ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ... 4 ΠΔΡΗΛΖΦΖ... 6 ABSTRACT... 7 ΔΗΑΓΧΓΖ... 8

Transcript

1 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ: ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ... 4 ΠΔΡΗΛΖΦΖ... 6 ABSTRACT... 7 ΔΗΑΓΧΓΖ... 8 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ - ΔΝΝΟΗΔ ΘΔΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΟΡΗΜΟΗ ΘΔΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ Κνηλνηηθό ζεζκηθό πιαίζην Αξρέο Πεξηβαιινληηθήο Πνιηηηθήο Ζ εμέιημε ηνπ ειιεληθνύ ζεζκηθνύ πιαηζίνπ ΘΔΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΦΟΡΔΧΝ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΑΑ ύλδεζκνη ΟΣΑ Αλώλπκεο εηαηξείεο Ο.Σ.Α ΦνΓΑ & ΓΗΣ Πόξνη ησλ ΦνΓΑ Υξεκαηνδόηεζε ΦνΓΑ απν ΔΔ...36 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΤΦΗΣΑΜΔΝΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ΚΑΗ ΣΖΝ ΔΤΡΧΠΑΨΚΖ EΝΧΖ Ζ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ Παξαγσγή ζηεξεώλ απνβιήησλ ΤΣΑΖ ΑΣΗΚΧΝ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΔΦΑΡΜΟΕΟΜΔΝΔ ΠΡΑΚΣΗΚΔ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ Έξγα ππνδνκήο γηα ηε δηαρείξηζε αζηηθώλ ζηεξεώλ απνβιήησλ Αλαθύθισζε θαη δηαρείξηζε εηδηθώλ ξεπκάησλ απνβιήησλ

2 2.3.3 Αλεμέιεγθηε δηάζεζε απνξξηκκάησλ ΔΜΠΔΗΡΗΔ ΑΠΟ ΣΑ ΔΡΓΑ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΔΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ Εεηήκαηα ζρεδηαζκνύ Εεηήκαηα ζρεηηθά κε ηνπο ΥΤΣΑ Εεηήκαηα ζρεηηθά κε ηηο κνλάδεο επεμεξγαζίαο Σν θόζηνο ηεο ηαθήο Εεηήκαηα ζρεηηθά κε ηελ αλαθύθισζε ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΑΑ ΣΖΝ Δ.Δ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΣΗΜΟΛΟΓΗΑΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΦΟΓΑ ΑΝΑΛΤΖ ΚΑΗ ΔΞΔΣΑΖ ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΧΝ ΤΣΖΜΑΣΧΝ ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ ΚΑΗ ΥΡΔΧΖ Τθηζηάκελν ζύζηεκα ηειώλ Ζ έλλνηα ηεο αληαπνδνηηθόηεηαο Καζνξηζκόο ηνπ ζπληειεζηή Γαπάλεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηνλ θαζνξηζκό ηνπ ζπληειεζηή ηνπ ηέινπο Κιηκάθσζε ηνπ ζπληειεζηή Τπόρξενο θαηαβνιήο Βεβαίσζε θαη είζπξαμε ηέινπο Απαιιαγέο Πξνβιήκαηα-εξσηήκαηα ζε ζρέζε κε ην πθηζηάκελν ζύζηεκα ΓΗΔΘΝΧ ΔΦΑΡΜΟΗΜΑ ΤΣΖΜΑΣΑ ΣΗΜΟΛΟΓΗΑΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΤΣΖΜΑΣΑ ΥΡΔΧΖ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΧΝ ΤΣΖΜΑΣΧΝ ΥΡΔΧΖ CASE STUDIES ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ...92 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΦΟΡΔΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΑΑ ΣΖΝ ΑΣΣΗΚΖ

3 4.1 ΤΦΗΣΑΜΔΝΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΑΑ ΣΖΝ ΑΣΣΗΚΖ ΦνΓΑ Γηαρεηξηζηηθέο Δλόηεηεο Αηηηθήο Πνζνηηθά Υαξαθηεξηζηηθά Απνβιήησλ Πνηνηηθά Υαξαθηεξηζηηθά Απνβιήησλ Τπνδνκέο Γ..Α ΥΑΓΑ Αηηηθήο ΔΝΗΑΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΓΖΜΧΝ ΚΑΗ ΚΟΗΝΟΣΖΣΧΝ Ν. ΑΣΣΗΚΖ Γεληθέο πιεξνθνξίεο: Σα έξγα θαη νη εγθαηαζηάζεηο ηνπ ΔΓΚΝΑ Πξνγξακκαηηζκόο λέσλ έξγσλ Οξγαληζκόο εζσηεξηθήο ππεξεζίαο ΔΓΚΝΑ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Η: ΝΟΜΟΘΔΗΑ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΗΗ: ΦΟΡΔΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΡΡΗΜΜΑΣΧΝ-ΤΠΔΥΧΓΔ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΗΗI: ΔΡΓΑ ΠΟΤ ΤΛΟΠΟΗΖΘΖΚΑΝ ΚΑΗ ΔΗΓΗΚΟΗ ΟΡΟΗ(ΠΡΟΩΠΟΘΔΔΗ) ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΜΑΛΖ ΡΟΖ ΣΖ ΚΟΗΝΟΣΗΚΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΠΡΟ ΑΤΣΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΗV: ΓΗΑΡΘΡΧΖ ΤΠΖΡΔΗΧΝ ΔΓΚΝΑ ΠΗΝΑΚΑ ΔΗΚΟΝΧΝ ΠΗΝΑΚΑ ΠΗΝΑΚΧΝ ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ

4 ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ ΑΖΖΔ: Απφβιεηα Δηδψλ Ζιεθηξηθνχ θαη Ζιεθηξνληθνχ Δμνπιηζκνχ ΑΑ: Αζηηθά ηεξεά Απφβιεηα ΒΑΑ: Βηναπνδνκήζηκα Αζηηθά Απφβιεηα ΓΔΓΑΠ: Γξαθείν Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη Άιισλ Πξντφλησλ Γ.Δ: Γηαρεηξηζηηθή Δλφηεηα ΓΗΑΓΤΜΑ: Γηαρείξηζε Απνξξηκκάησλ Γπηηθήο Μαθεδνλίαο ΓΚΚ: Γεκνηηθφο θαη Κνηλνηηθφο Κψδηθαο Γ.: Γεκνηηθφ πκβνχιην ΓΑ: Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ ΓζΠ: Γηαινγή ζηελ Πεγή Δ.Α: Δπηθίλδπλα Απφβιεηα Δ.Δ.Α.Α.: Διιεληθή Δηαηξεία Αλάθηεζεο Αλαθχθισζεο Δ.Δ.Λ: Δγθαηάζηαζε Δπεμεξγαζίαο Λπκάησλ ΔΕΔ: Δπξσπατθή Εψλε Διεχζεξσλ πλαιιαγψλ ΔΚΑ: Δπξσπατθφο Καηάινγνο Απνβιήησλ ΔΜΑΚ: Δξγνζηάζην Μεραληθήο Αλαθχθισζεο ΔΟΓΑΠ: Δζληθφο Οξγαληζκφο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη Άιισλ Πξντφλησλ ΔΟΠ: Δπξσπατθφο Οξγαληζκφο Πεξηβάιινληνο ΔΠΔΓ: Δπηηξνπή Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ΔΠΔΜ: Δηαηξεία Πεξηβαιινληηθψλ Μειεηψλ ΔΠΠΔΡ: Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ» ΔΠΣΑ: Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ΔΓΑ: Δζληθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ ΔΓΚΝΑ: Δληαίνο χλδεζκνο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Ννκνχ Αηηηθήο ΔΠΑ: Δζληθφ ρέδην Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο Κ.Β.: θαηά βάξνο Κ-Μ: Κξάηε Μέιε Κ.: Κνηλνηηθφ πκβνχιην ΚΓΑΤ: Κέληξν Γηαινγήο Αδξαλψλ Τιηθψλ Κ.Δ.Γ.Κ.Δ: Κεληξηθή Έλσζε Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Διιάδνο ΚΔΛ: Κέληξν Δπεμεξγαζίαο Λπκάησλ 4

5 Κ..Υ.Α: Κιηκαθσηά πζηήκαηα Υξέσζεο Απνβιήησλ ΜΒΔ: Μεραληθή Βηνινγηθή Δπεμεξγαζία ΜΚΟ: Με Κπβεξλεηηθέο Οξγαλψζεηο Μ..Υ.: Μεηαβιεηά πζηήκαηα Υξέσζεο ΟΔΓΑ: Οινθιεξσκέλε Δγθαηάζηαζε Γηαρείξηζεο Απνξξηκκάησλ ΟΟΑ: Οξγαληζκφο γηα ηελ Οηθνλνκηθή πλεξγαζία & Αλάπηπμε ΟΣΑ: Οξγαληζκφο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ΟΣΚΕ: Ορεκάησλ Σέινπο Κχθινπ Εσήο ΠΔΠ: Πεξηθεξεηαθφ Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα ΠεΓΑ: Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ Α: ηεξεά Απφβιεηα ΑΣΑ: πιινγηθέο Απνθάζεηο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ΓΗΣ: χκπξαμε Ηδησηηθνχ θαη Γεκφζηνπ ηνκέα ΔΓ: πζηεκάησλ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο ΔΓΑ: Ζ πκβνπιεπηηθή Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Απνβιήησλ ΜΑ: ηαζκφο Μεηαθφξησζεο Απνξξηκκάησλ.Υ.Α: πζηήκαηα Υξέσζεο Απνβιήησλ ΣΑ: Σνπηθή Απηνδηνίθεζε ΣΓ: Σειηθφο Γηθαηνχρνο ΣΑΓΚΤ: Σακείν Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ Τπαιιήισλ ΣΔΓΚΝΑ: Σνπηθή Έλσζε Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Ννκνχ Αηηηθήο ΦνΓΑ: Φνξέαο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ ΥΓΑ: Υψξνο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ ΥΤΣΑ: Υψξνο Τγεηνλνκηθήο Σαθήο Απνξξηκκάησλ ΥΤΣΤ: Υψξνο Τγεηνλνκηθήο Σαθήο Τπνιεηκκάησλ CEN: Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο Σππνπνίεζεο CEN E.C.: European Community ESWM: Entities for Solid Waste Management F.R.P: Fiberglass reinforced plastic RDF: Refused Derived Fuel SRF: Solid Recovered Fuel 5

6 ΠΔΡΗΛΖΦΖ θνπφο ηεο παξνχζαο κειέηεο είλαη ε παξνπζίαζε ηνπ κνληέινπ ησλ ΦνΓΑ, νη νπνίνη ζα αλαιάβνπλ αξκνδηφηεηεο πνπ ζην παξειζφλ αλήθαλ ζηνπο πξσηνβάζκηνπο ΟΣΑ φπσο ε επεμεξγαζία θαη ηειηθή δηάζεζε ησλ απνξξηκκάησλ. ηφρνο είλαη ε αλάιπζε ησλ απαηηήζεσλ ζε νξγαλσηηθφ θαη ιεηηνπξγηθφ επίπεδν πνπ ζα πξέπεη λα πιεξνχληαη απφ ηνπο ππφ ζχζηαζε ΦνΓΑ θαη ε δηακφξθσζε πξνηάζεσλ γηα ηελ ηηκνινγηαθή πνιηηηθή πνπ ζα θιεζνχλ λα εθαξκφζνπλ, ψζηε λα πινπνηήζνπλ ηα ζχλζεηα θαη πνιχπινθα έξγα ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ κε βηψζηκν ηφζν νηθνλνκηθά φζν θαη πεξηβαιινληηθά ηξφπν. Καηαγξάθεηαη ην ζχλνιν ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ δηέπεη ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Πεξηγξάθνληαη νη βαζηθέο αξρέο πνπ πηνζεηνχληαη ζε Κνηλνηηθφ επίπεδν θαη δίλεηαη έκθαζε ζην λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ θαζνξίδεη ηηο αξκνδηφηεηεο θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ αξκφδησλ θνξέσλ θαη αλαιχεηαη δηεμνδηθψο ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε αλαθνξηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα θαη ζηελ Δ.Δ. Δπηπξνζζέησο αμηνινγνχληαη ηα πθηζηάκελα ζπζηήκαηα θνζηνιφγεζεο θαη δηακνξθψλνληαη πξνηάζεηο αλαθνξηθά κε ηα ζπζηήκαηα ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο πνπ κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ απφ ηνπο ΦνΓΑ Παξαζέηνληαη ζηνηρεία γηα ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο αζηηθψλ απνξξηκκάησλ ζηελ Αηηηθή, ηηο ππνδνκέο πνπ ππάξρνπλ θαζψο θαη απηέο πνπ πξνβιέπεηαη λα θαηαζθεπαζηνχλ θαη παξνπζηάδεηαη ε πεξίπησζε ηεο Γεκνηηθήο Δπηρείξεζεο ηνπ Γήκνπ Αγίσλ Αλαξγχξσλ, ε νπνία εθαξκφδεη έλα θαηλνηφκν ζχζηεκα ζπιινγήο ησλ απνξξηκκάησλ. 6

7 ABSTRACT The aim of this study is to describe the model of ESWM(Entities for Solid Waste Management), which are recently established through the legislative framework and will be responsible for the transportation, treatment and final disposal of solid wastes. In the past municipalities were responsible for the above activities and they will now cooperate to formulate corresponding Associations. The study intends to analyse the structure and the organization that are necessary for their operation and the financial policy that they will implement in order to achieve a sustainable waste management from economical, technical, social and environmental point of view. The solid waste legal framework is analysed in detail and the current situation regarding solid waste management in Greece and E.U. is presented. In addition the current financial policy regarding solid waste management and the fees that civilians are paying are being described, while financial systems that are being implemented by other members states are being also presented. Moreover the solid waste management in the region of Athens and the corresponding ESWM are being described, and focus is given to the innovative solid waste collection system, that is being implemented by the municipal company of Agioi Anargiroi. 7

8 ΔΗΑΓΧΓΖ θνπόο ηεο παξνχζαο κειέηεο απνηειεί ε παξνπζίαζε ηεο ζχζηαζεο ΦνΓΑ σο κηαο αξηηφηεξα νξγαλσκέλεο αληηκεηψπηζεο ησλ πξνβιεκάησλ πνπ πθίζηαληαη ζρεηηθά κε ηελ δηαρείξηζε ησλ αζηηθψλ ζηέξεσλ απνξξηκκάησλ ζηε ρψξα καο. Απνηειεί θνηλφ ηφπν φηη ε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ δελ αληαπνθξίλεηαη ζηηο επηηαγέο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο αιιά νχηε ζηα θνηλσληθά, πγεηνλνκηθά θαη πξσηίζησο πεξηβαιινληηθά θξηηήξηα κηαο αλαπηπγκέλεο ρψξαο. Γελ ζα ήην αλαιεζέο εάλ αλαθέξακε φηη ε αλεμέιεγθηε ελαπφζεζε απνξξηκκάησλ πέξα απφ ηελ αλεπαλφξζσηε ππνβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο απνηειεί κηα πξαθηηθή πνπ ζα έπξεπε λα καο πξνζβάιιεη θαη αηζζεηηθά,.ηδηαίηεξα αλ αλαινγηζηεί θαλείο φηη ζεσξνχκε ηελ Διιάδα έλαλ εμαίξεηνπ θάιινπο ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ θαη εαπηνχο απφγνλνπο κηαο ηεξαζηίαο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο. ηόρνο είλαη ε θαηαγξαθή ησλ δπλαηνηήησλ γηα θαιχηεξε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ ζηα πιαίζηα ησλ ΦνΓΑ, θαζψο θαη ε παξνπζίαζε ησλ πξνβιεκάησλ πνπ ζα θιεζνχλ λα αληηκεησπίζνπλ, κηα θαη ε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ απαηηεί ζεκαληηθνχο νηθνλνκηθνχο πφξνπο θαη ηελ θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία πνιχπινθσλ ηερληθψλ έξγσλ. Σα κϋζα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ήηαλ νη επηηφπηεο έξεπλεο ζπλδπαζκέλεο κε πξνζσπηθέο ζπλεληεχμεηο φπνπ θξηλφηαλ απαξαίηεην (π.ρ. ΤΠΔΥΧΓΔ, ΔΓΚΝΑ, θιπ), φζν θαη ε εθηεηακέλε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ γηα ηελ άληιεζε ησλ ζρεηηθψλ πιεξνθνξηψλ. Ζ κεζνδνινγέα πνπ αθνινπζήζεθε ήηαλ αξρηθψο ε θαηαγξαθή θαη αλάιπζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ δηέπεη ηε ιεηηνπξγία ησλ ΦνΓΑ θαζψο θαη ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Αθνινχζσο πξαγκαηνπνηήζεθε εθηεηακέλε έξεπλα ζην δηαδίθηπν γηα ηελ αλαδήηεζε κειεηψλ, πνζνηηθψλ ζηνηρείσλ θαη πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο θαη φζα πξνβιέπνληαη απφ ηνπο πεξηθεξεηαθνχο ζρεδηαζκνχο ζηεξεψλ απνβιήησλ. Πξαγκαηνπνηήζεθαλ ηέινο ζπλαληήζεηο κε εξγαδνκέλνπο ζηνλ ηνκέα ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ θαη ινηπνχο θνξείο (ΔΓΚΝΑ, ΤΠΔΥΧΓΔ, ΑΛΦΑ-ΑΛΦΑ) ψζηε λα 8

9 θαηαγξαθεί ιεπηνκεξψο ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε θαη λα αλαδεηρηνχλ ηα θχξηα πξνβιήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα. Τπόζεζε Ζ παξνχζα εξγαζία δελ εκπεξηέρεη ηελ εθπφλεζε καζεκαηηθψλ κνληέισλ θαη ππνινγηζκψλ ψζηε λα είλαη απαξαίηεηε ε πηνζέηεζε ππνζέζεσλ γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ. Μέζσ ηεο ελδειερνχο αλαδήηεζεο ζηνηρείσλ, ζπγθεληξψζεθαλ φιεο νη απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο θαη αμηνινγήζεθαλ κε ηνπο θνηλνχο φξνπο θαη ηηο θνηλέο παξακέηξνπο πνπ δηέπνπλ ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ, ψζηε λα εμαρζνχλ ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία ησλ ΦνΓΑ θαη ηδηαίηεξα κε ηελ ηηκνινγηαθή ηνπο πνιηηηθή. Ζ δηϊξζξσζε ησλ θεθαιαέσλ ζηελ παξνχζα κειέηε έρεη σο εμήο: ην θεθάιαην έλα (1) θαηαγξάθεηαη ην ζχλνιν ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ δηέπεη ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Πεξηγξάθνληαη νη βαζηθέο αξρέο πνπ πηνζεηνχληαη ζε Κνηλνηηθφ επίπεδν θαη δίλεηαη έκθαζε ζην λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ θαζνξίδεη ηηο αξκνδηφηεηεο θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ αξκφδησλ θνξέσλ. ην θεθάιαην δχν (2) αλαιχεηαη ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε αλαθνξηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα θαη ζηελ Δ.Δ..ην θεθάιαην ηξία (3) αμηνινγνχληαη ηα πθηζηάκελα ζπζηήκαηα θνζηνιφγεζεο θαη δηακνξθψλνληαη πξνηάζεηο αλαθνξηθά κε ηα ζπζηήκαηα ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο πνπ κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ απφ ηνπο ΦνΓΑ. ην θεθάιαην ηέζζεξα (4) παξαζέηνληαη ζηνηρεία γηα ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο αζηηθψλ απνξξηκκάησλ ζηελ Αηηηθή, ηηο ππνδνκέο πνπ ππάξρνπλ θαζψο θαη απηέο πνπ πξνβιέπεηαη λα θαηαζθεπαζηνχλ. Δμεηάδεηαη επίζεο ε πεξίπησζε ηεο Γεκνηηθήο Δπηρείξεζεο ηνπ Γήκνπ Αγίσλ Αλαξγχξσλ, φπνπ εθαξκφδεηαη έλα θαηλνηφκν ζχζηεκα ζπιινγήο ησλ απνξξηκκάησλ. 9

10 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ - ΔΝΝΟΗΔ ΘΔΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ην παξφλ θεθάιαην θαηαγξάθεηαη ην ζχλνιν ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ δηέπεη ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Πεξηγξάθνληαη νη βαζηθέο αξρέο πνπ πηνζεηνχληαη ζε Κνηλνηηθφ επίπεδν θαη δίλεηαη έκθαζε ζην λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ θαζνξίδεη ηηο αξκνδηφηεηεο θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ αξκφδησλ θνξέσλ. ηφρνο ηνπ θεθαιαίνπ είλαη ε απνζαθήληζε ησλ ελλνηψλ πνπ δηέπνπλ ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ θαη ε θαηαγξαθή ησλ απαηηήζεσλ πνπ απνξξένπλ απφ ηε ζέζπηζή ηνπ. 1.1 Οξηζκνέ Αθνινχζσο παξαζέηνληαη νη ζρεηηθνί νξηζκνί πνπ πεξηέρνληαη ζε λνκνζεηηθά θείκελα φζν θαη ζηε βηβιηνγξαθία θαη αθνξνχλ ζηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ (ΑΑ) «Πεξηθεξεηαθό ρϋδην Γηαρεέξηζεο ηεξεώλ Απνβιάησλ(ΠΔΓΑ)»:Ο ζρεδηαζκφο δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζε επίπεδν πεξηθέξεηαο ν νπνίνο εμεηδηθεχεη ηνπο ζηφρνπο ηνπ Δζληθνχ ρεδηαζκνχ Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ (ΔΓΑ) θαη απνζθνπεί: i) ζηελ επηινγή ησλ πεξηνρψλ πνπ ζπγθξνηνχλ ηηο ελφηεηεο δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ εηδηθφηεξα ii) ζηνλ θαζνξηζκφ ησλ κεζφδσλ δηαρείξηζεο πνπ πξέπεη λα εθαξκφδνληαη ζε θάζε δηαρεηξηζηηθή ελφηεηα iii)ζηελ εμεηδίθεπζε ζπγθεθξηκέλσλ κέηξσλ, φξσλ θαη πεξηνξηζκψλ γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηξαηεγηθψλ θαη πνζνηηθψλ ζηφρσλ πνπ θαζνξίδνληαη ζηνλ ΔΓΑ. «ΦνξΫαο Γηαρεέξηζεο ζηεξεώλ Απνβιάησλ (ΦνΓΑ)»: Ο ΦνΓΑ είλαη ν αξκφδηνο θνξέαο ηεο πξσηνβάζκηαο απηνδηνίθεζεο γηα ηελ εμεηδίθεπζε θαη πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ θαη ησλ δξάζεσλ ησλ Πεξηθεξεηαθψλ ρεδίσλ Γηαρείξηζεο ηεξεψλ απνβιήησλ θαη εηδηθφηεξα γηα ηελ πξνζσξηλή απνζήθεπζε, κεηαθφξησζε, αμηνπνίεζε θαη δηάζεζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. «Γηαρεηξηζηηθά Δλόηεηα(Γ.Δ.)»: Οη δηαθξηηέο γεσγξαθηθέο ελφηεηεο πνπ θαζνξίδνληαη απφ ηα Πεξηθεξεηαθά ρέδηα Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ κε ζηφρν ηε βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. «ζηεξεό (κε επηθέλδπλν) απόβιεην»: θάζε νπζία ή αληηθείκελν πνπ ππάγεηαη ζηηο θαηεγνξίεο απνβιήησλ ησλ παξαξηεκάησλ ΗΑ θαη ΗΒ ηεο ΚΤΑ 50910/2003 θαη ην νπνίν ν θάηνρφο ηνπ απνξξίπηεη ή πξνηίζεηαη ή ππνρξενχηαη λα απνξξίςεη. ηελ έλλνηα ηνπ ζηεξενχ 10

11 απφβιεηνπ δελ ππάγνληαη ηα απφβιεηα πνπ επηζεκαίλνληαη κε αζηεξίζθν ζηνλ Δπξσπατθφ Καηάινγν Απνβιήησλ (ΔΚΑ) θαη ηα νπνία ραξαθηεξίδνληαη σο ελ δπλάκεη επηθίλδπλα απφβιεηα, ζχκθσλα κε ηελ Απφθαζε 2001/118/ΔΚ. «αζηηθϊ απόβιεηα»: ηα νηθηαθά απφβιεηα, θαζψο θαη άιια απφβιεηα, πνπ ιφγσ ηεο θχζεο ή ζχλζεζεο, πξνζνκνηάδνπλ κε ηα νηθηαθά, φπσο ηα δεκνηηθά απφβιεηα «παξαγσγόο»: θάζε πξφζσπν θπζηθφ ή λνκηθφ ηνπ νπνίνπ ε δξαζηεξηφηεηα παξήγαγε απφβιεηα («αξρηθφο παξαγσγφο») ή θαη θάζε πξφζσπν πνπ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη εξγαζίεο πξνεπεμεξγαζίαο, αλάκεημεο ή άιιεο εξγαζίεο νη νπνίεο νδεγνχλ ζε κεηαβνιή ηεο θχζεο ή ηεο ζχλζεζεο ησλ απνβιήησλ. «θϊηνρνο»: ν παξαγσγφο ησλ απνβιήησλ ή ην θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν πνπ έρεη ζηελ θαηνρή ηνπ ηα απφβιεηα. «δηαρεέξηζε»: ε ζπιινγή, ε κεηαθνξά, κεηαθφξησζε, ε πξνζσξηλή απνζήθεπζε, ε αμηνπνίεζε θαη ε δηάζεζε ησλ απνβιήησλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο επνπηείαο ησλ εξγαζηψλ απηψλ, θαζψο θαη ηεο κεηέπεηηα θξνληίδαο ησλ ρψξσλ δηάζεζεο. «επεμεξγαζέα»: ε εθαξκνγή ή ν ζπλδπαζκφο θπζηθψλ, ρεκηθψλ, ζεξκηθψλ θαη βηνινγηθψλ δηεξγαζηψλ πνπ κεηαβάιινπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ απνβιήησλ, έηζη ψζηε λα πεξηνξίδεηαη ν φγθνο ή νη επηθίλδπλεο ηδηφηεηεο ηνπο, λα δηεπθνιχλεηαη ν ρεηξηζκφο ηνπο ή θαη λα επηηπγράλεηαη ε αλάθηεζε πιηθψλ ή ελέξγεηαο. «ζπιινγά»: ε ζπγθέληξσζε, ν δηαρσξηζκφο ζε θαηεγνξίεο πιηθψλ ζχκθσλα κε ηηο θπζηθέο ή/θαη ρεκηθέο ηδηφηεηεο ηνπο, ή/θαη ε αλάκεημε ησλ απνβιήησλ γηα ηε κεηαθνξά ηνπο. ηελ έλλνηα ηεο ζπιινγήο πεξηιακβάλεηαη θαη ε ζπγθέληξσζε/ηνπνζέηεζε ησλ απνβιήησλ ζε θάδνπο κέρξη λα πξαγκαηνπνηεζεί ε κεηαθνξά ηνπο. «κεηαθνξϊ»: ην ζχλνιν ησλ εξγαζηψλ κεηαθίλεζεο ησλ απνβιήησλ απφ ηα κέζα ή ηνπο ρψξνπο ζπιινγήο ζηνπο ρψξνπο δηάζεζεο, αμηνπνίεζεο ή κεηαθφξησζεο. «κεηαθόξησζε»: νη εξγαζίεο κεηαθίλεζεο ησλ απνβιήησλ απφ ηα κέζα ή ρψξνπο ζπιινγήο ζε άιια κέζα κεηαθνξάο κε ελδερφκελε ζπκπίεζε ηνπο (ζηελ έλλνηα απηή πεξηιακβάλεηαη θηλεηφο ή ζηαζεξφο ζηαζκφο κεηαθφξησζεο) «πξνζσξηλά απνζάθεπζε»: ε απνζήθεπζε ησλ απνβιήησλ γηα νξηζκέλν ρξφλν ζε εγθεθξηκέλν ρψξν ή εγθαηάζηαζε, κέρξη λα πξαγκαηνπνηεζεί ε κεηαθνξά ηνπο ζε εγθεθξηκέλε εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο ή ηειηθήο δηάζεζεο. «νηθηαθϊ απόβιεηα»: ηα απφβιεηα ησλ θαηνηθηψλ. «εγθεθξηκϋλνο ρώξνο ά εγθαηϊζηαζε δηϊζεζεο ά αμηνπνέεζεο ζηεξεώλ απνβιάησλ»: θάζε ρψξνο ή εγθαηάζηαζε, κε ηελ θαηάιιειε ππνδνκή θαη εμνπιηζκφ, ζηνλ νπνίν 11

12 δηελεξγείηαη ε δηάζεζε ή ε αμηνπνίεζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, δπλάκεη ζρεηηθήο άδεηαο πνπ ρνξεγείηαη ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο απφθαζεο. «εμπγέαλζε θαη απνθαηϊζηαζε κηαο εγθαηϊζηαζεο ά ελόο ρώξνπ κεηϊ ηελ παύζε ηεο ιεηηνπξγέαο ηνπ»: ην ζχλνιν ησλ κειεηψλ θαη έξγσλ κε ηα νπνία εμαζθαιίδεηαη φηη ε εγθαηάζηαζε ή ν ρψξνο, κεηά ηελ νξηζηηθή παχζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ, δελ εγθπκνλεί πιένλ θίλδπλν γηα ηε δεκφζηα πγεία θαη ην πεξηβάιινλ. «Πξόιεςε»: ε κείσζε ηεο πνζφηεηαο θαη ηεο δεκηνγφλνπ γηα ην πεξηβάιινλ δξάζεο: ησλ πεξηερνκέλσλ πιηθψλ θαη νπζηψλ ζηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απφβιεηα ζπζθεπαζίαο, θαη άιισλ πξντφλησλ, ησλ ζπζθεπαζηψλ ή ησλ απνβιήησλ ζε επίπεδν παξαγσγηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη ζηα ζηάδηα ηεο εκπνξίαο, δηαλνκήο, ρξήζεο θαη εμάιεηςεο, ηδίσο κε ηελ αλάπηπμε «θαζαξψλ» πξντφλησλ θαη ηερλνινγηψλ. «Δπαλαρξεζηκνπνέεζε»: Κάζε δηεξγαζία κε ηελ νπνία νη ζπζθεπαζίεο πνιιαπιήο ρξήζεο επαλαπιεξνχληαη ή ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ ίδην ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν έρνπλ ζρεδηαζζεί κε ή ρσξίο ηελ ππνζηήξημε βνεζεηηθψλ πξντφλησλ πνπ ππάξρνπλ ζηελ αγνξά θαη πνπ επηηξέπνπλ ηελ επαλαπιήξσζε ησλ ζπζθεπαζηψλ απηψλ. «Αμηνπνέεζε»: θάζε πξαγκαηνπνηνχκελε εξγαζία απφ ηηο πξνβιεπφκελεο ζην Παξάξηεκα II Β ηνπ άξζξνπ 21 ηεο ππ' αξηζ /824/1996 Κ.Τ.Α.. «Αλαθύθισζε»: ε επαλεπεμεξγαζία ζε δηαδηθαζία παξαγσγήο ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζηψλ ή άιισλ πξντφλησλ πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηνλ αξρηθφ ηνπο ζθνπφ ή γηα άιινπο ζθνπνχο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο νξγαληθήο αλαθχθισζεο, αιιά εμαηξνπκέλεο ηεο αλάθηεζεο ελέξγεηαο. «ΑλΪθηεζε ελϋξγεηαο»: ε ρξεζηκνπνίεζε θαχζηκσλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο θαη άιισλ πξντφλησλ σο κέζσλ παξαγσγήο ελέξγεηαο, κε άκεζε θαχζε, καδί ή ρσξίο άιια απφβιεηα, αιιά κε αλάθηεζε ηεο ζεξκφηεηαο, ρσξίο ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο. «ΓηΪζεζε»: θάζε πξαγκαηνπνηνχκελε εξγαζία απφ ηηο πξνβιεπφκελεο ζην Παξάξηεκα II Α ηνπ άξζξνπ 21 ηεο ππ' αξηζ /824/1996 Κ.Τ.Α. (άξζξν 2). «Δλαιιαθηηθά δηαρεέξηζε ζπζθεπαζηώλ θαη Ϊιισλ πξντόλησλ»: λννχληαη νη εξγαζίεο ζπιινγήο ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο εγγπνδνζίαο, κεηαθνξάο, κεηαθφξησζεο, πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο, επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αμηνπνίεζεο ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ πνιιαπιήο ρξήζεο ή ησλ απνβιήησλ ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ, ψζηε κεηά ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ή αμηνπνίεζε ηνπο αληίζηνηρα λα επηζηξέθνπλ ζην ξεχκα ηεο αγνξάο. 12

13 «ύζηεκα ελαιιαθηηθάο δηαρεέξηζεο»: λνείηαη ε νξγάλσζε ζε αηνκηθή ή ζπιινγηθή βάζε κε νπνηαδήπνηε λνκηθή κνξθή ησλ εξγαζηψλ ζπιινγήο ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο εγγπνδνζίαο, κεηαθνξάο, επαλαρξεζηκνπνίεζεο θαη αμηνπνίεζεο ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ ή ησλ απνβιήησλ ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ: ε επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ ζπζθεπαζηψλ πνιιαπιήο ρξήζεο κεηά ηε ζπιινγή, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο εγγπνδνζίαο ή κεηαθνξάο ηνπο, θαζψο θαη ε αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ησλ ζπζθεπαζηψλ ή άιισλ πξντφλησλ κεηά ηε ζπιινγή, κεηαθνξά, κεηαθφξησζε ή πξνζσξηλή απνζήθεπζε ηνπο, ψζηε ηφζν νη ρξεζηκνπνηεκέλεο ζπζθεπαζίεο φζν θαη ηα απφβιεηα ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ λα επηζηξέθνπλ ζην ξεχκα ηεο αγνξάο. «ΓεπηεξνγελΫο πιηθό»: λνείηαη θάζε πιηθφ ην νπνίν είλαη πξντφλ επεμεξγαζίαο πξσηνγελψλ πιηθψλ, ηα νπνία θέξνπλ ηελ ηδηφηεηα ηνπ απνβιήηνπ.{ν.2939/2001 θαη ΖΠ 50910/2727/2003} 1.2 Θεζκηθό Πιαέζην Κνηλνηηθό ζεζκηθό πιαέζην Ζ Οδεγία πιαίζην 75/442/ΔΟΚ, ε νπνία ηξνπνπνηήζεθε απφ ηελ Οδεγία πιαίζην 91/156/ΔOΚ θαη απηή κε ηελ Οδεγία 2006/12/ΔΚ, πεξί ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ νξίδνπλ ηηο έλλνηεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ θαη ησλ κεζφδσλ δηαρείξηζεο απηψλ (επεμεξγαζία, αλαθχθισζε) θαη απαηηνχλ απφ ηα Κξάηε-Μέιε ηελ θαηάξηηζε ζρεδίσλ δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ. Με βάζε ηελ πξνζπάζεηα γηα θνηλή ζηξαηεγηθή ζην ζέκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνβιήησλ, ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή πηνζέηεζε ηνλ Δπξσπατθφ Καηάινγν Απνβιήησλ (Δ.Κ.Α.) κε ηελ Απφθαζε 94/3/ΔΚ. Ο Δ.Κ.Α. είλαη έλαο ελαξκνληζκέλνο, κε εμαληιεηηθφο θαηάινγνο απνβιήησλ, ν νπνίνο πξφθεηηαη αλά ηαθηά δηαζηήκαηα λα αλαζεσξείηαη θαη εθφζνλ είλαη απαξαίηεην, λα αλαζθεπάδεηαη ζχκθσλα κε ηελ δηαδηθαζία ηεο Δπηηξνπήο. Ο Δ.Κ.Α. απνηειεί ζήκεξα νλνκαηνινγία αλαθνξάο, παξέρνληαο θνηλή γηα φιε ηελ Κνηλφηεηα νξνινγία, κε ζθνπφ ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ. Σα απφβιεηα ηνπ Δ.Κ.Α. πνπ ζεσξνχληαη επηθίλδπλα ζεκεηψλνληαη κε αζηεξίζθν φπσο νξίδεη ε Απφθαζε 2000/532/ΔΚ. Θα πξέπεη ηέινο λα ηνληζηεί, φηη έλα πιηθφ πνπ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ Δ.Κ.Α. δελ είλαη απφβιεην ππφ νπνηεζδήπνηε ζπλζήθεο. Ο φξνο είλαη δφθηκνο κφλν φηαλ ηθαλνπνηείηαη ν νξηζκφο ηνπ κε βάζε ην άξζξν 1 ηεο Οδεγίαο 75/442/ΔΟΚ. 13

14 ζνλ αθνξά ζηε κεηαθνξά ησλ απνβιήησλ, απηή θαζνξίδεηαη απφ ηνλ θαλνληζκφ 1013/2006 (αληηθαηέζηεζε ηνλ Καλνληζκφ 259/93) ζρεηηθά κε ηηο δηακεζνξηαθέο κεηαθνξέο απνβιήησλ, ηέζεθε ζε ηζρχ ηνλ Ηνχιην ηνπ 2007 θαη έρεη σο ζηφρν λα εμαζθαιίζεη ηνλ θαηάιιειν ρεηξηζκφ ησλ απνβιήησλ, απφ ηε ζηηγκή πνπ αξρίδεη ε κεηαθνξά ηνπο κέρξη ηε δηάζεζε ή αμηνπνίεζή ηνπο ζηνλ ηφπν πξννξηζκνχ. Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ, ν θαλνληζκφο εληζρχεη θαη απνζαθελίδεη ην θείκελν λνκηθφ πιαίζην, ηφζν γηα ηε κεηαθνξά ησλ απνβιήησλ ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, φζν θαη ζε ρψξεο εθηφο απηήο. Ο θαλνληζκφο, πνπ εγθξίζεθε κελ ην πξνεγνχκελν έηνο, αιιά αξρίζε λα ηζρχεη απφ ηηο 12 Ηνπιίνπ 2007, απαγνξεχεη επίζεο ηηο εμαγσγέο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη ηε δηάζεζε απνβιήησλ ζε νξηζκέλεο ρψξεο. Ο θαλνληζκφο ζεζπίδεη απζηεξφηεξα κέηξα εθαξκνγήο θαη ππνρξεψλεη ηα θξάηε κέιε λα δηελεξγνχλ επηζεσξήζεηο θαη δεηγκαηνιεπηηθνχο ειέγρνπο. Παξάιιεια, παξέρεη ηε δπλαηφηεηα επηηφπησλ ειέγρσλ ησλ κεηαθεξφκελσλ απνβιήησλ, επηηξέπνληαο ην άλνηγκα ησλ πεξηεθηψλ θαη ππνρξεψλεη ηα θξάηε κέιε λα ππνβάιινπλ εθζέζεηο ζηελ Δπηηξνπή φζνλ αθνξά ηε λνκνζεζία ηνπο θαη ηηο πνηλέο πνπ επηβάιινπλ γηα ηελ παξάλνκε κεηαθνξά απνβιήησλ. Γηα ηελ απνηξνπή ηνπ θηλδχλνπ κεηαθνξάο ησλ απνβιήησλ απφ ηηο αλεπηπγκέλεο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ρσξίο ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ δηαζθαιίδνπλ ηελ πεξηβαιινληηθά απνδεθηή δηάζεζή ηνπο, θαηαξηίζηεθε θαη ππεγξάθε ην 1989 ε χκβαζε ηεο Βαζηιείαο. Με βάζε απηή ηε ζχκβαζε ηα ππνγξάθνληα Κξάηε κέιε : Οθείινπλ λα κεηψζνπλ ζην ειάρηζην ηηο δηαζπλνξηαθέο κεηαθνξέο επηθηλδχλσλ απνβιήησλ. Απαγνξεχεηαη ε εμαγσγή επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, κε ζθνπφ ηελ νξηζηηθή δηάζεζή ηνπο, πξνο ρψξεο πνπ δελ είλαη κέιε ηνπ ΟΟΑ. Οθείινπλ λα ηδξχζνπλ εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ζην εζσηεξηθφ ηεο ρψξαο, ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ, κε ζθνπφ ηελ βηψζηκε επεμεξγαζία θαη ηειηθή δηάζεζε ησλ απνβιήησλ. Ζ Οδεγία 1999/31/ΔΚ πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο ησλ απνβιήησλ, ζηνρεχεη ζηελ πξφιεςε ή ζηε κείσζε ησλ αξλεηηθψλ επηπηψζεσλ ηεο ηαθήο απνβιήησλ ζην πεξηβάιινλ, θαη εηδηθφηεξα ζηηο επηπηψζεηο ζηα επηθαλεηαθά χδαηα, ζηα ππφγεηα χδαηα, ζην έδαθνο, ζηνλ αέξα ή ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. H Οδεγία ηαμηλνκεί ηνπο ρψξνπο ηαθήο ζε ηξεηο θαηεγνξίεο: 14

15 ρψξνη ηαθήο επηθηλδχλσλ απνβιήησλ, ρψξνη ηαθήο κε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ, ρψξνη ηαθήο αδξαλψλ απνβιήησλ. Δπηπξνζζέησο, απνζθνπψληαο ζηε δηαζθάιηζε ηεο ειεγρφκελεο δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ, απαγνξεχεη ηε δηάζεζε ησλ ειαζηηθψλ, ησλ λνζνθνκεηαθψλ θαη άιισλ ηχπσλ απνβιήησλ θαη θαζνξίδεη ηε δηαδηθαζία γηα ηε ρνξήγεζε αδεηψλ εθκεηάιιεπζεο ρψξσλ ηαθήο. Σέινο ζεζπίδνληαη ζπγθεθξηκέλνη πνζνηηθνί ζηφρνη γηα ηε κείσζε ηεο πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ απνβιήησλ θαη επηβάιιεηαη ε δηακφξθσζε εζληθήο ζηξαηεγηθήο απφ ηα θξάηε κέιε, γηα ηελ πξνζέγγηζε ησλ παξαπάλσ ζηφρσλ. Αλαθνξηθά κε ηελ απνηέθξσζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, απηή θαιχπηεηαη απφ ηελ Οδεγία 2000/76/ΔΚ. ηφρνο ηεο Οδεγίαο είλαη ε πξφιεςε θαη ν πεξηνξηζκφο ησλ επηπηψζεσλ ζην πεξηβάιινλ απφ ηελ απνηέθξσζε θαη ηε ζπλδπαζκέλε απνηέθξσζε απνβιήησλ, θαζψο θαη ησλ θηλδχλσλ πνπ απνξξένπλ γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία. Ζ Οδεγία αθνξά φρη κφλν ηηο πξννξηδφκελεο γηα ηελ απνηέθξσζε απνβιήησλ εγθαηαζηάζεηο («εηδηθεπκέλεο εγθαηαζηάζεηο απνηέθξσζεο»), αιιά θαη ηηο εγθαηαζηάζεηο «ζπλδπαζκέλεο απνηέθξσζεο». Οη ηειεπηαίεο είλαη εγθαηαζηάζεηο ησλ νπνίσλ βαζηθφο ζθνπφο είλαη ε παξαγσγή ελέξγεηαο ή πιηθψλ πξντφλησλ θαη νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχλ σο θχξην ή βνεζεηηθφ θαχζηκν ηα απφβιεηα, αθνχ απηά ππνβιεζνχλ ζε ζεξκηθή επεμεξγαζία γηα ηελ ηειηθή δηάζεζή ηνπο. Έρνπλ αθφκε εθδνζεί Κνηλνηηθέο Οδεγίεο πνπ αλαθέξνληαη ζηε δηαρείξηζε ζπγθεθξηκέλσλ ξεπκάησλ απνβιήησλ ησλ νπνίσλ ε δηάζεζε απφ θνηλνχ κε ηα νηθηαθά απνξξίκκαηα ζα δεκηνπξγνχζε ζεκαληηθά πξνβιήκαηα. Οη θπξηφηεξεο απφ ηηο Οδεγίεο απηέο είλαη: 1. Οδεγία 75/439/ΔΟΚ πεξί δηαζέζεσο ησλ ρξεζηκνπνηεζέλησλ νξπθηειαίσλ, 2. Οδεγία 91/157/ΔΟΚ γηα ηηο ειεθηξηθέο ζηήιεο θαη ηνπο ζπζζσξεπηέο πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο, 3. Οδεγία 94/62/ΔΚ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο θαη ηα απνξξίκκαηα ζπζθεπαζίαο, 4. Οδεγία 96/59/ΔΚ γηα ηε δηάζεζε ησλ πνιπρισξνδηθαηλπιίσλ θαη ησλ πνιπρισξνηξηθαηλπιίσλ (PCB/PCT), 5. Οδεγία 2000/53/ΔΚ γηα ηα νρήκαηα ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, 6. Οδεγία 2002/95/ΔΚ ζρεηηθά κε ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ρξήζεο νξηζκέλσλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζε είδε ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, 15

16 7. Οδεγία 2002/96/ΔΚ ζρεηηθά κε ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ). 8. Οδεγία 91/689/ΔΟΚ, γηα ηα επηθίλδπλα απφβιεηα. 9. Οδεγία 94/62/ΔΚ γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε. 10. Καλνληζκφο 1774/2002/EK, γηα ηελ δηαρείξηζε δστθψλ ππνπξντφλησλ θαη απνβιήησλ.{σδδ, 2006} ΑξρΫο Πεξηβαιινληηθάο Πνιηηηθάο Οιφθιεξε ε πεξηβαιινληηθή πνιηηηθή ηεο Δ.Δ. βαζίδεηαη ζηελ αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη». Οη πιεξσκέο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζνχλ κε ηε κνξθή επελδχζεσλ γηα λα επηηεπρζεί ζπκκφξθσζε πξνο απζηεξφηεξα πξφηππα ή κε ηε κνξθή θφξνπ επηβαιιφκελνπ ζηηο επηρεηξήζεηο ή ζηνπο θαηαλαισηέο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ κε νηθνινγηθά πξντφληα (π.ρ νξηζκέλνπο ηχπνπο ζπζθεπαζηψλ). 16

17 Δηθόλα 1 Ηεξάξρεζε επηινγώλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ Πεγή:ΤΠΔΥΩΓΔ 1)Αξρή ηεο πξφιεςεο ή θαη κείσζεο ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ Βαζηθφ δήηεκα ζηελ πξφιεςε παξαγσγήο απνξξηκκάησλ απνηειεί ε εθηίκεζε ησλ επηπηψζεσλ απφ ην ζηάδην ηεο εμαγσγήο παξζέλσλ πξψησλ πιψλ, ηεο επεμεξγαζίαο, κεηαπνίεζεο, κεηαθνξάο θαη ρξήζεο.μέρξη ζήκεξα δελ ππάξρνπλ (ζε αξθεηά παγησκέλε κνξθή) κέζνδνη αλαιχζεσλ θχθινπ δσήο γηα ηα θάζε είδνπο πξντφληα, θαηαζθεπέο θ.ιπ. Ήδε φκσο έρνπλ ιεθζεί απνθάζεηο πνπ πινπνηνχληαη είηε κέζσ ρξεκαηνδνηηθψλ 17

18 πξνγξακκάησλ (π.ρ. LIFE), είηε κέζσ ζεζκνζέηεζεο ηερληθψλ πξνηχπσλ, ζην πιαίζην ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο Σππνπνίεζεο (CEN). ε εηδηθέο πεξηπηψζεηο ε πξφιεςε κπνξεί λα γίλεηαη κέζσ πεξηνξηζκψλ ή απαγνξεχζεσλ ζηε ρξήζε ζπγθεθξηκέλσλ νπζηψλ (π.ρ. βαξέσλ κεηάιισλ), ψζηε λα πξνιακβάλεηαη ζε κεηαγελέζηεξν ζηάδην ε δεκηνπξγία επηθίλδπλσλ απνβιήησλ. Άιινη ηξφπνη ζπλεηζθνξάο ζηελ πξφιεςε, είλαη ηα πξνγξάκκαηα νηθνινγηθψλ ειέγρσλ, κε παξάιιειε ζέζπηζε θηλήηξσλ ή θαη αληηθηλήηξσλ ζε νηθνλνκηθνχο θνξείο ηνπ Γεκφζηνπ ή ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα (νηθνινγηθφ ζήκα) θαη ε ελζάξξπλζε ησλ θαηαλαισηψλ λα αγνξάζνπλ πξντφληα πνπ ξππαίλνπλ ιηγφηεξν. 2)Αξρή επαλαρξεζηκνπνίεζεο ησλ πιηθψλ Με βάζε θαη ηελ επζχλε ηνπ παξαγσγνχ, ν θαηαζθεπαζηήο νθείιεη λα εμαζθαιίδεη ηα κέζα, φρη κφλν γηα λα πεξηνξίζεη ηε δεκηνπξγία απνβιήησλ, (κε ζπλεηή ρξήζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ, αλαλεψζηκσλ πξψησλ πιψλ ή κε επηθίλδπλσλ πιηθψλ) αιιά θαη γηα ηε δεκηνπξγία πξντφλησλ ψζηε λα δηεπθνιχλεηαη επαλαρξεζηκνπνίεζή θαη αλάθηεζή ηνπο. 3)Αξρή αλαθχθισζεο θαη αμηνπνίεζεο ησλ πιηθψλ Ζ αλάθηεζε απφ ηα απνξξίκκαηα απνηειεί ηνλ ππξήλα θάζε αεηθφξνπ πνιηηηθήο δηαρείξηζήο ηνπο. Απηφ ζεκαίλεη φηη ζε πεξηπηψζεηο φπνπ ε δεκηνπξγία ηνπο δελ κπνξεί λα απνθεχγεηαη, ζα πξέπεη λα επαλαρξεζηκνπνηνχληαη ή λα ππνβάιινληαη ζε δηαδηθαζίεο αλάθηεζεο πιηθψλ. Βαζηθή δηαδηθαζία γηα ηελ αλάθηεζε ησλ πιηθψλ, είλαη ν δηαρσξηζκφο ηνπο ζηελ πεγή. Απηφ απαηηεί ηε ζπκκεηνρή ησλ θαηαλαισηψλ θαη ησλ ηειηθψλ ρξεζηψλ ζηελ αιπζίδα δηαρείξηζεο θαη ηνπο θαζηζηά πεξηζζφηεξν επαίζζεηνπο σο πξνο ηελ αλάγθε κείσζεο ηεο παξαγσγήο απνβιήησλ. εκαληηθή επίζεο πξνυπφζεζε απνηειεί γηα ηελ νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα ζπζηεκάησλ αλαθχθισζεο θαη ε δεκηνπξγία αγνξψλ γηα ηα πξντφληα πνπ ζα πξνθχςνπλ. 4)Αξρή αλάθηεζεο ελέξγεηαο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ δελ είλαη δπλαηή ε αλάθηεζε πιηθψλ ιφγσ ηερληθψλ πεξηνξηζκψλ, ζα πξέπεη λα νδεγνχληαη ηα απφβιεηα κε ζεκαληηθφ ζεξκηθφ πεξηερφκελν ζε κνλάδεο θαχζεο κε ζηφρν ηελ αλάθηεζε ελέξγεηαο, ψζηε λα δηαηεζεί ηειηθψο κφλν ην θιάζκα πνπ δελ δχλαηαη λα αμηνπνηεζεί. 18

19 5)Αξρή ηεο αζθαινχο δηάζεζεο Ζ απφξξηςε ζηεξεψλ απνβιήησλ ζε ρψξνπο δηάζεζεο έρεη βαξχηαηεο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ θαη ζα πξέπεη λα επηιέγεηαη σο έζραηε ιχζε. Υξεζηκνπνηείηαη εθηελψο κηαο θαη είλαη ε νηθνλνκηθφηεξε ιχζε, αιιά νη πξφζθαηεο λνκνζεηηθέο δηαηάμεηο έρνπλ σο κεζνπξφζεζκν ζηφρν λα θαηαιήγνπλ ζε ρψξνπο δηάζεζεο κφλν ηα κε αλαθηήζηκα θαη αδξαλή απφβιεηα. Σν Γεθέκβξην ηνπ 2005 αλαθνηλψζεθε απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ε λέα ζεκαηηθή ζηξαηεγηθή γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. ηφρνο ηεο ζηξαηεγηθήο είλαη λα κεησζνχλ νη αξλεηηθέο πεξηβαιινληηθέο επηπηψζείο ησλ απνβιήησλ θαζ φιν ηνλ θχθιν δσήο ηνπο, απφ ηελ παξαγσγή κέρξη ηελ ηειηθή δηάζέζε ηνπο, κέζσ ηεο αλαθχθισζεο. Ζ πξνζέγγηζε απηή επηηξέπεη λα αληηκεησπίδεηαη θάζε είδνο απνβιήησλ φρη κφλν σο πεγή ξχπαλζεο πνπ επηβάιιεηαη λα κεησζεί, αιιά θαη σο ελδερφκελνο πφξνο πνπ πξνζθέξεηαη γηα εθκεηάιιεπζε. Ζ λέα ζηξαηεγηθή πξνβιέπεη ηελ απινπνίεζε ηεο θείκελεο λνκνζεζίαο απνζθνπψληαο ζηελ ζπγρψλεπζε ηεο νδεγίαο γηα ηα επηθίλδπλα απφβιεηα θαη ηεο νδεγία γηα ηα ρξεζηκνπνηεκέλα νξπθηέιαηα αιιά θαη ζηελ εμάιεηςε ησλ αιιειεπηθαιχςεσλ κεηαμχ ηεο νδεγίαο πιαηζίνπ γηα ηα απφβιεηα θαη ηεο νδεγίαο γηα ηελ νινθιεξσκέλε πξφιεςε θαη ηνλ έιεγρν ηεο ξχπαλζεο. Δπηπξνζζέησο πξνβιέπεη ηελ ελζάξξπλζε ηνπ ηνκέα ηεο αλαθχθισζεο κε ζηφρν ηελ επαλέληαμε, κε ειάρηζην πεξηβαιινληηθφ αληίθηππν, ησλ απνβιήησλ ζηνλ νηθνλνκηθφ θχθιν κε ηε κνξθή πξντφλησλ πνηφηεηαο. Ζ λέα ζηξαηεγηθή πξνβιέπεη θαη άιια κέηξα, φπσο ε αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε θνξνινγία ηεο νξηζηηθήο ελαπφζεζεο ησλ απνβιήησλ ζε εζληθφ επίπεδν θαζψο θαη, καθξνπξφζεζκα, ηε ιήςε κέηξσλ βάζεη ηεο θχζεο ησλ πιηθψλ θαη ελδερνκέλσο κέηξσλ ζπκπιήξσζεο ησλ κεραληζκψλ ηεο αγνξάο, ζε πεξίπησζε πνπ δελ επαξθέζνπλ γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο αλάπηπμεο ηεο αλαθχθισζεο Ζ εμϋιημε ηνπ ειιεληθνύ ζεζκηθνύ πιαηζένπ Έληεθα ρξφληα πξηλ ηελ έθδνζε ηεο Οδεγίαο 75/442/ΔΟΚ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, ε Διιεληθή λνκνζεζία είρε ήδε εληάμεη ζην νπινζηάζηφ ηεο ηελ Τγεηνλνκηθή 19

20 Γηάηαμε Δ1β/301/64 «Πεξί ζπιινγήο, απνθνκηδήο θαη δηάζεζεο Απνξξηκκάησλ». Δπξφθεηην γηα πξσηνπφξα γηα ηελ επνρή ηεο, λνκνζεηηθή πξφβιεςε, ε νπνία θάιππηε κε πιεξφηεηα, ηερληθή θαη δηνηθεηηθή, ην αληηθείκελν ηεο ρσξνζέηεζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ. Παξάιιεια, θαζφξηδε ηηο βαζηθέο ηερληθέο θαηεπζχλζεηο γηα ηελ ζπιινγή, απνθνκηδή θαη ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ ΑΑ (Αζηηθψλ ηεξεψλ Απνβιήησλ). Ζ ζπλέρεηα, δελ ήηαλ δπζηπρψο ε αλακελφκελε, κε απνηέιεζκα λα ππάξρεη επί καθξφλ ζεκαληηθφ έιιεηκκα ζην ζεζκηθφ πιαίζην ηεο ρψξαο καο ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ κε επηθηλδχλσλ ΑΑ. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ ην γεγνλφο φηη νη δηαηάμεηο ηεο πην πάλσ Τ.Γ. επηθαηξνπνηήζεθαλ 33 ρξφληα αξγφηεξα, νπφηε θαη αληηθαηαζηάζεθαλ κε ηελ ΚΤΑ /97, ε νπνία ηζρχεη θαη ζήκεξα ζηα ζεκεία απηήο πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ κεηαγελέζηεξεο δηαηάμεηο. Ζ πξψηε νινθιεξσκέλε λνκνζεηηθή ξχζκηζε γηα ην πιαίζην δηαρείξηζεο ησλ.α. έγηλε ην 1986: α) κε ηα άξζξα 11,12 θπξίσο θαη 13 ηνπ λφκνπ-πιαηζίνπ γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο (Ν.1650/86), β) ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ΚΤΑ 49541/86 («ηεξεά Απφβιεηα ζε ζπκκφξθσζε κε ηελ Οδεγία 75/442/ΔΟΚ»). Ζ ππφςε ΚΤΑ αληηθαηαζηάζεθε, δέθα ρξφληα κεηά, κε ηελ ΚΤΑ ππ.αξ /96 θαη απηή κε ηελ ΚΤΑ ππ.αξ /2003, ε νπνία ζπκπεξηέιαβε θαη ην αληηθείκελν ηνπ Δζληθνχ ρεδηαζκνχ θαη ηνλ ηξφπν θαηάξηηζεο ησλ Πεξηθεξεηαθψλ ρεδηαζκψλ. Με ηελ ππφςε ΚΤΑ θαηαξγήζεθαλ, επνκέλσο, ξεηά νη πξνγελέζηεξεο, πνπ αθνξνχλ ζηα δεηήκαηα ηνπ Δζληθνχ θαη ησλ Πεξηθεξεηαθψλ ζρεδηαζκψλ, δει. νη ΚΤΑ ππ.αξ /97 θαη 14312/2000. Αθνινχζσο πεξηγξάθνληαη ηα θχξηα λνκνζεηήκαηα, πνπ δηέπνπλ ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα. «Μέηξα θαη Όξνη γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεώλ Απνβιήησλ / Δζληθόο θαη Πεξηθεξεηαθόο ρεδηαζκόο Γηαρείξηζεο» 1 1 ΚΥΑ Η.Π /2727, ΦΔΚ 1909Β/

21 Με ηελ παξαπάλσ Κνηλή Τπνπξγηθή απφθαζε ελζσκαηψζεθε ε βαζηθή Κνηλνηηθή Ννκνζεζία πνπ αθνξά ζηα ζηεξεά απφβιεηα, φπσο απηή εθθξάδεηαη απφ ηελ νδεγία 75/442/ΔΟΚ «πεξί ζηεξεψλ απνβιήησλ», ε νπνία ηξνπνπνηήζεθε κε ηελ 91/156/ΔΟΚ. Δηδηθφηεξα, ηίζεληαη νη ζηφρνη θαη νη αξρέο πνπ πξέπεη λα ηζρχνπλ ζε επίπεδν ρψξαο θαη δίλνληαη νη γεληθέο θαηεπζχλζεηο ηεο πνιηηηθήο δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, εμεηδηθεχεηαη ε εζληθή ζηξαηεγηθή γηα ηα ζηεξεά απφβιεηα ε νπνία ζηνρεχεη ζηε ιήςε ησλ αλαγθαίσλ κέηξσλ γηα ηε νξζνινγηθή θαη νινθιεξσκέλε δηαρείξηζε απηψλ θαη ηε βηψζηκε αλάπηπμε, ψζηε: λα εμαζθαιίδεηαη έλα πςειφ επίπεδν πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο δεκφζηαο Τγείαο, λα εμνηθνλνκνχληαη πξψηεο χιεο, λεξφ, ελέξγεηα, επηθάλεηα γεο, λα επηηπγράλεηαη κείσζε ησλ αεξίσλ εθπνκπψλ πνπ ζπκβάιινπλ ζην θαηλφκελν ηνπ Θεξκνθεπίνπ, ηα δεπηεξνγελή πιηθά απφ ηελ αμηνπνίεζε λα κελ παξνπζηάδνπλ κεγαιχηεξε βιαπηηθφηεηα απφ ηα ζπγθξίζηκα πξσηνγελή πιηθά ή απφ ηα ηειηθά πξντφληα απηψλ, λα επηκεθχλεηαη ν δηαζέζηκνο ρξφλνο δσήο ησλ Υψξσλ Τγεηνλνκηθήο Σαθήο ησλ Απνβιήησλ (ΥΤΣΑ), ε ηειηθή δηάζεζε, φζσλ απνβιήησλ είλαη αδχλαηε ε αμηνπνίεζή ηνπο, λα κελ απνηειεί θίλδπλν γηα ηηο επφκελεο γελεέο. Δηδηθφηεξα, ε πξναλαθεξζείζα ΚΤΑ πξνβιέπεη ηα παξαθάησ φζνλ αθνξά ζηνπο γεληθνχο ζηφρνπο θαη ζηηο αξρέο δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ: 1. Ζ δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηξφπν ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη φηη δελ ηίζεηαη ζε θίλδπλν, άκεζα ή έκκεζα, ε πγεία ηνπ αλζξψπνπ θαη φηη δελ ρξεζηκνπνηνχληαη δηαδηθαζίεο ή κέζνδνη πνπ ελδέρεηαη λα βιάςνπλ ην πεξηβάιινλ. Δηδηθφηεξα, ιακβάλνληαη κέηξα ψζηε: α) λα κελ δεκηνπξγνχληαη θίλδπλνη γηα ην λεξφ, ηνλ αέξα, ην έδαθνο, ηε ρισξίδα, ηελ παλίδα θαζψο θαη ηελ ελ γέλεη βηψζηκε αλάπηπμε, β) λα κελ πξνθαινχληαη ελνριήζεηο απφ ην ζφξπβν ή ηηο νζκέο,. γ) λα κελ πξνθαιείηαη αιινίσζε ηνπ ηνπίνπ θαη ησλ πεξηνρψλ πνπ παξνπζηάδνπλ ηδηαίηεξν νηθνινγηθφ, πνιηηηζηηθφ, αηζζεηηθφ ελδηαθέξνλ (φπσο αξραηνινγηθνί ρψξνη, ηνπία ηδηαηηέξνπ θπζηθνχ θάιινπο, επαίζζεηα νηθνζπζηήκαηα). 21

22 2. Ζ δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ δηέπεηαη απφ ηηο αθφινπζεο αξρέο: α) Σελ αξρή ηεο πξφιεςεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ. β) Σελ αξρή «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη», κε έκθαζε ζηελ επζχλε ηνπ παξαγσγνχ ησλ απνβιήησλ. γ) Σελ αξρή ηεο εγγχηεηαο ζχκθσλα κε ηελ νπνία επηδηψθεηαη ηα απφβιεηα, θαηά ην δπλαηφλ, λα νδεγνχληαη ζε κία απφ ηηο πιεζηέζηεξεο θαηάιιειεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ή/θαη δηάζεζεο, κε θχξην θξηηήξην ην πεξηβαιινληηθά απνδεθηφ θαη νηθνλνκηθά εθηθηφ ηεο δηαρείξηζεο. Δμάιινπ, ζηνλ Δζληθφ ρεδηαζκφ δηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ (ΔΓΑ), ν νπνίνο θαηαξηίδεηαη ζην πιαίζην ηεο πξναλαθεξζείζαο ΚΤΑ, ηεξαξρνχληαη ηα παξαπάλσ σο αθνινχζσο: i. Πξφιεςε ή κείσζε ηεο παξαγσγήο απνβιήησλ (πνζνηηθή κείσζε) θαζψο θαη κείσζε ηεο πεξηεθηηθφηεηαο απηψλ ζε επηθίλδπλεο νπζίεο (πνηνηηθή βειηίσζε). ii. Αμηνπνίεζε ησλ πιηθψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηα απφβιεηα κε ηε κεγηζηνπνίεζε ηεο αλαθχθισζεο θαη ηελ αλάθηεζε πξντφλησλ θαη ελέξγεηαο. iii. Σειηθή δηάζεζε ησλ απνβιήησλ, πνπ δελ ππφθεηληαη ζε δηεξγαζίεο αμηνπνίεζεο θαη ησλ ππνιεηκκάησλ ηεο επεμεξγαζίαο ησλ απνβιήησλ, θαηά ηξφπν πεξηβαιινληηθά απνδεθηφ, ζηνρεχνληαο ζηελ αεηθνξία. Ζ εμεηδίθεπζε ησλ παξαπάλσ γεληθψλ ζηφρσλ ζηνλ ΔΓΑ νδεγεί ζηνπο εμήο εηδηθνχο ζηφρνπο: ζηελ εμάιεηςε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο αλεμέιεγθηεο δηάζεζεο κε ηελ παχζε ιεηηνπξγίαο ησλ ρψξσλ αλεμέιεγθηεο δηάζεζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ ζε ζπλδπαζκφ κε έξγα απνθαηάζηαζήο ηνπο. ζηελ πεξηβαιινληηθά αζθαιή θαη νηθνλνκηθά ζπκθέξνπζα κεηαθνξά απνβιήησλ, κε ηε δεκηνπξγία, φπνπ θξίλεηαη ζθφπηκν,δηθηχσλ ζηαζκψλ κεηαθφξησζεο. ζηελ αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο θαη άιισλ πξντφλησλ (νρήκαηα, ειαζηηθά, απφβιεηα θαηεδαθίζεσλ θαη θαηαζθεπψλ, ειεθηξηθφο & ειεθηξνληθφο εμνπιηζκφο, έληππν πιηθφ), κε ηελ θαζηέξσζε θαη εθαξκνγή ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ησλ πιηθψλ απηψλ. ζηελ πξνψζεζε πξνγξακκάησλ δηαινγήο ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ πεγή. ζηε ζηαδηαθή δηαρξνληθή κείσζε ηεο πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ πιηθψλ πνπ νδεγνχληαη πξνο πγεηνλνκηθή ηαθή, κε ηε δεκηνπξγία ζχγρξνλσλ θαη νηθνλνκνηερληθά 22

23 θαηάιιεισλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο θαη αμηνπνίεζεο αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. ζηελ θάιπςε ηνπ ζπλφινπ ηεο ρψξαο κε ζχγρξνλεο θαη νινθιεξσκέλεο εγθαηαζηάζεηο ηειηθήο δηάζεζεο απνβιήησλ. ζηελ αλάπηπμε κηαο νινθιεξσκέλεο επηθνηλσληαθήο ζηξαηεγηθήο πνπ ζα ζπκβάιεη ζηελ αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο ηεο δηαρείξηζεο απνβιήησλ. ζηελ ζπλερή θαη επηζηεκνληθά ηεθκεξησκέλε πιεξνθφξεζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ηνπ Κνηλνχ σο πξνυπφζεζε γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο εθαξκνγήο νπνηνπδήπνηε ζρεδηαζκνχ (εζληθνχ ή πεξηθεξεηαθνχ). 3. Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ θαη ηελ πινπνίεζε ησλ αξρψλ ησλ πξνεγνχκελσλ παξαγξάθσλ, νη αξκφδηεο αξρέο πνπ νξίδνληαη ζηα άξζξα 5 θαη 6 θαηαξηίδνπλ Δζληθά θαη Πεξηθεξεηαθά ρέδηα Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ. «Μέηξα θαη όξνη γηα ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ απνβιήησλ» 2 Με ηελ παξαπάλσ Κνηλή Τπνπξγηθή Απφθαζε ελζσκαηψζεθε ζην εζληθφ δίθαην ε θνηλνηηθή νδεγία 99/31/ΔΚ ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 26εο Απξηιίνπ 1999 ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ («πεξί πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ»), ε νπνία: δεζκεχεη ηελ ρψξα ζε άκεζε εηζαγσγή ηερλνινγηψλ επεμεξγαζίαο απνβιήησλ, ζέηεη απζηεξφηεξνπο θαλφλεο ιεηηνπξγίαο ησλ ΥΤΣΑ, εηζάγεη ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηελ θνζηνιφγεζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ, απαηηεί ζεκαληηθή αλαβάζκηζε θαη κεηαζρεκαηηζκφ ησλ θνξέσλ δηαρείξηζεο, απαηηεί αιιαγέο ζηελ δηαδηθαζία ζρεδηαζκνχ θαη αδεηνδφηεζεο ησλ έξγσλ. Οη απαηηήζεηο απηέο, νπζηαζηηθά νδεγνχλ ζην λα θαηαζθεπάδνληαη φζν ην δπλαηφλ ιηγφηεξνη θαη πην ειεγρφκελνη ΥΤΣΑ, λα ιεηηνπξγνχλ κε πνιχ πςειά πξφηππα (standards) θαη ζηαδηαθά, φπνπ είλαη δπλαηφ, λα κεηαηξέπνληαη ζε ΥΤΣΤ. Οη πιένλ νπζηαζηηθέο ππνρξεψζεηο πνπ πξνθχπηνπλ γηα ηελ Διιάδα πεξηιακβάλνπλ: Σελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ επεμεξγαζίαο απνβιήησλ, κε ηελ έλλνηα πνπ απνδίδεηαη ζηνλ φξν απφ ηελ αληίζηνηρε ΚΤΑ (Ζ.Π /3508), ζε φια ηα απφβιεηα πξηλ απηά νδεγεζνχλ πξνο πγεηνλνκηθή ηαθή. 2 ΚΥΑ Η.Π /3508, ΦΔΚ 1572Β/

24 Σελ δέζκεπζε γηα κία κέγηζηε πνζφηεηα Βηναπνδνκήζηκσλ Αζηηθψλ Απνβιήησλ(ΒΑΑ) πνπ επηηξέπεηαη λα νδεγείηαη ζε ρψξνπο ηαθήο, ε νπνία βαίλεη ζηαδηαθά κεηνχκελε γηα ηα έηε 2010, 2013 θαη Σηο αιιαγέο πνπ πξνβιέπνληαη φζνλ αθνξά ζηνλ ζρεδηαζκφ, ζηελ θαηαζθεπή, ζηελ αδεηνδφηεζε θαη ζηελ ιεηηνπξγία ησλ ΥΤΣΑ. Σηο αιιαγέο ζηελ θνζηνιφγεζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ. πγθεθξηκέλα, νη ζηφρνη πνπ ζέηεη ε ΚΤΑ Ζ.Π /3508 ζην άξζξν 4, γηα ηα ΒΑΑ είλαη: Μέρξη ηελ 16 Ηνπιίνπ ηνπ 2010, ηα ΒΑΑ πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο ηαθήο πξέπεη λα κεησζνχλ ζην 75% ηεο ζπλνιηθήο (θαηά βάξνο) πνζφηεηαο ησλ ΒΑΑ πνπ είραλ παξαρζεί ην Μέρξη ηελ 16 Ηνπιίνπ ηνπ 2013, ηα ΒΑΑ πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο ηαθήο πξέπεη λα κεησζνχλ ζην 50% ηεο ζπλνιηθήο (θαηά βάξνο) πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ αζηηθψλ απνβιήησλ πνπ είραλ παξαρζεί ην Μέρξη ηελ 16 Ηνπιίνπ ηνπ 2020, ηα ΒΑΑ πνπ πξννξίδνληαη γηα ρψξνπο ηαθήο πξέπεη λα κεησζνχλ ζην 35% ηεο ζπλνιηθήο (θαηά βάξνο) πνζφηεηαο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ αζηηθψλ απνβιήησλ πνπ είραλ παξαρζεί ην «Μέηξα θαη όξνη γηα ηελ πξόιεςε θαη ηνλ πεξηνξηζκό ηεο ξύπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο από ηελ απνηέθξσζε ησλ απνβιήησλ» 3 Έρεη εθδνζεί ζε ελαξκφληζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο νδεγίαο 2000/76/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 4εο Γεθεκβξίνπ 2000 «γηα ηελ απνηέθξσζε ησλ απνβιήησλ». Με ηελ παξαπάλσ ΚΤΑ επηβάιινληαη κέηξα, φξνη θαη πεξηνξηζκνί ζηηο εγθαηαζηάζεηο απνηέθξσζεο θαη ζπλαπνηέθξσζεο απνβιήησλ (φπνπ ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη ηα αζηηθά απφβιεηα απφ λνηθνθπξηά), ψζηε λα επηηπγράλεηαη ε πξφιεςε ή ν πεξηνξηζκφο, φζν είλαη εθηθηφ, ησλ επηπηψζεσλ ζην πεξηβάιινλ θαη εηδηθφηεξα, ηεο ξχπαλζεο απφ εθπνκπέο ζηελ αηκφζθαηξα, ζην έδαθνο θαη ζηα ππφγεηα θαη επηθαλεηαθά λεξά, θαζψο θαη ησλ επηπηψζεσλ ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. 3 ΚΥΑ 22912/1117, ΦΔΚ 759Β/

25 Δηδηθφηεξα, γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνχ απηνχ: Δπηβάιινληαη ζπγθεθξηκέλεο ηερληθέο πξνδηαγξαθέο ζηηο κνλάδεο απνηέθξσζεο, ηφζν ζε ζρέζε κε ηνλ ζρεδηαζκφ θαη ηελ θαηαζθεπή ηνπο φζν θαη κε ηνλ εμνπιηζκφ θαη ηηο ζπλζήθεο ιεηηνπξγία ηνπο. Θεζπίδνληαη νξηαθέο ηηκέο εθπνκπήο γηα ηνπο αέξηνπο ξχπνπο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ιεηηνπξγία ησλ κνλάδσλ απνηέθξσζεο. Θεζπίδνληαη, επίζεο, νξηαθέο ηηκέο εθπνκπήο θαη γηα ηηο απνξξίςεηο ζηα λεξά νη νπνίεο πξνθχπηνπλ απφ ηνλ θαζαξηζκφ ησλ απαεξίσλ. Καζνξίδνληαη ζπγθεθξηκέλεο δηαδηθαζίεο γηα ηελ παξάδνζε θαη παξαιαβή ησλ πξνο απνηέθξσζε απνβιήησλ. Δπηβάιιεηαη ζηηο κνλάδεο απνηέθξσζεο ε εγθαηάζηαζε εμνπιηζκνχ κεηξήζεσλ θαζψο θαη ε δηελέξγεηα κεηξήζεσλ αεξίσλ ξχπσλ θαη παξακέηξσλ ιεηηνπξγίαο θαζψο θαη βαξέσλ κεηάιισλ, δηνμηλψλ θαη θνπξαλίσλ. Πξνδηαγξάθνληαη νη πξνυπνζέζεηο γηα ηελ ρνξήγεζε έγθξηζεο πεξηβαιινληηθψλ φξσλ ζηηο κνλάδεο απνηέθξσζεο θαζψο θαη ηεο άδεηαο δηάζεζεο απφ ηηο αξκφδηεο Τπεξεζίεο. Σέινο, ιίγα ρξφληα αξγφηεξα ν Νφκνο 2939/2001 δηακνξθψλεη ην ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ. Με ηνλ λφκν απηφλ, ελζσκαηψλεηαη ε πξναλαθεξζείζα νδεγία 94/62/ΔΟΚ ζην Δζληθφ δίθαην, θαη θαζνξίδεηαη ην πιαίζην γηα ηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ αλαθχθισζεο/επαλαρξεζηκνπνίεζεο/ αμηνπνίεζεο ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ (κπαηαξίεο, ειεθηξνληθά, πιηθά νηθνδνκψλ θ.α.), ζέηνληαο ζπγθεθξηκέλνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο θαη ρξνληθά φξηα πξαγκαηνπνίεζήο ηνπο. Δηδηθά, ηα ζρεηηθά Πξνεδξηθά δηαηάγκαηα θαζνξίδνπλ ηνπο επηκέξνπο φξνπο γηα ην θάζε ξεχκα απνβιήηνπ,{σδδ,2006} ζνλ αθνξά ηα επηθίλδπλα απφβιεηα, πξφζθαηα δεκνζηεχηεθε ν Δζληθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ. Ο Δζληθφο ρεδηαζκφο έξρεηαη λα πινπνηήζεη ηελ βαζηθή αξρή φηη ην θφζηνο ηεο δηαρείξηζεο επηθίλδπλσλ απνβιήησλ αλαιακβάλεη ν ίδηνο ν παξαγσγφο δειαδή εθαξκφδεηαη ε αξρή ν «ξππαίλσλ πιεξψλεη» θαη εγθξίλεηαη ζε εθαξκνγή ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΚ. Θα αλαζεσξείηαη θάζε πέληε (5) ρξφληα θαη εμππεξεηεί, θπξίσο ηνπο αθφινπζνπο ζηφρνπο : 25

26 1.Σελ πξνψζεζε ηεο πξφιεςεο/κείσζεο ηεο παξαγσγήο θαη επηθηλδπλφηεηαο ησλ Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ (Δ.Α) ζηελ πεγή. 2.Σελ αλάπηπμε ππνδνκψλ θαη κεζφδσλ αμηνπνίεζεο ησλ Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ, έηζη ψζηε λα αλαπηπρζεί ζηαδηαθά ε αγνξά δεπηεξνγελψλ πιηθψλ απφ ηελ αμηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ απηψλ, θαζψο θαη ε παξαγσγή ελέξγεηαο απφ ηα Δ.Α. 3.Σελ πξνψζεζε κεζφδσλ αζθαινχο επεμεξγαζίαο ησλ Δ.Α., φπνπ απηφ είλαη δπλαηφλ, νη νπνίεο νδεγνχλ ζε απνηειεζκαηηθή κείσζε ηνπ ξππαληηθνχ θνξηίνπ θαη γεληθφηεξα ηεο επηθηλδπλφηεηαο ησλ απνβιήησλ. 4.Σελ αλάπηπμε ππνδνκψλ αζθαινχο ηειηθήο δηάζεζεο ησλ ππνιεηκκάησλ ηεο επεμεξγαζίαο ησλ Δ.Α, θαζψο θαη ησλ Δ.Α. γηα ηα νπνία δελ είλαη εθηθηή ε εθαξκνγή ηερληθψλ επεμεξγαζίαο / αμηνπνίεζεο, κε εθαξκνγή ηεο αξρήο «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη» δειαδή κε ηελ επζχλε ησλ ίδησλ ησλ παξαγσγψλ Δ.Α. 5.Σελ δηεχξπλζε ησλ δηθηχσλ αζθαινχο ζπιινγήο θαη κεηαθνξάο ησλ Δ.Α. απφ θαη πξνο ηηο εγθαηαζηάζεηο δηαρείξηζεο Δ.Α. 6.Σελ πξνψζεζε ηδησηηθψλ επελδχζεσλ ζηνλ ηνκέα δηαρείξηζεο Δ.Α. 7.Σελ θαηαγξαθή θαη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ απνθαηάζηαζεο ή/θαη εμπγίαλζεο ησλ ξππαζκέλσλ ρψξσλ, ιφγσ αθαηάιιειεο απφζεζεο Δ.Α. ή/θαη ρψξσλ πνπ έρνπλ ξππαλζεί απφ επηθίλδπλεο νπζίεο. Αλαιπηηθφηεξα, βαζηθά ζεκεία ηνπ Δζληθνχ ρεδηαζκνχ Γηαρείξηζεο Απνβιήησλ είλαη ηα αθφινπζα : 1. χκθσλα κε ηελ θαηαγξαθή πνπ έγηλε ζηελ Διιάδα παξάγνληαη εηεζίσο, πεξίπνπ ηφλνη Δ.Α., εθ ησλ νπνίσλ έλα πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 62% ππνβάιιεηαη ζε εξγαζίεο δηάζεζεο, ελψ ην ππφινηπν ζε εξγαζίεο αμηνπνίεζεο. Οη κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο παξάγνληαη ζηελ Αηηηθή 48,5%, ζηε Κεληξηθή Μαθεδνλία 12,6%, ζηελ ηεξεά Διιάδα 10,2%, ζηε Θεζζαιία 6,9% θαη ζηελ Γπηηθή Διιάδα 5,2% πεξίπνπ. 2. Δπίζεο ππάξρνπλ πεξίπνπ ηφλνη απνζεθεπκέλσλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ, θπξίσο ζηνπο ρψξνπο παξαγσγήο ηνπο (Βηνκεραλία). Ζ πνζφηεηα απηή αλ θαη είλαη κηθξφηεξε απφ φηη είρε εθηηκεζεί ζην παξειζφλ σζηφζν εγθπκνλεί ελ δπλάκεη θηλδχλνπο. 3. Ζ πξνέιεπζε ησλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ πξνέξρεηαη θπξίσο απφ βηνκεραληθέο δξαζηεξηφηεηεο (δηυιηζηήξηα, παξαγσγή αινπκηλίνπ, ραιπβνπξγίεο, παξαγσγή ιηπαζκάησλ, 26

27 παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, παξαγσγή νξγαληθψλ ρεκηθψλ πξντφλησλ) φπσο θαη απφ εγθαηαζηάζεηο εμππεξέηεζεο θνηλνχ ( ιηκάληα, αεξνδξφκηα, ΟΔ, ΟΣΔ θ.α). 4. ηα επηθίλδπλα απφβιεηα ησλ παξαπάλσ θιάδσλ πεξηιακβάλνληαη θαη ηα αθφινπζα ξεχκαηα Δ.Α., ηα νπνία ππφθεηληαη ζε εηδηθφ θαζεζηψο δηαρείξηζεο: Σα «ξεχκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο» θαη αθνξνχλ ρξεζηκνπνηεκέλεο ζπζθεπαζίεο θαη άιια πξντφληα (Υξεζηκνπνηεκέλεο ειεθηξηθέο ζηήιεο θαη ζπζζσξεπηέο, Απφβιεηα ιηπαληηθψλ ειαίσλ, πζθεπαζίεο επηθηλδχλσλ νπζηψλ θαη ηκήκαηα ησλ Ορεκάησλ Σέινπο Κχθινπ Εσήο ΟΣΚΕ). Απφ ηνλ Μάξηην ηνπ 2004 κειεηήζακε θαη εγθξίλακε πξνγξάκκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. Δπηθίλδπλα ηαηξηθά απφβιεηα. Πξφθεηηαη γηα ηα ηαηξηθά απφβιεηα κνιπζκαηηθνχ ή/θαη ηνμηθνχ ραξαθηήξα ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ ηηο δηάθνξεο πγεηνλνκηθέο κνλάδεο. Γηα ηα ηαηξηθά απφβιεηα ππάξρεη απνηεθξσηηθφο θιίβαλνο ζηνλ ΥΤΣΑ Α. Ληνζίσλ. Εσηθά ππνπξντφληα. Πξφθεηηαη γηα πξντφληα δσηθήο πξνέιεπζεο ηα νπνία δελ πξννξίδνληαη γηα θαηαλάισζε απφ ηνλ άλζξσπν. Πνιπρισξησκέλα δηθαηλχιηα /ηξηθαηλχιηα (PCB s PCT s - θινθέλ). Πξφθεηηαη θπξίσο γηα κνλσηηθά / δηειεθηξηθά έιαηα πνπ πεξηέρνπλ PCB s θαη ππάξρνπλ θαη εμνρήλ ζε ζπζθεπέο ειεθηξνκεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ, ηδίσο κεηαζρεκαηηζηέο θαη ππθλσηέο. Δπηπιένλ, ζηα παξαγφκελα Δ.Α. πεξηιακβάλνληαη θαη «κηθξνπνζφηεηεο επηθηλδχλσλ απνβιήησλ» ζηα αζηηθά απφβιεηα. Σα απφβιεηα απηά αθνξνχλ θπξίσο απνξξηπηφκελν νηθηαθφ εμνπιηζκφ θαη απνξξηπηφκελα πξντφληα νηθηαθήο ρξήζεο. 5. Μέζα ζηελ ηειεπηαία δεθαεηία έρεη ζεκεησζεί κείσζε ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο Δπηθηλδχλσλ Απνβιήησλ ζηελ Διιάδα γεγνλφο πνπ, θπξίσο, νθείιεηαη : ζηε ζεκαληηθή ζπξξίθλσζε ηνπ δεπηεξνγελνχο ηνκέα κε επαθφινπζε κείσζε ηεο παξαγσγήο Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ απφ ηε βηνκεραληθή δξαζηεξηφηεηα, ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ηεο ηερλνινγίαο (ρξήζε θαζαξψλ ηερλνινγηψλ) ζηηο βηνκεραληθέο κνλάδεο κεγάιεο δξαζηεξηφηεηαο πνπ πιένλ εθαξκφδνπλ ζε κεγαιχηεξν βαζκφ ηερληθέο πξνεπεμεξγαζίαο/ αμηνπνίεζεο ησλ Δ.Α. πνπ παξάγνπλ. ηνλ ζεκαληηθφ πεξηνξηζκφ ηεο πξαθηηθήο αλάκεημεο ησλ Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ κε κε επηθίλδπλα απφβιεηα. 27

28 Απηνί νη παξάγνληεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ εθαξκνγή βέιηηζησλ δηαζέζηκσλ ηερληθψλ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία πνπ ζα είλαη ππνρξεσηηθή απφ ην ηέινο Οθησβξίνπ ηνπ 2007 θαη ηελ απζηεξφηεξε ιεηηνπξγία ησλ κεραληζκψλ πεξηβαιινληηθνχ ειέγρνπ ησλ βηνκεραληθψλ κνλάδσλ εθηηκάηαη φηη ζα νδεγήζνπλ ζε παξαπέξα κείσζε ηεο εηήζηαο παξαγσγήο Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ ηα επφκελα ρξφληα. 6. ηα πιαίζηα ηνπ Δζληθνχ ρεδηαζκνχ Γηαρείξηζεο Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ πξνβιέπνληαη ζεηξά κέηξσλ γηα ηελ βέιηηζηε δηαρείξηζε ησλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ. Τπνγξακκίδνληαη νξηζκέλα απφ απηά ηα νπνία ζεσξνχληαη σο ηδηαίηεξα ζεκαληηθά : Ζ αλάπηπμε ππνδνκψλ θαη κεζφδσλ αμηνπνίεζεο ησλ Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ Ζ πξνψζεζε κεζφδσλ αζθαινχο επεμεξγαζίαο ησλ Δ.Α. Ζ δηεχξπλζε ησλ δηθηχσλ αζθαινχο ζπιινγήο θαη κεηαθνξάο ησλ Δ.Α. Ζ θαηαζθεπή ησλ απαηηνχκελσλ έξγσλ δηάζεζεο θαη αμηνπνίεζεο Δ.Α., ζχκθσλα κε ηηο Γεληθέο Σερληθέο Πξνδηαγξαθέο δηαρείξηζεο Δ.Α. (ΚΤΑ 24944/1159/2006) Ζ αλάπηπμε ζπζηήκαηνο δπλακηθήο απνγξαθήο απφ ην ΤΠΔΥΧΓΔ. Ήδε ζε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ Τπνπξγείνπ θαηαρσξνχληαη, αθνχ αμηνινγεζνχλ, ηα ζηνηρεία πνπ πξνέξρνληαη απφ ηα «δηαρεηξηζηηθά ζρέδηα» ησλ παξαγσγψλ Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ. Σν ζχζηεκα απηφ ζα απνθηήζεη δπλακηθφ ραξαθηήξα θαη ζα ηξνθνδνηείηαη ζπλερψο κε πιεξνθνξίεο ζρεηηθέο κε ηελ παξαγσγή θαη δηαρείξηζε ησλ Δ.Α. Οη παξαγσγνί απνβιήησλ είλαη ππνρξεσκέλνη λα ππνβάιινπλ θάζε ρξφλν έθζεζε ζην ΤΠΔΥΧΓΔ (ΚΤΑ 13588/725/ ΦΔΚ 383Β / ). Ζ επηθαηξνπνίεζε ησλ Μειεηψλ Πεξηβαιινληηθψλ Δπηπηψζεσλ απφ ηνπο παξαγσγνχο Δ.Α. θαη αλάινγε ηξνπνπνίεζε ζπκπιήξσζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ φξσλ ησλ αληίζηνηρσλ δξαζηεξηνηήησλ. Ζ Δθπφλεζε ησλ απαηηνχκελσλ ινηπψλ κειεηψλ απφ ηνπο παξαγσγνχο Δ.Α. θαη εθνδηαζκφο κε ηηο απαηηνχκελεο άδεηεο θαη εγθξίζεηο (απφθαζε έγθξηζεο πεξηβαιινληηθψλ φξσλ, άδεηα δηάζεζεο θ.ιπ.). Ζ επέθηαζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ήδε ππαξρφλησλ ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαζψο θαη ηπρφλ λέσλ εγθεθξηκέλσλ ζπζηεκάησλ γηα α) ειεθηξηθέο ζηήιεο θαη ζπζζσξεπηέο β) απφβιεηα ιηπαληηθψλ ειαίσλ γ) Ορήκαηα Σέινπο Κχθινπ Εσήο (ΟΣΚΕ), κε βάζε ην ρξνλνδηάγξακκα πνπ πξνβιέπεηαη ζηα αληίζηνηρα ΠΓ. θαζψο θαη πξνψζεζε ηεο θαηαζθεπήο λέσλ κνλάδσλ αμηνπνίεζεο, ζην πιαίζην ιεηηνπξγίαο ησλ ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο. 28

29 Ζ θαηαγξαθή ραξηνγξάθεζε ησλ ξππαζκέλσλ θαη πηζαλψο ξππαζκέλσλ απφ Δ.Α ρψξσλ ζε εζληθφ επίπεδν. ηελ ζπλέρεηα ζα πξνρσξήζεη ε απνθαηάζηαζε ή/θαη εμπγίαλζε ησλ ρψξσλ απηψλ, κε εθαξκνγή ηεο αξρήο «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη». Ζ εληαηηθνπνίεζε ησλ ειέγρσλ πνπ αθνξνχλ ηελ ηήξεζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ φξσλ θαηαζθεπήο θαη ιεηηνπξγίαο ησλ εγθαηαζηάζεσλ δηαρείξηζεο Δ.Α.»,{Γειηίν ηχπνπ ΤΠΔΥΧΓΔ, 2007} Θα πξέπεη επίζεο λα γίλεη αλαθνξά ζην γεγνλφο φηη ππνγξάθεθαλ ηα πξνεδξηθά δηαηάγκαηα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ θαηαζθεπψλ θαη θαηεδαθίζεσλ θαη γηα ηε ζχζηαζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ ΔΟΓΑΠ. ην ΠαξΪξηεκα Η πεξηέρεηαη ην ζχλνιν ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ δηέπεη ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ ζηελ Διιάδα. 1.3 Θεζκηθό πιαέζην θνξϋσλ δηαρεέξηζεο ΑΑ Αξκφδηνη γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ ζηελ Διιάδα ήηαλ νη νξγαληζκνί ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο α βαζκνχ δειαδή νη δήκνη. Με βάζε ην λέν ζεζκηθφ πιαίζην νη δήκνη παξακέλνπλ αξκφδηνη γηα ηε ζπιινγή ησλ απνβιήησλ, αιιά νθείινπλ λα ζπζηήζνπλ θνξείο (ΦνΓΑ) νη νπνίνη ζα αλαιάβνπλ ηελ πεξαηηέξσ δηαρείξηζή ηνπο (επεμεξγαζία-δηάζεζε). Σν λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ δηέπεη ηε ιεηηνπξγία, ηηο αξκνδηφηεηεο θαη ηε δνκή ησλ ΦνΓΑ απνηειείηαη απφ ην Ν. 1650/1986 «Γηα ηελ Πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο», ην Ν. 3536/2007 «Δηδηθέο ξπζκίζεηο ζεκάησλ κεηαλαζηεπηηθήο πνιηηηθήο θαη ινηπψλ δεηεκάησλ αξκνδηφηεηαο Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο.», ην Ν. 3463/06 «Κχξσζε Κψδηθα Γήκσλ & Κνηλνηήησλ» θαη ηελ ΚΤΑ 50910/2727/2003 «Μέηξα θαη ξνη γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ. Δζληθφο θαη Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο». Δηδηθφηεξα ν Ν. 3536/2007 νξίδεη φηη νη ΦνΓΑ κπνξνχλ λα είλαη χλδεζκνη Ο.Σ.Α. ή Αλψλπκεο εηαηξείεο Ο.Σ.Α. Ο Ν. 3463/06 θαζνξίδεη ην γεληθφηεξν πιαίζην γηα ηνλ ηξφπν ζχζηαζεο, δηνίθεζεο θαζψο θαη ηηο αξκνδηφηεηεο θαη ιεηηνπξγίεο ηνπ πλδέζκνπ θαη ηεο Αλψλπκεο εηαηξείαο Ο.Σ.Α. (άξζξα θαη 265 αληίζηνηρα). Σέινο, ε ΚΤΑ θαζνξίδεη φηη νη ΦνΓΑ είλαη αξκφδηνη γηα ηελ πξνζσξηλή απνζήθεπζε, κεηαθφξησζε, αμηνπνίεζε θαη δηάζεζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Ζ πεξηνρή επζχλεο κηαο Δπηρείξεζεο ΦνΓΑ, πεξηιακβάλεη κηα ηνπιάρηζηνλ Γηαρεηξηζηηθή Δλφηεηα Απνξξηκκάησλ, φπσο απηή 29

30 έρεη θαζνξηζζεί απφ ην νηθείν ΠΔΓΑ (Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο Απνξξηκκάησλ). Οη θνξείο δηαρείξηζεο πνπ ζα ζπζηαζνχλ ζηελ Διιάδα ζα πξέπεη λα έρνπλ ηζρπξή δηνηθεηηθή δνκή θαη ηελ απαηηνχκελε ζηειέρσζε, ψζηε λα εθαξκφζνπλ νινθιεξσκέλα πξνγξάκκαηα δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ αιιά θαη λα επσθειεζνχλ απφ ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθαο. Ο ΦνΓΑ είλαη αξκφδηνο γηα ηελ πξνζσξηλή απνζήθεπζε, κεηαθφξησζε, επεμεξγαζία θαη ηειηθή δηάζεζε ησλ απνβιήησλ θαη ζα πξέπεη λα δηαζέηεη νξγαλσκέλα ηερληθά ηκήκαηα γηα ηελ απνηειεζκαηηθή θαη απξφζθνπηε παξνρή ησλ πξναλαθεξζέλησλ ππεξεζηψλ. Δθηφο απφ ηελ ηερληθή δηεχζπλζε θαη ηα αληίζηνηρα ηερληθά ηκήκαηα αλάινγα κε ηηο ππεξεζίεο πνπ παξέρεη, ν ΦνΓΑ ζα πξέπεη θαηά ειάρηζην λα δηαζέηεη κνλάδα νηθνλνκηθήο παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ, κνλάδα πξνγξακκαηηζκνχ ησλ έξγσλ θαη αλάπηπμεο, κνλάδα εζσηεξηθνχ ειέγρνπ θαζψο θαη ηελ απαηηνχκελε δηνηθεηηθή θαη λνκηθή ππνζηήξημε. ηελ παξνχζα θάζε ην ΤΠΟΗΟ δελ έρεη εθδψζεη θάπνην νδεγφ γηα ηελ εμεηδίθεπζε ησλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο ηεο δηαρεηξηζηηθήο επάξθεηαο ησλ ηειηθψλ δηθαηνχρσλ ηνπ ΔΠΑ. χκθσλα κε ην θείκελν 4 πνπ ζπλέηαμε ε ICAP θαη ε KPMG γηα ινγαξηαζκφ ηνπ ΤΠΟΗΟ νη ειάρηζηεο απαηηήζεηο νη νπνίεο ζα πξέπεη λα θαιχπηνληαη απφ ηνπο ΣΓ, ψζηε λα κπνξνχλ λα απνδείμνπλ ηελ δηαρεηξηζηηθή επάξθεηά ηνπο, αθνξνχλ: ην ζεζκηθφ πιαίζην ιεηηνπξγίαο ηελ νξγαλσηηθή δνκή ζηειέρσζε ηελ χπαξμε δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο θαη εζσηεξηθνχ ειέγρνπ ηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή. Καη ειάρηζηνλ, ζηελ νξγαλσηηθή δνκή ηνπ θνξέα ζα πξέπεη λα απνηππψλνληαη νη αθφινπζεο κνλάδεο/αξκνδηφηεηεο: 1. Μνλάδα αξκφδηα γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηελ πινπνίεζε έξγσλ. 2. Μνλάδα αξκφδηα γηα ηελ νηθνλνκηθή δηαρείξηζε ησλ έξγσλ. 3. Μνλάδα (ή αλάινγα κε ην κέγεζνο ηνπ θνξέα αξκνδηφηεηα) εζσηεξηθνχ ειέγρνπ. 4 «Δπιβεβαίωζη Γιασειπιζηικήρ Δπάπκειαρ ηελικών δικαιούσων», κείμενο πος ζςνηάσθηκε ζηα πλαίζια ηηρ «Σύμβαζηρ Ανάθεζηρ Υπηπεζιών Σςμβούλος ςποζηήπιξηρ ηηρ Γιασειπιζηικήρ Απσήρ ηος ΚΠΣ ζηη βεληίωζη ηων Σςζηημάηων Γιασείπιζηρ και Δλέγσος ηων Δπισειπηζιακών Ππογπαμμάηων ηος ΚΠΣ , ηων Κοινοηικών Ππωηοβοςλιών και ηος Ταμείος Σςνοσήρ και ζηην πποζαπμογή αςηών για ηην πεπίοδο » 30

31 4. Ννκηθή ππνζηήξημε (ε νπνία ελαιιαθηηθά ζα κπνξεί λα παξέρεηαη θαη απφ εμσηεξηθφ θνξέα ή θαη θπζηθφ πξφζσπν). εκεηψλεηαη πσο ζχκθσλα κε ην ΔΠΑ (Δζληθφ ζηξαηεγηθφ πιαίζην Αλάπηπμεο), πξνβιέπνληαη εηδηθά θξηηήξηα γηα ηνπο ηειηθνχο δηθαηνχρνο (ΟΣΑ θ.α.) θαη ηε δπλαηφηεηα ρξεκαηνδφηεζεο ηνπο. Αλακέλεηαη ε δεκνζίεπζε ηεο ΚΤΑ πνπ ζα εμεηδηθεχεη νξγαλσηηθά θαη δηνηθεηηθά ζέκαηα αλαθνξηθά κε ηε ιεηηνπξγία ησλ ΦνΓΑ. χκθσλα κε ην ηζρχνλ ζεζκηθφ πιαίζην ν ΦνΓΑ κπνξεί λα έρεη ηε κνξθή ζπλδέζκνπ ή αλψλπκεο εηαηξείαο ΟΣΑ ύλδεζκνη ΟΣΑ Σα άξζξα ηνπ λένπ θψδηθα θαζνξίδνπλ ην γεληθφηεξν πιαίζην γηα ηνλ ηξφπν ζχζηαζεο, δηνίθεζεο θαζψο θαη ηηο αξκνδηφηεηεο θαη ιεηηνπξγίεο ησλ νξγάλσλ ηνπ πλδέζκνπ. Ζ απφθαζε ησλ δεκνηηθψλ ή θνηλνηηθψλ ζπκβνπιίσλ, ε νπνία ιακβάλεηαη κε ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηνπο, πεξηέρεη ηνλ εηδηθφ ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν ηδξχεηαη ν ζχλδεζκνο, ηε ρξνληθή δηάξθεηα θαη ηελ έδξα ηνπ. Ο Κψδηθαο θαζνξίδεη ηελ ειάρηζηε δηνηθεηηθή δνκή ελφο πλδέζκνπ, ε νπνία είλαη: ην δηνηθεηηθφ ζπκβνχιην ε εθηειεζηηθή επηηξνπή ν πξφεδξφο ηνπ. Δπίζεο θαζνξίδεηαη ε αξρηθή ζπγθξφηεζε ηνπ Γ.. θαη ε αληηπξνζψπεπζε ησλ ζπκκεηερφλησλ δήκσλ αλάινγα κε ηνλ πιεζπζκφ ηνπο. ηελ πξψηε ζπλεδξίαζε ην ζπκβνχιην εθιέγεη απφ ηα κέιε ηνπ, ηνλ πξφεδξν θαη ηνλ αληηπξφεδξφ ηνπ θαη ηα κέιε ηεο εθηειεζηηθήο επηηξνπήο γηα δηεηή ζεηεία. Αλάινγα κε ηνλ πιεζπζκφ πνπ εμππεξεηεί ν ζχλδεζκνο ε εθηειεζηηθή επηηξνπή κπνξεί λα έρεη έσο θαη 7 κέιε. Σν δηνηθεηηθφ ζπκβνχιην ηνπ πλδέζκνπ έρεη ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ δεκνηηθνχ ζπκβνπιίνπ θαη ν πξφεδξφο ηνπ ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ δεκάξρνπ θαη ηνπ πξνέδξνπ ηνπ δεκνηηθνχ ζπκβνπιίνπ. Οη ζρεηηθέο δηαηάμεηο πνπ αθνξνχλ ηνπο Γήκνπο εθαξκφδνληαη αλαιφγσο σο πξνο ηε δηνίθεζε ηνπ πλδέζκνπ. Ζ εθηειεζηηθή επηηξνπή έρεη ηηο αξκνδηφηεηεο ηεο 31

32 δεκαξρηαθήο επηηξνπήο θαη φζεο αξκνδηφηεηεο ηεο αλαζέηεη ην ίδην ην ζπκβνχιην,{n. 3463/06}. ήκεξα ππάξρνπλ ζε επίπεδν Υψξαο, 30 χλδεζκνη κε αληηθείκελν ηε δηαρείξηζε απνξξηκκάησλ. Οη χλδεζκνη απηνί ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο δξνπλ ζε γεσγξαθηθφ ρψξν κηθξφηεξν ηνπ Ννκνχ, αιιά ππάξρνπλ θαη χλδεζκνη ΟΣΑ κεγαιχηεξεο εκβέιεηαο. Μεηαμχ ησλ ηειεπηαίσλ απηψλ ζεκεηψλνληαη: Ο Δληαίνο χλδεζκνο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Ν. Αηηηθήο Ο χλδεζκνο ΟΣΑ Μείδνλνο Θεζζαινλίθεο Ο Δληαίνο χλδεζκνο ΟΣΑ Πεξηθέξεηαο Κξήηεο Ο χλδεζκνο Καζαξηφηεηαο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Εαθχλζνπ Ζ ΓΗΑΓΤΜΑ πνπ θαιχπηεη νιφθιεξε ηελ Γπηηθή Μαθεδνλία Αλώλπκεο εηαηξεέεο Ο.Σ.Α Σν άξζξν 259 ηνπ λένπ ΓΚΚ νξίδεη φηη νη Γήκνη ή Κνηλφηεηεο, κφλνη ή κε Ννκαξρηαθέο Απηνδηνηθήζεηο ή θαη άιινπο θνξείο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ή ηξίηνπο, δχλαληαη λα ζπληζηνχλ αλψλπκεο εηαηξείεο, νη νπνίεο ιεηηνπξγνχλ ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηεο εκπνξηθήο θαη θνξνινγηθήο λνκνζεζίαο. χκθσλα κε ην λφκν γηα ηνπο ΦνΓΑ ε ελαιιαθηηθή κνξθή ησλ θνξέσλ είλαη νη αλψλπκεο εηαηξείεο Ο.Σ.Α. Σν πξνζσπηθφ ησλ αλσλχκσλ εηαηξεηψλ Ο.Σ.Α. πξνζιακβάλεηαη ζχκθσλα κε ηηο ξπζκίζεηο πξνεδξηθνχ δηαηάγκαηνο, ην νπνίν εθδίδεηαη χζηεξα απφ πξφηαζε ησλ Τπνπξγψλ Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο, Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο θαη κεηά απφ γλψκε ηεο Κ.Δ.Γ.Κ.Δ. ηνλ ειιεληθφ ρψξν, επηηπρεκέλε πνξεία έρεη ε ΑΜΑΡΗ ΑΔ. Πξφθεηηαη γηα εηαηξεία πνπ ηδξχζεθε κε πξσηνβνπιία ηνπ πλδέζκνπ Καζαξηφηεηαο ηεο επαξρίαο Ακαξίνπ Ρεζχκλνπ. Ζ βαζηθή δξαζηεξηφηεηα ηεο εηαηξείαο είλαη ε ιεηηνπξγία ηνπ ΥΤΣ Ακαξίνπ, ε νπνία ραξαθηεξίδεηαη επηηπρεκέλε, ηδηαίηεξα αλ ιεθζεί ππφςε φηη πξφθεηηαη γηα έλα ζρεηηθά κηθξφ ΥΤΣ κε πεξηνξηζκέλα έζνδα. 32

33 εκεηψλεηαη πσο νη ΦνΓΑ ζα ζρεκαηηζηνχλ κε φζα πξνβιέπεη ην ΠΔΓΑ (Πεξηθεξεηαθφ ζρέδην δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ) ηεο θάζε πεξηθέξεηαο αλαθνξηθά κε ηηο δηαρεηξηζηηθέο ελφηεηεο θαη ηνπο αξκφδηνπο ΦνΓΑ. χκθσλα κε ηελ ΚΤΑ 50910/2727, νη θνξείο δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ θαηαγξάθνληαη ζε μερσξηζηή βάζε-κεηξψν ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ (βι. ΠαξΪξηεκα ΗΗ). Αλακέλεηαη ην ίδην λα ζπκβεί θαη κε ηνπο ππφ ζχζηαζε ΦνΓΑ, είηε ζε κεηξψν ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ είηε ζε κεηξψν πνπ ζα ηεξεί ην ΤΠΔΓΓΑ. ηελ Αηηηθή θνξέαο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ κε βάζε ηα φζα πξνβιέπεη θαη ην ΠΔΓΑ Αηηηθήο, είλαη ν εληαίνο χλδεζκνο δήκσλ θαη θνηλνηήησλ Αηηηθήο (ΔΓΚΝΑ) ΦνΓΑ & ΓΗΣ Με ηνλ φξν ΓΗΣ (χκπξαμε Ηδησηηθνχ θαη δεκφζηνπ ηνκέα) λνείηαη ε ζπλεξγαζία δεκφζησλ θαη ηδησηηθψλ θνξέσλ γηα ηελ πινπνίεζε έξγσλ. ηηο ζπκπξάμεηο ν ηδησηηθφο ηνκέαο ζπκκεηέρεη ελεξγά ζην ζρεδηαζκφ, θαηαζθεπή, ρξεκαηνδφηεζε, ιεηηνπξγία θαη ζπληήξεζε ησλ απαξαίηεησλ ππνδνκψλ θαη ηελ παξνρή ησλ ππεξεζηψλ θαη αληακείβεηαη, αλάινγα κε ηα απνηειέζκαηα πνπ επηηπγράλνληαη, είηε απφ ηνλ θνξέα, είηε απεπζείαο απφ ηνπο πνιίηεο ρξήζηεο ησλ ππνδνκψλ θαη ησλ ππεξεζηψλ, είηε κε ζπλδπαζκφ ηνπο. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα ζηε δηαρείξηζε ησλ Αζηηθψλ ηεξεψλ Απνβιήησλ (ΑΑ), είλαη πξαθηηθή πνπ ήδε εθαξκφδεηαη ζε ρψξεο ηεο Δ.Δ. Οη ιφγνη πνπ νδήγεζαλ ζηε ιχζε απηή ζπλδένληαη κε ηηο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηε δεδνκέλε πεξηνρή θαη ζπλήζσο είλαη ε έιιεηςε πφξσλ, ε επηδίσμε κείσζεο ηνπ θφζηνπο γηα ην δεκφζην θνξέα, θαζψο θαη ε απφθηεζε λέσλ ηερλνινγηψλ. Βαζηθά ζεκεία πνπ πξέπεη λα εμεηαζηνχλ φηαλ θαιείηαη ν Ηδησηηθφο ηνκέαο λα αλαιάβεη ξφινπο ζηελ δηαδηθαζία ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ είλαη: Ζ ηθαλφηεηα ηνπ Ηδηψηε ζηε δηαρείξηζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ηνκέα ηεο δηαρείξηζεο (π.ρ. ζπιινγή, επεμεξγαζία, θιπ) Ζ πνιηηηθή βνχιεζε γηα ζπλεξγαζία θαη ε απνδνρή απφ ηνλ πιεζπζκφ γηα ην είδνο θαη ηελ πνηφηεηα ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ Ζ επάξθεηα ησλ πφξσλ (αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, νηθνλνκηθψλ, εμνπιηζκνχ). ηελ πεξίπησζε πνπ ν ΦνΓΑ απνθαζίζεη λα παξαρσξήζεη θάπνηεο απφ ηηο ππεξεζίεο ηνπ ζε Ηδηψηεο π.ρ. ηε ιεηηνπξγία ή θαη ηελ θαηαζθεπή ηεο κνλάδαο επεμεξγαζίαο απηφ ζα ζεκαίλεη θαη ιηγφηεξεο απαηηήζεηο ζε ζηειέρσζε. ε θάζε πεξίπησζε γηα λα γίλνπλ 33

34 εθηηκήζεηο γηα ην απαηηνχκελν πξνζσπηθφ ζα πξέπεη λα θαζνξηζηεί επαθξηβψο ην είδνο ηεο ζχκπξαμεο. Δηδηθφηεξα ζα πξέπεη λα θαζνξηζηεί αλ πξφθεηηαη γηα ζχκβαζε παξαρψξεζεο, γηα ζχζηαζε θνηλνπξαμίαο εηδηθνχ ζθνπνχ ή γηα θάπνηα πβξηδηθή κνξθή (π.ρ. θαηαζθεπή απφ ηδηψηε ν νπνίνο ζα λνηθηάδεη ηηο ππεξεζίεο ζηνλ ΦνΓΑ θ.ι.π). Δπίζεο ν ΦνΓΑ ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίζεη, κε βάζε ηα πεξηνπζηαθά ηνπ ζηνηρεία, ηα ηέιε πνπ ζα εηζπξάηηεη θαη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ δαπαλψλ ηνπ, πνηα ζα είλαη ε ζπλεηζθνξά ηνπ ζηε ζχκπξαμε κε ηνλ ηδηψηε π.ρ. αλ ζα ζπλεηζθέξεη ζε πξνζσπηθφ, αλ ζα ζπλεηζθέξεη κε γε θαη εμνπιηζκφ θ.α. εκεηψλεηαη πσο ε ρξεκαηνδφηεζε έξγσλ ΑΑ κέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο δεκφζηνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα, είλαη πξαθηηθή πνπ βξίζθεη επξεία εθαξκνγή ζηελ Δπξψπε θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα αλαπηχζζεηαη θαη ζηελ Διιάδα. Άιισζηε ην ζεζκηθφ πιαίζην γηα ΓΗΣ δηακνξθψζεθε πξφζθαηα κε ην λφκν 3389/2005 (ΦΔΚ Α' 232). Σν ζχζηεκα δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα εκθαλίδεη ζεκαληηθέο θαζπζηεξήζεηο ζε ζρέζε κε ην επξσπατθφ θεθηεκέλν. Χζηφζν νη πξφζθαηεο εμειίμεηο ζηελ επξσπατθή θαη εζληθή λνκνζεζία ηνπνζεηνχλ πνιχ ζθηρηά ρξνλνδηαγξάκκαηα εληφο ησλ νπνίσλ πξέπεη λα επηηεπρζνχλ πξαγκαηηθά άικαηα ζηελ επεμεξγαζία, ηελ αλαθχθισζε θαη ηελ αζθαιή δηάζεζε ησλ απνβιήησλ. Σα άικαηα απηά ζπλεπάγνληαη ηελ θαηαζθεπή ζεκαληηθνχ αξηζκνχ κνλάδσλ επεμεξγαζίαο, ηελ δξαζηηθή εμάπισζε ηεο αλαθχθισζεο θαη ηελ άκεζε νινθιήξσζε ηνπ δηθηχνπ ησλ ΜΑ θαη ησλ ΥΤΣΑ ζηελ Διιάδα. Ζ πξνεηνηκαζία ησλ έξγσλ απηψλ, ηδηαίηεξα δε ησλ έξγσλ ηεο επεμεξγαζίαο, κε ηνλ παξαδνζηαθφ ηξφπν νδεγεί κε καζεκαηηθή βεβαηφηεηα ζε πιήξε αζηνρία ησλ ρξνλνδηαγξακκάησλ θαη ηειηθά ζε παξαλνκία ζε ζρέζε κε ηηο απαηηήζεηο ηεο λνκνζεζίαο. Ζ πινπνίεζε απηψλ ησλ έξγσλ απαηηεί πνιχ ζεκαληηθνχο πφξνπο ηεο ηάμεο ησλ εθ. ΔΤΡΧ νη νπνίνη, φπσο είλαη επξέσο γλσζηφ, δελ κπνξνχλ κε θαλέλα ηξφπν λα θαιπθζνχλ απφ ην ειιεληθφ θξάηνο ή ηελ ΔΔ, πφζν κάιινλ απφ ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο. Σα θνλδχιηα ησλ εζληθψλ θαη θνηλνηηθψλ πφξσλ κφιηο θαη κεηά βίαο θζάλνπλ λα θαιχςνπλ ηελ νινθιήξσζε ησλ εγθαηαζηάζεσλ δηάζεζεο, ρσξίο θαη απηφ ην ηειεπηαίν λα ζεσξείηαη ζίγνπξν. 34

35 1.3.4 Πόξνη ησλ ΦνΓΑ ηε δηεζλή πξαθηηθή νη πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ ζρεηηθψλ δξάζεσλ δηαρείξηζεο ΑΑ δελ είλαη κνλνζήκαληεο αιιά ζηεξίδνληαη ζε έλα νινθιεξσκέλν ρξεκαηνδνηηθφ ζχζηεκα πνπ πεξηιακβάλεη: ΚξαηηθΫο επηρνξεγάζεηο: Ζ δηθαηνινγεηηθή βάζε ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ζηηο δξάζεηο απηέο δελ ζηεξίδεηαη απιψο ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δεκφζηνπ αγαζνχ πνπ έρεη ε πεξηβαιινληηθή πξνζηαζία ή ε δεκφζηα πγεία. εκαληηθφ ξφιν θαη νπζηαζηηθά επέλδπζε, απνηειεί ε πξνζπάζεηα λα απνθεπρζνχλ ηπρφλ δηεζλείο θπξψζεηο ζηηο νπνίεο ην άκεζν θφζηνο (πξφζηηκα) είλαη πνιχ κηθξφηεξν απφ ην έκκεζν πνπ έρεη λα θάλεη κε ηελ δπζθήκηζε ηεο ρψξαο. Ηδηαίηεξα ζήκεξα πνπ ε δήηεζε γηα αζθαιή θαη πνηνηηθά πξντφληα είλαη επηηαθηηθή, ε ππνβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο κπνξεί λα πξνθαιέζεη ζεκαληηθέο απψιεηεο ζηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο ρψξαο θαη ηδηαίηεξα ηεο γεσξγηθήο ηεο παξαγσγήο. Γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο ην θφζηνο ησλ επηρνξεγήζεσλ, σο κέζν πξφιεςεο, είλαη πνιχ κηθξφηεξν απφ ην άκεζν ή έκκεζν θφζηνο πνπ ζα θιεζνχλ, εθ ησλ πζηέξσλ, λα πιεξψζνπλ νη θεληξηθέο θπβεξλήζεηο. ΚνηλνηηθΪ πξνγξϊκκαηα: Σν ελδηαθέξνλ ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο γηα ηελ εθαξκνγή νινθιεξσκέλσλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ είλαη δεδνκέλν. Δθθξάδεηαη δε θαη κε ηελ δηαηχπσζε θαη πξνψζεζε ρξεκαηνδνηηθψλ πξνγξακκάησλ ππνζηήξημεο ησλ ζρεηηθψλ δξάζεσλ. πκπξϊμεηο Γεκόζηνπ Ηδησηηθνύ ΣνκΫα (ΓΗΣ) (Βλέπε ζελ 33 παπούζηρ επγαζίαρ) Γαλεηζκόο: Ζ πξνζθπγή ζηνλ δαλεηζκφ, ηδηαίηεξα γηα ην επελδπηηθφ θφζηνο, είλαη κία πνιχ ζπλεζηζκέλε δηεζλήο πξαθηηθή. Μεγάινη κάιηζηα δηεζλείο πηζηνιεπηηθνί νξγαληζκνί έρνπλ θαηά θαηξνχο δεκηνπξγήζεη εηδηθά «πξντφληα» πνπ κπνξνχλ λα ρξεκαηνδνηήζνπλ αλάινγεο δξάζεηο. πκκεηνρά ηεο ΣΑ: Σέινο, ε ζπκκεηνρή ηεο ΣΑ ζηελ ρξεκαηνδφηεζε αλάινγσλ δξάζεσλ είλαη δεδνκέλε θαη βαζίδεηαη θπξίσο ζε ππάξρνπζεο ρξεκαηνδνηηθέο πεγέο(π.ρ ΘΖΔΑ). 35

36 1.3.5 Υξεκαηνδόηεζε ΦνΓΑ απν ΔΔ Σα θπξηόηεξα ζεκεέα ηνπ 4 νπ ΚΠ(ΔΠΑ) αλαθνξηθϊ κε ηε δηαρεέξηζε ησλ ΑΑ ζπλνςέδνληαη παξαθϊησ: χκθσλα κε ην «Δπηρεηξεζηαθό Πξόγξακκα ΠεξηβΪιινλ & Αεηθόξνο ΑλΪπηπμε» ε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ είλαη ζηνλ ηέηαξην άμνλα πξνηεξαηφηεηαο ηεο νκάδαο Α θαη ρξεκαηνδνηείηαη απφ ην Σακείν πλνρήο. Ζ ζηξαηεγηθή γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απηνχ ζπλίζηαηαη ζε έλα νινθιεξσκέλν πιέγκα έξγσλ, παξάπιεπξσλ δξάζεσλ θαη ζεζκηθψλ παξεκβάζεσλ ψζηε λα πινπνηεζνχλ απνηειεζκαηηθά νη Πεξηθεξεηαθνί ρεδηαζκνί Γηαρείξηζεο Αζηηθψλ ηεξεψλ Απνβιήησλ, νη νπνίνη πξνβιέπνπλ γεληθά έλα ζπλδπαζκφ κείσζεο ηεο παξαγσγήο απνβιήησλ, επαλαρξεζηκνπνίεζεο, αλαθχθισζεο, νινθιεξσκέλεο δηαρείξηζεο ηνπ βηναπνδνκήζηκνπ θιάζκαηνο θαη αζθαινχο δηάζεζεο ησλ ππφινηπσλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζε ΥΤΣΤ. Αλάκεζα ζηηο αλαγθαίεο παξάπιεπξεο δξάζεηο πξψηε πξνηεξαηφηεηα είλαη ε επέθηαζε θαη νινθιήξσζε ηεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ, Απνβιήησλ πζθεπαζηψλ θαη εηδηθψλ ξεπκάησλ πιηθψλ (απφβιεηα ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ, απηνθίλεηα κεηά ην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ζπζθεπαζίεο, ρξεζηκνπνηεκέλα ειαζηηθά απηνθηλήησλ, ζπζζσξεπηέο θαη κπαηαξίεο, κπάδα θιπ) κε ηελ εκπινθή ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα (ππφρξενη θνξείο) κε βάζε ηηο ξπζκίζεηο ηεο ζρεηηθήο λνκνζεζίαο ψζηε λα επηηεπρζνχλ νη ζηφρνη πνπ έρνπλ ηεζεί ζε εζληθφ επίπεδν. Παξάιιεια θαη ζε ζπλέξγηα κε ηα Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα ζα ρξεκαηνδνηεζνχλ ηα απαξαίηεηα έξγα ψζηε λα δηαζθαιηζηεί ζπλνιηθά ζε εζληθφ επίπεδν ε εθηξνπή απφ ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή ηεο απαξαίηεηεο πνζφηεηαο(βλέπε λεπηομέπειερ ΚΥΑ Η.Π /3508 ζελ 26) ηνπ βηναπνδνκήζηκνπ θιάζκαηνο ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ πξνο κνλάδεο αλαθχθισζεο / θνκπνζηνπνίεζεο. χκθσλα θαη κε ηελ πξφηαζε ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ γηα ην Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρέδην Αλάπηπμεο Σνκέαο Πεξηβάιινλ θαη Αεηθφξνο Αλάπηπμε-πεξηφδνπ (θείκελν πξνο δεκφζηα δηαβνχιεπζε) αιιά θαη ηηο δηαβνπιεχζεηο πνπ έρνπλ αθνινπζήζεη, νη δξάζεηο νη νπνίεο δχλαηαη λα ρξεκαηνδνηεζνχλ απφ ην Σακείν πλνρήο ηεο Πξνγξακκαηηθήο Πεξηφδνπ είλαη νη εμήο: 36

37 Μνλάδεο Μεραληθήο Βηνινγηθήο Δπεμεξγαζίαο Μνλάδεο Κνκπνζηνπνίεζεο Μνλάδεο αλαεξφβηαο επεμεξγαζίαο Μνλάδεο πνπ ζπλδπάδνπλ ηηο αλσηέξσ ηερλνινγίεο Καηαζθεπή εγθαηαζηάζεσλ δηαρείξηζεο αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ (ηαζκνί Μεηαθφξησζεο) Υψξνη Τγεηνλνκηθήο Σαθήο Τπνιεηκκάησλ, Έξγα απνθαηάζηαζεο ρψξσλ αλεμέιεγθηεο δηάζεζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ Έξγα δηαρείξηζεο απνβιήησλ θαη απνθαηάζηαζεο εδάθνπο ζε ρψξνπο αξκνδηφηεηαο Δλφπισλ Γπλάκεσλ θαζψο θαη ζε ρψξνπο ξππαζκέλνπο απφ παξειζνχζα βηνκεραληθή ή ζπλαθή δξαζηεξηφηεηα πλνιηθά έρνπλ εγθξηζεί απφ ην Σακείν πλνρήο ( ) πεξίπνπ 264MEURO γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ ζηελ Διιάδα. εκεηψλνπκε πάλησο φηη νη ππνδνκέο πνπ πξνβιέπεηαη λα πινπνηεζνχλ κέζσ ησλ ΠΔΓΑ μεπεξλνχλ ην πνζφ ησλ 400MEURO. Δχινγα αληηιακβάλεηαη θαλείο φηη ηα ζπγθεθξηκέλα ρξήκαηα ζα πξέπεη λα θαιπθζνχλ θαη απφ αιινχ (πρ αλαπηπμηαθφ πξφγξακκα Σ.Α. ΘΖΔΑ) ή θαη απφ ζπκπξάμεηο κε ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα κηα θαη πνιιέο απνθαηαζηάζεηο θαιχπηνληαη ήδε απφ ην ΘΖΔΑ θαη νη πφξνη είλαη ήδε πεξηνξηζκέλνη. ΑΑ θαη 3 ν ΚΠ Δίλαη γεγνλφο φηη ην 3 ν ΚΠ εμαθνινπζεί παξά ηε θαηλνκεληθή ιήμε ηεο ηζρχνο ηνπ, λα ηξνθνδνηεί ηελ δηαρείξηζε ΑΑ κε πφξνπο γηα ηελ πινπνίεζε ζεκαληηθψλ έξγσλ ππνδνκήο κέζσ ηνπ Δ.Π. «Πεξηβάιινλ» (ΔΠΠΔΡ) ην νπνίν έρεη ζπλνιηθφ πξνυπνινγηζκφ (ζπκπεξηιακβάλεηαη θαη ε δεκφζηα δαπάλε) 449,2 ΜEURO (153,06 δηζεθ.δξρ.). Απνηειεί κνλνηακεηαθή παξέκβαζε, πνπ ζπγρξεκαηνδνηείηαη απφ ην ΔΣΠΑ. Οη Γξάζεηο ηνπ ΔΠΠΔΡ ζηεξίδνπλ ρξεκαηνδνηηθά ηελ πινπνίεζε ηεο πνιηηηθήο ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ ζηνπο ηνκείο ηνπ Πεξηβάιινληνο θαη ηεο Υσξνηαμίαο θαη δηαηάζζνληαη ζε δέθα (10) Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο. Σα έξγα ΑΑ εληάζζνληαη ζηα πιαίζηα ηνπ άμνλα πξνηεξαηφηεηαο 2(ηεξεά Απφβιεηα) ηνπ Δ.Π «ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ» θαη ζπγθεθξηκέλα ζην κέηξν 2.1: «Γηαρείξηζε κε επηθίλδπλσλ ζηεξεψλ απνβιήησλ» (10,6 ΜEURO - 3,6 δηζεθ. Γξρ.) 37

38 To ζπγθεθξηκέλν κέηξν πεξηιακβάλεη Πξνγξάκκαηα ζπιινγήο θαη επεμεξγαζίαο αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ, απνθαηαζηάζεηο ρψξσλ αλεμέιεγθηεο απφζεζεο αζηηθψλ απνβιήησλ, θαηαζθεπή ΥΤΣΑ, θαηαζθεπή ρψξσλ δηάζεζεο αγξνηηθψλ ππνιεηκκάησλ θαη απνβιήησλ, πξνγξάκκαηα θαζαξηζκνχ αθηψλ, δξάζεηο αμηνιφγεζεο θαη ζπκπιήξσζεο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ζρεηηθά κε ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο, ηελ εθαξκνγή ζηελ πξάμε ηεο αξρήο «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη», ηελ εηζαγσγή λέσλ εξγαιείσλ δηαρείξηζεο θαη ηηκνιφγεζεο ησλ ζρεηηθψλ ππεξεζηψλ θιπ. Γηα ιεπηνκεξή πεξηγξαθή ησλ πεπξαγκέλσλ ζηα πιαίζηα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ κέηξνπ βιέπε παξϊξηεκα ΗΗΗ 38

39 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΤΦΗΣΑΜΔΝΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ΚΑΗ ΣΖΝ ΔΤΡΧΠΑΨΚΖ ΈΝΧΖ ην παξφλ θεθάιαην αλαιχεηαη ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε αλαθνξηθά κε ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ηφζν ζηελ Διιάδα φζν θαη ζηελ ΔΔ. ηφρνο απνηειεί ε εμαγσγή ρξήζηκσλ ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηηο δξάζεηο πνπ ζα θιεζνχλ λα αλαιάβνπλ νη ΦνΓΑ Ζ θαηϊζηαζε ζηελ ΔιιΪδα Ζ απνηχπσζε ηεο πθηζηάκελεο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα, εζηηάδεηαη ζηα ζέκαηα ηεο δηαρείξηζεο ησλ Αζηηθψλ ηεξεψλ Απνβιήησλ (ΑΑ). ηηο παξαθάησ παξαγξάθνπο παξνπζηάδνληαη δεδνκέλα, γηα ην ζχλνιν ηεο ρψξαο, πνπ αθνξνχλ : ηηο παξαγφκελεο πνζφηεηεο θαη ηε ζχζηαζε ησλ ΑΑ ηηο εθαξκνδφκελεο πξαθηηθέο, κεζφδνπο θαη ηα έξγα δηαρείξηζεο ηηο εκπεηξίεο απφ ηα έξγα δηαρείξηζεο ΑΑ, κε έκθαζε ζηηο πξνζπάζεηεο αλαθχθισζεο θαη επεμεξγαζίαο Παξαγσγά ζηεξεώλ απνβιάησλ ηνλ Πέλαθα 1 παξαηίζεληαη ηα πιένλ επηθαηξνπνηεκέλα επίζεκα ζηνηρεία ζε φ,ηη αθνξά ηελ παξαγσγή ζηεξεψλ απνβιήησλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ, βάζεη εθηηκήζεσλ θαη ππνινγηζκψλ. Θα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη ηα ηζηνξηθά δεδνκέλα ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε ησλ πνζνηήησλ ησλ παξαπάλσ θαηεγνξηψλ απνβιήησλ είλαη ηδηαίηεξα πεξηνξηζκέλα θαη δελ ζεσξνχληαη ηδηαίηεξα αμηφπηζηα δηφηη δελ βαζίδνληαη ζε ζπζηεκαηηθά πξνγξάκκαηα κεηξήζεσλ θαη αλαιχζεηο δπγνινγίσλ. Γηα ηα ΑΑ ππάξρνπλ ζπνξαδηθέο κεηξήζεηο, θπξίσο ζε κεγάια αζηηθά θέληξα θαη εθηηκήζεηο ησλ ππφινηπσλ ζηνηρείσλ. ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη ηα δηαζέζηκα ζηνηρεία γηα απηή ηελ θαηεγνξία απνβιήησλ. χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ 2001 ζηελ Διιάδα παξάγνληαη πεξί ηα 4,6 εθαηνκκχξηα ηφλνη αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, πνπ πεξηιακβάλνπλ θπξίσο ηα απφβιεηα πνπ πξνέξρνληαη απφ 39

40 θαηνηθίεο, θαζψο θαη έλα κέξνο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ πνπ παξάγνληαη απφ εκπνξηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη ζπιιέγνληαη απφ ηνπο ΟΣΑ (Ζ.Π /2727/2003). Παξαηεξείηαη ηάζε ζεκαληηθήο αχμεζεο ηεο παξαγσγήο αζηηθψλ απνβιήησλ κε ην ρξφλν, ε νπνία γηα ηελ πεξίνδν αλήιζε ζε πεξίπνπ 4% εηεζίσο. Ζ αχμεζε απηή κπνξεί λα απνδνζεί ζηελ αλάπηπμε ησλ κεγάισλ αζηηθψλ θέληξσλ, ηελ αχμεζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ ξεχκαηνο θαη θπξίσο ηελ αληίζηνηρε αχμεζε ηνπ ΑΔΠ πνπ ζπλνδεχηεθε απφ άλνδν ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ θαη αχμεζε ηεο θαηαλάισζεο. Ζ κέζε εκεξήζηα παξαγσγή αζηηθψλ απνβιήησλ αλά θάηνηθν ζηελ Διιάδα γηα ην 1997 αλέξρεηαη ζε 0,97 kg/θάηνηθν, ελψ γηα ην 2001 εθηηκάηαη ζε 1,14 kg/θάηνηθν (Δηθόλα 2), ηηκή πνπ παξακέλεη θαηψηεξε απφ ηνλ αληίζηνηρν κέζν φξν ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, 1,48 kg/θάηνηθν/εκέξα (Ζ.Π /2727/2003, ΤΠΔΥΧΓΔ 2003). Ζ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο παξάγεη πεξίπνπ ην 39% ηεο εηήζηαο πνζφηεηαο αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ηεο ρψξαο, αθνινπζνχκελε απφ ηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο κε πνζνζηφ 16%, γεγνλφο πνπ δελ είλαη παξάδνμν θαζψο ζηνπο δχν απηνχο λνκνχο βξίζθνληαη νη πφιεηο ηεο Αζήλαο θαη ηεο Θεζζαινλίθεο, αληίζηνηρα (ΤΠΔΥΧΓΔ 2003). 40

41 Πίλαθαο 1 Πνζόηεηεο ζηεξεώλ απνβιήησλ αλά θαηεγνξία(πεγή:τπδυωγδ) Έηνο ΑλαθνξΪο Καηεγνξέα απνβιάηνπ Παξαγόκελε Πνζόηεηα, (t) 2001 Αζηηθά ηεξεά Απφβιεηα Δπηθίλδπλα Απφβιεηα ( ηνλ ηζηνξηθά) 2002 Υξεζηκνπνηεκέλα Διαζηηθά Ορήκαηα Σέινπο Κχθινπ Εσήο -ΟΣΚΕ α 2005 Απφβιεηα Ληπαληηθψλ Διαίσλ ΑΛΔ Απφβιεηα απφ Δθζθαθέο, Καηαζθεπέο & Καηεδαθίζεηο ΑΔΚΚ Με Δπηθίλδπλα Βηνκεραληθά Απφβιεηα Ζιεθηξηθνχ - Ζιεθηξνληθνχ Δμνπιηζκνχ - ΑΖΔΔ 2, Φνξεηέο Ζιεθηξηθέο ηήιεο (κπαηαξίεο) - πζζσξεπηέο Ννζνθνκεηαθά απφβιεηα Με Γηαζέζηκν Ηιχεο ΔΔΛ α Τεμάσια 1 ΚΥΑ Η.Π / ΥΠΔΦΩΓΔ, επίζημη ιζηοζελίδα: 3 Σύμθωνα με ηην ΚΥΑ 14312/ η ποζόηηηα ηων μολςζμαηικών νοζοκομειακών αποβλήηων ανέπσεηαι ζε ηόνοςρ,(με ηην καηάπγηζη ηηρ εν λόγω ΚΥΑ από ηην ΚΥΑ Η.Π /2727/2003 δεν ςπάπσει άλλη επίζημη αναθοπά ζσεηικά με ηα νοζοκομειακά απόβληηα 41

42 Δηθφλα 2 Μεηαβολή ηηρ ζςνολικήρ παπαγόμενηρ ποζόηηηαρ και ηηρ μοναδιαίαρ παπαγωγήρ ΑΣΑ ζηην Δλλάδα ηην πεπίοδο (Πηγή: Η.Π /2727) 2.2 ύζηαζε αζηηθώλ ζηεξεώλ απνβιάησλ Ζ γλψζε ηεο ζχζηαζεο ησλ παξαγφκελσλ ΑΑ είλαη ηδηαίηεξεο ζεκαζίαο γηα ηελ εθπφλεζε ζρεδίσλ δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ, ζην ζχλνιν ηνπο. Οη ελδερφκελεο κεηαβνιέο ζηελ πνηνηηθή ζχζηαζε ησλ παξαγφκελσλ απνβιήησλ ζηελ πνξεία ηνπ ρξφλνπ, πεξηγξάθνπλ ζηελ πξάμε ηε κεηαζηξνθή ησλ θαηαλαισηηθψλ ζπλεζεηψλ θαη δηακνξθψλνπλ ηηο κειινληηθέο ηάζεηο παξαγσγήο ΑΑ Σα ζηνηρεία απηά είλαη ηδηαίηεξεο ζεκαζίαο γηα ηε ράξαμε ζηξαηεγηθήο δηαρείξηζεο απνβιήησλ ζε ηνπηθφ, πεξηθεξεηαθφ ή εζληθφ επίπεδν. ε φηη αθνξά ηε ζχζηαζε ησλ ΑΑ ζε εζληθφ επίπεδν ηα ππάξρνληα ζηνηρεία πξνέξρνληαη απφ ηνλ Δζληθφ ρεδηαζκφ «Οινθιεξσκέλεο θαη ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ θαη απνβιήησλ» φπνπ αλαθέξεηαη ε κέζε πνηνηηθή ζχζηαζε ησλ νηθηαθψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα (1997). Ζ ίδηα ζχζηαζε αλαθέξεηαη θαη ζηελ θείκελε λνκνζεζία (ΦΔΚ 1909/ ): «Μέηξα θαη ξνη γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ. Δζληθφο θαη Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο». Ζ ζχζηαζε απηή ζεσξείηαη αληηπξνζσπεπηηθή θαη ηεο ζεκεξηλήο θαηάζηαζεο. Σα δεδνκέλα απηά, παξνπζηάδνληαη ζηελ Δηθόλα 3. 42

43 Δηθόλα 3 Μέζε θαηά βάξνο ζύλζεζε ΑΑ ζηελ Διιάδα, 1997 (Πεγή:Ζ.Π.50910/2727/2003) Σα απνξξηπηφκελα πιηθά ζπζθεπαζίαο απνηεινχλ πεξίπνπ ην 20% θαηά βάξνο ησλ ζπλνιηθά παξαγφκελσλ ΑΑ, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ Ζ θαηά βάξνο ζχλζεζε ησλ πιηθψλ ζπζθεπαζίαο ζηελ Διιάδα, θαζψο θαη ην πνζνζηφ αλαθχθισζεο αλά πιηθφ παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πέλαθα 2 (Ζ.Π /2727/2003, ΤΠΔΥΧΓΔ 2003). Πίλαθαο 2 ύλζεζε ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο θαη πνζνζηό αλαθύθισζεο ζηελ Διιάδα(ΤΠΔΥΩΓΔ) Τιηθφ % (θ.β.) ζηα απφβιεηα ζπζθεπαζίαο Αλαθχθισζε (% θ.β.) Υαξηί / Υαξηφλη Πιαζηηθά 26 3 Γπαιί Μέηαιια 8 9,8 Ξχιν - Λνηπά 6-43

44 Σα εηδηθά επηθίλδπλα απφβιεηα πνπ πεξηέρνληαη ζηα απνξξηπηφκελα ΑΑ (ζηελ Δηθφλα 4 πεξηιακβάλνληαη ζηελ θαηεγνξία «Τπφινηπα») πεξηιακβάλνπλ θπξίσο θάξκαθα, πιηθά θαζαξηζκνχ, ρξψκαηα-βεξλίθηα-δηαιπηηθά, κπαηαξίεο θαη θπηνθάξκαθα, πνπ είλαη είηε νηθηαθήο πξνέιεπζεο είηε πξνέξρνληαη απφ δηάθνξεο επαγγεικαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο (π.ρ. γξαθεία, εκπνξηθά θαηαζηήκαηα θιπ). Ζ ζπλνιηθή πνζφηεηα ησλ απνβιήησλ απηψλ γηα ην 1997 εθηηκάηαη πεξίπνπ ζε 0,12% επί ησλ ζπλνιηθά παξαγφκελσλ αζηηθψλ απνβιήησλ (ΤΠΔΥΧΓΔ 2003). Αλ θαη ε ζχζηαζε πνπ παξνπζηάζηεθε ζηελ Δηθόλα 4 είλαη γεληθά παξαδεθηή σο ε αληηπξνζσπεπηηθφηεξε κέζε ζχζηαζε ησλ Διιεληθψλ ΑΑ θαη πηνζεηείηαη σο ηέηνηα απφ ηνπο Δζληθνχο ρεδηαζκνχο, ε πξαγκαηηθή ζχζηαζε ησλ ΑΑ ζηε ρψξα παξνπζηάδεη ηφζν γεσγξαθηθή δηαθχκαλζε φζν θαη δηαρξνληθή κεηαβνιή, κε ηελ πνζνζηηαία κείσζε ησλ δπκψζηκσλ θαη ηελ αληίζηνηρε αχμεζε ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο θαη ραξηηνχ λα είλαη νη ζεκαληηθφηεξεο ηάζεηο. Κάπνηα δηαζέζηκα ζηνηρεία γηα ηε γεσγξαθηθή θαη ρξνληθή δηαθχκαλζε ηεο πνηνηηθήο ζχζηαζεο ησλ ΑΑ παξνπζηάδνληαη ζηελ Δηθόλα 5 (Koufodimos and Samaras, 2002). Δπηπιένλ, ε κεηαβνιή ηεο ζχζηαζεο ησλ ΑΑ ηεο Αηηηθήο, έηζη φπσο έρεη κεηξεζεί απφ ηνλ ΔΓΚΝΑ, παξνπζηάδεηαη ζηνλ Πέλαθα 3 (ΗΣΑ, 2007) ελψ ζηνλ Πέλαθα 4 (Gidarakos et al., 2006) παξνπζηάδεηαη ε ζχζηαζε ησλ ΑΑ ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο ρψξαο. Θα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη ηα ζηνηρεία απηά ζα πξέπεη λα ζεσξεζνχλ σο ελδεηθηηθά θαη δελ είλαη άκεζα ζπγθξίζηκα, αθνχ ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο έρνπλ εθαξκνζηεί δηαθνξεηηθά πξσηφθνιια αλάιπζεο θαη δεηγκαηνιεςίαο. Σν πξφβιεκα απηφ νθείιεηαη ζηελ έιιεηςε ελφο εζληθνχ πξνηχπνπ δεηγκαηνιεςίαο θαη αλάιπζεο ΑΑ θαζψο θαη ζηελ αληίζηνηρε έιιεηςε ελφο εζληθνχ πξνγξάκκαηνο ηαθηηθψλ αλαιχζεσλ κε θαηάιιειε γεσγξαθηθή αληηπξνζσπεπηηθφηαηα ησλ αγξνηηθψλ, εκηαζηηθψλ θαη αζηηθψλ πεξηνρψλ ηεο ρψξαο. Δπίζεο, ειάρηζηεο είλαη θαη νη ζηνηρείν κεηξηθέο αλαιχζεηο ησλ ΑΑ, θαζψο θαη ε κέηξεζε ηνπ ζεξκνγφλνπ δπλακηθνχ ηνπο. Απηέο ζπλήζσο πεξηνξίδνληαη ζε πεξηνξηζκέλεο θιίκαθαο εξεπλεηηθά πξνγξάκκαηα. Δίλαη θαλεξφ φηη ε έιιεηςε αμηφπηζησλ ζηνηρείσλ γηα ηηο πξναλαθεξζείζεο παξακέηξνπο δπζρεξαίλεη ην ζρεδηαζκφ θαη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο ΑΑ θαη εηζάγεη ζεκαληηθή αβεβαηφηεηα σο πξνο ηα ππνινγηδφκελα ηζνδχγηα κάδαο θαη ελέξγεηαο. Έλα ζπζηεκαηηθφ πξφγξακκα αλαιχζεσλ ζα έπξεπε λα είλαη αλάκεζα ζηηο άκεζεο πξνηεξαηφηεηεο ησλ θνξέσλ δηαρείξηζεο ζηεξεψλ 44

45 απνβιήησλ (ΦνΓΑ), ηνπιάρηζηνλ ζηηο πεξηνρέο φπνπ πξνγξακκαηίδνληαη έξγα επεμεξγαζίαο ησλ ΑΑ. Δηθόλα 4 Πνηνηηθή ζύζηαζε ΑΑ ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο Διιάδαο από ην 1985 έσο ην 1992 (Πεγή: Koufodimos and Samaras, 2002 ). Πίλαθαο 3 Μεηαβνιή ηεο πνηνηηθήο ζύζηαζεο ησλ ΑΑ ηεο Αηηηθήο ηελ πεξίνδν θαη εθηίκεζε γηα ην 2005 (ΗΣΑ 2007) Καηεγνξία πιηθψλ (εθηέκεζε) Επκψζηκα 55,76 56,50 48,50 46,50 40,00 Υαξηί / Υαξηφλη 23,28 20,00 22,00 23,44 32,00 Πιαζηηθά 9,20 7,00 10,50 10,80 13,00 Μέηαιια 4,22 4,00 4,20 3,74 3,50 Γπαιί 2,79 2,70 3,50 3,42 2,50 Τ- Ξ- Λ- Γ 4,30 3,50 4,25 3,20 Λνηπά άθαπζηα 1,82 1,00 3,30 3,58 2,50 Γηάθνξα 2,93 4,50 4,50 4,27 3,30 ύλνιν 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 45

46 Απφ ηνλ Πέλαθα 4 πνπ αθνινπζεί πξνθχπηεη κηα ηάζε πνζνζηηαίαο αχμεζεο ηνπ μεξνχ θιάζκαηνο (θπξίσο ζπζθεπαζίεο θαη έληππν ραξηί) θαη κηαο κηθξήο πνζνζηηαίαο κείσζεο ηνπ νξγαληθνχ βηναπνδνκήζηκνπ θιάζκαηνο. Γπζηπρψο, δελ ππάξρνπλ αθφκε δηαζέζηκα ζηνηρεία ψζηε λα αμηνινγεζεί ε εθηίκεζε ηνπ ΔΓΚΝΑ γηα ην έηνο Έηζη, ζηα ζελάξηα γηα ηελ Αηηηθή ζα ρξεζηκνπνηεζεί ε ζχζηαζε ηνπ 1997, ε νπνία ζεσξείηαη φηη κέλεη ζηαζεξή γηα φιε ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν. Παξά ην γεγνλφο φηη απηή είλαη κηα παξαδνρή πνπ πηζαλφλ λα κελ εθθξάδεη ηελ πξαγκαηηθή θαηάζηαζε γηα ηελ πεξίνδν έσο ην 2027, ε πηνζέηεζε ηεο θξίλεηαη σο ε θαιχηεξε πξνζέγγηζε γηαηί: α) δελ ππάξρνπλ επαξθή ζηνηρεία γηα ηελ εμέιημε ηεο ζχζηαζεο ησλ απνβιήησλ, νπφηε νπνηαδήπνηε άιιε παξαδνρή ζα ήηαλ απζαίξεηε, θαη β) κε δεδνκέλν φηη ε ίδηα ζχζηαζε ρξεζηκνπνηείηαη ζε φια ηα ζελάξηα, ην φπνην ζθάικα ζηελ πξφβιεςε δελ αλακέλεηαη λα επεξεάζεη ζεκαληηθά ηε ζπγθξηηηθή ηνπο αμηνιφγεζε. 46

47 Πίλαθαο 4 Πνηνηηθή ζύζηαζε ΑΑ (% θ.β.) ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο Διιάδαο από ην 1982 έσο ην Γάκνο Γάκνο Κνηλόηεηε Γάκνο Αηηηθά Αηηηθά Αηηηθά Αηηηθά Αηηηθά Θεζζ/λέθε Ζξαθιεένπ Ρόδνπ Γάκνο Κσ Κσ Υαλέσλ (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) ο (1) (1) Πεξένδνο /83-6/84 4/86-3/ /87-8/ Πιεζπζκόο Επκψζηκα 55,3 57,2 57,5 60, , ,3 39,8 55,2 0 0 Υαξηί 24,4 23,2 23, , , ,8 23,5 19,1 Μέηαιια 4,6 4,4 4,2 3, ,8 10 5,4 5,3 3,7 Γπαιί 3,8 3,8 2,6 2,2 2,5 4 1,4 2 12,3 9,6 4 Πιαζηηθά 7, , , ,9 11,4 8,3 Γ-Ξ-Λ-Τ 4,5 3,4 2,4 1,7 3, ,6 4,9 3,8 Λνηπά 4, ,7 5,5 5,9 Γηάθνξα 11,8 άθαπζηα ύλνιν Β.Ϊμνλαο Γάκνο Γάκνο Αζάλα, Αζάλα, Γ. Ππιαέαο, Ν. Υαλέσλ ΝΪμνπ Κνκνηελ ΞΪλζε ΚαιακΪη ΔΓΚΝΑ ΔΓΚΝΑ Θεζζ/λέθε Θεζζ/λέθε Κξάηε (1) (1) (1) (1) (1) (2) (2) (3) (4) (5) ά αο Πεξένδνο Πιεζπζκόο Επκψζηκα 56,4 48,3 67,1 61, ,5 46, ,66 39,15 Υαξηί 18,1 21,6 9,1 15, ,5 23, ,21 19,94 Μέηαιια 3,9 3,4 2,8 3,2 3,5 4,2 2,74 4 4,43 4,95 Γπαιί 3,5 5,8 1,7 2,1 2,6 3,5 3,41 3 3,61 5,33 Πιαζηηθά 8,8 9,4 6,1 7,1 7, , ,9 16,85 Γ-Ξ-Λ-Τ 4,1 3,5 6,4 3,5 4,25 6 9,13 5,24 Λνηπά 5,2 8 8,1 3,3 3, ,67 Γηάθνξα 13,2 11,3 4,5 5,32 8 5,06 5,87 άθαπζηα ύλνιν Πηγέρ: 1- ΙΤΑ

48 2.3 Δθαξκνδόκελεο πξαθηηθϋο δηαρεέξηζεο Ζ Διιάδα βαζίδεηαη αθφκε ζρεδφλ απνθιεηζηηθά ζηελ εδαθηθή δηάζεζε ησλ απνβιήησλ, κε έλα κηθξφ πνζνζηφ (8%) ησλ απνβιήησλ λα αλαθπθιψλνληαη 5. Ζ εδαθηθή δηάζεζε αλαθέξεηαη ζε ΥΤΣΑ (ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ) αιιά θαη ζε ΥΑΓΑ (ρψξνπο αλεμέιεγθηεο ηαθήο απνβιήησλ), αδεηνδνηεκέλνπο ή κε, πνπ ιεηηνπξγνχλ αθφκε ζε αξθεηέο πεξηνρέο ηεο ρψξαο. ηηο επφκελεο παξαγξάθνπο παξνπζηάδεηαη αξρηθά ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε ζηελ Διιάδα, ζε φ,ηη αθνξά ηα έξγα ππνδνκήο θαη δηαρείξηζεο αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ήηνη ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνξξηκκάησλ (ΥΤΣΑ), κνλάδεο επεμεξγαζίαο θαη ζηαζκνχο κεηαθφξησζεο απνξξηκκάησλ (ΜΑ). ηε ζπλέρεηα, πεξηγξάθεηαη ην ηνπίν ηεο αλαθχθισζεο θαη δηαρείξηζεο εηδηθψλ ξεπκάησλ απνβιήησλ ζηε ρψξα θαη ηέινο, παξνπζηάδνληαη ηα πην επηθαηξνπνηεκέλα ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ηελ αλεμέιεγθηε δηάζεζε απνξξηκκάησλ ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο Έξγα ππνδνκάο γηα ηε δηαρεέξηζε αζηηθώλ ζηεξεώλ απνβιάησλ Σα έξγα ππνδνκήο πνπ απνηππψλνπλ ηελ πθηζηάκελε θαηάζηαζε ζηνλ ειιαδηθφ ρψξν δηαθξίλνληαη ζε έξγα ηειηθήο δηάζεζεο, κεηαθφξησζεο αιιά θαη κνλάδσλ επεμεξγαζίαο. ΔΡΓΑ ΣΔΛΗΚΖ ΓΗΑΘΔΖ (ΥΤΣΑ) ηελ παξνχζα ρξνληθή ζηηγκή (2006) ηα ζηνηρεία ζε φηη αθνξά ηνπο ΥΤΣΑ 6 έρνπλ σο εμήο: Έρνπλ θαηαζθεπαζηεί θαη ιεηηνπξγνχλ 45 ΥΤΣΑ ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, θαιχπηνληαο 318 ΟΣΑ. ηε θάζε πινπνίεζεο βξίζθεηαη ε θαηαζθεπή 56 λέσλ ΥΤΣΑ (ζηνλ αξηζκφ απηφ ζπλππνινγίδνληαη θαη νη επεθηάζεηο πθηζηάκελσλ ΥΤΣΑ) νη νπνίνη ζα θαιχςνπλ πεξίπνπ 5 Σύμθωνα με ηην Η.Π /2727/2003, η οποία αποηελεί ηο πιο ππόζθαηο ζσεηικό επίζημο κείμενο, ηο ποζοζηό ανακύκλωζηρ ΑΣΑ ζηη σώπα ανέπσεηαι ζηο 8%. Σε ππόζθαηη ζςνένηεςξη ηύπος ηος Υποςπγού ΠΔ.ΦΩ.ΓΔ. (22/1/2007) εκηιμάηαι όηι η ανακύκλωζη ανέπσεηαι ζε ποζοζηό 14%, ενώ με βάζη ηα αποηελέζμαηα ηων ζςζηημάηων εναλλακηικήρ διασείπιζηρ θα ανέλθει ζηο 20% ηο Διζήγηζη Ι. Μασαίπα ζηην Τεσνική Σςνάνηηζη ηος Ταμείος Σςνοσήρ για ηα έπγα διασείπιζηρ ζηεπεών αποβλήηων, Αππίλιορ

49 670 ΟΣΑ. Τπφ ζρεδηαζκφ βξίζθνληαη έξγα θαηαζθεπήο ΥΤΣΑ πνπ ζα θαιχςνπλ θαη ηελ ππφινηπε επεηξσηηθή θαη λεζησηηθή ρψξα. ηελ Δηθόλα 5 πνπ αθνινπζεί θαίλεηαη ε ζπλνιηθή θάιπςε ηεο ρψξαο απφ έξγα ΥΤΣΑ. ΟΣΑ ΜΔ ΥΤΣΑ Δ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ ΟΣΑ ΜΔ ΥΤΣΑ Δ ΦΑΖ ΤΛΟΠΟΗΖΖ Δηθόλα 5 Κάιπςε ηεο ρώξαο από έξγα ΥΤΣΑ.(Πεγή: ΤΠΔΥΩΓΔ) Οη ππφ θαηαζθεπή ΥΤΣΑ έρνπλ δπλακηθφηεηα πνπ θηάλεη ηα ηφλνπο/έηνο. πγθξίλνληαο ηελ θαηάζηαζε κε ην έηνο 2002 (Μαπξφπνπινο θ.ά., 2002) πξνθχπηεη φηη ηελ ηξηεηία έρνπλ θαηαζθεπαζηεί 10 λένη ΥΤΣΑ, ελψ κφλν 3 εμ απηψλ βξίζθνληαη ζε ιεηηνπξγία. Απφ γεσγξαθηθή άπνςε, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ηα ζεκαληηθφηεξα θελά ζε ΥΤΣΑ εληνπίδνληαη ζε Πεινπφλλεζν θαη Αλαηνιηθή Μαθεδνλία Θξάθε. 49

50 ΜΟΝΑΓΔ ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ Α..Α ηελ Διιάδα, κέρξη ζήκεξα, έρνπλ θαηαζθεπαζηεί ηξεηο (3) κνλάδεο επεμεξγαζίαο {Καιακάηα, Αηηηθή (Α. Ληφζηα) θαη Υαληά}. Ζ κνλάδα ησλ Υαλίσλ ήδε ιεηηνπξγεί θαη αλακέλεηαη ζχληνκα ε πιήξεο ιεηηνπξγία θαη ηεο κνλάδαο ηεο Αηηηθήο, γεγνλφο πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε κηα θαιή ιεηηνπξγία ηεο κνλάδαο ηεο Καιακάηαο, κεηά ηελ αλαβάζκηζε ηεο φηαλ απηή νινθιεξσζεί, ζα νδεγήζεη ζε πνζνζηφ εθηξνπήο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ απφ ηελ ηαθή πεξίπνπ 12-13% ζε επίπεδν ρψξαο, κε εηήζηα εγθαηεζηεκέλε δπλακηθφηεηα επεμεξγαζίαο ηεο ηάμεο ησλ ηφλσλ ΑΑ / έηνο. εκαληηθφ ζηνηρείν είλαη φηη ππάξρνπλ αξθεηέο κνλάδεο ππφ πξνεηνηκαζία (πινπνίεζε ζην δηάζηεκα ) φπσο: Ζ κνλάδα επεμεξγαζίαο ηεο ΒΓ Θεζζαινλίθεο, δπλακηθφηεηαο επεμεξγαζίαο ηεο ηάμεο ησλ ηφλσλ / έηνο. Ζ κνλάδα επεμεξγαζίαο ηεο Γπηηθήο Μαθεδνλίαο δπλακηθφηεηαο ηφλσλ / έηνο. Ζ κνλάδα επεμεξγαζίαο ηεο Πάηξαο δπλακηθφηεηαο ηφλσλ / έηνο. Ζ κνλάδα επεμεξγαζίαο ζην Ζξάθιεην Κξήηεο, δπλακηθφηεηαο ηφλσλ/ έηνο. Ζ κνλάδα επεμεξγαζίαο ηεο Ζκαζίαο, δπλακηθφηεηαο ηφλσλ / έηνο. ην βαζκφ πνπ ηα παξαπάλσ έξγα πξνρσξήζνπλ (νη αβεβαηφηεηεο ζρεηηθά κε αξθεηά απφ απηά ηα έξγα είλαη ζεκαληηθέο), κε ηελ θαιή ιεηηνπξγία φισλ ησλ παξαπάλσ κνλάδσλ, εθηηκάηαη φηη ε ρψξα ζα θζάζεη ζε εγθαηεζηεκέλε δπλακηθφηεηα επεμεξγαζίαο ηεο ηάμεο ησλ ηφλσλ / έηνο θαη επνκέλσο ζα κπνξέζεη λα πεηχρεη ηνλ ζηφρν ηνπ 2010 ζρεηηθά κε ηελ εθηξνπή βηναπνδνκήζηκσλ απνβιήησλ. Δηδηθά γηα ηελ Αηηηθή φπνπ παξάγεηαη θαη ε κεγαιχηεξε πνζφηεηα ΑΑ, ν ΔΓΚΝΑ πξφζθαηα πξνθήξπμε ηηο κειέηεο γηα ηελ θαηαζθεπή 3 λέσλ κνλάδσλ επεμεξγαζίαο αζηηθψλ απνξξηκκάησλ. Ζ ηερλνινγία πνπ ζα εθαξκνζηεί ζα θαζνξηζηεί απφ ηνπο κειεηεηέο κε βάζε θνηλσληθά, πεξηβαιινληηθά θαη νηθνλνκηθά θξηηήξηα. 50

51 ΣΑΘΜΟΗ ΜΔΣΑΦΟΡΣΩΖ ΑΠΟΡΡΗΜΜΑΣΩΝ (ΜΑ) Ζ πθηζηάκελε θαηάζηαζε αλαθνξηθά κε ηνπο ζηαζκνχο κεηαθφξησζεο απνξξηκκάησλ ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο έρεη σο εμήο : Έρνπλ θαηαζθεπαζηεί θαη ιεηηνπξγνχλ 6 ΜΑ. Τπφ πινπνίεζε βξίζθνληαη 48 ΜΑ ζε φιε ηε ρψξα Ζ ιεηηνπξγία ησλ πθηζηάκελσλ ΜΑ θξίλεηαη ζην ζχλνιν ηεο ηθαλνπνηεηηθή πξνσζψληαο έηζη ηελ άξηηα, απφ πεξηβαιινληηθήο θαη νηθνλνκηθήο απφςεσο, δηαρείξηζε Αλαθύθισζε θαη δηαρεέξηζε εηδηθώλ ξεπκϊησλ απνβιάησλ ηα παξαγφκελα ΑΑ ππάξρνπλ ζεκαληηθέο πνζφηεηεο αλαθηήζηκσλ θαη αμηνπνηήζηκσλ πιηθψλ. Απφ ην ζχλνιν ησλ πεξίπνπ 4,6 εθαηνκκπξίσλ ηφλσλ ΑΑ πνπ παξάγνληαη εηεζίσο ζηελ Διιάδα, εθηηκάηαη φηη έλα πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 8% αλαθπθιψλεηαη. Ζ επί κέξνπο επηηπγραλφκελε 7 αλαθχθισζε-αμηνπνίεζε ησλ πιηθψλ έρεη σο εμήο : Γπαιί: 33% Υαξηί: 29,2% Μέηαιια: 24% Πιαζηηθά: 5% εκαληηθφ κέξνο απφ ηα αλαθπθιψζηκα πιηθά αθνξά πιηθά θαη απφβιεηα ζπζθεπαζηψλ. ηνηρεία γηα ηελ παξαγσγή θαη αλαθχθισζε απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο ην 2001 παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πέλαθα 5. 7 Διζήγηζη Α. Σκοπδίλη ζηην Τεσνική Σςνάνηηζη ηος Ταµείος Σςνοσήρ για ηα έπγα διασείπιζηρ ζηεπεών αποβλήηων, Αππίλιορ

52 Πίλαθαο 5 Παξαγσγή θαη αλαθχθισζε απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο γηα ην έηνο 2001(ΤΠΔΥΧΓΔ) Παξαγόκελα απόβιεηα ζπζθεπαζέαο Αλαθπθιώζηκα % Υαξηί θαη ραξηφλη Πιαζηηθφ Γπαιί Αινπκίλην Άιια κέηαιια Ξχιν ύλνιν εκαληηθφ βήκα ησλ ηειεπηαίσλ εηψλ ήηαλ ε δεκηνπξγία ηνπ Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη Άιισλ Πξντφλησλ (ΔΟΔΓΑΗΊ) θαη ηνπ αληίζηνηρνπ γξαθείνπ (ΓΔΓΑΗΊ), ν νπνίνο ζα απνηειεί ηνλ αξκφδην ειεγθηηθφ, γλσκνδνηηθφ θαη εηζεγεηηθφ θνξέα. Ο θνξέαο απηφο πξνάγεη ηηο αξρέο ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο απνβιήησλ (γηα ηα απφβιεηα ζπζθεπαζίαο θαη άιιεο θαηεγνξίεο εηδηθψλ απνβιήησλ) θαη γλσκνδνηεί - αδεηνδνηεί γηα ηελ ίδξπζε πζηεκάησλ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο (ΔΓ) πνπ ιεηηνπξγνχλ κε επζχλε ησλ παξαγσγψλ θαη δηαρεηξηζηψλ, κε ζθνπφ ηελ αλαθχθισζε ησλ πιηθψλ θαη ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ νξίδεη ε θείκελε λνκνζεζία. Σα ξεχκαηα εηδηθψλ απνβιήησλ πνπ δηαρεηξίδνληαη ηα ππάξρνληα ΔΓ είλαη ηα νξπθηέιαηα, ηα ειαζηηθά, ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο, ηα νρήκαηα ηέινπο θχθινπ δσήο (ΟΣΚΕ), νη ειεθηξηθέο ζηήιεο θαη ειεθηξηθνί ζπζζσξεπηέο θαη ηα απφβιεηα ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ). Μεηά ηελ έθδνζε ησλ Π.Γ γηα ην ηππνγξαθηθφ ραξηί θαη ηα αδξαλή απφβιεηα, αλακέλεηαη θαη ε δεκηνπξγία ησλ αληίζηνηρσλ ΔΓ. Σα πθηζηάκελα ΔΓ είλαη εζληθήο εκβέιεηαο κε ζηαδηαθά επεθηεηλφκελε γεσγξαθηθή θάιπςε, θάησ φκσο απφ πξνυπνζέζεηο απνηειεζκαηηθφηεηαο. Σα ζπζηήκαηα απηά δξαζηεξηνπνηνχληαη είηε απηφλνκα είηε ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο ΟΣΑ. 52

53 2.3.3 ΑλεμΫιεγθηε δηϊζεζε απνξξηκκϊησλ Ζ πθηζηάκελε θαηάζηαζε ζηελ Διιάδα ζε φ,ηη αθνξά ηελ χπαξμε ΥΑΓΑ ζε ιεηηνπξγία είλαη κάιινλ απνγνεηεπηηθή. χκθσλα κε επίζεκα ζηνηρεία ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ 8 πξνθχπηεη φηη ζε παλειιαδηθφ επίπεδν πθίζηαληαη ζήκεξα πάλσ απφ ΥΑΓΑ. Απφ ην ζχλνιν απηφ, άιινη είλαη ζε θαηάζηαζε ιεηηνπξγίαο (ελεξγνί) άιινη είλαη αλελεξγνί θαη άιινη ήδε απνθαηεζηεκέλνη. Αλαιπηηθφηεξα ηα δεδνκέλα παξνπζηάδνληαη ζηελ Δηθόλα 6.Πξνψζεζε έξγσλ απνθαηάζηαζεο Υψξσλ Αλεμέιεγθηεο Γηάζεζεο Απνβιήησλ (ΥΑΓΑ), Οκάδα Δξγαζίαο ηνπ ΤΠΔΥΧΓΔ 4/2005. Δηθόλα 6 Αξηζκόο θαη θαηάζηαζε ΥΑΓΑ ζε Παλειιαδηθό Δπίπεδν.(Πεγή ΤΠΔΥΩΓΔ) To ΤΠΔΥΧΓΔ θαη ην ΤΠΔΓΓΑ πινπνηνχλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο ΟΣΑ θαη ηηο Πεξηθέξεηεο, ζρέδηα δξάζεο γηα ηε ζηαδηαθή δηαθνπή ιεηηνπξγίαο θαη ηελ απνθαηάζηαζε ησλ ρψξσλ αλεμέιεγθηεο δηάζεζεο, κε ρξνληθφ νξίδνληα ην Σν δήηεκα αληηκεησπίδεηαη σο πςειήο πξνηεξαηφηεηαο θαη ζχκθσλα κε ηα κέρξηο ζηηγκήο δεδνκέλα εθηηκάηαη φηη ζα ηεξεζνχλ ηα ρξνλνδηαγξάκκαηα πνπ έρνπλ ηεζεί. Ζ θαηάζηαζε παξνπζηάδεη αξθεηά 8 Πποώθηζη έπγων αποκαηάζηαζηρ ΦΑΓΑ, Ομάδα Δπγαζίαρ ηος ΥΠΔΦΩΓΔ 4/

54 δπλακηθή θαζψο ζηαδηαθά ηεξκαηίδεηαη ε ιεηηνπξγία ησλ ΥΑΓΑ θαη εληάζζνληαη ζε έξγα απνθαηάζηαζεο. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη πσο κέρξη ην ηέινο Μαξηίνπ 2006 είραλ εθδνζεί απνθάζεηο παχζεο ιεηηνπξγίαο γηα ην 87,6% ησλ πθηζηάκελσλ ΥΑΓΑ θαη απνθάζεηο έγθξηζεο πεξηβαιινληηθήο απνθαηάζηαζεο γηα ην 67,6% ησλ ΥΑΓΑ. Ήδε, κε επζχλε ησλ ΟΣΑ πινπνηνχληαη έξγα απνθαηάζηαζεο γηα ην 9,9% ησλ ΥΑΓΑ, ελψ έρνπλ εληαρζεί ζε ρξεκαηνδνηηθά πξνγξάκκαηα έξγα απνθαηάζηαζεο γηα ην 24,6% απηψλ θαη βξίζθνληαη ππφ έληαμε έξγα απνθαηάζηαζεο γηα ην 22,7% ησλ ρψξσλ απηψλ. χκθσλα κε ηα πην πξφζθαηα ζηνηρεία απφ ηνπο 2626 ΥΑΓΑ πνπ θαηαγξάθεθαλ ην 2004, νη 1850 έρνπλ ήδε θιείζεη θαη βξίζθνληαη ζε δηάθνξα ζηάδηα ηεο δηαδηθαζίαο απνθαηάζηαζεο. Δπίζεκα ζηνηρεία γηα ην βαζκφ πινπνίεζεο ησλ αληίζηνηρσλ κειεηψλ δελ ππάξρνπλ, αιιά εθηηκάηαη φηη έρνπλ εθπνλεζεί ζρεδφλ ην 85-90% ησλ ηερληθψλ κειεηψλ πεξηβαιινληηθήο απνθαηάζηαζεο (πξνκειέηεο) θαη πεξί ην 45-55% ησλ νξηζηηθψλ κειεηψλ. 2.4 Δκπεηξέεο από ηα Ϋξγα δηαρεέξηζεο ηεξεώλ Απνβιάησλ Εεηάκαηα ζρεδηαζκνύ Ζ ζεκεξηλή θαηάζηαζε φζνλ αθνξά ηελ πξνεηνηκαζία θαη ην ζρεδηαζκφ ησλ έξγσλ θαζψο θαη ηεο κεηέπεηηα ιεηηνπξγίαο ηνπο παξνπζηάδεη κηα ζεηξά απφ ζνβαξέο αδπλακίεο. ηελ Διιάδα, κέρξη ζήκεξα, θπξηαξρεί κηα εζθαικέλε πξνζέγγηζε ε νπνία έρεη ζαλ θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ηελ πξνζέγγηζε ηνπ ζρεδηαζκνχ κεγάισλ δεκνζίσλ έξγσλ ζηα ζηεξεά απφβιεηα θαη φρη ην ζρεδηαζκφ βηψζηκσλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο, κέξνο ησλ νπνίσλ είλαη ηα απαηηνχκελα έξγα. Ο απνζπαζκαηηθφο ζρεδηαζκφο ησλ έξγσλ, απνθνκκέλσλ ζπρλά απφ ην ππφινηπν ζχζηεκα πνπ ζα ππεξεηήζνπλ (αλαθχθισζε, ΜΑ, κνλάδεο επεμεξγαζίαο θιπ) νδεγεί πνιχ ζπρλά ζε κε βηψζηκα έξγα εθφζνλ ην ιεηηνπξγηθφ ηνπο θφζηνο αληηκεησπίδεηαη απνκνλσκέλν θαη φρη σο κέξνο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο ελφο ζπζηήκαηνο. 54

55 Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ ην φηη ελψ είλαη ζαθήο ε απαίηεζε ηεο επεμεξγαζίαο φισλ ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ πξηλ ηελ πγεηνλνκηθή ηνπο ηαθή, νη πεξηζζφηεξνη Υ.Τ.Σ.Α. ζρεδηάδνληαη ρσξίο λα ππάξρεη ε πξφβιεςε κνλάδαο πξνεπεμεξγαζίαο ή επεμεξγαζίαο ησλ απνβιήησλ ή άιινπ ελαιιαθηηθνχ ζπζηήκαηνο Εεηάκαηα ζρεηηθϊ κε ηνπο ΥΤΣΑ Δηδηθφηεξα γηα ηνπο ΥΤΣΑ, έρεη εληνπηζηεί φηη ν ζρεδηαζκφο ηνπο ππεξεηεί θαηά θχξην ιφγν ηελ εχθνιε θαηαζθεπή ηνπο θαη φρη ηελ εχθνιε ιεηηνπξγία ηνπο. Απηφ έρεη ζαλ απνηέιεζκα λα θαηαζθεπάδνληαη έξγα κε ιεηηνπξγηθά (Μαπξφπνπινο θ.ά., 2002), ηα νπνία ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ αλεπαξθή ζπγθξφηεζε θαη ηνπο ειάρηζηνπο νηθνλνκηθνχο πφξνπο ησλ θνξέσλ δηαρείξηζεο, ζηαδηαθά θζίλνπλ. Δπηπιένλ, δελ έρεη γίλεη θακία πξφνδνο ζην ζέκα ηεο πηνζέηεζεο ησλ θξηηεξίσλ απνδνρήο απνβιήησλ πνπ πξνβιέπεη ε 99/31 (απφθαζε 2003/33/ΔΚ). πσο πξνέθπςε απφ ζρεηηθή κειέηε (Golder EEIG et al 2005) ζηε ρψξα καο δελ γίλεηαη ηίπνηε πέξα απφ έλα ρνλδξηθφ θαη δεηγκαηνιεπηηθφ νπηηθφ έιεγρν γηα ηελ απνδνρή ή κε ησλ εηζεξρφκελσλ απνβιήησλ. Απηφ νθείιεηαη ηφζν ζηελ απνπζία ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ γηα ηηο ζπγθεθξηκέλεο δηαδηθαζίεο (ζέκα πνπ ράλεηαη κεηαμχ ΔΔ θαη θξαηηθψλ αξκνδηνηήησλ) φζν θαη ζην φηη δελ ππάξρνπλ ππνδνκέο, αιιά θπξίσο επαξθήο ρξεκαηνδφηεζε, ζηειέρσζε θαη ε απαηηνχκελε εθπαίδεπζε ηνπ πξνζσπηθνχ γηα ηε δηελέξγεηα ησλ ειέγρσλ πνπ πξνβιέπεη ε 99/31. ηελ ίδηα κειέηε δηαπηζηψλεηαη φηη νη πεξηζζφηεξνη Υ.Τ.Σ.Α. ζηελ Διιάδα δελ πιεξνχλ ηηο απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο ιεηηνπξγίαο πξνθεηκέλνπ λα ηνπο ρνξεγεζεί άδεηα ιεηηνπξγίαο βάζεη ησλ πξνδηαγξαθψλ πνπ νξίδνληαη ζηελ νδεγία 99/31 θαη ηελ ΚΤΑ 29407/ Εεηάκαηα ζρεηηθϊ κε ηηο κνλϊδεο επεμεξγαζέαο Καη νη ηξεηο θαηαζθεπαζκέλεο κνλάδεο είλαη εγθαηαζηάζεηο Μεραληθήο - Βηνινγηθήο Δπεμεξγαζίαο νη νπνίεο απνηεινχληαη απφ κεραληθή δηαινγή - αλάθηεζε πιηθψλ θαη αεξφβηα βηνινγηθή επεμεξγαζία (θνκπνζηνπνίεζε) ηνπ νξγαληθνχ θιάζκαηνο, ην νπνίν θάζε άιιν 55

56 παξά «θαζαξφ» είλαη. Απηφ έρεη ζαλ απνηέιεζκα λα δηαηίζεηαη φιν ην δπκσκέλν θιάζκα ζηνπο ΥΤΣΑ, γεγνλφο πνπ κεηψλεη δξαζηηθά ηηο δπλαηφηεηεο κείσζεο ησλ απνβιήησλ πνπ νδεγνχληαη πξνο ηαθή θαη βξίζθεηαη ζε αληίζεζε κε ηελ απαίηεζε κείσζεο ηεο ηαθήο ησλ βηναπνδνκήζηκσλ. Καη ζηα έξγα επεμεξγαζίαο θπξηάξρεζε ε απνζπαζκαηηθή πξνζέγγηζε. Ζ εκπεηξία ηφζν απφ ην έξγν ηεο Αζήλαο (παξαγσγή RDF 9 ρσξίο εμαζθάιηζε ηεο δηάζεζεο ηνπ) φζν θαη απφ απηφ ηεο Καιακάηαο (ιεηηνπξγία κνλάδαο επεμεξγαζίαο ρσξίο έιεγρν εηζεξρνκέλσλ απνβιήησλ θαη ρσξίο ΥΤΣΑ) επηβεβαηψλνπλ (Μαπξφπνπινο, 2003) φηη: Ο ζρεδηαζκφο κηαο κνλάδαο επεμεξγαζίαο πξέπεη λα γίλεηαη κε θξηηήξην ηε ζέζε ηεο ζην ζπλνιηθφ ζχζηεκα δηαρείξηζεο. Ζ δηάζεζε ησλ δεπηεξνγελψλ πξντφλησλ επεμεξγαζίαο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ πξέπεη λα αληηκεησπίδεηαη πξηλ ηελ θαηαζθεπή ησλ ζρεηηθψλ έξγσλ, σο αλαπφζπαζην ηκήκα ηνπ ζρεδηαζκνχ θαη φρη κεηά απφ απηή. Ζ θαιή ιεηηνπξγία κηαο κνλάδαο επεμεξγαζίαο απνηειεί ηερλνινγηθά ζχλζεην έξγν θαη πξνυπνζέηεη ζεκαληηθή ηερλνγλσζία γηα φιν ηνλ θχθιν ηνπ έξγνπ. Οη κνλάδεο επεμεξγαζίαο, αθφκα θαη φηαλ είλαη ζρεηηθά απιέο, απαηηνχλ ηερλνγλσζία θαη ζπληνληζκφ πςεινχ επηπέδνπ γηα κία απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία, θάηη πνπ ζεκαίλεη φηη ε ιεηηνπξγία ηνπο κε ηελ άκεζε ζπκκεηνρή ηνπ θαηαζθεπαζηή ηνπο (αλ φρη κε ηελ αλάζεζε ηεο πιήξνπο ιεηηνπξγίαο ζε απηφλ) είλαη απνιχησο απαξαίηεηε. Απνδεηθλχεηαη επίζεο φηη ν ζρεδηαζκφο ησλ κνλάδσλ επεμεξγαζίαο ρσξίο ζπγθεθξηκέλα πνζνηηθά θαη πνηνηηθά ζηνηρεία γηα ηα απφβιεηα, επνκέλσο ρσξίο ηελ πινπνίεζε ελφο ζρεηηθά αθξηβνχ αιιά απνιχησο απαξαίηεηνπ πξνγξάκκαηνο κεηξήζεσλ θαη αλαιχζεσλ απνβιήησλ, εγθπκνλεί ζνβαξνχο θηλδχλνπο αζηνρίαο. Σελ αζηνρία απηή ζα ηελ ρξεσζνχλ νη εμππεξεηνχκελνη πνιίηεο θαη ζα ηελ πιεξψζνπλ πνιχ πεξηζζφηεξν απφ φηη θνζηίδεη έλα 9 Το RDF αποηελεί παπαπποϊόν ηηρ μησανικήρ και βιολογικήρ επεξεπγαζίαρ ηων ΑΣΑ, έσει αςξημένο θεπμικό πεπιεσόμενο και, ζηο βαθμό πος είναι διαθέζιμο, είναι καηάλληλο για σπήζη ζε μονάδερ ζηοισειομεηπικήρ καύζηρ ΑΣΑ. 56

57 πξφγξακκα νινθιεξσκέλεο απνηχπσζεο ησλ πνζνηηθψλ θαη πνηνηηθψλ ζηνηρείσλ ησλ αποβλήηων Σν θόζηνο ηεο ηαθάο Ο ππνινγηζκφο ηνπ πξαγκαηηθνχ θφζηνπο ηαθήο είλαη απαξαίηεηνο πξνθεηκέλνπ λα απνηηκεζεί ε νηθνλνκηθή επηβάξπλζε πνπ θέξλεη ε Οδεγία 99/31 ζηνπο ΥΤΣΑ, αιιά θαη ε ζχγθξηζε ηνπ θφζηνπο ηαθήο κε ην θφζηνο επεμεξγαζίαο. Απηφ πνπ ζπλήζσο ζεσξείηαη σο θφζηνο ηαθήο ζηελ Διιάδα δελ ιακβάλεη ππφςε ηηο πεξηβαιινληηθέο επηπηψζεηο απφ ηελ ηαθή, ηελ κείσζε ηεο αμίαο ηεο γεο πνπ ν ΥΤΣΑ ζπλεπάγεηαη, αιιά νχηε θαλ ηηο απαηηήζεηο πιήξνπο θνζηνιφγεζεο ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ. Σν πην ραξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα είλαη φηη ζε θαλέλαλ ΥΤΣΑ ζηελ Διιάδα δελ θνζηνινγείηαη: Σν θφζηνο ησλ έξγσλ απνθαηάζηαζεο θαη κεηαθξνληίδαο Σν θφζηνο θαηαζθεπήο ηνπ λένπ ΥΤΣΑ, πνπ ζα αληηθαηαζηήζεη ηνλ ππάξρνληα κεηά ην ηέινο ηεο ρξήζηκεο δσήο ηνπ. Σν θφζηνο ηεο αζθάιηζεο ηνπ έξγνπ ή ηζνδχλακεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο εγγχεζεο πνπ πξέπεη λα πιεξψλεηαη ζε εηήζηα βάζε απφ ην θνξέα δηαρείξηζεο. Έρεη ππνινγηζηεί (ΔΠΔΜ, 2004) φηη ην πξαγκαηηθφ νηθνλνκηθφ θφζηνο ηεο ηαθήο είλαη ηνπιάρηζηνλ 3 θνξέο κεγαιχηεξν απφ απηφ πνπ ππνινγίδνπλ νη θνξείο δηαρείξηζεο. Δπνκέλσο, απφ ηελ άπνςε ηεο πινπνίεζεο ηεο 99/31, ν ζεκεξηλφο κε αληηπξνζσπεπηηθφο (αιιά θαη κε λφκηκνο) πξνζδηνξηζκφο ηνπ θφζηνπο ηαθήο νδεγεί ζε αδηθαηνιφγεηα ρακειά ηέιε ηαθήο, κε απνηέιεζκα λα απνηειεί ζεκαληηθφ θξαγκφ ζηηο πξνζπάζεηεο πξνψζεζεο ζρεδίσλ επεμεξγαζίαο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, εθφζνλ ε πιαζκαηηθή ζχγθξηζε ηνπ ηέινπο επεμεξγαζίαο κε ηα ηέιε ηαθήο πνπ ζήκεξα ρξεψλνληαη πξνθαιεί ζπρλά δένο. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη δηαθνξέο θνζηνινγίνπ κεηαμχ ηαθήο θαη επεμεξγαζίαο είλαη κηθξφηεξεο απφ ηηο αξρηθά εθηηκψκελεο, παξακέλνληαο βέβαηα ζεκαληηθέο. 57

58 πσο θαίλεηαη θαη απφ ηνλ Πέλαθα 6, ην θφζηνο ηαθήο ζηελ Διιάδα είλαη απφ ηα ρακειφηεξα ζηελ Δπξψπε. Πίλαθαο 6 Κόζηνο ηαθήο απνξξηκκάησλ ζε αλά ηόλν. Υώξα Κόζηνο ( /ηόλν) Απζηξέα ΒΫιγην (Φιακαλδέα) 116 Γαλέα 110 Φηλιαλδέα Γεξκαλέα 123 ΔιιΪδα 8-35 Ηξιαλδέα Ηηαιέα Λνπμεκβνύξγν 50 Οιιαλδέα 58 Πνξηνγαιέα 26 Ηζπαλέα 12 νπεδέα ΖλσκΫλν Βαζέιεην Εεηάκαηα ζρεηηθϊ κε ηελ αλαθύθισζε Σν ζεζκηθφ πιαίζην ηεο ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ, ξπζκίδεηαη απφ ην Νφκν 2939/01 πνπ ςεθίζηεθε ηνλ Αχγνπζην ηνπ ινη νη δηαρεηξηζηέο (παξαγσγνί, εηζαγσγείο) είλαη ππνρξεσκέλνη είηε λα νξγαλψζνπλ είηε λα ζπκκεηέρνπλ ζε ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο, ψζηε λα επηηεπρζνχλ ζπγθεθξηκέλνη πνζνηηθνί ζηφρνη. Σα ζπζηήκαηα, ηα νπνία κπνξεί λα είλαη αηνκηθά ή ζπιινγηθά αμηνινγνχληαη θαη εγθξίλνληαη απφ ην Γξαθείν Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη άιισλ Πξντφλησλ ( θαη ηελ Δπηηξνπή Παξαθνινχζεζεο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο (ΔΠΔΓ) κέρξη λα ηδξπζεί ν ΔΟΔΓΑΠ (Τπεγξάθε ην ζρέδην ΠΓ γηα ηελ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ ζηηο 14/05/07). Σα ζπζηήκαηα απηά αθνξνχλ απφβιεηα πνπ απαηηνχλ ηδηαίηεξε δηαρείξηζε θαη επεμεξγαζία ψζηε λα θαηαιήμνπλ ζε ΥΤΣΑ, κφλν ηα ππνιείκκαηα ηεο επεμεξγαζίαο. Δπίζεο ε Δ.Δ. έρεη ζεζπίζεη ζπγθεθξηκέλνπο πνζνηηθνχο ζηφρνπο ηνπο νπνίνπο θαινχληαη λα πξνζεγγίζνπλ ηα 58

59 ζπζηήκαηα. Αξκφδηνη γηα ηε πξνζέγγηζε ησλ ζηφρσλ είλαη ηα ίδηα ηα ζπζηήκαηα θαη ειέγρνληαη απφ ηνλ ΓΔΟΔΓΑΠ. Οη δήκνη θαινχληαη ζεζκηθά λα ζπλεξγαζηνχλ κε ηα ζπζηήκαηα (π.ρ. ηνπνζεηψληαο εηδηθνχο θάδνπο ζπιινγήο). Σα ήδε ιεηηνπξγνχληα ζπζηήκαηα, ζπλεξγάδνληαη κε δήκνπο ψζηε λα απμήζνπλ ηα πνζνζηά ζπιινγήο θαη λα απμήζνπλ ηελ ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ζηηο δξάζεηο αλαθχθισζεο. Οη ΦνΓΑ σο αξκφδηνη θνξείο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ ΥΤΣΑ, κπνξνχλ λα έρνπλ ζπληνληζηηθφ ξφιν, θαζψο ε επηηπρία ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ επεξεάδεη έκκεζα θαη ηε ζπλνιηθή πνζφηεηα ησλ απνβιήησλ πνπ ζα θαηαιήμνπλ ζηνπο ΥΤΣΑ. 2.5 Γηαρεέξηζε ΑΑ ζηελ Δ.Δ. ην θεθάιαην απηφ παξνπζηάδεηαη ζπλνπηηθά ε θαηάζηαζε ηεο δηαρείξηζεο ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ ΔΔ-25, κε βάζε ηηο εθζέζεηο ησλ θξαηψλ-κειψλ πξνο ηελ Δπξσπατθή Έλσζε, θαζψο θαη ηε βάζε δεδνκέλσλ ηεο Eurostat. Σα δεδνκέλα ηεο Eurostat πνπ αθνξνχλ ηα ΑΑ πεξηιακβάλνπλ ηα νηθηαθά απφβιεηα θαη απφβιεηα απφ ην εκπφξην (παξφκνηα κε ηα νηθηαθά), ηηο κηθξέο επηρεηξήζεηο, ηα γξαθεία, ηα δεκφζηα ηδξχκαηα θαη νξγαληζκνχο θιπ. Οη πνζφηεηεο θαη ε ζχλζεζε ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ δηαθνξνπνηνχληαη δηαρξνληθά θαη γεσγξαθηθά, θαζψο εμαξηψληαη απφ ηα εθάζηνηε θνηλσληθννηθνλνκηθά θαη θαηαλαισηηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θξαηψλ/ κειψλ. ηελ Δηθόλα 7 παξνπζηάδεηαη ε θαηά θεθαιή παξαγσγή ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ ΔΔ-25 απφ ην 1995 σο ην Ζ αλά θάηνηθν παξαγσγή ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Δπξψπεο ησλ 15 είλαη πςειφηεξε απφ απηή ησλ λέσλ κειψλ, 577 kg/θάηνηθν/έηνο έλαληη 312 kg/θάηνηθν/έηνο, ζηα παιαηά θαη ηα λέα θξάηε κέιε αληίζηνηρα. Δπίζεο ε θαηά θεθαιή παξαγσγή ΑΑ ζηα λέα θξάηε-κέιε παξνπζηάδεη κηα κείσζε κεηά ην Ζ ζπλνιηθή παξαγσγή ΑΑ ζηελ ΔΔ-25 απμήζεθε θαηά πεξίπνπ 2% εηεζίσο, απφ 204 εθαηνκκχξηα ηφλνπο (457 kg/θάηνηθν/έηνο) ην 1995 ζε 243 εθαηνκκχξηα ηφλνπο (534 kg/θάηνηθν/έηνο) ην

60 Δηθόλα 7 Παξαγσγή ζηεξεώλ απνβιήησλ (kg/θάηνηθν/έηνο) θαηά ηα έηε (Πεγή: EC, 2005) Αλαιπηηθά γηα θάζε θξάηνο-κέινο, ε ζπλνιηθή παξαγσγή ΑΑ ην 2003 πνηθίιιεη αξθεηά θαη θπκαίλεηαη απφ 260 kg/θάηνηθν ζηελ Πνισλία σο kg/θάηνηθν ζηελ Ηζιαλδία, κε κέζν φξν γηα ηελ ΔΔ-15 ηα 577 kg/θάηνηθν (Δηθόλα 8). Με εμαίξεζε ην Βέιγην, φιεο νη ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ησλ 15 έρνπλ απμήζεη ηελ παξαγσγή ηνπο θαηά ηελ πεξίνδν Απφ ηα λέα θξάηε κέιε, ε Βνπιγαξία, ε ινβελία θαη ε Ληζνπαλία έρνπλ κεηψζεη ηελ παξαγσγή αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. Χζηφζν, ζεκαληηθή είλαη ε δηαθνξνπνίεζε θαη σο πξνο ηηο κεζφδνπο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ ζηελ ΔΔ-25, φπσο παξνπζηάδεηαη ζηελ Δηθόλα 9. Παξφηη ε δηάζεζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο (ΥΤΣΑ) είλαη αθφκα ε θχξηα επηινγή, ην πνζνζηφ ηεο έρεη κεησζεί πεξίπνπ θαηά 10%, απφ 131,4 εθαηνκκχξηα ηφλνπο ην 1995 ζε 118,5 εθαηνκκχξηα ηφλνπο ην Απηφ νθείιεηαη ζηελ αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ησλ άιισλ κεζφδσλ επεμεξγαζίαο (αλαθχθισζε θαη απνηέθξσζε, δειαδή ζεξκηθή επεμεξγαζία κε αλάθηεζε ελέξγεηαο). Σν 2003, ην 48,8% ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ νδεγήζεθε ζε ρψξνπο ηαθήο, ην 17,3% ζε κνλάδεο απνηέθξσζεο θαη ην 33,9% αλαθπθιψζεθε ή δέρζεθε επεμεξγαζία κε άιιε κέζνδν. 60

61 Δηθόλα 8 Παξαγσγή ζηεξεώλ απνβιήησλ (kg/θάηνηθν/έηνο) θαηά ηα έηε 1995 θαη 2003 ζηηο Υώξεο κέιε ηεο ΔΔ(Πεγή:EC 2005) Δηθόλα 9 Γηαρείξηζε αζηηθώλ ζηεξεώλ απνβιήησλ ζηελ ΔΔ-25 θαηά ηα έηε (ζε εθαηνκκύξηα ηόλνπο) (Πεγή :EUROSTAT) 61

62 Αλαιπηηθφηεξα ην πνζνζηφ εθαξκνγήο ησλ δηαθφξσλ κεζφδσλ επεμεξγαζίαο ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ζε επηιεγκέλεο ρψξεο ηεο ΔΔ ην 2002 παξνπζηάδεηαη ζηελ Δηθόλα 10. Δηθόλα 10 Γηαρείξηζε αζηηθώλ ζηεξεώλ απνβιήησλ ζε επηιεγκέλεο ρώξεο ηεο ΔΔ ην έηνο 2002 (Πεγή: EUROSTAT) Σα ρακειφηεξα πνζνζηά δηάζεζεο ησλ απνβιήησλ ζε ρψξνπο πγεηνλνκηθήο ηαθήο (ΥΤΣΑ) επηηπγράλνληαη απφ ην Βέιγην, ηε Γαλία θαη ηελ Οιιαλδία, φπνπ ην πνζνζηφ δελ ππεξβαίλεη ην 12% ηεο παξαγφκελεο πνζφηεηαο. Απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη ε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο ζηεξίδεηαη ζε έλα ζπλδπαζκφ κεζφδσλ επεμεξγαζίαο (απνηέθξσζεο, αλαθχθισζεο θαη θνκπνζηνπνίεζεο). Ζ Γαλία, ε νπεδία θαη ε Οιιαλδία ρξεζηκνπνηνχλ ηελ θαχζε ζε ζεκαληηθφ πνζνζηφ ησλ απνβιήησλ ηνπο (ζε πνζνζηφ 56, 41 θαη 37% αληίζηνηρα) ελψ ε Γεξκαλία (33%), ε Φηλιαλδία (28%), θαη ην Βέιγην (32%) ρξεζηκνπνηνχλ εθηεηακέλα ηελ αλαθχθισζε (ζε πνζνζηφ 33, 28 θαη 32% αληίζηνηρα). ε ζχγθξηζε κε ηηο ππφινηπεο ρψξεο, ε Οιιαλδία, ην Βέιγην θαη ε Ηηαιία ρξεζηκνπνηνχλ πεξηζζφηεξν ηελ θνκπνζηνπνίεζε (ζε πνζνζηφ 28, 22 θαη 24% αληίζηνηρα). Αληίζεηα ρψξεο φπσο ε Διιάδα, ε Ηξιαλδία ε ινβαθία, ε Λεηνλία, ε ινβελία, θαη ε 62

63 Ηζιαλδία εμαθνινπζνχλ λα βαζίδνληαη ζε κεγάιν πνζνζηφ (άλσ ηνπ 80%) ζηελ πγεηνλνκηθή ηαθή, κε ηελ Διιάδα λα παξνπζηάδεη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ (92%).H Δηθόλα 11 αλ θαη ειιηπήο (δελ δηαηίζεληαη ζηνηρεηά γηα φιεο ηηο ρψξεο-κέιε) δίλεη κηα αληηπξνζσπεπηηθή εηθφλα αλαθνξηθά κε ηε ζχλζεζε ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ ζηελ Δπξψπε. πσο παξαηεξείηαη, ηα νξγαληθά απφβιεηα θαη ην ραξηί απνηεινχλ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ παξαγφκελσλ ΑΑ. Ζ Διιάδα δελ ζπκπεξηιακβάλεηαη ιφγσ έιιεηςεο ζηνηρείσλ φπσο άιισζηε επηζεκάλζεθε πξνεγνχκελα. Απφ ηε ζχλζεζε πνπ πξναλαθέξζεθε, ηα πιαζηηθά, ην γπαιί, ηα κέηαιια θαη ην ραξηί είλαη ηα ηέζζεξα θχξηα πιηθά ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο. χκθσλα κε ηελ Δηθόλα 12 κεηαμχ 1997 θαη 2001, ην ζχλνιν ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο απμήζεθε θαηά 7% ζηελ ΔΔ-15. Σν ε ζπλνιηθή πνζφηεηα κεηψζεθε ειαθξψο, θπξίσο ιφγσ κείσζεο θαηά 12 % ζηελ Ηζπαλία (ΔΟΠ, 2004). Οη πνζφηεηεο απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο (Δηθόλα 12) δηαθέξνπλ ζεκαληηθά κεηαμχ ησλ ρσξψλ, ζε κεγάιν βαζκφ θαη ιφγσ ησλ δηαθνξεηηθψλ κεζνδνινγηψλ ππνινγηζκνχ πνπ εθαξκφδνληαη. Δηδηθφηεξα, νξηζκέλεο ρψξεο αλαθέξνπλ ζηνηρεία κφλν γηα ηα ηέζζεξα βαζηθά πιηθά ελψ άιιεο ρψξεο αλαθέξνπλ ζηνηρεία γηα φιεο ηηο ζπζθεπαζίεο, πεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ μχινπ, ην νπνίν απμάλεη ζεκαληηθά ην ζπλνιηθφ θαηαγξαθφκελν βάξνο (ΔΟΠ, 2004, Σζηιέκνπ & Παλαγησηαθφπνπινο, 2005). Ζ Διιάδα (θαη ε Φηιαλδία) παξνπζηάδεη ηηο κηθξφηεξεο πνζφηεηεο παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο, πνπ δελ μεπεξλνχλ ηα 100 kg αλά θάηνηθν εηεζίσο, κε ηηο κεγαιχηεξεο φκσο απμεηηθέο ηάζεηο. 63

64 Δηθόλα 11 Παξαγσγή απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο ζε θηιά αλά θάηνηθν ζηηο ρώξεο κέιε ηεο ΔΔ-15 (Πεγή: EEA, 2006) 64

65 Δηθόλα 12 Παξαγσγή απνξξηκκάησλ ζε θηιά ζηηο ρώξεο κέιε ηεο ΔΔ-15 (Πεγή: ΔΔΑ,2006). Έλα απμαλφκελν πνζνζηφ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο αλαθηάηαη. Οη θχξηεο κνξθέο αλάθηεζεο είλαη ε αλαθχθισζε θαη ε απνηέθξσζε γηα ηελ παξαγσγή ελέξγεηαο (Δηθόλα 13). Σν πνζνζηφ ησλ απνξξηκκάησλ ζπζθεπαζίαο πνπ αλαθπθιψλεηαη απφ 46% ( ηφλνπο) ην 1997 απμήζεθε ζην 53% ( ηφλνπο) ελψ ην πνζνζηφ δηάζεζεο κεηψζεθε απφ ην 47% ( ηφλνπο) ζην 40% ( ηφλνπο). Σα ρήκαηα πνπ αθνινπζνχλ απεηθνλίδνπλ ην πνζνζηφ αλάθηεζεο θαη αλαθχθισζεο πνπ παξαηεξείηαη ζηα θξάηε κέιε ηεο Δ.Δ. 65

66 Δηθόλα 13 Δπεμεξγαζία απνξξηκκάησλ ζηελ ΔΔ (Πεγή: ΔΔΑ, 2006) Δηθόλα 14 Πνζνζηό αλάθηεζεο ησλ πιηθώλ ζπζθεπαζίαο θαηά ηα έηε 1997, 1999 θαη 2002 ζηηο ρώξεο κέιε ηεο ΔΔ-15 (Πεγή ΔC, 2002). 66

67 Απφ ηελ Δηθόλα 15 ζηελ ζπλέρεηα, θαίλεηαη φηη ην κέζν πνζνζηφ αλαθχθισζεο ηεο ΔΔ κεηαμχ 1997 θαη 2002 απμήζεθε ζηαζεξά θζάλνληαο ζην 54%, πνιχ θνληά ζην ζηφρν ηνπ 2008 (55%). Δληνχηνηο, είλαη ζαθέο φηη κεξηθέο ρψξεο είλαη αθφκα καθξηά απφ ην ζηφρν. Ζ Γεξκαλία έρεη ην πςειφηεξν πνζνζηφ αλαθχθισζεο, πεξίπνπ 74%, θαη ε Διιάδα ην ρακειφηεξν, ζην 33%. Ο ζηφρνο ηεο Οδεγίαο 94/62/ΔΚ γηα αλαθχθισζε ηνπ 25% θαηά βάξνο ησλ απνβιήησλ ζπζθεπαζίαο, έρεη επηηεπρζεί απφ φια ηα θξάηε κέιε ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ηεο Διιάδαο, ηεο Ηξιαλδίαο θαη ηεο Πνξηνγαιίαο πνπ είραλ ρξνληθφ πεξηζψξην κέρξη ην 2005, αλ θαη γηα ηελ Διιάδα δηαθαίλεηαη κηθξή νπηζζνδξφκεζε απφ ην 1997 θαη κεηά. Δηθόλα 15 Πνζνζηό αλαθύθισζεο ησλ πιηθώλ ζπζθεπαζίαο γηα ηα έηε (Πεγή: EC, 2002) 67

68 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΣΗΜΟΛΟΓΗΑΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΦΟΓΑ Οη ΦνΓΑ ζα θιεζνχλ λα εθπνλήζνπλ ζρέδηα ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο, ηα νπνία ζα ελζσκαηψλνπλ ηηο βαζηθέο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ φπσο «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη». Σν απμεκέλν θφζηνο δηαρείξηζεο πνπ επηθέξεη ε πξνζαξκνγή ζηηο επηηαγέο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ, ζα νδεγήζεη ζηελ αλαζεψξεζε ηεο πθηζηάκελεο ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο ε νπνία δελ θαζνξίδεηαη απφ ην χςνο ηεο παξαγφκελεο πνζφηεηαο απνβιήησλ. Με βάζε ηα αλσηέξσ, είλαη αλαγθαία ε αμηνιφγεζε ησλ πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ θνζηνιφγεζεο θαη ε δηακφξθσζε πξνηάζεσλ γηα ζπζηήκαηα πνπ ζα κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ απφ ηνπο ΦνΓΑ. 3.1 ΑλΪιπζε θαη εμϋηαζε ελαιιαθηηθώλ ζπζηεκϊησλ θνζηνιόγεζεο θαη ρξϋσζεο ην παξφλ θεθάιαην παξαζέηνληαη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πθηζηακέλνπ ζπζηήκαηνο ηηκνιφγεζεο θαη πεξηγξάθνληαη ζπζηήκαηα πνπ εθαξκφδνληαη ζε δηεζλέο επίπεδν. πξνηάζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ζπζηεκάησλ πνπ αθνινπζεί: Θα αλαιπζεί ην πθηζηάκελν ζχζηεκα ηειψλ θαη ηα κέρξη ζήκεξα απνηειέζκαηα ηνπ. Θα παξνπζηαζζνχλ άιια ζπζηήκαηα ρξέσζεο απφ ηελ δηεζλή εκπεηξία. Θα αλαπηπρζνχλ ελαιιαθηηθά ζπζηήκαηα θνζηνιφγεζεο ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ θαη ζα γίλεη ζπγθξηηηθή εμέηαζε κε βάζε αλάινγα θφζηε απφ ηελ Διιεληθή θαη Γηεζλή εκπεηξία. Θα γίλνπλ πξνηάζεηο γηα ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ ζπζηήκαηνο ρξέσζεο ησλ δεκνηψλ απφ ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο θαη γηα ηηο αλαγθαίεο ζεζκηθέο ξπζκίζεηο ΤθηζηΪκελν ζύζηεκα ηειώλ Ζ λνκνζεζία γηα ηα ηέιε θαζαξηφηεηνο πεξηιακβάλεηαη ζηηο παξαθάησ δηαηάμεηο: Α) Σν Β.Γ. ηεο 24-9/ (Α 171) «πεξί θσδηθνπνηήζεσο εηο εληαίνλ θείκελνλ λφκνπ ησλ ηζρπνπζψλ δηαηάμεσλ πεξί πξνζφδσλ ησλ δήκσλ & θνηλνηήησλ». 68

69 Β) Σν Ν.Γ. 703 ηεο 12/ (Α 219) «Πεξί ηξνπνπνηήζεσο δηαηάμεσλ αθνξσζψλ εηο ηα έζνδα ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνηθήζεσο». Γ) Σν Ν. 25/ (Α 74) «Πεξί ππνινγηζκνχ θαη ηξφπνπ εηζπξάμεσο δεκνηηθψλ & θνηλνηηθψλ ηειψλ θαζαξηφηεηνο θαη θσηηζκνχ θαη ξπζκίζεσο ζπλαθψλ ζεκάησλ» Γ) Σν Ν. 429 ηεο 30-8/ (Α 235) «Πεξί ηξνπνπνηήζεσο δηαηάμεσλ ηηλψλ ηνπ Ν. 25/1975» Πεξί ππνινγηζκνχ θαη ηξφπνπ εηζπξάμεσο δεκνηηθψλ θαη θνηλνηηθψλ ηειψλ θαζαξηφηεηνο θαη θσηηζκνχ θαη ξπζκίζεσο ζπλαθψλ ζεκάησλ. Δ) Σν Ν ηεο 20/ (Α 246) (άξζξα 4,5,17 θαη 20) «Πεξί ηξνπνπνηήζεσο θαη ζπκπιεξψζεσο δηαηάμεσλ ηηλψλ πεξί ησλ πξνζφδσλ ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνηθήζεσο λνκνζεζίαο θαη άιισλ ηηλψλ ζπλαθψλ δηαηάμεσλ». Σ) Σν Ν ηεο 3/ (Α 2) (άξζξν 25 παξ. 12) «Αλακφξθσζε ηεο θνξνινγίαο εηζνδήκαηνο θαη άιιεο δηαηάμεηο». Ε) Σν Ν. 2130/ (Α 62) (άξζξα 16 παξ. 6 θαη 27 παξ. 4) «Σξνπνπνίεζε θαη ζπκπιήξσζε δηαηάμεσλ ηεο πεξηθεξεηαθήο δηνίθεζεο ηνπ δεκνηηθνχ θαη θνηλνηηθνχ θψδηθα, ησλ δηαηάμεσλ γηα ηηο πξνζφδνπο ησλ νξγαληζκψλ ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο θαη άιιεο δηαηάμεηο». Ζ) Σν Ν.2307 /95 (άξζξν 7 παξ. 3 θαη 4) «Πξνζαξκνγή λνκνζεζίαο αξκνδηφηεηαο Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ ζηηο δηαηάμεηο γηα ηε Ννκαξρηαθή Απηνδηνίθεζε θαη άιιεο δηαηάμεηο». Θ) Σν Ν. 2503/97. (άξζξν 9 παξ.14) θαη 2539/97 (άξζξν 25 παξ. 3). «Γηνίθεζε, νξγάλσζε, ζηειέρσζε ηεο Πεξηθέξεηαο, ξχζκηζε ζεκάησλ γηα ηελ ηνπηθή απηνδηνίθεζε θαη άιιεο δηαηάμεηο». Οη δηαηάμεηο απηέο, καδί κε ηηο πεξί απαιιαγψλ απφ ηα αληαπνδνηηθά ηέιε δηαηάμεηο ησλ άξζξσλ 60 ηνπ Ν. 1416/84 θαη 7 παξ. 26 ηνπ Ν. 2307/95, απνηεινχλ ην ζεζκηθφ πιαίζην γηα ην ηέινο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ. 69

70 ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί ζπλνςίδνληαη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πθηζηάκελνπ ζπζηήκαηνο: Πίλαθαο 7 Βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πθηζηάκελνπ ζπζηήκαηνο ηειώλ Σξόπνο επηβνιάο Αλά η.κ επηθαλείαο ζηεγαζκέλσλ κε ζηεγαζκέλσλ ρψξσλ αληαπνδνηηθνύ ηϋινπο θαζαξηόηεηαο Σξόπνο εέζπξαμεο Α) Δηζπξάηηεηαη θχξηα απφ ηε ΓΔΖ θαη ζηε ζπλέρεηα απνδίδεηαη ζηνπο ΟΣΑ. Β) Γήκνη πνπ έρνπλ δηθή ηνπο ηακηαθή ππεξεζία θαη ππεξεζία πδξεχζεσο ή δεκνηηθφ νξγαληζκφ πδξεχζεσο κπνξνχλ λα εμαηξεζνχλ απφ ηελ ππνρξεσηηθή ζπλχπαξμε ησλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ απφ ηελ ΓΔΖ. Καζνξηζκόο ζπληειεζηώλ θόζηνπο / η.κ. Οη ΟΣΑ θαζνξίδνπλ : Α) έλα ζπληειεζηή θφζηνπο /η.κ. γηα θαηνηθίεο θαη θηιαλζξσπηθά λνζειεπηηθά ηδξχκαηα, κε εμαίξεζε ηηο ηδησηηθέο θιηληθέο θαη Β) έλα άιιν ζπληειεζηή γηα φινπο ηνπο ππφινηπνπο ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο (θαηαζηήκαηα, βηνκεραλίεο, βηνηερλίεο θαη άιινπο ρψξνπο) ΓηΪζεζε εζόδσλ εθ ηειώλ δηακνλάο παξεπηδεκνύλησλ Δπηηξέπεηαη ε δηάζεζε πνζνζηνχ κέρξη 50 % απφ ηα εηζπξαηηφκελα ππφ ησλ Γήκσλ θαη θνηλνηήησλ έζνδα εθ ηειψλ δηακνλήο παξεπηδεκνχλησλ θαη επί ησλ αθαζαξίζησλ εζφδσλ, γηα ηελ αληηκεηψπηζε απμεκέλσλ δαπαλψλ θαζαξηφηεηαο, ιφγσ ηνπξηζηηθήο θηλήζεσο, πξνο απνθπγήλ ππέξκεηξεο επηβάξπλζεο ησλ δεκνηψλ κε ηέιε θαζαξηφηεηαο. Υαξαθηάξαο ηνπ ηϋινπο πσο πξνθχπηεη ζαθψο απφ ην λφκν θαη φπσο παγίσο δέρεηαη ε λνκνινγία, ην ηέινο θαζαξηφηεηαο έρεη αληαπνδνηηθφ ραξαθηήξα, δεδνκέλνπ φηη ζηνπο ππφρξενπο γηα ηελ θαηαβνιή ηνπ ν Γήκνο ή ε θνηλφηεηα πξνζθέξεη εηδηθή θαη ζπγθεθξηκέλε αληηπαξνρή: ηελ ππεξεζία θαζαξηφηεηαο θαη απνθνκηδήο ησλ απνξξηκκάησλ 70

71 3.1.2 Ζ Ϋλλνηα ηεο αληαπνδνηηθόηεηαο ηελ έλλνηα ηεο αληαπνδνηηθφηεηαο εκπεξηέρνληαη ηα αθφινπζα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ηέινπο: Α) Σν χςνο ηνπ ηέινπο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ πξέπεη λα είλαη αλάινγν ηνπ θφζηνπο παξνρήο ηεο αληίζηνηρεο ππεξεζίαο θαη λα πξνζδηνξίδεηαη αληηθεηκεληθά κε θξηηήξην ην βαζκφ ρξήζεσο ηεο ππεξεζίαο απφ θάζε θαηεγνξία ππφρξεσλ. Οη λένη Γήκνη πνπ πξνέθπςαλ απφ ζπλέλσζε Ο.Σ.Α θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ απηνχ, κπνξνχλ λα επηβάινπλ αληαπνδνηηθά ηέιε δηαθνξνπνηνχκελα αλά δεκνηηθφ δηακέξηζκα, αλάινγα κε ην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο παξνρήο ησλ αληίζηνηρσλ εμππεξεηήζεσλ ζηνπο θαηνίθνπο ησλ δηακεξηζκάησλ. Β) Ζ δηαθνξνπνίεζε ησλ ζπληειεζηψλ ηνπ ηέινπο κε θξηηήξηα πνπ δελ έρνπλ ζρέζε κε ηελ έθηαζε ηεο παξερφκελεο ππεξεζίαο, αιιά κε ηελ νηθνλνκηθή ή νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε ή ηε δεκνηηθφηεηα ησλ ππφρξεσλ δελ είλαη λφκηκε. Γ) Σα έζνδα απφ ην ηέινο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ κπνξνχλ λα δηαηίζεληαη θαη αξρήλ κφλν γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο αληίζηνηρεο ππεξεζίαο θαη φρη γηα άιιεο δαπάλεο ηνπ δήκνπ ή ηεο θνηλφηεηαο, ελψ αληίζηξνθα, φιεο νη δαπάλεο ησλ ππεξεζηψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ πξέπεη λα θαιχπηνληαη ππνρξεσηηθά απφ ην αληίζηνηρν ηέινο. Γ) Οπζηψδε ζηνηρεία ηνπ ηέινπο, φπσο ν θνξνινγηθφο ζπληειεζηήο θαηά θαηεγνξία ππφρξεσλ, ξπζκίδνληαη κε ηππηθή δηνηθεηηθή πξάμε (απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ή θνηλνηηθνχ ζπκβνπιίνπ) θαη φρη κε ηππηθφ λφκν, φπσο επηηάζζεη ην ζχληαγκα φηαλ πξφθεηηαη γηα θφξν. Παξά ηνλ αληαπνδνηηθφ ηνπ ραξαθηήξα, ην ηέινο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ θαηαβάιιεηαη ππνρξεσηηθά απφ φινπο ηνπο θαηνίθνπο ηνπ δήκνπ ή ηεο θνηλφηεηαο θαη φρη κφλνλ απφ φζνπο επηζπκνχλ λα θάλνπλ ή θάλνπλ πξάγκαηη ρξήζεο ηεο ζρεηηθήο ππεξεζίαο. πγθεθξηκέλα, έρεη γίλεη δεθηφ, φηη ε θαηαβνιή ηνπ ηέινπο δελ εμαξηάηαη απφ ηελ ρξεζηκνπνίεζε ή κε ηεο παξερφκελεο ππεξεζίαο, νχηε απφ ηελ πιεκκειή εμππεξέηεζε ή ηελ εμ νινθιήξνπ έιιεηςε εμππεξέηεζεο ελφο ή πεξηζζνηέξσλ αθηλήησλ ηεο πεξηνρήο ή απφ ηελ πιεκκειή ιεηηνπξγία ησλ ππεξεζηψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ. Δ) Σνπ ηέινπο εμάιινπ δελ εμαηξνχληαη ηα αθίλεηα πνπ παξακέλνπλ θιεηζηά θαη δελ ρξεζηκνπνηνχληαη, δηφηη ε επηβνιή ηνπ δελ αθνξά κφλν ζηελ πεξηζπιινγή θαη απνθνκηδή ησλ απνξξηκκάησλ, πνπ πξνέξρνληαη απφ ηα αθίλεηα, αιιά θαη ζηελ θαζαξηφηεηα ησλ θνηλφρξεζησλ ρψξσλ. Σ) Γχλαηαη σζηφζν κε απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ή θνηλνηηθνχ ζπκβνπιίνπ λα νξίδεηαη κεησκέλνο ζπληειεζηήο ηειψλ θαζαξηφηεηαο γηα ηα κε ειεθηξνδνηνχκελα θαη κε 71

72 ρξεζηκνπνηνχκελα αθίλεηα (ζηεγαζκέλνη ή κε ρψξνη) θαη γηα φζν ρξφλν απηά απνδεδεηγκέλα παξακέλνπλ θιεηζηά θαη δελ ρξεζηκνπνηνχληαη. ε πεξίπησζε πνπ δηαπηζηψλεηαη ρξεζηκνπνίεζε ηνπ αθηλήηνπ γηα ην αλσηέξσ ρξνληθφ δηάζηεκα, επηβάιιεηαη ζε βάξνο ησλ ππφρξεσλ νιφθιεξν ην αλαινγνχλ ηέινο πνπ αληηζηνηρεί ζε θάζε θαηεγνξία καδί κε ην ζρεηηθφ πξφζηηκν, αλαδξνκηθά απφ ην ρξφλν εθαξκνγήο ηνπ κεησκέλνπ ζπληειεζηή Καζνξηζκόο ηνπ ζπληειεζηά Α) Σν ηέινο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ επηβάιιεηαη κε απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ζπκβνπιίνπ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ δαπαλψλ παξνρήο ππεξεζηψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ θαζψο θαη θάζε άιιεο δαπάλεο απφ παγίσο παξερφκελεο ζηνπο πνιίηεο δεκνηηθέο ή θνηλνηηθέο ππεξεζίεο αληαπνδνηηθνχ ραξαθηήξα Β) Ζ θάιπςε ησλ δαπαλψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ ησλ θνηλφρξεζησλ ρψξσλ απφ ην ηέινο είλαη ππνρξεσηηθή. Ζ παξάιεηςε ηνπ ζπκβνπιίνπ λα θαζνξίζεη ην ηέινο ζην θαηάιιειν χςνο, ζπληζηά βαξεία παξάβαζε θαζήθνληνο. Γ) Ζ απφθαζε ηνπ Γ. ή Κ. έρεη θαλνληζηηθφ ραξαθηήξα θαη δεκνζηεχεηαη θαηά ηνλ ηξφπν πνπ νξίδεη ην ΒΓ ηεο 24/9-20/10/1958, ηζρχεη δε γηα έλα ή πεξηζζφηεξα εκεξνινγηαθά έηε πνπ νξίδνληαη ζηελ ίδηα απφθαζε. Γ) Ζ απφθαζε ηνπ ζπκβνπιίνπ γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ ηέινπο ιακβάλεηαη ην κήλα Οθηψβξην, θνηλνπνηείηαη ζηε ΓΔΖ κέρξη ηελ 30 ε Ννεκβξίνπ θαη αξρίδεη λα εθαξκφδεηαη απφ 1 εο Ηαλνπαξίνπ ηνπ επφκελνπ έηνπο. Οη πξνζεζκίεο απηέο είλαη ελδεηθηηθέο θαη ε ηπρφλ ππέξβαζε ηνπο γηα εχινγν ρξνληθφ δηάζηεκα, δελ πξνθαιεί αθπξφηεηα ησλ ζρεηηθψλ απνθάζεσλ Δ) Ζ απφθαζε ηνπ ζπκβνπιίνπ πξέπεη λα θαζνξίδεη ηνπο ζπληειεζηέο ηνπ ηέινπο ζε ηέηνην χςνο, ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε είζπξαμε εζφδσλ θαηά βάζε αλάινγσλ πξνο ηα αληίζηνηρα έμνδα. Γελ είλαη απαξαίηεην σζηφζν, γηα ηελ λνκηκφηεηα ηεο απφθαζεο, λα ηζνζθειίδνληαη απφιπηα ηα έζνδα κε ηα έμνδα, αιιά αξθεί λα ππάξρεη κεηαμχ ηνπο κία θαηά πξνζέγγηζε αλαινγηθή ζρέζε, ε νπνία αλαγθαζηηθά ππφθεηηαη θαη ζε δηαθνξνπνηήζεηο απφ ηελ επαιήζεπζε ή κε ησλ πξνβιέςεσλ. Σ) Δάλ ηα εηζπξαρζέληα ζε θάπνην έηνο ηέιε είλαη ιηγφηεξα ησλ πξνβιεπφκελσλ, ηα έμνδα πνπ ιφγσ ηεο πζηέξεζεο ησλ εζφδσλ δελ πξαγκαηνπνηήζεθαλ, κπνξνχλ λα ιεθζνχλ μαλά ππφςε γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ ζπληειεζηή ηνπ επφκελνπ έηνπο. Δάλ φκσο ηα εηζπξαρζέληα 72

73 έζνδα είλαη πςειφηεξα ησλ πξνυπνινγηζζέλησλ, ην πνζφ πνπ ηπρφλ πιενλάδεη ζην ηέινο ηεο ρξήζεο, απνηειεί ζηνηρείν πξνζδηνξηζκνχ κεησκέλνπ ζπληειεζηή γηα ην επφκελν έηνο, αθνχ νξηζκέλα απφ ηα έμνδα ηνπ έηνπο απηνχ ζα θαιπθζνχλ απφ ην πιεφλαζκα Ε) Ζ απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ή θνηλνηηθνχ ζπκβνπιίνπ πξέπεη λα είλαη αηηηνινγεκέλε, ψζηε λα είλαη εθηθηφο ν έιεγρνο ηεο αλαινγηθφηεηαο πνπ πξέπεη λα ππάξρεη κεηαμχ εζφδσλ θαη εμφδσλ.απηφ ζεκαίλεη φηη απφ ην θείκελν ηεο απφθαζεο ή απφ ηα ζηνηρεία πνπ ηε ζπλνδεχνπλ ζα πξνθχπηεη ζαθψο: ζνλ αθνξά ζην ζθέινο ησλ εζφδσλ, ην εκβαδφλ ησλ αθηλήησλ επί ησλ νπνίσλ ππνινγίδεηαη ν νηθείνο ζπληειεζηήο, θαηά θαηεγνξία ππφρξεσλ (θαηνηθίεο, θαηαζηήκαηα θ.ι.π). ζνλ αθνξά ζην ζθέινο ησλ εμφδσλ, νη δαπάλεο αλαιπηηθά πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ ελ γέλεη ιεηηνπξγία ησλ ππεξεζηψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ φπσο νξίδνπλ νη δηαηάμεηο ησλ άξζξσλ 25 παξ. 12 ηνπ Ν. 1828/89 θαη 17 ηνπ Ν. 1080/80. Ζ πιεξφηεηα ηεο αηηηνινγίαο ειέγρεηαη απφ ηα δηνηθεηηθά δηθαζηήξηα, είηε επζέσο, θαηφπηλ πξνζβνιήο ηεο απφθαζεο κε αίηεζε αθπξψζεσο, είηε παξεπηπηφλησο, θαηά ηελ εθδίθαζε ησλ δηνηθεηηθψλ δηαθνξψλ απφ αηνκηθέο πξάμεηο επηβνιήο ηνπ ηέινπο (ηδ 4667/87 ΝνΒ 1990 ζει. 748) ΓαπΪλεο πνπ πεξηιακβϊλνληαη ζηνλ θαζνξηζκό ηνπ ζπληειεζηά ηνπ ηϋινπο Χο δαπάλεο πνπ ιακβάλνληαη ππφςε γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ ζπληειεζηή ηνπ ηέινπο, ινγίδνληαη (Δγθ. Τπ. Δζση / ): Α) ιεο νη δαπάλεο πνπ θαηαρσξνχληαη ζηνπο θσδηθνχο αξηζκνχο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, νη νπνίνη αθνξνχλ ζηηο Τπεξεζίεο Καζαξηφηεηαο θαη Φσηηζκνχ (ΚΑ 15 θαη 40). Β) Οη δαπάλεο πνπ εγγξάθνληαη ζε άιινπο θσδηθνχο αξηζκνχο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, θαηά ην κέξνο πνπ αλαινγεί ζηηο δχν αλσηέξσ ππεξεζίεο. Δηδηθφηεξα ιακβάλνληαη ππφςε: Οη εξγνδνηηθέο εηζθνξέο ζηα αζθαιηζηηθά ηακεία πνπ αλαινγνχλ ζηηο απνδνρέο ησλ ππαιιήισλ ησλ δχν ππεξεζηψλ (ΚΑ 032.1, 032.2, 032.3). 73

74 Σα δηθαηψκαηα ηεο ΓΔΖ απφ ηελ είζπξαμε ησλ ηειψλ (ΚΑ 051.6). Σα αζθάιηζηξα ησλ νρεκάησλ, κεραλεκάησλ θαη γεληθά ησλ θηλεηψλ ή αθηλήησλ πνπ αλήθνπλ ζηηο ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ (ΚΑ 072.3). Οη ηφθνη θαη ηα ηνθνρξενιχζηα δαλείσλ (ΚΑ 311 θαη 312). Οη εηζθνξέο ζε ζπλδέζκνπο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ (ΚΑ 211). Οη δαπάλεο παξειζφλησλ νηθνλνκηθψλ εηψλ (ΚΑ 413) Λνηπά γεληθά έμνδα θαηά ην κέξνο πνπ αθνξά ζηηο ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ (ΚΑ έσο 072.2). Γ) Πνζνζηφ ησλ ππνρξεσηηθψλ εηζθνξψλ πνπ ππνινγίδνληαη επί ηνπ ζπλφινπ ησλ ηαθηηθψλ εζφδσλ, φπσο είλαη ε εηζθνξά ζην ΣΑΓΚΤ (ΚΑ 032.4). Γ) Πνζνζηφ φρη κηθξφηεξν ηνπ 20 % ησλ ινηπψλ ιεηηνπξγηθψλ θαη ππνρξεσηηθψλ δαπαλψλ ηνπ δήκνπ ή ηεο θνηλφηεηαο, δαπαλψλ δειαδή πνπ απαηηνχληαη γηα ηε ιεηηνπξγία φρη απηήο θαζ εαπηήο ηεο ππεξεζίαο θαζαξηφηεηαο, αιιά ησλ άιισλ ππεξεζηψλ πνπ εμππεξεηνχλ ή ππνζηεξίδνπλ δηνηθεηηθά, νξγαλσηηθά θαη ηερληθά ηελ ππεξεζία απηή. Σν αθξηβέο πνζνζηφ θαηά ην νπνίν νη ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ ζπκκεηέρνπλ ζηα έμνδα ησλ άιισλ ππεξεζηψλ, θαζνξίδεηαη ζηελ αξρή θάζε ρξήζεο κε απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ή θνηλνηηθνχ ζπκβνπιίνπ, ε νπνία εθδίδεηαη βάζεη ησλ δηαηάμεσλ ησλ άξζξσλ 10 ηνπ Ν. 215/75 θαη 23 ηνπ Ν. 1080/80. χκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο απηέο, επηηξέπεηαη κε απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ή θνηλνηηθνχ ζπκβνπιίνπ λα δηαηίζεηαη κέρξη θαη θαηά ην ήκηζπ ησλ εηδηθεπκέλσλ εζφδσλ (εθηφο ηεο ΑΣΑ) γηα ηελ αληηκεηψπηζε ππνρξεσηηθψλ δαπαλψλ ηνπ δήκνπ ή ηεο θνηλφηεηαο. Δάλ π.ρ. ην ζπκβνχιην έρεη νξίζεη, φηη πνζνζηφ 25 % ησλ εηζπξαηηνκέλσλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο δηαηίζεηαη γηα ηελ θάιπςε άιισλ ππνρξεσηηθψλ θαη ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ, ην πνζφ ησλ ηειψλ πνπ αληηζηνηρεί θάζε θνξά ζην πνζνζηφ απηφ απνδεζκεχεηαη απφ ηελ Τπεξεζία Καζαξηφηεηαο θαη δηαηίζεηαη γηα ηελ θάιπςε άιισλ δαπαλψλ (Δγθ. Τπ. Δζση / ). εκεηψλεηαη επίζεο φηη ε πξνκήζεηα ηεο ΓΔΖ είλαη 2 % επί ησλ αθαζαξίζησλ εζφδσλ. 74

75 3.1.5 ΚιηκΪθσζε ηνπ ζπληειεζηά Α) Απφ ην 1975 έρεη θαζηεξσζεί σο εληαίν θξηηήξην γηα ηελ επηβνιή ηνπ ηέινπο ην εκβαδφλ ησλ αθηλήησλ. Γειαδή, ν ζπληειεζηήο νξίδεηαη απφ ην δεκνηηθφ ή θνηλνηηθφ ζπκβνχιην ζε αθέξαηεο κνλάδεο δξαρκψλ (απφ ζε επξψ), αλά ηεηξαγσληθφ κέηξν επηθάλεηαο ζηεγαζκέλνπ ή κε ζηεγαζκέλνπ ρψξνπ (άξζξν 1 παξ. 1 Ν. 25/75). Γεδνκέλνπ δε φηη απφ ην ίδην έηνο ηα ηέιε θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ ησλ ειεθηξνδνηνχκελσλ αθηλήησλ ζπλεηζπξάηηνληαη απφ ηε ΓΔΖ κε ηνπο ινγαξηαζκνχο θαηαλάισζεο ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο (άξζξν 4 παξ. 1 Ν. 25/75), ην εηήζην πνζφ πνπ νθείιεη θάζε ππφρξενο θαζνξίδεηαη αλά κεηξεηή παξνρήο ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο θαη απνηειεί ην γηλφκελν ηνπ πνιιαπιαζηαζκνχ ησλ ηεηξαγσληθψλ κέηξσλ επί ηνλ αλάινγν ζπληειεζηή (άξζξν 1 παξ. 1 Ν. 25/75). Αλάινγα κε ηηο παξερφκελεο ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο, ην δεκνηηθφ ή θνηλνηηθφ ζπκβνχιην κπνξεί λα δηαθξίλεη ηνπο ππφρξενπο ζε επηά (7), θαη αλψηαην φξην θαηεγνξίεο θαη λα θαζνξίζεη γηα θάζε θαηεγνξία δηαθνξεηηθφ ζπληειεζηή. Απφ ηηο θαηεγνξίεο απηέο, δχν ζα αθνξνχλ ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη σο θαηνηθίεο ή γηα ηελ εγθαηάζηαζε θηιαλζξσπηθψλ ή λνζειεπηηθψλ ηδξπκάησλ δεκνζίνπ ή ηδησηηθνχ δηθαίνπ, κε εμαίξεζε ηηο ηδησηηθέο θιηληθέο, θαη πέληε (5) ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο άιιεο ρξήζεσο, φπσο θαηαζηήκαηα, βηνκεραλίεο θ.ι.π. (άξζξν 1 παξ. 4 Ν. 25/75, φπσο αληηθαηαζηάζεθε απφ ηελ παξ. 4 ηνπ άξζξνπ 1 ηνπ Ν. 429/76). Αλεμαξηήησο αξηζκνχ θαηεγνξηψλ, ε δηαθνξά ηνπ ζπληειεζηή κεηαμχ ηεο πξψηεο θαη ηεο ηειεπηαίαο θαηεγνξίαο δελ κπνξεί λα νξηζζεί κεγαιχηεξε ηνπ πεληαπιαζίνπ (άξζξν 7 παξ. 4 Ν. 230/75). Ο πεξηνξηζκφο απηφο θαηαιακβάλεη φινπο ηνπο ζπληειεζηέο θαη φρη κφλνλ απηνχο πνπ αθνξνχλ ην ίδην είδνο αθηλήησλ. Γειαδή, ν πξψηνο (αλψηαηνο) ζπληειεζηήο πνπ νξίδεηαη γηα ηνπο ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο άιιεο ρξήζεο, δελ κπνξεί λα είλαη κεγαιχηεξνο απφ ην πεληαπιάζην ηνπ ηειεπηαίνπ (θαηψηαηνπ) ζπληειεζηή, πνπ νξίδεηαη γηα ηνπο ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη σο θαηνηθίεο (ηδ 3621/99 ΝνΒ 2001 ζει. 729). πσο αλαθέξζεθε, ε δηαθνξνπνίεζε ηνπ ζπληειεζηή θαηά θαηεγνξίεο ππφρξεσλ πξέπεη λα ζηεξίδεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ έθηαζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ θαζαξηφηεηαο (π.ρ. ζηε ζπρλφηεηα δηέιεπζεο ησλ απνξξηκκαηνθφξσλ απφ θάζε πεξηνρή, ζηνλ φγθν ησλ 75

76 παξαγφκελσλ απφ θάζε είδνο αθηλήηνπ απνξξηκκάησλ θ.ι.π.) θαη φρη ζε άιινπ είδνπο θξηηήξηα, φπσο είλαη π.ρ. ν φξνθνο ηνπ δηακεξίζκαηνο ή ε νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ ππφρξενπ (Δγθχθιηνη Τπ. Δζση / θαη 75309/ ). Β) Γηα ηνπο ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο άιιεο ρξήζεσο (θαηαζηήκαηα, γξαθεία, βηνκεραλίεο θ.ι.π), ην εκβαδφλ πάλσ απφ ρίιηα (1000) θαη κέρξη έμε ρηιηάδεο (6.000) ηεηξαγσληθά κέηξα κπνξεί λα νξηζζεί κεησκέλν απφ ην δεκνηηθφ ή θνηλνηηθφ ζπκβνχιην, αθνχ ιεθζνχλ ππφςε νη παξερφκελεο ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο θαη ν πξάγκαηη εμππεξεηνχκελνο απφ ηελ ππεξεζία θαζαξηφηεηαο ρψξνο (άξζξν 5 παξ. 1 Ν. 1080/80). Γηα ηνπο ρψξνπο απηνχο ην ζπκβνχιην δχλαηαη, αιιά δελ ππνρξενχηαη, λα νξίζεη κεησκέλν εκβαδφλ θαη φρη κεησκέλν ζπληειεζηή (ηδ 2623/85 ΝνΒ 1988 ζει. 197, ΣξΓΠξ Ναππι 83/90 ΓηΓηθ 1991 ζει. 953). Γηα ην εκβαδφλ πέξαλ ησλ έμε ρηιηάδσλ (6.000) ηεηξαγσληθψλ κέηξσλ (άξζξν 5 παξ. 1 Ν. 1080/80). Γ) Με ηελ παξάγξαθν 2 ηνπ άξζξνπ 3 ηνπ Ν. 25/75 παξέρεηαη ε επρέξεηα ζην δεκνηηθφ ή θνηλνηηθφ ζπκβνχιην, λα θαζνξίζεη γηα ηνπο κε ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο άιιεο ρξήζεσο, ζπληειεζηή δηαθνξεηηθφ απηνχ πνπ ηζρχεη γηα ηνπο αληίζηνηρνπο ζηεγαζκέλνπο ρψξνπο (Δγθ. Τπ. Δζση / ). Σν ζπκβνχιην έρεη δηθαίσκα θαη φρη ππνρξέσζε λα θαζνξίζεη δηαθνξεηηθφ ζπληειεζηή γηα ηνπο ρψξνπο απηνχο. Μπνξεί δειαδή λα απνθαζίζεη φηη γηα ηνπο ζηεγαζκέλνπο θαη κε ρψξνπο ζα ηζρχεη εληαίνο ζπληειεζηήο(ηδ 73/1991 ΓηΓηθ 1992 ζει. 453). Έρεη επίζεο ηελ επρέξεηα λα κεηψζεη ην εκβαδφλ άλσ ησλ ρηιίσλ (1.000) θαη κέρξη ησλ έμε ρηιηάδσλ (6.000) ηεηξαγσληθψλ κέηξσλ, αθνχ ιάβεη ππφςε ηηο παξερφκελεο ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο θαη ηνλ πξάγκαηη εμππεξεηνχκελν απφ ηελ ππεξεζία θαζαξηφηεηαο ρψξν (άξζξν 5 παξ. 1 εδάθην β Ν. 1080/80). Γηα ην εκβαδφλ πέξαλ ησλ έμε ρηιηάδσλ(6.000) ηεηξαγσληθψλ κέηξσλ, δελ κπνξεί λα νξηζζεί ζπληειεζηήο κεγαιχηεξνο ηνπ 30 % απηνχ πνπ ηζρχεη γηα ηα πξψηα ρίιηα (1.000) ηεηξαγσληθά κέηξα κε ζηεγαζκέλνπ ρψξνπ (άξζξν 5 παξ. 1 εδάθην β Ν. 1080/80). 76

77 3.1.6 Τπόρξενο θαηαβνιάο Τπφρξενο γηα ηελ θαηαβνιή ησλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ είλαη εθείλνο πνπ βαξχλεηαη κε ηελ εμφθιεζε ησλ ινγαξηαζκψλ ηεο ΓΔΖ. Γειαδή ν θαηαλαισηήο ηνπ ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο ζην φλνκα ηνπ νπνίνπ εθδίδνληαη νη ζρεηηθνί ινγαξηαζκνί (άξζξν 4 παξ. 1 Ν. 25/75). Δάλ ν ππφρξενο αξλεζεί λα θαηαβάιεη ην ηέινο, ε ΓΔΖ δηαθφπηεη ηελ παξνρή ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο θαη δελ ην επαλαρνξεγεί κέρξη λα θαηαβιεζεί ην νθεηιφκελν ηέινο. Δθ φζνλ δελ δεηεζεί ε επαλαρνξήγεζε ηνπ ξεχκαηνο ε ΓΔΖ δηαγξάθεη ηνλ θαηαλαισηή θαη γλσζηνπνηεί ζην δήκν ή ζηελ θνηλφηεηα ηα ζηνηρεία ηνπ ππφρξενπ θαη ην νθεηιφκελν πνζφ, γηα λα βεβαησζεί θαη εηζπξαρζεί απφ ηνλ ίδην (άξζξν 6 εδάθην α Ν. 25/75). Με ην άξζξν 4 ηνπ Ν. 429/76 δφζεθε ε δπλαηφηεηα ζηνπο δήκνπο θαη ζηηο θνηλφηεηεο, ζε πεξίπησζε δηαγξαθήο ή δηαδνρήο ηνπ νθεηιέηε θαηαλαισηή ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο, λα βεβαηψλνπλ ην αλεμφθιεην πνζφ ηνπ ηέινπο ζε βάξνο ηνπ θπξίνπ ή ηνπ λνκέα ηνπ αθηλήηνπ θαηά ην ρξφλν γελέζεσο ηεο νθεηιήο. Σέηνηα πεξίπησζε κπνξεί λα εκθαληζζεί π.ρ. ζε κηζζσκέλν αθίλεην, εάλ ν κηζζσηήο απνρσξήζεη ρσξίο λα εμνθιήζεη ην ινγαξηαζκφ ηεο ΓΔΖ. πσο έρεη γίλεη δεθηφ απφ ηε λνκνινγία, ην άξζξν 4 ηνπ Ν. 429/76 δελ θαζηεξψλεη απηνηειή θαη ηζφηηκε ππνρξέσζε ηνπ θπξίνπ ή ηνπ λνκέα ηνπ αθηλήηνπ γηα ηελ πιεξσκή ηνπ ηέινπο, αιιά παξέρεη απιά ζηνπο δήκνπο θαη ζηηο θνηλφηεηεο επηπξφζζεηε δπλαηφηεηα λα βεβαηψζνπλ ην ηέινο ζε βάξνο ηνπ, φηαλ θαηά ηελ θξίζε ηνπο ε δηαδηθαζία βεβαίσζεο θαη είζπξαμεο ζε βάξνο ηνπ θαηαλαισηή ηεο ΓΔΖ, πνπ παξακέλεη ν κφλνο ππφρξενο, είλαη δπζρεξήο (ηδ 2047/93 ΓΦΝ 48 ζει. 469, ηδ 697/92 ΓΦΝ 47 ζει. 571). Γελ απαηηείηαη σζηφζν λα πξνεγεζεί ε βεβαίσζε ζε βάξνο ηνπ θαηαλαισηή θαη, αλ απηή απνηχρεη, λα ζηξαθεί ν δήκνο ή ε θνηλφηεηα θαηά ηνπ θπξίνπ ή ηνπ λνκέα ηνπ αθηλήηνπ. Γηα λα είλαη λφκηκε ε βεβαίσζε ζε βάξνο ηνπ ηειεπηαίνπ, αξθεί λα αηηηνινγείηαη ζηε ζρεηηθή πξάμε ηνπ δεκάξρνπ ή ηνπ πξνέδξνπ ηεο θνηλφηεηαο ε δπζρέξεηα βεβαίσζεο θαη είζπξαμεο ηνπ ηέινπο απφ ηνλ θαηαλαισηή ηεο ΓΔΖ (ηδ 1147/91 ΓηΓηθ 1992 ζει. 705). 77

78 3.1.7 Βεβαέσζε θαη εέζπξαμε ηϋινπο Α) χκθσλα κε ηελ παξ. 9 ηνπ άξζξνπ 1 ηνπ Ν. 25/75, ε βεβαίσζε ηνπ ηέινπο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ ζπληειείηαη κε ηελ εγγξαθή ηνπ ππφρξενπ ζηνλ νηθείν θαηάινγν ηεο ΓΔΖ, βάζεη ηεο πξνβιεπφκελεο απφ ην άξζξν 2 ηνπ ίδηνπ λφκνπ ππεχζπλεο δήισζεο. Γειαδή, γηα ηε βεβαίσζε ηνπ ηέινπο δελ απαηηείηαη ε ζχληαμε ρξεκαηηθνχ θαηαιφγνπ απφ ην δήκν ή ηελ θνηλφηεηα (ΣξΓΠξ Ναππι 83/1990, Δγθ. Τπ. Δζση / ). Σν ηέινο ζπλεηζπξάηηεηαη κε ηνπο ινγαξηαζκνχο θαηαλάισζεο ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο απφ ηε ΓΔΖ, ζε δφζεηο ίζεο πξνο ηνλ αξηζκφ ησλ εθδηδφκελσλ κέζα ζην έηνο ινγαξηαζκψλ (άξζξν 4 παξ. 1 Ν. 25/75). Σα εηζπξαηηφκελα απφ ηε ΓΔΖ πνζά απνδίδνληαη ζην δηθαηνχρν δήκν ή θνηλφηεηα, βάζεη ζρεηηθήο εθθαζαξηζηηθήο θαηάζηαζεο, κέζα ζηνλ ηξίην κήλα, απφ ηε ιήμε ηνπ κήλα ζηνλ νπνίν αλήθνπλ ινγηζηηθά νη ινγαξηαζκνί (άξζξν 1 παξ. 2 Ν. 25/75). Π.ρ ηα εηζπξαρζέληα ηέιε ηνπ κελφο Ηαλνπαξίνπ απνδίδνληαη απφ ηε ΓΔΖ ηνλ Απξίιην. Ζ ΓΔΖ κπνξεί λα ρνξεγεί πξνθαηαβνιέο ζηνπο δηθαηνχρνπο δήκνπο θαη θνηλφηεηεο, έλαληη ησλ πξνο απφδνζε ηειψλ (άξζξν 4 παξ. 2 Ν. 25/75). Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ δαπαλψλ είζπξαμεο ηνπ ηέινπο θαζαξηφηεηαο, ε ΓΔΖ παξαθξαηεί απφ ηηο εηζπξάμεηο πνζνζηφ 2 %. Γηθαηνχηαη επίζεο λα παξαθξαηεί ηηο ιεμηπξφζεζκεο νθεηιέο ηνπ δήκνπ ή ηεο θνηλφηεηαο απφ θαηαλάισζε ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο ή απφ έξγα ειεθηξνδφηεζεο (άξζξν 9 Ν. 25/75). Βάζεη ηεο ίδηαο δηάηαμεο ε ΓΔΖ άξρηζε απφ ην 1995 λα παξαθξαηεί θαη ηηο ιεμηπξφζεζκεο νθεηιέο ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ (Δγγξ. ΚΔΓΚΔ 1556/ ). Β) Καη εμαίξεζε, ην ηέινο θαζαξηφηεηαο βεβαηψλεηαη θαη εηζπξάηηεηαη απφ ηνλ ίδην ηνλ δήκν ή ηελ θνηλφηεηα ζηηο πεξηπηψζεηο: Γηαθνπήο ηεο ειεθηξνδφηεζεο θαη δηαγξαθήο ηνπ θαηαλαισηή ηεο ΓΔΖ (άξζξν 6, εδάθην α Ν. 25/75). Γηαδνρήο ηνπ νθεηιέηε θαηαλαισηή ζηε ρξήζε ηνπ αθηλήηνπ απφ ηξίην (άξζξν 6 εδάθην β Ν. 25/75). 78

79 Βεβαίσζεο ηνπ ηέινπο ζε βάξνο ηνπ θπξίνπ ή ηνπ λνκέα ηνπ αθηλήηνπ (άξζξν 4 Ν. 429/76). Με ειεθηξνδνηνχκελσλ αθηλήησλ (άξζξν 3 παξ. 1 Ν. 25/75). Γήκνη πνπ έρνπλ δηθή ηνπο ηακηαθή ππεξεζία θαη ππεξεζία χδξεπζεο ή επηρείξεζε χδξεπζεο, κπνξνχλ λα εμαηξεζνχλ ηεο ππνρξεσηηθήο ζπλείζπξαμεο ησλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο απφ ηελ ΓΔΖ, κε αηηηνινγεκέλε απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ζπκβνπιίνπ (άξζξν 3 λ. 429/76) ΑπαιιαγΫο Μεηά ηελ αληηθαηάζηαζε ηνπ άξζξνπ 82 ηνπ Β.Γ ηεο 24/9-20/10/58 απφ ην άξζξν 60 ηνπ Ν.1416/84, απφ ην ηέινο θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ απαιιάζζνληαη κφλν ην ειιεληθφ δεκφζην θαη νη νξγαληζκνί ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο πξψηνπ θαη δεπηέξνπ βαζκνχ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ επηρεηξήζεσλ, ηδξπκάησλ θαη λνκηθψλ πξνζψπσλ ηνπο (άξζξα 99 ΠΓ 30/1996 θαη 304 Π.Γ 410/95 10 ). Άιια λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ, πνπ δελ εληάζζνληαη ζην λνκηθφ πξφζσπν ηνπ δεκνζίνπ, φπσο, ην ΗΚΑ(Γλσκ. Ννκ. πκβ., ΗΚΑ 5/1994), ην Μεηνρηθφ Σακείν Πνιηηηθψλ Τπαιιήισλ(ηΔ 4146/87), ηα Ννζνθνκεία, ηα Παλεπηζηήκηα (ηδ 70/1998 ΓηΓηθ 2000 ζει. 908) θ.ι.π., δελ απαιιάζζνληαη ηνπ ηέινπο. χκθσλα εμάιινπ κε ηε ξεηή δηάηαμε ηεο παξ. 2 ηνπ άξζξνπ 60 ηνπ Ν /84, δελ απαιιάζζνληαη ησλ αληαπνδνηηθψλ ηειψλ νη ηεξνί λανί θαη εθείλνη πνπ έρνπλ θνξνινγηθέο απαιιαγέο απφ ζπκβάζεηο πνπ έρνπλ ζπλάςεη κε ην δεκφζην, φπσο ν ΟΔ (ηδ 4844/98 θαη 1839/98 ΓηΓηθ 2000 ζει. 467 θαη 1403). χκθσλα επίζεο κε ηελ παξ.26 ηνπ άξζξνπ 7 ηνπ Ν. 2307/95, απαιιάζζνληαη ηνπ ηέινπο θαζαξηφηεηαο νη αγσληζηηθνί ρψξνη, νη ρψξνη ησλ θεξθίδσλ θαη νη ρψξνη ησλ απνδπηεξίσλ ησλ αζιεηψλ πνπ αλήθνπλ ζε αζιεηηθά ζσκαηεία ή θίιαζιεο νξγαλψζεηο θαη άιινη 10 Το ζςγκεκπιμένο άπθπο έσει ανηικαηαζηαθεί από ηο νέο Κώδικα Γήμων και Κοινοηήηων (Ν.3463/2006). 79

80 αγσληζηηθνί ρψξνη, εθ φζνλ ε είζνδνο εηζπξάηηεηαη δηθαίσκα εηζφδνπ. ζηνπο ηειεπηαίνπο είλαη ειεχζεξε θαη δελ Γεδνκέλνπ φηη ην ηέινο θαζαξηφηεηαο βαξχλεη ηνλ θαηαλαισηή ηεο ΓΔΖ, ε απαιιαγή ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ θαη ησλ ΟΣΑ ηζρχεη κφλν αλ είλαη νη ίδηνη θαηαλαισηέο. πλεπψο αθίλεηα ηνπ δεκνζίνπ ή ησλ ΟΣΑ πνπ έρνπλ παξαρσξεζεί ή εθκηζζσζεί ζε ηξίηνπο δελ εμαηξνχληαη ηνπ ηέινπο (Γλσκ. Ννκ. Τπεξ. Γηνηθ. 691/83, ΔΓΓ 1985 ζει. 274). Απαιιαγέο απφ δεκνηηθνχο ή θνηλνηηθνχο θφξνπο θαη ηέιε πνπ ζεζπίδνληαη κεηά ηελ ηζρχ ηνπ Ν. 1416/84, αλ δελ αλαθέξνληαη ξεηά ζην ηέινο ηεο θαζαξηφηεηαο ή γεληθά ζε αληαπνδνηηθά ηέιε, θξίλεηαη θαηά πεξίπησζε αλ πεξηιακβάλνπλ θαη ην ηέινο απηφ Πξνβιάκαηα-εξσηάκαηα ζε ζρϋζε κε ην πθηζηϊκελν ζύζηεκα Σα πξνβιήκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί ή ελδέρεηαη λα δεκηνπξγεζνχλ, αθνξνχλ ηα παξαθάησ: 1. Με ηελ απειεπζέξσζε ηεο αγνξάο ελέξγεηαο, λένη θνξείο (εθηφο ΓΔΖ) ζα παξάγνπλδηαλέκνπλ ελέξγεηα. Θα δεκηνπξγεζεί άιινο θνξέαο παλειιαδηθήο εκβέιεηαο έηζη ψζηε λα ζπγθεληξψλεη ηα ηέιε θαζαξηφηεηαο; 2. Οη ΟΣΑ αδπλαηνχλ γηα πνιηηηθνχο ιφγνπο λα επηβάινπλ ηα ηέιε πνπ έρνπλ αλάγθε, έηζη δεκηνπξγείηαη πξφβιεκα ζηα εηήζηα έζνδα. Απηφ έρεη ζαλ απνηέιεζκα λα κελ ππάξρεη ε νηθνλνκηθή δπλαηφηεηα λα πξαγκαηνπνηεζνχλ πνιιέο ελέξγεηεο (π.ρ αλαλέσζε εμνπιηζκνχ θιπ.) πνπ ζα νδεγνχζαλ ζε θαιχηεξε δηαρείξηζε ζηνλ ηνκέα θαζαξηφηεηαο. Με απηφλ ηνλ ηξφπν νη ΟΣΑ θαηαθεχγνπλ ζηελ έληαμε ρξεκαηνδνηηθψλ πξνγξακκάησλ, θχξηα απφ ην ΤΠΔΓΓΑ ΤΠΔΥΧΓΔ (ΔΠΣΑ ΔΠΠΔΡ ΠΔΠ θ.α.) ή πξνζθεχγνπλ ζε κνξθέο δαλεηζκνχ απφ ην ηακείν παξαθαηαζεθψλ θαη δαλείσλ είηε ζε ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο (LEASING). 3. Tν θξάηνο αδπλαηεί λα δψζεη φινπο ηνπο πφξνπο πνπ δηθαηνχηαη ε Σ.Α. Δπηπιένλ, ηα έζνδα απφ ηα αληαπνδνηηθά ηέιε πξνσζνχληαη ζε άιινπο ηνκείο έξγσλ ππνδνκήο π.ρ. ζπληήξεζε δεκνηηθήο νδνπνηίαο, πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο, δηάθνξεο κεηαθνξέο. κεηαθηλήζεηο ππαιιήισλ πνπ έρνπλ νξγαληθή ζέζε ζηελ ππεξεζία θαζαξηφηεηνο ζε άιιεο ζέζεηο εθηφο ηεο ππεξεζίαο πνπ αλήθνπλ κε ηειηθφ απνηέιεζκα ηελ κείσζε ησλ παξαπάλσ ηειψλ. Δπίζεο, επηηξέπεηαη κε απφθαζε ηνπ δεκνηηθνχ ή θνηλνηηθνχ 80

81 ζπκβνπιίνπ λα δηαηίζεηαη κέρξη θαη θαηά ην ήκηζπ ησλ εηδηθεπκέλσλ εζφδσλ (εθηφο ηεο ΑΣΑ) γηα ηελ αληηκεηψπηζε ππνρξεσηηθψλ δαπαλψλ ηνπ δήκνπ ή ηεο θνηλφηεηαο. Δάλ π.ρ. ην ζπκβνχιην έρεη νξίζεη, φηη πνζνζηφ 25 % ησλ εηζπξαηηνκέλσλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο δηαηίζεηαη γηα ηελ θάιπςε άιισλ ππνρξεσηηθψλ θαη ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ, ην πνζφ ησλ ηειψλ πνπ αληηζηνηρεί θάζε θνξά ζην πνζνζηφ απηφ απνδεζκεχεηαη απφ ηελ Τπεξεζία Καζαξηφηεηαο θαη δηαηίζεηαη γηα ηελ θάιπςε άιισλ δαπαλψλ (Δγθ. Τπ. Δζση / ). 4. Έλα ζεκαληηθφ πξφβιεκα είλαη ε έιιεηςε πξνδηαγξαθψλ εξγαζηψλ θαζαξηφηεηαο θαζψο θαη δεηθηψλ επίδνζεο-αμηνιφγεζεο απηψλ ησλ εξγαζηψλ ζηνπο ΟΣΑ, αιιά θαη ζε θεληξηθφ ζεζκηθφ πιαίζην. Οη ελ ιφγσ πξνδηαγξαθέο θαη δείθηεο ζα επέηξεπαλ ζηνπο ΟΣΑ λα απνδεηθλχνπλ ην βαζκφ θαζαξηφηεηαο ηνπο θαη ην θφζηνο παξνρήο ππεξεζηψλ πνπ πξνζθέξνπλ, αθνχ ζα ππάξρεη πιένλ κέηξν ζχγθξηζεο. 5. Έλα άιιν βαζηθφ ζηνηρείν είλαη φηη ην εθαξκνδφκελν ζχζηεκα κε ηελ κνξθή ησλ αληαπνδνηηθψλ ηειψλ δελ είλαη νξζνινγηθφ γηαηί θνζηνινγεί κε βάζε ηελ έθηαζε θαη φρη κε ηνλ αξηζκφ ησλ θαηνίθσλ (ζπλεπψο θαη κε ηελ παξαγφκελε πνζφηεηα), ζε έλα ζπίηη-δηακέξηζκα. 6. Οη Γήκνη δελ κπνξνχλ λα ειέγμνπλ ηα εηζπξαηηφκελα ηέιε θαη λα επηβάινπλ ζην βαζκφ πνπ κπνξνχλ δηθαηφηεξα ηέιε ζε θαηεγνξίεο ρξεζηψλ (θαηαζηήκαηα, βηνηερλίεο, βηνκεραλίεο θ.α) ιφγσ ηνπ φηη ην ςεθηαθφ αξρείν ησλ δεκνηψλ πνπ δηαζέηεη ε ΓΔΖ δελ ην δηαζέηεη ζηνπο ΟΣΑ, εμαηξνπκέλεο κηαο πεξηπηψζεσο ηνπ Γήκνπ Καιακάηαο 7. Σα αληαπνδνηηθά ηέιε πνπ πιεξψλνπλ νη δεκφηεο κε ηελ εθαξκνγή ησλ θνηλνηηθψλ νδεγηψλ, γηα ηελ δηάζεζε ησλ απνβιήησλ πνπ απαηηνχλ πξνεπεμεξγαζία θαη ησλ απνβιήησλ ηνπ Ν.2939/01 πνπ απαηηνχλ δηαινγή ζηελ πεγή ζα αλεβάζνπλ ηηο ηηκέο ησλ ηειψλ απφ 2 % κέρξη 110 % φπσο πξνθχπηεη απφ αξθεηέο κειέηεο πνπ έρνπλ εθπνλεζεί ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε. 8. Γελ δίλνληαη θίλεηξα ζηνπο δεκφηεο γηα κείσζε αλαθχθισζε ησλ απνξξηκκάησλ ηνπο (ίδηα ηηκή γηα φινπο, /η.κ, ζηεγαζκέλνπ ή κε ζηεγαζκέλνπ ρψξνπ) 81

82 3.2 Γηεζλώο εθαξκόζηκα ζπζηάκαηα ηηκνινγηαθάο πνιηηηθάο ην θεθάιαην απηφ : Θα παξνπζηαζζνχλ άιια ζπζηήκαηα ρξέσζεο απφ ηελ δηεζλή εκπεηξία. Θα αλαπηπρζνχλ ελαιιαθηηθά ζπζηήκαηα θνζηνιφγεζεο ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηψλ θαη ζα γίλεη ζπγθξηηηθή εμέηαζε κε βάζε αλάινγα θφζηε απφ ηελ Διιεληθή θαη Γηεζλή εκπεηξία. Δπίζεο ζα γίλεη θαηαγξαθή ηεο δηεζλνχο εκπεηξίαο, ζρεηηθά κε ηα ζπζηήκαηα ρξέσζεο δεκνηηθψλ απνβιήησλ. Ζ απεπζείαο ρξέσζε ησλ λνηθνθπξηψλ γηα ηελ ζπιινγή θαη δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ππήξμε έλα απφ ηα κέηξα πνπ ειήθζεζαλ ζαλ θίλεηξν ζηα λνηθνθπξηά γηα λα ζπκκεηάζρνπλ ζηελ αλαθχθισζε θαη ειαρηζηνπνίεζε ησλ απνβιήησλ. Ζ έξεπλα πξνζδηνξίδεη ηνλ αξηζκφ ησλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο απνβιήησλ (.Υ.Α) ηα νπνία ιεηηνπξγνχλ δηεζλψο θαη εζηηάδεηαη ζε έλα αξηζκφ κειεηψλ θαηά πεξίπησζε (case studies) απφ θάζε πεξηνρή πνπ δείρλεη ηηο επηδφζεηο πξνβιήκαηα πνπ παξνπζηάζζεθαλ θαηά ηελ ιεηηνπξγία απηψλ ησλ.υ.α. Οη γεσγξαθηθέο πεξηνρέο πνπ θαιχθζεθαλ ήηαλ: 1. Ο Καλαδάο 2. Οη Ζ.Π.Α 3. Ζ Απζηξαιία 4. Σα θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο Σέινο, ε έξεπλα έρεη επηθεληξσζεί ζηα ζπζηήκαηα ρξέσζεο δεκνηηθψλ απνβιήησλ πνπ ρξεψλνληαη απφ ηελ ηνπηθή απηνδηνίθεζε ή ηηο ηδησηηθέο εηαηξίεο ζπιινγήο δηάζεζεο δεκνηηθψλ απνβιήησλ. Έρνπλ επίζεο εθηηκεζεί θαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ησλ δηαθφξσλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο πζηάκαηα ρξϋσζεο απνβιάησλ Σα πιένλ ζπλεζηζκέλα ζπζηήκαηα κεηαβιεηήο ρξέσζεο ησλ δεκνηηθψλ απνβιήησλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη δηεζλψο θαηεγνξηνπνηνχληαη ζηηο εμήο ηέζζεξηο ελφηεηεο: 1) αθνύια ε εηηθϋηα / απηνθόιιεην: χκθσλα κε ην ζχζηεκα απηφ, ην πιήξσκα ηνπ απνξξηκκαηνθφξνπ ζπιιέγεη ηα απνξξίκκαηα πνπ έρνπλ ηνπνζεηεζεί ζε εηδηθέο 82

83 θαζνξηζκέλεο ζαθνπιέο ή θάδνπο απνξξηκκάησλ. Οη δεκφηεο πξέπεη λα πξνκεζεχνληαη είηε εηδηθέο ζαθνπιέο είηε εηηθέηεο / απηνθφιιεηα ηα νπνία ζα πξέπεη λα ηνπνζεηνχληαη ζε θαλνληθέο ζαθνπιέο απνξξηκκάησλ είηε ζε θάδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο δεκφηεο. 2) πζηάκαηα πνπ βαζέδνληαη ζηνλ όγθν ησλ απνβιάησλ: φπνπ νη δεκφηεο επηιέγνπλ έλα θάδν απνβιήησλ ζπγθεθξηκέλνπ φγθνπ θαη βαζίδεηαη ζε κία εηήζηα ρξέσζε ηνπ φγθνπ ηνπ θάδνπ θαη ζπρλά ζηελ ρξέσζε βάζεη ηεο ζπρλφηεηαο ζπιινγήο. 3) πζηάκαηα βαζηζκϋλα ζηελ ζπρλόηεηα ζπιινγάο απνβιάησλ: Σν θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ είλαη ε ζπρλφηεηα ζπιινγήο (εληφο νξίσλ) θαη ε ρξέσζε πξαγκαηνπνηείηαη βάζε απηήο ηεο ππεξεζίαο. 4) πζηάκαηα βαζηζκϋλα ζην βϊξνο ησλ απνβιάησλ: Σα ζπζηήκαηα απηά βαζίδνληαη ζηελ ρξεζηκνπνίεζε απνξξηκκαηνθφξσλ πνπ θέξνπλ εηδηθνχο απηφκαηνπο κεραληζκνχο θαηαγξαθήο, νη κεραληζκνί απηνί θαηαγξάθνπλ ηελ κάδα ησλ απνβιήησλ θαηά ηελ δηάξθεηα θάζε αλχςσζεο ηνπ θάδνπ ησλ απνξξηκκάησλ ζην απνξξηκκαηνθφξν. Δπίζεο ππάξρνπλ ηνπνζεηεκέλα microchips εληφο ηνπ θάδνπ γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θαηφρνπ θαζψο θαη ηνπ ζεκείνπ πνπ βξίζθεηαη o θάδνο κέζσ εθαξκνγήο GPS. Δπηπιένλ απηψλ ησλ ζπζηεκάησλ, πνιινί δήκνη ρξεζηκνπνηνχλ ζπλδπαζκφ ζηνηρείσλ απφ ηα ζπζηήκαηα πνπ πξναλαθέξζεθαλ. Δίλαη πάλησο γεγνλφο φηη φπνην απφ ηα πξνεγνχκελα εθαξκφζηεθε, εθαξκφζηεθε κε επηηπρία. Οη ιφγνη πνπ γλψξηζε επηηπρία ε εθαξκνγή ησλ ζπζηεκάησλ είλαη νη παξαθάησ: 1. Βαζηθφο παξάγνληαο πνπ βξίζθεηαη πίζσ απφ ηελ αλάπηπμε απηψλ ησλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο ησλ απνβιήησλ είλαη ε εηζαγσγή λέαο λνκνζεζίαο, είηε ζε Δζληθφ επίπεδν είηε ζε ηνπηθφ επίπεδν ην νπνίν απαηηεί ηελ κείσζε ησλ απνβιήησλ πνπ παξάγνληαη ή δηαηίζεληαη ζε έλα ΥΤΣΑ. Ζ ρξεζηκνπνίεζε δεκνζηνλνκηθψλ (νηθνλνκηθψλ, ηακεηαθψλ) κέηξσλ απφ εζληθέο θπβεξλήζεηο γηα λα εθαξκνζζνχλ απφ ηελ ηνπηθή απηνδηνίθεζε δελ θαίλεηαη λα κπνξεί λα επεθηαζεί. ηελ έξεπλα απηή έρεη απνζαθεληζζεί φηη ηα παξαπάλσ πεξηγξαθέληα ζπζηήκαηα ρξέσζεο δελ κπνξνχλ λα πξνσζεζνχλ επνηθνδνκεηηθά αλ δελ έρνπλ ηζρπξή πνιηηηθή ππνζηήξημε. 2. Σα πεξηζζφηεξα ζπζηήκαηα πνπ εξεπλήζεθαλ απνηεινχζαλ αξρηθά πηινηηθά ζρήκαηα θαη ε νπζηαζηηθή αλάπηπμε ηνπο ζε πιήξε θιίκαθα έπξεπε λα πξνζαξκφδεηαη κε ηα ηνπηθά 83

84 δεδνκέλα θαη ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ Σ.Α (δεκνγξαθηθά, γεσγξαθηθά, θνηλσληθά θαη ζεζκηθά ραξαθηεξηζηηθά). Σα πξνεγνχκελα ζπζηήκαηα ρξέσζεο έρνπλ εθαξκνζζεί επηηπρψο ζε δηαθνξεηηθέο πεξηνρέο πνπ θαιχπηνπλ ζρεδφλ φια ηηο ελαιιαθηηθέο πεξηπηψζεηο. Ζ Γηεζλήο εκπεηξία δείρλεη φηη ε εηζαγσγή θιηκαθσηψλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο απνβιήησλ έρεη επηηχρεη κείσζε ησλ απνβιήησλ πξνο ηειηθή δηάζεζε, αχμεζε ησλ πνζνζηψλ αλαθχθισζεο θαζψο θαη ζε έλα πεξηνξηζκέλν βαζκφ ηελ ελζάξξπλζε ηεο ειαρηζηνπνίεζεο. κσο ε επίηεπμε ησλ παξαπάλσ επεηεχρζε κε ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε κνλάδσλ αλαθχθισζεο θαη παξαγσγήο compost πνπ ρεηξίδνληαη ηα εθηξαπέληα απφβιεηα Πιενλεθηάκαηα Μεηνλεθηάκαηα ησλ ζπζηεκϊησλ ρξϋσζεο Σν ζχζηεκα ρξέσζεο πνπ βαζίδεηαη ζηνλ φγθν ησλ απνβιήησλ ζπλαξηήζεη θαη ηεο ζπρλφηεηαο εκθαλίδεηαη λα είλαη ην πιένλ δεκνθηιέο, φκσο ην ζχζηεκα ζαθνχια ε εηηθέηα / απηνθφιιεην είλαη επίζεο δεκνθηιέο ζηελ Βφξεηα Ακεξηθή. Δλψ ην ζχζηεκα πνπ βαζίδεηαη ζην βάξνο ησλ απνβιήησλ ρξεζηκνπνηείηαη ιηγφηεξν εθηεηακέλα (θαζφζνλ ππάξρνπλ ηερληθνί πεξηνξηζκνί πνπ θαζηζηνχλ ηηο κεηξήζεηο επάισηεο, π.ρ ε ηνπνζέηεζε ησλ θάδσλ ζε δηάθνξεο θιίζεηο, ε ζεξκνθξαζία, πγξαζία ησλ απνξξηκκάησλ κέζα ζηνλ θάδν, ε πνηφηεηα ηεο νδνχ έηζη ψζηε λα κπνξεί λα δπγηζηεί αλπςνχκελνο θαη θαηαβηβαδφκελνο ν θάδνο θ.α. ) ζηελ Β.Ακεξηθή θαη ζηελ Απζηξαιία. Δπίζεο, ην ίδην ζχζηεκα έρεη εθαξκνζζεί επηηπρψο ζαλ κέξνο ελφο πβξηδηθνχ ζπζηήκαηνο κεηξήζεσλ βάξνπο/ φγθνπ ζε πεξηνρέο θξαηψλ κειψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Ζ εθαξκνγή θιηκαθνχκελσλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο έρεη ελζαξξχλεη ηα λνηθνθπξηά λα επηιέγνπλ γηα ηελ ζπρλφηεηα απνθνκηδήο ηνπο (εβδνκαδηαία ή αλά δεθαπελζήκεξν) θαζψο θαη γηα ηνλ ηχπν θαη ρσξεηηθφηεηα ηνπ θάδνπ πνπ ρξεηάδνληαη. Δίλαη πηζαλφλ αξαηή ζπιινγή απνβιήησλ λα δεκηνπξγήζεη πγεηνλνκηθά πξνβιήκαηα ζηελ δεκφζηα πγεία, αιιά κέρξη πξφζθαηα δελ έρνπλ αλαθεξζεί ηέηνηα. ηελ ρψξα καο ιφγσ ησλ θιηκαηνινγηθψλ ζπλζεθψλ (ζεξκά θιίκαηα) ζα πξέπεη λα αμηνινγεζεί ε ζπρλφηεηα ζπιινγήο ζηα πηινηηθά πξνγξάκκαηα πνπ ζα εθαξκνζζνχλ. Ακθφηεξα ηα είδε ηνπ ζπζηήκαηνο ρξέσζεο εκθαλίδνληαη λα απνηεινχλ θίλεηξν ζηα 84

85 λνηθνθπξηά λα κεηψζνπλ ηηο πνζφηεηεο ησλ πξνο δηάζεζε απνβιήησλ. Tα κέρξη πξφζθαηα ρξεζηκνπνηνχκελα ζπζηήκαηα βαζίδνληαλ ζπλήζσο ζε θνξνιφγεζε βάζεη ηεο αμίαο ηνπ αθίλεηνπ ή εηδηθψλ ηειψλ θαζαξηφηεηνο φπσο ην δεχηεξν ηζρχεη θαη εθαξκφδεηαη ζηελ ρψξα καο. Παξαθάησ παξαηίζεληαη ζπλνπηηθά ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ησλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο πνπ πεξηγξάθεθαλ. ύζηεκα κε αθνύια Πιενλεθηάκαηα Δχθνιν λα εθαξκνζζεί θαη λα ιεηηνπξγήζεη Δπηηξέπεη ζηνπο θαηνίθνπο λα έρνπλ πιήξε επειημία (π.ρ δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο δηαθνξεηηθψλ κεγεζψλ ζάθσλ ή θάδσλ) Μπνξνχλ λα δηαλεκεζνχλ θαη κέζσ ηαρπδξνκηθήο παξαγγειίαο Γηα ηελ αλαγλψξηζε ηεο αλαθχθισζεο κπνξεί λα αλαγξαθεί επί ηεο εηηθέηαο / απηνθφιιεηνπ. Γπλαηφηεηα εθαξκνγήο θαη ζε έλα ζχζηεκα απνζήθεπζεο απνξξηκκάησλ θήπνπ Μεγαιχηεξε δπλαηφηεηα λα δηαλεκεζεί θαη ζε άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο πνπ δελ έρνπλ δπλαηφηεηα κεηαθίλεζεο Γπλαηφηεηα λα κπνπλ φια ηα είδε αζηηθψλ απνβιήησλ αλεμαξηήησο κεγέζνπο. Γπλαηφηεηα πξνζαξκνγήο θαη ζε απνζήθεπζε νγθσδψλ απνβιήησλ κε ηελ ρξεζηκνπνίεζε πεξηζζφηεξσλ εηηθεηψλ Απιφ ζηελ απνηχπσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ (ρξέσζεο) Γελ απαηηνχληαη εηδηθέο πξνζαξκνγέο ζηελ εθαξκνγή ηνπ ζε θηίξηα πνιιψλ δηακεξηζκάησλ Οη ζθξαγηζκέλεο ζαθνπιέο / ζάθνη εκπνδίδνπλ ηελ ρξήζε ηνπο απφ άιινπο δεκφηεο Γηαηεξνχληαη νη δξφκνη θαζαξνί κε ην ζχζηεκα ησλ ζάθσλ δελ ππάξρνπλ αλνηρηνί 85

86 θάδνη ζηνπο δξφκνπο. Μεηνλεθηάκαηα Ζ αθνχια ή εηηθέηα / απηνθφιιεην απαηηνχλ ρεηξσλαθηηθή ζπιινγή (εξγνλνκηθέο δπζθνιίεο) θαη δελ είλαη ζπκβαηφ ζχζηεκα κε απηφκαηα ζπζηήκαηα ζπιινγήο. Σα απνξξίκκαηα δηαζθνξπίδνληαη εχθνια απφ ηξππεκέλεο ζαθνπιέο Πηζαλή ε απψιεηα εηηθέηαο / απηνθφιιεηνπ Αζηαζήο ζπλερή ξνή εζφδσλ Γχλαηαη λα ελζαξξχλεη ηνπο δεκφηεο λα απνζεθεχνπλ ηα απφβιεηα ζε ππεξβνιηθά κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα Ζ πιαζηηθή ζαθνχια πεξηιακβάλεηαη ζην ξεχκα ησλ απνβιήησλ ε ρξήζε ησλ ζάθσλ κπνξεί λα θαλεί ζαλ αλάδξνκν ζρήκα ρεηηθά ζχλζεην ζηελ εθαξκνγή ιφγσ ρξήζεο δηαθνξεηηθψλ κεγεζψλ θάδσλ. Γελ ελζαξξχλεη ηελ κείσζε ηνπ φγθνπ ησλ απνβιήησλ Δπάισηα ζηελ θινπή πεξηζζφηεξν απφ ηα ζπζηήκαηα ρξέσζεο βάζεη φγθνπ θάδσλ ύζηεκα πνπ βαζέδεηαη ζηνλ όγθν ησλ απνβιάησλ Πιενλεθηάκαηα Δίλαη ζρεηηθά εχθνιν λα εγθαηαζηαζεί ζε πεξηνρέο νη νπνίεο ήδε ρξεζηκνπνηνχλ θπιηφκελνπο θάδνπο θαη απηφκαηα ζπζηήκαηα αλχςσζεο θάδσλ. Γχλαηαη λα ζεσξεζεί ζαλ ελδηάκεζν βήκα ην νπνίν δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ζηνπο δεκφηεο λα εμνηθεησζνχλ ζηελ κείσζε ησλ απνβιήησλ Πξφθεηηαη κάιινλ γηα ζχζηεκα ζηαζεξψλ εζφδσλ θαη επηηξέπεη επειημία ζηνλ ζρεδηαζκφ ησλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο ζπιινγήο απνξξηκκάησλ. Γελ απαηηεί ζπλερή αληηθαηάζηαζε ησλ εηηθεηψλ ή ησλ ζάθσλ. 86

87 Μεηνλεθηάκαηα Γεκηνπξγεί πξνβιήκαηα ζηνπο δεκφηεο γηα ηελ επηινγή ηνπ θαηαιιήινπ κεγέζνπο θάδνπ κε απνηέιεζκα ν Γήκνο λα πξέπεη λα αληηθαζηζηά ηνπο θάδνπο. Σν ζχζηεκα έρεη πεξηνξηζκνχο ιφγσ ηνπ εχξνπο ηεο ρσξεηηθφηεηαο ησλ θάδσλ πνπ πξνζθέξνληαη, έρεη ζηαζεξή εηήζηα ρξέσζε θαη αθαηξεί ην θίλεηξν κείσζεο απνξξηκκάησλ θάησ απφ ηελ επηιερζείζα ρσξεηηθφηεηα ησλ θάδσλ. Τςειφ θεθάιαην επέλδπζεο θαη ιεηηνπξγίαο απφ φηη ην ζχζηεκα ζάθσλ / εηηθεηψλ. Οηθνλνκίεο θιίκαθαο δελ κπνξνχλ λα εθαξκνζζνχλ ζε κηθξνχο Γήκνπο Γχζθνιν ζηελ εθαξκνγή ηνπ ζε θηίξηα πνιιψλ θαηνηθηψλ Γχζθνιν ζχζηεκα παξαθνινχζεζεο ινγαξηαζκψλ, ρξεηάδεηαη θαηαλνκή ρσξεηηθνηήησλ θάδσλ αλά δηεχζπλζε έιεγρνο θαηά ηελ ζπιινγή, ζχκβαζε ππεξεζηψλ (θαηνρήο, αληηθαηάζηαζεο θαη ρξνληθήο δηάξθεηαο ηεο ζχκβαζεο) ύζηεκα πνπ βαζέδεηαη ζηε ζπρλόηεηα ζπιινγάο Πιενλεθηάκαηα Γίλεη ζηνπο δεκφηεο πιήξε επειημία Γίδεη ηελ δπλαηφηεηα άκεζσλ θηλήηξσλ Γελ απαηηεί ηδηαίηεξε θξίζε απφ ην πξνζσπηθφ Απηφκαην ζχζηεκα έθδνζεο ινγαξηαζκψλ Υακειφ θφζηνο ππφ ηελ πξνυπφζεζε ρξεζηκνπνίεζεο ησλ πθηζηακέλσλ θάδσλ. Μεηνλεθηάκαηα Κφζηνο ζπζηεκάησλ (πνκπψλ δεθηψλ) γηα θαηαγξαθή ηνπ αξηζκνχ αλπςψζεσλ ζηα απνξξηκκαηνθφξα. Γπζθνιίεο ζρεηηδφκελεο κε εγθαηάζηαζε αλακεηαδνηψλ ζηνπο ππάξρνληεο θάδνπο θαη ηαίξηαζκα ησλ δηεπζχλζεσλ ησλ θαηνίθσλ. ρεηηθά αζηαζέο ζχζηεκα ξνήο εζφδσλ. 87

88 ύζηεκα βαζηζκϋλν ζην βϊξνο ησλ απνβιάησλ Πιενλεθηάκαηα Γίλεη ζηνπο δεκφηεο πιήξε επειημία Γίδεη ηελ δπλαηφηεηα άκεζσλ θηλήηξσλ Γελ απαηηεί ηδηαίηεξε θξίζε απφ ην πξνζσπηθφ Δπέιηθην ζχζηεκα γηα έθδνζε απηφκαησλ ινγαξηαζκψλ Γεκηνπξγεί ηθαλνπνηεηηθά ζηνηρεία γηα ιήςε απνθάζεσλ ζηελ ΓΑ Μεηνλεθηάκαηα Κνζηίδεη αθξηβά ζηελ εγθαηάζηαζε ηνπ απαηηεί εγθαηάζηαζε πςειήο επαηζζεζίαο κεραληζκψλ δχγηζεο Πηζαλφηεηα αλαθξηβεηψλ ζηελ δηαδηθαζία θαηαρψξεζεο δεδνκέλσλ (ηα microchips πνπ ηνπνζεηνχληαη ζηνπο θάδνπο γηα λα αλακεηαδίδνπλ ζηνηρεία ζα πξέπεη λα μεπεξάζνπλ ηα πξνβιήκαηα θαιήο ιεηηνπξγίαο ηνπο κέζα ζηνπο θάδνπο φπσο είλαη ε ζεξκνθξαζία, πγξαζία, ζθφλε, δνλήζεηο θαη shocks) Πηζαλφηεηα αχμεζεο ζηνπο ρξφλνπο ζπιινγήο (ρξεηάδεηαη πξνζνρή ζηελ δηαδηθαζία δχγηζεο) 3.3 Case studies ε πνιιέο κειέηεο πεξηπηψζεσλ (case studies) αλεθέξζεζαλ πξνβιήκαηα θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο αξρηθήο εθαξκνγήο ησλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο ιφγσ έιιεηςεο γλψζεο ησλ αληηδξάζεσλ ησλ θαηνίθσλ θαζψο θαη απφ έιιεηςε ελεκέξσζεο ησλ δηαθφξσλ ηξφπσλ ζπκπεξηθνξάο ησλ δεκνηψλ. ε κηθξφ αξηζκφ πεξηπηψζεσλ παξaηεξήζεθε ηάζε γηα αλεμέιεγθηε απφξξηςε αιιά επζχο κφιηο έλα κεγάιν πνζνζηφ ηνπ Γήκνπ πηνζεηνχζε ην ζχζηεκα έπαπαλ απηέο νη ηάζεηο. Οπσζδήπνηε φκσο ε θνηλσληθή, πνιηηηζηηθή θνπιηνχξα θαζψο θαη νξγαλσηηθνί παξάγνληεο ζπληεινχλ ζηελ επίηεπμε πηνζέηεζεο ησλ ζπζηεκάησλ. Σν χςνο ρξέσζεο ησλ απνβιήησλ είηε ρακειφ είηε πςειφ αλεθέξζε φηη δελ απνηειεί θαζνξηζηηθφ παξάγνληα επηηπρίαο αιιά φηη ε εθαξκνγή θαη ησλ δχν ππήξμε εμίζνπ επηηπρήο. ε πνιιέο πεξηπηψζεηο ζηελ Β. Ακεξηθή αλαθέξζεθε φηη απαηηείηαη ε χπαξμε ελεκεξσηηθψλ 88

89 πξνγξακκάησλ πξηλ θαη κεηά ηελ ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο ρξέσζεο θαη ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπο. πζηήκαηα κεηαβιεηήο ρξέσζεο απνβιήησλ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξν ζηηο ΖΠΑ απφ ηνλ Καλαδά ιφγσ ηνπ φηη ζηηο ΖΠΑ ε ρξέσζε ησλ απνβιήησλ πνηέ δελ εμαξηάηαη απφ θνξνινγίεο. Μέρξη ην ηέινο ηνπ 1999 πάλσ απφ θνηλφηεηεο ρξεζηκνπνηνχζαλ Μ..Υ. (κεηαβιεηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο) Ζ USEPA αλέθεξε φηη ηα κεηαβιεηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο έδεημαλ φηη επεηεχρζε κείσζε ζηελ δηάζεζε ησλ απνβιήησλ απφ 14 % έσο 27 % θαη ε αχμεζε ησλ πνζνζηψλ αλαθχθισζεο αλήιζε απφ 32 % έσο 59 %. Καη φηη ε επηηπρία ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ ζα επηηχρεη ζε ηθαλνπνηεηηθή βειηίσζε ησλ θιηκαηηθψλ αιιαγψλ. Σα ζπζηήκαηα κεηαβιεηήο ρξέσζεο πνπ αλεπηχρζεζαλ ζε νξηζκέλεο ρψξεο είρε σο εμήο: ηελ Φιάλδξα (Βέιγην) πάλσ απφ ην 50 % ησλ Γήκσλ ηηο Βξπμέιιεο (Βέιγην) ην 14 % ησλ Γήκσλ ηελ Οιιαλδία ην 22 % ησλ Γήκσλ ηελ Γαιιία θάησ απφ ην 10 % ησλ Γήκσλ ην Λνπμεκβνχξγν ην 4 % ησλ Γήκσλ Σα κεηαβιεηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο πξνσζήζεθαλ ηθαλνπνηεηηθά θαη ζηελ Απζηξία, Βέιγην, Φηιαλδία, Γεξκαλία, Λνπμεκβνχξγν, νπεδία θαη Διβεηία. ε νξηζκέλεο ρψξεο φπσο ε Απζηξία, Φηιαλδία, Γεξκαλία, Λνπμεκβνχξγν, νπεδία θαη Διβεηία ηα ζπζηήκαηα πνπ βαζίδνληαη ζηελ ρξέσζε ηνπ «ν ξππαίλσλ πιεξψλεη» είλαη επξέσο εθαξκφζηκα κε πξνζαξκνγή ζε ειεθηξνληθέο θαηαγξαθέο πνπ δίλνπλ θίλεηξν ζηελ πξφιεςε. Σν Βέιγην θαη ε Ηηαιία έρνπλ απνθηήζεη εκπεηξία ζε κία ηαρεία εμάπισζε επηβνιήο ηειψλ. ηελ Οιιαλδία ην πνζνζηφ ησλ ΟΣΑ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε κεηαβιεηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο αλέξρεηαη ζην 25 % θαη ζην 20 % ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ ζε εζληθφ επίπεδν. ηελ Οιιαλδία ην 58 % ησλ Γήκσλ εθαξκφδνπλ έλα ζχζηεκα θνξνιφγεζεο πνπ ππνινγίδεηαη βάζεη ηνπ αξηζκνχ ησλ θαηνίθσλ πνπ ππάξρνπλ ζε έλα δηακέξηζκα. Παξαθάησ ζα αλαπηπρζνχλ ηα ζπζηήκαηα ρξέσζεο απφ 3 ρψξεο ηεο Δπξψπεο. 89

90 ΒΫιγην Καη νη ηξεηο πεξηθέξεηεο ηνπ Βειγίνπ (Βαινλία, Βξπμέιεο θαη Φιάλδξα) έρνπλ εηζαγάγεη ηελ θνξνιφγεζε γηα ηα βηνκεραληθά θαη αζηηθά απφβιεηα. Σν είδνο θνξνιφγεζεο ζηηο ηξεηο πην πάλσ πεξηνρέο δηαθέξεη π.ρ ζηηο Βξπμέιεο ε θνξνιφγεζε είλαη αλαγλσξίζηκε απφ ηνπο θαηνίθνπο ελψ ζηελ Φιάλδξα εκπεξηέρεηαη ζε έλα γεληθφ ζχζηεκα θνξνιφγεζεο. Έλα πηινηηθφ ζχζηεκα κεηαβιεηήο ρξέσζεο μεθίλεζε ην 1998 κε βάζε ηνλ αξηζκφ ησλ ζάθσλ πνπ γέκηδαλ νη θάηνηθνη. Γηα ηα λνηθνθπξηά θαζψο θαη ηελ αλαθχθισζε ησλ ζπζθεπαζηψλ νη Γήκνη πσινχλ δηαθνξεηηθά κεγέζε (ζε ρσξεηηθφηεηα ) ζάθσλ. ηελ Βαινλία ελεξγνπνηήζεθε λέα λνκνζεζία γηα ηα απφβιεηα ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 1999 πνπ επέηξεπε ηελ επηβνιή πξφζζεηεο θνξνιφγεζεο ζηνπο θαηνίθνπο πνπ ζα ππεξέβαηλαλ νξηζκέλα φξηα. Ο Νφκνο εηζήρζε γηα λα ειεγρζνχλ νη κεγάιεο πνζφηεηεο απνβιήησλ πνπ παξάγνληαλ απφ ηνπο Γήκνπο ηεο ζπγθεθξηκέλεο πεξηθέξεηαο. αλ απνηέιεζκα νη Γήκνη έρνπλ εηζαγάγεη κεηαβιεηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο. Οξηζκέλεο πφιεηο φπσο ε Wavre έρνπλ πηνζεηήζεη ην ζχζηεκα ρξέσζεο βάζεη φγθνπ απνβιήησλ, ζε κία ζπγθεθξηκέλε πνζφηεηα παξαγσγήο απνβιήησλ νη ζαθνπιέο ρνξεγνχληαη δσξεάλ εηεζίσο θαη κε κία πξφζζεηε δαπάλε ζε πεξίπησζε πνπ δεηεζνχλ ζαθνπιέο πάλσ απφ ην βαζηθφ φξην. Άιιεο πφιεηο έρνπλ πηνζεηήζεη ην ζχζηεκα δχγηζεο βαζηζκέλν ζην βάξνο ησλ παξαγνκέλσλ απνβιήησλ κε ην νπνίν δελ επηβάιιεηαη επηπξφζζεηε ρξέσζε ζηα λνηθνθπξηά πνπ πεξηνξίδνπλ ηα απφβιεηα ηνπο θάησ απφ έλα κέζν βάξνο. Σα απνηειέζκαηα πνπ πξνέθπςαλ κε ηελ εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο ρξέσζεο βάζεη ζαθνχιαο ( 0,50 ) ήηαλ ε κείσζε ησλ ππνιεηκκάησλ ζηνλ ζάθν, ιφγσ ηνπ φηη ε ρξέσζε νδήγεζε ζηελ ρσξηζηή ζπιινγή απφ ηνπο θαηνίθνπο θαζψο επίζεο θαη ε απνθπγή ηνπνζέηεζεο νγθσδψλ ζε ζάθνπο κεηαθέξνληαο ηα έηζη ζε εδηθνχο ρψξνπο επαλαρξεζηκνπνίεζεο. Γαλέα Ζ Γαλία δηαζέηεη κφλν ην 12 % ησλ απνβιήησλ ηεο ζε ΥΤΣΑ θαη ζηεξίδεηαη ζηελ παξαγσγή ελέξγεηαο απφ ζηεξεά απφβιεηα (energy from wastes) θαη παξαγσγή εδαθνβειηησηηθνχ ζηελ Γ..Α. εκαληηθνί φγθνη νξγαληθψλ πιηθψλ (πεξηιακβαλνκέλσλ ηξνθψλ θαη απνξξηκκάησλ θήπσλ) ζπιιέγνληαη ρσξηζηά απφ ηα λνηθνθπξηά γηα πεξαηηέξσ επεμεξγαζία. Απφ ην 1993 νη Γήκνη έρνπλ ηελ επζχλε γηα ηελ ζπιινγή θαη δηάζεζε ησλ απνβιήησλ θαη 90

91 έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα ιεηηνπξγνχλ εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο νη ίδηνη ή λα ηα αλαζέηνπλ ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα. Μεηαβιεηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο έρνπλ αξρίζεη λα εθαξκφδνληαη ζηελ Γαλία απφ ηα κέζα ηνπ 1990, βαζηζκέλα ζηνλ φγθν θαη ην βάξνο ησλ απνβιήησλ θαη ηψξα έρνπλ εμαπισζεί ζε φιε ηε ρψξα. ηελ πεξηθέξεηα Ostdeponi κε πιεζπζκφ θαηνίθνπο εηζήρζε κεηαβιεηφ ζχζηεκα ρξέσζεο πνπ ρξεζηκνπνηεί δηαρσξηδφκελα δηακεξίζκαηα ζηνπο θάδνπο γηα λα δηαρσξίδνπλ ηα νξγαληθά (γηα παξαγσγή εδαθνβειηησηηθνχ απφ ηα άιια απφβιεηα, θαζψο επίζεο θάδνπο αλαθχθισζεο πνπ ζπλδπάδνπλ ηελ πξνζσξηλή απνζήθεπζε ζε απηνχο ραξηηνχ θαη γπαιηνχ γηα αλαθχθισζε ζην θάζε λνηθνθπξηφ. Σα ζπζηήκαηα ρξέσζεο ζηελ πεξηθέξεηα απηή πεξηιακβάλνπλ κία βαζηθή ρξέσζε αλά θηιφ θαη δηαθνξεηηθή ρξέσζε ζηελ πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία ππεξβαίλνπλ έλα ζπγθεθξηκέλν φξην θαη δηαθνξεηηθφ αλά είδνο απνβιήησλ. Πεξίπνπ 20 δήκνη δηαζέηνπλ Κ..Υ.Α (θιηκαθσηά ζπζηήκαηα ρξέσζεο απνβιήησλ) βαζηζκέλα ζην βάξνο ησλ απνβιήησλ. ινη νη Γήκνη πνπ εηζήγαγαλ ζπζηήκαηα ρξέσζεο απνβιήησλ βάζεη βάξνπο είλαη κεζαίνπ ή κηθξνχ κεγέζνπο κε κηθξφ αξηζκφ νξφθσλ ζηα θηίξηα. Ο Γήκνο Bogense θαηνίθσλ, 3,2 θαη/δηακέξηζκα απνηειεί ραξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα Ζ ρξέσζε πνηθίιεη ζε φιε ηελ ρψξα απφ 594 DKK 1066 DKK αλά λνηθνθπξηφ εηεζίσο. Ο κέζνο φξνο ησλ ζπιιερζέλησλ απνβιήησλ ζε πεξηνρέο πνπ εθαξκφδνπλ ΥΑ βαζηζκέλα ζην βάξνο ηνπο είλαη θαηά πνιχ κηθξφηεξν απφ άιια ζπζηήκαηα ρξέσζεο θαη δείρλεη αχμεζε δηαρσξηζκνχ ραξηηνχ, ραξηνληνχ, ην γπαιί παξακέλεη ην ίδην ζε φια ηα ζπζηήκαηα. Σν γξαθείν πεξηβάιινληνο ηεο Γαλίαο πνπ παξαθνινχζεζε πηινηηθφ ζρήκα ζε 5 Γήκνπο κε ΥΑ βάζεη βάξνπο δηαπίζησζε φηη ην θφζηνο ρξέσζεο ήηαλ κηθξφηεξν απφ φια ηα άιια ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη νη θάηνηθνη δηαρψξηδαλ ηα απφβιεηα θαη ηα νδεγνχζαλ ζε αλαθχθισζε. Ηηαιέα ηελ Ηηαιία ε εμάξηεζε απφ πγεηνλνκηθή ηαθή ζηαδηαθά κεηψλεηαη, απμάλνληαο ηελ παξαγσγή εδαθνβειηησηηθνχ θαη EfW. Ζ ζπιινγή θαη ε δηάζεζε ησλ απνβιήησλ ρξεκαηνδνηείηαη απφ δεκνηηθνχο θφξνπο θαη ζπγθεθξηκέλα απφ έλαλ δεκνηηθφ θφξν ν νπνίνο επηβάιιεηαη κε βάζε ηελ επηθάλεηα ηνπ αθηλήηνπ. Ο δηαρσξηζκφο ησλ νξγαληθψλ απνβιήησλ έρεη γίλεη δεκνθηιήο ζε πνιιέο πεξηνρέο ηεο Ηηαιίαο θαη έρεη μεθηλήζεη έλα πηινηηθφ ζρήκα πνπ δηαθνξνπνηεί ηνλ επηβαιιφκελν θφξν ζηηο θαηνηθίεο ζχκθσλα κε ηελ 91

92 πνζφηεηα ηνπ home composting πνπ παξάγεηαη ζηνπο Γήκνπο ηεο πεξηθέξεηαο Μπέλεην. Ζ Ηηαιία νπζηαζηηθά έρεη εθαξκφζεη ην ζχζηεκα ρξέσζεο κε εηηθέηεο θαη κε ζαθνχια. Α) Με εηηθέηα: Ζ ζαθνχια ρνξεγείηαη δσξεάλ θαη επηβάιινληαη δχν είδε ρξεψζεσλ α) Έλαο ζηαζεξφο θφξνο πνπ βαζίδεηαη ζην κήθνο ηεο πξφζνςεο, εάλ δηαζέηεη θήπν ή ηαξάηζα θ.ι.π. Β) Έλα θιηκαθσηφ.υ βαζηζκέλν ζηνλ αξηζκφ ησλ ζάθσλ πνπ παξαδίδνληαη ζηελ ππεξεζία θαζαξηφηεηαο. Κάζε λνηθνθπξηφ δηαζέηεη κία καγλεηηθή θάξηα κέζσ ηεο νπνίαο ην λνηθνθπξηφ πξνζδηνξίδεηαη κε αξηζκεηηθφ θψδηθα. Απηφ ελ ζπλερεία ζπλδέεηαη κε H/Y ηεο ππεξεζίαο θαζαξηφηεηαο. Έρεη γίλεη πηινηηθφ πξφγξακκα ζην Γήκν Albairate πνπ απνηειεί έλα κέινο ηνπ ζπλδέζκνπ Γήκσλ ηνπ Navigli ηνλ Ηνχλην ηνπ Ο εξγάηεο ζπιινγήο καδεχεη ηηο εηηθέηεο νη νπνίεο πξέπεη λα είλαη δεκέλεο ζηνπο ζάθνπο θαη θαηφπηλ ηηο παξαδίδεη ζην γξαθείν θφξσλ απνξξηκκάησλ. Μαδί κε ηηο εηηθέηεο ν εξγάηεο ζπιινγήο θάδσλ ελεκεξψλεη ηελ ππεξεζία γηα ην κεηθηφ βάξνο ηνπ νρήκαηνο θαζ φιε ηελ δηαδξνκή ζπιινγήο. Ζ εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο επέθεξε κείσζε ησλ ππνιεηκκάησλ ησλ απνβιήησλ θαηά 18 % θαη αχμεζε ηνπ δηαρσξηζκνχ ζηελ πεγή θαηά 8 %. Δπεηεχρζε κείσζε ηεο εηήζηαο ρξέσζεο αλά θάηνηθν θαηά 2. Απηφ ζρεηίδεηαη κε ηελ βειηηζηνπνίεζε ηεο ζπιινγήο ησλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ. Σν κεραλνγξαθηθφ ζχζηεκα θαηαγξαθήο ησλ ζηνηρείσλ επηηξέπεη ζηνπο ΦνΓΑ λα εληνπίδνπλ ηα λνηθνθπξηά θαη άιινπο ρξήζηεο πνπ δελ ρξεζηκνπνηνχλ εηηθέηεο θαη ζαθνπιέο. Έηζη επηηπγράλεηαη ν έιεγρνο ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ε κείσζε ησλ παξαδηδνκέλσλ ζάθσλ πνπ είλαη πνιχ κηθξνχ βάξνπο. 3.4 πκπεξϊζκαηα Απφ φζα αλαθέξζεθαλ ζηηο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπο, είλαη δπλαηφλ λα εμαρζνχλ νξηζκέλα ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα, ηα νπνία κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζαλ εκπεηξία γηα ηε δεκηνπξγία ελφο απνηειεζκαηηθφηεξνπ, δηθαηφηεξνπ ζπζηήκαηνο ρξέσζεο αληαπνδνηηθψλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο γηα ηνπο ΟΣΑ. Σα ζπκπεξάζκαηα απηά, ζπλνπηηθά, έρνπλ σο εμήο: Τπάξρεη πιεζψξα ελαιιαθηηθψλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο, ηα νπνία πξνζαξκφδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλεο αλάγθεο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ. ηε δεκηνπξγία ελφο λένπ ζπζηήκαηνο ρξέσζεο ζα παίμεη πνιχ ζνβαξφ ξφιν ε αθακςία θαη ε έιιεηςε ζηφρσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Διιάδα 92

93 Ζ πξφιεςε-αλαθχθισζε νδεγεί ζηελ αιιαγή ζπζηήκαηνο ρξέσζεο απνβιήησλ. Δθφζνλ ζηελ Διιάδα ηα επφκελα ρξφληα απηφ είλαη ζηξαηεγηθφο ζηφρνο, είλαη πξνθαλέο φηη ε αιιαγή πξέπεη λα εμαξηεζεί απφ απηνχο ηνπο δχν παξάγνληεο Σν ζχζηεκα πνπ ηαηξηάδεη θαιχηεξα ζα πξνθχπηεη απφ ηνπο παξαθάησ παξάγνληεο: Ζ ρξέσζε ησλ παξαγσγψλ απνβιήησλ ζα είλαη αλάινγε κε ηελ παξαγφκελε πνζφηεηα απνβιήησλ Ζ ρξέσζε ησλ παξαγσγψλ απνβιήησλ λα κεηψλεηαη φζν απμάλεηαη ε ζπκκεηνρή ηνπο ζηελ αλαθχθισζε θαη ζηε κείσζε ησλ παξαγνκέλσλ απνβιήησλ. Οπζηαζηηθά λα δίλεηαη θίλεηξν γηα αλαθχθισζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ Γελ είλαη δπλαηφλ λα εθαξκφδνληαη ηα ίδηα ζπζηήκαηα ρξέσζεο ζε φιεο ηηο πεξηνρέο ηεο Διιάδαο, δεδνκέλνπ φηη ππάξρνπλ αζηηθέο, εκηαζηηθέο, αγξνηηθέο θαη ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο, ζηηο νπνίεο ε παξαγσγή ζηεξεψλ απνβιήησλ δηαθέξεη πάξα πνιχ Σίπνηα δελ δχλαηαη λα εθαξκνζηεί, αλ δελ ζπλνδεχεηαη απφ κεραληζκφ ππνζηήξημεοειέγρνπ θαη παξαθνινχζεζεο. Δπηπιένλ, είλαη κεγάιε αλάγθε γηα ζπλνιηθή πνιηηηθή αλαδηάηαμε ησλ ζρέζεσλ ησλ θνξέσλ δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ κε ηνπο παξαγσγνχο απνβιήησλ θαη ηνπο ρξήζηεο ησλ ππεξεζηψλ. Απαηηείηαη άκεζε αιιαγή ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ λα επηηξέπεη ηε δπλαηφηεηα εθαξκνγήο ελαιιαθηηθψλ ζπζηεκάησλ ρξέσζεο απφ ηνπο θνξείο, ζηα πιαίζηα ηνπ ζπλνιηθνχ εθζπγρξνληζκνχ θαη απηφ είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο παξάγνληαο γηα λα επηηεπρζνχλ νη ζηφρνη πνπ έρνπλ ηεζεί ζε εζληθφ θαη επξσπατθφ επίπεδν 93

94 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΦΟΡΔΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΑΑ ΣΖΝ ΑΣΣΗΚΖ ην παξφλ θεθάιαην παξαζέηνληαη ζηνηρεία γηα ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο αζηηθψλ απνξξηκκάησλ ζηελ Αηηηθή, ηηο ππνδνκέο πνπ ππάξρνπλ, θαζψο θαη απηέο πνπ πξνβιέπεηαη λα θαηαζθεπαζηνχλ. Δπηπξνζζέησο δίλνληαη ζηνηρεία γηα ηνλ αξκφδην θνξέα δηαρείξηζεο ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Αηηηθήο, ηνλ Δληαίν χλδεζκν Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Αηηηθήο θαη εμεηάδεηαη ε πεξίπησζε ηεο Γεκνηηθήο Δπηρείξεζεο ηνπ Γήκνπ Αγίσλ Αλαξγχξσλ, φπνπ εθαξκφδεηαη έλα θαηλνηφκν ζχζηεκα ζπιινγήο ησλ απνξξηκκάησλ. 4.1 ΤθηζηΪκελε Γηαρεέξηζε ΑΑ ζηελ Αηηηθά ΦνΓΑ ΓηαρεηξηζηηθΫο Δλόηεηεο Αηηηθάο Φνξεέο Γηαρεέξηζεο ηεξεώλ Απνβιάησλ Με ηνλ φξν «Τπφρξενο Φνξέαο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ» (ΦνΓΑ) λνείηαη ν θνξέαο πνπ νξίδεηαη ππφρξενο ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 7 ηεο ΚΤΑ 50910/2003. γηα ηελ νιηθή ή κεξηθή δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ κηαο πεξηνρήο. Ζ πεξηνρή επζχλεο κηαο Δπηρείξεζεο ΦνΓΑ, πεξηιακβάλεη κηα ηνπιάρηζηνλ Γηαρεηξηζηηθή Δλφηεηα Απνξξηκκάησλ, φπσο απηή έρεη θαζνξηζζεί απφ ηνλ νηθείν ΠΔΓΑ (Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο Απνξξηκκάησλ). χκθσλα κε ην αλαζεσξεκέλν ΠΔΓΑ Αηηηθήο πξνηείλεηαη ε δεκηνπξγία ελφο εληαίνπ ΦνΓΑ γηα φιε ηελ 1 ε Γ.Δ. Αηηηθήο, ε νπνία πεξηιακβάλεη νπζηαζηηθά ην ζχλνιν ηεο πεξηθέξεηαο Αηηηθήο, πιελ ησλ λήζσλ Κπζήξσλ θαη Αληηθπζήξσλ. Δλαιιαθηηθά ζα κπνξνχζε λα ζπζηαζεί έλαο θνξέαο γηα θάζε κηα απφ ηηο 3 ΟΔΓΑ. ε θάζε πεξίπησζε ν ΔΓΚΝΑ ζα είλαη ηνπιάρηζηνλ ν ΦνΓΑ γηα ηελ ΟΔΓΑ Γπηηθήο Αηηηθήο πνπ ζα εμαθνινπζεί λα ππνδέρεηαη ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Δπηζεκαίλεηαη πσο ζχκθσλα κε ην άξζξν 30 ηνπ Ν. 3536/2007, νη Ο.Σ.Α. πνπ αλήθνπλ ζε θάζε δηαρεηξηζηηθή ελφηεηα θαη νη νπνίνη δελ έρνπλ ζπζηήζεη ΦνΓΑ, ππνρξενχληαη εληφο πξνζεζκίαο πνπ θαζνξίδεηαη κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηεο νηθείαο Πεξηθέξεηαο 94

95 λα πξνβνχλ ζηε ζχζηαζε ζπλδέζκνπ ή αλψλπκεο εηαηξείαο Ο.Σ.Α., ε πεξίπησζε πνπ νη Ο.Σ.Α. δηαρεηξηζηηθήο ελφηεηαο δελ πξνβνχλ ζηε ζχζηαζε ηνπ ζπλδέζκνπ ή ηεο αλψλπκεο εηαηξείαο εληφο ηεο πξναλαθεξζείζαο πξνζεζκίαο, ηφηε κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηεο νηθείαο Πεξηθέξεηαο ζπλίζηαηαη αλαγθαζηηθφο ζχλδεζκνο, ζηνλ νπνίν ζπκκεηέρνπλ ππνρξεσηηθά φινη νη Ο.Σ.Α. πνπ αλήθνπλ ζηελ νηθεία δηαρεηξηζηηθή ελφηεηα. Αλακέλεηαη ε εμεηδίθεπζε ηνπ Ν. 3536/2007 κέζσ ηεο έθδνζεο ζρεηηθήο ΚΤΑ, ε νπνία ζα ξπζκίδεη ηα ζέκαηα άζθεζεο ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο ζρεηηθά κε ηελ είζπξαμε ησλ αληαπνδνηηθψλ ηειψλ απφ ηνπο εμππεξεηνχκελνπο δεκφηεο θαζψο θαη εηδηθφηεξα δεηήκαηα ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία ησλ ΦνΓΑ (επηρεηξεζηαθφ πιάλν, ζηειέρσζε θ.α.). Ο ΦνΓΑ έρεη θπξίαξρν ξφιν ζηελ νινθιεξσκέλε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ θαη νθείιεη λα εμαζθαιίδεη ηε βησζηκφηεηα ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ πνπ πξνβιέπεη ην άξζξν 7, παξ.1 ηεο ΚΤΑ 50910/2003. Οθείιεη λα ζπλεξγαζηεί κε ηνπο ππφρξενπο θνξείο γηα ηηο εξγαζίεο ζπιινγήο θαη κεηαθνξάο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, δειαδή ηνπο ΟΣΑ Α βαζκνχ, κε ζηφρν ηελ πξφιεςε ή θαη κείσζε ηεο παξαγσγήο ησλ απνβιήησλ αιιά θαη ηελ επέθηαζε θαη ησλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ δηθηχνπ ζπιινγήο θαη κεηαθνξάο ησλ αζηηθψλ απνβιήησλ. Ο ΦνΓΑ κπνξεί, κέζσ λνκίκσλ δηαδηθαζηψλ φπσο νη πξνγξακκαηηθέο ζπκβάζεηο λα αλαιάβεη γηα ινγαξηαζκφ ΟΣΑ ηεο πεξηνρήο επζχλεο ηεο θαη επηπιένλ αξκνδηφηεηεο θαη έξγα, φπσο ηνλ θαζαξηζκφ θνηλνρξήζησλ ρψξσλ ησλ ΟΣΑ, ή ηελ ζπιινγή θαη απνθνκηδή ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ηνπο, κφλν κε ηε ζχκθσλε γλψκε ηνπ αξκφδηνπ ΟΣΑ. ΓηαρεηξηζηηθΫο Δλόηεηεο (Γ.Δ.) Οη δηαθξηηέο γεσγξαθηθέο ελφηεηεο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ (ή ησλ ππνιεηκκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ αλάινγα κε ηελ επηιεγκέλε κέζνδν επεμεξγαζίαο), νλνκάδνληαη δηαρεηξηζηηθέο ελφηεηεο (Γ.Δ.). Ο θαζνξηζκφο ησλ γεσγξαθηθψλ ελνηήησλ είλαη ζεκαληηθφ βήκα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ. χκθσλα κε ηελ θείκελε λνκνζεζία νη δηαρεηξηζηηθέο ελφηεηεο γηα θάζε πεξηθέξεηα θαζνξίδνληαη απφ ηνπο Πεξηθεξεηαθνχο ρεδηαζκνχο Γηαρείξηζεο. Με βάζε ηηο πξνβιέςεηο ηνπ ΠΔΓΑ Αηηηθήο (2001), ε Αηηηθή ππνδηαηξείηαη ζε 3 Γ.Δ.: Ζ 1ε Γ.Δ. πεξηειάκβαλε ηελ επεηξσηηθή Αηηηθή θαη ηα λεζηά ηεο αιακίλαο θαη Αίγηλαο 95

96 Ζ 2ε Γ.Δ. πεξηειάκβαλε ηελ Σξνηδελία, Μέζαλα, Όδξα, πέηζεο, Αγθίζηξη θαη Πφξν Ζ 3 ε Γ.Δ. πεξηιάκβαλε ηα Κχζεξα θαη Αληηθχζεξα Ζ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο γεσγξαθηθά ρσξίδεηαη ζε δχν κεγάιεο ππνελφηεηεο, ηελ «πεξηθέξεηα πξσηεπνχζεο» θαη ζην ππφινηπν ηεο Πεξηθέξεηαο Αηηηθήο. Ζ «πεξηθέξεηα πξσηεπνχζεο» πεξηιακβάλεη ην πνιενδνκηθφ ζπγθξφηεκα ηεο Αζήλαο. Ζ ππφινηπε έθηαζε ρσξίδεηαη ζηε δπηηθή, βφξεηα θαη αλαηνιηθή Αηηηθή θαη ηε Ννκαξρία Πεηξαηά. ηελ λνκαξρία Πεηξαηά εθηφο απφ ηελ επξχηεξε πεξηνρή ηνπ Πεηξαηά αλήθνπλ επίζεο απφ δηνηθεηηθή άπνςε ηα λεζηά αιακίλα, Αίγηλα, Όδξα, Πφξνο, πέηζεο, Κχζεξα, Αληηθχζεξα θαζψο θαη ε επαξρία Σξνηδελίαο πνπ βξίζθεηαη ζηελ Πεινπφλλεζν. Αλ εμαηξεζνχλ ηα Κχζεξα θαη ηα Αληηθχζεξα πνπ βξίζθνληαη ζε απαγνξεπηηθή απφζηαζε απφ ηελ Αηηηθή, ε ππφινηπε Πεξηθέξεηα κπνξεί θάιιηζηα λα ζεσξεζεί σο κία εληαία Γηαρεηξηζηηθή Δλφηεηα. ηε ζεψξεζε απηή ζπλεγνξνχλ ην γεγνλφο φηη ήδε ε Αίγηλα κε ΣΜΑ κεηαθέξεη ηα.α. ζηελ επεηξσηηθή Αηηηθή θαη ην φηη έρεη ρξεκαηνδνηεζεί ν ΣΜΑ Σξνηδελίαο γηα κεηαθνξά ησλ ΑΑ πάιη ζηελ ΟΔΓΑ Γπη. Αηηηθήο. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο, ην αλαζεσξεκέλν ΠΔΓΑ Αηηηθήο πξνβιέπεη πιένλ δχν Γ.Δ. θαη εηδηθφηεξα: Ζ 1ε Γηαρεηξηζηηθή Δλφηεηα απνηειείηαη απφ ην ζχλνιν ηεο Πεξηθέξεηαο Αηηηθήο, πιελ Κπζήξσλ θαη Αληηθπζήξσλ Ζ 2ε Γηαρεηξηζηηθή Δλφηεηα απνηειείηαη απφ ηα λεζηά Κχζεξα θαη Αληηθχζεξα χκθσλα κε ηελ πξφηαζε ηνπ αλαζεσξεκέλνπ ΠΔΓΑ Αηηηθήο, σο πξνο ηηο Γηαρεηξηζηηθέο Δλφηεηεο θαη ηηο παξαγφκελεο πνζφηεηεο απνβιήησλ ηζρχνπλ ηα εμήο: ηελ 1ε Γ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο, ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ θαηνίθσλ ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001, ε ζπλνιηθή εηήζηα παξαγσγή Α..Α. θαηά ην έηνο 2001 αλεξρφηαλ ζε ηφλνπο ζηεξεψλ απνβιήησλ, ελψ θαηά ην έηνο 2007 αλακέλεηαη λα αλέιζεη ζε t/έηνο, αληίζηνηρα. ηελ 2ε Γ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο, ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ θαηνίθσλ ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001, ε ζπλνιηθή εηήζηα παξαγσγή ΑΑ θαηά ην έηνο 2001 αλεξρφηαλ ζε ηφλνπο ζηεξεψλ απνβιήησλ, ελψ θαηά ην έηνο αλαθνξάο ηνπ παξφληνο αλαζεσξεκέλνπ ΠΔΓΑ, ήηνη έηνο 2007 αλακέλεηαη λα αλέιζεη ζε

97 t/έηνο αληίζηνηρα. ηνλ Πίλαθα πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδνληαη νη πξνηεηλφκελεο δηαρεηξηζηηθέο ελφηεηεο κε βάζε ην ΠΔΓΑ Αηηηθήο, θαη νη αληίζηνηρεο εηήζηεο πνζφηεηεο Α..Α. αλά Γ.Δ. Πίλαθαο 8 Παξνπζίαζε Γ.Δ. ΠΔΓΑ Αηηηθήο-θαηαλνκή πνζνηήησλ ΑΑ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΔ ΓΗΑΥΔΗΡΗΣΗΚΔ ΔΝΟΣΖΣΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ ΤΝΟΛΗΚΖ ΔΣΖΗΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΑΠΟΡΡΗΜΜΑΣΧΝ (t/year) (ηόλνη αλϊ Ϋηνο) ΔΣΟ ε Γ.Δ. ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ ε Γ.Δ. ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ ΤΝΟΛΟ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ παξαπάλσ πίλαθα, ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηεο 1εο θαη ηεο 2εο Γ.Δ. ζηε ζπλνιηθή παξαγσγή ΑΑ ζηελ πεξηθέξεηα Αηηηθήο, είλαη 99,94% θαη 0,06% αληίζηνηρα ΠνζνηηθΪ ΥαξαθηεξηζηηθΪ Απνβιάησλ Σε δεθαεηία , ζηελ Διιάδα ππήξμε κηα αχμεζε ησλ νηθηαθψλ απνβιήησλ πνπ θπκαηλφηαλ απφ 2-4% αλά έηνο. Ζ αχμεζε ηεο παξαγσγήο νθείιεηαη: α) ζηελ αλακελφκελε εηήζηαο αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ β) ζηελ αχμεζεο ηεο παξαγσγήο απνξξηκκάησλ αλά θάηνηθν θαη εκέξα. Απηφ, ζχκθσλα θαη κε ηηο παξαηεξήζεηο απφ άιιεο, αιινδαπέο ή εκεδαπέο πεξηνρέο, νθείιεηαη ζηελ αχμεζε ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ θαη ηε δηαρξνληθή δηαθνξνπνίεζε ησλ θαηαλαισηηθψλ ζπλεζεηψλ. χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ παξαπάλσ πίλαθα, ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηεο 1εο θαη ηεο 2εο Γ.Δ. ζηε ζπλνιηθή παξαγσγή ΑΑ ζηελ πεξηθέξεηα Αηηηθήο, είλαη 99,94% θαη 0,06% αληίζηνηρα. 97

98 ΑζηηθΪ ζηεξεϊ απόβιεηα χκθσλα κε ην ΠΔΓΑ Αηηηθήο νη ξπζκνί αχμεζεο κπνξεί λα κεησζνχλ ζε θάπνην βαζκφ ζε νξηζκέλεο πεξηνρέο, ή λα ππάξμεη θαη δηαρξνληθή κείσζε ησλ πνζνηήησλ ησλ απνξξηκκάησλ ζηελ πεξίπησζε επηηπρνχο εθαξκνγήο εθηεηακέλσλ πξνγξακκάησλ πνιηηηθήο πξφιεςεο / κείσζεο / επαλαρξεζηκνπνίεζεο / αλάθηεζεο / αλαθχθισζεο ζηελ πεξηνρή. Παξφια απηά ε «πξσηνγελήο» παξαγσγή Α..Α. δειαδή πξηλ ηελ εθαξκνγή πξνγξακκάησλ Αμηνπνίεζεο / Αλαθχθισζεο αλακέλεηαη λα είλαη δηαρξνληθά απμεηηθή. Σν ΠΔΓΑ Αηηηθήο ιακβάλνληαο ππφςε θχξηα ηα αλζξσπνγεσγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηνρήο κειέηεο, ηε ζπλερή άλνδν ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ ησλ ηειεπηαίσλ ρξφλσλ θαη ηελ αιιαγή ηνπ ηξφπνπ δηαβίσζεο εθηηκά φηη ε αχμεζε ηεο παξαγφκελεο πνζφηεηαο απνξξηκκάησλ αλά θάηνηθν, ζα είλαη ηεο ηάμεο ηνπ 35% αλά εηθνζαεηία, ν δε εηήζηνο αλακελφκελνο ξπζκφο αχμεζεο ζα είλαη πεξίπνπ 1,5%, Έλαο επηπιένλ ιφγνο πνπ πηνζεηήζεθε ε αλσηέξσ παξαδνρή, είλαη φηη απηή είλαη ε παξαδνρή, ε νπνία ιήθζεθε εληαία γηα φιε ηελ Διιάδα θαη φιεο ηηο επηκέξνπο Πεξηθέξεηεο, ψζηε λα θαηαξηηζζεί ε κειέηε γηα ηε ηξαηεγηθή Βηναπνδνκήζηκσλ Απνβιήησλ ζηελ Διιάδα. χκθσλα κε ηα πνζνηηθά ζηνηρεία πνπ παξαηίζεληαη ζην αλαζεσξεκέλν ΠΔΓΑ Αηηηθήο, απεηθνλίδεηαη ζηνλ Πίλαθα πνπ αθνινπζεί ε πνζφηεηα ησλ παξαγφκελσλ ΑΑ γηα ηελ πεξίνδν

99 Πίλαθαο 9 Παξαγσγή ΑΑ ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο (Πεγή: ΤΠΔΥΩΓΔ (Σόλνη /έηνο) ΔΣΟ ΑΣΗΚΑ ΣΔΡΔΑ ΑΠΟΒΛΖΣΑ (Α..Α.) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ

100 ηνλ Πέλαθα 9 απεηθνλίδεηαη ε ζπλνιηθή παξαγσγή ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο. εκεηψλεηαη πσο ην ηζρχνλ ζεζκηθφ πιαίζην δελ επηηξέπεη ηε δηάζεζε ζε ΥΤΣΑ απνβιήησλ φπσο ηα ειαζηηθά ηα νπνία ζην παξειζφλ θαηέιεγαλ ζε ΥΤΣΑ αιιά θαη επηβάιεη ηελ δεκηνπξγία ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο γηα ηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο απνβιήησλ εθηφο ησλ νηθηαθψλ. Δθηφο φκσο απφ ηα ζχκκεηθηα νηθηαθά πξνο δηάζεζε θαηαιήγνπλ ππνιείκκαηα ηεο επεμεξγαζίαο εηδηθψλ ξεπκάησλ απνβιήησλ, ηαηξηθά απφβιεηα πνπ δελ ζεσξνχληαη επηθίλδπλα θαζψο πξνζνκνηάδνπλ κε ηα νηθηαθά θ.α. Δίλαη ζεκαληηθφ λα ιεθζνχλ ππφςε ζηελ αμηνιφγεζε ηνπ βέιηηζηνπ ζελαξίνπ γηα ηελ νινθιεξσκέλε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ, ε ζπλνιηθή παξαγσγή ζηεξεψλ απνβιήησλ ζηελ πεξηθέξεηα θαζψο θαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαη ε εθαξκνγή ησλ ζπζηεκάησλ δηαινγήο. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη ζχκθσλα κε ηελ εθηίκεζε ηνπ ΠΔΓΑ Αηηηθήο, παξάγνληαη ηφλνη ΑΑ/ έηνο ήηνη ηφλνη/ εκέξα. ην ηεχρνο ησλ ηερληθψλ δεδνκέλσλ ηεο πξνθήξπμεο, αλαθέξεηαη φηη κφλν ζην ΥΤΣΑ Φπιήο νδεγνχληαη ζήκεξα πξνο δηάζεζε ηφλνη απνβιήησλ/ εκέξα θαη δεηείηαη ε αμηνιφγεζε ησλ ζελαξίσλ επεμεξγαζίαο γηα ηφλνπο ζχκκεηθησλ ηελ εκέξα. Ζ ιεηηνπξγία ησλ ζπζηεκάησλ αλαθχθισζεο θαη δηαινγήο, ε ιεηηνπξγία ησλ ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο (Ηδηαίηεξα ηεο ΔΔΑΑ), ε εμάιεηςε ηεο παξάλνκεο δηάζεζεο, ε δηάζεζε ησλ κε επηθίλδπλσλ ππνιεηκκάησλ ηεο επεμεξγαζίαο ησλ άιισλ ξεπκάησλ πέξα ησλ ΑΑ, είλαη παξάκεηξνη πνπ ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε θαηά ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ βέιηηζησλ ζελαξίσλ νινθιεξσκέλεο δηαρείξηζεο, θαζψο ελδέρεηαη λα ππάξρνπλ δηαθνξνπνηήζεηο ζε ζρέζε κε ηηο πξνβιέςεηο ηνπ ΠΔΓΑ. Πίλαθαο 10 πλνιηθή Παξαγσγή ηεξώλ Απνβιήησλ ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο(Πεγή ΤΠΔΥΩΓΔ) Α/Α ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΠΑΡΑΓΟΜΔΝΔ ΠΟΟΣΖΣΔ (t/ϋηνο) ΠΟΟΣΟ ΤΜΜΔΣΟΥΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΖΝ ΥΧΡΑ (ΔΣΟΤ 2002) (%) ΑΣΣΗΚΖ ΥΧΡΑ ΔΣΟ 2006 ΔΣΟ 2002 ΔΣΟ

101 ΠΛΖΘΤΜΗΑΚΑ ΓΔΓΟΜΔΝΑ ΔΣΟΤ ,31 Α ΑΣΗΚΑ ΣΔΡΔΑ ΑΠΟΒΛΖΣΑ Α.1. ΑΣΗΚΑ ΣΔΡΔΑ ΑΠΟΒΛΖΣΑ ,94 Α.2. ΒΗΟΠΟΓΟΜΖΗΜΑ ΑΣΗΚΑ ΑΠΟΒΛΖΣΑ (Β.Α.Α.) ,94 Α.3. ΑΠΟΒΛΖΣΑ ΤΚΔΤΑΗΧΝ ,94 Β ΜΖ ΔΠΗΚΗΝΓΤΝΑ ,40 ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΑ ΑΠΟΒΛΖΣΑ Γ ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ Γ.1. ΗΛΤΔ ΑΠΟ ΚΔΛΦ & ΚΔΛΜ * ,30 Γ.2. ΜΔΣΑΥΔΗΡΗΜΔΝΑ ΔΛΑΣΗΚΑ ,48 Γ.3. ΟΥΖΜΑΣΑ ΣΟ ΣΔΛΟ ΣΟΤ ,83 ΚΤΚΛΟΤ ΕΧΖ ΣΟΤ (ηεκϊρηα) (ηεκϊρηα) (ηεκάρηα) (ηεκάρηα) Γ.4. Γ.4.1. ΑΓΡΑΝΖ ΑΠΟΒΛΖΣΑ ΑΓΡΑΝΖ ΑΠΟΒΛΖΣΑ ΑΠΟ ΚΑΣΑΚΔΤΔ & ΚΑΣΔΓΑΦΗΔΗ ,35 Γ.4.2. ΑΓΡΑΝΖ ΑΠΟΒΛΖΣΑ ΑΠΟ ,83 ΔΚΚΑΦΔ Γ.5. ΑΖΖΔ ,31 Απφ ηα ζηνηρεία ηνπ αλσηέξσ πίλαθα ζπκπεξαίλεηαη φηη ε πεξηνρή αλαθνξάο ηνπ ΠΔΓΑ ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηελ παξαγσγή ζηεξεψλ απνβιήησλ ηεο ρψξαο ζε θάζε θαηεγνξία απνβιήησλ, εθηφο ησλ θαηεγνξηψλ πνπ ζπγθξνηνχλ ηα κε επηθίλδπλα βηνκεραληθά απφβιεηα θαη ηα θηελνηξνθηθά απφβιεηα, εμαηηίαο ηεο πνιχ κηθξήο ζπκκεηνρήο ηνπο. Ηδηαίηεξα απμεκέλε θαίλεηαη ε ζπκκεηνρή ηεο πεξηνρήο κειέηεο ζε επίπεδν ρψξαο, ζηελ πνζφηεηα παξαγφκελεο ηιχνο απφ Δγθαηαζηάζεηο Δπεμεξγαζίαο Λπκάησλ. Δπίζεο, ζεκαληηθή είλαη ε ζπκβνιή ηεο Πεξηθέξεηαο ζηελ παξαγσγή νρεκάησλ πνπ βξίζθνληαη ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, θαη ζηελ παξαγσγή ηαηξηθψλ απνβιήησλ. Γηα φιεο ηεο ππφινηπεο θαηεγνξίεο 101

102 ζηεξεψλ απνβιήησλ, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηεο Πεξηθέξεηαο ζε επίπεδν ρψξαο, αθνινπζεί είηε ην αληίζηνηρν πνζνζηφ ηεο πιεζπζκηαθήο ζπκκεηνρήο, είηε ην αληίζηνηρν πνζνζηφ παξαγσγήο ησλ αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ. ζνλ αθνξά ηελ ζπκκεηνρή ηεο Πεξηθέξεηαο ζε επίπεδν ρψξαο, ζηελ εηήζηα πνζφηεηα αδξαλψλ απνβιήησλ, ζεκαληηθφηεξε είλαη ε ζπκβνιή ηεο, φζνλ αθνξά πιηθά θαηεδαθίζεσλ θαη θαηαζθεπψλ θαη φρη ηα πιηθά εθζθαθψλ ΠνηνηηθΪ ΥαξαθηεξηζηηθΪ Απνβιάησλ Ζ ζχλζεζε ησλ απνξξηκκάησλ απνηειεί κηα απφ ηηο πιένλ βαζηθέο παξακέηξνπο γηα ην ζρεδηαζκφ ηεο δηαρείξηζήο ηνπο θαη επεξεάδεηαη απφ πνιπάξηζκνπο παξάγνληεο φπσο: Ο ραξαθηήξαο ηνπ πνιενδνκηθνχ ζπγθξνηήκαηνο: πνιενδνκηθή δψλε, βηνκεραληθή θιπ. Σν θιίκα θαη ε επνρή. Σν θαινθαίξη πεξηέρνληαη πνιιά θξνχηα θαη θξέζθα ιαραληθά θαη ην ρεηκψλα ζηάρηεο. Ο ηχπνο ηεο θαηνηθίαο, ε πνηφηεηα δσήο, ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο. Οη δεηγκαηνιεςίεο ζρεδηάδνληαη κε ζηαηηζηηθά παξαδεθηέο κεζφδνπο θαη ζηεξίδνληαη ζε ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ζρεηηθά κε ηελ απαζρφιεζε, ηε κφξθσζε θαη γεληθά ην βηνηηθφ επίπεδν ησλ θαηνίθσλ ηεο πεξηνρήο. Ζ ζχζηαζε ησλ απνξξηκκάησλ κπνξεί λα δηαθνξνπνηείηαη ηνπηθά απφ ρψξα ζε ρψξα, αιιά θαη κέζα ζηελ ίδηα ρψξα απφ λνκφ ζε λνκφ, απφ πφιε ζε πφιε αιιά αθφκε θαη κέζα ζηελ ίδηα πφιε απφ πεξηνρή ζε πεξηνρή. Υξνληθά, ε ζχζηαζε ησλ απνξξηκκάησλ κπνξεί επίζεο λα κεηαβάιιεηαη δηαρξνληθά, απφ έηνο ζε έηνο, απφ επνρή ζε επνρή αιιά αθφκε θαη απφ εκέξα ζε εκέξα ηεο εβδνκάδαο. Καη ηνχην γηαηί ππεηζέξρνληαη πνιινί παξάγνληεο πνπ μεθηλνχλ απφ ηηο θαηαλαισηηθέο θαη δηαηηνινγηθέο ζπλήζεηεο ησλ θαηνίθσλ ηεο πεξηνρήο, ηηο πξνηηκψκελεο ζπζθεπαζίεο θαη ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπο. Έηζη παξαδείγκαηνο ράξηλ ηα ειιεληθά απνξξίκκαηα εκθαλίδνπλ αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ηνπ δπκψζηκνπ θιάζκαηνο ηνπο θαηά ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο, ιφγσ ηεο απμεκέλεο θαηαλάισζεο θξνχησλ θαη λσπψλ ιαραληθψλ. Σν ΠΔΓΑ Αηηηθήο ζηεξίδεηαη ζηελ θαηαγξαθή ησλ πνηνηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Αηηηθήο, ε νπνία έιαβε ρψξα κέζσ ηεο δηελέξγεηαο θαηάιιεινπ 102

103 πξνγξάκκαηνο δεηγκαηνιεςηψλ απφ απνξξηκκαηνθφξα πξνζεξρφκελα ζην Υψξν Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ Άλσ Ληνζίσλ θαη κεηξήζεσλ δηάξθεηαο 15 εκεξψλ. ηφρνο ηνπ Πξνγξάκκαηνο δεηγκαηνιεπηηθήο εμέηαζεο ησλ παξακέηξσλ ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Αηηηθήο ήηαλ ν πξνζδηνξηζκφο ησλ παξακέηξσλ ησλ απνξξηκκάησλ θαη ν θαζνξηζκφο ηεο ζχζηαζεο ησλ απνξξηκκάησλ. Σν Πξφγξακκα εθηειέζηεθε κε επηηπρία ηνλ επηέκβξην θαη ηνλ Οθηψβξην 1997 απφ ην Σκήκα Υεκηθψλ Μεραληθψλ ηνπ ΔΜΠ. Καηά ηελ εθηέιεζε ηνπ Πξνγξάκκαηνο δφζεθε ηδηαίηεξε ζεκαζία ζηελ ιήςε αληηπξνζσπεπηηθνχ δείγκαηνο ζχκκεηθησλ αζηηθψλ απνξξηκκάησλ, απφ απνξξηκκαηνθφξα δηαθνξεηηθψλ Γήκσλ θαη πεξηνρψλ ηεο Αηηηθήο. Με ηελ βνήζεηα θαηάιιεινπ θφζθηλνπ εθηειέζηεθε θνθθνκεηξηθή αλάιπζε ηνπ δείγκαηνο θαη πξνζδηνξίζηεθε θαηφπηλ ρεηξνδηαινγήο ε ζχζηαζε ηνπ αιιά θαη ην πνζνζηφ θάζε πιηθνχ πνπ πεξηέρεηαη ζε θαζέλα απφ ηα επηκέξνπο θιάζκαηα γηα ηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο πιηθψλ : Οξγαληθφ θιάζκα Υαξηηά Πιαζηηθά Μαγλεηηδφκελα Μέηαιια Αινπκίλην Γπαιί Τθάζκαηα/ δέξκα/ μχια/ ιάζηηρα Αδξαλή Γηάθνξα Δπίζεο ζε θάζε δείγκα πξνζδηνξίζηεθε ην πνζνζηφ νιηθήο πγξαζίαο ηνπ % θ.β. κε ρξήζε θαηάιιεινπ θιίβαλνπ μήξαλζεο. ηνλ Πίλαθα πνπ αθνινπζεί απεηθνλίδεηαη ε πνηνηηθή ζχζηαζε ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Αηηηθήο ζχκθσλα κε ην αλαζεσξεκέλν ΠΔΓΑ. Πίλαθαο 11 : Πνηνηηθή ζύζηαζε ησλ απνξξηκκάησλ πνπ παξάγνληαη ζηελ Αηηηθή (ηνηρεία ΤΠΔΥΩΓΔ) 103

104 ala ΚΑΣΖΓΟΡΗΑ ΤΛΗΚΧΝ ΠΟΟΣΟ (%) 1. ΟΡΓΑΝΗΚΑ 46,50 2. ΥΑΡΣΗ, ΥΑΡΣΟΝΗ 23,44 3. ΠΛΑΣΗΚΑ 10,80 4. ΜΔΣΑΛΛΑ 3,74 5. ΓΤΑΛΗ 3,42 6. ΤΦΑΜΑΣΑ, ΞΤΛΟ, ΛΑΣΗΥΟ, 4,25 ΓΔΡΜΑ 7. ΑΓΡΑΝΖ 3,58 8. ΓΗΑΦΟΡΑ 4,27 ΤΝΟΛΟ 100,00 Οη ηειεπηαίεο εθηηκήζεηο θάλνπλ ιφγν γηα πεξηζζφηεξν πιαζηηθφ θαη ιηγφηεξα νξγαληθά ππνιείκκαηα ζηα νηθηαθά απνξξίκκαηα ηεο Αηηηθήο. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί πσο θαη ην ίδην ην αλαζεσξεκέλν ΠΔΓΑ Αηηηθήο, θαιεί ηνπο ππφρξενπο ΦνΓΑ λα πξνρσξήζνπλ ζε πξνγξάκκαηα πξνζδηνξηζκνχ ησλ πνηνηηθψλ θαη πνζνηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ.α., θάηη πνπ θξίλεηαη πνιχ ζεκαληηθφ γηα ηελ πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ. ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηνπ ΔΓΚΝΑ, ν νπνίνο είλαη ΦνΓΑ ηνπιάρηζηνλ γηα ηελ ΟΔΓΑ Γπηηθήο Αηηηθήο, πξνβιέπεηαη ε εθπφλεζε κειέηεο γηα ηελ πνηνηηθή ζχζηαζε ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Αηηηθήο. ήκεξα βξίζθεηαη ζε εμέιημε έξεπλα γηα ηε ζχλζεζε ησλ νηθηαθψλ απνξξηκκάησλ ηεο Αζήλαο, ε νπνία πξαγκαηνπνηείηαη απφ ην Δξγαζηήξην Πεξηβαιινληηθήο Υεκείαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ (επηθεθαιήο ν θαζεγεηήο Μηραήι θνχιινο). Γηα λα αλαιπζνχλ 104

105 ζσζηά ηα απνξξίκκαηα ηεο πξσηεχνπζαο, ε Αηηηθή ρσξίδεηαη ζε ηξεηο δψλεο κε ζρεηηθά θνηλά ραξαθηεξηζηηθά (π.ρ. απαζρφιεζε, κνξθσηηθφ επίπεδν θιπ.) θαη έηζη απνθαζίδνληαη νη πεξηνρέο ζηηο νπνίεο ζα γίλεη ε δεηγκαηνιεςία. χκθσλα κε κηα πξψηε εθηίκεζε, ν θχξηνο φγθνο ησλ αζηηθψλ απνβιήησλ ζήκεξα ζηελ Αζήλα εμαθνινπζεί λα απνηειείηαη απφ δπκψζηκα πιηθά (40%), αλ θαη πιένλ ζε κηθξφηεξν πνζνζηφ. Αληίζεηα έρεη απμεζεί απφ ην έλα πέκπην ζην έλα ηξίην (29%) ε παξνπζία ραξηηνχ θαη ραξηνληνχ, ελψ δηπιαζηάζηεθε ην πνζνζηφ ησλ πιαζηηθψλ (14%). ηα ίδηα επίπεδα πεξίπνπ εθηηκάηαη φηη πεξηέρεηαη ζηα απνξξίκκαηά καο γπαιί (3%), κέηαιια (3%), αδξαλή (3%), δέξκα-μχιν-ιάζηηρν (2%), ελψ ην ππφινηπν 6% απνηειείηαη απφ δηάθνξα άιια πιηθά ΤπνδνκΫο Γ..Α. Ζ πινπνίεζε έξγσλ ππνδνκήο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ηεο Αηηηθήο παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο θαζπζηεξήζεηο. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ν ζρεδηαζκέλνο γηα λα δέρεηαη ζεκαληηθά ρακειφηεξεο πνζφηεηεο ΥΤΣΑ Άλσ Ληνζίσλ, βξέζεθε λα δηαρεηξίδεηαη ην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ απνβιήησλ ηεο Αηηηθήο έσο φηνπ λα ππεξθνξεζηεί. Ζ θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία ησλ ΥΤΣΑ ζηε Φπιή, Κεξαηέα θαη Γξακκαηηθφ είρε παγψζεη ιφγσ ησλ πξνζθπγψλ πνπ θαηαηέζεθαλ ζην πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο. Πξφζθαηα ην ΣΔ απέξξηςε ηηο πξνζθπγέο γηα ηελ θαηαζθεπή ΥΤΣΑ ζην Γξακκαηηθφ θαη ζηε Φπιή θαη αλακέλεηαη ε απφθαζε γηα ηελ Κεξαηέα. Σν εξγνζηάζην ζηα Άλσ Ληφζηα ζρεδηάζηεθε γηα λα επεμεξγάδεηαη νηθηαθά απνξξίκκαηα, βηνινγηθή ίιπ πξνεξρφκελε απφ ηελ Φπηάιιεηα θαη θιαδηά θαη ρφξηα. Σα πξντφληα ηεο επεμεξγαζίαο πεξηιακβάλνπλ εδαθνβειηησηηθφ πιηθφ, ζηεξεφ θαχζηκν (RDF) θαη scrap ζηδήξνπ θαη αινπκηλίνπ. Ζ ιεηηνπξγία ηνπ εξγνζηαζίνπ μεθίλεζε θαζπζηεξεκέλα ην 2006 θαη αθφκα δελ ιεηηνπξγεί πιήξσο ζηε δπλακηθφηεηα γηα ηελ νπνία είρε ζρεδηαζηεί (1200 ηφλνη εκέξα). Ζ ιεηηνπξγία ηνπ εξγνζηαζίνπ, επηδνηείηαη 100 Δπξψ/ ηφλν πιηθψλ ζπζθεπαζίαο πνπ πεξηέρνληαη ζην παξαγφκελν RDF ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ ΣΔΔ γηα ην ηαζηκφηεηα, φκσο, παξνπζηάδεηαη θαη σο πξνο ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ, ηελ θαηαζθεπή λέσλ ΚΓΑΤ, πέξαλ ηνπ κνλαδηθνχ ιεηηνπξγνχληνο ζην 105

106 Μαξνχζη, θαη δε κε αδεηνδνηεκέλνπ, παξφιν πνπ ην εγθεθξηκέλν χζηεκα πιινγηθήο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ, κε δηαρεηξηζηή ηελ Δ.Δ.Α.Α. Α.Δ., είρε πξνγξακκαηίζεη ζεκαληηθέο παξεκβάζεηο. Αθνινχζσο παξαηίζεληαη ζηνηρεία γηα ηα έξγα πνπ πξνβιέπνληαη λα πινπνηεζνχλ ζηελ Αηηηθή, ζχκθσλα κε ην ΠΔΓΑ Αηηηθήο. ΠξνγξακκαηηζκΫλα Ϋξγα (ζύκθσλα κε ην αλαζεσξεκϋλν ΠΔΓΑ) 1ε Γηαρεηξηζηηθά Δλόηεηα Αηηηθάο α) ΟΔΓΑ ζηελ Γπηηθά Αηηηθά: Αθνινχζσο σο Ο.Δ.Γ.Α., πεξηγξάθεηαη έλα ζχλνιν εγθαηαζηάζεσλ, πνπ ζπλδένληαη ιεηηνπξγηθά, ρσξίο λα είλαη ππνρξεσηηθφ λα θαηαζθεπαζζνχλ φιεο ζην ίδην νηθφπεδν. Ζ ΟΔΓΑ Γπηηθήο Αηηηθήο πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα: Σνλ πθηζηάκελν Υ.Τ.Σ.Α. Άλσ Ληνζίσλ Σν λέν Υ.Τ.Σ.Α. ζηε ζέζε «θαιηζηήξη», ηνπ Γήκνπ Φπιήο, ηνπ νπνίνπ έρεη ήδε ρξεκαηνδνηεζεί ε Α' Φάζε θαηαζθεπήο ηνπ απφ ην Σακείν πλνρήο. Ο Υ.Τ.Σ.Α. ζα είλαη ηθαλφο λα δέρεηαη ην ζχλνιν ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ ηεο εμππεξεηνχκελεο πεξηνρήο θαη (κε ηε ζηαδηαθή θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία ησλ Μνλάδσλ Δπεμεξγαζίαο θαη ησλ πζηεκάησλ Γηαινγήο ζηελ Πεγή) ην ζχλνιν ησλ απνβιήησλ πνπ παξακέλνπλ είηε σο ζχκκεηθηα Α..Α., είηε σο ππνιείκκαηα ησλ ΑΑ κεηά ηελ επεμεξγαζία. Έηζη αξρηθά ζην Υ.Τ.Σ.Α. ζα δηαηίζεηαη πεξίπνπ tn/έηνο θαη ε πνζφηεηα ζα κεηψλεηαη κε ηε ζηαδηαθή ιεηηνπξγία ησλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο. ηαλ ην πθηζηάκελν ΔΜΑΚ ηεζεί ζε πιήξε ιεηηνπξγία, αλακέλεηαη κηα πξψηε ζεκαληηθή κείσζε, θαηά πεξίπνπ ί/έηνο (δει. ν Υ.Τ.Σ.Α. ή ΥΤΣΤ ζα δέρεηαη πεξίπνπ tn/έηνο), ελψ κε ηε ιεηηνπξγία ηνπ ΚΓΑΤ ηεο Γπηηθήο Αηηηθήο πνζφηεηα ζα κεησζεί ζε πεξίπνπ tn/έηνο. Με ηελ θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία ησλ επφκελσλ Δγθαηαζηάζεσλ Δπεμεξγαζίαο Απνβιήησλ, ζα επέιζεη πεξαηηέξσ ζεκαληηθή κείσζε. ην Υ.Τ.Σ.Α. αξρηθά ζα κπνξεί λα δηαηίζεηαη θαη ην ζχλνιν ηεο παξαγφκελεο ηιχνο απφ ΔΔΛ, ην νπνίν ππέξ αζθαιείαο εθηηκάηαη ζε tn/έηνο. Μεηά ηελ πιήξε ιεηηνπξγία ηνπ πθηζηάκελνπ ΔΜΑΚ, ε πνζφηεηα απηή ζα κεησζεί θαηά πεξίπνπ t/έηνο, ελψ ζηαδηαθά, κε ηελ εθαξκνγή κεζφδσλ επεμεξγαζίαο 106

107 ηεο ππφινηπεο ηιχνο, ε πνζφηεηα απηή ζα κεηψλεηαη πεξαηηέξσ. Κέληξν Γηαινγήο Αλαθπθιψζηκσλ Τιηθψλ (ΚΓΑΤ) Γπηηθήο Αηηηθήο κε εθηηκψκελε δπλακηθφηεηα tn /έηνο. Ζ ηειηθή δπλακηθφηεηα κπνξεί λα δηαθνξνπνηεζεί, κε βάζε ηηο επηινγέο ηνπ ΦνΓΑ ή/θαη ηεο Διιεληθήο Δηαηξείαο Αμηνπνίεζεο Αλαθχθισζεο (Δ.Δ.Α.Α.) 1 ε Κεληξηθή Μνλάδα Δπεμεξγαζίαο χκκεηθησλ Α..Α. Πξφθεηηαη γηα ην πθηζηάκελν Δξγνζηάζην Μεραληθήο Αλαθχθισζεο - Κνκπνζηνπνίεζεο. Σν Δξγνζηάζην είλαη ρσξνζεηεκέλν ζηα Άλσ Ληφζηα. Έρεη ζρεδηαζζεί γηα δπλακηθφηεηα tn/έηνο ζχκκεηθησλ Α..Α. θαη t/έηνο ηιχνο Δ.Δ.Λ. Γηα ην παξαγφκελν RDF, ην νπνίν πξέπεη λα νδεγεζεί ζε κνλάδα ζεξκηθήο επεμεξγαζίαο, ππάξρεη ε ιχζε ηεο ζπκθσλίαο ηνπ ΦνΓΑ κε ηηο βηνκεραλίεο παξαγσγήο ηζηκέληνπ γηα ηελ απνδνρή ηνπ σο θαχζηκεο χιεο ή ε ζπκθσλία κε άιιν θαηάιιειν θνξέα (π.ρ. Γ.Δ.Ζ.) ή θαη ε θαηαζθεπή απηνηεινχο κνλάδαο ζεξκηθήο επεμεξγαζίαο. 2 ε Κεληξηθή Μνλάδα Δπεμεξγαζία χκκεηθησλ Α..Α.: ηελ ΟΔΓΑ Γπηηθήο Αηηηθήο (αλεμάξηεηα εάλ θαηαζθεπαζζεί ζην ίδην ή ζε άιιν νηθφπεδν) ζα πεξηιακβάλεηαη θαη 2ε Κεληξηθή Μνλάδα Δπεμεξγαζίαο Α..Α. Ζ δεχηεξε απηή κνλάδα, ζα θαιχπηεη ην ζχλνιν ησλ ππφινηπσλ ζχκκεηθησλ Α..Α., δειαδή ζα έρεη δπλακηθφηεηα t/έηνο (έηνο αλαθνξάο 2006) ή t/έηνο (έηνο αλαθνξάο 2026). Απφ πιεπξάο ηερλνινγηψλ, κε βάζε θαη ηε δηεζλή εκπεηξία, έρεη θαηαδερζεί φηη φιεο νη δφθηκεο ηερλνινγίεο ραξαθηεξίδνληαη ηερληθννηθνλνκηθά βηψζηκεο ζε ηέηνηα κεγέζε. Δπηπιένλ δελ είλαη απαξαίηεην φιεο νη αλσηέξσ πνζφηεηεο λα νδεγεζνχλ ζε κία θεληξηθή κνλάδα. Πηζαλψο ζα επηιεγεί ε θαηαζθεπή πεξηζζφηεξσλ κνλάδσλ κηθξφηεξεο δπλακηθφηεηαο, είηε ηεο ίδηαο ηερλνινγίαο είηε θαη δηαθνξεηηθψλ ηερλνινγηψλ. Σν αθξηβέο είδνο ηεο ηερλνινγίαο ή ηνπ ζπλδπαζκνχ ησλ ηερλνινγηψλ θαη ηνπ αξηζκνχ ησλ επηκέξνπο εγθαηαζηάζεσλ, ζα επηιεγεί ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο κειέηεο. Τθηζηάκελν ΚΓΑΤ Ακαξνπζίνπ: (εληάζζεηαη ζηελ ΟΔΓΑ Γπηηθήο Αηηηθήο). Αθνξά Τθηζηάκελε Δγθαηάζηαζε πνπ ιεηηνπξγεί κε επζχλε ηεο ΔΔΑΑ. Πξνηείλεηαη ε ζπλέρηζε ιεηηνπξγίαο ηνπ, ππφ ηελ πξνυπφζεζε ηεο ζχκθσλεο γλψκεο ηεο ΔΔΑΑ. Μνλάδα Κνκπνζηνπνίεζεο πξνδηαιεγκέλσλ νξγαληθψλ Τιηθψλ ή/θαη «πξάζηλσλ» 107

108 απνβιήησλ: Πξνηείλεηαη αθφκε ε θαηαζθεπή κνλάδαο θνκπνζηνπνίεζεο πξνδηαιεγκέλνπ νξγαληθνχ πιηθνχ ή/θαη «πξάζηλσλ» απνβιήησλ, κε ζθνπφ ηελ παξαγσγή θνκπφζη θαιήο πνηφηεηαο, θαη γηα ηελ ελίζρπζε ηεο αλάθηεζεο θαζαξψλ αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ θαη ηεο εθηξνπήο κεγαιχηεξνπ νξγαληθνχ θιάζκαηνο απφ ηα ΑΑ θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηα πξνηεηλφκελα «πξάζηλα ζεκεία». Χο ελδεηθηηθή δπλακηθφηεηα ιακβάλεηαη t/έηνο. Ζ δπλακηθφηεηα ζα θαζνξηζζεί ηειηθά απφ ην ΦνΓΑ αλάινγα κε ηελ εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο πξνδηαινγήο νξγαληθνχ πιηθνχ θαη ησλ αλαγθψλ ηνπ πθηζηάκελνπ ΔΜΑΚ ζε «πξάζηλα». β) ΟΔΓΑ ζηε Βνξεηναλαηνιηθά Αηηηθά Ζ ΟΔΓΑ ΒΑ Αηηηθήο πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα: Υ.Τ.Σ.Α. (πνπ ζην κέιινλ ζα γίλεη ΥΤΣΤ): Έρεη ήδε αδεηνδνηεζεί ε θαηαζθεπή ηνπ Υ.Τ.Σ.Α. ζηε ζέζε «Μαχξν Βνπλφ», Γξακκαηηθνχ, θαη έρεη ήδε ρξεκαηνδνηεζεί ε Α' Φάζε θαηαζθεπήο ηνπ απφ ην Σακείν πλνρήο. Ο Υ.Τ.Σ.Α. ζα είλαη ηθαλφο λα δέρεηαη ην ζχλνιν ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ ηεο πεξηνρήο πνπ ζα εμππεξεηείηαη απφ ηελ Ο.Δ.Γ.Α., θαη (κε ηελ ζηαδηαθή θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία ησλ Μνλάδσλ Δπεμεξγαζίαο θαη ησλ πζηεκάησλ Γηαινγήο ζηελ Πεγή) ην ζχλνιν ησλ απνβιήησλ πνπ παξακέλνπλ είηε σο ζχκκεηθηα Α..Α., είηε σο ππνιείκκαηα ησλ ΑΑ κεηά ηελ επεμεξγαζία. Έηζη αξρηθά ζην Υ.Τ.Σ.Α. ζα δηαηίζεηαη πεξίπνπ t/έηνο θαη ε πνζφηεηα ζα κεηψλεηαη κε ηελ ζηαδηαθή ιεηηνπξγία ησλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο. ΚΓΑΤ: Έρεη ήδε αδεηνδνηεζεί, πεξηβαιινληηθά ε θαηαζθεπή ΚΓΑΤ δπλακηθφηεηαο πεξίπνπ tn/έηνο. Ζ ηειηθή δπλακηθφηεηα κπνξεί λα δηαθνξνπνηεζεί αλάινγα κε ηηο επηινγέο ηνπ ΦνΓΑ ή /θαη ηεο ΔΔΑΑ. Μνλάδα Κνκπνζηνπνίεζεο πξνδηαιεγκέλσλ νξγαληθψλ Τιηθψλ ε/θαη «πξάζηλσλ» απνβιήησλ: Έρεη αδεηνδνηεζεί πεξηβαιινληηθά ε θαηαζθεπή κνλάδαο θνκπνζηνπνίεζεο πξνζδηαιεγκέλνπ νξγαληθνχ πιηθνχ ή/θαη «πξάζηλσλ» απνβιήησλ, κε ζθνπφ ηελ παξαγσγή θνκπφζη θαιήο πνηφηεηαο. Ζ πξνηεηλφκελε δπλακηθφηεηα αλέξρεηαη ζε πεξίπνπ ί/έηνο Κεληξηθή Μνλάδα επεμεξγαζίαο ζχκκεηθησλ Α..Α: Ζ Κεληξηθή Μνλάδα επεμεξγαζίαο ζχκκεηθησλ Α..Α., ζα έρεη δπλακηθφηεηα γηα ην ζχλνιν ησλ Α..Α. 108

109 ηεο πεξηνρήο πνπ ζα εμππεξεηείηαη απφ ηελ Ο.Δ.Γ.Α., ψζηε λα πθίζηαηαη επεμεξγαζία ην ζχλνιν ησλ Α..Α. πξηλ νδεγεζνχλ ηα ππνιείκκαηα ζε ΥΤΣΤ. Έηζη, κεηά ηελ θαηαζθεπή ηεο κνλάδαο, δελ ζα πεγαίλνπλ θαζφινπ αλεπεμέξγαζηα απφβιεηα ζην ΥΤΣΤ. Ζ πξνηεηλφκελε δπλακηθφηεηα αλέξρεηαη πεξίπνπ ζε t/έηνο. Απφ πιεπξάο ηερλνινγηψλ, κε βάζε θαη ηε δηεζλή εκπεηξία, έρεη θαηαδερζεί φηη φιεο νη δφθηκεο ηερλνινγίεο ραξαθηεξίδνληαη ηερληθννηθνλνκηθά βηψζηκεο ζε ηέηνηα κεγέζε. Αθεηέξνπ, δελ είλαη απαξαίηεην φιεο νη αλσηέξσ πνζφηεηεο λα νδεγεζνχλ ζε κία θεληξηθή κνλάδα. Πηζαλψο ζα επηιεγεί ε θαηαζθεπή πεξηζζφηεξσλ κνλάδσλ κηθξφηεξεο δπλακηθφηεηαο, είηε ηεο ίδηαο ηερλνινγίαο είηε θαη δηαθνξεηηθψλ ηερλνινγηψλ. Σν αθξηβέο είδνο ηεο ηερλνινγίαο ή ηνπ ζπλδπαζκνχ ησλ ηερλνινγηψλ θαη ηνπ αξηζκνχ ησλ επηκέξνπο εγθαηαζηάζεσλ, ζα επηιεγεί ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο κειέηεο. γ) ΟΔΓΑ ζηε Ννηηναλαηνιηθά Αηηηθά Ζ ΟΔΓΑ ΝΑ Αηηηθήο πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα: Υ.Τ.Σ.Α. (πνπ ζην κέιινλ ζα γίλεη ΥΤΣΤ): Έρεη ήδε αδεηνδνηεζεί ε θαηαζθεπή ηνπ Υ.Τ.Σ.Α. ζηε ζέζε «Βξαγφλη», Κεξαηέαο, θαη έρεη ήδε ρξεκαηνδνηεζεί ε Α' Φάζε θαηαζθεπήο ηνπ απφ ην Σακείν πλνρήο. Ο Υ.Τ.Σ.Α. ζα είλαη ηθαλφο λα δέρεηαη ην ζχλνιν ησλ παξαγφκελσλ απνξξηκκάησλ ηεο πεξηνρήο πνπ ζα εμππεξεηείηαη απφ ηελ Ο.Δ.Γ.Α. θαη (κε ηελ ζηαδηαθή θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία ησλ Μνλάδσλ Δπεμεξγαζίαο θαη ησλ πζηεκάησλ Γηαινγήο ζηελ Πεγή) ην ζχλνιν ησλ απνβιήησλ πνπ παξακέλνπλ είηε σο ζχκκεηθηα Α..Α., είηε σο ππνιείκκαηα ησλ ΑΑ κεηά ηελ επεμεξγαζία. Έηζη αξρηθά ζην Υ.Τ.Σ.Α. ζα δηαηίζεηαη πεξίπνπ t/έηνο θαη ε πνζφηεηα ζα κεηψλεηαη κε ηελ ζηαδηαθή ιεηηνπξγία ησλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο. ΚΓΑΤ: Έρεη ήδε αδεηνδνηεζεί πεξηβαιινληηθά ε θαηαζθεπή ΚΓΑΤ δπλακηθφηεηαο πεξίπνπ tn/έηνο. Ζ ηειηθή δπλακηθφηεηα κπνξεί λα δηαθνξνπνηεζεί αλάινγα κε ηηο επηινγέο ηνπ ΦνΓΑ ή /θαη ηεο ΔΔΑΑ. Μνλάδα Κνκπνζηνπνίεζεο πξνδηαιεγκέλσλ νξγαληθψλ Τιηθψλ ή/θαη «πξάζηλσλ» απνβιήησλ: Έρεη αδεηνδνηεζεί πεξηβαιινληηθά ε θαηαζθεπή κνλάδαο 109

110 θνκπνζηνπνίεζεο πξνζδηαιεγκέλνπ νξγαληθνχ πιηθνχ ή/θαη «πξάζηλσλ» απνβιήησλ, κε ζθνπφ ηελ παξαγσγή θνκπφζη θαιήο πνηφηεηαο. Ζ πξνηεηλφκελε δπλακηθφηεηα αλέξρεηαη ζε πεξίπνπ ί/έηνο Κεληξηθή Μνλάδα επεμεξγαζίαο ζχκκεηθησλ Α..Α. Ζ Κεληξηθή Μνλάδα επεμεξγαζίαο ζχκκεηθησλ Α..Α., ζα έρεη δπλακηθφηεηα γηα ην ζχλνιν ησλ Α..Α. ηεο πεξηνρήο πνπ ζα εμππεξεηείηαη απφ ηελ Ο.Δ.Γ.Α., ψζηε λα πθίζηαηαη επεμεξγαζία ην ζχλνιν ησλ Α..Α. πξηλ νδεγεζνχλ ηα ππνιείκκαηα ζε ΥΤΣΤ. Έηζη, κεηά ηελ θαηαζθεπή ηεο κνλάδαο, δελ ζα πεγαίλνπλ θαζφινπ αλεπεμέξγαζηα απφβιεηα ζην ΥΤΣΤ. Ζ πξνηεηλφκελε δπλακηθφηεηα αλέξρεηαη πεξίπνπ ζε t/έηνο. Απφ πιεπξάο ηερλνινγηψλ, κε βάζε θαη ηε δηεζλή εκπεηξία, έρεη θαηαδερζεί φηη φιεο νη δφθηκεο ηερλνινγίεο ραξαθηεξίδνληαη ηερληθννηθνλνκηθά βηψζηκεο ζε ηέηνηα κεγέζε. Αθεηέξνπ, δελ είλαη απαξαίηεην φιεο νη αλσηέξσ πνζφηεηεο λα νδεγεζνχλ ζε κία θεληξηθή κνλάδα. Πηζαλψο ζα επηιεγεί ε θαηαζθεπή πεξηζζφηεξσλ κνλάδσλ κηθξφηεξεο δπλακηθφηεηαο, είηε ηεο ίδηαο ηερλνινγίαο είηε θαη δηαθνξεηηθψλ ηερλνινγηψλ. 2 ε Γ.Δ. ΠεξηθΫξεηαο Αηηηθάο Οη θχξηεο εγθαηαζηάζεηο Γ..Α. ζηελ 2ε Γ.Δ. είλαη νη αθφινπζεο: Υ.Τ.Σ.Α. Νήζνπ Κπζήξσλ: Ο Υ.Τ.Σ.Α. Νήζνπ Κπζήξσλ αλακέλεηαη λα είλαη δπλακηθφηεηαο πεξίπνπ OOtn/έηνο. (έηνο αλαθνξάο 2006). Υ.Τ.Σ.Α. Νήζνπ Αληηθπζήξσλ: Ο Υ.Τ.Σ.Α. Αληηθπζήξσλ αλακέλεηαη λα είλαη δπλακηθφηεηαο πεξίπνπ 50 tn/έηνο (έηνο αλαθνξάο 2006). Ο Υ.Τ.Σ.Α. Νήζνπ Αληηθπζήξσλ, ζα θαηαζθεπαζζεί ζχκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο Υ.Τ.Σ.Α. κηθξψλ λεζηψλ θαη απνκνλσκέλσλ νηθηζκψλ («Μηθξνί Υ.Τ.Σ.Α.»). Ο Υ.Τ.Σ.Α. Νήζνπ Κπζήξσλ απφ πιεπξάο πνζφηεηαο είλαη νξηαθά δελ ππάγεηαη ζηελ εθαξκνγή πξνδηαγξαθψλ κηθξψλ Υ.Τ.Σ.Α. Δπεηδή πξφθεηηαη γηα απνκνλσκέλν λεζί, φπνπ κπνξεί ν ζπληειεζηήο παξαγσγήο απνβιήησλ λα είλαη κηθξφηεξνο (ν νπνίνο άιισζηε δελ έρεη πξαγκαηηθά κεηξεζεί), εάλ πξνθχςεη θαηά ηε θάζε ησλ κειεηψλ πεξηβαιινληηθήο αδεηνδφηεζεο κε βάζε ξεαιηζηηθέο εθηηκήζεηο ηνπ ΦνΓΑ, φηη νη πνζφηεηεο είλαη ηέηνηεο πνπ επηηξέπνπλ ηελ εθαξκνγή ησλ πξνδηαγξαθψλ κηθξψλ Υ.Τ.Σ.Α., ηφηε ζα κπνξνχλ λα εθαξκνζζνχλ απηέο νη πξνδηαγξαθέο. Σν ίδην κπνξεί 110

111 λα ζπκβεί θαη εάλ κέζσ κεζφδσλ επεμεξγαζίαο (π.ρ. αλαθχθισζε, εθηξνπή βηνπνδνκήζηκσλ θ.ιπ.), ε ελαπνκέλνπζα πνζφηεηα ζα νδεγείηαη ζην ΥΤΣΑ, είλαη ηέηνηα πνπ επηηξέπεη ηελ ππαγσγή ηνπ ζηνπο «Μηθξνχο ΥΤΣΑ». Δθηφο ησλ δχν Υ.Τ.Σ.Α., ζε απηήλ ηελ ελφηεηα, δελ πξνηείλνληαη άιιεο ηδηαίηεξεο εγθαηαζηάζεηο ΓΑ, ιφγσ πνιχ κηθξνχ πιεζπζκνχ. Καηά ηελ επηινγή ηνπ ΦνΓΑ, κπνξεί λα εθαξκνζζνχλ πεξηνξηζκέλα ή ήπηα πξνγξάκκαηα ΓΑ, φπσο π.ρ. αλάθηεζε αλαθπθιψζηκσλ πιηθψλ θιπ ΥΑΓΑ Αηηηθάο Σα παξαγφκελα κε επηθίλδπλα ζηεξεά απφβιεηα ηεο Αηηηθήο δηαηίζεληαη ζήκεξα θπξίσο ζηνλ ΥΤΣΑ Γπη. Αηηηθήο, θαη έλα κηθξφ πνζνζηφ νδεγείηαη ζηηο αλεμέιεγθηεο ή εκηειεγρφκελεο ρσκαηεξέο. ηελ επεηξσηηθή Αηηηθή πέξα ηνπ ΥΤΣΑ Γπη. Αηηηθήο ιεηηνπξγνχλ 17 αλεμέιεγθηεο/εκηειεγρφκελεο ρσκαηεξέο απφ ηηο νπνίεο νη δχν (Οηλφεο θαη Δξπζξψλ) έπαπζαλ πξφζθαηα (2001) λα ιεηηνπξγνχλ θαζψο ηα απνξξίκκαηα ησλ νηθείσλ ΟΣΑ κεηαθέξνληαη ζηνλ ΥΤΣΑ Γπη. Αηηηθήο κέζσ ηνπ ΣΜΑ Βηιιίσλ. Απφ ηηο 15 ρσκαηεξέο πνπ παξακέλνπλ ζε ιεηηνπξγία κφλν κηα βξίζθεηαη ζηε Ννκαξρία Γπη. Αηηηθήο, απηή ησλ Μεγάξσλ. Οη ππφινηπεο 14 βξίζθνληαη ζηελ Ννκαξρία Αλαη. Αηηηθήο θαη ιεηηνπξγνχλ ζηνπο παξαθάησ ΟΣΑ: Κεξαηέαο, Λαπξίνπ, Καιπβίσλ, Απιψλα, Χξσπνχ, Καπαλδξηηίνπ, Πνιχδελδξνπ, Καιάκνπ, Παηαλίαο, Μαξθνπνχινπ Μεζνγαίαο, Μαξθνπνχινπ Χξσπνχ, Κξσπίαο, Βαξλάβα θαη Παι. Φσθαίαο. Οη ππφινηπεο 8 ρσκαηεξέο βξίζθνληαη ζην κε επεηξσηηθφ ηκήκα ηεο Ννκ. Πεηξαηά θαη ζπγθεθξηκέλα ζηνπο ΟΣΑ: Κεζχξσλ, Αληηθεζχξσλ, Πφξνπ, Σξνηδήλνο, Γξπφπεο, Μεζάλσλ, Όδξαο θαη πεηζψλ. Λεπηνκεξέζηεξα ζηνηρεία γηα ηηο πην πάλσ αλεμέιεγθηεο θαη εκηειεγρφκελεο ρσκαηεξέο ζηελ Αηηηθή δίλνληαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί: 111

112 Πίλαθαο 12 ΥΑΓΑ ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο (Πεγή: ΤΠΔΥΩΓΔ) ΝΟΜΑΡΥΗΑ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΑΣΣΗΚΖ Γάκνο ΘΫζε Έθηαζε Έηε Πιεζπζκόο Πνζόηεο Δμππεξεηνύκελνο Σξόπνο (ζηξ) ιεηηνπξγέαο απνγξαθάο 1991 (ηνλ/ϋηνο) πιεζπζκόο δηϊζεζεο Κεξαηέαο Φαβφιεο απφξξηςε Λαπξίνπ Μ. Κακηλάδα απφξξηςε Καιπβίσλ Σίηνηη επηθάιπςε Απιψλα Κιίζεδα Χξσπνχ Αγ. Γεκήηξηνο 1, Καπαλδξίηη Μαπξηλφξα θαχζε Πνιπδέλδξη Παιηφ Βαζχ Καιάκνπ Ληκληψλα απφξξηςε Παηαλίαο Οπιηλέδε επηθάιπςε Γάκνο ΘΫζε Έθηαζε (ζηξ) Έηε ιεηηνπξγέαο Πιεζπζκόο απνγξαθάο 1991 Πνζόηεο (ηνλ/ϋηνο) Δμππεξεηνύκελνο πιεζπζκόο Σξόπνο δηϊζεζεο Μαξθφπνπιν - Χξσπφ Βξχζε Παζά επηθάιπςε Κξσπίαο θαχζε Μαξθνπνχιν επηθάιπςε Βαξλάβα απφξξηςε Π. Φψθαηαο Γεξαθίλα

113 ύλνιν ΝΟΜΑΡΥΗΑ ΠΔΗΡΑΗΑ Κπζήξσλ Λαρλφο επηθάιπςε Πφξνπ Κνξέιη απφξξηςε Σξνηδελίαο Μνλαζηήξη απφξξηςε Σξνηδελίαο Γξπφπε απφξξηςε Αληηθχζεξσλ Μήινο επηθάιπςε Μέζαλα Υσλί θαχζε Όδξα Κξηηάκη επηθάιπςε πέηζεο ύλνιν ΝΟΜΑΡΥΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΑΣΣΗΚΖ Γάκνο ΘΫζε Έθηαζε (ζηξ) Έηε ιεηηνπξγέαο Πιεζπζκόο απνγξαθάο 1991 Πνζόηεο (ηνλ/ϋηνο) Δμππεξεηνύκελνο πιεζπζκόο Σξόπνο δηϊζεζεο Μεγάξσλ Κάκπηα * απφξξηςε Δξπζξψλ 4 Γεθχξηα Αλελεξγφο απφξξηςε 113

114 Οηλφεο Γθνπξίηζα Αλελεξγφο 500 απφξξηςε ύλνιν * : εθηίκεζε ΤΠΔΥΧΓΔ ηνπο αλσηέξσ πίλαθεο δελ ζπκπεξηιακβάλεηαη ν αξηζκφο ησλ ηνπξηζηψλ θαηά ηνπο ζεξηλνχο κήλεο. Απφ ηα ζηνηρεία απηά πξνθχπηεη φηη ζε ζχλνιν εμππεξεηνχκελνπ πιεζπζκνχ θαηνίθσλ (φρη θαη αλάγθε ζε θαζεκεξηλή βάζε) νη ρσκαηεξέο ηεο Ννκαξρίαο Αλαη. Αηηηθήο θαιχπηνπλ ην 68,3% ηεο δπλακηθφηεηαο ησλ ρσκαηεξψλ φιεο ηεο Αηηηθήο θαη ην 82,2% ηεο επεηξσηηθήο Αηηηθήο. Παξφιν πνπ ε πνζφηεηα ησλ απνξξηκκάησλ πνπ νδεχεη ζηηο αλεμέιεγθηεο/ εκηειεγρφκελεο ρσκαηεξέο είλαη κφλν ην 5% ησλ απνξξηκκάησλ ηεο Αηηηθήο νη πεξηβαιινληηθέο, πγεηνλνκηθέο αιιά θαη αλαπηπμηαθέο επηπηψζεηο είλαη ηδηαίηεξα θαηαζηξνθηθέο ζε βάξνο ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο ηνπο αιιά θαη γηα φιε ηελ επεηξσηηθή Αηηηθή, πξνθεηκέλνπ γηα ηηο ρσκαηεξέο πνπ ιεηηνπξγνχλ ζ απηή. χκθσλα κε ηνλ εζληθφ ζηφρν γηα ην θιείζηκν θαη ηελ απνθαηάζηαζε ησλ ΥΑΓΑ σο ην 2008, πξνθχπηεη ε αλάγθε γηα ηελ άκεζε παχζε ιεηηνπξγίαο θαη ηελ επαλέληαμε ζην γεηηνληθφ ηνπο πεξηβάιινλ ησλ αλεμέιεγθησλ/ εκηειεγρφκελσλ ρσκαηεξψλ ηεο Αηηηθήο. Οη ΦνΓΑ, ζηα γεσγξαθηθά φξηα ησλ νπνίσλ έρνπλ ιεηηνπξγήζεη θαηά ηελ ηειεπηαία 20εηία πξηλ ηελ έθδνζε ηεο ΚΤΑ 50910/2727, ρσξίο άδεηα θαη θαηά αλεμέιεγθην ηξφπν, ρψξνη δηάζεζεο ή αμηνπνίεζεο απνβιήησλ θαη νη νπνίνη έρνπλ εγθαηαιεηθζεί, ππνρξενχληαη λα ιάβνπλ άδεηα απνθαηάζηαζεο κέζα ζε 18 κήλεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ΚΤΑ. Ζ εκεξνκελία απηή έρεη ήδε παξέιζεη, γηα ην ιφγν απηφ ζα πξέπεη λα γίλνπλ νη ζρεηηθέο ελέξγεηεο ην ηαρχηεξν δπλαηφ. πνπ δελ έρεη ζπζηαζεί ΦνΓΑ, ηελ επζχλε αλαιακβάλνπλ άκεζα νη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο ζηα φξηα ησλ νπνίσλ εληνπίδνληαη νη ΥΑΓΑ. ζνλ αθνξά ζηνπο ΥΑΓΑ πνπ ιεηηνπξγνχλ, ζα πξέπεη άκεζα ν θάζε ΟΣΑ Α βαζκνχ λα 114

115 αλαιάβεη ηελ επζχλε, γηα ιεηηνπξγία εληφο ησλ νξίσλ ηνπ ην πνιχ ελφο (1) ΥΑΓΑ, ελψ ζε δεχηεξε θάζε πξέπεη λα επηδησρζεί κείσζε ηνπ αξηζκνχ ηνπο, κέζσ παχζεο ιεηηνπξγίαο νξηζκέλσλ απφ απηνχο θαη ιεηηνπξγίαο απηψλ πνπ εμππεξεηνχλ πεξηζζφηεξνπο ΟΣΑ. Δπίζεο ζα πξέπεη ζηνπο ιεηηνπξγνχληεο ΥΑΓΑ, κεηαβαηηθά θαη γηα φζν δηάζηεκα ζα ιεηηνπξγνχλ, λα ιεθζνχλ κέηξα ειαρηζηνπνίεζεο ησλ πεξηβαιινληηθψλ επηπηψζεψλ ηνπο. Με ηελ θαηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία ησλ πξνβιεπφκελσλ ΥΤΣΑ, ζα παχζεη πιήξσο ε ιεηηνπξγία ησλ ΥΑΓΑ θαη ζα πξαγκαηνπνηεζνχλ έξγα απνθαηάζηαζεο ζχκθσλα κε ηηο ηζρχνπζεο δηαηάμεηο. 4.2 Δληαένο ύλδεζκνο Γάκσλ θαη Κνηλνηάησλ Ν. Αηηηθάο ΓεληθΫο πιεξνθνξέεο: Ο ΔΓΚΝΑ απνηειεί ηνλ εληαίν ζχλδεζκν δήκσλ θαη θνηλνηήησλ ν νπνίνο είλαη επηθνξηηζκέλνο κε ηελ νινθιεξσκέλε δηαρείξηζε απνξξηκκάησλ ζηελ Αηηηθή. Θα πξνβνχκε ζε κηα ζχληνκε παξνπζίαζε ηεο δνκήο θαη ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ αθνχ απνηειεί έλαλ νηνλεί ΦνΓΑ πνπ ιεηηνπξγεί 30 ρξφληα ηψξα θαη είλαη επηθνξηηζκέλνο κε ηελ δηαρείξηζε απνξξηκκάησλ ζηελ πεξηνρή κε ηελ κεγαιχηεξε παξαγσγή απηψλ, ζηε ρψξα. Σν δηνηθεηηθφ θαη ιεηηνπξγηθφ θαζεζηψο ηνπ ΔΓΚΝΑ ξπζκίδεηαη απφ ην Γεκνηηθφ θαη Κνηλνηηθφ Κψδηθα (Ν.3463/2006) θαη είλαη θνηλφ πιελ ειαρίζησλ εμαηξέζεσλ κε ην αληίζηνηρν ησλ Γήκσλ. Αλψηαηε δηνηθεηηθή αξρή ηνπ ΔΓΚΝΑ είλαη ην Γηνηθεηηθφ ηνπ πκβνχιην, ην νπνίν εθιέγεη κεηαμχ ησλ κειψλ ηνπ, Πξφεδξν, Αληηπξφεδξν θαη πεληακειή Δθηειεζηηθή Δπηηξνπή. Ο Πξφεδξνο αληηζηνηρεί σο πξνο ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ κε Γήκαξρν θαη ε Δθηειεζηηθή Δπηηξνπή κε Γεκαξρηαθή Δπηηξνπή. Ο Αληηπξφεδξνο αλαπιεξψλεη ηνλ Πξφεδξν θαη αζθεί φζα θαζήθνληα ηνπ κεηαβηβάδεη ν ηειεπηαίνο. Σν Γηνηθεηηθφ πκβνχιην ηνπ ΔΓΚΝΑ έρεη 119 κέιε. Χο κέιε ζην χλδεζκν ζπκκεηέρνπλ ζήκεξα 72 Γήκνη θαη 17 Κνηλφηεηεο ησλ λνκψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Αηηηθήο πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ην 95% πεξίπνπ ηνπ πιεζπζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο. ήκεξα ζηελ έλλνηα ηεο δηαρείξηζεο ν ΔΓΚΝΑ πεξηιακβάλεη ηηο θάησζη αξρέο: Πξφιεςε, δει. κείσζε ησλ απνξξηκκάησλ πνπ παξάγνληαη 115

116 Δπαλάμηνπνίεζε ή/θαη αλαθχθισζε ησλ πιηθψλ πνπ πεξηέρνληαη ζηα απνξξίκκαηα Βειηηζηνπνίεζε ηεο ηειηθήο δηάζεζεο Αζθαιήο Μεηαθνξά Θεξαπεία δει. απνθαηάζηαζε ησλ πηζαλψλ βιαβψλ πνπ έρνπλ πξνθιεζεί ζην πεξηβάιινλ 0 ΔΓΚΝΑ,, ζηε δηάξθεηα ησλ ηξηάληα ρξφλσλ ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ έρεη επηηχρεη ζεκαληηθά βήκαηα. Τινπνίεζε θαη πινπνηεί κεγάια θαη ζχλζεηα έξγα, ηδηαίηεξν πςειήο ηερλνγλσζίαο, θαη εηζήγαγε ζχγρξνλεο αληηιήςεηο ζηε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ πξσηφγλσξεο γηα ηελ Διιάδα Σα Ϋξγα θαη νη εγθαηαζηϊζεηο ηνπ ΔΓΚΝΑ Ο Δ,.Γ.Κ.Ν.Α. ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο ηνπ εθηέιεζε κε επηηπρία ηα παξαθάησ έξγα ηα νπνία ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηελ Δ.Δ.: 1. Σν εξγνζηάζην Μεραληθήο Αλαθχθισζεο απνξξηκκάησλ. Βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή ησλ Άλσ Ληνζίσλ ζε κηα επξχηεξε πεξηνρή 200 ζηξεκκάησλ κε εκεξήζηα δπλακηθφηεηα: ηφλνπο νηθηαθψλ απνξξηκκάησλ, 300 ηφλνπο ηιχνο βηνινγηθνχ θαζαξηζκνχ (Φπηάιιεηαο) θαη 130 ηφλνπο θιαδηψλ θαη θπηηθψλ ππνιεηκκάησλ 2. Ο ΥΤΣΑ Αλσ Ληνζίσλ απνηειεί έλα ζχγρξνλν ρψξν πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνξξηκκάησλ ζπλνιηθήο έθηαζεο 700 πεξίπνπ ζηξεκκάησλ. Τπνδέρεηαη θαζεκεξηλά ην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ ηεο Αηηηθήο πνπ πεξηιακβάλνπλ: ηφλνπο νηθηαθά απνξξίκκαηα 250 ηφλνπο κε δεκνηηθά θαη κε επηθίλδπλα ζηεξεά απφβιεηα. 300 ηφλνπο ίιπ νπφ ην ΚΔΛ Φπηάιιεηαο. Γηα ηελ θαηαζθεπή θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζχγρξνλεο επηζηεκνληθέο κέζνδνη θαη ηερλνινγίεο: 116

117 ηεγαλνπνίεζε ππζκέλα θαη πξαλψλ κε επίζηξσζε αξγίινπ θαη γεσζπλζεηηθψλ πιηθψλ. χζηεκα ζπιινγήο, κεηαθνξάο θαη επεμεξγαζίαο ησλ ζηξαγγηζκάησλ. χζηεκα απαγσγήο θαη δηαρείξηζεο ηνπ παξαγνκέλνπ βηναεξίνπ. χζηεκα παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ ηεο εχξπζκεο θαη αζθαινχο ιεηηνπξγίαο ηνπ ρψξνπ. ηαδηαθή απφζεζε απνξξηκκάησλ κε ηελ κέζνδν ησλ θπηηάξσλ θαη άκενε απνθαηάζηαζε κεηά ηελ πιήξσζε ησλ θπηηάξσλ 3. Κεληξηθφο ζηαζκφο κεηαθφξησζεο (ΜΑ ρηζηνχ) Ο ΜΑ ρηζηνχ ππνδέρεηαη ηα απνξξηκκαηνθφξα ησλ δήκσλ ηεο γχξσ πεξηνρήο. Σν απνξξίκκαηα ζπκπηέδνληαη ηνπνζεηνχληαη νε container πνιιαπιάζηαο ρσξεηηθφηεηαο θαη ζηε ζπλέρεηα κεηαθέξνληαη ζην ΥΤΣΑ Γπηηθήο Αηηηθήο. Ο ΜΑ ιεηηνπξγεί κε κέξηκλα ηνπ Δ.Κ.Γ.Ν.Α. απφ ην 1991 θαη είλαη έλαο απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο ζηαζκνχο κεηαθφξησζεο απνξξηκκάησλ ηεο Δπξψπεο, Τπνδέρεηαη ηφλνπο νηθηαθψλ απνξξηκκάησλ ηελ εβδνκάδα, ζε εμαήκεξε βάζε κε εκεξήζηα θνξηία πνπ θζάλνπλ ηνπο ηφλνπο. Παξάιιεια ιεηηνπξγνχλ, επέιηθηα ηνπηθφ ζπζηήκαηα κεηαθφξησζεο κε εηδηθφ εμνπιηζκφ θαη δηαθηλνχκελν θνξηίν 1400 ηφλνπο νηθηαθψλ απνξξηκκάησλ αλά βδνκάδα, θαζψο θνη απηνθηλνχκελεο κνλάδεο ιεηνηεκαρηζκνχ νγθσδψλ θαη απνξξηκκάησλ πξαζίλνπ κε δπλακηθφηεηα 30 ηφλσλ ηελ ψξα. ε θάζε κία. 4. Απνηεθξσηήξαο λνζνθνκεηαθψλ απνξξηκκάησλ πκβάιεη ζηε δηαρείξηζε ησλ κνιπζκαηηθψλ απνξξηκκάησλ κε ηε ιεηηνπξγία ηεο ζχγρξνλεο θεληξηθφο εγθαηάζηαζεο απνηέθξσζεο κε ηα πιένλ εμειηγκέλα ζπζηήκαηα αληηξξχπαλζεο. Ζ κνλάδα βξίζθεηαη εγθαηεζηεκέλε ζε έθηαζε πεξίπνπ 8 ζηξεκκάησλ ζηελ πεξηνρή ησλ Άλσ Ληνζίσλ θαη κε δπλακηθφηεηα 30 ηφλσλ/εκέξα κπνξεί λα εμππεξεηεί απνηειεζκαηηθά ην ζχλνιν ησλ αλαγθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Αηηηθήο θαη κε δπλακηθφηεηα εμππεξέηεζεο αθφκε θαη ηνπ ζπλφινπ ηεο ρψξαο. 5.Μνλάδα ζπκπαξαγσγήο ειεθηξηθήο θαη ζεξκηθήο ελέξγεηαο Ο Δληαίαο χλδεζκνο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Ννκνχ Αηηηθήο, ζε ζπλεξγαζία κε ηε Β.Δ.Α.Λ. (Βηναέξην-Δλέξγεηα Άλσ Ληνζίσλ ΔΠΔ) δεκηνχξγεζε ζηα Άλσ Ληφζηα έλαλ απφ ηνπο παγθνζκίσο κεγαιχηεξνπο ηαζκνχο πκπαξαγσγήο ζεξκηθήο θαη Ζιεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ βηναέξην. Σν έξγν πινπνηήζεθε ζηα πιαίζηα ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ πξνγξάκκαηνο Δλέξγεηαο 117

118 ηνπ Τπνπξγείνπ Αλάπηπμεο. Σν βηναέξην αληιείηαη θαη ζπιιέγεηαη ζην Παιαηφ Υψξν Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ (ΥΓΑ) Άλσ Ληνζίσλ. Ο ζηαζκφο παξάγεη θαζεκεξηλά 15Mw ζεξκηθή ελέξγεηα θαη 14Mw ειεθηξηθή ελέξγεηα. 6. Πξφγξακκα δηαινγήο ραξηηνχ ζηελ πεγή Με ηελ κέζνδν ησλ νγθνδνρείσλ (Bring System). εηδηθφ απνξξηκκαηνθφξα ζπιιέγνπλ 120 ηφλνπο ραξηί ηελ εβδνκάδα απφ ηνπο εηδηθνχο πξάζηλνπο θάδνπο.(εθαξκφδεηαη απφ ην 1994) 7. Απνθαηάζηαζε παιαηψλ ρψξσλ δηάζεζεο απνξξηκκάησλ Άλσ Ληνζίσλ θαη ρηζηνχ Έλαο απφ ηνπο πξσηαξρηθνχο ζηφρνπο ηνπ Δ..Γ.Κ.Ν.Α. είλαη ε δεκηνπξγία πεξηβαιινληηθψλ πάξθσλ αλαςπρήο, πνιηηηζκνχ θαη αζιεηηζκνχ ζηηο πεξηνρέο ησλ παιαηψλ ρσκαηεξψλ θαη ηνπ ΥΤΣΑ κεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπο. Ζ παιηά ρσκαηεξή ηνπ ρηζηνχ έθιεηζε κε κέξηκλα ηνπ Δ..Γ.Κ.Ν.Α. ην 1991 αθνχ είρε ήδε ππνδερζεί 8,5 εθαηνκκχξηα ηφλνπο απνξξηκκάησλ πνπ είραλ απνηεζεί κε απφηνκεο θιίζεηο, ρσξίο θακία πξφλνηα ληα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο απφ ηε ξχπαλζε. ηε ζπλέρεηα ν χλδεζκνο πξνρψξεζε ζηελ απνθαηάζηαζε ηεο. ε νπνία πεξηειάκβαλε: Κάιπςε κε γεσζπλζεηηθά πιηθά, επηιεγκέλν αξγηιηθφ πιηθφ θαη θπηφρσκα. Φχηεπζε ρηιηάδσλ δέλδξσλ, ζάκλσλ θαη αλαξξηρεηηθψλ θπηψλ θαη εθαηνληάδσλ ζηξεκκάησλ αγξνηηθνχ γξαζηδηνχ θαη γθαδφλ. Γεκηνπξγία ρψξν» αλαςπρήο θαη πεξηπάηνπ. Καηαζθεπή αλαςπθηήξησλ θαη παηδηθψλ ραξψλ. Δγθαηάζηαζε ζπζηεκάησλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ζηξαγγηζκάησλ θαη ηνπ βηναεξίνπ. Καηαζθεπή δεμακελψλ γηα ηε ζπιινγή ησλ νκβξίσλ. ηα ίδηα πιαίζην θηλήζεθε θαη ε απνθαηάζηαζε ηεο παιαηάο ρσκαηεξήο ησλ Άλσ Ληνζίσλ ζπλνιηθήο έθηαζεο ζηξεκκάησλ. 8. Απνθαηάζηαζε αλελεξγψλ Λαηνκείσλ Ο ΔΓΚΝΑ ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Οξγαληζκφ Ρπζκηζηηθνχ ρεδίνπ Αζήλαο θαη ηνπο Γήκνπο ζηα φξην ησλ νπνίσλ βξίζθνληαη ηα αλελεξγά ιαηνκεία. ζρεδηάδεη θαη πξαγκαηνπνηεί ηελ πιήξε κνξθνινγηθή θαη βιαζηεηηθή απνθαηάζηαζε ηνπο. Ζ απνθαηάζηαζε νινθιεξψλεηαη ζε δπν θάζεηο Τπνδνρή ησλ αδξαλψλ πιηθψλ γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηνπ θπζηθνχ αλάγιπθνπ Πξνζζήθε εδαθνβειηησηηθνχ θαη θχηεπζε δέληξσλ θαη θπηψλ ηεο ηνπηθήο ρισξίδαο 118

119 4.2.3 Πξνγξακκαηηζκόο λϋσλ Ϋξγσλ Ο Δληαίνο χλδεζκνο ζηα πιαίζηα ηνπ Δζληθνχ θαη ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ ζρεδηαζκνχ θαζψο θαη ησλ ζηφρσλ πνπ ηίζεληαη απφ ηνπο Δπξσπατθνχο θαλνληζκνχο θαη νδεγίεο πξνηίζεηαη λα πινπνηήζεη έλα νινθιεξσκέλν θαη ζπλεθηηθφ ζρέδην παξέκβαζεο. Σν έξγα ηνπ πξνγξάκκαηνο ηνπ ΔΓΚΝΑ πνπ πξνηείλνληαη γηα ρξεκαηνδφηεζε ζηα πιαίζηα ησλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο θαη ηνπ Σακείνπ πλνρήο, πεξηιακβάλνπλ: Καηαζθεπή θαη ιεηηνπξγία 2νπ Υψξνπ Τγεηνλνκηθήο Σαθήο Απνξξηκκάησλ (ΥΤΣΑ) Γπηηθήο Αηηηθήο ζηελ Φπιή. πλνιηθή έθηαζε 900 ζηξέκκαηα (ελεξγφο έθηαζε 660 ζηξέκκαηα), ζα θαιχπηεη αλάγθεο ησλ Ο.Σ.Α. ηεο Γπηηθήο Αηηηθήο γηα πεξηζζφηεξα απφ 15 ρξφληα. Καηά ηα πξψηα ρξφληα ιεηηνπξγίαο ηνπ ζα παξαιακβάλεη θαη πνζφηεηα απνξξηκκάησλ απφ ηελ Αλαηνιηθή Αηηηθή. Ζ δπλακηθφηεηα ηεο εγθαηάζηαζεο ζα είλαη πεξίπνπ ηφλνη εηεζίσο. ηαζκφ Μεηαθφξησζεο Απνξξηκκάησλ (ΜΑ) Αζήλαο θαη φκνξσλ Γήκσλ, ζηελ πεξηνρή Διαηψλα Αηηηθήο, έθηαζεο η.κ.. ν νπνίνο ζα ππνδέρεηαη ζχκκεηθηα δεκνηηθά απνξξίκκαηα, νγθψδε αληηθείκελα θαη πξάζηλα απνξξίκκαηα δπλακηθφηεηνο 1265 ηφλσλ αλά εκέξα. Σνπηθφ ηαζκφ Μεηαθφξησζεο, νγθσδψλ απνξξηκκάησλ θαη πξαζίλνπ ρηζηνχ, έθηαζεο 7,5 ζηξεκκάησλ θαη δπλακηθφηεηνο 235 ηφλσλ αλά εκέξα, ηαζκφ Μεηαθφξησζεο Απνξξηκκάησλ Κεθηζίαο, δπλακηθφηεηνο 455 ηφλσλ αλά εκέξα. ηαζκφ Μεηαθφξησζεο Απνξξηκκάησλ Αιίκνπ - Διιεληθνχ ή Γιπθάδαο δπλακηθφηεηνο 595 ηφλσλ αλά εκέξα. Πέξαλ ησλ αλσηέξσ ιακβάλεηαη κέξηκλα γηα ηε δηαρείξηζε ησλ εηδηθψλ απνβιήησλ (ειεθηξνληθά, ειαζηηθά, κπαηαξίεο, θαηαιχηεο) Οξγαληζκόο εζσηεξηθάο ππεξεζέαο ΔΓΚΝΑ 119

120 Παξαθάησ παξαηίζεηαη δηαγξακκαηηθά ε κνξθή πνπ αθνινπζεί ην νξγαλφγξακκα ηνπ ΔΓΚΝΑ: ην ΠαξΪξηεκα ΗV αλαιχεηαη εθηελέζηεξα ε δηάξζξσζε ησλ ππεξεζηψλ ηνπ ΔΓΚΝΑ (Πεγή: Δηθόλα 16 Οξγαλόγξακκα ΔΓΚΝΑ (Πεγή: Δλαιιαθηηθό ύζηεκα απνθνκηδάο απνξξηκκϊησλ Έλα λέν ζχζηεκα απνθνκηδήο απνξξηκκάησλ εθαξκφδεη ν Γήκνο Αγίσλ Αλαξγχξσλ. Σν ζχζηεκα ζηεξίδεηαη ζηε ηνπνζέηεζε κνλίκσλ εληφο ηνπ εδάθνπο θάδσλ απνθνκηδήο θαη παξνπζηάδεη ζε ζρέζε κε ηε ζπκβαηηθή κέζνδν ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα: βειηίσζε ηεο αηζζεηηθήο ηεο πφιεο, πγηεηλήο παξακνλήο θαη κεηαθνξάο ησλ απνξξηκκάησλ, κε απαίηεζε εηδηθψλ απηνθηλήησλ θαη κεραλεκάησλ, ειάρηζην απαηηνχκελν πξνζσπηθφ θιπ. Σν ζπγθεθξηκέλν ζχζηεκα εθαξκφδεηαη ήδε απφ ηε Γεκνηηθή Δπηρείξεζε ΣΔΥΝΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΖ "ΑΛΦΑ-ΑΛΦΑ" Σν ζχζηεκα απνηειείηαη απφ αλζεθηηθήο θαηαζθεπήο θάδνπο (πνιπεζηεξηθά ζηξψκαηα) ρσξεηηθφηεηαο 3 θπβηθψλ. Οη θάδνη απηνί ηνπνζεηνχληαη 120

121 θαηά 65% κέζα ζην έδαθνο θαη έηζη επηηπγράλεηαη εμνηθνλφκεζε ρψξνπ, δηαζθάιηζε πγηεηλήο απφζεζεο θαη ειαρηζηνπνίεζε ησλ νζκψλ. Μέζα ζε απηφ ην θάδν ππάξρεη ζάθνο (Big Bag) θαηαζθεπαζκέλνο απφ πνιππξνππιέλην GF5. ην ζάθν ηνπνζεηείηαη αλζεθηηθή ζαθνχια φπνπ ξίρλνληαη ηα απνξξίκκαηα. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη νη ζπγθεθξηκέλεο ζαθνχιεο θαηαζθεπάδνληαη απφ ειιεληθή εηαηξεία. Αθνχ γεκίζεη ν θάδνο, γεξαλνθφξν φρεκα ζεθψλεη ηε ζαθνχια θαη ηελ πεγαίλεη ζηε ρσκαηεξή. Απηφ ην ζχζηεκα απνθνκηδήο κπνξεί λα θαιχςεη ηηο αλάγθεο κηαο πφιεο θαη νη δηαζηάζεηο ησλ θάδσλ κεηαβάιινληαη αλάινγα κε ην ρψξν φπνπ ζα ηνπνζεηεζνχλ. Ζ «Σερληθή Αλαπηπμηαθή» επηδηψθεη λα θάλεη επξχηεξα γλσζηφ ην πξφγξακκα πνπ εθαξκφδεηαη ήδε ζην Γήκν ηεο θαη ζε άιινπο Γήκνπο ηεο ρψξαο ψζηε λα ελδηαθεξζνχλ θαη άιινη θνξείο γηα ζπλεξγαζία. Σν πηινηηθφ πξφγξακκα απνθνκηδήο απνξξηκκάησλ μεθίλεζε ην 1996 ζην Γήκν Αγίσλ Αλαξγχξσλ αξρηθά κε 8 θάδνπο θαη απηή ηε ζηηγκή ιεηηνπξγεί κε 260 εγθαηεζηεκέλνπο θάδνπο (75% θάιπςε).σν ππφινηπν 25% θαιχπηεηαη κε «παξαδνζηαθνχο» θάδνπο. Σελ απνθνκηδή ησλ απνξξηκκάησλ απφ απηνχο δηεμάγεη ε ππεξεζία θαζαξηφηεηνο ηνπ δήκνπ. Σα πιενλεθηάκαηα ηνπ λένπ απηνχ ζπζηήκαηνο ζπιινγήο θαη απνθνκηδήο ησλ απνξξηκκάησλ γηα ην Γήκν θαη ηνπο Γεκφηεο ηνπ, έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ νηθνλνκία, ηελ πγηεηλή, ηελ θαζαξηφηεηα, ηελ θαιαηζζεζία θαη ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Οηθνλνκία : Σν θφζηνο απνθνκηδήο είλαη 40-50% κηθξφηεξν απφ απηφ ηνπ θνηλνχ ηξφπνπ απνθνκηδήο. Δμνηθνλφκεζε ρψξνπ : Με ηνλ εηδηθφ απηφ θάδν εμαζθαιίδεηαη κεγάιε εμνηθνλφκεζε ρψξνπ θαη ηαπηφρξνλα κεγάιε ρσξεηηθφηεηα γηα ηη ην 65% ηνπ θάδνπ είλαη εληφο ηνπ εδάθνπο. Τγηεηλή : Σα εληφο ηνπ θάδνπ απνξξίκκαηα δηαηεξνχληαη θαη δελ αιινηψλνληαη απφ ηελ επίδξαζε ησλ θαηξηθψλ ζπλζεθψλ (ε ζεξκνθξαζία εληφο ηνπ θάδνπ είλαη θαηά 5 C πεξίπνπ ρακειφηεξε απφ ηελ εμσηεξηθή ζεξκνθξαζία). Καζαξηφηεηα : Γελ ππάξρνπλ πηα νη ζπζζσξεπκέλεο ζαθνχιεο ζθνππηδηψλ, νη νπνίεο ήηαλ εχθνιν λα ζρηζηνχλ θαη λα δηαζθνξπηζηνχλ ηα απνξξίκκαηα. Σν πηινηηθφ απηφ πξφγξακκα δελ είλαη πιένλ πείξακα, αιιά κπνξεί λα γίλεη ε πξαγκαηηθφηεηα θαη ην κέιινλ ηεο απνθνκηδήο απνξξηκκάησλ φρη κφλν γηα ηνλ Γήκν Αγίσλ 121

122 Αλαξγχξσλ, αιιά θαη γηα άιινπο Γήκνπο. Έηζη ε Γεκνηηθή Δπηρείξεζε πξνρψξεζε ζηελ εγθαηάζηαζε ησλ εηδηθψλ θάδσλ θαη ζηνπο Γήκνπο Θήβαο(20 θάδνη), Κηάηνπ (40 θάδνη), αληνξίλεο(10 θάδνη), Πηνιεκατδαο(12 θάδνη), Ξάλζεο (60 θάδνη), Υαιθίδαο (10 θάδνη) θαη Θέξκεο (15 θάδνη).απφ ηελ πξνζσπηθή απηνςία πνπ θάλακε ζα ζέιακε λα ζεκεηψζνπκε φηη ην ζπγθεθξηκέλν ζχζηεκα φζν θαιαίζζεην θαη αλ είλαη παξνπζηάδεη δπν ζεκαληηθά πξνβιάκαηα: απαηηεί κεγάινπ πιάηνπο πεδνδξφκεζε θαη ε δηαδηθαζία ηεο απνθνκηδήο είλαη ρξνλνβφξα Ο ΚΑΓΟ Δηθόλα 17 ρξήζε ηνπ θάδνπ 122

123 ΚΑΓΟ: - Δληζρπκέλνο πνιπεζηέξαο F.R.P. ΑΝΑΤΡΟΜΔΝΟ ΑΚΟ: (BIG BAG) - Πιαζηηθφ, βηλχιην Δηθόλα 18 ηνκή θάδνπ (δηαζηάζεηο ζε cm) ΑΚΟΤΛΑ ΑΠΟΡΡΗΜΜΑΣΧΝ: (κηαο ρξήζεο) - Πνιπαηζπιέλην 0,11 mm ΚΑΠΑΚΗ: - Δληζρπκέλνο πνιπεζηέξαο F.R.Ρ. - Αλνμείδσηνη κεραληζκνί ζχλδεζεο Ο θάδνο ηνπνζεηείηαη θάησ απφ ην έδαθνο ζε βάζνο 1,6 κέηξα πεξίπνπ, κε ηκήκα ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ θαπαθηνχ πάλσ απφ ην έδαθνο 1,1 κ. πεξίπνπ. Ο αλαζπξφκελνο ζάθνο ηνπνζεηείηαη κέζα ζηνλ θάδν θαη ζηεξεψλεηαη ζην ρείινο ηνπ κε γαιβάληδε ζηεθάλη. Μέλεη ζην βάζνο ηνπ θάδνπ θαη κεηαθηλείηαη κε κεραληζκφ αλάζπξζεο ηνπ θνξηεγνχ ζπιινγήο απνξξηκκάησλ. Σν επαλαζηαηηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ αλαζπξφκελνπ ζάθνπ είλαη φηη κπνξεί λα αλνίγεη ν ππζκέλαο ηνπ, δηεπθνιχλνληαο ην θαηέβαζκα ησλ απνξξηκκάησλ ζην φρεκα ζπιινγήο,. Ο αλαζπξφκελνο ζάθνο κπνξεί λα είλαη θηηαγκέλνο απφ εχθακπην ή ζθιεξφ πιηθφ, αλάινγα κε ην είδνο ησλ απνξξηκκάησλ. Ζ ζαθνχια ρξεζηκνπνηείηαη εηδηθά γηα ηε ζπιινγή ησλ νηθηαθψλ απνξξηκκάησλ θαη πξνζαξκφδεηαη εχθνια κέζα ζην βνεζεηηθφ δνρείν. Απηή ε πιαζηηθή ζαθνχια κπνξεί λα αλαθπθισζεί θαη εμαζθαιίδεη ηε δηαηήξεζε ηεο θαζαξηφηεηαο ηνπ θξεαηίνπ θαη ηνπ 123

124 αλαζπξφκελνπ ζάθνπ. Ζ γεκάηε ζαθνχια κνηάδεη κε "ινπθάληθν" θαη κπνξεί λα κεηαθεξζεί κε αλνηρηφ θνξηεγφ. 124

125 ΠΧ ΓΟΤΛΔΤΔΗ: ΓΔΜΗΜΑ Σα απνξξίκκαηα ηνπνζεηνχληαη ζηνλ θάδν απφ ην θνηλφ κέζα απφ έλα θαπάθη (δηακέηξνπ 35 ή 50 cm). Σν θαπάθη ρξεζηκνπνηείηαη εχθνια, είλαη ζηεγαλφ γηα ηα βξφρηλα λεξά θαη θιείλεη κφλν ηνπ. ΑΓΔΗΑΜΑ ΒΖΜΑ 1ν Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ αδεηάζκαηνο ηνπ θάδνπ, νιφθιεξν ην θαπάθη μεθιεηδψλεηαη θαη κεηαθηλείηαη θαη ζηε ζπλέρεηα ν αλαζπξφκελνο ζάθνο ηξαβηέηαη κεραληθά απφ ην θξεάηην. ΒΖΜΑ 2ν Ο εζσηεξηθφο κεηαθηλνχκελνο αλαζπξφκελνο ζάθνο κεηαθέξεηαη πάλσ ζην θνξηεγφ ζπιινγήο κε πδξαπιηθφ κεραληζκφ αλάζπξζεο. Δίλαη κνλαδηθφο γξήγνξνο κεραληζκφο αλνίγεη ηνλ ππζκέλα ηνπ αλαζπξφκελνπ ζάθνπ θαη αθήλεη ηε ζαθνχια ησλ απνξξηκκάησλ λα πέζεη. ΒΖΜΑ 3ν Σα απνξξίκκαηα παξακέλνπλ δεκέλα ζηελ πιαζηηθή ζαθνχια θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κεηαθνξάο ηνπο, Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί έηζη έλα θνξηεγφ κε αλαζπξφκελεο πιεπξέο ή πδξαπιηθή πιαηθφξκα. Ο αλαζπξφκελνο ζάθνο κε κηα λέα ζαθνχια αλαηνπνζεηείηαη ζην θξεάηην. Δηθόλα 19 Άδεηαζκα θάδνπ 125

126 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Καηά ηελ πξνεγνχκελε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ρξεκαηνδνηήζεθαλ κέζσ ηνπ Σακείνπ πλνρήο, θπξίσο έξγα ηειηθήο δηάζεζεο αζηηθψλ ζηεξεψλ απνβιήησλ (ΥΤΣΑ), θαζψο θαη έξγα απνθαηάζηαζεο ρψξσλ αλεμέιεγθηεο δηάζεζεο απνβιήησλ ελψ ζε κηθξφηεξε θιίκαθα ρξεκαηνδνηήζεθαλ πξνκήζεηεο εμνπιηζκνχ ζηαζκψλ κεηαθφξησζεο. Ζ Δπξσπατθή Οδεγία (99/31) γηα ηελ ηαθή ησλ απνβιήησλ ζέηεη ζεκαληηθνχο πεξηνξηζκνχο γηα ηα βηναπνδνκήζηκα απφβιεηα πνπ νδεγνχληαη γηα πγεηνλνκηθή ηαθή, εληφο ζπγθεθξηκέλνπ ρξνλνδηαγξάκκαηνο. Σν πξνεγνχκελν ζε ζπλδπαζκφ κε: ηελ ηαρχηαηε αλάπηπμε ησλ δηαζέζηκσλ ηερλνινγηψλ επεμεξγαζίαο ησλ απνβιήησλ, ην κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ πξέπεη λα επηηεπρζνχλ ζπγθεθξηκέλνη ζηφρνη (πξψην έηνο ζηφρνο 2010) θαζηζηά πεξηζζφηεξν απφ πνηέ αλαγθαία, ηελ πινπνίεζε ζεκαληηθψλ έξγσλ επεμεξγαζίαο ζηεξεψλ απνβιήησλ. Σα έξγα απηά γηα λα πινπνηεζνχλ θαη λα ιεηηνπξγήζνπλ απαηηείηαη ε ίδξπζε ηζρπξψλ ΦνΓΑ. Με βάζε ηα πξνβιεπφκελα απφ ηνπο πεξηθεξεηαθνχο ζρεδηαζκνχο δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ, εθηηκάηαη φηη ζα ζρεκαηηζηνχλ πεξίπνπ 50 θνξείο ε νπνίνη ζα αλαιάβνπλ θαη ην δχζθνιν έξγν ηεο πξνζέγγηζεο ησλ ζηφρσλ ηεο Δ.Δ. Ζ αιιαγή ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ θαη ε ζχζηαζε ησλ ΦνΓΑ, είλαη αλαγθαία γηα ηε βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ. Σν θφζηνο ηεο δηαρείξηζεο είλαη πιένλ δπζβάζηαρην γηα ηνπο κηθξνχο δήκνπο θαη είλαη αδχλαην λα εθαξκνζηνχλ νηθνλνκίεο θιίκαθαο ζε επίπεδν δήκσλ. Οη θνξείο ζα θιεζνχλ λα πινπνηήζνπλ έξγα θαη ππνδνκέο, βαζηδφκελνη ζηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ ζε επίπεδν λνκνχ ή θαη πεξηθέξεηαο, θαζψο κεξηθά ΠΔΓΑ (π.ρ. Θεζζαιίαο) πξνβιέπνπλ θαη ηελ ίδξπζε εληαίσλ θνξέσλ ζε επίπεδν πεξηθέξεηαο. Σν ζχζηεκα ηηκνιφγεζεο αλακέλεηαη λα αιιάμεη άκεζα θαη ηηο θαηεπζχλζεηο ζα ηηο δψζεη ε ππφ έθδνζε ΚΤΑ. Θα απαηηεζεί ε εθπφλεζε κειεηψλ γηα ην επηρεηξεζηαθφ πιάλν ησλ ΦνΓΑ, ηελ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηνπο, ηελ ηηκνινγηαθή πνιηηηθή πνπ ζα εθαξκφζνπλ θαη ην θφζηνο απηφ ζα θαιπθζεί απφ ηα κέιε ησλ ζπλδέζκσλ ή ηεο αλψλπκεο εηαηξείαο. Ο πνιίηεο ζα θιεζεί λα πιεξψζεη απμεκέλα ηέιε γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ αιιά ζε θάζε πεξίπησζε απηφ ζα ζπλέβαηλε αλεμάξηεηα απφ ηε ζχζηαζε ησλ ΦνΓΑ ή φρη. Δλδέρεηαη λα δεκηνπξγεζνχλ ελψζεηο ΦνΓΑ, θαηά αλαινγία κε ηηο επηρεηξήζεηο χδξεπζεο 126

127 θαη απνρέηεπζεο, ελψ ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ε πεξίπησζε ησλ λεζηψλ. Δηδηθά ζηα κηθξά λεζηά φπνπ θαηαζθεπάδνληαη ή θαη ιεηηνπξγνχλ ΥΤΣΑ, ε δηαρείξηζε εθηηκάηαη φηη ζα παξαρσξεί ζε ηδηψηεο ή ζε θάπνηα δηαδεκνηηθή επηρείξεζε θαζψο ν δήκνο ζα αδπλαηεί λα θαιχςεη ην θφζηνο ηεο απαηηνχκελεο ζηειέρσζεο θαη ιεηηνπξγίαο. ε θάζε πεξίπησζε δελ ζα πξέπεη λα απνθιεηζηεί θαη ην ελδερφκελν ηεο ίδξπζεο θεληξηθψλ θνξέσλ ζηα λεζηά ζε επίπεδν λνκνχ ή θαη πεξηθέξεηαο. Ζ θαηαλνκή ησλ ΦνΓΑ, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί θαζνξίδεηαη απφ ηα πεξηθεξεηαθά ζρέδηα δηαρείξηζεο θαη ηηο αληίζηνηρεο Γ.Δ. εκεηψλεηαη φκσο, πσο ην ζεζκηθφ πιαίζην πξνβιέπεη ηελ αλαζεψξεζε ησλ ΠΔΓΑ πξηλ ηελ πάξνδν ησλ 5 εηψλ, νπφηε ελδέρεηαη αλ ππάξμεη δηαθνξεηηθή θαηαλνκή αλάινγα θαη κε ηε βνχιεζε ησλ ηνπηθψλ απηνδηνηθήζεσλ. Ο λφκνο νξίδεη ξεηά φηη αλ δελ ζπζηαζεί ΦνΓΑ ζχκθσλα κε φζα πξνβιέπεη ην ΠΔΓΑ, ηφηε κε απφθαζε ηνπ πεξηθεξεηάξρε ζπζηήλεηαη ζχλδεζκνο κε κέιε φια ηα κέιε ΟΣΑ ηεο Γ.Δ. Δπίζεο παξνπζηάδεη ελδηαθέξνλ ε πεξίπησζε ησλ δήκσλ φπνπ ήδε ιεηηνπξγνχλ ΥΤΣΑ θαη ν ηξφπνο πνπ ε ιεηηνπξγία ή θαη θπξηφηεηά ηνπο ζα παξαρσξεζνχλ ζηνλ ΦνΓΑ. πσο αλαθέξζεθε, ε ζπιινγή ησλ απνξξηκκάησλ παξακέλεη επζχλε ησλ δήκσλ. Οη δήκνη εκπιέθνληαη θαη ζηε ζπιινγή ησλ απνβιήησλ γηα ηα νπνία αξκφδηα είλαη ηα ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο (ειαζηηθά, νρήκαηα, ΑΖΖΔ) θαη ε ζχζηαζε ησλ ΦνΓΑ αλακέλεηαη λα έρεη επνπηηθφ θαη ζπκβνπιεπηηθφ ξφιν ζηηο πξσηνβνπιίεο πνπ ζα αλαπηχμνπλ νη δήκνη ζε ζπλεξγαζία κε ηελ ΔΔΑΑ, ηελ Αλαθχθισζε πζθεπψλ θαη ινηπνχο θνξείο. Σέινο αλακέλεηαη ε κεγάιε ζπκκεηνρή ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα ζε φια ηα ζηάδηα ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ (ζπιινγή, επεμεξγαζία, δηάζεζε). Σν ζεζκηθφ πιαίζην πνπ απαηηεί ηελ πεξηβαιινληηθή θξνληίδα θαη παξαθνινχζεζε ησλ ρψξσλ δηάζεζεο αθφκα θαη κεηά ην ηέινο ιεηηνπξγίαο ηνπο θαη ε θχζε ησλ έξγσλ επεμεξγαζίαο θαη ε πνιππινθφηεηά ηνπο, επηβάιινπλ ηε ζπκκεηνρή ηδησηψλ πνπ ζα αλαιάβνπλ ηνπο θηλδχλνπο πινπνίεζεο ησλ έξγσλ. Άιισζηε ην ζπλνιηθφ θφζηνο ησλ έξγσλ πνπ ζα πινπνηεζνχλ μεπεξλά ηα 500 εθαηνκκχξηα επξψ θαη νη πφξνη απηνί δελ είλαη δπλαηφλ λα βξεζνχλ ρσξίο ηε ζπκκεηνρή ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα. εκεηψλεηαη πσο ε απνθαηάζηαζε ησλ ΥΑΓΑ πινπνηείηαη κέζσ ηνπ ΘΖΔΑ θαη ηνπ ΔΠΠΔΡ, ε ρξεκαηνδφηεζε ησλ έξγσλ επεμεξγαζίαο ΑΑ ζα γίλεη απφ ην ηακείν ζπλνρήο γηα ηελ πεξίνδν , αιιά ε εθαξκνγή ηεο πξαθηηθήο ησλ ΓΗΣ ζα θαιχςεη ην ππνιεηπφκελν πνζφ. Άιισζηε ήδε έρνπλ πξνθεξπρζεί δηαγσληζκνί ΓΗΣ γηα 127

128 εξγνζηάζην επεμεξγαζίαο ζηε πεξηνρή ηεο Καιακάηαο, γηα εξγνζηάζην θνκπνζηνπνίεζεο ζηελ Διεπζίλα θ.α. Σν δήηεκα ηεο δηαρείξηζεο ησλ ΑΑ είλαη έλα πξφβιεκα κε θνηλσληθέο, ηερλνινγηθέο θαη πνιηηηθέο πξνεθηάζεηο. Γελ ππάξρεη θάπνηα ηερλνινγία πνπ ζα εθαξκνζηεί θαη ζα δψζεη ηελ άκεζε θαη απνηειεζκαηηθή ιχζε δηα καγείαο. Δίλαη απαξαίηεηε ε ζπλεξγαζία φισλ ησλ εκπιεθφκελσλ θνξέσλ θαη ζε θάζε πεξίπησζε ε ελεξγφο ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ δηφηη δίρσο απηή είλαη βέβαην πσο θαη ε αξηηφηεξα νξγαλσκέλε πξνζπάζεηα κπνξεί λα θαηαιήμεη ζε απνηπρία. Θα πξέπεη λα εληζρπζνχλ ηα πξνγξάκκαηα επαηζζεηνπνίεζεο θαη ελεκέξσζεο ησλ πνιηηψλ κέζσ ζπλεδξίσλ,εκεξίδσλ θαη πξνβνιήο ζηα ΜΜΔ, ζηα νπνία ζπληνληζηηθφ θαη νξγαλσηηθφ ξφιν ζα έρνπλ νη ΦνΓΑ ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο δήκνπο. ιεο νη δηαζέζηκεο ηερλνινγίεο επεμεξγαζίαο ησλ ΑΑ (θαχζε, κεραληθή αλαθχθισζε, βηνινγηθή μήξαλζε θ.α.), γίλνληαη απνηειεζκαηηθφηεξεο κε ηελ εθαξκνγή πξνγξακκάησλ θαη δξάζεσλ, φπσο ε δηαινγή ζηελ πεγή, πνπ εμαξηψληαη απφ ηε ζπκκεηνρή θαη επαηζζεηνπνίεζε ησλ πνιηηψλ. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ πσο έρεη θαηαγξαθεί έιιεηςε ελεκέξσζεο ησλ πνιηηψλ γηα ηελ ρσξνζέηεζε ησλ κπιε θάδσλ ηεο ΔΔΑΑ, γηα ηελ εθαξκνγή ησλ ζπζηεκάησλ ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαη γηα ινηπά δεηήκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε δξάζεηο αλαθχθισζεο. εκεηψλεηαη άιισζηε πσο δξάζεηο ελεκέξσζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ηνπ θνηλνχ ρξεκαηνδνηήζεθαλ απφ ηελ ΔΔ θαηά ηελ πεξίνδν κέζσ ηνπ επηρεηξεζηαθνχ πξνγξάκκαηνο πεξηβάιινληνο ΔΠΠΔΡ (Μέηξν 5.2: Πεξηβαιινληηθή επαηζζεηνπνίεζε κε εθδειψζεηο, εκεξίδεο, ζπλέδξηα, εθδειψζεηο, δηαθήκηζε, θιπ πνπ ρξεκαηνδνηήζεθε κε 2,8ΜΔuro) θαζψο θαη άιισλ ρξεκαηνδνηνχκελσλ πξνγξακκάησλ (π.ρ. LIFE 11, EUROPE AID 12 ). Άιισζηε κε βάζε θαη ην 6 ν Πξφγξακκα δξάζεο ηεο ΔΔ γηα ην Πεξηβάιινλ γηα ηελ πεξίνδν , αλάκεζα ζηνπο 7 ηνκείο πξνηεξαηφηεηαο βξίζθεηαη ε αλαθχθισζε θαη ε πξφιεςε ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη ηα έξγα πνπ πινπνηνχληαη, ζπλνδεχνληαη ζρεδφλ πάληα απφ δξάζεηο ελεκέξσζεο επαηζζεηνπνίεζεο. ρεηηθέο δξάζεηο έρνπλ αλαιάβεη θαη ζηελ Διιάδα ΜΚΟ, φπσο ε Οηθνινγηθή Δηαηξεία Αλαθχθισζεο, ε WWF Ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζα πξέπεη λα δνζεί ζηνλ ηνκέα ηεο πξφιεςεο ηεο δεκηνπξγίαο απνξξηκκάησλ. Άιισζηε ζχκθσλα κε ην 1 ν ςήθηζκα ηνπ Δπξσθνηλνβνπιίνπ γηα ηελ αλαζεψξεζε ηεο Οδεγίαο πιαίζην γηα ηα απφβιεηα, ηα θξάηε κέιε ζα θιεζνχλ λα εθαξκφζνπλ πξνγξάκκαηα θαη ζρέδηα πξφιεςεο ηεο δεκηνπξγίαο απνβιήησλ θαη πηζαλφηαηα

129 ζπγθεθξηκέλνη πνζνηηθνί ζηφρνη ζα ζεζπηζηνχλ. Οη ΦνΓΑ ζα θιεζνχλ λα ζπληνλίζνπλ ηα πξνγξάκκαηα απηά, λα πινπνηήζνπλ ηηο πξνγξακκαηηζκέλεο ππνδνκέο, λα ζπλεξγαζηνχλ κε ηα ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο θαζψο ζα είλαη αξκφδηνη γηα ηελ πξνζέγγηζε φισλ ησλ ζηφρσλ πνπ αθνξνχλ ηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ θαη ζεζπίδνληαη ζε επίπεδν πεξηθέξεηαο. Ζ εμεχξεζε πφξσλ(βιέπε ζρεηηθά θεθάιαην θαη 1.3.5), ε εθαξκνγή λέσλ ζπζηεκάησλ ηηκνιφγεζεο θαη ε ζηειέρσζή ηνπο κε επηζηεκνληθφ πξνζσπηθφ ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεκαηνδνηεζνχλ ζχκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ ΔΠΑ, είλαη ην θχξην ζηνίρεκα πνπ ζα θιεζνχλ λα θεξδίζνπλ κε απψηεξν ζηφρν ηε βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ απνξξηκκάησλ. Σν λέν ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηνπο θνξείο δηαρείξηζεο, πξνθαιεί ξαγδαίεο εμειίμεηο ζηε δηαρείξηζε ησλ ΑΑ. Ήδε ζηελ πεξηθέξεηα Ζπείξνπ ν πεξηθεξεηάξρεο επέβαιε ηελ ζχζηαζε ζπλδέζκνπ ζην Ν. Θεζπξσηίαο θαη ζην Ν. Ησαλλίλσλ, θάλνληαο ρξήζε ηνπ ζρεηηθνχ λφκνπ (βι. Κεθ 1), θαζψο νη δήκνη ησλ αληίζηνηρσλ δηαρεηξηζηηθψλ ελνηήησλ δελ είραλ ζπζηήζεη ΦνΓΑ σο ηελ θαηαιεθηηθή πεξίνδν. Δηδηθά ζηελ πεξίπησζε ησλ Ησαλλίλσλ ππήξραλ αληηδξάζεηο θαζψο πξνζαλαηνιίδνληαλ ζηε ζχζηαζε αλψλπκεο εηαηξείαο ΟΣΑ, αιιά ην γεγνλφο φηη δελ πξνέβεζαλ ζηε ζχζηαζε σο ηελ θαηαιεθηηθή πεξίνδν (Απξίιηνο 2007) είρε σο απνηέιεζκα ηελ παξέκβαζε ηνπ πεξηθεξεηάξρε. ε άιιεο πεξηθέξεηεο δεζπφδεη ε ιεηηνπξγία ησλ πθηζηάκελσλ ζπλδέζκσλ φπσο ε ΓΗΑΓΤΜΑ ζηε Γπηηθή Μαθεδνλία, ε νπνία σο αλαζέηνπζα αξρή ζα δεκνπξαηήζεη ηελ θαηαζθεπή εξγνζηαζίνπ επεμεξγαζίαο απνξξηκκάησλ κε ηε κέζνδν ησλ ΓΗΣ. Ήδε ε δηππνπξγηθή επηηξνπή γηα ηα ΓΗΣ ελέθξηλε ην εγρείξεκα, αλνίγνληαο ην δξφκν γηα ηελ πινπνίεζε θαη άιισλ έξγσλ επεμεξγαζίαο ΑΑ. Δλ θαηαθιείδη, ζα ζέιακε λα ηνλίζνπκε ηελ παζηθαλή αλαγθαηφηεηα γηα κηα πεξηβαιινληηθά πξνζαλαηνιηζκέλε παηδεία, ε νπνία δχλαηαη λα απνδεηρηεί θαηαιπηηθή ζηε δηακφξθσζε πεξηβαιινληηθήο ζπλείδεζεο ζηνπο λένπο, νη νπνίνη ζα πξέπεη λα απνηειέζνπλ θαη ηνπο ζεκαηνθχιαθεο ηνπ κέιινληνο απηήο ηεο ρψξαο. 129

130 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Η: ΝΟΜΟΘΔΗΑ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΒΛΖΣΧΝ ΣΔΡΔΑ ΑΠΟΒΛΗΣΑ ΔΣΟ ΔΙΓΟ Σιτλος Νομοθετήματος ΦΔΚ ΠΛΑΗΗΟ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ 2007 Τ.Α. 8668/2007 Έγθξηζε Δζληθνχ ρεδηαζκνχ Δπηθίλδπλσλ Απνβιήησλ (ΔΓΔΑ) ΦΔΚ 187/Β`/ ΚΤΑ Αξηζκ. Ζ.Π 24944/ KYA 4641/232/ ΚΤΑ 13588/725/ ΚΤΑ 22912/1117 Έγθξηζε Γεληθψλ Σερληθψλ Πξνδηαγξαθψλ γηα ηελ δηαρείξηζε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ «Καζνξηζκφο ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ κηθξψλ ρψξσλ πγεηνλνκηθήο ηαθήο απνβιήησλ ζε λεζηά θαη απνκνλσκέλνπο νηθηζκνχο, θαη εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 3 (παξ.4) ζε ζπλδπαζκφ κε ην άξζξν 20 (παξάξηεκα Η) ηεο ππ αξηζκ /3508/2002 ΚΤΑ «Μέηξα θαη φξνη γηα πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ απνβιήησλ» (Β 1572)» «Μέηξα φξνη θαη πεξηνξηζκνί γηα ηελ δηαρείξηζε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο νδεγίαο 91/689/ΔΟΚ «γηα ηα επηθίλδπλα απφβιεηα» ηνπ ζπκβνπιίνπ ηεο 12εο Γεθεκβξίνπ 1991». «Μέηξα θαη φξνη γηα ηελ πξφιεςε θαη ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ξχπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο απφ ηελ απνηέθξσζε ησλ απνβιήησλ» ΦΔΚ 791/Β / ΦΔΚ Β 168/ ΦΔΚ B 383/ ΦΔΚ 759Β/ Δγθχθιηνο / ΚΤΑ Ζ.Π /2727 Πεξηβαιινληηθή αδεηνδφηεζε έξγσλ: πιινγή- Μεηαθνξά-Απνζήθεπζε Απνβιήησλ θαη Απνθαηάζηαζε Υψξσλ Αλεμέιεγθηεο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ «Μέηξα θαη Όξνη γηα ηε Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ / Δζληθφο θαη Πεξηθεξεηαθφο ρεδηαζκφο Γηαρείξηζεο» 2003 ΚΤΑ 37591/2031/2003 «Μέηξα θαη φξνη γηα ηε δηαρείξηζε ηαηξηθψλ απνβιήησλ απφ πγεηνλνκηθέο κνλάδεο» Σξνπνπνίεζε ηεο θ.π.α 14312/1302/00 κε ζέκα 2003 «ζπκπιήξσζε θαη εμεηδίθεπζε ηεο θ.π.α /97 Τ.Α. «εζληθφο ζρεδηαζκφο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ 26469/1501/Δ103/2003 απνβιήησλ (Γεληθέο θαηεπζχλζεηο ηεο πνιηηηθήο δηαρείξηζεο ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ)» (723/Β)» 2003 Τ.Α /2003 χζηαζε Γξαθείνπ Γηαρείξηζεο Εσηθψλ απνβιήησλ ΦΔΚ 1909Β/ ΦΔΚ Β1419/ ΦΔΚ 864 Β/2003 ΦΔΚ 950/Β`/

131 ΚΤΑ 18083/1098 Δ.103/ 2003 ΤΑ 29407/ Τ.Α /1702/ ΚΤΑ 7589/731/ ΚΤΑ 14312/1302/ Ν.2824/ Τ.Α. 2487/455/ ΤΑ / ΤΑ / «ρέδηα δηάζεζεο /απνιχκαλζεο ζπζθεπψλ πνπ πεξηέρνπλ PCΒ Γεληθέο θαηεπζχλζεηο γηα ηε ζπιινγή θαη κεηέπεηηα δηάζεζε ζπζθεπψλ θαη απνβιήησλ κε PCΒ, ζχκθσλα κε ην άξζξν 7 ηεο θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο 7589/731/2000 (Β 514)» Μέηξα θαη φξνη γηα ηελ πγεηνλνκηθή ηαθή ησλ απνβιήησλ Σξνπνπνίεζε ηεο Κ.Τ.Α /14398/95 «δηαρείξηζε ησλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ησλ ζπζζσξεπηψλ πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο» (781/Β). Πξφγξακκα δξάζεο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ζπζζσξεπηψλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 5 ηεο απφθαζεο απηήο «Καζνξηζκφο κέηξσλ θαη φξσλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ πνιπρισξνδηθαηλπιίσλ θαη ησλ πνιπρισξνηξηθαηλπιίσλ (PCB/PCT)» πκπιήξσζε θαη εμεηδίθεπζε ηεο ππ αξηζ /1944/1997 Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο κε ζέκα «Δζληθφο ζρεδηαζκφο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ (Γεληθέο θαηεπζχλζεηο ηεο πνιηηηθήο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ» Κχξσζε ηεο Κνηλήο χκβαζεο γηα ηελ αζθάιεηα ηεο δηαρείξηζεο αλαισζέλησλ θαπζίκσλ θαη ηελ αζθάιεηα ηεο δηαρείξηζεο ξαδηελεξγψλ απνβιήησλ Μέηξα θαη φξνη γηα ηελ πξφιεςε θαη ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο ξχπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο απφ ηελ απνηέθξσζε επηθίλδπλσλ απνβιήησλ Σξνπνπνίεζε πκπιήξσζε ηεο απφθαζεο αξηζκ / πεξί «δηαδηθαζίεο γηα ηε βηνινγηθή απνζχλζεζε θαη ιηπαζκαηνπνίεζε ησλ απνζπξφκελσλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ (Τπνπξγείν Γεσξγίαο) Γηαδηθαζίεο γηα ηελ βηνινγηθή απνζχλζεζε θαη ιηπαζκαηνπνίεζε ησλ απνζπξφκελσλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ (Τπνπξγείν Γεσξγίαο) 1997 ΚΤΑ Καηάξηηζε πιαηζίνπ πξνδηαγξαθψλ θαη γεληθψλ πξνγξακκάησλ δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ 1997 ΚΤΑ /97 Δζληθφο ζρεδηαζκφο δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ (Γεληθέο Καηεπζχλζεηο ηεο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ 1997 ΚΤΑ 19396/1546 Μέηξα θαη φξνη γηα ηε δηαρείξηζε επηθηλδχλσλ απνβιήησλ Δπηηήξεζε θαη έιεγρνο απνζηνιψλ ησλ 1997 Π.Γ 22/1997 ξαδηελεξγψλ απνβιήησλ κεηαμχ ηεο Διιάδαο θαη ησλ ινηπψλ θξαηψλ - κειψλ ηεο Κνηλφηεηαο, θαζψο θαη πξνο θαη απφ ηελ Κνηλφηεηα 1996 ΚΤΑ 69728/824 Μέηξα θαη φξνη γηα ηε δηαρείξηζε ζηεξεψλ απνβιήησλ ΦΔΚ Β 606/ ΦΔΚ 1572Β/200 2 ΦΔΚ 963/Β`/ ΦΔΚ Β 514/ ΦΔΚ 723Β/2000 ΦΔΚ 90/Α`/ ΦΔΚ 196/Β`/ ΦΔΚ 1016Β/199 7 ΦΔΚ 1016Β/199 7 ΦΔΚ 604 Β ΦΔΚ 20/Α`/ ΦΔΚ 358/ ΚΤΑ 98012/2001 Υξεζηκνπνηεκέλα νξπθηέιαηα ΦΔΚ 40 Β 131

132 1995 ΚΤΑ 73537/148 «Γηαρείξηζε ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ζπζζσξεπηψλ πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο» Κχξσζε ηεο χκβαζεο 1994 Νφκνο 2203/94 ηεο Βαζηιείαο γηα ηνλ έιεγρν ησλ δηαζπλνξηαθψλ θηλήζεσλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη ηεο επεμεξγαζίαο ηνπο 1993 ΚΤΑ 82805/2224/ ΚΤΑ 80568/4225 Καζνξηζκφο κέηξσλ θαη φξσλ γηα ηελ πξφιεςε ηεο αηκνζθαηξηθήο ξχπαλζεο πνπ πξνέξρεηαη απφ εγθαηαζηάζεηο θαχζεο αζηηθψλ απνβιήησλ Μέζνδνη, φξνη θαη πεξηνξηζκνί γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε ζηε γεσξγία ηεο ηιχνο πνπ πξνέξρεηαη απφ επεμεξγαζία νηθηαθψλ θαη αζηηθψλ ιπκάησλ 1988 Τ.Α /454/1988 Δπηηήξεζε θαη έιεγρνο ησλ Γηαζπλνξηαθψλ Μεηαθνξψλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ 1986 ΚΤΑ 49541/1424/86 ηεξεά απφβιεηα ζε ζπκκφξθσζε κε ηελ Οδεγία 75/442 ηνπ πκβνπιίνπ ΦΔΛ 781 ΦΔΚ 58 Α ΦΔΚ 699Β/93 ΦΔΚ 641Β/1991 ΦΔΚ 166/Β`/ ΦΔΚ 444Β/ ΚΤΑ 71560/ Κ.Τ.Α.72751/ Π.Γ. 329/ Τ.Α /1090/82 Γηάζεζε ησλ ρξεζηκνπνηνπκέλσλ νξπθηειαίσλ Σνμηθά θαη επηθίλδπλα απφβιεηα θαη εμάιεηςε πνιπρισξνδηαθαηλπιίσλ θαη πνιπρισξνηξηθαηλπιίσλ Σαμηλφκεζε, ζπζθεπαζία θαη επηζήκαλζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο Οδεγίεο ηνπ πκβνπιίνπ ησλ Δ.Κ. 67/548/ΔΟΚ, 69/81/ΔΟΚ, 70/189/ΔΟΚ, 71/141/ΔΟΚ, 23/146/ΔΟΚ, 75/409/ΔΟΚ, 79/831/ΔΟΚ θαη ηεο Δπηηξνπήο ησλ Δ.Κ. 76/907/ΔΟΚ, 79/370/ΔΟΚ Όξνη θαη πξνυπνζέζεηο αλαγλψξηζεο πινίσλ, θνξηεγίδσλ ή πισηψλ γεληθά λαππεγεκάησλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη σο επθνιίεο ππνδνρήο ζηεξεψλ απνξξηκκάησλ πινίσλ ΦΔΚ 665 Β ΦΔΚ 665 Β ΦΔΚ 118/Α`/198 3 ΦΔΚ 266Β/

133 2007 Τ.Α. 9268/4 69/ Τ.Α. νηθ / Π.Γ. 15/ ΚΤΑ νηθ /2004 ΔΝΑΛΛΑΚΣΙΚΗ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ Σξνπνπνίεζε ησλ πνζνηηθψλ ζηφρσλ γηα ηελ αλάθηεζε θαη αλαθχθισζε ησλ απνβιήησλ ησλ ζπζθεπαζηψλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 10 (παξ. Α1, ηειεπηαίν εδάθην) ηνπ λ. 2939/01 (179/Α), θαζψο θαη άιισλ δηαηάμεσλ ηνπ λφκνπ απηνχ, ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο νδεγίαο 2004/12/ΔΚ γηα ηηο ζπζθεπαζίεο Έγθξηζε ηνπ πζηήκαηνο πιινγηθήο Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζζσξεπηψλ Μνιχβδνπ - Ομένο Κξήηεο "ΔΓΗ - ΚΔΠΔ" Σξνπνπνίεζε ηνπ πξνεδξηθνχ δηαηάγκαηνο 117/04 (82/Α), ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο νδεγίαο 2003/108 «γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηεο νδεγίαο 2002/96 ζρεηηθά κε ηα απφβιεηα εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ (ΑΖΖΔ)» ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 8εο Γεθεκβξίνπ 2003 «Καζνξηζκφο χςνπο αληαπνδνηηθψλ ηειψλ απφ αηνκηθά ή ζπιινγηθά ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο δηαρείξηζεο ζπζθεπαζηψλ / άιισλ πξντφλησλ (φπσο απηά νξίδνληαη ζην άξζξν 2, παξ. 4, ηνπ Ν. 2939/2001) ζε εθαξκνγή ησλ άξζξσλ 7 (παξ. Β1, εδ. α3 θαη παξ. Β2, εδ. α5) θαη ηνπ άξζξνπ 17 ηνπ Ν. 2939/2001 «πζθεπαζίεο θαη ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ θ.ι.π.» (Α 179» ΦΔΚ 286/Β` / ΦΔΚ 1398/Β `/ ΦΔΚ 12 Α/2006 ΦΔΚ Β 849/ ΠΓ 117/ ΠΓ 116/ ΠΓ 115/ ΠΓ 109/ ΠΓ 82/ Τ.Α. 3418/0 7/ ΤΑ Ν. 2939/2 001 «Μέηξα, φξνη θαη πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ εηδψλ ειεθηξηθνχ θαη ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ «Μέηξα, φξνη θαη πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ νρεκάησλ ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο, ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ αληαιιαθηηθψλ ηνπο θαη ησλ απελεξγνπνηεκέλσλ θαηαιπηηθψλ κεηαηξνπέσλ «Αληηθαηάζηαζε ηεο 73537/148/1995 θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο «Γηαρείξηζε ειεθηξηθψλ ζηειψλ θαη ζπζζσξεπηψλ πνπ πεξηέρνπλ νξηζκέλεο επηθίλδπλεο νπζίεο»(β 781) θαη 19817/2000 θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο «Σξνπνπνίεζε ηεο 73537/1995 θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο θ.ι.π.» (Β 963). «Μέηξα, φξνη θαη πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ Ζιεθηξηθψλ ηειψλ θαη πζζσξεπηψλ» «Μέηξα θαη φξνη γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ κεηαρεηξηζκέλσλ ειαζηηθψλ ησλ νρεκάησλ. Πξφγξακκα γηα ηελ ελαιιαθηηθή δηαρείξηζή ηνπο» Καζνξηζκφο κέηξσλ θαη φξσλ γηα ηε δηαρείξηζε ησλ ρξεζηκνπνηεκέλσλ νξπθηειαίσλ Μέηξα θαη φξνη γηα ηηο ιηκεληθέο εγθαηαζηάζεηο παξαιαβήο απνβιήησλ πνπ παξάγνληαη ζηα πινία θαη θαηαινίπσλ θνξηίνπ Γηαδηθαζία θαη πξνυπνζέζεηο ραξαθηεξηζκνχ σο ζηεξεψλ απνβιήησλ ησλ εγθαηαιεηκκέλσλ νρεκάησλ πζθεπαζίεο θαη ελαιιαθηηθή δηαρείξηζε ησλ ζπζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ Ίδξπζε Δζληθνχ Οξγαληζκνχ Δλαιιαθηηθήο Γηαρείξηζεο πζθεπαζηψλ θαη άιισλ πξντφλησλ (Δ.Ο.Δ.Γ..Α.Π.) θαη άιιεο δηαηάμεηο ΦΔΚ Α 82/ ΦΔΚ Α 81/ ΦΔΚ Α 80/ ΦΔΚ Α 75/ ΦΔΚ Α 64/ ΦΔΚ 712 Β/2002 ΦΔΚ 57Β/20 02 ΦΔΚ 179Α/

134 2007 Τ.Α. Α1/νηθ 11383/840/ Ν. 3536/ N. 3463/ Τ.Α. Ζ.Π. 1764/653/ Ν. 3422/ KYA νηθ / Τ.Α. Γ10/Β/Φ.68/νηθ.9725/ ΚΤΑ 37111/2021/ ΚΤΑ 11014/703/Φ104/2003 ΓΔΝΙΚΑ Υνξήγεζε αδεηψλ θπθινθνξίαο θνξηεγψλ ηδησηηθήο ρξήζεο ζε θαηφρνπο άδεηαο ζπιινγήο κεηαθνξάο επηθίλδπλσλ ηαηξηθψλ απνβιήησλ. «Δηδηθέο ξπζκίζεηο ζεκάησλ κεηαλαζηεπηηθήο πνιηηηθήο θαη ινηπψλ δεηεκάησλ αξκνδηφηεηαο Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο.» (Άξζξν 30 ηεξεά Απφβιεηα) Νένο Γεκνηηθφο & Κνηλνηηθφο Κψδηθαο Πξφζβαζε ηνπ θνηλνχ ζηηο δεκφζηεο αξρέο γηα παξνρή πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ην πεξηβάιινλ, ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο νδεγίαο 2003/4/ΔΚ «γηα ηελ πξφζβαζε ηνπ θνηλνχ ζε πεξηβαιινληηθέο πιεξνθνξίεο θαη γηα ηελ θαηάξγεζε ηεο νδεγίαο 90/313/ΔΟΚ» ηνπ πκβνπιίνπ. Αληηθαηάζηαζε ηεο ππ αξηζ /1440/95 θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο (795/Β) Κχξσζε ηεο χκβαζεο γηα ηελ πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο, ηε ζπκκεηνρή ηνπ θνηλνχ ζηε ιήςε απνθάζεσλ θαη ηελ πξφζβαζε ζηε δηθαηνζχλε γηα πεξηβαιινληηθά ζέκαηα «πκπιήξσζε ηεο ππ αξηζκ. Ζ.Π /2332/2002 (ΦΔΚ 1022/Β/ ) θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο, Καηάηαμε δεκφζησλ θαη ηδησηηθψλ έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ ζε θαηεγνξίεο, ζχκθσλα κε ην άξζξν 3 ηνπ λ. 1650/1986 (Α 160) φπσο αληηθαηαζηάζεθε κε ην άξζξν 1 ηνπ λ. 3010/2002 «Δλαξκφληζε ηνπ λ. 1650/1986 κε ηηο νδεγίεο 97/11/ΔΔ θαη 96/61/ΔΔ θ.α. (Α 91)» Σξνπνπνίεζε ηεο Γ.10/Φ.68/νηθ.4437/ θνηλήο απφθαζεο ησλ Τπνπξγψλ Αλάπηπμεο ΠΔ.ΥΩ.Γ.Δ. θαη Γεσξγίαο "Πξνδηαγξαθέο θαη ρξνλνδηάγξακκα εηδηθήο κειέηεο απνθαηάζηαζεο" «Καζνξηζκφο ηξφπνπ ελεκέξσζεο θαη ζπκκεηνρήο ηνπ θνηλνχ θαηά ηε δηαδηθαζία έγθξηζεο πεξηβαιινληηθψλ φξσλ ησλ έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 2 ηνπ άξζξνπ 5 ηνπ Ν.1650/1986 φπσο αληηθαηαζηάζεθε κε ηηο παξαγξάθνπο 2 θαη 3 ηνπ άξζξνπ 3 ηνπ Ν.3010/2002» «Γηαδηθαζία Πξνθαηαξθηηθήο Πεξηβαιινληηθήο Δθηίκεζεο θαη Αμηνιφγεζεο(ΠΠΔΑ) θαη Έγθξηζε Πεξηβαιινληηθψλ Όξσλ (ΔΠΟ) ζχκθσλα κε ην άξζξν 4 ηνπ Ν.1650/1986 (Α 160) φπσο αληηθαηαζηάζεθε κε ην άξζξν 2 ηνπ Ν.3010/2002 «Δλαξκφληζε ηνπ Ν. 1650/86 κε ηηο Οδεγίεο 97/11/ΔΔ. θαη 96/61 ΔΔ...θαη άιιεο δηαηάμεηο» (Α 91)» ΦΔΚ 309/Β`/ ΦΔΚ 42/Α'/ ΦΔΚ Α 114/ ΦΔΚ 327/Β`/ /Α`/ ΦΔΚ B 1002/ ΦΔΚ 713 Β ΦΔΚ B 1391/ ΦΔΚ B 332/

135 2003 Δγθ. νηθ / ΚΤΑ 25535/3281/ ΚΤΑ 15393/2332/ Ν. 3010/2002 Δθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 12 παξ 3 ηεο Κ.Τ.Α. Ζ.Π /703/Φ104/03 (ΦΔΚ 332/Β/2003) φζνλ αθνξά ηελ ππνρξέσζε ελεκέξσζεο ησλ αξκνδίσλ αξρψλ γηα ηηο απνξξίςεηο ξχπαλζεο (εθπνκπψλ θαη απνβιήησλ) απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ ηνπ άξζξνπ 5 ηεο ππ αξηζκ. ΖΠ 15393/2332 /2002 ΚΤΑ (1022/Β) «Έγθξηζε πεξηβαιινληηθψλ φξσλ απφ ην Γεληθφ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο ησλ έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ πνπ θαηαηάζζνληαη ζηελ ππνθαηεγνξία 2 ηεο Α θαηεγνξίαο ζχκθσλα κε ηελ ππ αξ. ΖΠ 15393/2332/2002 ΚΤΑ «Καηάηαμε δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ έξγσλ ζε θαηεγνξίεο θ.ι.π.»(β 1022)» «Καηάηαμε δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ ζε θαηεγνξίεο ζχκθσλα κε ην άξζξν 3 ηνπ Ν. 1650/1986 φπσο αληηθαηαζηάζεθε κε ην άξζξν 1 ηνπ Ν.3010/2002 «Δλαξκφληζε ηνπ Ν.1650/86 κε ηηο νδεγίεο 97/11/ΔΔ θαη 96/61/ΔΔ θ.ά (Α 91)» «Δλαξκφληζε ηνπ Ν. 1650/86 κε ηηο Οδεγίεο 97/11/Δ.Δ. θαη 96/61 Δ.Δ., δηαδηθαζία νξηνζέηεζεο θαη ξπζκίζεηο ζεκάησλ γηα ηα πδαηνξέκαηα θαη άιιεο δηαηάμεηο» 2002 ΠΓ 23/2002 Γεκνηηθή Αζηπλνκία: πξφζιεςε,πξνζφληα,δηθαηψκαηα θιπ ΦΔΚ Β 1463/ ΦΔΚ B 1022/ ΦΔΚ A 91/ ΦΔΚ 19 Β/ Ν 2947/ ΤΑ Γ10/2001/Β Τ.Α /3278/ Τ.Α. 9690/Γ-601/1998 Οιπκπηαθή Φηινμελία,Οιπκπηαθά Δξγα θιπ δηαηάμεηο Πξνδηαγξαθέο θαη ρξνλνδηάγξακκα εηδηθήο κειέηεο απνθαηάζηαζεο ιαηνκείσλ αδξαλψλ πιηθψλ Γηαδηθαζία απνθαηάζηαζεο πεξηβάιινληνο αλελεξγψλ ιαηνκείσλ λνκνχ Αηηηθήο Αλάθιεζε ηεο 135/Γ-5/ απφθαζεο, κε ηελ νπνία ηξνπνπνηήζεθε ε 7381/Γ- 112/97 απφθαζε κε ζέκα «Αλάζεζε, έγθξηζε θαη πξνθήξπμε δηελέξγεηαο ηεο έξεπλαο ησλ ηεξεψλ Βηνκεραληθψλ Απνβιήησλ ΦΔΚ 228Α ΦΔΚ 224 Β 783/Β`/ ΦΔΚ 828 Β/ Τ.Α. 6112/Γ-1049/ Τ.Α. 135/Γ-5/ Τ.Α. Τ1β/2000/1995 Αλάζεζε έγθξηζε θαη πξνθήξπμε δηελέξγεηαο έξεπλαο ηεξεψλ Βηνκεραληθψλ Απνβιήησλ Σξνπνπνίεζε ηεο απφθαζεο 7381/Γ-112/ κε ζέκα «Αλάζεζε, έγθξηζε θαη πξνθήξπμε δηελέξγεηαο ηεο έξεπλαο ησλ ηεξεψλ Βηνκεραληθψλ απνβιήησλ» Τγεηνλνκηθή Γηάηαμε «Πεξί φξσλ ηδξχζεσο θαη ιεηηνπξγίαο πηελν-θηελνηξνθηθψλ εγθαηαζηάζεσλ» ΦΔΚ 457 Β/1998 ΦΔΚ 50/Β`/1998 ΦΔΚ 343/Β`/

136 1995 Τ.Α /1440/ Π.Γ. 410/ Ν. 2242/ ΤΑ 71961/3670/ Π.Γ. 517/ Π.Γ. 444/ Τ.Α. 8243/1113/ ΚΤΑ 75308/5512/ ΚΤΑ 69269/5387/ ΚΤΑ 31784/954/ ΚΤΑ 59388/3363/88 Διεχζεξε πξφζβαζε ηνπ θνηλνχ ζηηο δεκφζηεο αξρέο γηα πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην πεξηβάιινλ Γεκνηηθφο θαη Κνηλνηηθφο Κψδηθαο Πνιενδφκεζε πεξηνρψλ δεχηεξεο θαηνηθίαο ζε Ε.Ο.Δ. Κιπ Καζνξηζκφο ησλ φξσλ θαη ηεο δηαδηθαζίαο αλαθνίλσζεο ησλ ζρεδίσλ ησλ Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ πνπ πξνβιέπνληαη ζηηο παξαγξάθνπο 1 θαη 2 ηνπ άξζξνπ 21 ηνπ Ν.1650/86 Γηα ηηο ηδησηηθέο θιηληθέο πκπιήξσζε θαη ηξνπνπνίεζε ηνπ Π.Γ. 1381/81 (Α334) σο πξνο ην αζβέζηην, ην καγλήζην, ην λάηξην θαη ην ζείν πνπ πεξηέρνληαη ζηα ιηπάζκαηα Καζνξηζκφο κέηξσλ θαη κεζφδσλ γηα ηελ πξφιεςε θαη κείσζε ηεο ξχπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο απφ εθπνκπέο ακηάληνπ Καζνξηζκφο ηξφπνπ ελεκέξσζεο πνιηηψλ θαη θνξέσλ γηα ην πεξηερφκελν Μειέηεο Πεξηβαιινληηθψλ Δπηπηψζεσλ (ΜΠΔ) Καηάηαμε έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ ζε θαηεγνξίεο, πεξηερφκελν Μειέηεο Πεξηβαιινληηθψλ Δπηπηψζεσλ θαη ζπλαθείο δηαηάμεηο Γηα ηνπο ηχπνπο ζπζθεπαζίαο πγξψλ ηξνθίκσλ Σξφπνο, φξγαλα θαη δηαδηθαζία επηβνιήο θαη είζπξαμεο ησλ δηνηθεηηθψλ πξνζηίκσλ ηνπ άξζξνπ 30 ηνπ Ν.1650/ /Β`/ ΦΔΚ 231Α/1995 ΦΔΚ 162 Α ΦΔΚ 541/Β/91 ΦΔΚ 202Α/1991 ΦΔΚ 164Α/1991 ΦΔΚ 138Β/1991 ΦΔΚ 691Β/1990 ΦΔΚ 678Β/1990 ΦΔΚ 251Β/1990 ΦΔΚ 638 Β/ Ν. 1650/1986 Γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο 1982 Π.Γ. 434/1982 πγθξφηεζε θαη αξκνδηφηεηεο εηδηθήο ππεξεζίαο ησλ ΟΣΑ Πεξί ηξνπνπνηήζεσο θαη ζπκπιεξψζεσο 1980 Ν. 1080/1980 δηαηάμεσλ ηηλψλ ηεο πεξί ησλ πξνζφδσλ ησλ ΟΣΑ Ννκνζεζίαο θαη άιισλ ηηλψλ ζπλαθψλ δηαηάμεσλ 1977 Ν. 743/1977 Πεξί πξνζηαζίαο ηνπ ζαιαζζίνπ Πεξηβάιινληνο θαη ξπζκίζεσο ζπλαθψλ ζεκάησλ 1976 Ν. 429/1976 Πεξί ηξνπνπνηήζεσο δηαηάμεσο ηηλψλ ηνπ Ν. 25/1975. ΦΔΚ 160Α/1986 ΦΔΚ 78Α/1982 ΦΔΚ 246Α/1980 ΦΔΚ 319Α/1977 ΦΔΚ 235Α/

137 1975 Ν. 25/1975 Πεξί ππνινγηζκνχ θαη ηξφπνπ εηζπξάμεσο δεκνηηθψλ θαη θνηλνηηθψλ ηειψλ θαζαξηφηεηαο θαη θσηηζκνχ θαη ξπζκίζεσο ζπλαθψλ ζεκάησλ. ΦΔΚ 74Α/ ΚΤΑ ΔΗβ/301/64 Πεξί ζπιινγήο, απνθνκηδήο θαη δηαζέζεσο απνξξηκκάησλ. ΦΔΚ 63Β/

138 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΗΗ: ΦΟΡΔΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΡΔΧΝ ΑΠΟΡΡΗΜΜΑΣΧΝ- ΤΠΔΥΧΓΔ Κ / ΤΛ / AN ΦΟΡΔΑ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΦΟΡΔΑ ΤΛΟΠΟΙΗΗ ΓΙΔΤΘΤΝΗ ΦΟΡΔΑ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΑΜΘ 1 Κ χλδεζκνο Απνξξηκκάησλ Ξάλζεο 2 ν ρικ. Ξάλζεο-Καβάιαο Τ. Κ Ξάνθη Σ.Θ Κ Γήκνο Καβάιαο (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Tέξκα Ακεξηθαληθνχ Δξπζξνχ ηαπξνχ Σ. Κ Καβάια 3 Κ Γήκνο Κνκνηελήο (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Πιαηεία Γ. Βηδπελνχ 1 Σ. Κ Κνκνηελή 4 ΤΛ ΓΗΑΜΑΘ (ΥΤΣΑ Πεξηθέξεηαο) ΓΙΑΜΑΘ Νηθνιάνπ Πιαζηήξα Κνκνηελή ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΜΘ/ΓΓΔ Πεξηθέξεηα Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο Θξάθεο Γηεχζπλζε Γεκνζίσλ Έξγσλ ηζκαλφγινπ Κνκνηελή ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ 5 Κ Γήκνο Κηιθίο (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) 6 Κ ΟΣΑΜΘ χλδεζκνο ΟΣΑ Μείδνλνο Θεζζαινλίθεο 7 ΤΛ ΟΣΑΜΘ (ΥΤΣΑ ΒΓ Θεζζαινλίθεο) Φξάγθσλ 6-8 Σ. Κ Θεζζαινλίθε 8 Κ χλδεζκνο Καζαξηφηεηαο «ΑΛΜΩΠΗΑ» Κχπξνπ 30 Σ. K Αξηδαία ΟΣΑΜΘ Γεσξγίνπ Καπέηα 17 Σ. Κ Κηιθίο Φξάγθσλ 6-8 Σ. Κ Θεζζαινλίθε 138

139 9 ΤΛ ΓΖΜΟ ΔΓΔΑ Πιαηεία Αηγψλ Έδεζζα , ΤΛ ΓΖΜΟ ΓΗΑΝΝΗΣΩΝ (ΥΤΣΑ Γηαλληηζψλ) Γθφλνπ Γηψηα Γηαλληηζά Κ Γήκνο εξξψλ (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Μεξαξρίαο 1 Σ. Κ έξξεο 12 Ν.Α ΔΡΡΩΝ (ΥΤΣΑ Ν. εξξψλ) Μεξαξρίαο έξξεο 13 Κ ΓΔΤΑ Καηεξίλεο Πιαηεία Γεκαξρείνπ Σ. Κ Καηεξίλε 14 Κ ΑΓΑΠ (χλδεζκνο πιινγήο Απνθνκηδήο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ) Ληηφρσξν Σ.Κ Ληηφρσξν 15 Κ ΓΔΓΑΚΑΠ ΓΗΑΓΖΜΟΣΗΚΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΓΖΜΩΝ ΚΑΑΝΓΡΑ & ΠΑΛΛΖΝΖ Καζζάλδξεηα Υαιθηδηθήο Σ. Κ Καζζάλδξεηα Υαιθηδηθήο 16 ΤΛ ΝΑ ΥΑΛΚΗΓΗΚΖ (ΥΤΣΑ Πνιπγχξνπ) Ννµαξρηαθή Απηνδηνίθεζε Υαιθηδηθήο Γξαθείν Ννκάξρε Γηνηθεηήξην Πνιχγπξνο 17 ΤΛ ΝΑ ΥΑΛΚΗΓΗΚΖ (ΥΤΣΑ Αλζεκνχληα) Ννµαξρηαθή Απηνδηνίθεζε Υαιθηδηθήο Γξαθείν Ννκάξρε Γηνηθεηήξην Πνιχγπξνο ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΓΤΣΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ 18 Κ ΓΗΑΓΤΜΑ (Γηαρείξηζε Απνξξηκκάησλ Γπη. Μαθεδνλίαο) 6 ν ρικ. Δ.Ο Κνδάλεο- Πηνιεκατδαο Σ.Κ Σ.Θ 155 ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΗΠΔΙΡΟΤ 139

140 19 ΤΛ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ/ΓΓΔ (ΥΤΣΑ Ν. Ησαλλίλσλ) 5 ν ρικ. Ησαλλίλσλ Κνδάλεο Ησάλληλα ΤΛ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ/ΓΓΔ (ΥΤΣΑ Θεζπ. Πξεβ) 5 ν ρικ. Ησαλλίλσλ Κνδάλεο Ησάλληλα ΑΝ χλδεζκνο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ Πεδηλήο θαη Ζκηνξεηλήο Αξηαο Ακβξαθίαο Άξηα 22 ΑΝ χλδεζκνο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ Θεζπξσηίαο ΣΔΓΚ Ν. Θεζπξσηίαο Π. Σζαιδάξε Ζγνπκελίηζα χλδεζκνο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ Πεδηλήο θαη Ζκηνξεηλήο Αξηαο χλδεζκνο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ Θεζπξσηίαο ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΘΔΑΛΙΑ 23 Κ Γήκνο Λάξηζαο (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Οηθνλφκνπ εμ Οηθνλφκσλ 8 Α θαη Ρνχζβειη Σ. Κ Λάξηζα 24 Κ χλδεζκνο Γηάζεζεο Απνξξηκκάησλ Πνιενδνκηθνχ πγθξνηήκαηνο Βφινπ Σνπάιε 12 Σ. Κ Βφινο 25 ΑΝ ΥΤΣΑ Αξγαιαζηήο ΓΖΜΟ ΑΡΓΑΛΑΣΖ Αξγαιαζηή Μαγλεζίαο Αξγαιαζηή , ΤΛ Ν.Α Σξηθάισλ Ννµαξρηαθή Απηνδηνίθεζε Σξηθάισλ Γξαθείν Ννκάξρε Λαξίζεο Σξίθαια 27 ΤΛ Γήκνο θηάζνπ θηάζνο

141 28 ΤΛ Γήκνο θνπέινπ θφπεινο θφπεινο , ΤΛ Γήκνο Αινλήζνπ Αιφλλεζνο ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΩΝ 30 Κ χλδεζκνο Καζαξηφηεηαο Γήκνπ Εαθχλζνπ Σ.Θ.232 Σ.Κ Εάθπλζνο 31 Κ Γηαδεκνηηθή Δπηρείξεζε Καζαξηφηεηαο θαη Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο Κεθαιινληάο Λεσθφξνο Βεξγσηή & Ηζάθεο - Αξγνζηφιη Σ. Κ Αξγνζηφιη 32 Κ χλδεζκνο Καζαξηφηεηαο & Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο Νήζνπ Κέξθπξαο Νηθεθ. Θενηφθε 154 Σ. Κ Κέξθπξα 33 ΤΛ χλδεζκνο Καζαξηφηεηαο & Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο Ν. Κέξθπξαο χλδεζκνο Καζαξηφηεηαο & Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο Ν. Κέξθπξαο - ΔΔΑΑ 34 Κ Γήκνο Μεγαλεζίνπ Σ. Κ Καησκέξη Μεγαλήζη Λεπθάδαο ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ 35 Κ χλδεζκνο Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ 4 εο Γεσγξαθηθήο Δλφηεηαο Ν. Αηησιναθαξλαλίαο Υ. Σξηθνχπε 7 Σ.Κ Μεζνιφγγη 36 Κ ΤΛ Γήκνο Παηξαίσλ (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Μηανχιε 100 Σ. Κ Πάηξα ΝΑ ΑΥΑΙΑ (ΥΤΣΑ Γπη. Αραΐαο) Κνξίλζνπ Πάηξα 37 ΤΛ ΝΑ ΑΥΑΙΑ (ΥΤΣΑ Γ. Αηγεηαιείαο) Κνξίλζνπ Πάηξα 38 ΤΛ χλδεζκνο ΓΑ 1εο ΓΔ Αηη/ληαο Σδαβέιια Ναχπαθηνο ΝΑ ΑΗΣΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΗΑ Κχπξνπ & Λεβίδνπ Μεζνιφγγη 141

142 39 ΤΛ χλδεζκνο ΓΑ 2εο ΓΔ Αηη/ληαο ΝΑ ΑΗΣΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΗΑ Κχπξνπ & Λεβίδνπ Μεζνιφγγη 40 ΤΛ χλδεζκνο ΓΑ 3εο ΓΔ Αηη/ληαο ΝΑ ΑΗΣΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΗΑ Κχπξνπ & Λεβίδνπ Μεζνιφγγη ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 41 Κ ΓΔΠΟΓΑΛ Γεκαξρείν Ληβαδεηάο Πιαηεία Διεπζεξίαο Ληβαδεηά Γήκνο Λεβαδέσλ (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Πιαηεία Δζληθήο Αληηζηάζεσο Σ. Κ Ληβαδεηά 42 Κ Γήκνο Λακηέσλ Σερληθή Τπεξεζία Πιαηεία Διεπζεξίαο 8 Σ. Κ Λακία 43 Κ Γήκνο Γνκνθνχ (Τπεξεζία θαζαξηφηεηαο) Πιαηεία Μνπζψλ 1 Σ. Κ Γνκνθφο 44 Κ ΓΔΤΑ ΥΑΛΚΗΓΑ Γεκνηηθή Δπηρείξεζε Ύδξεπζεο Απνρέηεπζεο Υαιθίδαο Νενθχηνπ 69 Σ. Κ Υαιθίδα 45 Κ χλδεζκνο Γηαρείξηζεο ΥΤΣΑ Βφξεηαο Γηαρεηξηζηηθήο Δλφηεηαο Ν. Δπβνίαο Γεκαξρείν Ηζηηαίαο Σ.Κ Ηζηηαία 46 ΤΛ ΓΔΠΟΓΑΘ Σζεβά 2 & Πηλδάξνπ Θήβα ΓΖΜΟ ΘΖΒΑΗΩΝ Πηλδάξνπ & Οηδίπνδνο Θήβα , ΤΛ ΤΝΓΔΜΟ ΟΣΑ Β.ΔΤΒΟΗΑ ΝΑ ΔΤΒΟΗΑ Λ. Φαφνά Φαλκίδα 48 ΤΛ ΓΖΜΟ ΚΤΡΟΤ θχξνο ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΑΣΣΙΚΗ 49 ΤΛ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ/ΓΓΔ Κεθηζίαο Αζήλα

143 50 ΤΛ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ/ΓΓΔ Κεθηζίαο Αζήλα Κ ΔΓΚΝΑ Δληαίνο χλδεζκνο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Ννκνχ Αηηηθήο Άληεξζελ 6 & Μσξαΐηε 90 Σ. Κ Αζήλα ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΗΟΤ 52 Κ Γηαδεκνηηθή Δπηρείξεζε Καζαξηφηεηαο θαη Πξνζηαζίαο Γήκσλ ηθπσλίσλ & Βέινπ Αζηέξε Κνβαηδή & Λπθνχξγνπ 10 Σ. Κ Κηάην 53 Κ Γήκνο Αηγείξαο Γεκαξρείν Αηγείξαο Σ.Κ Αηγείξα 54 ΤΛ ΓΖΜΟ ΞΤΛΟΚΑΣΡΟΤ Λπθνχξγνπ Φξαληδή Ξπιφθαζηξν ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΒΟΡΔΙΟΤ ΑΙΓΑΙΟΤ 55 ΤΛ ΤΝΓΔΜΟ ΟΣΑ Γ.ΑΜΟΤ Γεκαξρείν Καξινβαζίνπ Καξιφβαζη άκνο ΤΛ ΤΝΓΔΜΟ ΟΣΑ Α.ΑΜΟΤ Άλσ Βαζχ Βαζχ άκνπ ΤΝΓΔΜΟ ΟΣΑ Γ.ΑΜΟΤ Γεκαξρείν Καξινβαζίνπ Καξιφβαζη άκνο ΤΝΓΔΜΟ ΟΣΑ Α.ΑΜΟΤ Άλσ Βαζχ Βαζχ άκνπ ΤΛ Γήκνο Φνχξλσλ Κνξζεψλ Φνχξλνη / ΤΛ χλδεζκνο ΟΣΑ Ν.Λέζβνπ ΣΔΓΚ Λέζβνπ Καξαληψλε Μπηηιήλε 59 ΤΛ Γηαδεκνηηθή Δπηρείξεζε Γηαρείξηζεο Απνξξηκκάησλ & Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο Λήκλνπ Μχξηλα Λήκλνπ ΝΑ ΛΔΒΟΤ Κσλζηαληηλνππφιεσο Μπηηιήλε ΝΑ ΛΖΜΝΟΤ 60 ΤΛ ΝΑ ΥΗΟΤ 61 ΤΛ ΝΑ ΥΗΟΤ 143

144 ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΝΟΣΙΟΤ ΑΙΓΑΙΟΤ 62 Κ Γ.Δ.Κ.Ρ. Γεκνηηθή Δπηρείξεζε Καζαξηφηεηαο Ρφδνπ Νέα Αγνξά Γήκνο Ρφδνπ Σ. Κ Ρφδνο 63 Κ 64 Κ Γήκνο Μεγίζηεο Σ. Κ Μεγίζηε - Καζηειιφξηδν Γήκνο Σήινπ Σήινο Σ. Κ Κ Κνηλφηεηα Αγαζνλεζίνπ Σ. Κ Αγαζνλήζη 66 Κ Κνηλφηεηα Κηκψινπ Σ. Κ Κίκσινο 67 Κ Κνηλφηεηα Αλάθεο Σ. Κ Αλάθε 68 Κ Γήκνο Λεηςψλ Σ.Κ ΤΛ ΓΖΜΟ ΚΑΛΤΜΝΟΤ Δλνξία Υξηζηνχ Κάιπκλνο ,7, ΤΛ ΓΖΜΟ ΝΟΣΗΑ ΡΟΓΟΤ Γελλάδη Ρφδνπ Γελλάδη ΤΛ ΓΖΜΟ ΖΡΑΚΛΔΗΓΩΝ ΚΩ Αληηκάρεηα Κσο , ΤΛ ΓΖΜΟ ΑΣΤΠΑΛΑΗΑ Υψξα Αζηππάιαηα Αζηππάιαηα , 61406, ΤΛ ΓΖΜΟ ΠΑΣΜΟΤ Υψξα Πάηκνπ Πάηκνο , 31235/

145 74 ΤΛ Κοινότητα Φολεγάνδροσ Υψξα Φνιέγαλδξνο , ΤΛ Γήκνο Άλσ χξνπ Ησάλλνπ ηεθάλνπ Άλσ χξνο , 82934/87150/ ΤΛ ΓΖΜΟ ΠΑΡΟΤ Παξνηθία Πάξνπ Πάξνο , ΤΛ ΓΖΜΟ ΜΤΚΟΝΟΤ Παξαιία Μπθφλνπ Μχθνλνο , 24036/ ΤΛ ΓΖΜΟ ΚΤΘΝΟΤ Υψξα Κχζλνπ Κχζλνο , 31639/ ΤΛ ΓΖΜΟ ΑΜΟΡΓΟΤ Ακνξγφο Υψξα Ακνξγφο ΤΛ ΓΖΜΟ ΔΡΗΦΟΤ έξηθνο , ΤΛ ΓΖΜΟ ΗΟΤ Ίνο Κπθιάδεο Ίνο , ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΚΡΗΣΗ 82 Κ Γήκνο Ρεζχκλεο (Σερληθή Τπεξεζία) Λεσθφξνο Κνπληνπξηψηε 80, Σ. Κ Ρέζπκλν 83 Κ Γήκνο Αξκέλσλ (Σερληθή Τπεξεζία) Σ. Κ Καιχβεο Απνθνξψλνπ Υαλίσλ 84 Κ Γήκνο θαθίσλ Σ. Κ Υψξα θαθίσλ Υαλίσλ 145

146 85 Κ ΓΔΤΑΚΑ έιηλνπ (Γηαδεκνηηθή επηρείξεζε χδξεπζεο απνρέηεπζεο θαζαξηφηεηαο) Σ. Κ Παιαηνρψξα Υαλίσλ 86 Κ Γήκνο Αγ. Νηθνιάνπ Γ/λζε Σερληθψλ Τπεξεζηψλ Γνπξληψλ 13 Σ. Κ Αγ. Νηθφιανο 87 Κ Γήκνο εηείαο Σερληθή Τπεξεζία Π. Βαξζνινκαίνπ 9 Σ. Κ εηεία 88 Κ ΑΜΑΡΗ Α.Δ. ρνιή Αζσκάησλ Σ. Κ Ακάξη 89 Κ Γ.Δ.Γ.Η..Α Γηαδεκνηηθή Δπηρείξεζε Γηαρείξηζεο ηεξεψλ Απνβιήησλ Τςειαληψλ 15 Σ. Κ Υαληά 90 Κ Γηαδεκνηηθή Δπηρείξεζε Λεηηνπξγίαο ΥΤΣΑ Γήκσλ Μαιίσλ & Υεξζνλήζνπ Διεπζεξίαο 50 Σ. Κ Ληκέλαο Υεξζνλήζνπ 91 Κ Γήκνο Βηάλλνπ Σ. Κ Άλσ Βηάλλνο 92 Κ χλδεζκνο Γηαρείξηζεο Πεξηβάιινληνο Γήκσλ Ν. Καδαληδάθε, Αξραλψλ, Σεκέλνπο Σ. Κ Αξράλεο Ζξαθιείνπ 93 ΤΛ ΔΓΑΚ (Δληαίνο χλδεζκνο Γηαρείξηζεο Απνξξηκκάησλ Κξήηεο) (ΥΤΣΑ Πέξα Γαιελψλ) Λεσθ. Κλσζζνχ 83 Σ.Κ Ζξάθιεην 146

147 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΗΗI: ΔΡΓΑ ΠΟΤ ΤΛΟΠΟΗΖΘΖΚΑΝ ΚΑΗ ΔΗΓΗΚΟΗ ΟΡΟΗ(ΠΡΟΩΠΟΘΔΔΗ) ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΜΑΛΖ ΡΟΖ ΣΖ ΚΟΗΝΟΣΗΚΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΠΡΟ ΑΤΣΑ. Καηά ηελ ηξέρνπζα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή ελέθξηλε ηε ζπγρξεκαηνδφηεζε απφ ην Σακείν πλνρήο 25 έξγσλ θαη νκάδσλ έξγσλ δηαρείξηζεο ζηεξεψλ απνβιήησλ, ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ 483 εθαηνκκπξίσλ επξψ πεξίπνπ, πνπ πεξηιακβάλνπλ ηελ θαηαζθεπή : 40 λέσλ ΥΤΣΑ θαη 11 επεθηάζεσλ ΥΤΣΑ, 43 ηαζκψλ Μεηαθφξησζεο Απνξξηκκάησλ (ΜΑ), 25 απνθαηαζηάζεσλ ΥΑΓΑ, 1 Μνλάδαο Μεραληθήο Γηαινγήο θαη Κνκπνζηνπνίεζεο, θαη 6 Κέληξσλ Γηαινγήο Αλαθπθιψζηκσλ Τιηθψλ. ηηο εγθξηηηθέο απνθάζεηο πνπ εθδφζεθαλ θαηά ην δηάζηεκα νη νπνίεο αθνξνχλ ηελ πιεηνςεθία ησλ εγθεθξηκέλσλ έξγσλ (21 απφ ηηο 25 απνθάζεηο) έρνπλ ζπκπεξηιεθζεί εηδηθνί φξνη, ε ηθαλνπνίεζε ησλ νπνίσλ απνηειεί πξνυπφζεζε γηα ηελ νκαιή ξνή ηεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο θαη 147