ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ. 16 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ & Annual meetig Prosilva Europe

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ. 16 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ & Annual meetig Prosilva Europe"

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ 16 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ & Annual meetig Prosilva Europe ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 6-9(13) ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

2 ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ Ελληνική ασολογική Εταιρεία (Ε Ε) Τµήµα ασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ ΣΥΝ ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ Prosilva Europe Υπουργείο Περιβάλλοντος & Κλιµατικής, Ειδική Γραµµαεία ασών Ελληνικός Γεωργικός Οργανισµός «ήµητρα»-ινστιτούτο ασικών Ερευνών Θεσ/νίκης Γενική /νση ασών & Αγροτικών Υποθέσεων Μακεδονίας- Θράκης Αποκεντρωµένη ιοίκηση Μακεδονίας Θράκης/ /νση Συντονισµού & Επιθεώρησης ασών Μακεδονίας-Θράκης Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας-Περιφερειακή Ενότητα Θεσ/νίκης ήµος Θεσ/νίκης Αποκεντρωµένη ιοίκηση Μακεδονίας Θράκης/ ιεύθυνση Αναδασώσεων Κεντρικής Μακεδονίας Αποκεντρωµένη ιοίκηση Μακεδονίας Θράκης/ /νση ασών Θεσ/νίκης Αποκεντρωµένη ιοίκηση Μακεδονίας Θράκης/ ασαρχείο Θεσ/νίκης

3 Ζάγκας Θ., Καθηγητής ΑΠΘ Βουλγαρίδης Η., Καθηγητής ΑΠΘ Τσιτσώνη Θ., Καθηγήτρια ΑΠΘ Στάθης., Αν. Καθηγητής ΑΠΘ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Θεοδωρόπουλος Κ., Αν. Καθηγητής ΑΠΘ Ελευθεριάδου Ε., Αν. Καθηγήτρια ΑΠΘ ιαµαντής Σ., τακτ. Ερευνητής ΕΛΓΟ- ΗΜΗΤΡΑ/Ι Ε Γρηγοριάδης Ν., Αν. Ερευνητής ΕΛΓΟ- ΗΜΗΤΡΑ/Ι Ε Πλατής Π., τακτ. Ερευνητής ΕΛΓΟ- ΗΜΗΤΡΑ/Ι Ε Κωνσταντινίδης Π., τακτ. Ερευνητής ΕΛΓΟ- ΗΜΗΤΡΑ/Ι Ε Μελιάδης Ι., Αν. Ερευνητής ΕΛΓΟ- ΗΜΗΤΡΑ/Ι Ε Αϊναλής Α., /ντής Συντονισµού & Επιθεώρησης ασών Μακεδονίας- Θράκης ΚΡΙΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ Κωνσταντινίδης Π., Τσιουρλής Γ., Θεοδωρόπουλος Κ., Ελευθεριαδου Ε., ιαµαντής Σ., Πετράκης Π., Καλαµποκίδης Κ., Ξανθόπουλος Γ., Τσόπελας Π., Καραµέρης Αθ., Καραµανώλης., Τσιτσώνη Θ., Ζάγκας Θ., Σκαλτζογιάννης Α., Τσακτζίρα Μ., Γρηγοριάδης Ν., Σπανός Ι., Ευθυµίου Γ., Καραστεργίου Σ., Νταλός Γ., Γρηγορίου Α., Φιλίππου Ι., Μαντάνης Γ., Νταλός Γ., Βουλγαρίδης Η., Πασιαλής Κ., Βασιλείου Β., Μπαλαφούτης Ι., Αδαµόπουλος Γ., Παπαναστάσης Β., Τσιουβάρας Κ.,

4 Καρµίρης Η., Αϊναλής Α., Παραλυκίδης Ν., Ισπικούδης Ι., Αβραάµ Ε., Μαντζανάς Κ., Καζαντζίδης Σ.,.Αβτζής, Εσκίογλου Π., Στεργιάδου Α., Γιαννούλας Β., ρόσος Β., Στάθης., Καραγιάννης Ε., Σαπουντζής Μ., Μάρης Φ., Ιωάννου, Μυρωνίδης., ηµητρακόπουλος Α.,Γουδέλης Γ., Μελιάδης Ι., Γήτας Ι., Παπαδόπουλος Α., Κόλλιας, Σκαρβέλης Μ. ISBN: ISSN:

5 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Συµπεριφορά και Επιπτώσεις της Πυρκαγιάς του Αγίου Όρους τον Αύγουστο του 2012 Κώστας Καλαµποκίδης 1, Παλαιολόγος Παλαιολόγου 1 και Βασίλειος Τουλίκας 2 Περίληψη Τα τελευταία χρόνια, πολλά προστατευόµενα οικοσυστήµατα έχουν αντιµετωπίσει µεγάλα περιστατικά πυρκαγιών, τόσο στην ενδοχώρα όσο και στα νησιωτικά συµπλέγµατα της Ελλάδας. Η έρευνα αυτή επικεντρώνεται στην ανάλυση των επιπτώσεων και της συµπεριφοράς της µεγάλης πυρκαγιάς του Αγίου Όρους του 2012 µε τη χρήση γεωπληροφορικής, σε συνδυασµό µε µετρήσεις πεδίου που πραγµατοποιήθηκαν τρεις µήνες µετά την πυρκαγιά. Η πυρκαγιά ξεκίνησε στις 8 Αυγούστου 2012 και κατασβέστηκε στις 12 Αυγούστου 2012, έχοντας κάψει έκταση περίπου ha µε µέτρια έως υψηλή σφοδρότητα και ένταση. Οι πιο κοινοί τύποι βλάστησης εντός της πυρικής περιµέτρου περιλαµβάνουν δάση κωνοφόρων, θαµνώνες και χορτολιβαδικές εκτάσεις σε ανάµιξη µε γεωργικές καλλιέργειες. Με χρήση δορυφορικών εικόνων Landsat, υπολογίστηκε ο δείκτης DifferencedNormalizedBurnRatio ( NBR) και χρησιµοποιήθηκε για τη χαρτογράφηση της σφοδρότητας καύσης σε πέντε τάξεις σφοδρότητας. Τα αποτελέσµατα αξιολογήθηκαν µε τη χρήση δεδοµένων πεδίου που µετρήθηκαν εφαρµόζοντας το πρωτόκολλο δειγµατοληψιών FIREMON. Για τις 30 θέσεις εµβαδού 900 m 2 έκαστη, βρέθηκε στατιστικά σηµαντική θετική συσχέτιση (r=0,725 και p<0,01). Το λογισµικό προσοµοίωσης συµπεριφοράς πυρκαγιών FARSITE χρησιµοποιήθηκε για τη διεξαγωγή των απαραίτητων χωροχρονικών προσοµοιώσεων της πυρκαγιάς, τα αποτελέσµατα του οποίου χρησίµευσαν στην καλύτερη κατανόηση της εξάπλωσης και έντασης της φωτιάς. Στατιστικές αναλύσεις διεξήχθησαν για την εκτίµηση της σχέσης µεταξύ του NBR και άλλων µεταβλητών της βλάστησης και της πυρκαγιάς που µετρήθηκαν στο πεδίο. Εισαγωγή Η µελέτη αυτή στοχεύει στη διερεύνηση των επιπτώσεων της µεγαλύτερης πυρκαγιάς που ξέσπασε εντός της διοικητικής επικράτειας του Αγίου Όρους τα τελευταία 40 έτη, καίγοντας περίπου ha δασικών και αγροτικών εκτάσεων. Για την επίτευξη αυτού του στόχου έγινε αρχικά γεωφυσική απεικόνιση της περιοχής δράσης της πυρκαγιάς, ενώ στη συνέχεια µε τη χρήση εργαλείων της γεωπληροφορικής κατέστη δυνατή η χαρτογράφηση της σφοδρότητας καύσης και η οριοθέτηση της τελικής περιµέτρου, ενώ διεξήχθη προσοµοίωση της εξέλιξης της πυρκαγιάς. Τα αποτελέσµατα αυτά συνδυάστηκαν µε µετρήσεις πεδίου που έλαβαν 1 Εργαστήριο Γεωγραφίας Φυσικών Καταστροφών, Τµήµα Γεωγραφίας, Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Μυτιλήνη. τηλ.: fax: kalabokidis@aegean.gr 2 Αντιστράτηγος Πυροσβεστικού Σώµατος ε.α. Επίτιµος Γενικός Επιθεωρητής Π.Υ. Βορείου Ελλάδος -- Νοµικός 84

6 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ χώρα περίπου τρεις µήνες µετά το περιστατικό, µε παράλληλη καταµέτρηση της αναγέννησης κωνοφόρων και αείφυλλων-πλατύφυλλων που ήταν ήδη ευδιάκριτη και µετρήσιµη εκείνη την περίοδο. Η χλωρίδα του Αγίου Όρους είναι ιδιαιτέρως πλούσια, περιλαµβάνοντας είδη και υποείδη που αντιπροσωπεύουν στην περιοχή 539 γένη φυτών και 109 οικογένειες, από τα οποία τα 26 ανήκουν στα πτεριδόφυτα, 12 στα γυµνόσπερµα και στα αγγειόσπερµα, ενώ έχουν καταγραφεί 14 τοπικά ενδηµικά, 43 ελληνικά ενδηµικά και 70 βαλκανικά ενδηµικά είδη (Μπαµπαλώνας κ.ά., 1998). Η βλάστηση περιλαµβάνει όλες σχεδόν τις ζώνες βλάστησης που απαντούν στην Ελλάδα (Εικόνα 1). Το ιδιαίτερο και σηµαντικότερο γνώρισµα της βλάστησης είναι τα δάση αείφυλλων-πλατύφυλλων, κυρίως αυτών όπου κυριαρχεί η αριά (Quercusilex), τα οποία παρά τη µετατροπή τους τα τελευταία 100 περίπου έτη σε πρεµνοφυή αποτελούν τα καλύτερα διατηρηµένα δάση του τύπου αυτού στη Μεσόγειο. Μέχρι τα µέσα του 19ου αιώνα όλη η χερσόνησος του Αγίου Όρους καλύπτονταν από µεγαλειώδη υψηλά δάση µε µεγάλη πληρότητα και ποικιλία ειδών, όπως τα περιγράφει ο Γερµανός φυτογεωγράφος Griesebach το Τα άλλοτε υψηλά δάση των αείφυλλων-πλατύφυλλων έχουν µετατραπεί σε θαµνώνες και χαµηλά δάση και µόνο ορισµένα λείψανά τους διατηρούνται ανέπαφα (δάσος αριάς της Αγίας Άννης). Την ίδια τύχη είχαν και τα δάση των φυλλοβόλων πλατύφυλλων καστανιάς (Castaneasativa) και δρυός (Quercusspp.) και αριάς, τα οποία µε εξαίρεση εκείνα της οξιάς (Fagusspp.) έχουν µετατραπεί επίσης σε χαµηλά πρεµνοφυή δάση. Τα µόνα υψηλά δάση του Αγίου Όρους είναι εκείνα των ορεινών µεσογειακών κωνοφόρων µαύρης πεύκης (Pinusnigra) και ελάτης (Abies borisii-regis), καθώς και τα δάση χαλεπίου πεύκης (Pinushalepensis) και ορισµένα µικρής έκτασης λείψανα µικτών δασών όπως στην Πλαγιάρα της Ιεράς Μονής (Ι.Μ.) Γρηγορίου, στην Ι.Μ. Σίµωνος Πέτρας, στον Μέγα Βελά της Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας κ.ά. (Κακούρος και Ντάφης, 2004). Οι περισσότερο άγονες και γυµνές εκτάσεις βρίσκονται στο νοτιοανατολικό τµήµα στην κορυφή του Όρους Άθω. Τα δάση των αείφυλλωνπλατύφυλλων, τα οποία περιέβαλλαν τις περισσότερες Ιερές Μονές κάλυπταν ανέκαθεν τις ενεργειακές ανάγκες των µοναχών. Αυτός είναι ο λόγος που τα περισσότερο υποβαθµισµένα δάση αείφυλλων-πλατύφυλλων εµφανίζονται γύρω από τις Ιερές Μονές ή κοντά σε αυτές. Σύµφωνα µε τα στοιχεία για τις δασικές πυρκαγιές στο Άγιο Όρος, που αναφέρουν οι Καϊλίδης και Μαρκάλας (1992) και Στάµου (2001), ο µέσος όρος επεισοδίων κατά την περίοδο (εξαιρούµενης της µεγάλης πυρκαγιάς του 1990) ήταν ένα επεισόδιο ανά έτος, µε µέση καιγόµενη έκταση περίπου τα 60 ha. 85

7 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Εικόνα 1: Τύποι βλάστησης και περιστατικά πυρκαγιών στην περιοχή του Αγίου Όρους. VegetationtypesandwildfireeventsinMountAthos. Για την περίοδο παρατηρείται ότι οι Ιερές Μονές που υπέφεραν περισσότερο ήταν η Ι.Μ. Παντελεήµονος (οκτώ επεισόδια), η Ι.Μ. Χιλανδαρίου (έξι επεισόδια) και η Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας (τέσσερα επεισόδια), ενώ το 90% των δασών που κάηκαν ήταν αείφυλλα-πλατύφυλλα στα οποία εκτιµάται ότι συµπεριλαµβάνονται και δάση αριάς. Το 1990 ήταν ένα ιδιαιτέρως δυσµενές έτος αφού συνολικά ξέσπασαν επτά πυρκαγιές οι οποίες αποτέφρωσαν ha. Η µεγαλύτερη δασική πυρκαγιά πριν το 2012 ήταν αυτή της 14-28/8/1990 στην οποία κάηκαν ha (1.080 ha καστανιάς, 274 ha δρυός και 875 ha αείφυλλωνπλατύφυλλων) (Καϊλίδης, 1990). Στην περιοχή δράσης της φωτιάς του 2012, η βλάστηση κατατάσσεται στην παραλιακή ζώνη βλάστησης και στην ευµεσογειακή ζώνη των αείφυλλωνπλατύφυλλων και των µεσογειακών κωνοφόρων (χαλέπιος πεύκη). Ο κυριότερος τύπος βλάστησης ο οποίος επλήγει περισσότερο από την επίδραση της φωτιάς είναι τα δάση χαλεπίου πεύκης (Εικόνα 2), προερχόµενα κυρίως από αναδασώσεις της δεκαετίας του 1980, στον υπόροφο των οποίων φύεται η κουµαριά (Arbutus unedo), η δάφνη (Laurus nobilis), το δενδρώδες ρείκι (Erica arborea), η κοκορετσιά (Pistacia terebinthus) και το φιλλύκι (Phillyrea latifolia) ενώ πολύ συχνή παρουσία έχουν και νεαρά δενδρύλλια (saplings) πεύκης και η φτέρη (Pteridium aquilinum) σε περιοχές υψηλής υγρασίας (βόρειες εκθέσεις). Τα δάση κωνοφόρων σε αυτή την περιοχή είναι αραιά και τα κενά µεταξύ των συστάδων καλύπτονται από θαµνώνες αείφυλλων-πλατύφυλλων µε συχνή παρουσία ειδών όπως ρείκια (Erica manipuliflora), λαδανιές (Cistus spp.) και κουµαριές, και σπανιότερη παρουσία των ειδών πουρνάρι (Quercus coccifera) και ασπάραγος (Asparagus aculeatus). Τα αείφυλλα-πλατύφυλλα στον υπόροφο πολύ συχνά ξεπερνούν σε ύψος τα 2 m, ενώ δεν είναι σπάνια η παρουσία αναρριχώµενων φυτών όπως του κισσού (Hedera helix), της αναρριχώµενης τριανταφυλλιάς (Rosa sempervirens) και άλλων. Στα πιο υποβαθµισµένα εδάφη εµφανίζεται ρείκι µε λαδανιές. Σπανιότερα, εµφανίζονται άτοµα κουκουναριάς (Pinus pinea), γκορτσιάς (Pyrus amygdaliformis) και χνοώδους δρυός (Quercus pubescens). 86

8 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Εικόνα 2: Εικόνες από χαρακτηριστικά άκαυτα τµήµατα του δάσους χαλεπίου πεύκης του δυτικού Αγίου Όρους. Pictures from representative unburned parts of Pinus halepensis forests in west Mount Athos. Το γεωλογικό υπόβαθρο της περιοχής εξέλιξης της πυρκαγιάς του 2012 αποτελείται από Απλιτικό γρανοδιορίτη (τύπου Χιλανδαρίου) στο ανατολικό τµήµα της πυρκαγιάς, ενώ το δυτικό τµήµα κυριαρχείται από Παρείσακτες κοίτες, φλέβες και αποφύσεις του γρανοδιορίτη (τύπου Σιθωνίας) που διεισδύουν στα µεταϊζήµατα (Εικόνα 3). Στις κοίτες των ρεµάτων επικρατούν οι Αλλουβιακές αποθέσεις, ενώ κατά τόπους απαντώνται Πλειστοκαινικές αποθέσεις, αδιαίρετες. Η δράση της πυρκαγιάς εκδηλώθηκε σε οκτώ µεγάλες λεκάνες απορροής και σε έξι µικρότερες, µε χαρακτηριστικότερες αυτές των ρεµάτων Αγιοπαυλίτικο και Καµάρες στα ΝΑ, Σταυρόλακος στα Ν και Καλιντερή Λάκκος και Αλεποφωλιά στα Β (Εικόνα 3). Τα εδάφη χαρακτηρίζονται ως αµµοαργιλώδη ενώ κατά θέσεις εµφανίζονται και αµµοπηλώδη. Είναι κατά κανόνα αυτόχθονα µε εξαίρεση µικροθέσεις σε χαµηλότερα υψόµετρα, όπου έχουν υπάρξει µικροµετακινήσεις, και στις εκβολές των χειµάρρων. Στις περιοχές όπου επικρατεί η δρυς απαντούν κυρίως ορφνά καστανόχροα εδάφη µε έντονα ερυθρό ή ορφνέρυθρο ορίζοντα εµπλουτισµού ο οποίος φέρει σηµάδια έκπλυσης αλάτων και διαπήλωση κολλοειδών. Εικόνα 3: Γεωλογικό υπόβαθρο (αριστερά) και υδρογραφικό δίκτυο µε λεκάνες απορροής (δεξιά) της περιοχής µελέτης. Geological types and stream network with basins of the study area. Η τοπογραφία της περιοχής χαρακτηρίζεται από µεγάλα υψόµετρα στα κεντρικά και δυτικά της καµένης έκτασης του 2012 (Ξηρόβρυση, Κορφούλες, Κουτσουπιά και Μύτη), ενώ στα δυτικά προς τη µεριά της Ουρανούπολης το πεδίο είναι πιο πεδινό 87

9 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ και οµαλό (Εικόνα 4). Μεγάλες κλίσεις υπάρχουν στη νότια πλευρά προς τη θάλασσα (>30 ), ενώ βαθιές χαράδρες µε έντονη κλίση σχηµατίζονται στις θέσεις Λεµόνια και Άγιος Βασίλειος της Χουρµίτσας και στο ρέµα Αγιοπαυλίτικο. Εικόνα 4: Ανάγλυφο (αριστερά) και κλίσεις (δεξιά) της περιοχής µελέτης. Digitalelevationmodel (left) andslopes (right)ofthestudyarea. Χρονικό Εξέλιξης Πυρκαγιάς Την Τετάρτη 8 Αυγούστου 2012 στις 15:00 ξέσπασε η µεγάλη πυρκαγιά εντός της διοικητικής περιοχής του Αγίου Όρους στην περιοχή Μονοξυλίτη κοντά στην Ι.Μ. Χιλανδαρίου. Για την κατάσβεση της φωτιάς έσπευσαν άµεσα από αέρος δύο αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο, ενώ στο σηµείο επιχείρησαν τέσσερα οχήµατα από το κλιµάκιο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (ΠΥ) στις Καρυές και άλλα τέσσερα πυροσβεστικά οχήµατα από διάφορες περιοχές της Χαλκιδικής, µε δύο πεζοπόρα τµήµατα. Σύντοµα η πυρκαγιά βγήκε εκτός ελέγχου, ενώ ισχυρές πυροσβεστικές δυνάµεις προωθήθηκαν µε καράβια εντός του Αγίου Όρους. Το πύρινο µέτωπο αρχικά κινήθηκε βόρεια και στη συνέχεια δυτικά προς την Ουρανούπολη. Την Πέµπτη 9 Αυγούστου, οι άνεµοι ήταν ιδιαίτερα ενισχυµένοι από τις 03:00, εντάσεως 6-7 µποφόρ (BF) και τα µέτωπα της φωτιάς µαίνονταν περιµετρικά της Ουρανούπολης. Εκείνο το πρωινό φάνηκε ότι η φωτιά θα απειλούσε την Ουρανούπολη καθώς και παρακείµενες ξενοδοχειακές µονάδες λόγω της διεύθυνσης και της έντασης των ανέµων, οδηγώντας σε προληπτική εκκένωση των ξενοδοχείων. Στην περιοχή της Ουρανούπολης επιχειρούσαν 25 οχήµατα µε 60 άνδρες, επτά εναέρια µέσα και πεζοπόρα τµήµατα, και µέχρι τις 12:00 είχε βελτιωθεί η κατάσταση µε ύφεση του µετώπου. Στις 11:00 υπήρχε ένα µεγάλο µέτωπο στα όρια της Χουρµίτσας, περιοχή µε έντονη αµπελουργία και γεωργική δραστηριότητα, ενώ δόθηκε µάχη για να προστατευτεί η αρχαιολογική περιοχή της Μονής Ζυγού. Μέχρι το µεσηµέρι η φωτιά πλησίασε την Ι.Μ. Χιλανδαρίου. Την Παρασκευή 10 Αυγούστου 2012 υπήρχαν πύρινα µέτωπα στον Μονοξυλίτη, εκεί δηλαδή που ξεκίνησε η φωτιά, µε κατεύθυνση προς τις Ιερές Μονές Εσφιγµένου και Ζωγράφου. Το Γ Σώµα Στρατού ήταν σε επιφυλακή, ενώ τµήµατα των δυνάµεών του βρίσκονταν και επιχειρούσαν ήδη στην περιοχή µε τη συνδροµή δύο ελικοπτέρων τύπου Chinook συµβάλλοντας στη δηµιουργία αντιπυρικών ζωνών και στην κατάσβεση. Εκείνη την ηµέρα επιχείρησαν 55 πυροσβεστικά οχήµατα µε 138 πυροσβέστες, 40 άτοµα πεζοπόρο τµήµα, τέσσερα ελικόπτερα και έξι αεροσκάφη. Ενισχύσεις στάλθηκαν από την κυβέρνηση της Σερβίας, µε 49 Σέρβους πυροσβέστες, δύο λεωφορεία, δύο βοηθητικά οχήµατα και τέσσερις υδροφόρες, ενώ η κυβέρνηση της Βουλγαρίας έστειλε τέσσερα οχήµατα τα οποία δεν επιχείρησαν αλλά χρησιµοποιήθηκαν αποκλειστικά για την πυροπροστασία της Ι.Μ. Ζωγράφου. Τα µέτωπα της Ουρανούπολης και της Χουρµίτσας είχαν κατασβεστεί πλήρως µέχρι το µεσηµέρι. Τα µεσάνυχτα οι άνεµοι ενισχύθηκαν στα 5 BF µε αποτέλεσµα η πυρκαγιά 88

10 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ να γυρίσει πίσω και να κατευθυνθεί πάλι προς το Άγιο Όρος. Μέχρι το βράδυ το ένα από τα µέτωπα βρίσκονταν δυτικά των Ιερών Μονών Χιλανδαρίου και Ζωγράφου. Το Σάββατο 11 Αυγούστου 2012 µέχρι τις 13:00, η πυρκαγιά εντοπίζεται µεταξύ των θέσεων Γιοβάνιτσα και Πρώτο Νερό, κινούµενη προς την Ι.Μ. Χιλανδαρίου, χωρίς όµως να την απειλεί. Από τη θέση Πρώτο Νερό, η Ι.Μ. Χιλανδαρίου απέχει σε ευθεία γραµµή 1,5 km. Εκείνη την ηµέρα στην περιοχή επιχειρούσε η µεγαλύτερη συγκέντρωση δυνάµεων, όµως η πυρκαγιά ήταν σε έξαρση µε πολλές αναζωπυρώσεις. Γύρω στις 20:00, η φωτιά πέρασε τον δρόµο προς την Ι.Μ. Χιλανδαρίου και λίγο πριν πέσει η νύχτα και σταµατήσουν οι ρίψεις νερού, πρόλαβαν τα αεροπλάνα και την έσβησαν, ενώ εκείνη την ώρα (23:00) άρχισαν ισχυρές βροχοπτώσεις στην περιοχή οι οποίες διήρκεσαν µέχρι τα ξηµερώµατα της επόµενης ηµέρας (Κυριακή 12 Αυγούστου). Συνολικά, στην περιοχή αναπτύχθηκαν από την ΠΥ 64 πυροσβεστικά οχήµατα, 175 πυροσβέστες, 58 άτοµα πεζοπόρα, 15 αεροσκάφη και πέντε ελικόπτερα, ενώ η Γενική Γραµµατεία Πολιτικής Προστασίας κινητοποίησε 27 ειδικά οχήµατα και υδροφόρες καθώς και εθελοντικές οµάδες πυρόσβεσης στις οποίες συµµετείχαν 128 άτοµα µε 12 οχήµατα. Η φωτιά αντιµετωπίζονταν κυρίως µε έµµεσους τρόπους προσβολής, µε τέσσερα χωµατουργικά οχήµατα να ανοίγουν αντιπυρικές ζώνες οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, κυρίως η γραµµή από Ν προς Β (Γιοβάνιτσα έως Πρώτο Νερό). Στη µάχη της κατάσβεσης συµµετείχαν από την πρώτη στιγµή τα τέσσερα πυροσβεστικά οχήµατα των Ιερών Μονών, τα οποία είχαν παραχωρηθεί από το Πυροσβεστικό Σώµα ένα έτος πριν, ενώ η Ιερά Επιστασία του Αγίου Όρους συνέβαλε καθοριστικά στη διοικητική µέριµνα των επιχειρήσεων. Ακόµα, δεν καταγράφηκε καµία καταστροφή οικιών, επιχειρηµατικών εγκαταστάσεων και Ιερών Μονών. Οι µετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς παρουσιάζονται στον Πίνακα 1. Με την πυρκαγιά σε ύφεση λόγω των βροχοπτώσεων επετεύχθη ο πλήρης έλεγχός της και η κατάσβεση όλων των µετώπων, όµως για πολλές ηµέρες παρέµειναν δυνάµεις ώστε να καθαριστεί η περιοχή και να σβήσουν µικροεστίες οι οποίες έκαιγαν εντός της καµένης περιµέτρου. Η τελική οριοθετηµένη περίµετρος της πυρκαγιάς έχει έκταση ha (δύο διαστάσεις) µε µήκος περιµέτρου 77 km, ενώ εάν συµπεριληφθεί και η τοπογραφία (τρεις διαστάσεις), η καµένη έκταση ανέρχεται σε ha. Περιοχή: Ιερά Μονή Βατοπεδίου, Υψόµετρο: 25 m, ΓΠ: 40 18' 05" N, ΓΜ: 24 12' 42" E ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ( C), ΣΧΕΤΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ (%), ΒΡΟΧΗ (mm), ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (km/h) Ηµέρα Μέση Θερµοκρασία Μέση Σχετική Υγρασία Ώρα Βροχή Μέση Ταχύτητα Ανέµου Μέγιστη Ταχύτητα Ριπών Ανέµου Ώρα Κυρίαρχη ιεύθυνση Ανέµου 8-Αυγ 31, :10 0,0 5,1 (2 BF) 22,5 (4 BF) 14:40 Ν 9-Αυγ 29, :20 0,0 5,3 (2 BF) 24,1 (4 BF) 09:50 Α 10-Αυγ 28, :10 0,0 7,8 (2 BF) 35,4 (5 BF) 06:00 ΒΒ 11-Αυγ 27, :20 5,4 10,1 (3 BF) 51,5 (7 BF) 00:30 ΒΒ 12-Αυγ 24, :50 10,2 6,9 (2 BF) 27,4 (4 BF) 10:40 Ν Πίνακας 1: Μετεωρολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς (8-12/8/2012). Weather conditions during the wildfire event (8-12/8/2012). (Πηγή: ΕθνικόΑστεροσκοπείοΑθηνών

11 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Μεθοδολογία Μετά την πυρκαγιά έγινε επίσκεψη στην περιοχή δράσης της ώστε να διαπιστωθεί και να µετρηθεί το µέγεθος της καταστροφής µε παράλληλη εκτίµηση της σφοδρότητας και των συνεπειών της. Οι δειγµατοληψίες διεξήχθησαν από 22-25/11/2012. Κύριος στόχος των δειγµατοληψιών ήταν να µετρηθεί το εύρος της διαβάθµισης και της ποικιλοµορφίας που εµφανίζεται µέσα στις καµένες περιοχές, καλύπτοντας όσο το δυνατόν περισσότερες επιπτώσεις της πυρκαγιάς και περισσότερους βιοφυσικούς παράγοντες. Το βασικό εργαλείο καθοδήγησης των δειγµατοληψιών, από όπου και προέκυψε το κύριο αποτέλεσµά τους, ήταν ο Σύνθετος είκτης Καύσης (Composite Burn Index CBI) (KeyandBenson, 2006). Το εµβαδόν της κάθε δειγµατοληπτικής περιοχής ήταν 900 m 2 και οι µετρήσεις πραγµατοποιήθηκαν βάσει των προδιαγραφών του πρωτοκόλλου δειγµατοληψιών FIREMON για τη µέτρηση του δείκτη CBI. Παράλληλα εφαρµόστηκε και η µέθοδος των RyanandNoste (1985) για την οπτική εκτίµηση της επιφανειακής σφοδρότητας καύσης µε χρήση ενός πλαισίου 50x50 cm σε πέντε διαφορετικά σηµεία κάθε δειγµατοληπτικής περιοχής, µε µεταξύ τους απόσταση 3 m στο διάνυσµα βορράνότου (Εικόνα 5). Τέλος, ακολούθησε η καταγραφή του αριθµού των ατόµων του κάθε είδους δέντρου ή θάµνου, ενώ µετρήθηκαν τα εξής χαρακτηριστικά για οκτώ δέντρα κωνοφόρων κάθε θέσης: στηθιαία διάµετρος (dbh), είδος, ποσοστό ζωντανής κόµης, ύψος καψαλίσµατος κόµης, ύψος δέντρου και ύψος φλόγας. Οι περιοχές µέτρησης επιλέχτηκαν µε τυχαία στρωµατοποιηµένη δειγµατοληψία εντός της καµένης περιµέτρου και ο συνολικός αριθµός τους έφτασε τις 30, µε εννέα σηµεία σε άκαυτη, χαµηλή ή µέση-χαµηλή σφοδρότητα, 11 σηµεία στη µέση-υψηλή και 10 σηµεία στην υψηλή σφοδρότητα (Εικόνα 6). Με τον δείκτη NBR (DifferencedNormalizedBurnRatio) υπολογίζεται η διαφορά µεταξύ δυο δορυφορικών εικόνων, µιας πριν και µιας µετά από ένα περιστατικό πυρκαγιάς, και το αποτέλεσµα µπορεί να αξιοποιηθεί για την κατανόηση της χωρικής διαφοροποίησης της σφοδρότητας καύσης. Οι τιµές του CBI που προέκυψαν από τις δειγµατοληψίες συσχετιστήκαν µε τις τιµές του δείκτη NBR. Χρησιµοποιήθηκαν δορυφορικές εικόνες Landsat 5 TM (22/8/2011 για pre-fire NBR) και Landsat 7 ETM (26/9/2012 για post-fire NBR). Στις διορθωµένες εικόνες εφαρµόστηκε η παρακάτω εξίσωση του NBR για να υπολογιστούν οι δύο δείκτες (pre-fire NBR και post-fire NBR): NBR = (Band 4 - Band 7) / (Band 4 + Band 7). Στη συνέχεια υπολογίστηκε ο NBR µε την εξίσωση NBR = pre-firenbr - post-firenbr. Το αποτέλεσµα που προέκυψε πολλαπλασιάστηκε επί για να ταξινοµηθεί στις επτά τάξεις σφοδρότητας καύσης βάσει της κατηγοριοποίησης των KeyandBenson (2006). Η χωροχρονική προσοµοίωση της εξέλιξης της πυρκαγιάς διεξήχθη µε τη χρήση του λογισµικού FARSITE. Για τη διεξαγωγή των προσοµοιώσεων έπρεπε να δηµιουργηθούν οι απαραίτητες χωρικές και µετεωρολογικές εισροές του λογισµικού. Συγκεκριµένα, απαιτούνταν η εισαγωγή χωρικών δεδοµένων υψοµέτρου, κλίσεων και έκθεσης (προσανατολισµός), µοντέλα καύσιµης ύλης (ΜΚΥ), κάλυψη κόµης, ύψος συστάδας, ύψος έναρξης κόµης και πυκνότητα κόµης. Η δηµιουργία των δεδοµένων επετεύχθη µε τη χρήση του ψηφιακού µοντέλου εδάφους της περιοχής, µιας δορυφορικής εικόνας Landsat 5 TM (15/8/2011) και στοιχείων που µετρήθηκαν στο πεδίο σε συνδυασµό µε βιβλιογραφική τεκµηρίωση. Τα ΜΚΥ που χρησιµοποιήθηκαν αποδόθηκαν βάσει της κατηγοριοποίησης των ScottandBurgan (2005), µε κύριο τύπο την κατηγορία Shrub, µιας και τα δάση της περιοχής αποτελούντο από ανάµικτα πεύκα µε αείφυλλα στον υπόροφο. Χαρακτηριστικά, σε περιοχές µε πυκνό δάσος κωνοφόρων αποδόθηκαν τα ΜΚΥ SH5 και TU5, για αραιό δάσος κωνοφόρων το ΜΚΥ SH7 και για χαµηλή βλάστηση τα MKYSH1 και GS2. Τα µετεωρολογικά δεδοµένα προέκυψαν από τον αυτόµατο µετεωρολογικό σταθµό της Ι.Μ. Βατοπεδίου (ιδιοκτησίας Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών). Λόγω του ό,τι 90

12 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ο σταθµός βρίσκεται εντός της µονής και όχι σε ύψος 10 m όπως απαιτούν τα λογισµικά, οι µετρήσεις της εντάσεως του ανέµου ήταν κατά πολύ υποεκτιµηµένες σε σχέση µε αυτές που επικρατούσαν στην περιοχή της πυρκαγιάς και για αυτό τον λόγο χρησιµοποιήθηκαν οι καταγεγραµµένες τιµές των ριπών του ανέµου. Η έναρξη της προσοµοίωσης µε το FARSITE ορίστηκε στις 8/8/2012 στις 15:00 και το τέλος την 12/8/2012 στις 23:30, ενώ δεν προσοµοιώθηκαν καθόλου οι προσπάθειες καταστολής της πυρκαγιάς. Ως παράµετροι ορίστηκαν χρονικό βήµα 30 min, ανάλυση περιµέτρου και απόστασης 59 m, µέθοδος εκτίµησης πυρκαγιών κόµης των ScottandReinhardt (2001) και πιθανότητα ανάφλεξης από καύτρες 2%. Για τη στατιστική ανάλυση, αρχικά διερευνήθηκαν οι συσχετίσεις των µεταβλητών NBR και CBI µε τις µεταβλητές που µετρήθηκαν στο πεδίο. Στη συνέχεια, για όσες µεταβλητές είχαν στατιστικά σηµαντική συσχέτιση µε τη µεταβλητή NBR, διενεργήθηκε ανάλυση γραµµικής παλινδρόµησης (ύψος καψαλίσµατος, αριθµός ζωντανών ατόµων κωνοφόρων και κάλυψη κόµης). Αποτελέσµατα Από τις µετρήσεις πεδίου καταγράφηκε χαµηλή σφοδρότητα καύσης εντός του εδάφους, παρά την υψηλή σφοδρότητα της πυρκαγιάς στον ανώροφο και στην επιφανειακή καύσιµη ύλη. Συγκεκριµένα, η πλειονότητα των µετρήσεων έδειξε ότι η πυρκαγιά έκαψε µε χαµηλή ή και µέση σφοδρότητα σύµφωνα µε το σύστηµα ταξινόµησης των Ryan and Noste (1985), µε εµφανή υπολείµµατα µικρών κλαδιών (1-hr) και πευκοβελόνων, ενώ ακόµα και οι πολύ µικρές ρίζες µέσα στο έδαφος (1 cm) δεν επηρεάστηκαν καθόλου στο σύνολο των περιοχών (Εικόνα 5). Κλαδιά µεγαλύτερων διαµέτρων (10-hr και 100-hr) κάηκαν µόνο µερικώς, κάτι που αποδεικνύει ότι οι φλόγες δεν έκαψαν για µεγάλο χρονικό διάστηµα στο ίδιο σηµείο (post-frontalcombustion) αλλά κινούνταν ταχύτατα, ενώ η συσσώρευση νεκρής καύσιµης ύλης ήταν µέτρια έως µικρή (χούµος και µεγαλύτερα κλαδιά). Στην Εικόνα 6 παρουσιάζεται ο χάρτης σφοδρότητας καύσης µε τα σηµεία δειγµατοληψίας. Είναι εµφανές ότι το µεγαλύτερο τµήµα της περιοχής κάηκε µε µέση-υψηλή και υψηλή σφοδρότητα καύσης. Η συσχέτιση των µετρήσεων πεδίου µε τις τιµές του NBR παρουσιάζουν σηµαντικά ισχυρή στατιστική συσχέτιση (r=0, p<0,01 -- R 2 = 0,5518), γεγονός που δείχνει ότι η χάρτης έχει αυξηµένη ακρίβεια. Η προσοµοίωση έδειξε ότι κατά την πρώτη ηµέρα (8/8) η πυρκαγιά κινήθηκε ταχύτατα προς τον βορρά, ενώ την επόµενη ηµέρα (9/8) υπό την επίδραση ισχυρών ανατολικών ανέµων έστριψε και κινήθηκε προς τα δυτικά προσεγγίζοντας την περιοχή της Χουρµίτσας στις 11:00 µέσω κηλίδωσης. Κηλιδώσεις προσοµοιώθηκαν και στις 13:00 όταν και η φωτιά έφτασε στα όρια της Ουρανούπολης, και στις 16:00 όταν είχε φτάσει στα δυτικά πραγµατικά όρια εξάπλωσής της (Εικόνα 7). Την ίδια ηµέρα (9/8), η φωτιά προσοµοιώθηκε µε αργότερους ρυθµούς εξάπλωσης προς τα Β και Α, ξεπερνώντας την Ξηρόβρυση και τους Αγίους Αναργύρους στις 11:00, ενώ µέχρι τις 21:00 έφτασε στα όρια του Μεγάλου Ζυγού στα Β, της Αχλαδούλας στα Α και του Αγιοπαυλίτικου στα Ν, απέχοντας 1,5 km από την περιοχή Πρώτο Νερό και 3,5 km από την Ι.Μ. Χιλανδαρίου. Αυτές τις πρώτες δύο ηµέρες είχαµε ταύτιση της προσοµοίωσης µε τις πραγµατικές συνθήκες, όµως τις επόµενες δύο ηµέρες προσοµοιώθηκε εξάπλωση του µετώπου προς τα και Β, κάτι που δεν συνέβη στην πραγµατικότητα λόγω της καταστολής της πυρκαγιάς από τις πυροσβεστικές δυνάµεις. Υποεκτίµηση σε σχέση µε την πραγµατική εξάπλωση που παρατηρήθηκε τη 10/8 και 11/8 καταγράφηκε στα ΒΑ και Α, η οποία κυµαίνονταν µεταξύ 500 έως και 900 m από την τελική πραγµατική περίµετρο. Έντονη αναγέννηση παρατηρήθηκε τόσο για τα κωνοφόρα όσο και για τα αείφυλλαπλατύφυλλα (Εικόνα 8). Συγκεκριµένα, σε 11 θέσεις καταγράφηκε παρουσία αρτίφυτων κωνοφόρων µέχρι και δύο ατόµων ανά m 2, σε επτά θέσεις άνω των δύο 91

13 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ έως και 10 ατόµων, και σε 12 θέσεις άνω των 10 ατόµων, µε τέσσερεις εξ αυτών να έχουν παρουσία άνω των 20 ατόµων. Στα αείφυλλα-πλατύφυλλα καταγράφηκε παρουσία αναγεννηµένων ατόµων µέσω πρεµνοβλάστησης σε όλες τις θέσεις, µε την κουµαριά να κυριαρχεί. Συγκεκριµένα, σε έξι θέσεις µετρήθηκαν µέχρι και 400 άτοµα ανά ha, σε οκτώ θέσεις από 400 έως και 600 άτοµα ανά ha, σε έξι θέσεις από 600 έως 850 άτοµα ανά ha και σε οκτώ θέσεις άνω των 850 ανά ha, µε µέγιστο αριθµό τα άτοµα ανά ha. Εικόνα 5: Θέσεις χαµηλής (αριστερά) και µέσης (δεξιά) εδαφικής σφοδρότητας καύσης. Sites of low (left) and moderate (right) surface burn severity. Εικόνα 6: Χάρτης σηµείων δειγµατοληψίας και σφοδρότητας καύσης. Burn severity map with field measurements sites. 92

14 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Εικόνα 7: Αποτελέσµατα προσοµοίωσης της πυρκαγιάς µε το λογισµικό FARSITE ανά ηµέρα καύσης. FirebehaviorresultsbyFARSITEperdayofthe wildfire. Εικόνα 8: Παρουσία αρτίφυτων κωνοφόρων (αριστερά) και πρεµνοβλάστησης θαµνώνων (δεξιά). Presenceofpineseedlings (left) andshrubresprouting (right). 0,08 3 0,22 2 CBI 0, ,2 1 0,43 5 0,29 4 0,37 0,71 3 0,28 0,40 93 Κάλυψη Κόµης 0,63 6 (**) Νεκρά Άτοµα ενδρυλλίων Αναγέννηση 0,08 6 Νεκρά Άτοµα Κωνοφόρων DBH Κωνοφόρων 0,12 5 Ζωντανά Άτοµα Θάµνων Ύψος Καψίµατος 0,40 Ζωντανά Άτοµα Κωνοφόρων Μέσο Ύψος Κωνοφόρων 0,2 2 Κλίση 0,7 25 (**) Υψόµετρο 1 CBI NBR NBR Εδαφική Σφοδρότητα Ο Πίνακας 2 απεικονίζει τη συσχέτιση των µεταβλητών NBR και CBI µε µεταβλητές µετρηµένες στο πεδίο. Τέλος, από τα διαγράµµατα παλινδρόµησης της Εικόνας 9 συµπεραίνουµε ότι η ισχυρότερη γραµµική παλινδρόµηση παρατηρείται µεταξύ των µεταβλητών NBR Κάλυψη Κόµης (R2=0,6297) και NBR Ζωντανών Κωνοφόρων (R2=0,4141). 0,68 4 (**) 0,73 0,37 2 0,10 2 0,08 0 0,00 0 0,07 6 0,05 9 0,76 9 (**) 0,67

15 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ (** ) 5 (*) (**) 8 4 (*) Πίνακας 2: Συσχετίσεις µεταξύ των µεταβλητών (** = p<0,01 - * = p<0,05). Correlationsamongvariables. 2 (**) 1 (**) Εικόνα 9: Παλινδρόµηση µεταξύ του NBR και άλλων µεταβλητών. Regression results between NBR and other field-measured variables. Συζήτηση Συµπεράσµατα Από την ανάλυση προέκυψε ότι η πυρκαγιά έκαψε κυρίως στις περιοχές όπου είχαν πραγµατοποιηθεί αναδασώσεις κωνοφόρων πριν από 30 έτη, θυµίζοντας την κατάσταση που επικρατούσε σε παρόµοιας σύστασης περιοχές αναδασώσεων που κάηκαν από την πυρκαγιά του 2011 στην Λευκίµµη Έβρου (Καλαµποκίδης κ.α., 2012). Τα δάση χαλεπίου πεύκης ήταν ως επί το πλείστον αραιά (κάλυψη κόµης <50% στις 15 θέσεις) και αποτελούντο συνήθως από άτοµα µέσου ύψους 11,5 m και µέσης στηθιαίας διαµέτρου 25 cm. Παρατηρήθηκε έντονη αναγέννηση κωνοφόρων στην πλειοψηφία των θέσεων και µεγάλες πυκνότητες αρτίφυτων κωνοφόρων, ενώ η κουµαριά επέδειξε υψηλές δυνατότητες πρεµνοβλάστησης και ήταν κυρίαρχη στο σύνολο της καµένης περιοχής. Από τη δράση της φωτιάς, τα κωνοφόρα νεκρώθηκαν σε ποσοστό άνω του 80% για το σύνολο των δειγµατοληψιών και κάηκαν (µαύρα) µέχρι το µέσο ύψος των 8,5 m, ενώ η πλήρης καύση των θαµνώνων µε σηµαντικές απώλειες µικρών κλαδιών υπερέβαινε το 90% των ατόµων που καταγράφηκαν. Μόνο σε οκτώ θέσεις καταγράφηκαν ζωντανά άτοµα κωνοφόρων τα οποία αναµένεται να νεκρωθούν σε µεγάλο ποσοστό (>70%) σύµφωνα µε τα στοιχεία των δειγµατοληψιών. Κατά τόπους παρατηρηθήκαν φαινόµενα παράσυρσης των εδαφών, κυρίως σε περιοχές µε έντονη κλίση, δίχως όµως εκτεταµένες εξάρσεις του φαινοµένου. Η παρουσία πάρα πολλών ατόµων κουµαριάς στον υπόροφο αυτών των δασών (µέσος όρος αναγεννηµένων ατόµων 700 άτοµα/ha) εγγυάται τη σύντοµη επανασύσταση της βλάστησης και τη συγκράτηση των εδαφών, αν δεν υπάρξουν άλλες διαταραχές. Η πλειονότητα των αγροτικών περιοχών διασώθηκε από τη δράση της φωτιάς χάρη στη δράση του Πυροσβεστικού Σώµατος. Από τη στατιστική ανάλυση φάνηκε ισχυρή αρνητική γραµµική σχέση µεταξύ του 94

16 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ NBR και της κάλυψης κόµης, γεγονός που δείχνει ότι πιο αραιές περιοχές κάηκαν µε υψηλότερη σφοδρότητα, ενώ η σχέση του NBR και του ύψους καψαλίσµατος έδειξε ότι όσο αυξάνεται η τιµή του NBR, τόσο µεγαλώνει το ύψος καψαλίσµατος. Μελετώντας τον χάρτη σφοδρότητας είναι εµφανές ότι στις περιοχές όπου κάηκαν τις δύο πρώτες µέρες µε ευνοϊκό άνεµο (στα Ν και ), η σφοδρότητα καύσης είναι από µέτρια-υψηλή έως υψηλή. Στο Β, Ν και Α τµήµα της πυρκαγιάς (λεκάνες Αλεποφωλιάς και Αγιοπαυλίτικο), η σφοδρότητα καύσης είναι από µέτρια-χαµηλή έως χαµηλή µε παρουσία άκαυτων θυλάκων, γεγονός που οφείλεται στο ό,τι η φωτιά έκαψε εκεί µε πολύ χαµηλότερες ταχύτητες διάδοσης και για πολλές ώρες µε αντίθετο άνεµο. Εξετάζοντας τον χάρτη συµπεριφοράς της φωτιάς, διαπιστώνουµε ότι η πυρκαγιά αν δεν αναχαιτίζονταν στο µέτωπο της Ουρανούπολης θα µπορούσε να είχε περάσει περαιτέρω εντός της Χαλκιδικής και θα κινδύνευε σοβαρά τόσο ο οικισµός όσο και οι εξοχικές κατοικίες και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις της περιοχής, µιας και προσοµοιώθηκε εξάπλωση στα και Β κατά την τρίτη και τέταρτη µέρα. Παράλληλα, εξετάστηκαν και διάφορα σενάρια για το τι θα µπορούσε να συµβεί αν δεν έβρεχε τελικά και διαπιστώθηκε ότι µε τους ανέµους που επικράτησαν τελικά η φωτιά θα επεκτείνονταν µέχρι και τις Ιερές Μονές Χιλανδαρίου, Εσφιγµένου και Ζωγράφου ενδεχοµένως κατά την περίοδο 13/8 έως και 14/8, δίχως όµως ευνοϊκό άνεµο και µε χαµηλές ταχύτητες διάδοσης. Η έντονη αναγέννηση και επανασύσταση της βλάστησης εντός της καµένης έκτασης αποτελεί εγγύηση για την επιτυχή αναγέννηση του δάσους, όµως η πυκνότητα τόσο των κωνοφόρων όσο και των θαµνώνων θα πρέπει να ελεγχθεί διαχειριστικά στο άµεσο µέλλον ώστε η µορφή που θα πάρει το φυσικό δάσος που θα προκύψει να µην δηµιουργήσει καταστάσεις αυξηµένης επικινδυνότητας για νέα εµφάνιση πυρκαγιάς. Τέλος, ενώ η απόληψη των νεκρών κορµών µπορεί να γίνει σχετικά εύκολα λόγω του οµαλού ανάγλυφου, προτείνεται η αποφυγή εκτεταµένων και βιοµηχανικού τύπου απολήψεων µιας και είναι πολύ πιθανό να διαταραχτεί η φυσική αναγέννηση και να προκληθεί αποσάθρωση και χαλάρωση των εδαφών, αντιπροτείνοντας λελογισµένες και µελετηµένες υλοτοµίες για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των Ιερών Μονών. Ευχαριστίες Η εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια του έργου µε τίτλο (1862) «Πληροφοριακό Σύστηµα Πρόληψης και ιαχείρισης ασικών Πυρκαγιών», AEGIS, που υλοποιείται στο πλαίσιο της Πράξης "ΑΡΙΣΤΕΙΑ" του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και ια Βίου Μάθηση» µε ικαιούχο τη Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας και συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο-ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους. Fire Behavior and Effects of the 2012 Mount Athos Wildfire Kostas Kalabokidis, Palaiologos Palaiologou and Vasileios Toulikas Department of Geography, University of the Aegean, Greece Abstract Over the last years, several protected forest ecosystems of Greece have had large fire conflagrations from north to south of the mainland and into the islands. This research focuses on analyzing the effects and behavior of the large 2012 Mount Athos wildfire, by using geo-informatics techniques aided by field measurements conducted three months after the fire. The forest fire of Mount Athos started on the 8th of August 2012 and was extinguished by the 12th of August 2012, after burning an area of almost ha with moderate to high intensities and severities. The most 95

17 ΠΕ ΙΟ 1: ΑΣΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ common cover types inside the fire perimeter included pine forests, chaparral woodlands and grasslands mixed with agricultural areas. The Differenced Normalized Burn Ratio ( NBR) Landsat-based index was used to map fire severity in five severity classes across the area. Results were evaluated by using field measurements, based on the FIREMON sampling protocol, from 30 field plots (900 m 2 each) with a statistical significant positive correlation coefficient (r=0.725 and p<0.01). The FARSITE fire behavior model was utilized to run the necessary spatiotemporal fire simulations to achieve a better understanding of the fire growth and intensity parameters. Statistical analysis was conducted to estimate the relationship between NBR and other field-measured forest and fire related variables. Βιβλιογραφία Καϊλίδης,., Η δασική πυρκαγιά του Αγίου Όρους (14-28 Αυγούστου 1990). Θεσσαλονίκη. Καϊλίδης,., και Μαρκάλας, Σ., Προστασία της Ιεράς Μονής Σίµωνος Πέτρας του Αγίου Όρους. Στο: Ντάφης, Σ.,. Καϊλίδης, Π. Σµύρης, Στ. Μαρκάλας, Θ. Ζιάγκας, Φ. Σιαµίδης και Κ. Ποϊραζίδης, Οικολογική διαχείριση περιοχής Ι. Μ. Σίµωνος Πέτρας Αγίου Όρους. Ιερά Μονή Σίµωνος Πέτρας. Κακούρος Π. και Ντάφης Σ., Τεχνική µελέτη για την ανόρθωση των δασών µε Quercusilex και των δασών µε Quercusfrainetto του Αγίου Όρους. Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων. Θερµή. 59 σελ. Key, C.H., andbenson, N.C., Landscape assessment: Sampling and analysis methods. USDA Forest Service, Rocky Mountain Research Station. (Fort Collins, CO). Μπαµπαλώνας,., Κωνσταντίνου, Μ., και Χαραλαµπίδης, Σ., Η χλωρίδα του Αγίου Όρους. Οργανισµός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Θεσσαλονίκη Εκδόσεις ΟΠΠΕΘ 97. Ryan, K., andnoste, N., Evaluating prescribed fires, In: Proceedings - Symposium and Workshop on Wilderness Fire. USDA Forest Service, Intermountain Forest and Range Experiment Station, General Technical Report INT-182, pp (Ogden, UT). Scott, J.H. and Burgan, R.E., Standard fire behavior fuel models: a comprehensive set for use with Rothermel s surface fire spread model. USDA Forest Service, Rocky Mountain Research Station, General Technical Report RMRS-GTR (Fort Collins, CO). Scott, J.H., and Reinhardt, E.D., Assessing crown fire potential by linking models of surface and crown fire behavior. USDA Forest Service, Rocky Mountain Research Station. (Fort Collins, CO). Καλαµποκίδης, Κ., Τουλίκας, Β., και Παλαιολόγου, Π., Μελέτη και εκτίµηση επιπτώσεων και συµπεριφοράς της πυρκαγιάς Λευκίµµης Έβρου Πυροσβεστική Επιθεώρηση 155:4-13. Στάµου, Ν., άση και δασοπονία του Αγίου Όρους. Στο: Ντάφης, Σ.,. Μπαµπαλώνας και Σ. ιαµαντής (επιστ. επιµ.). Αγιον Όρος Φύση και Φυσικό Περιβάλλον, Πρακτικά διηµερίδας 29-30/9/1997. Θεσσαλονίκη. Ιερά Κοινότης Αγίου Όρους Άθω και ΟΠΠΕΘ 97. Σελ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΕΙΛΗΣ ΑΠΟ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΞΗ ΜΕ ΔΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΕΙΛΗΣ ΑΠΟ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΞΗ ΜΕ ΔΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΕΙΛΗΣ ΑΠΟ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΞΗ ΜΕ ΔΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ Ιωάννης Μητσόπουλος 1, Γαβριήλ Ξανθόπουλος 2, Αναστασία Πλατανιανάκη 2, Γεώργιος Μαλλίνης 3 1 Τμήμα Βιοποικιλότητας

Διαβάστε περισσότερα

Δάση & Πυρκαγιές: αναζητείται ελπίδα

Δάση & Πυρκαγιές: αναζητείται ελπίδα Δάση & Πυρκαγιές: αναζητείται ελπίδα Ανθρωπογενείς επιδράσεις Κλιματική αλλαγή Μεταβολές πυρικών καθεστώτων Κώστας Δ. Καλαμποκίδης Καθηγητής Παν. Αιγαίου Περίγραμμα 1.0 Δασικά Οικοσυστήματα: επαναπροσδιορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Δομή της παρουσίασης.

Δομή της παρουσίασης. Το μέλλον των δασών Δομή της παρουσίασης. Γιατί καίγονται τα δάση μας; Πως καίγονται τα δάση μας; Καίγονται όλα τα δάση μας; Ζημιά ή καταστροφή; Γιατί τόσο συχνά; Φυσική ή τεχνητή αποκατάσταση; Γιατί γιγαντώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας. Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ.

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας. Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Πάρνηθας Ομάδα έργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Ψαρρή Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ»

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια: Αγγελάκη Ειρήνη Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κιτικίδου Κυριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΝΑΡΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΑΡΝΩΝΑ & ΟΙ ΚΑΜΕΝΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΥΡΚΑΪΑΣ ΤΗΣ 23/08/2007

ΣΕΝΑΡΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΑΡΝΩΝΑ & ΟΙ ΚΑΜΕΝΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΥΡΚΑΪΑΣ ΤΗΣ 23/08/2007 Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα Υγροτόπου Μουστού Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων Συνάντηση παρουσίασης των αποτελεσμάτων του έργου LIFE PINUS Τίτλος παρουσίασης:

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στα δάση μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα Η προσέγγιση για την αποκατάστασή τους

Αποτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στα δάση μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα Η προσέγγιση για την αποκατάστασή τους LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης Αποτίμηση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς στα δάση μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα Η προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία. µετά την πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου 2007:

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία. µετά την πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου 2007: ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) Ινστιτούτο Μεσογειακών ασικών Οικοσυστηµάτων & Τεχνολογίας ασικών Προϊόντων (Ι.Μ..Ο. & T..Π.) Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία

Διαβάστε περισσότερα

SafeChania 2015: The Knowledge Triangle in the Civil Protection Service (Education, Research, Innovation)

SafeChania 2015: The Knowledge Triangle in the Civil Protection Service (Education, Research, Innovation) Βασιλική Βαρελά 1*, Αθανάσιος Σφέτσος 1, Ιωάννης Μητσόπουλος 2, Γαβριήλ Ξανθόπουλος 3, Διαμάντω Βλαχογιάννη 1, Nικόλαος Γούναρης 1 1 Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Ερευνών, ΙΠΡΕΤΕΑ, ΕΚΕΦΕ «Δ», Πατριάρχου Γρηγορίου

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 Κυριακή 18 Μαρτίου 2012, ώρα 11:00 ενδροφύτευση - Τριάδι Θέρµης ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΤΕΣ: Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012, ώρα 18:00 ΚΤΙΡΙΟ ΠΑΛΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ - Αίθουσα Τελετών Σχολή ασολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής

Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Η παρακολούθηση των δασών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Γιώργος Πουλής, Δασολόγος M.Sc. Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων Διάρθρωση της παρουσίασης Σχεδιασμός ενός προγράμματος παρακολούθησης Η

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη LIFE + AdaptFor Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη Επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα Δασικά οικοσυστήματα Καλλιόπη Ραδόγλου & Γαβριήλ Σπύρογλου

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαγεγραμμένη καύση και αντίπυρ: Επιστημονική τεκμηρίωση

Προδιαγεγραμμένη καύση και αντίπυρ: Επιστημονική τεκμηρίωση Προδιαγεγραμμένη καύση και αντίπυρ: Επιστημονική τεκμηρίωση Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων e-mail: gxnrtc@fria.gr Το

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Πάρνηθας

Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Πάρνηθας Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Πάρνηθας Οµάδαέργου: Γ. Ζαρείφης Ηλ. Ντούφας Γ. Πόθος Κ. Ψαρρή 18 εκεµβρίου 2014, ΑΘΗΝΑ LIFE+ AdaptFor: εφαρµογή σε τέσσερις πιλοτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ. Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A.

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ. Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A. ΕΙΣΑΓΩΓH (1) Ο προσδιορισμός των τύπων οικοτόπων σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ βασίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ. Συμβολή στην επιλογή της καλύτερης μεθόδου πρόβλεψης της συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών για την Ελλάδα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ. Συμβολή στην επιλογή της καλύτερης μεθόδου πρόβλεψης της συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών για την Ελλάδα ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ KAI ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ» ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Καλαμπάκας

Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Καλαμπάκας Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Δασαρχείο Καλαμπάκας Ομάδα έργου: Παναγιώτης Πουλιανίδης, Αναστασία Κάκια, Φωτεινή Πελεκάνη Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη προγνωστικού συστήματος ταχείας απόκρισης για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών στα πλαίσια του προγράμματος DISARM

Ανάπτυξη προγνωστικού συστήματος ταχείας απόκρισης για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών στα πλαίσια του προγράμματος DISARM Ανάπτυξη προγνωστικού συστήματος ταχείας απόκρισης για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών στα πλαίσια του προγράμματος DISARM Θοδωρής Μ. Γιάνναρος (Επιστημονικός συνεργάτης) Βασιλική Κοτρώνη

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Κακούρος και Αντώνης Αποστολάκης

Πέτρος Κακούρος και Αντώνης Αποστολάκης Εγκατάσταση και αποτελέσματα παρακολούθησης της φυσικής και τεχνητής αποκατάστασης των δασών μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα, προοπτικές έρευνας και τεκμηρίωσης Πέτρος Κακούρος και Αντώνης Αποστολάκης Ο σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών

Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟY Τμήμα Περιβάλλοντος 5 o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Περιβαλλοντικής Πολιτικής & Διαχείρισης Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών -ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ- 25-27 Μαΐου 2012, Μυτιλήνη http://www.aegean.gr/environment/eeppd/conf2012.htm

Διαβάστε περισσότερα

22 η Πανελλαδική Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών ArcGIS

22 η Πανελλαδική Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών ArcGIS 22 η Πανελλαδική Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών ArcGIS Τίτλος εργασίας: Επιχειρησιακά σχέδια διαχείρισης & προσομοιώσεις εξάπλωσης δασικών πυρκαϊών για την ευρύτερη περιοχή της λίμνης

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικοί και Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι (Εργαστήριο) Ενότητα 13 Πυρκαγιές - τηλεπισκόπιση ρ. Θεοχάρης Μενέλαος

Φυσικοί και Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι (Εργαστήριο) Ενότητα 13 Πυρκαγιές - τηλεπισκόπιση ρ. Θεοχάρης Μενέλαος Φυσικοί και Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι (Εργαστήριο) Ενότητα 13 Πυρκαγιές - τηλεπισκόπιση ρ. Θεοχάρης Μενέλαος 6.4.3 Ταξινόμηση της εικόνας Στο στάδιο της ταξινόμησης της εικόνας, πραγματοποιείται επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη και Εκτίμηση Επιπτώσεων και Συμπεριφοράς της Πυρκαγιάς Λευκίμμης Έβρου 2011

Μελέτη και Εκτίμηση Επιπτώσεων και Συμπεριφοράς της Πυρκαγιάς Λευκίμμης Έβρου 2011 Μελέτη και Εκτίμηση Επιπτώσεων και Συμπεριφοράς της Πυρκαγιάς Λευκίμμης Έβρου 2011 Καλαμποκίδης Κώστας 1, Αναπληρωτής Καθηγητής Τουλίκας Βασίλειος 2, Αντιστράτηγος Π.Σ. Παλαιολόγου Παλαιολόγος 1, Υποψήφιος

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη δασικών πυρκαγιών και δασική καύσιμη ύλη

Πρόληψη δασικών πυρκαγιών και δασική καύσιμη ύλη Πρόληψη δασικών πυρκαγιών και δασική καύσιμη ύλη Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων Τέρμα Αλκμάνος, Ιλίσια, 115 28 Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

Ανακοίνωση για υπηρεσίες οικοφυσιολόγου

Ανακοίνωση για υπηρεσίες οικοφυσιολόγου Ανακοίνωση για υπηρεσίες οικοφυσιολόγου Στο πλαίσιο του έργου «Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα» το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE Περιβαλλοντική Πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ, ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ, ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ, ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Εποχιακή (μεσοπρόθεσμη) πρόβλεψη κινδύνου πυρκαγιών. Αθανάσιος ΣΦΕΤΣΟΣ

Εποχιακή (μεσοπρόθεσμη) πρόβλεψη κινδύνου πυρκαγιών. Αθανάσιος ΣΦΕΤΣΟΣ Εποχιακή (μεσοπρόθεσμη) πρόβλεψη κινδύνου πυρκαγιών προγνωστική χαρτογράφηση κινδύνου πυρκαγιάς, με βάση το Καναδικό Σύστημα Μετεωρολογικού Δείκτη Κινδύνου FWI Αθανάσιος ΣΦΕΤΣΟΣ Εργαστήριο Περιβαλλοντικών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ. Πυκνότητα και πορώδες χιονιού. Ποια είναι η σχέση των δυο; Αρνητική ή Θετική; Δείξτε τη σχέση γραφικά, χ άξονας πυκνότητα, ψ άξονας πορώδες

ΑΣΚΗΣΗ. Πυκνότητα και πορώδες χιονιού. Ποια είναι η σχέση των δυο; Αρνητική ή Θετική; Δείξτε τη σχέση γραφικά, χ άξονας πυκνότητα, ψ άξονας πορώδες ΑΣΚΗΣΗ Πυκνότητα και πορώδες χιονιού. Ποια είναι η σχέση των δυο; Αρνητική ή Θετική; Δείξτε τη σχέση γραφικά, χ άξονας πυκνότητα, ψ άξονας πορώδες Για πιο λόγο είναι η σχέση είναι Θετική ή Αρνητική (δικαιολογήστε

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητικό έργο: δασικών καυσίμων στην Αττική»

Ερευνητικό έργο: δασικών καυσίμων στην Αττική» Ερευνητικό έργο: «Τυποποίηση και μεθοδολογία διαχείρισης δασικών καυσίμων στην Αττική» Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος, Εντεταλμένος Ερευνητής Δ όσης Στέφανος (M.Sc.), Βοηθός Έρευνας Αθηνά Καρπή (M.Sc.), Βοηθός

Διαβάστε περισσότερα

LIFE PINUS Η δομημένη προσέγγιση για την αποκατάσταση των καμένων δασών μαύρης πεύκης

LIFE PINUS Η δομημένη προσέγγιση για την αποκατάσταση των καμένων δασών μαύρης πεύκης LIFE PINUS Η δομημένη προσέγγιση για την αποκατάσταση των καμένων δασών μαύρης πεύκης Τα δάση μαύρης πεύκης στην Ευρώπη, την Ελλάδα και τον Πάρνωνα Pinus nigra subsp. nigra var. caramanica Στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μ. Αριανούτσου, Δρ. Καζάνης Δημήτρης Τομέας Οικολογίας - Ταξινομικής Τομέας Οικολογίας -Τμήμα Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος 1, Νίκος Ζηρογιάννης και Μιλτιάδης Αθανασίου

Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος 1, Νίκος Ζηρογιάννης και Μιλτιάδης Αθανασίου Το αντίπυρ στην Ελλάδα και η χρήση του κατά το καλοκαίρι του 2007 Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος 1, Νίκος Ζηρογιάννης και Μιλτιάδης Αθανασίου 1 ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση των δασικών πυρκαγιών στη θνησιµότητα

Επίδραση των δασικών πυρκαγιών στη θνησιµότητα Επίδραση των δασικών πυρκαγιών στη θνησιµότητα Αντώνης Αναλυτής, Γιάννης Γεωργιάδης και Κλέα Κατσουγιάννη Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδηµιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήµιο Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπισκόπηση - Φωτοερμηνεία

Τηλεπισκόπηση - Φωτοερμηνεία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Τηλεπισκόπηση - Φωτοερμηνεία Ενότητα 3: Φωτοερμηνεία. Κωνσταντίνος Περάκης Ιωάννης Φαρασλής Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Διαχείριση της Χερσονήσου Αμαλής Λέσβου για Μείωση του Κινδύνου Πυρκαγιάς. Χαρίκλεια Παπάζογλου και Κώστας Καλαμποκίδης

Δασική Διαχείριση της Χερσονήσου Αμαλής Λέσβου για Μείωση του Κινδύνου Πυρκαγιάς. Χαρίκλεια Παπάζογλου και Κώστας Καλαμποκίδης Δασική Διαχείριση της Χερσονήσου Αμαλής Λέσβου για Μείωση του Κινδύνου Πυρκαγιάς Χαρίκλεια Παπάζογλου και Κώστας Καλαμποκίδης Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 811 00 Μυτιλήνη Τηλ. 22510 36436, e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Η χαρτογράφηση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα

Η χαρτογράφηση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα Χαρτογραφική Επιστημονική Εταιρεία Ελλάδας 14 ο Εθνικό Συνέδριο Χαρτογραφίας Η χαρτογράφηση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα Πετσάνη Έλενα, Φοιτήτρια, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας & Ανάπτυξης, ΑΠΘ, email:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ (RS) ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (G.I.S.) ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ

ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ (RS) ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (G.I.S.) ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ (RS) ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (G.I.S.) ΣΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 8 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 8 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 8 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν, ακόμα και σήμερα, μεγάλο πρόβλημα για τα δάση αλλά και το φυσικό περιβάλλον γενικότερα.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ρ. Κ. ΤΣΑΓΚΑΡΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Ο πολυλειτουργικός

Διαβάστε περισσότερα

LIFE PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα μέσω μιας δομημένης προσέγγισης

LIFE PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα μέσω μιας δομημένης προσέγγισης LIFE PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα μέσω μιας δομημένης προσέγγισης Εταίροι, διάρκεια και προϋπολογισμός Έναρξη έργου 1/1/2009 Oλοκλήρωση 30/6/2013 To έργο έχει προϋπολισμό 3,035,791.00

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. Ο Πρόεδρος του Φορέα. Λ. Καμπάνης

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. Ο Πρόεδρος του Φορέα. Λ. Καμπάνης ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανάπτυξης Κοινωφελών Έργων, φορέας υλοποίησης του έργου της αναδάσωσης καμένης δασικής έκτασης Αγ.Μαρίνας Ν. Μάκρης του Πεντελικού όρους, σας προσκαλεί να συμμετάσχετε

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΗ Προστασία και Διαχείριση Περιβάλλοντος Ευριπίδου 18, Αθήνα 2103213695 www.forest.gr

ΥΛΗ Προστασία και Διαχείριση Περιβάλλοντος Ευριπίδου 18, Αθήνα 2103213695 www.forest.gr Τα Ελληνικά δάση και η Κλιματική Αλλαγή Το ιοξείδιο του άνθρακα Τα τελευταία χρόνια, που η Κλιματική αλλαγή έχει μπει στις συζητήσεις όλης της ανθρωπότητας, εμείς στην Ελλάδα κοιτάζουμε με αληθινή λύπη

Διαβάστε περισσότερα

Μαζοπίνακες για τη δασική πεύκη (Pinus sylvestris L.) στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης.

Μαζοπίνακες για τη δασική πεύκη (Pinus sylvestris L.) στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης. Μαζοπίνακες για τη δασική πεύκη (Pinus sylvestris L.) στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης. Ιωάννης Λυπηρίδης Δασολόγος 1 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ Εισαγωγή Περιοχή έρευνας Υλικά και Μέθοδοι Αποτελέσματα - Συζήτηση

Διαβάστε περισσότερα

-1- Π = η απόλυτη παράλλαξη του σημείου με το γνωστό υψόμετρο σε χιλ.

-1- Π = η απόλυτη παράλλαξη του σημείου με το γνωστό υψόμετρο σε χιλ. -1- ΜΕΤΡΗΣΗ ΥΨΟΜΕΤΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΟΥ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ. Η γνώση των υψομέτρων διαφόρων σημείων μιας περιοχής είναι πολλές φορές αναγκαία για ένα δασοπόνο. Η χρησιμοποίηση φωτογραμμετρικών μεθόδων με τη βοήθεια αεροφωτογραφιών

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Εργασιών. «Αποκατάσταση Δασικού Οικοσυστήματος & Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις Επίδειξη Καλών Πρακτικών»

Πρόγραμμα Εργασιών. «Αποκατάσταση Δασικού Οικοσυστήματος & Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις Επίδειξη Καλών Πρακτικών» Πρόγραμμα Εργασιών «Αποκατάσταση Δασικού Οικοσυστήματος & Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις Επίδειξη Καλών Πρακτικών» Αθήνα 14 Οκτωβρίου 2013, Ξενοδοχείο Divani Caravel 8:30-9:00 Εγγραφές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ Βάσης Γεωγραφικών Δεδομένων για Διαχείριση Κινδύνων στην Αχαΐα. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΑΓΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ, ΓΕΩΓΡΑΦΟΣ Marathon Data Systems 22η Πανελλαδική Συνάντηση Χρηστών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ

ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ Ισχυρό Μεταφορικό Μέσο ΚΙΝΗΣΗ: Ομαλή και Αζήμια Ή Ανώμαλη και Επιζήμια ΛΟΓΟΙ: Κλίμα, Άνιση κατανομή βροχής, Πετρώματα,

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες

Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες Τηλεπισκόπηση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) στη διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων πλημμύρες Από Καθηγητή Ιωάννη Ν. Χατζόπουλο, διευθυντή του Εργαστηρίου Τηλεπισκόπησης & ΣΓΠ του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών στην εκτίμηση των μεταβολών στη παράκτια περιοχή του Δέλτα Αξιού

Εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών στην εκτίμηση των μεταβολών στη παράκτια περιοχή του Δέλτα Αξιού Εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών στην εκτίμηση των μεταβολών στη παράκτια περιοχή του Δέλτα Αξιού Μελιάδου Βαρβάρα: Μεταπτυχιακός Τμημ. Γεωγραφίας Πανεπιστημίου Αιγαίου Μελιάδης Μιλτιάδης: Υποψήφιος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν, ακόμα και σήμερα, μεγάλο πρόβλημα για τα δάση αλλά και το φυσικό περιβάλλον γενικότερα.

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΤΩΝ ΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Οι δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα θεωρούνται ένα από τα σοβαρότερα και περιπλοκότερα προβλήματα που καλείται να

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Πολυκριτηριακή ανάλυση για την εκτίμηση του κινδύνου φωτιάς στην Κύπρο με την χρήση δεδομένων τηλεπισκόπησης και GIS Βασίλης

Διαβάστε περισσότερα

Επιπτώσεις κλιµατικής αλλαγής στα ελληνικά δασικά οικοσυστήµατα και στον κίνδυνο πυρκαγιάς

Επιπτώσεις κλιµατικής αλλαγής στα ελληνικά δασικά οικοσυστήµατα και στον κίνδυνο πυρκαγιάς Επιπτώσεις κλιµατικής αλλαγής στα ελληνικά δασικά οικοσυστήµατα και στον κίνδυνο πυρκαγιάς ρ. Χ. Γιαννακόπουλος, ιευθυντής Ερευνών Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιµης Ανάπτυξης, Εθνικό Αστεροσκοπείο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 2299 8 Σεπτεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Αρ. Φύλλου 249 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 1 Κήρυξη έκτασης ως αναδασωτέας εμβαδού 303,49 τετρ. μέτρων, στη θέση «Μαστροκώστα»

Διαβάστε περισσότερα

Έργο LIFE-ΦΥΣΗ «Ανόρθωση των πρεµνοφυών δασών Quercus frainetto και Quercus ilex»

Έργο LIFE-ΦΥΣΗ «Ανόρθωση των πρεµνοφυών δασών Quercus frainetto και Quercus ilex» Έργο LIFE-ΦΥΣΗ «Ανόρθωση των πρεµνοφυών δασών Quercus frainetto και Quercus ilex» ράση C1 Προδιαγραφές εγκατάστασης επιφανειών παρακολούθησης ΙΕΡΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΑΘΩ ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΟΥΛΑΝ ΡΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΑΞΗ ΣΤ ΟΜΑΔΑ PC1 ΜΑΡΙΑΝΝΑ & ΜΑΡΙΝΑ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΑΞΗ ΣΤ ΟΜΑΔΑ PC1 ΜΑΡΙΑΝΝΑ & ΜΑΡΙΝΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ User 1 2014 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΑΞΗ ΣΤ ΟΜΑΔΑ PC1 ΜΑΡΙΑΝΝΑ & ΜΑΡΙΝΑ Ελληνικά δάση Ζώνες βλάστησης της Ελλάδας Η Ελλάδα γενικά είναι χώρα ορεινή και θα έπρεπε να έχει μεγάλες δασικές εκτάσεις όμως

Διαβάστε περισσότερα

Eκτίμηση πλημμυρικού κινδύνου πριν και μετά από πυρκαγιά

Eκτίμηση πλημμυρικού κινδύνου πριν και μετά από πυρκαγιά Eκτίμηση πλημμυρικού κινδύνου πριν και μετά από πυρκαγιά Υπηρεσίες και προϊόντα υποστήριξης προληπτικού σχεδιασμού αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών και πλημμυρών μετά την πυρκαγιά 3 ο Συμμετοχικό Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα

AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα LIFE+ Περιβαλλοντική Πολιτική και Διακυβέρνηση 2008 AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα Βασιλική Χρυσοπολίτου Δήμητρα Κεμιτζόγλου 13.12.2010, Αθήνα Δήμητρα Κεμιτζόγλου

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία. Παροχή νερού ύδρευση άρδευση

Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία. Παροχή νερού ύδρευση άρδευση Ζαΐμης Γεώργιος Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία Παροχή νερού ύδρευση άρδευση Πλημμύρες Ζημίες σε αγαθά Απώλειες ανθρώπινης ζωής Αρχικά εμπειρικοί μέθοδοι Μοναδιαίο υδρογράφημα Συνθετικά

Διαβάστε περισσότερα

Τελική Συνάντηση 18 εκεµβρίου 2014, Αθήνα

Τελική Συνάντηση 18 εκεµβρίου 2014, Αθήνα Προσαρµογήτης ιαχείρισηςτων ασώνστηνκλιµατικήαλλαγήστηνελλάδα: ασαρχείο Σπάρτης Οµάδαέργου: ΖάκκαςΓεώργιος ασολόγος, ΣηµάδηΠαναγιώτα ασολόγος, Βουλουµάνος Παναγιώτης ασοπόνος, Βουραντώνης Σαράντος ασολόγος

Διαβάστε περισσότερα

Οργανικός Άνθρακας στα Δασικά Εδάφη της Ελλάδας

Οργανικός Άνθρακας στα Δασικά Εδάφη της Ελλάδας Οργανικός Άνθρακας στα Δασικά Εδάφη της Ελλάδας Π. Μιχόπουλος Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) Ι Ε Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων Υπουργείο

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας με οικολογικά κριτήρια τη μεταπυρική διαχείριση των δασών μας

Σχεδιάζοντας με οικολογικά κριτήρια τη μεταπυρική διαχείριση των δασών μας Σχεδιάζοντας με οικολογικά κριτήρια τη μεταπυρική διαχείριση των δασών μας Μαργαρίτα Αριανούτσου Φαραγγιτάκη Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ http://uaeco.biol.uoa.gr ΕΚΒΥ 19/11/2014 Τα πλέον επιρρεπή στη φωτιά δασικά

Διαβάστε περισσότερα

Εκτενής περίληψη (Extended abstract in Greek)

Εκτενής περίληψη (Extended abstract in Greek) Εκτενής περίληψη (Extended abstract in Greek) Την 14 η και 15 η Νοεμβρίου 217, μία βροχόπτωση με σημαντική ένταση εκδηλώθηκε στη Δυτική Αττική, με αποτέλεσμα την εμφάνιση αιφνίδιας πλημμύρας στην περιοχή,

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση ευπάθειας των ελληνικών δασών στον κίνδυνο πυρκαγιάς λόγω της κλιματικής αλλαγής

Εκτίμηση ευπάθειας των ελληνικών δασών στον κίνδυνο πυρκαγιάς λόγω της κλιματικής αλλαγής Εκτίμηση ευπάθειας των ελληνικών δασών στον κίνδυνο πυρκαγιάς λόγω της κλιματικής αλλαγής Διευθυντής Ερευνών: Δρ. Χ. Γιαννακόπουλος Συνεργάτες: Α. Καράλη, Γ. Λεμέσιος, Α. Ρούσσος, Β. Τενέντες Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Ο χώρος του πανεπιστηµίου περικλείεται από εκτάσεις βλάστησης σε όλη την περίµετρο του λόφου µε συνολική έκταση 18 στρεµµάτων. Για την καταγραφή των

Ο χώρος του πανεπιστηµίου περικλείεται από εκτάσεις βλάστησης σε όλη την περίµετρο του λόφου µε συνολική έκταση 18 στρεµµάτων. Για την καταγραφή των . ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΟΥ CO 2.1 Γενικά Η υπερθέρµανση του πλανήτη και οι κλιµατικές αλλαγές ως αποτέλεσµα της αύξησης των εκλυόµενων αερίων του θερµοκηπίου, λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων,

Διαβάστε περισσότερα

Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα ξηροθερμοόρια δασικών ειδών: Η Δασική πεύκη Πιερίων

Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα ξηροθερμοόρια δασικών ειδών: Η Δασική πεύκη Πιερίων Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα ξηροθερμοόρια δασικών ειδών: Η Δασική πεύκη Πιερίων Χ. Περλέρου, Γ. Σπύρογλου, Δ. Αβτζής και Σ. Διαμαντής ΕΛΓΟ-Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Σεμινάριο κατάρτησης δασολόγων,

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση και Προστασία των Κυπριακών Δασών

Διαχείριση και Προστασία των Κυπριακών Δασών Δάση Τα κυπριακά δάση είναι σχεδόν στο σύνολο τους φυσικά και συντίθενται κυρίως από κωνοφόρα δέντρα και πλατύφυλλους θάμνους. Κυρίαρχο είδος αποτελούν τα πεύκα και ιδιαίτερα η τραχεία πεύκη (Pinus brutia)

Διαβάστε περισσότερα

σε τίποτα σπουδαίο να αναζητάς τα λάθη, γιατί είναι χαρακτηριστικό του προπέτη να προτιµά το ρόλο του κριτικού που αποδοκιµάζει, παρά το ρόλο του

σε τίποτα σπουδαίο να αναζητάς τα λάθη, γιατί είναι χαρακτηριστικό του προπέτη να προτιµά το ρόλο του κριτικού που αποδοκιµάζει, παρά το ρόλο του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ: «ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ» Μεταπτυχιακή διατριβή µε θέµα: «Χαρτογράφηση της συµπεριφοράς πυρκαγιών στη νήσο Λέσβο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή Εργασία

Μεταπτυχιακή Εργασία ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ Μεταπτυχιακή Εργασία Ιωάννης Φλώρος, Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ Επιβλέπων : Ν. Μαµάσης, Λέκτορας ΕΜΠ Αθήνα, Μάρτιος 2009 Σκοπός Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Χαρτογράφηση της πυρκαγιάς της 28 ης Ιουνίου 2007 στο όρος Πάρνηθα µε τη χρήση δορυφορικών εικόνων

Χαρτογράφηση της πυρκαγιάς της 28 ης Ιουνίου 2007 στο όρος Πάρνηθα µε τη χρήση δορυφορικών εικόνων Χαρτογράφηση της πυρκαγιάς της 28 ης Ιουνίου 2007 στο όρος Πάρνηθα µε τη χρήση δορυφορικών Χρονοπούλου Γλυκερία, ασολόγος, Msc ιαχείρισης φυσικών και Ανθρωπογενών Καταστροφών Οι δασικές πυρκαγιές στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3339 2 Νοεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Αρ. Φύλλου 338 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 1 Κήρυξη ως αναδασωτέας έκτασης, συνολικού εμβαδού 77.851τ.μ., που βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 2287 8 Σεπτεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Αρ. Φύλλου 248 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 1 Κήρυξη έκτασης ως αναδασωτέας εμβαδού 2.405,59 τετρ. μέτρων, στη θέση

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Δασική Εδαφολογία Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Μέρος 1 ο ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Η μεταφορά του νερού από την ατμόσφαιρα στην επιφάνεια της γης, η κίνησή του σ αυτή και η επιστροφή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΡΟΔΟΥ (22 ΝΟΕ 2013)

ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΡΟΔΟΥ (22 ΝΟΕ 2013) ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Δρ. ΕΥΘ. ΛΕΚΚΑΣ, Καθηγητής Πανεπιστημιούπολη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή

ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή Νικόλαος Γρηγοριάδης, Πρόεδρος Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας ( Δασολόγος-Ερευνητής), Δρ.Δασοκομίας-Οικολογίας - Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσ-νίκης/ΕΛΓΟ -ΔΗΜΗΤΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης

Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης ΔΙΚΤΥΟ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ: ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Κ. ΛΑΓΟΥΒΑΡΔΟΣ, Β. ΚΟΤΡΩΝΗ, Σ. ΒΟΥΓΙΟΥΚΑΣ, Δ. ΚΑΤΣΑΝΟΣ, Ι. ΚΩΛΕΤΣΗΣ, Σ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ ΚΑΙ Ν. ΜΑΖΑΡΑΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριακών στη χαρτογράφηση των πυρκαγιών (έτος 2014) στην Ελλάδα

Η χρήση των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριακών στη χαρτογράφηση των πυρκαγιών (έτος 2014) στην Ελλάδα 24 η Πανελλήνια Συνάντηση Χρηστών Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών Η χρήση των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριακών στη χαρτογράφηση των πυρκαγιών (έτος 2014) στην Ελλάδα Ζαχαριάδου Παναγιώτα, Φοιτήτρια,

Διαβάστε περισσότερα

On-line υπηρεσίες και προϊόντα τηλεπισκόπησης PREFER για την υποστήριξη της διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών

On-line υπηρεσίες και προϊόντα τηλεπισκόπησης PREFER για την υποστήριξη της διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών On-line υπηρεσίες και προϊόντα τηλεπισκόπησης PREFER για την υποστήριξη της διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών Γ. Λεβεντάκης 1, G. Laneve 2, Λ. Γεωργακλής 1 και Δ. Διαγουρτάς 3 1 Kέντρο Μελετών Ασφάλειας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Δασολόγος

ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Δασολόγος ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ : ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Απόψεις για τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής

Απόψεις για τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Απόψεις για τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής Ιωάννης Ραυτογιάννης, Susanna Nocentini and Enrico Marchi, Rafael Calama Sainz and Carlos Garcia Guemes, Ivan Pilas and

Διαβάστε περισσότερα

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ 7.1 Σύνοψη Η παρούσα διατριβή είχε ως στόχο τη µελέτη του φαινοµένου της ρευστοποίησης στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και τη δηµιουργία νέων εµπειρικών σχέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα : Παράκτιες Αμμοθίνες με είδη Κέδρων. Θέμα Παράκτιες αμμοθίνες με είδη κέδρων και δίκτυο «Natura 2000» στο νησί της Ρόδου

Ημερίδα : Παράκτιες Αμμοθίνες με είδη Κέδρων. Θέμα Παράκτιες αμμοθίνες με είδη κέδρων και δίκτυο «Natura 2000» στο νησί της Ρόδου Ημερίδα : Παράκτιες Αμμοθίνες με είδη Κέδρων Θέμα Παράκτιες αμμοθίνες με είδη κέδρων και δίκτυο «Natura 2000» στο νησί της Ρόδου Εισηγητές Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος Δέσποινα

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους»

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» Παρουσίαση των Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργούν στον Βοτανικό Κήπο «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» Πρόγραμμα 1 ο Βλάβες και Αποκατάσταση Φυσικού περιβάλλοντος Στόχοι του προγράμματος:

Διαβάστε περισσότερα

9. Για την αντιµετώπιση της κατάστασης πρέπει να προωθηθεί άµεσα

9. Για την αντιµετώπιση της κατάστασης πρέπει να προωθηθεί άµεσα 1 Προς το Περιφερειακό Συµβούλιο Αττικής Συνοπτική έκθεση της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος στην Πάρνηθα & Αττική και των µέτρων που πρέπει να ληφθούν (εν όψει της συζήτησης στο Π.Σ. για την Πάρνηθα)

Διαβάστε περισσότερα

Το φυσικό οικοσύστημα του Κηφισού Ποταμού ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Το φυσικό οικοσύστημα του Κηφισού Ποταμού ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αποστολίδης Ηλίας - Αδαμόπουλος Θεμιστοκλής Ο Κηφισός λατρεύτηκε σαν θεός στην αρχαιότητα Το φρούριο της Δεκέλειας έχτισαν οι Σπαρτιάτες για να αποκλείσουν την έξοδο

Διαβάστε περισσότερα

Πλαίσιο Δράσεων και Μέτρων Προσαρμογής της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή

Πλαίσιο Δράσεων και Μέτρων Προσαρμογής της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή Πλαίσιο Δράσεων και Μέτρων Προσαρμογής της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή Βασιλική Χρυσοπολίτου και Πέτρος Κακούρος, ΕΚΒΥ Το κλίμα και τα δάση στο μέλλον Υπάρχουν αβεβαιότητες σχετικά με:

Διαβάστε περισσότερα

Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου. «Κουπάτειο» Τάξη : Δ

Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου. «Κουπάτειο» Τάξη : Δ Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου «Κουπάτειο» Τάξη : Δ Σχολική χρονιά 2013-2014 αγρινό: Είναι το μεγαλύτερο χερσαίο θηλαστικό και ενδημικό είδος στην Κύπρο. Χαρακτηρίζεται ως ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της πανίδας

Διαβάστε περισσότερα

Η Πάρνηθα κάποτε... hol.gr -

Η Πάρνηθα κάποτε... hol.gr - Η Πάρνηθα κάποτε... Λ. Θρακομακεδόνων 131, 136 72 Αχαρνές Τηλ.. 210 2435333-210 2445226, Fax: : 210 2445226 e-mail: parnitha@hol.gr 28.06.2007 Λ. Θρακομακεδόνων 131, 136 72 Αχαρνές Τηλ.. 210 2435333-210

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος Αντιστράτηγου Βασίλειου Παπαγεωργίου

Ομιλία Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος Αντιστράτηγου Βασίλειου Παπαγεωργίου Ομιλία Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος Αντιστράτηγου Βασίλειου Παπαγεωργίου Είναι γεγονός ότι οι δασικές πυρκαγιές είναι ένα καταστροφικό φαινόμενο το οποίο τουλάχιστον για την περιοχή της Μεσογείου παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα Αποτελέσματα και προκλήσεις της Πράξης: «Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα απαιτούμενης στάθμης/παροχής υδάτινων σωμάτων» Πρόγραμμα «GR02 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωµένα συστήµατα διαχείρισης κρίσεων δασικών πυρκαγιών: το σύστηµα firementor

Ολοκληρωµένα συστήµατα διαχείρισης κρίσεων δασικών πυρκαγιών: το σύστηµα firementor Ολοκληρωµένα συστήµατα διαχείρισης κρίσεων δασικών πυρκαγιών: το σύστηµα firementor Νίκος Μαρκάτος, Καθ. ΕΜΠ Βασίλης Βεσκούκης, Επ.Καθ Καθ.ΕΜΠ Τεχνικό Επιµελητήριο της Ελλάδας Τεχνολογίες πληροφορικής

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες για ιαχειριστές Γης Πλαίσιο για τις ΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Οδηγίες για ιαχειριστές Γης Πλαίσιο για τις ΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ Οδηγίες για ιαχειριστές Γης Πλαίσιο για τις ΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ Αρχές και συστάσεις από το CASCADE με τη συμβολή τελικών χρηστών και διαχειριστών γης Οδηγίες για Διαχειριστές Γης Πλαίσιο για τις ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA

ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA Εικ.1. Ελάτη προσβεβληµένη από το µύκητα Armillaria mellea. ιακρίνονται οι λευκές µυκηλιακές πλάκες στη βάση του κορµού. Μαίναλο. Εικ.2. Μυκηλιακές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΔΑΤΟΡΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΕΜΠΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΔΑΤΟΡΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΕΜΠΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. Λάρισας Π.Μ.Σ. «Σύγχρονες Τεχνολογίες Έργων Διαχείρισης Περιβάλλοντος» ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΔΑΤΟΡΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α Α ΕΜΠ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α Α ΕΜΠ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α Α ΕΜΠ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Συντονιστική επιτροπή: ΡΟΖΟΣ., Τεχν. Γεωλόγος, Επικ. Καθηγητής Ε.Μ.Π. ΓΕΩΡΓΙΑ ΗΣ Π., Γεωλόγος, Επιστ. Συνεργάτης Ε.Μ.Π. Ερευνητική οµάδα: ΑΛΕΞΟΥΛΗ ΛΕΙΒΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μοντελοποίηση συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών στην περιοχή μελέτης με τη χρήση κατάλληλων λογισμικών

Μοντελοποίηση συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών στην περιοχή μελέτης με τη χρήση κατάλληλων λογισμικών Μοντελοποίηση συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών στην περιοχή μελέτης με τη χρήση κατάλληλων λογισμικών Εισαγωγή Οι βασικοί παράγοντες που επιδρούν στην έναρξη, συµπεριφορά και εξάπλωση των δασικών πυρκαγιών

Διαβάστε περισσότερα