Ζ ζεκαζία ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο θαη ν ξφινο ηεο Διιεληθήο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ

Transcript

1 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΗΛΖΦΖ... 3 SUMMARY... 3 ΛΔΞΔΗ-ΚΛΔΗΓΗΑ... 4 Δηζαγσγή... 5 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ν Ση είλαη ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ Οξηζκφο ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηεο Αλαθχθισζεο Γεληθέο Αξρέο ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο Αλαθπθιψζηκα πιηθά πνπ αθνξά ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε θαη πνηα ηα νθέιε ηεο πζθεπαζίεο θαη ηα απφβιεηα ζπζθεπαζηψλ Ζιεθηξηθέο ζηήιεο θαη ζπζζσξεπηέο Ορήκαηα Σέινπο Κχθινπ Εσήο (ΟΣΚΕ) Υξεζηκνπνηεκέλα ιηπαληέιαηα Διαζηηθά Ζιεθηξηθά & Ζιεθηξνληθά Απφβιεηα (ΑΖΖΔ) Απφβιεηα ησλ εθζθαθψλ, θαηαζθεπψλ θαη πιηθψλ θαηεδάθηζεο Έληππν πιηθφ πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ν ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΖ ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ Ηζηνξηθή αλαδξνκή ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηεο Αλαθχθισζεο ζηελ Δπξψπε Ηζηνξηθή αλαδξνκή ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηεο Αλαθχθισζεο ζηελ Διιάδα Τπάξρνπζα θαηάζηαζε ζηελ Δπξψπε Τπάξρνπζα θαηάζηαζε ζηελ Διιάδα ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ν ΝΟΜΟΘΔΣΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ Ννκνζεηηθφ θαζεζηψο πνπ δηέπεη ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε ζηελ Δπξψπε Οδεγία 94/62/ΔΚ ηεο 20ήο Γεθεκβξίνπ 1994 γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο Οδεγία 1999/31/ΔΚ ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 26εο Απξηιίνπ 1999, πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνβιήησλ Οδεγία 2000/53/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 18εο επηεκβξίνπ 2000 γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003 ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ρξήζεο επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζε είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003, ζρεηηθά κε ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ)

2 3.2. Ννκνζεηηθφ θαζεζηψο πνπ δηέπεη ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε ζηελ Διιάδα Νφκνο 2939/2001 «πζθεπαζίεο θαη ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ - Ίδξπζε Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο» Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 82 (Οξπθηέιαηα) Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 109 (Διαζηηθά) Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 115 (Ζιεθηξηθέο ζηήιεο & πζζσξεπηέο) Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 116 (ΟΣΚΕ) Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 117 (ΑΖΖΔ) πκπέξαζκα ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ν ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΖ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΖ Φνξείο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε Τιηθψλ Κεληξηθή Γηνίθεζε- ΤΠΔΥΧΓΔ Παξαγσγνί θαη δηαθηλεηέο πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο Οξγαληζκνί Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Πεξηβαιινληηθέο Οξγαλψζεηο Πνιίηεο Βέιηηζηεο Πξαθηηθέο ζηελ Δπξψπε Οηθνινγηθφ ήκα θαη πζηήκαηα Πεξηβαιινληηθήο Γηαρείξηζεο Βέιηηζηεο Πξαθηηθέο ζηελ Διιάδα ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ν ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ Παγησκέλε αληίιεςε ζρεηηθά κε ην ρακειφ θφζηνο ησλ ΥΤΣΑ Καζπζηεξήζεηο Δμαζθάιηζε αγνξψλ γηα ηα αλαθπθιψζηκα πιηθά Έιιεηςε θηλήηξσλ Πξνψζεζε ηεο θαχζεο ησλ απνξξηκκάησλ Αδηαθνξία ησλ ΟΣΑ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ν -ΠΡΟΣΑΔΗ Πνηνο ν ξφινο ηεο Κεληξηθήο Γηνίθεζεο Πνηνο ν ξφινο ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Πνηνο ν ξφινο ησλ Πνιηηψλ πκπεξάζκαηα Βηβιηνγξαθία: Άξζξα: Μειέηεο Πξνγξάκκαηα Ννκνζεζία Ηζηόηνπνη Παξαξηήκαηα

3 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Ζ παξνχζα εξγαζία πεξηγξάθεη ηε δηακφξθσζε ηεο πνξείαο ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ ζηελ Δπξψπε θαη ηελ Διιάδα, θαζψο θαη ηα κέηξα ζηα νπνία ζα πξέπεη λα πξνβεί ε Διιεληθή Γεκφζηα Γηνίθεζε πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίζεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηά ηεο. ηελ εηζαγσγή πεξηγξάθεηαη ε ζεκαζία ηεο πξνψζεζεο ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ σο ιχζε ζην πξφβιεκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ. ηα επηκέξνπο θεθάιαηα πεξηιακβάλεηαη ν νξηζκφο ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαη ηα πιηθά ηα νπνία αθνξά, κηα ηζηνξηθή αλαδξνκή γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζηελ Δπξψπε θαη ηελ Διιάδα, ην λνκνζεηηθφ πιαίζην, νη βέιηηζηεο πξαθηηθέο ζηελ Δπξψπε θαη ηε ρψξα καο, ηηο αηηίεο γηα ηηο νπνίεο δελ πξνσζείηαη απνηειεζκαηηθά ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζηελ Διιάδα θαη ηα κέηξα πνπ ζα πξέπεη λα ιάβεη νη δηνίθεζε γηα ηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηεο. Σα ζπκπεξάζκαηα ηεο εξγαζίαο βαζίδνληαη ζηελ παξάζεζε ησλ ηεθκεξησκέλσλ δεδνκέλσλ ηεο εξγαζίαο θαη εζηηάδνληαη ζηνπο ιφγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ έρεη πξνσζεζεί απνηειεζκαηηθά ή κε ζε δηάθνξεο επξσπατθέο ρψξεο, ζηηο αηηίεο γηα ηηο νπνίεο ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε δελ εθαξκφδεηαη απνηειεζκαηηθά ζηε ρψξα καο, ζηηο απνθιίζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη αλάκεζα ζηε λνκνζεζία πνπ πιαηζηψλεη ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε θαη ηελ εθαξκνγή ηεο ζε πξαθηηθφ επίπεδν, ζηα κέηξα ηα νπνία ζα πξέπεη λα ιάβεη ε δηνίθεζε πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. SUMMARY The present study describes the way that environmentally waste management of recycling materials has been developed in Europe and in Greece, as well as the measures that the Greek administration has to take in order to secure best available results. The description and the data analysis of this study have been done as followed: The introduction describes the importance of environmentally waste management of recycling materials as an alternative to traditional solution of waste management procedures. In the following chapters the definition of environmentally waste 3

4 management is presented as well as the materials involved, the history of environmentally waste management in Europe and Greece, the existing legislation, best available practices in Europe and in our country, reasons why the environmentally waste management has not been promoted effectively in Greece and the measures that have to be taken in order environmentally waste management to be implemented effectively. The conclusions are based in proven data and concern why environmentally waste management of recycling materials has been promoted effectively or not in different European countries, why it does non function effectively in Greece, the deviations between the legislation and its implementation in practical level and finally the measures that have to be taken by the Greek Authorities (Ministry of Environment, Local Authorities etc ). ΛΔΞΔΗ-ΚΛΔΗΓΗΑ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε, Αλαθχθισζε, Δπαλαρξεζηκνπνίεζε, Αμηνπνίεζε, Αλάθηεζε Δλέξγεηαο, Απφβιεηα, Γηαρείξηζε Απνβιήησλ, πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο, Τγεηνλνκηθή Σαθή Απνξξηκκάησλ, Οηθνινγηθφ ήκα, πζηήκαηα Πεξηβαιινληηθήο Γηαρείξηζεο, Αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη» 4

5 Ζ ΖΜΑΗΑ ΣΖ ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΑΝΑΚΤΚΛΧΗΜΧΝ ΤΛΗΚΧΝ ΣΖΝ ΠΡΟΣΑΗΑ ΣΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΚΑΗ Ο ΡΟΛΟ ΣΖ ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ Δηζαγσγή Ζ πεξηβαιινληηθή ππνβάζκηζε απνηειεί έλα πξφβιεκα κε παγθφζκηεο δηαζηάζεηο, ην νπνίν επεξεάδεη ηελ πνηφηεηα δσήο φισλ ησλ αλζξψπσλ. Ζ ππνβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο έρεη δηάθνξεο ζπληζηψζεο κηα εθ ησλ νπνίσλ αθνξά ηελ απμαλφκελε παξαγσγή απνβιήησλ θαη ηεο επαθφινπζεο έιιεηςεο ρψξσλ ελαπφζεζήο ησλ. Δπηπιένλ πνιιά απφ ηα απνξξίκκαηα πεξηέρνπλ δηάθνξεο ηνμηθέο θαη επηβιαβείο νπζίεο, νη νπνίεο ζπκβάιινπλ ζηε ξχπαλζε ηεο αηκφζθαηξαο θαη ηνπ εδάθνπο. Σηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο φιεο νη ζχγρξνλεο θαηαλαισηηθέο θνηλσλίεο αληηκεησπίδνπλ ην παξαπάλσ πξφβιεκα, ηφζν ζηελ Δπξψπε, φζν θαη ζηε Βφξεην Ακεξηθή, ζηελ Ηαπσλία θ.ι.π., ελψ νη πεξηβαιινληνιφγνη έρνπλ επηζεκάλεη ηνλ θίλδπλν επηδείλσζεο ηεο θαηάζηαζεο, θαζψο ζεσξνχλ φηη ν πιαλήηεο καο νδεγείηαη ζε κηα νηθνινγηθή θαηαζηξνθή. Δλψ ηηο πξνεγνχκελεο δεθαεηίεο ν παξαδνζηαθφο ηξφπνο ελαπφζεζεο ησλ απνξξηκκάησλ ήηαλ νη ρψξνη ηαθήο ειεγρφκελνη ή αλεμέιεγθηνη, ζηαδηαθά νη ρψξνη απηνί θνξεζηήθαλ, κε απνηέιεζκα νη θπβεξλήζεηο ησλ θξαηψλ λα ζηξέθνληαη ζε άιιεο ιχζεηο. Μία απφ απηέο ππήξμε θαη ε εμαγσγή ησλ απνξξηκκάησλ ζε άιιεο γεηηνληθέο θαη κε ρψξεο, ε νπνία φκσο εθηφο ηνπ φηη πξνθάιεζε αληηδξάζεηο απφ ηνπο θαηνίθνπο, δελ απνηειεί νπζηαζηηθή ιχζε ηνπ πξνβιήκαηνο. Έηζη γίλεηαη πιένλ αληηιεπηφ φηη ε κφλε νξζνινγηθή ιχζε είλαη ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ, ε νπνία ζπλίζηαηαη ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλαθχθισζε ή ηελ θαχζε ησλ απνξξηκκάησλ γηα παξαγσγή ελέξγεηαο. Με βάζε ην παξαπάλσ ζθεπηηθφ πξαγκαηνπνηείηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα πξνζπάζεηα πηνζέηεζεο ησλ αξρψλ ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. ηφρνο είλαη ε εμνηθνλφκεζε θπζηθψλ πφξσλ απφ ηε κείσζε ηεο ρξήζεο ηνπο ζηελ παξαγσγή ησλ πξντφλησλ, αιιά θαη ε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο αλζξψπηλεο πγείαο. Πξνυπφζεζε γηα ηελ επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ ζηφρνπ είλαη ε απφθηεζε πεξηβαιινληηθήο ζπλείδεζεο ηφζν απφ ηνπο θαηαλαισηέο, φζν θαη απφ ηνπο επελδπηέο, δειαδή ηηο επηρεηξήζεηο θαη ηηο βηνκεραλίεο παξαγσγήο πξντφλησλ. Χο πξνο ηνπο ηειεπηαίνπο ζα πξέπεη λα πηνζεηνχλ παξαγσγηθή 5

6 δηαδηθαζία θηιηθή πξνο ην Πεξηβάιινλ θαη λα ελζσκαηψλνπλ ην πεξηβαιινληηθφ θφζηνο ζην θφζηνο ησλ πξντφλησλ ηνπο. Απηφ καθξνπξφζεζκα ζα έρεη σο ζπλέπεηα ηελ απφθηεζε αληαγσληζηηθνχ πιενλεθηήκαηνο, θαζψο ε αγνξά ηείλεη λα απνθηά νινέλα θαη κεγαιχηεξε πεξηβαιινληηθή ζπλείδεζε. 1 Χο πξνο ηε δηακφξθσζε πεξηβαιινληηθήο ζπλείδεζεο θαη ηελ εθαξκνγή κηαο νινθιεξσκέλεο ζηξαηεγηθήο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ ζεκαληηθφ ξφιν παίδνπλ ηφζν ε Δπξσπατθή Έλσζε φζν θαη νη θπβεξλήζεηο ησλ επηκέξνπο θξαηψλ. Ήδε ε Δπξσπατθή Έλσζε ζην 6 ν Πξφγξακκα Γξάζεο έρεη ζπκπεξηιάβεη ην Πεξηβάιινλ ζαλ ηνκέα πνπ ζα πξέπεη λα πξνσζεζεί, ηδηαίηεξα γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζεκάησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε δηαηήξεζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ αιιά θαη κε ηε δηαρείξηζε απνβιήησλ. Ζ θχξηα πξνζέγγηζε ηεο ΔΔ ζρεηηθά κε ην ζέκα εζηηάδεηαη θαηά πξνηεξαηφηεηα ζηελ πξφιεςε δεκηνπξγίαο απνβιήησλ, ζηελ αλαθχθισζε, ζηελ αλάθηεζε θαη ηελ απνηέθξσζε θαη σο έζραηε ιχζε ζηελ ηαθή. 2 Απφ ηελ πιεπξά ηνπο νη θπβεξλήζεηο ησλ επξσπατθψλ ρσξψλ έρνπλ απνδψζεη ηδηαίηεξε ζεκαζία ζην πξφβιεκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ, εληάζζνληάο ην ζηελ επίζεκε πνιηηηθή ηνπο. Καηά απηφλ ηνλ ηξφπν θαη ε Διιάδα έρεη θαηαξηίζεη ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Πεξηβάιινλ (ΔΠΠΔΡ), ζηα πιαίζηα ηνπ Γ ΚΠ, ηνπ νπνίνπ έλαο απφ ηνπο άμνλεο πξνηεξαηφηεηαο αθνξά ηα ζηεξεά απφβιεηα.(απ 2.). Ο γεληθφο ζηφρνο ηνπ παξαπάλσ ΑΠ είλαη ε νξζνινγηθή δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, θαζψο θαη ε απνθαηάζηαζε ηνπ Πεξηβάιινληνο, φπνπ απηφ έρεη ππνζηεί ηελ πξνζβνιή ηεο αλεμέιεγθηεο απφξξηςεο ή / θαη ξχπαλζεο απφ ζηεξεά απφβιεηα. 3 Πην ζπγθεθξηκέλα ν Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 2 αθνξά ηα ηεξεά Απφβιεηα θαη πεξηιακβάλεη ην Μέηξν 2.1- Γηαρείξηζε κε επηθίλδπλσλ ζηεξεψλ απνβιήησλ θαη ην Μέηξν Γηαρείξηζε επηθίλδπλσλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. ην πξψην πξνβιέπνληαη πξνγξάκκαηα ζπιινγήο θαη επεμεξγαζίαο αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ, απνθαηαζηάζεηο ρψξσλ αλεμέιεγθηεο απφζεζεο αζηηθψλ απνβιήησλ, θαηαζθεπή ΥΤΣΑ, θαηαζθεπή ρψξσλ δηάζεζεο αγξνηηθψλ ππνιεηκκάησλ θαη απνβιήησλ, πξνγξάκκαηα θαζαξηζκνχ αθηψλ, δξάζεηο αμηνιφγεζεο θαη ζπκπιήξσζεο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ζρεηηθά κε ηνπο 1 Βι. ση. Κ. Καξβνχλεο, Γηαρείξηζε ηνπ Πεξηβάιινληνο, εθδφζεηο Α.ηακνχιεο, Αζήλα-Πεηξαηάο Βι. Πεξηβάιινλ 2010, Σν κέιινλ καο, ε επηινγή καο. Έθην πξφγξακκα δξάζεο γηα ην Πεξηβάιινλ ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο. 3 Βι. Γ ΚΟΗΝΟΣΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΣΖΡΗΞΖ, 2H ΑΝΑΘΔΧΡΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ «ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ» , ΑΘΖΝΑ

7 θνξείο δηαρείξηζεο, ηελ εθαξκνγή ζηελ πξάμε ηεο αξρήο «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη», ηελ εηζαγσγή λέσλ εξγαιείσλ δηαρείξηζεο θαη ηηκνιφγεζεο ησλ ζρεηηθψλ ππεξεζηψλ θιπ. ην Μέηξν 2.2 πξνβιέπεηαη ε θαηάξηηζε πξνγξάκκαηνο εμπγίαλζεο απνθαηάζηαζεο ρψξσλ ξππαζκέλσλ απφ επηθίλδπλα απφβιεηα, ε δεκηνπξγία ππνδνκήο ζπιινγήο θαη κεηαθνξάο ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ζπζζσξεπηψλ, ε νινθιήξσζε ηεο κνλάδαο απνηέθξσζεο ησλ λνζνθνκεηαθψλ απνβιήησλ ζηελ Αηηηθή θαη ελέξγεηεο επαηζζεηνπνίεζεο ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ πνιηηψλ. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν ζην Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρέδην Αλάπηπμεο (ΔΑ), γηα ηελ πεξίνδν , πεξηιακβάλεηαη κεηαμχ άιισλ έλαο ηνκέαο πνπ αθνξά ην έδαθνο, γηα ην νπνίν ην ζηξαηεγηθφ ζρέδην απνζθνπεί ζηελ «Πξνζηαζία ησλ εδαθψλ απφ ηε δηάβξσζε, ηελ ππνβάζκηζε, ηελ απεξήκσζε θαη ηε ξχπαλζε». Οη επηκέξνπο ζηφρνη πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ν πξναλαθεξφκελνο ζθνπφο είλαη κεηαμχ άιισλ: ε πινπνίεζε ηνπ Δζληθνχ ρεδηαζκνχ Γηαρείξηζεο Δπηθίλδπλσλ θαη κε Απνβιήησλ, ε εμάιεηςε ηεο αλεμέιεγθηεο δηάζεζεο επηθίλδπλσλ θαη κε απνβιήησλ, ε δεκηνπξγία δπλακηθνχ ζηελ εγρψξηα βηνκεραλία γηα ηελ επεμεξγαζία θαη δηαρείξηζε επηθίλδπλσλ θαη κε απνβιήησλ θαη ε κείσζε ηεο δηάρπηεο επηβάξπλζεο ησλ εδαθψλ κε νπζίεο πνπ είλαη επηθίλδπλεο γηα ην Πεξηβάιινλ 4. 4 Βι. Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρέδην Αλάπηπμεο (ΔΑ), πεξηφδνπ , 2ν ΔΘΝΗΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΤΝΔΓΡΗΟ, Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο :Πεξηβάιινλ- Αεηθφξνο Αλάπηπμε, ΑΘΖΝΑ, ΓΔΚΔΜΒΡΗΟ

8 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ν 1.1. Ση είλαη ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε αλαθπθιώζηκσλ πιηθώλ Ζ παξνχζα εξγαζία ζα αλαιχζεη ηνπο ηξφπνπο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ, δειαδή ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ εθηφο απφ ηα νξγαληθά απφβιεηα, ηα νπνία δελ αλαθπθιψλνληαη. Παξ φια απηά ηα νξγαληθά απφβιεηα ππφθεηληαη ζε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε κε ηε δηαδηθαζία ηεο θνκπνζηνπνίεζεοιηπαζκαηνπνίεζεο, δειαδή ζηελ κεηαηξνπή ησλ νηθηαθψλ νξγαληθψλ απνβιήησλ ζε θνκπφζη (ιίπαζκα, εδαθνβειηησηηθφ ή ρνχκνπο). Οη ηξφπνη ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ ζπλίζηαληαη ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ζηελ αλάθηεζε πιηθψλ θαη ζηελ αλάθηεζε ελέξγεηαο. Ζ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ζπλίζηαηαη ζηελ εθ λένπ ρξεζηκνπνίεζε ελφο πιηθνχ απφ ηε ζηηγκή πνπ θαζίζηαηαη άρξεζην, φπσο γηα παξάδεηγκα ε εθ λένπ ρξήζε κηαο γπάιηλεο ζπζθεπαζίαο αλαςπθηηθνχ θιπ. Ζ αλάθηεζε πιηθψλ αλαθέξεηαη ζηελ αλαθχθισζε νξηζκέλσλ πιηθψλ θαη παξαγσγή δεπηεξνγελνχο πξντφληνο, π.ρ. ε αλαθχθισζε ραξηηνχ, ραξηνληνχ. θ.ι.π. Ζ αλάθηεζε ελέξγεηαο πξαγκαηνπνηείηαη θπξίσο απφ ηα νξγαληθά απνξξίκκαηα. κσο ε αλάθηεζε ελέξγεηαο πξαγκαηνπνηείηαη θαη απφ πιηθά φπσο ηα ειαζηηθά, ηα νπνία κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ `ζε ζηαζκνχο παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ηζηκεληνβηνκεραλίεο, ραξηνβηνκεραλίεο θ.α Οξηζκόο ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηεο Αλαθύθισζεο χκθσλα κε ην άξζξν 2 ηνπ Ν 2939/ σο «ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ λννχληαη νη εξγαζίεο ζπιινγήο, κεηαθνξάο, πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο θαη επεμεξγαζίαο απηψλ ησλ απνβιήησλ, ψζηε λα επηζηξέθνπλ ζην ξεχκα ηεο αγνξάο ή, εθφζνλ ρξεζηκνπνηεζνχλ σο θαχζηκα, λα αλαθηάηαη ε παξαγφκελε ελέξγεηα». Χο αλαθχθισζε κπνξεί λα νξηζζεί «ε δηαδηθαζία ηεο ζπζηεκαηηθήο δηαινγήο θαη επαλαθνξάο πιηθψλ απφ ηα απνξξίκκαηα ζηνλ θνηλσληθφ θαη νηθνλνκηθφ θχθιν. Ζ αλαθχθισζε ζα πξέπεη λα ζπλππάξρεη κε ην ζχλνιν ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ αθνινπζνχληαη γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ, δειαδή ηεο πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο, ηεο ζπιινγήο, ηεο κεηαθνξάο θαη ηεο δηάζεζεο». 6 5 Βι. Ν 2939/2001, ΦΔΚ Α 179/ Βι. Ν. Μνπζηφπνπινο: Αλαθχθισζε, εθδφζεηο Γίαπινο, Θεζζαινλίθε

9 ηεο. 9 Ζ Δλαιιαθηηθή δηαρείξηζε αθνξά ηα παξαθάησ απφβιεηα: Ζ ζεκαζία ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο χκθσλα κε θάπνηνλ άιινλ νξηζκφ αλαθχθισζε νλνκάδεηαη ε επαλαθνξά ησλ ρξήζηκσλ πιηθψλ ζην θπζηθφ θαη νηθνλνκηθφ θχθιν. Ζ αλαθχθισζε πεξηιακβάλεη ηηο ελέξγεηεο πνπ απνζθνπνχλ ζηελ αλάθηεζε ησλ παξαπάλσ πιηθψλ θαη ηελ πξνψζεζή ηνπο γηα ηελ παξαγσγή λέσλ πξντφλησλ. ηφρνη ηεο αλαθχθισζεο είλαη ε κείσζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ πνπ επηβαξχλνπλ ην πεξηβάιινλ, θαζψο θαη ε εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο θαη πξψησλ πιψλ Γεληθέο Αξρέο ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο 8 Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε δηέπεηαη απφ γεληθέο αξρέο, νξηζκέλεο απφ ηηο νπνίεο πξνβιέπνληαη θαη ζην άξζξν 4 ηνπ Ν 2939/2001, φπσο: Ζ αξρή ηεο πξφιεςεο ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ απφ ηε ζπζθεπαζία θαη ηα «άιια πξντφληα». Ζ αξρή ηεο επαλαρξεζηκνπνίεζεο. Ζ αξρή ηεο αλάθηεζεο πιηθψλ θαη αλαθχθισζεο ησλ απνβιήησλ ησλ ζπζθεπαζηψλ/ άιισλ πξντφλησλ. Ζ αξρή ηεο αλάθηεζεο ελέξγεηαο Ζ αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη» Ζ αξρή ηεο επζχλεο φισλ φζσλ αζρνινχληαη κε ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ/ άιισλ πξντφλησλ (πξνκεζεπηέο πιηθψλ, παξαγσγνί, κεηαηξνπείο, δηαθηλεηέο/ έκπνξνη, ρξήζηεο, νη εηζαγσγείο, νη δηαλνκείο, νη δεκφζηεο αξρέο, νη νξγαληζκνί ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, δεκφζηνη νξγαληζκνί, ηλζηηηνχηα ή ηδξχκαηα) 1.4. Αλαθπθιώζηκα πιηθά πνπ αθνξά ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε θαη πνηα ηα νθέιε πζθεπαζίεο θαη ηα απφβιεηα ζπζθεπαζηψλ (Νφκνο 2939/2001, ΦΔΚ179Α) Ζιεθηξηθέο ζηήιεο θαη ζπζζσξεπηέο (ΠΓ 115, ΦΔΚ80Α/5.3.04), Ορήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο (ΠΓ 116, ΦΔΚ 81Α/5.3.04) Υξεζηκνπνηεκέλα ιηπαληέιαηα (ΠΓ 82, ΦΔΚ 64Α/3.3.04) Παιαηά ειαζηηθά (ΠΓ 109, ΦΔΚ 75Α/5.3.04) 7 Βι. 8 Βι. 9 Βι. 9

10 Ζιεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ (ΠΓ 117, ΦΔΚ 82Α/5.3.04) Απφβιεηα ησλ εθζθαθψλ, θαηαζθεπψλ θαη πιηθψλ θαηεδάθηζεο (ην ζρέδην ΠΓ είλαη ζηε δηαδηθαζία ησλ ππνγξαθψλ) Έληππν πιηθφ (ζπληάζζεηαη ζρέδην ΠΓ) πζθεπαζίεο θαη ηα απόβιεηα ζπζθεπαζηώλ Ζ παξαπάλσ θαηεγνξία απνβιήησλ εκπεξηέρεη δηάθνξα πιηθά ζπζθεπαζίαο φπσο είλαη ην ραξηί, ην γπαιί θαη ην αινπκίλην, ν ιεπθνζίδεξνο θαη ηα πιαζηηθά, ηα νπνία είλαη δπλαηφ κεηά ηε ρξήζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ζπζθεπαζίαο λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ ή λα αλαθπθισζνχλ. Ζ παξαγσγή ραξηηνχ, ην νπνίν απνηειεί έλα θπζηθφ πξντφλ ζπλεπάγεηαη έλα ζεκαληηθφ θφζηνο γηα ην πεξηβάιινλ. Απηφ ζπκβαίλεη θαζψο πξνθεηκέλνπ λα παξαρζεί ραξηί θαιιηεξγνχληαη δέλδξα ηα νπνία θφβνληαη θαη ζηε ζπλέρεηα πθίζηαληαη κηα επεμεξγαζία πξνθεηκέλνπ λα παξαρζεί ην ραξηί. 10 πγθεθξηκέλα έρεη ππνινγηζηεί φηη γηα ηελ παξαγσγή ελφο ηφλνπ ραξηηνχ απαηηνχληαη δχν έσο ηξεηο θνξέο ην ίδην βάξνο ζε δέληξα, ελψ ην ζχλνιν ηεο παγθφζκηαο παξαγσγήο ραξηηνχ γίλεηαη θαηά 55% απφ δέληξα, θαηά 38% απφ αλαθπθισκέλν ραξηί θαη θαηά 7% απφ άιιεο πεγέο. 11 πλεπψο ε άζθνπε ρξήζε θαη ππεξθαηαλάισζή ηνπ ραξηηνχ απνηειεί ζπαηάιε θπζηθψλ πφξσλ. Πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί ε παξαπάλσ επηβάξπλζε ηνπ πεξηβάιινληνο ζα πξέπεη λα πηνζεηεζεί ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπ ραξηηνχ, ε νπνία ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ηαπηίδεηαη κε ηε δηαδηθαζία ηεο αλαθχθισζεο. Απηή αλ πξαγκαηνπνηεζεί κε νξζφ ηξφπν ζπκβάιιεη ηφζν ζηελ εμνηθνλφκεζε θπζηθψλ πφξσλ, αιιά επίζεο κπνξεί λα απνηειέζεη θαη κηα νηθνλνκηθά βηψζηκε δξαζηεξηφηεηα, ε νπνία λα δεκηνπξγεί ζέζεηο εξγαζίαο θαη λα απνδίδεη θαιήο πνηφηεηαο αλαθπθισκέλν ραξηί. Σν γπαιί θαη νη ζπζθεπαζίεο πνπ πξνέξρνληαη απφ απηφ ρξεζηκνπνηνχληαη επξέσο ζηηο βηνκεραλίεο πνηψλ θαη ηξνθίκσλ. Μάιηζηα παξφιν πνπ πθίζηαηαη κηα ηάζε αληηθαηάζηαζεο ησλ γπάιηλσλ ζπζθεπαζηψλ απφ αληίζηνηρεο πιαζηηθέο, ε δήηεζε ηνπ γπαιηνχ ζηελ Δπξψπε απμάλεηαη ζηαζεξά θαηά ηα ηειεπηαία έηε. ε πνιιέο Δπξσπατθέο ρψξεο έρεη θαζηεξσζεί ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπ γπαιηνχ, ε νπνία ζπλίζηαηαη ηφζν ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ γπάιηλσλ ζπζθεπαζηψλ, φζν θαη ζηελ αλαθχθισζε. Κάηη αληίζηνηρν ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηεζεί θαη ζηελ Διιάδα, φπνπ ε 10 Βι Βι. Διεπζεξνηππία, 14/03/2006, άξζξν ηνπ Φίιε Κατηαηδή: Ζκέξα ηνπ θαηαλαισηή ή ηνπ θαηαλαισηηζκνχ. 10

11 ρξήζε ησλ γπάιηλσλ ζπζθεπαζηψλ πξαγκαηνπνηείηαη αιφγηζηα κε απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ θαη ζπλεπψο ζηελ επηβάξπλζε ηνπ Πεξηβάιινληνο. 12 Σν αινπκίλην απνηειεί πξψηε χιε πνιιψλ ζπζθεπαζηψλ κε επξχηεξα γλσζηή απηή ησλ θνπηηψλ αλαςπθηηθνχ. Χζηφζν γηα ηελ θαηαζθεπή ησλ παξαπάλσ ζπζθεπαζηψλ δαπαλψληαη πξψηεο χιεο φπσο αινπκίλην θαη ελέξγεηα. πγθεθξηκέλα ππνινγίδεηαη φηη θάζε ρξφλν ζηελ Διιάδα ρξεζηκνπνηνχληαη αινπκηλέληα θνπηηά γηα κπίξεο θαη αλαςπθηηθά, γηα ηα νπνία δαπαλψληαη ηφλνη αινπκίλην (ή ηφλνπο βσμίηε πξψηεο χιεο) θαη θηινβαηψξεο ζε ελέξγεηα. πλεπψο ε απφξξηςή ηνπο ζε ρψξνπο ηαθήο έρεη σο πξσηαξρηθή ζπλέπεηα ηελ θαηαζπαηάιεζε θπζηθψλ πφξσλ θαη ελέξγεηαο θαζψο θαη ηελ αχμεζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ. Άξα πξνθεηκέλνπ λα αξζνχλ ή λα κεησζνχλ νη παξαπάλσ ζπλέπεηεο είλαη απαξαίηεην λα πηνζεηεζεί ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπ αινπκηλίνπ πνπ ζπλίζηαηαη ζηελ αλαθχθισζή ηνπ. 13 Με ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία ζα πξαγκαηνπνηνχληαλ εμνηθνλφκεζε ηνπ ζπλφινπ ηνπ βσμίηε θαη θαηά 75% ηνπιάρηζηνλ. 14 ε ζπζθεπαζίεο απφ ιεπθνζίδεξν ζπζθεπάδνληαη πξντφληα φπσο παηδηθέο ηξνθέο, θνκπφζηεο θξνχησλ, πξντφληα ληνκάηαο, ρπκνί, γάια, θαθέο, κπηζθφηα, ιάδη, αιιά θαη ρξψκαηα, βεξλίθηα, θπηνθάξκαθα, απνζκεηηθά ρψξνπ, εληνκνθηφλα θ.α., νη νπνίεο φηαλ θαζίζηαληαη άρξεζηεο αλαθπθιψλεηαη ειάρηζηα. πγθεθξηκέλα ππνινγίδεηαη φηη κφλν ην 17% απφ ηηο παξαπάλσ ζπζθεπαζίεο αλαθπθιψλεηαη κε απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ιεπθνζίδεξν. Δθηηκάηαη κάιηζηα φηη έλαο απφ ηνπο θχξηνπο ιφγνπο γηα ηνπο νπνίνπο δελ αλαθπθιψλνληαη κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο είλαη φηη δελ πθίζηαηαη νξγαλσκέλε ζπιινγή κεηά ηελ θαηαλάισζε, δηφηη δελ παξνπζηάδεη ηδηαίηεξν νηθνλνκηθφ ελδηαθέξνλ απφ ηνπο ξαθνζπιιέθηεο. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπ ιεπθνζηδήξνπ, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα πξνσζεζεί κε ηελ πηνζέηεζε νηθνλνκηθψλ θηλήηξσλ ζα ζπλέβαιιε ζηε κείσζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ, αιιά θαη ζηελ εμνηθνλφκεζε θπζηθνχ πφξνπ. Σν πιαζηηθφ ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο γηα ζπζθεπαζίεο πξντφλησλ θαη ζηελ Διιάδα πθίζηαληαη αξθεηέο επηρεηξήζεηο, νη νπνίεο παξάγνπλ πιαζηηθέο ζπζθεπαζίεο. Ζ απφξξηςε ηνπο φκσο ζε ρψξνπο ηαθήο ζπλεπάγεηαη ηελ θαηάιεςε ηεξάζηηνπ ρψξνπ, 12 Βι Βι Βι. Διεπζεξνηππία, 14/03/2006, άξζξν ηνπ Φίιε Κατηαηδή: Ζκέξα ηνπ θαηαλαισηή ή ηνπ θαηαλαισηηζκνχ. 11

12 ελψ ε θαχζε ηνπο ζπκβάιιεη ζηελ αηκνζθαηξηθή ξχπαλζε, θαζψο δηνρεηεχνληαη ζηελ αηκφζθαηξα ηνμηθέο νπζίεο. 15 πγθεθξηκέλα ηα πιαζηηθά κπνπθάιηα πνπ πεηάκε απεξίζθεπηα ζηα ζθνππίδηα ζπκβάιινπλ ζην θαηλφκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ, θαζψο έρεη ππνινγηζηεί φηη ε παξαγσγή ελφο εθαηνκκπξίνπ ηφλσλ πιαζηηθψλ κπνπθαιηψλ πξνθαιεί ηελ έθιπζε ζηελ αηκφζθαηξα ηφλσλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ Γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο ζα πξέπεη λα πξνσζεζεί ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πιαζηηθψλ ζπζθεπαζηψλ, ε νπνία δηεζλψο δελ είλαη ηφζν δηαδεδνκέλε φζν άιια πιηθά ζπζθεπαζίαο Ζιεθηξηθέο ζηήιεο θαη ζπζζσξεπηέο Απηή ε θαηεγνξία απνβιήησλ αθνξά ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο επηθίλδπλα απφβιεηα. χκθσλα κε αλαθνίλσζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, νη απνξξηπηφκελεο ειεθηξηθέο ζηήιεο κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ πεξηβαιινληηθά πξνβιήκαηα θαη πξνβιήκαηα πγείαο, ιφγσ ησλ βαξέσλ κεηάιισλ πνπ πεξηέρνπλ. 17 Πξάγκαηη φζνλ αθνξά ηα επηθίλδπλα απφβιεηα, αλ νδεγεζνχλ ζε ρψξνπο ηαθήο απνξξηκκάησλ κνιχλνπλ ην ρψκα θαη ηα ππφγεηα λεξά, ελψ αλ θανχλ γεκίδνπλ κε ηνμηθά αέξηα ηνλ αέξα πνπ αλαπλένπκε. πγθεθξηκέλα νη ζπζζσξεπηέο βηνκεραληθνχ ηχπνπ (βηνκεραλίεο, ΟΣΔ, ζηξαηφο) είλαη ζπλήζσο κνιχβδνπ ή θαδκίνπ/ληθειίνπ, νη κπαηαξίεο απηνθηλήησλ είλαη ζην κεγαιχηεξν κέξνο κνιχβδνπ, ελψ νη απιέο νηθηαθέο κπαηαξίεο είλαη θαηά 80% ςεπδαξγχξνπ/άλζξαθα θαη ην ππφινηπν 20% είλαη αιθαιηθέο. Μέρξη πξφζθαηα πεξίπνπ κπαηαξίεο πνπ θπθινθνξνχζαλ εηεζίσο ζηελ Διιάδα πεξηείραλ πδξάξγπξν ζε πνζνζηφ 0,001-1 % ηνπ βάξνπο ηνπο. ηε ζπλέρεηα νη κπαηαξίεο απηέο κείσζαλ ηα πνζνζηά πδξαξγχξνπ κέρξη 0,025%, ελψ πιένλ θπθινθνξνχλ κπαηαξίεο ρσξίο θαζφινπ πδξάξγπξν. Αληίζεηα πνιχ κηθξέο κπαηαξίεο πνπ θπθινθνξνχλ ζηελ Διιάδα. ζε ζρήκα θνπκπηνχ, πεξίπνπ , πεξηέρνπλ πνζνζηά πδξαξγχξνπ κέρξη θαη 30%. Υαξαθηεξηζηηθέο ηεο επηθηλδπλφηεηαο ησλ κπαηαξηψλ είλαη νξηζκέλεο έξεπλεο, νη νπνίεο πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζε 11 ρσκαηεξέο ησλ Ζλσκέλσλ Πνιηηεηψλ θαη ηνπ Καλαδά. χκθσλα κε ηα απνηειέζκαηα ησλ εξεπλψλ νη κπαηαξίεο απνηεινχζαλ κφλν 15 Βι. Ν. Μνπζηφπνπινο : Αλαθχθισζε, εθδφζεηο Γίαπινο, Θεζζαινλίθε Βι.Διεπζεξνηππία,14/03/2006, άξζξν ηνπ Φίιε Κατηαηδή: Ζκέξα ηνπ θαηαλαισηή ή ηνπ θαηαλαισηηζκνχ. 17 Βι. Διεπζεξνηππία, 04/05/2006, άξζξν: Αλαθχθισζε κπαηαξηψλ 12

13 ην 0,2% ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ, αιιά ππνινγίζηεθε φηη απφ απηέο πξνέξρεηαη ην 20% ησλ ηνμηθψλ νπζηψλ ησλ απνξξηκκάησλ. Παξάιιεια απνηεινχλ ηελ θχξηα πεγή θαδκίνπ, ην νπνίν απνηειεί έλα επηθίλδπλν κέηαιιν. ηε ρψξα καο θαη ζε άιιεο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο πθίζηαηαη κηα απμεηηθή ηάζε θαηαλάισζεο ειεθηξηθψλ ζπζθεπψλ ηα ηειεπηαία έηε. Αξθεηέο απφ απηέο φπσο ηα ζηαζεξά ηειέθσλα, νη θνξεηνί αιιά θαη νη νηθηαθνί ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο πεξηέρνπλ κπαηαξίεο. πλεπψο ε αλαινγία ησλ κπαηαξηψλ ζηνλ φγθν ησλ απνξξηκκάησλ ζπλερψο απμάλεηαη κε απνηέιεζκα ηελ νινέλα κεγαιχηεξε ξχπαλζε ηνπ Πεξηβάιινληνο. Δπίζεο ζχκθσλα κε ππνινγηζκνχο νη ηνμηθέο νπζίεο πνπ πεξηέρεη κηα κηθξή κπαηαξία π.ρ. ξνινγηνχ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα ξππάλνπλ έσο θαη έλα θπβηθφ κέηξν ρψκα ή ηεηξαθφζηα θπβηθά κέηξα λεξνχ. 18 Δπηπιένλ νξηζκέλα απφ ηα κέηαιια πνπ ζπλζέηνπλ ηηο κπαηαξίεο έρνπλ θαηεγνξεζεί γηα δηάθνξεο παζήζεηο πνπ κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ ζηνλ άλζξσπν. πγθεθξηκέλα ν κφιπβδνο κπνξεί λα ζπκβάιιεη ζηελ πξφθιεζε εγθεθαινπάζεηαο θαη λεθξηθψλ παζήζεσλ, ην θάδκην ζπκβάιιεη ζηελ πξφθιεζε εκθπζήκαηνο, λεθξηθψλ βιαβψλ, βιαβψλ ηνπ θαξδηαγγεηαθνχ θαη κπνζθειεηηθνχ ζπζηήκαηνο, θαζψο θαη δηαθφξσλ κνξθψλ θαξθίλνπ. Σέινο ν πδξάξγπξνο έρεη θαηεγνξεζεί φηη ζπκβάιιεη ζηελ πξφθιεζε λεπξνινγηθψλ δηαηαξαρψλ θαη λεθξηθψλ βιαβψλ. Πξνθεηκέλνπ λα κεησζνχλ φιεο νη παξαπάλσ αξλεηηθέο ζπλέπεηεο απφ ηελ αλεμέιεγθηε απφξξηςή ησλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαζίζηαηαη απαξαίηεηε ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπο. Απηή ζπλίζηαηαη ζηε ζπιινγή ηνπο ζε εηδηθνχο θάδνπο ζηνπο νπνίνπο έρνπλ πξφζβαζε φινη νη πνιίηεο, ζηελ απνζήθεπζή ηνπο, ζηε κεηαθνξά, αλαθχθισζε θαη ηέινο ζηελ αλάθηεζε ελέξγεηαο Ορήκαηα Σέινπο Κύθινπ Εσήο (ΟΣΚΕ) 20 Σα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο απνηεινχλ απηνθίλεηα ηδησηηθήο ρξήζεο ή θαη ειαθξά θνξηεγά, ηα νπνία ν ηδηνθηήηεο απνθαζίδεη φηη δελ πξφθεηηαη λα ηα μαλαρξεζηκνπνηήζεη ή ην ΚΣΔΟ θξίλεη φηη είλαη αθαηάιιεια 18 Βι. Ηζηνζειίδα ηνπ γξαθείνπ Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο, Γηεχζπλζε Α/ζκηαο Δθπ/ζεο Ν.Υαιθηδηθήο) κε ηίηιν:αλαθχθισζε κπαηαξηψλ: Mpatarion/Anakiklosi_Mpatarion.htm - 63k - 19 Βι. εηδηθή έθδνζε Διεπζεξνηππίαο:Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Αθή γηα ηηο κπαηαξίεο. 20 Βι. 13

14 γηα ρξήζε. ηα ΟΣΚΕ ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη ηα εγθαηαιειεηκκέλα απφ ηνλ ηδηνθηήηε ηνπο νρήκαηα πξνθεηκέλνπ απηφο λα απνθχγεη ην θφζηνο ησλ ηειψλ θπθινθνξίαο. Ζ εγθαηάιεηςε κπνξεί επίζεο λα νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη δελ πθίζηαηαη νξγαλσκέλν ζχζηεκα παξαιαβήο ή ζηελ έιιεηςε πιεξνθφξεζεο γηα ην ππάξρνλ χζηεκα. Σν πξφβιεκα πνπ πξνθχπηεη ζρεηηθά κε ηελ απφξξηςε ησλ ΟΣΚΕ είλαη ε ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο, θαζψο απηά είηε εγθαηαιείπνληαη ειεχζεξα ζην πεξηβάιινλ είηε πξνσζνχληαη ζηε ραιπβνπξγία ρσξίο πξνεγνπκέλσο λα απνδεζκεπηνχλ ηα επηθίλδπλα πιηθά ηνπο φπσο ηα δνρεία ηνμηθψλ πγξψλ, ηα θαχζηκα, ιαδηά θηλεηήξα θ.α. ηελ πξψηε πεξίπησζε ζπκβάιινπλ ζηελ αηζζεηηθή ξχπαλζε, θαζψο επίζεο θαηαιακβάλνπλ θαη ρξήζηκν ρψξν. ηελ πεξίπησζε πνπ ηα ΟΣΚΕ νδεγεζνχλ ζηε ραιπβνπξγία, ρσξίο πξνεγνχκελε απνξξχπαλζε θαη δηαρσξηζκφ ησλ δηαθφξσλ πιηθψλ, ζπκβάιινπλ ζηελ αηκνζθαηξηθή ξχπαλζε. Μέζσ ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ ΟΣΚΕ κπνξεί λα επηηεπρζεί θαιχηεξε πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο, αιιά θαη εμνηθνλφκεζε πξψησλ πιψλ θαη ελέξγεηαο. Απηφ πξαγκαηνπνηείηαη κε δηάθνξνπο ηξφπνπο. πγθεθξηκέλα γηα ηα ΟΣΚΕ πξνβιέπεηαη φηη κεηά ηε ζπιινγή ηνπο ζε εγθεθξηκέλα θέληξα ζπιινγήο θαη επεμεξγαζίαο, ζα ππφθεηληαη ζε δηάθνξεο δηαδηθαζίεο φπσο απνξξχπαλζε ψζηε λα αθαηξνχληαη πιηθά φπσο πγξά, ε κπαηαξία θαη ηα ειαζηηθά θαη λα κεηαθέξνληαη ζε εμνπζηνδνηεκέλεο εγθαηαζηάζεηο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, ζε αθαίξεζε αληαιιαθηηθψλ πξνο πψιεζε θη επαλαρξεζηκνπνίεζε, ζε αθαίξεζε δηαθφξσλ κεξψλ πξνο αλαθχθισζε ή ηέινο ζε ζπκπίεζε, πξνθεηκέλνπ ψζηε λα κεησζεί ν φγθνο ηνπο, θαη λα πξνσζεζνχλ ζηε ραιπβνπξγία γηα αλαθχθισζε Υξεζηκνπνηεκέλα ιηπαληέιαηα 21 Σα παξαπάλσ απφβιεηα πξνέξρνληαη απφ ηα κέζα κεηαθνξψλ, ηε βηνκεραλία θαη άιινπο ηνκείο θαη εμαηηίαο ηεο ζχλζεζήο ηνπο πεξηιακβάλνληαη ζηελ Δπξσπατθή ιίζηα κε ηα επηθίλδπλα απφβιεηα. Ζ δηαθπγή ησλ παξαπάλσ ζπζηαηηθψλ ζην πεξηβάιινλ ελδέρεηαη λα δεκηνπξγήζεη πξνβιήκαηα ζε απηφ, αιιά θαη ζηελ αλζξψπηλε πγεία. 21 Βι. 14

15 Σα απφβιεηα ιηπαληηθψλ ειαίσλ ρξεζηκνπνηνχληαη ζήκεξα παξάλνκα σο θαχζηκα ζε βηνκεραλίεο, ζπίηηα, ζεξκνθήπηα, ελέρνληαο θηλδχλνπο γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία θαη ην πεξηβάιινλ. Χζηφζν πθίζηαηαη ε δπλαηφηεηα ηα νξπθηέιαηα πνπ ζπιιέγνληαη λφκηκα λα αλαθπθισζνχλ κέζσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αλαγέλλεζεο, ε νπνία ζπλεπάγεηαη απνκάθξπλζε ή κείσζε ησλ επηθίλδπλσλ ζηνηρείσλ πνπ εκπεξηέρνληαη ζηε ζχλζεζή ηνπο. Ζ αλαγέλλεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζε εηδηθέο εγθαηαζηάζεηο κε απνηέιεζκα ηελ παξαγσγή λένπ νξπθηειαίνπ, ίδηαο πνηφηεηαο κε ην πξσηνγελέο ζπκβάιινληαο κε απηφλ ηνλ ηξφπν ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, αιιά θαη ζηελ εμνηθνλφκεζε ησλ πξψησλ πιψλ Διαζηηθά 22 Σα ειαζηηθά απφ θάζε είδνο φρεκα (επηβαηηθά, εκπνξηθά, αγξνηηθά, βηνκεραληθά, αλπςσηηθά θαη ρσκαηνπξγηθά νρήκαηα) έρνπλ ηέινο θχθινπ δσήο, κεηά απφ ην νπνίν κεηαηξέπνληαη ζε απφβιεηα. Ζ ζχζηαζε ησλ ειαζηηθψλ πξαγκαηνπνηείηαη αλάινγα κε ηε ρξήζε γηα ηελ νπνία πξννξίδεηαη. Σα ειαζηηθά ησλ επηβαηηθψλ νρεκάησλ είλαη θαηαζθεπαζκέλα απφ θπζηθφ θαη ζπλζεηηθφ θανπηζνχθ θαη ζην ζεκείν έλσζεο κε ηηο δάληεο πθίζηαηαη κηα επίζηξσζε απφ ράιπβα, ν νπνίνο εληζρχεη ηελ αληνρή ηνπο. Αλάινγα κε ηε κάξθα, ηελ θαηεγνξία θαη ηνλ ηχπν ηνπ ειαζηηθνχ, ε ζχλζεζή ηνπο κπνξεί λα δηαθνξνπνηείηαη, σζηφζν ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο ην βαζηθφ ζπζηαηηθφ ησλ ειαζηηθψλ είλαη ην ζπλζεηηθφ θανπηζνχθ. Ζ αλεμέιεγθηε απφξξηςε ησλ παιαηψλ ειαζηηθψλ ελέρεη πνιιαπινχο θηλδχλνπο. Απηφ νθείιεηαη ζην φηη ηα ειαζηηθά, εμαηηίαο ηεο ζχλζεζήο ηνπο δελ απνζπληίζεληαη εχθνια θαη παξακέλνπλ ζην πεξηβάιινλ γηα καθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα απειεπζεξψλνληαο επηθίλδπλεο θαη θαξθηλνγφλεο νπζίεο φπσο πνιπαξσκαηηθνί πδξνγνλάλζξαθεο, βελδφιην θ.α. Πνιιέο ρψξεο επέιεμαλ ηε κέζνδν ηεο ηαθήο γηα ηελ δηνρέηεπζε ησλ παιαηψλ ειαζηηθψλ. κσο ε παξαπάλσ κέζνδνο δελ απνηειεί ηθαλνπνηεηηθή ιχζε, θαζψο ηα ειαζηηθά θαηαιακβάλνπλ ηεξάζηην φγθν ζηνπο ρψξνπο ηαθήο, αιιά επίζεο επεηδή είλαη 22 Βι. εηδηθή έθδνζε Διεπζεξνηππίαο, Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Ο εθηάιηεο ησλ παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. 15

16 πηζαλφ, αλ δελ πθίζηαηαη ζηεγαλφηεηα ζηνπο ρψξνπο ηαθήο λα δηαπεξάζνπλ νη επηθίλδπλεο νπζίεο ησλ ειαζηηθψλ ην έδαθνο θαη ηνπο πδξνθφξνπο νξίδνληεο. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ ζπκβάιιεη ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο αλζξψπηλεο πγείαο θαη εκπεξηέρεη ηφζν ηε δπλαηφηεηα επαλαρξεζηκνπνίεζήο ηνπο, φζν θαη ηε δπλαηφηεηα αλαθχθισζήο ηνπο. Ζ επαλαρξεζηκνπνίεζε κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη δελ ελδέρεηαη λα απειεπζεξσζνχλ βιαβεξέο νπζίεο ζην Πεξηβάιινλ, ζε δηάθνξνπο ρψξνπο, φπσο ζε πξνβιήηεο ιηκαληψλ σο πξνζηαηεπηηθά γηα ηα πινηάξηα ή κέζσ ηεο ρξεζηκνπνίεζεο ηεκαρηζκέλσλ ειαζηηθψλ ζηελ θαηαζθεπή ερνπεηαζκάησλ, ηε ζηαζεξνπνίεζε εδαθψλ, ηελ θαηαζθεπή δξφκσλ θ.α. Ζ ζπλεζέζηεξε κέζνδνο αμηνπνίεζεο ησλ παιαηψλ ειαζηηθψλ είλαη ε αλαγφκσζε θαη επαλαρξεζηκνπνίεζή ηνπο, θαζψο θαη ε αλαθχθισζε. Μεηά ηελ αλαγφκσζε ηα ειαζηηθά πιεξνχλ πξνδηαγξαθέο θαηλνχξγησλ ειαζηηθψλ. Ζ αλαθχθισζε ησλ ειαζηηθψλ ζεκαίλεη φηη αθνχ ηεκαρηζηνχλ παξάγνληαη λέα πιηθά απφ ηα ρξεζηκνπνηεκέλα ειαζηηθά. Σέινο κηα ιηγφηεξε ζπλεζηζκέλε κέζνδνο δηαρείξηζεο ησλ παιαηψλ ειαζηηθψλ είλαη ε αλάθηεζε ελέξγεηαο, θαηά ηελ νπνία ηα παιαηά ειαζηηθά κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο ελαιιαθηηθφ θαχζηκν Ζιεθηξηθά & Ζιεθηξνληθά Απόβιεηα (ΑΖΖΔ) 23 Ζ παξαπάλσ θαηεγνξία απνβιήησλ αθνξά κηα ζεηξά απφ ειεθηξηθέο ή ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο, νη νπνίεο δε ρξεζηκνπνηνχληαη θαζψο έρνπλ νινθιεξψζεη ηνλ θχθιν δσήο ηνπο. χκθσλα κε ην Παξάξηεκα ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο 117 ηνπ 2004, ζηα Ζιεθηξηθά & Ζιεθηξνληθά Απφβιεηα πεξηιακβάλνληαη: κεγάιεο θαη κηθξέο νηθηαθέο ζπζθεπέο, εμνπιηζκφο πιεξνθνξηθήο θαη ηειεπηθνηλσληψλ, θαηαλαισηηθά είδε, θσηηζηηθά είδε, ειεθηξηθά θαη ειεθηξνληθά εξγαιεία (εμαηξνχληαη ηα κεγάιεο θιίκαθαο ζηαζεξά βηνκεραληθά εξγαιεία), παηρλίδηα εμνπιηζκφο ςπραγσγίαο θαη αζιεηηζκνχ, ηαηξνηερλνινγηθέο ζπζθεπέο (εμαηξνπκέλσλ φισλ ησλ εκθπηεχζηκσλ θαη κνιπζκέλσλ πξντφλησλ), φξγαλα παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ θαη ζπζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο Βι Βι. ΠΓ 117, ΦΔΚ Α 82/

17 Ζ παξαπάλσ θαηεγνξία απνβιήησλ είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθή εμαηηίαο ηνπ φηη θαηαιακβάλεη έλα κεγάιν κέξνο ζην ζχλνιν ησλ απνβιήησλ, αιιά πνιχ πεξηζζφηεξν επεηδή ν ξπζκφο παξαγσγήο ησλ ΑΖΖΔ ηα ηειεπηαία ρξφληα απμάλεηαη δηαξθψο. πγθεθξηκέλα ππνινγίζηεθε φηη ηα ΑΖΖΔ ζε επίπεδν Δπξσπατθήο Έλσζεο αλέξρνληαλ ην 1998 ζε 6 εθαηνκκχξηα ηφλνπο, θαηαιακβάλνληαο έηζη ην 1% ηνπ ζπλφινπ ησλ απνβιήησλ. Δπίζεο ππνινγίδεηαη φηη ηα ΑΖΖΔ απμάλνληαη εηεζίσο θαηά 4% θαη κέρξη ην 2010 ζα αλέξρνληαη ζε 12 εθαηνκκχξηα ηφλνπο εηεζίσο. Ζ επηθηλδπλφηεηα ησλ ΑΖΖΔ έγθεηηαη ζην φηη εκπεξηέρνπλ ηνμηθά πιηθά ζηε ζχλζεζή ηνπο, ηα νπνία ηα θαζηζηνχλ επηθίλδπλα ηφζν γηα ην πεξηβάιινλ, αιιά θαη γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία. Γηα παξάδεηγκα ηα ςπγεία θαη ηα θιηκαηηζηηθά πεξηέρνπλ ρισξνθζνξάλζξαθεο, νη νπνίνη είλαη γλσζηνί σο «CFC s», δειαδή νπζίεο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ θαηαζηξνθή ηνπ ζηξψκαηνο ηνπ φδνληνο θαη έρνπλ θαηεγνξεζεί φηη πξνθαινχλ βιάβεο ζην λεπξηθφ ζχζηεκα. Σα ΑΖΖΔ ζηελ πεξίπησζε πνπ νδεγνχληαη ζηελ ηαθή ή ζηελ θαχζε ελέρνπλ πνιινχο θηλδχλνπο γηα ηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ θαη ην Πεξηβάιινλ, θαζψο δηνρεηεχνπλ ζε απηφ δηάθνξεο επηθίλδπλεο νπζίεο. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ΑΖΖΔ ζπλεπάγεηαη φηη απηά ζπιιέγνληαη απφ εμνπζηνδνηεκέλν χζηεκα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαη ζηε ζπλέρεηα έλα κέξνο απηψλ επηζθεπάδνληαη πξνθεηκέλνπ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ ή απνζπλαξκνινγνχληαη θαη πξνσζνχληαη πξνο αλαθχθισζε. Μ εαπηνχο ηνπο ηξφπνπο πξνζηαηεχεηαη ην πεξηβάιινλ απφ ηε δηνρέηεπζε ζε απηφ επηθίλδπλσλ νπζηψλ, αιιά εμνηθνλνκνχληαη θαη πφξνη Απόβιεηα ησλ εθζθαθώλ, θαηαζθεπώλ θαη πιηθώλ θαηεδάθηζεο Σα παξαπάλσ απφβιεηα πξνέξρνληαη απφ θαηεδαθίζεηο θαη εθζθαθέο, φπσο γηα παξάδεηγκα ζθπξφδεκα, ηνχβια, πιαθάθηα, μχιν, γπαιί, πιαζηηθφ, κείγκαηα αζθάιηνπ θαη νξπθηήο πίζζαο, κέηαιια, ρψκαηα, πέηξεο, δνκηθά πιηθά θ.α. ηελ Διιάδα ππνινγίδεηαη φηη εηεζίσο παξάγνληαη 5,5, εθαηνκκχξηα ηφλνη πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο εθζθαθέο νηθνδνκψλ θαη ηηο θαηεδαθίζεηο θηηξίσλ θαη ηα νπνία θαηαιήγνπλ ζηελ θαιχηεξε πεξίπησζε ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο, απμάλνληαο κε απηφλ ηνλ ηξφπν ηνλ φγθν ησλ απνξξηκκάησλ. ε άιιεο πεξηπηψζεηο ηα παξαπάλσ πιηθά κπνξεί λα δηνρεηεπηνχλ ζε παξάλνκεο ρσκαηεξέο, ζε βνπλνπιαγηέο, ζε παξαιίεο θ.α. κε απνηέιεζκα ηελ αηζζεηηθή ξχπαλζε. 17

18 Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ παξαπάλσ απνξξηκκάησλ δελ έρεη ζεζκνζεηεζεί κε Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα, φπσο ηζρχεη γηα ηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο απνξξηκκάησλ πνπ έρνπλ πξνεγνπκέλσο αλαιπζεί. Σν ελ ιφγσ ΠΓ ην νπνίν έρεη θαηαξηηζηεί ππφ κνξθή ζρεδίνπ κε ηίηιν «Μέηξα, φξνη θαη πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ απφ εθζθαθέο, θαηαζθεπέο θαη θαηεδαθίζεηο (ΑΔΚΚ)», πξφθεηηαη λα εθδνζεί έσο ην ηέινο ηνπ 2006 θαη αλακέλεηαη κεηαμχ άιισλ λα πηνζεηεζνχλ κέζνδνη ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ παξαπάλσ απνξξηκκάησλ πξνθεηκέλνπ λα αξζνχλ νη παξαπάλσ δπζκελείο ζπλέπεηεο απφ ηελ απφξξηςή ηνπο. 25 Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο εθζθαθέο νηθνδνκψλ θαη ηηο θαηεδαθίζεηο θηηξίσλ ζπλίζηαηαη ηφζν ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε φζν θαη ζηελ αλαθχθισζή ηνπο. πγθεθξηκέλα ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηείηαη δηαινγή ησλ πιηθψλ, δηνρέηεπζε ησλ κε αλαθπθιψζηκσλ ζηνπο ρψξνπο ηαθήο, δηαρσξηζκφο ησλ επηθίλδπλσλ πιηθψλ θαη επαλαρξεζηκνπνίεζε νξηζκέλσλ άιισλ φπσο πέηξεο, κπάδα, κέηαιια, κε εκπνηηζκέλν μχιν, ραξηφλη, θχιια PVC ζε δηάθνξεο θαηαζθεπέο. Δπίζεο ζα πξέπεη λα πξνσζεζεί ε αλαθχθισζε νξηζκέλσλ πιηθψλ φπσο ηζηκέλην, ηνχβια, θαη άζθαιηνο Έληππν πιηθό 27 Ζ ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία απνβιήησλ αθνξά δηάθνξεο θαηεγνξίεο ραξηηνχ φπσο ζρνιηθά βηβιία, εθεκεξίδεο θαη πεξηνδηθά, ηα νπνία ππφθεηληαη ζε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε κέζσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αλαθχθισζεο. Χζηφζν ε αλαθχθισζε ησλ παξαπάλσ πιηθψλ πξαγκαηνπνηείηαη απνζπαζκαηηθά θαη δελ πξνβιέπεηαη ζεζκηθά ε ελαιιαθηηθή ηνπο δηαρείξηζε, θαζψο δελ έρεη αθφκα νινθιεξσζεί ε ζχληαμε ηνπ ζρεηηθνχ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο. Ζ ζεζκηθή πξφβιεςε γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ παξαπάλσ πιηθψλ αλακέλεηαη λα ζπκβάιιεη ζηελ επίιπζε δηαθφξσλ πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδεη ε αλαθχθισζε ραξηηνχ ζηε ρψξα καο. Οξηζκέλα απφ απηά εζηηάδνληαη ζην φηη ειιεληθέο ραξηνβηνκεραλίεο έρνπλ ζρεηηθά κηθξή παξαγσγηθφηεηα, παξάγνπλ ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο πξντφληα ππνβαζκηζκέλεο πνηφηεηαο θαη έρνπλ πςειφ θφζηνο παξαγσγήο κε απνηέιεζκα μέλεο βηνκεραλίεο λα εηζέξρνληαη ζηελ ειιεληθή αγνξά θαη λα αληαγσλίδνληαη ηηο ειιεληθέο 25 Βι. Καζεκεξηλή, 27/05/06, άξζξν: Παξάγνπκε» θάζε ρξφλν 5,5 εθαη. ηφλνπο κπάδσλ 26 Βι. εηδηθή έθδνζε ηεο εθεκεξίδαο Σα Νέα κε ηίηιν: Αλαθχθισζε, 21/06/2003, άξζξν: Τιηθά νηθνδνκψλ 27 Βι. 18

19 ραξηνβηνκεραλίεο, θαηαιακβάλνληαο έλα αξθεηά κεγάιν πνζνζηφ ηεο ειιεληθήο αγνξάο εηδψλ ραξηηνχ πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο Σν θαινθαίξη ηνπ 2001 ςεθίζηεθε ν Νφκνο 2939/2001 γηα ηηο πζθεπαζίεο θαη ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ. Παξάιιεια πξνβιέθζεθε ε ίδξπζε ηνπ Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ Δ.Ο.Δ.Γ..Α.Π κε βαζηθφ ζθνπφ ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε. 28 χκθσλα κε ην άξζξν 2.19 ηνπ Νφκνπ «χζηεκα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νλνκάδεηαη ε νξγάλσζε ζε αηνκηθή ή ζπιινγηθή βάζε, κε νπνηαδήπνηε λνκηθή κνξθή, ησλ εξγαζηψλ ζπιινγήο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο εγγπνδνζίαο, κεηαθνξάο, επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αμηνπνίεζεο ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ πνιιαπιήο ρξήζεο κεηά ηε ζπιινγή θαη ηελ αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ, ψζηε λα επηζηξέθνπλ ζην ξεχκα ηεο αγνξάο» ζνη πξνβαίλνπλ ζηε δηαρείξηζε απνβιήησλ νλνκάδνληαη δηαρεηξηζηέο θαη είλαη ππνρξεσκέλνη απφ ηε λνκνζεζία λα νξγαλψλνπλ αηνκηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ή λα ζπκκεηέρνπλ ζε αληίζηνηρν ζπιινγηθφ χζηεκα. Ζ νξγάλσζε ελφο πζηήκαηνο πξνυπνζέηεη ηελ πξνεγνχκελε ρνξήγεζε έγθξηζεο απφ ηνλ Δ.Ο.Δ.Γ..Α.Π. θαη έπεηηα ηε ρνξήγεζε ηεο Άδεηαο Γηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ απφ ηε λνκαξρία ή ηελ Πεξηθέξεηα. Οη δηαρεηξηζηέο απνβιήησλ ππνβάιινπλ ζηνλ Δ.Ο.Δ.Γ..Α.Π θαη αίηεζε γηα ηε ρνξήγεζε Πηζηνπνηεηηθνχ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, ην νπνίν θαζίζηαηαη απαξαίηεην πξνθεηκέλνπ απηνί λα ζπκκεηάζρνπλ ζην χζηεκα. Μεηαμχ ζπιινγηθνχ θαη αηνκηθνχ ζπζηήκαηνο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο πθίζηαηαη νξηζκέλε δηαθνξνπνίεζε. Πην ζπγθεθξηκέλα νη δηαρεηξηζηέο ησλ απνβιήησλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε ζπιινγηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο κεηαβηβάδνπλ απηφκαηα ηελ επζχλε ηεο δηαρείξηζεο ζην χζηεκα. Αληίζεηα ηα αηνκηθά πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο νξγαλψλνληαη απφ ηνλ ίδην ην δηαρεηξηζηή ησλ απνβιήησλ, ν νπνίνο ζηελ πεξίπησζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ αλαιακβάλεη θαη ηελ ππνρξέσζε ηεο εγγπνδνζίαο. Ζ έλλνηα ηνπ πζηήκαηνο εγγπνδνζίαο αλαθέξεηαη ζην χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ζπζθεπαζίαο, φπνπ ν αγνξαζηήο ζπζθεπαζκέλνπ πξντφληνο θαηαβάιιεη 28 Βι. 19

20 ζηνλ πσιεηή νξηζκέλν ρξεκαηηθφ αληίηηκν, ην νπνίν κεηά ηε ρξήζε ηεο ζπζθεπαζίαο θαη ηελ επηζηξνθή ηεο επηζηξέθεηαη θαη απηφ. ηη ηζρχεη γηα ηηο ζπζθεπαζίεο ηζρχεη θαη ζηελ πεξίπησζε ησλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ηνπο ζπζζσξεπηέο. 29 Με ηελ Κνηλή Τπνπξγηθή Απφθαζε /2004 θαζνξίζηεθε ην χςνο ησλ αληαπνδνηηθψλ ηειψλ πνπ εηζπξάηηνληαη απφ ηα αηνκηθά θαη ηα ζπιινγηθά ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ. Με ηελ παξαπάλσ απφθαζε νξίδεηαη φηη γηα ηελ έγθξηζε θάζε αηνκηθνχ ή ζπιινγηθνχ πζηήκαηνο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ζα πξέπεη λα θαηαβάιιεηαη ζηνλ Δ.Ο.Δ.Γ..Α.Π αληαπνδνηηθφ ηέινο, ην χςνο ηνπ νπνίνπ δηαθνξνπνηείηαη αλάινγα κε ηνλ ηχπν ηνπ πζηήκαηνο θαη ηε γεσγξαθηθή έθηαζε πνπ απηφ θαηαιακβάλεη. 30 Σέινο έσο ηελ έλαξμε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ Δ.Ο.Δ.Γ..Α.Π. νη αξκνδηφηεηεο ηνπ ζα αζθνχληαη απφ ηε Γεληθή Γηεχζπλζε Πεξηβάιινληνο ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ θαη ζπγθεθξηκέλα απφ ην Γξαθείν Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ, ην νπνίν αλαιακβάλεη ηελ επνπηεία θαη ηνλ έιεγρν εθαξκνγήο ησλ δηαηάμεσλ ηνπ λφκνπ 2939/01. Σν ΓΔΓΑΠ ππνζηεξίδεηαη απφ ηελ Δπηηξνπή Παξαθνινχζεζεο ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο (ΔΠΔΓ), ε νπνία ζπγθξνηείηαη απφ δεθαέμη κε ακεηβφκελα κέιε θαη ζπλεδξηάδεη κηα θνξά ην κήλα πξνθεηκέλνπ λα ειέγμεη ηελ εθαξκνγή ησλ πξνγξακκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. 31 Έσο ζήκεξα έρνπλ εγθξηζεί θαηά εθαξκνγή ηνπ Νφκνπ 2939/2001 πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο γηα φια ηα πξντφληα πνπ αθνξά ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε. πγθεθξηκέλα: Αλαθνξηθά κε ηηο ζπζθεπαζίεο ησλ πξντφλησλ έρεη ηδξπζεί απφ ηελ Διιεληθή Δηαηξεία Αμηνπνίεζεο θαη Αλαθχθισζεο (ΔΔΑΑ ΑΔ) ην πιινγηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο «Αλαθχθισζε», ην νπνίν εγθξίζεθε κε ηελ Απφθαζε / (ΦΔΚ 391Β/ ) ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ. Σν παξαπάλσ ζπιινγηθφ χζηεκα απνηειεί ζπλεξγαζία ηεο Διιεληθήο Δηαηξίαο Αμηνπνίεζεο θαη Αλαθχθισζεο θαη ηεο ΚΔΓΚΔ κε ζπκκεηνρή 65% θαη 35% αληίζηνηρα θαη έρεη παλειιαδηθή εκβέιεηα. Σέινο ζηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ 29 Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 30 Βι Βι. 20

21 αλαιακβάλεη ηε ζπιινγή, κεηαθνξά, επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζηψλ 32 Δπίζεο, κε ηελ Τπνπξγηθή Απφθαζε (ΦΔΚ 1108Β/ ) έρεη εγθξηζεί ην αηνκηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ ηεο Ηδησηηθήο Δηηθέηαο θαη Δηζαγσγήο Πξντφλησλ «ΑΒ ΒΑΗΛΟΠΟΤΛΟ». 33 Σελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε θνξεηψλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ζπζζσξεπηψλ έρεη αλαιάβεη ε εηαηξία ΑΦΖ ΑΔ, ε νπνία ηδξχζεθε ην Μάξηην ηνπ 2004 απνζθνπψληαο ζηελ νξγάλσζε ηνπ πζηήκαηνο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ παξαπάλσ πξντφλησλ. Ζ ΑΦΖ ΑΔ είλαη ν θνξέαο πνπ έρεη εγθξηζεί απφ ην ΤΠΔΥΧΓΔ κε ηελ ΤΑ / (ΦΔΚ 1056Β/ ) γηα ηελ αλαθχθισζε ησλ θνξεηψλ κπαηαξηψλ ζηε ρψξα καο. Σελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε Ορεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο έρεη αλαιάβεη ε εηαηξία ΔΓΟΔ (Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε Ορεκάησλ Διιάδνο), ε νπνία ζπζηάζεθε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2004 απφ 33 επίζεκνπο αληηπξνζψπνπο απφ φιε ηελ Διιάδα απνζθνπψληαο ζηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ παξαπάλσ πξντφλησλ. Ζ ΔΓΟΔ εγθξίζεθε κε ηελ ΤΑ / (ΦΔΚ907Β/ ) σο χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ παξαπάλσ πξντφλησλ Σελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ ησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ έρεη αλαιάβεη ε Διιεληθή Σερλνινγία Πεξηβάιινληνο ΑΔ, ε νπνία ηδξχζεθε ηνλ Απξίιην ηνπ 1998 Με ηελ ΤΑ / (ΦΔΚ Β905/ ), ε ΔΛ.ΣΔ.ΠΔ. απνηειεί εγθεθξηκέλν Δζληθφ πιινγηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο Απφβιεησλ Ληπαληηθψλ Διαίσλ (ΑΛΔ) θαη θαζίζηαηαη ππεχζπλε γηα ηελ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ελφο δηθηχνπ ζπιινγήο πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο θαη κεηαθνξάο πξνο αλαθχθισζε ησλ απνβιήησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ ζε παλειιήληα εκβέιεηα. 32 Βι Βι. 21

22 Σελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ έρεη αλαιάβεη ην χζηεκα πνπ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγεί ε εηαηξία Κ.Δ.ΠΔ.Γ. Α.Δ. Σν παξαπάλσ χζηεκα εγθξίζεθε ην Φεβξνπάξην ηνπ 2003 απφ ην ΤΠΔΥΧΓΔ, κε ηελ ΤΑ / (ΦΔΚ 391Β/ ), θαη ζηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ δηαρεηξίδεηαη δηάθνξεο ζπζθεπαζίεο ιηπαληηθψλ ειαίσλ φπσο κεηαιιηθά βαξέιηα, πιαζηηθέο ζπζθεπαζίεο, ραξηνθηβψηηα θαη παιέηεο πνπ πεξηείραλ ιηπαληηθά έιαηα. Γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ ηδξχζεθε ην Ννέκβξην ηνπ 2002 ε εηαηξία Ecoelastika απφ ηηο 5 κεγαιχηεξεο εηαηξίεο εηζαγσγήο ειαζηηθψλ ζηελ Διιάδα απνζθνπψληαο ζηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπ παξαπάλσ πξντφληνο. Πξάγκαηη κε ηελ ΤΑ / (ΦΔΚ 1145/ ) ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ, εγθξίζεθε ε Ecoelastika σο πιινγηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. ηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο εληάζζνληαη ε πξνζσξηλή απνζήθεπζε, ε κεηαθνξά, ε αμηνπνίεζε θαη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο αλαθχθισζεο, ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ Απνβιήησλ Ζιεθηξηθνχ θαη Ζιεθηξνληθνχ Δμνπιηζκνχ έρεη νξγαλσζεί απφ ηελ εηαηξία ΑΝΑΚΤΚΛΧΖ ΤΚΔΤΧΝ Α.Δ., ζηελ νπνία ζπκκεηέρνπλ δηάθνξεο εηαηξίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ παξαγσγή, εηζαγσγή θαη κεηαπψιεζε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. Ζ ΤΑ / (ΦΔΚ 905Β/ ) νξίδεη φηη ε παξαπάλσ εηαηξία ζα απνηειεί ηνλ εμνπζηνδνηεκέλν θνξέα γηα ηελ νξγάλσζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ πιινγηθνχ πζηήκαηνο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ Απνβιήησλ Ζιεθηξηθνχ θαη Ζιεθηξνληθνχ Δμνπιηζκνχ (Α.Ζ.Ζ.Δ.). 34 Γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ ησλ εθζθαθψλ, θαηαζθεπψλ θαη πιηθψλ θαηεδάθηζεο δελ πθίζηαηαη θαλέλα εγθεθξηκέλν χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο, αιιά έρνπλ θαηαηεζεί θάθεινη απφ δηάθνξεο εηαηξίεο νη νπνίνη βξίζθνληαη ππφ αμηνιφγεζε. Δμάιινπ ε ζεζκνζέηεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ παξαπάλσ πιηθψλ δελ έρεη πξαγκαηνπνηεζεί αθφκα, θαζψο ην ζρεηηθφ Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα δελ 34 Βι

23 έρεη εθδνζεί αθφκα, παξά έρεη θαηαξηηζηεί ππφ ηε κνξθή ζρεδίνπ. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ην έληππν πιηθφ. 23

24 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ν ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΖ ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ 2.1. Ηζηνξηθή αλαδξνκή ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηεο Αλαθύθισζεο ζηελ Δπξώπε Απφ ηε δεθαεηία ηνπ 1970 ζε αξθεηέο αλαπηπγκέλεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο πηνζεηήζεθαλ κέζνδνη δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνξξηκκάησλ πνπ ζηφρν είραλ λα δηαζθαιίζνπλ ηε δεκφζηα πγεία θαη ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Οη ζρεηηθέο ελέξγεηεο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ εζηηάζηεθαλ γχξσ απφ ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή θαη ιηγφηεξν ζηελ θαχζε απνξξηκκάησλ, ρσξίο αλάθηεζε ελέξγεηαο. ζνλ αθνξά ηηο ιηγφηεξν αλαπηπγκέλεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο ε πηνζέηεζε ησλ παξαπάλσ κεζφδσλ ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ θαζπζηέξεζε αξθεηά θαη μεθίλεζε ζρεηηθά πξφζθαηα. Χζηφζν ηφζν ε δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ ζε ρψξνπο ηαθήο ή ε θαχζε ηνπο πνπ απνηεινχζαλ ηνπο θαζηεξσκέλνπο ηξφπνπο δηαρείξηζεο ζχληνκα απφ πνιινχο ζεσξήζεθαλ απαξραησκέλνη. Έηζη ήδε απφ ηηο αξρέο ηηο δεθαεηίαο ηνπ 1990 μεθίλεζε λα θαιιηεξγείηαη κηα ινγηθή ζηα πιαίζηα ηεο έλλνηαο ηεο βηψζηκεο αλάπηπμεο ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ, ε νπνία εζηηάδεηαη ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο παξαγσγήο ησλ απνξξηκκάησλ θαη ζηελ αμηνπνίεζε ηνπο. Ζ αληαπφθξηζε ησλ δηαθφξσλ Δπξσπατθψλ ρσξψλ ζηελ παξαπάλσ ινγηθή δηαθνξνπνηήζεθε σο εμήο: ηε Γεξκαλία θαη ηελ Οιιαλδία νη παξαπάλσ αληηιήςεηο νη νπνίεο εζηηάδνληαη θπξίσο ζηελ ζεψξεζε ησλ απνξξηκκάησλ σο αμηνπνηήζηκνπ πιηθνχ πηνζεηήζεθαλ ηδηαίηεξα ζχληνκα θαη κάιηζηα δφζεθε έκθαζε ζηελ αλάθηεζε ησλ πιηθψλ κέζσ ηεο αλαθχθισζεο θαη ηεο επαλαρξεζηκνπνίεζήο ηνπο θαη δεπηεξεπφλησο ζηελ αλάθηεζε ελέξγεηαο. 35 Δλδεηθηηθά ζηε Γεξκαλία ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 ιεηηνπξγνχζαλ πεξίπνπ 3118 ρψξνη ηαθήο γηα ην 90% ησλ ηφλσλ απνβιήησλ, πνπ παξήγαγε ε παξαπάλσ ρψξα ζε εηήζηα βάζε. Σν 9% ηνπ ζπλφινπ ησλ απνβιήησλ δηαηίζνληαλ ζε εγθαηαζηάζεηο θαχζεο θαη ην ππφινηπν 1% θαηέιεγε ζε θνκπνζηνπνίεζε ή αλαθχθισζε. ηελ γξήγνξε αθνκνίσζε ηεο έλλνηαο ηεο αμηνπνίεζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζπλέβαιιαλ θαη νη επηξξνέο απφ ηα ηζρπξά νηθνινγηθά θηλήκαηα πνπ δξνχζαλ ζηελ Γεξκαλία, αιιά θαη ηελ Οιιαλδία ηε δεδνκέλε ρξνληθή πεξίνδν. Δπίζεο θαηά ηε δεθαεηία ηνπ 1980 δεκηνπξγνχληαη δεθάδεο νηθνινγηθά 35 Βι. Α.Αλδξεαδάθεο, Α.Παπατξεο, Η.νπθιήο, Κ.νπθιήο : ρεδηαζκφο έξγσλ Τπνδνκήο θαη Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο, Σφκνο Β- Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ, Δηδηθά Έξγα, Αζθάιεηα, Διιεληθφ Αλνηθηφ Παλεπηζηήκην, Πάηξα

25 ηλζηηηνχηα κε εξεπλεηηθή δξάζε, ελψ παξάιιεια ε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ γίλεηαη ζέκα ζε δηάθνξεο ζπδεηήζεηο θαη δεκνζηεχκαηα ζηνλ Σχπν. Αθφκα πθίζηαηαη έληνλε θαη απμαλφκελε αληίδξαζε ησλ πνιηηψλ σο πξνο ηηο θαζηεξσκέλεο κεζφδνπο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ θαη δεκηνπξγνχληαη δηάθνξεο εηαηξίεο πνπ πξνζπκνπνηνχληαη λα εμαγάγνπλ ηα απφβιεηα ζε άιιεο αθξηθαληθέο ρψξεο ή ρψξεο ηεο Αλαηνιηθήο Δπξψπεο.. 36 Σέινο ε Γεξκαλία ζρεηηθά κε ηελ επηινγή ηεο κεζφδνπ ηεο ηαθήο ησλ απνξξηκκάησλ, πηνζέηεζε κηα ηδηαίηεξα αξλεηηθή ζηάζε ε νπνία είλαη έθδειε θαη κέζα απφ ηελ ίδηα ηε λνκνζεζία ηεο. πγθεθξηκέλα, πξνβιέπεη φηη ε κέζνδνο ηεο ηαθήο ησλ απνξξηκκάησλ κεηά απφ ην 2005 δε ζα είλαη απνδεθηή, παξά γηα ειάρηζηεο θαηεγνξίεο απνξξηκκάησλ φπσο αδξαλή θαη κε αμηνπνηήζηκα. Οπζηαζηηθά ε γεξκαληθή λνκνζεζία πξνσζεί ηδηαίηεξα ηελ αλαθχθισζε ζηνρεχνληαο παξάιιεια ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο παξαγσγήο απνξξηκκάησλ θαη ζηε δηαηήξεζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ κέζα απφ ηελ πξφιεςε. 37 Παξφκνηα ήηαλ ε θαηάζηαζε θαη ζηελ Διβεηία, φπνπ απφ ηε δεθαεηία ηνπ 1980 πξαγκαηνπνηνχληαη έληνλεο θνηλσληθέο δηεθδηθήζεηο απφ ην πξάζηλν θίλεκα ή κε πξσηνβνπιίεο πνιηηψλ. Σν αίηεκα ήηαλ λα ζηακαηήζεη ή λα πεξηνξηζηεί ε δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ κε ηε κέζνδν ηεο ηαθήο θαη ηεο θαχζεο. 38 Άιιεο ρψξεο, φπσο ε Γαιιία, δελ απνδέρνληαη κε ηελ ίδηα ζέξκε ηελ αλάθηεζε ησλ πιηθψλ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα αλαγλσξίδνπλ ηε αλαγθαηφηεηα ηεο αμηνπνίεζεο ησλ απνξξηκκάησλ θαη πεξηνξηζκνχ ηεο δηάζεζεο κέζσ ηεο ηαθήο, αιιά απηφ πξαγκαηνπνηείηαη κε κεγαιχηεξε επειημία. Γηα παξάδεηγκα δελ πξαγκαηνπνηείηαη ηεξάξρεζε ηεο αλάθηεζεο ησλ πιηθψλ ζρεηηθά κε ηελ αλάθηεζε ηεο ελέξγεηαο θαη επηπιένλ δελ δίλεηαη έκθαζε ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο παξαγσγήο. ε άιιεο ρψξεο φπσο ε Ηηαιία ή αθφκα θαη ε Διιάδα ε ινγηθή ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ κέζσ ηεο αμηνπνίεζεο ηνπ πιηθνχ δελ βξίζθεη ηδηαίηεξε αληαπφθξηζε. Απηφ ζπκβαίλεη πηζαλφλ εμαηηίαο ηεο απνπζίαο ζρεηηθνχ πξνβιεκαηηζκνχ ή εμαηηίαο άιισλ πην ζεκαληηθψλ νηθνλνκηθψλ θαη θνηλσληθψλ πξνβιεκάησλ πνπ νη παξαπάλσ ρψξεο νθείινπλ λα αληηκεησπίζνπλ. Χζηφζν θαη ζηηο ρψξεο απηέο πξαγκαηνπνηείηαη 36 Βι. εηδηθή έθδνζε Διεπζεξνηππίαο: Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Ο εθηάιηεο ησλ παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. 37 Βι. Α.Αλδξεαδάθεο, Α.Παπατξεο, Η.νπθιήο, Κ.νπθιήο : ρεδηαζκφο έξγσλ Τπνδνκήο θαη Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο, Σφκνο Β- Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ, Δηδηθά Έξγα, Αζθάιεηα, Διιεληθφ Αλνηθηφ Παλεπηζηήκην, Πάηξα Βι. εηδηθή έθδνζε Διεπζεξνηππίαο: Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Ο εθηάιηεο ησλ παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. 25

26 θάπνηα πξφνδνο ζρεηηθά κε ηελ πηνζέηεζε ελαιιαθηηθψλ κεζφδσλ δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ, ην νπνίν νθείιεηαη θπξίσο ζηηο πηέζεηο πνπ δέρνληαη απφ ηελ Κνηλνηηθή λνκνζεζία Ηζηνξηθή αλαδξνκή ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηεο Αλαθύθισζεο ζηελ Διιάδα Αλαθνξηθά κε ηελ Διιάδα νη ελαιιαθηηθέο κέζνδνη δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ ήηαλ ζρεηηθά άγλσζηεο έσο θαη ηηο αξρέο ηηο δεθαεηίαο ηνπ Έηζη, ελψ ζε αξθεηέο επξσπατθέο πφιεηο είραλ ήδε δηακνξθσζεί δηάθνξα πξνγξάκκαηα γηα ρσξηζηή ζπιινγή ησλ δηαθφξσλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ, γηα αμηνπνίεζε ειεθηξνληθψλ θαη ειεθηξηθψλ ζπζθεπψλ, αλαγέλλεζε νξπθηειαίσλ θαη αμηνπνίεζε παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ, ε Διιάδα πζηεξνχζε θαηά πνιχ ζηελ πηνζέηεζε παξφκνησλ κέηξσλ. Σαπηφρξνλα ε θαηάζηαζε πνπ επηθξαηνχζε ζηε ρψξα καο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 θαη ηνπ 1990 πεξηγξάθεηαη απφ ηε ιεηηνπξγία δηαθφξσλ λφκηκσλ θαη παξάλνκσλ ρσκαηεξψλ θαη αλεμέιεγθησλ ζθνππηδφηνπσλ πνπ δεκηνπξγνχληαλ κέζα ζε ξέκαηα, δάζε θαη δηάθνξεο άιιεο θπζηθέο πεξηνρέο. Δλ ησ κεηαμχ ν παξαγφκελνο φγθνο ζθνππηδηψλ απμαλφηαλ ζεκαληηθά, θαζψο επίζεο άιιαδε θαη ε ζχζηαζε ησλ απνξξηκκάησλ, ε νπνία πξνζδηνξίδνληαλ πεξηζζφηεξν απφ πεξηζζφηεξα πιηθά ζπζθεπαζίαο θαη πεξηζζφηεξα ζπλζεηηθά πιηθά. Μέζα ζε φιε απηήλ ηελ θαηάζηαζε ππήξμαλ νξηζκέλνη κε απμεκέλε πεξηβαιινληηθή ζπλείδεζε θαη αληίζηνηρεο αλεζπρίεο νη νπνίνη απνθάζηζαλ, ζηηο αξρέο ηνπ 1990, λα αζρνιεζνχλ ζνβαξά κε ηελ αλαθχθισζε θαη λα δεκηνπξγήζνπλ αληίζηνηρα εξεζίζκαηα ζηνπο Έιιελεο πνιίηεο. Έηζη ηδξχζεθε ε Οηθνινγηθή Δηαηξία Αλαθχθισζεο απνζθνπψληαο ζηελ αλαθχθισζε ησλ πιηθψλ πνπ παξάγεη ε θχζε. Ζ παξαπάλσ εηαηξία αξρηθά αγφξαζε έλα θνξηεγάθη, κε ην νπνίν επηδφζεθε ζηε ζπιινγή 39 Βι. Α.Αλδξεαδάθεο, Α.Παπατξεο, Η.νπθιήο, Κ.νπθιήο : ρεδηαζκφο έξγσλ Τπνδνκήο θαη Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο, Σφκνο Β- Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ, Δηδηθά Έξγα, Αζθάιεηα, Διιεληθφ Αλνηθηφ Παλεπηζηήκην, Πάηξα

27 ραξηηνχ θαη αινπκηλίνπ απφ εηαηξίεο, γξαθεία θαη ζπίηηα, ελψ παξάιιεια δηακφξθσζε έλα πηινηηθφ πξφγξακκα αλαθχθισζεο, ζην νπνίν δξαζηεξηνπνηήζεθαλ πάλσ απφ πνιίηεο. Αλάκεζά ηνπο δξαζηεξηνπνηήζεθαλ θαη αξθεηά παηδηά ηα νπνία ελεκεξψζεθαλ γηα ηελ ζεκαζία ηεο αλαθχθισζεο απφ πξνγξάκκαηα πεξηβαιινληηθήο ελεκέξσζεο πνπ αλαπηχρζεθαλ ζην ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο. 40 Δπίζεο ζε έξεπλεο πνπ άξρηζαλ αλ πξαγκαηνπνηνχληαη απνδείρζεθε φηη πάλσ απφ 80% ησλ πνιηηψλ είρε ηε δηάζεζή λα ζπκκεηάζρεη ζε πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο. Παξ φιε φκσο ηε ζεηηθή δηάζεζε ησλ πνιηηψλ νη δεκφζηα δηνίθεζε ζε θεληξηθφ θαη ηνπηθφ επίπεδν αδπλαηνχζαλ λα νξγαλψζνπλ ηηο ππνδνκέο αλαθχθισζεο. ηε ζπλέρεηα πξνέθπςαλ νη δηάθνξεο Κνηλνηηθέο Οδεγίεο θαη νη αληίζηνηρεο ελαξκνλίζεηο ζηελ ειιεληθή λνκνζεζία ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ, νη νπνίεο επηζήκαλαλ ηε ζεκαζία ηεο κείσζεο ησλ απνξξηκκάησλ θαη αληίζηνηρα πξνσζνχζαλ ηελ ελαιιαθηηθή ηνπο δηαρείξηζε. πγθεθξηκέλα κε πξσηνβνπιία ηεο Οηθνινγηθήο Δηαηξίαο Αλαθχθισζεο ζηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 καδεχηεθαλ ππνγξαθέο απφ πνιίηεο κε ζηφρν ηε δεκηνπξγία ελφο λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ, ην νπνίν ζα πξνσζνχζε ηε κείσζε, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ηελ αλαθχθισζε ησλ απνβιήησλ. ηε ζπλέρεηα ε παξαπάλσ εηαηξία ζπκκεηείρε καδί κε ην ΤΠΔΥΧΓΔ θαη άιινπο θνξείο ζηε δηακφξθσζε ηεο λέαο λνκνζεζίαο γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ. Σν απνηέιεζκα ήηαλ, ηνλ Αχγνπζην ηνπ 2001, ε ςήθηζε ηνπ Νφκνπ 2939/2001 γηα ηελ «ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ, ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο θαη άιισλ πξντφλησλ». Με απηφλ ηνλ ηξφπν δεκηνπξγήζεθαλ δηάθνξεο εηαηξίεο αλαθχθισζεο, νη νπνίεο δξαζηεξηνπνηήζεθαλ θαηά θαηεγνξία αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. Σέινο ηα ηειεπηαία ρξφληα πξαγκαηνπνηνχληαη δηάθνξα πηινηηθά πξνγξάκκαηα κε ζηφρν ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ πιηθψλ, θαζψο θαη άιια πνπ ζηνρεχνπλ ζηελ επαηζζεηνπνίεζε θαη ελεκέξσζε ησλ πνιηηψλ Τπάξρνπζα θαηάζηαζε ζηελ Δπξώπε 42 Σηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ηα επξσπατθά θξάηε πηνζέηεζαλ δηάθνξα εξγαιεία απνζθνπψληαο ζηε κείσζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ κέζσ δηαθφξσλ κεζφδσλ 40 Βι. εηδηθή έθδνζε Διεπζεξνηππίαο: Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Πψο μεθίλεζε ε αλαθχθισζε ζηελ Διιάδα. θαη άξζξν: Κνκκάηη ηεο θαζεκεξηλφηεηαο. 41 Βι Βι. εηδηθή έθδνζε ηεο εθεκεξίδαο Σα Νέα κε ηίηιν: Αλαθχθισζε, 21/06/2003, άξζξν: Δπξψπε- Πνηεο ρψξεο έρνπλ πξνσζήζεη κέηξα γηα ηελ αλάθηεζε πιηθψλ, άξζξν:τιηθά νηθνδνκψλ θαη άξζξν: Οξπθηέιαηα 27

28 ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. ε νξηζκέλα απφ απηά ηα θξάηε νη πνιηηηθέο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ είλαη ηδηαίηεξα απζηεξέο κε αληίζηνηρεο αμηφινγεο επηδφζεηο. Ζ Γεξκαλία πξσηνζηαηεί ζηελ πηνζέηεζε πξνγξακκάησλ αλαθχθισζεο. Γηα ηελ αθξίβεηα φζνλ αθνξά ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο, έρεη επηηχρεη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά αλαθχθισζεο κε απνηέιεζκα νη επαλαρξεζηκνπνηνχκελεο ζπζθεπαζίεο λα επαλαθπθινθνξνχλ ζε πνζνζηφ 75%. Δπίζεο ην γεξκαληθφ θξάηνο ππνρξέσζε πνιιέο βηνκεραλίεο λα κεηψζνπλ ηνλ φγθν θαη ην βάξνο ησλ πξντφλησλ ηνπο, ην νπνίν είρε ζαλ απνηέιεζκα ηε κείσζε ηεο ρξήζεο ηνπ πιαζηηθνχ. Αθφκα ζχκθσλα κε ηε λνκνζεζία πξνβιέπεηαη ε αηνκηθή επζχλε ζρεηηθά κε ηε ηελ επηζηξνθή θαη αλαθχθισζε ησλ ζπζθεπαζηψλ. Έηζη νη δηάθνξεο κεγάιεο εηαηξείεο θαη ηα ζνχπεξ κάξθεη είλαη ππνρξεσκέλα λα πιεξψλνπλ ηνπο θνξείο πνπ ζπιιέγνπλ πιηθά ζπζθεπαζίαο γηα αλαθχθισζε. Οη Γεξκαλνί πνιίηεο πιεξψλνπλ ηέιε θαζαξηφηεηαο αλάινγα κε ηα ζθνππίδηα πνπ πεηάλε, απφ ηα νπνία φκσο εμαηξνχληαη απηά πνπ ζπιιέγνληαη γηα αλαθχθισζε. Με απηφλ ηνλ ηξφπν νδεγνχληαη νη πεξηζζφηεξνη Γεξκαλνί πνιίηεο ζην λα μερσξίδνπλ ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο πξνθεηκέλνπ απηά λα αλαθπθισζνχλ. Άιισζηε νη θάδνη αλαθχθισζεο ζηε Γεξκαλία απέρνπλ πνιχ κηθξή απφζηαζε απφ ηα ζπίηηα, ην πνιχ 100 έσο 200 κέηξα πξνθεηκέλνπ νη πνιίηεο λα παξνηξχλνληαη λα αλαθπθιψλνπλ ηα δηάθνξα απνξξίκκαηά ζπζθεπαζίαο. Αξθεηά ηθαλνπνηεηηθή είλαη ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε εηδηθψλ θαηεγνξηψλ πιηθψλ φπσο ηα πιηθά νηθνδνκψλ, ηα νπνία αθνχ δηαρσξηζηνχλ απφ ηα επηθίλδπλα πιηθά, ζηε ζπλέρεηα νδεγνχληαη ζε αλαθχθισζε ηα αλαθπθιψζηκα θαη ζηε ρσκαηεξή φζα απφ ηα παξαπάλσ πιηθά δελ αλαθπθιψλνληαη. Δπίζεο έρεη νξγαλσζεί εηδηθή ππεξεζία, ε νπνία παξέρεη πιεξνθφξεζε θαη ηερληθέο ζπκβνπιέο ζηνπο θαηαζθεπαζηέο θαη δηεμάγεηαη επηζηεκνληθή έξεπλα κε αληηθείκελν ηελ πξφιεςε, δηαινγή, αλάθηεζε, αλαθχθισζε θαη δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. Σέινο ε Γεξκαλία παξνπζηάδεη πςειά πνζνζηά αλαθχθισζεο ζρεηηθά κε ηα ρξεζηκνπνηεκέλα νξπθηέιαηα. Πην ζπγθεθξηκέλα ην 55% ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ιαδηψλ αλαγελληφληαη, δειαδή ππφθεηηαη ζε εηδηθή επεμεξγαζία θαη παξάγνληαη εθ λένπ θαηλνχξηα ιάδηα, ην 30% ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ιαδηψλ νδεγείηαη ζε εμεηδηθεπκέλεο κνλάδεο, φπνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θαχζηκν πιηθφ γηα παξαγσγή ελέξγεηαο θαη ην ππφινηπν 15% απνηειεί πιηθφ παξάλνκεο θαχζεο ηε Μεγάιε Βξεηαλία ππνινγίδεηαη φηη αλαθπθιψλεηαη ή επαλαρξεζηκνπνηείηαη ην 28

29 20% ησλ απνξξηκκάησλ. Δπίζεο ε θπβέξλεζε δίλεη θίλεηξα γηα ηελ αλαθχθισζε ησλ πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ εθζθαθέο θαη θαηεδαθίζεηο, αθνχ ηα αλαθπθισκέλα πιηθά ηεο παξαπάλσ θαηεγνξίαο θνζηίδνπλ θζελφηεξα απφ ηα πξσηνγελή. Δπίζεο ιεηηνπξγεί φπσο θαη ζηε Γεξκαλία εηδηθή ππεξεζία γηα ηελ παξνρή πιεξνθφξεζεο θαη ηερληθήο βνήζεηαο ζηνπο θαηαζθεπαζηέο ζρεηηθά κε ηελ αλαθχθισζε. ηελ Απζηξία ζχκθσλα κε ηε λνκνζεζία πνπ ηζρχεη απφ ην 1995, νη παξαγσγνί θαη νη δηαθηλεηέο είλαη ππεχζπλνη γηα ηε ζπιινγή ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο εθηφο απφ απηά πνπ πεξηέρνπλ επηθίλδπλεο νπζίεο. Δπίζεο ζπιιέγνληαη εηεζίσο ηφλνη απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, εθ ησλ νπνίσλ νη ηφλνη θαηαιήγνπλ ζε αλαθχθισζε ηε Γαλία έρεη ππνγξαθεί ζπκθσλία κεηαμχ ηνπ θξάηνπο θαη ησλ βηνκεράλσλ πνπ νξίδεη φηη ζα αλαθπθιψλεηαη ην 80% ηνπ ραξηηνχ θαη ηνπ ραξηνληνχ θαη αληίζηνηρν πνζνζηφ πιαζηηθψλ. Ζ πξνψζεζε ηεο αλαθχθισζεο ησλ αινπκηλέλησλ ζπζθεπαζηψλ πξαγκαηνπνηείηαη κε ηελ επηβνιή πςειψλ θφξσλ γηα ηα πιηθά απηά. Έηζη νη ζπζθεπαζίεο κπχξαο θαη αλαςπθηηθψλ επαλαρξεζηκνπνηνχληαη. ζνλ αθνξά ηηο εηζαγφκελεο ζπζθεπαζίεο απηέο θπθινθνξνχλ ζηε Γαλία κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ζα έρεη εμαζθαιηζηεί ε αλαθχθισζε θαη επηζηξνθή ηνπο. ρεηηθά κε ηα πιηθά ησλ νηθνδνκψλ πθίζηαηαη απφ ην 1996 ζπκθσλία κεηαμχ θπβέξλεζεο θαη ηεο Έλσζεο Δηαηξηψλ Καηεδαθίζεσλ γηα ηελ αλαθχθισζε ησλ ζρεηηθψλ πιηθψλ. Δπίζεο επηβάιινληαη πςειά ηέιε, ηα νπνία απνζαξξχλνπλ ηε κε αλαθχθισζή ηνπο. Δλδεηθηηθά ην ηέινο ηεο πξνψζεζεο ησλ πιηθψλ νηθνδνκήο ζε XYTA θζάλεη ηα 45,7 επξψ/ηφλν, ην ηέινο θαχζεο γηα μπιεία ρσξίο αλάθηεζε ελέξγεηαο, δειαδή ρσξίο ηελ παξαγσγή ξεχκαηνο 31,4 επξψ/ηφλν, ην ηέινο θαχζεο κε αλάθηεζε ελέξγεηαο 28,7 επξψ/ηφλν, ελψ ην ηέινο γηα αλαθχθισζε ζηνηρίδεη κφλν 5,38 επξψ/ηφλν. Σέινο παξέρεηαη εθπαίδεπζε ζε θνηηεηέο θαη ελεκέξσζε ησλ εξγαδνκέλσλ γηα ζέκαηα ζρεηηθά κε ηα επηθίλδπλα νηθνδνκηθά πιηθά θαη κε ηελ αλαθχθισζε ηεο αζθάιηνπ. ηελ Οιιαλδία πξαγκαηνπνηείηαη αλαθχθισζε ή επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ απνξξηκκάησλ ζε πνζνζηφ 57% θαη θαχζε ζε πνζνζηφ 43% κε θχξην ζηφρν ηε κείσζε ησλ απνξξηκκάησλ πνπ θαηαιήγνπλ ζηνπο XYTA, θαζψο θαη ηελ απαγφξεπζε ηεο ηαθήο αλ δελ έρεη πξνεγεζεί θαηάιιειε επεμεξγαζία. Αλαθνξηθά κε ηα πιηθά ησλ νηθνδνκψλ ηζρχνπλ ζεκαληηθέο θνξναπαιιαγέο γηα 29

30 ηνπο εξγνιάβνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ αλαθπθισκέλα πιηθά κε ζηφρν ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ηνπ 90% ησλ νηθνδνκηθψλ πιηθψλ. ηε Γαιιία ην 70% ησλ αζηηθψλ απνξξηκκάησλ είηε αλαθπθιψλεηαη είηε επαλαρξεζηκνπνηείηαη είηε ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξαγσγή ελέξγεηαο ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 ζπζηάζεθε εηαηξία απνζθνπψληαο ζηελ αλάθηεζε ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο πνπ θέξνπλ ηελ πξάζηλε βνχια, απφ ηα νπνία ηειηθά αλαθπθιψλεηαη πεξίπνπ ην 55%. ρεηηθά κε ηα πιηθά ησλ νηθνδνκψλ ε Γαιιηθή θπβέξλεζε έρεη επηβάιιεη απαγνξεπηηθά ηέιε γηα ηελ επεμεξγαζία, κεηαθνξά θαη δηάζεζε ησλ πιηθψλ κε πεξηεθηηθφηεηα ζε ακίαλην. Σέινο δίλεηαη έκθαζε ζηελ αλάπηπμε έξεπλαο γηα ηελ αλάπηπμε ηερληθψλ πνπ ζα πξνσζνχλ ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ παξαπάλσ πιηθψλ. ηε νπεδία αλαθπθιψλεηαη ην 25% ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ. Δπίζεο έρεη επηβιεζεί ηέινο εγγπνδνζίαο ζηηο ζπζθεπαζίεο πνηψλ, έηζη ψζηε απηέο λα επηζηξέθνληαη θαη λα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα λα ζπιιέγεηαη ην 99% ησλ γπάιηλσλ κπνπθαιηψλ, ην 55% ηνπ ραξηηνχ, ην 77% ησλ εθεκεξίδσλ θαη ησλ ραξηνληψλ ζπζθεπαζίαο. ρεηηθά κε ηα πιηθά νηθνδνκψλ ιεηηνπξγνχλ 10 κνλάδεο αλαθχθισζεο θαη αλαπηχζζνληαη λέα πξφηππα γηα ρξήζε ησλ αλαθπθισκέλσλ πιηθψλ ηεο παξαπάλσ θαηεγνξίαο ζηελ θαηαζθεπή θηηξίσλ. ηε Ννξβεγία έρνπλ απμεζεί ζεκαληηθά ηα πνζνζηά ηεο αλαθχθισζεο ηα ηειεπηαία ρξφληα. Γηα ηελ αθξίβεηα έρνπλ πηνζεηεζεί νξηζκέλα κέηξα πνπ απνζθνπνχλ ζηε κείσζε ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ θαη ζηελ αλαθχθισζε. Απηφ επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ην γεγνλφο φηη νη ρψξνη απφξξηςεο ησλ απνξξηκκάησλ έρνπλ κεησζεί ζεκαληηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα. ηελ Ηηαιία ε αλαθχθισζε πξαγκαηνπνηείηαη ζε ηδηαίηεξα ρακειφ πνζνζηφ. Έλα ζεηηθφ κέηξν αθνξά ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, γηα ηα νπνία έρεη επηβιεζεί ηέινο εγγπνδνζίαο, ην νπνίν νπζηαζηηθά απνηειεί ην επηζηξεθφκελν ζηνλ θαηαλαισηή πνζφ κεηά ηελ επηζηξνθή ηνπ άρξεζηνπ πιηθνχ, ψζηε λα πξνσζείηαη απηφ ζηελ αλαθχθισζε. Ζ Ηηαιία έρεη λα επηδείμεη ζεηηθά απνηειέζκαηα, σο πξνο ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ ησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ, ην 55% ησλ νπνίσλ αλαθπθιψλεηαη κέζσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αλαγέλλεζεο, ην 18% ρξεζηκνπνηείηαη γηα παξαγσγή ελέξγεηαο σο θαχζηκν πιηθφ θαη ην 26% απνηειεί πιηθφ παξάλνκεο θαχζεο. 30

31 Αυζηπία Γεπμανία Ολλανδία Δλβεηία Σουηδία Γανία Νοπβηγία Ιζπανία Ιηαλία Γαλλία Βπεηανία ΠΟΟΣΟ ΑΝΑΚΤΚΛΩΗ Ζ ζεκαζία ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο ηελ Ηζπαλία ε πνιηηηθή δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ παξνπζηάδεη δηάθνξεο ειιείςεηο παξφκνηεο κε ηεο Διιάδαο. Χζηφζν ζηελ πεξηνρή ηεο Καηαινλίαο εθαξκφδεηαη κε επηηπρία ε ρσξηζηή ζπιινγή ησλ πιηθψλ ζε φιεο ηηο θνηλφηεηεο νη νπνίεο έρνπλ πιεζπζκφ άλσ ησλ θαηνίθσλ. 45% 40% 35% 30% 25% 20% 34% ΑΝΑΚΤΚΛΩΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΣΩΝ Πανεςπωπαϊκα στοισεία ανά σώπα για το % 39% 31% 26% 29% 22% 15% 10% 5% 4% 4% 6% 8% 0% ΥΩΡΕ ρήκα 1: Πνζνζηά αλαθχθισζεο επί ηνπ ζπλφινπ ησλ απνξξηκκάησλ 31

32 2.4. Τπάξρνπζα θαηάζηαζε ζηελ Διιάδα Καζ φιε ηε δηάξθεηα ησλ δπν ηειεπηαίσλ δεθαεηηψλ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί αξθεηέο κεηαβνιέο σο πξνο ηελ πνζφηεηα ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ ζηελ Διιάδα, αιιά θαη σο πξνο ηε ζχλζεζή ηνπο. πγθεθξηκέλα εθηηκάηαη φηη ηα ηειεπηαία έηε έρεη θαηαξράο απμεζεί ε πνζφηεηα ησλ απνξξηκκάησλ ζηα νπνία εκπεξηέρεηαη πεξηζζφηεξν πιαζηηθφ θαη ραξηί θαη ιηγφηεξα νξγαληθά ππνιείκκαηα, πξάγκα ην νπνίν νθείιεηαη ηφζν ζηελ επξεία ρξήζε ηνπ πιαζηηθνχ θαη ηνπ ραξηηνχ, αιιά θαη ζηελ αιιαγή ησλ θαηαλαισηηθψλ καο ζπλεζεηψλ. Σα ζπκπεξάζκαηα απηά πξνθχπηνπλ απφ δχν έξεπλεο, πνπ ε πξψηε πξαγκαηνπνηήζεθε ηελ πεξίνδν θαη ε δεχηεξε πξαγκαηνπνηείηαη ζήκεξα απφ ην Δξγαζηήξην Πεξηβαιινληηθήο Υεκείαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ. πγθεθξηκέλα, ε ηειεπηαία έδεημε φηη σο πξνο ηε ζχλζεζε ησλ απνξξηκκάησλ, ην ραξηί θαη ην ραξηφλη απμήζεθε απφ 20% ζε 29%, θαη ηα πιαζηηθά απμήζεθαλ απφ 7% ζε 14%, δειαδή δηπιαζηάζηεθε ε θαηαλάισζή ηνπο. ε ζρέζε κε ηα ππφινηπα απνξξίκκαηα ην γπαιί παξνπζίαζε κηα κηθξή αχμεζε απφ 2,5% ζε 3%, ελψ ππνινγίδεηαη φηη νη ππφινηπεο θαηεγνξίεο πιηθψλ δειαδή ηα κέηαιια, ηα αδξαλή, ην δέξκα-μχιν- ιάζηηρν δελ παξνπζηάζηεθε θακία αμηφινγε κεηαβνιή. ρεηηθά κε ηελ πξνψζεζε ηεο αλαθχθισζεο ε Διιάδα πζηεξεί σο πξνο ηηο πεξηζζφηεξεο επξσπατθέο ρψξεο, αιιά ηα ηειεπηαία ρξφληα πξνρσξάεη κε γνξγνχο ξπζκνχο. χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ ππνινγίδεηαη φηη θάζε ρξφλν παξάγνληαη ζηε ρψξα έλα εθαηνκκχξην ηφλνη απφ πιηθά ζπζθεπαζίαο φπσο θνπηηά θαη κπνπθάιηα, απφ ηα νπνία αλαθπθιψλεηαη ην 45%, θπξίσο ιφγσ ηεο πςειήο ζπκκεηνρήο εξγνζηαζίσλ θαη ζνχπεξ κάξθεη ζε πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο. Μάιηζηα ππνινγίδεηαη φηη ειάρηζην είλαη ην πνζνζηφ ραξηνληνχ ην νπνίν δελ αλαθπθιψλεηαη, ζε αληίζεζε κε ηηο ζπζθεπαζίεο πνπ απνξξίπηνληαη απφ ηα λνηθνθπξηά, νη νπνίεο ειάρηζηα αλαθπθιψλνληαη εμαηηίαο ηεο κε επαξθνχο νξγάλσζεο ηνπ ζπζηήκαηνο «δηαινγή ζηελ πεγή». Πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπηζηεί ε παξαπάλσ αλεπάξθεηα ζε πνιιέο πεξηνρέο ηεο ρψξαο έρνπλ ηνπνζεηεζεί κπιε θάδνη, φπνπ απνξξίπηνληαη φια ηα είδε ζπζθεπαζίαο, ηα νπνία ζηε ζπλέρεηα κεηαθέξνληαη ζε κνλάδεο δηαινγήο, φπνπ θαη δηαρσξίδνληαη ηα δηάθνξα πιηθά ζπζθεπαζίαο. Σα παξαπάλσ θέληξα δηαινγήο ιεηηνπξγνχλ ζήκεξα πεξίπνπ ζην 25% ησλ πεξηνρψλ ηεο ρψξαο θαη ζπγθεθξηκέλα ζηηο παξαθάησ πφιεηο: ζην Μαξνχζη, ζηελ Πάηξα, ζηε Θεζζαινλίθε, ζηε Λάξηζα, ζηε Εάθπλζν, ζηελ Καηεξίλε, ζηε Λακία, ζηα Υαληά, ζηελ Καξδίηζα, ζηελ Καιακάηα θαη ζηα Σξίθαια. 32

33 Δπίζεο βξίζθνληαη ππφ θαηαζθεπή ζηελ Κέξθπξα, ζην Ζξάθιεην, ζηελ αλαηνιηθή Θεζζαινλίθε θαη ζηνλ Αζπξφππξγν, ελψ ην ΤΠΔΥΧΓΔ εθηηκά φηη ζα θαιπθζεί νιφθιεξε ε επηθξάηεηα έσο ην ηέινο ηνπ ηα θέληξα δηαινγήο δελ θαηαιήγεη πξνο δηαρσξηζκφ ησλ αλαθπθιψζηκσλ ην «ζχκκεηθην» ζθνππίδη., ην νπνίν σο πξαθηηθή είλαη δπλαηή κφλν ζην εξγνζηάζην ησλ Άλσ Ληνζίσλ θαη ζηα Υαληά, φπνπ παξάγεηαη RDF, δειαδή θαχζηκν, πνπ θαηαλαιψλεηαη απφ ηζηκεληνβηνκεραλίεο θαη θνκπφζη, δειαδή εδαθνβειηησηηθφ. Απνηειέζκαηα ζπιινγήο πιηθώλ ζπζθεπαζίαο Τιηθά Έηνο 2004 Έηνο 2005 ζπζθεπαζίαο ηφρνο ζε Απνηειέζκαηα ηφρνο ζε Απνηειέζκαηα ηφλνπο ζε ηφλνπο ηφλνπο ζε ηφλνπο Πιαζηηθφ Μέηαιιν Υαξηί Ξχια ύλνιν ζπζθεπαζηώλ ρήκα 2: Απνηειέζκαηα ηεο ζπιινγήο πιηθψλ ζπζθεπαζίαο γηα ην έηνο 2004 θαη 2005, ηα νπνία πξνθχπηνπλ απφ πξνγξάκκαηα πνπ έρεη αλαπηχμεη ε Διιεληθή Δηαηξεία Αμηνπνίεζεο Αλαθχθισζεο ζε ζπλεξγαζία κε δηάθνξνπο δήκνπο. Δπίζεο εθηηκάηαη φηη ζηελ Διιάδα ην 14% ησλ απνξξηκκάησλ αλαθπθιψλεηαη, ζε αληίζεζε κε ην κέζν φξν ζηελ Δπξψπε πνπ είλαη 33%. 43 Χζηφζν αθφκα θαη ην παξαπάλσ πνζνζηφ ηεο αλαθχθισζεο νθείιεηαη ζε ηδησηηθέο πξσηνβνπιίεο απφ ηηο εηαηξίεο, ηηο νπνίεο εμάιινπ ππνρξεψλεη ε λνκνζεζία λα αλαθπθιψλνπλ ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο πνπ νη ίδηνη παξάγνπλ. Οη παξαπάλσ εηαηξίεο πνιιέο θνξέο νξγαλψλνπλ θαη δηάθνξα πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο πιηθψλ φπσο κπαηαξηψλ, ειεθηξνληθψλ ζπζθεπψλ θ.α. Καηά ηα άιια, νη πεξηζζφηεξεο πξσηνβνπιίεο νη νπνίεο απνξξένπλ απφ ηελ Πνιηηεία θαη ηελ Σνπηθή Απηνδηνίθεζε, ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο ππνιεηηνπξγνχλ. Υαξαθηεξηζηηθφ είλαη ην παξάδεηγκα ηνπ πξνγξάκκαηνο «Κάντο κι εσύ» ηεο Σνπηθήο 43 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή,14/5/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λαιηνπ κε ηίηιν: Σα ζθνππίδηα θαζξέθηεο ηεο δσήο καο. 33

34 Απηνδηνίθεζεο, ην νπνίν εθαξκφζηεθε ζε 52 δήκνπο, κέζσ ηεο ηνπνζέηεζεο ησλ πξάζηλσλ θάδσλ γηα ηε ζπιινγή ραξηηνχ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα ζπιιέγεηαη ειάρηζηε πνζφηεηα ραξηηνχ γηα αλαθχθισζε, ελψ ππνινγίδεηαη φηη απφ ηνπο πξάζηλνπο θάδνπο πνπ είραλ ηνπνζεηεζεί ην 1997, ζήκεξα έρνπλ κείλεη γχξσ ζηνπο Παξ φια απηά αλ αλαινγηζηεί θαλείο φηη πξηλ απφ έμη ρξφληα ε αλαθχθισζε πξνζέγγηδε κφλν ην 6%, ζπκπεξαίλεη φηη έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί ζεκαληηθά βήκαηα σο πξνο ηελ πηνζέηεζε πνιηηηθήο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ, ε νπνία πξνσζεί θαη ηελ αλαθχθισζε. 44 Αλαθνξηθά κε ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο εηδηθψλ θαηεγνξηψλ απφ απνξξίκκαηα ε Διιάδα έρεη άιινηε ηθαλνπνηεηηθέο θαη άιινηε κε ηθαλνπνηεηηθέο απνδφζεηο. Μέρξη πξφζθαηα ηα νρήκαηα πνπ έρνπλ νινθιεξψζεη ηνλ θχθιν δσήο ηνπο θαηέιεγαλ θπξίσο ζε δηάθνξεο κάληξεο θαη ζηε ζπλέρεηα κεηαηξέπνληαλ ζε παιηνζίδεξα, ελψ ππνινγίδεηαη φηη πεξίπνπ κηζφ εθαηνκκχξην νρήκαηα έρνπλ εγθαηαιεηθζεί απφ ηνπο ηδηνθηήηεο ηνπο. κσο πιένλ πθίζηαηαη ε δπλαηφηεηα ηεο αλαθχθισζεο ησλ παξαπάλσ νρεκάησλ, θαζψο ην 2004 εγθξίζεθε ε ΔΓΟΔ, δειαδή έλα ζπιινγηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο γηα ηα ΟΣΚΕ. Δπηπιένλ έρνπλ αδεηνδνηεζεί ήδε έλδεθα εγθαηαζηάζεηο ζε δηάθνξεο πφιεηο ηα Διιάδαο, ελψ επίθεηηαη λα αδεηνδνηεζνχλ άιιεο δεθαελληά. ηνπο λνκνχο φπνπ δηαηίζεληαη εγθαηαζηάζεηο ζα πξέπεη πξνθεηκέλνπ λα δηαγξαθεί έλα απηνθίλεην απφ ηα θξαηηθά αξρεία λα νδεγεζεί ζε απηέο γηα αλαθχθισζε. Σν 2005 ππνινγίδεηαη φηη νινθιήξσζαλ ηνλ θχθιν δσήο ηνπο θαη απνζχξζεθαλ λνκφηππα, δειαδή απνηαμηλνκήζεθαλ νρήκαηα, απφ ηα νπνία έρνπλ αλαθπθισζεί 7.664, ελψ ζηφρνο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο είλαη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε ή αμηνπνίεζε ηνπ 80% θάζε νρήκαηνο. Χζηφζν αλακέλεηαη λα απμεζεί θαηά πνιχ ε αλαθχθισζή ηνπο θαζψο ζπλερψο αδεηνδνηνχληαη θαηλνχξηεο κνλάδεο αλαθχθισζεο. κσο ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ηα πεξηζζφηεξα ΟΣΚΕ δελ απνζχξνληαη νχηε αλαθπθιψλνληαη, αιιά πσινχληαη ζε δηάθνξεο παξάλνκεο θαη λφκηκεο κάληξεο γηα λα γίλνπλ παιηνζίδεξα ή εγθαηαιείπνληαη. Ζ εγθαηάιεηςε ησλ νρεκάησλ πξαγκαηνπνηείηαη εμαηηίαο κηαο λνκνζεηηθήο ξχζκηζεο γηα ηελ «πξνζσξηλή αθηλεηνπνίεζε», ζχκθσλα κε ηελ νπνία νη ηδηνθηήηεο ησλ ΟΣΚΕ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα γηα έλα ρξφλν λα κε παξαδψζνπλ ηηο πηλαθίδεο ηνπο, ρσξίο λα πιεξψζνπλ ηέιε θπθινθνξίαο. κσο αθνχ νη ηδηνθηήηεο παξαδψζνπλ ηηο πηλαθίδεο, ηα εγθαηαιείπνπλ 44 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή,16/4/06, άξζξν ηεο Μαλίλαο Νηάλνπ κε ηίηιν: 30 ηφλνη ραξηί ή 575 δέλδξα. 34

35 νξηζηηθά, ρσξίο θαλείο λα ειέγρεη ηελ θαηάζηαζε, κε απνηέιεζκα ην Τπνπξγείν Μεηαθνξψλ λα κελ έρεη αθξηβή ζηνηρεία γηα ηα θπθινθνξνχληα ζηε ρψξα νρήκαηα.. 45 Αλαθνξηθά κε ηα παιαηά θαη κεηαρεηξηζκέλα ειαζηηθά ππνινγίδεηαη φηη ην 2005 ζπιιέρζεθαλ ηφλνη απφ ηνπο νπνίνπο αμηνπνηήζεθαλ νη πγθεθξηκέλα απφ ην Ννέκβξην ηνπ 2004 έσο ην Γεθέκβξην ηνπ 2005, ε Ecoelastica δηαρεηξίζηεθε ηφλνπο παιαηψλ ειαζηηθψλ, ησλ νπνίσλ ε αμηνπνίεζε απεηθνλίδεηαη ζρεκαηηθά απφ ην παξαθάησ ζρήκα: Αξιοποίηση ελαστικών αποβλήτων από Νοέμβπιο 2004 έωρ Δεκέμβπιο % 50% 40% 30% 20% 10% 0% 52% 26% 22% Ανακύκλωζη Αξιοποίηζη ενεπγειακή Αποθήκευζη ρήκα 3: Αμηνπνίεζε ζπιιεγκέλσλ παιαηψλ ειαζηηθψλ απφ ηελ εηαηξία Ecoelastica. ηφρνο ηεο Διιάδαο ήηαλ έσο ηηο 31/7/2006 λα αμηνπνηείηαη ην 65% ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ, ησλ νπνίσλ ε αμηνπνίεζε ηνπο γηα ην 2005 άγγηδε ην 45-50%. Σέινο αμηφινγν είλαη ην ελδηαθέξνλ πνπ έρεη παξνπζηαζηεί απφ ηδηψηεο νη νπνίνη ελδηαθέξνληαη λα δεκηνπξγήζνπλ εξγνζηάζην αλαθχθισζεο ειαζηηθψλ. ην ζρήκα 4 πεξηγξάθνληαη νη κέζνδνη δηαρείξηζεο παιαηψλ ειαζηηθψλ ζηελ Διιάδα γηα ην 2002, φπνπ θαίλεηαη φηη νη κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο παιαηψλ ειαζηηθψλ απνξξίπηνληαλ ζε αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο. 45 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή,29/1/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λαιηνπ κε ηίηιν: Αλαθχθισζε γηα ηα απηνθίλεηα 35

36 Μέζνδνη δηαρείξηζεο παιαηώλ ειαζηηθώλ ζηελ Διιάδα γηα ην έηνο Μέζνδνο δηαρείξηζεο Πνζφηεηα Σφλνη/έηνο Πνζνζηφ % πλαπνηέθξσζε ζηελ % ηζηκεληνβηνκεραλία Γηάζεζε ζε ΥΤΣΑ % Αλαθχθισζε γηα παξαγσγή % ηξίκκαηνο Αλεμέιεγθηε δηάζεζε % (αλελεξγά ιαηνκεία, αιάλεο) Απνζήθεο ΟΓΓΤ % ύλνιν % ρήκα 4: Μέζνδνη δηαρείξηζεο παιαηψλ ειαζηηθψλ Αλαθνξηθά κε ηηο κπαηαξίεο θάζε ρξφλν παξάγνληαη ηφλνη θνξεηέο ειεθηξηθέο ζηήιεο, δειαδή κηθξέο κπαηαξίεο, εθ ησλ νπνίσλ ην 2005 ζπιιέρζεθαλ 62 ηφλνη. Χζηφζν ν ζηφρνο πνπ έρεη ηεζεί γηα ηε ρψξα καο είλαη ε ζπιινγή ηνπ 30% ησλ παξαγφκελσλ κπαηαξηψλ, ελψ πέξπζη θαιχθζεθε έλα πνζνζηφ κφιηο 8,6% ηνπ ζηφρνπ. Γηα λα εληζρπζεί ε ζπιινγή ησλ κπαηαξηψλ έρνπλ ηνπνζεηεζεί ήδε ζηήιεο ζπιινγήο κπαηαξηψλ. Αλαθνξηθά κε ηε ζπιινγή ζπζζσξεπηψλ, ππνινγίδεηαη φηη θάζε ρξφλν παξάγνληαη ηφλνη θαη ην 2005 ζπιιέρζεθαλ ηφλνη, δειαδή θαιχθζεθε ην 77,6% ηνπ ζηφρνπ. Απφ ηελ παξαπάλσ πνζφηεηα νδεγήζεθαλ ζηελ αλαθχθισζε ηφλνη, πνπ απνηειεί ην 80% ηνπ ηειηθνχ ζηφρνπ. Σέινο εθηφο απφ ην παλειιαδηθφ χζηεκα ζπιινγήο θαη δηαρείξηζήο ηνπο (ΤΓΔΤ), πξφθεηηαη λα δεκηνπξγεζεί έλα αθφκε ζχζηεκα ζηελ Κξήηε κε ηνπηθή δξάζε. Δίδνο απνβιήηνπ Δηήζηα παξαγόκελε πιιεγκέλε πνζόηεηα γηα ηόρνο ζπιινγήο ζε Κάιπςε ζηόρνπ ζε % πνζόηεηα ζε ην 2005 ζε % ηόλνπο ηόλνπο (σο ) Μπαηαξίεο % 8,6% πζζσξεπηέο % 77,6% ρήκα 5: ηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ζπιιεγκέλεο κπαηαξίεο θαη ζπζζσξεπηέο 36

37 Γηα ηα ρξεζηκνπνηεκέλα νξπθηέιαηα ππνινγίδεηαη φηη παξάγνληαη ηφλνη εηεζίσο, ελψ ην 2005 ζπιιέρζεθαλ ηφλνη, πνζφηεηα ε νπνία θαιχπηεη ην 42% ηνπ ζηφρνπ θαη αλαθπθιψλεηαη πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεί ζε 52,5% ηνπ ζηφρνπ, πνπ έρεη ζέζεη ε Δπξσπατθή Έλσζε. Ο ζηφρνο απηφο είλαη ε ζπιινγή κέρξη ηελ 31 ε ηνπιάρηζηνλ ηνπ 70% θαηά βάξνο φισλ ησλ απνβιήησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ, δειαδή πεξίπνπ ηφλνπο, απφ ηα νπνία ζα πξέπεη λα αλαγελλάηαη, δειαδή λα αλαθπθιψλεηαη ηνπιάρηζηνλ ην 80%. 46 Θεηηθφ είλαη φηη εληφο ελφο έηνπο απφ ηε ιεηηνπξγία ηεο εηαηξίαο ΔΛ.ΣΔ.ΠΔ, ε νπνία απνηειεί εγθεθξηκέλν χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ιηπαληηθψλ ειαίσλ, εμαπιαζηάζηεθε ε ζπιιεγκέλε πνζφηεηα ηνπ παξαπάλσ απνβιήηνπ θαη εθηηκάηαη φηη ζχληνκα ε Διιάδα ζα θαηαθέξεη λα επηηχρεη ην ζηφρν πνπ έρεη ζέζεη ε Δπξσπατθή Έλσζε. Χζηφζν αξλεηηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη αξθεηά κεγάιεο πνζφηεηεο ρξεζηκνπνηεκέλσλ ιαδηψλ δηαθηλνχληαη παξάλνκα θαη πσινχληαη, ψζηε λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο θζελά θαχζηκα. Γηα ηελ αθξίβεηα ππνινγίδεηαη φηη πεξίπνπ ηφλνη απνβιήησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ζπλεξγεία απηνθηλήησλ, πινία θαη βηνκεραλίεο δηαθηλνχληαη παξάλνκα γηα ζέξκαλζε, κε απνηέιεζκα δπζκελείο ζπλέπεηεο γηα ην πεξηβάιινλ. 47 Δίδνο απνβιήηνπ Υξεζηκνπνηεκέλα Οξπθηέιαηα Δηήζηα παξαγόκελε πιιεγκέλε πνζόηεηα γηα ηόρνο ζπιινγήο ζε πνζόηεηα ζε ην 2005 ζε % ηόλνπο ηόλνπο (σο ) % 42% ρήκα 6: ηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ζπιιεγκέλεο πνζφηεηεο ιηπαληηθψλ ειαίσλ Κάιπςε ζηόρνπ ζε % Σέινο ε παξαγσγή ησλ απφβιεησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ππνινγίδεηαη ζε ηφλνπο/έηνο. Ο ζηφρνο πνπ έρεη ηεζεί απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε είλαη λα ζπιιέγνληαη ηφλνη εηεζίσο, αιιά ην 2005 ππνινγίδεηαη φηη ζπιιέρζεθαλ κφιηο ηφλνη, δειαδή επηηπγράλεηαη κφλν ην 2,2% ηνπ ζηφρνπ. Απηφ πνπ ζπκβαίλεη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη φηη ην 80% ησλ ΑΖΖΔ ζπιιέγεηαη απφ 46 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή,14/5/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: Σα ζθνππίδηα θαζξέθηεο ηεο δσήο καο. 47 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή,17/3/06, άξζξν κε ηίηιν: Παξάλνκε δηαθίλεζε θαη πψιεζε ρξεζηκνπνηεκέλσλ νξπθηειαίσλ. 37

38 γπξνιφγνπο. Σέινο γηα ηε ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία ιεηηνπξγεί ην πξψην εξγνζηάζην επεμεξγαζίαο ηνπο ζηνπο Αγίνπο Θενδψξνπο ελψ επηδηψθεηαη λα εληαζεί ε ζπιινγή ησλ ΑΖΖΔ κε ηε ζπκκεηνρή κεγάισλ εηαηξεηψλ, ηξαπεδψλ, ΓΔΚΟ θαη ησλ ΟΣΑ. 48 Δίδνο απνβιήηνπ Απφβιεηα ειεθηξνληθνχ θαη ειεθηξηθνχ εμνπιηζκνχ Δηήζηα παξαγόκελε πιιεγκέλε πνζόηεηα γηα ηόρνο ζπιινγήο ζε πνζόηεηα ζε ην 2005 ζε ηόλνπο ηόλνπο ηόλνπο (σο ) ,2% ρήκα 7: ηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ζπιιεγκέλεο πνζφηεηεο ιηπαληηθψλ ειαίσλ Κάιπςε ζηόρνπ ζε % 48 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή,14/5/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: Σα ζθνππίδηα θαζξέθηεο ηεο δσήο καο θαη 25/1/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: ηαζεξά έλα βήκα πίζσ ε ρψξα καο ζηελ αλαθχθισζε. 38

39 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ν ΝΟΜΟΘΔΣΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ 3.1. Ννκνζεηηθό θαζεζηώο πνπ δηέπεη ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε ζηελ Δπξώπε Οδεγία 94/62/ΔΚ ηεο 20ήο Γεθεκβξίνπ 1994 γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο 49 ηφρνο ηεο Οδεγίαο 94/62/ΔΚ είλαη ε ελαξκφληζε ησλ κέηξσλ ησλ Κξαηψλ Μειψλ ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο. Ζ Οδεγία εθαξκφδεηαη γηα φιεο ηηο ζπζθεπαζίεο πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ηεο Κνηλφηεηαο θαη φια ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, πνπ είηε έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί είηε πξνέξρνληαη απφ ηηο βηνκεραλίεο, ην εκπφξην, ηα γξαθεία, ηα θαηαζηήκαηα, ηηο ππεξεζίεο, ηα λνηθνθπξηά ή νπνηαδήπνηε άιιε πεγή, αλεμάξηεηα απφ ηα πιηθά εθ ησλ νπνίσλ απνηεινχληαη. Ζ Οδεγία 94/62/ΔΚ ηξνπνπνηήζεθε κε ηελ Οδεγία 2004/12/ΔΚ, φπνπ νξίδνληαη ηα θξηηήξηα κε ηα νπνία δηεπθξηλίδεηαη ν φξνο «ζπζθεπαζίεο». Οξηζκέλα βαζηθά ζεκεία ηεο Οδεγίαο 94/62/ΔΚ είλαη φηη ηα Κξάηε - Μέιε νθείινπλ λα ζεζπίζνπλ κέηξα γηα ηελ πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, κέζσ ηεο θαηάξηηζεο εζληθψλ πξνγξακκάησλ, θαη επηπιένλ ζα πξέπεη λα αλαπηχμνπλ ζπζηήκαηα επαλαρξεζηκνπνίεζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ. πγθεθξηκέλα ζα πξέπεη ηα Κξάηε -Μέιε λα θαζηεξψζνπλ ζπζηήκαηα αλάθηεζεο, ζπιινγήο θαη αμηνπνίεζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ψζηε λα επηηχρνπλ νξηζκέλνπο αξηζκεηηθνχο ζηφρνπο. Χζηφζν γηα ηελ Διιάδα εμαηηίαο ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ κηθξψλ λήζσλ, ηεο χπαξμεο αγξνηηθψλ θαη νξεηλψλ πεξηνρψλ θαη ηεο ρακειήο θαηαλάισζεο ζπζθεπαζηψλ, κπνξεί λα κεηαζέζεη ηελ επίηεπμε απηψλ ησλ αξηζκεηηθψλ ζηφρσλ έσο ην Βι. Οδεγία 94/62/ΔΚ ηεο (EE L 365, ) 50 Βι. 39

40 Δμάιινπ ε Οδεγία 2004/12/ΔΚ, ε νπνία ηξνπνπνηεί ηελ Οδεγία 94/62/ΔΚ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, νξίδεη φηη ε ρψξα καο κέρξη ηηο 31/12/2011 ζα πξέπεη λα αληαπνθξηζεί ζηνπο παξαθάησ αξηζκεηηθνχο ζηφρνπο: αλάθηεζε ή απνηέθξσζε κε αλάθηεζε ελέξγεηαο ηνπιάρηζηνλ ζε πνζνζηφ 60% θαηά βάξνο ηνπ ζπλφινπ ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, θαζψο θαη αλαθχθισζε ηεο ηάμεο ηνπ 55-80%, κε o 60% θ.β. γπαιί, o 60% θ.β. ραξηί θαη ραξηφλη, o 50% θ.β. κέηαιια o 22,5% θ.β. πιαζηηθά, o 15% θ.β. μχιν. 51 Οξηζκέλα αθφκε βαζηθά ζεκεία ηεο Οδεγίαο 94/62/ΔΚ είλαη φηη πξνζδηνξίδεη ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο ηηο νπνίεο ηα Κξάηε-Μέιε νθείινπλ λα πιεξνχλ ζρεηηθά κε ηε ζχλζεζε θαη ηνλ επαλαρξεζηκνπνηήζηκν θαη αμηνπνηήζηκν ραξαθηήξα ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο. Σα Κξάηε Μέιε πξνθεηκέλνπ λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο παξαπάλσ απαηηήζεηο ελζαξξχλνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή λα πηνζεηήζνπλ έλα ζχζηεκα επξσπατθψλ πξνηχπσλ. Σέινο, ηα Κξάηε-Μέιε, πξνθεηκέλνπ λα παξαθνινπζνχλ ηελ πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ ηεο Οδεγίαο, ζα πξέπεη λα θαζηεξψζνπλ ελαξκνληζκέλα ζπζηήκαηα πιεξνθφξεζεο θαη λα πξνβαίλνπλ ζε ελεκέξσζε ηνπ θνηλνχ θαη ησλ νηθνλνκηθψλ παξαγφλησλ. 52 ρεηηθά κε ηελ ελαξκφληζε ηεο ειιεληθήο λνκνζεζίαο κε ηελ θνηλνηηθή Οδεγία 94/62 γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, ζεκεηψζεθε ζεκαληηθή θαζπζηέξεζε. Ζ παξαπάλσ ελαξκφληζε πξαγκαηνπνηήζεθε κε ην Νφκν 2939/2001 κε ηνλ νπνίν ζεζπίδεηαη ε ππνρξέσζε ησλ δηαρεηξηζηψλ ησλ ζπζθεπαζηψλ λα ζπκκεηέρνπλ ή λα νξγαλψλνπλ ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ ζρεηηθά ζηνλ ηνκέα φπνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη Βι Βι Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Γηψξγνο Παπαδεκεηξίνπ θαη Απφζηνινο Παπαθσλζηαληίλνπ «πιινγηθά ζπζηήκαηα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ». 40

41 Οδεγία 1999/31/ΔΚ ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 26εο Απξηιίνπ 1999, πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνβιήησλ 54 Ζ ΔΔ εμέδσζε ηελ Οδεγία 1999/31/ΔΚ απνζθνπψληαο ζηελ επίηεπμε ηεο νξζήο δηαρείξηζεο θαη ζπληήξεζεο κηαο κνλάδαο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ. ην πξννίκην ηεο Οδεγίαο αλαθέξνληαη ηα πην ζεκαληηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο Οδεγίαο, νξηζκέλα εθ ησλ νπνίσλ είλαη φηη ζα πξέπεη: λα πξνσζείηαη ε πξφιεςε, ε αλαθχθισζε θαη ε αλάθηεζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, θαζψο θαη ε ρξήζε ησλ αλαθηεκέλσλ πιψλ θαη ελέξγεηαο, ψζηε λα επηηπγράλεηαη πξνζηαζία θαη εμνηθνλφκεζε θπζηθψλ πφξσλ. λα ππνινγίδεηαη ε δεκηά ζην πεξηβάιινλ απφ ηε ιεηηνπξγία κηαο ρσκαηεξήο ζχκθσλα κε ηελ αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη» ε δηαρείξηζε ησλ ρσκαηεξψλ λα πξαγκαηνπνηείηαη κε ηξφπν πνπ λα απνηξέπεη αξλεηηθέο επηπηψζεηο θαη θηλδχλνπο γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία. 55 Ο ζηφρνο ηεο Οδεγίαο ζπλνςίδεηαη ζην λα πξνιεθζνχλ ή λα κεησζνχλ νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ηεο ηαθήο ησλ απνβιήησλ ζην Πεξηβάιινλ, δειαδή ζηα επηθαλεηαθά θαη ππφγεηα χδαηα, ζην έδαθνο, ζηνλ αέξα θαη ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. Σν πεδίν εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο εζηηάδεηαη ζε ηέζζεξηο γεληθέο θαηεγνξίεο απνβιήησλ, δειαδή ζηα αζηηθά απφβιεηα, επηθίλδπλα, κε επηθίλδπλα θαη αδξαλή. Οη ρψξνη ηαθήο, νη νπνίνη νξίδνληαη σο ρψξνη δηάζεζεο απνβιήησλ, ηαμηλνκνχληαη ζε ηξεηο θαηεγνξίεο, δειαδή ζε ρψξνπο ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη αδξαλψλ απνβιήησλ. ηε ζπλέρεηα ε Οδεγία αλαθέξεη ηα απφβιεηα ηα νπνία δε γίλνληαη δεθηά ζηνπο ρψξνπο ηαθήο, δειαδή ηα πγξά απφβιεηα, ηα εχθιεθηα, ηα εθξεθηηθά ή νμεηδσηηθά, ηα κνιπζκαηηθά λνζνθνκεηαθά ή θιηληθά, ηα ρξεζηκνπνηεκέλα ειαζηηθά, εθηφο εμαηξέζεσλ θαη απφβιεηα πνπ δελ αληαπνθξίλεηαη ζηα θξηηήξηα απνδνρήο πνπ νξίδνληαη ζην Παξάξηεκα ΗΗ. Σέινο, ε Οδεγία πξνβιέπεη φηη ε ζπλέρηζε ηεο ιεηηνπξγίαο πθηζηάκελσλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο επηηξέπεηαη κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ζα εθαξκνζζνχλ ην ηαρχηεξν δπλαηφλ νη δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο απφ ηα Κξάηε- Μέιε. Απηά ππνρξενχληαη θάζε ηξία ρξφληα λα ππνβάιινπλ ζηελ Δπηηξνπή έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο. 54 Βι. Οδεγία 1999/31/ΔΚ ηεο (EE L 182, ) 55 Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 2/2004, ηεχρνο 28, άξζξν: Γεψξγηνο κπψθνο «Μνλάδεο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ -Τγεηνλνκηθή ηαθή απνβιήησλ». 41

42 ηε ζπλέρεηα ε Δπηηξνπή βάζεη ησλ παξαπάλσ εθζέζεσλ νθείιεη λα δεκνζηεχεη έθζεζε ηεο Κνηλφηεηαο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο. 56 Ζ ελαξκφληζε ηεο ειιεληθήο λνκνζεζίαο κε ηελ Οδεγία 1999/31/ΔΚ πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηελ έθδνζε ηεο Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο 29407/3508/2002 «Μέηξα θαη φξνη γηα ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ απνβιήησλ», ε νπνία κεηαμχ άιισλ πξνβιέπεη ηε δηακφξθσζε κηαο εζληθήο ζηξαηεγηθήο ηεο ρψξαο καο ζρεηηθά κε ηε κείσζε ησλ βηναπνδφζηκσλ πιηθψλ πνπ εηζέξρνληαη ζε κηα ρσκαηεξή Οδεγία 2000/53/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 18εο επηεκβξίνπ 2000 γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θύθινπ δσήο ηνπο. 58 χκθσλα κε ην άξζξν 1, ν θχξηνο ζηφρνο ηεο Οδεγίαο είλαη ν θαζνξηζκφο ησλ κέηξσλ κε ηα νπνία ζα πξνιακβάλεηαη ε δεκηνπξγία απνβιήησλ απφ νρήκαηα θαη επηπξφζζεηα ε επαλαρξεζηκνπνίεζε, αλαθχθισζε θαη άιιεο κνξθέο αλάθηεζεο νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο θαη ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, ψζηε λα κεηψλεηαη ε πνζφηεηα ησλ πξνο ηε δηάζεζε απνβιήησλ, θαζψο θαη λα βειηηψλεηαη ε πεξηβαιινληηθή επίδνζε φισλ ησλ νηθνλνκηθψλ θνξέσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηνλ θχθιν δσήο ησλ νρεκάησλ θαη θπξίσο ησλ θνξέσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ άκεζα ζηελ επεμεξγαζία νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο Ζ Οδεγία 2000/53/ΔΚ ζχκθσλα κε ην άξζξν 3 εθαξκφδεηαη ζηα νρήκαηα θαη ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ, εθηφο απφ εμαηξέζεηο πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξαπάλσ άξζξν. Δπίζεο ε Οδεγία ζην άξζξν 4 πξνβιέπεη κέηξα κε ηα νπνία ηα Κξάηε Μέιε ζα πξνιακβάλνπλ ηε δεκηνπξγία απνβιήησλ φπσο φηη νη θαηαζθεπαζηέο νρεκάησλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θαηαζθεπαζηέο πιηθψλ ζα πξέπεη λα κεηψζνπλ ηε ρξήζε επηθηλδχλσλ νπζηψλ ζηα νρήκαηα, θαζψο θαη λα κεξηκλνχλ ψζηε λα δηεπθνιχλνληαη ε δηάιπζε, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε αλάθηεζε, θαη ηδίσο ε αλαθχθισζε, νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ ηνπο. Σέινο ζα πξέπεη νη θαηαζθεπαζηέο λα ελζσκαηψλνπλ απμαλφκελε πνζφηεηα 56 Βι Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 2/2004, ηεχρνο 28, άξζξν: Γεψξγηνο κπψθνο «Μνλάδεο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ -Τγεηνλνκηθή ηαθή απνβιήησλ». 58 Βι. Οδεγία 2000/53/ΔΚ ηεο 18/ (EE L 269, ) 42

43 αλαθπθισκέλνπ πιηθνχ ζε νρήκαηα θαη άιια πξντφληα, πξνθεηκέλνπ λα αλαπηχζζνληαη νη αγνξέο γηα αλαθπθισκέλα πιηθά Έπεηηα, ζηελ παξάγξαθν 3 ηνπ άξζξνπ 5 ε Οδεγία πξνβιέπεη φηη ηα Κξάηε Μέιε ζα πξέπεη λα πηνζεηήζνπλ έλα ζχζηεκα βάζεη ηνπ νπνίνπ πξνθεηκέλνπ λα απνηαμηλνκείηαη έλα φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ, ζα πξέπεη πξνεγνπκέλσο λα ππνβιεζεί πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο ηνπ νρήκαηνο. Σν πηζηνπνηεηηθφ απηφ παξέρεηαη ζηνλ θάηνρν ηνπ νρήκαηνο φηαλ ην παξαδίδεη ζε εμνπζηνδνηεκέλε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο, ρσξίο θαλέλα θφζηνο. Σν άξζξν 6 ηεο Οδεγίαο αλαθέξεηαη ζηελ δηαδηθαζία επεμεξγαζίαο ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο θαη ζην άξζξν 7 αλαθέξεηαη ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε. ην παξαπάλσ άξζξν κεηαμχ άιισλ πεξηιακβάλνληαη θαη νη πνζνηηθνί ζηφρνη πνπ ζα πξέπεη λα επηηεπρζνχλ απφ ηνπο νηθνλνκηθνχο θνξείο ησλ Κξαηψλ Μειψλ. 59 πκπεξαζκαηηθά δηαθαίλεηαη φηη ε Οδεγία 2000/53/ΔΚ πξνβιέπεη κε ιεπηνκέξεηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ησλ νρεκάησλ απνζθνπψληαο ζηελ πξφιεςε ηεο ξχπαλζεο ηνπ Πεξηβάιινληνο απφ ηε δεκηνπξγία απνβιήησλ. Δπηπιένλ ε Οδεγία 2000/53/ΔΚ δηαηππψλεη επδηάθξηηα ηηο απαηηήζεηο ηεο, βάζεη ησλ νπνίσλ ζα ελαξκνληζηνχλ νη εζληθέο λνκνζεζίεο ησλ Κξαηψλ Μειψλ. Ζ ειιεληθή λνκνζεζία ελαξκνλίζηεθε κε ηελ παξαπάλσ Οδεγία κε ηελ έθδνζε ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο 116/2004 «Μέηξα, φξνη θαη πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ησλ ρξεζηκνπνηνχκελσλ αληαιιαθηηθψλ ηνπο θαη ησλ απελεξγνπνηεκέλσλ θαηαιπηηθψλ κεηαηξνπέσλ ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο 2000/53/ΔΚ γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο» Βι Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 4/2005, ηεχρνο 34, άξζξν: Αζαλάζηνπ Βαιάηζνπ «Ζ Οδεγία 2000/53/ΔΚ γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο». 43

44 Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003 ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκό ηεο ρξήζεο επηθίλδπλσλ νπζηώλ ζε είδε ειεθηξηθνύ θαη ειεθηξνληθνύ εμνπιηζκνύ. 61 ηφρνο ηεο Οδεγίαο είλαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 1 ε πξνζέγγηζε ησλ εζληθψλ λνκνζεζηψλ αλαθνξηθά κε ηνπο πεξηνξηζκνχο ζηε ρξήζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ, πξνθεηκέλνπ λα πξνζηαηεχεηαη ε αλζξψπηλε πγεία θαη λα πξαγκαηνπνηείηαη νξζά ε αμηνπνίεζε θαη δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. Σν άξζξν 2 ηεο Οδεγίαο νξίδεη ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο «Με ηελ επηθχιαμε ηνπ άξζξνπ 6, ε παξνχζα νδεγία εθαξκφδεηαη ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ πνπ ππάγεηαη ζηηο θαηεγνξίεο 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 θαη 10 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α ηεο νδεγίαο 2002/96/ΔΚ (ΑΖΖΔ) θαη ζηνπο ιακπηήξεο ππξάθησζεο θαη ηα νηθηαθά θσηηζηηθά ζψκαηα». Σα βαζηθά ζεκεία ηεο Οδεγίαο είλαη: ην άξζξν 4 ηεο Οδεγίαο, πνπ αλαθέξεη ηηο νπζίεο πνπ απφ ηελ 1ε Ηνπιίνπ 2006 απαγνξεχεηαη λα εκπεξηέρνληαη ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ πνπ αθνξά ε Οδεγία. Έπεηηα ην άξζξν 8 πξνβιέπεη φηη ηα Κξάηε-Μέιε ζα νξίδνπλ ηηο θπξψζεηο πνπ ζα επηβάιινληαη εθφζνλ πξαγκαηνπνηεζνχλ παξαβάζεηο ησλ εζληθψλ δηαηάμεσλ πνπ ελαξκνλίδνπλ ηελ παξνχζα Οδεγία. Σέινο ην άξζξν 9 πξνβιέπεη ηε δηαδηθαζία κεηαθνξάο ηεο Οδεγίαο 2002/95/ΔΚ ζην εζληθφ δίθαην. πγθεθξηκέλα ζα πξέπεη νη εζληθέο λνκνζεζίεο λα ζέζνπλ ζε ηζρχ ηηο απαξαίηεηεο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζνχλ κε ηελ παξνχζα Οδεγία πξηλ απφ ηηο 13 Απγνχζηνπ Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003, ζρεηηθά κε ηα απόβιεηα εηδώλ ειεθηξηθνύ θαη ειεθηξνληθνύ εμνπιηζκνύ (ΑΖΖΔ) 63 ηφρνο ηεο Οδεγίαο ζχκθσλα κε ην άξζξν 1 είλαη, πξσηίζησο, ε πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (AHHE) θαη επηπξφζζεηα ε επαλαρξεζηκνπνίεζε, αλαθχθισζε θαη άιιεο κνξθέο αμηνπνίεζεο ησλ απνβιήησλ απηψλ ψζηε λα κεησζεί ε πνζφηεηά ηνπο. Δπηπιένλ ζηφρνο είλαη λα βειηησζνχλ νη πεξηβαιινληηθέο επηδφζεηο ησλ θνξέσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηνλ θχθιν 61 Βι. Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηεο (EE L 037, ) 62 Βι Βι. Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηεο (EE L 37, ) 44

45 δσήο ηνπ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, δειαδή ησλ παξαγσγψλ, δηαλνκέσλ θαη θαηαλαισηψλ, θαη ηδίσο ησλ θνξέσλ πνπ ζρεηίδνληαη άκεζα κε ηελ επεμεξγαζία ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. ην άξζξν 2 νξίδεηαη ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο θαη ην άξζξν 4 αλαθέξεηαη ζηε ζρεδίαζε ησλ πξντφλησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, ε νπνία ζα πξέπεη λα δηεπθνιχλεη ηελ απνζπλαξκνιφγεζε θαη αμηνπνίεζε, θαη ηδίσο ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ, ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ ηνπο. ηελ πξψηε παξάγξαθν ηνπ άξζξνπ 5 ηεο Οδεγίαο πξνβιέπεηαη φηη ηα Κξάηε Μέιε ζα πξέπεη λα ιακβάλνπλ κέηξα ψζηε λα επηηπγράλεηαη πςειφ επίπεδν ζπιινγήο ΑΖΖΔ. ηε δεχηεξε παξάγξαθν ηνπ άξζξνπ 5 πξνβιέπεηαη φηη γηα ηα ΑΖΖΔ νηθηαθήο πξνέιεπζεο, ζα πξέπεη ηα Κξάηε Μέιε λα κεξηκλήζνπλ ψζηε ζηηο 13 Απγνχζηνπ 2005 λα έρνπλ δηακνξθσζεί ζπζηήκαηα, ηα νπνία ζα είλαη πξνζβάζηκα απφ ηνπο θαηνίθνπο πνπ ζα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα επηζηξέθνπλ εθεί ηα απφβιεηα ησλ ΑΖΖΔ ρσξίο θφζηνο. Δπίζεο πξνβιέπεηαη κε νξηζκέλεο επηθπιάμεηο φηη νη δηαλνκείο ζα πξέπεη φηαλ παξέρνπλ έλα πξντφλ ειεθηξηθνχ ή ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ λα εμαζθαιίδνπλ ηε δσξεάλ επηζηξνθή ησλ απνβιήησλ ΑΖΖΔ, εθφζνλ νη παξαπάλσ εμνπιηζκνί είλαη ηζνδχλακνη. ηε ζπλέρεηα ηα Κξάηε Μέιε εμαζθαιίδνπλ φηη φια ηα ΑΖΖΔ πνπ ζπιιέγνληαη κεηαθέξνληαη ζε εγθεθξηκέλεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο. Σν άξζξν 6 αλαθέξεηαη ζηελ επεμεξγαζία ησλ ΑΖΖΔ θαη ζπγθεθξηκέλα νξίδεη φηη ηα Κξάηε-Μέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη παξαγσγνί λα δεκηνπξγνχλ αηνκηθά ή ζπιινγηθά ζπζηήκαηα επεμεξγαζίαο ησλ ΑΖΖΔ εθαξκφδνληαο ηηο βέιηηζηεο δπλαηέο ηερληθέο επεμεξγαζίαο, αμηνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο. Δπίζεο ηα Κξάηε-Μέιε ελζαξξχλνπλ φζνπο πξνβαίλνπλ ζε επεμεξγαζία λα εηζάγνπλ πηζηνπνηεκέλα ζπζηήκαηα πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο. Σν άξζξν 7 αλαθέξεηαη ζηελ αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ησλ ΑΖΖΔ πνπ ζπιιέγνληαη θαη πξνζδηνξίδεη νξηζκέλνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο νη νπνίνη ζα πξέπεη λα επηηεπρζνχλ απφ ηνπο παξαγσγνχο έσο ηηο 31 Γεθεκβξίνπ Σν άξζξν 10 ηεο Οδεγίαο πξνβιέπεη φηη ζα πξέπεη λα παξέρεηαη ελεκέξσζε ζηνπο ρξήζηεο ηνπ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ νηθηαθήο ρξήζεο. Σέινο ζην άξζξν 17 ζρεηηθά κε ηε κεηαθνξά ηεο Οδεγίαο 2002/96/ΔΚ ζην εζληθφ δίθαην πξνβιέπεηαη φηη ηα Κξάηε - Μέιε ζα πξέπεη έσο ηηο 13 Απγνχζηνπ 2004 λα ζέζνπλ ζε 45

46 ηζρχ ηηο απαξαίηεηεο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζνχλ πξνο ηελ παξαπάλσ Οδεγία. 64 Σν 2003, ε Δπηηξνπή εμέδσζε ηελ Οδεγία 2003/108/ΔΚ 65, ε νπνία ηξνπνπνίεζε ηελ Οδεγία γηα ηα ΑΖΖΔ φπνπ δηεπθξηλίδνληαη νη ππνρξεψζεηο ρξεκαηνδφηεζεο γηα ΑΖΖΔ απφ ρξήζηεο άιινπο απφ ηνπο νηθηαθνχο θαηαλαισηέο. χκθσλα κε ηελ παξαπάλσ Οδεγία γηα ην ΑΖΖΔ πνπ ηίζεηαη ζηελ αγνξά κεηά ην έηνο 2005 νη παξαγσγνί πξέπεη λα θαιχπηνπλ ηηο δαπάλεο ηηο ζρεηηθέο κε ηε δηαρείξηζε ηνπ. Γηα ηζηνξηθά απνξξίκκαηα, νη παξαγσγνί ζα ρξεκαηνδνηνχλ ηηο δαπάλεο εθφζνλ έρνπλ αληηθαηαζηήζεη ην πξντφλ κε πξντφλ ηζνδχλακν ή άιιν πνπ εθηειεί ηηο ίδηεο ιεηηνπξγίεο. Πάλησο νη ξπζκίζεηο πεξηιακβάλνπλ θαη ηε δπλαηφηεηα γηα νηθνλνκηθή επζχλε ηνπ ρξήζηε. Γηα ηα ινηπά ηζηνξηθά απνξξίκκαηα ε ρξεκαηνδφηεζε θαιχπηεηαη απφ ηνπο ρξήζηεο. 66 Ζ ειιεληθή λνκνζεζία πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζεί ηφζν κε ηελ Οδεγία 2002/95/ΔΚ φζν θαη κε ηελ Οδεγία 2002/96/ΔΚ πξνρψξεζε ζηελ έθδνζε ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο 117/2004 «Μέηξα, φξνη θαη πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ησλ Οδεγηψλ 2002/95 ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ρξήζεο νξηζκέλσλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζε είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ» θαη 2002/96 «ζρεηηθά κε ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ» ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 27 εο Ηαλνπαξίνπ 2003» Ννκνζεηηθό θαζεζηώο πνπ δηέπεη ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε ζηελ Διιάδα Νόκνο 2939/2001 «πζθεπαζίεο θαη ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηώλ θαη άιισλ πξντόλησλ - Ίδξπζε Δζληθνύ Οξγαληζκνύ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο». 68 Ο Νφκνο 2939/2001 απνζθνπεί, ζχκθσλα κε ην άξζξν 1, ζηε ζέζπηζε κέηξσλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ κε ζηφρν ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ή αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ηνπο. ηελ παξάγξαθν 3 ηνπ 64 Βι Βι. Οδεγία 2003/108/ΔΚ (ΔΔL 345, ) Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηεο (EE L 37, ) 66 Βι Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 68 Βι. Ν 2939/2001, ΦΔΚ Α 179/

47 παξαπάλσ άξζξνπ νξίδεηαη φηη νη ξπζκίζεηο ηνπ Νφκνπ ελαξκνλίδνληαη κε ηελ Οδεγία 94/62/ΔΚ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο. Δπίζεο ζην άξζξν 4 αλαθέξνληαη νη αξρέο ζηηο νπνίεο βαζίδεηαη ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ φπσο ε αξρή «ηεο πξφιεςεο ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ απφ ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ κε ηε κείσζε ηνπ ζπλνιηθνχ φγθνπ ηνπο θαη ησλ επηθίλδπλσλ ζπζηαηηθψλ ηνπο», ε αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη», ε αξρή «ηεο επζχλεο φισλ ησλ εκπιεθνκέλσλ νηθνλνκηθψλ παξαγφλησλ, δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ» θαη ε αξρή ηεο «ηεο δεκνζηφηεηαο πξνο ηνπο ρξήζηεο θαη θαηαλαισηέο σο πξνο ηα κέηξα πνπ ιακβάλνληαη γηα ηελ εθαξκνγή απηνχ ηνπ λφκνπ». Σν άξζξν 5 αλαθέξεηαη ζηα πξνγξάκκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο πνπ εθπνλνχληαη απφ ηνλ ΔΟΔΓΑΠ, ελψ ην άξζξν 7 αλαθέξεηαη ζηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ. χκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 1 «φζνη πξνβαίλνπλ ζε δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ, ππνρξενχληαη λα νξγαλψλνπλ ζπζηήκαηα ή λα ζπκκεηέρνπλ ζε ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ πνπ αθνξνχλ ηε δξαζηεξηφηεηά ηνπο». Οη ελδηαθεξφκελνη δηαρεηξηζηέο ζπζθεπαζίαο επηιέγνληαο ην ζχζηεκα γηα ηε ζπιινγηθή ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ππνρξενχληαη λα θαηαβάιινπλ νξηζκέλε ρξεκαηηθή εηζθνξά ζην ζχζηεκα. ην άξζξν 10 πξνζδηνξίδνληαη νη πνζνηηθνί ζηφρνη γηα ηελ αμηνπνίεζεεπαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ζην άξζξν 20 πξνβιέπνληαη απζηεξέο δηνηθεηηθέο θαη πνηληθέο θπξψζεηο, θαζψο θαη αζηηθή επζχλε ηνπ δηαρεηξηζηή ζπζθεπαζίαο ζην ελδερφκελν παξαβίαζεο ησλ δηαηάμεσλ ηνπ παξαπάλσ Νφκνπ. Σέινο ζην άξζξν 24 πξνβιέπεηαη ε ίδξπζε ηνπ Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη Άιισλ Πξντφλησλ (ΔΟΔΓΑΠ), νξίδεηαη ν ζθνπφο ηνπ θαη νη αξκνδηφηεηέο ηνπ. Βάζεη ηνπ Νφκνπ 2939/2001 εθδφζεθε ε Κνηλή Τπνπξγηθή Απφθαζε /2004, ε νπνία θαζνξίδεη ηα αληαπνδνηηθά ηέιε πνπ εηζπξάηηνληαη απφ ηα αηνκηθά θαη ζπιινγηθά ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ. Έπεηηα κε ηελ Απφθαζε / ηεο ππνπξγνχ ΠΔΥΧΓΔ εγθξίζεθε ην ζπιινγηθφ ζχζηεκα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ «Διιεληθή Δηαηξία Αμηνπνίεζεο Αλαθχθισζεο Α.Δ.», ην νπνίν θαη δηαζέηεη ην κνλνπψιην ζηνλ ηνκέα ηεο αλαθχθισζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Γηψξγνο Παπαδεκεηξίνπ θαη Απφζηνινο Παπαθσλζηαληίλνπ «πιινγηθά ζπζηήκαηα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ». 47

48 Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα Ζ ελαξκφληζε ηεο ειιεληθήο λνκνζεζίαο κε ηελ αληίζηνηρε θνηλνηηθή ζρεηηθά κε ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο αξρέο Μαξηίνπ ηνπ 2004, κε ηελ έθδνζε πέληε Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε «άιισλ πξντφλησλ» θαηά εμνπζηνδφηεζε ηνπ άξζξνπ 17 ηνπ Ν 2939/2001. χκθσλα κε ην άξζξν 2 παξάγξαθν 4 ηνπ παξαπάλσ Νφκνπ ν φξνο «άιια πξντφληα» αλαθέξεηαη ζε νρήκαηα, ιάζηηρα, θαηαιχηεο νρεκάησλ, νξπθηέιαηα, κπαηαξίεο θαη ζπζζσξεπηέο, ειεθηξηθά είδε, ειεθηξηθέο θαη ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο θ.α. Βάζεη ηεο λνκνζεζίαο ηα παξαπάλσ πιηθά ζα πξέπεη κεηά ηε ρξήζε ηνπο θαη αθνχ θαηαζηνχλ απφβιεηα λα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη ή λα αμηνπνηνχληαη. 70 Σα Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα πνπ εθδφζεθαλ αθνξνχλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε δηάθνξσλ πξντφλησλ Πξνεδξηθό Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 82 (Οξπθηέιαηα) 71 Αληηθαηάζηαζε ηεο 98012/2001/1996 ΚΤΑ «Καζνξηζκόο κέηξσλ θαη όξσλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ νξπθηειαίσλ» (Β'40). «Μέηξα, όξνη θαη πξόγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ Απνβιήησλ Ληπαληηθώλ Διαίσλ». Σν παξαπάλσ Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα ζχκθσλα κε ην άξζξν 2.1. αθνξά θπξίσο ρξεζηκνπνηεκέλα ιάδηα θηλεηήξσλ εζσηεξηθήο θαχζεο θαη θηβσηίσλ ηαρπηήησλ, θαζψο θαη ηα ιηπαληηθά έιαηα κεραλψλ, ζηξνβίισλ θαη πδξαπιηθψλ ζπζηεκάησλ χκθσλα κε ην άξζξν 5.Β. ηα απφβιεηα ιηπαληηθψλ ειαίσλ ραξαθηεξίδνληαη σο επηθίλδπλα. Αλαθνξηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ ην Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα νξίδεη φηη νη βηνκεραλίεο πνπ αγνξάδνπλ ιάδηα απφ ηνλ παξαγσγφ ή απφ ηνλ έκπνξν έρνπλ ηελ ππνρξέσζε λα παξαδίδνπλ ηα αληίζηνηρα απφβιεηα ζε ζπιιέθηεο πνπ έρνπλ άδεηα ζπιινγήο νη νπνίνη ηα δηνρεηεχνπλ ζε πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο γηα πεξαηηέξσ επεμεξγαζία. Σν ίδην ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηείηαη θαη απφ ηνπο θαηαλαισηέο, ελψ εάλ δελ είλαη δπλαηή ε επεμεξγαζία ηνπο ηφηε επηδηψθεηαη ε αθίλδπλε θαηαζηξνθή ηνπο ή ε ειεγρφκελε απνζήθεπζή ηνπο. Οη πνζνηηθνί ζηφρνη ζρεηηθά κε ηε ζπιινγή θαη αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άξζξν 9 ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο, ζχκθσλα κε ην νπνίν ζα πξέπεη κέρξη ηελ 31 ε λα ζπιιέγεηαη ηνπιάρηζηνλ ην 70 Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2004, ηεχρνο 27, άξζξν: Αληψληνο εθάθεο «Πξνο νινθιήξσζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε «άιισλ πξντφλησλ»». 71 Βι. ΠΓ 82, ΦΔΚ Α 64/

49 70% θαηά βάξνο φισλ ησλ απνβιήησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ, απφ ηα νπνία ζα πξέπεη λα πθίζηαηαη επεμεξγαζία, δειαδή αλαγέλλεζε ηνπιάρηζηνλ ην 80%.Σέινο νξηζκέλνη πεξηνξηζκνί γηα ηα απφβιεηα ιηπαληηθψλ ειαίσλ πξνβιέπνληαη ην άξζξν 5.Β Πξνεδξηθό Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 109 (Διαζηηθά) 73 Μέηξα θαη όξνη γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθώλ ησλ νρεκάησλ. Πξόγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζή ηνπο. Σα βαζηθά ζεκεία ηνπ παξαπάλσ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο είλαη φηη, βάζεη ηνπ άξζξνπ 10γ, ηα κεηαρεηξηζκέλα ειαζηηθά ησλ νρεκάησλ ραξαθηεξίδνληαη σο κε επηθίλδπλα απφβιεηα θαη ζπλεπψο έρνπλ αληίζηνηρε δηαρείξηζε βάζεη ηεο ζρεηηθήο λνκνζεζίαο γηα κε επηθίλδπλα απφβιεηα. Δπίζεο, ζην άξζξν 7.1γ. νξίδεηαη φηη ηα κεηαρεηξηζκέλα ειαζηηθά ζα πξέπεη λα ζπιιέγνληαη απφ ζπλεξγεία απηνθηλήησλ, φπνπ θαη απνζεθεχνληαη πξνζσξηλά. Έπεηηα φζα ειαζηηθά δελ αλαγνκψλνληαη, ζα πξέπεη λα δηνρεηεχνληαη ζε πζηήκαηα γηα επεμεξγαζία. ην άξζξν 5.3δ. πξνβιέπεηαη φηη ηα πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ειαζηηθψλ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα ζπλεξγάδνληαη κε άιια πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο φπσο ηα ζρεηηθά κε ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιχλεηαη ε ζπιινγή ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. Οη πνζνηηθνί ζηφρνη πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άξζξν 8.Β.2β, φπνπ ζπγθεθξηκέλα πξνβιέπεηαη φηη κέρξη ηελ 31 ε ζα πξέπεη ε αμηνπνίεζε ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ λα θζάζεη ηνπιάρηζηνλ ζην 65% ηνπ ζπλφινπ θαη ε αλαθχθισζε ηνπιάρηζηνλ ζην 10%. Σν Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα 109 ζην άξζξν 8.Α.3 ζέηεη ηνλ παξαθάησ πεξηνξηζκφ: Μεηά ηελ 16 ε δελ γίλνληαη απνδεθηά ζε ΥΤΣΑ ηα νιφθιεξα ή ηεκαρηζκέλα κεηαρεηξηζκέλα ειαζηηθά απηνθηλήησλ. Δμαηξνχληαη σζηφζν ηα ειαζηηθά ησλ πνδειάησλ θαη ηα ειαζηηθά κε εμσηεξηθή δηάκεηξν άλσ ησλ 1400mm Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 73 Βι. ΠΓ 109, ΦΔΚ Α 75/ Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 49

50 Πξνεδξηθό Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 115 (Ζιεθηξηθέο ζηήιεο & πζζσξεπηέο) 75 Αληηθαηάζηαζε ηεο 73537/1438/1995 θνηλήο ππνπξγηθήο απόθαζεο «Γηαρείξηζε ησλ ειεθηξηθώλ ζηειώλ θαη ζπζζσξεπηώλ πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο» (Β 781) θαη 19817/2000 θνηλήο ππνπξγηθήο απόθαζεο «Σξνπνπνίεζε ηεο 73537/1995 θνηλήο ππνπξγηθήο απόθαζεο θ.ι.π.» (Β 963). «Μέηξα, όξνη θαη πξόγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ Ζιεθηξηθώλ ηειώλ θαη πζζσξεπηώλ». Σα βαζηθά ζεκεία ηνπ παξαπάλσ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο είλαη φηη ζχκθσλα κε ην άξζξν 6. ΗΗΑ ηα απφβιεηα ησλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ζπζζσξεπηψλ ραξαθηεξίδνληαη σο επηθίλδπλα, εθηφο απφ κηα εμαίξεζε πνπ αθνξά ηηο ειεθηξηθέο ζηήιεο. Σν άξζξν 6. ΗΗ.Α.1.1. αλαθέξεηαη ζηε δηαδηθαζία δηαρείξηζεο ησλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ. πγθεθξηκέλα πξνβιέπεηαη φηη ε ζπιινγή ηνπο πξαγκαηνπνηείηαη ζε πιαζηηθά δνρεία, ελψ πξνβιέπεηαη θαη ζπγθεθξηκέλε δηαδηθαζία ζρεηηθά κε ηελ πξνζσξηλή απνζήθεπζε θαη κεηαθνξά ηνπο. Αληίζηνηρεο ξπζκίζεηο ζρεηηθέο κε ηε ζπιινγή, πξνζσξηλή απνζήθεπζε, κεηαθνξά θαη πψιεζε ησλ ζπζζσξεπηψλ εκπεξηέρνληαη ζην άξζξν 6. ΗΗΑ.1.2. θαη 6. ΗΗΑ Οη πνζνηηθνί ζηφρνη πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άξζξν 11.1 αλαθνξηθά φπνπ πξνβιέπεηαη φηη κέρξη ηελ 31 ε ζα πξέπεη λα ζπιιέγεηαη ηνπιάρηζηνλ ην 30% θαηά βάξνο φισλ ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη λα αλαθπθιψλεηαη ηνπιάρηζηνλ ην 80%.Αλαθνξηθά κε ηνπο ζπζζσξεπηέο ζα πξέπεη κέρξη ηελ παξαπάλσ εκεξνκελία λα ζπιιέγεηαη ηνπιάρηζηνλ ην 70% θαηά βάξνο φισλ ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζζσξεπηψλ θαη λα αλαθπθιψλεηαη ηνπιάρηζηνλ ην 80%. Σν Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα 115 ζην άξζξν 6.Η.2 πξνβιέπεη γηα ηηο ειεθηξηθέο ζηήιεο φηη ηα αληίζηνηρα πξνγξάκκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζα ιακβάλνπλ κέηξα πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί ε επηθηλδπλφηεηά ηνπο εμαηηίαο ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ζε βαξέα κέηαιια θαζψο επίζεο ζα ιακβάλνπλ κέηξα πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί ε πεξηεθηηθφηεηά ηνπο ζηα νηθηαθά απφβιεηα. Δπηπιένλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 5.2α απαγνξεχεηαη ε εκπνξία νξηζκέλεο θαηεγνξία ειεθηξηθψλ ζηειψλ κε απμεκέλε πεξηεθηηθφηεηα ζε πδξάξγπξν. Αλαθνξηθά κε ηνπο ζπζζσξεπηέο ζχκθσλα κε ην άξζξν απαγνξεχεηαη ε ζπιινγή, ε κεηαθνξά θαη δηάζεζε ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζζσξεπηψλ καδί κε ηα 75 Βι. ΠΓ 115, ΦΔΚ Α 80/

51 νηθηαθά απφβιεηα. Σέινο απαγνξεχεηαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 4β ε εκπνξία νξηζκέλεο θαηεγνξίαο ζπζζσξεπηψλ κε πςειή πεξηεθηηθφηεηα ζε πδξάξγπξν Πξνεδξηθό Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 116 (ΟΣΚΕ) 77 Μέηξα, όξνη θαη πξόγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θύθινπ δσήο ηνπο, ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ αληαιιαθηηθώλ ηνπο θαη ησλ απελεξγνπνηεκέλσλ θαηαιπηηθώλ κεηαηξνπέσλ ζε ζπκκόξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο 2000/53/ΔΚ «γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θύθινπ δσήο ηνπο» ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 18εο επηεκβξίνπ χκθσλα κε ην άξζξν ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο ραξαθηεξίδνληαη σο κε επηθίλδπλα απφβιεηα. Δπίζεο ζχκθσλα κε ην άξζξν νη απελεξγνπνηεκέλνη θαηαιπηηθνί κεηαηξνπείο εθφζνλ ηεξνχλ νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο δελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ζηα επηθίλδπλα απφβιεηα. Αλαθνξηθά κε ηε δηαδηθαζία δηαρείξηζεο ησλ ΟΣΚΕ ην άξζξν 8.2. πξνβιέπεη φηη νη ηδηνθηήηεο ή θάηνρνη ησλ ΟΣΚΕ έρνπλ ηελ ππνρξέσζε λα ηα κεηαθέξνπλ θαη παξαδψζνπλ ζε πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. χκθσλα κε ην άξζξν θαη Παξάξηεκα Η, ζηηο εγθαηαζηάζεηο ησλ παξαπάλσ πζηεκάησλ ηα ΟΣΚΕ απνγπκλψλνληαη θαη ηα επηθίλδπλα πιηθά αθαηξνχληαη. Σν άξζξν 9 πξνβιέπεη ηε δηαδηθαζία ζπιινγήο γηα ηα εγθαηαιειεηκκέλα νρήκαηα. Αλαθνξηθά κε ηνπο απελεξγνπνηεκέλνπο θαηαιπηηθνχο κεηαηξνπείο, ην άξζξν νξίδεη φηη νη παξαγσγνί ηνπο επζχλνληαη γηα ηελ ελαιιαθηηθή ηνπο δηαρείξηζε θαη ηελ νξγάλσζε ησλ αληίζηνηρσλ πζηεκάησλ. Δπίζεο ζην άξζξν νξίδεηαη φηη ηα ζπλεξγεία πνπ πξνβαίλνπλ ζε αληηθαηάζηαζε ησλ ΑΚΜ νθείινπλ λα ηνπο παξαδίδνπλ ζε λφκηκνπο ζπιιέθηεο ή εγθεθξηκέλα πζηήκαηα. Οη πνζνηηθνί ζηφρνη πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άξζξν 11.2α φπνπ πξνβιέπεηαη φηη κέρξη ηελ 1 ε ζα πξέπεη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αμηνπνίεζε λα απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 85% θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Δπίζεο ζα πξέπεη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε λα απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 80% θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Γηα ηα νρήκαηα πνπ θαηαζθεπάζηεθαλ πξηλ απφ ηελ 1 ε νη αληίζηνηρνη ζηφρνη είλαη 75% θαη 70%. Σέινο έσο ηελ 1 ε ζα πξέπεη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αμηνπνίεζε λα απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 95% θαηά κέζν 76 Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 77 Βι. ΠΓ 116, ΦΔΚ Α 81/

52 βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο, ελψ ζα πξέπεη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε λα απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 85% θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Σν άξζξν 4δ θαη Παξάξηεκα ΗΗ νξίδεη νξηζκέλνπο πεξηνξηζκνχο, ζχκθσλα κε ηνπο νπνίνπο απαγνξεχεηαη ηα πιηθά θαη ηα θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ησλ ΟΣΚΕ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά κεηά ηελ 1 ε λα πεξηέρνπλ νξηζκέλεο νπζίεο Πξνεδξηθό Γηάηαγκα Τπ' Αξηζ. 117 (ΑΖΖΔ) 79 Μέηξα, όξνη θαη πξόγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ εηδώλ ειεθηξηθνύ θαη ειεθηξνληθνύ εμνπιηζκνύ, ζε ζπκκόξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ησλ Οδεγηώλ 2002/95 "ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκό ηεο ρξήζεο νξηζκέλσλ επηθίλδπλσλ νπζηώλ ζε είδε ειεθηξηθνύ θαη ειεθηξνληθνύ εμνπιηζκνύ" θαη 2002/96 "ζρεηηθά κε ηα απόβιεηα εηδώλ ειεθηξηθνύ θαη ειεθηξνληθνύ εμνπιηζκνύ" ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003". Σα βαζηθά ζεκεία ηνπ παξαπάλσ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο είλαη φηη ζχκθσλα κε ην άξζξν ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ραξαθηεξίδνληαη θαηά πεξίπησζε σο επηθίλδπλα ή κε επηθίλδπλα απφβιεηα. ρεηηθά κε ηε δηαδηθαζία δηαρείξηζεο ησλ ΑΖΖΔ, ην άξζξν θαη Παξάξηεκα ΗΗΗ νξίδεη φηη ηνπο φξνπο κε ηνπο νπνίνπο πξαγκαηνπνηείηαη ε ζπιινγή θαη ε απνζήθεπζή ηνπο. Δπίζεο πξνβιέπεηαη φηη νξηζκέλα απφβιεηα φπσο νη κπαηαξίεο ζα πξέπεη λα αθαηξνχληαη απφ ηα ΑΖΖΔ θαη λα επεμεξγάδνληαη ρσξηζηά. Οη ρψξνη επεμεξγαζίαο ησλ ΑΖΖΔ ζα πξέπεη λα ηεξνχλ νξηζκέλεο ηερληθέο πξνδηαγξαθέο θαη νη ηδηνθηήηεο ησλ παξαπάλσ εγθαηαζηάζεσλ νθείινπλ λα εηζάγνπλ πηζηνπνηεκέλα ζπζηήκαηα πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο(emas). Οη πνζνηηθνί ζηφρνη πξνζδηνξίδνληαη απφ ην άξζξν 11 φπνπ πξνβιέπεηαη φηη κέρξη ηελ 31 ε ζα πξέπεη λα ζπιιέγνληαη ρσξηζηά ηνπιάρηζηνλ ηέζζεξα θηιά ΑΖΖΔ νηθηαθήο πξνέιεπζεο θαηά κέζν φξν αλά θάηνηθν θαη αλά έηνο. Δπίζεο κέρξη ηελ παξαπάλσ εκεξνκελία ζα πξέπεη λα απμεζεί ε αμηνπνίεζε ησλ ΑΖΖΔ ηνπιάρηζηνλ ζην 70% έσο 80% ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή, αλάινγα κε ην είδνο ηνπ εμνπιηζκνχ. Αληίζηνηρα ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ πιηθψλ ζα πξέπεη λα απμεζεί ηνπιάρηζηνλ ζην 50% έσο 75% ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή. 78 Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 79 Βι. ΠΓ 117, ΦΔΚ Α 82/

53 Σν άξζξν 4 παξάγξαθνο 1 θαη 2 νξίδεη νξηζκέλνπο πεξηνξηζκνχο, ζχκθσλα κε ηνπο νπνίνπο απαγνξεχεηαη απφ ηελ 1 ε ν λένο ειεθηξηθφο θαη ειεθηξνληθφο εμνπιηζκφο λα πεξηέρεη ζπγθεθξηκέλεο νπζίεο. Δπίζεο ζην άξζξν 9 Α1 πξνβιέπεηαη φηη ηα ΑΖΖΔ απαγνξεχεηαη λα ζπιιέγνληαη, λα απνζεθεχνληαη πξνζσξηλά ή λα κεηαθέξνληαη καδί κε ηα νηθηαθά απφβιεηα. 80 Βάζεη ηνπ παξαπάλσ ΠΓ, ην ΤΠΔΥΧΓΔ εμέδσζε Οδεγία πξνο ηηο ππφρξεεο εηαηξείεο ζρεηηθή κε ηνλ Αξηζκφ Μεηξψνπ Παξαγσγψλ (Α.Μ.Π), ζχκθσλα κε ην νπνίν απφ νη δηαθηλεηέο (δηαλνκείο) ππνρξενχληαη α) λα δηαθηλνχλ ζηελ αγνξά κφλν ηα είδε ΖΖΔ πνπ είλαη εληαγκέλα ζε εγθεθξηκέλν ζχζηεκα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο β)λα πξνκεζεχνληαη ηα είδε ΖΖΔ απφ παξαγσγνχο πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζην Μεηξψν. Ζ εγγξαθή ζην Μεηξψν ησλ παξαγσγψλ πνπ έρνπλ πξνζρσξήζεη ζε εγθεθξηκέλν ζπιινγηθφ ζχζηεκα γίλεηαη κέζσ ηνπ ζπιινγηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ν Αξηζκφο Μεηξψνπ Παξαγσγψλ (Α.Μ.Π) αλαγξάθεηαη ππνρξεσηηθά ζηε ζθξαγίδα ηεο εηαηξείαο θαη ζε φια ηα θνξνινγηθά ζηνηρεία απηήο (Σηκνιφγηα, Γειηία Απνζηνιήο θιπ). 81 Σέινο ζχκθσλα κε ηελ ΚΤΑ 50910/2727/ πξνβιέπεηαη φηη γηα ηε ζπιινγή θαη ηε κεηαθνξά ησλ απνβιήησλ φισλ ησλ πξντφλησλ πνπ αθνξνχλ ηα Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα, απαηηείηαη κφλν ε Άδεηα Γηαρείξηζεο, ελψ γηα ηε δηάζεζε, ηελ πξνζσξηλή απνζήθεπζε θαη ηελ αμηνπνίεζή ηνπο είλαη απαξαίηεηε ε Έγθξηζε Πεξηβαιινληηθψλ ξσλ θαη ρνξήγεζε Άδεηαο Γηαρείξηζεο πκπέξαζκα Με ηελ έθδνζε ησλ παξαπάλσ Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ εθαξκφζηεθε ην απαηηνχκελν λνκνζεηηθφ πιαίζην γηα ηελ έγθξηζε αηνκηθψλ ή ζπιινγηθψλ πζηεκάησλ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ησλ αληίζηνηρσλ πξντφλησλ, πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζνχλ νη εζληθνί πνζνηηθνί ζηφρνη γηα ηε ζπιινγή, επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αμηνπνίεζε νη νπνίνη έρνπλ ηεζεί εληφο ησλ ρξνληθψλ νξίσλ πνπ πξνζδηνξίδνληαη απφ ηηο Κνηλνηηθέο Οδεγίεο Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 81 Βι Βι. ΚΤΑ50910/2727/2003 «Μέηξα θαη φξνη γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ. Δζληθφο θαη Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο» (ΦΔΚ Β 1909/ ) 83 Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2004, ηεχρνο 27, άξζξν: Αληψληνο εθάθεο «Πξνο νινθιήξσζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε «άιισλ πξντφλησλ»». 53

54 ηελ πξαγκαηηθφηεηα έρνπλ ζπζηαζεί ήδε πζηήκαηα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πξντφλησλ πνπ πξνβιέπνπλ ηα Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα. Άιισζηε ε λνκνζεζία πξνβιέπεη φηη αλάινγα κε ην πξντφλ νη θαηαζθεπαζηέο, πξνκεζεπηέο θαη εηζαγσγείο πξντφλησλ απφ ηα νπνία πξνθχπηνπλ απφβιεηα, νθείινπλ λα πξνβνχλ ζηελ νξγάλσζε αηνκηθνχ πζηήκαηνο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ή λα ζπκκεηάζρνπλ ζε ζπιινγηθφ χζηεκα. ηα παξαπάλσ ζπζηήκαηα πξαγκαηνπνηείηαη ππνρξεσηηθά αμηνπνίεζε κηαο πνζφηεηαο απφ ηα απφβιεηα πνπ ζπιιέγνληαη. Έπεηηα ηα πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ππφθεηληαη ζε έιεγρν σο πξνο ηελ επίηεπμε ζπγθεθξηκέλσλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ ζπιινγήο θαη αμηνπνίεζεο ησλ απνβιήησλ. Σέινο νη δηαρεηξηζηέο ησλ πζηεκάησλ ππνρξενχληαη λα ελεκεξψλνπλ ηνπο ρξήζηεο- θαηαλαισηέο ησλ πξντφλησλ απφ ηα νπνία παξάγνληαη ηα απφβιεηα γηα ην ξφιν ηνπο ζηελ επίηεπμε ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ πνπ έρνπλ ηεζεί. Ο ηξφπνο ελεκέξσζεο πξνβιέπεηαη ζηα παξαξηήκαηα ησλ Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ Βι. πεξηνδηθφ Πεξηβάιινλ & Γίθαην 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 54

55 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ν ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΖ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΖ 4.1. Φνξείο πνπ αζρνινύληαη κε ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε Τιηθώλ Κεληξηθή Γηνίθεζε- ΤΠΔΥΧΓΔ 85 Σν Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο Υσξνηαμίαο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ-ΤΠΔΥΧΓΔαπνηειεί ην θχξην φξγαλν ηεο θεληξηθήο δηνίθεζεο πνπ, ζχκθσλα κε ηελ ΚΤΑ 49541/1424/1986, άξζξν 8 είλαη αξκφδην γηα ηνπο ζρεδηαζκνχο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ, ηνμηθψλ/επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαζψο θαη ρξεζηκνπνηεκέλσλ νξπθηειαίσλ ζε εζληθφ επίπεδν ζηα πιαίζηα ηεο ζπλεξγαζίαο κε άιια ππνπξγεία, θαζψο θαη κε ηελ ΚΔΓΚΔ. Σν ΤΠΔΥΧΓΔ δξαζηεξηνπνηείηαη ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα κε ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε, θαζψο είλαη ππεχζπλν γηα ηε δηακφξθσζε ηεο πνιηηηθήο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ. ηα πιαίζηα απηά εγθξίλεη ηα δηάθνξα ζπιινγηθά ή αηνκηθά πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη κεξηκλά γηα ηελ εθαξκνγή ηεο αληίζηνηρεο πεξηβαιινληηθήο λνκνζεζίαο Παξαγσγνί θαη δηαθηλεηέο χκθσλα κε ην Νφκν 2939/01 θαζψο θαη ηα ζρεηηθά Π.Γ. γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ απνβιήησλ νη παξαγσγνί θαη νη δηαθηλεηέο ησλ αληίζηνηρσλ πξντφλησλ πνπ παξάγνπλ ηα παξαπάλσ απφβιεηα επζχλνληαη γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ηνπο πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο Σα πιινγηθά θαη Αηνκηθά πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ζπκκεηέρνπλ ζηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο πιηθψλ, θαζψο απνηεινχλ ηνπο εγθεθξηκέλνπο απφ ηελ Πνιηηεία θνξείο πνπ θαζίζηαληαη ππεχζπλνη γηα ηε ζπιινγή, αλάθηεζε θη αλαθχθισζε ησλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ απνβιήησλ. Δπηπιένλ θαινχληαη λα πεηχρνπλ ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο, πνπ έρνπλ ηεζεί απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε κέρξη ηηο 31/12/2006. Δπηπιένλ νη παξαπάλσ θνξείο κεξηκλνχλ θαη γηα ηελ επαηζζεηνπνίεζε θαη δξαζηεξηνπνίεζε φισλ ησλ εκπιεθφκελσλ θνξέσλ θαη ησλ πνιηηψλ. 85 Βι. Ν.Κ.Υιέπαο, Δ.Μέξηδηνπ: Οδεγφο ηνπ πνιίηε γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, εθδφζεηο Παπαδήζε. 55

56 Οξγαληζκνί Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο 86 Οη Οξγαληζκνί Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο πιηθψλ, θαζψο πθίζηαηαη θαη ζρεηηθή ππνρξέσζε πνπ απνξξέεη απφ λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο. πγθεθξηκέλα ε ππ' αξηζκφ ΚΤΑ ΖΠ /ΦΔΚ1909 ηεο 22 Γεθεκβξίνπ 2003 νξίδεη φηη «ε ζπγθέληξσζε θαη ηνπνζέηεζε ζε θάδνπο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ γίλεηαη κε επζχλε ηνπ θπξίνπ, λνκέα ή θαηφρνπ ηνπ ρψξνπ απφ ηνλ νπνίνλ πξνέξρνληαη ηα απφβιεηα, ζχκθσλα κε ηηο εθάζηνηε ηζρχνπζεο πγεηνλνκηθέο δηαηάμεηο, ηηο ζρεηηθέο δηαηάμεηο ηνπ Γεληθνχ Οηθνδνκηθνχ Καλνληζκνχ θαη ηνπο ζρεηηθνχο Καλνληζκνχο Καζαξηφηεηαο ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο απηνδηνίθεζεο (ΟΣΑ) πξψηνπ βαζκνχ. Ζ νξγάλσζε ησλ κέζσλ (θάδσλ) ζπγθέληξσζεο θαη ηνπνζέηεζεο ησλ αζηηθψλ απνβιήησλ γίλεηαη απφ ηνλ νηθείν ΟΣΑ πξψηνπ βαζκνχ. Αληηζηνίρσο ε νξγάλσζε ησλ κέζσλ (θάδσλ) ζπγθέληξσζεο / ηνπνζέηεζεο ησλ κε αζηηθψλ απνβιήησλ γίλεηαη κε επζχλε ηνπ θπξίνπ, λνκέα ή θαηφρνπ ηνπ ρψξνπ.» Δπίζεο ν Νφκνο 2939/2001 ΦΔΚ 179/ αξ.8/παξ.1 νξίδεη φηη «ε δηαρείξηζε ησλ δεκνηηθψλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο είλαη ππνρξεσηηθή γηα ηνπο ΟΣΑ θαη νξγαλψλεηαη: η) απφ ηνπο ππφρξενπο θνξείο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ (Γήκνπο ή Κνηλφηεηεο ή πλδέζκνπο Γήκσλ ή Κνηλνηήησλ.(ηη) απφ ηνπο δηαρεηξηζηέο ζπζθεπαζηψλ (ζπζηήκαηα αηνκηθήο ή ζπιινγηθήο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο) ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο πάξα πάλσ ππφρξενπο θνξείο (Ο.Σ.Α. -Γήκνη ή Κνηλφηεηεο). Γηάθνξνη θνξείο ησλ ΟΣΑ ζπκκεηέρνπλ ζηα πιινγηθά πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πνπ έρνπλ εγθξηζεί γηα ηε ζπζθεπαζία, ειεθηξηθά θαη ειεθηξνληθά είδε θαη γηα ηηο κπαηαξίεο. Δπηπιένλ ζπκκεηέρνπλ θαη ζηα ππφ δηακφξθσζε πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο γηα ηα απφβιεηα θαηεδαθίζεσλ νηθνδνκψλ θαη εθζθαθψλ. Σα παξαπάλσ πζηήκαηα δελ έρνπλ αθφκα εγθξηζεί, θαζψο δελ έρεη εθδνζεί ην ζρεηηθφ Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα. Οη ΟΣΑ ζπκκεηέρνπλ θαη ζηε ζπιινγή, κεηαθνξά θαη πξνζσξηλή απνζήθεπζε δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ απνβιήησλ αιιά θαη ζηε δεκηνπξγία δεκνηηθψλ θαη θνηλσληθψλ επηρεηξήζεσλ. Δπίζεο ζεκαληηθφ είλαη νη θνξείο ησλ ΟΣΑ λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ Δπηηξνπή Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ζε άιιεο επηηξνπέο θαη νκάδεο ιήςεο απνθάζεσλ ζρεηηθά κε ηελ πηνζέηεζε θαη εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ, αιιά θαη ηεο αλαβάζκηζεο ηνπ αληίζηνηρνπ ζηειερηαθνχ δπλακηθνχ. 86 Βι. 56

57 Σέινο ζε δηάθνξεο πεξηπηψζεηο έρνπλ ζπζηαζεί χλδεζκνη Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ Πεξηβαιινληηθέο Οξγαλώζεηο. 87 Πξσηνπφξνο ζηελ ελαζρφιεζε κε ηελ Δλαιιαθηηθή Γηαρείξηζε είλαη ε Οηθνινγηθή Δηαηξία Αλαθχθισζεο, ε νπνία ηδξχζεθε ην 1990 σο πεξηβαιινληηθή κε-θπβεξλεηηθή νξγάλσζε θαη έθηνηε απνζθνπεί ζηελ πξνψζεζε ηεο κείσζεο ησλ απνξξηκκάησλ κέζσ δηαθφξσλ κεζφδσλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. Σα πξψηα ρξφληα ιεηηνπξγίαο ηεο ε παξαπάλσ εηαηξία επηδφζεθε ζηε ζπιινγή δηαθφξσλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο απφ δηάθνξνπο ρψξνπο, πξνθεηκέλνπ λα ηα πξνσζήζεη ζηελ αλαθχθισζε, ελψ ζηε ζπλέρεηα νξγάλσζε δηάθνξα πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο, ζηα νπνία ζπκκεηείραλ ρηιηάδεο πνιίηεο θαη ηα νπνία ζπλεηζέθεξαλ ζηε δεκηνπξγία πεξηβαιινληηθήο ζπλείδεζεο ζε παηδηά θαη κεγαιχηεξνπο. Ηδηαίηεξε ζεκαζία έρεη ην γεγνλφο φηη ε παξαπάλσ πεξηβαιινληηθή νξγάλσζε επεδίσμε ηε δεκηνπξγία ελφο λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε κε απνηέιεζκα ηε ςήθηζε ηνπ Νφκνπ 2939/2001 γηα ηελ «ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ, ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο θαη άιισλ πξντφλησλ». Δπηπιένλ ε Οηθνινγηθή Δηαηξεία Αλαθχθισζεο ζπκβάιιεη ζηελ ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ζρεηηθά κε ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε κέζσ ηεο έθδνζεο ηνπ πεξηνδηθνχ «ΑΝΑΚΤΚΛΧΖ», θαζψο θαη κε ηελ νξγάλσζε παξνπζηάζεσλ ζε ζρνιεία, εκεξίδσλ, εθδειψζεσλ θαη αξθεηέο θνξέο ζε ζπλεξγαζία κε ηα ΜΜΔ. Αθφκα πξνζπαζεί γηα ηελ ελεξγνπνίεζε ησλ δήκσλ, ηε δηαηχπσζε πξνηάζεσλ θαη ηελ πξνψζεζε ζπλεξγαζηψλ κε ηα ζπιινγηθά πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο θαη ηελ πξνψζεζε ησλ αλαγθαίσλ επελδχζεσλ ζρεηηθά κε ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε. Δθηφο απφ ηελ παξαπάλσ πεξηβαιινληηθή νξγάλσζε πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη γηα ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, πθίζηαληαη θαη άιιεο πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο κε αμηφινγε εθπαηδεπηηθή θαη ελεκεξσηηθή δξάζε φπσο είλαη ε Greenpeace, ην WWF θαη άιιεο ηνπηθήο εκβέιεηαο νξγαλψζεηο θαη ελψζεηο. 87 Βι. 57

58 Πνιίηεο 88 Οη πνιίηεο δηαδξακαηίδνπλ νπζηαζηηθφ ξφιν σο πξνο ηελ επίηεπμε ηεο κείσζεο ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ, αιιά θαη ηεο ελαιιαθηηθήο ηνπο δηαρείξηζεο. Απηφ πξαγκαηνπνηείηαη κε δηάθνξνπο ηξφπνπο φπσο κέζσ ηνπ πεξηνξηζκνχ ηεο θαηαλάισζεο θαη παξαγσγήο απνβιήησλ θαη ηεο ζπκκεηνρήο ηνπο ζηε δηαινγή ησλ απνβιήησλ ζηελ πεγή, ψζηε λα πξνσζνχληαη ηα πιηθά ζηελ αλαθχθισζε ή ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε. Δπίζεο νη επαηζζεηνπνηεκέλνη πνιίηεο ζπκκεηέρνπλ θαη ζην έξγν ησλ δηαθφξσλ ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπιιέγνληαο κπαηαξίεο γηα αλαθχθισζε, απφβιεηα ειεθηξνληθνχ θαη ειεθηξηθνχ εμνπιηζκνχ θαη άιια πιηθά θαη δηνρεηεχνληάο ηα ζηα θαηάιιεια ζεκεία 4.2. Βέιηηζηεο Πξαθηηθέο ζηελ Δπξώπε Ζ Γεξκαλία απνηειεί παξάδεηγκα πξνο κίκεζε γηα φιεο ηηο επξσπατθέο ρψξεο πνπ επηζπκνχλ λα εθαξκφζνπλ κηα επηηπρεκέλε πνιηηηθή δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ. Σηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ην γεξκαληθφ θξάηνο έρεη ιάβεη δηάθνξα κέηξα θαη έρεη πηνζεηήζεη κεζφδνπο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ κε ζηφρν ηε κείσζή ηνπο θαη ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο δηάζεζεο ζε ρψξνπο ηαθήο. Αληίζηνηρα νη γεξκαλνί πνιίηεο έρνπλ ελζσκαηψζεη πιήξσο ζηελ θαζεκεξηλφηεηά ηνπο ηηο παξαπάλσ κεζφδνπο κε εληππσζηαθά απνηειέζκαηα. Σν ζχζηεκα δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζηε Γεξκαλία, ην νπνίν πξνσζεί ηελ αλαθχθισζε ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο ζηεξίδεηαη ζην ζχζηεκα ηεο «πξάζηλεο βνύιαο», ην νπνίν κάιηζηα έρνπλ ήδε κηκεζεί αξθεηά επξσπατθά θξάηε, ελψ άιια πξνεηνηκάδνληαη λα ην κηκεζνχλ ζην άκεζν κέιινλ. Σν παξαπάλσ ζχζηεκα πξνέθπςε βάζεη κηαο πξνζπάζεηαο ηεο γεξκαληθήο θπβέξλεζεο λα πεξηνξίζεη ηνλ φγθν ησλ απνξξηκκάησλ κέζσ ηεο αλαθχθισζεο. Σν απνηέιεζκα ηεο παξαπάλσ πξνζπάζεηαο ήηαλ φηη ην 1991 εθδφζεθε ην Γηάηαγκα πεξί πζθεπαζίαο, ζχκθσλα κε ην νπνίν θαζηεξψζεθαλ ειάρηζηα πνζνζηά αλαθχθισζεο αλά πιηθφ ζπζθεπαζίαο θαη αλά έηνο. Απηφ ζπλεπάγεηαη φηη ην ιηαληθφ εκπφξην ζα ήηαλ ππνρξεσκέλν λα δέρεηαη ηηο επηζηξεθφκελεο απφ ηνπο θαηαλαισηέο ζπζθεπαζίεο, κε ηε ζεηξά ηνπ ην ρνλδξεκπφξην ζα έπξεπε λα δερηεί ηα ζπζθεπαζίεο απφ ην ιηαλεκπφξην κε δηθαίσκα λα ηηο επηζηξέςεη ζηνπο θαηαζθεπαζηέο ησλ πξντφλησλ. Χο πξνο ηελ επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ ζπζηήκαηνο 88 Βι. 58

59 ζα ππήξραλ ηεξάζηηεο δπζθνιίεο, κε ηεξάζηην φγθν απνξξηκκάησλ λα ζπζζσξεχεηαη ζηνπο ιηαλέκπνξνπο, ζηνπο ρνλδξέκπνξνπο θ.ι.π. πξηλ ηειηθά δηνρεηεπηεί γηα αλαθχθισζε. Έηζη πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζνχλ νη ζηφρνη ηνπ Γηαηάγκαηνο νη ελδηαθεξφκελνη θιάδνη, ε βηνκεραλία ζπζθεπαζίαο, ε βηνκεραλία θαηαλαισηηθψλ πξντφλησλ θαη νη αλαθπθισηέο δεκηνχξγεζαλ ην DSD, δειαδή ην Duales System Deutschland, ην νπνίν ζπλάπηεη ζπκβάζεηο κε ηνπο θαηαζθεπαζηέο ησλ πξντφλησλ παξέρνληάο ηνπο ην δηθαίσκα λα ηππψζνπλ πάλσ ζηηο ζπζθεπαζίεο ην ζήκα ηεο «πξάζηλεο βνύιαο», εηζπξάηηνληαο παξάιιεια ηέινο γηα ηε ζπγθέληξσζε θαη ηελ αλαθχθισζε, αλάινγν κε ηνλ φγθν ηεο ζπζθεπαζίαο, ηελ αλαθπθισζηκφηεηα θαη εκπνξεπζηκφηεηα ηνπ πιηθνχ. Σν ιηαληθφ εκπφξην δελ επηζπκεί λα θηινμελήζεη ζηα ξάθηα ηνπ πξντφληα ρσξίο ηελ πξάζηλε βνχια, δηφηη ηφηε ζα επηθνξηηζηεί ην ίδην κε ηελ ππνρξέσζε γηα αλαθχθισζε πνπ απνξξέεη απφ ην Γηάηαγκα θαη νη θαηαλαισηέο είλαη ππνρξεσκέλνη λα απνξξίπηνπλ ηηο ζπζθεπαζίεο κε πξάζηλε βνχια ζε εηδηθνχο θάδνπο, ηνπο νπνίνπο αδεηάδεη ν Γήκνο. Παξά ηηο αληηδξάζεηο νη νπνίεο ππήξμαλ φζνλ αθνξά ηελ πηνζέηεζε ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο «πξάζηλεο βνύιαο», ηειηθά απνδείρζεθε φηη νη θαηαλαισηέο απέθηεζαλ κε απηφλ ηνλ ηξφπν πεξηβαιινληηθή ζπλείδεζε θαη αληαπνθξίζεθαλ κε κεγάιε πξνζπκία, πξνθεηκέλνπ λα πξνσζεζεί ε αλαθχθισζε. Γηα απηφλ ην ιφγν ην ζχζηεκα ηεο πξάζηλεο βνχιαο απνηέιεζε πξφηππν γηα αξθεηέο επξσπατθέο ρψξεο. 89 Έλα πξφζθαην παξάδεηγκα επηηπρεκέλνπ ζρεδηαζκνχ θαη δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ απνξξέεη απφ ηε δηνξγάλσζε ηνπ Παγθφζκηνπ Κππέιινπ πνδνζθαίξνπ, φπνπ ηα γεξκαληθά γήπεδα ήηαλ απνιχησο ζπκβαηά κε ην θπζηθφ πεξηβάιινλ. Πέξα απφ ην ζσζηφ ζρεδηαζκφ πνπ έδσζε έκθαζε ζηελ εμνηθνλφκεζε Δλέξγεηαο θαη Νεξνχ, δφζεθε επίζεο έκθαζε θαη ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ απνξξηπηφκελσλ αληηθεηκέλσλ. πγθεθξηκέλα, ζε φια ηα γήπεδα ηεο Νπξεκβέξγεο ρξεζηκνπνηνχληαλ κφλν πιαζηηθά πνηήξηα γηα ην ζεξβίξηζκα ηνπ λεξνχ θαη ηνπ αλαςπθηηθνχ, γηα ην νπνίν κάιηζηα νη θίιαζινη πιήξσλαλ έλα επξψ παξαπάλσ, ην νπνίν ηνπο επηζηξέθνληαλ φηαλ θαη απηνί επέζηξεθαλ ην πιαζηηθφ πνηήξη. Κάηη παξφκνην ζπκβαίλεη θαη κε ηηο πιαζηηθέο ζπζθεπαζίεο λεξνχ θαη αλαςπθηηθνχ, πνπ αγνξάδνπλ νη Γεξκαλνί πνιίηεο ζηα ζνχπεξ κάξθεη, ην νπνίν επηζηξέθεηαη αληίζηνηρα κε ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία. Με έλα επξψ ρξεψλνληαη νη θαηαλαισηέο ζηα ζνχπεξ κάξθεη γηα ηηο πιαζηηθέο ζαθνχιεο, ηηο νπνίεο δελ 89 Βι. Ν. Μνπζηφπνπινο: Αλαθχθισζε, εθδφζεηο Γίαπινο, Θεζζαινλίθε

60 επηζηξέθνπλ, παξά αλαγθάδνληαη είηε λα ηηο επαλαρξεζηκνπνηήζνπλ ή λα επηιέμνπλ ράξηηλέο ή πθαζκάηηλεο ηζάληεο γηα ηε κεηαθνξά ησλ αγαζψλ. 90 Δπίζεο ζηε Γεξκαλία εθαξκφδεηαη ε αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξώλεη», ζχκθσλα κε ηελ νπνία νη πνιίηεο πιεξψλνπλ δεκνηηθά ηέιε αγνξάδνληαο παλάθξηβα ηηο εηδηθέο ζαθνχιεο, ζηηο νπνίεο δηνρεηεχνπλ ηα απνξξίκκαηά ηνπο. ηαλ νη παξαπάλσ ζαθνχιεο γεκίζνπλ, ηφηε ηνπνζεηνχληαη ζηνπο θάδνπο απφ φπνπ γίλεηαη ε απνθνκηδή απφ ηα απνξξηκκαηνθφξα, ηα νπνία δελ ζπιιέγεη ηα ζθνππίδηα πνπ βξίζθνληαη ζε άιιεο θνηλέο ζαθνχιεο. Δπηπιένλ ζε νξηζκέλεο πεξηνρέο ηεο, ε αλαθχθισζε ησλ απνξξηκκάησλ έρε απμεζεί θαηά 65% έπεηηα απφ απφθαζε ηεο ηνπηθήο δηνίθεζεο λα επηβάιεη ζηνπο δεκφηεο ρξέσζε 24 ιεπηψλ αλά θηιφ γηα ηα απνξξίκκαηα πνπ δελ έρνπλ αλαθπθισζεί. 91 Ζ ηαθηηθή «ν ξππαίλσλ πιεξώλεη» εθαξκφδεηαη ζε αξθεηέο ρψξεο ηεο Δπξψπεο θπξίσο ηηο ζθαλδηλαβηθέο, αιιά θαη ζηελ Ηαπσλία, φπνπ νη θαηαλαισηέο επηβαξχλνληαη κε εηδηθφ θφξν πξνθεηκέλνπ κε απηφλ ηνλ ηξφπν λα επηδνηεζεί ε βηνκεραλία ηεο αλαθχθισζεο, ε νπνία απφ κφλε ηεο δελ είλαη θεξδνθφξα. 92 Ζ αξρή φηη ν θαζέλαο πιεξψλεη αλάινγα κε ηα απνξξίκκαηα πνπ παξάγεη, εθαξκφδεηαη θαη ζηελ Διβεηία, φπνπ ζε αξθεηέο πφιεηο νη θάηνηθνη ηνπνζεηνχλ ηε ζαθνχια κε ηα απνξξίκκαηά ηνπο ζε εηδηθφ θάδν, ελψ παξάιιεια εηζάγνπλ ηελ θάξηα ηνπο ζηελ εηδηθή ζρηζκή ηνπ θάδνπ, ν νπνίνο δπγίδεη απηφκαηα ην βάξνο ησλ απνξξηκκάησλ θαη αθαηξεί ην αληίζηνηρν πνζφ απφ ηηο πξνπιεξσκέλεο κνλάδεο ηεο θάξηαο. 93 Παξφκνηα ηαθηηθή, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ε ρξέσζε ησλ δεκνηηθψλ ηειψλ δελ πξαγκαηνπνηείηαη βάζεη ησλ ηεηξαγσληθψλ ηνπ ζπηηηνχ, παξά βάζεη ηεο πνζφηεηαο ησλ απνξξηκκάησλ πνπ απηφ παξάγεη, εθαξκφδεηαη ζε πνιινχο δήκνπο επξσπατθψλ θξαηψλ φπσο γηα παξάδεηγκα ζηε Γαλία θαη ηελ Απζηξία Βι. Δθεκεξίδα Διεπζεξνηππία, 27/6/06, άξζξν ηνπ Υξήζηνπ Μηραειίδε ζηε ζηήιε Πξφζσπα & πξνζσπεία. 91 Βι Βι. εθεκεξίδα Σν Βήκα, 19/6/05,άξζξν ηνπ Σάζνπ Καθαληάξε κε ηίηιν: Θεέ κνπ ηη λα θάλνπκε ηα ζθνππίδηα καο; 93 Βι. Δθεκεξίδα Σα Νέα, 15/5/06, άξζξν ηεο Μαξίαο Νηαιηάλε κε ηίηιν: Αθξηβά κνπ ζθνππίδηα. ηελ επηθαηξφηεηα κέζνδνη φπνπ ν θαζέλαο πιεξψλεη αλάινγα κε ηα απνξξίκκαηα πνπ παξάγεη. 94 Βι. εθεκεξίδα Σν Βήκα, 4/5/03,άξζξν ηεο Παλαγηψηαο Μπίηζηθα κε ηίηιν: ηαλ νη άιινη βάδνπλ «ηζηπάθηα» ζηνπο ζθνππηδνηελεθέδεο εκείο δεηνχκε απέξαληεο ρσκαηεξέο 60

61 4.3. Οηθνινγηθό ήκα θαη πζηήκαηα Πεξηβαιινληηθήο Γηαρείξηζεο Ζ νξζή πνιηηηθή δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ, ε νπνία πξνσζεί ηελ κείσζε ησλ απνβιήησλ, αιιά θαη ηελ πξνψζεζε ηεο αλαθχθισζεο επηηπγράλεηαη θαη κέζσ ηεο πηνζέηεζεο κηαο ζεηξάο απφ πεξηβαιινληηθά εξγαιεία, ηα νπνία σζνχλ ηνλ θαηαλαισηή πξνο αλαδήηεζε θηιηθψλ πξντφλησλ πξνο ην Πεξηβάιινλ. Έηζη ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή επηλφεζε ηα πζηήκαηα Πεξηβαιινληηθήο Γηαρείξηζεο, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί ε πεξηβαιινληηθή ζπκβαηφηεηα ελφο πξντφληνο ή κηαο κνλάδαο θαη αληίζηνηρα πξνέθπςαλ ην Οηθνινγηθφ ήκα (Eco-Label) θαη ε Πεξηβαιινληηθή Γηαρείξηζε θαη Δπηζεψξεζε (EMAS). Σν Οηθνινγηθφ ήκα (Eco-Label) δηέπεηαη απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 1980/2000 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 17 εο Ηνπιίνπ 2000, πεξί αλαζεσξεκέλνπ θνηλνηηθνχ ζπζηήκαηνο απνλνκήο νηθνινγηθνχ ζήκαηνο 97, πνπ αληηθαηέζηεζε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΟΚ) 880/92 θαη εμαζθαιίδεη φηη έλα πξντφλ πξνζβάιιεη ην πεξηβάιινλ ζην κηθξφηεξν δπλαηφ βαζκφ ζε φιε ηε δηάξθεηα δσήο ηνπ, δειαδή θαηά ην ζηάδην ηεο θαηαζθεπήο ηνπ, ηεο ρξήζεο ηνπ θαη ηεο απφξξηςήο ηνπ. Σν Οηθνινγηθφ ήκα αθνξά πξντφληα πνπ δηαηίζεληαη ζην εζσηεξηθφ ηεο Κνηλφηεηαο θαη πξνθεηκέλνπ έλα πξντφλ λα απνθηήζεη ην Οηθνινγηθφ ήκα ππνβάιιεηαη ζρεηηθή αίηεζε, ε νπνία εμεηάδεηαη απφ ην ΤΠΔΥΧΓΔ, ην νπνίν απνθαίλεηαη ππέξ ή θαηά ηεο απνλνκήο ηνπ ζήκαηνο. Πην ζπγθεθξηκέλα εμεηάδεηαη αλ νη πξψηεο χιεο είλαη αλαθπθιψζηκεο ή κε, εάλ ε παξαγσγή ηνπ πξαγκαηνπνηείηαη κε πεξηβαιινληηθά ζπκβαηέο δηεξγαζίεο, εάλ ε ρξήζε ηνπ ζπλνδεχεηαη απφ ειαρηζηνπνηεκέλεο αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην Πεξηβάιινλ εάλ ηα πιηθά ηνπ πξντφληνο αλαθπθιψλνληαη ή απνξξίπηνληαη κε ηξφπν πνπ λα κε βιάπηεη ην πεξηβάιινλ. Δάλ εγθξηζεί ε αίηεζε θαη απνλεκεζεί ην ζήκα ζπλάπηεηαη ζχκβαζε κε ηνλ αηηνχληα ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ηνπ, ε νπνία πξνυπνζέηεη θαηαβνιή εηήζηνπ ηέινπο, ελψ ην πξντφλ θέξεη εηδηθφ ινγφηππν. Σν Κνηλνηηθφ χζηεκα Οηθνινγηθήο Γηαρείξηζεο θαη Διέγρνπ (EMAS-Environmental Management Systems) δηέπεηαη απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ)761/2001 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ 95 Βι. Ησάλλεο. Κ. Καξάθσζηαο, Πεξηβάιινλ &Γίθαην, Γίθαην Γηαρείξηζεο θαη Πξνζηαζίαο ησλ Πεξηβαιινληηθψλ Αγαζψλ, Β έθδνζε Αλη.Ν.άθθνπια, Αζήλα-Κνκνηελή Βι. Γειεκηράιε Δπαγγειηά, Φιεκεηάθε Μαξία, κεηαπηπρηαθφ ηκήκα ζπνπδψλ Οηθνλνκηθήο θαη Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο Παληείνπ Παλεπηζηεκίνπ, κάζεκα: Οηθνλνκηθή θαη Πνιηηηθή ηνπ Πεξηβάιινληνο, Ηνχιηνο Βι. Καλνληζκφ (ΔΚ) 1980/2000 (ΔΔ. L237 ηεο ) 61

62 πκβνπιίνπ ηεο 19 εο Μαξηίνπ 2001, γηα ηελ εθνχζηα ζπκκεηνρή νξγαληζκψλ ζε θνηλνηηθφ ζχζηεκα νηθνινγηθήο δηαρείξηζεο θαη νηθνινγηθνχ ειέγρνπ (EMAS) 98, ν νπνίνο αληηθαηέζηεζε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΟΚ)1836/93. Ο παξαπάλσ ζεζκφο εμεηάδεη αλ ε ιεηηνπξγία κηαο βηνκεραληθήο δξαζηεξηφηεηαο ή άιιεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη ζπκβαηή κε ην πεξηβάιινλ απνζθνπψληαο ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ησλ αξλεηηθψλ επηπηψζεσλ ζην Πεξηβάιινλ απφ ηε ιεηηνπξγία απηή. Ζ πεξηβαιινληηθή δηαρείξηζε απνηειεί κηα κεζνδνινγία πνπ βειηηψλεη ηφζν ηηο πεξηβαιινληηθέο φζν θαη νηθνλνκηθέο επηδφζεηο κηαο επηρείξεζεο κέζσ ηεο κείσζεο ηεο παξαγσγήο απνβιήησλ, ηελ ειαρηζηνπνίεζε ησλ θηλδχλσλ απφ εθπνκπέο ξχπσλ θαη απφ αηπρήκαηα, ηε κείσζε ηεο θαηαλάισζεο πξψησλ πιψλ, ελέξγεηαο θαη λεξνχ, ηελ ππνθαηάζηαζε επηθίλδπλσλ ρεκηθψλ νπζηψλ κε ιηγφηεξν επηθίλδπλεο γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία θαη ην πεξηβάιινλ θαη ηελ εμαζθάιηζε ηεο νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο ησλ βειηηψζεσλ. Πξνυπφζεζε γηα ζπκκεηνρή ζην EMAS είλαη ε πηνζέηεζε πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο, ε εθαξκνγή ζπζηήκαηνο νηθνινγηθήο δηαρείξηζεο, ε ηαθηηθή δηελέξγεηα νηθνινγηθνχ έιεγρνπ θαη ε ζχληαμε πεξηβαιινληηθήο δήισζεο, ε νπνία επηθπξψλεηαη απφ επαιεζεπηή πεξηβάιινληνο ελψ ζηε ζπλέρεηα δηαβηβάδεηαη ζηνλ αξκφδην θνξέα ηνπ θξάηνπο θαη δεκνζηνπνηείηαη. Ζ ζπκκεηνρή ζην EMAS θαζηεξψλεηαη κε ηελ απφδνζε εηδηθνχ ινγφηππνπ Βέιηηζηεο Πξαθηηθέο ζηελ Διιάδα Έλα νινθιεξσκέλν ζχζηεκα δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζα πξέπεη λα πηνζεηεί σο ζηφρν ηε κείσζε ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζή ηνπο, θαζψο θαη ηελ αλαθχθισζε θαη αμηνπνίεζε ηνπο κε θάζε ηξφπν. Χο ηειεπηαία ιχζε ζα πξέπεη λα πηνζεηείηαη ε θαχζε θαη ε ηαθή ησλ απνξξηκκάησλ πξνθεηκέλνπ λα αλαθηεζεί ελέξγεηα. Πξνθεηκέλνπ λα ζρεδηαζηεί κηα ηέηνηα πνιηηηθή θαη λα ιεθζνχλ ηα αληίζηνηρα κέηξα ρξήζηκε είλαη ε αλάιπζε νξηζκέλσλ πηινηηθψλ πξνγξακκάησλ αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο. Έλα ηέηνην πξφγξακκα ηέζεθε ζε εθαξκνγή κε πξσηνβνπιία ηεο Διιεληθήο Δηαηξίαο Αλάθηεζεο θαη Αλαθχθισζεο (ΔΔΑΑ) θαη ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Γήκνπο Ακαξνπζίνπ θαη Βξηιεζζίσλ, θαζψο θαη ηελ επηζηεκνληθή ζπκβνιή ηνπ ηκήκαηνο Πεξηβάιινληνο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ. Σν παξαπάλσ πξφγξακκα μεθίλεζε ηνλ 98 Βι. Καλνληζκφ (ΔΚ) 761/2001 (ΔΔ L 114 ηεο ) 62

63 Ηνχιην ηνπ 1994 κε ζηφρν ηελ νξγάλσζε ελφο ζπζηήκαηνο αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο πιηθψλ απφ ηνπο δχν δήκνπο. Ζ κέζνδνο πνπ εθαξκφδεη ην ελ ιφγσ πξφγξακκα είλαη ε αθφινπζε: ηα εμππεξεηνχκελα λνηθνθπξηά δηαλέκεηαη κηα ηζάληα αλαθχθισζεο, ζηελ νπνία ηνπνζεηνχληαη ηα αλαθπθιψζηκα πιηθά, δειαδή γπαιί, ραξηί, κέηαιια, πιαζηηθά. ηε ζπλέρεηα ηα πιηθά απηά ηνπνζεηνχληαη ζηνπο κπιε θάδνπο αλαθχθισζεο πνπ έρνπλ ηνπνζεηεζεί ζηνπο δχν δήκνπο θαη απέρνπλ ην πνιχ 50 κέηξα απφ θάζε νηθία. Παξάιιεια πθίζηαληαη θαη νη πξάζηλνη θάδνη φπνπ απνξξίπηνληαη ηα θνηλά απνξξίκκαηα. Σν πεξηερφκελν ησλ κπιε θάδσλ κεηαθέξεηαη ζηε Μνλάδα Αλάθηεζεο Τιηθψλ, πνπ έρεη θαηαζθεπαζηεί ζην Μαξνχζη, εηδηθά γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο. ηελ παξαπάλσ κνλάδα πξαγκαηνπνηείηαη ηαμηλφκεζε ησλ πιηθψλ ζε δέθα θαηεγνξίεο, ηα νπνία ζηε ζπλέρεηα ζπκπηέδνληαη, δεκαηνπνηνχληαη θαη απνζηέιινληαη ζηηο αλάινγεο βηνκεραλίεο αλαθχθισζεο. Σα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ απφ ην πξφγξακκα είλαη φηη ππήξμε ζεηηθή ζπκκεηνρή ησλ θαηνίθσλ ζην πξφγξακκα, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα εληζρπζεί κε ηελ παξνρή ελεκέξσζεο θαη εθπαίδεπζεο πξνο απηνχο. Δπηπιένλ θξίζεθε φηη γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο ζεκαληηθή ήηαλ ε εχθνιε πξφζβαζε ζηνπο θάδνπο αλαθχθισζεο, θαζψο θαη ε ηαθηηθή απνθνκηδή ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. Δπίζεο γηα ηνλ επηηπρή ζρεδηαζκφ ελφο ηέηνηνπ πξνγξάκκαηνο ζεκαληηθή είλαη ε εμαζθάιηζε αγνξάο δεπηεξνγελψλ πιηθψλ. Μάιηζηα παξά ην φηη ππήξραλ ακθηβνιίεο σο πξνο ηελ χπαξμε αγνξάο γηα νξηζκέλα πιηθά, φπσο ηα πιαζηηθά, ηειηθά απνδείρζεθε φηη θαη ζηελ Διιάδα πθίζηαηαη ηέηνηα αγνξά. Απφ ηελ άιιε ε φιε δηαδηθαζία ππήξμε πεξίπινθε εμαηηίαο ηεο χπαξμεο πνιιψλ ελδηάκεζσλ ζηαδίσλ αλάκεζα ζηε ζπιινγή θαη ηελ ηειηθή αλάθηεζε ησλ πιηθψλ. 99 Παξφκνηα πξνγξάκκαηα εθαξκφζηεθαλ ζηε ζπλέρεηα απφ ηελ Διιεληθή Δηαηξία Αμηνπνίεζεο Αλαθχθισζεο (ΔΔΑΑ ΑΔ), ε νπνία ηδξχζεθε ην Γεθέκβξην ηνπ 2001 θαη απνηειεί δηάδνρν ηεο πξνγελέζηεξεο Διιεληθήο Δηαηξίαο Αλάθηεζεο Αλαθχθισζεο (ΔΔΑΑ), πνπ είρε ηδξπζεί ην Ζ Διιεληθή Δηαηξία Αμηνπνίεζεο Αλαθχθισζεο απνηειεί απφ ην 2004 θαη εγθεθξηκέλν ζπιινγηθφ χζηεκα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ, ην νπνίν θπζηθά ζπλεξγάδεηαη κε δηάθνξνπο θαηαζθεπαζηέο ζπζθεπαζηψλ, αιιά ζηα πιαίζηα ησλ πξνγξακκάησλ πνπ εθαξκφδεη ζπλεξγάδεηαη θαη 99 Βι. Θεκηζηνθιήο Λέθθαο-Πηινηηθφ έξγν Αλαθχθισζεο απφ ην βηβιίν κε ηίηιν: Σν Γηθαίσκα ζην Πεξηβάιινλ, Πξνζβνιέο θαη Πξνζηαζία ηνπ, Ίδξπκα Μαξαγθνπνχινπ γηα ηα δηθαηψκαηα ηνπ αλζξψπνπ, εθδφζεηο Αλη.Ν.άθθνπια, Αζήλα

64 κε δηάθνξνπο δήκνπο. Βάζεη ηνπ επηρεηξεζηαθνχ ζρεδίνπ ηεο ΔΔΑΑ, κέρξη ζήκεξα έρνπλ αλαπηπρζεί θαη ιεηηνπξγνχλ έξγα αλαθχθισζεο ζηελ Αζήλα, ηελ Πάηξα θαη ηε Εάθπλζν. ζνλ αθνξά ην πξφγξακκα αλαθχθισζεο ηεο Αζήλαο, ζε απηφ ζπκκεηέρνπλ νη Γήκνη Ακαξνπζίνπ, Βξηιεζζίσλ, Μειηζζίσλ, Πεχθεο, Φηινζέεο, Υαιαλδξίνπ, Κεθηζηάο, Λπθφβξπζεο, Ν. Δξπζξαίαο, Κνηλφηεηα Άλνημεο, Κνηλφηεηα Γηνλχζνπ, & Κνηλφηεηα Ν. Πεληέιεο. ηα πιαίζηα ηνπ παξαπάλσ πξνγξάκκαηνο εμππεξεηνχληαη θάηνηθνη, δειαδή λνηθνθπξηά, ηα νπνία ζπιιέγνπλ ραξηί, γπαιί, κέηαιιν θαη πιαζηηθφ, απνζθνπψληαο ζηελ αλάθηεζε ηνπο. Έρεη ππνινγηζηεί φηη αλαθηψληαη πεξίπνπ 850 ηφλνη απφ ηα παξαπάλσ πιηθά κεληαίσο. Δπίζεο έρνπλ ηνπνζεηεζεί θάδνη, απαζρνινχληαη 13 εηδηθά νρήκαηα ζπιινγήο, ελψ έρνπλ δηαλεκεζεί ζηα λνηθνθπξηά πεξηζζφηεξεο απφ επαλαρξεζηκνπνηνχκελεο ηζάληεο. ην Κέληξν Γηαινγήο Αλαθπθιψζηκσλ Τιηθψλ πνπ ιεηηνπξγεί ζην Μαξνχζη απαζρνινχληαη 45 άηνκα. Παξαθάησ αθνινπζεί ζρεκαηηθή απεηθφληζε ηνπ έξγνπ αλαθχθισζεο ηεο Αζήλαο θαη πίλαθαο κε πιηθά πνπ αλαθηήζεθαλ ην 2005 απφ ηε ιεηηνπξγία ηνπ παξαπάλσ έξγνπ. ρήκα 8: Έξγν Αζήλαο 64

65 ΣΑΣΗΣΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ Τιηθά πνπ αλαθηήζεθαλ ην 2005 Καηεγνξία πιηθνύ Πνζόηεηα ζε ηόλνπο έληππν ραξηί 4.302,31 Κπκαηνεηδέο Υαξηφλη 3013 Υάξηηλε πζθεπαζία Τγξψλ 80 Γπαιί 530 Κνπηηά Αινπκηλίνπ 34 FILM PE 53 PET 192 PE 185 Αλάκηθηεο πιαζηηθέο ζπζθεπαζίεο 58 ηδήξ. πζθεπαζίεο 260 ΤΝΟΛΟ 8.705,92 ρήκα 9: Τιηθά πνπ αλαθηήζεθαλ ην 2005 Άιιν έλα πξφγξακκα αλάθηεζεο πιηθψλ εθαξκφζηεθε απφ ηελ ΔΔΑΑ ζε ζπλεξγαζία κε ην Τπνπξγείν Δζληθήο Άκπλαο απνζθνπψληαο ζηελ αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο απφ ηνπο ρψξνπο ηνπ ζηξαηνπέδνπ. Σν παξαπάλσ πξφγξακκα εθαξκφδεηαη ζε πεξίπνπ γξαθεία, ελψ έρνπλ ηνπνζεηεζεί 70 θάδνη αλαθχθισζεο εληφο ηνπ ζηξαηνπέδνπ. Σν απνηέιεζκα γηα ην έηνο 2005 ήηαλ φηη ζπιιέρζεθαλ 85,5 ηφλνη πιηθψλ ζπζθεπαζίαο απφ ην ζηξαηφπεδν. Παξφκνηα κε ην πξφγξακκα αλάθηεζεο πιηθψλ πνπ ιεηηνπξγεί ζηελ Αζήλα, εθαξκφδεηαη αληίζηνηρα απφ ην 1999 θαη ζην Γήκν Πάηξαο εμππεξεηψληαο θαηνίθνπο, δειαδή λνηθνθπξηά. Ζ αλάθηεζε πιηθψλ ζπζθεπαζίαο πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κεληαίσο είλαη 450 ηφλνη. Απφ ην 1992 εθαξκφδεηαη ίδην πξφγξακκα θαη ζηε Εάθπλζν κε κηθξφηεξα πνζά αλάθηεζεο πιηθψλ, ηα νπνία ζχκθσλα κε ππνινγηζκνχο ζε εηήζηα βάζε είλαη πεξίπνπ 452 ηφλνη αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. 100 Σέινο ππνδεηγκαηηθή είλαη ε δηαρείξηζε ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ απφ ην Γήκν ηεο Διεπζίλαο, ν νπνίνο ελψ ηηο πξνεγνχκελεο δεθαεηίεο ήηαλ γλσζηφο γηα ηε βηνκεραληθή ηνπ ξχπαλζε, ζήκεξα ε ξχπαλζε έρεη κεησζεί ζεκαληηθά, ελψ παξάιιεια ν Γήκνο θηινδνμεί λα δηαθξηζεί ζηνλ ηνκέα ηεο θαζαξηφηεηαο θαη ηεο αλαθχθισζεο ησλ απνβιήησλ. πγθεθξηκέλα ν παξαπάλσ Γήκνο εθαξκφδεη έλα πξφγξακκα κε ζηφρν απφ ην ζχλνιν ησλ νηθηαθψλ νξγαληθψλ θαη ησλ νγθσδψλ νηθηαθψλ απνβιήησλ λα 100 Βι. (ζπλεξγαζίεο κε ΟΣΑ θαη έξγα αλαθχθισζεο). 65

66 αλαθπθιψλεηαη ην 17%, λα αμηνπνηείηαη ην 65% θαη λα νδεγείηαη ζε ΥΤΣΤ ην 18%, ελψ παξάιιεινο ζηφρνο είλαη ε κεηαηξνπή φισλ ησλ ΥΤΣΑ ηνπ δήκνπ ζε ΥΤΣΤ. Ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ είλαη φηη ν παξαπάλσ δήκνο ζπλεξγάδεηαη κε φια ηα πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο πιηθψλ, θάηη ην νπνίν ειάρηζηνη δήκνη έρνπλ εθαξκφζεη. Δπηπιένλ ν δήκνο δηαζέηεη Κέληξν Γηαινγήο Αλαθπθιψζηκσλ Τιηθψλ πνπ δηαρεηξίδεηαη ηα νγθψδε απνξξίκκαηα, ελψ έρεη θαηαζέζεη ΜΠΔ γηα έλα δηαδεκνηηθφ ΚΓΑΤ, φπνπ θαη ζα πξαγκαηνπνηείηαη αλαθχθισζε απφ 12 ζπλνιηθά δήκνπο ηεο Αηηηθήο. Δπηπιένλ έρεη νξγαλψζεη ηελ αλαθχθισζε ησλ ραξηνθηβσηίσλ ζην θέληξν ηεο πφιεο, πξνβαίλεη ζε ζπλερή ελεκέξσζε ησλ δεκνηψλ κέζσ ηεο δηαλνκήο αληίζηνηρσλ θπιιαδίσλ θαη ζπλεξγάδεηαη κε ηελ πξσηνβάζκηα θαη δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε γηα εθαξκνγή πξνγξακκάησλ αλαθχθισζεο ζηα ζρνιεία. Ζ παξαπάλσ νξγαλσκέλε πεξηζπιινγή θαη δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ απφ ην δήκν ηεο Διεπζίλαο ζα πξέπεη λα απνηειέζεη παξάδεηγκα πξνο κίκεζε γηα φινπο ηνπο δήκνπο. 101 Μηα νινθιεξσκέλε πξνζπάζεηα κείσζεο ησλ απνξξηκκάησλ θαη ησλ επηπηψζεσλ πνπ αζθεί έλα αθαδεκατθφ ίδξπκα ζην Πεξηβάιινλ πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ην Παλεπηζηήκην Μαθεδνλίαο. Σν πξφγξακκα απηφ, πνπ μεθίλεζε ην 2003 ζπγρξεκαηνδνηνχκελν απφ ην επξσπατθφ πξφγξακκα «LIFE», εζηηάζηεθε ζηελ αλαθχθισζε ραξηηνχ, κπαηαξηψλ θαη κειαληψλ απφ εθηππσηέο θαη ιηγφηεξν ζηελ αλαθχθισζε αινπκηλίνπ θαη γπαιηνχ. ζνλ αθνξά ην ραξηί αξρηθφο ζηφρνο ήηαλ ε κείσζε ηεο θαηαλάισζεο ηνπ, ε νπνία πξαγκαηνπνηήζεθε κέζσ ηεο ελεκέξσζεο θαη εθπαίδεπζεο ησλ εξγαδνκέλσλ. Ζ πηνζέηεζε ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ θαη ηεο εθηχπσζεο ζε δηπιή φςε ελφο εληχπνπ απνηεινχλ απινχο ηξφπνπο ηνπ πεξηνξηζκνχ ηεο ρξήζεο ηνπ ραξηηνχ. ρεηηθά κε ηελ αλαθχθισζε ηνπ ραξηηνχ κνηξάδνληαη εηδηθνί αηνκηθνί θάδνη αλαθχθισζεο γηα θάζε γξαθείν, νη νπνίνη ζηε ζπλέρεηα αδεηάδνληαη ζε κεγαιχηεξνπο θάδνπο, νη νπνίνη κεηαθέξνληαλ ζηελ είζνδν ηνπ Παλεπηζηεκίνπ θαη ην πεξηερφκελν ηνπο ζπιιέγεηαη απφ ην ηκήκα αλαθχθισζεο ηνπ Γήκνπ Θεζζαινλίθεο. ηε ζπλέρεηα ην παξαπάλσ ίδξπκα πξνζπαζεί λα ρξεζηκνπνηεί ην αλαθπθισκέλν γθξηδσπφ ραξηί, ψζηε λα επηηπγράλεηαη θαη ν ξφινο ηεο αλαθχθισζεο. Σν απνηέιεζκα ήηαλ φηη ζηα ηέιε ηνπ 2003 ε αλαθχθισζε ηνπ ραξηηνχ δελ ήηαλ ηδηαίηεξα ηθαλνπνηεηηθή, φκσο έλα έηνο κεηά είρε απμεζεί θαηαθφξπθα, θαζψο είρε 101 Βι. πεξηνδηθφ: ζθνππίδηα θαη αλαθχθισζε, Ηαλνπάξηνο, Φεβξνπάξηνο, Μάξηηνο 2006, ηεχρνο 57, άξζξν κε ηίηιν: δήκνο Διεπζίλαο-δηαρείξηζε αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. 66

67 δηακνξθσζεί ε αληίζηνηρε θνπιηνχξα ζε εξγαδφκελνπο θαη θνηηεηέο. πκπεξαζκαηηθά ην Παλεπηζηήκην ηεο Μαθεδνλίαο απνηειεί ηνλ πξψην δεκφζην νξγαληζκφ πνπ έρεη ιάβεη επίζεκε πηζηνπνίεζε ζχκθσλα κε ην επξσπατθφ πξφηππν «EMAS»,θαζψο θαηάθεξε λα θαιιηεξγήζεη κηα πεξηβαιινληηθά ζπκβαηή ζπκπεξηθνξά ησλ εξγαδνκέλσλ θαη θνηηεηψλ απνζθνπψληαο ζηε δηάδνζε ηνπ ζεζκνχ ηεο πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο θαη ηεο νηθνινγηθήο λννηξνπίαο, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα απνηειέζεη παξάδεηγκα πξνο κίκεζε θαη γηα άιινπο δεκφζηνπο νξγαληζκνχο Βι. εηδηθή έθδνζε Διεπζεξνηππίαο, κε ηίηιν: Αλαθχθισζε, άββαην,20/5/06,άξζξν κε ηίηιν: «Σν πξψην πξάζηλν Παλεπηζηήκην». 67

68 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ν ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ηηο πεξηζζφηεξεο επξσπατθέο ρψξεο έρνπλ ιεθζεί απνηειεζκαηηθά κέηξα γηα ηε κείσζε ηεο παξαγσγήο απνβιήησλ θαη ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο ηνπο δηαρείξηζεο. Αληίζεηα ζηελ Διιάδα ζεκεηψλεηαη κηα ζπλερφκελε απμεηηθή ηάζε ησλ απνξξηκκάησλ ηα νπνία δηνρεηεχνληαη ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπο ζε ρψξνπο ηαθήο, ρσξίο λα πξνσζνχληαη απνηειεζκαηηθά άιινη κέζνδνη, φπσο ε αλαθχθισζε. Δπηπιένλ ιεηηνπξγνχλ αθφκα αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο, νη νπνίεο ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία ζα πξέπεη κέρξη ην 2007 πξέπεη λα θιείζνπλ, ελψ παξάιιεια αθφκα θαη νη πξνβιεπφκελνη ΥΤΣΑ, ηδηαίηεξα εθείλνη ηεο Αηηηθήο δελ πξνρσξνχλ. Σν 2001 ςεθίζηεθε ν λφκνο 2939 κε ζηφρν ηε ζηαδηαθή κείσζε ησλ απνξξηκκάησλ έσο ην 2013, αιιά ζηελ πξάμε δελ έρεη ζεκεησζεί ε αλακελφκελε πξφνδνο. Πξνο ην παξφλ δίλεηαη έκθαζε ζηα πιηθά ζπζθεπαζίαο, αιιά πξαγκαηνπνηνχληαη θαη πξνζπάζεηεο γηα ηε κείσζε θαη άιισλ πιηθψλ, ηα νπνία πξνβιέπνληαη απφ ηα Πξνεδξηθά Γηαηάγκαηα ηνπ Οπζηαζηηθά ην πξφβιεκα δελ είλαη νχηε ηερληθφ νχηε νηθνλνκηθφ, αιιά θπξίσο ζρεηίδεηαη κε ηελ αλάγθε άιιεο νξγάλσζεο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο, ηεο θαηαλάισζεο, ηεο άζθεζεο ησλ εμνπζηψλ, θεληξηθά θαη ηνπηθά. Ζ παξαπάλσ αλαδηνξγάλσζε, παξά ην θφζηνο επέλδπζεο θαη ιεηηνπξγίαο πνπ ζα είρε, ζα κπνξνχζε λα νδεγήζεη ζε λέεο νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη ζε ζεκαληηθέο λέεο απαζρνιήζεηο. Χζηφζν ζα πξέπεη ηφζν ε δηνίθεζε, φζν θαη νη πνιίηεο λα ζπλεηδεηνπνηήζνπλ φηη ε βηψζηκε αλάπηπμε θαη ε πνηφηεηα δσήο πξνθεηκέλνπ λα απνθηεζνχλ ρξεηάδνληαη ζπζίεο. Παξαθάησ πεξηγξάθνληαη νη θπξηφηεξνη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπ δελ εθαξκφδεηαη απνηειεζκαηηθά κηα πνιηηηθή δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ θαη θαηά ζπλέπεηα νη κέζνδνη ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο Παγησκέλε αληίιεςε ζρεηηθά κε ην ρακειό θόζηνο ησλ ΥΤΣΑ. Έλα αξθεηά ζεκαληηθφ πξφβιεκα ζρεηηθά κε ηελ πξνψζεζε ηεο νινθιεξσκέλεο δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ είλαη ε αληίιεςε φηη απηή θνζηίδεη πνχ πεξηζζφηεξν απφ ηελ ήδε ππάξρνπζα, πνπ ζπλίζηαηαη ζηε ζπιινγή θαη ζηελ αλεμέιεγθηε δηνρέηεπζε ηνπο ζε ρσκαηεξέο. Χζηφζν ην θφζηνο ηεο ζεκεξηλήο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ δελ είλαη ηδηαίηεξα ρακειφ, αλ αλαινγηζηεί θαλείο ηα ηέιε θαζαξηφηεηαο πνπ πιεξψλνπλ νη δεκφηεο κέζα απφ ηνπο ινγαξηαζκνχο ηεο ΓΔΖ, επηβαξχλνπλ έλα 68

69 λνηθνθπξηφ κε πάλσ απφ 120 επξψ εηεζίσο. Πην ζπγθεθξηκέλα ν ζεκεξηλφο ηξφπνο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζχκθσλα κε ππνινγηζκνχο θνζηίδεη εηεζίσο πάλσ απφ Δπξψ, ελψ παξάιιεια ν φγθνο ησλ απνξξηκκάησλ απμάλεηαη θαηά 4-8% εηεζίσο. πλεπψο ε αχμεζε ησλ απνξξηκκάησλ έρεη σο ζπλέπεηα ηε ζπλερφκελε αχμεζε ηνπ θφζηνπο δηαρείξηζήο ησλ, αιιά θαη έλα ζεκαληηθφ εμσηεξηθφ θφζηνο ζηελ αλζξψπηλε πγεία θαη ζην πεξηβάιινλ. Σέινο ην παξαπάλσ θφζηνο αλακέλεηαη λα απμεζεί αθφκα πεξηζζφηεξν, θαζψο πξνβιέπεηαη φηη ε ΔΔ ηα επφκελα ρξφληα δελ ζα ρξεκαηνδνηεί ηελ θαηαζθεπή ρψξσλ ΥΤΣΑ, παξά ζα πξέπεη νη θνξείο δηαρείξηζεο λα πξνβιέπνπλ ηελ εμαζθάιηζε πφξσλ γηα αληίζηνηρα έξγα Καζπζηεξήζεηο πσο έρεη πξναλαθεξζεί ην ΤΠΔΥΧΓΔ είλαη ν αξκφδηνο θνξέαο γηα ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ επνπηεία ηεο εθαξκνγήο ησλ πξνγξακκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. Χζηφζν έρνπλ ζεκεησζεί ζεκαληηθέο θαζπζηεξήζεηο ζρεηηθά κε πξσηνβνπιίεο πνπ ζα έπξεπε λα ιάβεη. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα είλαη ε θαζπζηέξεζε σο πξνο ηελ έθδνζε ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ εθζθαθέο θαη θαηεδαθίζεηο, παξ φιν πνπ ν αληίζηνηρνο φγθνο ησλ απνξξηκκάησλ είλαη ζεκαληηθφο θαη θαηαιακβάλεη εμίζνπ ζεκαληηθφ ρψξν. Σν απνηέιεζκα είλαη φηη ελψ έρεη ζεκεησζεί ελδηαθέξνλ απφ αξθεηέο εηαηξίεο ζρεηηθά κε ηε δεκηνπξγία επελδχζεσλ γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ παξαπάλσ πιηθψλ, απηέο λα θαζπζηεξνχλ ή θαη λα ράλνληαη νινθιεξσηηθά. Δπηπιένλ δελ έρεη αθφκα θαηαξηηζηεί Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα γηα νξηζκέλεο θαηεγνξίεο πιηθψλ φπσο γηα ην έληππν πιηθφ, ηα έπηπια, ηα θσηνγξαθηθά είδε θ.α. Δπίζεο, ελψ ν Νφκνο 2939/2001 γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε πξνβιέπεη ηελ ίδξπζε ηνπ Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη Άιισλ Πξντφλησλ (ΔΟΔΓΑΠ), δελ έρεη εθδνζεί ην αληίζηνηρν ΠΓ ην νπνίν λα πξνβιέπεη ηνπο φξνπο ιεηηνπξγίαο ηνπ. κσο ε ιεηηνπξγία ηνπ ΔΟΔΓΑΠ είλαη θαζνξηζηηθή γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ηεο πνιηηηθήο θαη ηεο λνκνζεζίαο ζρεηηθά κε ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε Βι Βι. 69

70 5.3.Δμαζθάιηζε αγνξώλ γηα ηα αλαθπθιώζηκα πιηθά Έλα αξθεηά ζεκαληηθφ πξφβιεκα ζρεηηθά κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ πξνγξακκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, πνπ πξνσζνχλ ηελ αλαθχθισζε είλαη ε εμαζθάιηζε ηεο αμηνπνίεζεο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. ρεηηθά κε απηφ ν ππεχζπλνο ηεο ακεξηθαληθήο νξγάλσζεο γηα ηε δηάζεζε ησλ ζηεξεψλ απνξξηκκάησλ είρε δειψζεη φηη «Πνιινί λνκίδνπλ φηη κε ην λα ξίρλνπλ ζην ζσζηφ δνρείν ην γπαιί, ην αινπκίλην θαη ην ραξηί επηηπγράλνπλ ηελ αλαθχθισζε. ηελ πξαγκαηηθφηεηα ην κφλν πνπ θάλνπλ είλαη λα μερσξίδνπλ ηα πιηθά. Χζηφζν ηα πιηθά πνπ πεηάκε αλ δε κεηαθεξζνχλ ζηα θέληξα επεμεξγαζίαο θαη ρξεζηκνπνηεζνχλ εθ λένπ απφ ην θνηλφ, δελ έρνπκε πεηχρεη ηίπνηα απνιχησο». 105 Με άιια ιφγηα ε επηηπρία ηεο αλαθχθισζεο εμαξηάηαη απφ ην θαηά πφζνλ ζα ππάξμεη ελδηαθέξνλ γηα ηελ αγνξά ηνπο. κσο ζηελ Διιάδα ε αλαθχθισζε απνηειεί κνλνπψιην ηεο Διιεληθήο Δηαηξίαο Αλαθχθισζεο, ζε αληίζεζε κε αξθεηέο επξσπατθέο ρψξεο, φπνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη αξθεηέο εηαηξίεο, ππάξρνπλ εξγνζηάζηα αλαθχθισζεο γηα φιεο ηηο θαηεγνξίεο αλαθηψκελσλ πιηθψλ, αιιά θαη ζνβαξφηεηα ζηε δηαπξαγκάηεπζε κε ηηο εηαηξείεο γηα ηελ ηηκή ησλ αλαθηψκελσλ πξντφλησλ. ηελ Διιάδα, φπνπ δελ ππάξρνπλ νη αληίζηνηρεο ππνδνκέο, ζπλήζσο πθίζηαληαη ιίγνη ελδηαθεξφκελνη αγνξαζηέο γηα αλαθπθιψζηκα πξντφληα, θαζψο απηά δελ είλαη ην ίδην αληαγσληζηηθά κε ηα πξσηνγελή. Γη απηφ θαη ηα πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο βαζίδνληαη ζε επηδνηήζεηο απφ ηελ Πνιηηεία, νη νπνίεο φκσο αληινχλ πνιχηηκνπο νηθνλνκηθνχο πφξνπο Έιιεηςε θηλήηξσλ Έλα απφ ηα θπξηφηεξα πξνβιήκαηα γηα ην νπνίν δελ κπνξεί λα εθαξκνζηεί απνηειεζκαηηθά κηα νινθιεξσκέλε πνιηηηθή δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ είλαη ε έιιεηςε θηλήηξσλ ζηνπο πνιίηεο, ζηνπο επηρεηξεκαηίεο αιιά θαη ζηνπο δήκνπο. Ζ ηηκνιφγεζε ησλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο ζα κπνξνχζε λα απνηειέζεη θίλεηξν γηα ηνπο πνιίηεο πξνθεηκέλνπ απηνί λα κεηψζνπλ ηνλ φγθν ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο. Αληίζεηα ηα ηέιε θαζαξηφηεηαο πνπ πιεξψλνπλ νη Έιιελεο πνιίηεο είλαη αλάινγα κε ηα ηεηξαγσληθά ηεο θαηνηθίαο, ηελ αληηθεηκεληθή αμία ηεο πεξηνρήο θαζψο θαη ην είδνο 105 Βι. Υξήζηνο Ζ. Υαιαδηαο, Ο άλζξσπνο ζην Πεξηβάιινλ, εηδηθή εθδνηηθή, Αζήλα Βι. Α.Αλδξεαδάθεο, Α.Παπατξεο, Η.νπθιήο, Κ.νπθιήο : ρεδηαζκφο έξγσλ Τπνδνκήο θαη Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο, Σφκνο Β- Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ, Δηδηθά Έξγα, Αζθάιεηα, Διιεληθφ Αλνηθηφ Παλεπηζηήκην, Πάηξα 2000 θαη εθεκεξίδα Καζεκεξηλή, 8/1/06, άξζξν ηεο Έθεο Υαηδεησαλληδνπ κε ηίηιν:ηελ ηειηθή επζεία ε αλαθχθισζε...,ο Γήκνο Αζελαίσλ ζα αλαζέζεη ηε δεκηνπξγία ππνδνκήο ζε εηαηξείεο. 70

71 ηεο ρξήζεο, δειαδή αλ πξφθεηηαη γηα γξαθείν ή θαηνηθία. ε άιιεο ρψξεο νη πνιίηεο πιεξψλνπλ αλάινγα κε ηνλ φγθν ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο, φπσο ζηελ πεξίπησζε ηεο Γεξκαλίαο ή ηεο Διβεηίαο, φπνπ βάζεη ησλ ρξεζηκνπνηνχκελσλ θηλήηξσλ έρεη επηηεπρζεί αμηφινγε κείσζε ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο θαη πεξηνξηζκφο απηψλ πνπ δηαηίζεληαη ζε ρψξνπο ηαθήο ε θαχζεο. ζνλ αθνξά ηνπο δήκνπο απηνί ρξεκαηνδνηνχλ ηελ πνιηηηθή δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο βάζεη ησλ θξαηηθψλ επηρνξεγήζεσλ θαη φρη βάζεη ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ πνπ παξάγνπλ. Έηζη, γηα παξάδεηγκα ζηελ Αηηηθή αθφκα θαη εάλ θάπνηνο δήκνο εθαξκφδεη πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο θαη έρεη κεηψζεη ηνλ φγθν ησλ απνξξηκκάησλ ηνπ, ζπλερίδεη λα πιεξψλεη ην 6% ησλ εζφδσλ ηνπ γηα ηελ ρξήζε ηεο ρσκαηεξήο ζηα Άλσ Ληφζηα. 107 Σέινο άιιε κηα πηπρή ηνπ παξαπάλσ πξνβιήκαηνο είλαη φηη δελ παξέρνληαη απφ ην Τπνπξγείν Δζληθήο Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ αιιά θαη ην Τπνπξγείν Αλάπηπμεο θίλεηξα ψζηε λα πξαγκαηνπνηεζνχλ επελδχζεηο πνπ ζα πξνσζήζνπλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε πιηθψλ. Οη επελδχζεηο απηέο κπνξεί λα αθνξνχλ ηελ αλαβάζκηζε ησλ ήδε ππαξθηψλ κνλάδσλ αμηνπνίεζεο πιηθψλ, αιιά θαη ηε δεκηνπξγία λέσλ κνλάδσλ αμηνπνίεζεο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. Σέηνηα θίλεηξα κπνξεί λα είλαη ε κείσζε ΦΠΑ, ε παξνρή ρακειφηνθσλ δαλείσλ, θνξνινγηθά θίλεηξα θαη αληηθίλεηξα θ.α Πξνώζεζε ηεο θαύζεο ησλ απνξξηκκάησλ Έλα αλεζπρεηηθφ δήηεκα πνπ έρεη πξνθχςεη πξνθεηκέλνπ λα δνζεί ιχζε ζην πξφβιεκα ηεο δηαρείξηζήο ησλ απνβιήησλ, είλαη ε πξνψζεζε ηεο κεζφδνπ ηεο θαχζεο. Ζ θαχζε ησλ απνβιήησλ απνηειεί έλα επηθείκελν πξφβιεκα σο πξνο ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, θαζψο ιεηηνπξγεί αληαγσληζηηθά πξνο απηέο. Με άιια ιφγηα φζα πεξηζζφηεξα απνξξίκκαηα νδεγνχληαη ζε θαχζε, ηφζα ιηγφηεξα ζα νδεγνχληαη ζηελ αλαθχθισζε. Ζ θπβέξλεζε σζηφζν πξνζαλαηνιίδεηαη πνιχ πξνο ηελ πηνζέηεζε ηεο θαχζεο σο κέζνδν δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ θαη κάιηζηα πξφζθαηα ν Δληαίνο χλδεζκνο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ (ΔΚΓΝΑ), ν νπνίνο δηαρεηξίδεηαη ηα ζθνππίδηα ηεο 107 Βι. Δθεκεξίδα Διεπζεξνηππία, 4/10/05, άξζξν ηεο Υαξάο Σδαλαβάξα κε ηίηιν: Αλαθχθισζε εκεησηφλ, Καλέλα θίλεηξν ζε πνιίηεο, δήκνπο 108 Βι. 71

72 πξσηεχνπζαο, μεθίλεζε λα εμεηάδεη δηάθνξεο πξνηάζεηο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ πνπ αθνξνχλ ηερλνινγίεο φπσο ε θαχζε, ε ππξφιπζε θ.ι.π. 109 Χζηφζν, ζχκθσλα κε έθζεζε ηεο Greenpeace, ε θαχζε ησλ απνβιήησλ θαη ε παξαγσγή ελέξγεηαο απφ απηά πξνυπνζέηεη ηεξάζηηεο επελδχζεηο θαη είλαη αλαπνηειεζκαηηθή θαη επηθίλδπλε γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία. Ζ αλαπνηειεζκαηηθφηεηά ηεο έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ε θαχζε αθνξά φια ηα απφβιεηα, κε απνηέιεζκα λα θαίγνληαη θαη απηά πνπ ζα πξνσζνχληαλ ζηελ αλαθχθισζε. Χο απνηέιεζκα ζα ππάξμεη κηα κείσζε ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ, αιιά παξάιιεια δελ ζα εμνηθνλνκνχληαη θαζφινπ πξψηεο χιεο. πλεπψο ε θαχζε δελ απνηειεί νπζηαζηηθή ιχζε γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ. Αληίζεηα ε παξαπάλσ ιχζε βξίζθεηαη ζηελ πξνζπάζεηα γηα κείσζε ησλ απνβιήησλ, ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ηελ αλαθχθισζε ηνπο Αδηαθνξία ησλ ΟΣΑ Σα ηειεπηαία ρξφληα νη πεξηζζφηεξνη ΟΣΑ έρνπλ αλαπηχμεη κηα αληίιεςε ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ηα απφβιεηα απνηεινχλ άρξεζηα αληηθείκελα γηα ηα νπνία ζα πξέπεη λα βξεζεί θάπνηνο ρψξνο γηα λα δηνρεηεπηνχλ. Με απηήλ ηε ινγηθή επηιέγαλε ηε ιχζε ηεο δηνρέηεπζεο ησλ απνβιήησλ ζε ρσκαηεξέο, ελψ δελ κεξηκλήζαλε γηα ηελ εθαξκνγή πξνγξακκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. Απηφ πηζηνπνηείηαη θαη απφ ην γεγνλφο φηη ειάρηζηνη δήκνη ζπλεξγάδνληαη κε ηα πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο πιηθψλ, θαζψο θαη ιίγνη είλαη απηνί πνπ έρνπλ εθαξκφζεη πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο. 109 Βι. Δθεκεξίδα Διεπζεξνηππία, 6/7/06, άξζξν ηεο Υαξάο Σδαλαβάξα κε ηίηιν: Οη ΥΤΣΑ ηεο ππνκνλήο. 72

73 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ν -ΠΡΟΣΑΔΗ 6.1. Πνηνο ν ξόινο ηεο Κεληξηθήο Γηνίθεζεο Σν ΤΠΔΥΧΓΔ απνηειεί ζχκθσλα κε ηε λνκνζεζία ηνλ επηηειηθφ θνξέα άζθεζεο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο, ε νπνία πξαγκαηνπνηείηαη ζε ζπλεξγαζία κε ζπλαξκφδηα Τπνπξγεία θαη ησλ ΟΣΑ φισλ ησλ βαζκίδσλ. πγθεθξηκέλα φζνλ αθνξά ηε ράξαμε ηεο πνιηηηθήο γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε, ην ΤΠΔΥΧΓΔ έρεη επηηειηθφ ξφιν, αιιά ππφθεηηαη ζε απμεκέλε ξπζκηζηηθή παξέκβαζε απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Οξηζκέλεο απφ ηηο ελέξγεηεο ζηηο νπνίεο ζα πξέπεη λα πξνβεί ην ΤΠΔΥΧΓΔ είλαη λα κεξηκλήζεη γηα ηελ έθδνζε ησλ Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ πνπ ζα νξηνζεηνχλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε νξηζκέλσλ θαηεγνξηψλ απνβιήησλ, γηα ηα νπνία δελ έρεη αθφκα ζεζκνζεηεζεί ε ελαιιαθηηθή ηνπο δηαρείξηζε, θαζψο επίζεο θαη γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ ΔΟΔΓΑΠ. Δπίζεο ην ΤΠΔΥΧΓΔ ζα πξέπεη λα κεξηκλήζεη γηα ηε δεκηνπξγία αγνξψλ γηα αλαθπθιψζηκα πιηθά, ζέηνληαο αληίζηνηρνπο φξνπο θαη πεξηνξηζκνχο πξνο ηελ παξαπάλσ θαηεχζπλζε. Απηφ ζα κπνξνχζε λα πξαγκαηνπνηεζεί κε ην λα ζέζεη ππνρξεσηηθή ηε ρξήζε αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ ζε νξηζκέλεο εθαξκνγέο. Γηα παξάδεηγκα ζα κπνξνχζε λα ζέζεη σο ππνρξέσζε ησλ θαηαζθεπαζηψλ λα ρξεζηκνπνηνχλ πνχδξα απφ ειαζηηθά ζε αζθαιηηθά κείγκαηα ζηελ νδνπνηία ή ζηελ θαηαζθεπή δηαδξφκσλ ζε αεξνδξφκηα. Δπίζεο ζα κπνξνχζε λα ηεζεί σο ππνρξεσηηθή γηα ηελ θαηαζθεπή ερνπεηαζκάησλ ε αμηνπνίεζε ζε θάπνην πνζνζηφ ησλ παιαηψλ ειαζηηθψλ ή θαη πιαζηηθψλ. Πξνο ηελ ίδηα θαηεχζπλζε, δειαδή ηελ αμηνπνίεζε ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ, ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηνχληαη θαη νη θξαηηθέο πξνκήζεηεο. Αθφκα κηα πξφηαζε ζρεηηθά κε ην ξφιν πνπ ζα πξέπεη λα έρεη ε θεληξηθή δηνίθεζε είλαη ε ζπλεξγαζία κε ηα ππφινηπα ππνπξγεία, φπσο ην Τπνπξγείν Δζληθήο Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ αιιά θαη ην Τπνπξγείν Αλάπηπμεο πξνθεηκέλνπ λα πξνσζεζεί ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε κέζσ ηεο παξνρήο θηλήηξσλ. Σέηνηα θίλεηξα κπνξεί λα είλαη δηάθνξεο θνξναπαιιαγέο ζε φζνπο αμηνπνηνχλ αλαθπθιψζηκα πιηθά ή ε κείσζε ηνπ ΦΠΑ θ.α. Δπίζεο θίλεηξα ζα πξέπεη λα δνζνχλ θαη ζηνπο θαηαλαισηέο θαηά ηα πξφηππα άιισλ επξσπατθψλ ρσξψλ. Έλα ηέηνην απιήο κνξθήο θίλεηξν είλαη ε ζχλδεζε ησλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο, πνπ πιεξψλεη θάζε λνηθνθπξηφ, κε ηελ πνζφηεηα ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ. Με απηφ ηνλ ηξφπν ζα παξνηξπλζνχλ νη πνιίηεο λα κεηψζνπλ ηελ πνζφηεηα ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ θαη λα πξνσζνχλ ηελ 73

74 αλαθχθισζε. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν φηαλ κηα βηνκεραλία παξάγεη ζεκαληηθή πνζφηεηα απνξξηκκάησλ ζα πξέπεη λα πιεξψλεη αλάινγα, φπσο αθξηβψο πιεξψλεη ην λεξφ ή ην ειεθηξηθφ αλάινγα κε ηελ πνζφηεηά ηνπ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν ε βηνκεραλία ζα παξάγεη έηζη ηα πξντφληα, ψζηε λα παξάγνληαη ιηγφηεξα απνξξίκκαηα. Καηά δεχηεξν ιφγν ζα πξέπεη λα δίλεηαη έκθαζε ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη κεηά ζηελ αλαθχθισζε έηζη ψζηε λα ειαρηζηνπνηνχληαη θαηά δχλακε ηα απφβιεηα, ελψ ηειεπηαία ζα απνκέλεη λα πξαγκαηνπνηείηαη ε πγεηνλνκηθή ηαθή ππνιεηκκάησλ ή ε θαχζε, γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. 110 Ζ ρξήζε ησλ νηθνλνκηθψλ εξγαιείσλ γηα ηελ επηβνιή πεξηβαιινληηθψλ ξπζκίζεσλ ζπλεζίδεηαη ζε αξθεηέο ρψξεο, παξά ην φηη απφ πνιινχο θαηεγνξνχληαη φηη έρνπλ αληίθηππν ζηελ αληαγσληζηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ηα εθαξκφδνπλ. κσο φηαλ νη πεξηβαιινληηθνί πεξηνξηζκνί ζπλδπαζηνχλ κε ηελ θαηάιιειε έξεπλα γηα εθαξκνγή ηεο θαηάιιειεο ηερλνινγίαο ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία, νη παξαπάλσ πεξηνξηζκνί καθξνρξφληα ζα έρνπλ ζεηηθέο επηδξάζεηο ζηελ αληαγσληζηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ. Καηά απηφλ ηνλ ηξφπν νη δηάθνξεο βηνκεραλίεο ζα πξέπεη λα πηνζεηήζνπλ κηα παξαγσγηθή δηαδηθαζία θηιηθή πξνο ην πεξηβάιινλ κε ζηφρν ηελ παξαγσγή φζν ην δπλαηφ ιηγφηεξσλ απνβιήησλ. 111 Αλαθνξηθά κε ηνπο Γήκνπο, απηνί ζα πξέπεη λα απνθηήζνπλ ηζρπξά νηθνλνκηθά αληηθίλεηξα γηα λα ειαρηζηνπνηήζνπλ ηελ πνζφηεηα ησλ απνξξηκκάησλ πνπ δηνρεηεχνπλ ζε ρψξνπο ηαθήο. Απηφ ζα κπνξνχζε λα επηηεπρζεί κε ηελ αχμεζε ηεο θνζηνιφγεζεο θάζε ηφλνπ απνξξηκκάησλ πνπ θαηαιήγεη ζε ΥΤΣΑ. Ζ παξαπάλσ κέζνδνο εθηφο ησλ άιισλ ζα εμαζθάιηδε θαη πξφζζεηνπο πφξνπο γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε απφ ηνπο Γήκνπο ησλ εγθαηαζηάζεσλ ΥΤΣΤ (Υψξνη Τγεηνλνκηθήο Σαθήο Τπνιεηκκάησλ) αιιά θαη άιισλ πξνγξακκάησλ ζρεηηθψλ κε ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ. 112 Σέινο, εμαηηίαο ηεο κε αλακελφκελεο επηηπρίαο ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαη ηεο επηθείκελεο κε πινπνίεζεο ησλ ζηφρσλ πνπ έρνπλ ηεζεί κέρξη ην ηέινο ηνπ 2006, ζθφπηκν είλαη λα ιεθζνχλ νξηζκέλα δξαζηηθά κέηξα απφ ην ΤΠΔΥΧΓΔ, ηα νπνία 110 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή, 30/4/06, άξζξν κε ηίηιν:φήθν ζε δεκάξρνπο κε νηθνινγηθφ έξγν, Ο επίηξνπνο Πεξηβάιινληνο, ηαχξνο Γήκαο, πξνηξέπεη ζε ππεξθνκκαηηθή ζπλελλφεζε γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ 111 Βι. Μ. θνπξηνο, Κ.αββνγινπ, Α.Κνληνγηάλλε, Παγθνζκηνπνίεζε θαη Πεξηβάιινλ, άξζξν: Ζ Γηεζλήο Γηάζηαζε ησλ Οηθνλνκηθψλ Δξγαιείσλ Πεξηβαιινληηθήο Πνιηηηθήο, εθδφζεηο Διιεληθά Γξάκκαηα, Γηεπηζηεκνληθφ Ηλζηηηνχην Πεξηβαιινληηθψλ Δξεπλψλ, Αζήλα Βι. 74

75 κπνξεί λα αθνξνχλ αιιαγή ηνπ πθηζηάκελνπ λνκνζεηηθφ πιαηζίνπ, ην νπνίν ζα πξέπεη λα πξνβιέπεη πην απζηεξέο δηνηθεηηθέο θπξψζεηο ζε φζνπο παξαλνκνχλ ή δελ είλαη ζπλεπείο ζηηο ππνρξεψζεηο ηνπο. Πξάγκαηη ην ΤΠΔΥΧΓΔ πξνζαλαηνιίδεηαη ζε απηήλ ηελ θαηεχζπλζε, θαζψο ζχκθσλα κε δειψζεηο ηνπ επηθεθαιή ηεο Δπηηξνπήο Παξαθνινχζεζεο ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο, ην ΤΠΔΥΧΓΔ εηνηκάδεη Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα πνπ απζηεξνπνηεί ηηο δηνηθεηηθέο επζχλεο γηα φζεο απφ ηηο ππφρξεεο εηαηξείεο δελ έρνπλ εγγξαθεί ζηνλ αληίζηνηρν θνξέα αλαθχθισζεο (π.ρ. ειαζηηθψλ, ιηπαληηθψλ). Απηφ ζα έρεη σο απνηέιεζκα ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ ησλ πξνζηίκσλ πνπ ηζρχνπλ ζήκεξα, αιιά αθφκα θαη ηελ επέκβαζε Δηζαγγειέα ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο. 113 Δπηπιένλ, ε Γηνίθεζε ζα πξέπεη λα κεξηκλά ψζηε λα παξέρεηαη ζηνπο πνιίηεο ε θαηάιιειε ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε, πξνθεηκέλνπ απηνί λα αλαπηχζζνπλ πεξηβαιινληηθή ζπλείδεζε ζην ζέκα ηεο νξζήο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ. Θα πξέπεη δειαδή ε δηνίθεζε λα εμαζθαιίδεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο πνιίηεο γηα πξφζβαζε ζηελ πεξηβαιινληηθή πιεξνθνξία, ε νπνία ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη φια ηα κέηξα πνπ πξφθεηηαη λα ιάβεη γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζπγθεθξηκέλα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ Ζ πιεξνθφξεζε απηή είλαη ζηελά ζπλδεδεκέλε κε ηελ αξρή ηεο πξφιεςεο θαη ζχκθσλα κε απηή, ε πξφιεςε ηεο νηθνινγηθήο βιάβεο πξνηηκάηαη απφ ηελ θαηαζηνιή ηεο. 114 Αθφκα ε θεληξηθή δηνίθεζε ζα πξέπεη λα πξνσζήζεη ηελ πηνζέηεζε πεξηβαιινληηθψλ πηζηνπνηεηηθψλ θαη ζήκαλζεο απφ νξγαληζκνχο θαη επηρεηξήζεηο. Σα παξαπάλσ πηζηνπνηεηηθά, π.ρ. ην EMAS, ζα ρνξεγνχληαη θαηφπηλ πηνζέηεζεο ελφο ζπζηήκαηνο πεξηβαιινληηθήο Γηαρείξηζεο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο, ε νπνία κεηαμχ άιισλ ζα κεξηκλά θαη ηε κείσζε ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ Πνηνο ν ξόινο ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Οη θνξείο ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ζα πξέπεη λα αλαιάβνπλ πην νπζηαζηηθφ ξφιν ζρεηηθά κε ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ βάζεη ελφο καθξνρξφληνπ ζρεδηαζκνχ, πνπ ζα πξαγκαηνπνηείηαη ζε εζληθφ επίπεδν. Θα πξέπεη ζηα πιαίζηα ηνπ ζρεδηαζκνχ απηνχ λα εμεηαζηεί ην ελδερφκελν ηεο ζπλεξγαζίαο δεκνζίνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα, ην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ήδε ζε πνιιέο 113 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή, 25/1/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: ηαζεξά έλα βήκα πίζσ ε ρψξα καο ζηελ αλαθχθισζε - Aχμεζε πξνζηίκσλ γηα ηνπο κε εγγεγξακκέλνπο ζε θνξείο ην ΤΠΔΥΧΓΔ, αλαζεψξεζε λνκνζεζίαο ε E.E 114 Βι. Γιπθεξία Π. ηνχηε, Δγρεηξίδην Γηθαίνπ Πεξηβάιινληνο, Γεκφζην Γίθαην θαη Πεξηβάιινλ, εθδφζεηο: Αλη.Ν. άθθνπια, ΑΘΉΝΑ-Κνκνηελή

76 ρψξεο. πγθεθξηκέλα ζηηο ρψξεο απηέο ε δηαινγή ζηελ πεγή, ε ζπιινγή, ε κεηαθνξά θαη ε πξνζσξηλή απνζήθεπζε ησλ απνξξηκκάησλ είλαη αξκνδηφηεηεο ηνπ Γήκνπ, αιιά ε επεμεξγαζία γίλεηαη απφ ηδησηηθέο εηαηξείεο πνπ ζπλεξγάδνληαη κε ηνπο Γήκνπο. 115 Δπίζεο ζα πξέπεη λα ππάξρεη ελεξγφο ζπκκεηνρή ησλ θνξέσλ ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ζηελ δηαδηθαζία ηεο παξαγσγήο, ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ησλ ζρεηηθψλ λφκσλ, αιιά θαη νπζηαζηηθή ζπκκεηνρή ηνπο ζε φια ηα εγθεθξηκέλα ζπιινγηθά πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο, ζε νξηζκέλα απφ ηα νπνία ήδε ζπκκεηέρνπλ. 116 Δπηπιένλ, νξηζκέλα απφ ηα κέηξα ζηα νπνία ζα πξέπεη λα πξνβεί ε Σνπηθή Απηνδηνίθεζε είλαη ε ζπλεξγαζία κε φια ηα πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο απνβιήησλ θαη ε εθαξκνγή πξνγξακκάησλ επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο, ε ζπζηεκαηηθή ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ησλ δεκνηψλ γηα ηα παξαπάλσ ζέκαηα, ψζηε λα εμαζθαιηζηεί ε θαηά ην δπλαηφ κεγαιχηεξε ζπκκεηνρή ηνπο ζε απηά, ε εθαξκνγή θαηάιιειεο ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο ζηα δεκνηηθά ηέιε θαη ε παξνρή θηλήηξσλ ζε λνηθνθπξηά θαη επηρεηξήζεηο γηα κείσζε ησλ απνβιήησλ. Σέινο νη ΟΣΑ ζα πξέπεη πξνβνχλ ζηε δεκηνπξγία δεκνηηθψλ επηρεηξήζεσλ νη νπνίεο ζα δξαζηεξηνπνηνχληαη γηα ηελ επίηεπμε ησλ παξαπάλσ ζθνπψλ, κε εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ πνπ ζα εγγπάηαη κεγαιχηεξε απνηειεζκαηηθφηεηα, πξάγκα ην νπνίν ζα ζπκβάιιεη κεηαμχ άιισλ ζηε δεκηνπξγία πνιιψλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαη ζηελ αληηκεηψπηζε ηεο αλεξγίαο Πνηνο ν ξόινο ησλ Πνιηηώλ 118 Ο ξφινο ησλ πνιηηψλ είλαη εμαηξεηηθά ζεκαληηθφο σο πξνο ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα πνπ ζα έρνπλ ηα πξνγξάκκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ. Έηζη αθφκα θαη αλ ζρεδηάδνληαη ηέηνηα πξνγξάκκαηα, απηά δελ πξφθεηηαη αλ έρνπλ απνηειεζκαηηθφηεηα αλ δελ ζπκκεηέρνπλ θαη νη πνιίηεο. 115 Βι. εθεκεξίδα Καζεκεξηλή, 30/4/06, άξζξν κε ηίηιν:φήθν ζε δεκάξρνπο κε νηθνινγηθφ έξγν, Ο επίηξνπνο Πεξηβάιινληνο, ηαχξνο Γήκαο, πξνηξέπεη ζε ππεξθνκκαηηθή ζπλελλφεζε γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ 116 Βι Βι. πεξηνδηθφ: ζθνππίδηα θαη αλαθχθισζε, Ηαλνπάξηνο, Φεβξνπάξηνο, Μάξηηνο 2006, ηεχρνο 57, άξζξν κε ηίηιν: θνππίδηα ψξα κεδέλ- αο αλαιάβνπκε φινη ηηο επζχλεο καο. Αο αιιάμνπκε λννηξνπία, πξνηεξαηφηεηεο θαη πνιηηηθέο. 118 Βι. 76

77 Ο πνιίηεο ζα πξέπεη θαηαξράο λα πξνβαίλεη ζε κηα ζπλεηδεηνπνηεκέλε θαηαλάισζε πιηθψλ κε βάζε ηελ πξφιεςε γηα ηε κείσζε ηνπ φγθνπ ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ. Καηά δεχηεξν ιφγν ζα πξέπεη ν πνιίηεο λα ζπκκεηέρεη ζηα δηάθνξα πξνγξάκκαηα αλαθχθισζεο δηαρσξίδνληαο ηα δηάθνξα αλαθπθιψζηκα πιηθά θαη απνξξίπηνληάο ηα ζηνπο θάδνπο αλαθχθισζεο πνπ έρνπλ ηνπνζεηεζεί απφ ηνλ νηθείν Γήκν. Σελ παξαπάλσ ζπκπεξηθνξά ζα πξέπεη λα πηνζεηήζνπλ φρη κφλν ηα λνηθνθπξηά, αιιά θαη ηα γξαθεία, νη εηαηξίεο θαη νπνηνζδήπνηε ρψξνο παξάγεη απνξξίκκαηα ηα νπνία ζα κπνξνχζαλ αλ αμηνπνηεζνχλ κεηά απφ δηαινγή ζηελ πεγή. Δπηπιένλ ζα πξέπεη νη πνιίηεο λα κάζνπλ λα ζπιιέγνπλ μερσξηζηά νξηζκέλεο εηδηθέο θαηεγνξίεο απνξξηκκάησλ φπσο ηηο κπαηαξίεο, ηα ειαζηηθά, ηα ιάδηα ηνπ απηνθηλήηνπ θαη ζηε ζπλέρεηα λα ηα δηαβηβάδνπλ ζηνπο αληίζηνηρνπο θνξείο αμηνπνίεζεο ησλ. Χο πξνο ηε δηακφξθσζε κηαο θηιν-πεξηβαιινληηθήο ζπκπεξηθνξάο απφ ηνπο πνιίηεο ζεκαληηθφ ξφιν έρνπλ θαη νη Πεξηβαιινληηθέο Οξγαλψζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζρεηηθά κε ηελ πξνψζεζε ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. Απηέο επηθνξηίδνληαη κε ην ξφιν ηεο ελεκέξσζεο θαη εθπαίδεπζεο ησλ πνιηηψλ ζε φια ηα ζηάδηα ηεο εθπαίδεπζεο, ζην ρψξν εξγαζίαο ή ζηα λνηθνθπξά κε ηε βνήζεηα ησλ κέζσλ καδηθήο ελεκέξσζεο. Σέινο ζεκαληηθφο είλαη ν ξφινο ησλ πνιηηψλ, θαζψο απηνί ζα πξέπεη λα επηιέγνπλ ηνπο ηνπηθνχο άξρνληεο βάζεη ηεο δηαδηθαζίαο ησλ δεκνηηθψλ εθινγψλ κε θξηηήξην ηε θηιν-πεξηβαιινληηθή πνιηηηθή ηνπο. Δπηπιένλ νη πνιίηεο ζα πξέπεη λα πηέδνπλ ηηο δεκνηηθέο αξρέο γηα πηνζέηεζε κέηξσλ πνπ ζα πξνσζνχλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε, θαζψο απηφ ζα απνθέξεη θαιχηεξε πνηφηεηα δσήο πκπεξάζκαηα Απφ ηελ παξάζεζε φισλ ησλ πξνεγνπκέλσλ θαίλεηαη φηη ην πξφβιεκα ηεο δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ, έρεη απαζρνιήζεη ηηο ηξεηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ηα αλαπηπγκέλα θξάηε κε δηάθνξεο ζπληζηψζεο. Πξψηε απφ φιεο είλαη φηη θαζψο ηα θξάηε αλαπηχζζνληαη, παξάγνπλ νινέλα θαη κεγαιχηεξν φγθν απνβιήησλ, αθνχ απμάλεηαη ε θαηαλάισζε πξντφλησλ θαη παξάιιεια απμάλνληαη θαη νη πξψηεο χιεο νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε ζπζθεπαζία πξντφλησλ. Έηζη αξθεηέο απφ ηηο ζπζθεπαζίεο είλαη πιένλ κηαο ρξήζεο, ελψ επξεία είλαη ε ρξήζε ηνπ πιαζηηθνχ, ην νπνίν απνηειεί έλα πιηθφ κε ρακειφ 77

78 θφζηνο. Σα παξαπάλσ έρνπλ σο απνηέιεζκα λα απμάλεηαη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν ν φγθνο ησλ απνβιήησλ, ηα νπνία εθηφο ησλ άιισλ δηαθνξνπνηνχληαη σο πξνο ηε ζχλζεζή ηνπο. Άιιε κηα ζπληζηψζα ηνπ πξνβιήκαηνο ηεο δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ είλαη φηη πεξηνξίδνληαη νη ρψξνη δηνρέηεπζεο απηψλ, θαζψο νη ήδε πθηζηάκελνη ρψξνη δηάζεζεο έρνπλ θνξεζηεί θαη παξάιιεια δχζθνια δεκηνπξγνχληαη θαηλνχξγηνη ρψξνη δηάζεζεο, αθνχ νη πεξηζζφηεξνη θάηνηθνη αληηδξνχλ ζηελ ηδέα δεκηνπξγίαο ηέηνησλ ρψξσλ ζηελ πεξηνρή ηνπο. Δπίζεο εμαηξεηηθά ζεκαληηθή πηπρή ηνπ πξνβιήκαηνο είλαη φηη ε κέρξη ηψξα εθαξκνδφκελε κέζνδνο δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ, δειαδή ε δηνρέηεπζή ηνπο ζε ρψξνπο ηαθήο ζπκβάιιεη ζηε δεκηνπξγία πεξηβαιινληηθήο ξχπαλζεο θαη παξάιιεια ζηε δεκηνπξγία πξνβιεκάησλ ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. Σα παξαπάλσ ηζρχνπλ θαζψο κεγάινη φγθνη απνξξηκκάησλ δηαηίζεληαη ζε αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο, κε απνηέιεζκα ηε ξχπαλζε ηνπ εδάθνπο, ηνπ ππφγεηνπ πδξνθφξνπ νξίδνληα, αιιά θαη ηεο αηκφζθαηξαο. Δπίζεο ην ίδην ζπκβαίλεη θαη γηα ηε δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ ζε ΥΤΣΑ, νη νπνίνη δελ ηεξνχλ ηηο απαξαίηεηεο πξνδηαγξαθέο. Σέινο είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ φηη εμαηηίαο ηεο αιιαγήο ησλ θαηαλαισηηθψλ ζπλεζεηψλ έρνπλ απμεζεί ηα απνξξίκκαηα, ηα νπνία πεξηέρνπλ επηθίλδπλεο ηνμηθέο νπζίεο, βιαπηηθέο γηα ην πεξηβάιινλ θαη ηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. Γηα παξάδεηγκα εμαηηίαο ηεο αχμεζεο ηεο θαηαλάισζεο ησλ ειεθηξνληθψλ ζπζθεπψλ ή ησλ θνξεηψλ ζηειψλ, έρνπλ απμεζεί θαη ηα αληίζηνηρα απφβιεηα, ηα νπνία δελ ζα πξέπεη λα δηαηίζεληαη καδί κε ηα ππφινηπα απφβιεηα, αιιά ρξήδνπλ εηδηθήο κεηαρείξηζεο. ια ηα παξαπάλσ δεδνκέλα έρνπλ πξνθαιέζεη ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο κεγάιε αλεζπρία ηφζν ζε πεξηβαιινληνιφγνπο, φζν θαη ζηηο θπβεξλήζεηο θαη ηνπο πνιίηεο ησλ πξνεγκέλσλ θξαηψλ. Ζ αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο δηαθνξνπνηήζεθε γηα πνηθίινπο ιφγνπο, κε απνηέιεζκα άιια θξάηε λα αληηκεησπίδνπλ ζήκεξα ηθαλνπνηεηηθά ην πξφβιεκα θαη άιια φρη. Ζ ρψξα καο αλήθεη ζηελ θαηεγνξία ησλ θξαηψλ, ηα νπνία δε ρεηξίδνληαη ηθαλνπνηεηηθά ην πξφβιεκα, θαζψο κφιηο πξφζθαηα μεθίλεζαλ νξηζκέλεο νξγαλσκέλεο πξνζπάζεηεο γηα ηελ αληηκεηψπηζή ηνπ. Χο πξνο ηε κε ηθαλνπνηεηηθή αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο ζπλέβαιιαλ δηάθνξνη παξάγνληεο. Καηαξρήλ φηαλ ζηηο ππφινηπεο πξνεγκέλεο Δπξσπατθέο ρψξεο ε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ πξνθαινχζε έληνλεο αλεζπρίεο θαη αληηδξάζεηο απφ νηθνινγηθά θηλήκαηα θαη πνιίηεο, δε ζπλέβε ην ίδην θαη ζηελ Διιάδα. Έηζη ζε δηάθνξεο επξσπατθέο ρψξεο 78

79 φπσο ζηε Γεξκαλία ή ζηελ Οιιαλδία απφ ηε δεθαεηία ηνπ 1980, δεκηνπξγήζεθαλ έληνλεο αληηδξάζεηο γηα ην ζέκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ, νξγαλψζεθαλ δηαδειψζεηο απφ πνιίηεο θαη νηθνινγηθά θηλήκαηα ελαληίνλ ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ΥΤΣΑ θαη ησλ ρψξσλ θαχζεο ησλ απνβιήησλ θαη ε δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ απνηέιεζε αληηθείκελν κειέηεο επηζηεκφλσλ, ζπλεδξίσλ θιπ. ηε ρψξα καο αληίζεηα, δελ αλαπηχρζεθε πνηέ νηθνινγηθφ θίλεκα νχηε θακία αμηνζεκείσηε θηλεηνπνίεζε ησλ πνιηηψλ πξνθεηκέλνπ λα δηεθδηθήζνπλ κηα θαιχηεξε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ. Δπηπιένλ ε ηειεπηαία δελ απνηέιεζε πνηέ πξνηεξαηφηεηα ηεο Πνιηηείαο, ε νπνία ζρεδφλ πάληα αληηδξνχζε εθ ησλ πζηέξσλ ζην πξφβιεκα ησλ απνξξηκκάησλ θαη φρη πξηλ απηφ δεκηνπξγεζεί. Παξάιιεια ν θχξηνο πξνβιεκαηηζκφο ήηαλ αλέθαζελ ε εμεχξεζε ρψξνπ ηαθήο γηα ηα απνξξίκκαηα θαη φρη ε κείσζή ηνπο. Ζ ειιεληθή δηνίθεζε γεληθφηεξα επηδεηθλχεη ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο έιιεηςε πεξηβαιινληηθήο επαηζζεζίαο. Απηφ ζπκβαίλεη κεηαμχ άιισλ θαη εμαηηίαο ηνπ γεγνλφηνο φηη ην ΤΠΔΥΧΓΔ, πνπ είλαη αξκφδην γηα ην πεξηβαιινληηθφ ζρεδηαζκφ, έδηλε αλέθαζελ έκθαζε ζηνλ ηνκέα ησλ δεκνζίσλ έξγσλ θαη φρη ζην Πεξηβάιινλ. Απφ ηελ άιιε νη Γήκνη δελ αληηκεηψπηζαλ ην ζέκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ βάζεη ελφο καθξνρξφληνπ εζληθνχ ζρεδίνπ πνπ έρεη εθπνλήζεη ε Κπβέξλεζε, αιιά εληειψο κεκνλσκέλα πξνζπαζψληαο λα απαιιαγνχλ απφ ην πξφβιεκα ηεο εμεχξεζεο ρψξνπ δηάζεζεο ησλ απνξξηκκάησλ είηε κεηαβηβάδνληαο ην πξφβιεκα ζε άιινπο δήκνπο, είηε δεκηνπξγψληαο αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο αδηαθνξψληαο γηα ηηο ζπλέπεηεο ζην Πεξηβάιινλ θαη ηελ αλζξψπηλε πγεία. Ζ ρψξα καο έπξεπε λα θηάζεη ζε έλα αδηέμνδν ζρεηηθά κε ην ζέκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ πξνθεηκέλνπ λα αζρνιεζεί ζνβαξά κε ην ζέκα. Πξάγκαηη ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε ζηελ Διιάδα πεξηγξάθεη ην αδηέμνδν ζην νπνίν έρεη βξεζεί. Οη ήδε ππάξρνληεο ΥΤΣΑ έρνπλ θνξεζηεί, ππάξρνπλ εμαηξεηηθέο δπζθνιίεο αλεχξεζεο θαηλνχξγησλ ρψξσλ γηα θαηαζθεπή ΥΤΣΑ θαη φιεο νη αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο ζα πξέπεη λα θιείζνπλ ζχκθσλα κε Δπξσπατθή επηηαγή έσο ην Ζ Δπξσπατθή Έλσζε έρεη αληηιεθζεί ην πξφβιεκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ εδψ θαη αξθεηά ρξφληα θαη έρεη πξνβεί ζηελ έθδνζε Οδεγηψλ πξνθεηκέλνπ λα θαηεπζχλεη ηα κέιε ηεο πξνο κηα βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ. Ζ ρψξα καο πξνθεηκέλνπ λα ελαξκνληζηεί κε ηηο παξαπάλσ Οδεγίεο πηνζέηεζε απφ ην 2001 έλα ζχγρξνλν ζεζκηθφ πιαίζην πνπ αθνξά ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πιηθψλ. Σν παξαπάλσ λνκνζεηηθφ πιαίζην, ην νπνίν απαξηίδεηαη απφ ην Νφκν 2939/2001 θαη ηα 79

80 ΠΓ πνπ αθνξνχλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε νξηζκέλσλ θαηεγνξηψλ πιηθψλ, θξίλεηαη επαξθέο σο πξνο ηε κεηαθνξά ησλ ππνρξεψζεσλ πνπ απνξξένπλ απφ ηηο Κνηλνηηθέο Οδεγίεο. Χζηφζν παξά ηελ χπαξμε ηνπ παξαπάλσ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ, δελ έρεη πξαγκαηνπνηεζεί νπζηαζηηθή κείσζε ησλ απνβιήησλ, ζπλεπψο ε εθαξκνγή ησλ παξαπάλσ ξπζκίζεσλ δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθή θαη άξα δελ έρεη αθφκα επηηεπρζεί ν ζθνπφο ησλ παξαπάλσ ξπζκίζεσλ. πλνπηηθά νη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο ζπκβαίλεη απηφ είλαη ε απνπζία καθξνρξφληνπ ζρεδηαζκνχ γηα ηελ δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, ν νπνίνο ζα ζπκπεξηιακβάλεη δηάθνξεο παξακέηξνπο φπσο ηελ θαιχηεξε νξγάλσζε ησλ πξνγξακκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, ηελ πξφβιεςε απφ ηε δηνίθεζε γηα κεγαιχηεξν έιεγρν θαη ηελ επηβνιή πξνζηίκσλ ζηνπο παξαλνκνχληεο, ηελ παξνρή θαιχηεξεο ελεκέξσζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ησλ πνιηηψλ. Αλαθνξηθά κε ηα πζηήκαηα Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο, πνπ πξνβιέπνληαη απφ ην λνκνζεηηθφ πιαίζην, έρνπλ ήδε ζπζηαζεί θαη αλαιάβεη δξάζε κε άιινηε θαιχηεξα θαη άιινηε ρεηξφηεξα απνηειέζκαηα. Παξαθάησ παξαηίζεληαη νξηζκέλα ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ επηκέξνπο πιηθψλ. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο πξαγκαηνπνηείηαη αξθεηά ζπζηεκαηηθά θαη κε αμηφινγα απνηειέζκαηα. Χζηφζν ε αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ αλαθχθισζεο ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο νθείιεηαη θπξίσο ζηελ ππνρξεσηηθή ζπκκεηνρή ησλ επηρεηξήζεσλ θαη φρη ηφζν πνιχ ζηα πξνγξάκκαηα πνπ εθαξκφδνληαη απφ Γήκνπο, ηα νπνία ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο ππνιεηηνπξγνχλ. Απηφ ζπκβαίλεη είηε δηφηη απνπζηάδεη ε ελεκέξσζε ησλ δεκνηψλ ζρεηηθά κε ηα εθαξκνδφκελα πξνγξάκκαηα, κε απνηέιεζκα απηνί λα απνξξίπηνπλ θνηλά ζθνππίδηα ζε θάδνπο αλαθχθισζεο, είηε εμαηηίαο ειιηπνχο νξγάλσζεο ηεο ζπιινγήο ησλ απνξξηκκάησλ απφ ηνπο θάδνπο αλαθχθισζεο, νη νπνίνη δελ αδεηάδνληαη ηαθηηθά, δελ ηνπνζεηνχληαη ζε αξθεηά ζεκεία θ.α. Καιχηεξα απνηειέζκαηα ζα ππήξραλ αλ εμαζθαιίδνληαλ κεγαιχηεξε ζπκκεηνρή απφ ηνπο δήκνπο, θαιχηεξε νξγάλσζε ησλ πξνγξακκάησλ θαη θαηάιιειε ελεκέξσζε ησλ δεκνηψλ, θαζψο έρεη απνδεηρζεί φηη εθφζνλ πξνεγεζεί θαηάιιειε ελεκέξσζε ησλ πνιηηψλ, απηνί είλαη αξθεηά πξφζπκνη λα ζπκκεηάζρνπλ. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ θνξεηψλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ ιεηηνπξγεί ζρεηηθά ηθαλνπνηεηηθά, θαζψο πξνσζείηαη ζπζηεκαηηθά, γηα παξάδεηγκα κέζσ ηεο δηαθήκηζεο ζηα Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο, αιιά θαη κε ηελ ηνπνζέηεζε νινέλα θαη πεξηζζφηεξσλ θάδσλ ζπιινγήο ησλ παξαπάλσ πιηθψλ. Οη θάδνη απηνί έρνπλ ήδε 80

81 ηνπνζεηεζεί ζε αξθεηά εκπνξηθά θαηαζηήκαηα, ζε ζρνιεία, ζε ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο θαη ζε αιπζίδεο ζνχπεξ κάξθεη, κε απνηέιεζκα λα εμαζθαιίδεηαη εχθνιε πξφζβαζε ζε απηνχο απφ ηνπο πνιίηεο. Σέινο ζηνπο παξαπάλσ θάδνπο ζπιιέγνληαη νη κπαηαξίεο θαη ζηέιλνληαη γηα αλαθχθισζε ζην εμσηεξηθφ. Απφ ηελ άιιε, δελ είλαη ηφζν ηθαλνπνηεηηθή ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ΑΖΖΔ, θαζψο δελ εθαξκφδεηαη φπσο ζα έπξεπε ε λνκνζεζία θαη επηθξαηεί αδηαθνξία ηεο Πνιηηείαο θαη έιιεηςε ελεκέξσζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ησλ πνιηηψλ, νη νπνίνη πνιιέο θνξέο αγλννχλ ηελ δπλαηφηεηα αλαθχθισζεο ησλ παξαπάλσ ζπζθεπψλ. χκθσλα κε ηελ Δπξσπατθή Οδεγία ζα έπξεπε έσο ηηο 13/8/05 ηα Κξάηε-Μέιε λα εμαζθαιίδνπλ ηε δηαζεζηκφηεηα ζπζηεκάησλ ζπιινγήο θαη νη παξαγσγνί ΖΖΔ λα θξνληίδνπλ γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο ζπιινγήο, ηεο επεμεξγαζίαο, ηεο αλάθηεζεο θαη ηεο πεξηβαιινληηθψο αζθαινχο δηάζεζεο. Ζ εμαζθάιηζε ησλ πζηεκάησλ ζπιινγήο ζεκαίλεη φηη νη θαηαλαισηέο ζα έπξεπε λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα παξαδίδνπλ ην παιαηφ ειεθηξηθφ ή ειεθηξνληθφ ηνπο πιηθφ ζε βάζε 1:1 θαηά ηελ αγνξά λένπ πξντφληνο. Δπηπιένλ, ζα έπξεπε λα ππάξρνπλ ζεκεία ζπιινγήο, ζχκθσλα κε ηελ πξνζβαζηκφηεηα θαη ππθλφηεηα ηνπ πιεζπζκνχ, φπνπ θαζέλαο πνπ έρεη ζηελ θαηνρή ην ΑΖΖΔ θαζψο θαη νη δηαλνκείο ζα κπνξνχλ λα ηα επηζηξέθνπλ δσξεάλ. κσο νη θαηαλαισηέο αγλννχλ ηελ παξαπάλσ ππνρξέσζε ησλ εηαηξεηψλ, νη νπνίεο δε θξνληίδνπλ λα ηνπο ελεκεξψζνπλ, δηφηη δελ έρνπλ ηηο θαηάιιειεο ππνδνκέο γηα ηελ ππνδνρή θαη πξνψζεζε ζε αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ. Δπηπιένλ νη πεξηζζφηεξνη Γήκνη αδηαθνξνχλ ζηελ ππνρξέσζε δεκηνπξγίαο ζεκείσλ ζπιινγήο ΑΖΖΔ, κε απνηέιεζκα ε δπζθνιία πξφζβαζεο ζε απηά απφ ηνπο πνιίηεο λα ηνπο απνηξέπεη απφ ηελ αλαθχθισζή. πλεπψο πξνθεηκέλνπ λα πξνσζεζεί ε ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ παξαπάλσ πιηθψλ, ζα πξέπεη ε Πνιηηεία λα ιάβεη πην δξαζηηθά κέηξα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο λνκνζεζίαο. Αλαθνξηθά κε ηα ΟΣΚΕ έρνπλ δεκηνπξγεζεί φιεο νη πξνυπνζέζεηο γηα λα ιεηηνπξγήζεη απνηειεζκαηηθά ε ελαιιαθηηθή ηνπο δηαρείξηζε ζην άκεζν κέιινλ. Απηφ ζπκβαίλεη θαζψο νινέλα θαη πεξηζζφηεξεο αδεηνδνηεκέλεο εγθαηαζηάζεηο ζα ππάξρνπλ ζηηο νπνίεο ζα ζπιιέγνληαη ηα παιαηά νρήκαηα πξνθεηκέλνπ λα ζηαινχλ γηα αλαθχθισζε. Χζηφζν ε δηνίθεζε ζα πξέπεη λα κεξηκλήζεη γηα ηελ επίιπζε δηάθνξσλ πξνβιεκάησλ. Πξψηνλ ζα πξέπεη λα επηβάιινληαη ηζρπξά πξφζηηκα ζε παξάλνκεο κάληξεο νη νπνίεο δέρνληαη παξάλνκα παιαηά νρήκαηα, θαζψο θαη ζηνπο ηδηνθηήηεο ησλ νρεκάησλ νη νπνίνη ηα δηνρεηεχνπλ εθεί. Δπίζεο πξφζηηκα ζα πξέπεη λα επηβάιινληαη 81

82 θαη ζηνπο ηδηνθηήηεο νη νπνίνη εγθαηαιείπνπλ ηα νρήκαηά ηνπο αλεμέιεγθηα ζην δξφκν, εθκεηαιιεπφκελνη ηε λνκνζεηηθή ξχζκηζε γηα ηελ «πξνζσξηλή αθηλεηνπνίεζε». Δπηπιένλ ην Τπνπξγείν Μεηαθνξψλ ζα πξέπεη λα εληείλεη ηνπο ειέγρνπο ζρεηηθά κε ηα αθηλεηνπνηεκέλα νρήκαηα πνπ ελψ έρνπλ απνηαμηλνκεζεί, παξακέλνπλ εγθαηαιειεηκκέλα ζηνπο δξφκνπο. Ζ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ειαζηηθψλ πξαγκαηνπνηείηαη ζε ηθαλνπνηεηηθφ επίπεδν, φπσο θαη ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ. ρεηηθά κε ηα ηειεπηαία ε δηνίθεζε ζα πξέπεη λα ιάβεη νξηζκέλα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα απνηξέπεηαη ε παξάλνκε δηαθίλεζή ηνπο, πξνθεηκέλνπ απηά λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο θαχζηκα. πλεπψο ζα πξέπεη λα επηβάιινληαη ηζρπξά πξφζηηκα ζε απηνχο πνπ εκπιέθνληαη ζηελ παξάλνκε δηαθίλεζε ησλ ιηπαληηθψλ ειαίσλ. Ζ κε ηθαλνπνηεηηθή απφδνζε νξηζκέλσλ ζπζηεκάησλ νθείιεηαη ζε δηάθνξνπο ιφγνπο φπσο ζηελ αζπλέπεηα ησλ δηαρεηξηζηψλ ησλ ελ ιφγσ πιηθψλ, ζηελ άγλνηα θαη ελίνηε αδηαθνξία ησλ πνιηηψλ, αιιά θπξίσο ζηελ αζπλέπεηα ηεο Πνιηηείαο σο πξνο ηε ιήςε κέηξσλ πνπ πξνσζνχλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε. Έηζη ελψ ζηηο πξνεγκέλεο επξσπατθέο ρψξεο έρνπλ ήδε ζεζκνζεηεζεί κέηξα θαη έρνπλ εθαξκνζηεί πξνγξάκκαηα γηα ηε κείσζε ησλ απνβιήησλ, ε Διιάδα πζηεξεί αξθεηά σο πξνο ηε ιήςε αληίζηνηρσλ πξσηνβνπιηψλ. Σα θπξηφηεξα απφ ηα κέηξα ηα νπνία έρνπλ ιεθζεί ζηηο παξαπάλσ ρψξεο θαη ζα πξέπεη λα πηνζεηεζνχλ θαη απφ ηε ρψξα καο είλαη θαηαξράο έλαο καθξνρξφληνο ζρεδηαζκφο ελφο νινθιεξσκέλνπ πξνγξάκκαηνο γηα ηε κείσζε ησλ απνβιήησλ, ν νπνίνο ζα επηδηψθεη θαηά ζεηξά πξνηεξαηφηεηαο ηε κείσζε ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλαθχθισζε θαη σο έζραηε ιχζε ηελ θαχζε ησλ απνξξηκκάησλ γηα παξαγσγή ελέξγεηαο θαη ηέινο ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή. Χο πξνο ηελ θαηάξηηζε ηνπ παξαπάλσ ζρεδίνπ ε ρψξα καο ζα κπνξνχζε λα παξαδεηγκαηηζηεί απφ ρψξεο πνπ απνηεινχλ ππφδεηγκα ζηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ θαη ζπλεπψο λα πηνζεηήζνπλ παξφκνηεο κεζφδνπο θαη εξγαιεία εθαξκνζκέλα ζηα ειιεληθά δεδνκέλα. Άξα ζα πξέπεη λα εθαξκνζηνχλ θαη ζηε ρψξα καο νξηζκέλα νηθνλνκηθά εξγαιεία κε ζηφρν ηελ παξνρή θηλήηξσλ θαη αληηθηλήηξσλ ζηα λνηθνθπξηά, ζηηο επηρεηξήζεηο θαη ηηο βηνκεραλίεο γηα αλάιεςε δξάζεσλ πνπ ζα πξνσζνχλ ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε πιηθψλ. 82

83 Αθφκα ε Πνιηηεία ζα πξέπεη λα δψζεη ηδηαίηεξε έκθαζε ζηελ παξνρή ελεκέξσζεο θαη εθπαίδεπζεο κέζσ πξνγξακκάησλ ζηνπο πνιίηεο πξνθεηκέλνπ λα αληηιεθζνχλ ηε ζεκαζία ηνπ πξνβιήκαηνο θαη αληίζηνηρα ην πφζν ζεκαληηθή είλαη ε πηνζέηεζε κηαο λννηξνπίαο πνπ ζα πξνσζεί ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ πιηθψλ. Ζ ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ζηα πξνγξάκκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο έρεη εμαηξεηηθή ζεκαζία γηα ηελ επηηπρία ηνπο. Δπίζεο νη πνιίηεο ζα κπνξνχζαλ λα παίμνπλ θαζνξηζηηθφ ξφιν σο θνξείο άζθεζεο πίεζεο ζηελ ηνπηθή θαη θεληξηθή δηνίθεζε πξνθεηκέλνπ λα ιάβνπλ ηα θαηάιιεια κέηξα γηα ηελ εμαζθάιηζε ζε απηνχο ελφο θαιχηεξνπ επηπέδνπ δσήο. Γεγνλφο είλαη φηη ζηελ Διιάδα δελ έρεη εκθαληζηεί έλα ηζρπξφ νηθνινγηθφ θίλεκα θαη αληίζηνηρα απνπζηάδεη έλα ηέηνην θφκκα ζην θνηλνβνχιην σο απνηέιεζκα δηεθδηθήζεσλ ησλ πνιηηψλ. πλεπψο νη πνιίηεο ζα πξέπεη λα θηλεηνπνηεζνχλ θαη λα πξνβάιινπλ ηηο δηεθδηθήζεηο ζρεηηθά κε ηελ Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο θαη ηελ εμαζθάιηζε θαιχηεξνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ. Σέινο είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ λα γίλεη αληηιεπηή ε ζεκαζία ηεο εμνηθνλφκεζεο πξψησλ πιψλ θη αληίζηνηρα ηεο κείσζεο ησλ απνβιήησλ ηφζν γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, αιιά θαη γηα ηελ πξνζηαζία ηεο αλζξψπηλεο πγείαο θαη ζπλαθφινπζα γηα ηελ εμαζθάιηζε ελφο θαιχηεξνπ επίπεδνπ δσήο γηα φινπο. 83

84 Βηβιηνγξαθία: 1. ση. Κ. Καξβνχλεο, Γηαρείξηζε ηνπ Πεξηβάιινληνο, εθδφζεηο Α.ηακνχιεο, Αζήλα-Πεηξαηάο Ν. Μνπζηφπνπινο: Αλαθχθισζε, εθδφζεηο Γίαπινο, Θεζζαινλίθε Α.Αλδξεαδάθεο, Α.Παπατξεο, Η.νπθιήο, Κ.νπθιήο : ρεδηαζκφο έξγσλ Τπνδνκήο θαη Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο, Σφκνο Β- Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ, Δηδηθά Έξγα, Αζθάιεηα, Διιεληθφ Αλνηθηφ Παλεπηζηήκην, Πάηξα Ν.Κ.Υιέπαο, Δ.Μέξηδηνπ: Οδεγφο ηνπ πνιίηε γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, εθδφζεηο Παπαδήζε. 5. Ησάλλεο. Κ. Καξάθσζηαο, Πεξηβάιινλ &Γίθαην, Γίθαην Γηαρείξηζεο θαη Πξνζηαζίαο ησλ Πεξηβαιινληηθψλ Αγαζψλ, Β έθδνζε Αλη.Ν.άθθνπια, Αζήλα-Κνκνηελή Θεκηζηνθιήο Λέθθαο-Πηινηηθφ έξγν Αλαθχθισζεο απφ ην βηβιίν κε ηίηιν: Σν Γηθαίσκα ζην Πεξηβάιινλ, Πξνζβνιέο θαη Πξνζηαζία ηνπ, Ίδξπκα Μαξαγθνπνχινπ γηα ηα δηθαηψκαηα ηνπ αλζξψπνπ, εθδφζεηο Αλη.Ν.άθθνπια, Αζήλα Υξήζηνο Ζ. Υαιαδηαο, Ο άλζξσπνο ζην Πεξηβάιινλ, εηδηθή εθδνηηθή, Αζήλα Μ. θνπξηνο, Κ.αββνγινπ, Α.Κνληνγηάλλε, Παγθνζκηνπνίεζε θαη Πεξηβάιινλ, άξζξν: Ζ Γηεζλήο Γηάζηαζε ησλ Οηθνλνκηθψλ Δξγαιείσλ Πεξηβαιινληηθήο Πνιηηηθήο, εθδφζεηο Διιεληθά Γξάκκαηα, Γηεπηζηεκνληθφ Ηλζηηηνχην Πεξηβαιινληηθψλ Δξεπλψλ, Αζήλα Γιπθεξία Π. ηνχηε, Δγρεηξίδην Γηθαίνπ Πεξηβάιινληνο, Γεκφζην Γίθαην θαη Πεξηβάιινλ, εθδφζεηο: Αλη.Ν. άθθνπια, ΑΘΉΝΑ-Κνκνηελή

85 Άξζξα: 1. εθεκεξίδα «Διεπζεξνηππία», 14/03/2006, άξζξν ηνπ Φίιε Κατηαηδή: Ζκέξα ηνπ θαηαλαισηή ή ηνπ θαηαλαισηηζκνχ. 2. εθεκεξίδα «Διεπζεξνηππία», 04/05/2006, άξζξν: Αλαθχθισζε κπαηαξηψλ 3. εηδηθή έθδνζε «Διεπζεξνηππίαο»: Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Αθή γηα ηηο κπαηαξίεο. 4. εηδηθή έθδνζε «Διεπζεξνηππίαο»: Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Ο εθηάιηεο ησλ παιαηψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ. 5. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 27/05/06, άξζξν: Παξάγνπκε» θάζε ρξφλν 5,5 εθαη. ηφλνπο κπάδσλ 6. εηδηθή έθδνζε ηεο εθεκεξίδαο «Σα Νέα» κε ηίηιν: Αλαθχθισζε, 21/06/2003, άξζξν: Τιηθά νηθνδνκψλ 7. εηδηθή έθδνζε «Διεπζεξνηππίαο»: Αλαθχθισζε, άββαην 20/5/06, άξζξν: Πψο μεθίλεζε ε αλαθχθισζε ζηελ Διιάδα. θαη άξζξν: Κνκκάηη ηεο θαζεκεξηλφηεηαο 8. εηδηθή έθδνζε ηεο εθεκεξίδαο «Σα Νέα» κε ηίηιν: Αλαθχθισζε, 21/06/2003, άξζξν: Δπξψπε- Πνηεο ρψξεο έρνπλ πξνσζήζεη κέηξα γηα ηελ αλάθηεζε πιηθψλ, άξζξν:τιηθά νηθνδνκψλ θαη άξζξν: Οξπθηέιαηα 9. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 14/5/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: Σα ζθνππίδηα θαζξέθηεο ηεο δσήο καο. 10. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 16/4/06, άξζξν ηεο Μαλίλαο Νηάλνπ κε ηίηιν: 30 ηφλνη ραξηί ή 575 δέλδξα. 11. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 29/1/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: Αλαθχθισζε γηα ηα απηνθίλεηα 12. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 17/3/06, άξζξν κε ηίηιν: Παξάλνκε δηαθίλεζε θαη πψιεζε ρξεζηκνπνηεκέλσλ νξπθηειαίσλ. 13. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 25/1/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: ηαζεξά έλα βήκα πίζσ ε ρψξα καο ζηελ αλαθχθισζε. 14. εθεκεξίδα «Διεπζεξνηππία», 27/6/06, άξζξν ηνπ Υξήζηνπ Μηραειίδε ζηε ζηήιε Πξφζσπα & πξνζσπεία. 15. εθεκεξίδα «Σν Βήκα», 19/6/05,άξζξν ηνπ Σάζνπ Καθαληάξε κε ηίηιν: Θεέ κνπ ηη λα θάλνπκε ηα ζθνππίδηα καο; 85

86 16. Δθεκεξίδα «Σα Νέα», 15/5/06, άξζξν ηεο Μαξίαο Νηαιηάλε κε ηίηιν: Αθξηβά κνπ ζθνππίδηα. ηελ επηθαηξφηεηα κέζνδνη φπνπ ν θαζέλαο πιεξψλεη αλάινγα κε ηα απνξξίκκαηα πνπ παξάγεη. 17. εθεκεξίδα «Σν Βήκα», 4/5/03,άξζξν ηεο Παλαγηψηαο Μπηηζηθα κε ηίηιν: ηαλ νη άιινη βάδνπλ «ηζηπάθηα» ζηνπο ζθνππηδνηελεθέδεο εκείο δεηνχκε απέξαληεο ρσκαηεξέο 18. εηδηθή έθδνζε «Διεπζεξνηππίαο», κε ηίηιν: Αλαθχθισζε, άββαην,20/5/06, άξζξν κε ηίηιν: «Σν πξψην πξάζηλν Παλεπηζηήκην». 19. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 8/1/06, άξζξν ηεο Έθεο Υαηδεησαλλίδνπ κε ηίηιν:ηελ ηειηθή επζεία ε αλαθχθισζε...,ο Γήκνο Αζελαίσλ ζα αλαζέζεη ηε δεκηνπξγία ππνδνκήο ζε εηαηξείεο. 20. εθεκεξίδα «Διεπζεξνηππία», 4/10/05, άξζξν ηεο Υαξάο Σδαλαβάξα κε ηίηιν: Αλαθχθισζε εκεησηφλ, Καλέλα θίλεηξν ζε πνιίηεο, δήκνπο 21. εθεκεξίδα «Διεπζεξνηππία», 6/7/06, άξζξν ηεο Υαξάο Σδαλαβάξα κε ηίηιν: Οη ΥΤΣΑ ηεο ππνκνλήο 22. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 30/4/06, άξζξν κε ηίηιν:φήθν ζε δεκάξρνπο κε νηθνινγηθφ έξγν, Ο επίηξνπνο Πεξηβάιινληνο, ηαχξνο Γήκαο, πξνηξέπεη ζε ππεξθνκκαηηθή ζπλελλφεζε γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ 23. εθεκεξίδα «Καζεκεξηλή», 25/1/06, άξζξν ηνπ Γηψξγνπ Λάιηνπ κε ηίηιν: ηαζεξά έλα βήκα πίζσ ε ρψξα καο ζηελ αλαθχθισζε - Aχμεζε πξνζηίκσλ γηα ηνπο κε εγγεγξακκέλνπο ζε θνξείο ην ΤΠΔΥΧΓΔ, αλαζεψξεζε λνκνζεζίαο ε E.E Δπηζηεκνληθά πεξηνδηθά 1. πεξηνδηθφ «Πεξηβάιινλ & Γίθαην» 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Γηψξγνο Παπαδεκεηξίνπ θαη Απφζηνινο Παπαθσλζηαληίλνπ «πιινγηθά ζπζηήκαηα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ». 2. πεξηνδηθφ «Πεξηβάιινλ & Γίθαην» 2/2004, ηεχρνο 28, άξζξν: Γεψξγηνο κπψθνο «Μνλάδεο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ -Τγεηνλνκηθή ηαθή απνβιήησλ». 3. πεξηνδηθφ «Πεξηβάιινλ & Γίθαην» 1/2005, ηεχρνο 31, άξζξν: Αηθαηεξίλε Καξάκπεια «πζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο νξηζκέλσλ απνβιήησλ». 86

87 4. πεξηνδηθφ «Πεξηβάιινλ & Γίθαην» 1/2004, ηεχρνο 27, άξζξν: Αληψληνο εθάθεο «Πξνο νινθιήξσζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε «άιισλ πξντφλησλ»». 5. πεξηνδηθφ «Πεξηβάιινλ & Γίθαην» 4/2005, ηεχρνο 34, άξζξν: Αζαλάζηνπ Βαιάηζνπ «Ζ Οδεγία 2000/53/ΔΚ γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο». 6. πεξηνδηθφ «θνππίδηα θαη Αλαθχθισζε», Ηαλνπάξηνο, Φεβξνπάξηνο, Μάξηηνο 2006, ηεχρνο 57, άξζξν κε ηίηιν: δήκνο Διεπζίλαο-δηαρείξηζε αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. 7. πεξηνδηθφ: «θνππίδηα θαη Αλαθχθισζε», Ηαλνπάξηνο, Φεβξνπάξηνο, Μάξηηνο 2006, ηεχρνο 57, άξζξν κε ηίηιν: θνππίδηα ψξα κεδέλ- Αο αλαιάβνπκε φινη ηηο επζχλεο καο. Αο αιιάμνπκε λννηξνπία, πξνηεξαηφηεηεο θαη πνιηηηθέο. Μειέηεο Πξνγξάκκαηα 1. Πεξηβάιινλ 2010, Σν κέιινλ καο, ε επηινγή καο. Έθην πξφγξακκα δξάζεο γηα ην Πεξηβάιινλ ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο. 2. Γ ΚΟΗΝΟΣΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΣΖΡΗΞΖ, 2H ΑΝΑΘΔΧΡΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ «ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ» , ΑΘΖΝΑ Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρέδην Αλάπηπμεο (ΔΑ), πεξηφδνπ , 2ν ΔΘΝΗΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΤΝΔΓΡΗΟ, Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο :Πεξηβάιινλ- Αεηθφξνο Αλάπηπμε, ΑΘΖΝΑ, ΓΔΚΔΜΒΡΗΟ Γειεκηράιε Δπαγγειηά, Φιεκεηάθε Μαξία, κεηαπηπρηαθφ ηκήκα ζπνπδψλ Οηθνλνκηθήο θαη Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο Παληείνπ Παλεπηζηεκίνπ, κάζεκα: Οηθνλνκηθή θαη Πνιηηηθή ηνπ Πεξηβάιινληνο, Ηνχιηνο Ννκνζεζία 1. Οδεγία 94/62/ΔΚ ηεο (EE L 365, ) 2. Οδεγία 1999/31/ΔΚ ηεο (EE L 182, ) 3. Οδεγία 2000/53/ΔΚ ηεο 18/ (EE L 269, ) 4. Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηεο (EE L 037, ) 5. Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηεο (EE L 37, ) 6. Οδεγία 2003/108/ΔΚ (ΔΔ L 345, ) 87

88 7. Καλνληζκφο (ΔΚ) 1980/2000 (ΔΔ L237 ηεο ) 8. Καλνληζκφο (ΔΚ) 761/2001 (ΔΔ L 114 ηεο ) 9. Ν 2939/2001, ΦΔΚ Α 179/ ΠΓ 82, ΦΔΚ Α 64/ ΠΓ 109, ΦΔΚ Α 75/ ΠΓ 115, ΦΔΚ Α 80/ ΠΓ 116, ΦΔΚ Α 81/ ΠΓ 117, ΦΔΚ Α 82/ ΚΤΑ50910/2727/2003 «Μέηξα θαη φξνη γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ. Δζληθφο θαη Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο» (ΦΔΚ Β 1909/ ) Ηζηόηνπνη mid=28 mid=28 mid=28 emid=28 emid=28 88

89 emid=28 nid=4&id=13&itemid=30 emid=45 emid= (ζπλεξγαζίεο κε ΟΣΑ θαη έξγα αλαθχθισζεο). Mpatarion/Anakiklosi_Mpatarion.htm - 63k

90 Παξαξηήκαηα 1. Οδεγία 94/62/ΔΚ ηεο 20ήο Γεθεκβξίνπ 1994 γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο 2. Οδεγία 1999/31/ΔΚ ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 26εο Απξηιίνπ 1999, πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνβιήησλ 3. Οδεγία 2000/53/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 18εο επηεκβξίνπ 2000 γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο. 4. Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003 ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ρξήζεο επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζε είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. 5. Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003, ζρεηηθά κε ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ) 6. Νόκνο 2939/2001 «πζθεπαζίεο θαη ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ - Ίδξπζε Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο». 90

91 ΟΓΗΓΙΑ 94/62/ΔΚ ΣΟΤ ΔΤΡΩΠΑΪΚΟΤ ΚΟΙΝΟΒΟΤΛΙΟΤ ΚΑΙ ΣΟΤ ΤΜΒΟΤΛΙΟΤ ηερ 20ήρ Γεκεμβπίος 1994 για ηιρ ζςζκεςαζίερ και ηα αποππίμμαηα ζςζκεςαζίαρ ΡΝ ΔΟΥΞΑΦΘΝ ΘΝΗΛΝΒΝΙΗΝ ΘΑΗ ΡΝ ΠΚΒΝΙΗΝ ΡΖΠ ΔΟΥΞΑΦΘΖΠ ΔΛΥΠΖΠ, Έρνληαο ππφςε: ηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Θνηλφηεηαο, θαη ηδίσο ην άξζξν 100 Α, ηελ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπήο (1), ηε γλψκε ηεο Νηθνλνκηθήο θαη Θνηλσληθήο Δπηηξνπήο (2), Απνθαζίδνληαο κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 189 Β ηεο ζπλζήθεο (3), Δθηηκψληαο: φηη ζα πξέπεη λα ελαξκνληζηνχλ ηα δηάθνξα εζληθά κέηξα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο πξνθεηκέλνπ, αθελφο, λα απνηξαπνχλ ή λα κεησζνχλ νη ζρεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ, επηηπγράλνληαο, θαη' απηφλ ηνλ ηξφπν, πςειφ επίπεδν πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, θαη, αθεηέξνπ, λα δηαζθαιηζηεί ε ιεηηνπξγία ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο θαη λα απνθεπρζνχλ εκπφδηα ζην εκπφξην θαζψο θαη ζηξεβιψζεηο θαη πεξηνξηζκνί ηνπ αληαγσληζκνχ εληφο ηεο Θνηλφηεηαο 7 φηη ν θαιχηεξνο ηξφπνο απνθπγήο ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ζπζθεπαζηψλ είλαη ε κείσζε ηνπ ζπλνιηθνχ φγθνπ ζπζθεπαζηψλ 7 φηη είλαη ζεκαληηθφ, γηα ηνπο ζηφρνπο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, λα ηεξείηαη, σο γεληθή αξρή, ην φηη ηα κέηξα πνπ ιακβάλνληαη ζε έλα θξάηνο κέινο γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο δελ ζα πξέπεη λα επεξεάδνπλ αξλεηηθά ηηο δπλαηφηεηεο άιισλ θξαηψλ κειψλ λα επηηχρνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο παξνχζαο νδεγίαο 7 φηη ν πεξηνξηζκφο ηνπ φγθνπ ησλ απνξξηκκάησλ απνηειεί πξνυπφζεζε γηα κηα ζηαζεξή θαη δηαξθή αλάπηπμε, ε νπνία κλεκνλεχεηαη ξεηά ζηε ζπλζήθε γηα ηελ Δπξσπατθή Έλσζε 7 φηη ε παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα θαιχπηεη φια ηα είδε ζπζθεπαζηψλ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά θαη φια ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο 7 φηη, σο εθ ηνχηνπ, ε νδεγία 85/339/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηνπλίνπ 1995 γηα ηηο ζπζθεπαζίεο πγξψλ ηξνθίκσλ (4) ζα πξέπεη λα θαηαξγεζεί 7 φηη ε ζπζθεπαζία έρεη δσηηθή θνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή απνζηνιή θαη, ζπλεπψο, ηα κέηξα πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα εθαξκφδνληαη ππφ ηελ επηθχιαμε άιισλ ζρεηηθψλ λνκνζεηηθψλ απαηηήζεσλ πνπ αθνξνχλ ηελ πνηφηεηα θαη ηε κεηαθνξά ζπζθεπαζηψλ ή ζπζθεπαζκέλσλ αγαζψλ 7 φηη, ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθή ζηξαηεγηθή γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ, ε νπνία πεξηιακβάλεηαη ζην ςήθηζκα ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 7εο Καΐνπ 1990 ζρεηηθά κε ηελ πνιηηηθή δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ (5) θαη ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 15εο Ηνπιίνπ 1977 πεξί ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ (6), ε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη, σο πξψηε πξνηεξαηφηεηα, ηελ πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο θαη, σο πεξαηηέξσ ζεκειηψδεηο αξρέο, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ζπζθεπαζηψλ, ηελ αλαθχθισζε θαη άιιεο κνξθέο αλάθηεζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο θαη, ζπλεπψο, ηε κείσζε ηεο ηειηθήο δηάζεζεο ησλ απνξξηκκάησλ απηψλ 7 φηη, ελ αλακνλή ησλ επηζηεκνληθψλ θαη ηερλνινγηθψλ απνηειεζκάησλ φζνλ αθνξά ηηο δηαδηθαζίεο αλάθηεζεο, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε αλαθχθισζε ζα πξέπεη λα επηιέγνληαη θαηά πξνηεξαηφηεηα, ιακβαλνκέλσλ ππφςε ησλ επηπηψζεψλ ηνπο ζην πεξηβάιινλ 7 φηη, πξνο ηνχην, απαηηείηαη ε δεκηνπξγία ζπζηεκάησλ ζηα θξάηε κέιε, ηα νπνία λα εμαζθαιίδνπλ ηελ επηζηξνθή ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ ή/θαη απνβιήησλ ζπζθεπαζηψλ 7 φηη νη αλαιχζεηο ηνπ θχθινπ δσήο πξέπεη λα πεξαησζνχλ ην ζπληνκφηεξν 91

92 δπλαηφλ πξνθεηκέλνπ λα δηθαηνινγήζνπλ ηε ζέζπηζε κηαο ζαθνχο ηεξάξρεζεο κεηαμχ ησλ επαλαρξεζηκνπνηεζίκσλ, ησλ αλαθπθισζίκσλ θαη ησλ αλαθηεζίκσλ ζπζθεπαζηψλ 7 φηη ε πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο πξέπεη λα πξαγκαηνπνηείηαη κε θαηάιιεια κέηξα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πξσηνβνπιηψλ πνπ ιακβάλνληαη εληφο ησλ θξαηψλ κειψλ, ζχκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο ηεο παξνχζαο νδεγίαο 7 φηη ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα ελζαξξχλνπλ ζπζηήκαηα επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπζθεπαζηψλ νη νπνίεο κπνξνχλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ θαηά ηξφπν αβιαβή γηα ην πεξηβάιινλ, ζχκθσλα κε ηε ζπλζήθε, πξνθεηκέλνπ λα επσθειεζνχλ απφ ηε ζπκβνιή ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο 7 φηη, απφ πεξηβαιινληηθή άπνςε, ε αλαθχθισζε ζα πξέπεη λα απνηειεί ζεκαληηθφ ηκήκα ηεο αλάθηεζεο, πξνθεηκέλνπ, ηδίσο, λα κεησζεί ε θαηαλάισζε ελέξγεηαο θαη πξσηνγελψλ πξψησλ πιψλ, θαζψο θαη ε ηειηθή δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ 7 φηη ε αλάθηεζε ελέξγεηαο είλαη απνηειεζκαηηθφ κέζν ηεο αλάθηεζεο απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο 7 φηη νη πνζνηηθνί ζηφρνη πνπ θαζνξίδνληαη ζηα θξάηε κέιε ζρεηηθά κε ηελ αλάθηεζε θαη ηελ αλαθχθισζε ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλνληαη κεηαμχ ζπγθεθξηκέλσλ νξίσλ, νχησο ψζηε λα ιακβάλνληαη ππφςε νη δηάθνξεο θαηαζηάζεηο ζηα θξάηε κέιε θαη λα απνθεχγεηαη ε δεκηνπξγία εκπνδίσλ ζην εκπφξην θαη ζηξεβιψζεσλ ηνπ αληαγσληζκνχ 7 φηη ζα πξέπεη λα θαζνξηζηεί κεζνπξφζεζκε πξνζεζκία γηα ηελ επίηεπμε ησλ πξναλαθεξφκελσλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ θαη καθξνπξφζεζκε πξνζεζκία γηα ηνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο νη νπνίνη ζα πξέπεη λα πξνζδηνξηζηνχλ ζε κεηαγελέζηεξν ζηάδην κε ζθνπφ απηνί νη πνζνηηθνί ζηφρνη λα επεθηαζνχλ νπζηαζηηθά, πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζνχλ απνηειέζκαηα ζε κεζνπξφζεζκε βάζε θαη λα δνζεί ζηνπο νηθνλνκηθνχο θνξείο, ζηνπο θαηαλαισηέο θαη ζηηο δεκφζηεο αξρέο ε αλαγθαία καθξνπξφζεζκε πξννπηηθή 7 φηη ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην ζα πξέπεη λα εμεηάζνπλ, βάζεη εθζέζεσλ ηεο Δπηηξνπήο, ηελ πξαθηηθή εκπεηξία πνπ έρεη επηηεπρζεί ζηα θξάηε κέιε θαηά ηελ επηδίσμε ησλ πξναλαθεξνκέλσλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ θαη ηα πνξίζκαηα ηεο επηζηεκνληθήο έξεπλαο θαη ησλ ηερληθψλ αμηνιφγεζεο, φπσο νη νηθνινγηθνί απνινγηζκνί 7 φηη, ζηα θξάηε κέιε ηα νπνία έρνπλ ή πξφθεηηαη λα θαηαξηίζνπλ πξνγξάκκαηα πνπ ζα ππεξβαίλνπλ απηά ηα φξηα ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ, ζα πξέπεη λα επηηξαπεί λα επηδηψμνπλ ηελ πινπνίεζε απηψλ ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ, γηα κηα πςεινχ επηπέδνπ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ππφ ηνλ φξν φηη ηα πξνγξάκκαηα απηά δελ ζα πξνθαινχλ ζηξεβιψζεηο ζηελ εζσηεξηθή αγνξά θαη δελ ζα παξεκπνδίδνπλ άιια θξάηε κέιε λα ζπκκνθσζνχλ πξνο ηελ παξνχζα νδεγία 7 φηη ε Δπηηξνπή ζα πξέπεη λα επηβεβαηψζεη ηα κέηξα απηά απφ θαηάιιειε δηαπίζησζε 7 φηη, απφ ηελ άιιε πιεπξά, ζε νξηζκέλα θξάηε κέιε, ιφγσ ησλ εηδηθψλ ζπλζεθψλ ηνπο, κπνξεί λα επηηξαπεί λα πηνζεηήζνπλ ρακειφηεξνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο, ππφ ηνλ φξν φηη επηηπγράλνπλ έλα ειάρηζην πνζνηηθφ ζηφρν αλάθηεζεο εληφο ηεο ηαρζείζαο πξνζεζκίαο θαη ηνπο γεληθνχο πνζνηηθνχο ζηφρνπο ζε κεγαιχηεξε πξνζεζκία 7 φηη ε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο απαηηεί ηε ζέζπηζε απφ ηα θξάηε κέιε ζπζηεκάησλ επηζηξνθήο, ζπιινγήο θαη αλάθηεζεο 7 φηη ηα ζπζηήκαηα απηά πξέπεη λα είλαη αλνηθηά γηα ζπκκεηνρή φισλ ησλ ελδηαθεξνκέλσλ κεξψλ θαη λα έρνπλ ζρεδηαζηεί θαηά ηξφπνλ ψζηε λα απνθεχγεηαη ε δηάθξηζε ζε βάξνο ησλ εηζαγνκέλσλ πξντφλησλ θαζψο θαη εκπφδηα ζην εκπφξην ή ζηξεβιψζεηο ηνπ αληαγσληζκνχ θαη λα δηαζθαιίδεηαη ε βέιηηζηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζηψλ, ζχκθσλα κε ηε ζπλζήθε 7 φηη ην ζέκα ηεο ζήκαλζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ ζε θνηλνηηθή βάζε απαηηεί πεξαηηέξσ κειέηε, αιιά ζα πξέπεη λα απνθαζηζηεί απφ ηελ Θνηλφηεηα ζην εγγχο κέιινλ 7 φηη, πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί ζην ειάρηζην ε επίπησζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ζην πεξηβάιινλ θαη πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζνχλ εκπφδηα ζην εκπφξην θαη ζηξέβισζε ηνπ αληαγσληζκνχ, είλαη επίζεο αλαγθαίν λα θαζνξηζηνχλ νη βαζηθέο απαηηήζεηο ζε ζρέζε κε ηε ζχλζεζε θαη ηελ επαλαρξεζηκνπνηήζηκε θαη αλαθηήζηκε θχζε ησλ ζπζθεπαζηψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο αλαθπθιψζηκεο 7 φηη ρξεηάδεηαη λα πεξηνξηζζεί ζηηο ζπζθεπαζίεο ε παξνπζία βιαβεξψλ κεηάιισλ θαη άιισλ νπζηψλ, ιακβαλνκέλσλ ππφςε ησλ επηπηψζεψλ ηνπο ζην πεξηβάιινλ θαη ηδίσο ζε ζρέζε κε ηελ πηζαλή ηνπο παξνπζία ζηηο εθπνκπέο ή ηηο θφλεηο φηαλ νη ζπζθεπαζίεο απνηεθξψλνληαη ή ζηα ππφινηπα πιχζεο θαηά ηε δηάζεζε 7 φηη είλαη αλαγθαίν, σο πξψην βήκα, γηα ηε κείσζε ηεο ηνμηθφηεηαο ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζηψλ, λα εκπνδηζζεί ε πξνζζήθε ησλ βαξέσλ θαη βιαβεξψλ απηψλ κεηάιισλ ζηηο ζπζθεπαζίεο ή λα ειέγρεηαη φηη δελ ππάξρεη δηνρέηεπζε ησλ ζηνηρείσλ απηψλ ζην πεξηβάιινλ, πξνβιέπνληαο ηηο δένπζεο παξεθθιίζεηο ηηο νπνίεο, ζε ηδηαίδνπζεο πεξηπηψζεηο, 92

93 πξέπεη λα θαζνξίδεη ε Δπηηξνπή ζηα πιαίζηα κηαο δηαδηθαζίαο επηηξνπήο 7 φηη, πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί έλα πςειφ επίπεδν αλαθχθισζεο θαη λα απνθεπρζνχλ πξνβιήκαηα πγείαο θαη αζθαιείαο γηα ηνπο εξγαδνκέλνπο ζηε ζπιινγή θαη ηνλ ρεηξηζκφ ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζηψλ, είλαη ζεκειηψδνπο ζεκαζίαο λα δηαρσξίδνληαη ηα απνξξίκκαηα απηά ζηελ πεγή 7 φηη νη απαηηήζεηο γηα ηελ θαηαζθεπή ησλ ζπζθεπαζηψλ δελ ζα πξέπεη λα εθαξκφδνληαη ζηηο ζπζθεπαζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πξντφλ πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία ζέζπηζεο ηεο παξνχζαο νδεγίαο 7 φηη ζα πξέπεη επίζεο λα πξνβιεθζεί κεηαβαηηθή πεξίνδνο γηα ηελ εκπνξία ζπζθεπαζηψλ 7 φηη ην ρξνλνδηάγξακκα εθαξκνγήο ησλ δηαηάμεσλ γηα ηε δηάζεζε ζηελ αγνξά ζπζθεπαζηψλ πνπ αληαπνθξίλνληαη ζε φιεο ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο ζα πξέπεη λα ιάβεη ππφςε ην γεγνλφο φηη ηα επξσπατθά πξφηππα πξνεηνηκάδνληαη απφ ην αξκφδην φξγαλν ηππνπνίεζεο 7 φηη, σζηφζν, πξέπεη λα εθαξκνζηνχλ ακέζσο νη δηαηάμεηο γηα ηα κέζα απφδεημεο ηεο πηζηφηεηαο ησλ εζληθψλ πξνηχπσλ 7 φηη ζα πξέπεη λα πξνσζεζεί ε θαηάξηηζε επξσπατθψλ πξνηχπσλ φζνλ αθνξά ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο θαη άιια ζρεηηθά ζέκαηα 7 φηη ηα κέηξα πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία πξνυπνζέηνπλ ηελ αλάπηπμε ηθαλνηήησλ γηα αλάθηεζε θαη αλαθχθισζε θαη ηελ χπαξμε δηεμφδσλ ζηελ αγνξά γηα ηα αλαθπθισκέλα πιηθά ζπζθεπαζηψλ 7 φηη ε ζπκπεξίιεςε ηνπ αλαθπθισκέλνπ πιηθνχ ζηηο ζπζθεπαζίεο δελ ζα πξέπεη λα αληηβαίλεη πξνο ηηο ζρεηηθέο δηαηάμεηο γηα ηελ πγηεηλή, ηελ πγεία θαη ηελ αζθάιεηα ηνπ θαηαλαισηή 7 φηη ρξεηάδνληαη ζηνηρεία ζε θνηλνηηθή θιίκαθα ζρεηηθά κε ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα παξαθνινπζείηαη ε εθαξκνγή ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο 7 φηη έρεη βαζηθή ζεκαζία φινη φζνη ζρεηίδνληαη κε ηελ παξαγσγή, ηε ρξήζε, ηελ εηζαγσγή θαη ηε δηαλνκή ζπζθεπαζηψλ θαη ζπζθεπαζκέλσλ πξντφλησλ λα απνθηήζνπλ κεγαιχηεξε επίγλσζε ηνπ βαζκνχ ζηνλ νπνίν νη ζπζθεπαζίεο γίλνληαη απνξξίκκαηα, θαη φηη, ζχκθσλα κε ηελ αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη», λα απνδέρνληαη ηελ επζχλε γηα ηα απνξξίκκαηα απηά 7 φηη ε εθπφλεζε θαη ε εθαξκνγή ησλ πξνβιεπφκελσλ απφ ηελ παξνχζα νδεγία κέηξσλ ζα πξέπεη λα πξνυπνζέηνπλ θαη λα απαηηνχλ, φπνπ ρξεηάδεηαη, ηε ζηελή ζπλεξγαζία φισλ ησλ εηαίξσλ κε πλεχκα ζπκκεηνρήο ζηελ επζχλε 7 φηη νη θαηαλαισηέο δηαδξακαηίδνπλ θχξην ξφιν θαηά ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο θαη φηη, επνκέλσο, πξέπεη λα είλαη επαξθψο ελεκεξσκέλνη, νχησο ψζηε λα πξνζαξκφδνπλ ηε ζπκπεξηθνξά θαη ηε ζηάζε ηνπο 7 φηη ε έληαμε ελφο εηδηθνχ θεθαιαίνπ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ζηα ζρέδηα δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ πνπ πξνβιέπνληαη ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ ζα ζπκβάιιεη ζηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο 7 φηη, πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιπλζεί ε πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο, κπνξεί λα ρξεηαζηεί λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ε Θνηλφηεηα θαη ηα θξάηε κέιε νηθνλνκηθά κέζα ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο ζπλζήθεο, έηζη ψζηε λα απνθεπρζνχλ λέεο κνξθέο πξνζηαηεπηηζκνχ 7 φηη ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα θνηλνπνηνχλ ζηελ Δπηηξνπή, ππφ ηελ επηθχιαμε ηεο νδεγίαο 83/189/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 28εο Καξηίνπ 1983 γηα ηελ θαζηέξσζε κηαο δηαδηθαζίαο πιεξνθφξεζεο ζηνλ ηνκέα ησλ ηερληθψλ πξνηχπσλ θαη πξνδηαγξαθψλ (1), ηα ζρέδηα κέηξσλ πνπ έρνπλ ηελ πξφζεζε λα ζεζπίζνπλ, πξηλ απφ ηε ζέζπηζή ηνπο, νχησο ψζηε λα κπνξεί λα δηαπηζηψλεη θαηά πφζνλ είλαη ζχκθσλα ή φρη κε ηελ παξνχζα νδεγία 7 φηη ε Δπηηξνπή πξέπεη λα εμαζθαιίζεη, ζηα πιαίζηα δηαδηθαζίαο επηηξνπήο, ηελ πξνζαξκνγή ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν ηνπ ζπζηήκαηνο αλαγλψξηζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ ζρεκάησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ζχζηεκα βάζεο δεδνκέλσλ 7 φηη είλαη αλαγθαίν λα πξνβιεθζεί ε δπλαηφηεηα ιήςεο εηδηθψλ κέηξσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηπρφλ δπζθνιηψλ πνπ αλαθχπηνπλ θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο, πξνζθεχγνληαο, φπνπ ρξεηάδεηαη, ζηελ ίδηα δηαδηθαζία επηηξνπήο, ΔΜΔΓΥΠΑΛ ΡΖΛ ΞΑΟΝΠΑ ΝΓΖΓΗΑ: Άξζξν 1 Πηφρνη 1. Ζ παξνχζα νδεγία απνζθνπεί ζηελ ελαξκφληζε ησλ εζληθψλ κέηξσλ πνπ αθνξνχλ ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, πξνθεηκέλνπ, αθελφο, λα πξνιεθζνχλ θαη λα κεησζνχλ νη επηπηψζεηο ηνπο επί ηνπ πεξηβάιινληνο φισλ ησλ θξαηψλ κειψλ θαζψο θαη ησλ ηξίησλ ρσξψλ, εμαζθαιίδνληαο, κε ηνλ ηξφπν απηφ, πςειφ επίπεδν πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, θαη, αθεηέξνπ, λα δηαζθαιηζηεί ε ιεηηνπξγία ηεο 93

94 εζσηεξηθήο αγνξάο θαη λα απνθεπρζνχλ εκπφδηα ζην εκπφξην θαζψο θαη ζηξεβιψζεηο θαη πεξηνξηζκνί ηνπ αληαγσληζκνχ εληφο ηεο Θνηλφηεηαο. 2. Γηα ην ζθνπφ απηφ ε παξνχζα νδεγία ζεζπίδεη κέηξα πνπ απνζθνπνχλ, θαηά πξψηε πξνηεξαηφηεηα, ζηελ πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο θαη, σο πεξαηηέξσ ζεκειηψδεηο αξρέο, ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ζπζθεπαζηψλ, ζηελ αλαθχθισζε θαη ζε άιιεο κνξθέο αλάθηεζεο ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο θαη, σο εθ ηνχηνπ, ζηε κείσζε ηεο ηειηθήο δηάζεζεο ησλ απνξξηκκάησλ απηψλ. Άξζξν 2 Ξεδίν εθαξκνγήο 1. Ζ παξνχζα νδεγία θαιχπηεη φιεο ηηο ζπζθεπαζίεο πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ηεο Θνηλφηεηαο θαη φια ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, πνπ είηε έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί είηε πξνέξρνληαη απφ ηηο βηνκεραλίεο, ην εκπφξην, ηα γξαθεία, ηα θαηαζηήκαηα, ηηο ππεξεζίεο, ηα λνηθνθπξηά ε νπνηαδήπνηε άιιε πεγή, αλεμάξηεηα απφ ηα πιηθά εθ ησλ νπνίσλ απνηεινχληαη. 2. Ζ παξνχζα νδεγία ηζρχεη κε ηελ επηθχιαμε ησλ πθηζηάκελσλ πνηνηηθψλ απαηηήζεσλ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο, φπσο νη απαηηήζεηο αζθαιείαο, πξνζηαζίαο ηεο πγείαο θαη ηεο πγηεηλήο ησλ ζπζθεπαζκέλσλ πξντφλησλ ή ησλ πθηζηακέλσλ απαηηήζεσλ πεξί κεηαθνξάο, θαη κε ηελ επηθχιαμε ησλ δηαηάμεσλ ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 12εο Γεθεκβξίνπ 1991 ζρεηηθά κε ηα επηθίλδπλα απφβιεηα (2). Άξζξν 3 Νξηζκνί Γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, λννχληαη σο: 1. «ζπζθεπαζία»: θάζε πξντφλ, θαηαζθεπαζκέλν απφ νπνηνπδήπνηε είδνπο πιηθφ θαη πξννξηδφκελν λα ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηέρεη αγαζά θαη γηα ηελ πξνζηαζία, ηε δηαθίλεζε, ηε δηάζεζε θαη ηελ παξνπζίαζε αγαζψλ, απφ πξψηεο χιεο κέρξη επεμεξγαζκέλα αγαζά, απφ ηνλ παξαγσγφ κέρξη ηνλ ρξήζηε ή ηνλ θαηαλαισηή. Ξξέπεη λα ζεσξνχληαη σο ζπζθεπαζίεο φια ηα είδε «κηαο ρξήζεο» πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ ίδην ζθνπφ. Υο «ζπζθεπαζία» λνείηαη κφλνλ: α) ε ζπζθεπαζία πξνο πψιεζε ή πξσηνγελήο ζπζθεπαζία, δειαδή ε ζπζθεπαζία ε ζρεδηαζκέλε θαηά ηξφπν πνπ λα απνηειεί, ζην ζεκείν αγνξάο, ρσξηζηή κνλάδα πξνο πψιεζε ζηνλ ηειηθφ ρξήζηε ή θαηαλαισηή 7 β) ε νκαδνπνηεκέλε ζπζθεπαζία ή δεπηεξνγελήο ζπζθεπαζία, δειαδή ε ζπζθεπαζία ε ζρεδηαζκέλε θαηά ηξφπν πνπ λα απνηειεί, ζην ζεκείν αγνξάο, ζχλνιν νξηζκέλνπ αξηζκνχ κνλάδσλ πξνο πψιεζε, είηε απηέο πσινχληαη σο έρνπλ ζηνλ ηειηθφ ρξήζηε ή θαηαλαισηή, είηε ρξεζηκεχνπλ κφλν γηα ηελ πιήξσζε ησλ εθζεηεξίσλ ζην ζεκείν πψιεζεο 7 ε ελ ιφγσ ζπζθεπαζία κπνξεί λα αθαηξείηαη απφ ην πξντφλ ρσξίο λα επεξεάδνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ 7 γ) ε ζπζθεπαζία κεηαθνξάο ή ηξηηνγελήο ζπζθεπαζία, δειαδή ε ζπζθεπαζία ε ζρεδηαζκέλε θαηά ηξφπν πνπ λα δηεπθνιχλεη ηε δηαθίλεζε θαη κεηαθνξά αξηζκνχ κνλάδσλ πξνο πψιεζε ή νκαδνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ, πξνθεηκέλνπ λα απνθεχγεηαη ε δηά ρεηξφο δηαθίλεζε θαη νη δεκίεο θαηά ηε κεηαθνξά. Πηηο ζπζθεπαζίεο κεηαθνξάο δελ πεξηιακβάλνληαη ηα εκπνξεπκαηνθηβψηηα ησλ νδηθψλ, ζηδεξνδξνκηθψλ, ζαιάζζησλ θαη αεξνπνξηθψλ κεηαθνξψλ 7 2. «απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο»: θάζε ζπζθεπαζία ή πιηθφ ζπζθεπαζίαο πνπ θαιχπηεηαη απφ ηνλ νξηζκφ ησλ απνβιήησλ πνπ πεξηέρεηαη ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ, εμαηξνπκέλσλ ησλ θαηαινίπσλ παξαγσγήο 7 3. «δηαρείξηζε απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο»: ε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, φπσο νξίδεηαη ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ 7 4. «πξφιεςε»: ε κείσζε ηεο πνζφηεηαο θαη ηεο δεκηνγφλνπ γηα ην πεξηβάιινλ δξάζεο: 94

95 - ησλ πεξηερνκέλσλ πιηθψλ θαη νπζηψλ ζηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, - ησλ ζπζθεπαζηψλ ή ησλ απνξξηκκάησλ ζε επίπεδν παξαγσγηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη ζηα ζηάδηα ηεο εκπνξίαο, δηαλνκήο, ρξήζεο θαη εμάιεηςεο, ηδίσο κε ηελ αλάπηπμε «θαζαξψλ» πξντφλησλ θαη ηερλνινγηψλ 7 5. «επαλαρξεζηκνπνίεζε»: θάζε δηεξγαζία δηά ηεο νπνίαο νη ζπζθεπαζίεο πνπ έρνπλ κειεηεζεί θαη ζρεδηαζηεί πξνθεηκέλνπ λα εθπιεξψλνπλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο έλαλ ειάρηζην αξηζκφ δηαδξνκψλ ή επηζηξνθψλ, επαλαπιεξνχληαη ή ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ ίδην ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν έρνπλ ζρεδηαζηεί κε ή ρσξίο ηελ ππνζηήξημε βνεζεηηθψλ πξντφλησλ πνπ ππάξρνπλ ζηελ αγνξά θαη πνπ επηηξέπνπλ ηελ επαλαπιήξσζε ηεο ζπζθεπαζίαο 7 νη επαλαρξεζηκνπνηήζηκεο απηέο ζπζθεπαζίεο γίλνληαη απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο φηαλ πάςνπλ λα ππφθεηληαη ζε επαλαρξεζηκνπνίεζε 7 6. «αλάθηεζε»: θάζε πξαγκαηνπνηνχκελε εξγαζία απφ ηηο πξνβιεπφκελεο ζην παξάξηεκα II Β ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ 7 7. «αλαθχθισζε»: ε επαλεπεμεξγαζία ζε δηαδηθαζία παξαγσγήο ησλ απνξξηκκάησλ πιηθψλ πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηνλ αξρηθφ ηνπο ζθνπφ ή γηα άιινπο ζθνπνχο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο νξγαληθήο αλαθχθισζεο αιιά εμαηξνπκέλεο ηεο αλάθηεζεο ελέξγεηαο 7 8. «αλάθηεζε ελέξγεηαο»: ε ρξεζηκνπνίεζε θαχζηκσλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο σο κέζσλ παξαγσγήο ελέξγεηαο, κε άκεζε θαχζε, καδί ή ρσξίο άιια απφβιεηα, αιιά κε αλάθηεζε ηεο ζεξκφηεηαο 7 9. «νξγαληθή αλαθχθισζε»: ε επεμεξγαζία ππφ αεξφβηεο ζπλζήθεο (ιηπαζκαηνπνίεζε) ή αλαεξφβηεο ζπλζήθεο (βηνκεζαλνπνίεζε), κε κηθξννξγαληζκνχο θαη ππφ ειεγκέλεο ζπλζήθεο, ησλ βηναπνηθνδνκήζηκσλ κεξψλ ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, κε παξαγσγή νξγαληθψλ θαηαινίπσλ ζηαζεξνπνηεκέλσλ ή απφ κεζάλην. Ζ ηαθή δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί σο κηα κνξθή νξγαληθήο αλαθχθισζεο «δηάζεζε»: θάζε πξαγκαηνπνηνχκελε εξγαζία απφ ηηο πξνβιεπφκελεο ζην παξάξηεκα II Α ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ «νηθνλνκηθνί παξάγνληεο»: ζε ζρέζε κε ηηο ζπζθεπαζίεο, νη πξνκεζεπηέο πιηθψλ ζπζθεπαζίαο, νη παξαγσγνί θαη κεηαηξνπείο ζπζθεπαζηψλ, ηα εκθηαισηήξηα θαη νη ρξήζηεο, νη εηζαγσγείο, νη έκπνξνη θαη νη δηαλνκείο, νη δεκφζηεο αξρέο θαη νη δεκφζηνη νξγαληζκνί «εζεινληηθή ζπκθσλία»: θάζε επίζεκε ζπκθσλία πνπ ζπλάπηεηαη κεηαμχ ησλ αξκφδησλ δεκφζησλ αξρψλ ηνπ θξάηνπο κέινπο θαη ησλ ελδηαθεξνκέλσλ ηνκέσλ δξαζηεξηφηεηαο, ε νπνία πξέπεη λα είλαη αλνηθηή ζε φια ηα κέξε ηνπ επηζπκνχλ λα ζπκκνξθσζνχλ κε ηνπο φξνπο ηεο ζπκθσλίαο πξνθεηκέλνπ λα ζπκβάινπλ ζηελ εθπιήξσζε ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 4 Ξξφιεςε 1. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη, εθηφο ησλ κέηξσλ πξφιεςεο γηα ηε δεκηνπξγία απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζηψλ πνπ ιακβάλνληαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 9, εθαξκφδνληαη θαη άιια πξνιεπηηθά κέηξα. Απηά ηα άιια κέηξα κπνξνχλ λα ζπλίζηαληαη ζε εζληθά πξνγξάκκαηα ή παξφκνηεο δξάζεηο, πνπ ζεζπίδνληαη, εθφζνλ ρξεηάδεηαη, ζε ζπλελλφεζε κε φινπο ηνπο νηθνλνκηθνχο παξάγνληεο, θαη ζρεδηάδνληαη έηζη ψζηε λα ζπγθεληξψλνπλ θαη λα αμηνπνηνχλ ηηο πνιιαπιέο πξσηνβνπιίεο πνπ αλαιακβάλνλαη εληφο ησλ θξαηψλ κειψλ φζνλ αθνξά ηελ πξφιεςε. Απηά ηα κέηξα ζπκκνξθνχληαη πξνο ηνλ ζηφρν ηεο παξνχζαο νδεγίαο, φπσο νξίδεηαη ζην άξζξν 1 παξάγξαθνο Ζ Δπηηξνπή ζπκβάιιεη ζηελ πξνψζεζε ηεο πξφιεςεο ελζαξξχλνληαο ηελ αλάπηπμε θαηάιιεισλ επξσπατθψλ πξνηχπσλ, ζχκθσλα κε ην άξζξν 10. Άξζξν 5 Δπαλαρξεζηκνπνίεζε Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα ελζαξξχλνπλ ηα ζπζηήκαηα επαλαρξεζηκνπνίεζεο ησλ ζπζθεπαζηψλ, πνπ κπνξνχλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ θαηά ηξφπν αβιαβή γηα ην πεξηβάιινλ, ζχκθσλα κε ηε ζπλζήθε. Άξζξν 6 95

96 Αλάθηεζε θαη αλαθχθισζε 1. Ξξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζνχλ πξνο ηνπο ζηφρνπο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα αλαγθαία κέηξα πξνθεηκέλνπ λα επηηχρνπλ ηνπο αθφινπζνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο, πνπ θαιχπηνπλ νιφθιεξν ην έδαθφο ηνπο: α) φρη αξγφηεξα απφ πέληε έηε απφ ηελ εκεξνκελία κέρξη ηελ νπνία πξέπεη λα έρεη γίλεη ε ζέζε ζε εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζην εζληθφ δίθαην, πξέπεη λα αλαθηάηαη ην 50 % ηνπιάρηζηνλ θαη ην 65 % ην πνιχ ηνπ βάξνπο ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο 7 β) ζην πιαίζην ηνπ γεληθνχ απηνχ πνζνηηθνχ ζηφρνπ θαη εληφο ηεο ηδίαο πξνζεζκίαο, πξέπεη λα αλαθπθιψλεηαη ην 25 % ηνπιάρηζηνλ θαη ην 45 % ην πνιχ, θαη νπσζδήπνηε ην 15 % θαηά βάξνο θάζε πιηθνχ ζπζθεπαζίαο, ηνπ βάξνπο ηνπ ζπλφινπ ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο πνπ πεξηέρνληαη ζηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο 7 γ) φρη αξγφηεξα απφ δέθα έηε απφ ηελ εκεξνκελία ζέζεο ζε εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζην εζληθφ δίθαην, έλα πνζνζηφ ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο πξέπεη λα αλαθηάηαη θαη λα αλαθπθιψλεηαη. Ρν πνζνζηφ απηφ θαζνξίδεηαη απφ ην Ππκβνχιην ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 3 ζηνηρείν β) κε ζθνπφ ηελ νπζηαζηηθή αχμεζε ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηα ζηνηρεία α) θαη β). 2. Ρα θξάηε κέιε ελζαξξχλνπλ, φπνπ ρξεηάδεηαη, ηε ρξήζε πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ αλαθπθισκέλα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο γηα ηελ παξαγσγή ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ. 3. α) Ρν Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην, βάζεη ελδηάκεζεο έθζεζεο ηεο Δπηηξνπήο, θαη ηέζζεξα ρξφληα απφ ηελ εκεξνκεληά πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρείν α), εμεηάδεη βάζεη ηεο ηειηθήο έθζεζεο ηηο πξαθηηθέο εκπεηξίεο ησλ θξαηψλ κειψλ θαηά ηελ επηδίσμε ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ θαη ησλ ζηφρσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη β) θαη ζηελ παξάγξαθν 2 θαζψο θαη ηα πνξίζκαηα ηεο επηζηεκνληθήο έξεπλαο θαη ησλ ηερληθψλ αμηνιφγεζεο, φπσο είλαη νη νηθνινγηθνί απνινγηζκνί. β) Όρη αξγφηεξα απφ έμη κήλεο πξηλ ην ηέινο ηεο πξψηεο πεληαεηνχο θάζεο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρείν α), ην Ππκβνχιην, απνθαζίδνληαο κε εηδηθή πιεηνςεθία βάζεη πξνηάζεσο ηεο Δπηηξνπήο, θαζνξίδεη πνζνηηθνχο ζηφρνπο γηα ηε δεχηεξε πεληαεηή θάζε πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρείν γ). Ζ δηαδηθαζία απηή επαλαιακβάλεηαη αξγφηεξα θάζε πέληε έηε. 4. Ρα κέηξα θαη νη πνζνηηθνί ζηφρνη πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη β) δεκνζηεχνληαη απφ ηα θξάηε κέιε θαη απνηεινχλ αληηθείκελν ελεκεξσηηθήο εθζηξαηείαο πξνο ην επξχ θνηλφ θαη ηνπο νηθνλνκηθνχο παξάγνληεο. 5. Ζ Διιάδα, ε Ηξιαλδία θαη ε Ξνξηνγαιία, ιφγσ ηεο εηδηθήο ηνπο θαηάζηαζεο, δειαδή, αληίζηνηρα ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ κηθξψλ λεζηψλ, ηεο παξνπζίαο αγξνηηθψλ θαη νξεηλψλ πεξηνρψλ θαη ηνπ ζεκεξηλνχ ρακεινχ επηπέδνπ θαηαλάισζεο ζπζθεπαζηψλ, κπνξνχλ λα απνθαζίζνπλ: α) λα επηηχρνπλ, φρη αξγφηεξα απφ πέληε ρξφληα απφ ηελ εκεξνκελία ζέζεο ζε εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ρακειφηεξνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο απφ απηνχο πνπ νξίδνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη β), αιιά πξέπεη ηνπιάρηζηνλ λα επηηχρνπλ 25 % φζνλ αθνξά ηελ αλάθηεζε 7 β) λα αλαβάινπλ ηαπηφρξνλα ηελ επίηεπμε ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ ηεο παξαγξάθνπ 1 ζηνηρεία α) θαη β), ζε κεηαγελέζηεξε εκεξνκελία, ε νπνία πάλησο δελ ζα πξέπεη λα ππεξβαίλεη ηελ 31ε Γεθεκβξίνπ Πηα θξάηε κέιε, ηα νπνία έρνπλ ζεζπίζεη ή πξφθεηηαη λα ζεζπίζνπλ πξνγξάκκαηα, πνπ μεπεξλνχλ ηνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο ηεο παξαγξάθνπ 1 ζηνηρεία α) θαη β) θαη ηα νπνία πξνβιέπνπλ γηα ην ζθνπφ απηφ θαηάιιειεο δπλαηφηεηεο αλαθχθισζεο θαη αλάθηεζεο, επηηξέπεηαη λα επηδηψμνπλ ηνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο απηνχο γηα κηα πςεινχ επηπέδνπ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ηα ελ ιφγσ κέηξα ζα απνθεχγνπλ ζηξεβιψζεηο ζηελ εζσηεξηθή αγνξά θαη δελ ζα παξεκπνδίζνπλ ηα άιια θξάηε κέιε λα 96

97 ζπκκνξθσζνχλ κε ηελ παξνχζα νδεγία. Ρα θξάηε κέιε ελεκεξψλνπλ ζρεηηθά ηελ Δπηηξνπή. Ζ Δπηηξνπή επηβεβαηψλεη ηα κέηξα απηά, αθνχ δηαπηζηψζεη, ζε ζπλεξγαζία κε ηα θξάηε κέιε, φηη ζπλάδνπλ πξνο ηηο πξναλαθεξφκελεο αξρέο θαη δελ απνηεινχλ απζαίξεην κέζν δηάθξηζεο ή ζπγθεθαιπκκέλν πεξηνξηζκφ ηνπ εκπνξίνπ κεηαμχ θξαηψλ κειψλ. Άξζξν 7 Ππζηήκαηα επηζηξνθήο, ζπιινγήο θαη αλάθηεζεο 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα αλαγθαία κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαθαιίζνπλ φηη θαζηεξψλνληαη ζπζηήκαηα πξνθεηκέλνπ λα επηηπγράλεηαη: α) ε επηζηξνθή ή/θαη ε ζπιινγή ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ ή/θαη απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο απφ ηνλ θαηαλαισηή ή άιιν ηειηθφ ρξήζηε ή απφ ην ξεχκα ησλ απνξξηκκάησλ, πξνθεηκέλνπ λα δηνρεηεχνληαη πξνο ηηο πιένλ ελδεδεηγκέλεο ελαιιαθηηθέο ιχζεηο δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ 7 β) ε επαλαρξεζηκνπνίεζε ή ε αλάθηεζε, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο αλαθχθισζεο, ησλ ζπιιεγνκέλσλ ζπζθεπαζηψλ ή/θαη απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ θαζνξίδνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία. Ρα ζπζηήκαηα απηά πξέπεη λα επηηξέπνπλ ηε ζπκκεηνρή ησλ νηθνλνκηθψλ παξαγφλησλ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ηνκέσλ θαζψο θαη ησλ αξκφδησλ δεκφζησλ αξρψλ. Ρα ζπζηήκαηα απηά εθαξκφδνληαη επίζεο γηα ηα εηζαγφκελα πξντφληα, ππφ ζπλζήθεο πνπ δελ εηζάγνπλ δηαθξίζεηο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ιεπηνκεξεηψλ πνπ ηζρχνπλ θαη ησλ ηπρφλ ηειψλ πνπ επηβάιινληαη γηα ηελ πξφζβαζε ζηα ζπζηήκαηα, θαη ζρεδηάδνληαη θαηά ηξφπνλ ψζηε λα απνθεχγνληαη εκπφδηα ζην εκπφξην ή ζηξεβιψζεηο ηνπ αληαγσληζκνχ, ζχκθσλα κε ηε ζπλζήθε. 2. Ρα κέηξα πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 απνηεινχλ κέξνπο κηαο πνιηηηθήο πνπ θαιχπηεη φιεο ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, θαη ιακβάλνπλ ηδίσο ππφςε ηηο απαηηήζεηο ζε ζέκαηα πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο πγείαο, αζθαιείαο θαη πγηεηλήο ησλ θαηαλαισηψλ, ηεο πξνζηαζίαο ηεο πνηφηεηαο, ηεο γλεζηφηεηαο θαη ησλ ηερληθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ ζπζθεπαζκέλσλ αγαζψλ θαη ησλ ρξεζηκνπνηνχκελσλ πιηθψλ, θαζψο θαη ηεο πξνζηαζίαο ησλ δηθαησκάησλ βηνκεραληθήο θαη εκπνξηθήο ηδηνθηεζίαο. Άξζξν 8 Πήκαλζε θαη ζχζηεκα αλαγλψξηζεο 1. Ρν Ππκβνχιην απνθαζίδεη, ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο πνπ πξνβιέπνληαη ζηε ζπλζήθε θαη φρη αξγφηεξα απφ δχν έηε έπεηηα απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, γηα ηε ζήκαλζε ησλ ζπζθεπαζηψλ. 2. Ξξνο δηεπθφιπλζε ηεο ζπιινγήο, ηεο επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη ηεο αλάθηεζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο αλαθχθισζεο, ζηε ζπζθεπαζία πξέπεη λα αλαθέξεηαη ε θχζε ηνπ ή ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο, γηα ιφγνπο αλαγλψξηζεο θαη θαηάηαμεο απφ ηελ ελδηαθεξφκελε βηνκεραλία. Ξξνο ην ζθνπφ απηφ, ε Δπηηξνπή φρη αξγφηεξα απφ δψδεθα κήλεο απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, θαζνξίδεη, βάζεη ηνπ παξαξηήκαηνο I, θαη ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 21, ηελ αξίζκεζε θαη ηηο ζπληνκνγξαθίεο επί ησλ νπνίσλ βαζίδεηαη ην ζχζηεκα αλαγλψξηζεο θαη πξνζδηνξίδεη, κε ηελ ίδηα δηαδηθαζία, ηα πιηθά πνπ ππάγνληαη ζην ζχζηεκα αλαγλψξηζεο. 3. Νη ζπζθεπαζίεο θέξνπλ ηελ θαηάιιειε ζήκαλζε είηε επί ηεο ίδηαο ηεο ζπζθεπαζίαο είηε ζηελ εηηθέηα. Ζ ζήκαλζε πξέπεη λα είλαη επδηάθξηηε θαη επαλάγλσζηε θαζψο θαη δεφλησο 97

98 αλζεθηηθή θαη καθξφβηα, αθφκε θαη φηαλ αλνηρζεί ε ζπζθεπαζία. Άξζξν 9 Βαζηθέο απαηηήζεηο 1. Ρξία έηε κεηά ηελ εκεξνκελία έλαξμεο ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε λα δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά κφλνλ ζπζθεπαζίεο νη νπνίεο πιεξνχλ φιεο ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο πνπ νξίδνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ παξαξηήκαηνο II. 2. Απφ ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ 22, ηα θξάηε κέιε ζεσξνχλ φηη πιεξνχληαη φιεο νη βαζηθέο απαηηήζεηο πνπ νξίδνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ παξαξηήκαηνο II, εθφζνλ ε ζπζθεπαζία είλαη ζχκθσλε: α) κε ηα νηθεία ελαξκνληζκέλα πξφηππα, νη αξηζκνί αλαθνξάο ησλ νπνίσλ έρνπλ δεκνζηεπζεί ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ησλ Δπξσπατθψλ Θνηλνηήησλ. Ρα θξάηε κέιε δεκνζηεχνπλ ηνπο αξηζκνχο αλαθνξάο ησλ εζληθψλ πξνηχπσλ κέζσ ησλ νπνίσλ κεηαθέξνληαη ηα ελ ιφγσ ελαξκνληζκέλα πξφηππα 7 β) κε ηα νηθεία εζληθά πξφηππα πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 3, εθφζνλ, ζηνπο ηνκείο πνπ θαιχπηνληαη απφ ηα πξφηππα απηά, δελ ππάξρνπλ ελαξκνληζκέλα πξφηππα. 3. Ρα θξάηε κέιε αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή ην θείκελν ησλ εζληθψλ πξνηχπσλ ηνπο, πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 2 ζηνηρείν β), θαη ηα νπνία ζεσξνχλ φηη πιεξνχλ ηηο απαηηήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζην παξφλ άξζξν. Ζ Δπηηξνπή δηαβηβάδεη ακειιεηί ηα ελ ιφγσ θείκελα ζηα άιια θξάηε κέιε. Ρα θξάηε κέιε δεκνζηεχνπλ ηνπο αξηζκνχο αλαθνξάο ησλ πξνηχπσλ απηψλ. Ζ Δπηηξνπή κεξηκλά γηα ηε δεκνζίεπζή ηνπο ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ησλ Δπξσπατθψλ Θνηλνηήησλ. 4. Όηαλ έλα θξάηνο κέινο ή ε Δπηηξνπή θξίλνπλ φηη ηα πξφηππα ηα νπνία αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 2 δελ αληαπνθξίλνληαη πιήξσο ζηηο βαζηθέο απαηηήζεηο ηνπ νξίδνληαη ζηελ παξάγξαθν 1, ε Δπηηξνπή ή ην ελ ιφγσ θξάηνο κέινο παξαπέκπεη ην ζέκα ζηελ επηηξνπή πνπ έρεη ζπζηαζεί απφ ηελ νδεγία 83/189/ΔΝΘ, αλαθέξνληαο ηνπο ζρεηηθνχο ιφγνπο. Ζ επηηξνπή απηή δηαηππψλεη γλψκε ακειιεηί. πφ ην πξίζκα ηεο γλψκεο απηήο, ε Δπηηξνπή πιεξνθνξεί ηα θξάηε κέιε εάλ είλαη αλαγθαίν ή φρη λα απνζπξζνχλ ηα ελ ιφγσ πξφηππα απφ ηηο δεκνζηεχζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηηο παξαγξάθνπο 2 θαη 3. Άξζξν 10 Ρππνπνίεζε Ζ Δπηηξνπή πξνσζεί, φπνπ ρξεηάδεηαη, ηελ θαηάξηηζε επξσπατθψλ πξνηχπσλ ηα νπνία αθνξνχλ ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζην παξάξηεκα II. Ζ Δπηηξνπή πξνσζεί, ηδίσο, ηελ θαηάξηηζε επξσπατθψλ πξνηχπσλ πνπ αθνξνχλ: - θξηηήξηα θαη κεζνδνινγίεο γηα ηελ αλάιπζε ηνπ θχθινπ δσήο ησλ ζπζθεπαζηψλ, - κεζφδνπο γηα ηε κέηξεζε θαη ηελ εμαθξίβσζε ηεο παξνπζίαο βαξέσλ κεηάιισλ θαη άιισλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηεο ειεπζέξσζήο ηνπο ζην πεξηβάιινλ απφ ζπζθεπαζίεο θαη απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, - θξηηήξηα γηα έλα ειάρηζην φξην αλαθπθισκέλσλ πιηθψλ εκπεξηερνκέλσλ ζηηο ζπζθεπαζίεο, γηα θαηάιιεινπο ηχπνπο ζπζθεπαζηψλ, 98

99 - θξηηήξηα γηα κεζφδνπο αλαθχθισζεο, - θξηηήξηα γηα κεζφδνπο ιηπαζκαηνπνίεζεο θαη γηα παξαγφκελα ιηπάζκαηα, - θξηηήξηα γηα ηε ζήκαλζε ζπζθεπαζηψλ. Άξζξν 11 Δπίπεδα ζπγθέληξσζεο βαξέσλ κεηάιισλ ζηηο ζπζθεπαζίεο 1. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη ην άζξνηζκα ησλ επηπέδσλ ζπγθέληξσζεο κνιχβδνπ, θαδκίνπ, πδξαξγχξνπ θαη εμαζζελνχο ρξσκίνπ ζηηο ζπζθεπαζίεο ή ζηα ζηνηρεία ησλ ζπζθεπαζηψλ, δελ πξέπεη λα ππεξβαίλεη ηηο αθφινπζεο ηηκέο: ppm θαηά βάξνο, δχν έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ 22, ppm θαηά βάξνο, ηξία έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ 22, ppm θαηά βάξνο, πέληε έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ Ρα επίπεδα ζπγθέληξσζεο πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 δελ ηζρχνπλ γηα ζπζθεπαζίεο θαηαζθεπαζκέλεο εμ νινθιήξνπ απφ κνιπβδχαιν (θξχζηαιιν) φπσο νξίδεηαη ζηελ νδεγία 69/493/ΔΝΘ (1). 3. Ζ Δπηηξνπή θαζνξίδεη, κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 21: - ηηο πξνυπνζέζεηο ππφ ηηο νπνίεο δελ εθαξκφδνληαη, ζηα αλαθπθισκέλα πιηθά θαη ζηα θπθιψκαηα πξντφλησλ πνπ βξίζθνληαη ζε θιεηζηή θαη ειεγρφκελε αιπζίδα, ηα αλσηέξσ επίπεδα ζπγθέληξσζεο, - ηνπο ηχπνπο ζπζθεπαζίαο πνπ απαιιάζζνληαη απφ ηελ απαίηεζε πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηξίηε πεξίπησζε. Άξζξν 12 Ππζηήκαηα πιεξνθνξηθήο 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα αλαγθαία κέηξα ψζηε λα εμαζθαιίδνπλ φηη δεκηνπξγνχληαη θαηά ελαξκνληζκέλν ηξφπν βάζεηο δεδνκέλσλ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο φπνπ ηπρφλ δελ ππάξρνπλ ήδε, πξνθεηκέλνπ λα βνεζήζνπλ ψζηε ηα θξάηε κέιε θαη ε Δπηηξνπή λα είλαη ζε ζέζε λα παξαθνινπζνχλ ηελ εθαξκνγή ησλ ζηφρσλ πνπ θαζνξίδνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία. 2. Γηα ην ζθνπφ απηφ, νη βάζεηο δεδνκέλσλ παξέρνπλ ηδίσο πιεξνθνξίεο σο πξνο ηελ έθηαζε, ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηελ εμέιημε ηεο ξνήο ζπζθεπαζηψλ θαη απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πιεξνθνξηψλ γηα ηνλ ηνμηθφ ή επηθίλδπλν ραξαθηήξα ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο θαη ησλ ζπζηαηηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπο) ζε θάζε θξάηνο κέινο. 3. Γηα ηελ ελαξκφληζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη ηεο παξνπζίαζεο ησλ παξερφκελσλ δεδνκέλσλ θαη πξνθεηκέλνπ ηα δεδνκέλα ησλ θξαηψλ κειψλ λα είλαη ζπκβαηά κεηαμχ ηνπο, ηα θξάηε κέιε παξέρνπλ ζηελ Δπηηξνπή ηα δηαζέζηκα δεδνκέλα ηνπο ρξεζηκνπνηψληαο ζρήκαηα πνπ εγθξίλεη ε Δπηηξνπή, έλα έηνο κεηά ηελ εκεξνκελία ζέζπηζεο ηεο παξνχζαο 99

100 νδεγίαο, βάζεη ηνπ παξαξηήκαηνο III, ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ θαζνξίδεηαη ζην άξζξν Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ππφςε ηα ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπλ νη κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο φζνλ αθνξά ηελ παξνρή ιεπηνκεξψλ δεδνκέλσλ. 5. Ρα ιακβαλφκελα δεδνκέλα παξέρνληαη κε ηηο εζληθέο εθζέζεηο νη νπνίεο αλαθέξνληαη ζην άξζξν 17 7 ζηηο κεηαγελέζηεξεο εθζέζεηο γίλεηαη ελεκέξσζε ησλ δεδνκέλσλ απηψλ. 6. Ρα θξάηε κέιε απαηηνχλ απφ φινπο ηνπο ελδηαθεξνκέλνπο νηθνλνκηθνχο παξάγνληεο λα παξέρνπλ ζηηο αξκφδηεο αξρέο ηα αμηφπηζηα δεδνκέλα πνπ αθνξνχλ ηνλ ηνκέα ηνπο, ηα νπνία απαηηνχληαη δπλάκεη ηνπ παξφληνο άξζξνπ. Άξζξν 13 Δλεκέξσζε γηα ηνπο ρξήζηεο ζπζθεπαζηψλ Δληφο πξνζεζκίαο δχν εηψλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ 22, ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ κέηξα γηα λα εμαζθαιίζνπλ φηη νη ρξήζηεο ζπζθεπαζηψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ηδίσο ησλ θαηαλαισηψλ, ιακβάλνπλ ηηο αλαγθαίεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε: - ηα ζπζηήκαηα επηζηξνθήο, ζπιινγήο θαη αλάθηεζεο πνπ έρνπλ ζηε δηάζεζή ηνπο, - ην ξφιν ηνπο σο παξαγφλησλ ζπκβνιήο ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλάθηεζε θαη ηελ αλαθχθισζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, - ηε ζεκαζία ησλ ζεκάλζεσλ ζηηο ζπζθεπαζίεο πνπ ππάξρνπλ ζηελ αγνξά, - ηα πξνζήθνληα ζηνηρεία ησλ ζρεδίσλ δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ θαη απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, φπσο αλαθέξνληαη ζην άξζξν 14. Άξζξν 14 Πρέδηα δηαρείξηζεο Πχκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο θαη ηα κέηξα πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία, ηα θξάηε κέιε πεξηιακβάλνπλ ζηα ζρέδηα δηαρείξηζεο απνβιήησλ πνπ απαηηνχληαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 7 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, εηδηθφ θεθάιαην γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ κέηξσλ πνπ ιακβάλνληαη βάζεη ησλ άξζξσλ 4 θαη 5. Άξζξν 15 Νηθνλνκηθά κέζα Ρν Ππκβνχιην, απνθαζίδνληαο βάζεη ησλ ζρεηηθψλ δηαηάμεσλ ηεο ζπλζήθεο, εγθξίλεη νηθνλνκηθά κέζα πξνθεηκέλνπ λα πξνσζήζεη ηελ πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Διιείςεη ηέηνησλ κέηξσλ, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα ζεζπίδνπλ, ζχκθσλα κε ηηο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηελ πνιηηηθή ηεο Θνηλφηεηαο ζηνλ ηνκέα ηνπ πεξηβάιινληνο, κεηαμχ άιισλ ηεο αξρήο «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη», θαη ηεξνπκέλσλ ησλ ππνρξεψζεσλ πνπ απνξξένπλ απφ ηε ζπλζήθε, κέηξα γηα ηελ πινπνίεζε ησλ απηψλ ζηφρσλ. Άξζξν 16 Θνηλνπνίεζε 1. πφ ηελ επηθχιαμε ηεο νδεγίαο 83/189/ΔΝΘ, πξνηνχ ζεζπίζνπλ ηέηνηα κέηξα, ηα θξάηε κέιε θνηλνπνηνχλ ζηελ Δπηηξνπή ηα ζρέδηα ησλ κέηξσλ, πνπ πξνηίζεληαη λα ζεζπίζνπλ ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο νδεγίαο, πιελ ησλ κέηξσλ θνξνινγηθνχ ραξαθηήξα, αιιά ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ νη νπνίεο ζπλδένληαη 100

101 κε θνξνινγηθά κέηξα ηα νπνία ελζαξξχλνπλ ηελ ηήξεζε ησλ ηερληθψλ απηψλ πξνδηαγξαθψλ, πξνθεηκέλνπ απηή λα είλαη ζε ζέζε λα ηα εμεηάζεη ππφ ην θσο ησλ πθηζηάκελσλ δηαηάμεσλ, αθνινπζψληαο ζε θάζε πεξίπησζε ηε δηαδηθαζία ηεο πξναλαθεξφκελεο νδεγίαο. 2. Δάλ ην πξνηεηλφκελν κέηξν απνηειεί επίζεο ηερληθφ δήηεκα θαηά ηελ έλλνηα ηεο νδεγίαο 83/189/ΔΝΘ, ην νηθείν θξάηνο κέινο κπνξεί λα δειψζεη, φηαλ αθνινπζεί ηε δηαδηθαζία θνηλνπνίεζεο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξνχζα νδεγία, φηη ε θνηλνπνίεζε ηζρχεη επίζεο θαη γηα ηελ νδεγία 83/189/ΔΝΘ. Άξζξν 17 πνρξέσζε ππνβνιήο έθζεζεο Ρα θξάηε κέιε ππνβάιινπλ εθζέζεηο ζηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά κε ηελ πινπνίεζε ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζχκθσλα κε ην άξζξν 5 ηεο νδεγίαο 91/692/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 23εο Γεθεκβξίνπ 1991 γηα ηελ ηππνπνίεζε θαη ηνλ εμνξζνινγηζκφ ησλ εθζέζεσλ πνπ αθνξνχλ ηελ εθαξκνγή νξηζκέλσλ νδεγηψλ γηα ην πεξηβάιινλ (1). Ζ πξψηε έθζεζε θαιχπηεη ηελ πεξίνδν 1995 έσο Άξζξν 18 Διεπζεξία δηάζεζεο ζηελ αγνξά Ρα θξάηε κέιε δελ εκπνδίδνπλ ηε δηάζεζε ζηελ αγνξά ζην έδαθφο ηνπο ησλ ζπζθεπαζηψλ πνπ είλαη ζχκθσλεο κε ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 19 Ξξνζαξκνγή ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν Νη ηξνπνπνηήζεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα ηελ πξνζαξκνγή ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν ηνπ ζπζηήκαηνο αλαγλψξηζεο, φπσο αλαθέξεηαη ζην άξζξν 8 παξάγξαθνο 2, ζην παξάξηεκα I θαη ζηελ ηειεπηαία πεξίπησζε ηνπ άξζξνπ 10, θαζψο ηα ζρήκαηα ηα ζρεηηθά κε ην ζχζηεκα βάζεο δεδνκέλσλ, φπσο αλαθέξνληαη ζην άξζξν 12 παξάγξαθνο θαη 3 θαη ζην παξάξηεκα ΗΗΗ, ζεζπίδνληαη ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ θαζνξίδεηαη ζην άξζξν 21. Άξζξν 20 Δηδηθά κέηξα 1. Πχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ θαζνξίδεηαη ζην άξζξν 21, ε Δπηηξνπή θαζνξίδεη ηα ηερληθά κέηξα πνπ είλαη αλαγθαία γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ ηπρφλ δπζθνιηψλ πνπ αλαθχπηνπλ θαηά ηελ εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηδίσο ζηηο πξσηνγελείο ζπζθεπαζίεο ηαηξηθψλ βνεζεκάησλ θηα θαξκαθεπηηθψλ πξντφλησλ, ηηο κηθξέο ζπζθεπαζίεο θαη ηηο ζπζθεπαζίεο πνιπηειείαο. 2. Ζ Δπηηξνπή ππνβάιιεη επίζεο έθζεζε ζην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ζην Ππκβνχιην γηα νπνηνδήπνηε άιιν ιεπηέν κέηξν, ζπλνδεπφκελε, ελδερνκέλσο, απφ ζρεηηθή πξφηαζε. Άξζξν 21 Γηαδηθαζία επηηξνπήο 1. Ζ Δπηηξνπή επηθνπξείηαη απφ κηα επηηξνπή ηελ νπνία απνηεινχλ νη αληηπξφζσπνη ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο νπνίαο πξνεδξεχεη ν αληηπξφζσπνο ηεο Δπηηξνπήο. 2. Ν αληηπξφζσπνο ηεο Δπηηξνπήο ππνβάιιεη ζηελ ελ ιφγσ επηηξνπή ζρέδην ησλ κέηξσλ πνπ πξφθεηηαη λα ιεθζνχλ. Ζ επηηξνπή δηαηππψλεη ηε γλψκε ηεο γηα ην ζρέδην απηφ κέζα ζε πξνζεζκία πνπ κπνξεί λα νξίζεη ν πξφεδξνο αλάινγα κε ηνλ επείγνληα ραξαθηήξα ηνπ ζέκαηνο. Ζ γλψκε δηαηππψλεηαη κε ηελ πιεηνςεθία πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 148 παξάγξαθνο 2 ηεο ζπλζήθεο γηα ηελ έθδνζε ησλ απνθάζεσλ πνπ θαιείηαη λα ιάβεη ην Ππκβνχιην βάζεη πξφηαζεο ηεο Δπηηξνπήο. Θαηά ηελ ςεθνθνξία ζηελ επηηξνπή, νη ςήθνη 101

102 ησλ αληηπξνζψπσλ ησλ θξαηψλ κειψλ ζηαζκίδνληαη ζχκθσλα κε ην πξναλαθεξφκελν άξζξν. Ν πξφεδξνο δελ ιακβάλεη κέξνο ζηελ ςεθνθνξία. 3. α) Ζ Δπηηξνπή ζεζπίδεη ηα ζρεδηαδφκελα κέηξα φηαλ είλαη ζχκθσλα κε ηε γλψκε ηεο επηηξνπήο. β) Όηαλ ηα ζρεδηαδφκελα κέηξα δελ είλαη ζχκθσλα κε ηε γλψε ηεο επηηξνπήο ή ειιείςεη γλψκεο, ε Δπηηξνπή ππνβάιιεη, ακειιεηί, ζην Ππκβνχιην πξφηαζε ζρεηηθά κε ηα κέηξα πνπ πξέπεη λα ιεθζνχλ. Ρν Ππκβνχιην απνθαζίδεη κε εηδηθή πιεηνςεθία. Δάλ ην Ππκβνχιην δελ έρεη απνθαζίζεη εληφο πξνζεζκίαο ε νπνία ζε θακία πεξίπησζε δελ πξέπεη λα ππεξβαίλεη ηνπ ηξεηο κήλεο απφ ηελ εκεξνκελία ππνβνιήο ηεο πξφηαζεο ζην Ππκβνχιην, ηα πξνηεηλφκελα κέηξα ζεζπίδνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή. Άξζξν 22 Θέζε ζε εθαξκνγή ζην εζληθφ δίθαην 1. Ρα θξάηε κέιε ζέηνπλ ζε ηζρχ ηηο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα λα ζπκκνξθσζνχλ κε ηελ παξνχζα νδεγία πξηλ απφ ηηο 30 Ηνπλίνπ Ξιεξνθνξνχλ ακέζσο ηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά. 2. Νη δηαηάμεηο απηέο, φηαλ ζεζπίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε, αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ή ζπλνδεχνληαη απφ παξφκνηα αλαθνξά θαηά ηελ επίζεκε δεκνζίεπζή ηνπο. Νη ιεπηνκεξείο δηαηάμεηο γηα ηελ αλαθνξά απηή θαζνξίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε. 3. Δπηπιένλ, ηα θξάηε κέιε αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή φιεο ηηο πθηζηάκελεο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πνπ έρνπλ ζεζπίζεη ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 4. Δλ πάζε πεξηπηψζεη, νη απαηηήζεηο γηα ηελ θαηαζθεπή ησλ ζπζθεπαζηψλ ηζρχνπλ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πξντφλ πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία έλαξμεο ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 5. Δπί πέληε ην πνιχ έηε απφ ηελ εκεξνκελία έλαξμεο ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηα θξάηε κέιε επηηξέπνπλ λα δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ζπζθεπαζίεο θαηαζθεπαζκέλεο πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία απηή θαη ζχκθσλεο κε ηελ πθηζηάκελε εζληθή λνκνζεζία ηνπο. Άξζξν 23 Ζ νδεγία 85/339/ΔΝΘ θαηαξγείηαη απφ ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 22 παξάγξαθνο 1. Άξζξν 24 Ζ παξνχζα νδεγία αξρίδεη λα ηζρχεη ηελ εκεξνκελία ηεο δεκνζίεπζήο ηεο ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ησλ Δπξσπατθψλ Θνηλνηήησλ. Άξζξν 25 Ζ παξνχζα νδεγία απεπζχλεηαη ζηα θξάηε κέιε. Βξπμέιιεο, 20 Γεθεκβξίνπ Γηα ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην Ν Ξξφεδξνο K. HΓNSCH Γηα ην Ππκβνχιην Ν Ξξφεδξνο K. 102

103 KINKEL (1) ΔΔ αξηζ. C 263 ηεο , ζ. 1 θαη ΔΔ αξηζ. C 285 ηεο , ζ. 1. (2) ΔΔ αξηζ. C 129 ηεο , ζ. 18. (3) Γλψε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 23εο Ηνπλίνπ 1993 (ΔΔ αξηζ. C 194 ηεο , ζ. 177). Θνηλή ζέζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 4εο Καξηίνπ 1994 (ΔΔ αξηζ. C 137 ηεο , ζ. 65) θαη απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 4εο Καΐνπ 1994 (ΔΔ αξηζ. C 205 ηεο , ζ. 163). Δπηβεβαηψζεθε ζηηο 2 Γεθεκβξίνπ 1993 (ΔΔ αξηζ. C 342 ηεο , ζ. 15). Θνηλφ ζρέδην ηεο επηηξνπήο ζπλδηαιιαγήο ηεο 8εο Λνεκβξίνπ (4) ΔΔ αξηζ. L 176 ηεο , ζ. 18. Νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 91/692/ΔΝΘ (ΔΔ αξηζ. L 377 ηεο , ζ. 48). (5) ΔΔ αξηζ. C 122 ηεο , ζ. 2. (6) ΔΔ αξηζ. L 194 ηεο , ζ. 39. Νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ νδεγία 91/156/ΔΝΘ (ΔΔ αξηζ. L 78 ηεο , ζ. 32). (1) ΔΔ αξηζ. L 109 ηεο , ζ. 8. Νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 92/400/ΔΝΘ (ΔΔ αξηζ. L 221 ηεο , ζ. 55). (2) ΔΔ αξηζ. L 377 ηεο , ζ. 20. (1) ΔΔ αξηζ. L 326 ηεο , ζ. 36. (1) ΔΔ αξηζ. L 377 ηεο , ζ. 48. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ I ΠΠΡΖΚΑ ΑΛΑΓΛΥΟΗΠΖΠ Γηα ηα πιαζηηθά ρξεζηκνπνηείηαη αξίζκεζε απφ 1 έσο 19, γηα ην ραξηί θαη ην ραξηφλη απφ 20 έσο 39, γηα ηα κέηαιια απφ 40 έσο 49, γηα ην μχιν απφ 50 έσο 59, γηα ηηο πθαληηθέο χιεο απφ 60 έσο 69, γηα ην γπαιί απφ 70 έσο 79. Ζ αλαγλψξηζε κπνξεί επίζεο λα γίλεηαη κε βάζε ηε ζπληνκνγξαθία γηα ην ή ηα ρξεζηκνπνηνχκελν(-α) πιηθφ(-ά) (παξαδείγκαηνο ράξηλ HDPE: πνιπαηζπιέλην πςειήο ππθλφηεηαο). Γηα ηελ αλαγλψξηζε ησλ πιηθψλ, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί αξίζκεζε ή ζπληνκνγξαθίεο ή θαη ηα δχν. Νη αλσηέξσ κέζνδνη αλαγλψξηζεο πξέπεη λα αλαγξάθνληαη ζην θέληξν ή θάησ απφ ην ζχκβνιν πνπ ππνδεηθλχεη ηελ επαλαρξεζηκνπνηήζηκε ή ηελ αλαθηήζηκε θχζε ηεο ζπζθεπαζίαο. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ II ΒΑΠΗΘΔΠ ΑΞΑΗΡΖΠΔΗΠ ΓΗΑ ΡΖ ΠΛΘΔΠΖ ΘΑΗ ΡΖΛ ΔΞΑΛΑΣΟΖΠΗΚΝΞΝΗΖΠΗΚΖ ΘΑΗ ΑΛΑΘΡΖΠΗΚΖ, ΠΚΞΔΟΗΙΑΚΒΑΛΝΚΔΛΖΠ ΡΖΠ ΑΛΑΘΘΙΥΠΗΚΖΠ, ΦΠΖ ΡΥΛ ΠΠΘΔΑΠΗΥΛ 1. Δηδηθέο απαηηήζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ θαηαζθεπή θαη ηε ζχλζεζε ζπζθεπαζηψλ - Νη ζπζθεπαζίεο πξέπεη λα θαηαζθεπάδνληαη θαηά ηξφπν ψζηε ν φγθνο θαη ην βάξνο ησλ ζπζθεπαζηψλ λα πεξηνξίδεηαη ζην ειάρηζην φξην πνπ επαξθεί ψζηε λα δηαηεξείηαη ην αλαγθαίν επίπεδν αζθαιείαο, πγηεηλήο θαη απνδνρήο γηα ην ζπζθεπαζκέλν πξντφλ θαη γηα ηνλ 103

104 θαηαλαισηή. - Νη ζπζθεπαζίεο πξέπεη λα ζρεδηάδνληαη, λα θαηαζθεπάδνληαη θαη λα δηαηίζεληαη ζην εκπφξην θαηά ηξφπν πνπ λα επηηξέπεη ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ή ηελ αλάθηεζή ηνπο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο αλαθχθισζήο ηνπο, θαη λα πεξηνξίδεη ζην ειάρηζην ηηο επηπηψζεηο ηνπο ζην πεξηβάιινλ, φηαλ γίλεηαη δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ή ησλ θαηαινίπσλ απφ εξγαζίεο δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο. - Νη ζπζθεπαζίεο πξέπεη λα θαηαζθεπάδνληαη θαηά ηξφπν ψζηε ε παξνπζία επηβιαβψλ θαη άιισλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ θαη πιηθψλ σο ζπζηαηηθψλ ηνπ πιηθνχ ζπζθεπαζίαο ή νπνηνπδήπνηε ζηνηρείνπ ηεο ζπζθεπαζίαο λα ειαρηζηνπνηείηαη φζνλ αθνξά ηελ παξνπζία ηνπο ζε εθπνκπέο, ηελ ηέθξα ή ην απφπιπκα φηαλ γίλεηαη θαχζε ή πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ ζπζθεπαζηψλ ή ησλ θαηαινίπσλ απφ δηαδηθαζίεο δηαρείξηζεο ή ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο. 2. Δηδηθέο απαηηήζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ επαλαρξεζηκνπνηήζηκε θχζε ζπζθεπαζηψλ Νη αθφινπζεο απαηηήζεηο πξέπεη λα πιεξνχληαη ηαπηνρξφλσο: - νη θπζηθέο ηδηφηεηεο θαη ραξαθηεξηζηηθά ηεο ζπζθεπαζίαο πξέπεη λα επηηξέπνπλ έλαλ νξηζκέλν αξηζκφ δηαθηλήζεσλ ή επαλαιακβαλφκελεο ρξήζεο ππφ θαλνληθά πξνβιέςηκεο ζπλζήθεο ρξήζεο, - δπλαηφηεηα θαηεξγαζίαο ηεο ρξεζηκνπνηεκέλεο ζπζθεπαζίαο, νχησο ψζηε λα πιεξνχληαη απαηηήζεηο πγείαο θαη αζθάιεηαο γηα ην εξγαηηθφ δπλακηθφ, - πξέπεη λα πιεξνχληαη νη εηδηθέο απαηηήζεηο γηα ηηο αλαθηήζηκεο ζπζθεπαζίεο φηαλ νη ζπζθεπαζίεο δελ ρξεζηκνπνηνχληαη πιένλ θαη, επνκέλσο, θαζίζηαληαη απνξξίκκαηα. 3. Δηδηθέο απαηηήζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ αλαθηήζηκε θχζε ζπζθεπαζηψλ α) Ππζθεπαζίεο αλαθηήζηκεο ππφ κνξθή αλαθχθισζεο πιηθψλ Νη ζπζθεπαζίεο πξέπεη λα θαηαζθεπάδνληαη θαηά ηξφπν πνπ λα επηηξέπνπλ ηελ αλαθχθισζε νξηζκέλνπ πνζνζηνχ θαηά βάξνο ησλ πιηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ θαηαζθεπή πξντφλησλ ηα νπνία δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά, ζχκθσλα κε ηα ηζρχνληα πξφηππα ηεο Θνηλφηεηαο. Απηφ ην πνζνζηφ κπνξεί λα πνηθίιιεη, αλάινγα κε ηνλ ηχπν ηνπ πιηθνχ πνπ απνηειεί ηε ζπζθεπαζία. β) Ππζθεπαζίεο αλαθηήζηκεο ππφ κνξθή αλάθηεζεο ελέξγεηαο Ρα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο πνπ ππφθεηληαη ζε θαηεξγαζία κε ζθνπφ ηελ αλάθηεζε ελέξγεηαο πξέπεη λα έρνπλ ειάρηζηε θαηψηαηε ζεξκνγφλν ηηκή πνπ λα επηηξέπεη βειηηζηνπνίεζε ηεο αλάθηεζεο ελέξγεηαο. γ) Ππζθεπαζίεο αλαθηήζηκεο ππφ κνξθή ιηπαζκαηνπνίεζεο Ρα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο πνπ πθίζηαληαη θαηεξγαζία κε ζθνπφ ηε ιηπαζκαηνπνίεζε πξέπεη λα είλαη βηναπνηθνδνκήζηκα, θαηά ηξφπν πνπ λα κελ εκπνδίδεη ηε ρσξηζηή ζπιινγή θαη ηε δηαδηθαζία ή δξαζηεξηφηεηα ιηπαζκαηνπνίεζεο ζηελ νπνία ππνβάιινληαη. δ) Βηναπνηθνδνκήζηκεο ζπζθεπαζίεο Ρα βηναπνηθνδνκήζηκα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο πξέπεη λα είλαη ηέηνηα ψζηε λα κπνξνχλ λα απνζπληίζεληαη κε θπζηθφ, ρεκηθφ, ζεξκηθφ ή βηνινγηθφ ηξφπν έηζη ψζηε ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ ιηπάζκαηνο πνπ πξνθχπηεη λα απνζπληίζεηαη ηειηθψο ζε δηνμείδην ηνπ άλζξαθα, βηνκάδα θαη λεξφ. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ III ΠΡΝΗΣΔΗΑ ΞΝ ΞΟΔΞΔΗ ΛΑ ΞΔΟΗΙΑΚΒΑΛΝΛ ΡΑ ΘΟΑΡΖ ΚΔΙΖ ΠΡΗΠ ΒΑΠΔΗΠ ΓΔΓΝΚΔΛΥΛ ΡΝΠ ΓΗΑ ΡΗΠ ΠΠΘΔΑΠΗΔΠ ΘΑΗ ΡΑ ΑΞΝΟΟΗΚΚΑΡΑ ΠΠΘΔΑΠΗΑΠ (ΠΚΦΥΛΑ ΚΔ ΡΝΠ 104

105 ΘΑΡΥΡΔΟΥ ΞΗΛΑΘΔΠ 1 ΔΥΠ 4) 1. Όζνλ αθνξά ηηο πξσηνγελείο, δεπηεξνγελείο θαη ηξηηνγελείο ζπζθεπαζίεο: α) πνζφηεηεο, γηα θάζε κεγάιε θαηεγνξία πιηθψλ, ησλ ζπζθεπαζηψλ πνπ θαηαλαιίζθνληαη εληφο ηεο ρψξαο (πνζφηεηεο παξαρζείζεο + εηζαρζείζεο - εμαρζείζεο) (πίλαθαο 1) 7 β) επαλαρξεζηκνπνηνχκελεο πνζφηεηεο (πίλαθαο 2). 2. Όζνλ αθνξά ηα νηθηαθά θαη κε νηθηαθά απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο: α) πνζφηεηεο, γηα θάζε κεγάιε θαηεγνξία πιηθψλ, ησλ νπνίσλ ε αλάθηεζε θαη ε δηάζεζε έγηλε εληφο ηεο ρψξαο (πνζφηεηεο παξαρζείζεο + εηζαρζείζεο - εμαρζείζεο) (πίλαθαο 3) 7 β) αλαθπθισκέλεο θαη αλαθηψκελεο πνζφηεηεο, γηα θάζε κεγάιε θαηεγνξία πιηθψλ (πίλαθαο 4). 105

106 ΝΓΖΓΗΑ 1999/31/ΔΘ ΡΝ ΠΚΒΝΙΗΝ ηεο 26εο Απξηιίνπ 1999 πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνβιήησλ ΡΝ ΠΚΒΝΙΗΝ ΡΖΠ ΔΟΥΞΑΦΘΖΠ ΔΛΥΠΖΠ, Έρνληαο ππφςε: ηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Θνηλφηεηαο, θαη ηδίσο ην άξζξν 130 Π παξάγξαθνο 1, ηελ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπήο(1), ηε γλψκε ηεο Νηθνλνκηθήο θαη Θνηλσληθήο Δπηηξνπήο(2), Απνθαζίδνληαο ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 189 Γ ηεο ζπλζήθεο(3), Δθηηκψληαο: (1) φηη ην ςήθηζκα ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 7εο Καΐνπ 1990(4), ζρεηηθά κε ηελ πνιηηηθή ζε ζέκαηα απνβιήησλ απνδέρεηαη θαη ππνζηεξίδεη ηε ζρεηηθή θνηλνηηθή ζηξαηεγηθή θαη θαιεί ηελ Δπηηξνπή λα πξνηείλεη θξηηήξηα θαη πξφηππα φζνλ αθνξά ηε δηάζεζε ησλ απνβιήησλ κέζσ πγεηνλνκηθήο ηαθήο (2) φηη ζην ςήθηζκα ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 9εο Γεθεκβξίνπ 1996, ζρεηηθά κε ηελ πνιηηηθή ζε ζέκαηα απνβιήησλ, εθηηκάηαη φηη ζην κέιινλ ζα πξέπεη λα αλαιακβάλνληαη κφλνλ αζθαιείο θαη ειεγρφκελεο δξαζηεξηφηεηεο πγεηνλνκηθήο ηαθήο ζε φιε ηελ Θνηλφηεηα (3) φηη πξέπεη λα ελζαξξχλεηαη ε πξφιεςε, ε αλαθχθισζε θαη ε αλάθηεζε ησλ απνβιήησλ θαζψο θαη ε ρξήζε πιηθψλ θαη ελέξγεηαο εμ αλαθηήζεσο, ψζηε λα δηαθπιάζζνληαη νη θπζηθνί πφξνη θαη λα απνθεχγεηαη ε επηδήκηα ρξήζε ηνπ εδάθνπο (4) φηη ζα πξέπεη λα δίδεηαη πεξηζζφηεξε πξνζνρή ζηελ πγεηνλνκηθή ηαθή αζηηθψλ θαη κε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ, ζηελ ιηπαζκαηνπνίεζε, ζηε κεηαηξνπή ζε βηνκεζάλην θαη ζηελ επεμεξγαζία ησλ ηιχσλ βπζνθφξεζεο (5) φηη, δπλάκεη ηεο αξρήο "ν ξππαίλσλ πιεξψλεη", ζα πξέπεη, κεηαμχ άιισλ, λα ιεθζνχλ ππφςε φιεο νη βιαβεξέο ζπλέπεηεο ηεο πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνξξηκκάησλ ζην πεξηβάιινλ (6) φηη απαηηείηαη ε δένπζα παξαθνινχζεζε θαη δηαρείξηζε ηεο πγεηνλνκηθήο ηαθήο, φπσο θαη θάζε άιιεο επεμεξγαζίαο απνβιήησλ, πξνθεηκέλνπ λα πξνιακβάλνληαη ή λα κεηψλνληαη νη ελδερφκελεο αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ θαη ζηελ αλζξψπηλε πγεία (7) φηη απαηηείηαη ε ιήςε θαηάιιεισλ κέηξσλ ψζηε λα απνηξέπεηαη ε εγθαηάιεηςε, ε απφξξηςε θαη ε αλεμέιεγθηε δηάζεζε απνβιήησλ φηη, γηα ην ζθνπφ απηφ, πξέπεη λα είλαη δπλαηφλ λα ειέγρνληαη νη ρψξνη πγεηνλνκηθήο ηαθήο, φζνλ αθνξά ηηο νπζίεο ηηο νπνίεο πεξηέρνπλ ηα απφβιεηα πνπ ελαπνηίζεληαη ζ' απηνχο φηη νη νπζίεο απηέο ζα πξέπεη, ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ, λα αληηδξνχλ κφλνλ ππφ έιεγρν (8) φηη ζα πξέπεη ελδερνκέλσο λα πεξηνξηζζνχλ ηφζν ε πνζφηεηα, φζν θαη ν επηθίλδπλνο ραξαθηήξαο ησλ απνβιήησλ πνπ πξννξίδνληαη γηα πγεηνλνκηθή ηαθή φηη πξέπεη λα δηεπθνιπλζεί 106

107 ε δηαθίλεζε θαη αλάθηεζε ησλ απνβιήησλ φηη πξέπεη επνκέλσο λα ελζαξξχλεηαη ε ρξήζε κεζφδσλ επεμεξγαζίαο ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη φηη ε πγεηνλνκηθή ηαθή ζπκβηβάδεηαη πξνο ηνπο ζηφρνπο ηεο παξνχζαο νδεγίαο φηη ε δηαινγή ζπκπεξηιακβάλεηαη ζηνλ νξηζκφ ηεο επεμεξγαζίαο (9) φηη ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα εθαξκφδνπλ ηηο αξρέο ηεο γεηηλίαζεο θαη ηεο απηάξθεηαο θαηά ηε δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ηνπο ζε θνηλνηηθφ θαη εζληθφ επίπεδν, ζχκθσλα κε ηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 15εο Ηνπιίνπ 1975, πεξί ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ(5) φηη νη ζηφρνη ηεο παξνχζαο νδεγίαο πξέπεη λα επηηεπρζνχλ θαη λα δηαζαθεληζηνχλ κε ηε δεκηνπξγία ελφο θαηάιιεινπ, νινθιεξσκέλνπ δηθηχνπ εγθαηαζηάζεσλ ηειηθήο δηάζεζεο κε βάζε έλα πςειφ επίπεδν πεξηβαιινληηθήο πξνζηαζίαο (10) φηη νη δηαθνξέο κεηαμχ ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ γηα ηε δηάζεζε απνβιήησλ κέζσ πγεηνλνκηθήο ηαθήο, ζε ζπλδπαζκφ κε ην ρακειφηεξν θφζηνο απηήο ηεο κεζφδνπ, είλαη δπλαηφλ λα νδεγήζνπλ ζε απμεκέλε δηάζεζε απνβιήησλ ζε εγθαηαζηάζεηο κε ρακειέο πξνδηαγξαθέο, πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, δεκηνπξγψληαο έηζη ζνβαξή πηζαλή απεηιή γηα ην πεξηβάιινλ, ιφγσ ηεο κεηαθνξάο ησλ απνβιήησλ ζε αδηθαηνιφγεηα κεγάιεο απνζηάζεηο θαη ηνπ θαηάιιεινπ ηξφπνπ δηάζεζήο ηνπο (11) φηη είλαη, θαηά ζπλέπεηα, αλαγθαίν λα ζεζπηζηνχλ ηερληθά πξφηππα πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ ζε θνηλνηηθφ επίπεδν πξνθεηκέλνπ λα πξνζηαηεπζεί, λα δηαηεξεζεί θαη λα βειηησζεί ε πνηφηεηα ηνπ πεξηβάιινληνο ζηελ Θνηλφηεηα (12) φηη είλαη αλάγθε λα θαζνξηζηνχλ ζαθψο νη απαηηήζεηο ηηο νπνίεο πξέπεη λα πιεξνχλ νη ρψξνη πγεηνλνκηθήο ηαθήο φζνλ αθνξά ηε ζέζε, ηελ νξγάλσζε, ηε δηαρείξηζε, ηνλ έιεγρν, ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο ηνπο θαη ηα κέηξα πξφιεςεο θαη πξνζηαζίαο πνπ ζα πξέπεη λα ιακβάλνληαη γηα λα κελ απεηιείηαη ην πεξηβάιινλ βξαρππξφζεζκα θαη καθξνπξφζεζκα θαη, εηδηθφηεξα, γηα λα κελ κνιχλνληαη ηα ππφγεηα χδαηα απφ ηε δηήζεζε απνπιπκάησλ ζην έδαθνο (13) φηη, βάζεη ησλ πξναλαθεξζέλησλ, είλαη αλαγθαίν λα θαζνξηζηνχλ ζαθψο νη θαηεγνξίεο ησλ πξνβιεπνκέλσλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο θαζψο θαη νη ηχπνη απνβιήησλ πνπ ζα γίλνληαη απνδεθηά ζε θάζε θαηεγνξία (14) φηη νη ρψξνη πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο απνβιήησλ πξέπεη λα ηεξνχλ ηηο ζρεηηθέο απαηηήζεηο ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ (15) φηη, ζχκθσλα κε ηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ, ε αλάθηεζε αδξαλψλ ή κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, αλάινγα κε ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπο, κέζσ ηεο ρξεζηκνπνηήζήο ηνπο ζε έξγα αλαδηάξζξσζεο/απνθαηάζηαζεο θαη επίρσζεο ή γηα ιφγνπο θαηαζθεπήο δελ απνηειεί δξαζηεξηφηεηα πγεηνλνκηθήο ηαθήο (16) φηη πξέπεη λα ιεθζνχλ κέηξα γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο παξαγσγήο κεζαλίνπ απφ ηνπο ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο ψζηε κεηαμχ άιισλ λα πεξηνξηζηεί ε αχμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ πιαλήηε, κε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο πγεηνλνκηθήο ηαθήο βηναπνδνκήζηκσλ απνβιήησλ θαη ηηο απαηηήζεηο θαζηέξσζεο ειέγρνπ ησλ εθιπνκέλσλ απφ ηνπο ρψξνπο απηνχο αεξίσλ (17) φηη ηα κέηξα πνπ ιακβάλνληαη γηα λα πεξηνξηζηεί ε πγεηνλνκηθή ηαθή βηναπνδνκήζηκσλ απνβιήησλ απνζθνπνχλ επίζεο ζηελ ελζάξξπλζε ηεο ρσξηζηήο ζπιινγήο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ απνβιήησλ, ηεο δηαινγήο γεληθφηεξα, ηεο αλάθηεζεο θαη ηεο αλαθχθισζεο (18) φηη, ιφγσ ησλ ηδηαηηέξσλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο ηειηθήο δηάζεζεο απνβιήησλ κε ηε κέζνδν πγεηνλνκηθήο ηαθήο, πξέπεη λα πξνβιεθζεί δηαδηθαζία ρνξήγεζεο εηδηθήο άδεηαο γηα φιεο ηηο θαηεγνξίεο ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο, ζχκθσλα κε ηηο γεληθέο απαηηήζεηο γηα ηε ρνξήγεζε άδεηαο πνπ θαζνξίδνληαη ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ, θαη ηηο γεληθέο απαηηήζεηο ηεο νδεγίαο 96/61/ΔΘ γηα ηελ νινθιεξσκέλε πξφιεςε θαη έιεγρν ηεο ξχπαλζεο(6) φηη πξέπεη λα 107

108 εμαθξηβψλεηαη θαηά πφζνλ ν ρψξνο πγεηνλνκηθήο ηαθήο πιεξνί ηηο πξνυπνζέζεηο ρνξήγεζεο άδεηαο κε επηζεψξεζε ηεο αξκφδηαο αξρήο πξηλ απφ ηελ έλαξμε δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ (19) φηη πξέπεη πάληνηε λα ειέγρεηαη εάλ ε ελαπφζεζε ησλ απνβιήησλ κπνξεί λα γίλεη ζην ρψξν πγεηνλνκηθήο ηαθήο γηα ηνλ νπνίν πξννξίδνληαη, ηδίσο πξνθεηκέλνπ γηα επηθίλδπλα απφβιεηα (20) φηη, γηα λα κελ απεηιείηαη ην πεξηβάιινλ, απαηηείηαη εληαία δηαδηθαζία απνδνρήο απνβιήησλ κε βάζε δηαδηθαζία θαηάηαμεο ησλ απνβιήησλ πνπ είλαη απνδεθηά ζηηο δηάθνξεο θαηεγνξίεο ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο, ζηελ νπνία ζα πξέπεη εηδηθφηεξα λα πεξηιακβάλνληαη ηππνπνηεκέλεο νξηαθέο ηηκέο φηη, γηα ην ζθνπφ απηφ, ζα πξέπεη λα θαηαξηηζηεί εγθαίξσο έλα ζπλεπέο θαη ηππνπνηεκέλν ζχζηεκα ραξαθηεξηζκνχ, δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο ησλ απνβιήησλ, ψζηε λα δηεπθνιπλζεί ε εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο φηη ηα θξηηήξηα απνδνρήο πξέπεη λα είλαη ηδηαηηέξσο εμεηδηθεπκέλα φζνλ αθνξά ηα αδξαλή απφβιεηα (21) φηη, έσο φηνπ θαζνξηζηνχλ απηέο νη κέζνδνη αλάιπζεο ή νη νξηαθέο ηηκέο πνπ απαηηνχληαη γηα ην ραξαθηεξηζκφ, ηα θξάηε κέιε δχλαληαη, γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, λα δηαηεξνχλ ή λα ζπληάζζνπλ εζληθνχο θαηαιφγνπο απνβιήησλ πνπ γίλνληαη δεθηά ή φρη ζηνπο ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο ή λα θαζνξίδνπλ θξηηήξηα, ζηα νπνία πεξηιακβάλνληαη θαη νξηαθέο ηηκέο, αλάινγα κε εθείλα πνπ πξνβιέπνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία γηα ηελ εληαία δηαδηθαζία απνδνρήο (22) φηη πξνθεηκέλνπ νξηζκέλα επηθίλδπλα απφβιεηα λα γίλνληαη απνδεθηά ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο κε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ πξέπεη λα θαζνξηζηνχλ θξηηήξηα απνδνρήο απφ ηελ ηερληθή επηηξνπή (23) φηη απαηηείηαη λα θαζνξηζηνχλ θνηλέο δηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαηά ηελ πεξίνδν ιεηηνπξγίαο θαη κεηέπεηηα δηαρείξηζεο ησλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο ψζηε λα εληνπίδεηαη νηαδήπνηε αξλεηηθή επίπησζε ζην πεξηβάιινλ θαη λα ιακβάλνληαη ηα δένληα δηνξζσηηθά κέηξα (24) φηη πξέπεη λα θαζνξίδεηαη πφηε θαη πψο πξέπεη λα παχζεη λα ιεηηνπξγεί έλαο ρψξνο πγεηνλνκηθήο ηαθήο, θαζψο θαη νη ππνρξεψζεηο θαη ε επζχλε πνπ ππέρεη ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ηνπ ρψξνπ θαηά ηελ πεξηφδν ηεο κεηέπεηηα θξνληίδαο ηνπ (25) φηη νη ρψξνη πγεηνλνκηθήο ηαθήο πνπ έρνπλ παχζεη λα ιεηηνπξγνχλ πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία ελζσκάησζεο ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζην εζληθφ δίθαην δελ εκπίπηνπλ ζηηο δηαηάμεηο ηεο πεξί δηαδηθαζίαο παχζεσο ιεηηνπξγίαο (26) φηη πξέπεη λα ξπζκηζηνχλ νη κειινληηθνί φξνη ιεηηνπξγίαο ησλ πθηζηάκελσλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο πξνθεηκέλνπ λα ιεθζνχλ, εληφο θαζνξηζκέλεο πξνζεζκίαο, ηα κέηξα γηα ηελ πξνζαξκνγή ηνπο ζηελ παξνχζα νδεγία βάζεη ζρεδίνπ πξνεηνηκαζίαο ηνπ ρψξνπ (27) φηη, πξνθεηκέλνπ πεξί θνξέσλ εθκεηάιιεπζεο πθηζηακέλσλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο νη νπνίνη, θαη' εθαξκνγήλ εζληθψλ δεζκεπηηθψλ θαλφλσλ αλαιφγσλ πξνο εθείλνπο ηνπ άξζξνπ 14 ηεο παξνχζαο νδεγίαο έρνπλ ήδε ππνβάιιεη ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 14 ζηνηρείν α) ηεο παξνχζαο νδεγίαο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο θαη νη νπνίνη έρνπλ ιάβεη έγθξηζε ηεο αξκφδηαο αξρήο γηα ηε ζπλέρηζε ηεο εθκεηάιιεπζεο, δελ απαηηείηαη ε εθ λένπ ππνβνιή ησλ ζηνηρείσλ νχηε ε ρνξήγεζε λέαο έγθξηζεο εθ κέξνπο ηεο αξκφδηαο αξρήο (28) φηη ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο πξέπεη λα ιακβάλεη ηα αλαγθαία κέηξα ππφ κνξθή ρξεκαηννηθνλνκηθήο ή άιιεο ηζνδχλακεο εγγχεζεο ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη φηη πιεξνχληαη φιεο νη ππνρξεψζεηο πνπ απνξξένπλ απφ ηελ άδεηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ππνρξεψζεσλ νη νπνίεο αθνξνχλ ηε δηαδηθαζία παχζεο ιεηηνπξγίαο θαη ηε κεηέπεηηα δηαρείξηζε ηνπ ρψξνπ 108

109 (29) φηη ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ κέηξα ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη φηη ε ηηκή πνπ ρξεψλεηαη γηα ηε δηάζεζε απνβιήησλ κε ηε κέζνδν ηεο πγεηνλνκηθήο ηαθήο θαιχπηεη φιεο ηηο δαπάλεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηεο εγθαηάζηαζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαηά ην δπλαηφλ ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ή άιιεο ηζνδχλακεο εγγχεζεο ηελ νπνία πξέπεη λα παξέρεη ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο, θαη ηνπ εθηηκψκελνπ θφζηνπο παχζεο ιεηηνπξγίαο θαη ηεο απαηηνχκελεο κεηέπεηηα δηαρείξηζεο (30) φηη, φηαλ ε αξκφδηα αξρή θξίλεη φηη έλαο ρψξνο πγεηνλνκηθήο ηαθήο δελ πξφθεηηαη λα δεκηνπξγήζεη θηλδχλνπο γηα ην πεξηβάιινλ πέξαλ κηαο ζπγθεθξηκέλεο ρξνληθήο πεξηφδνπ, ην εθηηκψκελν θφζηνο πνπ ζπκπεξηιακβάλεηαη ζηελ ηηκή πνπ ρξεψλεηαη ζην θνξέα εθκεηάιιεπζεο είλαη δπλαηφλ λα πεξηνξίδεηαη ζηε ρξνληθή απηή πεξίνδν (31) φηη είλαη αλαγθαίν λα εμαζθαιηζηεί φηη νη εθηειεζηηθέο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο εθαξκφδνληαη νξζά ζε φιε ηελ Θνηλφηεηα θαη φηη ε θαηάξηηζε θαη νη γλψζεηο ησλ θνξέσλ ιεηηνπξγίαο ησλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο θαη ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπο ηνπο παξέρνπλ ηηο απαηηνχκελεο ηθαλφηεηεο (32) φηη ε Δπηηξνπή πξέπεη λα ζεζπίζεη ηππνπνηεκέλε δηαδηθαζία απνδνρήο απνβιήησλ, θαη ηππνπνηεκέλε θαηάηαμε ησλ απνβιήησλ πνπ είλαη απνδεθηά γηα πγεηνλνκηθή ηαθή ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία επηηξνπήο πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 18 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ (33) φηη ε πξνζαξκνγή ησλ παξαξηεκάησλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν θαη ε ηππνπνίεζε ησλ κεζφδσλ ειέγρνπ, δεηγκαηνιεςίαο θαη αλαιχζεσλ πξέπεη λα εγθξίλνληαη κε ηελ ίδηα δηαδηθαζία επηηξνπήο (34) φηη ηα θξάηε κέιε πξέπεη λα ππνβάιινπλ, ζε ηαθηά δηαζηήκαηα, εθζέζεηο ζηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο, δίδνληαο ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηηο εζληθέο ζηξαηεγηθέο πνπ ραξάζζνληαη βάζεη ηνπ άξζξνπ 5 θαη φηη βάζεη ησλ εθζέζεσλ απηψλ ε Δπηηξνπή ζα ππνβάιεη έθζεζε ζην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην, ΔΜΔΓΥΠΔ ΡΖΛ ΞΑΟΝΠΑ ΝΓΖΓΗΑ: Άξζξν 1 Γεληθφο ζηφρνο 1. Ξξνθεηκέλνπ λα ηθαλνπνηεζνχλ νη απαηηήζεηο ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, θαη ηδίσο ησλ άξζξσλ 3 θαη 4, ζηφρνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο είλαη, κέζσ απζηεξψλ ιεηηνπξγηθψλ θαη ηερληθψλ απαηηήζεσλ γηα ηα απφβιεηα θαη ηνπο ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο, ν θαζνξηζκφο κέηξσλ, δηαδηθαζηψλ θαη θαηεπζχλζεσλ γηα ηελ θαηά ην δπλαηφλ πξφιεςε ή κείσζε ησλ αξλεηηθψλ πεξηβαιινληηθψλ επηπηψζεσλ, εηδηθφηεξα δε ηεο ξχπαλζεο ησλ επηθαλεηαθψλ θαη ησλ ππνγείσλ πδάησλ, ηνπ εδάθνπο θαη ηεο αηκφζθαηξαο θαη ησλ επηπηψζεσλ ζε φιν ην πεξηβάιινλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ θαηλνκέλνπ ηνπ ζεξκνθεπίνπ, θαζψο θαη νπνηνπδήπνηε θηλδχλνπ πξνθχπηεη γηα ηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ απφ ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ απνβιήησλ θαζ' φιν ηνλ θχθιν δσήο ηνπ ρψξνπ πγεηνλνκηθήο ηαθήο. 2. Όζνλ αθνξά ηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο, ε παξνχζα νδεγία πεξηέρεη, γηα ηνπο ρψξνπο ζηνπο νπνίνπο έρεη εθαξκνγή ε νδεγία 96/61/ΔΘ, ηνπο ζρεηηθνχο ηερληθνχο θαλφλεο γηα ηε δηαηχπσζε, ππφ ζπγθεθξηκέλε κνξθή, ησλ γεληθψλ απαηηήζεσλ ηεο νδεγίαο 96/61/ΔΘ. Νη ζρεηηθέο απαηηήζεηο ηεο νδεγίαο 96/61/ΔΘ ζα ζεσξείηαη φηη πιεξνχληαη εθφζνλ ηθαλνπνηνχληαη νη απαηηήζεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 2 109

110 Νξηζκνί Γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, λννχληαη σο: α) "απφβιεηα": θάζε νπζία ή αληηθείκελν θαιππηφκελν απφ ηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ β) "αζηηθά απφβιεηα": ηα νηθηαθά απφβιεηα, θαζψο θαη άιια απφβιεηα, ηα νπνία, ιφγσ θχζεο ή ζχλζεζεο, είλαη παξφκνηα κε ηα νηθηαθά γ) "επηθίλδπλα απφβιεηα": ηα απφβιεηα πνπ θαιχπηνληαη απφ ην άξζξν 1 παξάγξαθνο 4 ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 12εο Γεθεκβξίνπ 1991, γηα ηα επηθίλδπλα απφβιεηα(7) δ) "κε επηθίλδπλα απφβιεηα": ηα απφβιεηα πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ ην ζηνηρείν γ) ε) "αδξαλή απφβιεηα": ηα απφβιεηα πνπ δελ πθίζηαληαη θακία ζεκαληηθή θπζηθή, ρεκηθή ή βηνινγηθή κεηαηξνπή. Ρα αδξαλή απφβιεηα δελ δηαιχνληαη, δελ θαίγνληαη νχηε ζπκκεηέρνπλ ζε άιιεο θπζηθέο ή ρεκηθέο αληηδξάζεηο, δελ βηνδηαζπψληαη νχηε επηδξνχλ δπζκελψο ζε άιια πιηθά κε ηα νπνία έξρνληαη ζε επαθή θαηά ηξφπν ηθαλφ λα πξνθαιέζεη ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο ή λα βιάςεη ηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. Ζ ζπλνιηθή απνπιπζηκφηεηα θαη πεξηεθηηθφηεηα ζε ξχπνπο ησλ απνβιήησλ θαη ε νηθνηνμηθφηεηα ησλ ζηξαγγηζκάησλ πξέπεη λα είλαη ακειεηέεο, θαη εηδηθφηεξα λα κε ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ πνηφηεηα ησλ επηθαλεηαθψλ ή/θαη ππνγείσλ πδάησλ ζη) "ππφγεηα ελαπνζήθεπζε": ε κφληκε εγθαηάζηαζε ελαπνζήθεπζεο απνβιήησλ ζε βαζηέο γεσινγηθέο θνηιφηεηεο φπσο ζε αιαησξπρεία ή νξπρεία θαιίνπ δ) "ρψξνο πγεηνλνκηθήο ηαθήο": θάζε ρψξνο δηάζεζεο απνβιήησλ γηα ηελ απφζεζε ησλ απνβιήησλ επί ή εληφο ηνπ εδάθνπο ή ππνγείσο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ: - ησλ εζσηεξηθψλ ρψξσλ δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ (δειαδή ησλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο ζηνπο νπνίνπο έλαο παξαγσγφο απνβιήησλ πξαγκαηνπνηεί ηε δηάζεζή ηνπο ζηνλ ηφπν παξαγσγήο) θαη - θάζε κφληκνο (δειαδή ρξεζηκνπνηνχκελνο άλσ ηνπ έηνπο) ρψξνο πξνζσξηλήο ελαπνζήθεπζεο απνβιήησλ, αιιά εμαηξνπκέλσλ: - ησλ εγθαηαζηάζεσλ ζηηο νπνίεο εθθνξηψλνληαη ηα απφβιεηα κε ζθνπφ ηελ πξνεηνηκαζία ηνπο γηα πεξαηηέξσ κεηαθνξά ηνπο πξνο αλάθηεζε ρξήζηκσλ πιψλ, επεμεξγαζία ή δηάζεζε αιινχ θαη - ηεο ελαπνζήθεπζεο ησλ απνβιήησλ πξηλ απφ ηελ αλάθηεζε ρξήζηκσλ πιψλ ή ηελ επεμεξγαζία γηα δηάζηεκα κηθξφηεξν ησλ ηξηψλ εηψλ θαηά γεληθφ θαλφλα θαη - ηεο ελαπνζήθεπζεο απνβιήησλ πξηλ απφ ηε δηάζεζε γηα δηάζηεκα κηθξφηεξν ηνπ έηνπο ε) "επεμεξγαζία": νη θπζηθέο, ζεξκηθέο, ρεκηθέο ή βηνινγηθέο δηεξγαζίεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο δηαινγήο, πνπ κεηαβάιινπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ απνβιήησλ πξνθεηκέλνπ λα πεξηνξηζηνχλ ν φγθνο ή νη επηθίλδπλεο ηδηφηεηέο ηνπο, λα δηεπθνιπλζεί ε δηαθίλεζή ηνπο ή λα βειηησζεί ε αλάθηεζε ρξήζηκσλ πιψλ ζ) "ζηξαγγίζκαηα": νπνηνδήπνηε πγξφ ξέεη δηά κέζνπ ησλ απνηεζέλησλ απνβιήησλ θαη εθξέεη 110

111 απφ ην ρψξν ηαθήο ή πεξηέρεηαη κέζα ηνπ η) "αέξηα ρψξνπ ηαθήο": φια ηα αέξηα πνπ παξάγνληαη απφ ηα απφβιεηα πνπ απνηίζεληαη ζην ρψξν ηαθήο θ) "έθινπζκα": ην δηάιπκα πνπ ιακβάλεηαη θαηά ηελ εξγαζηεξηαθή δνθηκή ηεο απφπιπζεο ι) "θνξέαο εθκεηάιιεπζεο": ην θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν πνπ θέξεη ηελ επζχλε γηα ην ρψξν ηαθήο ζχκθσλα κε ηελ εζληθή λνκνζεζία ηνπ θξάηνπο κέινπο ζην νπνίν βξίζθεηαη ν ηειεπηαίνο ην πξφζσπν απηφ κπνξεί λα είλαη δηαθνξεηηθφ κεηαμχ ησλ θάζεσλ πξνεηνηκαζίαο ηνπ ρψξνπ θαη κέξηκλαο έπεηηα απφ ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο ηνπ κ) "βηναπνδνκήζηκα απφβιεηα": θάζε απφβιεην πνπ είλαη ζε ζέζεη λα ππνζηεί αλαεξφβηα ή αεξφβηα απνζχλζεζε, φπσο είλαη ηα απφβιεηα ηξνθψλ θαη θεπνπξηθήο, ην ραξηί θαη ην ραξηφλη λ) "θάηνρνο": παξαγσγφο ησλ απνβιήησλ ή ην θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν ζηελ θαηνρή ηνπ νπνίνπ επξίζθνληαη ηα απφβιεηα μ) "αηηψλ": νπνηνδήπνηε πξφζσπν ππνβάιιεη αίηεζε γηα λα ηνπ ρνξεγεζεί άδεηα ρψξνπ ηαθήο, ζχκθσλα κε ηελ παξνχζα νδεγία ν) "αξκφδηα αξρή": ε αξρή ηελ νπνία νξίδνπλ ηα θξάηε κέιε σο αξκφδηα γηα ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ παξνχζα νδεγία π) "πγξά απφβιεηα": νπνηνδήπνηε απφβιεην ζε πγξή κνξθή, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ιπκάησλ, αιιά εμαηξνπκέλεο ηεο ηιχνο ξ) "απνκνλσκέλνο νηθηζκφο": ν νηθηζκφο: - κε 500 ην πνιχ θαηνίθνπο αλά θνηλφηεηα ή νηθηζκφ θαη κε πέληε ην πνιχ θαηνίθνπο αλά ηεηξαγσγηθφ ρηιηφκεηξν θαη - ζηνλ νπνίνλ ε απφζηαζε απφ ηελ πιεζηέζηεξε αζηηθή πεξηνρή κε 250 ηνπιάρηζηνλ θαηνίθνπο αλά ηεηξαγσγηθφ ρηιηφκεηξν είλαη ην ιηγφηεξν 50 ρηιηφκεηξα, ή ν νπνίνο έρεη δχζθνιε πξφζβαζε νδηθψο πξνο ηέηνηεο πιεζηέζηεξεο αζηηθέο πεξηνρέο, ιφγσ δπζκελψλ κεηεσξνινγηθψλ ζπλζεθψλ επί εθηεηακέλε πεξίνδν ηνπ έηνπο. Άξζξν 3 Ξεδίν εθαξκνγήο 1. Ρα θξάηε κέιε εθαξκφδνπλ ηελ παξνχζα νδεγία γηα θάζε ρψξν πγεηνλνκηθήο ηαθήο, φπσο απηφο νξίδεηαη ζην άξζξν 2 ζηνηρείν ζη). 2. Κε ηελ επηθχιαμε ηεο ηζρχνπζαο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο, εμαηξνχληαη απφ ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο νη αθφινπζεο δξαζηεξηφηεηεο: - ε δηαζπνξά ηιχνο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ηιχνο θαζαξηζκνχ ιπκάησλ θαη ηεο ηιχνο ηεο πξνεξρφκελεο απφ εξγαζίεο βπζνθφξεζεο, θαζψο θαη παξεκθεξψλ πιψλ ζην έδαθνο γηα ηε ιίπαλζε ή ηε βειηίσζή ηνπ, - ε ρξήζε θαηάιιεισλ αδξαλψλ απνβιήησλ ζε εξγαζίεο αλάπιαζεο/απνθαηάζηαζεο θαη γηα 111

112 επηρσκαηψζεηο ή θαηαζθεπαζηηθνχο ζθνπνχο, ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο, - ε απφζεζε κε επηθίλδπλσλ ηιχσλ βπζνθφξεζεο θαηά κήθνο κηθξψλ πδαηνξεπκάησλ απφ ηα νπνία έρνπλ αθαηξεζεί θαζψο θαη κε επηθίλδπλσλ ηιχσλ ζε επηθαλεηαθά χδαηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο θνίηεο θαη ηνπ ππνζηξψκαηφο ηεο, - ε απφζεζε κε ξππαζκέλνπ ρψκαηνο ή κε επηθίλδπλσλ αδξαλψλ απνβιήησλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ αλαδήηεζε θαη ηελ εμφξπμε, ηελ επεμεξγαζία, ηελ πεξαηηέξσ θαηεξγαζία θαη ηελ απνζήθεπζε νξπθηψλ πφξσλ, θαζψο θαη απφ ηελ εθκεηάιιεπζε ιαηνκείσλ. 3. πφ ηελ επηθχιαμε ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα δειψζνπλ, θαη' επηινγή ηνπο, φηη ε απφζεζε κε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ, πνπ ζα θαζνξηζζνχλ απφ ηελ επηηξνπή ηνπ άξζξνπ 17, πιελ ησλ αδξαλψλ απνβιήησλ, ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ ηελ αλαδήηεζε θαη εμφξπμε, επεμεξγαζία θαη απνζήθεπζε νξπθηψλ πφξσλ θαζψο θαη απφ ηελ εθκηάιιεπζε ιαηνκείσλ, ε νπνία πξαγκαηνπνηείηαη νχησο ψζηε λα πξνιακβάλεηαη ε ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληεο ή βιάβε ηεο αλζξψπηλεο πγείαο, είλαη δπλαηφλ λα εμαηξείηαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ παξαξηήκαηνο I ζεκεία 2, 3.1, 3.2 θαη πφ ηελ επηθχιαμε ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα δειψζνπλ φηη ην άξζξν 6 ζηνηρείν δ), ην άξζξν 7 ζηνηρείν η), ην άξζξν 8 ζηνηρείν α) ζεκείν iv), ην άξζξν 10, ην άξζξν 11 παξάγξαθνο 1 ζηνηρεία α), β) θαη γ), ην άξζξν 12 ζηνηρεία α) θαη γ), ην παξάξηεκα I ζεκεία 3 θαη 4, ην παξάξηεκα II (πιελ ηνπ ζεκείνπ 3, επίπεδν 3 θαη ηνπ ζεκείνπ 4) θαη ην παξάξηεκα III ζεκεία 3 έσο 5 ηεο παξνχζαο νδεγίαο, δελ ηζρχνπλ, ελ κέξεη ή ελ ζπλφισ: α) γηα ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο κε επηθηλδχλσλ ή αδξαλψλ απνβιήησλ, κε ζπλνιηθή ρσξεηηθφηεηα ηφλσλ ην πνιχ ή κε εηήζηα ηθαλφηεηα απνξξφθεζεο 1000 ηφλσλ ην πνιχ, νη νπνίνη εμππεξεηνχλ λεζηά, φηαλ πξφθεηηαη γηα ην κφλν ρψξν πγεηνλνκηθήο ηαθήο ζην λεζί θαη φηαλ ν ελ ιφγσ ρψξνο πξννξίδεηαη απνθιεηζηηθά θαη κφλνλ γηα ηε δηάζεζε απνβιήησλ πνπ δεκηνπξγνχληαη ζην λεζί απηφ. Αθνχ ρξεζηκνπνηεζεί φιε ε ρσξεηηθφηεηα απηνχ ηνπ ρψξνπ, νπνηνζδήπνηε λένο ρψξνο πγεηνλνκηθήο ηαθήο ζην λεζί πξέπεη λα πιεξνί ηηο απαηηήζεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο β) γηα ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο κε επηθηλδχλσλ ή αδξαλψλ απνβιήησλ ζε απνκνλσκέλνπο νηθηζκνχο, εάλ ν ρψξνο πγεηνλνκηθήο ηαθήο πξννξίδεηαη γηα ηε δηάζεζε απνβιήησλ πνπ δεκηνπξγνχληαη κφλνλ απφ απηφλ ηνλ απνκνλσκέλν νηθηζκφ. Δληφο δχν εηψλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, ηα θξάηε κέιε θνηλνπνηνχλ ζηελ Δπηηξνπή θαηάινγν ησλ λεζηψλ θαη ησλ απνκνλσκέλσλ νηθηζκψλ πνπ εμαηξνχληαη. Ζ Δπηηξνπή δεκνζηεχεη ηνλ θαηάινγν. 5. Κε ηε επηθχιαμε ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα δειψζνπλ φηη ε ππφγεηα ελαπνζήθεπζε φπσο νξίδεηαη ζην άξζξν 2 ζηνηρείν ζη), κπνξεί λα εμαηξεζεί απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 13 ζηνηρείν δ) θαη ηνπ παξαξηήκαηνο I ζεκείν 2, πιελ ηνπ πξψηνπ εδαθίνπ, ζεκεία 3 έσο 5, θαζψο θαη ηνπ παξαξηήκαηνο III, ζεκεία 2, 3 θαη 5 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 4 Θαηεγνξίεο ρψξσλ ηαθήο Θάζε ρψξνο ηαθήο θαηαηάζζεηαη ζε κία απφ ηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο: - ρψξνο ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, 112

113 - ρψξνο ηαθήο κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, - ρψξνο ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ. Άξζξν 5 Απφβιεηα θαη επεμεξγαζίεο ηνπο, κε απνδεθηά ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο 1. Ρα θξάηε κέιε θαζνξίδνπλ εζληθή ζηξαηεγηθή γηα ηελ εθαξκνγή ηεο κείσζεο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ αζηηθψλ απνβιήησλ πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο φρη αξγφηεξν απφ δχν έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, θαη θνηλνπνηνχλ ζηελ Δπηηξνπή ηελ ελ ιφγσ ζηξαηεγηθή. Ζ ζηξαηεγηθή απηή ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη κέηξα γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο παξαγξάθνπ 2, κέζσ ηδίσο αλαθχθισζεο, ιηπαζκαηνπνίεζεο ή παξαγσγήο βηνκεζαλίνπ ή αλάθηεζεο πιηθψλ/ελεξγείαο. Δληφο ηξηάληα κελψλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, ε Δπηηξνπή ζα ππνβάιεη ζην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην ζπλζεηηθή έθζεζε ζρεηηθά κε ηηο εζληθέο ζηξαηεγηθέο. 2. Ζ ζηξαηεγηθή απηή δηαζθαιίδεη φηη: α) φρη αξγφηεξα απφ πέληε έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, ηα βηναπνδνκήζηκα αζηηθά απφβιεηα πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο πξέπεη λα κεησζνχλ ζην 75 % ηεο ζπλνιηθήο (θαηά βάξνο) πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ αζηηθψλ απνβιήησλ πνπ είραλ παξαρζεί ην 1995 ή ην ηειεπηαίν πξν ηνπ 1995 έηνο γηα ην νπνίν ππάξρνπλ δηαζέζηκα ηππνπνηεκέλα ζηνηρεία ηεο Eurostat β) φρη αξγφηεξα απφ νθηψ έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, ηα βηναπνδνκήζηκα αζηηθά απφβιεηα πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο πξέπεη λα κεησζνχλ ζην 50 % ηεο ζπλνιηθήο (θαηά βάξνο) πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ αζηηθψλ απνβιήησλ πνπ είραλ παξαρζεί ην 1995 ή ην ηειεπηαίν πξν ηνπ 1995 έηνο γηα ην νπνίν ππάξρνπλ δηαζέζηκα ηππνπνηεκέλα ζηνηρεία ηεο Eurostat γ) φρη αξγφηεξα απφ δεθαπέληε έηε κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, ηα βηναπνδνκήζηκα αζηηθά απφβιεηα πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο πξέπεη λα κεησζνχλ ζην 35 % ηεο ζπλνιηθήο (θαηά βάξνο) πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ αζηηθψλ απνβιήησλ πνπ είραλ παξαρζεί ην 1995 ή ην ηειεπηαίν πξν ηνπ 1995 έηνο γηα ην νπνίν ππάξρνπλ δηαζέζηκα ζηνηρεία ηεο Eurostat. Γχν έηε κεηά ηελ αλαθεξφκελε ζην ζηνηρείν γ) εκεξνκελία ην Ππκβνχιην επαλεμεηάδεη ηνλ παξαπάλσ ζηφρν, κε βάζε έθζεζε ηεο Δπηηξνπήο ζρεηηθά κε ηηο πξαθηηθέο εκπεηξίεο πνπ απέθηεζαλ ηα θξάηε κέιε θαηά ηελ επηδίσμε ησλ ζηφρσλ πνπ νξίδνπλ ηα ζηνηρεία α) θαη β). Ζ έθζεζε απηή ζπλνδεχεηαη, εάλ είλαη ζθφπηκν, απφ πξφηαζε πνπ απνζθνπεί ζηελ επηβεβαίσζε ή ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ ζηφρνπ γηα ηελ επίηεπμε ηνπ πςεινχ επηπέδνπ πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο. Ρα θξάηε κέιε ηα νπνία ην 1995 ή ην ηειεπηαίν πξν ηνπ 1995 έηνο γηα ην νπνίν ππάξρνπλ δηαζέζηκα ηππνπνηεκέλα ζηνηρεία ηεο Eurostat πξαγκαηνπνίεζαλ δηάζεζε άλσ ηνπ 80 % ησλ αζηηθψλ ηνπο απνβιήησλ ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο κπνξνχλ λα αλαβάινπλ ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ησλ ζηνηρείσλ α), β) ή γ) γηα πεξίνδν ηεζζάξσλ εηψλ ην πνιχ. Ρα θξάηε κέιε πνπ πξνηίζεληαη λα θάλνπλ ρξήζε ηεο δηάηαμεο απηήο ελεκεξψλνπλ εθ ησλ πξνηέξσλ ηελ Δπηηξνπή γη' απηή ηνπο ηελ απφθαζε. Ζ Δπηηξνπή ελεκεξψλεη ηα άιια θξάηε κέιε θαη ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην γηα ηελ απφθαζε απηή. Ζ εθαξκνγή ηνπ αλσηέξσ εδαθίνπ ζε θακία πεξίπησζε δελ κπνξεί λα νδεγήζεη ζηελ επίηεπμε 113

114 ηνπ ζηφρνπ πνπ νξίδεηαη ζην ζηνηρείν γ) ζε εκεξνκελία κεηαγελέζηεξε θαηά πεξηζζφηεξν απφ ηέζζεξα έηε ηεο εκεξνκελίαο πνπ νξίδεηαη ζην ζηνηρείν γ). 3. Ρα θξάηε κέιε δηαζθαιίδνπλ φηη ηα αθφινπζα απφβιεηα δελ γίλνληαη δεθηά ζε ρψξν ηαθήο: α) πγξά απφβιεηα β) απφβιεηα ηα νπνία, ζε ζπλζήθεο ηαθήο, είλαη εθξεθηηθά, δηαβξσηηθά, νμεηδσηηθά, πνιχ εχθιεθηα ή εχθιεθηα, φπσο νξίδνληαη ζην παξάξηεκα III ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΝΘ γ) απφβιεηα λνζνθνκείσλ θαη ζπλαθή, πξνεξρφκελα απφ ηαηξηθέο ή θηεληαηξηθέο εγθαηαζηάζεηο, ηα νπνία είλαη κνιπζκαηηθά θαηά ηελ έλλνηα ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΝΘ (παξάξηεκα III ηδηφηεηα Ζ9), θαζψο θαη απφβιεηα ηεο θαηεγνξίαο 14 (παξάξηεκα I κέξνο Α) ηεο ίδηαο νδεγίαο δ) νιφθιεξα κεηαρεηξηζκέλα ειαζηηθά απηνθηλήησλ κεηά πάξνδν δχν εηψλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, εθηφο απφ ηα πιηθά πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε έξγα, θαη ηεκαρηζκέλα κεηαρεηξηζκέλα ειαζηηθά απηνθηλήησλ, κεηά πάξνδν πεληαεηίαο απφ ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1 (εμαηξνπκέλσλ θαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο ησλ ειαζηηθψλ πνδειάησλ θαη ησλ ειαζηηθψλ κε εμσηεξηθή δηάκεηξν άλσ ησλ 1400 mm) ε) νπνηνζδήπνηε άιινο ηχπνο απνβιήησλ πνπ δελ πιεξνί ηα θξηηήξηα απνδνρήο πνπ θαζνξίδνληαη ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα II. 4. Απαγνξεχεηαη ε αξαίσζε ή ε αλάκεημε ησλ απνβιήησλ απιψο θαη κφλν γηα λα ηεξεζνχλ ηα θξηηήξηα απνδνρήο απνβιήησλ. Άξζξν 6 Απνδεθηά απφβιεηα θαηά θαηεγνξία ρψξνπ πγεηνλνκηθήο ηαθήο Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ κέηξα ψζηε: α) ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο πξαγκαηνπνηείηαη δηάζεζε κφλνλ απνβιήησλ πνπ έρνπλ ππνζηεί επεμεξγαζία ε παξνχζα δηάηαμε κπνξεί λα κελ εθαξκφδεηαη ζηα αδξαλή απφβιεηα ε επεμεξγαζία ησλ νπνίσλ είλαη ηερληθψο αδχλαηε, ή ζε νπνηαδήπνηε άιια απφβιεηα ε επεμεξγαζία ησλ νπνίσλ δελ ζπκβάιιεη ζηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο νδεγίαο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 1, κεηψλνληαο ηελ πνζφηεηα ησλ απνβιήησλ ή ηνπο θηλδχλνπο γηα ηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ ή γηα ην πεξηβάιινλ β) ζε ρψξν ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ γίλνληαη δεθηά κφλνλ επηθίλδπλα απφβιεηα ηα νπνία πιεξνχλ ηα θξηηήξηα πνπ θαζνξίδνληαη ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα II γ) νη ρψξνη πγεηνλνκηθήο ηαθήο κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη: i) γηα αζηηθά απφβιεηα ii) γηα κε επηθίλδπλα απφβιεηα θάζε άιιεο πξνέιεπζεο, ηα νπνία πιεξνχλ ηα θξηηήξηα γηα ηελ απνδνρή απνβιήησλ ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ πνπ θαζνξίδνληαη ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα II iii) γηα ζηαζεξά κε ελεξγά απφβιεηα (π.ρ. ζηεξενπνηεκέλα, παινπνηεκέλα) κε ζπκπεξηθνξά απφπιπζεο αληίζηνηρε πξνο ηε ζπκπεξηθνξά ησλ κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ πνπ αλαθέξνληαη ζην ζεκείν ii) ηα νπνία πιεξνχλ ηα θξηηήξηα απνρήο πνπ θαζνξίδνληαη ζχκθσλα κε ην 114

115 παξάξηεκα II. Απηά ηα επηθίλδπλα απφβιεηα δελ απνηίζεληαη ζε θπςέιεο πνπ πξννξίδνληαη γηα βηναπνδνκήζηκα κε επηθίλδπλα απφβιεηα δ) νη ρψξνη ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ ρξεζηκνπνηνχληαη κφλνλ γηα αδξαλή απφβιεηα. Άξζξν 7 Αίηεζε άδεηαο Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε ε αίηεζε άδεηαο γηα ρψξν ηαθήο λα πεξηιακβάλεη ηνπιάρηζηνλ: α) ηα ζηνηρεία ηαπηφηεηαο ηνπ αηηνχληνο θαη ηνπ θνξέα εθκεηάιιεπζεο, εθφζνλ δελ ηαπηίδνληαη β) πεξηγξαθή ησλ ηχπσλ θαη ηεο ζπλνιηθήο πνζφηεηαο ησλ απνβιήησλ πνπ πξφθεηηαη λα απνηεζνχλ γ) ηελ πξνηεηλφκελε ρσξεηηθφηεηα ηνπ ρψξνπ ηαθήο δ) πεξηγξαθή ηνπ ρψξνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πδξνινγηθψλ θαη γεσινγηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ ε) ηηο πξνηεηλφκελεο κεζφδνπο πξφιεςεο θαη θαηαπνιέκεζεο ηεο ξχπαλζεο ζη) ην πξνηεηλφκελν ζρέδην ιεηηνπξγίαο, παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ δ) ην πξνηεηλφκελν ζρέδην δηαδηθαζίαο παχζεο ηεο ιεηηνπξγίαο θαη κεηέπεηηα θξνληίδαο ε) αλ απαηηείηαη κειέηε πεξηβαιινληηθψλ επηπηψζεσλ ζχκθσλα κε ηελ νδεγία 85/337/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 27εο Ηνπλίνπ 1985, γηα ηελ εθηίκεζε ησλ επηπηψζεσλ νξηζκέλσλ ζρεδίσλ δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ έξγσλ ζην πεξηβάιινλ(8), ηηο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη απφ ηνλ θνξέα αμηνπνίεζεο ζχκθσλα κε ην άξζξν 5 απηήο ζ) ηηο ρξεκαηηθέο εγγπήζεηο ή νπνηνδήπνηε άιιν ηζνδχλακν ερέγγπν, πνπ απαηηείηαη λα παξέρεη ν αηηψλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 8 ζηνηρείν α) ζεκείν iv) ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Αθνχ ρνξεγεζεί άδεηα, θαηφπηλ αηηήζεσο, νη πιεξνθνξίεο απηέο ζα δηαηίζεληαη ζηηο αξκφδηεο εζληθέο θαη θνηλνηηθέο ζηαηηζηηθέο αξρέο, φηαλ δεηνχληαη γηα ζθνπνχο ζηαηηζηηθήο. Άξζξν 8 Ξξνυπνζέζεηο γηα ηε ρνξήγεζε άδεηαο Ρα θξάηε κέιε δηαζθαιίδνπλ φηη: α) ε αξκφδηα αξρή εθδίδεη άδεηα ιεηηνπξγίαο ρψξνπ ηαθήο κφλνλ εθφζνλ πιεξνχληαη νη αθφινπζεο πξνυπνζέζεηο: i) ε κειέηε ηνπ ρψξνπ ηαθήο πιεξνί φιεο ηηο απαηηήζεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ παξαξηεκάησλ, κε ηελ επηθχιαμε ηνπ άξζξνπ 3 παξάγξαθνη 4 θαη 5 ii) ε δηαρείξηζε ηνπ ρψξνπ ηαθήο ζα αλαηεζεί ζε θπζηθφ πξφζσπν κε ηα δένληα ηερληθά 115

116 πξνζφληα γηα ηε δηαρείξηζή ηνπ ελψ ζα παξέρεηαη επαγγεικαηηθή θαη ηερληθή εμέιημε θαη εθπαίδεπζε ησλ θνξέσλ εθκεηάιιεπζεο ησλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο θαη ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπο iii) ν ρψξνο ηαθήο ζα ιεηηνπξγεί κε ηα απαξαίηεηα κέηξα γηα ηελ πξφιεςε ησλ αηπρεκάησλ θαη ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ ζπλεπεηψλ ηνπο iv) πξηλ απφ ηελ έλαξμε ησλ εξγαζηψλ απφζεζεο, ν αηηψλ ζα έρεη παξάζρεη ή ζα παξάζρεη επαξθή ερέγγπα, ππφ κνξθή ρξεκαηννηθνλνκηθήο ή άιιεο ηζνδχλακεο εγγχεζεο κε ηξφπν πνπ νξίδνπλ ηα θξάηε κέιε, ψζηε λα εμαζθαιίδνληαη ε εθπιήξσζε ησλ ππνρξεψζεσλ (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζρεηηθψλ κε ηε κέξηκλα έπεηηα απφ ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο) πνπ απνξξένπλ απφ ηελ άδεηα πνπ εθδίδεηαη δπλάκεη ηεο παξνχζαο νδεγίαο θαζψο θαη ε ηήξεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παχζεο ιεηηνπξγίαο πνπ επηβάιιεη ην άξζξν 13. Ζ εγγχεζε ή ην ηζνδχλακφ ηεο ηρχεη επί φζν ρξφλν απαηηείηαη γηα ηε ζπληήξεζε θαη ηε κεηέπεηηα κέξηκλα ηνπ ρψξνπ ζχκθσλα κε ην άξζξν 13 ζηνηρείν δ). Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα δειψζνπλ φηη ην παξφλ ζεκείν δελ εθαξκφδεηαη ζηνπο ρψξνπο ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ β) ε κειέηε ηνπ ρψξνπ ηαθήο επζπγξακκίδεηαη πξνο ην ή ηα ζρεηηθά ζρέδηα δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 7 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ γ) πξηλ αξρίζνπλ νη εξγαζίεο δηάζεζεο, ε αξκφδηα αξρή επηζεσξεί ην ρψξν ψζηε λα εμαζθαιίζεη φηη πιεξνί ηνπο ζρεηηθνχο φξνπο ηεο άδεηαο. Απηφ δελ πεξηνξίδεη κε θαλέλα ηξφπν ηελ επζχλε ηνπ θνξέα βάζεη ησλ φξσλ ρνξήγεζεο ηεο άδεηαο. Άξζξν 9 Ξεξηνρφκελν ηεο άδεηαο Ξξνο απνζαθήληζε θαη ζπκπιήξσζε ησλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 9 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ θαη ηνπ άξζξνπ 9 ηεο νδεγίαο 96/61/ΔΘ, ζηελ άδεηα ιεηηνπξγίαο ρψξνπ ηαθήο πξνζδηνξίδνληαη ηνπιάρηζηνλ ηα αθφινπζα: α) ε θαηεγνξία ηνπ ρψξνπ ηαθήο β) ν θαηάινγνο ησλ θαζνξηζκέλσλ ηχπσλ θαη ηεο ζπλνιηθήο πνζφηεηαο απνβιήησλ ησλ νπνίσλ επηηξέπεηαη ε ελαπφζεζε εθεί γ) απαηηήζεηο γηα έξγα ππνδνκήο ζην ρψξν ηαθήο, γηα ηηο εξγαζίεο ηαθήο θαη γηα ηηο δηαδηθαζίεο παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζρεδίσλ έθηαθηεο αλάγθεο (παξάξηεκα III ζεκείν 4 ζηνηρείν Β), θαζψο θαη πξνζσξηλέο απαηηήζεηο γηα ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο θαη ηε κεηέπεηηα θξνληίδα δ) ε ππνρξέσζε πνπ αλαιακβάλεη ν αηηψλ λα ππνβάιιεη έθζεζε, ηνπιάρηζηνλ εηεζίσο, ζηηο αξκφδηεο αξρέο ηεο ρψξαο ηνπ ζρεηηθά κε ηνπο ηχπνπο θαη ηηο πνζφηεηεο ησλ δηαηεζέλησλ απνβιήησλ θαη κε ηα απνηειέζκαηα ηνπ πξνγξάκκαηνο παξαθνινχζεζεο, φπσο πξνβιέπεηαη ζηα άξζξα 12 θαη 13 θαη ζην παξάξηεκα III. Άξζξν 10 Γαπάλεο ηαθήο Ρα θξάηε κέιε δηαζθαιίδνπλ φηη φιεο νη δαπάλεο θαηαζθεπήο θαη ιεηηνπξγίαο ελφο ρψξνπ πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ, ζηηο νπνίεο πεξηιακβάλεηαη, ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ, ην θφζηνο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ή ηζνδχλακεο εγγχεζεο πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 8 ζηνηρείν α) 116

117 ζεκείν iv), θαζψο θαη ην θαη' εθηίκεζε θφζηνο ηεο παχζεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ρψξνπ θαη ηεο κεηέπεηηα θξνληίδαο γηα ην ρψξν απηφ γηα ρξνληθή πεξίνδν ηνπιάρηζηνλ ηξηάληα εηψλ, θαιχπηνληαη απφ ηελ ηηκή πνπ ρξεψλεη ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο γηα ηε δηάζεζε νπνηνπδήπνηε ηχπνπ απνβιήησλ ζηνλ ελ ιφγσ ρψξν. Κε ηελ επηθχιαμε ησλ απαηηήζεσλ ηεο νδεγίαο 90/313/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 17εο Ηνπλίνπ 1990, ζρεηηθά κε ηελ ειεχζεξε πιεξνθφξεζε γηα ζέκαηα πεξηβάιινληνο(9), ηα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ ηε δηαθάλεηα θαηά ηε ζπιινγή θαη ρξήζε φισλ ησλ αλαγθαίσλ πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ην θφζηνο. Άξζξν 11 Γηαδηθαζίεο απνδνρήο απνβιήησλ 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίζνπλ φηη, πξηλ ηα απφβιεηα γίλνπλ δεθηά ζηνπο ρψξνπο ηαθήο: α) πξηλ ή θαηά ηελ παξάδνζε, ή ηελ πξψηε απφ ζεηξά παξαδφζεσλ εθφζνλ ν ηχπνο ησλ απνβιήησλ παξακέλεη ακεηάβιεηνο, ν θάηνρνο ησλ απνβιήησλ ή ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο κπνξεί λα απνδείμεη κε ηα θαηάιιεια έγγξαθα φηη ηα ζπγθεθξηκέλα απφβιεηα κπνξνχλ λα γίλνπλ δεθηά ζην ρψξν ηαθήο ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο πνπ θαζνξίδνληαη ζηελ άδεηα θαη φηη πιεξνχλ ηα θξηηήξηα απνδνρήο πνπ θαζνξίδνληαη ζην παξάξηεκα II β) ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ηνπ ρψξνπ ηεξεί ηηο αθφινπζεο δηαδηθαζίεο παξαιαβήο: - έιεγρν ησλ εγγξάθσλ γηα ηα απφβιεηα, ζηα νπνία πεξηιακβάλνληαη ηα έγγξαθα πνπ απαηηνχληαη δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 5 παξάγξαθνο 3 ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΝΘ θαη, φπνπ απηφ έρεη εθαξκνγή, εθείλα πνπ απαηηνχληαη δπλάκεη ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΝΘ) αξηζ. 259/93 ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 1εο Φεβξνπαξίνπ 1993, γηα ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ κεηαθνξψλ απνβιήησλ ζην εζσηεξηθφ ηεο Θνηλφηεηαο θαζψο θαη θαηά ηελ είζνδν θαη έμνδφ ηνπο(10), - νπηηθή εμέηαζε ησλ απνβιήησλ ζηελ είζνδν θαη ζην ζεκείν απφζεζεο θαη, εθφζνλ ελδείθλπηαη, εμαθξίβσζε φηη ηα απφβιεηα αληηζηνηρνχλ πξνο ηελ πεξηγξαθή πνπ πεξηέρεηαη ζηα έγγξαθα πνπ ππέβαιε ν θάηνρνο. Αλ απαηηείηαη ε ιήςε αληηπξνζσπεπηηθψλ δεηγκάησλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ παξαξηήκαηνο II παξάγξαθνο 3 επίπεδν 3, ηα απνηειέζκαηα ησλ αλαιχζεσλ δηαηεξνχληαη, ε δε δεηγκαηνιεςία δηελεξγείηαη ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα II παξάγξαθνο 5. Ρα δείγκαηα θπιάζζνληαη επί έλα κήλα ηνπιάρηζηνλ, - ηήξεζε αξρείνπ ησλ πνζνηήησλ θαη ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ απνηηζέκελσλ απνβιήησλ, ζην νπνίν θαηαρσξνχληαη ε πξνέιεπζε, ε εκεξνκελία παξάδνζεο, ηα ζηνηρεία ηνπ παξαγσγνχ, ή εάλ πξφθεηηαη γηα αζηηθά απφβιεηα, ηνπ θνξέα ζπιινγήο, θαη, ζηελ πεξίπησζε ησλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, ε αθξηβήο ηνπο ζέζε ζην ρψξν ηαθήο. Νη πιεξνθνξίεο απηέο ζα δηαηίζεληαη ζηηο αξκφδηεο εζληθέο θαη θνηλνηηθέο ζηαηηζηηθέο αξρέο, φηαλ δεηνχληαη γηα ζθνπνχο ζηαηηζηηθήο γ) ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ηνπ ρψξνπ παξέρεη πάληνηε έγγξαθε βεβαίσζε παξαιαβήο γηα θάζε παξάδνζε απνβιήησλ ζην ρψξν ηνπ δ) κε ηελ επηθχιαμε ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΝΘ) αξηζ. 259/93, φηαλ απφβιεηα δελ γίλνληαη δεθηά ζ' έλα ρψξν ηαθήο, ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ελεκεξψλεη ακέζσο ηελ αξκφδηα αξρή. 2. Γηα ρψξνπο ηαθήο νη νπνίνη έρνπλ εμαηξεζεί απφ ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 3 παξάγξαθνη 4 θαη 5, ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα αλαγθαία κέηξα ψζηε λα πξνβιέπεηαη: - ηαθηηθή νπηηθή εμέηαζε ησλ απνβιήησλ ζην ζεκείν απφζεζεο, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίδεηαη 117

118 φηη γίλνληαη δεθηά ζην ρψξν κφλνλ κε επηθίλδλα απφβιεηα απφ ην λεζί ή ηνλ απνκνλσκέλν νηθηζκφ θαη - θαηαγξαθή ησλ πνζνηήησλ απνβιήησλ πνπ απνηίζεληαη ζην ρψξν ηαθήο. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο πνζφηεηεο θαη, φπνπ είλαη δπλαηφ, ηνλ ηχπν ησλ απνβιήησλ πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο ηαθήο θαη έρνπλ εμαηξεζεί απφ ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο λα ζπκπεξηιακβάλνληαη ζηηο ηαθηηθέο εθζέζεηο ηεο Δπηηξνπήο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 12 Γηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζεο θαηά ηε θάζε ιεηηνπξγίαο Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη δηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαη πξαθνινχζεζεο θαηά ηε θάζε ιεηηνπξγίαο λα πιεξνχλ ηνπιάρηζηνλ ηηο αθφινπζεο απαηηήζεηο: α) θαηά ηε θάζε ιεηηνπξγίαο, ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ηνπ ρψξνπ ηαθήο εθαξκφδεη πξφγξακκα ειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζεο φπσο νξίδεη ην παξάξηεκα III β) ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ελεκεξψλεη ηελ αξκφδηα αξρή ζρεηηθά κε ηηο ηπρφλ ζνβαξέο δπζκελείο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ πνπ δηαπηζηψλνληαη θαηά ηηο δηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζεο θαη ζπκκνξθψλεηαη πξνο ηελ απφθαζε ηεο αξκφδηαο αξρήο φζνλ αθνξά ην είδνο θαη ην ρξνλνδηάγξακκα ησλ ιεπηέσλ επαλνξζσηηθψλ κέηξσλ. Ζ δαπάλε ησλ κέηξσλ βαξχλεη ην θνξέα. Κε ζπρλφηεηα πνπ θαζνξίδεηαη απφ ηελ αξκφδηα αξρή θαη νπσζδήπνηε ηνπιάρηζηνλ άπαμ ηνπ έηνπο, ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο αλαθέξεη ζηηο αξκφδηεο αξρέο ηα απνηειέζκαηα ηεο παξαθνινχζεζεο κε βάζε ηα ζπγθεληξσηηθά ζηνηρεία γηα λα απνδεηθλχεηαη ε ηήξεζε ησλ φξσλ ηεο άδεηαο θαη λα βειηηψλνληαη νη γλψζεηο ζρεηηθά κε ηε ζπκπεξηθνξά ησλ απνβιήησλ ζηνπο ρψξνπο ηαθήο γ) ν πνηνηηθφο έιεγρνο ησλ αλαιχζεσλ ζην πιαίζην ησλ δηαδηθαζηψλ ειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζεο ή/θαη ησλ αλαιχζεσλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 11 παξάγξαθνο 1 ζηνηρείν β) δηελεξγείηαη απφ εηδηθεπκέλα εξγαζηήξηα. Άξζξν 13 Γηαδηθαζία παχζεο ηεο ιεηηνπξγίαο θαη κεηέπεηηα θξνληίδαο Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ κέηξα, ζχκθσλα κε ηελ άδεηα, εθφζνλ ρξεηαζηεί ψζηε: α) ε δηαδηθαζία παχζεο ηεο ιεηηνπξγίαο κέξνπο ή ηνπ ζπλφινπ ελφο ρψξνπ ηαθήο αξρίδεη: i) φηαλ ζπληξέρνπλ νη ζρεηηθέο πξνυπνζέζεηο πνπ νξίδνληαη ζηελ άδεηα ή ii) θαηφπηλ άδεηαο ηεο αξκφδηαο αξρήο, κεηά απφ αίηεζε ηνπ θνξέα εθκεηάιιεπζεο ή iii) κε αηηηνινγεκέλε απφθαζε ηεο αξκφδηαο αξρήο β) ν ρψξνο ηαθήο ή ην κέξνο απηνχ κπνξεί λα ζεσξείηαη νξηζηηθά θιεηζηφο κφλνλ αθνχ ε αξκφδηα αξρή έρεη δηελεξγήζεη ηειηθή επηηφπηα επηζεψξεζε, έρεη αμηνινγήζεη φιεο ηηο εθζέζεηο πνπ έρεη ππνβάιεη ν θνξέαο θαη ηνπ έρεη θνηλνπνηήζεη ηελ έγθξηζε ηεο παχζεο ηεο ιεηηνπξγίαο. 118

119 Απηφ ζε θακία πεξίπησζε δελ πεξηνξίδεη ηελ επζχλε ηνπ θνξέα εθκεηάιιεπζεο βάζεη ησλ φξσλ ρνξήγεζεο ηεο άδεηαο γ) κεηά ηελ νξηζηηθή παχζε ιεηηνπξγίαο ηνπ ρψξνπ ηαθήο, ν θνξέαο εθκεηάιιεπζήο ηνπ είλαη ππεχζπλνο γηα ηε ζπληήξεζε, ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηνλ έιεγρφ ηνπ θαηά ηε θάζε ηεο κεηέπεηηα κέξηκλαο θαζφζνλ ρξφλν κπνξεί λα δεηήζεη ε αξκφδηα αξρή, ιακβάλνληαο ππφςε ην ρξνληθφ δηάζηεκα θαηά ην νπνίν ν ρψξνο κπνξεί λα ελέρεη θηλδχλνπο. Ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο γλσζηνπνηεί ζηελ αξκφδηα αξρή ηηο ηπρφλ ζνβαξέο αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ πνπ δηαπηζηψλνληαη θαηά ηνλ έιεγρν θαη ζπκκνξθψλεηαη κε ηελ απφθαζή ηεο γηα ην είδνο θαη ην ρξνλνδηάγξακκα ησλ ιεπηέσλ επαλνξζσηηθψλ κέηξσλ δ) εθφζνλ ε αξκφδηα αξρή ζεσξεί φηη ν ρψξνο ηαθήο ελδέρεηαη λα ελέρεη θηλδχλνπο γηα ην πεξηβάιινλ (κε ηελ επηθχιαμε ηπρφλ θνηλνηηθήο ή εζληθήο λνκνζεζίαο ζε φ,ηη αθνξά ηελ επζχλε ηνπ θαηφρνπ ησλ απνβιήησλ), ν θνξέαο εθκεηάιιεπζήο ηνπ είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηελ αλάιπζε ησλ αεξίσλ θαη ησλ ζηξαγγηζκάησλ ηνπ θαζψο θαη ησλ ππνγείσλ πδάησλ ζηα πέξημ ηνπ ρψξνπ ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα III. Άξζξν 14 θηζηάκελνη ρψξνη πγεηνλνκηθήο ηαθήο Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ κέηξα γηα λα δηαζθαιίδνπλ φηη ε ζπλέρηζε ηεο ιεηηνπξγίαο ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο γηα ηνπο νπνίνπο έρεη ρνξεγεζεί άδεηα ή νη νπνίνη ιεηηνπξγνχλ ήδε θαηά ην ρξφλν ελζσκάησζεο ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζην εζληθφ δίθαην επηηξέπεηαη κφλνλ εθφζνλ ιεθζνχλ ηα παξαθάησ κέηξα ην ηαρχηεξν δπλαηφλ θαη ην αξγφηεξν εληφο νθηψ εηψλ κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1: α) εληφο ελφο έηνπο κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο ρψξνπ ηαθήο θαηαξηίδεη θαη ππνβάιιεη πξνο έγθξηζε ζηελ αξκφδηα αξρή ζρέδην δηεπζέηεζεο ηνπ ρψξνπ, ην νπνίν πεξηιακβάλεη ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 8 θαζψο θαη φια ηα επαλνξζσηηθά κέηξα ηα νπνία θξίλεη φηη ζα απαηηεζνχλ πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζεί πξνο ηηο απαηηήζεηο ηνπ παξαξηήκαηνο I παξάγξαθνο 4 ηεο παξνχζαο νδεγίαο, εμαηξνπκέλσλ ησλ απαηηήζεσλ ηνπ παξαξηήκαηνο I ζεκείν 1 β) κεηά ηελ ππνβνιή ηνπ ζρεδίνπ δηεπζέηεζεο, νη αξκφδηεο αξρέο ιακβάλνπλ νξηζηηθή απφθαζε ζρεηηθά κε ηε ζπλέρηζε ηεο ιεηηνπξγίαο βάζεη ηνπ ελ ιφγσ ζρεδίνπ θαη ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα αλαγθαία κέηξα γηα ηελ παχζε ηεο ιεηηνπξγίαο ην ζπληνκφηεξν δπλαηφλ, βάζεη ηνπ άξζξνπ 7 ζηνηρείν ζη) θαη ηνπ άξζξνπ 13, ησλ ρψξσλ ηαθήο πνπ δελ έρνπλ ιάβεη, ζχκθσλα κε ην άξζξν 8, άδεηα ζπλέρηζεο ηεο ιεηηνπξγίαο γ) βάζεη ηνπ εγθεθξηκέλνπ ζρεδίνπ δηεπζέηεζεο ηνπ ρψξνπ, νη αξκφδηεο αξρέο ρνξεγνχλ άδεηα γηα ηελ εθηέιεζε ησλ αλαγθαίσλ έξγσλ θαη θαζνξίδνπλ κεηαβαηηθή πεξίνδν γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζρεδίνπ. Όινη αλεμαηξέησο νη πθηζηάκελνη ρψξνη πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ ηεξνχλ ηηο απαηηήζεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, εμαηξνπκέλσλ ησλ απαηηήζεσλ ηνπ παξαξηήκαηνο I ζεκείν 1, εληφο νθηψ εηψλ κεηά ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1 δ) i) εληφο έηνπο απφ ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, εθαξκφδνληαη ζηνπο ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ ηα άξζξα 4, 5 θαη 11 θαη ην παξάξηεκα II ii) εληφο ηξηψλ εηψλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 18 παξάγξαθνο 1, εθαξκφδεηαη ζηνπο ρψξνπο ηαθήο επηθηλδχλσλ απνβιήησλ ην άξζξν

120 Άξζξν 15 πνρξέσζε ππνβνιήο εθζέζεσλ Αλά ηξηεηία, ηα θξάηε κέιε ππνβάιινπλ ζηελ Δπηηξνπή έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο, πξνζέρνληαο ηδηαίηεξα ηηο εζληθέο ζηξαηεγηθέο πνπ θαηαζηξψλνληαη δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 5. Ζ έθζεζε ζπληάζζεηαη βάζεη εξσηεκαηνινγίνπ ή ππνδείγκαηνο, ην νπνίν θαηαξηίδεη ε Δπηηξνπή κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 6 ηεο νδεγίαο 91/692/ΔΝΘ(11). Ρν εξσηεκαηνιφγην ή ην ππφδεηγκα απνζηέιιεηαη ζηα θξάηε κέιε έμη κήλεο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηεο πεξηφδνπ ηελ νπνία θαιχπηεη ε έθζεζε. Ζ έθζεζε απνζηέιιεηαη ζηελ Δπηηξνπή εληφο ελλέα κελψλ απφ ην πέξαο ηεο ηξηεηνχο πεξηφδνπ πνπ θαιχπηεη. Ζ επηηξνπή δεκνζηεχεη έθζεζε ηεο Θνηλφηεηαο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο νδεγίαο εληφο ελλέα κελψλ απφ ηελ παξαιαβή ησλ εθζέζεσλ ησλ θξαηψλ κειψλ. Άξζξν 16 Ρερληθή επηηξνπή Νη ηπρφλ ηξνπνπνηήζεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα ηελ πξνζαξκνγή ησλ παξαξηεκάησλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν θαη νη ηπρφλ πξνηάζεηο γηα ηελ ηππνπνίεζε ησλ κεζφδσλ ειέγρνπ, δεηγκαηνιεςίαο θαη αλαιχζεσλ γηα ηνπο ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ εγθξίλνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή, επηθνπξνχκελε απφ ηελ επηηξνπή ηνπ άξζξνπ 18 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ θαη ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 17 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ρπρφλ ηξνπνπνηήζεηο ησλ παξαξηεκάησλ γίλνληαη κφλν ζχκθσλα κε ηηο αξρέο πνπ νξίδνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία φπσο δηαηππψλνληαη ζηα παξαξηήκαηα. Γηα ην ζθνπφ απηφ, φζνλ αθνξά ην παξάξηεκα II, ε επηηξνπή ηεξεί ηα αθφινπζα: ζπλππνινγηζκφο ησλ γεληθψλ αξρψλ θαη γεληθψλ δηαδηθαζηψλ γηα ηα θξηηήξηα δνθηκψλ θαη απνδνρήο, ζπγθεθξηκέλα θξηηήξηα ή/θαη κέζνδνη δνθηκψλ θαη ζπλαθείο νξηαθέο ηηκέο ζα πξέπεη λα νξίδνληαη γηα θάζε θαηεγνξία ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο, ζπκπεξηιακαβαλνκέλσλ, εάλ απαηηείηαη, ζπγθεθξηκέλσλ ηχπσλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο ζηα πιαίζηα θάζε κηαο θαηεγνξίαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο ππφγεηαο ελαπνζήθεπζεο. Νη πξνηάζεηο γηα ηελ ηππνπνίεζε ησλ κεζφδσλ ειέγρνπ, δεηγκαηνιεςίαο θαη αλαιχζεσλ πνπ αθνξνχλ ηα παξαξηήκαηα ηεο παξνχζαο νδεγίαο εγθξίλνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή, επηθνπξνχκελε απφ ηελ επηηξνπή, εληφο δχν εηψλ απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ζ Δπηηξνπή, επηθνπξνχκελε απφ ηελ επηηξνπή, ζα ζεζπίζεη δηαηάμεηο γηα ηελ ελαξκφληζε θαη ηελ ηαθηηθή δηαβίβαζε ησλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηα άξζξα 5, 7 θαη 11 ηεο παξνχζαο νδεγίαο, εληφο δηεηίαο απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, θαη γηα ηηο ηπρφλ ηξνπνπνηήζεηο ησλ ελ ιφγσ δηαηάμεσλ. Άξζξν 17 Γηαδηθαζία ηεο επηηξνπήο Ζ Δπηηξνπή επηθνπξείηαη απφ κηα επηηξνπή ηελ νπνία απνηεινχλ αληηπξφζσπνη ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο νπνίαο πξνεδξεχεη ν αληηπξφζσπνο ηεο Δπηηξνπήο. Ν αληηπξφζσπνο ηεο Δπηηξνπήο ππνβάιιεη ζηελ ελ ιφγσ επηηξνπή ζρέδην ησλ κέηξσλ πνπ πξφθεηηαη λα ιεθζνχλ. Ζ επηηξνπή δηαηππψλεη γλψκε γηα ην ζρέδην απηφ κέζα ζε πξνζεζκία πνπ κπνξεί λα νξίζεη ν πξφεδξνο αλάινγα κε ηνλ επείγνληα ραξαθηήξα ηνπ ζέκαηνο. Ζ γλψκε δηαηππψλεηαη κε ηελ πιεηνςεθία πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 148 παξάγξαθνο 2 ηεο ζπλζήθεο, ην ζρεηηθφ κε απνθάζεηο πνπ θαιείηαη λα ιάβεη ην Ππκβνχιην βάζεη πξνηάζεσο ηεο Δπηηξνπήο. Θαηά ηελ ςεθνθνξία ζηνπο θφιπνπο ηεο επηηξνπήο, νη ςήθνη ησλ αληηπξνζψπσλ ησλ θξαηψλ 120

121 κειψλ ζηαζκίδνληαη ζχκθσλα κε ην πξναλαθεξφκελν άξζξν. Ν πξφεδξνο δελ ιακβάλεη κέξνο ζηελ ςεθνθνξία. Ζ Δπηηξνπή ζεζπίδεη ηα ζρεδηαδφκελα κέηξα εθφζνλ είλαη ζχκθσλα πξνο ηε γλψκε ηεο επηηξνπήο. Αλ ηα ζρεδηαδφκελα κέηξα δελ είλαη ζχκθσλα κε ηε γλψκε ηεο επηηξνπήο, ή ειιείςεη γλψκεο, ε Δπηηξνπή ππνβάιιεη ρσξίο θαζπζηέξεζε ζην Ππκβνχιην πξφηαζε ζρεηηθά κε ηα κέηξα πνπ πξέπεη λα ιεθζνχλ. Ρν Ππκβνχιην απνθαζίδεη κε εηδηθή πιεηνςεθία. Δάλ ην Ππκβνχιην δελ απνθαζίζεη εληφο ηξηψλ κελψλ απφ ηελ ππνβνιή ηεο πξφηαζεο, ηα πξνηεηλφκελα κέηξα ζεζπίδνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή. Άξζξν 18 Δλζσκάησζε ζηελ εζληθή λνκνζεζία 1. Ρα θξάηε κέιε ζέηνπλ ζε ηζρχ ηηο αλαγθαίεο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο γηα λα ζπκκνξθσζνχλ κε ηελ παξνχζα νδεγία ην αξγφηεξν δχν έηε κεηά ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο. Ξιεξνθνξνχλ ακέζσο ηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά. Νη δηαηάμεηο απηέο, φηαλ ζεζπίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε, αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ή ζπλνδεχνληαη απφ ζρεηηθή αλαθνξά θαηά ηελ επίζεκε δεκνζίεπζή ηνπο. Νη ιεπηνκεξείο δηαηάμεηο γηα ηελ αλαθνξά απηή θαζνξίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε. 2. Ρ θξάηε κέιε αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή ην θείκελν ησλ δηαηάμεσλ εζσηεξηθνχ δηθαίνπ ηηο νπνίεο ζεζπίδνπλ ζηνλ ηνκέα πνπ δηέπεηαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία. Άξζξν 19 Έλαξμε ηζρχνο Ζ παξνχζα νδεγία αξρίδεη λα ηζρχεη ηελ εκέξα ηεο δεκνζίεπζήο ηεο ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ησλ Δπξσπατθψλ Θνηλνηήησλ. Άξζξν 20 Απνδέθηεο Ζ παξνχζα νδεγία απεπζχλεηαη ζηα θξάηε κέιε. Ινπμεκβνχξγν, 26 Απξηιίνπ Γηα ην Ππκβνχιην Ν Ξξφεδξνο J. FISCHER (1) ΔΔ C 156 ηεο , ζ. 10. (2) ΔΔ C 355 ηεο , ζ

122 (3) Γλψκε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 19εο Φεβξνπαξίνπ 1998 (ΔΔ C 80 ηεο , ζ. 196), θνηλή ζέζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 4εο Ηνπλίνπ 1998 (ΔΔ C 333 ηεο , ζ. 15) θαη απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 9εο Φεβξνπαξίνπ 1999 (ΔΔ C 150 ηεο , ζ. 78). (4) ΔΔ C 122 ηεο , ζ. 2. (5) ΔΔ L 194 ηεο , ζ. 39 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ απφθαζε 96/350/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 135 ηεο , ζ. 32). (6) ΔΔ L 257 ηεο , ζ. 26. (7) ΔΔ L 377 ηεο , ζ. 20 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 94/31/ΔΘ (ΔΔ L 168 ηεο , ζ. 28). (8) ΔΔ L 175 ηεο , ζ. 40 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ νδεγία 97/11/ΔΘ (ΔΔ L 73 ηεο , ζ. 5). (9) ΔΔ L 158 ηεο , ζ. 56. (10) ΔΔ L 30 ηεο , ζ. 1 θαλνληζκφο φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 120/97 (ΔΔ L 22 ηεο , ζ. 14). (11) ΔΔ L 377 ηεο , ζ. 48. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ I ΓΔΛΗΘΔΠ ΑΞΑΗΡΖΠΔΗΠ ΓΗΑ ΝΙΔΠ ΡΗΠ ΘΑΡΖΓΝΟΗΔΠ ΣΥΟΥΛ ΡΑΦΖΠ 1. Θέζε 1.1. Γηα ηε ζέζε ηνπ ρψξνπ ηαθήο πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε απαηηήζεηο πνπ αθνξνχλ: α) ηηο απνζηάζεηο ησλ νξίσλ ηνπ ρψξνπ απφ θαηνηθεκέλεο πεξηνρέο θαη ρψξνπο αλαςπρήο, πδαηνξεχκαηα, ζηάζηκα επηθαλεηαθά χδαηα θαη άιιεο γεσξγηθέο ή αζηηθέο πεξηνρέο β) ηελ χπαξμε ππφγεησλ ή παξάθηησλ πδάησλ ή δσλψλ πξνζηαζίαο ηεο θχζεο ζηελ πεξηνρή γ) ηηο γεσινγηθέο θαη πδξνγεσινγηθέο ζπλζήθεο ηεο πεξηνρήο δ) ηνλ θίλδπλν πιεκκπξψλ, θαζηδήζεσλ, θαηνιηζζήζεσλ ή ρηνλνζηηβάδσλ ζην ρψξν ηαθήο ε) ηελ πξνζηαζία ηεο θπζηθήο θαη πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο ηεο πεξηνρήο Ν ρψξνο ηαθήο κπνξεί λα εγθξίλεηαη κφλνλ εάλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ φζνλ αθνξά ηηο πξναλαθεξφκελεο απαηηήζεηο ή ηα επαλνξζσηηθά κέηξα πνπ πξέπεη λα ιεθζνχλ, δείρλνπλ φηη δελ ζπληζηά ζνβαξφ θίλδπλν γηα ην πεξηβάιινλ. 2. Έιεγρνο ησλ πδάησλ θαη δηαρείξηζε ησλ ζηξαγγηζκάησλ Αλάινγα κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ρψξνπ ηαθήο θαη ηηο κεηεσξνινγηθέο ζπλζήθεο, ιακβάλνληαη ηα θαηάιιεια κέηξα ψζηε: 122

123 - λα ειέγρεηαη ε εηζξνή ησλ αηκνζθαηξηθψλ θαηαθξεκληζκάησλ ζηνλ φγθν ησλ απνηηζέκελσλ απνβιήησλ, - λα πξνιακβάλεηαη ε εηζξνή επηθαλεηαθψλ ή/θαη ππνγείσλ πδάησλ ζηα απνηηζέκελα απφβιεηα, - λα ζπιιέγνληαη ηα κνιπζκέλα χδαηα θαη ζηξαγγίζκαηα. Δάλ κεηά απφ αμηνιφγεζε, βαζηδφκελε ζηε ζέζε ηνπ ρψξνπ ηαθήο θαη ζηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ απνβιήησλ πνπ πξφθεηηαη λα γίλνπλ δεθηά, πξνθχπηεη φηη ν ρψξνο ηαθήο δελ ζπληζηά πηζαλφ θίλδπλν γηα ην πεξηβάιινλ, ε αξκφδηα αξρή κπνξεί λα απνθαζίδεη φηη ε παξνχζα δηάηαμε δελ εθαξκφδεηαη, - λα ππνβάιινληαη ζε επεμεξγαζία ηα κνιπζκέλα χδαηα θαη ζηξαγγίζκαηα πνπ ζπιιέγνληαη απφ ην ρψξν ηαθήο, ψζηε λα πιεξνχληαη νη θαηάιιειεο πξνδηαγξαθέο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ απνρέηεπζή ηνπο. Νη αλσηέξσ δηαηάμεηο κπνξνχλ λα κελ εθαξκνζζνχλ ζηνπο ρψξνπο ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ. 3. Ξξνζηαζία ηνπ εδάθνπο θαη ησλ πδάησλ 3.1. Ζ επηινγή ηεο ζέζεο θαη ν ζρεδηαζκφο ηνπ ρψξνπ ηαθήο πξέπεη λα γίλνληαη θαηά ηξφπνλ ψζηε λα πιεξνχληαη νη αλαγθαίεο πξνυπνζέζεηο πξφιεςεο ηεο ξχπαλζεο ηνπ εδάθνπο θαη ησλ ππφγεησλ ή ησλ επηθαλεηαθψλ πδάησλ θαη λα εμαζθαιίδεηαη ε απνηειεζκαηηθή ζπιινγή ησλ ζηξαγγηζκάησλ φπσο θαη φπνηε απαηηείηαη ζχκθσλα κε ην ζεκείν 2. Ζ πξνζηαζία ηνπ εδάθνπο θαη ησλ ππνγείσλ θαη ησλ επηθαλεηαθψλ πδάησλ κπνξεί λα επηηπγράλεηαη κε ζπλδπαζκφ ηνίρσλ γεσινγηθήο απνκφλσζεο θαη θάησ ζηεγαλήο κεκβξάλεο φηαλ ν ρψξνο ηαθήο βξίζθεηαη ζε ιεηηνπξγία/είλαη ελεξγφο θαη κε ζπλδπαζκφ ηνίρσλ γεσινγηθήο απνκφλσζεο θαη άλσ ζηεγαλήο κεκβξάλεο φηαλ είλαη αλελεξγφο/κεηά ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο ηνπ Ν ηνίρνο γεσινγηθήο απνκφλσζεο πξνζδηνξίδεηαη απφ ηηο γεσινγηθέο θαη πδξνγεσινγηθέο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ θάησ απφ ην ρψξν ηαθήο θαη θνληά ζε απηφλ θαη παξέρεη επαξθή ηθαλφηεηα εμαζζέληζεο, ψζηε λα πξνιεθζνχλ ελδερφκελνη θίλδπλνη γηα ην έδαθνο θαη ηα ππφγεηα χδαηα. Ζ βάζε θαη ηα πξαλή ηνπ ρψξνπ ηαθήο ζπλίζηαληαη απφ ζηξψκα πεηξψκαηνο ην νπνίν πξέπεη λα πιεξνί απαηηήζεηο πεξαηφηεηαο θαη πάρνπο, νη νπνίεο, φζνλ αθνξά ηελ πξνζηαζία ηνπ εδάθνπο θαη ησλ επηθαλεηαθψλ θαη ππνγείσλ πδάησλ, έρνπλ ζπλδπαζκέλν απνηέιεζκα ηνπιάρηζηνλ ηζνδχλακν κε εθείλν πνπ πξνθχπηεη απφ ηηο αθφινπζεο απαηηήζεηο: - ρψξνο ηαθήο κε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ: Θ <= 1,0 Σ 10-9 m/s, πάρνο >= 5 m, - ρψξνο ηαθήο επηθηλδχλσλ απνβιήησλ: Θ <= 1,0 Σ 10-9 m/s, πάρνο >= 1 m, - ρψξνο ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ: Θ <= 1,0 Σ 10-7 m/s, πάρνο >= 1 m, m/s = κέηξα αλά δεπηεξφιεπην. Δάλ ν ηνίρνο γεσινγηθήο απνκφλσζεο δελ πιεξνί εθ θχζεσο ηηο σο άλσ πξνυπνζέζεηο, κπνξεί λα ζπκπιεξψλεηαη ηερλεηά θαη λα εληζρχεηαη κε άιια κέζα πνπ παξέρνπλ ηζνδχλακε πξνζηαζία. Νη ηερλεηά ζρεκαηηδφκελνη γεσινγηθνί θξαγκνί πξέπεη λα έρνπλ πάρνο ηνπιάρηζηνλ 0,5 m Δπηπιένλ ηνπ ηνίρνπ γεσινγηθήο απνκφλσζεο πνπ πεξηγξάθεηαη αλσηέξσ, ζα πξέπεη λα πξνζηίζεηαη έλα ζχζηεκα ζπιινγήο ησλ ζηξαγγηζκάησλ θαη ζηεγαλνπνίεζεο ζχκθσλα κε ηηο αθφινπζεο αξρέο, ψζηε λα εμαζθαιηζζεί ε ειάρηζηε ζπγθέληξσζε ζηξαγγηζκάησλ ζηε βάζε 123

124 ηνπ ρψξνπ ηαθήο: Ππιινγή ησλ ζηξαγγηζκάησλ θαη ζηεγαλνπνίεζε ηνπ ππζκέλα >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα ζεζπίδνπλ γεληθέο ή εηδηθέο απαηηήζεηο γηα ηνπο ρψξνπο ηαθήο αδξαλψλ πιψλ θαη γηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ πξναλαθεξνκέλσλ ηερληθψλ κέζσλ. Δάλ ε αξκφδηα αξρή, αθνχ εμεηάζεη ηνπο ελδερφκελνπο θηλδχλνπο γηα ην πεξηβάιινλ, θξίλεη φηη απαηηείηαη πξφιεςε ηνπ ζρεκαηηζκνχ ζηξαγγηζκάησλ, δχλαηαη λα απαηηήζεη ηελ επηθαλεηαθή ζηεγαλνπνίεζε ηνπ ρψξνπ. Γηα ηελ επηθαλεηαθή ζηεγαλνπνίεζε ηζρχνπλ νη αθφινπζεο ζπζηάζεηο: >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> 3.4. Δάλ, βάζεη εθηηκήζεσο ησλ πεξηβαιινληηθψλ θηλδχλσλ φπνπ ζα ιακβάλεηαη ηδίσο ππφςε ν νδεγία 80/68/ΔΝΘ(1), ε αξκφδηα αξρή απνθαζίζεη ζχκθσλα κε ην ζεκείν 2 ("Έιεγρνο ησλ πδάησλ θαη δηαρείξηζε ησλ ζηξαγγηζκάησλ") φηη ε ζπιινγή θαη ε επεμεξγαζία ησλ ζηξαγγηζκάησλ δελ είλαη απαξαίηεζε ή έρεη απνδεηρζεί φηη ν ρψξνο ηαθήο δελ ζπληζηά ελδερφκελν θίλδπλν γηα ην έδαθνο θαη ηα ππφγεηα ή ηα επηθαλεηαθά χδαηα, νη απαηηήζεηο ησλ πξνεγνχκελσλ ζεκείσλ 3.2 θαη 3.3 κπνξνχλ λα κεησζνχλ αλάινγα. Πηελ πεξίπησζε ρψξσλ ηαθήο γηα αδξαλή απφβιεηα νη απαηηήζεηο απηέο κπνξνχλ λα ηξνπνπνηεζνχλ απφ ηελ εζληθή λνκνζεζία Ζ κέζνδνο πνπ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ ζπληειεζηή πεξαηφηεηαο ζηνπο ρψξνπο ηαθήο, κε επηηφπηεο δνθηκέο θαη ζε φιε ηελ έθηαζε ηνπ ρψξνπ, ζα θαηαξηηζηεί θαη ζα εγθξηζεί απφ ηελ επηηξνπή πνπ ζπγθξνηείηαη δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 17 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 4. Έιεγρνο ησλ αεξίσλ 4.1. Ιακβάλνληαη ηα θαηάιιεια κέηξα γηα λα ειέγρεηαη ε ζπγθέληξσζε θαη ε κεηαλάζηεπζε ησλ αεξίσλ ηνπ ρψξνπ ηαθήο (παξάξηεκα III) Ρα αέξηα ηνπ ρψξνπ ηαθήο πξέπεη λα ζπιιέγνληαη απφ φινπο ηνπο ρψξνπο ηαθήο πνπ ιακβάλνπλ βηναπνδνκήζηκα απφβιεηα, λα ππνβάιινληαη ζε επεμεξγαζία θαη λα ρξεζηκνπνηνχληαη. Δάλ ηα ζπιιεγφκελα αέξηα δελ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα παξαγσγή ελέξγεηαο, πξέπεη λα θαίγνληαη Ζ θαηά ην ζεκείν 4.2 ζπιινγή, επεμεξγαζία θαη ρξήζε ησλ αεξίσλ ηνπ ρψξνπ ηαθήο πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηξφπν ψζηε λα ειαρηζηνπνηνχληαη νη δεκίεο ή ε ππνβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο θαη νη θίλδπλνη γηα ηε δεκφζηα πγεία. 5. Νριήζεηο θαη θίλδπλνη Ιακβάλνληαη κέηξα ειαρηζηνπνίεζεο ησλ πεξηβαιινληηθψλ νριήζεσλ θαη θηλδχλσλ απφ ην ρψξν ηαθήο ιφγσ: - εθπνκπήο νζκψλ θαη ζθφλεο, - αεξφθεξησλ πιηθψλ, 124

125 - ζνξχβνπ θαη θπθινθνξίαο νρεκάησλ, - πνπιηψλ, δσπθίσλ θαη εληφκσλ, - ζρεκαηηζκνχ αεξνιπκάησλ, - ππξθαγηψλ. Ν ρψξνο ηαθήο πξέπεη λα είλαη εμνπιηζκέλνο θαηά ηξφπνλ ψζηε νη ξχπνη πνπ πξνέξρνληαη απφ απηφλ λα κελ δηαζθνξπίδνληαη ζηνπο δξφκνπο θαη ζην γχξσ ρψξν. 6. Πηαζεξφηεηα Ρα απφβιεηα ηνπνζεηνχληαη ζην ρψξν ηαθήο θαηά ηξφπνλ ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε ζηαζεξφηεηα ηεο κάδαο ησλ απνβιήησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ θαηαζθεπψλ, ηδίσο δε λα απνθεχγνληαη νη θαηνιηζζήζεηο. Όηαλ εγθαζίζηαηαη ηερλεηφο θξαγκφο, πξέπεη λα εμαζθαιίδεηαη φηη ην γεσινγηθφ ππφζηξσκα, ιακβαλνκέλεο ππφςε ηεο κνξθνινγίαο ηνπ ρψξνπ ηαθήο, είλαη αξθεηά ζηαζεξφ, ψζηε λα απνθεχγνληαη νη θαζηδήζεηο πνπ ελδέρεηαη λα πξνθαιέζνπλ βιάβε ζην θξαγκφ. 7. Φξαγκνί Ν ρψξνο ηαθήο αζθαιίδεηαη γηα ηελ παξεκπφδηζε ηεο ειεχζεξεο πξφζβαζεο ζε απηφλ. Νη πχιεο θιεηδψλνληαη εθηφο ησλ σξψλ εξγαζίαο. Ρν ζχζηεκα ειέγρνπ θαη πξφζβαζεο ζε θάζε εγθαηάζηαζε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη πξφγξακκα κέηξσλ γηα ηνλ εληνπηζκφ θαη ηελ απνζάξξπλζε παξάλνκσλ απνζέζεσλ ζην ρψξν ηαθήο. (1) ΔΔ L 20 ηεο , ζ. 43 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 91/692/ΔΝΘ (ΔΔ L 377 ηεο , ζ. 48). ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ II ΘΟΗΡΖΟΗΑ ΘΑΗ ΓΗΑΓΗΘΑΠΗΔΠ ΑΞΝΓΝΣΖΠ ΡΥΛ ΑΞΝΒΙΖΡΥΛ 1. Δηζαγσγή Πην παξφλ παξάξηεκα δηαηππψλνληαη: - νη γεληθέο αξρέο απνδνρήο απνβιήησλ ζηηο δηάθνξεο θαηεγνξίεο ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο. Ζ κειινληηθή δηαδηθαζία θαηάηαμεο ησλ απνβιήησλ πξέπεη λα βαζίδεηαη ζ' απηέο ηηο αξρέο, - θαηεπζπληήξηεο γξακκέο γηα ηηο πξνθαηαξθηηθέο δηαδηθαζίεο απνδνρήο απνβιήησλ νη νπνίεο αθνινπζνχληαη κέρξη ηε ζέζπηζε εληαίαο δηαδηθαζίαο θαηάηαμεο θαη απνδνρήο απνβιήησλ. Ζ δηαδηθαζία απηή, θαζψο θαη νη ζρεηηθέο δηαδηθαζίεο δεηγκαηνιεςίαο, ζα θαηαξηηζηνχλ απφ ηελ ηερληθή επηηξνπή ηνπ άξζξνπ 16 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ζ ηερληθή επηηξνπή θαηαξηίδεη θξηηήξηα ηα νπνία πξέπεη λα πιεξνχλ νξηζκέλα επηθίλδπλα απφβιεηα πξνθεηκέλνπ λα είλαη απνδεθηά ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ. Πηα θξηηήξηα απηά ζα πξέπεη, ηδίσο, λα ιακβάλεηαη ππφςε ε βξαρππξφζεζκε, ε κεζνπξφζεζκε θαη ε καθξνπξφζεζκε ζπκπεξηθνξά απφπιπζεο απηψλ ησλ απνβιήησλ. Ρα θξηηήξηα απηά θαηαξηίδνληαη εληφο δχν εηψλ απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ζ ηερληθή επηηξνπή ζα πξέπεη επίζεο λα θαηαξηίζεη θξηηήξηα ηα νπνία πξέπεη λα πιεξνχλ ηα απφβιεηα πξνθεηκέλνπ λα είλαη απνδεθηά γηα ππφγεηα ελαπνζήθεπζε. Πηα θξηηήξηα ζα πξέπεη ηδίσο λα ιακβάλεηαη ππφςε φηη ηα απφβιεηα δελ αλακέλεηαη λα αληηδξνχλ κεηαμχ ηνπο θαη κε ην βξάρν. 125

126 Ρν έξγν απηφ ηεο ηερληθήο επηηξνπήο, εμαηξέζεη ησλ πξνηάζεσλ γηα ηελ ηππνπνίεζε ησλ κεζφδσλ ειέγρνπ, δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο ζε ζρέζε κε ηα παξαξηήκαηα ηεο παξνχζαο νδεγίαο, νη νπνίεο ζα εθδνζνχλ εληφο δχν εηψλ απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ζα νινθιεξσζεί εληφο ηξηψλ εηψλ απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο νδεγίαο θαη πξέπεη λα δηεθπεξαησζεί ιακβάλνληαο ππφςε ηνπο ζηφρνπο πνπ θαζνξίδνληαη ζην άξζξν 1 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 2. Γεληθέο αξρέο Ζ ζχλζεζε, ε ζηξαγγηζηκφηεηα, ε καθξνρξφληα ζπκπεξηθνξά θαη ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ πξνο ηαθή απνβιήησλ πξέπεη λα είλαη γλσζηά κε φζν ην δπλαηφλ κεγαιχηεξε αθξίβεηα. Ζ απνδνρή απνβιήησλ ζε ρψξν ηαθήο κπνξεί λα βαζίδεηαη είηε ζε θαηαιφγνπο απνδεθηψλ ή κε απνδεθηψλ απνβιήησλ, αλάινγα κε ηε θχζε θαη ηελ πξνέιεπζή ηνπο, είηε ζε κεζφδνπο αλάιπζεο απνβιήησλ θαη ζε νξηαθέο ηηκέο ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ απνδεθηψλ απνβιήησλ. Νη κειινληηθέο δηαδηθαζίεο απνδνρήο απνβιήησλ πνπ πεξηγξάθνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ζα βαζίδνληαη, ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ, ζε ηππνπνηεκέλεο κεζφδνπο αλάιπζεο απνβιήησλ θαη ζε νξηαθέο ηηκέο ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ απνδεθηψλ απνβιήησλ. Ξξηλ θαζνξηζηνχλ απηέο νη κέζνδνη αλάιπζεο θαη νη νξηαθέο ηηκέο, ηα θξάηε κέιε πξέπεη ηνπιάρηζηνλ λα θαηαξηίζνπλ εζληθνχο θαηαιφγνπο απνβιήησλ πνπ γίλνληαη ή δελ γίλνληαη δεθηά ζε θάζε θαηεγνξία ρψξσλ ηαθήο ή λα θαζνξίζνπλ θξηηήξηα γηα λα κπνξνχλ ηα απφβιεηα λα πεξηιεθζνχλ ζηνπο θαηαιφγνπο. Γηα λα γίλεηαη έλαο ηχπνο απνβιήησλ δεθηφο ζε κηα ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία ρψξσλ ηαθήο, πξέπεη λα πεξηιακβάλεηαη ζην ζρεηηθφ εζληθφ θαηάινγν ή λα αληαπνθξίλεηαη ζε θξηηήξηα αλάινγα κε εθείλα πνπ απαηηνχληαη γηα λα εγγξαθεί ζηνλ θαηάινγν. Νη θαηάινγνη απηνί, ή ηα ηζνδχλακα θξηηήξηα, θαη νη κέζνδνη αλάιπζεο θαη νη νξηαθέο ηηκέο θνηλνπνηνχληαη ζηελ Δπηηξνπή εληφο έμη κελψλ απφ ηε κεηαθνξά ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζην εζληθφ δίθαην ή θαηά ηε ζέζπηζή ηνπο ζε εζληθφ επίπεδν. Νη ελ ιφγσ θαηάινγνη ή θξηηήξηα απνδνρήο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ θαηάξηηζε εηδηθψλ θαηαιφγσλ γηα ζπγθεθξηκέλνπο ρψξνπο ηαθήο, δειαδή ησλ θαηαιφγσλ απνδεθηψλ απνβιήησλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηηο άδεηεο ζχκθσλα κε ην άξζξν 9 ηεο νδεγίαο. Ρα θξηηήξηα απνδνρήο απνβιήησλ ζηνπο θαηαιφγνπο αλαθνξάο ή ζε κηα θαηεγνξία ρψξσλ ηαθήο κπνξνχλ λα βαζίδνληαη ζε άιιε λνκνζεζία ή/θαη ζηηο ηδηφηεηεο ησλ απνβιήησλ. Ρα θξηηήξηα απνδνρήο ζε κηα ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία ρψξσλ ηαθήο βαζίδνληαη ζε εθηίκεζε πνπ ζρεηίδεηαη κε: - ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο ρψξνπ (ηδίσο ησλ ππνγείσλ θαη επηθαλεηαθψλ πδάησλ), - ηελ πξνζηαζία ησλ ζπζηεκάησλ πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο (παξαδείγκαηνο ράξε, κεκβξαλψλ θαη ζπζηεκάησλ επεμεξγαζίαο ζηξαγγηζκάησλ), - ηελ πξνζηαζία ησλ επηζπκεηψλ δηεξγαζηψλ ζηαζεξνπνίεζεο ησλ απνβιήησλ κέζα ζην ρψξν ηαθήο, - ηελ πξνζηαζία ηεο δεκφζηαο πγείαο. Ξαξαδείγκαηα θξηηεξίσλ πνπ βαζίδνληαη ζηηο ηδηφηεηεο ησλ απνβιήησλ είλαη: - απαηηήζεηο ζρεηηθά κε ηε γλψζε ηεο πιήξνπο ζχλζεζεο, - πεξηνξηζκνί ζρεηηθά κε ηελ πνζφηεηα νξγαληθψλ πιψλ ζηα απφβιεηα, 126

127 - απαηηήζεηο ή πεξηνξηζκνί ζρεηηθά κε ηε βηναπνδνκεζηκφηεηα ησλ νξγαληθψλ ζπζηαηηθψλ ησλ απνβιήησλ, - πεξηνξηζκνί σο πξνο ηελ πνζφηεηα ζπγθεθξηκέλσλ, δπλεηηθψο επηθίλδπλσλ/επηβιαβψλ ζπζηαηηθψλ (ζε ζρέζε κε ηα αλσηέξσ θξηηήξηα πξνζηαζίαο), - πεξηνξηζκνί σο πξνο ηελ πηζαλή θαη αλακελφκελε απνπιπζηκφηεηα ζπγθεθξηκέλσλ, δπλεηηθψο επηθίλδπλσλ/επηβιαβψλ ζπζηαηηθψλ (ζε ζρέζε κε ηα αλσηέξσ θξηηήξηα πξνζηαζίαο), - νηθνηνμηθνινγηθέο ηδηφηεηεο ησλ απνβιήησλ θαη ησλ εμ απηψλ ζηξαγγηζκάησλ. Ρα θξηηήξηα απνδνρήο απνβιήησλ πνπ βαζίδνληαη ζηηο ηδηφηεηέο ηνπο πξέπεη, θαηά θαλφλα, λα είλαη πην αλαιπηηθά γηα ηνπο ρψξνπο ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ θαη κπνξνχλ λα είλαη ιηγφηεξν αλαιπηηθά γηα ηνπο ρψξνπο ηαθήο κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη αθφκε ιηγφηεξν αλαιπηηθά γηα ηνπο ρψξνπο ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, δεδνκέλνπ φηη ζηηο δχν ηειεπηαίεο θαηεγνξίεο ιακβάλνληαη απζηεξφηεξα κέηξα πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο. 3. Γεληθέο δηαδηθαζίεο δνθηκήο θαη απνδνρήο απνβιήησλ Ν γεληθφο ραξαθηεξηζκφο θαη νη δνθηκέο ησλ απνβιήησλ πξέπεη λα βαζίδνληαη ζηελ αθφινπζε ηεξάξρεζε ηξηψλ επηπέδσλ: Δπίπεδν 1: Βαζηθφο ραξαθηεξηζκφο, δειαδή ελδειερήο πξνζδηνξηζκφο, κε ηππνπνηεκέλεο κεζφδνπο αλάιπζεο θαη δνθηκαζίαο ηεο ζπκπεξηθνξάο, ηεο βξαρππξφζεζκεο θαη κεζνπξφζεζκεο απνπιπληηθήο ζπκπεξηθνξάο ή/θαη ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηδηνηήησλ ησλ απνβιήησλ. Δπίπεδν 2: Έιεγρνο ζπκκφξθσζεο, δειαδή πεξηνδηθή δνθηκή κε απινχζηεξεο ηππνπνηεκέλεο κεζφδνπο αλάιπζεο θαη δνθηκαζίαο ηεο ζπκπεξηθνξάο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θαηά πφζνλ ηα ζπγθεθξηκέλα απφβιεηα πιεξνχλ ηνπο φξνπο ηεο άδεηαο ή/θαη ηα εηδηθφηεξα θξηηήξηα αλαθνξάο. Ζ δνθηκή αθνξά θπξίσο ηηο θπξηφηεξεο κεηαβιεηέο θαη θαηλφκελα ζπκπεξηθνξάο πνπ εληνπίδνληαη κε ην βαζηθφ ραξαθηεξηζκφ. Δπίπεδν 3: Δπηηφπηα επαιήζεπζε, δειαδή εμαθξίβσζε, κε ηαρεία κέζνδν ηνπ φηη ηα απφβιεηα είλαη ηα ίδηα κε εθείλα πνπ ππνβιήζεθαλ ζηε δνθηκή ζπκκφξθσζεο θαη πνπ πεξηγξάθνληαη ζηα ζπλνδεπηηθά έγγξαθα. Ζ επηηφπηα επαιήζεπζε κπνξεί λα ζπλίζηαηαη απιψο ζε νπηηθή εμέηαζε ελφο θνξηίνπ απνβιήησλ πξηλ θαη κεηά ηελ εθθφξησζή ηνπο ζην ρψξν ηαθήο. Θάζε ηχπνο απνβιήησλ πξέπεη θαλνληθά λα ιακβάλεη ραξαθηεξηζκφ επηπέδνπ 1 θαη λα πιεξνί ηα θαηάιιεια θξηηήξηα πξνθεηκέλνπ λα πεξηιεθζεί ζε θαηάινγν αλαθνξάο. Γηα λα παξακείλεη ζε εηδηθφ θαηάινγν ρψξνπ ηαθήο, ν ζπγθεθξηκέλνο ηχπνο απνβιήησλ πξέπεη λα ππνβάιιεηαη ηαθηηθά (παξαδείγκαηνο ράξε εηεζίσο) ζε δνθηκή επηπέδνπ 2 θαη λα πιεξνί ηα θαηάιιεια θξηηήξηα. Θάζε θνξηίν απνβιήησλ πνπ θζάλεη ζηελ είζνδν ηνπ ρψξνπ ηαθήο πξέπεη λα ππνβάιιεηαη ζε επαιήζεπζε επηπέδνπ 3. Νξηζκέλνη ηχπνη απνβιήησλ είλαη δπλαηφλ λα εμαηξνχληαη, πξνζσξηλά ή νξηζηηθά, απφ ηηο δνθηκέο επηπέδνπ 1 είηε δηφηη δελ είλαη πξαθηηθψο εθηθηή ε δηελέξγεηά ηνπο είηε δηφηη δελ ππάξρνπλ δηαδηθαζίεο δνθηκήο θαη θξηηήξηα απνδνρήο θαηάιιεια γηα ηελ πεξίπησζε είηε δηφηη εθαξκφδεηαη άιιε ππεξηζρχνπζα λνκνζεζία. 4. Θαηεπζπληήξηεο γξακκέο γηα πξνθαηαξθηηθέο δηαδηθαζίεο απνδνρήο απνβιήησλ Κέρξη ηελ πιήξε νινθιήξσζε ηνπ παξφληνο παξαξηήκαηνο, κφλνλ ε δνθηκή επηπέδνπ 3 είλαη ππνρξεσηηθή, ελψ νη δνθηκέο επηπέδνπ 1 θαη 2 εθαξκφδνληαη ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ. Π' απηφ ην πξνθαηαξθηηθφ ζηάδην, ηα απφβιεηα πνπ γίλνληαη δεθηά ζε κηα ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία ρψξσλ 127

128 ηαθήο πξέπεη είηε λα πεξηιακβάλνληαη ζε πεξηνξηζηηθφ εζληθφ ή εηδηθφ γη' απηή ηελ θαηεγνξία ρψξσλ ηαθήο θαηάινγν, είηε λα πιεξνχλ θξηηήξηα αλάινγα κε εθείλα πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ εγγξαθή ζηνλ θαηάινγν. Γηα ηνλ θαζνξηζκφ πξνθαηαξθηηθψλ θξηηεξίσλ απνδνρήο απνβιήησλ ζηηο ηξεηο βαζηθέο θαηεγνξίεο ρψξσλ ηαθήο ή ζηνπο αληίζηνηρνπο θαηαιφγνπο, κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη νη αθφινπζεο γεληθέο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο: Σψξνη ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ: γίλνληαη δεθηά ζηνλ θαηάινγν κφλνλ ηα αδξαλή απφβιεηα φπσο νξίδνληαη ζην άξζξν 2 ζηνηρείν ε). Σψξνη ηαθήο κε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ: γηα λα γίλνπλ δεθηά ζηνλ θαηάινγν, ηα απφβιεηα δελ πξέπεη λα θαιχπηνληαη απφ ηελ νδεγία 91/689/ΔΝΘ. Σψξνη ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ : έλαο πξνθαηαξθηηθφο θαηάινγνο ησλ ρψξσλ ηαθήο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ ζα πεξηιακβάλεη κφλνλ ηνπο ηχπνπο απνβιήησλ πνπ θαιχπηνληαη απφ ηελ νδεγία 91/689/ΔΝΘ. Υζηφζν, απηά ηα απφβιεηα δελ πξέπεη λα γίλνληαη δεθηά ζηνλ θαηάινγν ρσξίο πξνεγνχκελε επεμεξγαζία, εάλ παξνπζηάδνπλ ζπλνιηθή πεξηεθηηθφηεηα ή ζηξαγγηζηκφηεηα δπλεηηθψο επηθίλδπλσλ ζπζηαηηθψλ αξθεηά πςειή, ψζηε λα ελέρεη βξαρππξφζεζκνπο επαγγεικαηηθνχο ή πεξηβαιινληηθνχο θηλδχλνπο ή λα εκπνδίδεη ηελ επαξθή ζηαζεξνπνίεζε ησλ απνβιήησλ εληφο ηεο πξνβιεπφκελεο δηάξθεηαο ιεηηνπξγίαο ηνπ ρψξνπ ηαθήο. 5. Γεηγκαηνιεςία απνβιήησλ Ζ δεηγκαηνιεςία απνβιήησλ κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ζνβαξά πξνβιήκαηα φζνλ αθνξά ηελ αληηπξνζσπεπηηθφηεηα θαη ηηο ηερληθέο, ιφγσ ηεο αλνκνηνγέλεηαο πνιιψλ απνβιήησλ. Γηα ηε δεηγκαηνιεςία ζα εθπνλεζεί επξσπατθφ πξφηππν αιιά, κέρξη ηελ έγθξηζή ηνπ απφ ηα θξάηε κέιε ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 17 ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα εθαξκφδνπλ εζληθά πξφηππα θαη δηαδηθαζίεο. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ III ΓΗΑΓΗΘΑΠΗΔΠ ΔΙΔΓΣΝ ΘΑΗ ΞΑΟΑΘΝΙΝΘΖΠΖΠ ΘΑΡΑ ΡΗΠ ΦΑΠΔΗΠ ΙΔΗΡΝΟΓΗΑΠ ΘΑΗ ΚΔΡΔΞΔΗΡΑ ΦΟΝΛΡΗΓΑΠ 1. Δηζαγσγή Πηφρνο ηνπ παξφληνο παξαξηήκαηνο είλαη ν θαζνξηζκφο ησλ ζηνηρεησδψλ δηαδηθαζηψλ παξαθνινχζεζεο πνπ πξέπεη λα εθαξκφδνληαη γηα λα ειέγρεηαη: - αλ ηα απφβιεηα έγηλαλ δεθηά γηα δηάζεζε ζχκθσλα κε ηα θξηηήξηα πνπ ηζρχνπλ γηα ηε ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία ρψξσλ ηαθήο, - αλ νη δηεξγαζίεο εληφο ηνπ ρψξνπ ηαθήο βαίλνπλ θαιψο, - αλ ηα ζπζηήκαηα πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο ιεηηνπξγνχλ πιήξσο ζχκθσλα κε ηηο αξρηθέο πξνβιέςεηο, - αλ πιεξνχληαη νη φξνη ηεο άδεηαο γηα ην ρψξν ηαθήο. 2. Κεηεσξνινγηθά ζηνηρεία 128

129 Βάζεη ηεο ππνρξέσζεο ππνβνιήο εθζέζεσλ (άξζξν 15), ηα θξάηε κέιε ππνβάιινπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε κέζνδν ζπιινγήο κεηεσξνινγηθψλ ζηνηρείσλ. Δπαθίεηαη ζηα θξάηε κέιε λα απνθαζίζνπλ γηα ηνλ ηξφπν ζπιινγήο ησλ ζηνηρείσλ (επηηφπνπ, εζληθφ κεηεσξνινγηθφ δίθηπν, θ.ιπ.) Αλ ηα θξάηε κέιε απνθαζίζνπλ φηη ην πδξνινγηθφ ηζνδχγην απνηειεί απνηειεζκαηηθφ κέζν εμαθξίβσζεο ηνπ θαηά πφζνλ ζπζζσξεχνληαη ζηξαγγίζκαηα κέζα ζηνλ φγθν ησλ απνηηζέκελσλ απνβιήησλ ή ππάξρεη δηαξξνή, ζπληζηάηαη λα ζπιιέγνληαη ηα αθφινπζα ζηνηρεία, είηε κε παξαθνινχζεζε ζην ρψξν ηαθήο είηε απφ ηνλ πιεζηέζηεξν κεηεσξνινγηθφ ζηαζκφ, γηα φζν ρξνληθφ δηάζηεκα απαηηεί ε αξκφδηα αξρή ζχκθσλα κε ην άξζξν 13 ζηνηρείν γ) ηεο παξνχζαο νδεγίαο: >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> 3. Πηνηρεία γηα ηηο εθπνκπέο: έιεγρνο πδάησλ, ζηξαγγηζκάησλ θαη αεξίσλ Ξξέπεη λα ζπιιέγνληαη δείγκαηα ζηξαγγηζκάησλ θαη επηθαλεηαθψλ πδάησλ, εάλ ππάξρνπλ, ζε αληηπξνζσπεπηηθά ζεκεία. Ζ δεηγκαηνιεςία θαη ε κέηξεζε (φγθνο θαη ζχλζεζε) ησλ ζηξαγγηζκάησλ πξέπεη λα εθηεινχληαη ρσξηζηά ζε θάζε ζεκείν απ' φπνπ εθξένπλ ζηξαγγίζκαηα απφ ην ρψξν ηαθήο. Βιέπε: General guidelines on sampling technology, ISO (1991). Ζ παξαθνινχζεζε ησλ επηθαλεηαθψλ πδάησλ, εάλ ππάξρνπλ, πξέπεη λα γίλεηαη ζε δχν ηνπιάρηζηνλ ζεκεία, έλα αλάληε θαη έλα θαηάληε ηνπ ρψξνπ ηαθήο. Ζ παξαθνινχζεζε ησλ αεξίσλ πξέπεη λα είλαη αληηπξνζσπεπηηθή γηα θάζε ηκήκα ηνπ ρψξνπ ηαθήο. Ζ ζπρλφηεηα δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο αλαγξάθεηαη ζηνλ επφκελν πίλαθα. Απφ ηα ζηξαγγίζκαηα θαη ηα χδαηα ιακβάλεηαη πξνο παξαθνινχζεζε έλα δείγκα αληηπξνζσπεπηηθφ ηεο κέζεο ζχλζεζεο. >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> 4. Ξξνζηαζία ησλ ππνγείσλ πδάησλ Α. Γεηγκαηνιεςία Νη κεηξήζεηο πξέπεη λα παξέρνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηα ππφγεηα χδαηα πνπ ελδέρεηαη λα επεξεαζηνχλ απφ ηε δηαξξνή απνβιήησλ, κε έλα ηνπιάρηζηνλ ζεκείν κέηξεζεο ζηελ πεξηνρή εηζξνήο θαη δχν ζηελ πεξηνρή εθξνήο. Ν αξηζκφο απηφο κπνξεί λα απμάλεηαη βάζεη εηδηθήο πδξνγεσινγηθήο κειέηεο θαη κε γλψκνλα ηελ αλάγθε λα εληνπίδεηαη εγθαίξσο θάζε ηπραία δηαξξνή ζηξαγγηζκάησλ ζηα ππφγεηα χδαηα. Ζ δεηγκαηνιεςία πξέπεη λα δηελεξγείηαη ζε ηξεηο ηνπιάρηζηνλ ζέζεηο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ησλ εξγαζηψλ ηαθήο, ψζηε λα ιακβάλνληαη ηηκέο αλαθνξάο γηα ηηο κειινληηθέο δεηγκαηνιεςίεο. Βιέπε: Sampling Groundwaters, ISO 5667, κέξνο 11, Β. Ξαξαθνινχζεζε Νη παξάκεηξνη πνπ αλαιχνληαη ζηα δείγκαηα πξέπεη λα ζπλάγνληαη απφ ηελ αλακελφκελε ζχλζεζε ησλ ζηξαγγηζκάησλ θαη ηελ πνηφηεηα ησλ ππνγείσλ πδάησλ ηεο πεξηνρήο. Θαηά ηελ επηινγή ησλ πξνο αλάιπζε παξακέηξσλ πξέπεη λα ιακβάλεηαη ππφςε ε θηλεηηθφηεηα ζηε δψλε ησλ ππνγείσλ πδάησλ. Νη παξάκεηξνη απηέο κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ δείθηεο γηα λα 129

130 εμαζθαιίδεηαη ε έγθαηξε αλίρλεπζε ηπρφλ αιιαγψλ ηεο πνηφηεηαο ηνπ λεξνχ(1). >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> Γ. Δπίπεδα ζπλαγεξκνχ Όζνλ αθνξά ηα ππφγεηα χδαηα, πξέπεη λα ζεσξείηαη φηη έρνπλ επέιζεη ζνβαξέο αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ, θαηά ηελ έλλνηα ησλ άξζξσλ 12 θαη 13 ηεο παξνχζαο νδεγίαο, φηαλ ε αλάιπζε δείγκαηνο ππνγείσλ πδάησλ θαηαδεηθλχεη αηζζεηή αιιαγή ηεο πνηφηεηάο ηνπο. Ξξνζδηνξίδεηαη επίπεδν ζπλαγεξκνχ, ιακβαλνκέλσλ ππφςε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πδξνγεσινγηθψλ ζρεκαηηζκψλ ηεο πεξηνρήο ηνπ ρψξνπ ηαθήο θαη ηεο πνηφηεηαο ησλ ππνγείσλ πδάησλ. Ρν επίπεδν ζπλαγεξκνχ πξέπεη λα αλαγξάθεηαη, εάλ είλαη δπλαηφλ, ζηελ άδεηα. Νη παξαηεξήζεηο πξέπεη λα αμηνινγνχληαη κε ηε βνήζεηα δηαγξακκάησλ ειέγρνπ, κε θαζνξηζκέλνπο θαλφλεο θαη επίπεδα ειέγρνπ γηα θάζε θξέαξ θαηάληε ηεο πδξαπιηθήο θιίζεο. Ρα επίπεδα ειέγρνπ πξέπεη λα πξνζδηνξίδνληαη βάζεη ησλ ηνπηθψλ δηαθπκάλζεσλ ηεο πνηφηεηαο ησλ ππνγείσλ πδάησλ. 5. Ρνπνγξαθία ηνπ ρψξνπ: ζηνηρεία γηα ηνλ φγθν ηεο πγεηνλνκηθήο ηαθήο >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> (1) Ππληζηψκελεο παξάκεηξνη: ph TOC, θαηλφιεο, βαξέα κέηαιια, θζφξην, As, πεηξέιαην/πδξνγνλάλζξαθεο. 130

131 Οδεγία 2000/53/ΔΚ ηος Δςπωπαϊκού Κοινοβοςλίος και ηος ςμβοςλίος, ηερ 18ερ επηεμβπίος 2000, για ηα οσήμαηα ζηο ηέλορ ηος κύκλος δωήρ ηοςρ - Γελώζειρ ηερ Δπιηποπήρ Δπίζεκε Δθεκεξίδα αξηζ. L 269 ηεο 21/10/2000 ζ Νδεγία 2000/53/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 18εο Πεπηεκβξίνπ 2000 γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο ΡΝ ΔΟΥΞΑΦΘΝ ΘΝΗΛΝΒΝΙΗΝ ΘΑΗ ΡΝ ΠΚΒΝΙΗΝ ΡΖΠ ΔΟΥΞΑΦΘΖΠ ΔΛΥΠΖΠ, Έρνληαο ππφςε: ηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Θνηλφηεηαο, θαη ηδίσο ην άξζξν 175 παξάγξαθνο 1, ηελ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπήο(1), ηε γλψκε ηεο Νηθνλνκηθήο θαη Θνηλσληθήο Δπηηξνπήο(2), Αθνχ δεηήζεθε ε γλψκε ηεο Δπηηξνπήο ησλ Ξεξηθεξεηψλ, Απνθαζίδνληαο ζχκθσλα κε ηελ δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 251 ηεο ζπλζήθεο, ππφ ην πξίζκα ηνπ θνηλνχ ζρεδίνπ πνπ ελέθξηλε ε επηηξνπή ζπλδηαιιαγήο ζηηο 23 Καΐνπ 2000(3), Δθηηκψληαο ηα αθφινπζα: (1) Θα πξέπεη λα ελαξκνληζζνχλ ηα δηάθνξα εζληθά κέηξα πνπ αθνξνχλ ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, πξνθεηκέλνπ, αθελφο, λα ειαρηζηνπνηεζεί ε επίπησζή ηνπο ζην πεξηβάιινλ, ζπλεηζθέξνληαο θαη' απηφλ ηνλ ηξφπν ζηελ πξνζηαζία, δηαηήξεζε θαη βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζηε δηαηήξεζε ηεο ελέξγεηαο θαη, αθεηέξνπ, λα δηαζθαιηζηεί ε νκαιή ιεηηνπξγία ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο θαη λα απνθεχγνληαη ζηξεβιψζεηο ηνπ αληαγσληζκνχ ζηελ Θνηλφηεηα. (2) Δίλαη απαξαίηεην έλα επξχ θνηλνηηθφ πιαίζην, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί ε ζπλεθηηθφηεηα κεηαμχ ησλ εζληθψλ πξνζεγγίζεσλ γηα ηελ επίηεπμε ησλ πξναλαθεξζέλησλ ζηφρσλ, ηδίσο, έρνληαο ππφςε ηνλ ζρεδηαζκφ ησλ νρεκάησλ γηα αλαθχθισζε θαη αλάθηεζε, ηηο απαηηήζεηο γηα εγθαηαζηάζεηο ζπιινγήο θαη επεμεξγαζίαο θαη ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ γηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, αλαθχθισζε θαη αλάθηεζε, ιακβάλνληαο ππφςε ηελ αξρή ηεο επηθνπξηθφηεηαο θαη ηελ αξρή "ν ξππαίλσλ πιεξψλεη". (3) Θάζε ρξφλν ζηελ Θνηλφηεηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο παξάγνπλ 8 κε 9 εθαηνκκχξηα ηφλνπο απνβιήησλ, ε δηαρείξηζε ησλ νπνίσλ πξέπεη λα γίλεηαη ζσζηά. (4) Γηα ιφγνπο πξφλνηαο θαη πξφιεςεο, θαη ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθή ζηξαηεγηθή γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, ε δεκηνπξγία απνβιήησλ πξέπεη λα απνθεχγεηαη φζνλ ην δπλαηφλ πεξηζζφηεξν. (5) Δίλαη επίζεο ζεκειηψδεο αξρή φηη ηα απφβιεηα ζα πξέπεη λα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη θαη λα αλαθηψληαη θαη ζα πξέπεη λα πξνηηκάηαη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε αλαθχθισζε. (6) Ρα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα ιάβνπλ κέηξα ψζηε λα εμαζθαιίζνπλ φηη νη νηθνλνκηθνί παξάγνληεο δεκηνπξγνχλ ζπζηήκαηα ζπιινγήο, επεμεξγαζίαο θαη αλάθηεζεο ησλ νρεκάησλ ζην 131

132 ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο. (7) Ρα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα δηαζθαιίδνπλ φηη ν ηειεπηαίνο θάηνρνο ή/θαη ηδηνθηήηεο κπνξεί λα παξαδίδεη ην φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ ζε εμνπζηνδνηεκέλε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο ρσξίο θαλέλα θφζηνο ιφγσ ηνπ φηη ην φρεκα έρεη κεδεληθή ή αξλεηηθή αμία. Ρα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα δηαζθαιίδνπλ φηη νη παξαγσγνί αλαιακβάλνπλ φιεο ηηο δαπάλεο ή ζεκαληηθφ κέξνο ησλ δαπαλψλ γηα ηελ εθαξκνγή ησλ κέηξσλ απηψλ. Γελ ζα πξέπεη λα θσιχεηαη ε εχξπζκε ιεηηνπξγία ησλ δπλάκεσλ ηεο αγνξάο. (8) Ζ παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα θαιχπηεη νρήκαηα θαη νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη πιηθψλ, θαζψο θαη ησλ εθεδξηθψλ ηεκαρίσλ θαη ησλ αληαιιαθηηθψλ, κε επηθχιαμε φζνλ αθνξά ηα πξφηππα αζθαιείαο, ηηο εθπνκπέο ζηνλ αέξα θαη ηνλ έιεγρν ηνπ ζνξχβνπ. (9) Ζ παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα ζεσξεζεί φηη έρεη δαλεηζζεί, νζάθηο ελδείθλπηαη, ηελ νξνινγία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ νξηζκέλεο ππάξρνπζεο νδεγίεο, θαη ζπγθεθξηκέλα ηελ νδεγία 67/548/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 27εο Ηνπλίνπ 1967, πεξί πξνζεγγίζεσο ησλ λνκνζεηηθψλ, θαλνληζηηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ δηαηάμεσλ πνπ αθνξνχλ ζηελ ηαμηλφκεζε, ζπζθεπαζία θαη επηζήκαλζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ(4), ηελ νδεγία 70/156/ΔΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 6εο Φεβξνπαξίνπ 1970, πεξί πξνζεγγίζεσο ησλ λνκνζεζηψλ ησλ θξαηψλ κειψλ πνπ αθνξνχλ ζηελ έγθξηζε ησλ νρεκάησλ κε θηλεηήξα θαη ησλ ξπκνπιθνπκέλσλ ηνπο(5), θαζψο θαη ηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 15εο Ηνπιίνπ 1975, πεξί ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ(6). (10) Ρα νρήκαηα αληίθεο, δειαδή ηα ηζηνξηθά νρήκαηα ή ηα νρήκαηα κε ζπιιεθηηθή αμία ή ηα πξννξηδφκελα γηα ηα κνπζεία, ηα νπνία δηαηεξνχληαη κε άξηην θαη πεξηβαιινληηθά νξζφ ηξφπν είηε έηνηκα πξνο ρξήζε είηε απνζπλαξκνινγεκέλα, δελ ππάγνληαη ζηνλ νξηζκφ ησλ απνβιήησλ ν νπνίνο πεξηέρεηαη ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ θαη, σο εθ ηνχηνπ, δελ εκπίπηνπλ ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. (11) Δίλαη ζεκαληηθφ λα εθαξκφδνληαη πξνιεπηηθά κέηξα ήδε απφ ηε θάζε ηεο αξρηθήο ζχιιεςεο ηνπ νρήκαηνο θαη εληεχζελ θαη λα ιακβάλνπλ ηδίσο ηε κνξθή κείσζεο θαη ειέγρνπ ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηα νρήκαηα, πξνθεηκέλνπ λα πξνιακβάλεηαη ε ειεπζέξσζή ηνπο ζην πεξηβάιινλ, λα δηεπθνιχλεηαη ε αλαθχθισζε θαη λα απνθεχγεηαη ε δηάζεζε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ. Θα πξέπεη λα απαγνξεπηεί ε ρξήζε ηδίσο κνιχβδνπ, πδξαξγχξνπ, θαδκίνπ θαη εμαζζελνχο ρξσκίνπ. Ρα ελ ιφγσ βαξέα κέηαιια ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν γηα νξηζκέλεο εθαξκνγέο ζχκθσλα κε ηαθηηθά αλαζεσξνχκελν θαηάινγν. Απηφ ζα βνεζήζεη λα εμαζθαιηζζεί φηη νξηζκέλα πιηθά θαη ζπζηαηηθά δελ θαηαιήγνπλ απφβιεηα ηεκαρηζκνχ θαη δελ απνηεθξψλνληαη νχηε απνηίζεληαη ζε ρσκαηεξέο. (12) Ζ αλαθχθισζε φισλ ησλ πιαζηηθψλ απφ ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ζα πξέπεη ζπλερψο λα βειηηψλεηαη. Ζ Δπηηξνπή εμεηάδεη ηψξα ηηο πεξηβαιινληηθέο επηπηψζεηο ηνπ PVC. Κε βάζε ηελ εμέηαζε απηή, ε Δπηηξνπή ζα ππνβάιεη πξνηάζεηο, φπσο ελδείθλπηαη, ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ηνπ PVC, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ρξήζεο ζηα νρήκαηα. (13) Νη απαηηήζεηο γηα ηελ απνζπλαξκνιφγεζε, επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ ηεο δσήο ηνπο θαη ησλ εμαξηεκάησλ ηνπο ζα πξέπεη λα είλαη εληεηαγκέλεο ζην ζρεδηαζκφ θαη ηελ παξαγσγή λέσλ νρεκάησλ. (14) Θα πξέπεη λα ελζαξξχλεηαη ε αλάπηπμε αγνξψλ γηα αλαθπθισκέλα πιηθά. (15) Ξξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδεηαη ε απφξξηςε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ρσξίο λα ηίζεηαη ζε θίλδπλν ην πεξηβάιινλ, ζα πξέπεη λα δεκηνπξγεζνχλ θαηάιιεια ζπζηήκαηα ζπιινγήο. (16) Θα πξέπεη λα ζεζπηζηεί πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο, πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηείηαη σο πξνυπφζεζε γηα ηελ απνηαμηλφκεζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο. Ρα θξάηε κέιε ρσξίο ζχζηεκα απνηαμηλφκεζεο ζα πξέπεη λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ζχζηεκα ζχκθσλα κε ην νπνίν ζα θνηλνπνηείηαη ζηελ αληίζηνηρε αξκφδηα αξρή πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο, φηαλ ην φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ κεηαθέξεηαη ζε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο. 132

133 (17) Ζ παξνχζα νδεγία δελ εκπνδίδεη ηα θξάηε κέιε λα επηηξέπνπλ, θαηά πεξίπησζε, ηελ πξνζσξηλή απνηαμηλφκεζε ησλ νρεκάησλ. (18) Νη θνξείο ζπιινγήο θαη επεμεξγαζίαο ζα πξέπεη λα επηηξέπεηαη λα ιεηηνπξγνχλ κφλνλ εθφζνλ έρνπλ ιάβεη άδεηα ή, ζε πεξίπησζε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη κεηξψν αληί άδεηαο, εθφζνλ πιεξνχληαη νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο. (19) Νη δπλαηφηεηεο αλαθχθισζεο θαη αλάθηεζεο ησλ νρεκάησλ ζα πξέπεη λα ελζαξξπλζνχλ. (20) Δίλαη ζεκαληηθφ λα πξνβιεθζνχλ απαηηήζεηο γηα ηηο εξγαζίεο απνζήθεπζεο θαη επεμεξγαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα πξνιακβάλνληαη αξλεηηθέο επηπηψζεηο εμαηηίαο απηψλ ζην πεξηβάιινλ θαη λα απνθεχγεηαη ε δεκηνπξγία ζηξεβιψζεσλ ζην εκπφξην θαη ζηνλ αληαγσληζκφ. (21) Ξξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζνχλ απνηειέζκαηα βξαρππξφζεζκα θαη λα δνζνχλ ζηνπο θνξείο, ζηνπο θαηαλαισηέο θαη ζηηο δεκφζηεο αξρέο, νη απαξαίηεηεο καθξνπξφζεζκεο πξννπηηθέο, ζα πξέπεη λα δηαηππσζνχλ πνζνηηθνί ζηφρνη γηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, αλαθχθισζε θαη αλάθηεζε πνπ πξέπεη λα επηηπγράλνληαη απφ ηνπο νηθνλνκηθνχο θνξείο. (22) Νη παξαγσγνί ζα πξέπεη λα δηαζθαιίδνπλ φηη ηα νρήκαηα ζρεδηάδνληαη θαη θαηαζθεπάδνληαη θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα επηηξέπνπλ ηελ επίηεπμε ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ επαλαρξεζηκνπνίεζεο, αλαθχθισζεο θαη αλάθηεζεο. Ξξνο ην ζθνπφ απηφ, ε Δπηηξνπή ζα ελζαξξχλεη ηε ζχληαμε επξσπατθψλ πξνηχπσλ θαη ζα ιάβεη ηα άιια απαηηνχκελα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα ηξνπνπνηήζεη ηελ αληίζηνηρε επξσπατθή λνκνζεζία γηα ηελ έγθξηζε ηχπνπ ησλ νρεκάησλ. (23) Ρα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα δηαζθαιίζνπλ φηη, θαηά ηελ εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο, δηαηεξείηαη ν αληαγσληζκφο, ηδίσο φζνλ αθνξά ηελ πξφζβαζε κηθξψλ θαη κεζαίσλ επηρεηξήζεσλ ζηελ αγνξά ζπιινγήο, απνζπλαξκνιφγεζεο, επεμεξγαζίαο θαη αλαθχθισζεο. (24) Ξξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιχλνληαη ε απνζπλαξκνιφγεζε θαη ε αλάθηεζε, θαη ηδίσο ε αλαθχθισζε νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, νη θαηαζθεπαζηέο νρεκάησλ ζα πξέπεη λα παξέρνπλ ζηηο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο φιεο ηηο αλαγθαίεο γηα ηελ απνζπλαξκνιφγεζε πιεξνθνξίεο, ηδίσο γηα επηθίλδπλα πιηθά. (25) Θα πξέπεη λα πξνσζεζεί ε θαηάξηηζε επξσπατθψλ πξνηχπσλ, φπνπ απηφ απαηηείηαη. Νη θαηαζθεπαζηέο νρεκάησλ θαη νη παξαγσγνί πιηθψλ ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχλ πξφηππα θσδηθνπνίεζεο γηα ηα θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία θαη ηα πιηθά, ηα νπνία ζα ζπληαρζνχλ απφ ηελ Δπηηξνπή κε ηε ζπλδξνκή ηεο νηθείαο επηηξνπήο. Θαηά ηε ζχληαμε ησλ ελ ιφγσ πξνηχπσλ, ε επηηξνπή ζα ιακβάλεη ππφςε ηηο εξγαζίεο πνπ δηεμάγνληαη ζηνλ ηνκέα απηφλ ζηα νηθεία δηεζλή θφξα, φπσο ελδείθλπηαη. (26) Δίλαη απαξαίηεην λα ππάξμνπλ ζηνηρεία απφ ην ζχλνιν ηεο Θνηλφηεηαο γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, πξνθεηκέλνπ λα παξαθνινπζείηαη ε εθαξκνγή ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο. (27) Νη θαηαλαισηέο ζα πξέπεη λα ελεκεξψλνληαη επαξθψο, πξνθεηκέλνπ λα πξνζαξκφδνπλ ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο θαη ηηο ζηάζεηο ηνπο. Ξξνο ην ζθνπφ απηφ, νη αληίζηνηρνη νηθνλνκηθνί θνξείο ζα πξέπεη λα παξέρνπλ πιεξνθνξίεο. (28) Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα επηιέμνπλ λα εθαξκφζνπλ νξηζκέλεο δηαηάμεηο κέζσ ζπκθσληψλ κε ηνλ αληίζηνηρν νηθνλνκηθφ ηνκέα, εθφζνλ πιεξνχληαη νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο. (29) Ζ πξνζαξκνγή, ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν, ησλ απαηηήζεσλ γηα ηηο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο θαη γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε επηθίλδπλσλ νπζηψλ, θαζψο θαη ε ζέζπηζε ειάρηζησλ θαλφλσλ γηα ην πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο, ηε κνξθή ησλ βάζεσλ δεδνκέλσλ θαη ηα κέηξα εθαξκνγήο πνπ απαηηνχληαη γηα ηνλ έιεγρν ηεο ζπκκφξθσζεο πξνο ηνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο, ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηελ Δπηηξνπή ζην πιαίζην δηαδηθαζίαο επηηξνπήο. (30) Ρα απαηηνχκελα κέηξα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζα πξέπεη λα ζεζπηζζνχλ 133

134 ζχκθσλα κε ηελ απφθαζε 1999/468/ΔΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 28εο Ηνπλίνπ 1999, γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ φξσλ άζθεζεο ησλ εθηειεζηηθψλ αξκνδηνηήησλ πνπ αλαηίζεληαη ζηελ Δπηηξνπή(7). (31) Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα εθαξκφδνπλ ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ θαζνξίδεηαη ζ' απηήλ, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ηα ελ ιφγσ κέηξα ζπλάδνπλ πξνο ηε ζπλζήθε, ΔΜΔΓΥΠΑΛ ΡΖΛ ΞΑΟΝΠΑ ΝΓΖΓΗΑ: Άξζξν 1 Πηφρνη Ζ παξνχζα νδεγία θαζνξίδεη ηα κέηξα ηα νπνία απνζθνπνχλ, σο πξψηε πξνηεξαηφηεηα, ζηελ πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ απφ νρήκαηα θαη, επηπξνζζέησο, ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, αλαθχθισζε θαη άιιεο κνξθέο αλάθηεζεο νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο θαη ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, ψζηε λα κεηψλεηαη ε πνζφηεηα ησλ πξνο ηε δηάζεζε απνβιήησλ, θαζψο θαη ζηε βειηίσζε ηεο πεξηβαιινληηθήο επίδνζεο φισλ ησλ νηθνλνκηθψλ θνξέσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηνλ θχθιν δσήο ησλ νρεκάησλ θαη θπξίσο ησλ θνξέσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ άκεζα ζηελ επεμεξγαζία νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο. Άξζξν 2 Νξηζκνί Γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, λνείηαη σο: 1. "φρεκα", νπνηνδήπνηε φρεκα ραξαθηεξηζκέλν σο θαηεγνξία M1 ή N1, φπσο νξίδεηαη ζην παξάξηεκα II Α ηεο νδεγίαο 70/156/ΔΝΘ, θαζψο θαη ηα ηξίθπθια κεραλνθίλεηα νρήκαηα, φπσο νξίδνληαη ζηελ νδεγία 92/61/ΔΝΘ, πιελ ησλ ηξηθχθισλ κνηνζηθιεηψλ 2. "φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ", φρεκα ην νπνίν απνηειεί απφβιεην θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 1 ζηνηρείν α) ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ 3. "παξαγσγφο", ν θαηαζθεπαζηήο ηνπ νρήκαηνο ή ν επαγγεικαηίαο εηζαγσγέαο ηνπ νρήκαηνο ζε θξάηνο κέινο 4. "πξφιεςε", κέηξα πνπ απνζθνπνχλ ζηε κείσζε ηεο πνζφηεηαο θαη ηεο βιαπηηθήο επίδξαζεο ζην πεξηβάιινλ ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ησλ πιηθψλ ηνπο θαη ησλ νπζηψλ ηνπο 5. "επεμεξγαζία", νπνηαδήπνηε δξαζηεξηφηεηα, αθφηνπ ην φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ παξαδνζεί ζε εθγαηάζηαζε γηα απνξξχπαλζε, δηάιπζε, θνπή, ηεκαρηζκφ, αλάθηεζε ή πξνεηνηκαζία πξνο δηάζεζε ησλ θαηαινίπσλ ηεκαρηζκνχ θαη νηεζδήπνηε άιιεο εξγαζίεο δηεμάγνληαη γηα ηελ αλάθηεζε ή/θαη ηελ δηάζεζε ηνπ νρήκαηνο ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ θαη ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπ ζηνηρείσλ 6. "επαλαρξεζηκνπνίεζε", νπνηαδήπνηε εξγαζία κέζσ ηεο νπνίαο θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ ίδην ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν είραλ αξρηθά ζρεδηαζηεί 7. "αλαθχθισζε", ε επαλεπεμεξγαζία ζε δηαδηθαζία παξαγσγήο ησλ απνβιήησλ πιηθψλ γηα ηνλ αξρηθφ ζθνπφ ή γηα άιινπο ζθνπνχο, πιελ ηεο αλάθηεζεο ελέξγεηαο. Υο αλάθηεζε ελέξγεηαο λνείηαη ε ρξήζε θαπζίκνπ απνβιήηνπ σο κέζνπ παξαγσγήο ελέξγεηαο κε άκεζε απνηέθξσζε, κε ή ρσξίο άιια απφβιεηα αιιά κε αλάθηεζε ηεο ζεξκφηεηαο 8. "αλάθηεζε", νπνηαδήπνηε απφ ηηο εξγαζίεο πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξάξηεκα ΗΗ Β ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ 134

135 9. "δηάζεζε", νπνηαδήπνηε απφ ηηο εξγαζίεο πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξάξηεκα ΗΗ Α ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ 10. "νηθνλνκηθνί θνξείο", νη παξαγσγνί, δηαλνκείο, ζπιιέθηεο, αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο πνπ αζθαιίδνπλ κεραλνθίλεηα νρήκαηα, ππεχζπλνη δηάιπζεο, ηεκαρηζκνχ, αλάθηεζεο, αλαθχθισζεο θαη άιινη θνξείο επεμεξγαζίαο νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη πιηθψλ 11. "επηθίλδπλε νπζία", νπνηαδήπνηε νπζία, ε νπνία ζεσξείηαη επηθίλδπλε δπλάκεη ηεο νδεγίαο 67/548/ΔΝΘ 12. "ηεκαρηζηήο", νπνηνδήπνηε κεράλεκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ θνπή ζε θνκκάηηα ή ηνλ ζξπκκαηηζκφ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, κεηαμχ άιισλ θαη γηα ηε ιήςε παιηνζίδεξσλ γηα άκεζε επαλαρξεζηκνπνίεζε 13. "πιεξνθνξίεο απνζπλαξκνιφγεζεο", θάζε πιεξνθνξία πνπ απαηηείηαη γηα ηελ επεμεξγαζία νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, θαηά ηξφπν άξηην θαη πεξηβαιινληηθά νξζφ. Νη θαηαζθεπαζηέο νρεκάησλ θαη θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ηηο δηαζέηνπλ ζηηο εμνπζηνδνηεκέλεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο, ζε κνξθή έληππσλ εγρεηξηδίσλ ή ειεθηξνληθψλ κέζσλ (π.ρ. CD-ROM, ππεξεζίεο αλνηθηήο επηθνηλσλίαο). Άξζξν 3 Ξεδίν εθαξκνγήο 1. Ζ παξνχζα νδεγία θαιχπηεη ηα νρήκαηα θαη ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ. Κε ηελ επηθχιαμε ηνπ άξζξνπ 5 παξάγξαθνο 4 ηξίην εδάθην, απηφ ηζρχεη αλεμαξηήησο ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν ην φρεκα ζπληεξήζεθε ή επηζθεπάζηεθε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξεζηκνπνίεζήο ηνπ θαη ηνπ θαηά πφζνλ είλαη εμνπιηζκέλν κε θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ παξέρεη ν θαηαζθεπαζηήο ή κε άιια θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ησλ νπνίσλ ε ηνπνζέηεζε σο εθεδξηθψλ ηεκαρίσλ ή αληαιιαθηηθψλ ζπκθσλεί κε ηηο θαηάιιειεο θνηλνηηθέο ή εζληθέο δηαηάμεηο. 2. Ζ παξνχζα νδεγία εθαξκφδεηαη κε ηελ επηθχιαμε ηεο ηζρχνπζαο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο θαη ηεο ζρεηηθήο εζληθήο λνκνζεζίαο, ηδίσο φζνλ αθνξά ηα πξφηππα αζθάιεηαο, ηηο εθπνκπέο ζηνλ αέξα θαη ηνπο ειέγρνπο ζνξχβνπ, θαζψο θαη ηελ πξνζηαζία ηνπ εδάθνπο θαη ηνπ λεξνχ. 3. Δθφζνλ έλαο παξαγσγφο θαηαζθεπάδεη ή εηζάγεη κφλν νρήκαηα ηα νπνία εμαηξνχληαη απφ ηελ νδεγία 70/156/ΔΝΘ, δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 8 παξάγξαθνο 2 ζεκείν α) απηήο, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα εμαηξνχλ ηνλ παξαγσγφ απηφ θαη ηα νρήκαηά ηνπ απφ ην άξζξν 7 παξάγξαθνο 4, θαη ηα άξζξα 8 θαη 9 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 4. Ρα νρήκαηα εηδηθήο ρξήζεο, φπσο νξίδνληαη ζην άξζξν 4 παξάγξαθνο 1 ζεκείν α), δεχηεξε πεξίπησζε ηεο νδεγίαο 70/156/ΔΝΘ, εμαηξνχληαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 7 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 5. Γηα ηα ηξίθπθια κεραλνθίλεηα νρήκαηα, ηζρχνπλ κφλν ην άξζξν 5 παξάγξαθνο 1 θαη 2 θαη ην άξζξν 6 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 4 Ξξφιεςε 1. Ξξνθεηκέλνπ λα ζπκβάινπλ ζηελ πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ, ηα θξάηε κέιε ελζαξξχλνπλ, ηδίσο, ηα εμήο: α) νη θαηαζθεπαζηέο νρεκάησλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θαηαζθεπαζηέο πιηθψλ θαη εμνπιηζκνχ, λα πεξηνξίζνπλ ηε ρξήζε επηθηλδχλσλ νπζηψλ ζηα νρήκαηα θαη λα ηε κεηψλνπλ ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ, 135

136 ήδε απφ ηε θάζε ηεο αξρηθήο ζχιιεςεο ηνπ νρήκαηνο θαη εθεμήο, ηδίσο πξνθεηκέλνπ λα πξνιακβάλεηαη ε ειεπζέξσζή ηνπο ζην πεξηβάιινλ, λα θαζίζηαηαη ε αλαθχθισζε επθνιφηεξε θαη λα απνθεχγεηαη ε αλάγθε δηάζεζεο επηθηλδχλσλ απνβιήησλ β) θαηά ηνλ ζρεδηαζκφ θαη ηελ παξαγσγή λέσλ νρεκάησλ, λα ιακβάλνληαη πιήξσο ππφςε θαη λα δηεπθνιχλνληαη ε δηάιπζε, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε αλάθηεζε, θαη ηδίσο ε αλαθχθισζε, νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ ηνπο γ) νη θαηαζθεπαζηέο νρεκάησλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θαηαζθεπαζηέο πιηθψλ θαη εμνπιηζκνχ, λα ελζσκαηψλνπλ απμαλφκελε πνζφηεηα αλαθπθισκέλνπ πιηθνχ ζε νρήκαηα θαη άιια πξντφληα, πξνθεηκέλνπ λα αλαπηχζζνληαη νη αγνξέο γηα αλαθπθισκέλα πιηθά. 2. α) Ρα θξάηε κέιε δηαζθαιίδνπλ φηη ηα πιηθά θαη ηα θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ησλ νρεκάησλ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά κεηά ηελ 1ε Ηνπιίνπ 2003, δελ πεξηέρνπλ κφιπβδν, πδξάξγπξν, θάδκην ή εμαζζελέο ρξψκην, πιελ εθείλσλ ησλ πεξηπηψζεσλ πνπ απαξηζκνχληαη ζην παξάξηεκα ΗΗ, ππφ ηνπο φξνπο πνπ πξνζδηνξίδνληαη ζε απηφ. β) Πχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 11, ε Δπηηξνπή, ζε ηαθηηθή βάζε θαη ζχκθσλα κε ηελ ηερληθή θαη επηζηεκνληθή πξφνδν, ηξνπνπνηεί ην παξάξηεκα ΗΗ πξνθεηκέλνπ: i) λα θαζνξίδεη, φπνπ απαηηείηαη, κέγηζηεο ηηκέο ζπγθέληξσζεο έσο ηηο νπνίεο ε χπαξμε ησλ αλαθεξνκέλσλ ζην ζηνηρείν α) νπζηψλ, ζε ζπγθεθξηκέλα πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία, είλαη αλεθηή, ii) λα εμαηξεί νξηζκέλα πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία νρεκάησλ απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ ζηνηρείνπ α), εθφζνλ ε ρξήζε ησλ ελ ιφγσ νπζηψλ είλαη αλαπφθεπθηε αλάγθε, iii) λα δηαγξάθεη πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία νρεκάησλ απφ ην παξάξηεκα ΗΗ, εάλ ε ρξήζε ησλ ελ ιφγσ νπζηψλ κπνξεί λα απνθεπρζεί, iv) λα θαζνξίδεη εθείλα ηα πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία, ηα νπνία, ζχκθσλα κε ηα ζεκεία i) θαη ii), κπνξνχλ λα αθαηξνχληαη πξηλ απφ θάζε πεξαηηέξσ επεμεξγαζία ηα ελ ιφγσ πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία επηζεκαίλνληαη ή θαζίζηαληαη αλαγλσξίζηκα κε άιια θαηάιιεια κέζα. γ) Ζ Δπηηξνπή ηξνπνπνηεί γηα πξψηε θνξά ην παξάξηεκα ΗΗ, ην αξγφηεξν ζηηο 21 Νθησβξίνπ Ξάλησο, θακία απφ ηηο απαξηζκνχκελεο εμαηξέζεηο δελ δηαγξάθεηαη απφ ην παξάξηεκα πξηλ απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ Άξζξν 5 Ππιινγή 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίδνπλ φηη: - νη νηθνλνκηθνί θνξείο δεκηνπξγνχλ ζπζηήκαηα γηα ηε ζπιινγή φισλ ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο θαη, ζην βαζκφ πνπ απηφ είλαη ηερληθά εθηθηφ, ησλ απνβιήησλ πνπ ζπλίζηαληαη ζε κεηαρεηξηζκέλα εμαξηήκαηα αθαηξνχκελα θαηά ηελ επηζθεπή ησλ επηβαηηθψλ απηνθηλήησλ, - ηελ επαξθή δηάζεζε εγθαηαζηάζεσλ ζπιινγήο ζηελ επηθξάηεηά ηνπο. 2. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ επίζεο ηα απαξαίηεηα κέηξα ψζηε λα δηαζθαιίδνπλ φηη φια ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο κεηαθέξνληαη ζε εμνπζηνδνηεκέλεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο. 3. Ρα θξάηε κέιε δεκηνπξγνχλ ζχζηεκα, ζχκθσλα κε ην νπνίν ε ππνβνιή πηζηνπνηεηηθνχ θαηαζηξνθήο απνηειεί πξνυπφζεζε γηα ηελ απνηαμηλφκεζε ηνπ νρήκαηνο ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ. Ρν πηζηνπνηεηηθφ απηφ ρνξεγείηαη ζηνλ θάηνρν ή/θαη ηδηνθηήηε, φηαλ ην φρεκα ζην ηέινο 136

137 ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ κεηαθέξεηαη ζε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο. Ξηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο κπνξνχλ λα εθδίδνπλ νη εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο νη νπνίεο έρνπλ ιάβεη άδεηα ζχκθσλα κε ην άξζξν 6. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα επηηξέπνπλ ζε παξαγσγνχο, εκπφξνπο θαη ζπιιέθηεο πνπ ελεξγνχλ γηα εμνπζηνδνηεκέλεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο, λα εθδίδνπλ πηζηνπνηεηηθά θαηαζηξνθήο, εθφζνλ εγγπψληαη φηη ην φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ, κεηαθέξεηαη ζε εμνπζηνδνηεκέλε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο, θαη εθφζνλ έρνπλ θαηαρσξεζεί απφ ηηο αξκφδηεο αξρέο. Ζ έθδνζε πηζηνπνηεηηθνχ θαηαζηξνθήο απφ εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ή εκπφξνπο ή ζπιιέθηεο πνπ ελεξγνχλ γηα εμνπζηνδνηεκέλεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο, δελ ηνπο παξέρεη ην δηθαίσκα απαίηεζεο ρξεκαηηθήο απνδεκίσζεο, πιελ ησλ πεξηπηψζεσλ φπνπ απηφ έρεη ξπζκηζηεί ξεηψο απφ ηα θξάηε κέιε. Ρα θξάηε κέιε πνπ δελ δηαζέηνπλ ζχζηεκα απνηαμηλφκεζεο ηελ εκεξνκελία έλαξμεο ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, δεκηνπξγνχλ έλα ζχζηεκα ζχκθσλα κε ην νπνίν, φηαλ έλα φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ κεηαθέξεηαη ζε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο, δηαβηβάδεηαη ζηελ αξκφδηα αξρή πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο, θαη ζπκκνξθψλνληαη, ελ πάζε πεξηπηψζεη, κε ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο παξαγξάθνπ. Ρα θξάηε κέιε πνπ θάλνπλ ρξήζε ηνπ παξφληνο εδαθίνπ, ελεκεξψλνπλ ηελ Δπηηξνπή γηα ηνπο ζρεηηθνχο ιφγνπο. 4. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη φηη ε παξάδνζε ηνπ νρήκαηνο ζε εμνπζηνδνηεκέλε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 3, δελ ζπλεπάγεηαη θφζηνο γηα ηνλ ηειεπηαίν θάηνρν ή/θαη ηδηνθηήηε, σο απνηέιεζκα ηνπ γεγνλφηνο φηη ην φρεκα έρεη κεδεληθή ή αξλεηηθή αμία ζηελ αγνξά. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδεηαη φηη νη παξαγσγνί θαιχπηνπλ ην ζχλνιν ή ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ θφζηνπο ηεο εθαξκνγήο ηνπ κέηξνπ απηνχ ή/θαη παξαιακβάλνπλ ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηεο δσήο ηνπο, ππφ ηηο ίδηεο πξνυπνζέζεηο κε εθείλεο πνπ πξνβιέπεη ην πξψην εδάθην. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα νξίζνπλ φηη, ε παξάδνζε νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο δελ είλαη εληειψο δσξεάλ, εάλ ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο δελ πεξηέρνπλ ηα βαζηθά θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ελφο νρήκαηνο, θαη ηδίσο ηνλ θηλεηήξα θαη ην ακάμσκα, ή πεξηέρνπλ απφβιεηα πνπ πξνζηέζεθαλ ζην φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ. Ζ Δπηηξνπή παξαθνινπζεί ηαθηηθά ηελ εθαξκνγή ηνπ πξψηνπ εδαθίνπ, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδεη φηη δελ πξνθαιεί ζηξεβιψζεηο ηεο αγνξάο θαη, εάλ είλαη απαξαίηεην, πξνηείλεη ζηφ Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ζην Ππκβνχιην ζρεηηθή ηξνπνπνίεζε. 5. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα ψζηε λα εμαζθαιίδνπλ φηη νη αξκφδηεο αξρέο αλαγλσξίδνπλ ακνηβαία θαη δέρνληαη ηα πηζηνπνηεηηθά θαηαζηξνθήο πνπ εθδίδνληαη ζε άιια θξάηε κέιε, ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 3. Ξξνο ην ζθνπφ απηφ, ε Δπηηξνπή, ην αξγφηεξν ζηηο 21 Νθησβξίνπ 2001, ζπληάζζεη ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο γηα ην πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο. Άξζξν 6 Δπεμεξγαζία 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα ψζηε λα εμαζθαιίδνπλ φηη φια ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο απνζεθεχνληαη (έζησ θαη πξνζσξηλψο) θαη πθίζηαληαη επεμεξγαζία ζχκθσλα κε ηηο γεληθέο απαηηήζεηο πνπ πξνβιέπνληαη ζην άξζξν 4 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ θαη ζχκθσλα κε ηηο ειάρηζηεο ηερληθέο απαηηήζεηο πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξάξηεκα Η ηεο παξνχζαο νδεγίαο, κε ηελ επηθχιαμε ησλ εζληθψλ θαλφλσλ γηα ηελ πγεία θαη ην πεξηβάιινλ. 2. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίδνπλ φηη θάζε εγθαηάζηαζε ή επηρείξεζε πνπ εθηειεί εξγαζίεο επεμεξγαζίαο, ιακβάλεη άδεηα ή θαηαγξάθεηαη απφ ηηο αξκφδηεο αξρέο, ζχκθσλα κε ηα άξζξα 9, 10 θαη 11 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. Ζ παξέθθιηζε απφ ηελ απαίηεζε αδείαο πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 11 παξάγξαθνο 1 ζηνηρείν β) 137

138 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, κπνξεί λα ηζρχεη γηα εξγαζίεο αλάθηεζεο πνπ αθνξνχλ απφβιεηα απφ νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ηα νπνία έρνπλ ππνζηεί επεμεξγαζία, ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα Η ζεκείν 3 ηεο παξνχζαο νδεγίαο, εθφζνλ έρεη πξνεγεζεί ηεο θαηαγξαθήο επηζεψξεζε απφ ηηο αξκφδηεο αξρέο. Θαηά ηελ επηζεψξεζε απηή εμαθξηβψλνληαη: α) νη ηχπνη θαη νη πνζφηεηεο ησλ επεμεξγαζηέσλ απνβιήησλ β) νη ηεξεηέεο γεληθέο ηερληθέο απαηηήζεηο γ) νη ιεπηέεο πξνθπιάμεηο αζθαιείαο, γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ άξζξνπ 4 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. Ζ επηζεψξεζε απηή δηελεξγείηαη κία θνξά θαη' έηνο. Ρα θξάηε κέιε πνπ θάλνπλ ρξήζε ηεο παξέθθιηζεο, δηαβηβάδνπλ ηα απνηειέζκαηα ζηελ Δπηηξνπή. 3. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδνπλ φηη νπνηαδήπνηε εγθαηάζηαζε ή επηρείξεζε πνπ εθηειεί εξγαζίεο επεμεξγαζίαο, πιεξνί ηνπιάρηζηνλ ηηο αθφινπζεο ππνρξεψζεηο ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα Η: α) ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο απνγπκλψλνληαη πξνηνχ επέιζεη πεξαηηέξσ επεμεξγαζία, ή ιακβάλνληαη άιια ηζνδχλακα κέηξα, πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί νπνηαδήπνηε επηβιαβήο επίπησζε ζην πεξηβάιινλ. Θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ή πιηθά πνπ επηζεκαίλνληαη ή θαζίζηαληαη αλαγλσξίζηκα κε άιιν ηξφπν, ζχκθσλα κε ην άξζξν 4 παξάγξαθνο 2, αθαηξνχληαη πξηλ απφ πεξαηηέξσ επεμεξγαζία β) ηα επηθίλδπλα πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία αθαηξνχληαη θαη απνκνλψλνληαη θαηά επηιεθηηθφ ηξφπν, ψζηε λα κελ κνιχλνπλ ζηε ζπλέρεηα ηα θαηάινηπα ηεκαρηζκνχ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο γ) νη εξγαζίεο απνγχκλσζεο θαη απνζήθεπζεο δηεμάγνληαη θαηά ηξφπν ν νπνίνο δηαζθαιίδεη ηελ θαηαιιειφηεηα ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ νρήκαηνο γηα επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε, θαη ηδίσο γηα αλαθχθισζε. Νη εξγαζίεο επεμεξγαζίαο γηα ηελ απνξξχπαλζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, φπσο πξνβιέπεηαη ζην παξάξηεκα Η, ζεκείν 3, πξαγκαηνπνηνχληαη ην ζπληνκφηεξν δπλαηφ. 4. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδνπλ φηη ε άδεηα ή ε θαηαγξαθή πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 2, πεξηιακβάλεη φιεο ηηο απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ ζπκκφξθσζε πξνο ηηο απαηηήζεηο ησλ παξαγξάθσλ 1, 2 θαη Ρα θξάηε κέιε ελζαξξχλνπλ ηηο εγθαηαζηάζεηο ή επηρεηξήζεηο νη νπνίεο εθηεινχλ εξγαζίεο επεμεξγαζίαο, λα πηνζεηνχλ πηζηνπνηεκέλα ζπζηήκαηα πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο. Άξζξν 7 Δπαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα ελζαξξχλνπλ ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε φζσλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ είλαη θαηάιιεια γηα επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλάθηεζε φζσλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ δελ κπνξνχλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ, θαη ηελ απφδνζε πξνηεξαηφηεηαο ζηελ αλαθχθισζε φηαλ είλαη πεξηβαιινληηθά βηψζηκε, κε ηελ επηθχιαμε ησλ απαηηήζεσλ φζνλ αθνξά ηελ αζθάιεηα ησλ νρεκάησλ θαη ηηο πεξηβαιινληηθέο απαηηήζεηο, θαη ηδηαίηεξα εθείλεο πνπ αθνξνχλ ηα θαπζαέξηα θαη ηνλ ζφξπβν. 2. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδνπλ ηελ επίηεπμε ησλ αθφινπζσλ ζηφρσλ απφ ηνπο νηθνλνκηθνχο θνξείο: 138

139 α) Ρν αξγφηεξν έσο ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 2006, γηα φια ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 85 % θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Δληφο ηνπ ηδίνπ ρξνληθνχ νξίνπ, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 80 % θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Γηα ηα νρήκαηα πνπ έρνπλ παξαρζεί πξηλ απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 1980, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα θαζνξίζνπλ ρακειφηεξνπο ζηφρνπο, αιιά φρη ρακειφηεξνπο απφ ην 75 % γηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε θαη φρη ρακειφηεξνπο απφ ην 70 % γηα ηε λ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε. Ρα θξάηε κέιε πνπ θάλνπλ ρξήζε ηνπ παξφληνο εδαθίνπ, ελεκεξψλνπλ ηελ Δπηηξνπή θαη ηα άιια θξάηε κέιε γηα ηνπο ζρεηηθνχο ιφγνπο β) ην αξγφηεξν ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 2015, γηα φια ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 95 % θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Δληφο ησλ ηδίσλ ρξνληθψλ νξίσλ, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε αλαθχθισζε απμάλεηαη ηνπιάρηζηνλ ζην 85 % θαηά κέζν βάξνο αλά φρεκα θαη αλά έηνο. Ρν αξγφηεξν ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2005, ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην επαλεμεηάδνπλ ηνπο ζηφρνπο πνπ αλαθέξνληαη ζην ζηνηρείν β), βάζεη εθζέζεσο ηεο Δπηηξνπήο πνπ ζπλνδεχεηαη απφ πξφηαζε. Πηελ έθζεζή ηεο, ε Δπηηξνπή ιακβάλεη ππφςε ηεο ηηο εμειίμεηο φζνλ αθνξά ηε ζχλζεζε ησλ πιηθψλ ησλ νρεκάησλ, θαζψο θαη ηπρφλ άιιεο πεξηβαιινληηθέο πηπρέο ζπλδεφκελεο κε ηα νρήκαηα. Πχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 11, ε Δπηηξνπή νξίδεη ηηο αλαγθαίεο ιεπηνκέξεηεο ηνπ ειέγρνπ ηεο ζπκκφξθσζεο ησλ θξαηψλ κειψλ κε ηνπο ζηφρνπο πνπ νξίδνληαη ζηελ παξνχζα παξάγξαθν. Δλ πξνθεηκέλσ, ε Δπηηξνπή ιακβάλεη ππφςε φινπο ηνπο ζπλαθείο παξάγνληεο, κεηαμχ άιισλ ην θαηά πφζνλ είλαη δηαζέζηκα ζηνηρεία θαη ην δήηεκα ησλ εηζαγσγψλ/εμαγσγψλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο. Ζ Δπηηξνπή ιακβάλεη ην κέηξν απηφ ην αξγφηεξν ζηηο 21 Νθησβξίνπ Βάζεη πξνηάζεσο ηεο Δπηηξνπήο, ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην θαζνξίδνπλ ζηφρνπο επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αλάθηεζεο, θαζψο θαη επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο, γηα ηα έηε πέξαλ ηνπ Ξξνθεηκέλνπ λα πξνεηνηκαζζεί ηξνπνπνίεζε ηεο νδεγίαο 70/156/ΔΝΘ, ε Δπηηξνπή ελζαξξχλεη ηελ εθπφλεζε επξσπατθψλ πξνηχπσλ ζρεηηθά κε ηε δπλαηφηεηα απνζπλαξκνιφγεζεο, αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο ησλ νρεκάησλ. Κφιηο ππάξμεη ζπκθσλία γηα ηα πξφηππα, θαη ζε θάζε πεξίπησζε πξηλ απφ ην ηέινο ηνπ 2001 ην αξγφηεξν, ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην, βάζεη πξφηαζεο ηεο Δπηηξνπήο, ζα ηξνπνπνηήζνπλ ηελ νδεγία 70/156/ΔΝΘ, νχησο ψζηε ηα νρήκαηα πνπ έρνπλ ιάβεη έγθξηζε ηχπνπ ζχκθσλα πξνο ηελ αλσηέξσ νδεγία θαη δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ηξία έηε κεηά ηελ ηξνπνπνίεζε ηεο νδεγίαο 70/156/ΔΝΘ, λα κπνξνχλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ ή/θαη λα αλαθπθισζνχλ ηνπιάρηζηνλ θαηά 85 % θαηά βάξνο αλά φρεκα θαη λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ θαη λα αλαθηεζνχλ ηνπιάρηζηνλ θαηά 95 % θαηά βάξνο αλά φρεκα. 5. Θαηά ηελ ππνβνιή ηεο πξφηαζεο ηξνπνπνίεζεο ηεο νδεγίαο 70/156/ΔΝΘ ζρεηηθά κε ηε δπλαηφηεηα απνζπλαξκνιφγεζεο, αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο ησλ νρεκάησλ, ε Δπηηξνπή ιακβάλεη δεφλησο ππφςε ηελ αλάγθε λα δηαζθαιηζζεί φηη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ δελ δεκηνπξγεί θηλδχλνπο γηα ηελ αζθάιεηα θαη ην πεξηβάιινλ. Άξζξν 8 Ξξφηππα θσδηθνπνίεζεο/πιεξνθνξίεο απνζπλαξκνιφγεζεο 1. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίδνπλ φηη νη παξαγσγνί, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θαηαζθεπαζηέο πιηθψλ θαη εμνπιηζκνχ, ρξεζηκνπνηνχλ πξφηππα θσδηθνπνίεζεο γηα ηα θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία θαη ηα πιηθά, ηδίσο γηα λα δηεπθνιχλνπλ ηελ αλαγλψξηζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ θαη πιηθψλ ηα νπνία είλαη θαηάιιεια γηα επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε. 139

140 2. Ρν αξγφηεξν ζηηο 21 Νθησβξίνπ 2001, ε Δπηηξνπή, ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 11, νξίδεη ηα πξφηππα πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ παξφληνο άξζξνπ, ιακβάλνληαο ππφςε ηηο εξγαζίεο πνπ δηεμάγνληαη ελ πξνθεηκέλσ ζηα νηθεία δηεζλή θφξα ζηηο νπνίεο θαη ζπκβάιιεη, φπσο αξκφδεη. 3. Ρα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίδνπλ φηη νη παξαγσγνί παξέρνπλ πιεξνθνξίεο απνζπλαξκνιφγεζεο γηα θάζε λέν ηχπν νρήκαηνο πνπ δηαηίζεηαη ζηελ αγνξά εληφο έμη κελψλ απφ ηε δηάζεζή ηνπ ζηελ αγνξά. Νη ελ ιφγσ πιεξνθνξίεο, ζην βαζκφ πνπ απαηηείηαη απφ ηηο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, πξνζδηνξίδνπλ ηα δηάθνξα θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία θαη πιηθά ηνπ νρήκαηνο, θαζψο θαη ηα ζεκεία φπνπ επξίζθνληαη φιεο νη επηθίλδπλεο νπζίεο ζηα νρήκαηα, ψζηε λα επηηπγράλνληαη ηδίσο νη ζηφρνη ηνπ άξζξνπ πφ ηελ επηθχιαμε ηνπ εκπνξηθνχ θαη ηνπ βηνκεραληθνχ απνξξήηνπ, ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα απαξαίηεηα κέηξα πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζζεί φηη νη θαηαζθεπαζηέο θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα νρήκαηα, ζέηνπλ ζηε δηάζεζε ησλ εγθεθξηκέλσλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο, εθφζνλ ην δεηνχλ, ηηο θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ απνζπλαξκνιφγεζε, ηελ απνζήθεπζε θαη ηε δηελέξγεηα δνθηκψλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ είλαη δπλαηφ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ. Άξζξν 9 πνβνιή εθζέζεσλ θαη πιεξνθφξεζε 1. Θάζε ηξία έηε, ηα θξάηε κέιε δηαβηβάδνπλ ζηελ Δπηηξνπή έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ζ έθζεζε θαηαξηίδεηαη βάζεη εξσηεκαηνινγίνπ ή ζρεδίνπ πνπ θαηαξηίδεη ε Δπηηξνπή ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 6 ηεο νδεγίαο 91/692/ΔΝΘ(8), πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζνχλ βάζεηο δεδνκέλσλ γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο θαη ηελ επεμεξγαζία ηνπο. Ζ ελ ιφγσ έθζεζε πεξηέρεη πιεξνθνξίεο ζπλαθείο κε ελδερφκελεο κεηαβνιέο ηεο δηάξζξσζεο ηνπ εκπνξίνπ απηνθηλήησλ θαη ησλ βηνκεραληψλ ζπιινγήο, απνζπλαξκνιφγεζεο, ηεκαρηζκνχ, αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο, πνπ νδεγνχλ ζε ελδερφκελεο ζηξεβιψζεηο ηνπ αληαγσληζκνχ κεηαμχ ή ζην εζσηεξηθφ ησλ θξαηψλ κειψλ. Ρν εξσηεκαηνιφγην ή ην ζρέδην δηαβηβάδεηαη ζηα θξάηε κέιε έμη κήλεο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηεο πεξηφδνπ πνπ θαιχπηεηαη ζηελ έθζεζε. Ζ έθζεζε ππνβάιιεηαη ζηελ Δπηηξνπή εληφο ελλέα κελψλ απφ ην ηέινο ηεο ηξηεηνχο πεξηφδνπ ηελ νπνία θαιχπηεη. Ζ πξψηε έθζεζε θαιχπηεη πεξίνδν ηξηψλ εηψλ απφ ηηο 21 Απξηιίνπ Κε βάζε ηηο πξναλαθεξφκελεο πιεξνθνξίεο, ε Δπηηξνπή δεκνζηεχεη έθζεζε ζρεηηθά κε ηε εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο, εληφο ελλέα κελψλ απφ ηελ παξαιαβή ησλ εθζέζεσλ απφ ηα θξάηε κέιε. 2. Ρα θξάηε κέιε απαηηνχλ ζε θάζε πεξίπησζε απφ ηνπο ζρεηηθνχο νηθνλνκηθνχο θνξείο λα δεκνζηεχνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε: - ην ζρεδηαζκφ ησλ νρεκάησλ θαη ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπο πξνθεηκέλνπ λα κπνξνχλ λα αλαθηεζνχλ θαη λα αλαθπθισζνχλ, - ηελ νξζή απφ πεξηβαιινληηθή άπνςε επεμεξγαζία ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, εηδηθφηεξα φζνλ αθνξά ηελ αθαίξεζε φισλ ησλ πγξψλ θαη ηελ απνζπλαξκνιφγεζε, - ηελ αλάπηπμε θαη βειηηζηνπνίεζε ηξφπσλ γηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλαθχθισζε θαη ηελ αλάθηεζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ησλ θαη ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, - ηελ επηηεπρζείζα πξφνδν φζνλ αθνξά ηελ αλάθηεζε θαη αλαθχθισζε πξνθεηκέλνπ λα κεησζνχλ ηα πξνο δηάζεζε απφβιεηα θαη λα απμεζνχλ ηα πνζνζηά αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο. 140

141 Ν παξαγσγφο νθείιεη λα δηαζέηεη ηηο πιεξνθνξίεο απηέο ζηνπο κειινληηθνχο αγνξαζηέο νρεκάησλ θαη λα ηηο πεξηιακβάλεη ζην δηαθεκηζηηθφ πιηθφ γηα ηελ εκπνξηθή πξνψζεζε ηνπ λένπ νρήκαηνο. Άξζξν 10 Δθαξκνγή 1. Ρα θξάηε κέιε ζέηνπλ ζε ηζρχ ηηο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα λα ζπκκνξθσζνχλ κε ηελ παξνχζα νδεγία έσο ηηο 21 Απξηιίνπ Ξιεξνθνξνχλ ακέζσο ηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά. Νη δηαηάμεηο απηέο, φηαλ ζεζπίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε, αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ή ζπλνδεχνληαη απφ παξφκνηα αλαθνξά θαηά ηελ επίζεκε δεκνζίεπζή ηνπο. Ν ηξφπνο ηεο αλαθνξάο θαζνξίδεηαη απφ ηα θξάηε κέιε. 2. Ρα θξάηε κέιε αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή ην θείκελν ησλ θπξηνηέξσλ δηαηάμεσλ εζσηεξηθνχ δηθαίνπ πνπ ζεζπίδνπλ ζηνλ ηνκέα πνπ δηέπεηαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία. 3. πφ ηελ πξνυπφζεζε φηη επηηπγράλνληαη νη επηδησθφκελνη απφ ηελ παξνχζα νδεγία ζηφρνη, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα κεηαθέξνπλ ζηελ εζληθή ηνπο λνκνζεζία ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 4 παξάγξαθνο 1, ηνπ άξζξνπ 5 παξάγξαθνο 1, ηνπ άξζξνπ 7 παξάγξαθνο 1, ηνπ άξζξνπ 8 παξάγξαθνη 1 θαη 3 θαη ηνπ άξζξνπ 9 παξάγξαθνο 2 θαη λα δηεπθξηλίδνπλ ηηο ιεπηνκέξεηεο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 5 παξάγξαθνο 4, κέζσ ζπκθσληψλ κεηαμχ ησλ αξκνδίσλ αξρψλ θαη ησλ ελδηαθεξνκέλσλ νηθνλνκηθψλ ηνκέσλ. Νη ζπκθσλίεο απηέο πξέπεη λα πιεξνχλ ηηο αθφινπζεο απαηηήζεηο: α) νη ζπκθσλίεο είλαη εθηειεζηέο β) νη ζπκθσλίεο πξέπεη λα θαζνξίδνπλ ζηφρνπο κε αληίζηνηρεο πξνζεζκίεο γ) νη ζπκθσλίεο δεκνζηεχνληαη ζηελ εζληθή επίζεκε εθεκεξίδα ή ζε δεκφζην έγγξαθν εμίζνπ πξνζηηφ ζην θνηλφ, θαη δηαβηβάδνληαη ζηελ Δπηηξνπή δ) ηα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ δπλάκεη ηεο ζπκθσλίαο παξαθνινπζνχληαη ηαθηηθά, αλαθέξνληαη ζηηο αξκφδηεο αξρέο θαη ηελ Δπηηξνπή θαη θαζίζηαληαη δηαζέζηκα ζην θνηλφ ππφ ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ νξίδεη ε ζπκθσλία ε) νη αξκφδηεο αξρέο κεξηκλνχλ γηα ηελ εμέηαζε ηεο πξνφδνπ πνπ επηηπγράλεηαη δπλάκεη ηεο ζπκθσλίαο ζη) ζε πεξίπησζε κε ζπκκφξθσζεο κε ηε ζπκθσλία, ηα θξάηε κέιε νθείινπλ λα εθαξκφδνπλ ηηο ζρεηηθέο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο κέζσ λνκνζεηηθψλ, θαλνληζηηθψλ ή δηνηθεηηθψλ κέηξσλ. Άξζξν 11 Γηαδηθαζία επηηξνπήο 1. Ζ Δπηηξνπή, επηθνπξείηαη απφ ηελ επηηξνπή πνπ έρεη ζπζηαζεί δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 18 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, εθεμήο απνθαινχκελε "επηηξνπή". 2. Όηαλ γίλεηαη αλαθνξά ζην παξφλ άξζξν, εθαξκφδνληαη ηα άξζξα 5 θαη 7 ηεο απφθαζεο 1999/468/ΔΘ, ηεξνπκέλσλ ησλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 8. Ζ πεξίνδνο πνπ νξίδεηαη ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 6 ηεο απφθαζεο 1999/468/ΔΘ, νξίδεηαη ζε ηξεηο κήλεο. 141

142 3. Ζ Δπηηξνπή ζεζπίδεη ηνλ εζσηεξηθφ ηεο θαλνληζκφ. 4. Ζ Δπηηξνπή, ζχκθσλα κε ηελ δηαδηθαζία, ε νπνία νξίδεηαη ζην παξφλ άξζξν, ζεζπίδεη: α) ηηο βαζηθέο απαηηήζεηο γηα ην πηζηνπνηεηηθφ θαηαζηξνθήο, πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 5 β) ηηο ιεπηνκέξεηεο εθαξκνγήο πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 7 παξάγξαθνο 2 ηξίην εδάθην γ) ηα έληππα πνπ ζρεηίδνληαη κε ην ζχζηεκα βάζεσο δεδνκέλσλ, ην νπνίν αλαθέξεηαη ζην άξζξν 9 δ) ηηο ηξνπνπνηήζεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα ηελ πξνζαξκνγή ησλ παξαξηεκάησλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν. Άξζξν 12 Έλαξμε ηζρχνο 1. Ζ παξνχζα νδεγία αξρίδεη λα ηζρχεη ηελ εκέξα ηεο δεκνζίεπζήο ηεο ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ησλ Δπξσπατθψλ Θνηλνηήησλ. 2. Ρν άξζξν 5 παξάγξαθνο 4 εθαξκφδεηαη: - απφ ηελ 1ε Ηνπιίνπ 2002, γηα ηα νρήκαηα πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά απφ ηελ εκεξνκελία απηή, - απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 2007, γηα ηα νρήκαηα πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά πξηλ απφ ηελ αλαθεξφκελε ζηελ πξψηε πεξίπησζε εκεξνκελία. 3. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα εθαξκφδνπλ ην άξζξν 5 παξάγξαθνο 4 πξηλ απφ ηηο εκεξνκελίεο πνπ εθηίζεληαη ζηελ παξάγξαθν 2. Άξζξν 13 Απνδέθηεο Ζ παξνχζα νδεγία απεπζχλεηαη ζηα θξάηε κέιε. Βξπμέιιεο, 18 Πεπηεκβξίνπ Γηα ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην Ζ Ξξφεδξνο N. Fontaine Γηα ην Ππκβνχιην Ν Ξξφεδξνο H. Védrine (1) ΔΔ C 337 ηεο , ζ. 3, θαηδδ C 156 ηεο , ζ

143 (2) ΔΔ C 129 ηεο , ζ. 44. (3) Γλψκε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 11εο Φεβξνπαξίνπ 1999 (ΔΔ C 150 ηεο , ζ. 420), θνηλή ζέζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 29εο Ηνπιίνπ 1999 (ΔΔ C 317 ηεο , ζ. 19) θαη απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 3εο Φεβξνπαξίνπ 2000 (δελ έρεη αθφκα δεκνζηεπζεί ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα). Απφθαζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 20ήο Ηνπιίνπ 2000 θαη απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 7εο Πεπηεκβξίνπ (4) ΔΔ 196 ηεο , ζ. 1 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 98/98/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 355 ηεο , ζ. 1). (5) ΔΔ L 42 ηεο , ζ. 1 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 98/91/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ (ΔΔ L 11 ηεο , ζ. 25). (6) ΔΔ L 194 ηεο , ζ. 39 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ απφθαζε 96/350/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 135 ηεο , ζ. 32). (7) ΔΔ L 184 ηεο , ζ. 23. (8) ΔΔ L 377 ηεο , ζ. 48. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ Η Διάρηζηεο ηερληθέο απαηηήζεηο γηα ηελ επεμεξγαζία ζχκθσλα κε ην άξζξν 6 παξάγξαθνη 1 θαη 3 1. Ρνπνζεζίεο απνζήθεπζεο (πεξηιακβαλνκέλεο πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο) ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο πξηλ απφ ηελ επεμεξγαζία ηνπο: - αδηαπέξαζηεο επηθάλεηεο γηα θαηάιιεινπο ρψξνπο κε πξφβιεςε εγθαηαζηάζεσλ ζπιινγήο δηαξξνψλ, δνρείσλ κεηάγγηζεο θαη κέζσλ θαζαξηζκνχ-απνιίπαλζεο, - εμνπιηζκφο γηα ηελ επεμεξγαζία πδάησλ, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ νκβξίσλ πδάησλ, ζε ζπκκφξθσζε κε θαλνληζκνχο πνπ αθνξνχλ ηελ πγεία θαη ην πεξηβάιινλ. 2. Ρνπνζεζίεο επεμεξγαζίαο: - αδηαπέξαζηεο επηθάλεηεο γηα θαηάιιεινπο ρψξνπο, κε πξφβιεςε εγθαηαζηάζεσλ ζπιινγήο δηαξξνψλ, δνρείσλ κεηάγγηζεο θαη κέζσλ θαζαξηζκνχ-απνιίπαλζεο, - θαηάιιειε απνζήθεπζε γηα εμαξηήκαηα ηα νπνία έρνπλ απνζπλαξκνινγεζεί, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο αδηαπέξαζηεο απνζήθεπζεο γηα εμαξηήκαηα πνπ έρνπλ κνιπλζεί απφ έιαηα, - θαηάιιεια θηβψηηα απνζήθεπζεο κπαηαξηψλ (κε εμνπδεηέξσζε ειεθηξνιπηψλ επί ηφπνπ ή αιινχ), θίιηξσλ θαη ππθλσηψλ πνπ πεξηέρνπλ PCB/PCT, - θαηάιιεια δνρεία γηα ηελ μερσξηζηή απνζήθεπζε πγξψλ απφ νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο: θαπζίκσλ, ειαίνπ θηλεηήξαο, ειαίνπ θηβσηίνπ ηαρπηήησλ, ειαίνπ δηαθνξηθνχ, πδξαπιηθνχ ειαίνπ, πγξψλ ςχμεσο, αληηςπθηηθψλ, πγξψλ θξέλσλ, νμέσλ κπαηαξίαο, πγξψλ ζπζηεκάησλ θιηκαηηζκνχ θαη νπνηνπδήπνηε άιινπ πγξνχ πνπ ππάξρεη ζε φρεκα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ, - εμνπιηζκφο γηα ηελ επεμεξγαζία πδάησλ, πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ νκβξίσλ πδάησλ, ζε ζπκκφξθσζε κε θαλνληζκνχο ζρεηηθνχο κε ηελ πγεία θαη ην πεξηβάιινλ, - θαηάιιειε απνζήθεπζε κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο πξφιεςεο θηλδχλσλ ππξθαγηάο θαη ππεξβνιηθνχ ζηνηβάγκαηνο. 143

144 3. Γξαζηεξηφηεηεο επεμεξγαζίαο γηα ηελ απνξξχπαλζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο: - αθαίξεζε ησλ ζπζζσξεπηψλ θαη ησλ δνρείσλ πγξνπνηεκέλνπ αεξίνπ, - αθαίξεζε ή εμνπδεηέξσζε ησλ δπλάκεη εθξεθηηθψλ ζηνηρείσλ (π.ρ. αεξφζαθσλ), - αθαίξεζε θαη μερσξηζηή ζπιινγή θαη απνζήθεπζε θαπζίκσλ, ειαίσλ θηλεηήξνο, ειαίνπ δηαθνξηθνχ, ειαίνπ θηβσηίνπ ηαρπηήησλ, πδξαπιηθνχ ειαίνπ, πγξψλ ςχμεσο, αληηςπθηηθψλ, πγξψλ θξέλσλ, πγξψλ ζπζηεκάησλ θιηκαηηζκνχ θαη θάζε άιινπ πγξνχ πνπ πεξηέρεηαη ζε νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, εθηφο εάλ ρξεηάδνληαη γηα ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ζπζηαηηθψλ κεξψλ, - αθαίξεζε, ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ, φισλ ησλ ζηνηρείσλ πνπ έρνπλ αλαγλσξηζζεί σο πεξηέρνληα πδξάξγπξν. 4. Γξαζηεξηφηεηεο επεμεξγαζίαο γηα ηελ πξνψζεζε ηεο αλαθχθισζεο: - αθαίξεζε ησλ θαηαιπηψλ, - αθαίξεζε ηνπ ραιθνχ, ηνπ αινπκηλίνπ θαη ηνπ καγλεζίνπ πνπ πεξηέρνληαη ζε ζηνηρεία κεηάιινπ, εάλ ηα ελ ιφγσ κέηαιια δελ δηαρσξίδνληαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεκαρηζκνχ θαηαινίπσλ, - αθαίξεζε ησλ ειαζηηθψλ θαη ησλ κεγάισλ πιαζηηθψλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ (π.ρ. πξνθπιαθηήξεο, ηακπιψ νξγάλσλ, δνρεία πγξψλ, θ.ιπ.), εθφζνλ ηα αληίζηνηρα πιηθά δελ δηαρσξίδνληαη θαηά ηνλ ηεκαρηζκφ θαηά ηξφπνλ ψζηε λα κπνξνχλ πξάγκαηη λα αλαθπθισζνχλ σο πιηθά. - αθαίξεζε ησλ παινπηλάθσλ. 5. Νη δξαζηεξηφηεηεο απνζήθεπζεο πξέπεη λα δηεμάγνληαη θαηά ηξφπνλ ψζηε λα απνθεχγνληαη δεκίεο ζε θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ πεξηέρνπλ ξεπζηά ή ζε δπλάκελα λα αλαθηεζνχλ θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία θαη αληαιιαθηηθά. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ II ιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ εμαηξνχληαη απφ ην άξζξν 4 παξάγξαθνο 2 ζηνηρείν α) >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ> Πηα πιαίζηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 4 παξάγξαθνο 2 ζηνηρείν β), ε Δπηηξνπή πξνβαίλεη ζε αμηνιφγεζε ησλ αθφινπζσλ εθαξκνγψλ: - κφιπβδνο σο θξάκα αινπκηλίνπ ζε ζψηξα, ηκήκαηα ηνπ θηλεηήξα θαη κνρινχο παξαζχξσλ, - κφιπβδνο ζε ζπζζσξεπηέο, - κφιπβδνο ζε βαξίδηα, - ειεθηξηθά θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ πεξηέρνπλ κφιπβδν ζε πάιηλε ή θεξακηθή κήηξα, - θάδκην ζε ζπζζσξεπηέο, γηα ειεθηξηθά νρήκαηα, θαηά πξνηεξαηφηεηα, πξνθεηκέλνπ λα πξνζδηνξίζεη, ην ηαρχηεξν δπλαηφλ αλ ην παξάξηεκα ΗΗ πξέπεη λα ηξνπνπνηεζεί αλαιφγσο.όζνλ αθνξά ηνπο ζπζζσξεπηέο θαδκίνπ γηα ειεθηξηθά νρήκαηα, ε Δπηηξνπή ιακβάλεη ππφςε ηεο, ζηα πιαίζηα ηεο δηαδηθαζίαο πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 4 144

145 παξάγξαθνο 2 ζηνηρείν β), θαη ζηα πιαίζηα ζπλνιηθήο πεξηβαιινληηθήο αμηνιφγεζεο, ην αλ ππάξρνπλ δηαζέζηκα ππνθαηάζηαηα, θαζψο θαη ην θαηά πφζνλ είλαη αλάγθε λα εμαθνινπζήζνπλ λα ππάξρνπλ ειεθηξηθά νρήκαηα. Γειψζεηο ηεο Δπηηξνπήο Πρεηηθά κε ην άξζξν 5 παξάγξαθνο 1 πξψην εδάθην Ζ Δπηηξνπή επηβεβαηψλεη φηη ην άξζξν 5 παξάγξαθνο 1 πξψην εδάθην επηηξέπεη ζηα θξάηε κέιε λα ρξεζηκνπνηνχλ ηα πθηζηάκελα ζπζηήκαηα ζπιινγήο γηα ηα απφβιεηα κεηαρεηξηζκέλα εμαξηήκαηα θαη δελ ππνρξεψλεη ηα θξάηε κέιε λα δεκηνπξγήζνπλ ρσξηζηά ζπζηήκαηα ζπιινγήο πνπ ζπλεπάγνληαη ηδηαίηεξεο απαηηήζεηο ρξεκαηνδφηεζεο (γηα ηα απφβιεηα κεηαρεηξηζκέλα εμαξηήκαηα). Πρεηηθά κε ην άξζξν 5 παξάγξαθνο 3 πξψην εδάθην Ζ Δπηηξνπή ζεσξεί φηη ε αλαθνξά πνπ γίλεηαη ζηελ ηαμηλφκεζε, ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 3 πξψην εδάθην, επηηξέπεη ζηα θξάηε κέιε λα απνθαζίζνπλ εάλ νη παξαγσγνί, νη έκπνξνη θαη νη ζπιιέθηεο πξέπεη λα θαηαγξάθνληαη φπσο νξίδεη ε νδεγία πιαίζην πεξί απνβιήησλ, ή ζε λέν κεηξψν ην νπνίν ζα δεκηνπξγεζεί εηδηθψο γηα ην ζθνπφ απηφ. Πρεηηθά κε ην άξζξν 7 παξάγξαθνο 1 Ζ Δπηηξνπή δειψλεη φηη ην άξζξν 7 παξάγξαθνο 1 δελ θαζηεξψλεη επηπιένλ απαηηήζεηο, κέηξα ή θξηηήξηα γηα ηνπο ηερληθνχο ειέγρνπο. 145

146 Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηος Δςπωπαϊκού Κοινοβοςλίος και ηος ςμβοςλίος, ηερ 27ερ Ιανοςαπίος 2003, ζσεηικά με ηον πεπιοπιζμό ηερ σπήζερ οπιζμένων επικίνδςνων οςζιών ζε είδε ελεκηπικού και ελεκηπονικού εξοπλιζμού Δπίζεκε Δθεκεξίδα αξηζ. L 037 ηεο 13/02/2003 ζ Οδεγία 2002/95/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003 ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ρξήζεο νξηζκέλσλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζε είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ΡΝ ΔΟΥΞΑΦΘΝ ΘΝΗΛΝΒΝΙΗΝ ΘΑΗ ΡΝ ΠΚΒΝΙΗΝ ΡΖΠ ΔΟΥΞΑΦΘΖΠ ΔΛΥΠΖΠ, Έρνληαο ππφςε: ηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Θνηλφηεηαο, θαη ηδίσο ην άξζξν 95, ηελ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπήο(1), ηε γλψκε ηεο Νηθνλνκηθήο θαη Θνηλσληθήο Δπηηξνπήο(2), ηε γλψκε ηεο Δπηηξνπήο ησλ Ξεξηθεξεηψλ(3), Απνθαζίδνληαο ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 251 ηεο ζπλζήθεο(4), ππφ ην πξίζκα ηνπ θνηλνχ ζρεδίνπ πνπ εγθξίζεθε απφ ηελ επηηξνπή ζπλδηαιιαγήο ζηηο 8 Λνεκβξίνπ 2002, Δθηηκψληαο ηα αθφινπζα: (1) Νη αλνκνηφηεηεο ησλ λνκνζεηηθψλ ή δηνηθεηηθψλ κέηξσλ πνπ ζεζπίδνπλ ηα θξάηε κέιε φζνλ αθνξά ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ρξήζεο ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηα είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ζα ήηαλ δπλαηφλ λα δεκηνπξγήζνπλ εκπφδηα γηα ην εκπφξην θαη λα ζηξεβιψζνπλ ηνλ αληαγσληζκφ ζηελ Θνηλφηεηα θαη, σο εθ ηνχηνπ, ελδέρεηαη λα έρνπλ άκεζεο επηπηψζεηο ζηε ζχζηαζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο. Δίλαη, σο εθ ηνχηνπ, απαξαίηεηε ε πξνζέγγηζε ησλ λνκνζεζηψλ ησλ θξαηψλ κειψλ ζηνλ ηνκέα απηφλ, θαζψο θαη ε ζπκβνιή ζηελ πξνζηαζία ηεο αλζξψπηλεο πγείαο θαη ζηελ πεξηβαιινληηθψο ελδεδεηγκέλε αμηνπνίεζε θαη δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. (2) Ρν Δπξσπατθφ Ππκβνχιην, θαηά ηε ζχλνδφ ηνπ ζηε Λίθαηα ζηηο 7, 8 θαη 9 Γεθεκβξίνπ 2000, πηνζέηεζε ην ςήθηζκα ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 4εο Γεθεκβξίνπ 2000, γηα ηελ αξρή ηεο πξνθχιαμεο. (3) Ζ αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 30ήο Ηνπιίνπ 1996, ζρεηηθά κε ηελ επαλεμέηαζε ηεο θνηλνηηθήο ζηξαηεγηθήο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ ηνλίδεη φηη είλαη απαξαίηεην λα κεησζεί ε πεξηεθηηθφηεηα ησλ απνβιήησλ ζε επηθίλδπλεο νπζίεο θαη αλαθέξεηαη ζηα πηζαλά νθέιε απφ ηελ θαζηέξσζε θαλφλσλ ζε φιε ηελ Θνηλφηεηα πνπ ζα πεξηνξίδνπλ ηελ παξνπζία αλάινγσλ νπζηψλ ζε νξηζκέλα πξντφληα θαη παξαγσγηθέο δηαδηθαζίεο. (4) Ρν ςήθηζκα ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 25εο Ηαλνπαξίνπ 1988, ζρεηηθά κε έλα θνηλνηηθφ πξφγξακκα δξάζεο γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο ξχπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο απφ ην θάδκην(5), θαιεί ηελ Δπηηξνπή λα επηδηψμεη ακειιεηί ηελ εθπφλεζε εηδηθψλ κέηξσλ γηα ην ελ ιφγσ πξφγξακκα. Δπηβάιιεηαη επίζεο λα πξνζηαηεχεηαη ε αλζξψπηλε πγεία θαη ζα πξέπεη λα εθαξκφδεηαη ζπλνιηθή ζηξαηεγηθή πνπ λα πεξηνξίδεη ηδηαίηεξα ηε ρξήζε ηνπ θαδκίνπ θαη λα ελζαξξχλεη ηελ έξεπλα γηα ππνθαηάζηαηα. Ρν ςήθηζκα ηνλίδεη φηη ε ρξήζε ηνπ θαδκίνπ ζα πξέπεη λα πεξηνξίδεηαη 146

147 απνθιεηζηηθά θαη κφλν ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ δελ ππάξρνπλ θαηάιιειεο θαη αζθαιέζηεξεο ελαιιαθηηθέο ιχζεηο. (5) Απφ ηα δηαζέζηκα ζηνηρεία πξνθχπηεη φηη ηα κέηξα γηα ηε ζπιινγή, ηελ επεμεξγαζία, ηελ αλαθχθισζε θαη ηε δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ), φπσο αλαθέξνληαη ζηελ νδεγία 2002/96/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003, γηα ηα απφβιεηα ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ(6), είλαη απαξαίηεηα πξνθεηκέλνπ λα πεξηνξηζηνχλ ηα πξνβιήκαηα δηαρείξηζεο απνβιήησλ πνπ ζπλδένληαη κε ηα αληίζηνηρα βαξέα κέηαιια θαη ηα αληίζηνηρα επηβξαδπληηθά θιφγαο. Ξαξά ηα κέηξα απηά, σζηφζν, ζεκαληηθά ηκήκαηα ησλ ΑΖΖΔ ζα εμαθνινπζήζνπλ λα θαηαιήγνπλ ζηηο ζπλήζεηο δηαδηθαζίεο δηάζεζεο. Αθφκα θαη εάλ ηα ΑΖΖΔ ζπιιέγνληαλ ρσξηζηά θαη ππνβάιινληαλ ζε δηαδηθαζίεο αλαθχθισζεο, ην πεξηερφκελφ ηνπο ζε πδξάξγπξν, θάδκην, κφιπβδν, εμαζζελέο ρξψκην, PBB θαη PBDE ζα ήηαλ δπλαηφ λα εμαθνινπζήζεη λα απνηειεί θίλδπλν γηα ηελ πγεία ή ην πεξηβάιινλ. (6) Ιακβάλνληαο ππφςε ηελ ηερληθή θαη νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα, ε ππνθαηάζηαζε ησλ νπζηψλ απηψλ ζηα είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ κε αζθαιή ή αζθαιέζηεξα πιηθά είλαη ν πιένλ απνηειεζκαηηθφο ηξφπνο πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζζεί ζεκαληηθή κείσζε ησλ θηλδχλσλ γηα ηελ πγεία θαη ην πεξηβάιινλ, νη νπνίνη ζρεηίδνληαη κε ηηο νπζίεο απηέο, ψζηε λα επηηεπρζεί ην ζθνπνχκελν επίπεδν πξνζηαζίαο ζηελ Θνηλφηεηα. Ν πεξηνξηζκφο ηεο ρξήζεο ησλ επηθίλδπλσλ απηψλ νπζηψλ είλαη πηζαλφλ λα εληζρχζεη ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηελ νηθνλνκηθή απνδνηηθφηεηα ηεο αλαθχθισζεο ησλ ΑΖΖΔ θαη λα κεηψζεη ηνλ αξλεηηθφ αληίθηππν ζηελ πγεία ησλ εξγαδνκέλσλ ζε εγθαηαζηάζεηο αλαθχθισζεο. (7) Νη νπζίεο πνπ θαιχπηνληαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία έρνπλ εξεπλεζεί θαη αμηνινγεζεί επηζηεκνληθά πνιιέο θνξέο θαη έρνπλ απνηειέζεη αληηθείκελν δηαθφξσλ κέηξσλ ηφζν ζε θνηλνηηθφ φζν θαη ζε εζληθφ επίπεδν. (8) Ρα κέηξα πνπ πξνβιέπνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ζπλππνινγίδνπλ ηηο πθηζηάκελεο δηεζλείο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο θαη ζπζηάζεηο θαη βαζίδνληαη ζε αμηνιφγεζε ησλ δηαζέζηκσλ επηζηεκνληθψλ θαη ηερληθψλ πιεξνθνξηψλ. Ρα κέηξα απηά είλαη αλαγθαία γηα λα επηηεπρζεί ην ζθνπνχκελν επίπεδν πξνζηαζίαο ηεο πγείαο ηνπ αλζξψπνπ θαη ησλ δψσλ θαζψο θαη ηνπ πεξηβάιινληνο, ιακβάλνληαο ππφςε ηνπο θηλδχλνπο πνπ ελδέρεηαη λα παξνπζηαζζνχλ ζηελ Θνηλφηεηα αλ δελ ιεθζνχλ κέηξα. Ρα κέηξα ζα πξέπεη λα εμαθνινπζήζνπλ λα εμεηάδνληαη θαη, εθφζνλ είλαη απαξαίηεην, λα πξνζαξκφδνληαη ιακβάλνληαο ππφςε ηα δηαζέζηκα ηερληθά θαη επηζηεκνληθά δεδνκέλα. (9) Ζ παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα εθαξκφδεηαη κε ηελ επηθχιαμε ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ζρεηηθά κε ηηο απαηηήζεηο ηεο αζθάιεηαο θαη ηεο πγείαο, θαζψο θαη ηεο εηδηθήο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, ηδίσο ηεο νδεγίαο 91/157/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 18εο Καξηίνπ 1991, γηα ηηο ειεθηξηθέο ζηήιεο θαη ηνπο ζπζζσξεπηέο πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο(7). (10) Θα πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε ε ηερληθή αλάπηπμε ησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ δίρσο βαξέα κέηαιια, PBDE θαη PBB. Ακέζσο κφιηο είλαη δηαζέζηκα ηα επηζηεκνληθά ζηνηρεία θαη ιακβάλνληαο ππφςε ηελ αξρή ηεο πξνθχιαμεο, ζα πξέπεη λα εμεηαζζεί ε απαγφξεπζε άιισλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ θαη ε ππνθαηάζηαζή ηνπο κε θηιηθφηεξεο πξνο ην πεξηβάιινλ ελαιιαθηηθέο νπζίεο νη νπνίεο λα εμαζθαιίδνπλ ηνπιάρηζηνλ ην ίδην επίπεδν πξνζηαζίαο ησλ θαηαλαισηψλ. (11) Δμαηξέζεηο απφ ηελ απαίηεζε ππνθαηάζηαζεο ζα πξέπεη λα επηηξέπνληαη εθφζνλ ε ππνθαηάζηαζε είλαη αδχλαηε απφ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή ζθνπηά ή εθφζνλ νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ ή/θαη ηελ πγεία ιφγσ ηεο ππνθαηάζηαζεο ελδέρεηαη λα είλαη ζεκαληηθφηεξεο ησλ νθειψλ απηήο γηα ηνλ άλζξσπν θαη ην πεξηβάιινλ. Ζ ππνθαηάζηαζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηα είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ζα πξέπεη επίζεο λα δηεμάγεηαη θαηά ηξφπν ζπκβαηφ κε ηελ πγεία θαη ηελ αζθάιεηα ησλ ρξεζηψλ ησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΖΖΔ). (12) Γεδνκέλνπ φηη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ πξντφλησλ, ε αλαθαηαζθεπή θαη ε παξάηαζε ηεο 147

148 δηάξθεηαο δσήο ηνπο είλαη επσθειείο, ρξεηάδεηαη λα ππάξρνπλ δηαζέζηκα αληαιιαθηηθά. (13) Ζ πξνζαξκνγή ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν ησλ εμαηξέζεσλ απφ ηηο πξνυπνζέζεηο γηα ηε βαζκηαία εμάιεηςε θαη απαγφξεπζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηείηαη απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ζην πιαίζην κηαο δηαδηθαζίαο επηηξνπήο. (14) Ρα απαηηνχκελα κέηξα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζα πξέπεη λα ζεζπηζζνχλ ζχκθσλα κε ηελ απφθαζε 1999/468/EΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 28εο Ηνπλίνπ 1999, γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ φξσλ άζθεζεο ησλ εθηειεζηηθψλ αξκνδηνηήησλ πνπ αλαηίζεληαη ζηελ Δπηηξνπή(8), ΔΜΔΓΥΠΑΛ ΡΖΛ ΞΑΟΝΠΑ ΝΓΖΓΗΑ: Άξζξν 1 Πηφρνη Πηφρνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο είλαη ε πξνζέγγηζε ησλ λνκνζεζηψλ ησλ θξαηψλ κειψλ ζρεηηθά κε ηνπο πεξηνξηζκνχο ηεο ρξήζεο επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ, θαζψο θαη ε ζπκβνιή ζηελ πξνζηαζία ηεο αλζξψπηλεο πγείαο θαη ζηελ πεξηβαιινληηθψο νξζή αμηνπνίεζε θαη δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. Άξζξν 2 Ξεδίν εθαξκνγήο 1. Κε ηελ επηθχιαμε ηνπ άξζξνπ 6, ε παξνχζα νδεγία εθαξκφδεηαη ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ πνπ ππάγεηαη ζηηο θαηεγνξίεο 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 θαη 10 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α ηεο νδεγίαο 2002/96/ΔΘ (ΑΖΖΔ) θαη ζηνπο ιακπηήξεο ππξάθησζεο θαη ηα νηθηαθά θσηηζηηθά ζψκαηα. 2. Ζ παξνχζα νδεγία εθαξκφδεηαη κε ηελ επηθχιαμε ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ζρεηηθά κε ηηο απαηηήζεηο αζθαιείαο θαη πγείαο θαζψο θαη ηεο εηδηθήο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ. 3. Ζ παξνχζα νδεγία δελ εθαξκφδεηαη ζηα αληαιιαθηηθά γηα ηελ επηζθεπή ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ νχηε ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ηνπ ελ ιφγσ εμνπιηζκνχ ν νπνίνο έρεη δηαηεζεί ζηελ αγνξά πξηλ απφ ηελ 1ε Ηνπιίνπ Άξζξν 3 Νξηζκνί Γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηζρχνπλ νη αθφινπζνη νξηζκνί: α) "Ζιεθηξηθφο θαη ειεθηξνληθφο εμνπιηζκφο" ή "ΖΖΔ": ν εμνπιηζκφο ηνπ νπνίνπ ε νξζή ιεηηνπξγία εμαξηάηαη απφ ειεθηξηθά ξεχκαηα ή ειεθηξνκαγλεηηθά πεδία θαη ν εμνπιηζκφο γηα ηελ παξαγσγή, ηε κεηαθνξά θαη ηε κέηξεζε ησλ ξεπκάησλ θαη πεδίσλ απηψλ, ν νπνίνο ππάγεηαη ζηηο θαηεγνξίεο ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α ηεο νδεγίαο 2002/96/ΔΘ (ΑΖΖΔ) θαη ν νπνίνο έρεη ζρεδηαζζεί γηα λα ιεηηνπξγεί ππφ νλνκαζηηθή ηάζε έσο 1000 V ελαιιαζζφκελνπ ξεχκαηνο θαη έσο 1500 V ζπλερνχο ξεχκαηνο. β) "Ξαξαγσγφο": νπνηνδήπνηε πξφζσπν, αλεμάξηεηα απφ ην πνηα ηερληθή πσιήζεσλ ρξεζηκνπνηεί, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο εμ απνζηάζεσο επηθνηλσλίαο ζχκθσλα κε ηελ νδεγία 1997/7/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 20ήο Καΐνπ 1997, γηα ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ θαηά ηηο εμ απνζηάζεσο ζπκβάζεηο(9), ην νπνίν: 148

149 i) θαηαζθεπάδεη θαη πσιεί ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ κε ην εηαηξηθφ ηνπ ζήκα, ii) κεηαπσιεί κε ην δηθφ ηνπ εηαηξηθφ ζήκα εμνπιηζκφ παξαγφκελν απφ άιινπο πξνκεζεπηέο, φπνπ ν κεηαπσιεηήο δελ ζεσξείηαη "παξαγσγφο" εθφζνλ ην εηαηξηθφ ζήκα ηνπ παξαγσγνχ αλαγξάθεηαη ζηε ζπζθεπή ζχκθσλα κε ην ζεκείν i), ή iii) εηζάγεη ή εμάγεη θαη' επάγγεικα ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ ζε έλα θξάηνο κέινο. Νπνηνο παξέρεη απνθιεηζηηθά ρξεκαηνδφηεζε ζην πιαίζην ή βάζεη ζπκθσλίαο ρξεκαηνδφηεζεο, δελ ζεσξείηαη "παξαγσγφο", εθηφο εάλ ελεξγεί επίζεο σο παξαγσγφο κε ηελ έλλνηα ησλ ζεκείσλ i) έσο iii). Άξζξν 4 Ξξφιεςε 1. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη, απφ ηελ 1ε Ηνπιίνπ 2006, ν λένο ειεθηξηθφο θαη ειεθηξνληθφο εμνπιηζκφο πνπ δηαηίζεηαη ζηελ αγνξά δελ πεξηέρεη κφιπβδν, πδξάξγπξν, θάδκην, εμαζζελέο ρξψκην, πνιπβξσκνδηθαηλχιηα (PBB) ή πνιπβξσκνδηθαηλπιαηζέξεο (PBDE). Ρα εζληθά κέηξα πεξί πεξηνξηζκνχ ή απαγφξεπζεο ηεο ρξήζεο ησλ παξαπάλσ νπζηψλ ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ πνπ έρνπλ ζεζπηζζεί ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία πξηλ απφ ηελ έθδνζε ηεο παξνχζαο νδεγίαο κπνξνχλ λα δηαηεξεζνχλ έσο ηελ 1ε Ηνπιίνπ Ζ παξάγξαθνο 1 δελ εθαξκφδεηαη ζηηο εθαξκνγέο πνπ απαξηζκνχληαη ζην παξάξηεκα. 3. Βάζεη πξνηάζεσο ηεο Δπηηξνπήο, ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην απνθαζίδνπλ, ακέζσο κφιηο είλαη δηαζέζηκα ηα επηζηεκνληθά ζηνηρεία, θαη ζχκθσλα κε ηηο αξρέο ηεο πνιηηηθήο γηα ηα ρεκηθά πξντφληα πνπ πξνβιέπνληαη ζην έθην πξφγξακκα δξάζεο γηα ην πεξηβάιινλ, γηα ηελ απαγφξεπζε άιισλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ θαη ηελ ππνθαηάζηαζή ηνπο κε ελαιιαθηηθέο νπζίεο πην θηιηθέο πξνο ην πεξηβάιινλ, νη νπνίεο δηαζθαιίδνπλ ηνπιάρηζηνλ ην ίδην επίπεδν πξνζηαζίαο γηα ηνλ θαηαλαισηή. Άξζξν 5 Ξξνζαξκνγή ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν 1. Νη ηξνπνπνηήζεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα ηελ πξνζαξκνγή ηνπ παξαξηήκαηνο ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν γηα ηνπο αθφινπζνπο ζθνπνχο, ζεζπίδνληαη ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 7 παξάγξαθνο 2: α) πξνζδηνξηζκφο, εθφζνλ είλαη απαξαίηεην, αλψηαησλ ηηκψλ ζπγθέληξσζεο κέρξη ησλ νπνίσλ είλαη αλεθηή ε παξνπζία ησλ νπζηψλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 4 παξάγξαθνο 1, ζε ζπγθεθξηκέλα πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ηνπ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ β) εμαίξεζε πιηθψλ θαη θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ απφ ην άξζξν 4 παξάγξαθνο 1, εθφζνλ ε εμάιεηςε ή ππνθαηάζηαζή ηνπο κε αιιαγέο ζην ζρεδηαζκφ ή κε πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ δελ απαηηνχλ ηε ρξεζηκνπνίεζε πιηθψλ ή νπζηψλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ ελ ιφγσ παξάγξαθν είλαη ηερληθψο ή επηζηεκνληθψο αλέθηθηε ή εάλ νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ηεο ππνθαηάζηαζεο γηα ην πεξηβάιινλ, ηελ πγεία ή/θαη ηελ αζθάιεηα ησλ θαηαλαισηψλ ελδέρεηαη λα είλαη ζεκαληηθφηεξεο απφ ηα πιενλεθηήκαηά ηεο γηα ην πεξηβάιινλ, ηελ πγεία ή/θαη ηελ αζθάιεηα ησλ θαηαλαισηψλ γ) δηεμαγσγή επαλεμέηαζεο θάζε εμαίξεζεο ηνπ παξαξηήκαηνο ηνπιάρηζηνλ αλά ηεηξαεηία ή ηέζζεξα έηε κεηά ηελ πξνζζήθε ελφο είδνπο ζηνλ θαηάινγν κε ζηφρν ηελ εμέηαζε ηεο δηαγξαθήο πιηθψλ θαη θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ απφ ην Ξαξάξηεκα, εάλ ε εμάιεηςε ή ππνθαηάζηαζή ηνπο κε αιιαγέο ζην ζρεδηαζκφ ή κε πιηθά θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ δελ απαηηνχλ ηε ρξεζηκνπνίεζε πιηθψλ ή νπζηψλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 4 παξάγξαθνο 1 είλαη ηερληθψο ή επηζηεκνληθψο δπλαηή, εθφζνλ νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο 149

150 ηεο ππνθαηάζηαζεο γηα ην πεξηβάιινλ, ηελ πγεία ή/θαη ηελ αζθάιεηα ησλ θαηαλαισηψλ δελ είλαη ζεκαληηθφηεξεο απφ ηα πηζαλά πιενλεθηήκαηά ηεο γηα ην πεξηβάιινλ, ηελ πγεία ή/θαη ηελ αζθάιεηα ησλ θαηαλαισηψλ. 2. Ξξηλ απφ ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 1, ε Δπηηξνπή, κεηαμχ άιισλ, δηαβνπιεχεηαη κε ηνπο παξαγσγνχο ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, ηνπο αλαθπθισηέο, ηνπο ππεχζπλνπο επεμεξγαζίαο, ηηο πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο θαη ηηο ελψζεηο εξγνδνηψλ θαη θαηαλαισηψλ. Νη παξαηεξήζεηο δηαβηβάδνληαη ζηελ επηηξνπή ηνπ άξζξνπ 7 παξάγξαθνο 1. Ζ Δπηηξνπή γλσζηνπνηεί ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ιακβάλεη. Άξζξν 6 Δπαλεμέηαζε Ξξηλ απφ ηηο 13 Φεβξνπαξίνπ 2005, ε Δπηηξνπή επαλεμεηάδεη ηα κέηξα πνπ πξνβιέπνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία, πξνθεηκέλνπ λα ιάβεη ππφςε, εθφζνλ είλαη απαξαίηεην, λέα επηζηεκνληθά δεδνκέλα. Δηδηθφηεξα, ε Δπηηξνπή ππνβάιιεη έσο ηελ εκεξνκελία απηή, πξνηάζεηο γηα λα πεξηιεθζεί ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο ν εμνπιηζκφο πνπ εκπίπηεη ζηηο θαηεγνξίεο 8 θαη 9 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α ηεο νδεγίαο 2002/96/ΔΘ (ΑΖΖΔ). Ζ Δπηηξνπή κειεηά επίζεο ηελ αλάγθε πξνζαξκνγήο ηνπ θαηαιφγνπ ησλ νπζηψλ ηνπ άξζξνπ 4 παξάγξαθνο 1, κε βάζε επηζηεκνληθά δεδνκέλα θαη ιακβάλνληαο ππφςε ηελ αξρή ηεο πξνθχιαμεο θαη ππνβάιιεη, θαηά πεξίπησζε, ζην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ζην Ππκβνχιην πξνηάζεηο γηα ηηο ελ ιφγσ πξνζαξκνγέο. Θαηά ηελ επαλεμέηαζε, δίδεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηελ επίδξαζε ζην πεξηβάιινλ θαη ηελ αλζξψπηλε πγεία άιισλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ θαη πιηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηνλ ειεθηξνληθφ θαη ειεθηξηθφ εμνπιηζκφ. Ζ Δπηηξνπή εμεηάδεη ηε βησζηκφηεηα ηεο ππνθαηάζηαζεο ησλ ελ ιφγσ νπζηψλ θαη πιηθψλ θαη, εάλ θξίλεη ζθφπηκν, ππνβάιιεη πξνηάζεηο ζην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην γηα επέθηαζε ηνπ πεδίνπ εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 4. Άξζξν 7 Δπηηξνπή 1. Ζ Δπηηξνπή επηθνπξείηαη απφ ηελ επηηξνπή ε νπνία ζπγθξνηείηαη δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 18 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ(10). 2. Νζάθηο γίλεηαη αλαθνξά ζηελ παξνχζα παξάγξαθν, εθαξκφδνληαη ηα άξζξα 5 θαη 7 ηεο απφθαζεο 1999/468/ΔΘ, ηεξνπκέλνπ ηνπ άξζξνπ 8 ηεο ελ ιφγσ απφθαζεο. Ζ πξνζεζκία πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 6 ηεο απφθαζεο 1999/468/ΔΘ νξίδεηαη ζε ηξεηο κήλεο. 3. Ζ επηηξνπή ζεζπίδεη ηνλ εζσηεξηθφ ηεο θαλνληζκφ. Άξζξν 8 Θπξψζεηο Ρα θξάηε κέιε θαζνξίδνπλ ηηο θπξψζεηο πνπ επηβάιινληαη γηα ηηο παξαβάζεηο ησλ εζληθψλ δηαηάμεσλ πνπ ζεζπίδνληαη δπλάκεη ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Νη πξνβιεπφκελεο θπξψζεηο πξέπεη λα είλαη απνηειεζκαηηθέο, αλαινγηθέο θαη απνηξεπηηθέο. 150

151 Άξζξν 9 Κεηαθνξά ζην εζληθφ δίθαην 1. Ρα θξάηε κέιε ζέηνπλ ζε ηζρχ ηηο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζνχλ πξνο ηελ παξνχζα νδεγία πξηλ απφ ηηο 13 Απγνχζηνπ Δλεκεξψλνπλ ακέζσο ηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά. Νη δηαηάμεηο απηέο, φηαλ ζεζπίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε, αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ή ζπλνδεχνληαη απφ παξφκνηα αλαθνξά θαηά ηελ επίζεκε δεκνζίεπζή ηνπο. Νη ιεπηνκεξείο δηαηάμεηο γηα ηελ αλαθνξά απηή θαζνξίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε. 2. Ρα θξάηε κέιε αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή ην θείκελν φισλ ησλ λνκνζεηηθψλ, θαλνληζηηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ δηαηάμεσλ πνπ ζεζπίδνπλ ζηνλ ηνκέα πνπ δηέπεηαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία. Άξζξν 10 Έλαξμε ηζρχνο Ζ παξνχζα νδεγία αξρίδεη λα ηζρχεη ηελ εκέξα ηεο δεκνζίεπζήο ηεο ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Άξζξν 11 Ξαξαιήπηεο Ζ παξνχζα νδεγία απεπζχλεηαη ζηα θξάηε κέιε. Βξπμέιιεο, 27 Ηαλνπαξίνπ Γηα ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην Ν Ξξφεδξνο P. Cox Γηα ην Ππκβνχιην Ν Ξξφεδξνο Γ. Γξπο (1) ΔΔ C 365 Δ ηεο , ζ. 195 θαη ΔΔ C 240 E ηεο , ζ (2) ΔΔ C 116 ηεο , ζ. 38. (3) ΔΔ C 148 ηεο , ζ. 1. (4) Γλψκε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 15εο Καΐνπ 2001 (ΔΔ C 34 E ηεο , ζ. 109), θνηλή ζέζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 4εο Γεθεκβξίνπ 2001 (ΔΔ C 90 E ηεο , ζ. 12) θαη απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 10εο Απξηιίνπ 2002 (δελ έρεη αθφκα δεκνζηεπζεί ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα). Απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 18εο Γεθεκβξίνπ 2002 θαη απφθαζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 16εο Γεθεκβξίνπ

152 (5) ΔΔ C 30 ηεο , ζ. 1. (6) Βιέπε ζειίδα 24 ηεο παξνχζαο Δπίζεκεο Δθεκεξίδαο. (7) ΔΔ L 78 ηεο , ζ. 38 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ νδεγία 98/101/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 1 ηεο , ζ. 1). (8) ΔΔ L 184 ηεο , ζ. 23. (9) ΔΔ L 144 ηεο , ζ. 19 νδεγία ε νπνία ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ νδεγία 2002/65/ΔΘ (ΔΔ L 271 ηεο , ζ. 16). (10) ΔΔ L 194 ηεο , ζ. 39. ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ Δθαξκνγέο κνιχβδνπ, πδξαξγχξνπ, θαδκίνπ θαη εμαζζελνχο ρξσκίνπ, πνπ εμαηξνχληαη απφ ηηο απαηηήζεηο ηνπ άξζξνπ 4 παξάγξαθνο 1 1. δξάξγπξνο ζε ιακπηήξεο θζνξηζκνχ κηθξψλ δηαζηάζεσλ, εθφζνλ δελ ππεξβαίλεη ηα 5 mg αλά ιακπηήξα. 2. δξάξγπξνο ζε επζείο ιακπηήξεο θζνξηζκνχ γεληθψλ εθαξκνγψλ, εθφζνλ δελ ππεξβαίλεη: >ΘΔΠΖ ΞΗΛΑΘΑ>. 3. δξάξγπξνο ζε επζείο ιακπηήξεο θζνξηζκνχ εηδηθψλ εθαξκνγψλ. 4. δξάξγπξνο ζε άιινπο ιακπηήξεο πνπ δελ θαηνλνκάδνληαη ξεηψο ζην παξφλ παξάξηεκα. 5. Κφιπβδνο ζην γπαιί θαζνδηθψλ ιπρληψλ, ειεθηξνληθψλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ θαη ιακπηήξσλ θζνξηζκνχ. 6. Κφιπβδνο σο ζπζηαηηθφ θξάκαηνο ράιπβα κε πεξηεθηηθφηεηα ζε κφιπβδν έσο 0,35 % θαηά βάξνο, θξάκαηνο αινπκηλίνπ κε πεξηεθηηθφηεηα ζε κφιπβδν έσο 0,4 % θαηά βάξνο θαη θξάκαηνο ραιθνχ κε πεξηεθηηθφηεηα ζε κφιπβδν έσο 4 % θαηά βάξνο Κφιπβδνο γηα θνιιήζεηο ηχπνπ πςεινχ ζεκείνπ ηήμεσο (δειαδή ζπγθνιιεηηθφ απφ θξάκα κνιχβδνπ-θαζζηηέξνπ κε άλσ ηνπ 85 % κφιπβδν). - Κφιπβδνο γηα θνιιήζεηο γηα δηαθνκηζηέο, ζπζηήκαηα απνζήθεπζεο θαη ζπζηήκαηα απνζήθεπζεο κε ζπζηνηρίεο (ρνξεγείηαη εμαίξεζε έσο ην 2010). - Κφιπβδνο γηα θνιιήζεηο γηα εμνπιηζκφ ππνδνκήο δηθηχσλ, γηα κεηαγσγή, ζεκαηνδφηεζε, δηαβίβαζε, θαζψο θαη δηαρείξηζε δηθηχνπ γηα ηειεπηθνηλσλίεο. - Κφιπβδνο ζε ειεθηξνληθά θεξακηθά θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία (π.ρ. πηεδνειεθηξνληθέο δηαηάμεηο). 8. Δπίζηξσζε κε θάδκην εθηφο ησλ εθαξκνγψλ πνπ έρνπλ απαγνξεπζεί δπλάκεη ηεο νδεγίαο 91/338/ΔΝΘ(1) γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηεο νδεγίαο 76/769/ΔΝΘ(2) πεξί πεξηνξηζκψλ εκπνξίαο θαη ρξήζεσο νξηζκέλσλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ θαη παξαζθεπαζκάησλ. 9. Δμαζζελέο ρξψκην σο αληηδηαβξσηηθφ ηνπ ςπθηηθνχ ζπζηήκαηνο απφ αλζξαθνχρν ράιπβα ζηα ςπγεία απνξξφθεζεο. 152

153 10. Πχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 7 παξάγξαθνο 2, ε Δπηηξνπή εμεηάδεη ηηο εθαξκνγέο πνπ αθνξνχλ: - ην δεθα-bde, - ηνλ πδξάξγπξν ζε επζείο ιακπηήξεο θζνξηζκνχ εηδηθψλ εθαξκνγψλ, - ην κφιπβδν γηα θνιιήζεηο γηα δηαθνκηζηέο, ζπζηήκαηα απνζήθεπζεο θαη ζπζηήκαηα απνζήθεπζεο κε ζπζηνηρίεο, εμνπιηζκφ ππνδνκήο δηθηχσλ, γηα κεηαγσγή, ζεκαηνδφηεζε, δηαβίβαζε, θαζψο θαη δηαρείξηζε δηθηχνπ γηα ηειεπηθνηλσλίεο (πξνθεηκέλνπ λα θαζνξηζηεί ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ φξην γηα απηή ηελ εμαίξεζε), θαη - ηνπο ιακπηήξεο ππξάθησζεο, θαηά πξνηεξαηφηεηα, πξνθεηκέλνπ λα απνθαζίζεη, ην ηαρχηεξν δπλαηφλ, αλ πξέπεη λα ηξνπνπνηεζνχλ αλαιφγσο ηα είδε απηά. (1) ΔΔ L 186 ηεο , ζ. 59. (2) ΔΔ L 262 ηεο , ζ Οδεγία 2002/96/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 27εο Ηαλνπαξίνπ 2003 ζρεηηθά κε ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ) ΡΝ ΔΟΥΞΑΦΘΝ ΘΝΗΛΝΒΝΙΗΝ ΘΑΗ ΡΝ ΠΚΒΝΙΗΝ ΡΖΠ ΔΟΥΞΑΦΘΖΠ ΔΛΥΠΖΠ, Έρνληαο ππφςε: ηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Θνηλφηεηαο, θαη ηδίσο ην άξζξν 175 παξάγξαθνο 1, ηελ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπήο(1), ηε γλψκε ηεο Νηθνλνκηθήο θαη Θνηλσληθήο Δπηηξνπήο(2), ηε γλψκε ηεο Δπηηξνπήο ησλ Ξεξηθεξεηψλ(3), Απνθαζίδνληαο ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 251 ηεο ζπλζήθεο(4), ππφ ην πξίζκα ηνπ θνηλνχ ζρεδίνπ πνπ εγθξίζεθε απφ ηελ επηηξνπή ζπλδηαιιαγήο ζηηο 8 Λνεκβξίνπ 2002, Δθηηκψληαο ηα αθφινπζα: (1) Νη ζηφρνη ηεο πνιηηηθήο ηεο Θνηλφηεηαο ζηνλ ηνκέα ηνπ πεξηβάιινληνο απνζθνπνχλ ηδίσο ζηε δηαηήξεζε, ηελ πξνζηαζία θαη ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ηελ πξνζηαζία ηεο πγείαο ηνπ αλζξψπνπ θαη ηε ζπλεηή θαη νξζνινγηθή ρξεζηκνπνίεζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ. Ζ πνιηηηθή απηή ζηεξίδεηαη ζηελ αξρή ηεο πξνθχιαμεο θαη ζηηο αξρέο ηεο πξνιεπηηθήο δξάζεο, ηεο επαλφξζσζεο ησλ θαηαζηξνθψλ ηνπ πεξηβάιινληνο, θαηά πξνηεξαηφηεηα ζηελ πεγή, θαζψο θαη ζηελ αξρή "ν ξππαίλσλ πιεξψλεη". (2) Ρν θνηλνηηθφ πξφγξακκα πνιηηηθήο θαη δξάζεο γηα ην πεξηβάιινλ θαη ηε βηψζηκε αλάπηπμε ("πέκπην πξφγξακκα δξάζεο γηα ην πεξηβάιινλ")(5) νξίδεη φηη, πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί βηψζηκε αλάπηπμε, απαηηνχληαη ζεκαληηθέο αιιαγέο ησλ πθηζηάκελσλ πξνηχπσλ αλάπηπμεο, παξαγσγήο, θαηαλάισζεο θαη ζπκπεξηθνξάο θαη ππνζηεξίδνπλ, κεηαμχ άιισλ, ηε κείσζε ηεο ζπαηάιεο ησλ θπζηθψλ πφξσλ θαη ηελ πξφιεςε ηεο ξχπαλζεο. Ρν πξφγξακκα απηφ αλαθέξεη ηα απφβιεηα εηδψλ 153

154 ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ) σο έλαλ απφ ηνπο ηνκείο ελδηαθέξνληνο ζηνπο νπνίνπο πξέπεη λα επηηεπρζεί θαλνληζηηθή ξχζκηζε, βάζεη ηεο εθαξκνγήο ησλ αξρψλ ηεο πξφιεςεο, ηεο αμηνπνίεζεο θαη ηεο αζθαινχο δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ. (3) Ζ αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 30ήο Ηνπιίνπ 1996, γηα ηελ επαλεμέηαζε ηεο θνηλνηηθήο ζηξαηεγηθήο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, αλαθέξεη φηη, φπνπ είλαη αδχλαηνλ λα απνθεπρζεί ε παξαγσγή απνβιήησλ, ηα απφβιεηα ζα πξέπεη λα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη ή λα αλαθηψληαη γηα ηα πιηθά ή ην ελεξγεηαθφ ηνπο πεξηερφκελν. (4) Ρν Ππκβνχιην, ζην ςήθηζκά ηνπ, ηεο 24εο Φεβξνπαξίνπ 1997, γηα ηελ θνηλνηηθή ζηξαηεγηθή γηα ηε δηαρείξηζε απνβιήησλ(6), επέκεηλε ζηελ αλάγθε λα πξναρζεί ε αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ, κε ζθνπφ ηε κείσζε ηεο πνζφηεηαο ησλ πξνο δηάζεζε απνβιήησλ θαη ηελ εμνηθνλφκεζε θπζηθψλ πφξσλ, ηδίσο κε ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλαθχθισζε, ηε ιηπαζκαηνπνίεζε θαη ηελ αλάθηεζε ελέξγεηαο απφ απφβιεηα, θαη αλαγλψξηζε φηη ε επηινγή κεηαμχ ησλ ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ, ζε θάζε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, πξέπεη λα ιακβάλεη ππφςε ηηο πεξηβαιινληηθέο θαη νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο, αιιά φηη κέρξηο φηνπ ζεκεησζεί επηζηεκνληθή θαη ηερλνινγηθή πξφνδνο θαη αλαπηπρζνχλ πεξαηηέξσ νη αλαιχζεηο ηνπ θχθινπ δσήο, ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε αλάθηεζε πιηθψλ ζα πξέπεη λα πξνηηκψληαη, φπνπ θαη ζην βαζκφ πνπ είλαη νη πεξηβαιινληηθψο άξηζηεο επηινγέο. Ρν Ππκβνχιην θάιεζε επίζεο ηελ Δπηηξνπή λα αλαπηχμεη, ην ηαρχηεξν δπλαηφ, θαηάιιειε παξαθνινχζεζε γηα ηα έξγα ηνπ πξνγξάκκαηνο γηα ηα ξεχκαηα απνβιήησλ πξνηεξαηφηεηαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ΑΖΖΔ. (5) Ρν Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην, ζην ςήθηζκά ηνπ ηεο 14εο Λνεκβξίνπ 1996(7), θάιεζε ηελ Δπηηξνπή λα ππνβάιεη πξνηάζεηο γηα νδεγίεο ζρεηηθά κε νξηζκέλα ξεχκαηα απνβιήησλ πξνηεξαηφηεηαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ειεθηξηθψλ θαη ειεθηξνληθψλ απνβιήησλ, θαη λα βαζίζεη ηηο πξνηάζεηο απηέο ζηελ αξρή ηεο επζχλεο ηνπ παξαγσγνχ. Ρν Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην, κε ην ίδην ςήθηζκα, θάιεζε ην Ππκβνχιην θαη ηελ Δπηηξνπή λα ππνβάινπλ πξνηάζεηο γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ φγθνπ ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ. (6) Ζ νδεγία 75/442/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 15εο Ηνπιίνπ 1975, πεξί ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ(8), πξνβιέπεη ηε δπλαηφηεηα ζέζπηζεο εηδηθψλ θαλφλσλ γηα ηδηαίηεξεο πεξηπηψζεηο ή γηα ηε ζπκπιήξσζε ησλ νξηδνκέλσλ ζηελ νδεγία 75/442/ΔΝΘ ζε φ,ηη αθνξά ηε δηαρείξηζε επηκέξνπο θαηεγνξηψλ απνβιήησλ κέζσ εηδηθψλ νδεγηψλ. (7) Ζ πνζφηεηα ησλ ΑΖΖΔ πνπ παξάγεηαη ζηελ Θνηλφηεηα απμάλεηαη ηαρέσο. Ρν πεξηερφκελν ησλ επηθηλδχλσλ ζπζηαηηθψλ ησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΖΖΔ) πξνθαιεί κείδνλα πξνβιεκαηηζκφ θαηά ην ζηάδην ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ θαη ε αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ δελ πξαγκαηνπνηείηαη ζε επαξθή θιίκαθα. (8) Ν ζηφρνο ηεο βειηίσζεο ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΖΖΔ είλαη αδχλαηνλ λα επηηεπρζεί νπζηαζηηθά κε ηελ αλάιεςε ρσξηζηήο δξάζεο εθ κέξνπο ησλ θξαηψλ κειψλ. Ηδίσο, ε δηαθνξεηηθή εθαξκνγή ζε εζληθφ επίπεδν ηεο αξρήο ηεο επζχλεο ηνπ παξαγσγνχ ελδέρεηαη λα νδεγήζεη ζε ζνβαξέο αλνκνηφηεηεο φζνλ αθνξά ηε ρξεκαηννηθνλνκηθή επηβάξπλζε ησλ θνξέσλ νηθνλνκηθήο εθκεηάιιεπζεο. Ζ χπαξμε δηαθνξεηηθψλ εζληθψλ πνιηηηθψλ ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΖΖΔ ππνβαζκίδεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ πνιηηηθψλ αλαθχθισζεο. Γηα ην ιφγν απηφ, ηα βαζηθά θξηηήξηα ζα πξέπεη λα θαζνξίδνληαη ζε θνηλνηηθφ επίπεδν. (9) Νη δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζα πξέπεη λα εθαξκφδνληαη γηα πξντφληα θαη παξαγσγνχο αλεμαξηήησο ηεο ηερληθήο πσιήζεσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πσιήζεσλ εμ απνζηάζεσο θαη ησλ ειεθηξνληθψλ πσιήζεσλ. Δλ πξνθεηκέλσ, νη ππνρξεψζεηο παξαγσγψλ θαη δηαλνκέσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ δηαχινπο πσιήζεσλ εμ απνζηάζεσο θαη ειεθηξνληθψλ πσιήζεσλ ζα πξέπεη, εθφζνλ είλαη εθηθηφ, λα είλαη νκνηφκνξθεο θαη λα επηβάιινληαη κε ηνλ ίδην ηξφπν, πξνθεηκέλνπ λα απνθεχγεηαη άιινη δίαπινη δηαλνκήο λα επηβαξχλνληαη κε ην θφζηνο ησλ δηαηάμεσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζρεηηθά κε ηα ΑΖΖΔ, ν εμνπιηζκφο ησλ νπνίσλ πσιήζεθε κέζσ πψιεζεο εμ απνζηάζεσο ή ειεθηξνληθήο πψιεζεο. (10) Ζ παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα ζπκπεξηιάβεη φια ηα είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο θαηαλαισηέο θαζψο θαη ηα είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ πξννξίδνληαη γηα επαγγεικαηηθή ρξήζε. Ζ παξνχζα νδεγία ζα πξέπεη λα εθαξκφδεηαη κε ηελ επηθχιαμε ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ζρεηηθά κε ηηο απαηηήζεηο αζθάιεηαο 154

155 θαη πγείαο πνπ πξνζηαηεχεη φινπο ηνπο ζπληειεζηέο νη νπνίνη έξρνληαη ζε επαθή κε ηα ΑΖΖΔ, θαζψο θαη ηεο εηδηθήο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ, ηδίσο ηεο νδεγίαο 91/157/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 18εο Καξηίνπ 1991, γηα ηηο ειεθηξηθέο ζηήιεο θαη ηνπο ζπζζσξεπηέο πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο(9). (11) Ζ νδεγία 91/157/ΔΝΘ πξέπεη λα αλαζεσξεζεί ην ζπληνκφηεξν δπλαηφ, ηδίσο ζε ζπλάξηεζε κε ηελ παξνχζα νδεγία. (12) Ζ θαζηέξσζε, κε ηελ παξνχζα νδεγία, ηεο επζχλεο ηνπ παξαγσγνχ είλαη έλα απφ ηα κέζα ελζάξξπλζεο ηνπ ζρεδηαζκνχ θαη ηεο παξαγσγήο εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ ιακβάλνπλ πιήξσο ππφςε θαη δηεπθνιχλνπλ ηελ επηζθεπή, ηελ πηζαλή αλαβάζκηζε, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ απνζπλαξκνιφγεζε θαη ηελ αλαθχθισζή ηνπο. (13) Ξξνθεηκέλνπ λα πξνζηαηεχεηαη ε αζθάιεηα θαη ε πγεία ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ δηαλνκέσλ, ην νπνίν κεηέρεη ζηελ παξαιαβή θαη ην ρεηξηζκφ ησλ ΑΖΖΔ, ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα θαζνξίδνπλ, ζχκθσλα κε ηα εζληθά θαη θνηλνηηθά πξφηππα πγείαο θαη αζθάιεηαο, ππφ πνηεο πξνυπνζέζεηο νη δηαλνκείο κπνξνχλ λα απνξξίπηνπλ ηηο επηζηξνθέο. (14) Ρα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα ελζαξξχλνπλ ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ παξαγσγή ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ ιακβάλεη ππφςε θαη δηεπθνιχλεη ηε δηάιπζε θαη αλάθηεζε, θαη ηδίσο ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ, ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπο θαη ησλ πιηθψλ ηνπο. Νη παξαγσγνί δελ ζα πξέπεη λα εκπνδίδνπλ, κε εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά ζρεδίαζεο ή δηαδηθαζίεο θαηαζθεπήο, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ΑΖΖΔ, εθηφο εάλ απηά ηα εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά ζρεδίαζεο ή νη δηαδηθαζίεο θαηαζθεπήο παξνπζηάδνπλ πιενλεθηήκαηα ππέξηεξεο ζεκαζίαο, παξαδείγκαηνο ράξηλ σο πξνο ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο ή/θαη ηηο απαηηήζεηο αζθαιείαο. (15) Ζ ρσξηζηή ζπιινγή απνηειεί απαξαίηεηε πξνυπφζεζε πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζζεί ε εηδηθή επεμεξγαζία θαη αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ θαη είλαη αλαγθαία πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ην επηιεγέλ επίπεδν πξνζηαζίαο, εληφο ηεο Θνηλφηεηαο, ηφζν ηεο πγείαο ηνπ αλζξψπνπ φζν θαη ηνπ πεξηβάιινληνο. Νη θαηαλαισηέο ππνρξενχληαη λα ζπκβάιινπλ ελεξγψο ζηελ επηηπρία ηεο σο άλσ ζπιινγήο θαη ζα πξέπεη λα ελζαξξχλνληαη ψζηε λα επηζηξέθνπλ ηα ΑΖΖΔ. Ξξνο ηνχην, ζα πξέπεη λα δεκηνπξγεζνχλ νη πξνζήθνπζεο εγθαηαζηάζεηο γηα ηελ επηζηξνθή ησλ ΑΖΖΔ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ δεκνζίσλ ζεκείσλ ζπιινγήο, γηα ηελ ηνπιάρηζηνλ άλεπ επηβαξχλζεσο επηζηξνθή αλαιφγσλ απνβιήησλ εθ κέξνπο ησλ νηθηαθψλ ρξεζηψλ. (16) Ξξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ην επηιεγέλ επίπεδν πξνζηαζίαο θαη ελαξκνληζκέλσλ πεξηβαιινληηθψλ ζηφρσλ ηεο Θνηλφηεηαο, ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα ζεζπίδνπλ θαηάιιεια κέηξα γηα ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο δηάζεζεο ησλ ΑΖΖΔ σο ζπκκείθησλ αζηηθψλ απνβιήησλ, θαζψο θαη γηα ηελ επίηεπμε πςεινχ επηπέδνπ ρσξηζηήο ζπιινγήο ησλ ΑΖΖΔ. Ξξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζζεί φηη ηα θξάηε κέιε θαηαβάιινπλ θάζε δπλαηή πξνζπάζεηα γηα ηελ θαζηέξσζε απνηειεζκαηηθψλ ζπζηεκάησλ ζπιινγήο, ζα πξέπεη λα έρνπλ ηελ ππνρξέσζε λα επηηπγράλνπλ πςειφ πνζνζηφ ζπιινγήο ΑΖΖΔ απφ ηα λνηθνθπξηά. (17) Δπηβάιιεηαη ε εμεηδηθεπκέλε επεμεξγαζία ησλ ΑΖΖΔ πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζεί ε δηάρπζε ξχπσλ ζηα αλαθπθισκέλα πιηθά ή ηα ξεχκαηα απνβιήησλ. Ζ επεμεξγαζία απηή είλαη ην πιένλ απνηειεζκαηηθφ κέζν γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο ζπκκφξθσζεο πξνο ην επηιεγέλ επίπεδν πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο ηεο Θνηλφηεηαο. Θάζε νξγαληζκφο ή επηρείξεζε πνπ αλαιακβάλεη δηαδηθαζίεο αλαθχθισζεο θαη επεμεξγαζίαο ζα πξέπεη λα αληαπνθξίλεηαη ζε ειάρηζηα πξφηππα ψζηε λα απνθεχγνληαη νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο γηα ην πεξηβάιινλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ επεμεξγαζία ησλ ΑΖΖΔ. Νη βέιηηζηεο δηαζέζηκεο ηερληθέο επεμεξγαζίαο, αμηνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη ππφ ηνλ φξν φηη εμαζθαιίδνπλ ηελ πξνζηαζία ηεο αλζξψπηλεο πγείαο θαζψο θαη κηα πςεινχ επηπέδνπ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Νη βέιηηζηεο δηαζέζηκεο ηερληθέο επεμεξγαζίαο, αμηνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο κπνξεί λα θαζνξηζζνχλ πεξαηηέξσ ζχκθσλα κε ηηο δηαδηθαζίεο ηεο νδεγίαο 96/61/ΔΘ. (18) Όηαλ θξίλεηαη ζθφπηκν, ζα πξέπεη λα δίδεηαη πξνηεξαηφηεηα ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ΑΖΖΔ θαζψο θαη ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, ησλ ζπλαξκνινγεκέλσλ κεξψλ ηνπο θαη ησλ αλαισζίκσλ. Όπνπ δελ είλαη πξνηηκεηέα ε επαλαρξεζηκνπνίεζε, φια ηα ΑΖΖΔ πνπ ζπιιέγνληαη μερσξηζηά ζα πξέπεη λα ππνβάιινληαη ζε αμηνπνίεζε, ζηελ νπνία ζα πξέπεη λα επηηπγράλεηαη 155

156 πςειφ επίπεδν αλαθχθισζεο θαη αλάθηεζεο. Δπίζεο, νη παξαγσγνί ζα πξέπεη λα ελζαξξπλζνχλ ψζηε λα ελζσκαηψλνπλ ηα πξντφληα ηεο αλαθχθισζεο ζηε λέα παξαγσγή. (19) Δπηβάιιεηαη λα θαζηεξσζνχλ βαζηθέο αξρέο γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΖΖΔ ζε θνηλνηηθφ επίπεδν θαη ηα ρξεκαηνδνηηθά πξνγξάκκαηα πξέπεη λα ζπκβάιινπλ ζε κεγάιν βαζκφ ζηε ζπιινγή ησλ απνβιήησλ θαζψο επίζεο θαη ζηελ εθαξκνγή ηεο αξρήο ηεο επζχλεο ηνπ παξαγσγνχ. (20) Νη νηθηαθνί ρξήζηεο εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ζα πξέπεη λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα επηζηξέθνπλ ηα ΑΖΖΔ ηνπιάρηζηνλ δσξεάλ. Θαηά ζπλέπεηα, νη παξαγσγνί ζα πξέπεη λα ρξεκαηνδνηνχλ ηελ απνθνκηδή απφ ηηο εγθαηαζηάζεηο ζπιινγήο, θαζψο θαη ηελ επεμεξγαζία, ηελ αμηνπνίεζε θαη ηε δηάζεζε ησλ ΑΖΖΔ. Ξξνθεηκέλνπ λα απνθνκηζζνχλ ηα κέγηζηα δπλαηά νθέιε απφ ηελ αξρή ηεο επζχλεο ηνπ παξαγσγνχ, θάζε παξαγσγφο ζα πξέπεη λα είλαη ππεχζπλνο γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ησλ απνβιήησλ απφ ηα δηθά ηνπ πξντφληα. Ν παξαγσγφο ζα πξέπεη λα κπνξεί λα επηιέγεη εάλ ζα εθπιεξψζεη ηελ ππνρξέσζε απηή αηνκηθά ή κε ην λα εληαρζεί ζε έλα ζπιινγηθφ ζχζηεκα. Θάζε παξαγσγφο ζα πξέπεη, φηαλ δηαζέηεη έλα πξντφλ ζηελ αγνξά, λα παξέρεη νηθνλνκηθή εγγχεζε ψζηε ην θφζηνο ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΖΖΔ απφ νξθαλά πξντφληα λα κελ επηβαξχλεη ηελ θνηλσλία ή ηνπο ελαπνκέλνληεο παξαγσγνχο. Ρελ επζχλε γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο δηαρείξηζεο ησλ ηζηνξηθψλ απν βιήησλ ζα πξέπεη λα κνηξάδνληαη φινη νη παξαγσγνί ζην πιαίζην ζπιινγηθψλ ζπζηεκάησλ ρξεκαηνδφηεζεο ζηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ αλαινγηθά φινη νη παξαγσγνί πνπ είλαη ελεξγνί ζηελ αγνξά φηαλ αλαθχπηεη ην θφζηνο. Ζ εθαξκνγή ζπιινγηθψλ ζπζηεκάησλ ρξεκαηνδφηεζεο δελ ζα πξέπεη λα έρεη σο απνηέιεζκα ηνλ απνθιεηζκφ ησλ παξαγσγψλ πξντφλησλ πςειήο εηδίθεπζεο θαη πεξηνξηζκέλνπ φγθνπ παξαγσγήο, ησλ εηζαγσγέσλ θαη ησλ λενεηζεξρνκέλσλ ζηελ αγνξά. Γηα νξηζκέλε κεηαβαηηθή πεξίνδν, ζα πξέπεη λα επηηξέπεηαη ζηνπο παξαγσγνχο λα ελεκεξψλνπλ ηνπο αγνξαζηέο, ζε πξναηξεηηθή βάζε θαηά ηελ πψιεζε λέσλ πξντφλησλ, ζρεηηθά κε ην θφζηνο ζπιινγήο, επεμεξγαζίαο θαη δηάζεζεο ησλ ηζηνξηθψλ απνβιήησλ θαηά ηξφπν πεξηβαιινληηθψο ζπκβαηφ. Νη παξαγσγνί πνπ θάλνπλ ρξήζε ηεο ελ ιφγσ δηάηαμεο ζα πξέπεη λα δηαζθαιίδνπλ φηη ην αλαθεξφκελν θφζηνο δελ ππεξβαίλεη ην πξαγκαηηθφ θφζηνο. (21) Ζ ελεκέξσζε ησλ ρξεζηψλ ζρεηηθά κε ηελ ππνρξέσζε ηα ΑΖΖΔ λα κελ δηαηίζεληαη πιένλ σο ζχκκεηθηα αζηηθά απφβιεηα, αιιά λα απνθνκίδνληαη μερσξηζηά, θαζψο επίζεο ζρεηηθά ηα ζπζηήκαηα ζπιινγήο θαη ην ξφιν πνπ δηαδξακαηίδνπλ θαηά ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΖΖΔ, είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ επηηπρία ηεο ζπιινγήο ησλ ΑΖΖΔ. Ζ ελεκέξσζε απηή πξνυπνζέηεη ηε δένπζα ζήκαλζε ησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, πνπ ζα κπνξνχζαλ λα θαηαιήμνπλ ζε θάδνπο αρξήζησλ ή αλάινγα κέζα ζπιινγήο αζηηθψλ απνβιήησλ. (22) Ζ ελεκέξσζε γηα ηελ αλαγλψξηζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ πνπ παξέρνληαη εθ κέξνπο ησλ παξαγσγψλ είλαη ζεκαληηθή πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιχλεηαη ε δηαρείξηζε, θαη ηδίσο ε επεμεξγαζία θαη ε αμηνπνίεζε/αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ. (23) Ρα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα δηαζθαιίζνπλ φηη ε ππνδνκή γηα ηηο επηζεσξήζεηο θαη ηελ επνπηεία επηηξέπεη ηελ επαιήζεπζε ηεο νξζήο εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ιακβάλνληαο ππφςε, κεηαμχ άιισλ, ηε ζχζηαζε 2001/331/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 4εο Απξηιίνπ 2001, ζρεηηθά κε ειάρηζηα θξηηήξηα γηα ηηο πεξηβαιινληηθέο επηζεσξήζεηο ζηα θξάηε κέιε(10). (24) Νη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην βάξνο ή, εάλ απηφ δελ είλαη εθηθηφ, ζρεηηθά κε ηνλ αξηζκφ ησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ηεο Θνηλφηεηαο θαζψο θαη ζρεηηθά κε ηα πνζνζηά ζπιινγήο, επαλαρξεζηκνπνίεζεο (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο, θαηά ην δπλαηφλ, ηεο επαλαρξεζηκνπνίεζεο νιφθιεξσλ ζπζθεπψλ), αμηνπνίεζεο/αλαθχθισζεο θαη εμαγσγήο ησλ ΑΖΖΔ πνπ ζπιιέγνληαη ζχκθσλα κε ηελ παξνχζα νδεγία, είλαη απαξαίηεηεο γηα ηνλ έιεγρν ηεο επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο. (25) Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα επηιέμνπλ λα εθαξκφδνπλ νξηζκέλεο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο κέζσ ζπκθσληψλ κεηαμχ ησλ αξκφδησλ αξρψλ θαη ησλ νηθείσλ νηθνλνκηθψλ θιάδσλ, ππφ ηνλ φξν φηη ηεξνχληαη νη εηδηθέο πξνυπνζέζεηο. (26) Ζ πξνζαξκνγή νξηζκέλσλ δηαηάμεσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν, ν θαηάινγνο πξντφλησλ πνπ ππάγνληαη ζηηο θαηεγνξίεο ηηο εθηηζέκελεο ζην παξάξηεκα Η Α, ε επηιεθηηθή επεμεξγαζία πιηθψλ θαη θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ησλ ΑΖΖΔ, νη ηερληθέο απαηηήζεηο 156

157 γηα ηελ απνζήθεπζε θαη ηελ επεμεξγαζία ησλ ΑΖΖΔ θαη ην ζχκβνιν ζήκαλζεο ησλ ΖΖΔ, ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ηελ Δπηηξνπή ζην πιαίζην δηαδηθαζίαο επηηξνπήο. (27) Ρα απαηηνχκελα κέηξα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζα πξέπεη λα ζεζπηζζνχλ ζχκθσλα κε ηελ απφθαζε 1999/468/ΔΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 28εο Ηνπλίνπ 1999, γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ φξσλ άζθεζεο ησλ εθηειεζηηθψλ αξκνδηνηήησλ πνπ αλαηίζεληαη ζηελ Δπηηξνπή(11), ΔΜΔΓΥΠΑΛ ΡΖΛ ΞΑΟΝΠΑ ΝΓΖΓΗΑ: Άξζξν 1 Πηφρνη Πθνπφο ηεο παξνχζαο νδεγίαο είλαη, σο πξψηε πξνηεξαηφηεηα, ε πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (AHHE), θαη επηπιένλ ε επαλαρξεζηκνπνίεζε, ε αλαθχθισζε θαη άιιεο κνξθέο αμηνπνίεζεο ησλ απνβιήησλ απηψλ ψζηε λα κεησζεί ε πνζφηεηα ησλ απνβιήησλ πξνο δηάζεζε. Ξαξάιιεια επηδηψθεηαη ε βειηίσζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ επηδφζεσλ φισλ ησλ θνξέσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηνλ θχθιν δσήο ηνπ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, παξαδείγκαηνο ράξηλ, παξαγσγψλ, δηαλνκέσλ θαη θαηαλαισηψλ, θαη ηδίσο ησλ θνξέσλ πνπ ζρεηίδνληαη άκεζα κε ηελ επεμεξγαζία ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. Άξζξν 2 Ξεδίν εθαξκνγήο 1. Ζ παξνχζα νδεγία εθαξκφδεηαη ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ πνπ ππάγεηαη ζηηο θαηεγνξίεο ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α, εθφζνλ ν ελ ιφγσ εμνπιηζκφο δελ απνηειεί ηκήκα άιινπ ηχπνπ εμνπιηζκνχ ν νπνίνο δελ εκπίπηεη ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Πην παξάξηεκα Η Β πεξηέρεηαη θαηάινγνο πξντφλησλ πνπ εκπίπηνπλ ζηηο θαηεγνξίεο ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α. 2. Ζ παξνχζα νδεγία εθαξκφδεηαη κε ηελ επηθχιαμε ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ζρεηηθά κε ηηο απαηηήζεηο αζθάιεηαο θαη πγείαο θαζψο θαη ηεο εηδηθήο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο γηα ηε δηαρείξηζε απνβιήησλ. 3. Ν εμνπιηζκφο πνπ ζπλδέεηαη κε ηελ πξνζηαζία νπζησδψλ ζπκθεξφλησλ αζθάιεηαο ησλ θξαηψλ κειψλ, ηα φπια, ηα ππξνκαρηθά θαη ην πνιεκηθφ πιηθφ, εμαηξνχληαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία. Υζηφζν, ε εμαίξεζε απηή δελ ηζρχεη γηα πξντφληα πνπ δελ πξννξίδνληαη γηα ακηγψο ζηξαηησηηθνχο ζθνπνχο. Άξζξν 3 Νξηζκνί Γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηζρχνπλ νη αθφινπζνη νξηζκνί: α) "Ζιεθηξηθφο θαη ειεθηξνληθφο εμνπιηζκφο" ή "ΖΖΔ": ν εμνπιηζκφο ε νξζή ιεηηνπξγία ηνπ νπνίνπ εμαξηάηαη απφ ειεθηξηθά ξεχκαηα ή ειεθηξνκαγλεηηθά πεδία θαη ν εμνπιηζκφο γηα ηελ παξαγσγή, ηε κεηαθνξά θαη ηε κέηξεζε ησλ ξεπκάησλ θαη πεδίσλ απηψλ, ν νπνίνο ππάγεηαη ζηηο θαηεγνξίεο ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α θαη ν νπνίνο έρεη ζρεδηαζζεί γηα λα ιεηηνπξγεί ππφ νλνκαζηηθή ηάζε έσο 1000 V ελαιιαζζνκέλνπ ξεχκαηνο θαη έσο 1500 V ζπλερνχο ξεχκαηνο. β) "Απφβιεηα ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ" ή "ΑΖΖΔ": ν ειεθηξηθφο θαη ειεθηξνληθφο εμνπιηζκφο πνπ ζεσξείηαη απφβιεην θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 1 ζηνηρείν α) ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ φισλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ, ησλ ζπλαξκνινγεκέλσλ κεξψλ θαη ησλ αλαισζίκσλ, πνπ ζπληζηνχλ ηκήκα ηνπ πξντφληνο θαηά ην 157

158 ρξφλν απφξξηςήο ηνπ. γ) "Ξξφιεςε": ηα κέηξα πνπ απνζθνπνχλ ζηε κείσζε ηεο πνζφηεηαο ησλ ΑΖΖΔ, θαζψο θαη ησλ πιηθψλ θαη ησλ νπζηψλ πνπ πεξηέρνπλ, θαη ζηνλ πεξηνξηζκφ ησλ θηλδχλσλ πνπ ζπλεπάγνληαη γηα ην πεξηβάιινλ. δ) "Δπαλαρξεζηκνπνίεζε": νηαδήπνηε ελέξγεηα ράξε ζηελ νπνία ηα ΑΖΖΔ ή ηα θαηαζθεπαζηηθά ηνπο κέξε ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνπο ζθνπνχο πνπ ζρεδηάζηεθαλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζπλέρηζεο ηεο ρξήζεο ηνπ εμνπιηζκνχ ή ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο κεξψλ πνπ επηζηξέθνληαη ζηα ζεκεία ζπιινγήο ή ζηνπο δηαλνκείο, ηνπο αλαθπθισηέο ή ηνπο παξαγσγνχο. ε) "Αλαθχθισζε": ε επαλεπεμεξγαζία, ζην πιαίζην ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, ησλ απνβιήησλ πιηθψλ, γηα ηνπο ζθνπνχο πνπ αξρηθά είραλ ζρεδηαζζεί ή γηα άιινπο ζθνπνχο, εμαηξνπκέλεο, εληνχηνηο, ηεο αλάθηεζεο ελεξγείαο, ε νπνία ζπλίζηαηαη ζηε ρξήζε θαπζίκσλ απνβιήησλ σο κέζσλ παξαγσγήο ελέξγεηαο κε άκεζε θαχζε κε ή ρσξίο άιια απφβιεηα, αιιά κε αλάθηεζε ηεο ζεξκφηεηαο. ζη) "Αμηνπνίεζε": νηαδήπνηε εθαξκφζηκε ελέξγεηα πνπ αλαθέξεηαη ζην παξάξηεκα ΗΗ Β ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. δ) "Γηάζεζε": νηαδήπνηε εθαξκφζηκε ελέξγεηα πνπ αλαθέξεηαη ζην παξάξηεκα ΗΗ Α ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. ε) "Δπεμεξγαζία": νηαδήπνηε δξαζηεξηφηεηα κεηά ηελ παξάδνζε ησλ ΑΖΖΔ ζε κνλάδα απνξξχπαλζεο, απνζπλαξκνιφγεζεο, ηεκαρηζκνχ, αμηνπνίεζεο ή πξνεηνηκαζίαο γηα δηάζεζε, θαζψο θαη νηαδήπνηε άιιε ελέξγεηα εθηειείηαη γηα ηελ αμηνπνίεζε ή/θαη ηε δηάζεζε ησλ ΖΖΔ. ζ) "Ξαξαγσγφο": νηνδήπνηε πξφζσπν, αλεμάξηεηα απφ ην πνηα ηερληθή πσιήζεσλ ρξεζηκνπνηεί, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο εμ απνζηάζεσο επηθνηλσλίαο ζχκθσλα κε ηελ νδεγία 97/7/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 20ήο Καΐνπ 1997, γηα ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ θαηά ηηο εμ απνζηάζεσο ζπκβάζεηο(12), ην νπνίν: i) θαηαζθεπάδεη θαη πσιεί ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ κε ηε κάξθα ηνπ, ii) κεηαπσιεί κε ηε κάξθα ηνπ εμνπιηζκφ παξαγφκελν απφ άιινπο πξνκεζεπηέο, φπνπ ν κεηαπσιεηήο δελ ζεσξείηαη "παξαγσγφο" εθφζνλ ε κάξθα ηνπ παξαγσγνχ αλαγξάθεηαη ζηoλ εμνπιηζκφ ζχκθσλα κε ην ζεκείν i), ή iii) εηζάγεη ή εμάγεη θαη' επάγγεικα ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ ζε έλα θξάηνο κέινο. Όπνηνο παξέρεη απνθιεηζηηθά ρξεκαηνδφηεζε ζην πιαίζην ή βάζεη ζπκθσλίαο ρξεκαηνδφηεζεο, δελ ζεσξείηαη "παξαγσγφο", εθηφο εάλ ελεξγεί επίζεο σο παξαγσγφο κε ηελ έλλνηα ησλ ζεκείσλ i) έσο iii). η) "Γηαλνκέαο": νηνζδήπνηε παξέρεη ειεθηξηθφ ή ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ, επί εκπνξηθήο βάζεσο, ζε εθείλνλ πνπ πξφθεηηαη λα ηνλ ρξεζηκνπνηήζεη. ηα) "ΑΖΖΔ νηθηαθήο πξνέιεπζεο": ηα ΑΖΖΔ πνπ πξνέξρνληαη απφ λνηθνθπξηά θαη απφ εκπνξηθέο, βηνκεραληθέο, ηδξπκαηηθέο θαη άιιεο πεγέο, ε θχζε θαη ε πνζφηεηα ησλ νπνίσλ είλαη παξφκνηεο κε ησλ πξνεξρφκελσλ απφ λνηθνθπξηά. ηβ) "Δπηθίλδπλεο νπζίεο ή παξαζθεπάζκαηα": θάζε νπζία ή παξαζθεχαζκα πνπ πξέπεη λα ζεσξείηαη επηθίλδπλν δπλάκεη ηεο νδεγίαο 67/548/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ(13) ή ηεο νδεγίαο 1999/45/ΔΘ ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ(14). ηγ) "Σξεκαηνδνηηθή ζπκθσλία": νπνηαδήπνηε ζπκθσλία ή ξχζκηζε δαλεηνδφηεζεο, κίζζσζεο, ελνηθίαζεο ή κειινληηθήο πψιεζεο εμνπιηζκνχ, αλεμάξηεηα απφ ην αλ νη φξνη ηεο ελ ιφγσ ζπκθσλίαο ή ηεο ξχζκηζεο ή νηαζδήπνηε ζπλνδεπηηθήο ζπκθσλίαο ή ξχζκηζεο πξνβιέπνπλ ή 158

159 επηηξέπνπλ ηε κεηαβίβαζε ηεο ηδηνθηεζίαο ηνπ εμνπιηζκνχ. Άξζξν 4 Πρεδίαζε πξντφλησλ Ρα θξάηε κέιε ελζαξξχλνπλ ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ παξαγσγή ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ ιακβάλεη ππφςε θαη δηεπθνιχλεη ηελ απνζπλαξκνιφγεζε θαη αμηνπνίεζε, θαη ηδίσο ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ ΑΖΖΔ, ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ θαη ησλ πιηθψλ ηνπο. Δλ πξνθεηκέλσ, ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ θαηάιιεια κέηξα έηζη ψζηε νη παξαγσγνί λα κελ εκπνδίδνπλ, κε εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά ζρεδίαζεο ή δηαδηθαζίεο θαηαζθεπήο, ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ΑΖΖΔ, εθηφο εάλ απηά ηα εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά ζρεδίαζεο ή δηαδηθαζίεο θαηαζθεπήο παξνπζηάδνπλ πιενλεθηήκαηα ππέξηεξεο ζεκαζίαο, παξαδείγκαηνο ράξηλ σο πξνο ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο ή/θαη ηηο απαηηήζεηο αζθαιείαο. Άξζξν 5 Σσξηζηή ζπιινγή 1. Ρα θξάηε κέιε ζεζπίδνπλ θαηάιιεια κέηξα γηα ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο δηάζεζεο ησλ ΑΖΖΔ σο αδηαρψξηζησλ αζηηθψλ απνβιήησλ θαη γηα ηελ επίηεπμε πςεινχ επηπέδνπ ρσξηζηήο ζπιινγήο ησλ ΑΖΖΔ. 2. Γηα ηα ΑΖΖΔ νηθηαθήο πξνέιεπζεο, ηα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε ζηηο 13 Απγνχζηνπ 2005: α) λα έρνπλ δεκηνπξγεζεί ζπζηήκαηα ηα νπνία λα επηηξέπνπλ ζηνπο ηειηθνχο θαηφρνπο θαη ηνπο δηαλνκείο λα επηζηξέθνπλ ηα απφβιεηα απηά ηνπιάρηζηνλ δσξεάλ. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ ηε δηαζεζηκφηεηα θαη πξνζβαζηκφηεηα ησλ απαξαίηεησλ εγθαηαζηάζεσλ ζπιινγήο, ιακβάλνληαο ππφςε ηδίσο ηελ πιεζπζκηαθή ππθλφηεηα β) νη δηαλνκείο, θαηά ηελ παξνρή λένπ πξντφληνο, λα είλαη ππεχζπλνη λα εμαζθαιίδνπλ φηη ηα απφβιεηα απηά κπνξνχλ λα επηζηξέθνληαη ζην δηαλνκέα ηνπιάρηζηνλ δσξεάλ, έλα πξνο έλα, εθφζνλ ν εμνπιηζκφο απηφο είλαη ηζνδχλακνπ ηχπνπ θαη εθπιεξψλεη ηηο ίδηεο ιεηηνπξγίεο κε ηνλ παξερφκελν εμνπιηζκφ. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα απνθιίλνπλ απφ ηελ παξνχζα δηάηαμε, εθφζνλ δηαζθαιίζνπλ φηη ηνχην δελ θαζηζηά δπζρεξέζηεξε γηα ηνλ ηειηθφ θάηνρν ηελ επηζηξνθή ησλ ΑΖΖΔ θαη κε ηελ πξνυπφζεζε φηη απηά ηα ζπζηήκαηα ζπλερίδνληαη λα παξέρνληαη δσξεάλ ζηνλ ηειηθφ θάηνρν. Ρα θξάηε κέιε πνπ θάλνπλ ρξήζε ηεο παξνχζαο δηάηαμεο ελεκεξψλνπλ ηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά γ) κε ηελ επηθχιαμε ησλ δηαηάμεσλ ησλ ζηνηρείσλ α) θαη β), λα επηηξέπεηαη ζηνπο παξαγσγνχο ε ζπγθξφηεζε θαη ζέζε ζε ιεηηνπξγία αηνκηθψλ ή/θαη ζπιινγηθψλ ζπζηεκάησλ επηζηξνθήο γηα ΑΖΖΔ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηα λνηθνθπξηά, ππφ ηνλ φξν φηη απηά είλαη ζχκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο ηεο παξνχζαο νδεγίαο δ) ιακβάλνληαο ππφςε ηα εζληθά θαη θνηλνηηθά πξφηππα πγείαο θαη αζθάιεηαο, λα είλαη δπλαηή ε άξλεζε παξαιαβήο, πξνθεηκέλνπ γηα επηζηξνθή δπλάκεη ησλ ζηνηρείσλ α) θαη β), ΑΖΖΔ πνπ παξνπζηάδνπλ θίλδπλν γηα ηελ πγεία θαη ηελ αζθάιεηα ηνπ πξνζσπηθνχ ιφγσ κφιπλζεο. Ρα θξάηε κέιε πξνβαίλνπλ ζε ζπγθεθξηκέλεο ξπζκίζεηο γηα ηα ελ ιφγσ ΑΖΖΔ. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα πξνβιέπνπλ εηδηθέο ξπζκίζεηο γηα ηε ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία α) θαη β) επηζηξνθή ησλ ΑΖΖΔ, αλ ν εμνπιηζκφο δελ πεξηιακβάλεη ηα νπζηψδε θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ή αλ πεξηέρεη άιια απφβιεηα εθηφο ησλ ΑΖΖΔ. 3. Όζνλ αθνξά ηα ΑΖΖΔ κε νηθηαθήο πξνέιεπζεο, θαη κε ηελ επηθχιαμε ηνπ άξζξνπ 9, ηα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη νη παξαγσγνί ή ηξίηνη νη νπνίνη ελεξγνχλ γηα ινγαξηαζκφ ηνπο, κεξηκλνχλ γηα ηε ζπιινγή ησλ απνβιήησλ απηψλ. 4. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη φια ηα ΑΖΖΔ πνπ ζπιιέγνληαη ζχκθσλα κε ηηο παξαγξάθνπο 159

160 1, 2 θαη 3, κεηαθέξνληαη ζε εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο εγθεθξηκέλεο δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 6, εθηφο αλ νη ζπζθεπέο επαλαρξεζηκνπνηνχληαη σο ζχλνια. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε ε ζρεδηαδφκελε επαλαρξεζηκνπνίεζε λα κελ νδεγεί ζε θαηαζηξαηήγεζε ηεο παξνχζαο νδεγίαο, θαη ηδίσο ησλ άξζξσλ 6 θαη 7. Ζ ζπιινγή θαη ε κεηαθνξά ρσξηζηά ζπιιεγφκελσλ ΑΖΖΔ εθηειείηαη θαηά ηξφπν πνπ λα βειηηζηνπνηεί ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ηελ αλαθχθισζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ή νιφθιεξσλ ησλ ζπζθεπψλ πνπ είλαη δπλαηφλ λα επαλαρξεζηκνπνηεζνχλ ή λα αλαθπθισζνχλ. 5. Κε ηελ επηθχιαμε ηεο παξαγξάθνπ 1, ηα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη, ην αξγφηεξν έσο ηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2006, ζα έρεη επηηεπρζεί ρσξηζηή ζπιινγή ηνπιάρηζηνλ ηεζζάξσλ ρηιηνγξάκκσλ ΑΖΖΔ νηθηαθήο πξνέιεπζεο θαηά κέζν φξν, αλά θάηνηθν θαη αλά έηνο. Ρν Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην, βάζεη πξνηάζεσο ηεο Δπηηξνπήο θαη ιακβάλνληαο ππφςε ηελ ηερληθή θαη νηθνλνκηθή πείξα ησλ θξαηψλ κειψλ, θαζνξίδνπλ λέν ππνρξεσηηθφ ζηφρν έσο ηηο 31 Γεθεκβξίνπ Ν ζηφρνο απηφο κπνξεί λα δηαηππψλεηαη σο πνζνζηφ ησλ πνζνηήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ έρνπλ πσιεζεί θαηά ηα πξνεγνχκελα έηε γηα νηθηαθή ρξήζε. Άξζξν 6 Δπεμεξγαζία 1. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη παξαγσγνί ή νη ηξίηνη νη νπνίνη ελεξγνχλ γηα ινγαξηαζκφ ηνπο, ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία, λα δεκηνπξγνχλ ζπζηήκαηα επεμεξγαζίαο ησλ ΑΖΖΔ εθαξκφδνληαο ηηο βέιηηζηεο δπλαηέο ηερληθέο επεμεξγαζίαο, αμηνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο. Ρα ζπζηήκαηα κπνξνχλ λα δεκηνπξγνχληαη απφ ηνπο παξαγσγνχο ζε αηνκηθή ή/θαη ζπιινγηθή βάζε. Γηα λα εμαζθαιηζζεί ε ζπκκφξθσζε κε ην άξζξν 4 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, ε επεμεξγαζία απηή πξέπεη λα πεξηιακβάλεη, ηνπιάρηζηνλ, ηελ αθαίξεζε φισλ ησλ ξεπζηψλ θαη ηελ επηιεθηηθή επεμεξγαζία ζχκθσλα κε ην παξάξηεκα ΗΗ ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άιιεο ηερλνινγίεο επεμεξγαζίαο, πνπ εμαζθαιίδνπλ ηνπιάρηζηνλ ην ίδην επίπεδν πξνζηαζίαο ηεο αλζξψπηλεο πγείαο θαη ηνπ πεξηβάιινληνο, είλαη δπλαηφλ λα εηζαρζνχλ ζην παξάξηεκα ΗΗ ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 14 παξάγξαθνο 2. Γηα ιφγνπο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα νξίδνπλ ειάρηζηα πξφηππα πνηφηεηαο γηα ηελ επεμεξγαζία ησλ ζπιιεγφκελσλ ΑΖΖΔ. Ρα θξάηε κέιε πνπ νξίδνπλ παξφκνηα πξφηππα πνηφηεηαο, ελεκεξψλνπλ ζρεηηθά ηελ Δπηηξνπή, ε νπνία ηα δεκνζηεχεη. 2. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε θάζε εγθαηάζηαζε ή επηρείξεζε πνπ εθηειεί εξγαζίεο επεμεξγαζίαο λα ιακβάλεη άδεηα απφ ηηο αξκφδηεο αξρέο, ζχκθσλα κε ηα άξζξα 9 θαη 10 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. Ζ παξέθθιηζε απφ ηελ απαίηεζε γηα ηελ έθδνζε άδεηαο πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 11 παξάγξαθνο 1 ζηνηρείν β) ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ, κπνξεί λα ηζρχεη γηα ηηο εξγαζίεο αμηνπνίεζεο ΑΖΖΔ, εθφζνλ, πξηλ απφ ηελ θαηαρψξηζε, νη αξκφδηεο αξρέο δηελεξγήζνπλ επηζεψξεζε γηα λα εμαθξηβψζνπλ ηε ζπκκφξθσζε πξνο ην άξζξν 4 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. Ζ επηζεψξεζε εμαθξηβψλεη: α) ην είδνο θαη ηηο πνζφηεηεο ησλ πξνο επεμεξγαζία απνβιήησλ β) ηηο γεληθέο ηερληθέο απαηηήζεηο πνπ πξέπεη λα ηεξνχληαη γ) ηα πξνιεπηηθά κέηξα αζθαιείαο πνπ πξέπεη λα ιακβάλνληαη. Ζ επηζεψξεζε δηελεξγείηαη ηνπιάρηζηνλ κία θνξά ην ρξφλν θαη ηα απνηειέζκαηά ηεο αλαθνηλψλνληαη απφ ηα θξάηε κέιε ζηελ Δπηηξνπή. 160

161 3. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε θάζε εγθαηάζηαζε ή επηρείξεζε πνπ εθηειεί εξγαζίεο επεμεξγαζίαο λα απνζεθεχεη θαη λα επεμεξγάδεηαη ηα ΑΖΖΔ ζχκθσλα κε ηηο ηερληθέο απαηηήζεηο ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗΗ. 4. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε ε αλαθεξφκελε ζηελ παξάγξαθν 2 άδεηα ή θαηαρψξηζε λα πεξηιακβάλεη φιεο ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ ηήξεζε ησλ απαηηήζεσλ ησλ παξαγξάθσλ 1 θαη 3 θαη γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ αμηνπνίεζεο ηνπ άξζξνπ Ζ επεμεξγαζία κπνξεί επίζεο λα δηελεξγείηαη εθηφο ηνπ αληηζηνίρνπ θξάηνπο κέινπο ή ηεο Θνηλφηεηαο, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ηα ΑΖΖΔ κεηαθέξνληαη ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΝΘ) αξηζ. 259/93 ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 1εο Φεβξνπαξίνπ 1993, ζρεηηθά κε ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ κεηαθνξψλ απνβιήησλ ζην εζσηεξηθφ ηεο Θνηλφηεηαο θαζψο θαη θαηά ηελ είζνδν θαη έμνδφ ηνπο(15). ΑΖΖΔ πνπ εμάγνληαη απφ ηελ Θνηλφηεηα ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΝΘ) αξηζ. 259/93, ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 1420/1999 ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 29εο Απξηιίνπ 1999, πεξί ησλ θνηλψλ θαλφλσλ θαη δηαδηθαζηψλ γηα ηηο κεηαθνξέο νξηζκέλσλ απνβιήησλ πξνο νξηζκέλεο ρψξεο εθηφο ΝΝΠΑ(16) θαη κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 1547/1999 ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 12εο Ηνπιίνπ 1999, γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ δηαδηθαζηψλ ειέγρνπ ζην πιαίζην ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΝΘ) αξηζ. 259/93 ηνπ Ππκβνπιίνπ πνπ εθαξκφδνληαη ζηηο απνζηνιέο νξηζκέλσλ απνβιήησλ πξνο νξηζκέλεο ρψξεο γηα ηηο νπνίεο δελ ηζρχεη ε απφθαζε C(92)39 ηειηθφ ηνπ ΝΝΠΑ(17), ππνινγίδνληαη γηα ηελ εθπιήξσζε ησλ ππνρξεψζεσλ θαη ησλ ζηφρσλ ηνπ άξζξνπ 7 παξάγξαθνη 1 θαη 2 ηεο παξνχζαο νδεγίαο κφλνλ εθφζνλ ν εμαγσγέαο κπνξεί λα απνδείμεη φηη ε ελέξγεηα ηεο αμηνπνίεζεο, επαλαρξεζηκνπνίεζεο ή/θαη αλαθχθισζεο πξαγκαηνπνηήζεθε ππφ ζπλζήθεο ελ γέλεη ηζνδχλακεο κε ηηο απαηηήζεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. 6. Ρα θξάηε κέιε ελζαξξχλνπλ φζεο εγθαηαζηάζεηο ή επηρεηξήζεηο πξνβαίλνπλ ζε επεμεξγαζία λα εηζάγνπλ πηζηνπνηεκέλα ζπζηήκαηα πεξηβαιινληηθήο δηαρείξηζεο ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 761/2001 ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 19εο Καξηίνπ 2001, γηα ηελ εθνχζηα ζπκκεηνρή νξγαληζκψλ ζε θνηλνηηθφ ζχζηεκα νηθνινγηθήο δηαρείξηζεο θαη νηθνινγηθνχ ειέγρνπ (ΔΚΑS)(18). Άξζξν 7 Αμηνπνίεζε 1. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη νη παξαγσγνί ή νη ηξίηνη νη νπνίνη ελεξγνχλ γηα ινγαξηαζκφ ηνπο, δεκηνπξγνχλ ζπζηήκαηα, είηε επί αηνκηθήο είηε επί ζπιινγηθήο βάζεσο, ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία, γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ ΑΖΖΔ πνπ ζπιιέγνληαη ρσξηζηά, ζχκθσλα κε ην άξζξν 5. Ρα θξάηε κέιε δίλνπλ πξνηεξαηφηεηα ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε νιφθιεξσλ ζπζθεπψλ. Έσο ηελ εκεξνκελία πνπ πξνβιέπεηαη ζηελ παξάγξαθν 4, νη ζπζθεπέο απηέο δελ ιακβάλνληαη ππφςε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ ζηφρσλ ηεο παξαγξάθνπ Όζνλ αθνξά ηα ΑΖΖΔ πνπ απνζηέιινληαη γηα επεμεξγαζία ζχκθσλα κε ην άξζξν 6, ηα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη, έσο ηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2006, νη παξαγσγνί επηηπγράλνπλ ηνπο αθφινπζνπο ζηφρνπο: α) γηα ηα ΑΖΖΔ ησλ θαηεγνξηψλ 1 θαη 10 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α, - ν βαζκφο αμηνπνίεζεο πξέπεη λα απμεζεί ζην 80 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή, θαη - ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ, ησλ πιηθψλ θαη ησλ νπζηψλ πξέπεη λα απμεζεί ζην 75 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή β) γηα ηα ΑΖΖΔ ησλ θαηεγνξηψλ 3 θαη 4 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α, - ν βαζκφο αμηνπνίεζεο πξέπεη λα απμεζεί ζην 75 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή, 161

162 θαη - ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ, ησλ πιηθψλ θαη ησλ νπζηψλ πξέπεη λα απμεζεί ζην 65 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή γ) γηα ηα ΑΖΖΔ ησλ θαηεγνξηψλ 2, 5, 6, 7 θαη 9 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α, - ν βαζκφο αμηνπνίεζεο πξέπεη λα απμεζεί ζην 70 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή, θαη - ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ, ησλ πιηθψλ θαη ησλ νπζηψλ πξέπεη λα απμεζεί ζην 50 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ κέζνπ βάξνπο αλά ζπζθεπή δ) γηα ηνπο ιακπηήξεο εθθελψζεσο αεξίνπ, ν βαζκφο επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αλαθχθισζεο ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ, ησλ πιηθψλ θαη ησλ νπζηψλ πξέπεη λα αλέξρεηαη ζην 80 % ηνπιάρηζηνλ ηνπ βάξνπο ησλ ιακπηήξσλ. 3. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε, γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ ελ ιφγσ ζηφρσλ, νη παξαγσγνί ή νη ελεξγνχληεο γηα ινγαξηαζκφ ηνπο ηξίηνη, λα θξαηνχλ ζηνηρεία ζρεηηθά κε ηε κάδα ησλ ΑΖΖΔ, ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, πιηθψλ θαη νπζηψλ θαηά ηελ είζνδν θαη έμνδν απφ ηελ εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο ή/θαη θαηά ηελ είζνδν ζηελ εγθαηάζηαζε αμηνπνίεζεο ή αλαθχθισζεο. Ζ Δπηηξνπή, ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 14 παξάγξαθνο 2, ζεζπίδεη ηνπο ιεπηνκεξείο θαλφλεο γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο ηήξεζεο, απφ ηα θξάηε κέιε, ησλ ζηφρσλ πνπ θαζνξίδνληαη ζηελ παξάγξαθν 2, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ πξνδηαγξαθψλ γηα ηα πιηθά. Ζ Δπηηξνπή ιακβάλεη ην κέηξν απηφ έσο ηηο 13 Απγνχζηνπ Ρν Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην θαζνξίδνπλ, βάζεη πξνηάζεσο ηεο Δπηηξνπήο, λένπο ζηφρνπο γηα ηελ αλάθηεζε θαη ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε/αλαθχθισζε, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο επαλαρξεζηκνπνίεζεο νιφθιεξσλ ζπζθεπψλ, φπνπ ελδείθλπηαη, θαη γηα ηα πξντφληα πνπ ππάγνληαη ζηελ θαηεγνξία 8 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α, ην αξγφηεξν σο ηηο 31 Γεθεκβξίνπ Ρνχην πινπνηείηαη ιακβάλνληαο ππφςε ηα πεξηβαιινληηθά πιενλεθηήκαηα ησλ ειεθηξηθψλ θαη ειεθηξνληθψλ ζπζθεπψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη, φπσο ε βειηησκέλε ελεξγεηαθή απνδνηηθφηεηα ράξε ζηηο εμειίμεηο πνπ ζεκεηψζεθαλ ζηνπο ηνκείο ησλ πιηθψλ θαη ηεο ηερλνινγίαο. Ιακβάλνληαη επίζεο ππφςε ε ηερληθή πξφνδνο ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, αμηνπνίεζε θαη αλαθχθισζε, θαη ζηα πξντφληα θαη ηα πιηθά, θαζψο επίζεο ε πείξα πνπ έρνπλ απνθηήζεη ηα θξάηε κέιε θαη ε βηνκεραλία. 5. Ρα θξάηε κέιε ελζαξξχλνπλ ηελ αλάπηπμε λέσλ ηερλνινγηψλ αμηνπνίεζεο, αλαθχθισζεο θαη επεμεξγαζίαο. Άξζξν 8 Σξεκαηνδφηεζε σο πξνο ηα AHHE νηθηαθήο πξνέιεπζεο 1. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε, ην αξγφηεξν έσο ηηο 13 Απγνχζηνπ 2005, νη παξαγσγνί λα εμαζθαιίδνπλ ηνπιάρηζηνλ ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο ζπιινγήο, ηεο επεμεξγαζίαο, ηεο αμηνπνίεζεο θαη ηεο πεξηβαιινληηθψο νξζήο δηάζεζεο ησλ ΑΖΖΔ νηθηαθήο πξνέιεπζεο, πνπ παξαδίδνληαη ζηηο εγθαηαζηάζεηο ζπιινγήο, νη νπνίεο δεκηνπξγνχληαη δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 5 παξάγξαθνο Γηα ηα πξντφληα πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ην αξγφηεξν ζηηο 13 Απγνχζηνπ 2005, θάζε παξαγσγφο είλαη ππεχζπλνο γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ησλ ελεξγεηψλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 φζνλ αθνξά ηα απφβιεηα ησλ δηθψλ ηνπ πξντφλησλ. Ν παξαγσγφο κπνξεί λα επηιέμεη ηελ εθπιήξσζε ηεο ππνρξέσζεο απηήο είηε αηνκηθά είηε κε ην λα εληαρζεί ζε ζπιινγηθφ ζχζηεκα. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε θάζε παξαγσγφο λα παξέρεη εγγχεζε, φηαλ δηαζέηεη έλα πξντφλ ζηελ αγνξά, θαηαδεηθλχνληαο ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο δηαρείξηζεο φισλ ησλ ΑΖΖΔ, θαη ψζηε νη παξαγσγνί λα επηζεκαίλνπλ επθξηλψο ηα πξντφληα ηνπο ζχκθσλα κε ην άξζξν 11 παξάγξαθνο 2. Ζ εγγχεζε απηή εμαζθαιίδεη ηε ρξεκαηνδφηεζε ησλ ελεξγεηψλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 162

163 φζνλ αθνξά ην ελ ιφγσ πξντφλ. Ζ εγγχεζε κπνξεί λα ιακβάλεη ηε κνξθή ζπκκεηνρήο ηνπ παξαγσγνχ ζε θαηάιιεια ζπζηήκαηα γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο δηαρείξηζεο ΑΖΖΔ, κηαο αζθάιηζεο ηεο αλαθχθισζεο ή ελφο δεζκεπκέλνπ ηξαπεδηθνχ ινγαξηαζκνχ. Ρν θφζηνο ζπιινγήο, επεμεξγαζίαο θαη πεξηβαιινληηθψο ελδεδεηγκέλεο δηάζεζεο δελ επηδεηθλχεηαη μερσξηζηά ζηνπο αγνξαζηέο θαηά ηελ πψιεζε λέσλ πξντφλησλ. 3. Ζ επζχλε γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ θφζηνπο ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΖΖΔ ησλ πξνεξρφκελσλ απφ πξντφληα πνπ είραλ δηαηεζεί ζηελ αγνξά πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ παξάγξαθν 1 ("ηζηνξηθά απφβιεηα") αλαηίζεηαη ζε έλα ή πεξηζζφηεξα ζπζηήκαηα, ζηα νπνία ζπλεηζθέξνπλ αλαινγηθά φινη νη πθηζηάκελνη ζηελ αγνξά ηνλ θαηξφ πνπ αλέθπςε ην ζρεηηθφ θφζηνο παξαγσγνί, π.ρ. αλάινγα κε ην αληίζηνηρν κεξίδηφ ηνπο ζηελ αγνξά αλά ηχπν εμνπιηζκνχ. Ρα θξάηε κέιε δηαζθαιίδνπλ φηη, γηα κηα κεηαβαηηθή πεξίνδν νθηψ εηψλ (δέθα εηψλ γηα ηελ θαηεγνξία 1 ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α) κεηά ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ζα παξέρεηαη ζηνπο παξαγσγνχο ε δπλαηφηεηα λα ελεκεξψλνπλ ηνπο αγνξαζηέο θαηά ηε ζηηγκή ηεο πψιεζεο λέσλ πξντφλησλ ζρεηηθά κε ην θφζηνο ζπιινγήο, επεμεξγαζίαο θαη δηάζεζεο θαηά ηξφπν πεξηβαιινληηθψο ελδεδεηγκέλν. Ρν αλαθεξφκελν θφζηνο δελ ππεξβαίλεη ην πξαγκαηηθφ θφζηνο. 4. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε θαη νη παξαγσγνί πνπ πξνκεζεχνπλ ειεθηξηθφ ή ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ ρξεζηκνπνηψληαο επηθνηλσλία εμ απνζηάζεσο, λα ζπκκνξθψλνληαη επίζεο κε ηηο απαηηήζεηο πνπ νξίδνληαη ζην παξφλ άξζξν γηα ηνλ εμνπιηζκφ πνπ πξνκεζεχνπλ ζην θξάηνο κέινο φπνπ θαηνηθεί ν αγνξαζηήο ηνπ εμνπιηζκνχ. Άξζξν 9 Σξεκαηνδφηεζε σο πξνο ηα AHHE κε νηθηαθήο πξνέιεπζεο Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη, έσο ηηο 13 Απγνχζηνπ 2005, ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ θφζηνπο ζπιινγήο, επεμεξγαζίαο, αμηνπνίεζεο θαη πεξηβαιινληηθψο ελδεδεηγκέλεο δηάζεζεο ΑΖΖΔ κε νηθηαθήο πξνέιεπζεο, ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ πξντφληα πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά κεηά ηηο 13 Απγνχζηνπ 2005, παξέρεηαη απφ ηνπο παξαγσγνχο. Γηα ηα ΑΖΖΔ απφ πξντφληα πνπ δηαηέζεθαλ ζηελ αγνξά πξηλ απφ ηηο 13 Απγνχζηνπ 2005 ("ηζηνξηθά απφβιεηα"), νη παξαγσγνί αλαιακβάλνπλ ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο δαπάλεο δηαρείξηζεο. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ, ελαιιαθηηθά, λα πξνβιέπνπλ φηη νη ρξήζηεο πιελ ησλ λνηθνθπξηψλ είλαη επίζεο ππεχζπλνη, ελ κέξεη ή θαζ' νινθιεξίαλ, γηα απηή ηε ρξεκαηνδφηεζε. Κε ηελ επηθχιαμε ηεο παξνχζαο νδεγίαο, νη παξαγσγνί θαη νη ρξήζηεο πιελ ησλ λνηθνθπξηψλ κπνξνχλ λα ζπλάπηνπλ ζπκθσλίεο νη νπνίεο λα πξνβιέπνπλ άιιν ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο. Άξζξν 10 Δλεκέξσζε ησλ ρξεζηψλ 1. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη νη ρξήζηεο ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ νηθηαθήο ρξήζεο ελεκεξψλνληαη δεφλησο ζρεηηθά κε: α) ηελ ππνρξέσζε λα κελ δηαηίζεληαη πιένλ ηα ΑΖΖΔ καδί κε αδηαρψξηζηα αζηηθά απφβιεηα, αιιά λα απνθνκίδνληαη ρσξηζηά β) ηα ζπζηήκαηα επηζηξνθήο θαη ζπιινγήο ζηα νπνία έρνπλ πξφζβαζε γ) ην ξφιν ηνπο ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε, ηελ αλαθχθισζε θαη ηηο άιιεο κνξθέο αμηνπνίεζεο ησλ ΑΖΖΔ δ) ηηο δπλεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ θαη ηελ αλζξψπηλε πγεία σο απνηέιεζκα ηεο παξνπζίαο 163

164 επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ ε) ηελ έλλνηα ηνπ ζπκβφινπ πνπ παξαηίζεηαη ζην παξάξηεκα ΗV. 2. Ρα θξάηε κέιε ζεζπίδνπλ θαηάιιεια κέηξα πξνθεηκέλνπ νη θαηαλαισηέο λα ζπκκεηέρνπλ ζηε ζπιινγή ησλ AHHE θαη λα ελζαξξχλνληαη λα δηεπθνιχλνπλ ηε δηαδηθαζία επαλαρξεζηκνπνίεζεο, επεμεξγαζίαο θαη αμηνπνίεζεο. 3. Ξξνθεηκέλνπ λα ειαρηζηνπνηεζεί ε δηάζεζε ησλ AHHE σο ζπκκείθησλ αζηηθψλ απνξξηκκάησλ θαη λα δηεπθνιπλζεί ε ρσξηζηή ζπιινγή ηνπο, ηα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη παξαγσγνί λα ζεκαίλνπλ δεφλησο κε ην ζχκβνιν πνπ εθηίζεηαη ζην παξάξηεκα ΗV ηνλ ειεθηξηθφ θαη ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ πνπ δηαηίζεηαη ζηελ αγνξά κεηά ηηο 13 Απγνχζηνπ Πε εμαηξεηηθέο πεξηπηψζεηο, εάλ είλαη αλαγθαίν ιφγσ ηνπ κεγέζνπο ή ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ πξντφληνο, ην ζχκβνιν ηππψλεηαη ζηε ζπζθεπαζία, ηηο νδεγίεο ρξήζεο θαη ηελ εγγχεζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ. 4. Ρα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα απαηηνχλ λα δηαηίζεληαη νξηζκέλεο ή φιεο νη πιεξνθνξίεο πνπ αλαθέξνληαη ζηηο παξαγξάθνπο 1 έσο 3 απφ ηνπο παξαγσγνχο ή/θαη ηνπο δηαλνκείο, π.ρ. κέζσ ησλ νδεγηψλ ρξήζεο ή ζην ζεκείν πψιεζεο. Άξζξν 11 Ξιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο 1. Ξξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιπλζεί ε επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ε νξζή θαη πεξηβαιινληηθά εχζηνρε επεμεξγαζία ΑΖΖΔ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζπληήξεζεο, αλαβάζκηζεο, αλαθαηαζθεπήο θαη αλαθχθισζεο, ηα θξάηε κέιε ιακβάλνπλ ηα θαηάιιεια κέηξα γηα λα εμαζθαιίζνπλ φηη νη παξαγσγνί παξέρνπλ πιεξνθνξίεο επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη επεμεξγαζίαο γηα θάζε ηχπν λένπ ΖΖΔ πνπ δηαηίζεηαη ζηελ αγνξά, εληφο ελφο έηνπο απφ ηε δηάζεζε ηνπ εμνπιηζκνχ ζηελ αγνξά. Νη πιεξνθνξίεο απηέο αλαθέξνπλ, ζην κέηξν πνπ ηνχην απαηηείηαη απφ ηα θέληξα επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη ηηο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο θαη αλαθχθισζεο πξνθεηκέλνπ λα ηεξνχληαη νη δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηα δηάθνξα ζπζηαηηθά θαη πιηθά ΖΖΔ θαζψο θαη ηε ζέζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ θαη παξαζθεπαζκάησλ ζηνλ ΖΖΔ. Νη ελ ιφγσ πιεξνθνξίεο ηίζεληαη ζηε δηάζεζε ησλ θέληξσλ επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη ησλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο θαη αλαθχθισζεο απφ ηνπο παξαγσγνχο ΖΖΔ κε ηε κνξθή εγρεηξηδίσλ ή κε ειεθηξνληθά κέζα (π.ρ. CD-ROM, δηθηπαθέο ππεξεζίεο). 2. Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη νηνζδήπνηε παξαγσγφο ειεθηξηθψλ θαη ειεθηξνληθψλ ζπζθεπψλ πνπ έρνπλ δηαηεζεί ζηελ αγνξά κεηά ηηο 13 Απγνχζηνπ 2005 γίλεηαη ζαθψο αλαγλσξίζηκνο απφ ηε ζήκαλζε ηεο ζπζθεπήο. Δπηπιένλ, πξνθεηκέλνπ λα θαζίζηαηαη δπλαηφο ν αδηακθηζβήηεηνο πξνζδηνξηζκφο ηεο εκεξνκελίαο δηάζεζεο ηεο ζπζθεπήο ζηελ αγνξά, ζήκαλζε ζηε ζπζθεπή πξνζδηνξίδεη φηη ε ζπζθεπή δηαηέζεθε ζηελ αγνξά κεηά ηηο 13 Απγνχζηνπ Ζ Δπηηξνπή πξνσζεί ηελ θαηάξηηζε επξσπατθψλ πξνηχπσλ πξνο ην ζθνπφ απηφ. Άξζξν 12 Δλεκέξσζε θαη ππνβνιή εθζέζεσλ 1. Ρα θξάηε κέιε θαηαξηίδνπλ κεηξψν παξαγσγψλ θαη ζπιιέγνπλ πιεξνθνξίεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζεκειησκέλσλ εθηηκήζεσλ, ζρεηηθά κε ηηο πνζφηεηεο θαη ηηο θαηεγνξίεο ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ηνπο, ζπιιέγνληαη κε νπνηνδήπνηε ηξφπν, επαλαρξεζηκνπνηνχληαη, αλαθπθιψλνληαη θαη αλαθηψληαη εληφο ησλ θξαηψλ κειψλ, θαη ζρεηηθά κε ηα ζπιιεγέληα απφβιεηα πνπ έρνπλ εμαρζεί, θαηά βάξνο, ή, αλ απηφ είλαη αδχλαην, θαηά αξηζκφ ηεκαρίσλ. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη παξαγσγνί πνπ πξνκεζεχνπλ ειεθηξηθφ ή ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ ρξεζηκνπνηψληαο επηθνηλσλία εμ απνζηάζεσο, λα παξέρνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε ζπκβαηφηεηα κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ άξζξνπ 8 παξάγξαθνο 4 θαη ηηο πνζφηεηεο θαη ηηο θαηεγνξίεο ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ δηαηίζεληαη ζηελ αγνξά ηνπ θξάηνπο κέινπο φπνπ 164

165 θαηνηθεί ν αγνξαζηήο ηνπ εμνπιηζκνχ. Ρα θξάηε κέιε κεξηκλνχλ ψζηε νη απαηηνχκελεο πιεξνθνξίεο λα δηαβηβάδνληαη ζηελ Δπηηξνπή αλά δηεηία εληφο 18 κελψλ κεηά ηε ιήμε ηεο θαιππηφκελεο πεξηφδνπ. Ζ πξψηε δέζκε πιεξνθνξηψλ θαιχπηεη ηα έηε 2005 θαη Νη πιεξνθνξίεο παξέρνληαη ππφ ηε κνξθή πνπ θαζνξίδεηαη εληφο ελφο έηνπο απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 14 παξάγξαθνο 2 κε ζηφρν ηε δεκηνπξγία βάζεσλ δεδνκέλσλ γηα ηα ΑΖΖE θαη ηελ επεμεξγαζία ηνπο. Ρα θξάηε κέιε παξέρνπλ ηε δπλαηφηεηα επαξθνχο αληαιιαγήο πιεξνθνξηψλ γηα λα ζπκκνξθψλνληαη κε ηελ παξνχζα παξάγξαθν, ηδίσο φζνλ αθνξά ηηο θαηά ην άξζξν 6 παξάγξαθνο 5 επεμεξγαζίεο. 2. Κε ηελ επηθχιαμε ησλ απαηηήζεσλ ηεο παξαγξάθνπ 1, ηα θξάηε κέιε ππνβάιινπλ ζηελ Δπηηξνπή, αλά ηξηεηία, έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ζ έθζεζε ζπληάζζεηαη βάζεη εξσηεκαηνινγίνπ ή ζρεδηαγξάκκαηνο ην νπνίν εθπνλεί ε Δπηηξνπή ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 6 ηεο νδεγίαο 91/692/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 23εο Γεθεκβξίνπ 1991, γηα ηελ ηππνπνίεζε θαη ηνλ εμνξζνινγηζκφ ησλ εθζέζεσλ πνπ αθνξνχλ ηελ εθαξκνγή νξηζκέλσλ νδεγηψλ γηα ην πεξηβάιινλ(19). Ρν εξσηεκαηνιφγην ή ην ζρεδηάγξακκα απνζηέιιεηαη ζηα θξάηε κέιε έμη κήλεο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηεο πεξηφδνπ πνπ θαιχπηεη ε εθάζηνηε έθζεζε. Ζ έθζεζε ηίζεηαη ζηε δηάζεζε ηεο Δπηηξνπήο εληφο ελλέα κελψλ απφ ην ηέινο ηεο αληίζηνηρεο ηξηεηνχο πεξηφδνπ. Ζ πξψηε ηξηεηήο έθζεζε θαιχπηεη ηελ πεξίνδν απφ ην 2004 έσο ην Δληφο ελλέα κελψλ απφ ηελ παξαιαβή ησλ εθζέζεσλ ησλ θξαηψλ κειψλ, ε Δπηηξνπή δεκνζηεχεη έθζεζε ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 13 Ξξνζαξκνγή ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν Νη ηξνπνπνηήζεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο γηα ηελ πξνζαξκνγή ηνπ άξζξνπ 7 παξάγξαθνο 3 θαη ηνπ παξαξηήκαηνο Η Β (ηδίσο πξνθεηκέλνπ λα πξνζηεζνχλ, ελδερνκέλσο, ηα νηθηαθά θσηηζηηθά, νη ιακπηήξεο ππξάθησζεο θαη ηα θσηνβνιηατθά πξντφληα, ήηνη νη ειηαθέο γελλήηξηεο ειεθηξηζκνχ), ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ (ηδίσο πξνθεηκέλνπ λα ιεθζνχλ ππφςε λέεο εμειίμεηο ηεο ηερληθήο επεμεξγαζίαο ΑΖΖΔ), θαη ησλ παξαξηεκάησλ ΗΗΗ θαη IV ζηελ επηζηεκνληθή θαη ηερληθή πξφνδν, ζεζπίδνληαη ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 14 παξάγξαθνο 2. Ξξηλ απφ θάζε ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ, ε Δπηηξνπή ζπκβνπιεχεηαη, κεηαμχ άιισλ, ηνπο παξαγσγνχο ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, ηνπο αλαθπθισηέο, ηνπο ππεχζπλνπο επεμεξγαζίαο θαη ηηο πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο θαη ηηο ελψζεηο εξγνδνηψλ θαη θαηαλαισηψλ. Άξζξν 14 Γηαδηθαζία επηηξνπήο 1. Ζ Δπηηξνπή επηθνπξείηαη απφ ηελ επηηξνπή ε νπνία έρεη ζπζηαζεί δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 18 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. 2. Νζάθηο γίλεηαη αλαθνξά ζηελ παξνχζα παξάγξαθν, εθαξκφδνληαη ηα άξζξα 5 θαη 7 ηεο απφθαζεο 1999/468/ΔΘ, ηεξνπκέλνπ ηνπ άξζξνπ 8 ηεο ελ ιφγσ απφθαζεο. Ζ πξνζεζκία πνπ πξνβιέπεηαη ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 6 ηεο απφθαζεο 1999/468/ΔΘ θαζνξίδεηαη ζε ηξεηο κήλεο. 3. Ζ επηηξνπή ζεζπίδεη ηνλ εζσηεξηθφ ηεο θαλνληζκφ. 165

166 Άξζξν 15 Θπξψζεηο Ρα θξάηε κέιε θαζνξίδνπλ ηηο θπξψζεηο πνπ επηβάιινληαη γηα ηηο παξαβάζεηο ησλ εζληθψλ δηαηάμεσλ πνπ ζεζπίδνληαη δπλάκεη ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Νη θπξψζεηο απηέο πξέπεη λα είλαη απνηειεζκαηηθέο, αλαινγηθέο θαη απνηξεπηηθέο. Άξζξν 16 Δπηζεψξεζε θαη επνπηεία Ρα θξάηε κέιε εμαζθαιίδνπλ φηη ε επηζεψξεζε θαη ε επνπηεία θαζηζηνχλ δπλαηή ηελ επαιήζεπζε ηεο νξζήο εθαξκνγήο ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 17 Κεηαθνξά ζην εζληθφ δίθαην 1. Ρα θξάηε κέιε ζέηνπλ ζε ηζρχ ηηο λνκνζεηηθέο, θαλνληζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο δηαηάμεηο πνπ είλαη αλαγθαίεο πξνθεηκέλνπ λα ζπκκνξθσζνχλ πξνο ηελ παξνχζα νδεγία έσο ηηο 13 Απγνχζηνπ Δλεκεξψλνπλ ακέζσο ηελ Δπηηξνπή ζρεηηθά. Νη δηαηάμεηο απηέο, φηαλ ζεζπίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε, αλαθέξνληαη ζηελ παξνχζα νδεγία ή ζπλνδεχνληαη απφ παξφκνηα αλαθνξά θαηά ηελ επίζεκε δεκνζίεπζή ηνπο. Νη ιεπηνκεξείο δηαηάμεηο ηεο αλαθνξάο απηήο θαζνξίδνληαη απφ ηα θξάηε κέιε. 2. Ρα θξάηε κέιε αλαθνηλψλνπλ ζηελ Δπηηξνπή ην θείκελν φισλ ησλ λνκνζεηηθψλ, θαλνληζηηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ δηαηάμεσλ πνπ ζεζπίδνπλ ζηνλ ηνκέα πνπ δηέπεηαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία. 3. Κε ηελ πξνυπφζεζε φηη επηηπγράλνληαη νη ζηφρνη πνπ ηίζεληαη ζηελ παξνχζα νδεγία, ηα θξάηε κέιε κπνξνχλ λα κεηαθέξνπλ ζην εζληθφ ηνπο δίθαην ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 6 παξάγξαθνο 6, ηνπ άξζξνπ 10 παξάγξαθνο 1 θαη ηνπ άξζξνπ 11, κέζσ ζπκθσληψλ κεηαμχ ησλ αξκφδησλ αξρψλ θαη ησλ νηθείσλ νηθνλνκηθψλ θιάδσλ. Νη ζπκθσλίεο απηέο πξέπεη λα πιεξνχλ ηηο αθφινπζεο πξνυπνζέζεηο: α) λα κπνξεί λα επηβιεζεί ε ηήξεζή ηνπο β) λα πξνζδηνξίδνπλ ζηφρνπο θαη ηηο αληίζηνηρεο πξνζεζκίεο γ) λα δεκνζηεχνληαη ζηελ νηθεία επίζεκε εθεκεξίδα ή ζε επίζεκν έγγξαθν εμίζνπ πξνζηηφ ζην θνηλφ θαη λα δηαβηβάδνληαη ζηελ Δπηηξνπή δ) ηα επηηπγραλφκελα απνηειέζκαηα λα παξαθνινπζνχληαη ηαθηηθά, λα αλαθέξνληαη ζηηο αξκφδηεο αξρέο θαη ζηελ Δπηηξνπή θαη λα θαζίζηαληαη δηαζέζηκα ζην θνηλφ ππφ ηνπο φξνπο πνπ νξίδνληαη ζηε ζπκθσλία ε) νη αξκφδηεο αξρέο λα εμαζθαιίδνπλ φηη εμεηάδεηαη ε επηηεινχκελε ζηα πιαίζηα ηεο ζπκθσλίαο πξφνδνο ζη) ζε πεξίπησζε κε ζπκκφξθσζεο κε ηε ζπκθσλία, ηα θξάηε κέιε πξέπεη λα εθαξκφδνπλ ηηο νηθείεο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο νδεγίαο κε λνκνζεηηθά, θαλνληζηηθά ή δηνηθεηηθά κέηξα. 4. α) Ζ Διιάδα θαη ε Ηξιαλδία, νη νπνίεο γεληθά ιφγσ: 166

167 - ηεο αλεπαξθνχο αλαθπθισηηθήο ηνπο ππνδνκήο, - ησλ γεσγξαθηθψλ ηνπο ζπλζεθψλ, φπσο πνιππιεζή κηθξά λεζηά θαη αγξνηηθέο θαη νξεηλέο πεξηνρέο, - ηεο ρακειήο ηνπο ππθλφηεηαο πιεζπζκνχ, θαη - ηνπ ρακεινχ επηπέδνπ θαηαλάισζεο ΖΖΔ, δελ είλαη ζε ζέζε λα επηηχρνπλ είηε ην ζηφρν ζπιινγήο πνπ αλαθέξεηαη ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 5 πξψην εδάθην είηε ηνπο ζηφρνπο αμηνπνίεζεο πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 7 παξάγξαθνο 2, θαη νη νπνίεο, ζχκθσλα κε ην άξζξν 5 παξάγξαθνο 2 ηξίην εδάθην ηεο νδεγίαο 1999/31/ΔΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 26εο Απξηιίνπ 1999, πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνβιήησλ(20), κπνξνχλ λα αηηνχληαη ηελ παξάηαζε ηεο πξνζεζκίαο πνπ κλεκνλεχεηαη ζην αλσηέξσ άξζξν, κπνξνχλ λα παξαηείλνπλ θαηά 24 ην πνιχ κήλεο ηηο πξνζεζκίεο πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 5 παξάγξαθνο 5 θαη ζην άξζξν 7 παξάγξαθνο 2 ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Ρα ελ ιφγσ θξάηε κέιε ελεκεξψλνπλ ηελ Δπηηξνπή γηα ηηο απνθάζεηο ηνπο, ην αξγφηεξν θαηά ηε ρξνληθή ζηηγκή ηεο κεηαθνξάο ηεο παξνχζαο νδεγίαο ζην εζσηεξηθφ ηνπο δίθαην. β) Ζ Δπηηξνπή ελεκεξψλεη ηα άιια θξάηε κέιε θαη ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην ζρεηηθά κε ηηο απνθάζεηο απηέο. 5. Δληφο πέληε εηψλ απφ ηελ έλαξμε ηζρχνο ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ε Δπηηξνπή ππνβάιιεη έθζεζε ζην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην, ε νπνία βαζίδεηαη ζηελ εκπεηξία πνπ απνθηήζεθε απφ ηελ εθαξκνγή ηεο παξνχζαο νδεγίαο, ηδίσο φζνλ αθνξά ηα ρσξηζηά ζπζηήκαηα ζπιινγήο, επεμεξγαζίαο, αμηνπνίεζεο θαη ρξεκαηνδφηεζεο. Ξεξαηηέξσ, ε έθζεζε πξέπεη λα βαζίδεηαη ζηηο ηερλνινγηθέο εμειίμεηο, ηελ θηεζείζα πείξα, ηηο πεξηβαιινληηθέο απαηηήζεηο θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο. Ζ έθζεζε ζπλνδεχεηαη, εθφζνλ ρξεηάδεηαη, απφ πξνηάζεηο αλαζεψξεζεο ησλ νηθείσλ δηαηάμεσλ ηεο παξνχζαο νδεγίαο. Άξζξν 18 Έλαξμε ηζρχνο Ζ παξνχζα νδεγία αξρίδεη λα ηζρχεη ηελ εκέξα ηεο δεκνζίεπζήο ηεο ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Άξζξν 19 Απνδέθηεο Ζ παξνχζα νδεγία απεπζχλεηαη ζηα θξάηε κέιε. Βξπμέιιεο, 27 Ηαλνπαξίνπ Γηα ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην Ν Ξξφεδξνο P. Cox Γηα ην Ππκβνχιην 167

168 Ν Ξξφεδξνο Γ. Γξπο (1) ΔΔ C 365 Δ ηεο , ζ. 184 θαη EE C 240 Δ ηεο , ζ (2) ΔΔ C 116 ηεο , ζ. 38. (3) ΔΔ C 148 ηεο , ζ. 1. (4) Γλψκε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 15εο Καΐνπ 2001 (ΔΔ C 34 Δ ηεο , ζ. 115), θνηλή ζέζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 4εο Γεθεκβξίνπ 2001 (ΔΔ C 110 Δ ηεο , ζ. 1) θαη απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 10εο Απξηιίνπ 2002 (δελ έρεη αθφκα δεκνζηεπζεί ζηελ Δπίζεκε Δθεκεξίδα). Απφθαζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ ηεο 18εο Γεθεκβξίνπ 2002 θαη απφθαζε ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο 16εο Γεθεκβξίνπ (5) ΔΔ C 138 ηεο , ζ. 5. (6) ΔΔ C 76 ηεο , ζ. 1. (7) ΔΔ C 362 ηεο , ζ (8) ΔΔ L 194 ηεο , ζ. 47 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ απφθαζε 96/350/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 135 ηεο , ζ. 32). (9) ΔΔ L 78 ηεο , ζ. 38 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ νδεγία 98/101/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 1 ηεο , ζ. 1). (10) ΔΔ L 118 ηεο , ζ. 41. (11) ΔΔ L 184 ηεο , ζ. 23. (12) ΔΔ L 144 ηεο , ζ. 19. (13) ΔΔ L 196 ηεο , ζ. 1 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηελ νδεγία 2001/59/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 225 ηεο , ζ. 1). (14) ΔΔ L 200 ηεο , ζ. 1 νδεγία φπσο ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ νδεγία 2001/60/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 226 ηεο , ζ. 5). (15) ΔΔ L 30 ηεο , ζ. 1 θαλνληζκφο φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 2557/2001 ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 349 ηεο , ζ. 1). (16) ΔΔ L 166 ηεο , ζ. 6 θαλνληζκφο φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 2243/2001 ηεο Δπηηξνπήο (ΔΔ L 303 ηεο , ζ. 11). (17) ΔΔ L 185 ηεο , ζ. 1 θαλνληζκφο φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 2243/2001. (18) ΔΔ L 114 ηεο , ζ. 1. (19) ΔΔ L 377 ηεο , ζ. 48. (20) ΔΔ L 182 ηεο , ζ

169 ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ I A Θαηεγνξίεο ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ πνπ θαιχπηνληαη απφ ηελ παξνχζα νδεγία 1. Κεγάιεο νηθηαθέο ζπζθεπέο 2. Κηθξέο νηθηαθέο ζπζθεπέο 3. Δμνπιηζκφο πιεξνθνξηθήο θαη ηειεπηθνηλσληψλ 4. Θαηαλαισηηθά είδε 5. Φσηηζηηθά είδε 6. Ζιεθηξηθά θαη ειεθηξνληθά εξγαιεία (εμαηξνπκέλσλ ησλ κεγάιεο θιίκαθαο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εξγαιείσλ) 7. Ξαηρλίδηα, εμνπιηζκφο ςπραγσγίαο θαη αζιεηηζκνχ 8. Ηαηξνηερλνινγηθέο ζπζθεπέο (εμαηξνπκέλσλ φισλ ησλ εκθπηεχζηκσλ θαη κνιπζκέλσλ πξντφλησλ) 9. Όξγαλα παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ 10. Ππζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ I B Θαηάινγνο πξντφλησλ πνπ πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο νδεγίαο θαη ππάγνληαη ζηηο θαηεγνξίεο ηνπ παξαξηήκαηνο Η Α 1. Κεγάιεο νηθηαθέο ζπζθεπέο Κεγάιεο ζπζθεπέο ςχμεο Τπγεία Θαηαςχθηεο Άιιεο κεγάιεο ζπζθεπέο ρξεζηκνπνηνχκελεο γηα ςχμε, δηαηήξεζε θαη απνζήθεπζε ηξνθίκσλ Ξιπληήξηα ξνχρσλ Πηεγλσηήξηα ξνχρσλ Ξιπληήξηα πηάησλ Ππζθεπέο καγεηξηθήο Ζιεθηξηθέο θνπδίλεο Ζιεθηξηθά κάηηα 169

170 Φνχξλνη κηθξνθπκάησλ Άιιεο κεγάιεο ζπζθεπέο ρξεζηκνπνηνχκελεο γηα καγείξεκα θαη άιιεο επεμεξγαζίεο ηξνθίκσλ Ζιεθηξηθέο ζεξκάζηξεο Ζιεθηξηθά ζεξκαληηθά ζψκαηα (ειεθηξηθά θαινξηθέξ) Άιιεο κεγάιεο ζπζθεπέο ρξεζηκνπνηνχκελεο γηα ζέξκαλζε ρψξσλ, θξεβαηηψλ, θαζηζκάησλ Ζιεθηξηθνί αλεκηζηήξεο Ππζθεπέο θιηκαηηζκνχ Άιια είδε εμνπιηζκνχ αεξηζκνχ, απαγσγήο αεξίσλ θαη θιηκαηηζκνχ 2. Κηθξέο νηθηαθέο ζπζθεπέο Ζιεθηξηθέο ζθνχπεο Πθνχπεο ραιηψλ Άιιεο ζπζθεπέο θαζαξηφηεηαο Ππζθεπέο ρξεζηκνπνηνχκελεο γηα ξάςηκν, πιέμηκν, χθαλζε θαη άιιεο θισζηνυθαληνπξγηθέο εξγαζίεο Ζιεθηξηθά ζίδεξα θαη άιιεο ζπζθεπέο γηα ην ζηδέξσκα, ην καγγάληζκα θαη ελ γέλεη ηε θξνληίδα ησλ ξνχρσλ Φξπγαληέξεο Ππζθεπέο ηεγαλίζκαηνο (θξηηέδεο) Κχινη, θαθεηηέξεο θαη ζπζθεπέο αλνίγκαηνο ή ζθξαγίζκαηνο πεξηεθηψλ ή ζπζθεπαζηψλ Ζιεθηξηθά καραίξηα Ππζθεπέο θνπήο θαη ζηεγλψκαηνο καιιηψλ, βνπξηζίζκαηνο δνληηψλ, μπξίζκαηνο, καζάδ θαη άιιεο ζπζθεπέο πεξηπνίεζεο ηνπ ζψκαηνο Ονιφγηα θαη εμνπιηζκφο κέηξεζεο, αλαγξαθήο ή θαηαγξαθήο ρξφλνπ Επγαξηέο 3. Δμνπιηζκφο πιεξνθνξηθήο θαη ηειεπηθνηλσληψλ Ππγθεληξσηηθή επεμεξγαζία δεδνκέλσλ: Κεγάινη ππνινγηζηέο (mainframes) Κεζαίνη ππνινγηζηέο (mini computers) 170

171 Κνλάδεο εθηχπσζεο Ππζηήκαηα πξνζσπηθψλ ππνινγηζηψλ: Ξξνζσπηθνί ππνινγηζηέο [ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θεληξηθψλ κνλάδσλ επεμεξγαζίαο (CPU), ησλ πνληηθηψλ, ησλ νζνλψλ θαη ησλ πιεθηξνινγίσλ] Φνξεηνί ππνινγηζηέο (lap-top) (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ CPU, ησλ πνληηθηψλ, ησλ νζνλψλ θαη ησλ πιεθηξνινγίσλ) πνινγηζηέο ηζέπεο (notebook) πνινγηζηέο ρεηξφο (notepad) Δθηππσηέο Φσηναληηγξαθηθά κεραλήκαηα Ζιεθηξηθέο θαη ειεθηξνληθέο γξαθνκεραλέο Αξηζκνκεραλέο ηζέπεο θαη επηηξαπέδηεο θαη άιια πξντφληα θαη είδε εμνπιηζκνχ γηα ηε ζπιινγή, απνζήθεπζε, επεμεξγαζία, παξνπζίαζε ή δηαβίβαζε πιεξνθνξηψλ κε ειεθηξνληθά κέζα Ρεξκαηηθά θαη ζπζηήκαηα ρξεζηψλ Ππζθεπέο ηειενκνηνηππίαο (θαμ) Ρειέηππα Ρειέθσλα Tειεθσληθέο ζπζθεπέο επί πιεξσκή Αζχξκαηα ηειέθσλα Θηλεηά ηειέθσλα Ππζηήκαηα ηειεθσλεηψλ θαη άιια πξντφληα θαη είδε εμνπιηζκνχ γηα ηε κεηάδνζε ήρνπ, εηθφλσλ ή άιισλ πιεξνθνξηψλ κε ηειεπηθνηλσληαθά κέζα 4. Θαηαλαισηηθά είδε Οαδηφθσλα Ρειενξάζεηο Θάκεξεο καγλεηνζθφπεζεο (βηληενθάκεξεο) Καγλεηνζθφπηα (ζπζθεπέο αλαπαξαγσγήο εηθφλαο) 171

172 Ππζθεπέο ερνγξάθεζεο πςειήο πηζηφηεηαο Δληζρπηέο ήρνπ Κνπζηθά φξγαλα θαη άιια πξντφληα θαη είδε εμνπιηζκνχ γηα ηελ εγγξαθή ή αλαπαξαγσγή ήρνπ ή εηθφλσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζεκάησλ ή άιισλ ηερλνινγηψλ δηαλνκήο ήρνπ θαη εηθφλαο κε άιια πιελ ησλ ηειεπηθνηλσληαθψλ κέζα 5. Φσηηζηηθά είδε Φσηηζηηθά γηα ιακπηήξεο θζνξηζκνχ πιελ ησλ νηθηαθψλ θσηηζηηθψλ ζσκάησλ Δπζείο ιακπηήξεο θζνξηζκνχ Ιακπηήξεο θζνξηζκνχ κηθξψλ δηαζηάζεσλ Ιακπηήξεο εθθελψζεσο πςειήο έληαζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ιακπηήξσλ λαηξίνπ πςειήο πίεζεο θαη ησλ ιακπηήξσλ αινγνλνχρσλ κεηάιισλ Ιακπηήξεο λαηξίνπ ρακειήο πίεζεο Άιινο θσηηζηηθφο εμνπιηζκφο θαη εμνπιηζκφο πξνβνιήο ή ειέγρνπ ηνπ θσηφο πιελ ησλ ιακπηήξσλ ππξάθησζεο 6. Ζιεθηξηθά θαη ειεθηξνληθά εξγαιεία (εμαηξνπκέλσλ ησλ κεγάιεο θιίκαθαο ζηαζεξψλ βηνκεραληθψλ εξγαιείσλ) Ρξππάληα Ξξηφληα Οαπηνκεραλέο Δμνπιηζκφο γηα ηελ ηφξλεπζε, ηε ιείαλζε, ηελ επίζηξσζε, ην ηξφρηζκα, ην πξηφληζκα, ην θφςηκν, ηνλ ηεκαρηζκφ, ηε δηάηκεζε, ηε δηάηξεζε, ηε δηάλνημε νπψλ, ηε κνξθνπνίεζε, ηελ θχξησζε θαη άιιεο παξφκνηεο επεμεξγαζίεο μχινπ, κεηάιινπ θαη άιισλ πιηθψλ Δξγαιεία γηα ηε ζηεξέσζε κε βίδεο, θαξθηά ή θνηλσκάηηα θαη ηελ αθαίξεζή ηνπο θαη γηα παξφκνηεο ρξήζεηο Δξγαιεία γηα ζπγθνιιήζεηο ελ γέλεη θαη παξφκνηεο ρξήζεηο Δμνπιηζκφο ςεθαζκνχ, επάιεηςεο, δηαζπνξάο ή άιιεο επεμεξγαζίαο πγξψλ ή αέξησλ νπζηψλ κε άιια κέζα Δξγαιεία θνπήο ρφξηνπ ή άιισλ εξγαζηψλ θεπνπξηθήο 7. Ξαηρλίδηα θαη εμνπιηζκφο ςπραγσγίαο θαη αζιεηηζκνχ Ζιεθηξηθά ηξαίλα ή απηνθηλεηνδξφκηα Φνξεηέο θνλζφιεο βίληεν παηρληδηψλ 172

173 Βηληενπαηρλίδηα πνινγηζηέο γηα πνδειαζία, θαηαδχζεηο, ηξέμηκν, θσπειαζία θ.ιπ. Αζιεηηθφο εμνπιηζκφο κε ειεθηξηθά ή ειεθηξνληθά θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία Θεξκαηνδέθηεο ηπρεξψλ παηρληδηψλ 8. Ηαηξνηερλνινγηθά πξντφληα (εμαηξνπκέλσλ ησλ εκθπηεχζηκσλ θαη κνιπζκέλσλ) Αθηηλνζεξαπεπηηθφο εμνπιηζκφο Θαξδηνινγηθφο εμνπιηζκφο Ππζθεπέο αηκνθάζαξζεο Ππζθεπέο πλεπκνληθήο νμπγφλσζεο Δμνπιηζκφο ππξεληθήο ηαηξηθήο Ηαηξηθφο εμνπιηζκφο γηα in-vitro δηάγλσζε Ππζθεπέο αλάιπζεο Θαηαςχθηεο Ρεζη γνληκνπνίεζεο Άιιεο ζπζθεπέο γηα ηελ αλίρλεπζε, ηελ πξφιεςε, ηελ παξαθνινχζεζε, ηελ αληηκεηψπηζε ή ηελ αλαθνχθηζε αζζελεηψλ, ζσκαηηθψλ βιαβψλ θαη αλαπεξηψλ 9. Όξγαλα παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ Αληρλεπηέο θαπλνχ Ππζθεπέο ζεξκνξχζκηζεο Θεξκνζηάηεο Ππζθεπέο κέηξεζεο, δχγηζεο ή πξνζαξκνγήο γηα νηθηαθή ε εξγαζηεξηαθή ρξήζε Άιια φξγαλα παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ ρξεζηκνπνηνχκελα ζε βηνκεραληθέο εγθαηαζηάζεηο (π.ρ. ζε ηακπιψ ειέγρνπ) 10. Ππζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο Ππζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο ζεξκψλ πνηψλ Ππζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο ζεξκψλ ή ςπρξψλ θηαιψλ ή κεηαιιηθψλ δνρείσλ Ππζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο ζηεξεψλ πξντφλησλ Ππζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο ρξεκάησλ 173

174 Θάζε είδνπο ζπζθεπέο απηφκαηεο δηαλνκήο νπνηνπδήπνηε πξντφληνο ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ ΗI Δπηιεθηηθή επεμεξγαζία πιηθψλ θαη θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ησλ απνβιήησλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ ζχκθσλα κε ην άξζξν 6 παξάγξαθνο 1 1. Ρνπιάρηζηνλ νη αθφινπζεο νπζίεο, παξαζθεπάζκαηα θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πξέπεη λα αθαηξνχληαη απφ ηα ΑΖΔΔ πνπ ζπιιέγνληαη ρσξηζηά. - Ξπθλσηέο πνπ πεξηέρνπλ πνιπρισξησκέλα δηθαηλχιηα (PCB) ζχκθσλα κε ηελ νδεγία 96/59/ΔΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 16εο Πεπηεκβξίνπ 1996, γηα ηε δηάζεζε ησλ πνιπρισξνδηθαηλπιίσλ θαη ησλ πνιπρισξνηξηθαηλπιίσλ (PCB/PCT)(1) - Θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ πεξηέρνπλ πδξάξγπξν, φπσο δηαθφπηεο θαη νπηζζνθσηηζηηθέο ιπρλίεο - Κπαηαξίεο - Ξιαθέηεο ηππσκέλσλ θπθισκάησλ απφ θηλεηά ηειέθσλα ελ γέλεη θαη απφ άιιεο ζπζθεπέο, αλ ε επηθάλεηα ηεο πιαθέηαο ππεξβαίλεη ηα 10 ηεηξαγσληθά εθαηνζηά - Γνρεία πγξψλ ή θνιισδψλ κειαληψλ θαζψο θαη έγρξσκσλ - Ξιαζηηθά πιηθά πνπ πεξηέρνπλ βξσκηνχρνπο θινγνεπηβξαδπληέο - Ακηαληνχρα απφβιεηα θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία πνπ πεξηέρνπλ ακίαλην - Θαζνδηθέο ιπρλίεο - Σισξνθζνξάλζξαθεο (CFC), πδξνρισξνθζνξάλζξαθεο (HCFC) ή πδξνθζνξάλζξαθεο (HFC), πδξνγνλάλζξαθεο (HC) - Ιακπηήξεο εθθέλσζεο αεξίσλ - Νζφλεο πγξψλ θξπζηάιισλ (καδί κε ην πεξίβιεκά ηνπο, νζάθηο ελδείθλπηαη), ε επηθάλεηα ησλ νπνίσλ ππεξβαίλεη ηα 100 ηεηξαγσληθά εθαηνζηά, θαζψο θαη νζφλεο θσηηδφκελεο απφ ην πίζσ κέξνο ηνπο κε ιακπηήξεο εθθέλσζεο αεξίσλ - Δμσηεξηθά ειεθηξηθά θαιψδηα - Θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία κε ππξίκαρεο θεξακηθέο ίλεο, φπσο πεξηγξάθνληαη ζηελ νδεγία 97/69/ΔΘ ηεο Δπηηξνπήο, ηεο 5εο Γεθεκβξίνπ 1997, γηα ηελ πξνζαξκνγή ζηελ ηερληθή πξφνδν ηεο νδεγίαο 67/548/ΔΝΘ ηνπ Ππκβνπιίνπ πνπ αθνξά ηελ ηαμηλφκεζε, ζπζθεπαζία θαη επηζήκαλζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ(2) - Θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία κε ξαδηελεξγέο νπζίεο, εμαηξνπκέλσλ ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ θείληαη θάησ ησλ θαησθιίσλ εμαίξεζεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 3 θαη ζην παξάξηεκα Η ηεο νδεγίαο 96/29/Δπξαηφκ ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 31εο Κανπ 1996, γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ βαζηθψλ θαλφλσλ αζθάιεηαο γηα ηελ πξνζηαζία ηεο πγείαο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηνπ πιεζπζκνχ απφ ηνπο θηλδχλνπο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηνλίδνπζεο αθηηλνβνιίεο(3) - Νη ειεθηξνιπηηθνί ππθλσηέο πνπ πεξηέρνπλ επηθίλδπλεο νπζίεο (χςνο > 25 mm, δηάκεηξνο > 25 mm ή αλάινγνο φγθνο). Νη σο άλσ νπζίεο, παξαζθεπάζκαηα θαη θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία δηαηίζεληαη ή αλαθηψληαη 174

175 ζχκθσλα κε ην άξζξν 4 ηεο νδεγίαο 75/442/ΔΝΘ. 2. Ρα παξαθάησ θαηαζθεπαζηηθά ζηνηρεία ησλ ΑΖΖΔ ηα νπνία ζπιιέγνληαη ρσξηζηά πξέπεη λα ππνβάιινληαη ζηελ αθφινπζε επεμεξγαζία: - Θαζνδηθέο ιπρλίεο: αθαηξείηαη ην θζνξίδνλ επίρξηζκα - Δμνπιηζκφο πνπ πεξηέρεη αέξηα ηα νπνία θαηαζηξέθνπλ ην ζηξψκα ηνπ φδνληνο ή παξνπζηάδνπλ δπλακηθφ αχμεζεο ηεο ζέξκαλζεο ηνπ πιαλήηε (GWP) άλσ ηνπ 15, φπσο ηα αέξηα πνπ πεξηέρνληαη ζην κνλσηηθφ αθξφ θαη ηα ςπθηηθά θπθιψκαηα. Ρα αέξηα πξέπεη λα αθαηξνχληαη θαηαιιήισο θαη λα ππνβάιινληαη ζε θαηάιιειε επεμεξγαζία. Ρα αέξηα πνπ θαηαζηξέθνπλ ην ζηξψκα ηνπ φδνληνο πξέπεη λα ππνβάιινληαη ζε επεμεξγαζία ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 2037/2000 ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Ππκβνπιίνπ, ηεο 29εο Ηνπλίνπ 2000, γηα ηηο νπζίεο πνπ θαηαζηξέθνπλ ηε ζηηβάδα ηνπ φδνληνο(4) - Ιακπηήξεο εθθέλσζεο αεξίσλ: αθαηξείηαη ν πδξάξγπξνο 3. Ιακβαλνκέλσλ ππφςε ησλ πεξηβαιινληηθψλ κειεκάησλ θαη ηεο ζθνπηκφηεηαο ηεο επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη ηεο αλαθχθισζεο, νη παξάγξαθνη 1 θαη 2 εθαξκφδνληαη θαηά ηξφπνλ ψζηε λα κελ παξεκπνδίδεηαη ε πεξηβαιινληηθψο νξζή επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλαθχθισζε θαηαζθεπαζηηθψλ ζηνηρείσλ ή νιφθιεξσλ ζπζθεπψλ. 4. Πηα πιαίζηα ηεο δηαδηθαζίαο ηνπ άξζξνπ 14 παξάγξαθνο 2, ε Δπηηξνπή αμηνινγεί θαηά πξνηεξαηφηεηα ην θαηά πφζνλ πξέπεη λα ηξνπνπνηεζνχλ νη θαηαρσξίζεηο πνπ αθνξνχλ: - ηηο πιαθέηεο ηππσκέλσλ θπθισκάησλ γηα θηλεηά ηειέθσλα, θαη - ηηο νζφλεο κε πγξνχο θξπζηάιινπο. (1) ΔΔ L 243 ηεο , ζ. 31. (2) ΔΔ L 343 ηεο , ζ. 19. (3) ΔΔ L 159 ηεο , ζ. 1. (4) ΔΔ L 244 ηεο , ζ. 1 θαλνληζκφο φπσο ηξνπνπνηήζεθε ηειεπηαία απφ ηνλ θαλνληζκφ (ΔΘ) αξηζ. 2039/2000 (ΔΔ L 244 ηεο , ζ. 26). ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ III Ρερληθέο απαηηήζεηο ζχκθσλα κε ην άξζξν 6 παξάγξαθνο 3 1. Ρφπνη απνζήθεπζεο (κεηαμχ άιισλ, πξνζσξηλήο) ησλ ΑΖΖΔ πξηλ απφ ηελ επεμεξγαζία ηνπο (κε ηελ επηθχιαμε ησλ απαηηήζεσλ ηεο νδεγίαο 1999/31/ΔΘ). - Αδηάβξνρεο επηθάλεηεο φπνπ δεη, κε πξφβιεςε εγθαηαζηάζεσλ ζπιινγήο ππεξρεηιηδφλησλ, θαζψο θαη, νζάθηο ελδείθλπηαη, δηαρσξηζηψλ, εγθαηαζηάζεσλ θαζαξηζκνχ θαη ζπζηεκάησλ απνιηπάλζεσο - Θάιπςε γηα ηελ πξνζηαζία απφ ηα θαηξηθά θαηλφκελα, φπνπ δεη 2. Ρφπνη επεμεξγαζίαο ησλ ΑΖΖΔ. - Επγνί γηα ηε κέηξεζε ηνπ βάξνπο ησλ απνβιήησλ πνπ ππνβάιινληαη ζε επεμεξγαζία - Αδηάβξνρεο επηθάλεηεο θαη θάιπςε γηα ηελ πξνζηαζία απφ ηα θαηξηθά θαηλφκελα, φπνπ δεη, κε πξφβιεςε εγθαηαζηάζεσλ ζπιινγήο ππεξρεηιηδφλησλ, θαζψο θαη, νζάθηο ελδείθλπηαη, δηαρσξηζηψλ, 175

176 εγθαηαζηάζεσλ θαζαξηζκνχ θαη ζπζηεκάησλ απνιηπάλζεσο - Θαηάιιειε απνζήθεπζε ησλ απνζπλαξκνινγεκέλσλ αληαιιαθηηθψλ - Θαηάιιεια δνρεία γηα ηελ απνζήθεπζε κπαηαξηψλ, ππθλσηψλ πνπ πεξηέρνπλ PCB/PCT θαη άιισλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, φπσο ηα ξαδηελεξγά απφβιεηα - Δμνπιηζκφο γηα ηελ επεμεξγαζία ηνπ λεξνχ ζχκθσλα κε ηνπο θαλνληζκνχο γηα ηελ πγεία θαη ην πεξηβάιινλ ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ IV Πχκβνιν ζήκαλζεο ηνπ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ Ρν ζχκβνιν πνπ αλαθέξεηαη ζηε ρσξηζηή ζπιινγή ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ απνηειείηαη απφ δηαγξακκέλν ηξνρνθφξν θάδν απνξξηκκάησλ, σο αλαπαξηζηάηαη θαησηέξσ. Ρν ζχκβνιν πξέπεη λα ηππψλεηαη θαηά ηξφπν ψζηε λα είλαη επθξηλέο, επαλάγλσζην θαη αλεμίηειν. >PIC FILE= "L_ EL TIF"> Θνηλή δήισζε ηνπ Δπξσπατθνχ Θνηλνβνπιίνπ, ηνπ Ππκβνπιίνπ θαη ηεο Δπηηξνπήο φζνλ αθνξά ην Άξζξν 9 Σξεκαηνδφηεζε σο πξνο ηα AHHE κε νηθηαθήο πξνέιεπζεο "Ιακβάλνληαο ππφςε φηη εθθξάζζεθαλ αλεζπρίεο φζνλ αθνξά ηηο πηζαλέο ρξεκαηννηθνλνκηθέο επηπηψζεηο γηα ηνπο παξαγσγνχο απφ ηελ παξνχζα δηαηχπσζε ηνπ άξζξνπ 9, ην Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην, ην Ππκβνχιην θαη ε Δπηηξνπή δειψλνπλ ηελ θνηλή πξφζεζή ηνπο λα εμεηάζνπλ ηα δεηήκαηα απηά ην ζπληνκφηεξν δπλαηφ. Πε πεξίπησζε πνπ νη ελ ιφγσ αλεζπρίεο απνδεηρζνχλ βάζηκεο, ε Δπηηξνπή επηβεβαηψλεη ηελ πξφζεζή ηεο λα ππνβάιεη πξφηαζε γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ άξζξνπ 9 ηεο νδεγίαο. Ρν Δπξσπατθφ Θνηλνβνχιην θαη ην Ππκβνχιην δεζκεχνληαη λα επηιεθζνχλ ηαρέσο ηεο πξφηαζεο απηήο ζχκθσλα κε ηηο εζσηεξηθέο ηνπο δηαδηθαζίεο." 176

177 177

178 178

179 179

180 180

181 181

182 182

183 183

184 184

185 185

186 186

187 187

188 188

189 189

190 190

191 191

192 192