e - Banking ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΑΓΩΓΗ. 7 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ E-BANKING

Transcript

1

2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΑΓΩΓΗ. 7 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ E-BANKING 1.1 Ηζηνξηθό Σξαπεδώλ Ση είλαη ην e Banking Γηαδηθαζία ρξήζεο ηνπ e Banking Ζ ύλδεζε Οη πλαιιαγέο.. 13 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΟΤ E-BANKING 2.1 Δ Banking θαη δηαδηθηπαθό έγθιεκα Κίλδπλνη ησλ ειεθηξνληθώλ ζπλαιιαγώλ Τπεξεζίεο ηνπ e Banking Πιενλεθηήκαηα ρξήζεο ηεο ειεθηξνληθήο ηξαπεδηθήο

4 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ ΑΦΑΛΔΗΑ ΣΗ ΤΝΑΛΛΑΓΔ ΜΔΧ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ 3.1 Δίδε ειεθηξνληθνύ ρξήκαηνο Αζθάιεηα ειεθηξνληθώλ ζπλαιιαγώλ Ση είλαη ε αζθάιεηα ελόο ειεθηξνληθνύ θαηαζηήκαηνο Οη ερζξνί θαη νη θίλδπλνη Ση κπνξνύκε λα θάλνπκε Κξππηνγξάθεζε Πξσηόθνιια αζθαιείαο γηα ζπλαιιαγέο κέζσ Γηαδηθηύνπ ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ ΛΟΓΗΜΗΚΟ ΓΗΑ E BANKING 4.1 Παξνπζίαζε ζρεηηθώλ πξνγξακκάησλ AXIS-Internet Banking ηεο Digital Insight Bank Frame ηεο Eontec Internet Banking ηεο S Internet Home Banking ηεο SPARAK Financial Systems BankNow ηεο Polaris CustomerLink PC Banking ηεο EQUIFAX Clearvision ηεο Alaric XCELBANK ηεο XCELSOFT netsymbols ηεο System Access Profits ηεο Intrasoft

5 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ ΚΟΣΟ ΠΡΟΓΗΑΓΡΑΦΔ ΤΛΗΚΟΤ E BANKING 4.1 Κόζηνο Πξνδηαγξαθέο πιηθνύ. 51 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΚΣΟ ΣΟ E BANKING ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ 6.1 ALPHA BANK EUROBANK ΔΜΠΟΡΗΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ NOVA BANK LAIKI BANK ΔΘΝΗΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ ΔΛΛΑΓΟ ATE BANK EGNATIA BANK ΣΡΑΠΔΕΑ ΠΔΗΡΑΗΧ ΣΡΑΠΔΕΑ ΚΤΠΡΟΤ

6 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ ΔΡΔΤΝΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΧΝ ΔΛΛΖΝΗΚΧΝ ΣΡΑΠΔΕΧΝ ΜΔΧ ΣΧΝ ΗΣΟΔΛΗΓΧΝ ΣΟΤ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ 7.1 θνπόο θαη νθέιε ηεο δηαδηθαζίαο αμηνιόγεζεο Βαζηθέο αξρέο αμηνιόγεζεο ζην πεξηβάιινλ ηνπ παγθόζκηνπ Ηζηνύ Ζ ππεξεζία ιεηηνπξγεί ζπλερώο θαη απεπζύλεηαη ζε έλα παγθόζκην θνηλό Οη ζύλδεζκνη πξέπεη λα ιεηηνπξγνύλ ζσζηά θαη λα έρνπλ λόεκα Οη ρξήζηεο έρνπλ πξόζβαζε ζηελ ηζηνζειίδα από πνιιά ζεκεία Κξηηήξηα αμηνιόγεζεο Αθξίβεηα ηεο πιεξνθνξίαο Υξόλνο αλάθηεζεο Αλαγλσζηκόηεηα Υξήζε δηαθόξσλ ζπζηεκάησλ Αηζζεηηθή

7 7.3.6 Υξεζηηθόηεηα. 86 Δξσηεκαηνιόγην πκπεξάζκαηα Δξσηεκαηνινγίνπ 95 ΔΠΗΛΟΓΟ 111 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ

8 ΔΗΑΓΧΓΖ Όινη καο έρνπκε έξζεη αληηκέησπνη κε κεγάιεο νπξέο ζηηο ηξάπεδεο, ράλνληαο έηζη έλα νιφθιεξν πξσηλφ. Σν ρεηξφηεξν απ' φια είλαη πσο νη ζπλαιιαγέο πνπ θάλνπκε ζπρλά επαλαιακβάλνληαη αλά ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα. Έηζη, ινηπφλ, ε πιεξσκή κηαο πηζησηηθήο θάξηαο, ε θαηάζεζε κεηξεηψλ ζε έλαλ ινγαξηαζκφ φςεσο κε ζθνπφ ηελ πιεξσκή επηηαγψλ, ε κεηαθνξά ρξεκάησλ κεηαμχ ινγαξηαζκψλ θ.ά. ππαγνξεχνπλ ηελ επίζθεςή καο ζην θνληηλφηεξν ππνθαηάζηεκα ηεο ηξάπεδαο πνπ ζπλεξγαδφκαζηε. Σν παξαπάλσ πξφβιεκα κπνξεί λα δξακαηνπνηεζεί αθφκε πεξηζζφηεξν εάλ ζπλεξγαδφκαζηε κε άλσ ηνπ ελφο ηξαπεδηθά θαηαζηήκαηα. Αξρηθά ηε ιχζε ζε κεγάιν βαζκφ έδσζαλ ηα ΑΣΜs, ηα νπνία απνηέιεζαλ κηα κεγάιε αλάζα αλαθνχθηζεο. Ωζηφζν, ην πξφβιεκα παξακέλεη, δηφηη αθ' ελφο νη δπλαηφηεηεο ησλ κεραλεκάησλ ATMs είλαη πεξηνξηζκέλεο αθ' εηέξνπ δελ απνηξέπεη ηε δηαθνπή ηεο εξγαζίαο ή ηεο μεθνχξαζήο καο γηα λα εθηειέζνπκε κηα ζπλαιιαγή. ε απηφ ην ζεκείν έξρεηαη ε ειθπζηηθή πξφηαζε ηνπ e-banking. Πξφθεηηαη γηα κία ππεξεζία ε νπνία, θάλνληαο ρξήζε ηνπ ππνινγηζηή καο, καο επηηξέπεη λα εθηεινχκε κε αζθάιεηα ηηο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο καο απφ νπνηνδήπνηε ζεκείν ηνπ θφζκνπ. Αο πάξνπκε, γηα παξάδεηγκα, έλαλ επηρεηξεκαηία, ν νπνίνο γηα ηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο ηνπ ρξεζηκνπνηεί επηηαγέο. Θα πξέπεη επνκέλσο λα επηζθέπηεηαη ζπρλά ηελ ηξάπεδα γηα λα κεηαθέξεη ρξήκαηα απφ ην ινγαξηαζκφ ηακηεπηεξίνπ ζηνλ φςεσο πνπ δηαζέηεη. Σελ πξναλαθεξφκελε δηαδηθαζία κπνξεί πιένλ λα θάλεη φπνηα ψξα θαη κέξα ζέιεη απφ ην ζπίηη ή ην γξαθείν, αθφκα θαη θαζ' νδφλ (κε ρξήζε notebook θαη θηλεηνχ ηειεθψλνπ). Σα πιενλεθηήκαηα πνπ καο παξέρεη ε ελ ιφγσ ππεξεζία είλαη αξθεηά κε θπξηφηεξα απηά ηεο επθνιίαο θαη ηεο ηαρχηεηαο. Πξσηνπφξνο ηξάπεδα ε νπνία εθάξκνζε ην on-line banking ήηαλ ε Δγλαηία, γηα λα αθνινπζήζνπλ ε Alpha Σξάπεδα Πίζηεσο θαη ν Όκηινο Σξαπέδεο Πεηξαηψο, ε Σξάπεδα Κχπξνπ, ελψ αλακέλεηαη ζχληνκα λα αθνινπζήζνπλ θαη νη ππφινηπεο ηξάπεδεο (Δζληθή, EFG Eurobank). Απφ ηε ζηηγκή πνπ ζπλεξγάδεζηε κε θάπνην ππνθαηάζηεκα πνπ ήδε παξέρεη ηελ ππεξεζία θαη δηαζέηεηε ζχλδεζε κε ην Ηnternet, ε δηαδηθαζία εγγξαθήο είλαη ηδηαίηεξα απιή. ην αληίζηνηρν site ηεο ηξάπεδαο ζα βξείηε κία αίηεζε ηελ νπνία πξέπεη λα ζπκπιεξψζεηε. ηε ζπλέρεηα, ελδέρεηαη λα ρξεηαζηεί ε κεηάβαζή ζαο ζην θνληηλφηεξν ππνθαηάζηεκα θαη κεηέπεηηα ζα ζαο απνζηαινχλ νη θσδηθνί ρξήζεο. Δδψ νινθιεξψλεηαη ε δηαδηθαζία θαη είζηε πιένλ έηνηκνη λα θάλεηε ρξήζε ηεο ππεξεζίαο e-banking. Απφ ηε ζηηγκή πνπ ζα ζαο έρνπλ ζηαιεί νη θσδηθνί ρξήζεο, κπνξείηε λα θάλεηε εθαξκνγή απηψλ πνπ ππφζρεηαη ε εθάζηνηε ηξάπεδα. ηελ πεξίπησζε ηεο Πίζηεσο (ηε ρξεζηκνπνηνχκε αξθεηφ θαηξφ) ζα ζαο απνζηαινχλ δχν θσδηθνί. Ο πξψηνο αθνξά ζηνλ superuser θσδηθφ, ελψ ν δεχηεξνο παξέρεη δηθαηψκαηα φπσο απηά νξίδνληαη απφ ηνλ πξψην θσδηθφ. Σν αλσηέξσ γεγνλφο είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ φηαλ ζέινπκε θαη άιινη λα ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ππεξεζία, αιιά λα κελ έρνπλ ζπλνιηθή πξφζβαζε (π.ρ

9 ππφινηπν ινγαξηαζκνχ). Ζ on-line ζχλδεζε κε ηελ ππεξεζία γίλεηαη κε νπνηνλδήπνηε απφ ηνπο δχν θσδηθνχο. Μεξηθέο απφ ηηο ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη απφ ηελ εθάζηνηε ηξάπεδα, είλαη: - Πξαγκαηνπνίεζε εληνιψλ γηα εμφθιεζε ινγαξηαζκψλ θνηλήο σθέιεηαο (ΟΣΔ, ΓΔΖ, ΔΤΓΑΠ) θαη πηζησηηθψλ θαξηψλ (Visa, American Express θ.ά.) - Μεηαθνξά ρξεκάησλ κεηαμχ ινγαξηαζκψλ ζε ζπγθεθξηκέλε εκεξνκελία ή άκεζα - Δκθάληζε ππνινίπσλ θαη ηφθσλ ινγαξηαζκψλ - Πιεξνθφξεζε γηα ηηο εληνιέο θαη ηηο πιεξσκέο ινγαξηαζκψλ - Πιεξνθφξεζε γηα ηηο ηηκέο ησλ μέλσλ ραξηνλνκηζκάησλ θαζψο θαη ηηο ηηκέο fixing - Δλεκέξσζε γηα ηηο θηλήζεηο ησλ ινγαξηαζκψλ, ησλ επηηαγψλ πνπ έρνπλ εθδνζεί θ.ά. - Δλεκέξσζε ραξηνθπιαθίνπ πειάηε - Αγνξά ή πψιεζε κεηνρψλ - Απνζηνιή θηλήζεσλ Δίλαη εχινγν ην εξψηεκα φισλ ζρεηηθά κε ην θαηά πφζν αζθαιήο είλαη ε ρξήζε ηνπ Ηnternet, θαζψο φινη γλσξίδνπκε ηνπο θηλδχλνπο πνπ ππεηζέξρνληαη ζηηο on-line ζπλαιιαγέο. Απηή ηε ζηηγκή ππάξρνπλ δχν επίπεδα αζθαιείαο θαη αθνξνχλ ζηελ θξππηνγξάθεζε ησλ κελπκάησλ. Σα είδε θξππηνγξάθεζεο είλαη ηα 40-bit encryption θαη 128-bit encryption. Ζ θξππηνγξάθεζε είλαη νπζηαζηηθά έλαο ηξφπνο λα μαλαγξαθεί έλα θείκελν ζε έλαλ θψδηθα θαη αξγφηεξα λα απνθσδηθνπνηεζεί κε ηε ρξήζε ηνπ θαηάιιεινπ θιεηδηνχ πζηήλνπκε σζηφζν ηελ πξνζνρή ζαο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο secure ζχλδεζεο. Όπνηνλ Web browser θαη λα έρεηε ζα πξέπεη λα εκθαλίζεη ζην θάησ άθξν ηεο νζφλεο έλα κηθξφ ινπθέην, εηθνλίδην πνπ πηζηνπνηεί ηελ επηηπρή secure ζχλδεζή ζαο κε ηνλ server. Ζ αζθάιεηα πνπ καο παξέρεηαη απηή ηε ζηηγκή είλαη επαξθήο, ελψ αλακέλνπκε ζχληνκα ζεκαληηθέο εμειίμεηο ζηνλ ηνκέα απηφ Οη δπλαηφηεηεο ινηπφλ πνπ καο παξέρεη ην Ηnternet banking, κε ηε κνξθή πνπ έρεη ζήκεξα, είλαη πξάγκαηη αξθεηέο, απηφ φκσο δελ ζεκαίλεη πσο δελ ππάξρνπλ ζεκεία πνπ ρξεηάδνληαη βειηίσζε ηφζν φζνλ αθνξά ζηηο παξεξρφκελεο ππεξεζίεο φζν θαη ζηελ θαζ απηή ιεηηνπξγία ηνπ. Γηα ηνπο ππεξβνιηθά αηζηφδνμνπο πξέπεη λα αλαθέξνπκε πσο νξηζκέλεο ππεξεζίεο δελ είλαη πνηέ δπλαηφλ λα παξέρνληαη κέζσ Ηnternet. Γηα παξάδεηγκα, αλάιεςε κεηξεηψλ, ηα νπνία ζα εμέξρνληαη απφ ην monitor ηνπ ππνινγηζηή ζαο είλαη κάιινλ αξθεηά πξνρσξεκέλν ζελάξην... [23] - 8 -

10 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ E-BANKING 1.1 ΗΣΟΡΗΚΟ ΣΡΑΠΔΕΧΝ Πξηλ απφ κεξηθά ρξφληα νη νπξέο ζηηο ηξάπεδεο ήηαλ θαζεκεξηλφ θαηλφκελν. Πνιιέο θνξέο ήηαλ ηέηνηα ε ηαιαηπσξία, πνπ ζπαηαινχζε θαλείο ηε κηζή ηνπ εκέξα πεξηκέλνληαο ππνκνλεηηθά λα εμππεξεηεζεί. Οπαί θαη αιίκνλν αλ επξφθεηην λα πάεη ζε δχν ηξάπεδεο ή αθφκα θαη ζε δηαθνξεηηθή ππεξεζία ζην ίδην θηίξην. Ζ πνιχσξε αλακνλή θαη ην κεζνγεηαθφ ηακπεξακέλην πξνθαινχζαλ πνιιέο θνξέο ηηο θσλέο, ηα λεχξα θαη ηνπο δηαπιεθηηζκνχο. Έηζη, νη ηξάπεδεο αλαγθάζηεθαλ λα δεκηνπξγήζνπλ ηηο πεξίθεκεο εληαίεο νπξέο θαη ηα ραξηάθηα πξνηεξαηφηεηαο, πνπ βξίζθνπκε αθφκα θαη ζήκεξα ζηα κεγάια ππνθαηαζηήκαηα. Ζ θαηάζηαζε φκσο δελ άιιαμε γηα ηνλ απιφ πνιίηε, πνπ έπξεπε πάιη λα πεξηκέλεη ζηελ νπξά, απηήλ ηε θνξά φκσο ρσξίο λα δηαπιεθηίδεηαη κε ηνλ δηπιαλφ ηνπ. Απηφ πνπ άιιαμε νιφθιεξε ηελ εηθφλα ηεο εμππεξέηεζεο ησλ πνιηηψλ ζην ηξαπεδηθφ καο ζχζηεκα ηα ηειεπηαία ρξφληα ήιζε απφ ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη ηελ εθαξκνγή ηεο Πιεξνθνξηθήο. Σα ΑΣΜ (Automatic Teller Machines), πνπ ζε ειεχζεξε κεηάθξαζε ζεκαίλεη Μεράλεκα Απηόκαησλ πλαιιαγώλ, νδήγεζαλ ζηελ απνζπκθφξεζε ηεο θαηάζηαζεο θαη ειαρηζηνπνίεζαλ ηηο νπξέο ζηα γθηζέ ησλ ηακείσλ. Οπζηαζηηθά, ηα ATM απνηεινχλ έλα πξνζσπηθφ ηακείν έηνηκν λα εμππεξεηήζεη ηνλ θαζέλα 24 ψξεο ην 24σξν. Σα κφλα πνπ ρξεηάδνληαη είλαη κηα θάξηα θαη ν θσδηθφο αξηζκφο πνπ ζα επηηξέςεη ηε ζπλαιιαγή. Απφ ην πξνζσπηθφ απηφ ηακείν κπνξεί λα θάλεη θαλείο ηηο πεξηζζφηεξεο ή ηνπιάρηζηνλ ηηο πην ζπλεζηζκέλεο ζπλαιιαγέο, φπσο είλαη ε αλάιεςε θαη ε θαηάζεζε ρξεκάησλ, ε πιεξσκή ηεο πηζησηηθήο θάξηαο, θαζψο θαη ε κεηαβίβαζε απφ θαη πξνο ηνπο ζπλδεδεκέλνπο, κε ηε ζπγθεθξηκέλε θάξηα, ινγαξηαζκνχο. ηγά ζηγά νη νπξέο απφ ηηο ηξάπεδεο άξρηζαλ λα εμαθαλίδνληαη θαη νη ππάιιεινη βξήθαλ θαιχηεξε θαη πην απνδνηηθή απαζρφιεζε απφ ην ηακείν. ην πνξηνθφιη ηνπ απινχ πνιίηε κπήθαλ αθφκα κηα πιαζηηθή θάξηα, ε θάξηα ησλ ζπλαιιαγώλ, θαη έλα ραξηάθη κε ηνλ αξηζκφ πξφζβαζεο, ην PIN. Σν PIN είλαη ν πξνζσπηθφο αξηζκφο αλαγλψξηζεο πνπ ζπλνδεχεη ηελ θάξηα θαη επηηξέπεη ηηο ζπλαιιαγέο. Δίλαη αιήζεηα φηη δελ κπνξνχκε λα πεξηκέλνπκε απφ ηνλ ππνινγηζηή λα "βγάιεη" ρξήκαηα, γηα λα πιεξψζνπκε ηνλ θαθέ καο. Απηφ ζα εμαθνινπζεί λα γίλεηαη κε ηνλ παξαδνζηαθφ ηξφπν, ηελ επίζθεςε ζην ππνθαηάζηεκα ή ην ΑΣΜ ηεο ηξάπεδαο. Οη λέεο ηερλνινγίεο ησλ ππνινγηζηψλ, θαη εηδηθφηεξα ην Internet, έρνπλ θέξεη ηα πάλσ - 9 -

11 θάησ ζηνλ ηξφπν ησλ ζπλαιιαγψλ θαη γεληθφηεξα ηνπ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο. Οη πεξηζζφηεξεο εηαηξείεο πιεξψλνπλ ηνπο ππαιιήινπο κέζσ ηξαπεδηθψλ ινγαξηαζκψλ, ζηέιλνληαο κεραλνγξαθηθέο θαηαζηάζεηο απεπζείαο ζηηο ηξάπεδεο. Έηζη, απνθεχγνληαη ηφζν νη άζθνπεο κεηαθηλήζεηο φζν θαη νη κεηαθνξέο ρξεκάησλ. Ο θαζέλαο πιένλ δηαζέηεη έλα ινγαξηαζκφ απφ φπνπ κπνξεί λα πάξεη ην πνζφ πνπ ρξεηάδεηαη φπνηε ην ζειήζεη. Σα ΑΣΜ απινχζηεπζαλ βέβαηα απηήλ ηε δηαδηθαζία, αλ θαη πάιη ζα πξέπεη θαλείο λα εγθαηαιείςεη ην ζπίηη ή ην γξαθείν ηνπ θαη λα βξεη ην πιεζηέζηεξν κεράλεκα. Σν Internet έξρεηαη λα δψζεη ιχζε ζε απηή ηελ θαηάζηαζε. Οη ηξάπεδεο δεκηνχξγεζαλ ηφπνπο ζην Internet, ηνπο νπνίνπο κπνξεί λα επηζθεθζεί ν θαζέλαο. Ζ ρξήζε ηνπ Internet παξακέλεη ε ίδηα. Γηα λα επηηξαπεί φκσο ζε θάπνηνλ επηζθέπηε λα ρξεζηκνπνηήζεη ηηο ππεξεζίεο ηεο ηξάπεδαο θαη λα δεη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ ηνπ, ζα πξέπεη λα δηαζέηεη έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο θσδηθνχο αξηζκνχο, κηα ζεηξά απφ αηηήζεηο θαη αξθεηέο ππνγξαθέο, ηελ απφθηεζε ησλ νπνίσλ ζα δνχκε αξγφηεξα. Αληίζεηα, κε ην ATM νη ππεξεζίεο απφ ην Internet δελ πεξηνξίδνληαη ζηελ απιή εκθάληζε ηνπ ππνινίπνπ ή ηε κεηαθνξά ελφο πνζνχ, αιιά θηάλνπλ κέρξη ηελ αγνξά θαη ηελ πψιεζε κεηνρψλ. Σν ΑΣΜ δηαζέηεη έλαλ απιφ ηξφπν επηθνηλσλίαο κε ην ρξήζηε, έξρεηαη κε κηα κηθξή νζφλε θαη έλα πεξηνξηζκέλνπ κεγέζνπο πιεθηξνιφγην. Άιισζηε, ν ιφγνο γηα ηνλ νπνίν ζρεδηάζηεθε ήηαλ λα εμππεξεηήζεη αξηζκνχο θαη φρη λα ιεηηνπξγήζεη σο ηεξκαηηθφ. Σν Internet θαη νη ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο κέζα απφ ηελ ΑΑ πεξηζζφηεξν απφ επέθηαζε ηνπ ATM. ηε ζέζε ηνπ ραδνχ κεραλήκαηνο, κε ην νπνίν έρεη θαλείο ειάρηζηεο επηινγέο, έξρεηαη ην πην έμππλν PC πνπ δηαζέηεη πνιχ κεγαιχηεξεο δπλαηφηεηεο. ηελ νζφλε ηνπ ππνινγηζηή είλαη δπλαηφλ θαλείο, απφ ηελ άλεζε ηεο πνιπζξφλαο ηνπ ζπηηηνχ ηνπ, λα πιεξνθνξεζεί γηα ηα ππφινηπα θαη ηνπο ηφθνπο ησλ ινγαξηαζκψλ ηνπ, γηα ηηο εληνιέο θαη ηηο πιεξσκέο ινγαξηαζκψλ, γηα ηηο ηηκέο ζπλαιιάγκαηνο θαη μέλσλ ραξηνλνκηζκάησλ θαη πνιιά άιια. Ζ επηινγή γίλεηαη κέζα απφ ηηο ηζηνζειίδεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο δηεχζπλζεο, αθνχ έρεη πξνεγεζεί ε απαξαίηεηε πηζηνπνίεζε, ην πξφγξακκα αλαδήηεζεο έρεη κπεη ζε πεξηβάιινλ αζθαινχο κεηαθνξάο θαη ν ρξήζηεο έρεη πιεθηξνινγήζεη ηνλ θσδηθφ πξφζβαζεο. 1.2 ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ E-BANKING Ζ αλάπηπμε ηνπ ειεθηξνληθνχ εκπνξίνπ θαη ε δπλαηφηεηα ίδξπζεο ηδεαηψλ επηρεηξήζεσλ νδήγεζε ηηο ηξάπεδεο λα επηρεηξήζνπλ λα εηζέιζνπλ ζε απηφ ην λέν ηνκέα θαη λα επξχλνπλ ην θάζκα ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ ηνπο. Με άιια ιφγηα, πνιιέο ηξάπεδεο ζέινληαο λα παξέρνπλ ππεξεζίεο απηνεμππεξέηεζεο ζηνπο πειάηεο ηνπο ρσξίο λα ηνπο ππνρξεψλνπλ λα πξαγκαηνπνηνχλ ηηο ζπλαιιαγέο ηνπο κέζσ ησλ ππνθαηαζηεκάησλ ηνπο άξρηζαλ λα παξέρνπλ ειεθηξνληθέο ηξαπεδηθέο ππεξεζίεο θάλνληαο ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ θαη ηεο ειεθηξνληθήο ηερλνινγίαο. ηελ πξνζπάζεηα ησλ ηξαπεδψλ λα ηθαλνπνηήζνπλ ηνπο πειάηεο ηνπο παξέρνληαο ηελ δπλαηφηεηα γηα ππεξεζίεο απηνεμππεξέηεζεο απφ ηνλ πξνζσπηθφ ρψξν ηνπ θαζελφο αλήθεη θαη ε είζνδνο ησλ ηξαπεδψλ ζηνλ θπβεξλνρψξν. Πιήζνο ηξαπεδψλ ζηηο κέξεο καο δηαζέηεη ην δηθφ ηνπ web site πξαγκαηνπνηψληαο έλα επξχ θάζκα ππεξεζηψλ φπσο απιή πιεξνθφξεζε γηα ηελ ίδηα ηελ ηξάπεδα σο νξγαληζκφ έσο νινθιεξσκέλεο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο. ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία ε

12 δξαζηεξηφηεηα απηψλ ησλ ηξαπεδψλ είλαη γλσζηή σο Internet Banking, Cyber Banking, Virtual Banking, Electronic Banking, Online Banking θαη e-banking. ΟΡΗΜΟ E-BANKING: Σν e-banking (ή Ιnternet banking) ππόζρεηαη ηελ επαλάζηαζε ζηηο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο. "Mεηαθέξεη" ηελ ίδηα ηελ ηξάπεδα ζηελ νζόλε ηνπ ππνινγηζηή κέζω Δηαδηθηύνπ, κε άκεζε πξόζβαζε ζηνπο ηξαπεδηθνύο ινγαξηαζκνύο, παξέρνληαο ηε δπλαηόηεηα δηεθπεξαίωζεο ζπλαιιαγώλ, παξαθνινύζεζεο ηεο πνξείαο ραξηνθπιαθίωλ, εμόθιεζεο ινγαξηαζκώλ ΔΕΚΟ θαη πηζηωηηθώλ θαξηώλ, θαζώο θαη πιήζνο άιιωλ ππεξεζηώλ. εκαληηθφ ξφιν ζηε εμάπισζε ηνπ e-banking παίδεη ε εδξαίσζε παγθφζκηα απνδεθηψλ πξνηχπσλ αζθάιεηαο, πνπ έρεη επηηεπρζεί ηα ηειεπηαία δχν ρξφληα. Καηά απηφλ ηνλ ηξφπν ηφζν ε ηξάπεδα φζν θαη ν ηειηθφο ρξήζηεο- πειάηεο δε ρξεηάδεηαη λα αλεζπρνχλ γηα ελδερφκελε δηαξξνή "επαίζζεησλ" ζηνηρείσλ, φπσο αξηζκνί πηζησηηθψλ θαξηψλ ή ινγαξηαζκψλ. Παξάιιεια, ζεκαληηθφ είλαη ην φηη ζηε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ πεξηπηψζεσλ δελ ππάξρεη θφζηνο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ ππεξεζηψλ. Οπζηαζηηθά, ππνζηεξίδεηαη θάζε ραξαθηεξηζηηθφ πνπ δελ πεξηιακβάλεη αλάιεςε ρξεκάησλ, ελψ ζηελ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ πεξηπηψζεσλ νη ελ ιφγσ ππεξεζίεο παξέρνληαη ζε εηθνζηηεηξάσξε θαη θαζεκεξηλή βάζε. Οη θπξηφηεξεο ππνζηεξηδφκελεο ιεηηνπξγίεο είλαη νη αθφινπζεο: Γηαρείξηζε ινγαξηαζκψλ, έιεγρνο θη πιεξσκή πηζησηηθψλ θαξηψλ, πιεξσκή ινγαξηαζκψλ θαη ΦΠΑ, δηαρείξηζε ραξηνθπιαθίνπ θαη ρξήζε επηηαγψλ. Όιεο απηέο κπνξνχκε ηηο ζπλαληνχκε ζηηο ηζηνζειίδεο ησλ πεξηζζφηεξσλ ηξαπεδψλ πνπ πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο e-banking θαη λα δνχκε αλαιπηηθά ηη πξνζθέξνπλ. ( ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΥΡΖΖ ΣΟΤ E-BANKING Ο ππνςήθηνο ζπλδξνκεηήο ζα πξέπεη λα έρεη απαξαίηεησο κηα ζχλδεζε κε ην Internet, κε νπνηαδήπνηε απφ ηηο εηαηξείεο (ISP) πνπ παξέρνπλ πξφζβαζε ζε απηφ. Ο ηξφπνο θαη ε κνξθή ζχλδεζεο δελ παίδνπλ ξφιν. Μπνξεί ε ζχλδεζε λα είλαη κε κηα απιή ηειεθσληθή γξακκή, κε κηζζσκέλε γξακκή, κέζσ κηαο εηαηξηθήο εγθαηάζηαζεο ή κε γξακκή ISDN. Ο ππνςήθηνο ζπλδξνκεηήο ζα πξέπεη λα έρεη ηνπιάρηζηνλ έλα ινγαξηαζκφ ζηε ζπγθεθξηκέλε ηξάπεδα. Πψο αιιηψο ζα κπνξεί ζηε ζπλέρεηα λα πιεξψλεη ηνπο ινγαξηαζκνχο ή λα θνηηά ην ππφινηπφ ηνπο; Ζ πηζησηηθή θάξηα δελ αξθεί, θαζψο ην e-banking απαηηεί ηε ζχλδεζε κε έζησ θαη έλα ινγαξηαζκφ. Γη' απηφ, αλ ζθέπηεηαη λα ρξεζηκνπνηήζεη ην Internet γηα ηηο ζπλαιιαγέο ηνπ απφ ην ζπίηη αληί ηνπ ATM, αο πξνηηκήζεη ηελ ηξάπεδα ζηελ νπνία έρεη θάπνην ινγαξηαζκφ ή εθείλε ζηελ νπνία έξρεηαη ν κηζζφο ηνπ. Γπζηπρψο, δελ ζα κπνξέζεη αθφκα λα θάλεη δηαηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο κέζα απφ ηνλ ππνινγηζηή ηνπ, φπσο γίλεηαη απφ ηα ATM, ηνπιάρηζηνλ γηα ηελ αλάιεςε ρξεκάησλ. Σν επφκελν βήκα, θαη αθνχ εμαζθαιίζεη ηελ πξφζβαζε ζην Internet θαη ην ινγαξηαζκφ ζηελ ηξάπεδα, είλαη ε ζπκπιήξσζε ηεο αίηεζεο γηα ηε ιήςε ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ κέζσ Internet. H

13 αίηεζε απηή είηε κπνξεί λα ζπκπιεξσζεί θαη λα απνζηαιεί είηε ειεθηξνληθά (κέζα απφ ηελ αληίζηνηρε ηζηνζειίδα ηνπ Internet) είηε κπνξεί λα ζπκπιεξσζεί ζε νπνηνδήπνηε θαηάζηεκα ηεο ηξάπεδαο. Φπζηθά, φζνη δελ είλαη ήδε πειάηεο ηεο ηξάπεδαο ζα πξέπεη, φπσο είπακε πξνεγνπκέλσο, λα κεηαβνχλ ζε θάπνην θαηάζηεκα, γηα λα αλνίμνπλ ινγαξηαζκφ θαη παξάιιεια λα ππνβάινπλ ηελ αίηεζε. Ζ ειεθηξνληθή ζπκπιήξσζε θαη ε απνζηνιή ηεο αίηεζεο ζα ηνπο γιηηψζεη απφ ην έλα δξνκνιφγην. Σν δεχηεξν δξνκνιφγην ζα ρξεηαζηεί λα ην θάλνπλ θαη λα ππνγξάςνπλ ηε ζχκβαζε παξνρήο ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ κέζσ Internet απφ ηελ ηξάπεδα, εθφζνλ εγθξηζεί ε αίηεζε. ηε ζπλέρεηα, απνζηέιινληαη, ζε εηδηθφ θάθειν αζθαιείαο, νη κπζηηθνί θσδηθνί γηα ηελ πξφζβαζε ζην ζχζηεκα (ΡΗΝ). Απηή είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη απφ ηηο ηξάπεδεο Πίζηεσο θαη Πεηξαηψο (Υίνπ), αιιά φρη θαη απφ ηε Eurobank. Δδψ ηα πξάγκαηα είλαη αθφκα θαιχηεξα θαη ζα γιηηψζεηε αθφκα θαη απηή ηελ ππνγξαθή. Πψο γίλεηαη απηφ; ηελ αίηεζε πνπ ζπκπιεξψλνπλ κέζα απφ ην Internet δειψλνπλ ηε δηεχζπλζε πνπ ζέινπλ, ηελ ψξα θαη ηελ εκέξα πνπ ζέινπλ λα παξαιάβνπλ θαη λα ππνγξάςνπλ ηελ αίηεζε γηα ηε ιήςε ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ. Ζ αίηεζε ζα έιζεη ζε ζπζηεκέλν θάθειν κε ηαρπκεηαθνξά, ζα ηελ ππνγξάςνπλ πηζηνπνηψληαο φηη είλαη ν ίδηνη κε ηα ζηνηρεία ηεο ηαπηφηεηάο ηνπο θαη ζπγρξφλσο ζα παξαιάβνπλ θαη ηνπο θσδηθνχο αξηζκνχο, ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα επηζθεθζνχλ θαλέλα ππνθαηάζηεκα. Όπσο είδακε θαη πξνεγνπκέλσο, νη θσδηθνί αξηζκνί PIN ζην Internet έρνπλ αθξηβψο ηελ ίδηα ιεηηνπξγία κε απηνχο ζην ATM. Απηφ ζπκβαίλεη επεηδή ην ζχζηεκα αλαγλσξίδεη ην ζπλδξνκεηή απφ ηνπο δχν θσδηθνχο πνπ ζπκπιεξψλεη θαηά ηε ζχλδεζή ηνπ κε ην e-banking. Όπσο ινηπφλ δελ πξέπεη θαλείο λα ράζεη ηελ θάξηα αλάιεςεο θαη ηνλ θσδηθφ PIN, έηζη θαη ζην Internet δελ πξέπεη λα ράζεη ηνπο θσδηθνχο αξηζκνχο ή ηνλ αξηζκφ ηεο θάξηαο ζηελ πεξίπησζε ηεο Eurobank Ζ ζύλδεζε Σν επφκελν βήκα, αθνχ έρνπλ πηα ζηα ρέξηα ηνπο ην καγηθφ ραξηάθη κε ην PIN ή ηνπο αληίζηνηρνπο αξηζκνχο αλάινγα κε ηελ ηξάπεδα, είλαη λα ζπλδεζνχλ κε ηε ζπγθεθξηκέλε ηζηνζειίδα απφ φπνπ ζα μεθηλήζνπλ ηηο ζπλαιιαγέο. ηελ Σξάπεδα Πίζηεσο απηφ γίλεηαη απφ ηελ επηινγή Alpha Web Banking θαη ζηε WinBank απφ ην πλδεζείηε Σψξα. Όπνηα επηινγή θαη λα είλαη, απηφ είλαη έλα απφ ηα εχθνια βήκαηα κέρξη ηελ νινθιήξσζε ηεο πξψηεο ζπλαιιαγήο. ηε ζπλέρεηα, ζα πξέπεη λα ζπκπιεξψζνπλ ηνπο θσδηθνχο πξφζβαζεο θαη πηζηνπνίεζεο πνπ ηνπο έρνπλ δνζεί απφ ηε ζπγθεθξηκέλε ηξάπεδα. Αλάινγα κε ηνλ ηξφπν θαη ηελ πινπνίεζε ηεο αζθαινχο ζχλδεζεο, ζα πξέπεη λα αθνινπζνχλ δηαθνξεηηθά βήκαηα. Ζ Σξάπεδα Πίζηεσο ζα ηνπο δψζεη δχν θσδηθνχο αξηζκνχο πξφζβαζεο θαη έλαλ αξηζκφ πειάηε. Κάζε θνξά πνπ ζέινπλ κηα ηξαπεδηθή ζπλαιιαγή, ζα πξέπεη λα ζπκπιεξψλνπλ θαη ηνπο ηξεηο απηνχο αξηζκνχο. Έλαο εχθνινο ηξφπνο γηα λα απνθεχγνληαη ηα ιάζε θαη ην αγσληψδεο ςάμηκν ζην πνξηνθφιη ή ηελ ηζέπε ηνπο είλαη λα δεκηνπξγήζνπλ κηα ζπληφκεπζε ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο, λα γξάςνπλ ηνπο θσδηθνχο

14 θαη λα ηνπο απνζεθεχζνπλ ζε κνξθή αξρείνπ θεηκέλνπ, κε έλα φλνκα πνπ ζα ζπκνχληαη, φπσο Κσδηθνί_πξφζβαζεο.txt. Κάζε θνξά πνπ ζέινπλ λα ζπκπιεξψζνπλ ηε θφξκα κε ηνπο ηξεηο θσδηθνχο, δελ έρνπλ παξά λα θάλνπλ θιηθ ζην εηθνλίδην ηεο ζπληφκεπζεο, πνπ ζα αλνίμεη ην εκεησκαηάξην, λα επηιέμνπλ ηνπο θσδηθνχο έλαλ κε ηε ζεηξά θαη λα ηνπο πεξάζνπλ πάλσ ζηα αληίζηνηρα πεδία ηεο θφξκαο κε αληηγξαθή θαη επηθφιιεζε, ρσξίο λα πξνζέρνπλ κελ θάλνπλ θαλέλα ιάζνο ζηελ πιεθηξνιφγεζε. Ζ Eurobank έρεη έλα άιιν ζχζηεκα ζχλδεζεο. Μέζα ζην ραξηάθη κε ηνλ θσδηθφ PIN ζα βξνχλε αθφκα έλαλ θσδηθφ αξηζκφ πνπ ζα ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ κφλν κία θνξά, ηελ πξψηε θνξά πνπ ζα ζπλδεζνχλ κε ην e-banking ηεο Eurobank. Δίλαη ν θσδηθφο αξηζκφο ηνπ ςεθηαθνχ πηζηνπνηεηηθνχ ( ) πνπ ζα εκθαληζηεί απηφκαηα ζηελ νζφλε ζαο. ηε ζπλέρεηα, θαη ηελ επφκελε θνξά πνπ ζα επηιέμνπλ ηηο ειεθηξνληθέο ζπλαιιαγέο, ζα ρξεηαζηεί κφλν ν αξηζκφο ηνπ PIN. ην πιαίζην ηνπ αξηζκνχ θάξηαο ζα πξέπεη λα εηζαγάγνπλ ηνλ αξηζκφ ηεο θάξηαο πνπ έρνπλ δειψζεη ζηελ αίηεζε θαη έρνπλ ζπλδεζεί κε ηνπο ινγαξηαζκνχο θαη ην Internet. Ζ ζπληφκεπζε ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο θαη ην αξρείν θεηκέλνπ κε ηνπο θσδηθνχο ζα ηνπο δηεπθνιχλνπλ θαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε λα απνθχγνπλ ηα ιάζε ζηελ πιεθηξνιφγεζε ησλ θσδηθψλ αξηζκψλ Οη ζπλαιιαγέο Μεηά ηελ εηζαγσγή ησλ θσδηθψλ θαη ηελ ηαπηνπνίεζε, κπνξνχλ πηα λα απνιαχζνπλ ηηο ζπλαιιαγέο ηνπο κέζα απφ ηελ νζφλε ηνπ ππνινγηζηή ηνπο. Όιε απηή ε δηαδηθαζία πνπ πεξηγξάςακε πξνεγνπκέλσο ζα γίλεη κφλν κία θνξά θαη ζα ηνπο ηαιαηπσξήζεη κφλν ηελ πξψηε θνξά πνπ ζα ζπλδεζνχλ. Οη ζπλαιιαγέο δελ ζα ηνπο δεκηνπξγήζνπλ θαλέλα πξφβιεκα, αθνχ φια γίλνληαη κέζα απφ ην πξφγξακκα αλαδήηεζεο θαη κε ηε βνήζεηα ηνπ πνληηθηνχ. Σν κφλν πνπ πξέπεη λα πξνζέμνπλ είλαη ε ρξνληθή δηάξθεηα ηεο ζπλαιιαγήο. Όιεο νη ηξάπεδεο επηβάιινπλ έλα ρξνληθφ φξην, ζηε δηάξθεηα ηνπ νπνίνπ, αλ γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν δελ ππάξμεη δξαζηεξηφηεηα απφ ην ρξήζηε θαη ελψ είλαη ζπλδεδεκέλνο κε ηελ ππεξεζία, γίλεηαη απηφκαηε απνζχλδεζε (automatic time out). Σν δηάζηεκα θπκαίλεηαη κεηαμχ 10 θαη 15 ιεπηψλ. Απηφ ζπκβαίλεη γηα λα πξνζηαηεχνληαη απφ απξφζθιεηνπο επηζθέπηεο ζηελ πεξίπησζε πνπ έρνπλ αθήζεη ηνλ ππνινγηζηή ηνπο αλνηθηφ γηα αξθεηφ ρξνληθφ δηάζηεκα. Οη πεξηζζφηεξεο ηξάπεδεο πξνζθέξνπλ παξφκνηεο ζπλαιιαγέο, φπσο είλαη ε αλάιπζε ηνπ ππνινίπνπ θαη ε εκθάληζε ησλ θηλήζεσλ ηνπ ινγαξηαζκνχ. Γηα λα δνπλ ηα απνηειέζκαηα λα εκθαλίδνληαη ζηελ νζφλε ηνπο, δελ έρνπλ παξά λα επηιέμνπλ ηελ αληίζηνηρε ππεξεζία. ηε ζπλέρεηα, ζα ηνπο δεηεζεί λα επηιέμνπλ ην ινγαξηαζκφ γηα ηνλ νπνίν ελδηαθέξνληαη θαη ζην ηέινο ζα δνχλε ηηο θηλήζεηο ηνπ ινγαξηαζκνχ ζηελ νζφλε ηνπο. Σα ζηνηρεία είλαη ηα πξαγκαηηθά θαη είλαη ελεκεξσκέλα ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν. Απηφ ζπκβαίλεη, θαζψο νη αηηήζεηο απφ ην Internet πξνσζνχληαη ζηελ θεληξηθή βάζε δεδνκέλσλ ηεο ηξάπεδαο, εθεί φπνπ θξαηνχληαη ηα ζηνηρεία ησλ ζπλαιιαγψλ απφ ηα ηακεία θαη ηα ATM. Ζ αίηεζε επεμεξγάδεηαη, ηα ηειεπηαία ζηνηρεία ζπιιέγνληαη θαη επηζηξέθνπλ ζην πξφγξακκα αλαδήηεζεο

15 Οη πεξηζζφηεξεο ηξάπεδεο θαιχπηνπλ ηηο ζπλαιιαγέο θαη ηηο κεηαθνξέο πνζψλ κεηαμχ ησλ ινγαξηαζκψλ πνπ έρνπλ δειψζεη ζηελ αίηεζε πξνο ηελ ηξάπεδα. Πάληα αλαθεξφκαζηε ζε ινγαξηαζκνχο ηεο ίδηαο ηξάπεδαο, θαζψο ην ΓΗΑ, ην δηαηξαπεδηθφ ζχζηεκα, δελ έρεη αθφκα ζπλδεζεί κε ην Internet. ηελ πεξίπησζε πνπ ζειήζνπλ λα κεηαθέξνπλ έλα πνζφ απφ ηνλ έλα ινγαξηαζκφ ζηνλ άιιν, ε κέζνδνο πνπ αθνινπζείηαη είλαη παξφκνηα ζε φιεο ηηο ηξάπεδεο θαη ηα ζπζηήκαηα e-banking, αθφκα θαη ζην εμσηεξηθφ. Θα πξέπεη λα επηιέμνπλ ην ινγαξηαζκφ απφ φπνπ ζα πάξνπλ ηα ρξήκαηα, ζηε ζπλέρεηα ην ινγαξηαζκφ ζηνλ νπνίν ζα ηα κεηαθέξνπλ θαη ην πνζφ. Όια γίλνληαη ζε κία νζφλε, κε ην πνληίθη λα επηιέγεη ηνπο ινγαξηαζκνχο απφ κηα ιίζηα. ην ηέινο ζπκπιεξψλεηαη ε αηηηνινγία θαη ε ζπλαιιαγή νινθιεξψλεηαη. Βιέπνληαο ην ππφινηπν ησλ ινγαξηαζκψλ κέζα απφ ην e-banking, ζα δνχλε φηη είλαη ελεκεξσκέλν κε ηελ πξνεγνχκελε ζπλαιιαγή

16 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΣΟΤ E-BANKING 2.1 E-BANKING ΚΑΗ ΓΗΑΓΗΚΣΤΑΚΟ ΔΓΚΛΖΜΑ Παξά ηηο εμειηγκέλεο κεζφδνπο γηα ηε δηαζθάιηζε ησλ ηξαπεδηθψλ ζπλαιιαγψλ, ε ζπρλφηεηα ησλ ειεθηξνληθψλ επηζέζεσλ απμάλεηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα. Ζ αχμεζε απηή πξνθαιεί αλεζπρία ζηνπο εηδηθνχο, θαζψο δηαθπβεχνληαη ηεξάζηηα πνζά, εηδηθά ζηηο πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο ζχκαηα απάηεο γίλνληαη επηρεηξήζεηο. Οη επίδνμνη εηζβνιείο έρνπλ πνιινχο ηξφπνπο γηα λα επηηχρνπλ ηνπο ζθνπνχο ηνπο. Οη κεγαιχηεξνη θίλδπλνη δελ πξνέξρνληαη απφ αηέιεηεο ησλ ζπζηεκάησλ αζθαιείαο θαη θξππηνγξάθεζεο αιιά απφ ηνλ αλζξψπηλν παξάγνληα. Έξεπλεο εηδηθψλ ζε ζέκαηα αζθάιεηαο απνδεηθλχνπλ φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο επηζέζεσλ, νη εηζβνιείο είηε είραλ ηελ αθνχζηα -ζπλήζσο- βνήζεηα θαη θάπνηνπ πνπ εξγαδφηαλ ζηελ ηξάπεδα, είηε ππέθιεςαλ θσδηθνχο ρξεζηψλ. Οη επηρεηξήζεηοπειάηεο είλαη ζπλήζσο πξνζεθηηθέο θαη ρξεζηκνπνηνχλ ζπζηήκαηα αζθαιείαο ζηα δίθηπά ηνπο. Σελ ίδηα "ζνθία" ή πξνζνρή δελ δείρλνπλ θαη νη ηδηψηεο πειάηεο, νη πεξηζζφηεξνη απφ ηνπο νπνίνπο δελ ρξεζηκνπνηνχλ ινγηζκηθφ γηα αζθάιεηα. Οη απινί ρξήζηεο γίλνληαη εχθνια ζχκαηα πξνγξακκάησλ πνπ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα αλνίγνπλ "ηξχπεο" αζθάιεηαο ζην ζχζηεκα επηηξέπνληαο ζε επηηήδεηνπο λα έρνπλ πξφζβαζε ζε απηφ. Ωζηφζν θαη νη επηρεηξήζεηο δελ είλαη πάληνηε αζθαιείο. ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, εηαηξίεο ζπλεξγάδνληαη κε ηξάπεδεο πξνθεηκέλνπ λα δηαρεηξηζηνχλ ηηο πιεξσκέο ησλ ινγαξηαζκψλ θαη ηηο ζπλαιιαγέο κε εηαηξηθνχο πειάηεο. Οη ηξάπεδεο ελίνηε επηηξέπνπλ ζηηο εηαηξίεο απηέο λα δηαρεηξίδνληαη νιφθιεξν ην δίθηπφ ηνπο. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, νη επηηήδεηνη κειεηνχλ ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη επηρεηξήζεηο επεμεξγάδνληαη ηηο πιεξσκέο θαη κεηαθέξνπλ ηα ρξήκαηα. Μφιηο βξεζεί κηα αδπλακία, κεηαθέξνπλ κε ιίγεο απιέο θηλήζεηο νιφθιεξνπο εηαηξηθνχο ινγαξηαζκνχο ζηηο πξνζσπηθέο ηνπο ζπξίδεο. Να ζεκεησζεί, πάλησο, πσο ε πξαθηηθή απηή, ε δηαρείξηζε δειαδή ηξαπεδηθνχ δηθηχνπ απφ εηαηξηθφ πειάηε, δελ ζπλεζίδεηαη ζηελ Διιάδα. [11] 2.2 ΚΗΝΓΤΝΟΗ ΣΟΤ E-BANKING Αλ θαη νη ειεθηξνληθέο επηζέζεηο δελ απνηεινχλ λέν θαηλφκελν, ε ζπρλφηεηά ηνπο ηα ηειεπηαία ρξφληα απμάλεηαη κηα θαη φιν θαη πεξηζζφηεξεο ηξάπεδεο παξέρνπλ ζηνπο πειάηεο ηνπο on-line ππεξεζίεο. Ζ αχμεζε απηή δελ είλαη ηεξάζηηα, εληνχηνηο φκσο απνηειεί έλα αλεζπρεηηθφ θαηλφκελν κηα θαη πνιινί ζεσξνχλ ηηο νηθνλνκηθέο πιεξνθνξίεο πνπ ηνπο αθνξνχλ άθξσο απφξξεηεο θαη δηαηεξνχλ κηα επηθπιαθηηθή ζηάζε απέλαληη ζε δηαδηθαζίεο πνπ ηηο θαζηζηνχλ επάισηεο ζην επξχ θνηλφ, φπσο είλαη ην e-banking. ηνηρεία γηα ην ειεθηξνληθφ έγθιεκα δελ θνηλνπνηνχληαη δεκνζίσο, αιιά ππνινγίδεηαη φηη ζηηο Ζ.Π.Α. ράλνληαη εηεζίσο πεξίπνπ 11 δηζεθαηνκκχξηα δνιάξηα απφ εηαηξείεο θαη θαηαλαισηέο ιφγσ απηήο ηεο κνξθήο εγθιήκαηνο. Σν κεγαιχηεξν κέξνο πξνέξρεηαη απφ νηθνλνκηθά ηδξχκαηα. Μάιηζηα ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ

17 δεκηψλ δελ πξνθχπηεη απφ ηηο θινπέο ρξεκάησλ, αιιά απφ έμνδα πνπ θάλνπλ νη εηαηξείεο κεηά απφ ηέηνηνπ είδνπο επηζέζεηο, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίζνπλ ηα ζπζηήκαηά ηνπο ψζηε λα κελ μαλαζπκβνχλ. Δηδηθνί ζε ζέκαηα αζθάιεηαο έρνπλ ππνινγίζεη φηη κηα ηξάπεδα κπνξεί λα μνδέςεη κέρξη θαη 1 εθαηνκκχξην δνιάξηα ζε εμνπιηζκφ θαη ζπκβνχινπο αζθάιεηαο πξνθεηκέλνπ λα δηνξζψζεη ηηο αηέιεηεο θαη λα θιείζεη ηηο «ηξχπεο» ζην ζχζηεκά ηεο. Σν πξφβιεκα πάλησο δελ πξνβάιιεηαη ζηηο πιήξεηο ηνπ δηαζηάζεηο γηα επλφεηνπο ιφγνπο. Οη κεγαιχηεξεο θαη εληππσζηαθφηεξεο επηζέζεηο είλαη απηέο πνπ ζα δνζνχλ ζηε δεκνζηφηεηα, νη ππφινηπεο θαη πεξηζζφηεξεο, θξαηνχληαη θξπθέο. Οη επίδνμνη εηζβνιείο έρνπλ πνιινχο ηξφπνπο πάλησο λα επηηχρνπλ ηνπο ζθνπνχο ηνπο. Παξά ηηο νπνηεζδήπνηε ηερληθέο αδπλακίεο ησλ ζπζηεκάησλ γηα online banking, νη κεγαιχηεξνη θίλδπλνη πξνέξρνληαη απφ ηνλ αλζξψπηλν παξάγνληα. Έξεπλεο πνπ έρνπλ γίλεη απφ εηδηθνχο ζε ζέκαηα αζθάιεηαο απνδεηθλχνπλ φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο επηζέζεσλ, νη εηζβνιείο είραλ ηελ εθνχζηα ή αθνχζηα βνήζεηα θαη θάπνηνπ πνπ εξγαδφηαλ ζηελ ηξάπεδα. Καη ρσξίο ηε βνήζεηα εθ ησλ έζσ, πάλησο, νη εηζβνιείο κπνξνχλ λα εθκεηαιιεπηνχλ ηελ πξφζβαζε πνπ έρνπλ νη πειάηεο ηεο ηξάπεδαο απφ ην ζπίηη ηνπο, νη πεξηζζφηεξνη απφ ηνπο νπνίνπο δελ ρξεζηκνπνηνχλ ινγηζκηθφ γηα αζθάιεηα. Οη άλζξσπνη απηνί απνηεινχλ ηνπο πην πξνθιεηηθνχο ζηφρνπο, κηα θαη δελ έρνπλ ζπλείδεζε ηνπ κεγέζνπο ηεο δεκηάο πνπ κπνξνχλ λα θάλνπλ αλνίγνληαο απιά κηα επηζχλαςε ζην ειεθηξνληθφ ηνπο ηαρπδξνκείν ή αθνινπζψληαο έλα link. Οη απινί ρξήζηεο πέθηνπλ πνιχ εχθνια ζχκαηα πξνγξακκάησλ πνπ ππνηίζεηαη φηη θάλνπλ θάηη ρξήζηκν γηα απηνχο, αιιά ζηελ πξαγκαηηθφηεηα αλνίγνπλ «ηξχπεο» αζθάιεηαο ζην ζχζηεκα επηηξέπνληαο ζε ράθεξο, λα έρνπλ πξφζβαζε ζε απηφ. Οη θιεκκέλεο πιεξνθνξίεο απνηεινχλ ηελ πξψηε θάζε κηαο αξθεηά επίπνλεο δηαδηθαζίαο ε νπνία κπνξεί λα δηαξθέζεη κέρξη θαη εβδνκάδεο, έηζη ψζηε ν ράθεξ λα ππνδπζεί θάπνηνλ άιιν ζην δηαδίθηπν. Ζ νπνία φκσο δηεπθνιχλεηαη ζπλερψο κε θαηλνχξηα πξνγξάκκαηα πνπ θπθινθνξνχλ ζηελ αγνξά. Ζ επνρή πνπ πνιιέο επηζέζεηο ζα γίλνληαη κε απηνκαηνπνηεκέλν ηξφπν δελ απέρεη πνιχ, ζχκθσλα κε αξθεηνχο εηδηθνχο. Μηα άιιε κέζνδνο πνπ ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο έρεη απνηειέζκαηα δελ επηθεληξψλεηαη ζηελ ηξάπεδα επζέσο, αιιά ζε κηα απφ ηηο εηαηξείεο πνπ ζπλεξγάδνληαη κε απηήλ πξνθεηκέλνπ λα δηαρεηξηζηνχλ ηηο πιεξσκέο ησλ ινγαξηαζκψλ θαη ηηο ζπλαιιαγέο κε ηνπο πειάηεο ηεο. ε πνιιέο πεξηπηψζεηο νη ηξάπεδεο επηηξέπνπλ ζηηο εηαηξείεο απηέο λα δηαρεηξίδνληαη νιφθιεξν ην δίθηπφ ηνπο. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, ν εηζβνιέαο ζα πξέπεη λα κειεηήζεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη εηαηξείεο επεμεξγάδνληαη ηηο πιεξσκέο θαη κεηαθέξνπλ ηα ρξήκαηα. Μφιηο βξεζεί κηα αδπλακία θάλνπλ ηελ θίλεζή ηνπο. Έλαο άιινο ηξφπνο είλαη λα ρηππήζνπλ ηηο κηθξέο, ηνπηθέο ηξάπεδεο νη νπνίεο κπήθαλ ζηνλ ηνκέα ηνπ e-banking εζπεπζκέλα πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξήζνπλ ηνλ αληαγσληζκφ κε ηηο κεγαιχηεξεο ηξάπεδεο. Γπζηπρψο φκσο ιφγσ απηήο ηεο βηαζχλεο, νη ηξάπεδεο αθήλνπλ πνιιέο «ηξχπεο» ζηα ζπζηήκαηά ηνπο, θάηη πνπ νη επίδνμνη εηζβνιείο εθκεηαιιεχνληαη πνιχ εχθνια. Οη εηδηθνί καο πιεξνθνξνχλ φηη θινπέο πνζψλ απφ 5 κέρξη 10 ρηιηάδεο δνιαξίσλ κπνξνχλ λα πξαγκαηνπνηεζνχλ ζε ρξνληθφ δηάζηεκα κεξηθψλ εβδνκάδσλ. Γηα πνζά κέρξη θαη 1 εθαηνκκπξίνπ δνιαξίσλ ρξεηάδνληαη 4 κέρξη θαη 6 κήλεο. [11]

18 ΠΔΡΗΠΣΧΔΗ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΧΝ ΔΠΗΘΔΔΧΝ Πνηνο: Citibank Πφηε: 1994 Πεξηζηαηηθφ: Ο Ρψζνο ράθεξ Βιαληηκίξ Λέβηλ απέζπαζε πφζν απφ ινγαξηαζκνχο ηεο Citibank πνπ ππνινγίζηεθε φηη αλεξρφηαλ ζηα 10 εθαηνκκχξηα δνιάξηα. Απέθηεζε πξφζβαζε ζηα δίθηπα ηεο ηξάπεδαο απφ ηελ Αγία Πεηξνχπνιε ζηε Ρσζία. Όηαλ ζπλειήθζε απφ ηελ θφηιαλη Γηαξλη θαη ην FBI, παξαδέρηεθε φηη ρξεζηκνπνίεζε θιεκκέλνπο θσδηθνχο θαη passwords απφ πειάηεο ηεο ηξάπεδαο θαη κεηέθεξε πνζά ζην ινγαξηαζκφ ηνπ. Σν 1998, έλα δηθαζηήξην ζηηο Ζ.Π.Α. ηνλ θαηαδίθαζε ζε 3 ρξφληα θάζεηξμε. Ζ ηξάπεδα αλέθηεζε φιν ην πνζφ εθηφο απφ δνιάξηα. Πνηνο: Barclays Bank (Μηα αγγιηθή ηξάπεδα πνπ ηζρπξίδεηαη φηη δηαρεηξίδεηαη ηνπο πεξηζζφηεξνπο online ινγαξηαζκνχο ζε φιν ην Ζλσκέλν Βαζίιεην) Πφηε: Ηνχιηνο 2000 Πεξηζηαηηθφ: Έλα ειάηησκα ζην ινγηζκηθφ ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο ηξάπεδαο επέηξεπε ζηνπο πειάηεο ηεο λα βιέπνπλ ηηο ιεπηνκέξεηεο ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ ππφινηπσλ πειαηψλ. Ζ ηξάπεδα έθιεηζε ην ζχζηεκα κφιηο αλαθάιπςε ην πξφβιεκα. Πνηνο: ABN AMRO (Μηα νιιαλδηθή πνιπεζληθή ηξάπεδα) Πφηε: επηέκβξηνο 2000 Πεξηζηαηηθφ: Έλα νιιαλδηθφ ηειενπηηθφ πξφγξακκα απνθάιπςε πσο ράθεξο έθιεβαλ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο ησλ πειαηψλ ηεο ηξάπεδαο. Οη ράθεξο έζηειλαλ ζηνπο πειάηεο ηεο ηξάπεδαο κελχκαηα ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ πνπ ππνηίζεηαη φηη πξνέξρνληαλ απφ ηελ ηξάπεδα. Σα mails απηά εγθαζηζηνχζαλ ζηνπο ππνινγηζηέο ησλ πειαηψλ πξνγξάκκαηα ηα νπνία επέηξεπαλ ζηνπο ράθεξο λα έρνπλ πξφζβαζε ζε θξίζηκεο πιεξνθνξίεο ησλ ινγαξηαζκψλ ηνπο θαη κε απηφλ ηνλ ηξφπν λα κεηαθέξνπλ ρξήκαηα απφ απηνχο. Ζ ηξάπεδα δηέλεηκε θαηλνχξηεο εθδφζεηο ηνπ ινγηζκηθνχ ηεο. Πνηνο: E*Trade Πφηε: επηέκβξηνο 2000 Πεξηζηαηηθφ: Ζ εηαηξεία παξαδέρηεθε πσο ν δηθηπαθφο ηεο ηφπνο είρε έλα ηξσηφ ζεκείν απφ φπνπ θάπνηνο ράθεξ ζα κπνξνχζε λα απνθηήζεη πξφζβαζε ζε επαίζζεηα δεδνκέλα. Ο πξνγξακκαηηζηήο πνπ ην αλαθάιπςε δήισζε πσο έλαο ράθεξ εθκεηαιιεπφκελνο ην πξφβιεκα απηφ, ζα κπνξνχζε λα απνθηήζεη ηνλ θσδηθφ θαη ην username θάζε ρξήζηε. Πνηνο: Contour Software (Μηα εηαηξεία κε βάζε ζηελ Καιηθφξληα πνπ αλαπηχζζεη ινγηζκηθφ επεμεξγαζίαο ππνζεθψλ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ πνιιέο επηρεηξήζεηο) Πφηε: Ννέκβξηνο 2000 Πεξηζηαηηθφ: Έλα πξφβιεκα ζην ινγηζκηθφ απνθάιπςε πιεξνθνξίεο γηα ηε δαλεηνιεπηηθή θαηάζηαζε 700 πεξίπνπ Ακεξηθαλψλ ζην δηαδίθηπν. Αληηπξφζσπνο ηεο εηαηξείαο ραξαθηήξηζε ην ζπκβάλ ζπάλην θαη θαηεγφξεζε έλα πξψελ εξγαδφκελν ηεο εηαηξείαο, φηη απελεξγνπνίεζε ηηο ξπζκίζεηο αζθαιείαο

19 Πνηνο: Charles Schwab (Ζ κεγαιχηεξε online ρξεκαηηζηεξηαθή εηαηξεία ζηηο Ζ.Π.Α.) Πφηε: Γεθέκβξηνο 2000 Πεξηζηαηηθφ: Ο δηθηπαθφο ηφπνο ηεο εηαηξείαο έδηλε ηε δπλαηφηεηα ζε ράθεξο λα έρνπλ πξφζβαζε ζε φινπο ηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ πειαηψλ ηεο. Μάιηζηα, φζν ν πειάηεο ήηαλ ζπλδεδεκέλνο ζην ζχζηεκα, ν ράθεξ κπνξνχζε λα αγνξάζεη θαη λα πνπιήζεη κεηνρέο απφ ην ινγαξηαζκφ ηνπ. Πνηνο: Nara Bank, Western Union, Central National Bank Waco (Texas) θ.α. Πφηε: Απξίιηνο 2001 Πεξηζηαηηθφ: Ακεξηθαλνί εηζαγγειείο θαηεγφξεζαλ δχν Ρψζνπο γηα ειεθηξνληθά εγθιήκαηα πνπ ζρεηίδνληαλ κε κηα ζεηξά επηζέζεσλ ζε δίθηπα ηξαπεδψλ θαη άιισλ εηαηξεηψλ. Οη δχν ράθεξο, εηζέβαιαλ ζηα ζπζηήκαηα ησλ εηαηξεηψλ, έθιεςαλ πνιχηηκεο πιεξνθνξίεο θαη θαηφπηλ εκθαλίδνληαλ ζηηο εηαηξείεο σο ζχκβνπινη αζθάιεηαο θαη πξνζέθεξαλ ηηο ππεξεζίεο ηνπο γηα δηνξζσζνχλ ηα ζθάικαηα. [11] Δληφο ησλ ζπλφξσλ δελ έρνπλ δεκνζηεπηεί θαη γίλεη γλσζηά παξφκνηα πεξηζηαηηθά. ε αξθεηά παιηφ δεκνζίεπκα ηνπ Σχπνπ αλαθέξνληαλ φηη Οπθξαλνί ράθεξο έζπαζαλ θσδηθνχο πειαηψλ ηεο Σξάπεδαο Πεηξαηώο θαη κεηέθεξαλ κεγάια πνζά ζε δηθνχο ηνπο ινγαξηαζκνχο. Ζ αιήζεηα είλαη φηη δελ πξφθεηηαη γηα θαλέλα ζπάζηκν ινγαξηαζκψλ ηεο ηξάπεδαο. Τπήξμε θάπνηα θαηαγγειία πειάηε ηεο ηξάπεδαο, ν νπνίνο δελ αλαγλψξηζε δχν κεηαθνξέο πνζψλ, ζπλφινπ 17 ρηιηάδσλ επξψ, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ ην ινγαξηαζκφ ηνπ, εμαηηίαο ππνθινπήο ηνπ θσδηθνχ ηνπ απφ ηξίηνλ. Ζ Σξάπεδα Πεηξαηψο εληφπηζε ην πξφβιεκα ακέζσο, κπινθάξηζε ηηο θηλήζεηο ησλ ινγαξηαζκψλ γηα λα κελ ππάξμεη δεκία γηα ηνλ πειάηε θαη ελεκέξσζε άκεζα γηα ην πεξηζηαηηθφ ηελ Αζηπλνκία, κε απνηέιεζκα λα ζπιιεθζνχλ νη δξάζηεο, απνδέθηεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ρξεκαηηθνχ πνζνχ. Σν πεξαζηηθφ δελ έρεη θακία ζρέζε κε ηα ζέκαηα αζθαιείαο ησλ ζπζηεκάησλ ηεο ηξάπεδαο, φπσο επηζήκσο άιισζηε δήισζαλ ζήκεξα νη Αζηπλνκηθέο Αξρέο. Με αθνξκή πάλησο ην πεξηζηαηηθφ απηφ ε Σξάπεδα Πεηξαηψο ηφληζε φηη: Γελ ππάξρεη θαηά θαλέλα ηξφπν παξαβίαζε ησλ ππνινγηζηηθψλ ζπζηεκάησλ ηεο Σξάπεδαο Πεηξαηψο, νη δηθιίδεο αζθαιείαο ησλ νπνίσλ ηα θαζηζηά απαξαβίαζηα. Τπνγξακκίδεηαη φηη ν θσδηθφο αζθαιείαο θάζε πειάηε είλαη θξππηνγξαθεκέλνο, κε ζπζηήκαηα πνπ θαζηζηνχλ αδχλαηε ηελ πξφζβαζε ζε απηνχο απφ νπνηνλδήπνηε, είηε εθηφο είηε εληφο ηεο Σξάπεδαο. Ζ Σξάπεδα Πεηξαηψο έρεη επελδχζεη ζπλερψο ζεκαληηθά πνζά γηα ηελ αζθάιεηα θαη πξνζηαζία ησλ ζπζηεκάησλ ηεο, ζχκθσλα κε ηα δηεζλή πξφηππα. [18] Έρνπλ παξνπζηαζηεί θάπνηα πεξηζηαηηθά εμαπάηεζεο ρξεζηψλ ηνπ Γηαδηθηχνπ κέζσ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ (phising). πγθεθξηκέλα, απνζηέιινληαλ s ζε πειάηεο ηξαπεδψλ, πνπ θαηλνκεληθά πξνέξρνληαλ απφ ηελ ηξάπεδα κε ηελ νπνία ζπλεξγάδνληαλ, θαη δεηνχζαλ επηβεβαίσζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπο. Σα s απηά πεξηιάκβαλαλ ζπλδέζκνπο (links) πνπ νδεγνχζαλ ζε ηζηνζειίδεο παγίδεο. Οη αλππνςίαζηνη ρξήζηεο θαηαρσξνχζαλ εθεί ηνπο θσδηθνχο ηνπο, ηνπο νπνίνπο νη επηηήδεηνη ππνθιέπηαλε θαη απνθηνχζαλ πξφζβαζε ζηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ πειαηψλ. Σν phising απνηειεί παγθφζκην θαηλφκελν θαη πιήηηεη ηηο κεγαιχηεξεο ηξάπεδεο δηεζλψο. [17]

20 2.3 ΤΠΖΡΔΗΔ ΣΟΤ E-BANKING Ζ ειεθηξνληθή Σξαπεδηθή έρεη θάλεη αηζζεηή ηελ παξνπζία ηεο θαη ζηελ Διιάδα θαη απνηειεί ηνλ ρψξν ζηνλ νπνίν νη Σξαπεδηθνί Οξγαληζκνί ζα δψζνπλ ζθιεξφ αγψλα γηα ηελ απφθηεζε κεξηδίνπ πνπ ζα εληζρχζεη ηηο ζέζεηο ηνπο θαη ζα βειηηψζεη ηα απνηειέζκαηά ηνπο. Σν θάζκα ησλ ππεξεζηψλ, πνπ ζήκεξα, έρεη ζηελ έρεη ζηε δηάζεζε ηνπ ν ζχγρξνλνο Έιιελαο κέζσ Γηαδηθηχνπ, ρσξίδεηαη ζε δχν κεγάιεο θαηεγνξίεο: Σηο ηξαπεδηθέο εξγαζίεο (e-teller) Σελ πψιεζε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαη ινηπψλ πξντφλησλ (e-trade) Οη ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίεο απεπζχλνληαη ζε πειάηεο κε αλψηεξν θαη αλψηαην κνξθσηηθφ επίπεδν. Ο πειάηεο, ζε γεληθέο γξακκέο, ππνγξάθεη ζχκβαζε θαη ζπλδέεη κε ηελ ππεξεζία έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο ινγαξηαζκνχο ηνπ, ελψ ε πξφζβαζε γίλεηαη κε ρξήζε πξνζσπηθνχ Κσδηθνύ Αλαγλώξηζεο (PIN). Παξάιιεια δελ πξέπεη λα παξαβιέπεηαη ην γεγνλφο φηη θξίζηκν παξάγνληα επηηπρίαο γηα θάζε πεξαηηέξσ αλάπηπμε ελφο Υξεκαηννηθνλνκηθνχ Οξγαληζκνχ απνηειεί, ν ζσζηφο ζπλδπαζκφο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, ησλ Γηθηχσλ Γηαλνκήο θαη ησλ πξντφλησλ πνπ πξνζθέξνληαη. Σξαπεδηθέο εξγαζίεο κέζσ Γηαδηθηύνπ (e-teller) Ο ράξηεο ησλ ηξαπεδηθψλ εξγαζηψλ πνπ δηαηίζεληαη κέζσ Γηαδηθηχνπ, αθνξνχλ ζε κε εγρξήκαηεο ζπλαιιαγέο θαη είλαη: o Γηαρείξηζε ηνπ PIN. o Δλεκέξσζε ππνινίπνπ θαη ηελ θίλεζε ζπλδεδεκέλσλ ινγαξηαζκψλ θαη έθδνζε Statement. o Γηαρείξηζε εκβαζκάησλ ζηελ Διιάδα θαη ην Δμσηεξηθφ. o Πιεξσκέο Πηζησηηθώλ Καξηώλ. o Μεηαθνξέο κεηαμύ ινγαξηαζκώλ (ηδίσλ θαη ηξίησλ). o Παξαθνινύζεζε δαλείνπ θαη πιεξσκή δόζεο. o Πιεξσκή ινγαξηαζκώλ θαη νθεηιώλ ζε ηξίηνπο. Πνιιέο απφ ηηο πιεξσκέο ζπλνδεχνληαη απφ θάπνηα επηβάξπλζε πξνο ηνλ πειάηε, πνπ φκσο ζε θάζε πεξίπησζε είλαη κηθξφηεξε απφ ηε αληίζηνηρε ζε Σακείν Σξάπεδαο. o Αγνξνπσιεζίεο ζπλαιιάγκαηνο. o Έθδνζε κπινθ επηηαγώλ. o Παξαθνινύζεζε πνξείαο επηηαγώλ θαη εκβαζκάησλ

21 o Αθύξσζε επηηαγώλ, πιεξσκήο επηηαγώλ ή εκβαζκάησλ. o Ζιεθηξνληθή ππνβνιή Αίηεζεο γηα πιεξσκή Λνγαξηαζκώλ κε Πάγηεο Δληνιέο. Σελ πώιεζε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαη ινηπώλ πξντόλησλ (e-trade) o Γηαρείξηζε Υαξηνθπιαθίνπ κεηνρώλ. o Γηαρείξηζε Υαξηνθπιαθίνπ Ακνηβαίσλ Κεθαιαίσλ. o Πξνώζεζε Αζθαιηζηηθώλ πξντόλησλ, Πηζησηηθώλ Καξηώλ, πξντόλησλ LEASING κε ζπκπιήξσζε on-line αίηεζεο. o Πξνώζεζε πξνζσπηθώλ, θαηαλαισηηθώλ θαη ινηπώλ δαλείσλ κε ζπκπιήξσζε on-line αίηεζεο. 2.4 ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΥΡΖΖ ΣΖ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΖ ΣΡΑΠΔΕΗΚΖ Πξόζβαζε ζηελ Σξάπεδα, 24 ώξεο ην 24σξν 365 εκέξεο ην ρξόλν. Δπθνιία θαη ηαρύηεηα ζηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ θαζεκεξηλώλ ηξαπεδηθώλ θαη επελδπηηθώλ ζπλαιιαγώλ απφ ηελ άλεζε ηνπ ζπηηηνχ ή ηνπ γξαθείνπ. 24σξε πεγή γλώζεο θαη ελεκέξσζεο. Απνηειεζκαηηθή, πνηνηηθή θαη πξνζσπνπνηεκέλε θάιπςε ησλ αλαγθώλ. Υακειόηεξν θόζηνο ζε ζπγθεθξηκέλεο ζπλαιιαγέο κέζσ Internet. Ίδηα άξηζηε πξνζσπηθή θαη πνηνηηθή εμππεξέηεζε κε απηήλ πνπ ππάξρεη θαη ζε έλα ππνθαηάζηεκα. [17]

22 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ ΑΦΑΛΔΗΑ ΣΗ ΤΝΑΛΛΑΓΔ ΜΔΧ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ Σν κεγαιχηεξν εκπφδην ζηελ πνξεία ησλ ηξαπεδηθψλ εξγαζηψλ κέζσ Internet είλαη ηα δεηήκαηα αζθάιεηαο πνπ πξνθχπηνπλ. Οη πξφεδξνη ησλ κεγάισλ ηξαπεδηθψλ νξγαληζκψλ εθθξάδνπλ ζεκαληηθέο επηθπιάμεηο ζρεηηθά κε ηνλ ρξφλν πινπνίεζεο ελφο πιήξνπο παθέηνπ ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ. ε αχμεζε ησλ δπλαηνηήησλ εθαξκνγψλ ζπλεπάγεηαη αχμεζε ησλ θηλδχλσλ. Λφγσ ηεο θχζεο ηνπο νη ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο πξέπεη λα είλαη εχθνιεο ζηε ρξήζε ηνπο θαη λα είλαη δηαθαλείο ζηνλ ηειηθφ ρξήζηε. Ωζηφζν ππάξρνπλ πάληα κεγάιεο πηζαλφηεηεο κε εμνπζηνδνηεκέλα πξφζσπα λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε ζε νηθνλνκηθέο πιεξνθνξίεο κέζσ ηνπ Internet. Οη κειινληηθέο νηθνλνκηθέο απάηεο, ε πηζαλή δηάβξσζε ηνπ ειεθηξνληθνχ ρξήκαηνο αλεζπρνχλ ηνπο εκπιεθφκελνπο θνξείο θαη απνηεινχλ ζπληειεζηψλ επηβξάδπλζεο ηεο πιήξνπο εθαξκνγήο ηνπ On line banking. Σν πιαίζην απηφ γίλεηαη αθφκε πην επηθίλδπλν κε ηελ κεηαθίλεζε ησλ παξαδνζηαθψλ ρξεκαηαγνξψλ θαη ηελ δηαθίλεζε κεηνρψλ ζην Γηαδίθηπν. Σν πξφβιεκα ηεο αζθάιεηαο είλαη ζχλζεην θαη δπλακηθφ. Ζ αληηκεηψπηζε απηνχ θαη ε αλάπηπμε ελφο αζθαινχο δηαηξαπεδηθνχ δηθηχνπ απαηηεί ηελ εηζαγσγή κηαο κνλάδαο ειέγρσλ δηαδηθαζηψλ πνπ ζα απαιείθνπλ ζην ειάρηζην ηηο απεηιέο θαηά ηνπ δηθηχνπ (εζσηεξηθέο θαη εμσηεξηθέο). Πξνηεξαηφηεηεο πξέπεη λα δνζνχλ: ηελ απζεληηθφηεηα ηνπ ρξήζηε Αζθάιεηα απφ ηελ πιεπξά ηνπ εμππεξεηεηή ηελ αζθάιεηα κεηάδνζεο ησλ δεδνκέλσλ ηελ αζθάιεηα ησλ ζπλαιιαγψλ 3.1 ΔΗΓΖ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΟΤ ΥΡΖΜΑΣΟ Σν θξηζηκφηεξν ζεκείν θάζε ζπλαιιαγήο (εκπνξηθήο ή φρη) είλαη ε πιεξσκή. Ζ ηδηνκνξθία πνπ παξνπζηάδεη ην Internet είλαη φηη δελ ππάξρεη πξνζσπηθή επαθή κεηαμχ ησλ ζπλαιιαζζφκελσλ. Τπάξρεη κία γθάκα πηζαλψλ κεζφδσλ πιεξσκήο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζην Γηαδίθηπν, θαη είλαη: ην e-cash Σν e-cash ζεσξείηαη κία απφ ηηο αλψξηκεο ηερλνινγηθά κεζφδνπο (θαζψο θαη νη ειεθηξνληθέο επηηαγέο). ηελ κέζνδν απηή ππάξρεη κία ηξάπεδα πνπ εθδίδεη λφκηζκά, ζηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη ειεθηξνληθέο εγγξαθέο ζε ππνινγηζηέο θαη ιέγνληαη tokens. ηελ πξάμε γίλεηαη αληαιιαγή ησλ tokens, αγνξάδεη θάπνηνο θάηη θαη κία εγγξαθή θεχγεη απφ ηνλ ππνινγηζηή ηνπ θαη πάεη ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ πσιεηή, απφ φπνπ κπνξεί λα θχγεη πξνο έλα ηξίην γηα κηα άιιε θνθ. Κεληξηθφο ππξήλαο απηήο ηεο ηερλνινγίαο είλαη ε θξππηνγξάθεζε αζχκκεηξνπ θιεηδηνχ. Θα

23 ιέγακε φηη ηα tokens είλαη έλα είδνο ινγηζηηθψλ εγγξάθσλ πνπ επηβεβαηψλνληαη απφ ηελ «εθδνηηθή αξρή» ηνπ «λνκίζκαηνο» κέζσ ηεο θξππηνγξαθηθήο κεζφδνπ. Σα πξνβιήκαηα πνπ δεκηνπξγεί ε κέζνδνο e-cash είλαη ηεξάζηηα. Απνηειεί ηελ πξνβιεκαηηθφηεξε κνξθή πιεξσκήο ζην Γηαδίθηπν. Δθηφο απφ ηερληθά πξνβιήκαηα δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα θνηλσληθήο θαη πνιηηηθήο θχζεσο. νη ειεθηξνληθέο επηηαγέο Ζ ειεθηξνληθή επηηαγή είλαη επηηαγή πνπ πεξηιακβάλεη κία ζεηξά απφ λνχκεξα, ηα νπνία θαζηζηνχλ ηελ επηηαγή κνλαδηθή. Ο αγνξαζηήο εηζάγεη απηά ηα λνχκεξα, ε ηξάπεδα εηδνπνηείηαη θαη αθπξψλεη ηε ζπγθεθξηκέλε επηηαγή, αλ ην επηηξέπεη ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ ηνπ. Ζ κέζνδνο απηή είλαη απνηειεζκαηηθή αιιά αθαηάιιειε γηα ηελ Διιάδα, δεδνκέλεο ηεο αλππαξμίαο ιηαληθψλ ζπλαιιαγψλ κε επηηαγή. Οη ειεθηξνληθέο επηηαγέο ρξεζηκνπνηνχληαη, ηειεπηαία, ζε ςψξεο κε παξάδνζε ζηελ ρξήζε επηηαγψλ. νη πηζησηηθέο θάξηεο Σνλ πιένλ δηαδεδνκέλν ηξφπν πιεξσκήο ζην Internet απνηεινχλ νη πηζησηηθέο θάξηεο. Ζ κφλε ψξηκή κέζνδνο ζηελ Διιάδα. Βαζίδεηαη ζε θάπνην λνχκεξν ηεο θάξηαο, ην νπνίν είλαη κπζηηθφ, θαη φζνη ην ρξεζηκνπνηνχλ είλαη κέξνο ηνπ ζπζηήκαηνο αζθαιείαο. Απηφο πνπ αλαιακβάλεη ηελ δηαδηθαζία πιεξσκήο, φηαλ ππάξρεη πηζησηηθή θάξηα, είλαη θάπνηα ηξάπεδα. Σα πξνβιήκαηα πνπ κπνξεί λα παξνπζηαζηνχλ ζηηο ειεθηξνληθέο πιεξσκέο είλαη πνηθίια θαη πνιιέο θνξέο απξφβιεπηα. Μεξηθά απφ απηά κπνξεί λα είλαη: ππνθινπέο, hacking, πιαζηνπξνζσπία, μέπιπκα ρξήκαηνο, θνξνδηαθπγή, θιαζηθέο απάηεο, πξνβιήκαηα ζηελ λνκηζκαηηθή πνιηηηθή ηεο ρψξαο, έιιεηςε εγγχεζεο ζην ζχζηεκα ζπλαιιαγψλ παξάθακςε δηάθνξσλ λφκσλ θαη θαλφλσλ θ.α. Σν Internet Banking δελ απνηειεί κέζνδν πιεξσκήο. Πξαθηηθά είλαη ην ειεθηξνληθφ θαηάζηεκα κηαο ηξάπεδαο. Μπνξεί βεβαίσο λα γίλεη κέζνδνο πιεξσκήο κε ηελ θαηεπζείαλ κεηαθνξά ρξεκάησλ απφ ινγαξηαζκφ ζε ινγαξηαζκφ. Γελ είλαη εχθνιν λα δεη θάπνηνο έλα ηέηνην ειεθηξνληθφ θαηάζηεκα, παξφιν πνπ έρεη ελδηαθέξνλ, δηφηη απαηηείηαη θσδηθφο πξφζβαζεο. [24] 3.2 ΑΦΑΛΔΗΑ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΧΝ ΤΝΑΛΛΑΓΧΝ Ζ αζθάιεηα ησλ ζπλαιιαγψλ είλαη θαηά πάζα πηζαλφηεηα ην ζεκαληηθφηεξν αθαλέο ζέκα ζην Internet. Αξρίδνληαο κε ηα άζρεκα λέα: δελ ππάξρεη απφιπηε αζθάιεηα ζην Γηαδίθηπν. Απηφ άιισζηε απφ κφλν ηνπ δελ είλαη ηίπνηα, άιισζηε πνπζελά δελ ππάξρεη απφιπηε αζθάιεηα. Σν πξαγκαηηθφ πξφβιεκα είλαη φηη δελ ππάξρεη «αζηπλνκία». Με άιια ιφγηα ν ρξήζηεο Internet είλαη απνθιεηζηηθά ππεχζπλνο γηα ηελ ειεθηξνληθή ηνπ αζθάιεηα. Τπάξρνπλ 4 βαζηθνί ιφγνη γηα ηελ κε χπαξμε «αζηπλνκίαο»: α) ππάξρνπλ λνκηθά θελά ζην ηη απνηειεί απάηε ζην Γηαδίθηπν, β) αλ μεπεξαζηεί ην πξψην πξφβιεκα, είλαη δχζθνιν λα νξηζηεί ε ρψξα ηεο νπνίαο ηα δηθαζηήξηα ζα είλαη αξκφδηα, ιφγσ ηεο δηεζλνχο θχζεο ηνπ δηθηχνπ, γ) ε ηερλνινγία ηνπ δηθηχνπ θάλεη ηελ απάηε εχθνιε θαη ηνλ εληνπηζκφ ηεο δχζθνιν θαη δ) δελ ππάξρεη θαλέλα είδνο θεληξηθήο αξρήο ή ηδηνθηεζίαο πνπ λα παίδεη ηνλ ξφιν ηνπ επηβιέπνληνο. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο ηξάπεδεο θαη επηρεηξήζεηο πξνηηκνχλ λα κελ δηψθνπλ ηνπο δηθηπαθνχο απαηεψλεο. Ζ ζεηηθή πιεπξά ηνπ ζέκαηνο είλαη φηη ε δηθηπαθή απάηε δελ είλαη ηφζν δηαδεδνκέλε φζν ζα πίζηεπε θαλείο δηαβάδνληαο ηηο εθεκεξίδεο. Γηα ηελ αθξίβεηα είλαη ζπάληα. Ο ιφγνο είλαη φηη κία δηθηπαθή α0πάηε απαηηεί ζεκαληηθή ηερλνγλσζία, ε νπνία δελ κπνξεί λα απνθηεζεί απφ ηα ζπλήζε θπθιψκαηα θαθνπνηψλ φπσο

24 γίλεηαη κε ην άλνηγκα ρξεκαηνθηβσηίσλ. Σα ΜΜΔ έρνπλ δεκηνπξγήζεη εληππψζεηο κε αξζξνγξαθία πνπ θαιχπηεη κφλν ηα αζπλήζηζηα γεγνλφηα. [24] ΣΗ ΔΗΝΑΗ Ζ ΑΦΑΛΔΗΑ ΔΝΟ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΟΤ ΚΑΣΑΣΖΜΑΣΟ Όζν θαη αλ αθνχγεηαη πεξίεξγν, δελ είλαη εχθνιν λα νξίζεη θαλείο ηη είλαη ε αζθάιεηα ελφο ειεθηξνληθνχ θαηαζηήκαηνο. Ζ ινγηθή ηεο αζθάιεηαο ηνπ θπζηθνχ θαηαζηήκαηνο δελ κπνξεί λα κεηαθεξζεί θαη ζην Γηαδίθηπν. Μνινλφηη ηα γεληθά πξνβιήκαηα αζθαιείαο ελφο Ζ/Τ δελ είλαη ην ίδην πξάγκα κε ηα πξνβιήκαηα ηνπ ζπζηήκαηνο ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ, ζηελ πεξίπησζε ηνπ ειεθηξνληθνχ θαηαζηήκαηνο φκσο ζπκπίπηνπλ. Σα πξνβιήκαηα αζθαιείαο πνπ μεθεχγνπλ απφ ηελ αξκνδηφηεηα ελφο ηέηνηνπ καγαδηνχ είλαη: Ζ παξαβίαζε ηεο αζθάιεηαο ηνπ Ζ/Τ ηνπ πειάηε. Ζ παξαβίαζε ηεο αζθάιεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο πιεξσκψλ. Κάπνηεο πνιχ πξνρσξεκέλεο ηερλνινγηθά ππνθινπέο ζην δίθηπν. Ζ αληηκεηψπηζε απηψλ ησλ πξνβιεκάησλ είλαη δχζθνιε. Ο κφλνο ξεαιηζηηθφο ηξφπνο είλαη ε ηήξεζε ελφο πνιχ ιεπηνκεξνχο θαη αμηφπηζηνπ αξρείνπ ζπλαιιαγψλ, ην νπνίν ζα πξνζηαηεχεηαη. Αζθάιεηα ζπλαιιαγώλ ζα ιέγακε ζεκαίλεη: Απζεληηθόηεηα: πηζηνπνίεζε ηεο ηαπηφηεηαο ηνπ ρξήζηε πξηλ γίλεη ε ζπλαιιαγή. Αθεξαηόηεηα: δηαδηθαζία αζθάιηζεο κελχκαηνο απφ αιιαγέο ή ππνθινπέο. Με άξλεζε: πξνζηαζία απφ άξλεζε πειαηψλ φηη έδσζαλ παξαγγειία θαη απφ άξλεζε θαηαζηεκάησλ φηη έιαβαλ παξαγγειία. [24] ΟΗ ΔΥΘΡΟΗ ΚΑΗ ΟΗ ΚΗΝΓΤΝΟΗ Αξρηθά ζα γίλεη κία παξνπζίαζε ησλ ηχπσλ ησλ ερζξψλ, μεθηλψληαο απφ ηνπο πην γλσζηνχο (δηαδεδνκέλνπο)θαη πξνρσξψληαο πξνο ηνπο πην νπζηαζηηθνχο έρνπκε ηνπο εμήο: 1) Ο εξαζηηέρλεο ρνκπηζηάο, γλσζηφο σο hacker. Αλαθέξεηαη σο ε ζεκαληηθφηεξε απεηιή. Δίλαη ζίγνπξα έλα πξφβιεκα, φρη φκσο ηφζν ζνβαξφ φζν ιέγεηαη. Ο ζηφρνο είλαη ζπαλίσο ην θέξδνο. Τπάξρνπλ πεξηπηψζεηο φπνπ έρεη παξαβηαζηεί ε αζθάιεηα θεληξηθνχ ππνινγηζηή ηξάπεδαο θαη, γηα θινπή, φια ηα ππφινηπα πνιιαπιαζηάζηεθαλ επί Σξεηο κέξεο αξγφηεξα έγηλε αληηιεπηφ, αθνχ φκσο είρε γίλεη κηα κεηαθνξά ρξεκάησλ πάλσ απφ ην φξην πνπ είρε νξίζεη ε θεληξηθή ηξάπεδα. Μία ηέηνηα παξακφξθσζε δεδνκέλσλ είλαη πνιχ δχζθνιν λα εληνπηζηεί. Αλ δελ γίλεη αληηιεπηφ ζε θάπνηεο εκέξεο ηφηε ε επαλαθνξά απηψλ ζηελ αξρηθή ηνπο θαηάζηαζε έρεη ζεκαληηθφ θφζηνο γηα ην θαηάζηεκα ηεο ηξάπεδαο. Οη hackers είλαη άηνκα κηθξήο ζρεηηθά ειηθίαο κε ζεκαληηθή ηερλνγλσζία θαη αλ είλαη θνηηεηέο κε ζεκαληηθή ηερλνινγηθά ππνζηήξημε (ιφγσ ηεο ζρέζεο ηνπο κε ηα παλεπηζηεκηαθά ηερλνινγηθά ηδξχκαηα). Ζ θαηεγνξία απηή επηηίζεηαη ζε γλσζηά ή δχζθνια sites, πρ ηξαπεδψλ. 2) Ο επαγγεικαηίαο ειεθηξνληθόο θαθνπνηόο. Λφγσ ηεο ηερλνγλσζίαο ηνπ θαη θαηά ζπλέπεηα ηνπ θφζηνπο πνπ απαηηείηαη ζηνρεχεη ζε κεγάια ςάξηα. 3) Μπζηηθέο ππεξεζίεο. Αλ πξνθχςεη έλα ηέηνην κπιέμηκν, ηφηε ε αζθάιεηα ηνπ ειεθηξνληθνχ θαηαζηήκαηνο ζεσξείηαη ην κηθξφηεξν πξφβιεκα πνπ ππάξρεη

25 4) Οη ππάιιεινη ηνπ θαηαζηήκαηνο, ζεσξείηαη ν δεχηεξνο θίλδπλνο ζε κέγεζνο. Οη ζηαηηζηηθέο δείρλνπλ φηη είλαη ν πην επηθίλδπλνο απφ φινπο ηνπο παξαπάλσ. 5) Απηόλνκα θαθόβνπια πξνγξάκκαηα, ν κεγαιχηεξνο θίλδπλνο απ φινπο. Ζ πην γλσζηή ηέηνηνπ πξνγξάκκαηνο είλαη νη ηνί. Έλαο ηφο Ζ/Τ είλαη έλα πξφγξακκα κε ηελ ηθαλφηεηα λα αληηγξάθεη ηνλ εαπηφ ηνπ, πξνρσξψληαο έηζη απφ ππνινγηζηή ζε ππνινγηζηή. Αθφκα θαη αλ δελ είλαη πξνγξακκαηηζκέλνη λα θάλνπλ θάηη θαηαζηξνθηθφ, απνηεινχλ πξφβιεκα. Πρ ν ηφο Impostor. Έρεη ζαλ απνηέιεζκα φκσο λα κνιχλνληαη φια ηα αξρεία ηνπ Microsoft office θαη φηαλ δνπιεχνληαη λα έρνπλ ζεκαληηθή θαζπζηέξεζε. Γεχηεξν ζηάδην θάζε κειέηεο αζθαιείαο απνηειεί ε εθηίκεζε ηνπ πηζαλνχ θηλδχλνπ. Μνινλφηη ππάξρνπλ ιχζεηο γηα φια ζρεδφλ ηα πηζαλά θαη απίζαλα πξνβιήκαηα, ην θφζηνο αλεβαίλεη εθζεηηθά αλάινγα κε ηελ έληαζε ηνπ θηλδχλνπ. Ο ζεκαληηθφηεξνο θίλδπλνο είλαη λα ηνπο ιάβνπκε φινπο (ηνπο θηλδχλνπο) ζνβαξά ππφςε. Τπάξρνπλ: i. Οη ππνθινπέο δεδνκέλσλ. Γίλνληαη κε εηδηθά κεραλήκαηα ζην δίθηπν θαη απνηεινχλ ζεκαληηθφ θίλδπλν. Ζ ππνθινπή γίλεηαη κε κηα δηαδηθαζία πνπ κπνξεί λα ζεσξεζεί αληίζηνηρε ηεο ηειεθσληθήο ππνθινπήο. Αξκφδηνο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο είλαη ην ειεθηξνληθφ θαηάζηεκα. ii. Καηαζηξνθή / καδηθή αιινίσζε δεδνκέλσλ. Έλαο κφληκνο πνλνθέθαινο γηα ηνλ νπνίν κπνξεί λα επζχλνληαη είηε νη ηνί είηε νη ππάιιεινη. iii. Δπηιεθηηθή αιινίσζε δεδνκέλσλ. Σν πξφβιεκα δελ έγθεηηαη ζηε ζπρλφηεηα αιιά ζηελ δπζθνιία εληνπηζκνχ. Αλεμάξηεηα απφ ηνλ ηξφπν δηείζδπζεο θαη ηα είδε παξαβίαζεο ην απνηέιεζκα παξακέλεη ην ίδην: ν εηζβνιέαο απνθηάεη έιεγρν φινπ ή ελφο κέξνπο ηνπ ζπζηήκαηνο. [24] ΣΗ ΜΠΟΡΟΤΜΔ ΝΑ ΚΑΝΟΤΜΔ Αλ έλα ζχζηεκα «ζηεζεί» ζσζηά απφ ηερληθήο πιεπξάο, ηφηε ηα πεξηζζφηεξα πξνβιήκαηα αζθαιείαο είλαη ιπκέλα απηφκαηα. Έλα ζχζηεκα ζεσξείηαη θαιά «ζηεκέλν» φηαλ έρεη ην βέιηηζην ζπλδπαζκφ ηαρχηεηαο, αμηνπηζηίαο θαη θφζηνπο. Ζ βειηίσζε ηεο αμηνπηζηίαο είλαη ε πξνζπάζεηα απνθπγήο ιαζψλ θαη αληηκεηψπηζεο δεκηψλ ή θαη θαηαζηξνθψλ απφ ηπραία αίηηα. Δπίζεο ζα πξέπεη λα γίλεη ζσζηά: α) Ζ επηινγή πξνζσπηθνχ. Θα ρξεηαζηεί εηδηθφο λα ζηήζεη θαη ζπληεξήζεη ην κεράλεκα, θαζψο θαη επηηήξεζε απφ 2 ηνπιάρηζηνλ άηνκα: ηνλ δηαρεηξηζηή (administrator) ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ηνλ δηαρεηξηζηή ηνπ web server (Web master). Θα πξέπεη λα βξεζνχλ θαινί επαγγεικαηίεο πνπ ζα αλήθνπλ ζην πνηνηηθφ θνκκάηη ηεο αγνξάο εξγαζίαο θαη πνπ φκσο ζα θνζηίδνπλ πεξηζζφηεξα. Έλαο θαιφο ηξφπνο είλαη ε αλάζεζε ηεο νινθιήξσζεο ηνπ ζπζηήκαηνο. Ζ νινθιήξσζε (integration) είλαη ε δηαδηθαζία ζπλδπαζκνχ πξνγξακκάησλ, ε/π, δηθηπαθνχ θαη ηειεπηθνηλσληαθνχ εμνπιηζκνχ γηα ηελ ιεηηνπξγία ελφο ειεθηξνληθνχ θαηαζηήκαηνο. Απνηειεί πνιχ δχζθνιή δνπιεηά. β) Ζ δηνηθεηηθή πξνζαξκνγή. Ο ηδηνθηήηεο ή αλψηαηνο ππάιιεινο ζα πξέπεη λα ππνζηεξίδεη απφιπηα ην ζρέδην, δηαρξνληθά. Ζ δηαρξνληθή ππνζηήξημε είλαη απαξαίηεηε εηδηθά γηα ζέκαηα αζθαιείαο θαζψο νη απεηιέο αιιάδνπλ κέξα κε ηελ κέξα. Ζ δηνηθεηηθή πξνζαξκνγή έρεη λα θάλεη κε ηελ εκπεηξία ζην λέν κέζν πνπ έρνπλ απνθηήζεη ηα κέιε ηεο δηνίθεζεο. Θα πξέπεη θάζε κέινο λα γίλεη ζνβαξφο ρξήζηεο ηνπ Internet. γ) Οη επηινγέο πξντφλησλ. Τπάξρνπλ ρηιηάδεο δηαζέζηκέο επηινγέο. δ) Οη γεληθέο δηαδηθαζίεο. Οη δηαδηθαζίεο γηα ηελ ιεηηνπξγία ελφο ζπζηήκαηνο Ζ/Τ είλαη δνπιεηά ηνπ δηαρεηξηζηή. Γελ είλαη πάληα άκεζα ζρεηηδφκελεο κε ηελ αζθάιεηα ηνπ ζπζηήκαηνο. Σέηνηεο είλαη:

26 [24] Σα αληίγξαθα αζθαιείαο backup Αγνξά 2 Ζ/Τ γηα λα πεηχρνπκε πςειή δηαζεζηκφηεηα Σνπνζέηεζε ηνπ κεραλήκαηνο θαη ζσζηή ιεηηνπξγία απηνχ Ζ θξππηνγξαθία (γίλεηαη εηδηθή αλαθνξά ζηελ επφκελε παξάγξαθν). 3.3 ΚΡΤΠΣΟΓΡΑΦΖΖ Καηά ηελ δηάξθεηα δηεμαγσγήο ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ ρξεζηκνπνηείηαη θξππηνγξάθεζε πάλσ ζηα δεδνκέλα. Κξππηνγξαθηθόο θώδηθαο ή θξππηνγξαθηθόο αιγόξηζκνο είλαη έλα πξφγξακκα Ζ/Τ ην νπνίν παίξλεη έλα θείκελν θαηαλνεηφ απφ φινπο θαη ην κεηαηξέπεη ζε έλα άιιν θείκελν θαηαλνεηφ κφλν ζε απηνχο πνπ γλσξίδνπλ ηνλ ηξφπν λα ην δηαβάζνπλ. Γηα λα ιεηηνπξγήζεη απηφο ν αιγφξηζκνο, ρξεηάδεηαη κία ή πεξηζζφηεξεο θιείδεο. Ζ θιείδα είλαη ην ζηνηρείν εθείλν πνπ ειέγρεη ηελ ιεηηνπξγία ηνπ αιγνξίζκνπ. Γηα λα γίλεη πην θαηαλνεηφ αο ην δνχκε κε έλα παξάδεηγκα: ππνζέηνπκε φηη έρνπκε έλα θξππηνγξαθηθφ θψδηθα ν νπνίνο αληηθαζηζηά έλα γξάκκα κε απηφ πνπ βξίζθεηαη 3 ζέζεηο κπξνζηά ηνπ ζην αιθάβεην, ην α δειαδή κε ην δ, ην β κε ην ε θηι, ην π κε ην σ, ην θ κε ην α, ην ρ κε ην β θαη ην σ κε ην γ. ν θψδηθαο απηφο απνηειεί θνκκάηη ηεο ηζηνξίαο αθνχ ρξεζηκνπνηήζεθε απφ ηνλ Ηνχιην Καίζαξα γηα ηηο ζηξαηησηηθέο ηνπ επηθνηλσλίεο. ην παξάδεηγκά καο ην θιεηδί είλαη ην 3, αληίζηνηρα αλ ην α πήγαηλε ζην δ ην θιεηδί ζα ήηαλ ην 5. Όηαλ κηιάκε γηα ζπάζηκν ηνπ θψδηθα αλαθεξφκαζηε ζηελ εχξεζε ελφο αιγνξίζκνχ ν νπνίνο ζα επηηξέπεη, ζε ινγηθά ρξνληθά πιαίζηα, λα βξνχκε ηνλ αξηζκφ ησλ ζέζεσλ πνπ κεηαθηλνχκε ηα γξάκκαηα, δειαδή ην θιεηδί. Με ηνλ φξν θξππηνγξαθηθό ζύζηεκα ελλννχκε έλα ζχλνιν απφ πξνγξάκκαηα, δηαδηθαζίεο Ζ/Τ πνπ ρξεζηκνπνηεί, κεηαμχ ησλ άιισλ, έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο θξππηνγξαθηθνχο θψδηθεο γηα λα ιχζεη δηάθνξα πξνβιήκαηα αζθαιείαο ελφο γεληθφηεξνπ ζπζηήκαηνο ηειεπηθνηλσληψλ ή δηαρείξηζεο δεδνκέλσλ. Έλαο ηξφπνο λα θαηεγνξηνπνηεζνχλ νη θξππηνγξαθηθνί θψδηθεο είλαη κε βάζε ην είδνο ηνπ θιεηδηνχ. Τπάξρεη ε ζπκκεηξηθή θαη ε αζύκκεηξε (ε κέζνδνο κε έλα κπζηηθφ θιεηδί θαη ε κέζνδνο κε έλα θνηλφ θιεηδί) θξππηνγξαθία. ηελ ζπκκεηξηθή κέζνδν ε θξππηνγξάθεζε γίλεηαη κε ηε ρξήζε ηνπ ίδηνπ θιεηδηνχ, ηφζν ζηελ θσδηθνπνίεζε φζν θαη ζηελ απνθσδηθνπνίεζε. Απηφ ζεκαίλεη φηη ν απνζηνιέαο θαη ν παξαιήπηεο ηνπ κελχκαηνο κνηξάδνληαη ην ίδην θιεηδί. Έλαο απφ ηνπο πην γλσζηνχο αιγφξηζκνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ απηήλ ηε κέζνδν είλαη ην DES (Data Description Standard), πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηξαπεδηθνχο νξγαληζκνχο γηα ηε δεκηνπξγία ησλ αξηζκψλ PIN. Ζ δεχηεξε κέζνδνο ρξεζηκνπνηεί δχν θιεηδηά, ην έλα (θνηλφ θιεηδί) γηα λα θσδηθνπνηήζεη ην κήλπκα θαη έλα άιιν (ηδησηηθφ θιεηδί) γηα λα ην απνθσδηθνπνηήζεη. Σα δχν θιεηδηά έρνπλ κηα καζεκαηηθή ζρέζε κεηαμχ ηνπο, έηζη ψζηε έλα κήλπκα πνπ ζα θσδηθνπνηεζεί κε ην έλα θιεηδί ζα κπνξέζεη λα απνθσδηθνπνηεζεί κφλν κε ην άιιν. Ο παξνρέαο πεξηερνκέλνπ, ε ηξάπεδα ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε, κπνξεί λα δηαλείκεη ην θνηλφ θιεηδί, θξαηψληαο ην ηδησηηθφ θιεηδί γηα ηελ απνθσδηθνπνίεζε. Γηα λα εμαζθαιηζηεί ε ζηγνπξηά ζηε κέζνδν θξππηνγξάθεζεο, ε ηξάπεδα έρεη ηελ επζχλε λα δεκηνπξγήζεη θαη λα απνζεθεχζεη ηα δχν δεπγάξηα θιεηδηψλ. Έλαο απφ ηνπο πην γλσζηνχο αιγφξηζκνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ απηήλ ηε κέζνδν είλαη ε RSA. Ζ κέζνδνο κε ην κπζηηθφ θιεηδί απνδεηθλχεηαη αλέθηθηε θαη θαζφινπ πξαθηηθή ζηελ πεξίπησζε πνπ κεηαθέξνληαη κελχκαηα κεηαμχ κηαο κεγάιεο

27 νκάδαο αλζξψπσλ πάλσ απφ έλα δεκφζην δίθηπν, φπσο είλαη ην Internet. Έλα ειεθηξνληθφ θαηάζηεκα δελ ζα κπνξνχζε λα πινπνηήζεη κε αζθάιεηα ηηο εκπνξηθέο ηνπ ζπλαιιαγέο κε ηνπο δηαθνξεηηθνχο πειάηεο πνπ εκθαλίδνληαη κέζα απφ ην Internet, αλ ζα έπξεπε θαζέλαο απφ απηνχο λα έρεη ην δηθφ ηνπ πξνζσπηθφ θιεηδί. Θα ήηαλ ζαλ λα δεηνχζε ν πεξηπηεξνχρνο ηελ ηαπηφηεηα θάζε αγνξαζηή. Αθφκα ρεηξφηεξα, ν επηζθέπηεο ζην Internet ζα έπξεπε λα δηαζέηεη δηαθνξεηηθέο ηαπηφηεηεο γηα θάζε ειεθηξνληθφ καγαδί. ]12], [24] Ση πξέπεη λα πξνζέμεη θάπνηνο ζην ζέκα θξππηνγξαθία: α) Σν θξππηνγξαθηθό ζύζηεκα ζα πξέπεη λα βαζίδεηαη ζε επξέσο ρξεζηκνπνηνύκελνπο αιγόξηζκνπο. Αλ ν αιγφξηζκφο είλαη δηθή ηνπο εθεχξεζε θαη δελ ηνλ μέξεη θαλέλαο άιινο ρξεηάδεηαη πνιχ πξνζνρή. β) «Σα ζπζηήκαηά καο δελ ζπάλε κε ηίπνηα», ηέηνηνπ ηχπνπ δειψζεηο ρξεηάδνληαη πξνζνρή. Γελ ππάξρεη θξππηνγξαθηθό ζύζηεκα πνπ λα κε ζπάεη κε ηίπνηα. Κξππηνγξαθηθφο θψδηθαο πνπ απνδεδεηγκέλα δε ζπάεη κε ηίπνηα ππάξρεη κφλν έλαο θαη είλαη αθαηάιιεινο γηα ηηο ζπλαιιαγέο πνπ αθνξνχλ εκάο. [24] 3.4 ΠΡΧΣΟΚΟΛΛΑ ΑΦΑΛΔΗΑ ΓΗΑ ΤΝΑΛΛΑΓΔ ΜΔΧ INTERNET Τπάξρνπλ πνιιά ζπζηήκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζην Internet γηα ηε δηαζθάιηζε ησλ κεηαδηδφκελσλ πιεξνθνξηψλ θαηά ηελ δηεμαγσγή ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ. Σα θπξηφηεξα πξσηφθνιια πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αζθαιή κεηαβίβαζε πιεξνθνξηψλ είλαη ηα αθφινπζα: Cybercash, SET (ειεθηξνληθέο πιεξσκέο), SSL, PCT, TLS (θξππηνγξάθεζε ζε επίπεδν TCP/IP), PGP, S/MIME ( ), S-HTTP (Web browsing). ην Web ην SSL είλαη ην θπξίαξρν θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δεκηνπξγία ελφο θξππηνγξαθεκέλνπ θαλαιηνχ κέζα απφ ην νπνίν κεηαθέξνληαη θξππηνγξαθεκέλεο θάζε είδνπο πιεξνθνξίεο, ελψ ην SET απνηειεί έλα ζρεηηθά λεφηεξν πξσηφθνιιν. SSL Σν SSL (Secure Sockets Layer) εμαζθαιίδεη ηε δεκηνπξγία ελφο αζθαινχο δηαχινπ επηθνηλσλίαο. Μέζα απφ ην θαλάιη απηφ κπνξεί λα κεηαδίδεηαη πιεξνθνξία απφ ηνπο Web servers θαη clients (HTTP) αιιά θαη θάζε άιιεο κνξθήο (π.ρ. , news). Σν θαλάιη εγγπάηαη φηη ηα δεδνκέλα ζα κεηαθεξζνχλ αθέξαηα θαη φηη ην πεξηερφκελφ ηνπο δελ πξφθεηηαη λα αιιάμεη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κεηαθνξάο, ελψ πηζηνπνηεί ηνλ Web server, δειαδή ν Web browser επηβεβαηψλεη φηη ν server είλαη απηφο πνπ δειψλεη φηη είλαη. Ζ πιεξνθνξία πξψηα θξππηνγξαθείηαη θαη έπεηηα κεηαδίδεηαη (ηαπηφρξνλα ζπκπηέδεηαη) γηα λα απνθξππηνγξαθεζεί απφ ηνλ Web browser. Απνηειεί αδηαθαλή γηα ην ρξήζηε δηαδηθαζία, ν νπνίνο δελ αληηιακβάλεηαη ηίπνηα απφ φια απηά παξά κφλν ηα ζεκάδηα ζηνλ browser ηνπ: Σν "http" έρεη κεηαηξαπεί ζε " θαη ππάξρεη έλα ζχκβνιν θιεηζηήο θιεηδαξηάο (ινπθέηνπ) ζην θάησ κέξνο ηεο νζφλεο. Όηαλ ζε κηα ζχλδεζε ρξεζηκνπνηείηαη ην SSL, νηηδήπνηε κεηαθέξεηαη αλάκεζα ζην ρξήζηε θαη ηνλ Web server είλαη θξππηνγξαθεκέλν, φπσο ην URL ηνπ θεηκέλνπ, ηα πεξηερφκελα ηνπ θεηκέλνπ πνπ κεηαδίδεηαη, ηα πεξηερφκελα πνπ απνζηέιινληαη απφ ην ρξήζηε κέζσ θνξκψλ (άξα θαη ηα ζηνηρεία ηνπ πειάηε θαη ν αξηζκφο ηεο πηζησηηθήο θάξηαο ηνπ). Σν SSL εγγπάηαη φηη νη πιεξνθνξίεο πνπ εηζαγάγνπκε ζε κηα θφξκα ζα θηάζνπλ ζηνλ πξννξηζκφ ηνπο αλαιινίσηεο. Γηα λα ην πεηχρεη απηφ ρξεζηκνπνηεί ζπκκεηξηθή θξππηνγξάθεζε. Οη πιεξνθνξίεο πνπ κεηαδίδνληαη θξππηνγξαθνχληαη κε βάζε έλα κπζηηθφ θιεηδί πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί γηα ηελ πεξίζηαζε, ην νπνίν

28 γλσξίδνπλ ν browser ηνπ ρξήζηε θαη ν server. Δπίζεο, εγγπάηαη φηη νη πιεξνθνξίεο ζηέιλνληαη ζην ζσζηφ άλζξσπν θαη φρη ζε ηξίηνπο. [12] SET ε αληίζεζε κε ην SSL, ην SET (Secure Electronic Transactions) απνηειεί εμεηδηθεπκέλν πξσηφθνιιν γηα ηε δηαζθάιηζε ησλ ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ κέζσ πηζησηηθψλ θαξηψλ, ελψ πξφζθαηα αξρίδεη λα ρξεζηκνπνηείηαη θαη ζηηο ειεθηξνληθέο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο. Καηαζθεπάδεηαη απφ ηηο Visa, MasterCard, IBM, Netscape, Microsoft, GTE, Verisign. ην SET απηνί πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε κηα ζπλαιιαγή είλαη ν πειάηεο, ν έκπνξνο, ε ηξάπεδα ηνπ πειάηε θαη ε ηξάπεδα ηνπ εκπφξνπ, θαζέλαο απφ ηνπο νπνίνπο πξέπεη λα έρεη ςεθηαθά πηζηνπνηεηηθά (digital certificates). Με ηε ρξήζε ησλ ςεθηαθψλ απηψλ πηζηνπνηεηηθψλ επηβεβαηψλεηαη απφ ηα ζπλαιιαζζφκελα κέξε (πσιεηήο θαη έκπνξνο) ε ηαπηφηεηά ηνπο. Απηφ απνηειεί ηελ πξψηε θάζε ηεο ζπλαιιαγήο (απζεληηθνπνίεζε ησλ δχν κεξψλ). Οη πειάηεο επηβεβαηψλνπλ φηη νη έκπνξνη απφ ηνπο νπνίνπο επηζπκνχλ λα αγνξάζνπλ είλαη λφκηκνη κέζα απφ ηελ ςεθηαθή ηαπηφηεηά ηνπο, φπσο θαη νη έκπνξνη γηα ηνπο πειάηεο. Ζ εκπηζηνζχλε απηή εδξαηψλεηαη κέζσ ησλ πηζηνπνηεηηθψλ πνπ έρνπλ εθδνζεί απφ ηξίηεο αξρέο (π.ρ. ηξάπεδεο). Έλα πηζηνπνηεηηθφ πεξηέρεη ην φλνκα ηνπ πξνζψπνπ γηα ην νπνίν εθδίδεηαη (έκπνξνο ή πειάηεο), ηελ ςεθηαθή ππνγξαθή ηνπ, ην δεκφζην (θαη ην αληίζηνηρν ηδησηηθφ θιεηδί ηνπ) θαη ηελ ππνγξαθή ηεο αξρήο πνπ εμέδσζε ην πηζηνπνηεηηθφ. Όηαλ ν πειάηεο δψζεη κηα παξαγγειία, ν browser ηνπ ιακβάλεη ην πηζηνπνηεηηθφ ηνπ εκπφξνπ, πξνθεηκέλνπ λα ειεγρζεί αλ είλαη φλησο λφκηκνο - αλ ζρεηίδεηαη κε θάπνηνλ ρξεκαηνπηζησηηθφ νξγαληζκφ. ηε ζπλέρεηα ζηέιλεηαη ζηνλ έκπνξν ε παξαγγειία θξππηνγξαθεκέλε κε ην δεκφζην θιεηδί ηνπ εκπφξνπ. ηελ ηξάπεδα ζηέιλεηαη πιεξνθνξία ζρεηηθά κε ηελ πιεξσκή, θξππηνγξαθεκέλε κε ην δεκφζην θιεηδί ηεο ηξάπεδαο. Σν κεγάιν πιενλέθηεκα ηνπ SET είλαη φηη κε απηφ ηνλ ηξφπν δε ζηέιλεηαη πιεξνθνξία κε ηνλ αξηζκφ ηεο πηζησηηθήο θάξηαο ζηνλ έκπνξν. Σν SET δελ έρεη αθφκα ρξεζηκνπνηεζεί επξέσο, ζε αληίζεζε κε ην SSL, ην νπνίν δηαηεξεί ην κεγαιχηεξν κεξίδην ζηηο αζθαιείο ειεθηξνληθέο ζπλαιιαγέο. ηγά ζηγά εκθαλίδνληαη πξντφληα απφ κεγάιεο εηαηξείεο ηνπ ρψξνπ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην πξσηφθνιιν. [12] ΦΖΦΗΑΚΑ ΠΗΣΟΠΟΗΖΣΗΚΑ Δίλαη γεγνλφο αλακθηζβήηεην φηη ε απφθηεζε εκπηζηνζχλεο πνπ επηηπγράλεηαη θαηά ηηο ζπκβαηηθέο ζπλαιιαγέο κέζσ ηεο νπηηθήο επαθήο ησλ δχν ζπλαιιαζζφκελσλ κεξψλ δελ είλαη δπλαηή φηαλ πξφθεηηαη γηα ζπλαιιαγέο κέζσ Web. Έηζη, είλαη αλαγθαία ε χπαξμε εληαίαο ππνδνκήο, ε νπνία ζα πξνζηαηεχεη ηηο ηδησηηθέο πιεξνθνξίεο απφ ηξίηνπο (Privacy). Ζ πιεξνθνξία πνπ αληαιιάζζεηαη αλάκεζα ζηα δχν κέξε (απνζηνιέαο θαη παξαιήπηεο, πειάηεο θαη έκπνξνο) δελ πξέπεη λα θαηαιήγεη ζε ηξίηνπο. Δμίζνπ ζεκαληηθφ ζηνηρείν είλαη ε επηθχξσζε ηεο ηαπηφηεηαο (authentication) ησλ επηθνηλσλνχλησλ κεξψλ. O απνζηνιέαο πξέπεη λα γλσξίδεη φηη νη πιεξνθνξίεο πνπ ζηέιλεη έρνπλ σο παξαιήπηε ην ζπγθεθξηκέλν πξφζσπν. Ο Α πξέπεη λα είλαη ζίγνπξνο φηη ν Β, κε ηνλ νπνίν επηθνηλσλεί, είλαη φλησο απηφο πνπ ηζρπξίδεηαη φηη είλαη. Άιιν ζεκαληηθφ ζέκα είλαη ε δηαζθάιηζε ηεο αθεξαηφηεηαο ησλ δεδνκέλσλ πνπ απνζηέιινληαη. Σα ζηνηρεία κηαο ζπλαιιαγήο πξέπεη λα θηάζνπλ ζηνλ πξννξηζκφ ηνπο απηνχζηα. Αθφκα θη αλ πέζνπλ ζε ρέξηα ηξίησλ, λα είλαη έηζη θξππηνγξαθεκέλα ψζηε λα ηνπο είλαη άρξεζηα - λα κελ κπνξνχλ λα ηα εθκεηαιιεπηνχλ. Σα ζπλαιιαζζφκελα κέξε πξέπεη λα κελ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα άξλεζεο ηεο ζπκκεηνρήο ηνπο ζε κηα ζπλαιιαγή. [12]

29 Σν ειεθηξνληθφ εκπφξην θαη νη ειεθηξνληθέο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο πξέπεη λα αλαγλσξίδνληαη απφ ην λνκηθφ θαζεζηψο ηεο ρψξαο ζηελ νπνία πξαγκαηνπνηείηαη. Μηα ςεθηαθή ππνγξαθή ζε έλα θείκελν πξέπεη λα έρεη ηελ ίδηα βαξχηεηα κε ηε θπζηθή ππνγξαθή ζε κηα λνκηθή αξρή, ζε έλα δηθαζηήξην. Ζ αζθάιεηα ησλ αξηζκψλ ησλ πηζησηηθψλ θαξηψλ είλαη βαζηθή πξνυπφζεζε γηα ηελ επξεία δηάδνζε ηνπ ειεθηξνληθνχ εκπνξίνπ. Οη πειάηεο ζέινπλ λα είλαη ζίγνπξνη φηη νη πιεξνθνξίεο ησλ πηζησηηθψλ θαξηψλ ηνπο είλαη αζθαιείο θαζψο κεηαβηβάδνληαη κέζσ Internet θαη φηη έρνπλ σο απνδέθηε έλαλ λφκηκν πσιεηή ή αξρή. Αληίζηνηρα, νη έκπνξνη πξέπεη λα γλσξίδνπλ φηη νη πιεξνθνξίεο πνπ ιακβάλνπλ αληηζηνηρνχλ ζε λφκηκνπο θαηφρνπο πηζησηηθψλ θαξηψλ. Ζ ππνδνκή απηή ζηεξίδεηαη ζηελ θξππηνγξάθεζε. Με ηε ζπκκεηξηθή θξππηνγξάθεζε επηηπγράλεηαη ε δηαζθάιηζε ηνπ απνξξήηνπ θαη ηεο αθεξαηφηεηαο ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ ζηέιλνληαη κεηαμχ ησλ ζπλαιιαζζφκελσλ κεξψλ. Έηζη, αλ βξεζνχλ ζηα ρέξηα ηξίησλ, ζα ηνπο είλαη άρξεζηεο, αθνχ νη ηειεπηαίνη δε ζα κπνξνχλ λα αληηιεθζνχλ ην πεξηερφκελφ ηνπο. Γηα ηελ επίηεπμε ηεο ηαπηνπνίεζεο ρξεζηκνπνηείηαη θξππηνγξάθεζε δεκφζηνπ θιεηδηνχ. Με απηφ ηνλ ηξφπν θάζε ζπλαιιαζζφκελν κέξνο αλαγλσξίδεηαη σο ηέηνην κε βάζε ην ςεθηαθφ πηζηνπνηεηηθφ (Digital ID) πνπ έρεη απνθηήζεη. Σν ςεθηαθφ πηζηνπνηεηηθφ είλαη αληίζηνηρν κε ηελ ηαπηφηεηα, ην δίπισκα νδήγεζεο, ην δηαβαηήξην θαη ηελ πηζησηηθή θάξηα θαη εθδίδεηαη απφ αξρέο πηζηνπνίεζεο (Certification Authorities, CA). Ζ αθεξαηφηεηα δηαζθαιίδεηαη θαη κε ηε ρξήζε ησλ ςεθηαθψλ ππνγξαθψλ. Ο απνζηνιέαο ππνγξάθεη ςεθηαθά ηελ πιεξνθνξία κε ην ηδησηηθφ θιεηδί ηνπ θαη ηελ απνζηέιιεη. Όηαλ ν παξαιήπηεο ιάβεη ην κήλπκα, ειέγρεη ηελ ςεθηαθή ππνγξαθή ηνπ απνζηνιέα. Αλ φλησο ππάξρεη, ην κήλπκα έρεη θηάζεη αθέξαην, δηαθνξεηηθά έρεη αιιάμεη θαηά ηε κεηαθνξά ηνπ. Ση ρξεηαδφκαζηε φκσο, ζηελ πξάμε ηα πξνζσπηθά πηζηνπνηεηηθά; Οη browsers ρξεζηκνπνηνχλ ην πηζηνπνηεηηθφ γηα λα απνθξππηνγξαθήζνπλ πιεξνθνξία πνπ ζηέιλεηαη πξνο εκάο. Με ηε δεκηνπξγία ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ δεκηνπξγνχκε έλα δεχγνο θιεηδηψλ (δεκφζην θαη ηδησηηθφ). Όπνηνο ζέιεη λα καο ζηείιεη εκπηζηεπηηθέο πιεξνθνξίεο ηηο θξππηνγξαθεί κε ην δεκφζην θιεηδί καο, νπφηε κφλν εκείο κε ην ηδησηηθφ θιεηδί καο κπνξνχκε λα ηηο απνθξππηνγξαθήζνπκε. Μπνξνχκε επίζεο λα ζηείινπκε πιεξνθνξία θξππηνγξαθεκέλε κέζσ , ρξεζηκνπνηψληαο ην πξσηφθνιιν S/MIME. Δπίζεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ είζνδφ καο ζε sites κε ειεγρφκελε πξφζβαζε, ζε sites ειεθηξνληθψλ θαηαζηεκάησλ, ηξαπεδψλ θιπ. Πνιιά sites, κάιηζηα, γηα δηεπθφιπλζή καο, ζπιιέγνπλ πιεξνθνξίεο κε βάζε ηελ ηαπηφηεηά καο γηα λα δεκηνπξγήζνπλ πξνθίι κε ηηο πξνηηκήζεηο καο - νπφηε, αλ μαλακπνχκε ζην ζπγθεθξηκέλν site, αλαθηάηαη ην πξνθίι καο θαη εκθαλίδνληαη πιεξνθνξίεο πνπ νπζηαζηηθά εκείο ζέινπκε λα δνχκε, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία πνπ είρακε δψζεη ηελ πξψηε θνξά. Ζ ζπλερήο εμέιημε ησλ πξσηνθφιισλ αζθαιείαο ζην Internet απνηειεί ηελ θαιχηεξε εγγχεζε αιιά θαη ηελ πην ηθαλνπνηεηηθή απάληεζε ζην εξψηεκα αλ νη πξαγκαηνπνίεζε ηξαπεδηθψλ ζπλαιιαγψλ κέζσ ηνπ Γηαδηθηχνπ είλαη ζίγνπξε θαη αζθαιήο

30 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ ΛΟΓΗΜΗΚΟ ΓΗΑ E BANKING 4.1 Παξνπζίαζε ησλ ζρεηηθώλ πξνγξακκάησλ ην θεθάιαην απηφ παξνπζηάδνληαη θαη ζπγθξίλνληαη πξνγξάκκαηα πνπ πξνζθέξνληαη απφ δηάθνξεο εηαηξείεο θαη ηα νπνία απεπζχλνληαη ζε ηξάπεδεο νη νπνίεο ζέινπλ λα πξνζθέξνπλ ηξαπεδηθέο ππεξεζίεο κέζσ Internet. Λφγσ ηεο ηδηνκνξθίαο ησλ πηζαλψλ πειαηψλ απηψλ ησλ πξνγξακκάησλ (ηξαπεδηθνί νξγαληζκνί), ηα πξνγξάκκαηα απηά δελ πξνζθέξνληαη απφ ηηο εηαηξείεο απηέο ζην επξχ θνηλφ. Παξφια απηά πνιιέο εηαηξείεο πξνζθέξνπλ δνθηκαζηηθέο εθδφζεηο ηνπ εθάζηνηε πξνζθεξφκελνπ πξνγξάκκαηνο γηα λα κπνξεί φπνηνο ελδηαθέξεηαη λα έρεη κηα πξψηε επαθή κε απηφ. Σα πξνγξάκκαηα απηά είλαη ηα εμήο: 1. AXIS TM Internet Banking ηεο Digital Insight 2. BankFrame TM ηεο Eontec 3. Internet Banking ηεο S1 4. Internet Home Banking ηεο SPARAK Financial Systems 5. BankNow TM ηεο Polaris 6. CustomerLink TM PC Banking ηεο EQUIFAX 7. Clearvision ηεο Alaric 8. XCELBANK ηεο XCELSOFT 9. netsympols ηεο System Access 10. Profits ηεο Intrasoft. Δπηιέρζεθαλ νη ζπγθεθξηκέλεο εηαηξείεο γηαηί πξνζθέξνπλ αλαιπηηθέο πιεξνθνξίεο γηα ηα πξντφληα ηνπο, έρνπλ ζεκαληηθνχο πειάηεο, άξα θαη απμεκέλν θχξνο, θαζψο θαη γηαηί ρξεζηκνπνηνχλ πξνεγκέλεο θαη θαηλνηφκεο ηερλνινγίεο ζηελ πινπνίεζε ησλ πξνγξακκάησλ

31 4.2 AXIS TM Internet Banking ηεο Digital Insight ( Σν AXIS TM Internet Banking είλαη έλα νινθιεξσκέλν παθέην πξνγξακκάησλ γηα ηελ δηελέξγεηα Internet Banking, εηδηθά ζρεδηαζκέλν γηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα. Οη δπλαηφηεηεο ηνπ AXIS TM Internet Banking βνεζνχλ λα δηαηεξνχληαη νη ήδε ππάξρνληεο πειάηεο, λα κεηψλνληαη ηα έμνδα θαζψο θαη λα δηαηεξνχληαη λένη ηξφπνη θεξδνθνξίαο. Σα θπξηφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνγξάκκαηνο, ηα νπνία ην θάλνπλ απνδνηηθφ θαη εχθνιν ζηελ ρξήζε, είλαη ηα αθφινπζα: Πξνζπέιαζε ζε φινπο ηνπο ηξαπεδηθνχο ινγαξηαζκνχο ηνπ πειάηε Γηεμαγσγή online ζπλαιιαγψλ Δλεκέξσζε ππνινίπσλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κεηά απφ θάζε ζπλαιιαγή Ηζηνξηθά φισλ ησλ ινγαξηαζκψλ Μεηαθνξέο ρξεκάησλ αλάκεζα ζε ινγαξηαζκνχο Δμαγσγή ζηνηρείσλ πξνο φια ηα γλσζηά πξνγξάκκαηα ρξεκαηννηθνλνκηθήο δηαρείξηζεο, φπσο Quicken θαη Microsoft Money Γεκηνπξγία πξαγκαηηθψλ ή ππνζεηηθψλ ραξηνθπιαθίσλ θαη παξαθνινχζεζε ηεο πνξείαο ησλ κεηνρψλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν (κφλν 15 ιεπηά θαζπζηέξεζε), θαζψο θαη άκεζν ππνινγηζκφ ησλ δεκηψλ ή απσιεηψλ

32 Με ηελ επίζεο θάπνησλ βνεζεηηθψλ πξνγξακκάησλ ε Digital Insight πξνζθέξεη αθφκε ηηο εμήο ππεξεζίεο: Με ην AXIS TM Bill Payment κπνξεί λα πιεξψλεη ν θάζε πειάηεο ηνπο ινγαξηαζκνχο ηνπο, λα δεκηνπξγεί ιίζηεο κε απνδέθηεο ησλ πιεξσκψλ, λα παξαθνινπζεί ηελ πνξεία ησλ πξνο εθηέιεζε πιεξσκψλ θαζψο θαη πιήξε ηζηνξηθφ ησλ πιεξσκψλ Με ην AXIS TM Advanced Target Marketing ε εηαηξεία κπνξεί λα θάλεη πξνζθνξέο ζε θάζε πειάηε κε πξντφληα πνπ κπνξεί λα ηνλ ελδηαθέξνπλ Με ην Authenticated Online Applications ε εηαηξεία κπνξεί λα πξνζθέξεη κε αζθάιεηα κέζσ Internet ππεξεζίεο φπσο έθδνζε πηζησηηθψλ θαξηψλ, δαλείσλ, λέσλ ηξαπεδηθψλ ινγαξηαζκψλ θαζψο θαη άιισλ πξντφλησλ Σα θπξηφηεξα πιενλεθηήκαηα πνπ κπνξνχλ λα ππάξμνπλ κε ηελ ρξήζε ηνπ AXIS TM Internet Banking ζπλνςίδνληαη ζηα εμήο: Μέζν θφζηνο αλά ειεθηξνληθή ζπλαιιαγή $0.10 ελψ νη θιαζζηθέο ζπλαιιαγέο έρνπλ κέζν θφζηνο $2.36 αλά ζπλαιιαγή. Δχθνιεο ζπλαιιαγέο, αθνχ κπνξεί λα ζπλδεζεί ν θαζέλαο νπνηαδήπνηε ψξα ηεο εκέξαο (κε πνζνζηφ δηαζεζηκφηεηαο 99%) θαη λα εθηειέζεη εχθνια νπνηαδήπνηε ηξαπεδηθή ζπλαιιαγή. Αζθαιείο ζπλαιιαγέο αθνχ ηεξνχληαη νη απζηεξφηεξνη θαλφλεο αζθαιείαο, νη νπνίνη εμαζθαιίδνπλ ην απφξξεην ησλ ζπλαιιαγψλ. Δίλαη επεθηάζηκν, ψζηε λα θαιχπηεηαη θάζε κειινληηθή αλάγθε ηνπ νξγαληζκνχ. Με ηελ ρξήζε ησλ Java applets κπνξνχκε λα έρνπκε κηα αλεμαξηεζία απφ ιεηηνπξγηθά ζπζηήκαηα θαζψο θαη δπλαηφηεηα λα δεκηνπξγήζνπκε λέεο ππεξεζίεο εχθνια θαη απνηειεζκαηηθά. [1] Μηα δνθηκαζηηθή έθδνζε ηνπ πξνγξάκκαηνο βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε:

33 4.3 BankFrame TM ηεο Eontec ( Ζ Eontec είλαη κηα εγέηηδα εηαηξεία ζην ρψξν ηεο πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη πνιχ θαηξφ ζην ρψξν ηνπ e-banking. αλ θχξην κέζν πινπνίεζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο ρξεζηκνπνηείηαη ε Java, αθνχ ε εηαηξεία ήηαλ απφ ηηο πξψηεο πνπ αλαγλψξηζε ην κέιινλ ηεο Java. Σν BankFrame TM απεπζχλεηαη ζε εηαηξείεο πνπ ζέινπλ λα μαλαζρεδηάζνπλ ηηο δηεπαθέο ηνπο κε ηνπο πειάηεο ρξεζηκνπνηψληαο κηα ζεηξά απφ δηαδηθαζίεο ζε Java. Απνηειείηαη απφ κηα ζεηξά απφ ρξήζηκεο εθαξκνγέο πνπ νινθιεξψλνπλ ηηο πξνζθεξφκελεο ππεξεζίεο. Απηέο είλαη: ConsumerLending, ComporateBanking, BankTeller, E-CRM, Internet Banking, Call Center, Wireless Banking (WAP), e-mortgage. Αλαιπηηθά νη θπξηφηεξεο ππεξεζίεο πνπ κπνξεί λα πξνζθεξζνχλ είλαη: Δπθνιία θαη ηαρχηεηα ζηελ αλάπηπμε ή/θαη επέθηαζε ηεο βαζηθήο εθαξκνγήο, αθνχ ε Java ην θάλεη απηφ εχθνιν Φφξκεο εχθνιεο θαη θηιηθέο πξνο ηνλ ρξήζηε πνπ θαζνδεγνχλ κε επθξίλεηα ηνλ ρξήζηε Πξφζβαζε ζε ηξαπεδηθνχο ινγαξηαζκνχο κε ππφινηπα, ηζηνξηθά θαη online ελεκέξσζε κεηά απφ θάζε ζπλαιιαγή Μεηαθνξέο ρξεκαηηθψλ πνζψλ κεηαμχ ινγαξηαζκψλ Πιεξσκή ινγαξηαζκψλ Έθδνζε επηηαγψλ θαζψο θαη κπινθάξηζκα απηψλ φηαλ ρξεηάδεηαη Τπνινγηζκφ απφδνζεο ραξηνθπιαθίνπ θαη ρξεκαηννηθνλνκηθφο πξνγξακκαηηζκφο Γπλαηφηεηα ζηνλ πειάηε λα απνθηήζεη κέζσ Internet λέν ινγαξηαζκφ, πηζησηηθή θάξηα, ακνηβαία θεθάιαηα θαη νκφινγα, δάλεηα θ.α Αζθάιεηα ζηηο ζπλαιιαγέο κε ηνλ έιεγρν ηεο ηαπηφηεηαο ηνπ πειάηε ζε πνιιέο θάζεηο Ζ αξρηηεθηνληθή ηνπ BankFrame TM βαζίδεηαη ζηε ζπλαξκνιφγεζε έηνηκσλ Java δηαδηθαζηψλ EJB (Enterprise Java Bean TM ). Ζ κεζνδνινγία ζχλδεζεο ησλ δηαθφξσλ δηαδηθαζηψλ γίλνληαη κε object-oriented ηξφπν θαη είλαη γλσζηή ζαλ ETHOS (Eontec Handbook of Standards). Άμην αλαθνξάο είλαη ην πξψην portal γηα banking software ην νπνίν δηαηεξεί ε εηαηξεία ( Σν portal θηινμελεί πάλσ απφ 400 επαλαρξεζηκνπνηήζηκεο δηαδηθαζίεο EJB (Enterprise Java Bean TM ) θαη πνιιά εξγαιεία γηα φζνπο ζέινπλ λα αζρνιεζνχλ κε ην αληηθείκελν ηνπ Internet Banking. [2] Μηα δνθηκαζηηθή έθδνζε ηνπ πξνγξάκκαηνο βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε:

34 4.4 ISB (Internet Banking Solution) ηεο S1 ( θαη Σν ISB (Internet Banking Solution) πξνζθέξεη ζηνπο πειάηεο πνιιέο δπλαηφηεηεο πνπ ην θαζηζηνχλ ηδαληθφ γηα ην Internet Banking. Σα θπξηφηεξα ραξαθηεξηζηηθά πνπ πξνζθέξεη ην πξφγξακκα είλαη: Γηελέξγεηα φισλ ησλ ζπλαιιαγψλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν Έιεγρνο ησλ ππνινίπσλ γηα επηηαγέο, ινγαξηαζκνχο, δάλεηα θ.α Πιεξσκή ινγαξηαζκψλ Πξνζηαζία απφ ππεξαλαιήςεηο Ηζηνξηθά φισλ ησλ ινγαξηαζκψλ ηνπ πειάηε Δμαγσγή ζηνηρείσλ πξνο φια ηα γλσζηά πξνγξάκκαηα νηθνλνκηθήο δηαρείξηζεο Μεηαθνξά ρξεκάησλ κεηαμχ ινγαξηαζκψλ Γπλαηφηεηα έθδνζεο κεηνρψλ κε κηα αίηεζε Αγνξά δηαθφξσλ πξντφλησλ, φπσο νκφινγα Δχθνιε δεκηνπξγία φηαλ ζπκβαίλνπλ δηάθνξα γεγνλφηα, φπσο ρακειφ ππφινηπα Γπλαηφηεηα online αηηήζεσλ γηα πηζησηηθέο θάξηεο, δάλεηα θαη λένπο ινγαξηαζκνχο Αιιά θαη γηα ηηο ίδηεο δίλεη ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα φπσο: Δληαία δηαρείξηζε φινπ ηνπ ζπζηήκαηνο Δχθνινο έιεγρνο ησλ δηεμαγφκελσλ ζπλαιιαγψλ Αλαιπηηθφο απνινγηζκφο θάζε εκέξαο Απηφκαηεο αλαλεψζεηο ηνπ πξνγξάκκαηνο κέζα απφ ην internet Μεγάιε είλαη θαη ε αζθάιεηα πνπ εγγπάηαη ην πξφγξακκα. Αλαιπηηθά:

35 Δζσηεξηθά firewalls Αιθαξηζκεηηθνί θσδηθνί εηζφδνπ Μέρξη ηξεηο απνηπρεκέλεο πξνζπάζεηεο εηζφδνπ Κιείδσκα ηνπ ινγαξηαζκνχ αλ κείλεη αθίλεηνο γηα δχν κήλεο Υξεζηκνπνίεζε Secure Sockets Layer (SSL) Κξππηνγξαθεκέλε κεηάδνζε δεδνκέλσλ Υξεζηκνπνίεζε ηνπvcerisign Global ID (128-bit θξππηνγξάθεζε) Ο Server είλαη αλεμάξηεηνο απφ ηα mainframe ηεο εηαηξείαο Αλίρλεπζε θαη απνηξνπή θάζε απφπεηξαο ππνθινπήο ζηνηρείσλ απφ ηνλ ΖΤ ηνπ πειάηε Καηάιιειε δξνκνιφγεζε ηεο θίλεζεο ψζηε λα είλαη πάληα δηαζέζηκεο νη ππεξεζίεο. [3] Ζ δνθηκαζηηθή έθδνζε ηνπ πξνγξάκκαηνο βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε:

36 4.5 SPARAK Internet Banking ηεο SPARAK ( Ζ εηαηξεία SPARAK Financial Systems πξνζθέξεη ζε φιεο ηηο ελδηαθεξφκελεο ηξάπεδεο έλα βξαβεπκέλν πξντφλ γηα λα δηεμάγνπλ Internet Banking. ε ζπλδπαζκφ θαη κε άιια πξντφληα ηεο SPARAK νη ηξάπεδεο κπνξνχλ λα έρνπλ έλα εμαηξεηηθφ απνηέιεζκα. Σν πξντφλ ηεο SPARAK έρεη αξθεηά πιενλεθηήκαηα φπσο ε πιήξεο παξνρή βνήζεηαο θαη ππνζηήξημεο απφ ηελ εηαηξεία ζε θάζε δήηεκα πνπ πξνθχπηεη. Αθφκε θαιχπηεηαη θαη απφ εγγχεζε επηζηξνθήο ησλ ρξεκάησλ αλ δελ κείλεη ηθαλνπνηεκέλνο ν πειάηεο. Πην αλαιπηηθά κε ην SPARAK Internet Banking ε εηαηξεία κπνξεί λα πξνζθέξεη ζηνλ πειάηε: Άλνηγκα λέσλ ινγαξηαζκψλ

37 Παξαθνινχζεζε ησλ ππνινίπσλ ησλ ινγαξηαζκψλ καδί κε ηζηνξηθφ κε φιεο ηηο δηεμαρζείζεο ζπλαιιαγέο Μεηαθνξά θεθαιαίσλ αλάκεζα ζε ινγαξηαζκνχο Αηηήζεηο γηα απφθηεζε πηζησηηθψλ θαξηψλ θαη δαλείσλ Γεκηνπξγία απηφκαησλ αλαθνξψλ ζρεηηθά κε ηηο θηλήζεηο ησλ ινγαξηαζκψλ Απνζηνιή πνπ ελεκεξψλνπλ γηα ηελ εκθάληζε ζπγθεθξηκέλσλ θαηαζηάζεσλ ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ πειαηψλ Δμφθιεζε απηφκαηα ινγαξηαζκψλ θαηφπηλ ειεθηξνληθήο εληνιήο ηνπ πειάηε Δμαγσγή ησλ ζηνηρείσλ ζε κνξθή θαηάιιειε γηα επεμεξγαζία απφ πξνγξάκκαηα φπσο ην Quicken θαη ην Microsoft Money Μεγάιε έκθαζε δίλεη ε εηαηξεία θαη ζηελ πξνζηαζία ησλ δεδνκέλσλ ηνπ πειάηε θαζψο θαη ζηελ αζθάιεηα θαηά ηελ δηάξθεηα εθηέιεζεο ησλ ζπλαιιαγψλ. Πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε ε εηαηξεία ρξεζηκνπνηεί firewalls θαζψο θαη άιιεο ηερληθέο πξνζηαζίαο απφ αλεπηζχκεηεο ππνθινπέο. Γη απηφ άιισζηε πξνηείλεη λα ρξεζηκνπνηείηαη ν δηθφο ηεο server SPARAK Με ηελ ελνπνίεζε ησλ πξντφλησλ SPARAK Internet Home Banking, SPARAK Cash Management SPARAK 3000 πξνζθέξεηαη έλαο αζθαιέο θαη απνδνηηθφ πεξηβάιινλ γηα ηελ δηεμαγσγή ηνπ Internet Banking. [4] Μηα εηθνληθή ηξάπεδα πνπ πξνζνκνηψλεη ηελ ηειηθή ηξάπεδα βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε:

38 4.6 Banknow ηεο Polaris ( Ζ Polaris απφ ηελ έλαξμή ηεο, παξέρεη ιχζεηο ινγηζκηθνχ γηα ηνλ νηθνλνκηθφ ηνκέα. Έρεη παξαδψζεη πάλσ απφ 5000 επηηπρεκέλα projects θαη βξίζθεηαη κέζα ζηηο θνξπθαίεο εηαηξείεο ηεο Ηλδίαο. Πξαγκαηνπνηεί ζπκκαρίεο κε άιιεο επηηπρεκέλεο εηαηξείεο ηνπ ρψξνπ κε ζθνπφ ηελ πξνζθνξά νινθιεξσκέλσλ ιχζεσλ. Πξφζθαηα, ίδξπζε ην Bankware, κηα κνλάδα πνπ έρεη ζθνπφ λα αλαπηχμεη ιχζεηο ινγηζκηθνχ γηα ηηο λέεο θαη απμεκέλεο αλάγθεο ησλ ηξαπεδψλ. Ζ εκπεηξία ησλ ζπληειεζηψλ ηεο Bankware έρεη θαηαδείμεη ηα εμήο: Οη αλάγθεο θαη νη απαηηήζεηο θάζε ηξάπεδαο είλαη ζπλήζσο δηαθνξεηηθέο Κακηά ιχζε δελ είλαη θαηάιιεια εάλ δελ έρεη θιηκαθσηή (scalable) αξρηηεθηνληθή Οη νηθνλνκηθέο ζρέζεηο είλαη θξίζηκεο Με βάζε ηα παξαπάλσ ε Bankware πξνζθέξεη κηα ζεηξά κνλαδηθψλ πξντφλησλ. Σν πξντφλ γηα ηηο θαζεκεξηλέο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο (retail banking) είλαη ην Banknow. Πξφθεηηαη γηα έλα πξντφλ κε πειαηνθεληξηθή αξρηηεθηνληθή πνπ βνεζάεη ηηο ηξάπεδεο λα επηθεληξψζνπλ ζηηο αλάγθεο ηνπ πειάηε κέζα απφ ηα δηάθνξα ειεθηξνληθά θαλάιηα. Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Banknow είλαη ε αλάιπζε ησλ θεξδψλ απφ θάζε πειάηε, πιήξεο έιεγρνο θαη πξφιεςε απάηεο, 24x7 ηθαλφηεηαο επεμεξγαζίαο real time, πιήξεο ζπκβαηφηεηα κε φια ηα ππάξρνληα ζπζηήκαηα. Σν Banknow απνηειείηαη απφ δηάθνξα πξντφληα ηα νπνία κπνξνχλ λα εγθαηαζηαζνχλ φια καδί ή ην θάζε έλα μερσξηζηά. Σα πξντφληα απηά είλαη: enow. Απνηειεί ηελ ιχζε γηα Internet Banking θαη βαζίδεηαη ζε ηερλνινγίεο Java. Μπνξεί λα εγθαηαζηαζεί ζε νπνηνλδήπνηε application server. Σν enow πινπνηείηαη ρξεζηκνπνηψληαο έλα δίθηπν απφ ζπζηαηηθά ηα νπνία ρσξίδνληαη ζε δηάθνξα επίπεδα. 1. enow Financial Server: Απηή ε κνλάδα έρεη ηξία επίπεδα. Σν πξψην επίπεδν (Data Access) επηθνηλσλεί κε ηε βάζε δεδνκέλσλ ηεο επηρείξεζεο. Σν δεχηεξν επίπεδν (Business Logic) εθηειεί φινπο ηνπο ππνινγηζκνχο θαη κεηαθέξεη δεδνκέλα ζηα άιια δχν επίπεδα. Οη επηρεηξεκαηηθνί θαλφλεο βξίζθνληαη ζε απηφ ην επίπεδν. Σν ηξίην επίπεδν (Channel Adapter) είλαη απηφ ζην νπνίν εθηεινχληαη φιεο νη ζπλαιιαγέο. 2. enow Web Server: Απνηειείηαη απφ δχν επίπεδα. Σν πξψην (Transaction Request Handler) είλαη απηφ πνπ απνθαζηζηά ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ financial θαη ηνπ web server. Σν δεχηεξν (Client Handler) δέρεηαη αηηήκαηα απφ ηνπο δηάθνξνπο clients θαη ηα κεηαβηβάδεη ζην Transaction Request Handler. ηηο κεγάιεο ηξάπεδεο κε κεγάιε πειαηεηαθή βάζε θαη πνιιέο ζπλαιιαγέο δηαηίζεηαη ην enowplus, κηα ιχζε πνπ αληηκεησπίδεη ηελ ελδερφκελε απμεκέλε κειινληηθή δήηεζε γηα ειεθηξνληθέο ζπλαιιαγέο. Σα θπξηφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο είλαη: Τπνζηεξίδεη κέρξη πειάηεο Τπνζηεξίδεη κέρξη ηαπηφρξνλεο ζπλαιιαγέο Τπνζηεξίδεη ηα πξσηφθνιια OFX, FIX θαη SWIFT γηα γξήγνξεο θαη αζθαιήο ζπλαιιαγέο Έρεη πςειή απφδνζε, αμηνπηζηία θαη πξσηνπνξηαθή ζρεδίαζε

39 WapNow: χζηεκα γηα ζπλαιιαγέο κέζσ θηλεηνχ. Δθηφο ηνπ WAP ππνζηεξίδεη θαη ελεκέξσζε ησλ πειαηψλ κέζσ SMS. DepositNow: χζηεκα γηα δηαρείξηζε ησλ απνηακηεχζεσλ CollectNow: χζηεκα γηα δηαρείξηζε ηεο ζπιινγήο ησλ εηζπξαθηέσλ πνζψλ απφ ηνπο πειάηεο LoanNow: χζηεκα εθρψξεζεο online δαλείσλ ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο. [5] Γνθηκαζηηθή έθδνζε ηνπ πξνγξάκκαηνο ππάξρεη ζηε δηεχζπλζε:

40 4.7 CostumerLink TM PC Banking ηεο Equifax ( Ζ ζνπίηα CostumerLink TM ζρεδηάζηεθε γηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα πνπ ζέινπλ λα πηνζεηήζνπλ θαη πξνσζήζνπλ έλα πξφγξακκα e-baking. Πξφθεηηαη γηα κηα νινθιεξσκέλε ιχζε πνπ απνηειείηαη απφ ηηο πην ζχγρξνλεο ππεξεζίεο ηνπ e- banking. Οη ππεξεζίεο απηέο πξνζθέξνπλ ζηελ ηξάπεδα κείσζε ηνπ πξνζσπηθνχ, κείσζε εμφδσλ δηαρείξηζεο back-office, απμεκέλε θεξδνθνξία. Σν πξντφλ ηεο Equifax πξφθεηηαη νπζηαζηηθά γηα έλα εηθνληθφ ηξαπεδηθφ θαηάζηεκα ην νπνίν ηξέρεη ζε Windows NT ρξεζηκνπνηψληαο SQL. Πξφθεηηαη γηα έλα αζθαιέο, επθίλεην θαη εχθνιν ζηε ρξήζε πξντφλ πνπ δίλεη ζην πειάηε ηελ δπλαηφηεηα λα αλαθηά ηελ πιεξνθνξία πνπ ρξεηάδεηαη ψζηε λα δηαρεηξίδεηαη ηα νηθνλνκηθά ηνπ. Σελ ίδηα ζηηγκή βνεζάεη ζηελ ηξάπεδα λα πξνζζέηεη λένπο πειάηεο, λα απμάλεη ηα έζνδά ηεο θαη λα κεηψλεη ην θφζηνο. Δπίζεο δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο δηαθφξσλ θαλαιηψλ ζηελ επαθή κε ηνλ πειάηε φπσο , fax, θαζψο θαη κηα πξσηνπνξηαθή κέζνδν marketing. Μεξηθά απφ απηά πνπ πξνζθέξεη ην CostumerLink PC Banking θαίλνληαη παξαθάησ:

41 Οηθνλνκηθή θαη ζπλερήο ζχλδεζε κεηαμχ ηεο ηξάπεδαο θαη ηνπ ηεξκαηηθνχ ζην ζπίηη ηνπ πειάηε 24σξε πξφζβαζε ζηνπο ινγαξηαζκνχο αιιά θαη ζηα ηζηνξηθά ηνπο, αιιά θαη έλαο ειεθηξνληθφ ηακίαο πνπ θαζηζηά ηελ δηαρείξηζε ηνπ ινγαξηαζκνχ επθνιφηεξε απφ πνηέ Ηθαλφηεηα ησλ πειαηψλ λα πιεξψλνπλ ινγαξηαζκνχο απηφκαηα κέζσ εζληθνχ δηθηχνπ Γπλαηφηεηα κεηαθνξάο ινγαξηαζκψλ αιιά θαη ρξεκάησλ θαζψο θαη δπλαηφηεηα απνπιεξσκήο δαλείσλ θαζψο θαη παξαγγειίαο λέσλ ηξαπεδηθψλ πξντφλησλ πκβαηφηεηα κε γλσζηά ινγηζκηθά δηαρείξηζεο νηθνλνκηθψλ φπσο ην Quicken θαη ην Microsoft Money Γπλαηφηεηα ηεο ηξάπεδαο λα κεηαδίδεη ζηνπο πειάηεο δηάθνξεο πιεξνθνξίεο φπσο π.ρ. επηηφθηα ή ψξεο ιεηηνπξγίαο Γηάθνξα επίπεδα αζθαιείαο Γπλαηφηεηα νινθιήξσζεο κε άιια πξντφληα ηεο εηαηξείαο Δθπαίδεπζε θαη ηερληθή ππνζηήξημε απφ επαγγεικαηίεο Ζ Equifax είλαη κηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο θαη πην γλσζηέο εηαηξείεο ζηνλ ηνκέα ηνπ ινγηζκηθνχ γηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα. Πεξίπνπ 8000 πξντφληα ηεο Equifax ππάξρνπλ εγθαηεζηεκέλα ζε 1800 ηδξχκαηα ζηελ Ακεξηθή. Μεξηθνί ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο νη πειάηεο πξέπεη λα δηαιέμνπλ λα ζπλεξγαζηνχλ κε ηελ εηαηξεία είλαη: Οηθνλνκηθή επξσζηία θαη ζηαζεξφηεηα Πξνζθνξά νινθιεξσκέλσλ ζπζηεκάησλ Μεγάιε εκπεηξία Γειεαζηηθέο θαη έμππλεο πξνηάζεηο. [6] Μηα δνθηκαζηηθή έθδνζε ηνπ πξνγξάκκαηνο ππάξρεη ζηε δηεχζπλζε:

42 4.8 Clearvision ηεο Alaric ( Ζ Alaric είλαη έλαο εηδηθεπκέλνο πξνκεζεπηήο software κε πξνεγκέλε ηερλνινγία γηα ειεθηξνληθέο ζπλαιιαγέο θαη Internet Banking, έθδνζε ειεθηξνληθψλ πηζηνπνηεηηθψλ, risk management. Σα πξντφληα ηεο εηαηξείαο αλαπηχζζνληαη κε Java θαη είλαη ζπκβαηά ζρεδφλ κε φια ηα ιεηηνπξγηθά ζπζηήκαηα αιιά θαη ηνλ εμνπιηζκφ εηαηξεηψλ φπσο ε Tandem, ε Stratus, ε Sun, ε Hewlett Packard θαη ε IBM. Σν πξνζσπηθφ ηεο Alaric αζρνιείηαη κε ζέκαηα ειεθηξνληθψλ πιεξσκψλ θαη ζπλαιιαγψλ ηα ηειεπηαία 20 ρξφληα. Ζ Alaric δηαζέηεη κηα κεγάιε πνηθηιία απφ πξντφληα ηα νπνία εηδηθεχνληαη ζηνπο ειεθηξνληθνχο ηξφπνπο πιεξσκήο. Σν Clearvision είλαη έλα πξντφλ ην νπνίν ζρεδηάζηεθε ψζηε λα θάλεη ζπκβαηά ην παξαδνζηαθφ (legacy) ζχζηεκα πιεξσκψλ ηεο ηξάπεδαο κε ηνπο λένπο κεραληζκνχο ηνπ Internet. Άιια πξντφληα ηεο εηαηξείαο είλαη ην Message Mapper, ην νπνίν κεηαθξάδεη ηα κελχκαηα αλάκεζα ζην legacy system θαη ζηα λέα ζπζηήκαηα, ην Authentic, έλα πξφγξακκα πηζηνπνίεζεο ησλ ζπλαιιαγψλ κε πηζησηηθέο θάξηεο, ην Fractals, έλα πξφγξακκα πνπ ειαρηζηνπνηεί ην risk management θαηά ηηο ειεθηξνληθέο ζπλαιιαγέο κε πηζησηηθέο θάξηεο θαη ηέινο ην Metafor, έλα πξφγξακκα γηα fraud detection. Σν πξφβιεκα πνπ θαιείηαη λα ιχζεη ην Clearvision είλαη ν εμήο: Μηα ηξάπεδα πξνζθέξεη κέζνπ ηνπ ΑΣΜ θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο ζπλαιιαγέο φπσο ππφινηπν, κεηαθνξά ρξεκάησλ, θηλήζεηο ινγαξηαζκψλ θηι. Σν ηδαληθφ γηα ηελ ηξάπεδα ζα ήηαλ λα κπνξνχζε λα πξνζθέξεη ηηο ζπλαιιαγέο απηέο ζηνπο πειάηεο ηεο κέζσ ελφο browser. Δπίζεο ζεσξείηαη δεδνκέλν πσο νη πξνγξακκαηηζηέο ηεο ηξάπεδαο δελ είλαη ζε ζέζε λα πινπνηήζνπλ έλα ηέηνην ζχζηεκα. Σν Clearvision ιχλεη απηφ ην πξφβιεκα πξνζθέξνληαο έλα εχρξεζην πεξηβάιινλ ζην Internet, ην νπνίν φκσο δέρεηαη θαη κελχκαηα ζπλαιιαγψλ απφ ην legacy system ηεο ηξάπεδαο. Πξνζθέξεη δειαδή online ζχλδεζε ησλ ΑΣΜ κε ην ζχζηεκα ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ ηεο Σξάπεδαο

43 Σν Clearvision είλαη ν ηξφπνο γηα λα απνθηήζεη ην legacy system ηεο ηξάπεδαο Java interface ρσξίο λα γίλεη ε παξακηθξή αιιαγή. [7]

44 4.9 XCELBANK ηεο XCELSOFT ( Σν πξντφλ XCELBANK ηεο XCELSOFT απνηειεί κηα νινθιεξσκέλε ιχζε γηα ηηο ηξάπεδεο πνπ ζέινπλ λα παξέρνπλ ηξαπεδηθέο εξγαζίεο κέζσ Internet. Τπνζηεξίδνληαη φιεο νη δηαδνκέλεο ηξαπεδηθέο ππεξεζίεο. Ζ θηινζνθία ηνπ πξντφληνο βαζίδεηαη ζηα εμήο: Σξαπεδηθέο ππεξεζίεο κέζσ Internet θαηεπζείαλ ζην γξαθείν ηνπ θάζε πειάηε Μία θεληξηθή βάζε δεδνκέλσλ θαζψο θαη θεληξηθφο έιεγρνο θαη δηαρείξηζε Οη Web Server δνπιεχνπλ αξκνληθά κε ηα ήδε ππάξρνληα ζπζηήκαηα Αξρηηεθηνληθή Client-Server ηξηψλ επηπέδσλ θαη αληηθεηκελνζηξαθήο κεζνδνινγία DCOM δηαδηθαζίεο γξακκέλεο ζε Microsoft VB.5 (32-bit) πλνιηθά αζθαιήο πξφζβαζε ησλ πειαηψλ ζηηο ππεξεζίεο Πεξηβάιινλ εξγαζίαο: Microsoft NT, Back-office (SQL,SNA,SMS), Office (Word, Access, PowerPoint, Graph), NetMeeting, Microsoft Transaction Server, LAN and WAN (X.25) Αλαιπηηθφηεξα νη θπξηφηεξεο ππεξεζίεο πνπ κπνξεί λα πξνζθέξεη ε ηξάπεδα ζηνπο πειάηεο είλαη: Απφιπηε εμαζθάιηζε ηαπηφηεηαο πειάηε κε ςεθηαθή ππνγξαθή Γεκηνπξγία ηξαπεδηθψλ ινγαξηαζκψλ Έιεγρνο ππνινίπνπ ινγαξηαζκψλ θαζψο θαη ηζηνξηθφ ζπλαιιαγψλ Μεηαθνξά ρξεκάησλ κεηαμχ ινγαξηαζκψλ νπνπδήπνηε ζηνλ θφζκν Απφθηεζε θαη έιεγρνο πηζησηηθψλ θαξηψλ Γάλεηα θαηαλαισηηθά, επαγγεικαηηθά θαζψο θαη ππνζήθεο Αλάιπζε θεξδνθνξίαο ησλ επελδχζεσλ ηνπ πειάηε Πιεξσκή ινγαξηαζκψλ

45 Ηζνηηκίεο ζπλαιιάγκαηνο θαη γεληθφηεξα πξνζθνξά πξντφλησλ ζε πνιιά λνκίζκαηα Γπλακηθή δηαρείξηζε θεθαιαίνπ κέζσ επελδπηηθψλ πξντφλησλ. [8] Μηα εηθνληθή ηξάπεδα πνπ πξνζνκνηψλεη ηελ ηειηθή ηξάπεδα βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε:

46 4.10 netsymbols ηεο Systemaccess ( Ζ Systemaccess είλαη απφ ηηο κεγαιχηεξεο εηαηξείεο αλάπηπμεο ινγηζκηθνχ γηα ηνλ ηξαπεδηθφ ηνκέα παγθνζκίσο. Ζ εηαηξεία αλέπηπμε ην 1998 θαη εηδηθφ ινγηζκηθφ γηα ζπλαιιαγέο κέζσ Internet ην νπνίν νλφκαζε netsymbols. Σν πξντφλ ρξεηάζηεθε 600 αλζξσπνρξφληα εξγαζίεο γηα λα αλαπηπρζεί θαη ππφζρεηαη λα νδεγήζεη ηηο ηξάπεδεο ζηηο λέαο κνξθήο ζπλαιιαγέο. Απνηειείηαη απφ 30 νινθιεξσκέλεο αλεμάξηεηεο κνλάδεο νη νπνίεο ππνζηεξίδνπλ πιήξσο φιεο ηηο κνξθέο ζπλαιιαγψλ κέζα ζε κηα ηξάπεδα. Πνιινί αλαιπηέο ππνζηεξίδνπλ φηη είλαη ην πην νινθιεξσκέλν ζχζηεκα ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ, θαη απφ ηα πξψηα πνπ εκθαλίζηεθαλ. Σν netsymbols ιεηηνπξγεί θάησ απφ νπνηνδήπνηε ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα θαη ζπλεξγάδεηαη κε Oracle θαζψο θαη κε DB2 θαη SQL Server. Σν θνκκάηη εθείλν ηνπ netsymbols πνπ είλαη ππεχζπλν γηα ηε ζπλαιιαγή κεηαμχ πειάηε θαη ηξάπεδαο είλαη ην ecrm. Πξφθεηηαη γηα έλα εξγαιείν ην νπνίν παξέρεη ζηνλ πειάηε θαη ζηνλ ππάιιειν ηεο ηξάπεδαο ηελ πιήξε εηθφλα ησλ ζπλαιιαγψλ θάζε πειάηε. Δπηηξέπεη νπζηαζηηθά ζηελ ηξάπεδα λα πξνζθέξεη πξντφληα ζηνπο πειάηεο. Σν ecrm έρεη ηηο εμήο ιεηηνπξγίεο: Μνλαδηθά ζπλαιιάζζεηαη κε θάζε πειάηε πξνζθέξνληαο ηνπ ππεξεζίεο Καηαγξάθεη φιεο ηηο ζεκαληηθέο ιεηηνπξγίεο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ζπλαιιαγήο Απνζεθεχεη ηηο ζπλαιιαγέο ηνπ θάζε πειάηε, δηακνξθψλνληαο έηζη έλα πξνθίι Σν netsymbols παξέρεη ζηνλ πειάηε ειεπζεξία λα εθηειέζεη απφ φπνην κέζν εθείλνο επηζπκεί ηηο ζπλαιιαγέο ηνπ. χκθσλα κε ηελ εηαηξεία ην netsymbols θέξλεη ηελ ηξάπεδα ζηνλ πειάηε

47 Σν ecrm δηαζέηεη θάπνηα επίπεδα φπσο θαίλεηαη θαη ζην παξαθάησ ζρήκα. netsymbols Customer Profile: πγθεληξψλεη φιεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ έλαλ πειάηε ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ζεκείν ην νπνίν είλαη πξνζβάζηκν απφ νπνηνδήπνηε ζεκείν. netsymbols Customer Events: Πξφθεηηαη γηα έλα repository ζην νπνίν ππάξρνπλ ηα ζηνηρεία ζεκαληηθψλ πειαηψλ. Όηαλ νη πειάηεο απηνχ εθηειέζνπλ θάπνηα ζπλαιιαγή ηφηε εηδνπνηείηαη ν ππεχζπλνο ηξαπεδίηεο γηα λα θάλεη ηηο αλαγθαίεο ελέξγεηεο γηα θαιχηεξε εμππεξέηεζε ηνπ πειάηε. netsymbols Customer Knowledge: Μεηαηξέπεη ηα δεδνκέλα ησλ πειαηψλ ζε ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο ψζηε λα ηηο επεμεξγαζηεί ην Customer Profile. Μέζσ ηνπ επηπέδνπ απηνχ ελδέρεηαη λα γίλεηαη θαη πξνζσπηθφ marketing. netsymbols Customer Static: Πεξηέρεη πιεξνθνξίεο γηα ηνλ πειάηε πνπ δελ αιιάδνπλ ζπρλά θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο ζρέζεο ηνπ κε ηελ ηξάπεδα φπσο π.ρ. δεκνγξαθηθά ζηνηρεία, δηεπζχλζεηο, νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε. Απνηειεί ηε βάζε ζηελ νπνία εξγάδνληαη φια ηα επίπεδα. netsymbols Customer Accounts: Γηαρεηξίδεηαη ηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ πειαηψλ. Τπνινγίδεη ππφινηπα, θηλήζεηο ινγαξηαζκψλ θηι. netsymbols Limits: Τπνινγίδεη ηα πηζησηηθά φξηα θάζε πειάηε ζπλνιηθά. Πξνζηαηεχεη νπζηαζηηθά ηελ ηξάπεδα θπξίσο απφ θηλδχλνπο πνπ πξνέξρνληαη απφ πειάηεο πνπ ζπλαιιάζζνληαη κε ηελ ηξάπεδα κφλν Γηαδηθηχνπ. Μαδί κε ην ecrm εξγάδεηαη θαη ην efinance ην νπνίν νινθιεξψλεη ηηο ειεθηξνληθέο ζπλαιιαγέο ηνπ πειάηε αιιά ζπγρξφλσο πξνεηνηκάδεη θαη ηελ ηξάπεδα ψζηε πάληα λα έρεη ζε επάξθεηα ηα ηξαπεδηθά εθείλα πξντφληα ηα νπνία ελδηαθέξνπλ ζπγθεθξηκέλνπο πειάηεο. Δθηφο απφ ηηο παξαπάλσ ζνπίηεο ε εηαηξεία έρεη αλαπηχμεη θαη ηελ Enterprise Operations Centre ε νπνία αλαιακβάλεη ηε ιεηηνπξγία ζην back-office ηεο ηξάπεδαο κε επίπεδα πνπ αθνξνχλ ηε γεληθή ινγηζηηθή, ηε δηαρείξηζε απνζεκάησλ, ινγαξηαζκνχο, ππνρξεψζεηο πξνο ηνπο πειάηεο θηι.. [9]

48 4.11 PROFITS ηεο Intrasoft ( Ζ Intrasoft είλαη κία απφ ηηο κεγαιχηεξεο ειιεληθέο εηαηξείεο software θαη νινθιεξσκέλσλ ζπζηεκάησλ, κε ζεκαληηθή δηεζλή παξνπζία ζε δηάθνξα projects ζηελ ΔΔ, ζηε Ννηηναλαηνιηθή Δπξψπε, ζηε Μέζε Αλαηνιή θαζψο θαη ζηηο ΖΠΑ. Οη θχξηεο δξαζηεξηφηεηεο ηεο εηαηξείαο είλαη ε παξνρή νινθιεξσκέλσλ ιχζεσλ πιεξνθνξηθήο, ε αλάπηπμε ινγηζκηθνχ, ππεξεζίεο ζπκβνχινπ, ε έξεπλα θαη ε αλάπηπμε. Οη θπξηφηεξνη ηνκείο ζηνπο νπνίνπο δξαζηεξηνπνηείηαη, κεηαμχ άιισλ, είλαη: Ο ηξαπεδηθφο θαη νηθνλνκηθφο ηνκέαο, νη ηειεπηθνηλσλίεο, ν ηνπξηζκφο θ.α. Ζ Intrasoft έρεη απνθνκίζεη κεγάιε εκπεηξία αιιά θαη ηερλνγλσζία ζηνλ ηξαπεδηθφ αιιά θαη ζηνλ αζθαιηζηηθφ ηνκέα, πξνζθέξνληαο ιχζεηο εδψ θα δέθα ρξφληα. Απνηέιεζκα απηνχ ηνπ γεγνλφηνο είλαη ε αλάπηπμε, γηα ηνλ ηξαπεδηθφ ηνκέα ηνπ ζπζηήκαηνο PROFITS. Σν PROFITS είλαη έλα online, real-time, Customeroriented, multicurrency ζχζηεκα ην νπνίν ζρεδηάζηεθε κε βάζε ηηο ζχγρξνλεο ηξαπεδηθέο πξαθηηθέο αιιά θαη ηα πην ζχγρξνλα εξγαιεία. Σν PROFITS απνηειεί κία εθαξκνγή ηφζν γηα front-office ρξήζε φζν θαη γηα back-office, γηα θαηαζηήκαηα, γηα θεληξηθέο εγθαηαζηάζεηο, γηα ελαιιαθηηθά δίθηπα, ην νπνίν ππνζηεξίδεη ζε 24σξε ζπλερήο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο. Δμ αηηίαο ηεο ιεηηνπξγηθφηεηαο αιιά θαη ηεο πξσηνπνξηαθήο ηερλνινγίαο ηνπ, απνηειεί ηελ επηινγή ζεκαληηθψλ νξγαληζκψλ ηφζν ζηελ Διιάδα φζν θαη ζην εμσηεξηθφ φπσο ε Γεληθή Σξάπεδα, ε Αγξνηηθή Σξάπεδα, ηα ΔΛΣΑ, ε Bank of Valleta ζηε Μάιηα, ε Beirut Riyad Bank θαη ζην Λνλδίλν θαη ζηε Βεξπηφ θ.α Όπσο αλαθέξζεθε ην PROFITS απνηειεί έλα νινθιεξσκέλν ζχζηεκα ηξαπεδηθψλ ζπλαιιαγψλ. Ζ νινθιήξσζε ηνπ έγηλε ζχκθσλα κε ην πξφηππν πνηφηεηαο ISO 9001 θαη κε ηε ρξήζε ηνπ εξγαιείνπ Sterling s COOL:Gen ην θπξηφηεξν πεξηβάιινλ γηα αλάπηπμε εθαξκνγψλ ζε πνιιαπιέο πιαηθφξκεο. Σν PROFITS εμαζθαιίδεη πξνηππνπνίεζε επηρεηξεκαηηθψλ δηαδηθαζηψλ, ελψ κεγηζηνπνηεί ηελ παξαγσγηθφηεηα θαζψο θαη ηελ εμππεξέηεζε ησλ πειαηψλ. Δπίζεο ιφγσ ηεο πειαηνθεληξηθήο ηνπ αξρηηεθηνληθήο, δηαζθαιίδεη ηε δεκηνπξγία λέσλ ηξαπεδηθψλ πξντφλησλ, ελψ πξνβιέπεη ηηο κειινληηθέο αλάγθεο ηεο αγνξάο. Σν PROFITS παξέρεη ζην ηξαπεδηθφ ηνκέα κε έλα κνληέξλν θαη νινθιεξσκέλν πεξηβάιινλ θαη ππνζηεξίδεη ιεηηνπξγίεο θαη πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο φισλ ησλ επηπέδσλ, κέζσ κηαο πνηθηιίαο ππνζπζηεκάησλ: Γηαρείξηζε πειαηψλ Γηαρείξηζε πξντφλησλ Καηαζέζεηο Γάλεηα θαη ππνζήθεο Μεηαθνξά θεθαιαίνπ ζην εμσηεξηθφ Γεληθή ινγηζηηθή Τπνζηήξημε ππνθαηαζηήκαηνο πλάιιαγκα Πιεξσκέο ζε ηξίηνπο Αζθάιεηα Θπξίδεο Γηαρείξηζε θέξδνπο

49 Γηαρείξηζε πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ ε φια ηα παξαπάλσ ππνζπζηήκαηα θνηλά είλαη ηα αθφινπζα ραξαθηεξηζηηθά: Πειαηνθεληξηθή αξρηηεθηνληθή Γεκηνπξγία λέσλ πξντφλησλ Uni Teller Τπεξεζίεο Απηνκαηνπνηεκέλεο δηαδηθαζίεο εληφο θαηαζηήκαηνο Απηνκαηνπνηεκέλε νινθιήξσζε back-office θαη front office Βειηηζηνπνίεζε ξνήο εξγαζηψλ Απηφκαηεο αλαθνξέο εκέξαο αλά ρξήζηε θαη αλά πξντφλ Γηαρείξηζε αζθάιεηαο ρξεζηψλ Σν PROFITS ζρεδηάζηεθε έηζη ψζηε λα είλαη ζπκβαηφ κε φιεο ηηο δηαζέζηκεο πιαηθφξκεο φπσο UNIX, IBM/VMS, φια ηα RDBMS θ.α. κεξηθά ζεκαληηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο αξρηηεθηνληθήο ηνπ PROFITS είλαη ηα παξαθάησ: Αξρηηεθηνληθή Client Server Γηεμαγσγή ζπλαιιαγψλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν θαη 24σξε ιεηηνπξγία Modularity and Expandability Υξήζε ζρεζηαθψλ βάζεσλ δεδνκέλσλ Φηιηθφ γξαθηθφ πεξηβάιινλ δηεπαθήο κε ηνλ ρξήζηε (GUI). [10]

50 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ ΚΟΣΟ ΠΡΟΓΗΑΓΡΑΦΔ ΤΛΗΚΟΤ E BANKING 5.1 ΚΟΣΟ ΚΟΣΟ ΣΖ ΣΡΑΠΔΕΑ Ζ πξνζπάζεηα δηεχξπλζεο ησλ e ηξαπεδηθψλ ζπλαιιαγψλ, αλ ηδσζεί θαζαξά απφ κηα νηθνλνκηθή γσλία, είλαη κηα πξνζπάζεηα απάληεζεο ζην επίκαρν εξψηεκα γηα θάζε Σξάπεδα θαη θάζε θνξέα ειεθηξνληθψλ ζπλαιιαγψλ : ηη κνπ θνζηίδεη θαη πψο ζα ην ζπληεξήζσ ψζηε λα θαηαζηεί επσθειέο γηα ην κέιινλ ηεο Σξάπεδαο / εηαηξείαο. Κχξηα ζηνηρεία θφζηνπο απνηεινχλ: Οξαηά: Κφζηε εμνπιηζκνχ Κφζηε ιεηηνπξγίαο Κφζηε δηνηθεηηθά Κφζηε Δπηθνηλσλίαο Κφζηε πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ Κφζηε ζπλδξνκψλ Κφζηε αλζξψπηλσλ πφξσλ Κφζηε αλζξψπηλσλ πφξσλ Κφζηε νηθνλνκηθψλ δνκψλ θξάηνπο εθνξία Κφζηε ρακέλεο παξαγσγηθφηεηαο Κφζηε θεθαιαίνπ Κφζηε ηερλνινγηθήο αλαβάζκηζεο / αληηθαηάζηαζεο ησλ ήδε ππαξρφλησλ Απαμίσζε ηερλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ Κξπκκέλα θφζηε: Κφζηε πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνλ ηειηθφ ρξήζηε Οη Σξάπεδεο / εηαηξείεο ζα πξέπεη λα ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ζηηο ηηκνινγηαθέο ηνπο πνιηηηθέο ηα δεδνκέλα ηνπ αληαγσληζηηθνύ πεξηβάιινληνο αιιά θαη όια ηα καθξννηθνλνκηθά. Καηά ηνλ Ρφη άηεξγνπέηη, εξεπλεηηθφ ππεχζπλν ηνπ δηεζλνχο νίθνπ έξεπλαο αγνξάο Gartner Group, «ε θαηαζθεπή ελφο εκπνξηθνχ ηφπνπ είλαη κηα αλακθηζβήηεηε απαίηεζε γηα φιεο ηηο κηθξέο θαη κεγάιεο επηρεηξήζεηο πνπ ζθνπεχνπλ λα παξακείλνπλ αληαγσληζηηθέο ηα επφκελα ρξφληα». χκθσλα κε έξεπλα ηνπ ίδηνπ δηεζλνχο νίθνπ ζε 20 κεζαίεο θαη κεγάιεο εηαηξείεο ην εξγαηηθφ θφζηνο αλέξρεηαη ζε 79% θαη ην ππφινηπν 21% θαηαλέκεηαη ηζνκεξψο: 11% εμνπιηζκφ θαη 10% γηα ινγηζκηθφ. Μπνξεί νη ηηκέο ησλ ππνινγηζηψλ λα πέθηνπλ ζπλερψο, νη ηηκέο φκσο γηα ηελ θαηαζθεπή ειεθηξνληθψλ θαηαζηεκάησλ πξνβιέπεηαη φηη ζα απμάλεηαη δηφηη ην ζπλνιηθφ θφζηνο δελ εμαξηάηαη παξά ειάρηζηα απφ ηνλ αλαγθαίν ππνινγηζηηθφ εμνπιηζκφ

51 ΚΟΣΟ ΠΔΛΑΣΧΝ Ζ δπλαηφηεηα δηελέξγεηαο Internet Banking ζπλαιιαγψλ παξέρεηαη εληειψο δσξεάλ. Σν κφλν θφζηνο πνπ αλαπφθεπθηα επηβαξχλεηαη ν πειάηεο είλαη απηφ ηεο ζχλδεζεο κε ην Internet. Γηα ηε ζχλδεζε κε ην Internet ππάξρνπλ δηάθνξεο αξρέο θνζηνιφγεζεο: αξρή εληαίαο ηηκήο (ν ρξήζηεο πιεξψλεη ην αξρηθφ θφζηνο ηεο ζχλδεζεο αλεμάξηεηα απφ ηελ ηαρχηεηα), θνζηνιόγεζε αλάινγα κε ηελ ρξήζε (ε ρξέσζε βαζίδεηαη πξαγκαηηθή ρξήζε ηνπ δηθηχνπ), θνζηνιόγεζε κε βάζε ηελ ρσξεηηθόηεηα (νη ηηκέο βαζίδνληαη ζην εχξνο δψλεο ή ζηελ ηαρχηεηα ζχλδεζεο ηνπ ρξήζηε) θ.α. Καηά ηηο ειεθηξνληθέο ηξαπεδηθέο ζπλαιιαγέο φπνπ ππάξρνπλ πξνκήζεηεο (π.ρ. κεηαθνξά θεθαιαίσλ, ρξεκαηηζηεξηαθέο εληνιέο) είλαη ρακειφηεξεο απφ ηηο αληίζηνηρεο ζηα ηξαπεδηθά θαηαζηήκαηα. ηνλ παξαθάησ πίλαθα παξνπζηάδεηαη ε ηηκνινγηαθή πνιηηηθή ηεο NOVA BANK (νη ηηκέο είλαη ζρεδφλ ίδηεο γηα φιεο ηηο Σξάπεδεο). [17], [25]

52 5.2 ΠΡΟΓΗΑΓΡΑΦΔ ΤΛΗΚΟΤ Πνιχ εχθνια θαη άκεζα κπνξεί θάπνηνο ρξήζηεο internet λα απνθηήζεη πξφζβαζε ζην e- banking. Αξθεί έλαο πξνζσπηθφο ππνινγηζηήο κε modem θαη κία ζχλδεζε internet κε νπνηνδήπνηε Internet Service Provider. Ζ θάζε Ζιεθηξνληθή Σξάπεδα ζηελ ηζηνζειίδα ηεο παξέρεη αλαιπηηθέο πιεξνθνξίεο γηα φηη αθνξά ηελ ππεξεζία e- banking. Έηζη ππάξρεη πιεξνθφξεζε θαη γηα ηηο ειάρηζηεο πξνδηαγξαθέο ζε software / hardware γηα λα ιεηηνπξγήζεη ε ππεξεζία. Παξαθάησ αλαθέξνληαη σο παξάδεηγκα πξνδηαγξαθέο ηερληθνχ εμνπιηζκνχ θάπνησλ κεγάισλ Διιεληθψλ Σξαπεδψλ