ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΡΘΟΥ

Transcript

1 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΡΘΟΥ Κων/νος Γ. Τούτουζας Επ. Καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝ Αθηνών 1 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ιστορικό αναιμία μικροσκοπική απώλεια αίματος αιματοχεσία διαταραχές των κενώσεων εντερική απόφραξη πόνος ψηλαφητή μάζα 2 1

2 Clinical staging system for rectal Ca ΔΙΑΓΝΩΣΗ δακτυλική εξέταση Stage Definition Pathologic correlations CSI Free movable over muscle 70% indicating confinement to mucosa & submucosa CSII Mobile but not movable 75% seperately from rectal wall indicating absence of transrectal spread CSIII Mobility of tumor but rectum 90% lightly fixed indicating infiltration of perirectal fat CSIV Fixed rectal wall indicating infiltration of adjacent structures Mason AY, Proc R Soc Med, ΔΙΑΓΝΩΣΗ ορθοσκόπηση 4 2

3 ΔΙΑΓΝΩΣΗ άκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση ΑΚΡΙΒΗΣ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΑΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΠΡΩΚΤΙΚΗΣ ΣΧΙΣΜΗΣ Η ΟΔΟΝΤΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ - 25 cm cm cm - δυνατότητα βιοψίας οπίσθιο τοίχωμα βαλβίδες Huston 5 DIAGNOSTIC EVALUATION ΔΙΑΓΝΩΣΗ εύκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση - 65 cm - μπορεί να φτάσει στην σπληνική καμπή - office procedure % νεοπλασμάτων και πολυπόδων - δυνατότητα λήψης βιοψιών - αποφεύγεται η χρήση διαθερμίας 6 3

4 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κολονοσκόπηση ΣΤΟΧΟΙ ολοκληρωμένη επισκόπηση του προετοιμασμένου, καθαρού παχέος εντέρου και ορθού λήψη βιοψιών από κάθε βλεννογονική βλάβη αφαίρεση πολυπόδων 7 ΔΙΑΓΝΩΣΗ κολονοσκόπηση ΒΟΗΘΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ - μακροσκοπική εμφάνιση και μέγεθος (neoadjuvant therapy?) - μήκος του όγκου και περιμετρική ανάπτυξη (quarters of circumference) - αποφρακτικός χαρακτήρας του νεοπλάσματος (diverting colostomy?) - απόσταση από τον πρωκτική σχισμή και ακριβής εντόπιση 8 4

5 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Computed tomography (CT) - ΔΕΝ αποτελεί μέθοδο αρχικής διάγνωσης - ΕΚΤΟΣ: ασθενείς με συμπαρομαρτούντα νοσήματα επιπλοκές (απόφραξη, διάτρηση) Virtual colonoscopy- CT colonography - Sensitivity %, specificity % (>10 mm) - Better sensitivity than colonoscopy for >10 mm Pickhardt et al, N Eng J Med, προληπτικός έλεγχος ασθενών υψηλού κινδύνου - συμπληρωματική ατελούς κολονοσκόπησης - αντένδειξη κολονοσκόπηση - άρνηση του ασθενούς

6 11 American Joint Committee on Cancer,

7 American Joint Committee on Cancer,

8

9 American Joint Committee on Cancer, 7 th edition, American Joint Committee on Cancer, 7 th edition,

10 American Joint Committee on Cancer, 7 th edition, TNM Dukes Astler-coller 20 10

11

12

13 Μοριακή σταδιοποίηση Μικροδορυφορική αστάθεια Περινευρική διήθηση Βαθμός διαφοροποίησης K-ras μετάλλαξη Κυκλοτερή όρια 25 Computed Tomography T staging ενδοαυλική μάζα ή πάχυνση του τοιχώματος 3mm >5-6cm neoplastic CT density: HU διαγνωστική ακρίβεια ανάλογη με το στάδιο προχωρημένο στάδιο(τ3 Τ4 διήθηση περιοκολικού περικολικού λίπους διήθηση παρακείμενων οργάνων 26 13

14 Computed Tomography Ν staging oπισθοπεριτοναικός λεμφαδένας >2 cm ενδοπεριτοναικός λεμφαδένας 1-2cm ευαισθησία 74% ειδικότητα 66% ακρίβεια 71% Balthazar Ej, Am J Roenterol Computed Tomography M staging ελικοειδής τεχνική με ταχεία έγχυση σκιαγραφικού > 90% 33% σημαντικά ευρήματα 16% τροποποίηση του χειρουργικού σχεδιασμού Am J Surg

15 ΙΑΓΝΩΣΗ MRI ακρίβεια % T1- ακολουθίες: διήθηση του περικολικού κυτταρολιπώδους ιστού T2- ακολουθίες : διατοιχωματική διήθηση 29 MRI MRI predicts adequate histologic circumferential resection margin following TME (1 mm histologic margin= 5 mm MRI distance between tumor margin & mesorectal fascia) Beets-Tan et al, Lancet,

16 MRI MRI T2- weighted images or T1 with paramagnetic contrast better than CT for liver metastasis Semelka et al, J Magn Res Imaging, ERUS Endorectal Ultrasound 1 st hyperechoic layer: interface between water- contained balloon & mucosa 2 nd hypoechoic layer: interface between mucosa & muscularis mucosa 3 rd hyperechoic layer: submucosa 4 th hypoechoic layer: muscularis propria 5 th hyperechoic layer: serosa or interface between muscularis propria & perirectal fat Beynon J, Ann R Coll Surg Engl,

17 ERUS Stage ut0: Villous adenoma 33 ERUS Stage ut1: Submucosal invasion Stage ut2: Invasion of muscular layer 34 17

18 Stage ut4: Extensive local invasion ERUS 35 ERUS Stage un1-2: Lymph node metastases Circular than oval, discrete borders, >5 mm un1: < 3 L/N un2: >3 L/N 36 18

19 ERUS ERUS, considered the current gold standard, has shown T-stage accuracy ranging from 75% to 95%, with N-stage accuracy ranging from 65% to 80% Flexible ERUS probes have the advantage of being able to access and sample iliac nodes Recent studies also suggest that three-dimensional ERUS may provide greater accuracy than conventional two-dimensional EUS. Muthusamy and Chang, Clin Cancer Res

20 39 20