Νευρολογικό Μonitoring και Μonitoring του Βάθους Αναισθησίας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Νευρολογικό Μonitoring και Μonitoring του Βάθους Αναισθησίας"

Transcript

1 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 87 Νευρολογικό Μonitoring και Μonitoring του Βάθους Αναισθησίας ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΕΤΙΚΙΔΟΥ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΑΞΕΒΑΝΗΣ, ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΟΥΚΟΥΤΣΙΔΗ, ΜΑΡΙΑ ΚΙΟΥΠΚΙΟΥΛΗ TO ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟ MONITORING Το περιεγχειρητικό νευρολογικό monitoring χρησιμοποιείται σε μια προσπάθεια να ελαχιστοποιηθεί ενδεχόμενη βλάβη του νευρικού συστήματος, κατά τη διάρκεια των περιεγχειρητικών χειρισμών. Υπάρχουν τέσσερεις αρχές-κλειδιά που διέπουν την επιλογή και χρήση του νευρολογικού monitoring διεγχειρητικά ή/και μετεγχειρητικά: 1. Η επιπλοκή που πιθανά μπορεί να προκύψει από τη συγκεκριμένη επέμβαση να μπορεί να ανιχνευτεί από το επιλεγμένο monitoring. 2. Αν υπάρξει σύμβαμα, πρέπει να υπάρχει δυνατότητα παρέμβασης. 3. Αν το σύμβαμα ανιχνευτεί από το νευρολογικό monitoring αλλά δεν υπάρχει η δυνατότητα παρέμβασης, παρόλο που έχει προγνωστική αξία, τότε ο ασθενής δεν απολαμβάνει κανένα όφελος από την πρώιμη ανίχνευση του. 4. Το monitoring θα πρέπει να παρέχει αξιόπιστα δεδομένα με δυνατότητα αναπαραγωγής. Οι τεχνικές του νευρολογικού monitoring κατατάσσονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες: τεχνικές που εκτιμούν τη μεταβολική ακεραιότητα του νευρικού συστήματος, με τις οποίες μετράται η σφαιρική ή η περιοχική αιματική ροή ή οξυγόνωση, και τεχνικές που εκτιμούν τη λειτουργική ακεραιότητα που επίσης μπορεί να είναι σφαιρική ή να εντοπίζεται σε συγκεκριμένες ανατομικές δομές. Σε πολλές επεμβάσεις που απαιτούν νευρολογικό monitoring η περιοχή δράσης των φαρμάκων που λαμβάνει ο ασθενής συμπίπτει με την περιοχή που χειρουργείται και πρέπει να παρακολουθείται. Ο αναισθησιολόγος και ο χειρουργός πρέπει να είναι ενήμεροι όχι μόνο για τους περιορισμούς του monitoring που χρησιμοποιείται αλλά και τους μη χειρουργικούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα του. Σε μερικές επεμβάσεις το νευρολογικό monitoring είναι δείκτης της ποιότητας της διεγχειρητικής αντιμετώπισης και χρησιμοποιείται ως ρουτίνα, γιατί τα αποτελέσματα υποστηρίζουν πλήρως τη χρήση του. Παραδείγματα τέτοιων επεμβάσεων είναι η επέμβαση διόρθωσης της σκολίωσης και η αφαίρεση ακουστικού νευρινώματος. Monitoring εκτίμησης της μεταβολικής κατάστασης του νευρικού συστήματος Η εκτίμηση της επάρκειας της εγκεφαλικής αιματικής ροής και συνεπώς της μεταβολικής κατάστασης του νευρικού συστήματος μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: είτε με εκτίμηση της ίδιας της αιματικής ροής (βασισμένη στη θεωρία ότι η φυσιολογική ροή παρέχει επαρκές οξυγόνο για τις μεταβολικές ανάγκες του εγκεφάλου), είτε με εκτίμηση της παροχής οξυγόνου. Ο εγκέφαλος αν και ζυγίζει μόλις το 2% του συνολικού σωματικού βάρους, αιματώνεται με το 12-15% της καρδιακής παροχής και καταναλώνει σε ηρεμία κάθε λεπτό το 20% του οξυγόνου που συνολικά καταναλώνεται στον οργανισμό. Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται κατανοητή η μεγάλη σημασία της μέτρησης της αιματικής ροής στο Ν.Σ. Στον υγιή εγκέφαλο εγκεφαλική αιματική ροή γύρω στα 50ml/100gr/min αντανακλά επαρκή παροχή οξυγόνου, για τη διατήρηση της δομικής και λειτουργικής ακεραιότητάς του. Τιμές κάτω από 25ml/100gr/min σχετίζονται πρωταρχικά με έκπτωση της λειτουργίας, ενώ περαιτέρω πτώση με δομική βλάβη. Η εκτίμηση των τιμών της εγκεφαλικής αιματικής ροής πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με την κλινική κατάσταση του ασθενούς.

2 88 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Monitoring Σφαιρικής Αιματικής Ροής Ανίχνευση Ραδιοϊσοτοπικών Στοιχείων μετά από Ενδαγγειακή Χορήγηση: άμεση μέτρηση της ΕΑΡ μπορεί να γίνει με τη μέτρηση της μετακίνησης (είσοδο ή/και έξοδο) ραδιοϊσοτόπων ( 133 Xe) από γ-ανιχνευτές που τοποθετούνται σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Βέβαια, η μέθοδος απαιτεί έκθεση του ασθενούς σε ραδιοϊσότοπα. Επίσης η τοποθέτηση των ανιχνευτών σε περίπτωση επέμβασης στον εγκέφαλο είναι αδύνατη. Χρησιμοποιείται σε ελάχιστα κέντρα στις επεμβάσεις καρωτιδικής ενδαρτηρεκτομής. Διακρανιακό Doppler (TCD): το διακρανιακό Doppler είναι μια αναίμακτη τεχνική που εκτιμά την ΕΑΡ μετρώντας την ταχύτητα ροής στις μεγάλες εγκεφαλικές αρτηρίες. Η κεφαλή των υπερήχων εκπέμπει σαν ριπή τα κύματα των υπερήχων σε χαμηλή συχνότητα διαμέσου του λεπτού κροταφικού οστού (κροταφικό παράθυρο). Σύμφωνα με το φαινόμενο Doppler, όταν μια ακτίνα υπερήχων κάποιας συχνότητας κατευθύνεται προς κάποιο αγγείο, αντανακλάται από τα έμμορφα στοιχεία του αίματος με διαφορετική συχνότητα, γιατί τα ερυθρά κινούνται από και προς την κεφαλή. Η ροή είναι αυξημένη κατά τη συστολή και στο κέντρο του αγγείου, και μειωμένη στη διαστολή και κοντά στα τοιχώματα του αγγείου. Διεγχειρητικά, οι μετρήσεις γίνονται με συνεχή καταγραφή της μέσης μηνιγγικής αρτηρίας με στόχο την ανίχνευση είτε αλλαγών στην ταχύτητα ροής, είτε την παρουσία εμβόλων. Το διακρανιακό Doppler είναι το μοναδικό συνεχές νευρολογικό monitoring που παρέχει πρώιμες πληροφορίες στις περιπτώσεις διαταραχών της αρτηριακής κυκλοφορίας και την παρουσία εμβόλων προς τον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης. Εγκεφαλική Οξυμετρία: είναι η συνεχής μη επεμβατική παρακολούθηση του κορεσμού σε οξυγόνο του εγκεφάλου. Τοποθετούνται δύο αισθητήρες και στις δύο πλευρές του μετώπου και το φως περνά από τους υπερκείμενους ιστούς και τελικά από το μετωπιαίο λοβό. Επειδή σε ένα ποσοστό ως και τα τέσσερα πέμπτα το αίμα στα αγγεία του εγκεφάλου είναι φλεβικό, η εγκεφαλική οξυμετρία δείχνει τον «τοπικό κορεσμό σε οξυγόνο του φλεβικού αίματος». Είναι προφανές λοιπόν ότι σε περίπτωση εγκεφαλικής ισχαιμίας οι τιμές στην οξυμετρία ελαττώνονται ως αποτέλεσμα αυξημένης πρόσληψης οξυγόνου, πολύ πριν επηρεαστεί η λειτουργία ή γίνει μόνιμη νευρολογική βλάβη. Λόγω της απλότητας της μεθόδου αλλά και της οικειότητας που υπάρχει με την ερμηνεία και αντιμετώπιση των διαταραχών του κορεσμού του μεικτού φλεβικού αίματος, η εγκεφαλική οξυμετρία είναι πολύ δημοφιλής σε επεμβάσεις, όπου δυνητικά μπορεί να ελαττωθεί η ροή στα αγγεία του εγκεφάλου. Monitoring του κορεσμού σε οξυγόνο του αίματος του σφαγιτιδικού βολβού: Η πρόσληψη οξυγόνου από ένα όργανο μπορεί να μετρηθεί από τον κορεσμό σε οξυγόνο του μεικτού φλεβικού αίματος, που απάγεται από το όργανο. Αντίστοιχα λοιπόν για τον εγκέφαλο, ο κορεσμός σε οξυγόνο του φλεβικού αίματος του σφαγιτιδικού βολβού (SjvO 2 ) θεωρείται ότι μετράει την πρόσληψη του οξυγόνου από το όργανο και παρέχει σημαντικές πληροφορίες σε καταστάσεις, όπου η ισορροπία ανάμεσα στην παροχή και την κατανάλωση οξυγόνου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη. Ο καθετήρας για τη μέτρηση SjvO 2 τοποθετείται ανάστροφα στην έσω σφαγίτιδα φλέβα, συνήθως στη δεξιά, προωθείται μέχρι το σφαγιτιδικό βολβό και φέρει στον ένα αυλό ενσωματωμένες οπτικές ίνες. Η σωστή θέση του καθετήρα επιβεβαιώνεται με ακτινολογικό έλεγχο. Τελικά, στην οθόνη εμφανίζεται ο επί τοις εκατό κορεσμός σε οξυγόνο της αιμοσφαιρίνης του αίματος του σφαγιτιδικού βολβού. Το SjvO 2 θεωρείται ένα monitor που μετρά τη σφαιρική εγκεφαλική οξυγόνωση. Οι φυσιολογικές τιμές είναι από 55%-75%. Monitoring Περιοχικής Αιματικής Ροής Το monitoring του εγκεφάλου σε ιστικό επίπεδο είναι πάντα επεμβατικό. Όλες οι συσκευές των monitors εμφυτεύονται διαμέσου μιας οπής στο κρανίο ή στη λευκή ουσία ή στο κοιλιακό σύστημα. Η διαδικασία εμφύτευσης έχει σε ποσοστό 1-2% κίνδυνο αιμορραγίας, μόλυνσης ή ισχαιμίας. Όταν πρωτοεμφανίστηκε αυτό το monitoring, υπήρχε σοβαρή διαμάχη για τη θέση στην οποία έπρεπε να τοποθετείται. Σήμερα είναι αποδεκτό ότι πρέπει να τοποθετείται σε μορφολογικά και λειτουργικά υγιή ιστό που είναι μέρος της penumbra (περιοχή που βλάφτηκε αλλά δεν είναι ακόμα νεκρή) ή της υπό εξέταση περιοχής. Συνέπεια αυτού είναι οι μετρούμενες τιμές να αντανακλούν τις συνθήκες οξυγόνωσης στις ευάλωτες περιοχές του εγκεφάλου. Π.χ., τοποθετώντας τη συσκευή σε εγκεφαλικό ιστό που αρδεύεται από αρτηρία που έχει ανεύρυσμα και ήδη έχει υποστεί ρήξη και υπαραχνοειδή αιμορραγία, αυξάνεται η πιθανότητα για πρώιμη ανίχνευση ενός αγγειόσπασμου. Μερική Πίεση του Ο 2 στον εγκεφαλικό ιστό (PtiO 2 ): η μέ-

3 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 89 θοδος χρησιμοποιεί ένα ηλεκτρόδιο τύπου Clarke που εμβυθίζεται μέσα στον εγκεφαλικό ιστό. Οι μετρήσεις εκφράζουν τοπικές μεταβολές της οξυγόνωσης. Οι φυσιολογικές τιμές είναι μεταξύ mmhg. Τα περισσότερα δεδομένα για την οξυγόνωση του εγκεφαλικού ιστού τοπικά, προέρχονται από μελέτες σε ασθενείς με ΚΕΚ. Φαίνεται λοιπόν ότι υπάρχει καλή συσχέτιση του PtiO 2 και της ΕΑΡ. Αρκετές μελέτες διαπίστωσαν ότι η παρακολούθηση της PtiO 2 διεγχειρητικά μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση επεισοδίων υποάρδευσης, στην επιβεβαίωση της καλής άρδευσης μετά από εκτομή αρτηριοφλεβικών επικοινωνιών, στην επιβεβαίωση της αποκατάστασης της φυσιολογικής αιμάτωσης όταν γίνεται η κρανιεκτομή ή κρανιοτομή και διάνοιξη της μήνιγγας σε ασθενείς με έντονο οίδημα, αλλά και στη πρόγνωση κακής έκβασης όταν η τιμή της παραμένει χαμηλή παρά τις διάφορες παρεμβάσεις. Εγκεφαλική μικροδιάλυση: είναι μια τεχνική προσδιορισμού διάφορων μεταβολιτών του κυτταρικού μεταβολισμού, που μετρώνται παρακλίνια με ειδικό καθετήρα που τοποθετείται μέσα στον εγκεφαλικό ιστό σε επικίνδυνες για ισχαιμία περιοχές. Μετρώνται οι συγκεντρώσεις της γλυκόζης, του γαλακτικού, του πυρουβικού, της γλυκερόλης και του γλουταμικού. Στην κλινική πράξη οι σημαντικότεροι δείκτες είναι: 1. ο λόγος γαλακτικού/πυροσταφιλικού που αποτελεί πρώιμη ένδειξη ισχαιμίας, γιατί δίνει πληροφορίες για το πώς τα εγκεφαλικά κύτταρα αντιδρούν στη μείωση παροχής οξυγόνου και γλυκόζης και 2. η συγκέντρωση γλυκερόλης που αποτελεί ένδειξη ενεργού κυτταρικής βλάβης. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η άνοδος του λόγου γαλακτικό/πυροσταφυλικό, όπως μετριέται με την τεχνική της μικροδιάλυσης, αποτελεί πολλές φορές την πρώτη και πιο έγκαιρη ένδειξη ισχαιμίας πριν αρχίσουν να επηρεάζονται οι τιμές PtiO 2 και SjvO 2. Monitoring της ενδοκράνιας πίεσης (ICP) Μία άλλη παράμετρος που έχει ιδιαίτερη σημασία στο χειρουργείο και στη ΜΕΘ και στην οποία μπορεί να παρέμβει ο αναισθησιολόγος με διάφορες τεχνικές είναι η ICP. Η ICP έχει σχέση με τα στοιχεία που υπάρχουν μέσα στην ενδοκρανιακή κοιλότητα: το αίμα (3-10%), το ΕΝΥ (5-15%) και τον εγκεφαλικό ιστό (80-85%). Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες η ICP είναι 15 mmhg. Όταν όμως υπάρχει εγκεφαλική βλάβη και διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ των παραπάνω στοιχείων, προκαλείται αύξηση της ICP, με συνοδό διαταραχή στη ροή του αίματος και στη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. Η ICP μετράται με τοποθέτηση ειδικού καθετήρα στις κοιλίες ή στο παρέγχυμα. Με τη μέθοδο αυτή υπάρχει συνεχής μέτρηση της ICP, γεγονός που επιτρέπει την πρώιμη αναγνώριση ανόδου και την άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση. Το όριο για την εφαρμογή θεραπευτικών μέτρων είναι τα 20 mmhg. Monitoring εκτίμησης της λειτουργικής κατάστασης του νευρικού συστήματος Τα πιο συχνά σε χρήση εργαλεία ελέγχου της λειτουργικής κατάστασης του νευρικού συστήματος είναι το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ), τα αισθητικά προκλητά δυναμικά, τα κινητικά προκλητά δυναμικά και το ηλεκτρομυογράφημα (ΗΜΓ). ΗΕΓ Το ΗΕΓ είναι το αποτέλεσμα της άθροισης των δυναμικών ενέργειας ενός σημαντικού αριθμού νευρώνων, που βρίσκονται στην υποκείμενη από το ηλεκτρόδιο περιοχή του εγκεφάλου. Περιεγχειρητικά ο έλεγχος του ΗΕΓ χρησιμεύει σε τέσσερεις τουλάχιστον καταστάσεις: 1) στην ανίχνευση χαμηλής αιματικής ροής στον εγκεφαλικό φλοιό είτε λόγω χειρουργικών χειρισμών είτε λόγω επίδρασης των αναισθητικών παραγόντων, 2) στην εκούσια ελάττωση του εγκεφαλικού μεταβολισμού με τους αναισθητικούς παράγοντες όπου χρειάζεται, 3) στην πρόβλεψη της νευρολογικής κατάστασης μετά από εγκεφαλική βλάβη, 4) στη ρύθμιση του βάθους αναισθησίας. Το ΗΕΓ μπορεί με ακρίβεια να διαγνώσει κατάσταση απώλειας συνείδησης, ύπνου, σπασμών ή κώμα. Επίσης μπορεί να ανιχνευτεί ανεπαρκής μεταφορά οξυγόνου στον εγκέφαλο. Η τοποθέτηση των ηλεκτροδίων γίνεται σύμφωνα με το διεθνές σύστημα (εικόνα 1). Το διεγχειρητικό ΗΕΓ γίνεται με ηλεκτρόδια που τοποθετούνται στην επιφάνεια του κρανίου. Η τοποθέτηση των ηλεκτροδίων μπορεί να γίνει και στην επιφάνεια του εγκεφάλου ή και δια του φλοιού για καταγραφή σε συγκεκριμένους νευρώνες. Προκλητά Δυναμικά Τα προκλητά δυναμικά είναι ηλεκτρική δραστηριότητα που παράγεται σε απάντηση ενός αισθητικού ή κινητικού ερεθίσματος. Τα αισθητικά προκλητά δυναμικά (SERs) είναι αυτά που χρησιμοποιούνται ευρύτερα, διεγχειρητικά. Διακρίνονται σε σωματοαισθητικά (SSEPs), ακουστικά

4 90 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Εικόνα 1. Θέσεις τοποθέτησης των ηλεκτροδίων (BAEPs), οπτικά (VEPs). Τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει αρχίσει και η διεγχειρητική χρήση των κινητικών προκλητών δυναμικών (MEPs). Ενώ το ΗΕΓ παρέχει πληροφορίες για τη λειτουργία του εγκεφαλικού φλοιού, δεν βοηθάει καθόλου στην εκτίμηση των υποφλοιωδών δομών. Η χρήση των αισθητικών προκλητών δυναμικών διεγχειρητικά έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, γιατί παρέχει τη δυνατότητα να ελεγχθεί η ακεραιότητα της αισθητικής οδού σε ένα ασθενή υπό αναισθησία που υποβάλλεται σε χειρουργικούς χειρισμούς που βάζουν αυτήν την οδό σε κίνδυνο. Τα SSEPs παράγονται από τη διέγερση ενός περιφερικού (σπανιότερα κρανιακού) νεύρου. Οι απαντήσεις καταγράφονται κεντρικότερα του υπό διέγερση νεύρου, στο νωτιαίο μυελό και στο φλοιό. Με αυτή τη διαδικασία ελέγχεται η λειτουργία του περιφερικού νεύρου, των οπίσθιου και πλάγιου κέρατος του ΝΜ, μια μικρή περιοχή του στελέχους, πυρήνες του θαλάμου οι φλοιοθαλαμικές συνδέσεις και το αντίστοιχο τμήμα του αισθητικού φλοιού. Τα νεύρα που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι το κνημιαίο, το μέσο και το ωλένιο. Η μέθοδος εφαρμόζεται στις επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης (ΣΣ). Τα MEPs καταγράφονται από τους μύες κατόπιν διέγερσης του κινητικού εγκεφαλικού φλοιού είναι άμεσα είτε διακρανιακά. Έχει αποδειχθεί ότι είναι δυνατό η διατήρηση των SSEPs με ταυτόχρονη απώλεια των MEPs. Είναι λοιπόν απόλυτη κατανοητή η χρησιμότητα της μεθόδου σε επεμβάσεις ΣΣ και αορτής (στον έλεγχο της αιμάτωσης του ΝΜ). Ηλεκτρομυογράφημα Η διεγχειρητική χρήση του ΗΜΓ επιτρέπει την πρώιμη ανίχνευση βλάβης νεύρου από χειρουργικούς χειρισμούς και την εκτίμηση της λειτουργίας του διεγχειρητικά. Οι καταγραφές γίνονται από ηλεκτρόδια-βελόνες που τοποθετούνται κατευθείαν στον μυ που νευρώνεται από το υπό έλεγχο νεύρο. Π.χ. σε επεμβάσεις για νευραλγία τριδύμου, το ηλεκτρόδιο τοποθετείται στο μασητήρα ή στον κροταφίτη μυ, για τον έλεγχο της κινητικής μοίρας του τριδύμου κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Ο έλεγχος περιφερικών κινητικών νεύρων γίνεται τοποθετώντας τα ηλεκτρόδια στους μύες που νευρώνονται από τα νεύρα που βρίσκονται στο χειρουργικό πεδίο. Το ΗΜΓ monitoring περιφερικών νεύρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επεμβάσεις ΣΣ, ώστε να ελαττωθεί η πιθανότητα να υποστεί βλάβη η ρίζα νεύρου που αντιστοιχεί στο επίπεδο που χειρουργείται. ΒΑΘΟΣ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑΣ Αναισθησία σύμφωνα με τη μοντέρνα αντίληψη σημαίνει έλλειψη συνείδησης ή έλλειψη διαδικασίας σκέψης. Το πρόβλημα να ορίσουμε το «βάθος αναισθησίας» είναι ότι η έλλειψη συνείδησης δεν μπορεί να μετρηθεί άμεσα. Αυτό που μπορεί να μετρηθεί είναι η απάντηση σε ερεθίσματα. Το βάθος της αναισθησίας σε έναν ασθενή καθορίζεται από τα ερεθίσματα στα οποία υποβάλλεται, από τις απαντήσεις που εξετάζονται, και από τη συγκέντρωση των

5 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 91 φαρμάκων που καταστέλλουν την απάντηση στα συγκεκριμένα ερεθίσματα. Η επιταγή να εκτιμάται το βάθος αναισθησίας υπαγορεύεται από την ανάγκη της πρόληψης της εγρήγορσης κατά την αναισθησία, δηλαδή της αφύπνισης ή της ανάκτησης συνείδησης του ασθενούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης υπό γενική αναισθησία. Εγρήγορση (awareness) είναι η κατάσταση, κατά την οποία ένας ασθενής υπό γενική αναισθησία γίνεται γνώστης κάποιων ή όλων των γεγονότων κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας και μπορεί άμεσα να τα ανακαλέσει στη μνήμη του. Συμβαίνει όταν ο ασθενής δεν λαμβάνει ικανοποιητική ποσότητα αναισθητικού ή αναλγητικού φαρμάκου. Η εγρήγορση κατά την αναισθησία είναι ένα σοβαρό κλινικό πρόβλημα, που μερικές φορές έχει ψυχολογικά επακόλουθα στον ασθενή. Μπορεί να επιφέρει από μια απλή αγχώδη διαταραχή και διαταραχή στον ύπνο ως και μια τόσο σοβαρή κατάσταση όπως είναι η μετατραυματική νόσος (Post Traumatic Stress Disorder, PTSD). Ένα επεισόδιο εγρήγορσης μπορεί να έχει επακόλουθα και για τον αναισθησιολόγο. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν προβάλλουν κανενός είδους αξίωση. Η σωστή επικοινωνία και υποστήριξη του ασθενούς μπορεί να αποτρέψει οποιουδήποτε είδους συνέπειες. Στη δεκαετία του 1970 η συχνότητα της εγρήγορσης κατά την αναισθησία άγγιζε το 7%. Νεώτερες μελέτες το περιορίζουν σε 1-2:1000 γενικές αναισθησίες στο γενικό πληθυσμό, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο σε μελέτη του 2013 ισχύουν: 1/15000 (NAP5 project). Για την ταυτοποίηση της εγρήγορσης χρησιμοποιείται το τροποποιημένο ερωτηματολόγιο Brice στο χώρο της ανάνηψης και επαναλαμβάνεται μετά από λίγες μέρες (πίνακας 1). Όπως φαίνεται στο ερωτηματολόγιο, η άμεση ερώτηση για την εγρήγορση είναι απαραίτητη γιατί οι ασθενείς τις περισσότερες φορές είναι απρόθυμοι να μιλήσουν για το επεισόδιο. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το ερωτηματολόγιο υποβάλλεται καθημερινά σε δεκάδες ασθενείς χωρίς να τους δημιουργήσει κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα. Αίτια εγρήγορσης Η εγρήγορση είναι αποτέλεσμα μιας ανισορροπίας που συμβαίνει ανάμεσα στις αναισθητικές απαιτήσεις και στη χορηγούμενη αναισθησία: 1. Οι αναισθητικές απαιτήσεις είναι φυσιολογικές αλλά η χορηγούμενη αναισθησία δεν τις καλύπτει. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα είτε λόγω λανθασμένης τεχνικής του αναισθησιολόγου (π.χ. ελαττωμένη χορήγηση πτητικού ή ενδοφλέβιου αναισθητικού και αναλγητικών), είτε λόγω βλάβης του εξοπλισμού (εξαερωτήρες, συσκευές ολικής ενδοφλέβιας αναισθησίας, TIVA). 2. Οι αναισθητικές απαιτήσεις είναι χαμηλές, αλλά η χορηγούμενη αναισθησία πάλι δεν τις καλύπτει. Ένα παράδειγμα τέτοιων ασθενών είναι οι έγκυες γυναίκες των οποίων οι αναισθητικές απαιτήσεις είναι μικρότερες από αυτές των άλλων γυναικών. Ωστόσο, το μέλημα για τη συσταλτικότητα της μήτρας, την πλακουντιακή κυκλοφορία και την κατάσταση του εμβρύου υποχρεώνουν τον αναισθησιολόγο να υποδοσολογεί κατά τη διάρκεια της καισαρικής τομής. Ασθενείς σε κατάσταση χαμηλής καρδιακής παροχής, όπως είναι η υπογκαιμία και η καρδιακή ανεπάρκεια έχουν χαμηλότερες αναισθητικές απαιτήσεις, αλλά τελικά οι δόσεις που απαιτούνται για επαρκή αναισθησία μπορεί μεγαλύτερες απ αυτές που μπορεί να ανεχτεί το καρδιαγγειακό τους σύστημα. Αυτό παρατηρείται κυρίως σε νέους ασθενείς με τραύμα. 3. Οι αναισθητικές απαιτήσεις είναι υψηλές και η χορηγούμενη αναισθησία σε φυσιολογικά επίπεδα. Παράδειγμα τέτοιων ασθενών είναι αυτοί με χρόνια χρήση βενζοδιαζεπινών, οινοπνεύματος, και οπιοειδών. Συνεπώς, οι επεμβάσεις που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης εγρήγορσης είναι: οι επείγουσες επεμβά- 1.Ποιό είναι το τελευταίο πράγμα που θυμάστε πριν κοιμηθείτε? 2.Ποιό είναι το πρώτο πράγμα που θυμάστε πριν ξυπνήσετε? 3.Μπορείτε να θυμηθείτε αν συνέβη κάτι μεταξύ των δύο χρονικών στιγμών? 4.Μήπως είδατε κάποιο όνειρο ή κάτι άλλο όση ώρα κοιμόσασταν? 5.Ποιό είναι για εσάς το χειρότερο πράγμα που σκέφτεστε σχετικά με την επέμβαση σας? Πίνακας 1. Τροποποιημένο ερωτηματολόγιο Brice

6 92 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ σεις, οι καισαρικές τομές, τα καρδιοχειρουργικά περιστατικά και το τραύμα. Μείωση του κινδύνου για την εμφάνιση διεγχειρητικής εγρήγορσης γίνεται με: 1. προσεκτικό έλεγχο των συσκευών χορήγησης φαρμάκων, 2. Προσεκτική επιλογή των χορηγουμένων φαρμάκων, 3. Επαγρύπνηση ώστε κάθε φορά να μεταβάλλεται η αναισθησία ανάλογα με τις ανάγκες. Η εγρήγορση δεν μπορεί να μετρηθεί άμεσα. Κλινικά σημεία όπως κίνηση, ταχυκαρδία, υπέρταση, αντίδραση της κόρης και δακρύρροια είναι αναξιόπιστοι δείκτες εγρήγορσης, που όμως πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να τυγχάνουν ανάλογης αντιμετώπισης. Τα όνειρα, κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας, είναι συχνό φαινόμενο που εντούτοις παραμένει ανερμήνευτο. Το φαινόμενο είναι πιο συχνό σε νέους ασθενείς. Αν η συνέντευξη γίνει αμέσως κατά την ανάνηψη ένα 25% των ασθενών θα απαντήσει ότι είδαν όνειρο, αν γίνει αργότερα μόλις ένα 6% θα ισχυριστεί το ίδιο. Σε παλιότερες εργασίες υποστηρίχτηκε ότι τα όνειρα είναι σημείο εγρήγορσης. Πρόσφατες όμως μελέτες το καταρρίπτουν, θεωρώντας ότι τα όνειρα κατά την αναισθησία είναι μια κατάσταση αθώα, χωρίς σημασία, που ξεχνιέται γρήγορα. Εκτίμηση του βάθους αναισθησίας Εκτιμάται με τη μέτρηση των τελοεκπνευστικών συγκεντρώσεων (end-tidal, ET) των πτητικών αναισθητικών (ΕΤ sevoflurane, ΕΤ desflurane). Για κάθε εισπνεόμενο αναισθητικό υπάρχει η MAC (Μinimum Αlveolar Concentration), που σημαίνει την ελάχιστη συγκέντρωση του αναισθητικού στις κυψελίδες ώστε το 50% των ατόμων να μην αντιδρούν σε επώδυνο ερέθισμα όπως είναι η τομή του δέρματος. Νεώτερες μέθοδοι παρακολούθησης του βάθους αναισθησίας περιλαμβάνουν το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ), το διφασματικό δείκτη (Bispectral Index, BIS), το patient state analyzer index, την εντροπία, τα ακουστικά προκλητά δυναμικά και τον οφθαλμικό μικρο-τρόμο (ocular micro-tremor). ΗΕΓ Η γνώση ότι τα αναισθητικά φάρμακα αλλάζουν το ΗΕΓ χρονολογείται από τότε που ανακαλύφθηκε ότι ο εγκέφαλος έχει ηλεκτρική δραστηριότητα. Το ΗΕΓ είναι το αποτέλεσμα της άθροισης των δυναμικών ενέργειας ενός σημαντικού αριθμού νευρώνων, που βρίσκονται στην υποκείμενη από το ηλεκτρόδιο περιοχή του εγκεφάλου. Το ΗΕΓ αποτελεί ένα συνεχές, μη επεμβατικό, με άμεση ανταπόκριση monitoring της εγκεφαλικής λειτουργίας, ακόμα και όταν ο ασθενής είναι υπό γενική αναισθησία γιατί: 1. Ο μεταβολισμός και η αιματική ροή του εγκεφάλου σχετίζονται με τη δραστηριότητα του εγκεφάλου όπως καταγράφεται από το ΗΕΓ. 2. Τα αναισθητικά φάρμακα επηρεάζουν το μεταβολισμό και την εγκεφαλική αιματική ροή και κατά συνέπεια το ΗΕΓ. 3. Οι χειρουργικοί χειρισμοί επηρεάζουν το μεταβολισμό και την εγκεφαλική αιματική ροή και κατά συνέπεια το ΗΕΓ. Τα επώδυνα ερεθίσματα κατά την ελαφριά αναισθησία προκαλούν αλλαγές στη μορφή του ΗΕΓ. Μειονεκτήματα της μεθόδου είναι το υψηλό κόστος και η πολυπλοκότητα του εξοπλισμού, η πολυπλοκότητα στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων και η επίδραση του θορύβου στα αποτελέσματα. Επίσης, είναι ακατάλληλο για επεμβάσεις εγκεφάλου. BIS Το BIS χρησιμοποιείται ευρύτατα στα χειρουργεία, στις ΜΕΘ και στα ΤΕΠ, σε πάνω από 160 χώρες με πωλήσεις αισθητήρων πάνω από Το BIS μετρά την απάντηση του ασθενούς στη χορήγηση υπναγωγών και κατασταλτικών φαρμάκων. Είναι μη επεμβατικό και μετατρέπει την καταγραφή ενός ή δύο καναλιών του ΗΕΓ σ έναν από τους δύο μετωπιαίους λοβούς, δίνοντας έναν αριθμό (40-60 είναι τιμές συμβατές με ιδανικό βάθος αναισθησίας, εικόνα 2). Εικόνα 2. Εύρος BIS

7 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 93 Είναι δυνατό ο δείκτης BIS να δείχνει ψευδώς υψηλές τιμές από την ηλεκτρική δραστηριότητα των μυών του μετώπου. Οι περισσότερες συσκευές για να λύσουν το πρόβλημα εμφανίζουν και έναν οπτικό δείκτη ηλεκτρομυϊκής δραστηριότητας. Αν λοιπόν αυτός ο δεύτερος δείκτης είναι υψηλός και ο BIS δείκτης είναι υψηλός μπορεί να συμβαίνουν δύο πράγματα: 1. το βάθος αναισθησίας δεν είναι επαρκές και έχει παρέλθει και ο χρόνος της μυοχάλασης, οπότε ο αναισθησιολόγος πρέπει να βαθύνει την αναισθησία κατάλληλα, 2. Το βάθος αναισθησίας είναι ικανοποιητικό αλλά υπάρχει μυϊκή δραστηριότητα και ο δείκτης BIS επιμολύνεται από αυτό. Στη δεύτερη περίπτωση η χορήγηση μυοχαλαρωτικού θα διορθώσει και το BIS. Η χρήση του BIS βοηθάει ιδιαίτερα σε υπερήλικες, παιδιά, παχύσαρκους, τραυματίες, χρήστες ουσιών, ηπατοπαθείς και νεφροπαθείς. Το BIS προστατεύει όχι μόνο από ελαττωμένη χορήγηση ύπνου αλλά και από υπερδοσολογία. Ο αισθητήρας του BIS τοποθετείται στο μέτωπο. Για τη μείωση του κόστους υπάρχει και μερικώς επαναχρησιμοποιούμενο αναλώσιμο. Patient State Analyzer Index Αποτελεί μια συσκευή που ποσοτικοποιεί ( με αριθμούς ) την ανάλυση του ΗΕΓ. Χρησιμοποιεί 4 διαφορετικά εξωτερικά κανάλια από τα οποία λαμβάνει και επεξεργάζεται το σήμα. Δεν υπάρχουν μελέτες ακόμα που να υποστηρίζουν τη χρήση του για την ταυτοποίηση της εγρήγορσης. Εντροπία Αναλύει σήματα ΗΕΓ και ηλεκτρομυογραφήματος από το μέτωπο. Από μελέτες φαίνεται ότι η χρήση του μειώνει την κατανάλωση πτητικών. Ακουστικά Προκλητά Δυναμικά Τα ακουστικά προκλητά δυναμικά επηρεάζονται από τα υπναγωγά φάρμακα ενώ τα οπιοειδή προκαλούν ελάχιστες αλλαγές. Η χρήση τους όμως περιορίζεται ως monitor βάθους αναισθησίας γιατί: 1. Χρειάζονται τουλάχιστον 5 λεπτά για την τοποθέτησή του. 2. Μεσολαβεί αρκετός χρόνος για να παραχθεί μια αντίδραση (0.5-5 λεπτά). 3. Δεν πρέπει να υπάρχουν προβλήματα ακοής. 4. Πολυπλοκότητα στην ερμηνεία των παρατηρήσεων. Ocular micro-tremor Είναι μια συσκευή που καταγράφει υψηλής συχνότητας τρόμο των εξοφθάλμιων μυών που προέρχεται από εγκεφαλικά σήματα του στελέχους. Υπάρχει άμεση συσχέτιση με το βάθος της αναισθησίας και δεν επηρεάζεται από τη χρήση μυοχαλαρωτικών. Δεν έχουν γίνει ακόμη μελέτες που να το σχετίζουν με εμφάνιση εγρήγορσης, αλλά φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσει καλό δείκτη μέτρησης του βάθους της αναισθησίας. Κλινική σημασία των συσκευών παρακολούθησης του βάθους αναισθησίας Οι συσκευές παρακολούθησης του βάθους αναισθησίας πρωτίστως μετρούν την επίδραση των υπναγωγών στο ΗΕΓ. Άρα, οι μετρήσεις τους είναι ακριβέστερες όταν η αναισθησία γίνεται με μικρή ως μέτρια δόση οπιοειδών και εισπνεόμενο ή ενδοφλέβιο αναισθητικό. Γενικά, θα πρέπει στην αναισθησία να γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα στα στοιχεία του ύπνου και της αναλγησίας. Η άποψη είναι ότι τα υπναγωγά θα πρέπει να χορηγούνται σε μια επαρκή δόση για να προκαλέσουν έλλειψη συνείδησης, και το όλο σκηνικό να συμπληρώνεται από μια μικρή ως μέτρια δόση αναλγητικών για να μειωθούν τα επώδυνα ερεθίσματα προς το ΚΝΣ, με αποτέλεσμα αιμοδυναμική σταθερότητα και ελάττωση της πιθανότητας αντίδρασης. Ο αναισθησιολόγος πρέπει διαρκώς να ελέγχει κλινικά τον ασθενή του, όσο και μέσω του monitoring που χρησιμοποιεί. Αν κατά τη διάρκεια ενός έντονου χειρουργικού ερεθίσματος, ο δείκτης στο monitor του βάθους αναισθησίας ανεβεί ή ο ασθενής εμφανίσει κίνηση και αιμοδυναμική απάντηση ή και τα δύο, τότε ο αναισθησιολόγος οφείλει να αυξήσει το επίπεδο του ύπνου για να μειωθεί ο δείκτης. Η χορήγηση μικρών δόσεων οπιοειδών απαιτείται για να ελεγχθεί η κίνηση και να ρυθμιστεί αιμοδυναμικά ο ασθενής. Αν και φαίνεται ότι αυτές οι συσκευές μπορούν να κάνουν οικονομία στην κατανάλωση φαρμάκων και στο χρόνο ανάνηψης, το συνολικό κέρδος είναι χωρίς σημασία, όπως αποδεικνύεται από μελέτες. Το βάθος αναισθησίας περιέχει δύο στοιχεία όπως προαναφέρθηκε: τον ύπνο και την αναλγησία. Βαθύς ύπνος χωρίς αναλγησία δε θα αποτρέψει αιμοδυναμική απάντηση σε ισχυρά επώδυνα ερεθίσματα και βαθιά αναλγησία δεν εγγυάται έλλειψη συνείδησης. Η αλληλεπίδραση των δύο στοιχείων χρησιμοποιείται από κάθε αναισθησιολόγο στην καθημερινή πράξη. Η εγρήγορση κατά την γενική αναισθησία είναι πολύ δυσάρεστο σύμβαμα που μπορεί να έχει επιπτώσεις στη ζωή

8 94 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ του ασθενούς. Με το monitoring του βάθους αναισθησίας μπορεί να εξασφαλιστεί η αποφυγή της εγρήγορσης ειδικά σε ασθενείς υψηλού κινδύνου. Το monitoring του βάθους αναισθησίας πρέπει να είναι εύκολο στην εφαρμογή και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων, αξιόπιστο, γρήγορο. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Πέτρου Α. Η επίδραση των αναισθητικών παραγόντων στην εγκεφαλική κυκλοφορία και το ισοζύγιο οξυγόνου. Ελληνικό Περιοδικό Περιεγχειρητικής Ιατρικής 2008; 6: Τσαγκούριας Μ. Monitoring της ενδοκρανιακής πίεσης (ICP), του κορεσμού σε οξυγόνο του αίματος του σφαγιτιδικού βολβού (SjvO2) και υπερηχογραφία με διακρανιακό Doppler (TCD): Κρανιοεγκεφαλικές Kακώσεις - Αντιμετώπιση στη ΜΕΘ. Ειδικό Monitoring του Ασθενούς με Κρανιοεγκεφαλική Κάκωση στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. University Studio Press. Θεσσαλονίκη, Seubert C.N, Mahla M.E. Neurologic Monitoring: In Miller s Anesthesia,7th ed, p Gelb A.W, Leslie K, Stanski D.R, et al. Monitoring the Depth of Anesthesia: In Miller s Anesthesia,7th ed, p Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου Γ, Ευωδια Ε. Monitoring: Βάθος Αναισθησίας, «Εξελίξεις που άλλαξαν την Αναισθησιολογία», 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Αναισθησιολογίας & Εντατικής Θεραπείας, Θεσσαλονίκη, 7/12/ Πέτρου Α. Συστήματα Παρακολούθησης Βάθους Αναισθησίας. Θέματα Αναισθησίας και Εντατικής Ιατρικής. Monitoring 2009; 19:

Θέσεις και αντιθέσεις στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική - η Αναισθησιολογική Άποψη Δρ. Ράνια Πατρώνη Δ/ντρια Αναισθησιολογίας ΠΓΝ Πατρών «ο Άγιος Ανδρέας» Λαπαροσκοπική Χειρουργική: Προτερήματα Προτερήματα:

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14. Αγγειοπλαστική Bypass

Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14. Αγγειοπλαστική Bypass Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14 Αγγειοπλαστική Bypass Η αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νόσων περιλαμβάνει: φαρμακευτική αγωγή συστάσεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πρόβλημα μείζονος σημασίας για τον ασθενή, την οικογένειά του και την κοινωνία Δύσκολη η κλινική εξέταση και η παρακολούθηση του νευροχειρουργικού ασθενούς ΣΤΟΧΟΣ η

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο. Παθολογική Χειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ. «Μέτρηση της αιματηρής. Αρτηριακής Πίεσης»

Εργαστήριο. Παθολογική Χειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ. «Μέτρηση της αιματηρής. Αρτηριακής Πίεσης» Εργαστήριο Παθολογική Χειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ «Μέτρηση της αιματηρής Αρτηριακής Πίεσης» Αιμοδυναμική παρακολούθηση α) Μη επεμβατική Ηλεκτροκαρδιογράφημα Αρτηριακός σφυγμός Αναίμακτη αρτηριακή πίεση

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ

ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Τι είναι ο υδροκέφαλος παθολογική αύξηση της ποσότητας εγκεφαλονωτιαίου υγρού εντός της κρανιακής κοιλότητας που αντανακλά σε αύξηση των διαστάσεων των κοιλιών του εγκεφάλου. Η

Διαβάστε περισσότερα

Συνιστώνται για... Οι δονήσεις είναι αποτελεσματικές...

Συνιστώνται για... Οι δονήσεις είναι αποτελεσματικές... ΠΕΔΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Εκφυλιστικές αλλοιώσεις Αγγειακές παθήσεις Παθολογίες των πνευμόνων Ουρο-γυναικολογικές διαταραχές Καρδιακές παθήσεις Παθολογίες σπονδυλικής στήλης Παθολογίες αρθρώσεων Παθολογίες συνδέσμων

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το γλαύκωμα;

Τι είναι το γλαύκωμα; Τι είναι το γλαύκωμα; Το γλαύκωμα περιλαμβάνει μια ομάδα παθήσεων που βλάπτουν το οπτικό νεύρο, προκαλώντας διαταραχές όρασης, οι οποίες, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορούν να εξελιχθούν και να επιφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της ΜΕΘ στη δωρεά οργάνων

Ο ρόλος της ΜΕΘ στη δωρεά οργάνων Ο ρόλος της ΜΕΘ στη δωρεά οργάνων Ανδρέας Π. Καραμπίνης Διευθυντής ΜΕΘ Π.Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» μεταμόσχευση ιστών και οργάνων αποτελεί σήμερα ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής

Διαβάστε περισσότερα

Καθορίζει η νευρολογική κατάσταση μετά την ΚΑΡΠΑ την έκβαση του θύματος της ανακοπής;

Καθορίζει η νευρολογική κατάσταση μετά την ΚΑΡΠΑ την έκβαση του θύματος της ανακοπής; Καθορίζει η νευρολογική κατάσταση μετά την ΚΑΡΠΑ την έκβαση του θύματος της ανακοπής; Δήμητρα Κοντογιάννη Καρδιολόγος-Εντατικολόγος Επιμελήτρια Α Γενικό Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής Εισαγωγή 80% ανακοπών

Διαβάστε περισσότερα

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος Ερωτήσεις Αξιολόγησης Εργαστηριακού Μαθήματος Θέμα: «Κεντρική Φλεβική Πίεση» 1. Τι είναι η Κεντρική Φλεβική Πίεση (ΚΦΠ); Είναι η υδροστατική πίεση των μεγάλων φλεβών που είναι πλησιέστερα στην καρδιά,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ, MSc, ΒΠΓΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ

ΜΑΡΚΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ, MSc, ΒΠΓΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΜΑΡΚΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ, MSc, ΒΠΓΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ 2017-2018 ΠΑΡΕΧΕΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ- ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΜΕΧΡΙ ΕΞΟΔΟΥ ΑΣΘΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΥΨΟΜΕΤΡΟΥ Η ατμοσφαιρική

Διαβάστε περισσότερα

Ανευρύσματα Εγκεφάλου

Ανευρύσματα Εγκεφάλου Ανευρύσματα Εγκεφάλου Το εγκεφαλικό ανεύρυσμα είναι μια παθολογική διάταση σε ένα μέρος του τοιχώματος ενός αγγείου του εγκεφάλου που οφείλεται σε ένα έλλειμμα του μέσου χιτώνα του τοιχώματος του αγγείου.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ (preliminary)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ (preliminary) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ 2018-2019 (preliminary) ΜΑ01: Βασικές αρχές Εισαγωγή στους υπερήχους (10 ώρες) Παρασκευή, 26/10/2018 16:00-16:30 Εισαγωγή νέων ΜΦ στο ΔΔΠΜΣ Α.Γιαννούκας 16:30 18:30 Εισαγωγή στη ρευστομηχανική

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος του Κρανιοϊερού Συστήματος

Ο ρόλος του Κρανιοϊερού Συστήματος Ο ρόλος του Κρανιοϊερού Συστήματος Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΕΙ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ Η ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ Dr. John Upledger Ο Εγκέφαλος και ο Νωτιαίος Μυελός οι δυο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ ΣΤΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ... «Ήταν μια χαρά μέχρι πριν από 1 ώρα» σας λέει με αγωνία η κόρη του 68χρονου που έχει έρθει στα επείγοντα όπου εργάζεστε.

Διαβάστε περισσότερα

Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική

Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική Επεμβατική Ακτινολογία Ενημέρωση Ασθενών Επεμβατική Ακτινολογία: Η εναλλακτική σου στη χειρουργική Τα τελευταία 20 χρόνια, η Επεμβατική Ακτινολογία παρουσιάζει διαρκή εξέλιξη και αποτελεί μία πολύτιμη

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο της συνείδησης

Επίπεδο της συνείδησης Καθηγητής ρ. Λάζαρος Ι. Τσούσκας ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Θεσσαλονίκη 2003: 20-25 Επίπεδο της συνείδησης Η µερική ή ολική απώλεια της συνείδησης του πάσχοντος είναι µια σοβαρή κατάσταση, κατά την οποία διαταράσσεται

Διαβάστε περισσότερα

MÝ ñïò I NEΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ. Ðå ñéå ü ìå íá

MÝ ñïò I NEΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ. Ðå ñéå ü ìå íá MÝ ñïò I NEΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Ðå ñéå ü ìå íá 1. Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα 2. Ηλεκτρομυογράφημα, Μελέτη της Νευρικής Αγωγιμότητας και Προκλητά Δυναμικά 3. Νευροακτινολογία Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα ÊÅ ÖA ËÁÉÏ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Κάθε χρόνο περίπου 200.000 νέοι ασθενείς διαγιγνώσκονται με Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής. Είναι γνωστό επίσης, ότι η ρήξη του Ανευρύσματος Κοιλιακής Αορτής οδηγεί σε ποσοστό τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Από την καρδιοπνευμονική στην καρδιοεγκεφαλική αναζωογόνηση ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Μαρία Ι. Σεφέρου Ειδικευόμενη Καρδιολογίας Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. ΑΝΑΚΟΠΗ Ηλεκτρική Φάση Κυκλοφορική Φάση Μεταβολική Φάση ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Φαρμακολογία Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ.

Φαρμακολογία Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α.Π.Θ. Ενότητα 10: Οπιοειδή Αναλγητικά Φάρμακα Μαρία Μυρωνίδου-Τζουβελέκη Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος:

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολογία A λυκείου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: 2013-2014 Ένα αισθητικό σύστημα στα σπονδυλωτά αποτελείται από τρία βασικά μέρη: 1. Τους αισθητικούς υποδοχείς,

Διαβάστε περισσότερα

OΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ

OΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ OΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Αναισθησιολογικό Τµήµα Η χορήγηση αναισθησίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση σχεδόν για όλες τις χειρουργικές επεµβάσεις. Ο ρόλος του αναισθησιολόγου είναι εξαιρετικά

Διαβάστε περισσότερα

Παλμική οξυμετρία. Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Παλμική οξυμετρία. Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Παλμική οξυμετρία Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Εξήγηση της αρχής λειτουργίας του παλμικού οξυμέτρου Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου»

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ ARDS - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΝΟ Παρουσίαση περιστατικού ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» Παρουσίαση περιστατικού Από τον απεικονιστικό έλεγχο διαπιστώθηκαν: κατάγµατα λεκάνης και δεξιού άνω

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς

Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Νέα Δεδομένα στην Αγγειοχειρουργική στην Κύπρο - Ενδοφλεβική Θεραπεία με λέϊζερ Μέθοδος EVLA Η πιολιγότερο ανώδυνη ιατρική πρακτική για Κιρσούς Πια είναι η καλύτερη μέθοδος θεραπείας; Κιρσοί είναι το αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΩΔΕΚΑ ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΔΡ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΥΡΤΟΓΛΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ

ΔΩΔΕΚΑ ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΔΡ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΥΡΤΟΓΛΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ ΔΩΔΕΚΑ ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΔΡ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΥΡΤΟΓΛΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ ΙΑΤΡΕΙΟ: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 46 ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ 2310254030 ΠΑΝΟΡΑΜΑ 2310380000 Aρτηριακή

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη αντιµετώπιση της νόσου των καρωτίδων στους ηλικιωµένους

Σύγχρονη αντιµετώπιση της νόσου των καρωτίδων στους ηλικιωµένους Σύγχρονη αντιµετώπιση της νόσου των καρωτίδων στους ηλικιωµένους Αδαµαντία Α. Πολυδώρου Εδικ. Καρδιολόγος 251 Γ.Ν.Αεροπορίας Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια σύµφωνα µε την µελέτη Rochester αυξάνουν µε

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το γλαύκωμα;

Τι είναι το γλαύκωμα; Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας. Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 8 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ-ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΩΝ 8/12/2018 ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κων/νος Κ. Θωμαϊδης Γ.Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Σκοπός της διόρθωσης μίας συγγενούς καρδιακής

Διαβάστε περισσότερα

Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία Δυσλειτουργία στην ένωση του κρανίου με τον κορμό στο νεογέννητο μωρό (Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία)

Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία Δυσλειτουργία στην ένωση του κρανίου με τον κορμό στο νεογέννητο μωρό (Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία) Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία Δυσλειτουργία στην ένωση του κρανίου με τον κορμό στο νεογέννητο μωρό (Ατλαντό-Ινιακή Δυσλειτουργία) Τα νεογέννητα μωρά διαφέρουν από τους ενήλικες, ή ακόμα από τα μεγαλύτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ

ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ ηµήτρης Γ. Χατζηχρήστου Καθηγητής Ουρολογίας Ανδρολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης 01 ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ Ποια είναι τα αγγειακά προβλήµατα της στύσης; Τα αγγειακά

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΟΡΙΣΜΟΣ Ως ινιακή πλαγιοκεφαλία χαρακτηρίζεται η ασυμμετρία και αποπλάτυνση του οπισθίου τμήματος της κεφαλής (βρεγματοϊνιακή χώρα) (όπως αναφέρεται και στο κεφάλαιο των κρανιοσυνοστεώσεων). Ο προσδιορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΑΝΣ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ (λείοι μύες, καρδιακός μυς, αδένες) (Σπλαχνικά Νεύρα)

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ Κλινικές εφαρμογές 4 Αιμοδυναμική μελέτη Doppler 1. Αγγεία κοιλιάς 2. Περιφερικά αγγεία Κ. Χατζημιχαήλ Υπερηχοτομογραφία Μορφολογική μελέτη Αιμοδυναμική μελέτη Doppler

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΚΗΛΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ

ΥΔΡΟΚΗΛΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ - ΥΔΡΟΚΗΛΗ - ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ - ΣΥΣΤΡΟΦΗ ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΝΟΥ - ΚΥΣΤΗ ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑΣ - ΣΠΕΡΜΑΤΟΚΥΣΤΗ - ΚΥΣΤΕΣ ΟΣΧΕΟΥ ΥΔΡΟΚΗΛΗ Είναι η συλλογή υγρού μεταξύ των πετάλων του ιδίως ελυτροειδούς χιτώνα

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 3 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Περιεχόμενο Συνδεση με τα προηγουμενα Πριν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΙ ΩΦΕΛΙΜΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΑΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΤΡΟΠΟΙ ΩΦΕΛΙΜΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΑΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΡΟΠΟΙ ΩΦΕΛΙΜΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΑΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Ηλεκτροθεραπεία Ηλεκτροθεραπεία είναι η χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος για θεραπευτικούς σκοπούς. H ηλεκτροθεραπεία είναι το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.)

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.) ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η καρδιά προωθεί το αίμα στον οργανισμό μέσω των αρτηριών, με αποτέλεσμα οι αρτηρίες να βρίσκονται υπό πίεση. Η πίεση αυξάνει όταν είμαστε αναστατωμένοι, όταν τρομάζουμε, όταν καταβάλουμε κάποια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Κ.Ν.Σ.

ΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Κ.Ν.Σ. ΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Κ.Ν.Σ. Ιωάννης Γ. Παναγιωτίδης Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. Διευθυντής Β Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατομικής Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. (Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»)

Διαβάστε περισσότερα

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων

διαταραχές και δυσκολία στη βάδιση άνοια επιδείνωση του ελέγχου της διούρησης- ακράτεια ούρων ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι ένα υγρό το οποίο περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό και είναι υπεύθυνο για την προστασία και τη θρέψη τους. Ο υδροκέφαλος είναι μια παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Τεχνικές προδιαγραφές για την Προμήθεια Συστημάτων Διέγερσης (CPV )

ΘΕΜΑ: Τεχνικές προδιαγραφές για την Προμήθεια Συστημάτων Διέγερσης (CPV ) ΠΡΟΣ: ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΑΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ» ΥΠ ΟΨΙΝ: ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΑΘΗΝΑ, 28/04/2017 ΘΕΜΑ: Τεχνικές προδιαγραφές για την Προμήθεια Συστημάτων Διέγερσης (CPV 31161100-3) Κύριοι, Σε συνέχεια της με Αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα

Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες O εγκέφαλος Ο εγκέφαλος είναι το κέντρο ελέγχου του σώματος μας και ελέγχει όλες τις ακούσιες και εκούσιες δραστηριότητες που γίνονται μέσα σε αυτό. Αποτελεί το

Διαβάστε περισσότερα

Αντιθρομβωτική αγωγή στις περιφερικές αρτηρίες

Αντιθρομβωτική αγωγή στις περιφερικές αρτηρίες ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 5 η Ομάδα εργασίας: Περιφερικές αρτηρίες (Περιφερική αρτηριακή νόσος Ανευρύσματα Καρωτίδες) Εμπλουτισμένη ανακεφαλαίωση των

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (II)

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (II) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (II) Γιάννης Τσούγκος Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Γ.Τσούγκος Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Γ.Τσούγκος Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη ύπνου στο σπίτι. Δυνατότητες και περιορισμοί. Μ.Βαγιάκης Διευθυντής ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΥΠΝΟΥ Νοσοκομείο Ο Ευαγγελισμος

Μελέτη ύπνου στο σπίτι. Δυνατότητες και περιορισμοί. Μ.Βαγιάκης Διευθυντής ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΥΠΝΟΥ Νοσοκομείο Ο Ευαγγελισμος Μελέτη ύπνου στο σπίτι. Δυνατότητες και περιορισμοί. Μ.Βαγιάκης Διευθυντής ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΥΠΝΟΥ Νοσοκομείο Ο Ευαγγελισμος ΙΩΑΝΝΙΝΑ 8/5/2015 Οι καιροί αλλάζουν..! Καταγραφικό για πλήρη μελέτη, έτος 2014.

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Παράρτημα III Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Σημείωση: Οι σχετικές παράγραφοι της Περίληψης των Χαρακτηριστικών του

Διαβάστε περισσότερα

39. ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ - ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ

39. ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ - ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ ΠΕΡΙΑΝΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ 1. Διεξαγωγή λεπτομερούς ιστορικού πριν από κάθε χορήγηση αναισθησίας: Αναισθησιολογικό ιστορικό καθώς και ατομικό αναμνηστικό της μητέρας Πλήρες ιστορικό της τρέχουσας κύησης

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Εργασία στο μάθημα της Βιολογίας Εισηγητής: Μ. Αντώνιος Καθηγητής: Πιτσιλαδής Βασίλης Σχ. έτος: 2016-2017 ΚΑΡΔΙΑ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ Η καρδιά είναι ένα μυώδες

Διαβάστε περισσότερα

Α.Παρασκευά. Προπτυχιακή εκπαίδευση ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ

Α.Παρασκευά. Προπτυχιακή εκπαίδευση ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Α.Παρασκευά ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Προπτυχιακή εκπαίδευση Διδακτικά βιβλία- Πανεπιστημιακά και μη μαθήματα -18/03/2004 και 22/04/2004: Μάθημα από αμφιθεάτρου στους φοιτητές για το υποχρεωτικό κατ επιλογήν μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ Αρτηριακή Υπέρταση είναι η επίμονη αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα φυσιολογικά όρια και ενώ το άτομο βρίσκεται σε ηρεμία, συστολική πάνω από 150 mmhg και διαστολική

Διαβάστε περισσότερα

Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αρθροπλαστική του ισχίου και του γόνατος

Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αρθροπλαστική του ισχίου και του γόνατος Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αρθροπλαστική του ισχίου και του γόνατος 1. Τι είναι οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αντικατάσταση ισχίου και γόνατος; Ο όρος ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι (ΕΕΜ)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου Θεματική Ενότητα 10: Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις μεθόδους μελέτης του εγκεφάλου. Λέξεις κλειδιά:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ : ΚΑΘ. ΑΘ.ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗ

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ : ΚΑΘ. ΑΘ.ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ : ΚΑΘ. ΑΘ.ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗ COPYRIGHT 2008 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο εγκέφαλος αρδεύεται από : 1. Τις δύο έσω καρωτίδες και τους κλάδους τους 2. Τις δύο σπονδυλικές αρτηρίες και τους κλάδους τους Οι τέσσερις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά συστατικά και να απομακρύνουν τις άχρηστες ουσίες. β. Να

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ 2003, 2018, Λάμπρος Αθανασίου, FRCA, DEAA, αναισθησιολόγος Είναι πολύ συνηθισμένο ασθενείς που πρόκειται να χειρουργηθούν, να αντιμετωπίζουν την αναισθησία με ανησυχία

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Τρανταλής. Επιμελητής Καρδιολογίας Κ. Υ. Καπανδριτίου Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική

Γεώργιος Τρανταλής. Επιμελητής Καρδιολογίας Κ. Υ. Καπανδριτίου Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γεώργιος Τρανταλής Επιμελητής Καρδιολογίας Κ. Υ. Καπανδριτίου Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γενικά. Βαλβιδοπλαστική σε επείγουσες καταστάσεις. TAVI σε επείγουσες καταστάσεις. Συμπεράσματα Γενικά.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΣ ΥΠΝΟΥ-ΕΓΡΗΓΟΡΣΗΣ: ΡΥΘΜΟΙ ΑΛΦΑ, ΒΗΤΑ, ΓΑΜΜΑ. Ganong Κεφάλαιο 14

ΚΥΚΛΟΣ ΥΠΝΟΥ-ΕΓΡΗΓΟΡΣΗΣ: ΡΥΘΜΟΙ ΑΛΦΑ, ΒΗΤΑ, ΓΑΜΜΑ. Ganong Κεφάλαιο 14 ΚΥΚΛΟΣ ΥΠΝΟΥ-ΕΓΡΗΓΟΡΣΗΣ: ΡΥΘΜΟΙ ΑΛΦΑ, ΒΗΤΑ, ΓΑΜΜΑ Ganong Κεφάλαιο 14 Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) Ρυθμοί που καταγράφονται στο ΗΕΓ Ρυθμός α: Καταγράφεται σε εγρήγορση με τα μάτια κλειστά Σχετικά ρυθμικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΘΕΡΑΠΕΪΑΣ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΥΑΛΟΕΙΔΟΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗΣ ΕΛΞΗΣ (ΣΥΕ) Ν. Λυγερός - Π. Πέτρου

ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΘΕΡΑΠΕΪΑΣ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΥΑΛΟΕΙΔΟΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗΣ ΕΛΞΗΣ (ΣΥΕ) Ν. Λυγερός - Π. Πέτρου ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΘΕΡΑΠΕΪΑΣ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΥΑΛΟΕΙΔΟΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗΣ ΕΛΞΗΣ (ΣΥΕ) Ν. Λυγερός - Π. Πέτρου Στα πλαίσια της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης, το υαλώδες σώμα, το οποίο υπό φυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών. Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία

Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών. Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία Η συμβολή των απεικονιστικών μεθόδων στη διάγνωση μαθησιακών και αναπτυξιακών διαταραχών Φοιτήτρια: Νούσια Αναστασία Απεικονιστικές μέθοδοι Οι νευροαπεικονιστικές μέθοδοι εμπίπτουν σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Η άσκηση, επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στα διάφορα συστήματα του οργανισμού. Τα αποτελέσματα αυτά ενδέχεται να είναι παροδικά ή μόνιμα ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ 2016-2017 Σάββατο, 10/09/2016 09:00-13:00 Παρουσίαση μεταπτυχιακών εργασιών από ΜΦ ακαδημαϊκού έτους 2015-16 13:00-14:00 Διάλειμμα Ελαφρύ γεύμα 14:00-16:00 Εισαγωγή νέων ΜΦ ακαδημαϊκού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Βιολογία Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α, Β ΤΑΞΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το Νευρικό Σύστημα έχει δύο μοίρες Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός) Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (Σωματικό και Αυτόνομο τμήμα) ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η κεντρική υπνική άπνοια (central sleep apnea - CSA) συναντάται σε ποσοστό 5-10% όλων των ασθενών με διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο (sleep-disordered breathing

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΊΜΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ

ΠΡΩΊΜΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΠΡΩΊΜΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ,MSc ΜΟΝΑΔΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΕΙΟ Γ.Ν.Ν.ΙΩΝΙΑΣ Επιδημιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ Σ. Λαγουδάκου, Π. Δερµάτης, Μ. Μαριόλης, Γ. Αρµατάς,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ 2003, 2018, Λάμπρος Αθανασίου, FRCA, DEAA, αναισθησιολόγος Πρόλογος Α. Ποιοι είναι οι αναισθησιολόγοι; Β. Με τι ασχολούνται οι αναισθησιολόγοι σήμερα; 1.

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η αρθροσκόπηση του ώμου;

Τι είναι η αρθροσκόπηση του ώμου; Γράφει: Νικόλαος Τζανακάκης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Β ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Νοσοκομείου ΙΑΣΩ General Κέντρο Αρθροσκόπησης & Χειρουργικής Ώμου www.shoulder.gr Τι είναι η αρθροσκόπηση του ώμου; Είναι η εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα;

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη Πέτρος Ρούσσος Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα; Τι θα προτιμούσατε; Ή να αντιμετωπίσετε τον Γκάρι Κασπάροβ σε μια παρτίδα σκάκι; 1

Διαβάστε περισσότερα

Το πιο μικρό και συμπαγές LASER μεγάλης ισχύος για την φυσικοθεραπεία και την φυσική αποκατάσταση

Το πιο μικρό και συμπαγές LASER μεγάλης ισχύος για την φυσικοθεραπεία και την φυσική αποκατάσταση Το πιο μικρό και συμπαγές LASER μεγάλης ισχύος για την φυσικοθεραπεία και την φυσική αποκατάσταση Χημικοί Μηχανισμοί Παραγωγή εξ επαγωγής, φωτο-χημικών φαινομένων φωτο-ευαισθητοποίησης και φωτο-απομάκρυνσης.

Διαβάστε περισσότερα

Σεμινάριο Μαιών Μάιος ΓΑΙΑ

Σεμινάριο Μαιών Μάιος ΓΑΙΑ Σεμινάριο Μαιών Μάιος 2013 - ΓΑΙΑ Καρδιοτοκογράφημα - CTG Παπαϊωάννου Γεώργιος-Κων/νος ΜD, PhD, Diploma in Fetal Μedicine Υπεύθυνος Ιατρικής Εμβρύου Maιευτικό & Γυναικολογικό Κέντρο ΓΑΙΑ CTG Έλεγχος για

Διαβάστε περισσότερα

Επιστηµονικό Πρόγραµµα Σεµινάριο Ιατρικής Προσοµοίωσης «Ο Καρδιοπαθής ασθενής» Οµιλητές. Microsimulation

Επιστηµονικό Πρόγραµµα Σεµινάριο Ιατρικής Προσοµοίωσης «Ο Καρδιοπαθής ασθενής» Οµιλητές. Microsimulation Επιστηµονικό Πρόγραµµα Σεµινάριο Ιατρικής Προσοµοίωσης «Ο Καρδιοπαθής ασθενής» Σάββατο 10 & Κυριακή 11 Μαρτίου 2018 Συνεδριακή Αίθουσα Ξενοδοχείου SAZ City Life Hotel Ιωάννινα. Οµιλητές 1. Παπαδόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (ΑΕΕ)

ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (ΑΕΕ) ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (ΑΕΕ) ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Τα ΑΕΕ είναι η συχνότερη αιτία πρόκλησης αναπηρίας στους ενήλικες και η δεύτερη αιτία θανάτου άνω των 60 ετών. Ένας στους έξι ανθρώπους

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Χ. Μπομπότης 1, Ι. Π. Λαζαρίδης 2, Η. Ι. Καπιτσίνης 1, Α. Θ. Παπαδόπουλος 1, Π. Γ. Δοκόπουλος 1, Α. Ι. Καρακάνας 1, Ι.Γ. Στυλιάδης 1 1.

Γ. Χ. Μπομπότης 1, Ι. Π. Λαζαρίδης 2, Η. Ι. Καπιτσίνης 1, Α. Θ. Παπαδόπουλος 1, Π. Γ. Δοκόπουλος 1, Α. Ι. Καρακάνας 1, Ι.Γ. Στυλιάδης 1 1. Γ. Χ. Μπομπότης 1, Ι. Π. Λαζαρίδης 2, Η. Ι. Καπιτσίνης 1, Α. Θ. Παπαδόπουλος 1, Π. Γ. Δοκόπουλος 1, Α. Ι. Καρακάνας 1, Ι.Γ. Στυλιάδης 1 1. Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν. «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» 2. Α Πανεπιστημιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΟΠΤΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ-ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ- ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

ΣΥΓΚΟΠΤΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ-ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ- ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΥΓΚΟΠΤΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ-ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ- ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Κόγιας Ιωάννης: Διευθυντής Καρδιολογικής κλινικής Γενικού Νοσοκομείου Καρδίτσας Μουλατζίκος Θωμάς:

Διαβάστε περισσότερα

- Γιατί πρέπει να τοποθετηθεί βηματοδότης ;

- Γιατί πρέπει να τοποθετηθεί βηματοδότης ; Σύμφωνα με τις εξετάσεις που σας έγιναν ο γιατρός σας αποφάσισε ότι πρέπει να σας γίνει εμφύτευση μόνιμου βηματοδότη. Η τοποθέτηση του δεν αποτελεί μειονέκτημα ούτε αναπηρία αλλά αντιθέτως θα σας επιτρέψει

Διαβάστε περισσότερα

Αιµορραγία. Η αιµορραγία αυτή προέρχεται από τη διατοµή µιας φλέβας και

Αιµορραγία. Η αιµορραγία αυτή προέρχεται από τη διατοµή µιας φλέβας και Καθηγητής ρ. Λάζαρος Ι. Τσούσκας ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Θεσσαλονίκη 2003: 55-62 Αιµορραγία Στο κυκλοφορικό σύστηµα του ενήλικα ανθρώπου υπάρχουν έξι λίτρα περίπου αίµατος, το οποίο µεταφέρει στα κύτταρα των ιστών

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοδυναμικό monitoring Βασικές αρχές Δυναμικοί δείκτες. Τσαγκούριας Ματθαίος ΜΕΘ Γ.Ν.Θ. Παπαγεωργίου

Αιμοδυναμικό monitoring Βασικές αρχές Δυναμικοί δείκτες. Τσαγκούριας Ματθαίος ΜΕΘ Γ.Ν.Θ. Παπαγεωργίου Αιμοδυναμικό monitoring Βασικές αρχές Δυναμικοί δείκτες Τσαγκούριας Ματθαίος ΜΕΘ Γ.Ν.Θ. Παπαγεωργίου Βασικές αρχές αιμοδυναμικού monitoring Δεν υπάρχει τεχνική που να βελτιώνει την κλινική έκβαση από

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου Οι δυσλιπιδαιμίες είναι παθολογικές καταστάσεις με διαταραχές των λιπιδίων του αίματος ποσοτικές αλλά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΡΕΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΡΣΑΝΙ ΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΟΡΙΣΜΟΣ Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η µερική βλάβη του εγκεφάλου που προκαλείται από την απόφραξη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΚΑΙ ΦΡΑΓΜΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟΥ ΥΓΡΟΥ Το ΚΝΣ για να λειτουργεί φυσιολογικά χρειάζεται πολύ σταθερό περιβάλλον Η σταθερότητα αυτή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ µάθηµα 3ο

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ µάθηµα 3ο ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Οι ΚΕΚ ταξινοµούνται ανάλογα µε: ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ µάθηµα 3ο Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε τραύµα της κεφαλής που µπορεί Να οδηγήσει σε κακώσεις

Διαβάστε περισσότερα

2 ο ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ EΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

2 ο ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ EΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 2 ο ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ EΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Οργάνωση: Εργαστήριο Ηλεκτρομυογραφίας και Κλινικής Νευροφυσιολογίας Α Νευρολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Αθήνα, 23 26 Σεπτεμβρίου 2012

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη λαθών κατά τηνπαροχή ολικής αναισθησίας. Ν. Μαρμαράς Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών -Μονάδα Εργονομίας

Μελέτη λαθών κατά τηνπαροχή ολικής αναισθησίας. Ν. Μαρμαράς Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών -Μονάδα Εργονομίας Μελέτη λαθών κατά τηνπαροχή ολικής αναισθησίας Ν. Μαρμαράς Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών -Μονάδα Εργονομίας Περί της εργασίας των αναισθησιολόγων Ο αναισθησιολόγος, κατά τη διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ

AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ Αισθητικότητα ονομάζεται η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε αφενός το εξωτερικό μας περιβάλλον και το ίδιο μας το σώμα,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ Ευανθία Σούμπαση Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΠΕΔΙΟ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η επιστήμη που ασχολείται με τον προσδιορισμό της λειτουργικής κατάστασης του εγκεφάλου

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκων: Καθ. Αλέξανδρος Ρήγας Εξάμηνο: 9 ο

Διδάσκων: Καθ. Αλέξανδρος Ρήγας Εξάμηνο: 9 ο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Τομέας Τηλεπικοινωνιών και Διαστημικής Εργαστήριο Ηλεκτρομαγνητικής Θεωρίας Διδάσκων: Καθ. Αλέξανδρος Ρήγας Εξάμηνο:

Διαβάστε περισσότερα

Κακώσεις του Θώρακα ΜΙΧΑΗΛ ISBN 960-372-054-2

Κακώσεις του Θώρακα ΜΙΧΑΗΛ ISBN 960-372-054-2 Κακώσεις του Θώρακα ΜΙΧΑΗΛ ISBN 960-372-054-2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΘΩΡΑΚΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ... 1 1.1. Επιδημιολογία... 3 1.2. Μηχανισμοί κάκωσης - Ταξινόμηση... 3 1.3. Διαγνωστική προσέγγιση...

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΩΤΕΡΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κωνσταντίνος Θωμαϊδης Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Συνηθισμένη συγγενής ανωμαλία (6-8% των Σ.Κ.) Συχνότητα:

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ. ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ. ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ? Ετοιμολογία : είναι ο λόγος για το πάθος, δηλαδή την αρρώστια Ασχολείται με το μηχανισμό και τους

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Τσαματσούλης Χειρουργός Θώρακος. Καρδιοχειρουργική Κλινική Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός»

Μιχάλης Τσαματσούλης Χειρουργός Θώρακος. Καρδιοχειρουργική Κλινική Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός» Μιχάλης Τσαματσούλης Χειρουργός Θώρακος Καρδιοχειρουργική Κλινική Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός» Ασθενής 62 ετών με ΛΕΙΟΜΥΟΣΑΡΚΩΜΑ ΔΕΞΙΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΤΩ ΚΟΙΛΗΣ ΦΛΕΒΑΣ Το λειομυοσάρκωμα (LMS) της κάτω κοίλης φλέβας

Διαβάστε περισσότερα

Οσφυαλγία-Ισχιαλγία ( Πόνος στη µέση )

Οσφυαλγία-Ισχιαλγία ( Πόνος στη µέση ) Οσφυαλγία-Ισχιαλγία ( Πόνος στη µέση ) Συντηρητική ή Χειρουργική Αντιµετώπιση Γ. Στράντζαλης Νευροχειρουργική Κλινική, Πανεπιστήµιο Αθηνών, Θεραπευτήριο Ευαγγελισµός ΓΕΝΙΚΑ Η οσφυo-ισχιαλγία ή ο «πόνος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ 2016-2017 Σάββατο, 03/09/2016 10:00-13:45 Παρουσίαση και κατάθεση μεταπτυχιακών εργασιών από ΜΦ ακαδημαϊκού έτους 2015-16 13:45-14:15 Διάλειμμα Ελαφρύ γεύμα 14:15-18:00 Παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Πλαστική Χειρουργική

Πλαστική Χειρουργική Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Πλαστική Χειρουργική Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc25 Μιχαήλου

Διαβάστε περισσότερα