Ελεγχος, Αξιοπιστία και Διασφάλιση Ποιότητας Λογισµικού: Εξωτερική Ποιότητα

Transcript

1 Ελεγχος, Αξιοπιστία και Διασφάλιση Ποιότητας Λογισµικού: Εξωτερική Ποιότητα Τµήµα Διοίκησης Επιχειρήσεων Τει Δυτικής Ελλάδας Μεσολόγγι Δρ. Α. Στεφανή Διάλεξη 8

2 Εξωτερική ποιότητα Την ποιότητα των λειτουργιών και των χαρακτηριστικών του λογισµικού, τα οποία και διαµορφώνουν την αλληλεπίδραση µε το χρήστη. Ως χρήστης ορίζεται ο εξωτερικός χρήστης του συστήµατος ο οποίος χρησιµοποιεί το σύστηµα κάτω απόκαθορισµένες συνθήκες στην τελική του µορφή. Ο χρήστης αντιλαµβάνεται τηνποιότητα του συστήµατος εξωτερικά δηλαδή την εξωτερική ποιότητα.

3 Αξιολόγηση εξωτερικής ποιότητας λογισµικού: τι αξιολογούµε; Στόχος ευχρηστίας συστήματος Καταλληλότητα του για εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου Καταλληλότητα του για έμπειρους χρήστες Ευκολία εκμάθησης Αντιμετώπιση σφαλμάτων Μέτρηση αποτελεσματικότητας Ποσοστό στόχων που επετεύχθησαν Αριθμός προχωρημένων λειτουργιών που χρησιμοποιήθηκαν Ποσοστό λειτουργιών που έμαθε ο χρήστης να χρησιμοποιεί Ποσοστό σφαλμάτων που διορθώθηκαν αποτελεσματικά Μέτρηση απόδοσης Χρόνος για επίτευξη των στόχων Σχετική απόδοση σε σύγκριση με έμπειρους χρήστες Χρόνος που απαιτείται για ικανοποιητική εκμάθηση Χρόνος που απαιτήθηκε για την διόρθωση σφαλμάτων Μέτρηση ικανοποίησης Ικανοποίηση σύμφωνα με κλίμακα Ικανοποίηση που παρέχουν οι προηγμένες λειτουργίες Υποκειμενική εντύπωση από ευκολία εκμάθησης Υποκειμενική εντύπωση από διαχείριση σφαλμάτων

4 Παράδειγµα: αξιολόγηση ευχρηστίας λογισµικού 1. Χρόνος συµπλήρωσης µιας καθορισµένης εργασίας 2. ποσοστό εργασίας που ολοκληρώνεται σε ορισµένο χρόνο 3. ποσοστό εργασίας που εκτελείται ανά µονάδα χρόνου (ταχύτητα) 4. λόγος επιτυχών προσπαθειών / αποτυχίες 5. χρόνος που καταναλώνεται στη διόρθωση σφαλµάτων

5 Εξωτερικές Μετρικές Ποιότητας λογισµικού Οι εξωτερικές µετρικές λογισµικού σχετίζονται άµεσα µε τα εξωτερικά ποιοτικά χαρακτηριστικά του λογισµικού. Η αξιολόγηση της ποιότητας του συστήµατος λογισµικού είναι βασική διαδικασία κατά τη σχεδίαση - διαµορφωτική αξιολόγηση - συµπερασµατική αξιολόγηση

6 Διαµορφωτική και συµπερασµατική αξιολόγηση Formative evaluation, Διαµορφωτική αξιολόγηση Διαδικασία που βοηθάει τη διαµόρφωση (δηλαδή σχεδίαση) του συστήµατος Summative Evaluation, Συµπερασµατική αξιολόγηση Διαδικασία που έχει στόχο να συνάγει συµπεράσµατα για την αποτελεσµατικότητα του συστήµατος που υπάρχει ήδη. Η διαµορφωτική αξιολόγηση είναι σηµαντική φάση της ανάλυσης και σχεδίασης

7 Formative evaluation, Διαµορφωτική αξιολόγηση Η διαµορφωτική µέθοδος αξιολόγησης πραγµατοποιείται κατά τη διάρκεια εξέλιξης της σχεδίασης και της υλοποίησης του εκπαιδευτικού λογισµικού. Σκοπός της είναι η πραγµατοποίηση αλλαγών και η εν γένει βελτίωση του προϊόντος στη φάση της εξέλιξής του.

8 Η τελική-συνολική αξιολόγηση (summative evaluation) η συνολική αξιολόγηση πραγµατοποιείται µετά την ολοκλήρωση υλοποίησης του λογισµικού προκειµένου να διαπιστωθεί η αποτελεσµατικότητα του προγράµµατος σε σχέση µε τους στόχους που καθορίστηκαν. Η συγκεκριµένη µέθοδος ακολουθεί την ποσοτική στρατηγική εξετάζοντας το βαθµό ικανοποίησης συγκεκριµένων στόχων.

9 Η τελική-συνολική αξιολόγηση (summative evaluation) Η εξέταση αυτή πραγµατοποιείται προς τις εξής κατευθύνσεις: Αξιολόγηση αποτελέσµατος, όπου εξακριβώνεται η ικανοποίηση ή όχι των επιδιωκόµενων στόχων. Αξιολόγηση επίδρασης, όπου εξετάζεται η επίδραση του λογισµικού καθώς και αποτελέσµατα που δεν είχαν προβλεφθεί. Δευτερεύουσα αξιολόγηση, όπου αξιολογούνται νέες ερευνητικές ερωτήσεις που προέκυψαν από τα αποτελέσµατα της τελικής αξιολόγησης.

10 Αξιολόγηση ευχρηστίας λογισµικού Αναλυτικές τεχνικές : στο εργαστήριο χωρίς συµµετοχή χρηστών Πειραµατικές τεχνικές : στο εργαστήριο µε χρήστες Διερευνητικές τεχνικές : στο πεδίο µε χρήστες

11

12

13

14

15

16

17

18

19 Διερευνητικές Μέθοδοι Εκτός εργαστηρίου στο φυσικό χώρο Συνεντεύξεις χρηστών Οµαδική αξιολόγηση Συµπλήρωση ερωτηµατολογίων Παρατήρηση πεδίου

20

21

22 Αρχές Κατασκευής Ερωτηµατολογίων Το ερωτηµατολόγιο θα πρέπει να έχει [Nielsen]: ερωτήσεις Βάθος ερωτήσεων Πληρότητα Ανεξαρτησία (στις ερωτήσεις) Ισορροπία Απλό, κατανοητό, µη χρονοβόρο. Το κυκλοφορούµε πρώτα σε ένα δείγµα χρηστών

23 Τύποι ερωτηµατολογίων-1 ανοικτές ερωτήσεις Κατά την γνώµη σας τα µηνύµατα λάθους είναι ευκολονόητα; κλειστές ερωτήσεις Χρησιµοποιείτε τα Πλήκτρα λειτουργιών (function keys) ; πάντα [ ], συχνά [ ], σπάνια [ ], ποτέ [ ]. προκαθορισµένη κλίµακα πολλαπλών σηµείων (multipoint scale) Παρέχονται επεξηγήσεις κατά την εγκατάσταση του λογισµικού: Δεν αφορά το παρόν σύστηµα : καθόλου συνεχώς

24 Τύποι ερωτηµατολογίων-2 Πίνακες Σηµασιολογικών Αποχρώσεων (Semantic Differentials) Κυκλώστε τον αριθµό που ταιριάζει καλύτερα στην άποψη σας για τη διεπιφάνεια: Απλή Σύνθετη Αξιόπιστη Αναξιόπιστη Ελκυστική Απωθητική Κλίµακας Likert: Πιστεύω ότι οι υπολογιστές µπορούν να παίξουν σηµαντικό ρόλο στην εκπαίδευση Συµφωνώ έντονα Συµφωνώ Συµφωνώ µε επιφυλάξεις Ουδέτερος Διαφωνώ ελαφρά Διαφωνώ Διαφωνώ έντονα Κατάταξη αντικειµένων Κατατάξτε τις παρακάτω λειτουργίες µε βάση τη χρησιµότητα τους: (κλίµακα από 1-4, µε 1 την πιο χρήσιµη λειτουργία: PASTE [ ] DUPLICATE [ ] GROUP [ ] CLEAR [ ]

25 Οι Τέσσερις Παράµετροι ενός Έργου Λογισµικού Οι τέσσερις κύριες παράµετροι ενός έργου λογισµικού είναι: Κόστος Ανάπτυξης της Εφαρµογής (Development cost) Χρόνος Ανάπτυξης της Εφαρµογής (Development time) Ποιότητα της Εφαρµογής (Product Quality) Εµβέλεια της Εφαρµογής (Product Scope) 25

26 Οι Τέσσερις Παράµετροι ενός Έργου Λογισµικού Μόνο τρεις από αυτές τις παραµέτρους µπορούµε να ρυθµιστούν ανεξάρτητα Το Κόστος Ανάπτυξης, ο Χρόνος Ανάπτυξης, και η Ποιότητα είναι κακές παράµετροι για ρύθµιση Το κόστος εξαρτάται από τον αριθµό των προγραµµατιστών (περισσότεροι δεν δίνουν πάντα καλύτερα αποτελέσµατα) Το χρονοδιάγραµµα ανάπτυξης συνήθως καθορίζεται από εξωτερικούς παράγοντες (π.χ. market window, important presentation) Χαµηλή ποιότητα αποθαρρύνει πελάτες και προγραµµατιστές

27 Οι Τέσσερις Παράµετροι ενός Έργου Λογισµικού Η Εµβέλεια της εφαρµογής είναι η µόνη πραγµατικά ελεγχόµενη παράµετρος. Γι αυτό είναι σηµαντικό η εµβέλεια της εφαρµογής, δηλαδή οι προδιαγραφές (λειτουργικές µη-λειτουργικές), να ορισθούν µε σαφήνεια από την αρχή.