1. Το Πλαίσιο Εργασίας της Μικροτεκτονικής

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "1. Το Πλαίσιο Εργασίας της Μικροτεκτονικής"

Transcript

1 σελ Το Πλαίσιο Εργασίας της Μικροτεκτονικής 1.1 Γενικές έννοιες Μικροτεκτονική είναι η επιστήµη που ασχολείται µε την µελέτη, ανάλυση και ερµηνεία των τεκτονικών δοµών και της παραµόρφωσης στη µικρή κλίµακα παρατήρησης, δηλαδή από την κλίµακα των λίγων µέτρων ( 10 m, επίπεδο στρώσης) µέχρι την κλίµακα του µικροσκοπίου ( 1 mm 1 µm, επίπεδο αθροίσµατος ορυκτών ή ορυκτού). Στην Εικ. 1.1 παρουσιάζονται τα διάφορα πεδία της τεκτονικής, ανάλογα µε την κλίµακα παρατήρησης, απ όπου διακρίνεται ότι τα πεδία της Μικροτεκτονικής αντιπροσωπεύονται από αυτά που στη βιβλιογραφία αναφέρονται συνήθως ως Minor Stuctures (Μικροδοµές) και Petro Fabrics (Πετροµηχανική). Κατά Carey (1962, 1976) µπορούµε να διακρίνουµε 5 τάξεις (κλίµακες) παραµόρφωσης (από Παπανικολάου 1986): 1η τάξη: Ηπειρωτικές και παγκόσµιες δοµές. Τεκτονική (Tectonics). Περιλαµβάνει δοµές από 10 έως Km, όπως γεωσύγκλινα, ορογενετικά τόξα, µεγάλες επωθήσεις και εγκάρσια ρήγµατα µετασχηµατισµού, µεσοωκεάνιες ράχες και συστή- µατα τάφρων διάνοιξης (rifts) κλπ. και η µελέτη γίνεται παύω σε ηπειρωτικούς και παγκόσµιους χάρτες,. 2η τάξη: οµές περιοχής χάρτη. Τεκτονική Γεωλογία (Structural Geology). Περιλαµβάνει δοµές από 10 m έως 10 Km, µε σύνθεση των µικρότερων δοµών πάνω σε γενικούς τοπικούς χάρτες, όπως πτυχές, ρήγµατα, πλουτωνίτες κλπ.. Οι παραµορφωµένες ενότητες δεν είναι πετρώµατα ή στρώµατα αλλά στρωµατογραφικοί σχηµατισµοί. Οι µεγαλύτερες δοµές περιλαµβάνουν τεκτονικές τάφρους και κέρατο καθώς και µικρά τεκτονικά καλύµµατα και γεωαντίκλινα. 3η τάξη: οµές εµφάνισης στο ύπαιθρο: Μικροδοµές (Minor structures). Περιλαµβάνει δοµές από 1 cm έως 10 m, που µελετούνται µε τη βοήθεια της πυξίδας (µε κλισίµετρο), του σφυριού και του υποδεκάµετρου, όπως µικροπτυχές, boudins, γραµµώσεις, ραβδώσεις, διακλάσεις, τεκτονικά λατυποπαγή, µυλονίτες κλπ. Μελετώνται πετρώ- µατα και στρώµατα και διακρίνονται οι ιζηµατογενείς δοµές από τις τεκτονικές δοµές, ενώ περιλαµβάνονται και µικρής κλίµακας πυριγενή σώµατα όπως φλεβίδια, φλέβες, κοίτες.

2 σελ. 2 Εικ Τα διάφορα πεδία της τεκτονικής ανάλογα µε την κλίµακα παρατήρησης (από Παπανικολάου 1986, µε τροποποιήσεις).

3 σελ. 3 4η τάξη: οµές κλίµακας µικροσκοπίου: Πετροτεκτονική (Petrofabrics). Περιλαµβάνει δοµές οπό 10 µ έως 1 cm, που µελετώνται σε επίπεδο κόκκων, κρυστάλλων και ορυκτολογικών αθροισµάτων, όπως σχιστότητα, φύλλωση, γράµµωση, οφθαλµοί, πορφυροκλάστες, µικροδιακλάσεις κλπ. Εδώ αναλύεται κυρίως η σχέση µεταξύ των διαφόρων ορυκτών µέσα στο πέτρωµα και όχι η σχέση µεταξύ διαφόρων πετρωµάτων όπως στην προηγούµενη τάξη. 5η τάξη: οµές σε επίπεδο πλέγµατος ορυκτών. Βραχοµηχανική (Rock mechanics). Περιλαµβάνει δοµές από 1 Α έως και 10 µ και µελετά επιφάνειες ολίσθησης, ελαστικότητα, υδαρότητα, πλαστικότητα, παραµόρφωση και ροή ανάµεσα σε κρυστάλλους και πολυκρυσταλλικά αθροίσµατα, µε µελέτη της τάσης, παραµόρφωσης και της αντοχής. Ο χώρος έρευνας είναι το εργαστήριο και η θεωρητική ανάλυση ενώ η παρατήρηση γίνεται µε το ηλεκτρονικό µικροσκόπιο. Από το σύνολο των 5 αυτών τάξεων παραµόρφωσης από άποψη µεγέθους η 3η και 4η α- ποτελούν το πεδίο της κλασσικά αποκαλούµενης Μικροτεκτονικής, δηλαδή δοµές µεσοσκοπικής ως µικροσκοπικής κλίµακας που σηµαίνει µετρήσεις και έρευνα στο ύπαιθρο και στο εργαστήριο (µικροσκόπιο). ηλαδή από την παραµόρφωση ενός πετρώµατος ή µιας δέσµης στρωµάτων στο επίπεδο παραµόρφωσης αθροίσµατος ορυκτών ή και ενός ορυκτού. Η µικροτεκτονική δεν µπορεί µόνη της να δώσει λύση στα διάφορα προβλήµατα, αλλά αποτελεί ένα απαραίτητο συµπλήρωµα της Τεκτονικής. Γενικά στις διάφορες κατηγορίες - κλίµακες δουλεύουµε µε διαφορετική µεθοδολογία, συνδυάζοντάς τες όµως µεταξύ τους, ώστε να αποτελέσουν τους συνδετικούς κρίκους, όπου προχωρώντας από την πιο µικρή στην πιο µεγάλη κλίµακα (γεωτεκτονική), να φθάσουµε στο αίτιο που προκάλεσε όλες αυτές τις µορφές. εν µπορούµε σε µια περιοχή να ασχοληθούµε µόνο µε µικροτεκτονική, γιατί χρειάζεται οπωσδήποτε µια υποδοµή. ηλαδή χρειάζονται λεπτοµερείς γεωλογικοί τεκτονικοί χάρτες, λεπτοµερής τεκτονική ανάλυση των µικροδοµών της περιοχής και γενικά λεπτοµερής περιγραφή όλων των δοµών, ούτως ώστε να ακολουθήσει η µικροτεκτονική ανάλυση σε συγκεκριµένα - επιλεγµένα σηµεία, που η πυκνότητα τους εξαρτάται από την λεπτοµέρεια που θέλουµε να δουλέψουµε. Το κύριο πεδίο της Μικροτεκτονικής εστιάζεται στη µελέτη λεπτών τοµών, που αποτελούν και τη σηµαντικότερη πηγή πληροφορίας. Αποτελεί ένα σχετικά καινούργιο κλάδο, δεδο- µένου ότι η χρήση τους παλαιότερα περιοριζόταν µόνο από τους πετρογράφους, οι οποίοι περιέγραφαν κάποιους ιστούς (π.χ. λεπιδοβλαστικός, νηµατοβλαστικός κλπ.), χωρίς όµως να δίνουν σηµασία στην παραµόρφωση, σε κινηµατικά ή δυναµικά χαρακτηριστικά κλπ. Τις τελευταίες δεκαετίες όµως έγινε σαφής η αναγκαιότητα της µελέτης των λεπτών τοµών και από τους τεκτονικούς γεωλόγους και µάλιστα η συνεργασία ανάµεσα στους δύο αυτούς κλάδους έδωσε πολλά στοιχεία ώστε να κατανοηθούν καλύτερα οι διαδικασίες της παραµόρφωσης και της µεταµόρφωσης. Τα παραµορφωµένα πετρώµατα αποτελούν τη σηµαντικότερη πηγή για να "ξεδιπλωθεί" η τεκτονική εξέλιξη των σχηµατισµών. Κυρίαρχο στοιχείο στη µελέτη αποτελεί η γεωµετρία των δοµών, η οποία όµως πρέπει να χρησιµοποιείται µε προσοχή, δεδοµένου ότι αυτό που βλέπει κανείς σήµερα σαν παραµορφωµένο πέτρωµα είναι το αποτέλεσµα σύνθετων διεργασιών και µόνο αν κατανοηθεί και ερµηνευθεί πλήρως η τελική αυτή µορφή του πετρώ-

4 σελ. 4 µατος θα γίνει δυνατό να κατανοηθεί και να ερµηνευθεί η τεκτονική εξέλιξη, δηλαδή όλα εκείνα τα στάδια από τα οποία πέρασε το συγκεκριµένο πέτρωµα, ώστε από την αρχική µορφή στο χώρο δηµιουργίας του να φθάσει στη µορφή και το χώρο που παρατηρείται σήµερα. Η ερµηνεία των δοµών χρειάζεται πολύ µεγάλη προσοχή δεδοµένου ότι όχι µόνο οι σύνθετες, αλλά και απλές σχετικά δοµές µπορούν να δηµιουργηθούν µε πολλούς τρόπους αλλά και σύνθετες διαδικασίες. Πολύ συχνά επίσης µικρές και δύσκολα διακριτές διαφορές στην εµφάνιση και τη γεωµετρία των δοµών µπορεί να σηµαίνουν σε ορισµένες περιπτώσεις µεγάλες διαφορές στην κινηµατική και δυναµική εξέλιξη της παραµόρφωσης και εν γένει στον τρόπο δηµιουργίας των δοµών. Η διάκριση επιτυγχάνεται µε την εµπειρία όπως π.χ. συµβαίνει και µε τα ανθρώπινα πρόσωπα, όπου η σχετικά απλή γεωµετρία του προσώπου, που αποτελείται από όµοια συνθετικά στοιχεία, δεν µας εµποδίζει να διακρίνουµε τα 6 δις πρόσωπα του πλανήτη. Πολλές από τις δοµές, τις οποίες µελετά η Μικροτεκτονική, περιλαµβάνουν πληροφορίες τις οποίες δεν µπορούµε ακόµα να ερµηνεύσουµε, δεν γνωρίζουµε τον τρόπου που θα γίνει αυτό. Ανατρέχοντας στη βιβλιογραφία µπορεί να παρατηρήσει κανείς πως για δοµές π.χ. όπως οι πορφυροκλάστες ή τα εγκλείσµατα στους γρανάτες, έγιναν πολλές θεωρήσεις και αναπτύχθηκαν πολλές σκέψεις και ερµηνείες, άλλες απλές και άλλες σύνθετες, µέχρι να γίνουν κατανοητές οι διεργασίες που σχετίζονται µε τις δοµές αυτές. Πρέπει πάντα να έχουµε υπόψη µας ότι ένα ποσοστό παρανοήσεων και λαθών υπεισέρχεται πάντα στην ερµηνεία των µικροδοµών, κάτι το οποίο αποτελεί µια φυσική διαδικασία δεδοµένου ότι η γνώση δεν είναι κάτι στατικό αλλά προχωράει και εξελίσσεται µε το χρόνο. Επανερχόµενοι σε θέµατα ορολογίας, οι συνήθεις όροι που χρησιµοποιούνται στη βιβλιογραφία για την περιγραφή των µικροδοµών είναι οι όροι fabric, texture και microstructure. Σωστότερος φαίνεται ο όρος fabric δεδοµένου ότι περιλαµβάνει το σύνολο της χωρικής και γεωµετρικής σύνθεσης και κατανοµής όλων εκείνων των στοιχείων και συστατικών που σχηµατίζουν ένα πέτρωµα. Καλύπτει τους όρους texture, structure και crystallographic preferred orientation (κρυσταλλογραφικός προτιµητέος προσανατολισµός). Τα στοιχεία που δηµιουργούν τον τεκτονικό ιστό (fabric) ονοµάζονται fabric elements και αντιπροσωπεύουν διαµπερείς (penetrative) δοµές που επηρεάζουν το σύνολο της µάζας του πετρώµατος. Ο όρος random fabric χρησιµοποιείται για τις δοµές εκείνες που η κατανοµή και ο προσανατολισµός τους είναι τυχαία µέσα στο πέτρωµα, ενώ αντίθετα ο όρος non-random fabric για εκείνες που παρουσιάζουν συγκεκριµένο προσανατολισµό, όπως µια φύλλωση (foliation) ή µια γράµµωση (lineation). Για το πεδίο της Μικροτεκτονικής πολύ συχνά χρησιµοποιείται και ο όρος microfabrics (τεκτονικός µικροϊστός * ), ενώ τα στοιχεία (elements) που σχηµατίζουν ένα τεκτονικό µικροϊστό, περιλαµβάνουν το σχήµα των κρυστάλλων, τα όρια των κρυστάλλων, συσσωµατώµατα ορυκτών µε το ίδιο σχήµα ή προσανατολισµό και τον προτιµητέο προσανατολισµό λόγω µεταβολών σε επίπεδο κρυσταλλικού πλέγµατος (lattice preferred orientation). * Σε όσα σηµεία στο κείµενο αναφέρεται, χάριν συντοµίας, ο όρος τεκτονικός ιστός στην ουσία δηλώνει τον τεκτονικό µικροϊστό (microfabric) στα πλαίσια του πεδίου της Μικροτεκτονικής.

5 σελ. 5 Στη µη γεωλογική βιβλιογραφία για τα µέταλλα και τα κεραµικά ο όρος texture ταυτίζεται µε το lattice preferred orientation. Από την άλλη µεριά οι πετρολόγοι χρησιµοποιούν τους όρους texture και structure µε διαφορετική σηµασία. Ο όρος texture αναφέρεται κυρίως στα γεωµετρικά χαρακτηριστικά των στοιχείων που συγκροτούν ένα πέτρωµα και περιλαµβάνει το µέγεθος, το σχήµα και τον προσανατολισµό, ενώ ο όρος structure αναφέρεται κυρίως στην παρουσία πτυχών, φύλλωσης, γράµµωσης, στρωµάτωσης κλπ. Φαίνεται ότι η διαφορά ανάµεσα σε αυτούς τους δύο όρους δεν είναι σαφής και για το λόγο αυτό η IUGS πρότεινε την αντικατάσταση του όρου texture µε τον όρο microstructure, ο οποίος είναι στην ουσία συνώνυµος µε τον όρο microfabric. 1.2 Φάσεις παραµόρφωσης και µεταµορφικά γεγονότα (Deformation phases and metamorphic events) Η µελέτη των µικροδοµών και του τεκτονικού ιστού, ιδίως σε κλίµακα λεπτών τοµών, µπορεί να χρησιµοποιηθεί αφενός µεν για την κατανόηση των µηχανισµών παραµόρφωσης και µεταµόρφωσης, αφετέρου δε για τον προσδιορισµό της τεκτονο µεταµορφικής ιστορίας ενός πετρώµατος ή µιας ακολουθίας πετρωµάτων. Ένα πέτρωµα από τη στιγµή που θα δηµιουργηθεί σε κάποιο γεωδυναµικό περιβάλλον (Εικ. 1.2) µέχρι τη στιγµή που θα φθάσει στο χώρο που το βλέπουµε σήµερα θα έχει υποστεί κάποια παραµόρφωση, η οποία σαν αποτέλεσµα µπορεί να έχει τη δηµιουργία τεκτονικού µικροϊστού (microfabric). Αντιλαµβάνεται κανείς ότι όσο πιο σύνθετη είναι η πορεία του πετρώµατος στο χώρο και το χρόνο, τόσο πιο σύνθετος θα είναι και ο τεκτονικός µικροϊστός, αφού τα στοιχεία και οι δοµές που τον απαρτίζουν θα έχουν δηµιουργηθεί σε διαδοχικά ή όχι στάδια και κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Οι παράγοντες οι οποίοι διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο στη δηµιουργία τεκτονικού µικροϊστού είναι οι ακόλουθοι: - Το παλαιογεωδυναµικό περιβάλλον δηµιουργίας ενός πετρώµατος. - Η λιθολογία. - Η πορεία που ακολούθησε µέχρι την επιφάνεια που το παρατηρούµε σήµερα. - Ο χρόνος, τόσο ο συνολικός όσο και αυτός του κάθε επιµέρους σταδίου της πορείας του. - Τα σηµαντικά τεκτονικά γεγονότα στα οποία "έλαβε µέρος". - Οι συνθήκες πίεσης και θερµοκρασίας κατά τη διάρκεια της πορείας του, που καθόρισαν το αν και πόσα µεταµορφικά γεγονότα υπέστη. Μέσα από το σχήµα αυτό γίνεται αντιληπτό ότι π.χ. ένα πέτρωµα µιας µεταλπικής λεκάνης που σαν παραµόρφωση έχει απλά τη µεταβολή της κλίσης και κάποιο ρήγµα που το τέ- µνει, δεν έχει φυσικά τεκτονικό ιστό. Αντίθετα ένα πέτρωµα που στην πορεία της εξέλιξής του έχει µεταµορφωθεί, ακολουθώντας µια πορεία βάθους µέχρι να αναδυθεί στην επιφάνεια, έχει παραµορφωθεί και µεταµορφωθεί κάτω από διαφορετικές συνθήκες σε επιµέρους στάδια σε καθένα από τα οποία αποκτούσε κάποιο τεκτονικό ιστό. Στις περιπτώσεις αυτές µιλάµε για φάσεις παραµόρφωσης (deformation phases) και µεταµορφικά γεγονότα (metamorphic events) που χαρακτηρίζουν την τεκτονοµεταµορφική ιστορία του πετρώµατος µέσα στο χρόνο. Σε θεωρητικό επίπεδο θα περίµενε κανείς ότι ένα ιζηµατογενές π.χ. πέτρωµα που υποβυθίζεται, παραµορφώνεται, µεταµορφώνεται και ανέρχεται ξανά στην επιφάνεια θα έπρεπε να έχει την ίδια ορυκτολογική σύσταση, όπως το πρωτογενές ίζηµα, µε την προϋπόθεση ότι οι

6 σελ. 6 συνθήκες ισορροπίας θα ήταν ιδανικές για κάθε ένα στάδιο. Αυτό όµως δεν συµβαίνει σχεδόν ποτέ στην πραγµατικότητα. Στα περισσότερα παραµορφωµένα πετρώµατα δοµές µε διαφορετικό "στυλ" και γεωµετρία και ορυκτά που αντιπροσωπεύουν διαφορετικό βαθ- µό µεταµόρφωσης επικαλύπτονται (overprint) µεταξύ τους. Αυτό σηµαίνει ότι ιδανική ι- σορροπία δεν επιτυγχάνεται σε κάθε στάδιο. Με τον όρο επικάλυψη (overprint) χαρακτηρίζονται όλες εκείνες οι περιπτώσεις που δοµές ή ορυκτολογικά αθροίσµατα διαφορετικής ηλικίας µε τη διαδικασία της υπέρθεσης επικαλύπτουν το ένα το άλλο. Επισηµαίνεται βέβαια ότι πολλές φορές οι σχέσεις επικάλυψης ανάµεσα στις δοµές είναι δύσκολο να αποσαφηνισθούν και πολύ περισσότερο να "µεταφρασθούν" σε παραµορφωτικές φάσεις και µεταµορφικά γεγονότα. Εικ Το γεωδυναµικό περιβάλλον δηµιουργίας ενός πετρώµατος και η πορεία µέχρι την επιφάνεια είναι οι παράγοντες που διαµορφώνουν τον τεκτονικό ιστό (το σχήµα του ορογενετικού τόξου από Παπανικολάου 1986). Με άλλα λόγια η µελέτη και ερµηνεία των τεκτονικών µικροδοµών, τόσο από τεκτονική όσο και από πετρολογική άποψη, µας επιτρέπει να καταλήξουµε σε αυτό που λέµε P T t D path (P=πίεση, Τ=θερµοκρασία, t=χρόνος, D=παραµόρφωση και path=πορεία), που περιγράφει την τεκτονική και µεταµορφική ιστορία και εξέλιξη ενός πετρώµατος (Εικ. 1.3). Φυσικά ο προσδιορισµός των φάσεων παραµόρφωσης και µεταµόρφωσης θα µας οδηγήσει να συνειδητοποιήσουµε τα µεγάλα τεκτονικά γεγονότα και κύκλους µεταµόρφωσης που συνδέονται µε σηµαντικά γεωδυναµικά φαινόµενα στον κύκλο µιας ορογένεσης, όπως η κίνηση των πλακών, η σύγκρουση κλπ.

7 σελ. 7 Εικ Παραµορφωτικές φάσεις και µεταµορφικά γεγονότα. Στην εικ. a) παρουσιάζεται ένας απλός µεταµορφικός κύκλος, ενώ στην εικ. b) µια πιο σύνθετη κατάσταση µε περισσότερους του ενός κύκλους και υποκύκλους. Στο σηµείο αυτό επισηµαίνεται ότι τα µεταµορφικά γεγονότα είναι διαφορετικής "φύσης" από τις παραµορφωτικές φάσεις. Οι παραµορφωτικές φάσεις αντικατοπτρίζουν περιόδους µε έντονη παραµόρφωση ανάµεσα στις οποίες παρεµβάλλονται περίοδοι µε ελάχιστη ή και καθόλου παραµόρφωση. Αντίθετα τα µεταµορφικά γεγονότα αντικατοπτρίζουν µόνο το πέρασµα από τις κρίσιµες εκείνες συνθήκες P και Τα που είναι απαραίτητες για να ξεκινήσουν οι χηµικές αντιδράσεις που θα οδηγήσουν στη δηµιουργία ενός ή περισσοτέρων νέων ορυκτών στο πέτρωµα. Από τη στιγµή όµως που η παραµόρφωση έχει µια καταλυτική επίδραση στην αντίδραση µεταξύ των ορυκτών, πολύ συχνά µεταµορφικά γεγονότα ταυτίζονται σε γενικές γραµµές µε παραµορφωτικές φάσεις, ή πιο συγκεκριµένα πολλά ορυκτά της µεταµόρφωσης αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια µιας συγκεκριµένης παραµορφωτικής φάσης. Όπως προαναφέρθηκε, κατά τη διάρκεια του κύκλου της τεκτονοµεταµορφικής εξέλιξης ενός πετρώµατος, ή µιας ακολουθίας πετρωµάτων, οι νεότερες τεκτονικές δοµές έρχονται και επικαλύπτουν (overprint) τις παλαιότερες. Αυτός είναι και ο βασικός τρόπος της σχετικής χρονολόγησης των δοµών που δηµιουργούνται στις διάφορες παραµορφωτικές φάσεις, δεδοµένου ότι όλες οι νεότερες δοµές παραµορφώνουν, πτυχώνουν ή κόβουν τις παλαιότερες. Το ίδιο ισχύει και σε ότι αφορά στη διάκριση των µεταµορφικών γεγονότων, δεδοµένου ότι οι ορυκτολογικές παραγενέσεις των νεότερων από αυτά έρχονται και επικαλύπτουν αυτές των παλαιότερων (Εικ. 1.4). Εικ Oι σχέσεις επικάλυψης των τεκτονικών δο- µών µας παρέχουν τα απαραίτητα στοιχεία για τον προσδιορισµό των παρα- µορφωτικών φάσεων.

8 σελ. 8 Για παράδειγµα, παρατηρώντας την Εικ. 1.4 στην προηγούµενη σελίδα και βασιζόµενοι στη λογική της επικάλυψης µπορούµε να υποθέσουµε ότι η πρώτη παραµορφωτική φάση (µε µια συνιστώσα κατακόρυφης συµπίεσης vertical shortening) δηµιούργησε µια φύλλωση σε συνθήκες µεταµόρφωσης (πρώτο µεταµορφικό γεγονός) τέτοιες που ήταν κατάλληλες για τη δηµιουργία του βιοτίτη. Στη συνέχεια µια δεύτερη παραµορφωτική φάση (µε µια συνιστώσα πλάγιας συµπίεσης oblique shortening) δηµιούργησε µια δεύτερη φύλλωση (που τέµνει και επικαλύπτει την προηγούµενη) που συνοδεύεται από την παρουσία χλωρίτη που φανερώνει ένα δεύτερο µεταµορφικό γεγονός, σε συνθήκες χαµηλής µετα- µόρφωσης. Μια τρίτη παραµορφωτική φάση, η οποία δεν συνοδεύεται από κάποιο µετα- µορφικό γεγονός, δηµιούργησε τη διάρρηξη που τέµνει και µετακινεί τις δοµές που δηµιουργήθηκαν από τις προηγούµενες φάσεις. Εικ Επικαλυπτόµενες τεκτονικές δοµές και παραµορφωτικές φάσεις. Μια αντίστοιχη διαδοχή παραµορφωτικών φάσεων παρατηρείται και στην Εικ. 1.5 όπου κατά τη διάρκεια της πρώτης παραµορφωτικής φάσης (D 1 ) πτυχώνεται η στρώση S 0 και δηµιουργείται η φύλλωση S 1. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης παραµορφωτικής φάσης (D 2 ) πτυχώνονται και η S 0 και η S 1 και δηµιουργείται η S 2, ενώ κατά τη διάρκεια της τρίτης παραµορφωτικής φάσης πτυχώνονται όλες οι προηγούµενες επιφάνειες. Οι επιφάνειες S 1 & S 2 µπορεί να συνδέονται µε µεταµορφικά γεγονότα, αν οι συνθήκες είναι τέτοιες ώστε κατά µήκος τους να έχουν αναπτυχθεί νέα ορυκτά. Σε γενικές γραµµές η διάκριση παραµορφωτικών φάσεων από την ανάλυση του τεκτονικού ιστού των πετρωµάτων είναι µια διαδικασία η οποία απαιτεί πολύ µεγάλη προσοχή,

9 σελ. 9 δεδοµένου ότι ο κανόνας των επικαλυπτόµενων δοµών (του overprinting) παρουσιάζει και ορισµένες εξαιρέσεις. Τα προβλήµατα, λοιπόν, στη διάκριση των φάσεων παραµόρφωσης, συνοπτικά, είναι τα ακόλουθα: 1. Μπορεί να δηµιουργούνται επικαλυπτόµενες δοµές κατά τη διάρκεια της ίδιας παρα- µορφωτικής φάσης. Μη οµοαξονική προοδευτική παραµόρφωση µπορεί να δηµιουργήσει επικαλυπτόµενες δοµές χωρίς σηµαντική αλλαγή στον προσανατολισµό και το µέγεθος του γενικού εντατικού πεδίου. Το φαινόµενο αυτό είναι συχνό στα µυλονιτικά πετρώµατα που αναπτύσσονται σε ζώνες διάτµησης (βλπ. στα επόµενα κεφάλαια) όπου πολύ συχνά εντοπίζονται πτυχές (συνήθως sheath folds) που παραµορφώνουν µεν τη µυλονιτική φύλλωση (Εικ. 1.6), είναι όµως το αποτέλεσµα της ίδιας παραµορφωτικής φάσης, η οποία είναι υπεύθυνη τόσο για τη δηµιουργία της φύλλωσης όσο και για τη δηµιουργία της πτύχωσης. Εικ Σε συνθήκες µη οµοαξονικής προοδευτικής παραµόρφωσης µπορούν να δηµιουργηθούν επικαλυπτόµενες δοµές κατά τη διάρκεια της ίδιας παραµορφωτικής φάσης. 2. ιαφορετικές παραµορφωτικές φάσεις δεν είναι απαραίτητο να δηµιουργούν επικαλυπτόµενες δοµές. ύο διαφορετικές παραµορφωτικές φάσεις µε ίδιο προσανατολισµό εντατικού πεδίου και ίδιες συνθήκες µεταµόρφωσης δίνουν δοµές που είναι πολύ δύσκολο να διακριθούν αφού διαµορφώνουν µε τον ίδιο τρόπο τον τεκτονικό ιστό. Π.χ. µπορεί να υφίσταται µια παλαιότερη φύλλωση µε κεροστίλβη ηλικίας 2400 Μa, που έχει σχηµατισθεί σε συνθήκες αµφιβολιτικής φάσεως (Εικ. 1.7) η οποία επικαλύπτεται από µια νεότερη παραµορφωτική φάση, ηλικίας 1600 Ma, σε ίδιες συνθήκες µεταµόρφωσης κάτω από ένα εντατικό πεδίο µε περίπου ίδιο προσανατολισµό. Το αποτέλεσµα δεν θα είναι τίποτε περισσότερο από µια "δυναµοποίηση" (strengthening) τις παλαιότερης φύλλωσης και µόνο λεπτοµερείς µικροαναλύσεις στα ορυκτά θα µας αποκαλύψουν τα παραµορφωτικά και µεταµορφικά γεγονότα που έχουν συµβεί.

10 σελ. 10 Εικ ιαφορετικές παραµορφωτικές φάσεις δεν είναι απαραίτητο να δηµιουργούν επικαλυπτόµενες δοµές. 3. Μόνο η σχετική ηλικία των παραµορφωτικών φάσεων µπορεί να προσδιορισθεί. Πανοµοιότυπες επικαλυπτόµενες δοµές µπορεί να δηµιουργούνται είτε στον ίδιο είτε σε διαφορετικούς ορογενετικούς κύκλους. Π.χ. στην Εικ. 1.8 διακρίνεται µια παλαιότερη φύλλωση S 1 που επικαλύπτεται από ένα νεότερο πτυχοσχισµό (crenulation cleavage) S 2. Η φύλλωση µπορεί να είναι αρχαϊκής ηλικίας και ο πτυχοσχισµός φανεροζωϊκής, αλλά µπορεί επίσης και οι δύο αυτές δοµές να είναι το αποτέλεσµα µιας επώθησης ενός καλύµµατος και να έχουν δηµιουργηθεί µέσα σε µερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Εικ Προσδιορισµός σχετικής ηλικίας παραµορφωτικών φάσεων από επικαλυπτόµενες δοµές.

11 σελ. 11 Εικ βλπ. κείµενο. 4. Η σπουδαιότητα των παραµορφωτικών φάσεων εξαρτάται από την κλίµακα παρατήρησης. Κατά τη διάρκεια της δηµιουργίας µιας πτυχής η φύλλωση που δηµιουργείται παράλληλα µε τα αξονικά επίπεδα µπορεί να περιστραφεί σε ακραίες τιµές και να δώσει ένα τοπικό πτυχοσχισµό (crenulation cleavage) που επικαλύπτει την αρχική φύλλωση (Εικ. 1.9). Και οι δύο αυτές δοµές όµως έχουν σχηµατισθεί κατά τη διάρκεια της ίδιας παραµορφωτικής φάσης. Εξετάζοντας λοιπόν την παραµόρφωση σε κλίµακα λεπτής τοµής ή κλίµακα τοµής δρόµου µπορεί να διακρίνω επικαλυπτόµενες δοµές που δείχνουν δύο παραµορφωτικές φάσεις. Αντίθετα εξετάζοντας την παραµόρφωση σε κλίµακα µεγάλης περιοχής διακρίνω ότι και οι δύο αυτές δοµές αποτελούν µέρη της ίδιας παραµορφωτικής φάσης. 5. Οι παραµορφωτικές φάσεις µπορεί να είναι διαχρονικές. Η παραµόρφωση µπορεί να επηρεάζει τα πετρώµατα µε ένα προοδευτικό και διαχρονικό τρόπο, όπως π.χ σε ένα πρίσµα συσσώρευσης σε µια ζώνη καταβύθισης (Εικ. 1.10). Στο σηµείο Β δηµιουργείται µια πρώτη φύλλωση (D 1 ) ενώ στο σηµείο C (που έχει ήδη περάσει από την περιοχή του σηµείου Β) δηµιουργείται µια νεότερη δοµή (D 2 ) που επικαλύπτει την παλαιά φύλλωση. Αυτό σηµαίνει ότι το D 2 στην θέση C µπορεί να είναι ισόχρονο ή και παλαιότερο από το D 1 στη θέση Β. Εικ Ο διαχρονικός χαρακτήρας των παραµορφωτικών φάσεων σε συνθήκες προοδευτικής παραµόρφωσης.

12 σελ. 12 Στη συνέχεια παρατίθενται τα κριτήρια εκείνα που βοηθούν να αποσαφηνισθεί αν επικαλυπτόµενες δοµές αντιστοιχούν σε διαφορετικές παραµορφωτικές φάσεις (Εικ. 1.11). a b c d e f Εικ Κριτήρια διάκρισης παραµορφωτικών φάσεων (βλπ. κείµενο).

13 σελ. 13 a) ύο επικαλυπτόµενες φυλλώσεις που χαρακτηρίζονται από παραγενέσεις που προϋποθέτουν διαφορετικό βαθµό µεταµόρφωσης, πρέπει να ανήκουν σε διαφορετικές παρα- µορφωτικές φάσεις. b) Φυλλώσεις που, σε επίπεδο λεπτής τοµής, επικαλύπτουν η µία την άλλη αντιπροσωπεύουν διαφορετικές παραµορφωτικές φάσεις, αν και εξαιρέσεις, όπως τα oblique fabrics και τα shear band cleavages (βλπ. στα επόµενα), υπάρχουν. c) Επικαλυπτόµενες φάσεις πτυχώσεων, που τα αξονικά τους επίπεδα έχουν γωνιακή σχέση, αντιπροσωπεύουν διαφορετικές παραµορφωτικές φάσεις. Προσοχή χρειάζεται στην περίπτωση ισοκλινών επαναπτυχώσεων µε παράλληλους άξονες (Type III κατά Ramsay), που µπορεί να σχηµατίζονται κατά τη διάρκεια της ίδιας παραµορφωτικής φάσης. d) Boudins που έχουν υποστεί βράχυνση (shortened boudins), σχηµατίζονται συνήθως από την επικάλυψη δύο παραµορφωτικών φάσεων. Η πρώτη φάση (extension) δηµιουργεί τα boudins και η δεύτερη φάση (shortening) δηµιουργεί τα shortened boudins. e) Μερικές εσωτερικές δοµές σε πορφυροκλάστες (βλπ. στα επόµενα) αντιπροσωπεύουν διαφορετικές φάσεις παραµόρφωσης. f) Οι φλέβες και οι κοίτες πολύ συχνά είναι σηµαντικές δοµές που βοηθούν να διακριθούν οι παραµορφωτικές φάσεις και οι φυλλώσεις που σχετίζονται µε αυτές.

14 σελ. 14

Μικροτεκτονική - Τεκτονική Ανάλυση

Μικροτεκτονική - Τεκτονική Ανάλυση Μικροτεκτονική - Τεκτονική Ανάλυση Ενότητα 1: Το πλαίσιο εργασίας της Μικροτεκτονικής Στυλιανός Λόζιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Παρουσίαση 1 ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΤΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

8. Ασκήσεις. σελ Γενικά

8. Ασκήσεις. σελ Γενικά σελ. 135 8. Ασκήσεις 8.1 Γενικά Στο κεφάλαιο αυτό θα δοθούν ορισµένες ασκήσεις, που θα βοηθήσουν τους ενδιαφερόµενους να κατανοήσουν και να εµπεδώσουν την ύλη που παρουσιάστηκε στα προηγούµενα κεφάλαια.

Διαβάστε περισσότερα

7. ειγµατοληψία και κατασκευή Λεπτών Τοµών

7. ειγµατοληψία και κατασκευή Λεπτών Τοµών σελ. 129 7. ειγµατοληψία και κατασκευή Λεπτών Τοµών 7.1 Γενικά Στο κεφάλαιο αυτό θα αναφερθούν ορισµένα "µυστικά" που αφορούν στην επιλογή της θέσης και τον τρόπο δειγµατοληψίας στην ύπαιθρο, στην προετοιµασία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Τα στοιχεία του τεκτονικού ιστού που καθορίζουν και διαµορφώνουν µια φύλλωση είναι τα ακόλουθα (Εικ. 4.1):

Τα στοιχεία του τεκτονικού ιστού που καθορίζουν και διαµορφώνουν µια φύλλωση είναι τα ακόλουθα (Εικ. 4.1): σελ. 49 4. Φύλλωση Γράµµωση 4.1 Εισαγωγή Πολλές µικροδοµές σε ένα πέτρωµα καθορίζονται από τον προτιµητέο προσανατολισµό των ορυκτών ή άλλων στοιχείων του τεκτονικού ιστού. Με τον τρόπο αυτό δηµιουργούνται

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 9: Αναγνώριση των πτυχών στην ύπαιθρο

Κεφάλαιο 9: Αναγνώριση των πτυχών στην ύπαιθρο Κεφάλαιο 9: Αναγνώριση των πτυχών στην ύπαιθρο Σύνοψη Η γεωμετρία των κανονικών επαφών βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το γεωδυναμικό περιβάλλον και την ηλικία που έχει δημιουργηθεί ο γεωλογικός σχηματισμός.

Διαβάστε περισσότερα

4 o ΦΥΛΛΩΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΩΣΕΙΣ ΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ

4 o ΦΥΛΛΩΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΩΣΕΙΣ ΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ 4 o ΦΥΛΛΩΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΩΣΕΙΣ ΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Διαμπερείς, σχετικά επίπεδες δομές σε ένα πέτρωμα Πρωτογενής Δευτερογενής τεκτονική 1 ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΦΥΛΛΩΣΗ Σχετίζεται με τις διαδικασίες που δημιουργούν τα πετρώματα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΞΟ. Γεωλογική εξέλιξη της Ελλάδας Το Ελληνικό τόξο

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΞΟ. Γεωλογική εξέλιξη της Ελλάδας Το Ελληνικό τόξο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΞΟ Γεωλογική εξέλιξη της Ελλάδας Το Ελληνικό τόξο ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Γεωλογική εξέλιξη της Ελλάδας Ο Ελλαδικός χώρος µε την ευρεία γεωγραφική έννοια του όρου, έχει µια σύνθετη γεωλογικοτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ενότητα 10: Ζώνες διάτμησης. Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ενότητα 10: Ζώνες διάτμησης. Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ενότητα 10: Ζώνες διάτμησης Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Άδειες Χρήσεις Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 12: Επεξεργασία δεδομένων και σύνθεση γεωλογικού χάρτη

Κεφάλαιο 12: Επεξεργασία δεδομένων και σύνθεση γεωλογικού χάρτη Κεφάλαιο 12: Επεξεργασία δεδομένων και σύνθεση γεωλογικού χάρτη Σύνοψη Όταν πλέον έχουμε ολοκληρώσει την εργασία στην ύπαιθρο και έχουμε συγκεντρώσει όλα τα δεδομένα που χρειαζόμαστε, επιστρέφουμε στη

Διαβάστε περισσότερα

Γεωθερμική έρευνα - Ερευνητικές διαδικασίες

Γεωθερμική έρευνα - Ερευνητικές διαδικασίες Γεωθερμική έρευνα - Ερευνητικές διαδικασίες Tεχνικο οικονομικοί παράγοντες για την αξιολόγηση της οικονομικότητας των γεωθερμικών χρήσεων και της «αξίας» του ενεργειακού προϊόντος: η θερμοκρασία, η παροχή

Διαβάστε περισσότερα

Η δομή των πετρωμάτων ως παράγοντας ελέγχου του αναγλύφου

Η δομή των πετρωμάτων ως παράγοντας ελέγχου του αναγλύφου Κεφάλαιο 11 ο : Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Η δομή των πετρωμάτων ως παράγοντας ελέγχου του αναγλύφου Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούμε με τις δευτερογενείς μορφές του αναγλύφου που προκύπτουν από τη δράση της

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Χριστίνα Στουραϊτη

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Χριστίνα Στουραϊτη 1 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Χριστίνα Στουραϊτη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑΣ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2016-2017 ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΗΜ/ΝΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ 1 η Τετ 22/2/17 Εισαγωγή-

Διαβάστε περισσότερα

Δυναμική Γεωλογία. Ενότητα 1: Οι Κύριες Τεκτονικές Μεγαδομές του Πλανήτη

Δυναμική Γεωλογία. Ενότητα 1: Οι Κύριες Τεκτονικές Μεγαδομές του Πλανήτη Δυναμική Γεωλογία Ενότητα 1: Οι Κύριες Τεκτονικές Μεγαδομές του Πλανήτη Στυλιανός Λόζιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Οι Κύριες Τεκτονικές Μεγαδομές του Πλανήτη Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 10: Αναγνώριση και απεικόνιση τεκτονικών στοιχείων και δομών

Κεφάλαιο 10: Αναγνώριση και απεικόνιση τεκτονικών στοιχείων και δομών Κεφάλαιο 10: Αναγνώριση και απεικόνιση τεκτονικών στοιχείων και δομών Σύνοψη Κατά τη σύνταξη ενός γεωλογικού χάρτη ο γεωλόγος πρέπει να διακρίνει, να μετρήσει και να αναλύσει πληθώρα γεωλογικών δομών.

Διαβάστε περισσότερα

Συµπλέγµατα Εισαγωγή. Μεταµορφικού Πυρήνα ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Συµπλέγµατα Εισαγωγή. Μεταµορφικού Πυρήνα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 Συµπλέγµατα Μεταµορφικού Πυρήνα 10.1 Εισαγωγή Όπως αναφέρθηκε στο προηγούµενο κεφάλαιο τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται αρκετή συζήτηση για τις οροσειρές που προέρχονται από µεγάλης κλίµακας

Διαβάστε περισσότερα

5. Πετρώµατα Ρηξιγενών Ζωνών (Fault Rocks) και Ζώνες ιάτµησης (Shear Zones)

5. Πετρώµατα Ρηξιγενών Ζωνών (Fault Rocks) και Ζώνες ιάτµησης (Shear Zones) σελ. 77 5. Πετρώµατα Ρηξιγενών Ζωνών (Fault Rocks) και Ζώνες ιάτµησης (Shear Zones) 5.1 Εισαγωγή Γενικά, η παραµόρφωση στα πετρώµατα δεν κατανέµεται οµοιογενώς µέσα στη µάζα τους. Συνήθως δηµιουργούνται

Διαβάστε περισσότερα

6. οµές σε Χώρους ιεύρυνσης (Dilatation Sites) Πορφυροβλάστες (Porphyroblasts)

6. οµές σε Χώρους ιεύρυνσης (Dilatation Sites) Πορφυροβλάστες (Porphyroblasts) σελ. 101 6. οµές σε Χώρους ιεύρυνσης (Dilatation Sites) Πορφυροβλάστες (Porphyroblasts) 6.1 Γενικά Στο κεφάλαιο αυτό θα δοθούν ορισµένα στοιχεία τα οποία χρησιµοποιούνται στη Μικροτεκτονική για τη µελέτη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΩΝ ΤΑΣΕΩΝ Εισαγωγή: Η σεισμικότητα μιας περιοχής χρησιμοποιείται συχνά για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικών με τις τεκτονικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα εκεί. Από τα τέλη του

Διαβάστε περισσότερα

2. Τεκτονική Ροή και Παραµόρφωση

2. Τεκτονική Ροή και Παραµόρφωση σελ. 15 2. Τεκτονική Ροή και Παραµόρφωση 2.1 Γενικές έννοιες Παρατηρώντας και εξετάζοντας τον τελικό τεκτονικό ιστό ενός πετρώµατος σήµερα, όπως αυτός έχει διαµορφωθεί µέσα στο χρόνο, πιθανώς να µπορέσουµε

Διαβάστε περισσότερα

13/11/2013. Η Μάζα της Ροδόπης

13/11/2013. Η Μάζα της Ροδόπης Η Μάζα της Ροδόπης 1 Γεωτεκτονική θέση Περιλαμβάνει τον ορεινό όγκο της Ροδόπης, στη Θράκη, Ν. Βουλγαρία, Αν. Μακεδονία και τη Θάσο Παλιότερα συμπεριλάμβανε την Σερβομακεδονική Βρίσκεται μεταξύ ιναρικού

Διαβάστε περισσότερα

Ερµηνεία Τοπογραφικού Υποβάθρου στη Σύνταξη και Χρήση Γεωλoγικών Χαρτών

Ερµηνεία Τοπογραφικού Υποβάθρου στη Σύνταξη και Χρήση Γεωλoγικών Χαρτών ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Επιµέλεια: ηµάδη Αγόρω Ερµηνεία Τοπογραφικού Υποβάθρου στη Σύνταξη και Χρήση Γεωλoγικών Χαρτών ΙΣΟΫΨΕΙΣ ΚΑΜΠΥΛΕΣ: είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ενότητα 2: Συνθήκες Παραμόρφωσης. Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ενότητα 2: Συνθήκες Παραμόρφωσης. Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ενότητα 2: Συνθήκες Παραμόρφωσης Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Άδειες Χρήσεις Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργά ρήγµατα. Ειδικότερα θέµατα: Ο σεισµός ως φυσικό φαινόµενο. Ενεργά ρήγµατα στον Ελλαδικό χώρο και παρακολούθηση σεισµικής δραστηριότητας.

Ενεργά ρήγµατα. Ειδικότερα θέµατα: Ο σεισµός ως φυσικό φαινόµενο. Ενεργά ρήγµατα στον Ελλαδικό χώρο και παρακολούθηση σεισµικής δραστηριότητας. Ενεργά ρήγµατα. Ειδικότερα θέµατα: Ο σεισµός ως φυσικό φαινόµενο. Ενεργά ρήγµατα στον Ελλαδικό χώρο και παρακολούθηση σεισµικής δραστηριότητας. Σκοποί του προγράµµατος είναι η εξοικείωση µε το φαινόµενο

Διαβάστε περισσότερα

Αυλακογένεση. Ιδανικές συνθήκες: ένα μανδυακό μανιτάρι κινείται κατακόρυφα σε όλους τους βραχίονες (ράχες).

Αυλακογένεση. Ιδανικές συνθήκες: ένα μανδυακό μανιτάρι κινείται κατακόρυφα σε όλους τους βραχίονες (ράχες). Αυλακογένεση Αυλακογένεση Γένεση αύλακας Δημιουργία τάφρου, οριοθετημένης από ρήγματα μεγάλου μήκους και μεγάλης κλίσης Θεωρείται ότι είναι το αποτέλεσμα της εξέλιξης ενός τριπλού σημείου Τ-Τ-Τ ή Τ-Τ-F

Διαβάστε περισσότερα

Αυλακογένεση Γένεση και εξέλιξη ενός µανδυακού µανιταριού, δηµιουργώντας τριπλά σηµεία συνάντησης

Αυλακογένεση Γένεση και εξέλιξη ενός µανδυακού µανιταριού, δηµιουργώντας τριπλά σηµεία συνάντησης Αυλακογένεση Αυλακογένεση Γένεση και εξέλιξη ενός µανδυακού µανιταριού, δηµιουργώντας τριπλά σηµεία συνάντησης Α: άνοδος µανδυακού µανιταριού που συνδέεται µε ηφαιστειότητα Β: δηµιουργία ραχών RRR C: εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικό Περιβάλλον ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Φυσικό Περιβάλλον ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Κεφάλαιο 1 ο : Εισαγωγή ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Φυσική Γεωγραφία ονοµάζουµε την επιστήµη που µελετά το σύνολο των φυσικών διεργασιών που συµβαίνουν στην επιφάνεια της γης και διαµορφώνουν τις φυσικές ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ DEFORMATION PHASES & METAMORPHIC EVENTS

ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ DEFORMATION PHASES & METAMORPHIC EVENTS ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ DEFORMATION PHASES & METAMORPHIC EVENTS ΜΕΤΑΜΟΡΦΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Μεταμορφικά γεγονότα Παραμορφωτικές φάσεις Ανάπτυξη συγκεκριμένων μεταμορφικών ορυκτών σε κάθε φάση

Διαβάστε περισσότερα

Γνωρίζοντας τι θα χαρτογραφήσουμε. i) Γεωλογικούς σχηματισμούς (πετρώματα), ii) Επαφές (όρια), iii) Τεκτονικές δομές & στοιχεία, iv) Άλλα

Γνωρίζοντας τι θα χαρτογραφήσουμε. i) Γεωλογικούς σχηματισμούς (πετρώματα), ii) Επαφές (όρια), iii) Τεκτονικές δομές & στοιχεία, iv) Άλλα Γνωρίζοντας τι θα χαρτογραφήσουμε 1 i) Γεωλογικούς σχηματισμούς (πετρώματα), ii) Επαφές (όρια), iii) Τεκτονικές δομές & στοιχεία, iv) Άλλα ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΓΣΠ

Εισαγωγή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΓΣΠ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΓΣΠ Τα τελευταία 25 χρόνια, τα προβλήµατα που σχετίζονται µε την διαχείριση της Γεωγραφικής Πληροφορίας αντιµετωπίζονται σε παγκόσµιο αλλά και εθνικό επίπεδο µε την βοήθεια των Γεωγραφικών

Διαβάστε περισσότερα

Τεκτονική Γεωλογία. Ενότητα 2: Τάσεις, παραμορφώσεις και θραυσιγενείς δομές. Στυλιανός Λόζιος

Τεκτονική Γεωλογία. Ενότητα 2: Τάσεις, παραμορφώσεις και θραυσιγενείς δομές. Στυλιανός Λόζιος Τεκτονική Γεωλογία Ενότητα 2: Τάσεις, παραμορφώσεις και θραυσιγενείς δομές Στυλιανός Λόζιος Σχολή Θετικών Επιστημών, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Στοιχεία αυτοαξιολόγησης 1. Ερώτηση 1: Δυνάμεις

Διαβάστε περισσότερα

8. Υπολογισµός Α.Υ. επαφής σε τυχαία θέση: Το «πρόβληµα» της γεώτρησης

8. Υπολογισµός Α.Υ. επαφής σε τυχαία θέση: Το «πρόβληµα» της γεώτρησης 8. Υπολογισµός Α.Υ. επαφής σε τυχαία θέση: Το «πρόβληµα» της γεώτρησης 1. Γενικά... 78 2. Γεώτρηση σε απλά κεκλιµένα στρώµατα... 78 3. Γεώτρηση σε διερρηγµένα στρώµατα... 81 4. Γεώτρηση σε ασύµφωνα στρώµατα...

Διαβάστε περισσότερα

"Ανατοµία" των Ορογενετικών Ζωνών

Ανατοµία των Ορογενετικών Ζωνών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 "Ανατοµία" των Ορογενετικών Ζωνών 9.1 Τεκτονική Ιστορία και Εξέλιξη Στα προηγούµενα κεφάλαια αναλύθηκαν οι σύγχρονες κινήσεις των πλακών και η γεωλογική τους σηµασία. Έχοντας λοιπόν υπόψη τα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (DISLOCATIONS )

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (DISLOCATIONS ) ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (DISLOCATIONS ) 1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ Η αντοχή και η σκληρότητα είναι μέτρα της αντίστασης ενός υλικού σε πλαστική παραμόρφωση Σε μικροσκοπική κλίμακα, πλαστική παραμόρφωση : - συνολική κίνηση μεγάλου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ «ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ» Ονοµατεπώνυµο...ΑΜ...

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ «ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ» Ονοµατεπώνυµο...ΑΜ... ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ «ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ» ΑΣΚΗΣΗ 2 η Μετρήσεις µε το µικροσκόπιο Κ. Φασσέας. Ονοµατεπώνυµο...ΑΜ... Σκοπός της άσκησης είναι: Να µάθουµε πώς γίνεται η

Διαβάστε περισσότερα

4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα

4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα 4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα απλά εντυπωσιακά Μαστή Χριστίνα ΠΕ0401 Οπάλιο Αµέθυστος Χαλαζίας Αζουρίτης Ορυκτό Ορυκτά είναι φυσικά, στερεά και οµογενή σώµατα της λιθόσφαιρας που κάτω από ορισµένες συνθήκες πίεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ασκήσεις Εργαστηρίου. (Εργαστήριο Γεωλογίας-Παλαιοντολογίας) Καθ. Αδαμάντιος Κίλιας

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ασκήσεις Εργαστηρίου. (Εργαστήριο Γεωλογίας-Παλαιοντολογίας) Καθ. Αδαμάντιος Κίλιας ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ασκήσεις Εργαστηρίου (Εργαστήριο Γεωλογίας-Παλαιοντολογίας) Καθ. Αδαμάντιος Κίλιας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 2013-2014 ΑΣΚΗΣΗ 1 ΡΟΔΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ Δίνονται οι παρακάτω παρατάξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Γεωλογείν περί Σεισμών...3. 2. Λιθοσφαιρικές πλάκες στον Ελληνικό χώρο... 15. 3. Κλάδοι της Γεωλογίας των σεισμών...

ΜΕΡΟΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Γεωλογείν περί Σεισμών...3. 2. Λιθοσφαιρικές πλάκες στον Ελληνικό χώρο... 15. 3. Κλάδοι της Γεωλογίας των σεισμών... ΜΕΡΟΣ 1 1. Γεωλογείν περί Σεισμών....................................3 1.1. Σεισμοί και Γεωλογία....................................................3 1.2. Γιατί μελετάμε τους σεισμούς...........................................

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Η αποσάθρωση ορίζεται σαν η διάσπαση και η εξαλλοίωση των υλικών κοντά στην επιφάνεια της Γης, µε τοσχηµατισµό προιόντων που είναι σχεδόν σε ισορροπία µε τηνατµόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και τη

Διαβάστε περισσότερα

3. Μηχανισµοί Παραµόρφωσης

3. Μηχανισµοί Παραµόρφωσης σελ. 29 3. Μηχανισµοί Παραµόρφωσης 3.1 Εισαγωγή Η παραµόρφωση των πετρωµάτων καθορίζεται από πολλές διαδικασίες που λαµβάνουν χώρα σε επίπεδο ορυκτού δηλαδή σε επίπεδο κρυστάλλων και κόκκων. Οι διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ. Β) Τι ονομάζουμε μαζικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται;

ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ. Β) Τι ονομάζουμε μαζικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται; ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ Α) Τι ονομάζουμε ατομικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται; Β) Τι ονομάζουμε μαζικό αριθμό ενός στοιχείου και με ποιο γράμμα συμβολίζεται; Γ) Πως συμβολίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Μεταμορφωμένα Πετρώματα

Μεταμορφωμένα Πετρώματα Μεταμορφωμένα Πετρώματα Προέρχονται από προϋπάρχοντα πετρώματα όταν βρεθούν σε συνθήκες P - T διαφορετικές από αυτές που επικρατούσαν κατά τη δημιουργία τους. Μεταμόρφωση Ορυκτολογική, ιστολογική ή/και

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Β Λυκειου, Γενικής Παιδείας 3ο Φυλλάδιο - Ορµή / Κρούση

Φυσική Β Λυκειου, Γενικής Παιδείας 3ο Φυλλάδιο - Ορµή / Κρούση Φυσική Β Λυκειου, Γενικής Παιδείας - Ορµή / Κρούση Επιµέλεια: Μιχάλης Ε. Καραδηµητρίου, MSc Φυσικός http://perifysikhs.wordpress.com 1 Σύστηµα Σωµάτων - Εσωτερικές & Εξωτερικές υνάµεις ύο ή περισσότερα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (# 252) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ 9 η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΛΙΓΗ ΘΕΩΡΙΑ Στην προηγούμενη διάλεξη μάθαμε ότι υπάρχουν διάφορες μορφές έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

Μεγεθυντικός φακός. 1. Σκοπός. 2. Θεωρία. θ 1

Μεγεθυντικός φακός. 1. Σκοπός. 2. Θεωρία. θ 1 Μεγεθυντικός φακός 1. Σκοπός Οι μεγεθυντικοί φακοί ή απλά μικροσκόπια (magnifiers) χρησιμοποιούνται για την παρατήρηση μικροσκοπικών αντικειμένων ώστε να γίνουν καθαρά παρατηρήσιμες οι λεπτομέρειες τους.

Διαβάστε περισσότερα

11 Το ολοκλήρωµα Riemann

11 Το ολοκλήρωµα Riemann Το ολοκλήρωµα Riem Το πρόβληµα υπολογισµού του εµβαδού οποιασδήποτε επιφάνειας ( όπως κυκλικοί τοµείς, δακτύλιοι και δίσκοι, ελλειπτικοί δίσκοι, παραβολικά και υπερβολικά χωρία κτλ) είναι γνωστό από την

Διαβάστε περισσότερα

«γεωλογικοί σχηματισμοί» όρια εδάφους και βράχου

«γεωλογικοί σχηματισμοί» όρια εδάφους και βράχου «γεωλογικοί σχηματισμοί» έδαφος (soil) είναι ένα φυσικό σύνολο ορυκτών κόκκων που μπορούν να διαχωριστούν με απλές μηχανικές μεθόδους (π.χ. ανακίνηση μέσα στο νερό) όρια εδάφους και βράχου όλα τα υπόλοιπα

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικό εντατικό πεδίο και Μέτρηση των τάσεων in-situ

Φυσικό εντατικό πεδίο και Μέτρηση των τάσεων in-situ Φυσικό εντατικό πεδίο και Μέτρηση των τάσεων in-situ 1 Φυσικό εντατικό πεδίο Βασική γνώση της διεύθυνσης του εντατικού πεδίου Οριακές συνθήκες για την ανάλυση HMAX > hmin v HMAX Εντατική κατάσταση του

Διαβάστε περισσότερα

Κατεύθυνση:«Τεχνικής Γεωλογία και Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία»

Κατεύθυνση:«Τεχνικής Γεωλογία και Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ» Κατεύθυνση:«Τεχνικής Γεωλογία και Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία» Βασικά εργαλεία Τεχνικής Γεωλογίας και Υδρογεωλογίας Επικ. Καθηγ. Μαρίνος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ενότητα 13: Σχισμός. Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. Ενότητα 13: Σχισμός. Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ενότητα 13: Σχισμός Παρασκευάς Ξυπολιάς Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Άδειες Χρήσεις Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΕΔΑΦΟ- -ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Τι είναι η Γεωλογία; Γεωλογία είναι η επιστήμη που μελετά την Γη, και κυρίως το στερεό τμήμα της, δηλαδή τα

Διαβάστε περισσότερα

Μεταμορφισμός στον Ελληνικό χώρο

Μεταμορφισμός στον Ελληνικό χώρο Μεταμορφισμός στον Ελληνικό χώρο Ιωάννης Ηλιόπουλος Παγκόσμια Γεωδυναμική 1 Η θέση της Ελλάδας στο Παγκόσμιο γεωτεκτονικό σύστημα 2 Γεωλογική τοποθέτηση η της Ελλάδας στον Ευρωπαϊκό χώρο Πανάρχαια Ευρώπη:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ Θέµα Α Στις ερωτήσεις -4 να βρείτε τη σωστή απάντηση. Α. Για κάποιο χρονικό διάστηµα t, η πολικότητα του πυκνωτή και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 7 ο Β. ΜΑΡΙΝΟΣ, Επ. ΚΑΘ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Β. ΧΡΗΣΤΑΡΑΣ, ΚΑΘ. Φεβρουάριος 2015 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. Πλαστικότητα, Διαρροή, Ολκιμότητα

ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. Πλαστικότητα, Διαρροή, Ολκιμότητα ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Πλαστικότητα, Διαρροή, Ολκιμότητα Διαρροή (Yielding) Αντοχή σε διαρροή (yield strength) είναι η τάση πέρα από την οποία το υλικό επιδεικνύει πλαστική συμπεριφορά

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών

Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών Θεματική Ενότητα 4: Διαδικασίες σε υψηλές θερμοκρασίες Τίτλος: Διαδικασίες μετασχηματισμού των φάσεων Ονόματα Καθηγητών: Κακάλη Γλυκερία, Ρηγοπούλου Βασιλεία Σχολή Χημικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΩΣΗ ΣΧΙΣΜΟς ΦΥΛΛΩΣΗ ΣΧΙΣΤΟΤΗΤΑ ΔΙΑΚΛΑΣΗ ΡΗΓΜΑ

ΣΤΡΩΣΗ ΣΧΙΣΜΟς ΦΥΛΛΩΣΗ ΣΧΙΣΤΟΤΗΤΑ ΔΙΑΚΛΑΣΗ ΡΗΓΜΑ ΣΤΡΩΣΗ ΣΧΙΣΜΟς ΦΥΛΛΩΣΗ ΣΧΙΣΤΟΤΗΤΑ ΔΙΑΚΛΑΣΗ ΡΗΓΜΑ 1. Προσανατολισμός (orientation) 2. Απόσταση (spacing) 3. Εξάπλωση- Συνέχεια (persistence) 4. Αντοχή τοιχωμάτων (wall strength) 5. Τραχύτητα (roughness)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩ ΥΝΑΜΙΚΗ. Φυσική της Λιθόσφαιρας Κεφάλαιο 7. Καθ. Αναστασία Κυρατζή. Κυρατζή Α. "Φυσική της Λιθόσφαιρας"

ΓΕΩ ΥΝΑΜΙΚΗ. Φυσική της Λιθόσφαιρας Κεφάλαιο 7. Καθ. Αναστασία Κυρατζή. Κυρατζή Α. Φυσική της Λιθόσφαιρας ΓΕΩ ΥΝΑΜΙΚΗ Φυσική της Λιθόσφαιρας Κεφάλαιο 7 Καθ. Αναστασία Κυρατζή Κυρατζή Α. "Φυσική της Λιθόσφαιρας" 1 Εισαγωγή Υπόθεση της Μετάθεσης των ηπείρων Wegener 1912 Υπόθεση της Επέκτασης του θαλάσσιου πυθµένα

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση 1 ΙΑΝΥΣΜΑΤΑ

Παρουσίαση 1 ΙΑΝΥΣΜΑΤΑ Παρουσίαση ΙΑΝΥΣΜΑΤΑ Παρουσίαση η Κάθετες συνιστώσες διανύσµατος Παράδειγµα Θα αναλύσουµε το διάνυσµα v (, ) σε δύο κάθετες µεταξύ τους συνιστώσες από τις οποίες η µία να είναι παράλληλη στο α (3,) Πραγµατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 6 η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΣΥΝΕΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Η/Υ ΤΩΝ

ΑΣΚΗΣΗ 6 η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΣΥΝΕΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Η/Υ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 6 η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΣΥΝΕΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Η/Υ ΤΩΝ ΠΙΘΑΝΩΝ ΑΣΤΟΧΙΩΝ ΑΥΤΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

sin ϕ = cos ϕ = tan ϕ =

sin ϕ = cos ϕ = tan ϕ = Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΗ 1 ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ 1 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ MQN ΣΕ ΟΚΟ ιδάσκων: Αριστοτέλης Ε. Χαραλαµπάκης Εισαγωγή Με το παράδειγµα αυτό αναλύεται

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr

Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr Γεωχημεία του Rb και του Sr To Rb ανήκει στα αλκάλια, όπως και το Κ. To Sr ανήκει στις αλκαλικές γαίες, όπως και το μαγνήσιο και το ασβέστιο. Τα ουδέτερα άτομα των αλκαλίων έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8 Ανισοτροπία

Κεφάλαιο 8 Ανισοτροπία Κεφάλαιο 8 Ανισοτροπία Την ανισοτροπία στη μηχανική συμπεριφορά των πετρωμάτων δυνάμεθα να διακρίνουμε σε σχέση με την παραμορφωσιμότητα και την αντοχή τους. 1 Ανισοτροπία της παραμορφωσιμότητας 1.1 Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή Άσκηση Φωτογεωλογίας (Dra)

Εργαστηριακή Άσκηση Φωτογεωλογίας (Dra) Εργαστηριακή Άσκηση Φωτογεωλογίας (Dra) Δίνονται αεροφωτογραφίες για στερεοσκοπική παρατήρηση. Ο βορράς είναι προσανατολισμένος προς τα πάνω κατά την ανάγνωση των γραμμάτων και των αριθμών. Ερωτήσεις:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΩΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ 1 Εκφώνηση Από την υπαίθρια έρευνα σε μία περιοχή προέκυψε ο γεωλογικός χάρτης του σχήματος 1. Σε αυτόν φαίνεται ότι ο γρανίτης έρχεται σε επαφή με σχιστόλιθο,

Διαβάστε περισσότερα

Προσανατολισµός ονοµάζεται ο καθορισµός της θέσης των σηµείων του ορίζοντα. Το να γνωρίζουµε να προσανατολιζόµαστε σωστά, είναι χρήσιµο για όλους

Προσανατολισµός ονοµάζεται ο καθορισµός της θέσης των σηµείων του ορίζοντα. Το να γνωρίζουµε να προσανατολιζόµαστε σωστά, είναι χρήσιµο για όλους Προσανατολισµός ονοµάζεται ο καθορισµός της θέσης των σηµείων του ορίζοντα. Το να γνωρίζουµε να προσανατολιζόµαστε σωστά, είναι χρήσιµο για όλους µας. Ένας µεγάλος αριθµός ατυχηµάτων οφείλεται, άµεσα ή

Διαβάστε περισσότερα

Μικροτεκτονική - Τεκτονική Ανάλυση

Μικροτεκτονική - Τεκτονική Ανάλυση Μικροτεκτονική - Τεκτονική Ανάλυση Ενότητα 1: Φύλλωση και Σχισμός Στυλιανός Λόζιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Παρουσίαση 3 Φύλλωση (με γραμμώσεις) στην ύπαιθρο Φυλλώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 10 Περιστροφική Κίνηση. Copyright 2009 Pearson Education, Inc.

Κεφάλαιο 10 Περιστροφική Κίνηση. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Κεφάλαιο 10 Περιστροφική Κίνηση Περιεχόµενα Κεφαλαίου 10 Γωνιακές Ποσότητες Διανυσµατικός Χαρακτήρας των Γωνιακών Ποσοτήτων Σταθερή γωνιακή Επιτάχυνση Ροπή Δυναµική της Περιστροφικής Κίνησης, Ροπή και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 4η ΑΣΥΝΕΧΕΙΕΣ ΒΡΑΧΩΔΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥΣ

ΑΣΚΗΣΗ 4η ΑΣΥΝΕΧΕΙΕΣ ΒΡΑΧΩΔΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥΣ ΑΣΚΗΣΗ 4η ΑΣΥΝΕΧΕΙΕΣ ΒΡΑΧΩΔΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥΣ Ασυνέχειες βραχομάζας Σημαντικό ρόλο στη γεωμηχανική συμπεριφορά της βραχομάζας παίζουν ο αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓENIKA Θερµική κατεργασία είναι σύνολο διεργασιών που περιλαµβάνει τη θέρµανση και ψύξη µεταλλικού προϊόντος σε στερεά κατάσταση και σε καθορισµένες θερµοκρασιακές και χρονικές συνθήκες.

Διαβάστε περισσότερα

Επιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής

Επιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής Επιστήμη των Υλικών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Φυσικής 2017 Α. Δούβαλης Ατέλειες, διαταραχές και σχέση τους με τις μηχανικές ιδιότητες των στερεών (μεταλλικά στερεά) μικτή διαταραχή διαταραχή κοχλία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Ι ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ βασική απαίτηση η απόκτηση της αναγκαίας γνώσης της συμπεριφοράς του «Εδάφους Υπεδάφους» (γεωλογικοί σχηματισμοί γεωϋλικά) από πλευράς

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΜΕ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ. Πλαστική παραμόρφωση με διατήρηση όγκου

ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΜΕ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ. Πλαστική παραμόρφωση με διατήρηση όγκου ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΜΕ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ Πλαστική παραμόρφωση με διατήρηση όγκου Περιοχή ευσταθούς πλαστικής παραμόρφωσης Η πλαστική παραμορφωση πέρα από το σημείο διαρροής απαιτεί την αύξηση της επιβαλλόμενης

Διαβάστε περισσότερα

2o ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

2o ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 2o ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Πως αποτυπώνεται το ανάγλυφο από ένα χάρτη Δημιουργία μια τομής χρησιμοποιώντας ένα χάρτη Έννοιες της ισομετρικής κλίμακας και της κατακόρυφης παραμόρφωσης σε μια τομή Κατασκευή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΥΚΤΑ. Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας. Ορυκτό αλάτι (αλίτης)

ΟΡΥΚΤΑ. Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας. Ορυκτό αλάτι (αλίτης) ΟΡΥΚΤΑ & ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΟΡΥΚΤΑ Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας Ορυκτό αλάτι (αλίτης) Τα ορυκτά είναι φυσικά, στερεά και ομογενή σώματα της λιθόσφαιρας

Διαβάστε περισσότερα

«γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» όρια εδάφους και βράχου

«γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» όρια εδάφους και βράχου «γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» έδαφος (soil) είναι ένα φυσικό σύνολο ορυκτών κόκκων που μπορούν να διαχωριστούν με απλές μηχανικές μεθόδους (π.χ. ανακίνηση μέσα στο νερό) όλα τα υπόλοιπα φυσικά

Διαβάστε περισσότερα

Τα είδη της κρούσης, ανάλογα µε την διεύθυνση κίνησης των σωµάτων πριν συγκρουστούν. (α ) Κεντρική (ϐ ) Εκκεντρη (γ ) Πλάγια

Τα είδη της κρούσης, ανάλογα µε την διεύθυνση κίνησης των σωµάτων πριν συγκρουστούν. (α ) Κεντρική (ϐ ) Εκκεντρη (γ ) Πλάγια 8 Κρούσεις Στην µηχανική µε τον όρο κρούση εννοούµε τη σύγκρουση δύο σωµάτων που κινούνται το ένα σχετικά µε το άλλο.το ϕαινόµενο της κρούσης έχει δύο χαρακτηριστικά : ˆ Εχει πολύ µικρή χρονική διάρκεια.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 8 η ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ

Διάλεξη 8 η ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μαγματικών και Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων Διάλεξη 8 η ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2015-16 Διδάσκων: Ι. Ηλιόπουλος 1 Εισαγωγή Υγιής βασάλτης και εξαλλοιωμένος βασάλτης

Διαβάστε περισσότερα

Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο

Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Πολλοί κρύσταλλοι ασβεστίτη Γρανίτης Κρύσταλλοι χαλαζία, πλαγιοκλάστου,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ. Ενότητα 13: Ζώνη Ροδόπης. Ιωάννης Κουκουβέλας, Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ. Ενότητα 13: Ζώνη Ροδόπης. Ιωάννης Κουκουβέλας, Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Ενότητα 13: Ζώνη Ροδόπης Ιωάννης Κουκουβέλας, Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Άδειες Χρήσης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Κάµψη καθαρή κάµψη, τάσεις, βέλος κάµψης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Κάµψη καθαρή κάµψη, τάσεις, βέλος κάµψης 5.1. Μορφές κάµψης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Κάµψη καθαρή κάµψη, τάσεις, βέλος κάµψης Η γενική κάµψη (ή κάµψη), κατά την οποία εµφανίζεται στο φορέα (π.χ. δοκό) καµπτική ροπή (Μ) και τέµνουσα δύναµη (Q) (Σχ. 5.1.α).

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΩΝ ΚΑΤΑΣΡΟΦΩΝ -ΤΟ ΣΕΙΣΜΙΚΟ ΤΟΞΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΝΩΝΕΙ- Ρήγματα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΩΝ ΚΑΤΑΣΡΟΦΩΝ -ΤΟ ΣΕΙΣΜΙΚΟ ΤΟΞΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΝΩΝΕΙ- Ρήγματα ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΩΝ ΚΑΤΑΣΡΟΦΩΝ -ΤΟ ΣΕΙΣΜΙΚΟ ΤΟΞΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΝΩΝΕΙ- Ρήγματα Σχολική μονάδα: 3 ο Γυμνάσιο Γέρακα Συντονιστές: Παναγιωτοπούλου Κωνσταντίνα,Τόγια Αντωνία, Κοσμίδης Παύλος Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης

Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης Σύμφωνα με τον Piaget, η νοημοσύνη είναι ένας δυναμικός παράγοντας ο οποίος οικοδομείται προοδευτικά, έχοντας σαν βάση την κληρονομικότητα, αλλά συγχρόνως

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Χριστίνα Στουραϊτη

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Χριστίνα Στουραϊτη 1 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Χριστίνα Στουραϊτη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑΣ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2018-2019 ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ 1 η 2 η Εισαγωγή- Επεξηγήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 7 ο Β. ΜΑΡΙΝΟΣ, Λέκτορας ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Β. ΧΡΗΣΤΑΡΑΣ, ΚΑΘ. Ενδεικτικό παράδειγµα θεµάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2002 ΚΛΑΔΟΣ ΠΕ 04 ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΓΕΩΛΟΓΩΝ. EΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ «Γνωστικό Αντικείμενο: Γεωλογία»

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2002 ΚΛΑΔΟΣ ΠΕ 04 ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΓΕΩΛΟΓΩΝ. EΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ «Γνωστικό Αντικείμενο: Γεωλογία» ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2002 ΚΛΑΔΟΣ ΠΕ 04 ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΓΕΩΛΟΓΩΝ EΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ «Γνωστικό Αντικείμενο:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Περιβαλλοντικά Συστήματα

ΜΑΘΗΜΑ: Περιβαλλοντικά Συστήματα ΜΑΘΗΜΑ: Περιβαλλοντικά Συστήματα ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Καθ. Γεώργιος Χαραλαμπίδης ΤΜΗΜΑ: Μηχανικών Περιβάλλοντος & Μηχανικών Αντιρρύπανσης 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ B ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ B ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γιώργος Πρέσβης ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ B ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΚΩΝΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Φροντιστήρια Φροντιστήρια ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ η Κατηγορία : Ο Κύκλος και τα στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

της ΓΕΩΛΟΓΙΚΗΣ ΠΥΞΙΔΑΣ

της ΓΕΩΛΟΓΙΚΗΣ ΠΥΞΙΔΑΣ Οδηγίες Χρήσης της ΓΕΩΛΟΓΙΚΗΣ ΠΥΞΙΔΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ και ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΕΩΝ Αθήνα 2010-1- Με τη γεωλογική πυξίδα μπορούμε να μετρήσουμε τα στοιχεία των επιπέδων των γεωλογικών επιφανειών

Διαβάστε περισσότερα

Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ

Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Καλιούχος Άστριος ή Πλαγιόκλαστο Χαλαζίας Βιοτίτης ή Κεροστίλβη + Μοσχοβίτης (όχι με Κεροστλίβη) + Μαγνητίτης

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 07 Εφελκυσμός Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ Θεόδωρος Λούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011 1 Μηχανικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 7 ο Β. ΜΑΡΙΝΟΣ, Λέκτορας ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Β. ΧΡΗΣΤΑΡΑΣ, ΚΑΘ. Ενδεικτικό παράδειγµα θεµάτων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ

Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΤΙΚΗ Λόγω του μεγάλου βιομηχανικού ενδιαφέροντος των καταλυτικών αντιδράσεων έχει καταβληθεί πολύ μεγάλη προσπάθεια για την ανάπτυξη θεωριών, από τις οποίες να είναι δυνατόν

Διαβάστε περισσότερα

Tαξινόμηση υδρορρεύματος

Tαξινόμηση υδρορρεύματος Tαξινόμηση υδρορρεύματος Αποτελεί μια ευρέως εφαρμοσμένη μέθοδο χαρακτηρισμού των υδρορρευμάτων που βασίζεται στην προϋπόθεση ότι ο αριθμός ταξινόμησης έχει κάποια σχέση με το μέγεθος της περιοχής τροφοδοσίας

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας.

Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Η πρόβλεψη της ύπαρξης και η έµµεση παρατήρηση των µελανών οπών θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο σύγχρονα επιτεύγµατα της Κοσµολογίας. Παρ' όλα αυτά, πρώτος ο γάλλος µαθηµατικός Λαπλάςτο 1796 ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

4 Συνέχεια συνάρτησης

4 Συνέχεια συνάρτησης 4 Συνέχεια συνάρτησης Σε αυτή την ενότητα ϑα µελετήσουµε την έννοια της συνέχειας συνάρτησης. Πιο συγκεκριµένα πότε ϑα λέγεται µια συνάρτηση συνεχής σε ένα σηµείο το οποίο ανήκει στο πεδίο ορισµού της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΕΡΩΤΗΣΗ Α1 Α2 Α3 Α4 ΑΠΑΝΤΗΣΗ δ β β γ.

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΕΡΩΤΗΣΗ Α1 Α2 Α3 Α4 ΑΠΑΝΤΗΣΗ δ β β γ. ΤΑΞΗ: ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 06 Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ ΦΥΣΙΚΗ Ηµεροµηνία: Κυριακή 4 Απριλίου 06 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΗ Α Α Α3 Α4 ΑΠΑΝΤΗΣΗ δ β

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Οι γραμμικοί φορείς. 1.1 Εισαγωγή 1.2 Συστήματα συντεταγμένων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Οι γραμμικοί φορείς. 1.1 Εισαγωγή 1.2 Συστήματα συντεταγμένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οι γραμμικοί φορείς 1.1 Εισαγωγή 1.2 Συστήματα συντεταγμένων 2 1. Οι γραμμικοί φορείς 1.1 Εισαγωγή 3 1.1 Εισαγωγή Για να γίνει ο υπολογισμός μιας κατασκευής, θα πρέπει ο μελετητής μηχανικός

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Παρουσίασης. OntoGeo Research Group

Θέματα Παρουσίασης. OntoGeo Research Group Θέματα Παρουσίασης Ανάγκη ανάπτυξης μοντέλων και δομών χωρικών δεδομένων Χαρακτηριστικά Μετρητικών ιδιοτήτων Τοπολογικών σχέσεων Περί μοντέλων δεδομένων Ποια είναι τα μοντέλα χωρικών δεδομένων Περί δομών

Διαβάστε περισσότερα