الگوي مقاومت آنتی بیوتیکی و پروفاژ تایپینگ سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا شده از مرغ داري هاي کرج در سال 1391

Transcript

1 فصلنامه بیماري هاي عفونی و گرمسیري وابسته به انجمن متخصصین بیماري هاي عفونی و گرمسیري 17 سال هجدهم شماره 62 صفحات 17 تا 22 پاییز 92 الگوي مقاومت آنتی بیوتیکی و پروفاژ تایپینگ سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا شده از مرغ داري هاي کرج در سال فاتح رحیمی شرمین کریمی دکتراي تخصصی باکتري شناسی استادیار بخش میکروبیولوژي دانشکده علوم دانشگاه اصفهان دانشجوي دکتراي تخصصی مکانیزاسیون کشاورزي دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.1.2 * نشانی براي مکاتبه: اصفهان خیابان هزار جریب دانشگاه اصفهان دانشکده علوم گروه زیست شناسی بخش میکروبیولوژي f.rahimi@sci.ui.ac.ir دریافت مقاله: اردیبهشت نود و دو چکیده سابقه و هدف: پذیرش براي چاپ: تیر نود و دو استافیلوکوکوس اوري وس باکتري بیماري زاي انسانی و دامی است که به عنوان بیماري زاي بیمارستانی و هم چنین اکتسابی از جامعه شناخته می شود که واجد طیف وسیعی از باکتري خوارها و هم چنین عوامل حدت است. تمامی جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس از روي حساسیت به 27 باکتریوفاژ لیزوژنیک در 6 گروه طبقهبندي می شوند. این مطالعه با هدف تجزیه و تحلیل ژنتیکی پروفاژ تایپهاي مختلف تعیین الگوي مقاومت آنتی روش بیوتیکی و بررسی وجود ژن meca در جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا سازي شده از نمونه هاي دامی در شهر کرج در طی سال 1391 به انجام رسید. روش کار: در این مطالعه در مجموع 110 جدایه استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا شده از یک مرغ داري در شهر کرج بررسی شد. تمامی جدایه ها با استفاده از پرایمر اختصاصی تا حد گونه شناسایی شدند. حساسیت جدایه ها نسبت به 19 آنتی- بیوتیک به روش دیسک دیفیوژن و هم چنین حداقل غلظت مهار کننده آنها نسبت به آنتیبیوتیک هاي اگزاسیلین و ونکومایسین به Etest با استفاده از توصیه هاي (CLSI) Clinical Laboratory and Standard Institute تعیین گردید. حضور ژن meca در میان جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متیسیلین با استفاده از آزمون PCR بررسی شد. جهت تعیین وجود پروفاژهاي مختلف در جدایه هاي مقاوم به متی سلین آزمون Multiplex-PCR با استفاده از پرایمرهاي اختصاصی 6 دسته پروفاژي استفاده شد. یافته ها: با استفاده از آزمون PCR تمامی 110 جدایه جمع آوري شده به عنوان سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین مورد تا یید قرار گرفتند. بیش ترین میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک هاي پنی سیلین (100 درصد) سیپروفلوکساسین (100 درصد) اریترومایسین (100 درصد) آمیکاسین (100 درصد) و کانامایسین (100 درصد) مشاهده گردید. هیچ کدام از سویه ها نسبت به آنتی بیوتیک هاي نیتروفورانتوي ین اسید فوزیدیک ونکومایسین لینزولید و سینرسید مقاومت نشان ندادند. هم چنین 83/5 درصد سویه ها از مقاومت بسیار بالایی µg/ml) (MIC 128 نسبت به اگزاسیلین برخوردار بودند. چهار پروفاژ تایپ مختلف در میان سویه ها شناسایی گردید و %81 سویه ها واجد 4 پروفاژ تایپ و 19 درصد نیز واجد 3 پروفاژ تایپ بودند. نتیجه گیري: باکتریوفاژها از تنوع بالایی در سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین برخوردار هستند. پروفاژ تایپ SGF شایع ترین تایپ بود و در تمامی سویه ها مشاهده گردید. وجود پروفاژهایی از دسته هاي مختلف که کد کننده طیف وسیعی از عوامل حدت هستند و هم چنین مقاومت بالاي سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین می تواند نشان دهنده اهمیت نقش باکتریوفاژها در گسترش و تکامل عوامل حدت در سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس باشد. وجود جدایه هاي بسیار بیماري زا واجد مقاومت چندگانه نسبت به بسیاري از داروهاي معمول خطوط اول و دوم درمانی می تواند یک تهدید بالقوه براي سلامت عمومی و بهداشت جامعه باشد. واژگان کلیدي: استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متیسیلین پروفاژ SGF ماکیان

2 و 1 و 1 و 5 و 4 و 5 و 5 فصلنامه بیماري هاي عفونی و گرمسیري سال هجدهم شماره 62 استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم در مرغ داري 18 سرولوژیکی A و B و F تهیه شده است( 9 ). درك انتقال باکتري خوار نه مقدمه استافیلوکوکوس اوري وس یکی از عوامل پیش رو در ایجاد عفونت هاي باکتریایی در کشورهاي در حال توسعه بوده و مسي ول ایجاد طیف گسترده اي از بیماري ها در انسان و حیوان از یک عفونت کوچک پوستی تا ذات الریه نکروزه کننده کشنده است( 2). براي غلبه بر عفونت هاي ناشی از جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به پنی سیلین یک پنی سیلین نیمه صناعی با طیف محدود (متی سیلین) معرفی گردید. اما به سرعت در سال 1961 نخستین جدایه استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین شناسایی گردید. در ابتدا مواجهه با جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین تنها در بیمارستان ها بود اما در اواخر دهه 1990 نخستین عفونت حاد استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین اکتسابی از جامعه که مشخصه بارز آن وجود سم لوکوسیدین پنتون ولنتاین بود شناسایی و با سرعت غیرقابل باوري گسترش پیدا کرد. امروزه افتراق میان جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین اکتسابی از جامعه و بیش تر جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین اکتسابی از بیمارستان واجد مقاومت چند آنتی بیوتیکی به یک چالش بزرگ تبدیل شده است(.(3 مقاومت استافیلوکوکوس اوري وس نسبت به متی سیلین ناشی از حضور ژن meca است که رمز کننده یک پروتي ین متصل شونده به پنی سیلین 78 کیلو دالتونی PBP2a) یا (PBP2' میباشد. ساز و کاري که با استفاده از آن بسیاري از جدایه ه يا بیماري زاي استافیلوکوکوس اوري وس پدیدار می شوند به نظر می رسد که اصولا ناشی از انتقال افقی ژن هاي حدت اغلب به وسیله پلاسمیدها ترانسپوزون ها توالی هاي الحاقی جزایر بیماري زاي ی و باکتریوفاژها باشد( 4 ). محققان نشان دادند که باکتریوفاژها نقش اساسی در انتقال افقی ژن هاي حدت داشته و قادر هستند جدایه هاي غیر بیماري زا را از طریق تبدیل لیزوژنیک باکتریوفاژي به جدایه هاي بیماري زا تبدیل نمایند. باکتریوفاژهاي استافیلوکوکوسی به طور گسترده اي جهت دسته بندي بر اساس باکتریوفاژ جدایه هاي انسانی استافیلوکوکوس اوري وس و هم چنین مطالعات ژنتیکی بنیادي این گونه مورد استفاده قرار گرفته اند(.(6 همانند بسیاري از باکتریوفاژهایی که به صورت پروفاژ در ژنوم هاي استافیلوکوکوس اوري وس جایگزین شده و نقش بسیار مهمی را در زیست شناسی این گونه ایفا می کنند و عموما باعث تغییر ریخت شناسی جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس به عنوان نتیجه تبدیل لیزوژنیک مرتبط با عوامل حدت مانند انتروتوکسین هاي K G E A و P استافیلوکیناز همولایزین بتا و لیپاز سم لایه برداري A و لکوسیدین پنتون ولنتاین می شود( اند( 5 ). 5). بیش از 250 باکتریوفاژ استافیلوکوکوسی تاکنون شناسایی شده باکتریوفاژهاي معتدل استافیلوکوکوس اوري وس از خانواده سیفوویریده بر اساس فعالیت کشنده ریخت شناسی و خصوصیات سرولوژیک در شش دسته باکتریوفاژ طبقه بندي می شوند که در این میان (b A و a) و 187 از اهمیت بسیار بالایی براي مطالعه جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس برخوردار هستند( هاي 7). ر شو معمولی که براي شناسایی پروفاژ در جدایه هاي لیزوژنیک مورد استفاده قرار می گیرند بسیار طولانی زمان بر و دشوار هستند که براي بررسی هاي معمول چندان مناسب نیست. این روش ها بیش تر مبتنی بر القاء پروفاژ از جدایه هاي لیزوژنیک با استفاده از اشعه ماوراءبنفش و میتومایسین C هستند( 8). در مطالعات قبلی پروب هایی براي تشخیص پروفاژ در جدایه هاي لیزوژنیک از توالی هاي اختصاصی ژنومی باکتریوفاژهاي گروه تنها در تشخیص تنوع ژنومیکی بالا در استافیلوکوکوس اوري وس بلکه از منظر ژنومی جهت تکامل و حدت جدایه هاي باکتریایی نیز حاي ز اهمیت است. این مطالعه با هدف تعیین الگوي مقاومت آنتی بیوتیکی و پروفاژ تایپینگ جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا سازي شده از نمونه هاي ماکیان در یک مرغ داري واقع در حومه کرج در طی سال روش کار 1391 به انجام رسیده است. در این مطالعه در طی سال 1391 در مجموع 4 مرتبه نمونه گیري از یک مرغ داري واقع در حومه شهر کرج انجام گرفت. جهت انجام نمونه گیري از نمونه هاي سوآب رکتال استفاده گردید. براي این منظور در هر مرتبه نمونه گیري 10 مرغ انتخاب و از آنها نمونه برداري انجام گرفت. سپس نمونه ها در محیط ترانسپورت استوارت قرار گرفتند و جهت بررسی به آزمایشگاه منتقل شدند. سوآبها بر روي محیط Baird Parker Agar (Merck, Darmstadt, Germany) واجد 1 میکروگرم در میلی لیتر آنتی بیوتیک اگزاسیلین کشت داده شدند و به مدت 48 ساعت در دماي 37 درجه سانتی گراد انکوبه شدند. پس از این مدت کلنی هاي سیاه رنگ واجد هاله شفاف که مشکوك به جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین بودند انتخاب شدند و بر روي محیط Blood Agar (Merck, Germany) Darmstadt, کشت داده شدند تا اولا محیط غنی تري جهت رشد جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس فراهم نماید و ثانیا از این راه به خالص بودن جدایه مورد مطالعه نیز پی برده شود. جهت استخراج DNA از روش Boiling استفاده شد( 10 ). از DNA استخراج شده به عنوان الگو جهت انجام آزمون PCR و براي شناسایی سویه ها در حد گونه با استفاده از پرایمرهاي اختصاصی (ژن (nuc استفاده شد. جهت انجام این آزمون از پرایمرهاي طراحی شده و ترکیب مواد و برنامه PCR اراي ه شده توسط Zouharova و همکاران استفاده شد( 11 ). حساسیت آنتی بیوتیکی سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس جدا سازي شده از محیط واجد اگزاسیلین به روش دیسک دیفیوژن و بر اساس استانداردهاي CLSI نسبت به 19 آنتی بیوتیک و با استفاده از محیط Germany) Muller Hinton Agar (Merck, Darmstadt, واجد 4 نمک بررسی شد( 12 ). دیسک هاي آنتی بیوتیکی مورد استفاده که از شرکت Kingdom) MAST (Merseyside, United تهیه شد شامل: آمیکاسین (15 میکروگرم) اریترومایسین (15 میکروگرم) پنی- سیلین 10) G واحد) اگزاسیلین 1) میکروگرم) تتراسایکلین 30) میکروگرم) توبرامایسین (10 میکروگرم) سینرسید (15 میکروگرم) جنتامایسین (10 میکروگرم) ریفامپیسین (5 میکروگرم) سیپروفلوکساسین 5) میکروگرم) فوزیدیک اسید 10) میکروگرم) کانامایسین (15 میکروگرم) کلرامفنیکل (30 میکروگرم) کلیندامایسین (2 میکروگرم) کوتریموکسازول (25 میکروگرم) لینزولید (30 میکروگرم) مینوسایکلین (30 میکروگرم) و نیتروفورانتوي ین (300 میکروگرم) بود. جهت تعیین حداقل غلظت مهارکننده آنتی بیوتیک هاي ونکومایسین و اگزاسیلین از روش Sweden) Etest (AB biomerieux, Solna, و بر اساس دستورالعمل شرکت سازنده استفاده شد و تفسیر نتایج بر اساس استانداردهاي CLSI انجام گرفت( 13 ).

3 و 7 فصلنامه بیماري هاي عفونی و گرمسیري سال هجدهم شماره 62 فاتح رحیمی و شرمین کریمی 19 SGA SGFa SGB جهت تشخیص وجود ژن meca در میان سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس که bp به روش هاي دیسک دیفیوژن و Etest به عنوان سویه هاي مقاوم به متی سیلین شناسایی شدند از آزمون PCR با استفاده از جفت پرایمر اختصاصی طراحی شده و همچنین برنامه PCR و ترکیب مواد اراي ه شده توسط McClure و هم کاران( 14 ) استفاده شد. جهت شناسایی وجود پروفاژهاي مختلف در جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین از آزمون Multiplex-PCR با استفاده از پرایمرهاي اختصاصی مختلف براي هر یک از دسته هاي پروفاژي استفاده گردید. براي این منظور از 7 جفت پرایمر اختصاصی که توسط Pantucek و هم کاران( 5 ) طراحی گردیده بود با اندکی تغییر استفاده شد( 7 و 15 ). 500 یافته ها جهت جداسازي جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین از نمونه هاي ماکیان در این مطالعه از محیط واجد یک میلی گرم/لیتر آنتی بیوتیک اگزاسیلین استفاده گردید. با این روش در مجموع 110 جدایه استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا گردید. نتایج حاصل از آزمون PCR جهت شناسایی جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس تا یید کننده جدا سازي صحیح تمامی جدایه ها بود. بیش ترین میزان مقاومت سویه ها نسبت به آنتی بیوتیک هاي پنی سیلین اریترومایسین کانامایسین سیپروفلوکساسین و توبرامایسین بود و تمام جدایه ها نسبت به این آنتی بیوتیک ها مقاومت نشان دادند. مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک هاي تتراسایکلین (96 درصد) توبرامایسین (91 درصد) کلیندامایسین (89 درصد) جنتامایسین (73 درصد) کوتریموکسازول (67 درصد) ریفامپیسین (39 درصد) و مینوسایکلین (4 درصد) در مراتب بعدي قرار داشت. تمامی سویه ها نسبت به ونکومایسین لینزولید سینرسید کلرامفنیکل نیتروفورانتوي ین و اسید فوزیدیک حساسیت نشان دادند. تمامی سویه ها حداقل نسبت به 7 آنتی بیوتیک مقاومت نشان دادند (1 درصد). همچنین 11 درصد نسبت به 17 8 درصد نسبت به 55 9 درصد نسبت به درصد نسبت به 11 و 2 درصد نیز نسبت به 12 آنتی بیوتیک مقاومت نشان دادند. بیش ترین میزان مقاومت نسبت به 10 آنتی بیوتیک مشاهده گردید و 61 جدایه (55 درصد) واجد این الگو بودند. این الگو واجد 10 آنتیبیوتیک کلیندامایسین تتراسایکلین توبرامایسین کانامایسین آمیکاسین اریترومایسین سیپروفلوکساسین کوتریموکسازول پنیسیلین و جنتامایسین بود. از میان جدایه ها 83 جدایه (75/4 درصد) نسبت به غلظت 128 میکروگرم/میلی - لیتر (غلظت بسیار بالا) آنتی بیوتیک اگزاسیلین مقاوم بودند. هم چنین 9 جدایه (8/1 درصد) نسبت به 256 میکروگرم/میلی لیتر 7 جدایه (6/3 درصد) نسبت به غلظت 96 میکروگرم/میلی لیتر 5 جدایه (4/5 درصد) نسبت به 32 میکروگرم/میلی لیتر و 3 جدایه (2/7 درصد) نیز نسبت به غلظت هاي 24 و 64 میکروگرم/میلیلیتر این آنتی بیوتیک مقاومت نشان دادند. در میان سویه هاي جدا سازي شده از نمونه هاي ماکیان پروفاژ SGF و زیرگروه هاي SGFb و SGFa فراوان ترین پروفاژها بودند و تمام سویه ها واجد آنها بودند. هیچکدام از سویه ها داراي پروفاژ SGA نبودند. اما در میان سویه هاي جداسازي شده از نمونه هاي ماکیان 2 الگوي مختلف مشاهده گردید. 81 درصد از سویه ها واجد 4 پروفاژ تایپ SGF SGB واجد 3 SGFa و SGFb بودند و 19 درصد نیز تنها پروفاژ تایپ SGFa SGF و SGFb بودند. بر این اساس غالبترین الگو در میان این سویه ها الگوي شماره 1 بود( شکل 1). شکل 1. آزمون Multiplex-PCR جهت شناسایی پروفاژ تایپهاي مختلف. شماره 1: پروفاژ تایپ SGF و زیر واحد.SGFa شماره 2: پروفاژ تایپهاي SGB و SGF و زیرواحد.SGFb شماره 3: نمونه کنترلی واجد پروفاژ تایپهاي SGB SGA و بحث SGF SGFb.SGF شماره 4: نمونه کنترلی واجد پروفاژ تایپهاي SGA و SGF و زیرواحد.1000 bp شماره :6 مارکر.SGFb شماره :5 زیر واحد.SGFa در این مطالعه شیوع بالایی از سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی - سیلین در مرغ داري مورد نظر مشاهده گردید. نرخ شیوع سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین در این مطالعه بالاتر از سایر مطالعات بود. Persoons و هم کاران در سال 2009 در بلژیک شیوع جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین را در ماکیان 11 درصد گزارش نمودند( 16 ). در همان مطالعه محققان موفق به جداسازي جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین از مرغ هاي تخم گذار نشدند. در ژاپن و کره جنوبی نیز شیوع بسیار پایینی از جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین از ماکیان گزارش گردید( 17 و 18 ). در سال 2011 در آلمان Febler و هم کاران میزان شیوع جدایه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین را در فرآورده هاي غذایی تهیه شده از گوشت بوقلمون و مرغ 37/2 100 درصد گزارش نمودند( 19 ). در مطالعه حاضر شیوع بالاي مقاومت آنتی بیوتیکی در میان سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا سازي شده از نمونه هاي ماکیان مشاهده گردید. بدین ترتیب که میزان مقاومت نسبت به پنی - سیلین اریترومایسین سیپروفلوکساسین کانامایسین و آمیکاسین 100 درصد بود. در مقایسه با سایر مطالعات انجام گرفته بر روي نمونه هاي بالینی در ایران میزان مقاومت بالاتر بود( 10 و 15 و 20 ). به عنوان مثال بالاتر بودن میزان مقاومت نسبت به اریترومایسین را می توان ناشی از استفاده از اسپیرامایسین به عنوان محرك رشد در غذاي ماکیان در مرغداري هاي کشور دانست. در دانمارك در سال 2000 میزان شیوع مقاومت به اریترومایسین 24 درصد گزارش گردید( 21 ). پایین بودن میزان شیوع مقاومت به اریترومایسین در دانمارك را می توان مرتبط با عدم استفاده از ماکرولیدها در غذاي طیور در آن کشور دانست. در آلمان نیز در سال 2008 مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک هاي اریترومایسین جنتامایسین اگزاسیلین تتراسایکلین و پنی سیلین در میان جدایه هاي ماکیان به ترتیب و 44 بود( 22 ). این نتایج نشان دهنده تا ثیر مصرف آنتی بیوتیک در زنجیره غذایی بر سلامت انسان ها می باشند. مقادیر بالاي حداقل غلظت مهار کننده سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متیسیلین در این مطالعه نسبت به اگزاسیلین قابل تا مل است به نحوي که ارتباط مستقیمی میان افزایش حداقل غلظت مهار کننده و مشکلات درمانی عفونت هاي ناشی از سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین وجود دارد. بر اساس این تحقیق حداقل غلظت مهارکننده اگزاسیلین در 92 جدایه (83/5 درصد) ماکیان بالاتر از 128 μg/ml بود. هم چنین در یک مطالعه در سال 2004 در ژاپن 41 درصد از سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین µg/ml MIC 512 را از خود نشان دادند( 23 ).

4 و 7 و 7 فصلنامه بیماري هاي عفونی و گرمسیري سال هجدهم شماره 62 استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم در مرغ داري 20 با توجه به یافته هاي این مطالعه می توان اظهار داشت احتمالا جمعیت هاي یک نواختی از سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین در میان جامعه در حال گسترش هستند که نشاندهنده لزوم انجام اقدامات کنترلی جهت کاهش و یا از بین بردن این سویه ها است. بر اساس استانداردهاي اراي ه شده از جانب CDC جهت تعیین مقاومت سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس نسبت به آنتی بیوتیک ونکومایسین نمی توان از روش هاي معمولی تعیین الگوي مقاومت آنتی بیوتیکی به روش دیسک دیفیوژن و محیط مولر هینتون آگار استفاده نمود. بر این اساس 3 روش تعیین حداقل غلظت مهارکننده (ماکرو و میکرو) روش آگار دایلوشن و روش Etest جهت تعیین مقاومت نسبت به ونکومایسین پیش نهاد شده است( 24 ). تمامی 110 سویه استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جداسازي شده از نمونه هاي ماکیان مورد مطالعه واجد ژن meca بودند. Chmelntisky و هم کاران در سال 2008 نشان دادند که 100 درصد سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین واجد ژن meca بودند( 25 ). در مطالعه Wielders و هم کاران در سال 97/ درصد از سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین واجد ژن meca بودند( 26 ). رحیمی و هم کاران در طی 2 مطالعه در طی سال هاي 2012 و 2013 وجود ژن meca را در میان تمامی سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جدا سازي شده از نمونه هاي بالینی نشان دادند( 20). ژن meca به عنوان یک شاخص بسیار حفظ شده در سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین شناخته می شود و گزارش هایی مبنی بر عدم شناسایی این ژن در باکتري هاي مقاوم به متی سیلین شاید به دلیل نا کارآمدي شرایط انجام PCR و یا به دلیل ایجاد جهش ژنی در محل اتصال پرایمرها باشد. هم چنین روش به کار رفته در استخراج ژنوم جدایه هاي مورد نظر نیز می تواند در نتیجه این آزمون تا ثیر گذار باشد. بر این اساس در این مطالعه جهت بررسی وجود پروفاژهاي مختلف در میان سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین از آزمون SGA جهت شناسایی ژنهاي مربوط به پروفاژهاي Multiplex-PCR SGL و SGD SGFa SGF SGB و هم چنین آزمون PCR منفرد جهت شناسایی ژن پروفاژ SGFb استفاده گردید. دلیل استفاده از آزمون PCR جداگانه جهت شناسایی ژن پروفاژ SGFb نزدیکی وزن باند مربوط به این ژن با باند ژن مربوط به پروفاژ SGF بود که باعث اشکال در شناسایی و تفکیک باندها از یکدیگر می شد. در این مطالعه در میان سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جداسازي شده از نمونه هاي ماکیان 4 پروفاژ تایپ (81 SGB درصد) (100 SGF درصد) سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین جداسازي شده از نمونه هاي ماکیان دو الگوي پروفاژي مشاهده گردید. در این مطالعه هیچ- کدام از سویه ها واجد پروفاژهاي SGL SGA و SGD نبودند. به طور کلی با یک نگاه اجمالی به این سویه ها مشخص می شود که تمامی این سویه ها به طور بالقوه قابلیت تولید طیف وسیعی از عوامل حدت وابسته به باکتریوفاژها را دارا هستند و انتشار بیشتر آنها در بیمارستان ها و جامعه می تواند یک هشدار براي سلامت و بهداشت عمومی باشد و نیاز به تدوین برنامه هاي کنترلی مدون جهت جلوگیري از انتشار این جدایه ها احساس می گردد. بر همین اساس نخستین بار Pantucek و هم کاران در سال 2004 در جمهوري چک به بررسی وجود پروفاژ تایپ هاي مختلف در میان سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین در نمونه هاي بالینی پرداختند. آنها توانستند 5 پروفاژ تایپ SGFa SGF SGB SGA و SGFb را شناسایی نمایند( 5 ). به طور کلی 9 الگوي پروفاژي در میان جدایه ها شناسایی گردید و پروفاژ تایپ SGFa بهعنوان پروفاژ تایپ غالب در جمهوري چک تعیین گردید. در ایالات متحده Workman در سال 2006 در مطالعه بر روي آب سواحل هاوایی توانست 6 پروفاژ تایپ SGA SGFb SGFa SGF SGB و SGL را شناسایی نمایند (4). در آن مطالعه هم چنین 10 الگوي پروفاژي در میان جدایه ها شناسایی گردید. در 2 مطالعه نیز رحیمی و هم کاران در طی سال هاي 2012 و 2013 توانستند در مجموع 5 پروفاژ تایپ را در میان سویه هاي بالینی استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین در شهر تهران شناسایی نمایند( شناسایی گردید. نتیجه گیري 15). در آن مطالعات نیز پروفاژ تایپ SGF به عنوان تایپ غالب نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده وجود سویه هاي بسیار مقاوم استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین در مرغ داري ها در شهر مورد مطالعه است. هم چنین الگوهاي پروفاژي متفاوتی نیز در میان این سویه ها مشاهده گردید که خود می تواند نشان دهنده تولید و بیان بسیاري از عوامل حدت در این سویه ها باشد. بنابراین تشخیص صحیح و اقدامات کنترلی موثر و سریع جهت پیش گیري و کنترل سویه هاي استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم به متی سیلین در مراکز و منابع مختلف کاملا ضروري به نظر می رسد. در صورتیکه توجهات لازم در جهت حذف و یا کاهش این جدایه ها در جامعه مبذول نشود در آینده با شیوع بیش تر و عواقب جبران ناپذیر این سویه هاي بالقوه بیماري زا روبرو خواهیم بود. (100 SGFa درصد) و (100 SGFb درصد) شناسایی گردید. در میان REFERENCES 1. Chambers HF, Deleo FR. Waves of resistance: Staphylococcus aureus in the antibiotic era. Nat Rev Microbiol. 2009;7: Turlej A, Hryniewicz W, and Empel J. Staphylococcal cassette chromosome mec (SCCmec) classification and typing methods: an overview. Pol J Microbiol. 2011;60:

5 فصلنامه بیماري هاي عفونی و گرمسیري سال هجدهم شماره 62 فاتح رحیمی و شرمین کریمی Deurenberg RH, Vink C, Kalenic S, Friedrich AW, Brug-geman CA, Stobberingh EE. The molecular evolution of methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Clin Microbiol Infect. 2007;13: Workman M. Identification of prophages in Hawaiian coastal water isolates of Staphylococcus aureus. J Young Investigate. 2006;15; Pantucek R, Doskar J, Ruzickova V, Kasparek P, Oracova E, Kvardova V, Rosypal S. Identification of bacteriophage types and their carriage in Staphylococcus aureus. Arc Virol. 2004;149: Narita S, Kaneko J, Chiba J, Piemont Y, Jarraud S, Etienne J, Kamio Y. Phage conversion of Panton- Valentine leukocidin in Staphylococcus aureus: molecular analysis of a PVL-converting phage, ΦSLT. Gene. 2001;268: Rahimi F, Bouzari M, Katouli M, Pourshafie MR. Prophage and antibiotic resistance profiles of methicillin resistant Staphylococcus aureus strains in Iran. Arch Virol. 2012;157: Wilkinson DM, Andrews S, Stewart PR. Bacteriophages associated with multiresistant Staphylococcus aureus in Australia. J Med Microbiol. 1987;23: Doskar J, Pallova P, Pantucek R, Rosypal S, Ruzickova V, Pantuckova P, Kailerova J, Kleparnık K, Mala Z, Bocek P. Genomic relatedness of Staphylococcus aureus phages of the international typing set and detection of serogroup A, B, and F prophages in lysogenic strains. Can J Microbiol. 2000;46: Rahimi F, Bouzari M, Maleki Z, Rahimi F. Antibiotic susceptibility pattern among Staphylococcus spp. with emphasis on detection of meca gene in methicillin resistant Staphylococcus aureus isolates. Iran J Clin Infect Dis. 2009;4: Zouharova M, Rysanek D. Multiplex PCR and RPLA identification of Staphylococcus aureus enterotoxigenic strains from bulk tank milk. Zoonoses Public Health. 2008;55: Clinical and Laboratory Standard Institute (CLSI) Methods for dilution antimicrobial susceptibility tests for bacteria that grow aerobically. Approved standard. M7-A7. Clinical and Laboratory Standard Institute, Wayne, Pa Clinical and Laboratory Standard Institute (CLSI). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing, 16th informational supplement. Clinical and Laboratory Standard Institute, Wayne, Pa McClure JA, Conly JM, Lau V, Elsayed S, Louie T, Hutchins W, Zhang K. Novel multiplex PCR assay for detection of the staphylococcal virulence marker Panton-Valentine leukocidin genes and simultaneous discrimination of methicillin-susceptible from resistant staphylococci. J Clin Microbiol. 2006;44: Rahimi F, Bouzari M, Katouli, M, Pourshafie MR. Prophage typing of methicillin resistant Staphylococcus aureus isolates from a tertiary care hospital in Tehran, Iran. Jundishapur J Microbiol 2013;6: Persoons D, Van Hoorebeke S, Hermans K, Butaye P, de Kruif A, Haesebrouck F, Dewulf J. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus in poultry. Emerg Infect Dis. 2009;15: Lee JH. Occurrence of methicillin-resistant Staphylococcus aureus strains from cattle and chicken, and analyses of their meca, mecr1 and meci genes. Vet Microbiol. 2006;114:

6 فصلنامه بیماري هاي عفونی و گرمسیري سال هجدهم شماره 62 استافیلوکوکوس اوري وس مقاوم در مرغ داري Kitai S, Shimizu A, Kawano J, Sato E, Nakano C, Uji T, Kitagawa H. Characterization of methicillinresistant Staphylococcus aureus isolated from retail raw chicken meat in Japan. J Vet Med Sci. 2005;67: Feßler AT, Kadlec K, Hassel M, Hauschild T, Eidam C, Ehricht R, Monecke S, Schwarz S. Characterization of methicillin-resistant Staphylococcus aureus isolates from food and food products of poultry origin in Germany. Appl Environ Microbiol. 2011;77: Rahimi F, Bouzari M, Katouli M, Pourshafie MR. Antibiotic resistance pattern of methicillin resistant and methicillin sensitive Staphylococcus aureus isolates in Tehran, Iran. Jundishapur J Microbiol. 2013;6: Aarestrup FM, AgersL Y, Ahrens P, JLrgensen JC, Madsen M, Jensen LB. Antimicrobial susceptibility and presence of resistance genes in staphylococci from poultry. Vet Microbiol. 2000;74: Nemati M, Hermans K, Lipinska U, Denis O, Deplano A, Struelens M, Devriese LA, Pasmans F, Haesebrouck F. Antimicrobial resistance of old and recent Staphylococcus aureus isolates from poultry: first detection of livestock-associated methicillin-resistant strain ST398. Antimicrob Agents Chemother. 2008;52: Fujino T, Sekiguchi J, Kawana A, Konosaki H, Nishimura H, Saruta K, Kudo K, Kondo T, Yazaki Y, Kuratsuji T, Kirikae T. Molecular epidemiology of methicillin-resistant Staphylococcus aureus in a tokyo hospital in Jpn J Infect Dis. 2004;57: Hageman JC, Patel JB, Carey RC, Tenover FC, McDonald LC. Investigation and control of vancomycin-intermediate and -resistant Staphylococcus aureus; a guide for health departments and infection control personnel. Atlanta: US Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention; Chmelnitsky I, Navon-Venezia S, Leavit A, Somekh E, Regev-Yochai G, Chowers M, Shitrit P, Carmeli Y. SCCmec and spa types of methicillin-resistant Staphylococcus aureus strains in Israel. Detection of SCCmec type V. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2008;27: Wielders CLC, Fluit AC, Brisse S, Verhoef J, Schmitz FJ. meca gene is widely disseminated in Staphylococcus aureus population. J Clin Microbiol. 2002;40: