Καθιέρωση διατροφικών κατευθυντήριων γραµµών στην Ευρώπη σε ποιο βαθµό είναι εφικτή η εναρµόνιση;

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Καθιέρωση διατροφικών κατευθυντήριων γραµµών στην Ευρώπη σε ποιο βαθµό είναι εφικτή η εναρµόνιση;"

Ἀγλαΐη Κορομηλάς
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Καθιέρωση διατροφικών κατευθυντήριων γραµµών στην Ευρώπη σε ποιο βαθµό είναι εφικτή η εναρµόνιση; Παγώνα Λάγιου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Υγιεινής και Επιδηµιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθηνών

Παγώνα Λάγιου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Υγιεινής

2 Scientific Opinion on establishing Food-Based Dietary Guidelines EFSA Journal 2010; 8(3):1460 Colloquium on Develpoment of FBDG /3/2006 Draft Opinion 2/7/2008 Public consultation 8/8/ /12/2008 Discussion - National Expert Meeting with Member States on Dietary Reference Values, Barcelona 7-8/9/2009 Revised Opinion adopted 4/12/2009 Available online:

8/8/2008 15/12/2008 Discussion - National Expert Meeting with Member States on Dietary

3 Ορισµός των διατροφικών οδηγιών σε επίπεδο τροφίµων κατά ΠΟΥ (WHO, 1996) Food Based Dietary Guidelines (FBDG) are: the expression of the principles of nutrition education mostly as foods; intended for use by individual members of the general public; αnd written in language that avoids, as far as possible, the technical terms of nutritional science (if not expressed entirely as foods). nutrient-based guidelines and FBDG should give a consistent message. the foods in FBDG are to a large extent determined by culture and tradition; FBDG can not be developed on a European level but at most on a national level, and even there specific groups may have to be taken into account.

nutritional science (if not expressed entirely as foods). nutrient-based guidelines and FBDG should give a consistent message.

4 ιατροφικές οδηγίες σε επίπεδο τροφίµων Συστάσεις που βασίζονται σε επιστηµονικά δεδοµένα και έχουν στόχο την υιοθέτηση από τον πληθυσµό διατροφικών συνηθειών που προάγουν την υγεία. Αποσκοπούν κυρίως στην ενηµέρωση και εκπαίδευση του κοινού πρέπει να είναι: πολιτισµικά αποδεκτές πρακτικά εφαρµόσιµες κατανοητές εύκολες στη µνηµονική ανάκληση

5 Στάδια για τη διαµόρφωση ΟΕΤ 1. Επισήµανση των σχέσεων διατροφής-υγείας 2. Προσδιορισµός των συγκεκριµένων για τη χώρα διατροφοεξαρτώµενων προβληµάτων υγείας και των διαστάσεών τους 3. Προσδιορισµός των θρεπτικών συστατικών που είναι σηµαντικά από πλευράς δηµόσιας υγείας 4. Ταυτοποίηση των τροφίµων που µπορούν να συµπεριληφθούν στις διατροφικές οδηγίες 5. Προσδιορισµός των προτύπων κατανάλωσης τροφίµων 6. Έλεγχος και βελτιστοποίηση των διατροφικών οδηγιών 7. ιαµόρφωση γραφικής αναπαράστασης των διατροφικών οδηγιών.

Προσδιορισµός των θρεπτικών συστατικών που είναι σηµαντικά από πλευράς δηµόσιας υγείας 4.

6 Σύνταξη ΟΕΤ - σχέσεις διατροφής υγείας Συλλογή πρόσφατων διεθνών και εθνικών ανασκοπήσεων για τις σχέσεις διατροφής υγείας Συνεκτίµηση και άλλων διατροφικών θεµάτων και προβληµάτων υγείας ειδικών για το συγκεκριµένο πληθυσµό.

διατροφής υγείας Συνεκτίµηση και άλλων διατροφικών

7 Σύνταξη ΟΕΤ - σχέσεις διατροφής υγείας Ενεργειακή πρόσληψη Ολικά λιπίδια Είδος λιπιδίων SFA Trans FA MUFA, PUFA, n-3 LCPUFA Φρούτα και λαχανικά ιαιτητικές ίνες Σάκχαρα Βιταµίνες και ιχνοστοιχεία Ca, vit D, Κ +, Fe, Ι, φυλλικό οξύ Αλκοόλ Νερό

LCPUFA Φρούτα και λαχανικά ιαιτητικές ίνες Σάκχαρα Βιταµίνες

8 Σύνταξη ΟΕΤ διατροφοεξαρτώµενα νοσήµατα Ανασκόπηση της κατανοµής και των διαχρονικών τάσεων διατροφοεξαρτώµενων νοσηµάτων και θνησιµότητας. Ταυτοποίηση διατροφικών προβληµάτων σηµαντικών για τη δηµόσια υγεία. Προσπάθεια για ιεράρχηση των προβληµάτων µε βάση το µέγεθος των συνεπειών για την υγεία.

Ταυτοποίηση διατροφικών προβληµάτων σηµαντικών για τη δηµόσια υγεία.

9 Αποδοταίος κίνδυνος πληθυσµού (%) για άκαιρο θάνατο σχετιζόµενο µε µείζονες παράγοντες - Ευρώπη ,0 Πηγή: Global Burden of Disease and Risk Factors. WHO, ,2 25,0 20,0 15,5 15,0 10,0 9,7 7,9 11,4 10,4 6,5 5,0 4,5 - Υπέρταση Υπερχοληστερολαιµία Σακχαρώδης διαβήτης Παχυσαρκία Χαµηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών Απουσία άσκησης Κάπνισµα Αλκοόλ

WHO, 2006 26,2 25,0 20,0 15,5 15,0 10,0 9,7 7,9 11,4 10,4 6,5 5,0 4,5 - Υπέρταση

10 έκα πρώτες αιτίες θανάτου Ελλάδα 2002

11 Ελλάδα καρδιαγγειακά νοσήµατα Πηγή: WHO, HFA SDR, ischaemic heart disease, all ages per SDR, cerebrovascular diseases, all ages per Greece EU 110 Greece EU

100000 150 150 140 140 130 130 120 120 110 Greece EU 110 Greece EU 100 100 90

12 Σύνταξη ΟΕΤ θρεπτικά συστατικά Προσδιορισµός και ιεράρχηση θρεπτικών συστατικών σηµαντικών για τη δηµόσια υγεία στη συγκεκριµένη χώρα έρευνες σχέσεων διατροφής-υγείας σύγκριση µέσης πρόσληψης µε DRV ανθρωποµετρικοί δείκτες βιοχηµικοί δείκτες

συγκεκριµένη χώρα έρευνες σχέσεων διατροφής-υγείας σύγκριση

13 Πρόγραµµα ΕΠΙΚ: Ποσοστά ανδρών και γυναικών ανά κατηγορία δείκτη µάζας σώµατος, ανά οµάδα ηλικιών. Ελλάδα Σύνολο ανδρών: % ποσοστά ΜΣ ηλικία < >30 % ποσοστά ΜΣ ηλικία Σύνολο γυναικών: < >

4 24.8 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75+ ηλικία <25 25-29.9 >30 % ποσοστά ΜΣ 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 ηλικία Σύνολο γυναικών: 16.

14 Σύνταξη ΟΕΤ θρεπτικά συστατικά, τρόφιµα Προσδιορισµός τροφίµων που αποτελούν καλές πηγές των θρεπτικών συστατικών που ταυτοποιήθηκαν γενικός πληθυσµός vs καταναλωτές σχέσεις τροφίµων-υγείας χωρίς αναφορά σε συγκεκριµένα θρεπτικά συστατικά

που ταυτοποιήθηκαν γενικός πληθυσµός vs καταναλωτές σχέσεις

15 Σύνταξη ΟΕΤ οµάδες τροφίµων Πηγή: Henderson et al., The National Diet and Nutrition Survey: Adults aged years. HMSO, London.

16 ιαχρονικές τάσεις διαθεσιµότητας τροφίµων µέσω ερευνών οικογενειακών προϋπολογισµών Πρόγραµµα DΑFNE (

17 ιαφορές στην κατανάλωση οµάδων τροφίµων στην Πορτογαλία και τη Γαλλία και µέση κατανάλωση στις χώρες της ύσης το

στις χώρες της ύσης το 1992 http://museum.

18 Σύνταξη ΟΕΤ διατροφικά πρότυπα

19 Γραφική αναπαράσταση ΟΕΤ

20 Εκτίµηση αποτελεσµατικότητας ΟΕΤ Πωλήσεις τροφίμων Σύσταση τροφίμων Κατανάλωση τροφίμων-θρεπτικών συστατικών Στατιστικές υγείας

21 ιατροοφοεξαρτώµενα νοσήµατα που ελήφθησαν υπόψη σε εθνικές ΟΕΤ Πηγή: EFSA Journal 2010; 8(3):1460

22 Θρεπτικά συστατικά που λαµβάνονται υπόψη σε εθνικές ΟΕΤ Πηγή: EFSA Journal 2010; 8(3):1460

23 Οµάδες τροφίµων που συµπεριλαµβάνονται σε εθνικές ΟΕΤ Πηγή: EFSA Journal 2010; 8(3):1460

24 ΟΕΤ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο; -1 Οι σχέσεις διατροφικών παραγόντων µε νοσήµατα ισχύουν για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες και τα περισσότερα σηµαντικά για τη δηµόσια υγεία νοσήµατα είναι κοινά, αλλά υπάρχουν διαφορές στη σχετική συχνότητά τους. Η ιεράρχηση για τα σηµαντικά για τη δηµόσια υγεία θρεπτικά συστατικά σχετίζεται µε τα διατροφικά πρότυπα που επικρατούν στις Ευρωπαϊκές χώρες και µπορεί να διαφέρει από χώρα σε χώρα.

25 ΟΕΤ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο; -2 Υπάρχουν µεγάλες διαφορές στη διαθεσιµότητα συγκεκριµένων τροφίµων. Οι οµάδες τροφίµων είναι κοινές, αλλά τα βασικά τρόφιµα σε αυτές µπορεί να διαφέρουν. εν υπάρχει αντιπροσωπευτικό δείγµα του Ευρωπαϊκού πληθυσµού για την πραγµατοποίηση µελετών προσοµοίωσης ώστε να είναι δυνατή η βελτιστοποίηση των ΟΕΤ. Υπάρχουν µεγάλες διαφορές σε διατροφικές / πολιτισµικές συνήθειες.

εκάλογος WCRF-ASCR 2008 vs Ελληνικών ΟΕΤ Μην ξεπερνάτε το επιθυµητό βάρος για το ύψος σας Τρώτε αργά, κατά προτίµηση σε συγκεκριµένες ώρες της ηµέρας, χωρίς άγχος και µε τη συντροφιά προσφιλών

27 εκάλογος WCRF-ASCR 2008 vs Ελληνικών ΟΕΤ Μην ξεπερνάτε το επιθυµητό βάρος για το ύψος σας Τρώτε αργά, κατά προτίµηση σε συγκεκριµένες ώρες της ηµέρας, χωρίς άγχος και µε τη συντροφιά προσφιλών προσώπων. Προτιµάτε φρούτα ή ξηρούς καρπούς και όχι γλυκίσµατα στα ενδιάµεσα µικρογεύµατα. Προτιµάτε ψωµί ή ζυµαρικά ολικής αλέσεως. Προτιµάτε το νερό και όχι τα αναψυκτικά. Οι υγιείς ενήλικες (πλην των εγκύων), δε χρειάζονται διατροφικά συµπληρώµατα (βιταµίνες, ιχνοστοιχεία κλπ) όταν ακολουθούν µια ισορροπηµένη διατροφή. Τα υποθερµιδικά (light) τρόφιµα δεν αποτελούν υποκατάστατο της φυσικής άσκησης για τον έλεγχο της παχυσαρκίας. Επιπλέον, η κατανάλωσή τους σε µεγάλες ποσότητες έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε αύξηση του σωµατικού βάρους. Η υποδειγµατική διατροφή αποτελεί τον τελικό στόχο, αλλά η υιοθέτησή της σε καθηµερινή βάση µπορεί να γίνει προοδευτικά.

Σχετικά έγγραφα

«ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ»

Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ «ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ» Yποχρεωτική άσκηση επιλογής Διατροφική επιδημιολογία Σχετικά θεωρητικά θέματα