

Διαβάστε περισσότερα

9 ΛΑΜΠΡΟΦΥΡΕΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΑΚΡΑΙΑΣ ΣΥΣΤΑΣΕΩΣ

9 ΛΑΜΠΡΟΦΥΡΕΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΑΚΡΑΙΑΣ ΣΥΣΤΑΣΕΩΣ 9 ΛΑΜΠΡΟΦΥΡΕΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΑΚΡΑΙΑΣ ΣΥΣΤΑΣΕΩΣ Εκτός από τα πετρώµατα τα οποία αναφέρθηκαν µέχρι τώρα, υπάρχουν και άλλα, τα οποία, αν και γενικά δεν είναι πολύ διαδεδοµένα, παρουσιάζουν ιδιαίτερο

Διαβάστε περισσότερα

1 E I Σ Α Γ Ω Γ Η 1.1 ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ

1 E I Σ Α Γ Ω Γ Η 1.1 ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ 1 E I Σ Α Γ Ω Γ Η 1.1 ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Η Πετρολογία είναι ο κλάδος των γεωλογικών επιστηµών που ασχολείται µε τη µελέτη των πετρωµάτων. Ερευνά την προέλευσή τους, τον τύπο εµφάνισής τους,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 2 η Εφαρμογή Βασικών Αρχών Θερμοδυναμικής - Διαγράμματα Φάσεων Δύο Συστατικών

ΑΣΚΗΣΗ 2 η Εφαρμογή Βασικών Αρχών Θερμοδυναμικής - Διαγράμματα Φάσεων Δύο Συστατικών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Πετρολογία Μαγματικών ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ & Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Εξάμηνο 6 ο / Ακαδ. Έτος 2016-2017 Ονοματεπώνυμο: Αρ. Μητρώου: Oμάδα: Αριθμός Θέσης: Ημερομηνία:

Διαβάστε περισσότερα

Διπλή διάθλαση είναι το φαινόμενο, κατά το οποίο το φως διερχόμενο μέσα από έναν ανισότροπο κρύσταλλο

Διπλή διάθλαση είναι το φαινόμενο, κατά το οποίο το φως διερχόμενο μέσα από έναν ανισότροπο κρύσταλλο ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2009 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ 1. Συμπληρώστε τα κενά στις παρακάτω ερωτήσεις με τους σωστούς όρους. (30 μονάδες) Οι κρύσταλλοι, στους οποίους το φως διαδίδεται με ίδια ταχύτητα

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Ορυκτά και Πετρώματα

Δασική Εδαφολογία. Ορυκτά και Πετρώματα Δασική Εδαφολογία Ορυκτά και Πετρώματα Ορισμοί Πετρώματα: Στερεά σώματα που αποτελούνται από συσσωματώσεις ενός ή περισσοτέρων ορυκτών και σχηματίζουν το στερεό φλοιό της γης Ορυκτά Τα ομογενή φυσικά συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

Έδαφος Αποσάθρωση - τρεις φάσεις

Έδαφος Αποσάθρωση - τρεις φάσεις Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Έδαφος Αποσάθρωση - τρεις φάσεις Στερεά (ανόργανα συστατικά οργανική ουσία) Υγρή (εδαφικό διάλυμα) Αέρια ( εδαφικός αέρας) Στερεά αποσάθρωση πετρωμάτων αποσύνθεση φυτικών και ζωικών

Διαβάστε περισσότερα

KΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ. Το έδαφος είναι ένα μίγμα από διάφορα υλικά όπως:

KΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ. Το έδαφος είναι ένα μίγμα από διάφορα υλικά όπως: KΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ Το έδαφος είναι ένα μίγμα από διάφορα υλικά όπως: ανόργανα συστατικά, οργανική ουσία, νερό και αέρα Τα ανόργανα συστατικά του εδάφους είναι τεμαχίδια πετρωμάτων, πρωτογενή

Διαβάστε περισσότερα

Χαλαζίας - Άστριοι Qtz San Or Mic Plag Άχρωμα, Χαμηλό ανάγλυφο, Χαμηλά χρώματα πόλωσης Σχισμός ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ιδυμίες Αλλοιώσεις Περθίτες Οπτικός

Χαλαζίας - Άστριοι Qtz San Or Mic Plag Άχρωμα, Χαμηλό ανάγλυφο, Χαμηλά χρώματα πόλωσης Σχισμός ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ιδυμίες Αλλοιώσεις Περθίτες Οπτικός ΤΕΚΤΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Χαλαζίας Σανίδινο Ορθόκλαστο Μικροκλινής Άστριοι Πλαγιόκλαστα Χαλαζίας - Άστριοι Qtz San Or Mic Plag Άχρωμα, Χαμηλό ανάγλυφο, Χαμηλά χρώματα πόλωσης Σχισμός ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ιδυμίες Αλλοιώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Π ΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μ ΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Μ ΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ Π ΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 7

Π ΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μ ΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Μ ΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ Π ΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 7 Π ΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μ ΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Μ ΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ Π ΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 7 3 4 5 Κύριες συστασιακές κατηγορίες πετρωμάτων Συστασιακή κατηγορία Κυρίαρχα χημικά στοιχεία Πρωτόλιθος Σημαντικότερα ορυκτά Χαλαζιακά

Διαβάστε περισσότερα

Μεταμορφωμένα Πετρώματα

Μεταμορφωμένα Πετρώματα Μεταμορφωμένα Πετρώματα Προέρχονται από προϋπάρχοντα πετρώματα όταν βρεθούν σε συνθήκες P - T διαφορετικές από αυτές που επικρατούσαν κατά τη δημιουργία τους. Μεταμόρφωση Ορυκτολογική, ιστολογική ή/και

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ 4. Πετρολογία Διδάσκων: Μπελόκας Γεώργιος Επίκουρος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ

ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ Θέμα 1: Επιλέξτε και απαντήστε σε 6 από τις ακόλουθες 10 ερωτήσεις (30 μονάδες) 1. Τι ονομάζουμε δείκτη διάθλασης ενός μέσου; Τι αριθμητικές

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ

ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Κεροστίλβη (πράσινη ή κοινή) (βασαλτική ή καστανή κεροστίλβη) μικρή κατασβεστική γωνία 0 ο 34 ο Ca 2 (Mg,Fe) 5 Si 8 O 22 (OH) 2 Αχρωμο (τρεμολίτης) έως ανοικτοπράσινο (ακτινόλιθος) Καθόλου

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, Απρίλιος 2007 ΠΥΡΙΤΙΚΆ ΟΡΥΚΤΆ

Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, Απρίλιος 2007 ΠΥΡΙΤΙΚΆ ΟΡΥΚΤΆ Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, Απρίλιος 2007 ΠΥΡΙΤΙΚΆ ΟΡΥΚΤΆ 92% των ορυκτών του φλοιού της γης είναι πυριτικά 39% 12% 12% 11% 5% 5% 5% 3% 8% Πλαγιόκλαστα Αλκαλικοί άστριοι Χαλαζίας Πυρόξενοι Αμφίβολοι Μαρμαρυγίες

Διαβάστε περισσότερα

ΝΗΣΟΠΥΡΙΤΙΚΑ X 3 Y 2 (SiO 4 ) 3 (X=Mg,Fe,Mn,Ca) (Y=Al,Cr,Fe Y=Al,Cr,Fe) Κυβικό τα πόλωσης Σχισμός Γενικά άχρωμο, γκριζωπό. Υψηλό έως πολύ υψηλό θετικό. Ιδιόμορφες εξαπλευρικές ή οκταπλευρικές τομές. Aποστρογγυλεμένοι

Διαβάστε περισσότερα

Γένεση μάγματος στον ηπειρωτικό φλοιό. 1. Γενικά 2. Τήξη αφυδάτωσης 3. Υπολειμματικό υλικό στην πηγή 4. Μετανάστευση των υγρών

Γένεση μάγματος στον ηπειρωτικό φλοιό. 1. Γενικά 2. Τήξη αφυδάτωσης 3. Υπολειμματικό υλικό στην πηγή 4. Μετανάστευση των υγρών M1 Γένεση μάγματος στον ηπειρωτικό φλοιό 1. Γενικά 2. Τήξη αφυδάτωσης 3. Υπολειμματικό υλικό στην πηγή 4. Μετανάστευση των υγρών 5. Διαχωρισμός του μερικούτήγματος από την πηγή 1 1. Γενικά Η γένεση μάγματος

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟΠΥΡΙΤΙΚΑ

ΦΥΛΛΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΦΥΛΛΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Σερπεντίνης Μοσχοβίτης Βιοτίτης Μαρμαρυγίες Χλωρίτης Τάλκης ΦΥΛΛΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΦΥΛΛΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Τομή _ _ φύλλα Πρισματική μορφή Ένα σχισμό Έντονο πλεοχροϊσμό (άν το ορυκτό είναι έγχρωμο) Ορθή κατάσβεση

Διαβάστε περισσότερα

Ορυκτά είναι όλα τα ομογενή, κρυσταλλικά υλικά, με συγκεκριμένη μοριακή δομή και σύσταση

Ορυκτά είναι όλα τα ομογενή, κρυσταλλικά υλικά, με συγκεκριμένη μοριακή δομή και σύσταση Ορυκτά - πετρώματα Ορυκτά είναι όλα τα ομογενή, κρυσταλλικά υλικά, με συγκεκριμένη μοριακή δομή και σύσταση Πετρώματα είναι οι μεγάλες μονάδες υλικών, που αποτελούν το στερεό συνεκτικό σύνολο από ένα ανακάτωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΕΞΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΡΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΛΛΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΚΑΛΟΤΥΧΟ ΞΑΝΘΗΣ

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΕΞΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΡΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΛΛΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΚΑΛΟΤΥΧΟ ΞΑΝΘΗΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΥΔΡΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΕΞΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΡΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΛΛΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΚΑΛΟΤΥΧΟ ΞΑΝΘΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Λ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ Επιβλέπων Καθηγητής Λέκτορας Βασίλειος Μέλφος Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Διαδικασίες της μεταμόρφωσης Γεωλογικός κύκλος πετρωμάτων Ιστοί (υφή) των μεταμορφωμένων πετρωμάτων Τύποι μεταμορφωμένων πετρωμάτων Βαθμός Μεταμόρφωσης Αναγνώριση των μεταμορφωμένων

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ (ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ)

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ (ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Γ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (ΕΤΠΑ) ΕΛΛΑΔΑΣ (ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ) ΕΡΓΟ:ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μοσχοβίτης Μοσχοβίτ Μοσχοβί ης Μοσχοβίτ Μοσχοβί ης Μοσχοβίτ Μοσχοβί ης

Μοσχοβίτης Μοσχοβίτ Μοσχοβί ης Μοσχοβίτ Μοσχοβί ης Μοσχοβίτ Μοσχοβί ης Μαρμαρυγίες Τομή _ _ φύλλα Τομή _ _ φύλλα Πρισματική μορφή Ένα σχισμό Έντονο πλεοχροϊσμό (άν το ορυκτό είναι έγχρωμο) Ορθή κατάσβεση Μαρμαρυγή (κοκκώδη επιφάνεια με φωτεινά στίγματα) Τομή // φύλλα Ψευδοεξαγωνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΞΑΝΘΗ. Β Εξάμηνο.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΞΑΝΘΗ. Β Εξάμηνο. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΞΑΝΘΗ Β Εξάμηνο Θεσσαλονίκη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚ ΡΟΜΗΣ 1η ΗΜΕΡΑ Ξάνθη. Βολλαστονίτης (Σχ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ

ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ Θέμα 1: Επιλέξτε και απαντήστε σε 6 από τις ακόλουθες 10 ερωτήσεις (30 μονάδες) 1. Τι ονομάζουμε ευθύγραμμα ή γραμμικά πολωμένο φως; Ποια είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ

ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ Ακτινόλιθος Κεροστίλβη (πράσινη ή κοινή) Οξυκεροστίλβη (βασαλτική ή καστανή κεροστίλβη) Γλαυκοφανής ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ ΑΜΦΙΒΟΛΟΙ μικρή κατασβεστική γωνία 0 ο 34 ο Ακτινόλιθος Ca

Διαβάστε περισσότερα

4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα

4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα 4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα απλά εντυπωσιακά Μαστή Χριστίνα ΠΕ0401 Οπάλιο Αµέθυστος Χαλαζίας Αζουρίτης Ορυκτό Ορυκτά είναι φυσικά, στερεά και οµογενή σώµατα της λιθόσφαιρας που κάτω από ορισµένες συνθήκες πίεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΥΚΤΑ. Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας. Ορυκτό αλάτι (αλίτης)

ΟΡΥΚΤΑ. Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας. Ορυκτό αλάτι (αλίτης) ΟΡΥΚΤΑ & ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΟΡΥΚΤΑ Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας Ορυκτό αλάτι (αλίτης) Τα ορυκτά είναι φυσικά, στερεά και ομογενή σώματα της λιθόσφαιρας

Διαβάστε περισσότερα

Γρανάτες X 3Y 2 2( (SiO 4 4) 3 (X=Mg,Fe,Mn,Ca) (Y=Al,Cr,Fe Y=Al,Cr,Fe) Κυβικό

Γρανάτες X 3Y 2 2( (SiO 4 4) 3 (X=Mg,Fe,Mn,Ca) (Y=Al,Cr,Fe Y=Al,Cr,Fe) Κυβικό ΝΗΣΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Γρανάτες Σταυρόλιθος Ζιρκόνιο Τιτανίτης Γρανάτες X 3Y 2 2( (SiO 4 4) 3 (X=Mg,Fe,Mn,Ca) (Y=Al,Cr,Fe Y=Al,Cr,Fe) Κυβικό Γρανάτες Χρώμα Ανάγλυφο Σχήμα-Μορφή Χρώματα πόλωσης Σχισμός Αλλοιώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Η αποσάθρωση ορίζεται σαν η διάσπαση και η εξαλλοίωση των υλικών κοντά στην επιφάνεια της Γης, µε τοσχηµατισµό προιόντων που είναι σχεδόν σε ισορροπία µε τηνατµόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και τη

Διαβάστε περισσότερα

Ζοϊσίτης Ca 2 Al 3 O(Si 2 O 7 ) (SiO 4 )(OH) Ρομβικό

Ζοϊσίτης Ca 2 Al 3 O(Si 2 O 7 ) (SiO 4 )(OH) Ρομβικό ΣΩΡΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Ζοϊσίτης Κλινοζοϊσίτης Επίδοτο Αλλανίτης Ζοϊσίτης Ca 2 Al 3 O(Si 2 O 7 ) (SiO 4 )(OH) Ρομβικό Ζοϊσίτης Χρώμα Ανάγλυφο Σχήμα-Μορφή Άχρωμο. Υψηλό θετικό. Σχισμός Τέλειος (001). Χρώματα πόλωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ

ΟΠΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ-ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΟΠΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ Ε. ΜΠΟΣΚΟΣ Καθηγητής Α. ΟΡΦΑΝΟΥ ΑΚΗ Επ. Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

ΥΝΑΤΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΗΓΜΑΤΙΤΗ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ (Ν. ΡΑΜΑΣ)

ΥΝΑΤΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΗΓΜΑΤΙΤΗ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ (Ν. ΡΑΜΑΣ) ΥΝΑΤΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΗΓΜΑΤΙΤΗ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ (Ν. ΡΑΜΑΣ) Κ. Τσακαλάκης, Αναπλ. Καθηγητής Ε.Μ.Π. Α. Ορφανουδάκη, Επικ. Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. Θ. Περράκη, Επικ. Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. Σχολή Μηχ.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ MΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝ. ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ & Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9, 157 80 ΖΩΓΡΑΦΟΥ, ΑΘΗΝΑ NATIONAL TECHNICAL

Διαβάστε περισσότερα

6. Μαγματογενή ή πυριγενή πετρώματα

6. Μαγματογενή ή πυριγενή πετρώματα 6. Μαγματογενή ή πυριγενή πετρώματα Τα μαγματογενή η πυριγενή πετρώματα σχηματίζονται μέσω της ψύξης του μάγματος, ενός φυσικού τηγμένου πυριτικού υλικού υψηλής θερμοκρασίας, στο εσωτερικό ή στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

Η δομή και η σύσταση της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Η δομή και η σύσταση της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Η δομή και η σύσταση της γης Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος 10-3-2015 Γιατί μελετάμε τα πυριγενή πετρώματα? Τι θέλουμε να μάθουμε από την Γεωχημεία-Πετρολογία των πυριγενών πετρωμάτων?

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ: ΣΤΡΑΤΩΝΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΜΑΘΗΜΑ: ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΕΙΚΤΑ ΘΕΙΟΥΧΑ ΟΡΥΚΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Αναχώρηση με λεωφορείο

Διαβάστε περισσότερα

Μάγμα. Το μάγμα, όπως είναι γνωστό, είναι το μητρικό υλικό των πυριγενών πετρωμάτων και το τμήμα του που εκχύνεται σαν λάβα από τα ηφαίστεια είναι

Μάγμα. Το μάγμα, όπως είναι γνωστό, είναι το μητρικό υλικό των πυριγενών πετρωμάτων και το τμήμα του που εκχύνεται σαν λάβα από τα ηφαίστεια είναι ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΠΥΡΙΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ. Μάγμα. Το μάγμα, όπως είναι γνωστό, είναι το μητρικό υλικό των πυριγενών πετρωμάτων και το τμήμα του που εκχύνεται σαν λάβα από τα ηφαίστεια είναι προσιτό στην άμεση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΕΤΡΑΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ.

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΕΤΡΑΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ. ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΕΤΡΑΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ Δ Εξάμηνο ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΝΤΗΡΑΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

3.4 ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΣΕΙΡΕΣ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

3.4 ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΣΕΙΡΕΣ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ 3.4 ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΣΕΙΡΕΣ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Το σύνολο των πετρωµάτων µιας περιοχής, τα οποία παρουσιάζουν κοινά πετρογραφικά και χηµικά γνωρίσµατα και είναι συγγενή µεταξύ τους, δηλαδή, προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr

Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr Γεωχημεία του Rb και του Sr To Rb ανήκει στα αλκάλια, όπως και το Κ. To Sr ανήκει στις αλκαλικές γαίες, όπως και το μαγνήσιο και το ασβέστιο. Τα ουδέτερα άτομα των αλκαλίων έχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΠΥΡΟΞΕΝΟΙ ΠΥΡΟΞΕΝΟΙ

ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΠΥΡΟΞΕΝΟΙ ΠΥΡΟΞΕΝΟΙ ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Αιγιρίνης - Αιγιρινικός αυγίτης Χρώμα Πλεοχροϊσμός Ανάγλυφο Ορθοπυρόξενοι Κλινοπυρόξενοι Άχρωμο έως ελαφρά χρωματισμένο. Καθόλου έως ασθενής. Μέτριο έως ψηλό θετικό. Σχήμα-Μορφή Πρισματική

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ. Β) Τι ονομάζουμε μαζικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται;

ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ. Β) Τι ονομάζουμε μαζικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται; ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ Α) Τι ονομάζουμε ατομικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται; Β) Τι ονομάζουμε μαζικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται; Γ) Πως συμβολίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟ: ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ (ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ)

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟ: ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ (ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Γ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΗΚΟΤΗΤΑΣ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΟΥΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (ΕΤΠΑ) ΕΛΛΑ ΑΣ (ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ) ΕΡΓΟ:ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΕΞΑΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α - ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Εξάµηνο

ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΕΞΑΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α - ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Εξάµηνο ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΕΞΑΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α - ΘΕΣΣΑΛΙΑ Εξάµηνο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΪΟΣ 2011 1 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Η εξαήµερη άσκηση υπαίθρου του 2

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ. Πετρολογικός κύκλος

ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ. Πετρολογικός κύκλος ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Εκρηξιγενή - Μεταµορφωµένα - Ιζηµατογενή πετρώµατα Πετρολογικός κύκλος ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Πετρώµατα Πετρώµατα είναι φυσικά στερεά υλικά σε συµπαγή ή χαλαρή µορφή, που π αποτελούνται από

Διαβάστε περισσότερα

4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Κεφάλαιο 4: Τεχνική συµπεριφορά πετρωµάτων 4.1 4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ 4.1 ΓΕΝΙΚΑ Στα επόµενα γίνεται παρουσίαση της τεχνικής συµπεριφοράς των πετρωµάτων, που συνήθως αναπτύσσονται στον Ελλαδικό

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1. 23 α) Στο στοιχείο π.χ. 11Na τι συμβολίζουν οι αριθμοί 23 και 11 αντίστοιχα; β) Τι ονομάζουμε ισότοπα στοιχεία; 39 87 235 87 86 85 40 γ) Με τα ακόλουθα στοιχεία σχηματίστε ζεύγη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ.

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ. ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ Εξάμηνο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΪΟΣ 2009 1 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Η άσκηση υπαίθρου

Διαβάστε περισσότερα

Εικ.IV.7: Μορφές Κυψελοειδούς αποσάθρωσης στη Νάξο, στην περιοχή της Στελίδας.

Εικ.IV.7: Μορφές Κυψελοειδούς αποσάθρωσης στη Νάξο, στην περιοχή της Στελίδας. ii. Μορφές Διάβρωσης 1. Μορφές Κυψελοειδούς Αποσάθρωσης-Tafoni Ο όρος Tafoni θεσπίστηκε ως γεωμορφολογικός από τον A. Penck (1894), εξαιτίας των γεωμορφών σε περιοχή της Κορσικής, που φέρει το όνομα αυτό.

Διαβάστε περισσότερα

4.11. Ορυκτά - Πετρώματα

4.11. Ορυκτά - Πετρώματα γκρατήσουν τον προστιθέμενο φώσφορο και συνεπώς ο φώσφορος μεταφέρεται στα υπόγεια νερά με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον. 4.11. Ορυκτά - Πετρώματα 4.11.1 Ορυκτά Ορυκτά είναι φυσικά, στερεά

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΕ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ κ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΕΡΡΕΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ορυκτά και πολύτιμοι λίθοι της Ελλάδας

Ορυκτά και πολύτιμοι λίθοι της Ελλάδας Ορυκτά και πολύτιμοι λίθοι της Ελλάδας Βασίλης Μέλφος Λέκτορας Κοιτασματολογίας-Γεωχημείας Τομέας Ορυκτολογίας, Πετρολογίας, Κοιτασματολογίας Τμήμα Γεωλογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης melfosv@geo.auth.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για την μακροσκοπική αναγνώριση των ορυκτών

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για την μακροσκοπική αναγνώριση των ορυκτών ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ : ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ : Γ : 2015-2016 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για την μακροσκοπική αναγνώριση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 2 η. Σχήμα 1. Γεωλογικός Χάρτης της Σαντορίνης (Zellmer 1998) Μάρτιος 2015 Χ. ΣΤΟΥΡΑΪΤΗ

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 2 η. Σχήμα 1. Γεωλογικός Χάρτης της Σαντορίνης (Zellmer 1998) Μάρτιος 2015 Χ. ΣΤΟΥΡΑΪΤΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 2 η Σχήμα 1. Γεωλογικός Χάρτης της Σαντορίνης (Zellmer 1998) Μάρτιος 2015 Χ. ΣΤΟΥΡΑΪΤΗ Ηφαιστειακό Τόξο του Αιγαίου - Ηφαιστιακά περώματα της Σαντορίνης Η Σαντορίνη βρίσκεται στο κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΚΟΝΙΚΟΥ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 2)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΚΟΝΙΚΟΥ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 2) ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΚΟΝΙΚΟΥ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 2) Στις επόμενες ασκήσεις εικονικού μικροσκοπίου το link σε κάθε άσκηση αφορά σε μία θέση (κύκλο) στο αντίστοιχο πέτρωμα. Για διευκόλυνση παρατίθεται η εικόνα της

Διαβάστε περισσότερα

Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα

Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2017 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Τ.Ε.Ι ΚΡΗΤΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΑΝΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ KAI ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θωμάς Μπεχλιβάνος ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 Τ.Ε.Ι ΚΡΗΤΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 ΩΚΕΑΝΟΙ Ωκεανοί Ωκεάνιες λεκάνες

ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 ΩΚΕΑΝΟΙ Ωκεανοί Ωκεάνιες λεκάνες ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 ΩΚΕΑΝΟΙ Ωκεανοί Ωκεάνιες λεκάνες Ωκεανοί Το νερό καλύπτει τα δύο τρίτα της γης και το 97% όλου του κόσµου υ και είναι κατοικία εκατοµµυρίων γοητευτικών πλασµάτων. Οι ωκεανοί δηµιουργήθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

«γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» όρια εδάφους και βράχου

«γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» όρια εδάφους και βράχου «γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» έδαφος (soil) είναι ένα φυσικό σύνολο ορυκτών κόκκων που μπορούν να διαχωριστούν με απλές μηχανικές μεθόδους (π.χ. ανακίνηση μέσα στο νερό) όλα τα υπόλοιπα φυσικά

Διαβάστε περισσότερα

V. ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑΣ ΓΡΑΝΙΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (Tiling Rocks)

V. ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑΣ ΓΡΑΝΙΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (Tiling Rocks) V. ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑΣ ΓΡΑΝΙΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (Tiling Rocks) Α. Γενικά για τους γρανίτες Ο γρανίτης είναι ένα ανοικτόχρωµο συνήθως, πλουτώνιο πέτρωµα που απαντάται στον ηπειρωτικό γήινο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΠΕΡΑ Κ. ΚΥΡΙΑΚΗ Γεωλόγος. ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΩΝΙΤΗ ΤΗΣ ΣΙΘΩΝΙΑΣ ΜΕ Κ-Ar ΣΕ ΟΡΥΚΤΑ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΠΙΠΕΡΑ Κ. ΚΥΡΙΑΚΗ Γεωλόγος. ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΩΝΙΤΗ ΤΗΣ ΣΙΘΩΝΙΑΣ ΜΕ Κ-Ar ΣΕ ΟΡΥΚΤΑ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΙΠΕΡΑ Κ. ΚΥΡΙΑΚΗ Γεωλόγος ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΩΝΙΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά Ε ΑΦΟΣ Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Έδαφος Το έδαφος σχηµατίζεται από τα προϊόντα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων του υποβάθρου (µητρικό πέτρωµα) ή των πετρωµάτων τω γειτονικών

Διαβάστε περισσότερα

Καλή Τσικνοπέμπτη!!! Καλή Τσικνοπέμπτη!!! 2

Καλή Τσικνοπέμπτη!!! Καλή Τσικνοπέμπτη!!! 2 Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΦΑΣΕΩΝ (Μέρος

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΓΥΡΑΚΗ

ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΓΥΡΑΚΗ 1 ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΓΥΡΑΚΗ 2 Γεωλογικός (Γεωχημικός) κύκλος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3 1. ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 2. ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ 3. ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗΣ 4. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα

Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2017 http://www.smithsonianmag.com/science-nature/what-physics-tells-us-aboutmaking-perfect-chocolate-180954252/?no-ist

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Χημική σύσταση. Η χημική σύσταση των μεταμορφωμένων πετρωμάτων ποικίλλει πάρα πολύ. Μπορεί βέβαια να αντιστοιχεί στη σύσταση του αντίστοιχου πυριγενούς ή ιζηματογενούς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ-ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΡΩΜΑΝΙΔΗΣ Ι. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Γεωλόγος ΡΑΔΙΟΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ (K-Ar ΣΕ ΟΡΥΚΤΑ) ΚΑΙ ΘΕΡΜΟΧΡΟΝΟΜΕΤΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

26/5/2016. Fig showing the three major types of metamorphic

26/5/2016. Fig showing the three major types of metamorphic Πετρολογία Μαγματικών και Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων ιάλεξη 12 η : Σειρά φάσεων μετρίων πιέσεων (Μεταμόρφωση τύπου Barrow) Ακαδημαϊκό Έτος 2015-16 ιδάσκων: Ι. Ηλιόπουλος Fig. 25.3. Temperaturepressure diagram

Διαβάστε περισσότερα

Χρονική σχέση με τα φιλοξενούντα πετρώματα

Χρονική σχέση με τα φιλοξενούντα πετρώματα 1 Χρονική σχέση με τα φιλοξενούντα πετρώματα Συγγενετικές ανωμαλίες: Προκύπτουν συγχρόνως με το σχηματισμό των πετρωμάτων Επιγενετικές ανωμαλίες: Έπονται του φιλοξενούντος πετρώματος, τροποποιούν την ορυκτολογική

Διαβάστε περισσότερα

Δύο προσεγγίσεις Ποιοτική εκτίμηση: για τη μελέτη ενός γεωλογικού συστήματος ή την πρόβλεψη της επίδρασης φυσικοχημικών μεταβολών (P/T/ P/T/Χ) σε ένα

Δύο προσεγγίσεις Ποιοτική εκτίμηση: για τη μελέτη ενός γεωλογικού συστήματος ή την πρόβλεψη της επίδρασης φυσικοχημικών μεταβολών (P/T/ P/T/Χ) σε ένα Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Φεβρουάριος 2016 ΣΙΚΕΣ ΡΧΕΣ ΘΕΡΜΟΔΥΝΜΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα Fe-Ni-ούχα λατεριτικά μεταλλεύματα της Ελλάδας. Συμβολή της Ορυκτολογίας- Πετρολογίας στην αξιοποίησή τους. Ευριπίδης Μπόσκος, Καθηγητής

Τα Fe-Ni-ούχα λατεριτικά μεταλλεύματα της Ελλάδας. Συμβολή της Ορυκτολογίας- Πετρολογίας στην αξιοποίησή τους. Ευριπίδης Μπόσκος, Καθηγητής Τα Fe-Ni-ούχα λατεριτικά μεταλλεύματα της Ελλάδας. Συμβολή της Ορυκτολογίας- Πετρολογίας στην αξιοποίησή τους. Ευριπίδης Μπόσκος, Καθηγητής Στον Τομέα Γεωλογικών Επιστημών η Ορυκτολογία-Πετρολογία που

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΟΡΙΣΜΟΙ Οι γεωλογικοί σχηµατισµοί που δοµούν το στερεό φλοιό της γης διακρίνονται από τεχνικογεωλογικής πλευράς σε εδαφικούς και βραχώδεις. Οι βραχώδεις προϋπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΛΟΙΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ.

ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΛΟΙΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ. ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΛΟΙΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ. Η σύσταση του φλοιού ουσιαστικά καθορίζεται από τα πυριγενή πετρώματα μια που τα ιζήματα και τα μεταμορφωμένα είναι σε ασήμαντες ποσότητες συγκριτικά. Η δημιουργία των βασαλτικών-γαββρικών

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΙΚΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΙI : Κρυσταλλοχημεία και Συστηματική των Ορυκτών

ΥΛΙΚΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΙI : Κρυσταλλοχημεία και Συστηματική των Ορυκτών ΥΛΙΚΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΙI : Κρυσταλλοχημεία και Συστηματική των Ορυκτών ΔΙΔΑΣΚΩΝ : Δ. ΠΑΠΟΥΛΗΣ Ακαδ. Έτος 2010-2011 7 η ΔΙΑΛΕΞΗ 16/11/10 ΙΝΟΠΥΡΙΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ (CHAIN SILICATES) INOΠΥΡΙΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ Ινοπυριτικά με ΑΠΛΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ.

ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ. ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ Εξάμηνο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΪΟΣ 2009 1 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Η άσκηση υπαίθρου

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποια είναι τα σπουδαιότερα είδη ζωνώδους κατασκευής των πλαγιοκλάστων. Ερµηνεύσατε τον τρόπο δηµιουργίας καθενός α) Κανονική ανάστροφη ζώνωση:

1. Ποια είναι τα σπουδαιότερα είδη ζωνώδους κατασκευής των πλαγιοκλάστων. Ερµηνεύσατε τον τρόπο δηµιουργίας καθενός α) Κανονική ανάστροφη ζώνωση: 1. Ποια είναι τα σπουδαιότερα είδη ζωνώδους κατασκευής των πλαγιοκλάστων. Ερµηνεύσατε τον τρόπο δηµιουργίας καθενός α) Κανονική ανάστροφη ζώνωση: Χαρακτηρίζουν τη γενική τάση της µεταβολής της σύστασης

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος...xiii

Περιεχόμενα. Πρόλογος...xiii Πρόλογος...xiii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγικές έννοιες...1 1.1 Εισαγωγή... 1 1.2 Η σημασία των ορυκτών... 3 1.3 Περιβάλλοντα κρυστάλλωσης των ορυκτών... 4 1.4 Τα κοινά ορυκτά στη φύση... 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Βασικές αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Γεωχημεία. Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημεία Ενότητα 2: Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στην επιφάνεια της γης Γεωχημικές διεργασίες

Διαβάστε περισσότερα

C L = συγκέντρωση ιχνοστοιχείου στο υγρό C O = συγκέντρωση ιχνοστοιχείου στο αρχικό πέτρωμα πριν την έναρξη της τήξης F = κλάσμα του τήγματος που

C L = συγκέντρωση ιχνοστοιχείου στο υγρό C O = συγκέντρωση ιχνοστοιχείου στο αρχικό πέτρωμα πριν την έναρξη της τήξης F = κλάσμα του τήγματος που Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΜΟΝΤΕΛΑ ΜΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Καταστροφή προϋπαρχόντων πετρωμάτων (αποσάθρωση και διάβρωση) Πυριγενών Μεταμορφωμένων Ιζηματογενών. Μεταφορά Απόθεση Συγκόλληση, Διαγένεση

Καταστροφή προϋπαρχόντων πετρωμάτων (αποσάθρωση και διάβρωση) Πυριγενών Μεταμορφωμένων Ιζηματογενών. Μεταφορά Απόθεση Συγκόλληση, Διαγένεση Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Καταστροφή προϋπαρχόντων πετρωμάτων (αποσάθρωση και διάβρωση) Πυριγενών Μεταμορφωμένων Ιζηματογενών Μεταφορά Απόθεση Συγκόλληση, Διαγένεση Αποσάθρωση (weathering) προϋπαρχόντων

Διαβάστε περισσότερα

Κυανίτης Al 2 SiO 5 Τρικλινές

Κυανίτης Al 2 SiO 5 Τρικλινές ΝΗΣΟΠΥΡΙΤΙΚΑ Κυανίτης Σιλλιμανίτης Ανδαλουσίτης Κυανίτης Al 2 SiO 5 Τρικλινές Κυανίτης Χρώμα Ανάγλυφο Σχήμα-Μορφή Σχισμός Χρώματα πόλωσης Άχρωμο. Υψηλό θετικό. Λεπιδοειδείς-στηλοειδείς κρύσταλλοι. Συχνά

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ (και σειρές φάσεων χαμηλών P της καθολικής μεταμόρφωσης).

Α. ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ (και σειρές φάσεων χαμηλών P της καθολικής μεταμόρφωσης). Π ΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μ ΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Μ ΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ Π ΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΑΓΕΝΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ 9 η - 10 η Α. ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΑΦΗΣ (και σειρές φάσεων χαμηλών P της καθολικής μεταμόρφωσης). Στα πετρώματα μεταμόρφωσης

Διαβάστε περισσότερα

7 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ

7 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΜΠ ΤΕΧΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ 7 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ Ε. Βιντζηλαίου (Συντονιστής), Ε. Βουγιούκας, Ε. Μπαδογιάννης Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες Χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ (Λίθοι, Μάρμαρα)

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ (Λίθοι, Μάρμαρα) ntua ACADEMIC OPEN COURSES ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ (Λίθοι, Μάρμαρα) Σχολή Χημικών Μηχανικών 9 ο Εξαμ. Χ-Μ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Καθ. Α. Μοροπούλου Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και

Διαβάστε περισσότερα

Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα

Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Φεβρουάριος 2017 Strong explosion of

Διαβάστε περισσότερα

I. Προέλευση μαγμάτων ΙΙ.Μαγματικές σειρές. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

I. Προέλευση μαγμάτων ΙΙ.Μαγματικές σειρές. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος I. Προέλευση μαγμάτων ΙΙ.Μαγματικές σειρές Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Μερική τήξη του μανδύα & τεκτονικό περιβάλλον 2 Βασάλτες Ωκεάνιων Νησιών (OIB) Οι Θερμές κηλίδες (Hotspots)

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΛΟΥΤΩΝΙΤΗΣ ΤΗΣ ΣΕΡΙΦΟΥ, Η ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΜΕΤΑΛΛΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ο ΠΛΟΥΤΩΝΙΤΗΣ ΤΗΣ ΣΕΡΙΦΟΥ, Η ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΜΕΤΑΛΛΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: Γεωεπιστήμες & Περιβάλλον ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Ορυκτές Πρώτες Υλες & Περιβάλλον Διπλωματική

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΟΡΥΚΤΩΝ ΦΑΣΕΩΝ & ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΕΝΕΣΕΩΝ 13/4/2016 1 ιαγραμματική απεικόνιση Μια ομάδα πετρωμάτων θα παρουσιάσει διαφορές στην ορυκτολογικη σύσταση που θα αντιστοιχούν στις διαφορές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Υδροθερμική εξαλλοίωση - Υδροθερμική απόθεση

Υδροθερμική εξαλλοίωση - Υδροθερμική απόθεση Υδροθερμική εξαλλοίωση - Υδροθερμική απόθεση Τα πετρώματα, μέσα στα οποία κυκλοφορούν τα γεωθερμικά ρευστά στο υπέδαφος, επηρεάζουν όπως είναι φυσικό τη σύστασή τους, δηλαδή ορισμένα χημικά στοιχεία από

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΥΚΤΟ 2 (ΕΝΟΤΗΤΑ 1) Αναγνωρίστε το ορυκτό (άχρωμο) που θα δείτε στα παρακάτω links. Ποια αλλοίωση και ποια σύμφυση εμφανίζει;

ΟΡΥΚΤΟ 2 (ΕΝΟΤΗΤΑ 1) Αναγνωρίστε το ορυκτό (άχρωμο) που θα δείτε στα παρακάτω links. Ποια αλλοίωση και ποια σύμφυση εμφανίζει; ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΚΟΝΙΚΟΥ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 1) Στις επόμενες ασκήσεις εικονικού μικροσκοπίου τα links σε κάθε άσκηση αφορούν στο ίδιο ορυκτό. Πηγαίνετε στα link. Μετά VIEW MICROSCOPE. Μετά στους αντίστοιχους

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Χημική αποσάθρωση Διάσπαση και εξαλλοίωση υλικών κοντά στην επιφάνεια της γης Σχηματισμός προϊόντων κοντά σε κατάσταση χημικής ισορροπίας με την ατμόσφαιρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΕ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ κ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΕΡΡΕΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μαγματικά πετρώματα ή πυριγενή ή μαγματίτες Ιζηματογενή Πετρώματα Κρυσταλλοσχιστώδη/Μεταμορφωσιγενή Πετρώματα

Μαγματικά πετρώματα ή πυριγενή ή μαγματίτες Ιζηματογενή Πετρώματα Κρυσταλλοσχιστώδη/Μεταμορφωσιγενή Πετρώματα Κεφάλαιο 6 Πετρώματα Σύνοψη Μελετώνται οι συνθήκες γένεσης και οι κατηγορίες των πετρωμάτων. Ακολούθως εξετάζονται οι φυσικομηχανικές ιδιότητές τους και δίδονται δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα πετρωμάτων

Διαβάστε περισσότερα