Μηχανικά Χαρακτηριστικά Ανθρακοϋφασµάτων (CFRP) και Χαλυβδοϋφασµάτων (SRP) και ιερεύνηση της Εφαρµογής τους στην Ενίσχυση οκών Οπλισµένου Σκυροδέµατος

Transcript

1 Μηχανικά Χαρακτηριστικά Ανθρακοϋφασµάτων (CFRP) και Χαλυβδοϋφασµάτων (SRP) και ιερεύνηση της Εφαρµογής τους στην Ενίσχυση οκών Οπλισµένου Σκυροδέµατος Γ.Ι. Μιτολίδης Πολιτ. Μηχανικός (MSc, DIC), Υποψήφιος ιδάκτορας Τµήµατος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ Θ.Ν. Σαλονικιός Εντεταλµένος Ερευνητής Ι.Τ.Σ.Α.Κ. Α.Ι. Κάππος Καθηγητής Τµήµατος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ Λέξεις κλειδιά: Ανθρακοϋφάσµατα, Χαλυβδοϋφάσµατα, Μηχανικά Χαρακτηριστικά, οκοί, ιαστασιολόγηση, Ενίσχυση. ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Γίνεται συγκριτική παρουσίαση των διαγραµµάτων τάσης παραµόρφωσης ανθροκοϋφασµάτων και δύο τύπων χαλυβδοϋφασµάτων τα οποία προσδιορίστηκαν πειραµατικά. Παρουσιάζεται η µεθοδολογία σχεδιασµού δοκιµίων δοκών στα οποία θα γίνουν ενισχύσεις µε χρήση των δύο αυτών υλικών. Επίσης παρουσιάζονται οι διαφοροποιήσεις που επέρχονται στους οπλισµούς των δοκιµίων έναντι των οπλισµών που εφαρµόζονται σύµφωνα µε την τρέχουσα κατασκευαστική πρακτική. Ελέγχεται υπολογιστικά ο τρόπος αστοχίας των δοκιµίων, έτσι ώστε, κατά περίπτωση, να αναπτύσσεται καµπτική ή διατµητική αστοχία. Συµπεραίνεται ότι τα χαλυβδοϋφάσµατα παρουσιάζουν µεγαλύτερη τάση αστοχίας µετά την χρήση ρητίνης εµποτισµού, ενώ στον έναν από τους δύο τύπους που δοκιµάζονται παρατηρείται αποφλοίωση της ρητίνης πριν την αστοχία. Το διάγραµµα τάσης παραµόρφωσης των υλικών αυτών, σε αντίθεση µε τα ανθρακοϋφάσµατα, παρουσιάζει περιορισµένη µη-γραµµικότητα πριν την αστοχία, ενώ και τα δύο υλικά έχουν την ίδια περίπου επιµήκυνση θραύσης. 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι µέθοδοι ενίσχυσης κατασκευών από οπλισµένο σκυρόδεµα (Ο/Σ) διερευνώνται συστηµατικώς τα τελευταία χρόνια, λόγω της σηµασίας τους για τις υφιστάµενες κατασκευές, και της συχνής χρήσης τους (κυρίως σε µετασεισµικές επεµβάσεις). Στην παρούσα εργασία γίνεται συγκριτική διερεύνηση µεταξύ δύο υλικών ενίσχυσης των στοιχείων από Ο/Σ, των ήδη γνωστών και εφαρµοζόµενων και στην Ελλάδα ανθρακοϋφασµάτων και των πρόσφατα εισαχθέντων χαλυβδοϋφασµάτων. Από πρόσφατο πειραµατικό πρόγραµµα (ntoniades κ. ά. 2003, 2005, Αντωνιάδης, 2005), που αφορούσε την ενίσχυση δοµικών στοιχείων µε σύνθετα υλικά, προέκυψε το συµπέρασµα ότι η χρήση των υλικών αυτών ενδείκνυται για την ενίσχυση έναντι αστοχίας από µηχανισµούς που είναι ανεπιθύµητοι, όπως της τέµνουσας. Με βάση αυτή την παρατήρηση σχεδιάστηκε πρόγραµµα δοκιµών για την ενίσχυση δοκών Ο/Σ µε ανθρακοϋφάσµατα και χαλυβδοϋφάσµατα. Οι ιδιότητες των ανθρακοϋφασµάτων έχουν διερευνηθεί εκτενώς και υπάρχουν ήδη επαρκή πειραµατικά και αναλυτικά αποτελέσµατα, ενώ οι ιδιότητες των χαλυβδοϋφασµάτων (που έχουν εισαχθεί πρόσφατα ως µια πιθανή εναλλακτική λύση) έχουν διερευνηθεί ελάχιστα και υπάρχουν αρκετές παράµετροι προς διερεύνηση για τα υλικά αυτά. Με δεδοµένη την κατάσταση αυτή, οι παρούσες δοκιµές αφορούν κυρίως τον έλεγχο σε κατακόρυφα φορτία, ωστόσο τα αποτελέσµατά τους αξιοποιούνται και για την εξαγωγή συµπερασµάτων αναφορικά µε τη σεισµική συµπεριφορά. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

2 Στο πρώτο τµήµα της εργασίας γίνεται συγκριτική παρουσίαση των µηχανικών ιδιοτήτων των υφασµάτων από άνθρακα και χάλυβα. Παρουσιάζονται δοκιµές αξονικού εφελκυσµού (βάσει των προδιαγραφών STM D 3039M, 2005) των υλικών χωρίς ρητίνη και µετά τον εµποτισµό τους µε εποξειδική ρητίνη. Λαµβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσµατα της πρώτης αυτής φάσης των δοκιµών, σχεδιάζεται πρόγραµµα ενίσχυσης δοκών οπλισµένου σκυροδέµατος µε ανθρακοϋφάσµατα και χαλυβδοϋφάσµατα. 2 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΥΛΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Τα δοκίµια δοκών Ο/Σ θα ενισχυθούν µε ανθρακοϋφάσµατα και χαλυβδοϋφάσµατα, τα οποία κόβονται και προσαρµόζονται ανάλογα µε τις διαστάσεις του προς ενίσχυση δοµικού στοιχείου. Στη συνέχεια δίνεται µια συνοπτική περιγραφή των δύο υλικών. 2.1 Ανθρακοϋφάσµατα Τα υλικά αυτά αποτελούνται από ίνες άνθρακα, πυκνότητας kg/m 3, και παρασκευάζονται είτε από θερµική επεξεργασία του πολυακρυλονιτριλίου, είτε µέσω απόσταξης κάρβουνου. Στην πρώτη περίπτωση χαρακτηρίζονται από µεγαλύτερες αντοχές και µέτρα ελαστικότητας απ ότι στη δεύτερη. Τα υλικά αυτά διατίθενται στην αγορά είτε σε ελάσµατα εµποτισµένα µε ρητίνη (µήτρα) η οποία έχει σκληρυνθεί, είτε σε µορφή υφάσµατος χωρίς ρητίνη. Για µεν τα ελάσµατα απαιτείται η εφαρµογή ρητίνης συγκόλλησης στην επεξεργασµένη επιφάνεια σκυροδέµατος, για τα δε υφάσµατα χρησιµοποιείται η ίδια ρητίνη για εµποτισµό και συγκόλληση. Tα υλικά αυτά όταν ενεργοποιούνται στην ανάληψη έντασης, η κύρια καταπόνησή τους είναι εφελκυστική. Κατά την δοκιµή σε εφελκυσµό, τα υλικά αυτά, εµφανίζουν γραµµικό νόµο συµπεριφοράς (ελαστικό υλικό) ως τη θραύση. Η αντοχή τους είναι σηµαντικά υψηλότερη από αυτή του χάλυβα και η οριακή παραµόρφωση σε εφελκυσµό κυµαίνεται µεταξύ 2 και 2.3%. Εκτός από τον έλεγχο των υλικών που γίνεται σε αυτή την εργασία θα διερευνηθούν, σε επόµενα στάδια του παρόντος ερευνητικού προγράµµατος, µια σειρά από παράµετροι που σχετίζονται µε την διερεύνηση του τρόπου αστοχίας των περιοχών αγκύρωσης των ανθρακοϋφασµάτων και την δυνατότητα ενίσχυσης του µηχανισµού διάτµησης έτσι ώστε να προκύπτει καµπτική αστοχία σε δοκούς οι οποίες πριν την ενίσχυση εµφάνιζαν διατµητική αστοχία. 2.2 Χαλυβδοϋφάσµατα Τα υλικά αυτά αποτελούνται από ίνες χάλυβα υψηλής αντοχής και υψηλού µέτρου ελαστικότητας. Στην παρούσα εργασία δοκιµάζονται χαλυβδοϋφάσµατα δύο τύπων. Ο τύπος SRP3X2 αποτελείται από δέσµες των 5 συρµάτων µε διάµετρο 0.35mm το κάθε σύρµα. Ο τύπος SRP12X αποτελείται από δέσµες των 12 συρµάτων µε διάµετρο 0.21mm το κάθε σύρµα. Σε κάθε δέσµη τα σύρµατα είναι πλεγµένα µεταξύ τους και το χαλυβδοϋφασµα αποτελείται από δέσµες η µία κοντά στην άλλη µε πυκνότητα δέσµες ανά εκατοστό του µέτρου. Ο χάλυβας που χρησιµοποιείται δεν έχει σηµαντική ικανότητα για µετελαστική παραµόρφωση, όπως προέκυψε από δοκιµές εφελκυσµού του υλικού χωρίς ρητίνη (Σχήµα 1). Στις δοκιµές αυτές παρατηρήθηκε επιµήκυνση στα χαλύβδινα σύρµατα περίπου ίση µε την διάµετρο ενός σύρµατος. Ο νόµος τάσης παραµόρφωσης σε εφελκυσµό που προσδιορίστηκε για το υλικό δεν ήταν ευθύγραµµος (ελαστικός) αλλά είχε µικρή καµπύλωση, ήτοι µη-γραµµικό κλάδο τόσο µικρό, ώστε να µην µπορεί να θεωρηθεί ότι το υλικό διαθέτει ουσιώδη ικανότητα για ανελαστική παραµόρφωση. Τονίζεται ότι ο αναµενόµενος µη γραµµικός νόµος για το χαλυβδοϋφασµα, δεν αναπτύσσεται από τις ιδιότητες του χάλυβα που περιέχει το υλικό, αλλά κυρίως από τον τρόπο κατασκευής του. Πράγµατι το υλικό αυτό είναι κατασκευασµένο από δέσµες συρµάτων µε σφιχτή πλέξη, που συγκρατούνται σε αυτή τη θέση από συνθετικό υλικό. Στην περίπτωση κατά την οποία εφαρµοσθεί ρητίνη, αναµένεται µικρή µη γραµµική παραµόρφωση για υψηλές τιµές της εφαρµοζόµενης τάσης από την ενδοσιµότητα του υλικού, καθώς θα καταστρέφεται η ρητίνη καταµήκος των πλεγµένων συρµάτων. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

3 Σχήµα 1. Φωτογραφίες από τη δοκιµή εφελκυσµού του χαλυβδοϋφάσµατος χωρίς ρητίνη. 3 ΟΚΙΜΕΣ ΕΦΕΛΚΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σηµαντική παράµετρο για την εκτέλεση του προγράµµατος δοκιµών εφελκυσµού αποτελεί ο σχεδιασµός των δοκιµίων, που πρέπει να συνεκτιµά τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των υλικών µε µορφή υφάσµατος. Για τον λόγο αυτόν αξιοποιήθηκαν οι διατάξεις δοκιµής αξονικού εφελκυσµού, οι οποίες δίνονται στις κανονιστικές διατάξεις STM D 3039M, οι οποίες αναφέρονται ειδικά σε ινώδη υλικά µε σκληρυµένη ρητίνη. Οι διαστάσεις των δοκιµίων εφελκυσµού επιλέχθηκαν ώστε να καλύπτουν τις προδιαγραφές των παραπάνω κανονιστικών διατάξεων και προσαρµόσθηκαν στις µετρητικές διατάξεις που διατίθενται στο εργαστήριο όπου έγιναν οι δοκιµές. Ειδικότερα, το πλάτος των δοκιµίων εφελκυσµού επιλέχθηκε σηµαντικά µικρότερο από το µήκος τους προκειµένου να µειωθεί κατά το δυνατό η επιρροή της αθέλητης λοξής τοποθέτησης στις αρπάγες της µηχανής εφελκυσµού. εν χρησιµοποιήθηκε πρόσθετο υλικό στις δύο επιφάνειες του δοκιµίου στην περιοχή αγκύρωσης προκειµένου να αποφευχθεί αστοχία σε συντριβή, καθώς ο µηχανισµός αγκύρωσης του υλικού λειτουργεί µε προένταση µέσω κατάλληλων κοχλιών. Η µέτρηση της δύναµης που αναπτυσσόταν κατά τη δοκιµή, βασιζόταν στις ενδείξεις της µηχανής εφελκυσµού, ενώ η µέτρηση της επιµήκυνσης γινόταν από όργανο (LVDT) τοποθετηµένο στο κεντρικό ήµισυ των δοκιµίων. Το αρχικό µήκος στο οποίο µετρούνταν η επιµήκυνση ήταν 50mm και οποιαδήποτε αναγωγή για τον προσδιορισµό του ποσοστού της επιµήκυνσης γινόταν σε αυτό το µήκος. Από τις καταγραφές προσδιορίσθηκαν οι νόµοι τάσης - παραµόρφωσης των υλικών που δοκιµάσθηκαν. Η µορφή των δοκιµίων που ετοιµάσθηκαν και φωτογραφίες από τις δοκιµές δίνονται στο σχήµα 2. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

4 (α) (β) (γ) (δ) Σχήµα 2. Φωτογραφίες α) δοκιµίων χαλυβδοϋφασµάτων µε ρητίνη, β) πειραµατικής µετρητικής διάταξης και γ,δ) δοκιµίων µετά την αστοχία. Όπως προαναφέρθηκε, έγιναν δοκιµές σε χαλυβδοϋφάσµατα µε και χωρίς ρητίνη. Επίσης δοκιµάσθηκαν ανθρακοϋφάσµατα προκειµένου να γίνει σύγκριση των ιδιοτήτων των δύο υλικών. Στο σχήµα 3 παρουσιάζονται τα διαγράµµατα που σχεδιάσθηκαν από τις πειραµατικές µετρήσεις. Στο σχήµα 3α παρουσιάζονται οι καµπύλες τάσης ανηγµένης παραµόρφωσης για το χαλυβδοϋφασµα τύπου 3Χ2. Στο σχήµα 3β παρουσιάζονται όµοιου τύπου καµπύλες για χαλυβδοϋφασµα τύπου 12Χ. Και στα δύο διαγράµµατα η καµπύλη µε την µικρότερη αντοχή αντιστοιχεί στα δοκίµια χωρίς ρητίνη. Στο σχήµα 3γ γίνεται συγκριτική παρουσίαση των διαγραµµάτων όλων των υλικών που δοκιµάσθηκαν και επιπλέον σχεδιάσθηκε το αντίστοιχο διάγραµµα για ράβδο από χάλυβα. Στον πίνακα 1, που ακολουθεί παρουσιάζονται οι αντοχές και επιµηκύνσεις που προσδιορίσθηκαν πειραµατικά και συγκρίνονται µε τις αντίστοιχες τιµές που δίνει ο κατασκευαστής. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

5 f f (MPa) f f (MPa) 4000 SRP3X2 CFRP SRP12X S ε f (%) f f (MPa) (α) ε f (%) (β) (γ) ε f (%) Σχήµα 3. ιαγράµµατα τάσης παραµόρφωσης όπως προέκυψαν από τις πειραµατικές δοκιµές: α) για χαλυβδοϋφάσµατα τύπου SRP3X2, β) για χαλυβδοϋφάσµατα τύπου SRP12X και γ) για ανθρακοϋφάσµατα, χαλυβδοϋφάσµατα και χάλυβα οπλισµών. Πίνακας 1. Χαρακτηριστικά των υλικών όπως προσδιορίσθηκαν από τις δοκιµές και όπως προτείνονται από τον κατασκευαστή. ΟΚΙΜΙΟ ΜΕΤΡΗΘΕΙΣΕΣ ΤΙΜΕΣ Τάση θραύσης (µε ρητίνη) ΤΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ Επιµήκυνση Τάση θραύσης (µε θραύσης ρητίνη) MPa ε (%) MPa ε (%) Επιµήκυνση θραύσης SRP3X2 I SRP3X2 I SRP12X I SRP12X I CFRP (ΕΛΑΣΜΑ) (min) ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

6 Όπως προκύπτει στον πίνακα 1, οι πειραµατικές δοκιµές έδωσαν τιµές των ιδιοτήτων των υλικών παρόµοιες µε αυτές που προδιαγράφονται από τον κατασκευαστή τους. Επίσης τα χαρακτηριστικά των υλικών αυτών που προσδιορίσθηκαν πειραµατικά συγκρίθηκαν µε αντίστοιχα χαρακτηριστικά που προσδιορίσθηκαν από άλλους ερευνητές, Casadei κ. ά. (2005), Huang κ. ά. (2004), Wobbe κ. ά. (2004) και παρατηρήθηκε ικανοποιητική σύµπτωση. 4 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΚΙΜΩΝ ΣΕ ΟΚΟΥΣ ΟΠΛΙΣΜΕΝΟΥ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΟΣ 4.1 Απόκριση δοκών σε κατακόρυφα φορτία Τα εντατικά µεγέθη που αναπτύσσονται κατά τη φόρτιση δοκών µε κατακόρυφα φορτία δίνονται στο Σχήµα 4 (a,b,c). Στο παρόν ερευνητικό πρόγραµµα θεωρούνται χωριστά το άνοιγµα και η στήριξη της δοκού καθώς σχεδιάζεται να γίνουν χωριστές δοκιµές σε τµήµατα δοκών τα οποία αντιπροσωπεύουν το άνοιγµα και το στήριγµα (Σχήµα 4e-i). Για την διερεύνηση των αναπτυσσόµενων δράσεων στις δοκούς θεωρείται ακραίο άνοιγµα συνεχούς δοκού. Σύµφωνα µε την κατασκευαστική πρακτική που ακολουθούνταν κατά τους παλαιότερους κανονισµούς η ανάληψη της τέµνουσας δύναµης γινόταν µε την τοποθέτηση συνδετήρων, οι οποίοι θεωρείτο ότι παρελάµβαναν ένα σταθερό τµήµα της τέµνουσας δύναµης V stir (Σχ. 4c). Στα εναποµένοντα τριγωνικά τµήµατα η ανάληψη της τέµνουσας γινόταν µε χρήση κεκλιµένων οπλισµών (V diag ) οι οποίοι είτε προέρχονταν από τα άνοιγµα είτε από πρόσθετο οπλισµό της στήριξης (Σχήµα 4c). Σύµφωνα µε τους σύγχρονους κανονισµούς για την ανάληψη της τέµνουσας δύναµης µπορεί να θεωρείται επιπλέον ότι ένα τµήµα από την δρώσα τέµνουσα δύναµη παραλαµβάνεται από το σκυρόδεµα, V conc (Σχήµα 4d). Στην στήριξη υπάρχει οπλισµός ο οποίος κάµπτεται από το άνοιγµα και (όπου απαιτείται από τον έλεγχο σε κάµψη) πρόσθετος οπλισµός. Σύµφωνα µε τα παραπάνω δεν υπάρχει σαφής αλληλεπίδραση µεταξύ κάµψης και διάτµησης στο άνοιγµα, σε αντίθεση µε την στήριξη όπου η ροπή και η τέµνουσα δύναµη έχουν τις µέγιστες τιµές τους και υπάρχει σαφής αλληλεπίδραση µεταξύ τους (Σχήµα 4b,c,d). 4.2 Απόκριση δοκιµίων σε κατακόρυφα φορτία Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό του πειραµατικού µέρους του ερευνητικού προγράµµατος, η φόρτιση η οποία θα επιβληθεί στα δοκίµια, από τα οποία ορισµένα θα αντιπροσωπεύουν το άνοιγµα και ορισµένα το πρώτο εσωτερικό στήριγµα συνεχούς δοκού (Σχήµα 4g-i), θα είναι µε σηµειακές δυνάµεις. Στα δοκίµια ανοίγµατος θα επιβληθούν κατακόρυφες δυνάµεις στα τρίτα του µήκους τους, κάτι που έχει ως αποτέλεσµα την ικανοποιητική προσέγγιση του διαγράµµατος ροπών. Το διάγραµµα τεµνουσών που προκύπτει για το δοκίµιο του ανοίγµατος είναι σηµαντικά διαφορετικό από το πραγµατικό διάγραµµα τεµνουσών του φορέα (Σχήµα 4f,i). Στις πειραµατικές δοκιµές, µε την επιβολή κατακόρυφων δυνάµεων στα τρίτα του ανοίγµατος, το διάγραµµα τεµνουσών έχει σταθερή τιµή στα δύο ακραία τρίτα, σε αντίθεση µε τα αντίστοιχα διαγράµµατα για κατακόρυφα φορτία τα οποία έχουν φθίνουσα τιµή. Η σταθερή τιµή του διαγράµµατος τεµνουσών στα δοκίµια δεν επηρεάζει την αναλαµβανόµενη τέµνουσα από το σκυρόδεµα και τους συνδετήρες, επηρεάζει σαφώς όµως την διάταξη των κεκλιµένων οπλισµών όταν χρησιµοποιούνται. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να τοποθετηθούν κεκλιµένοι οπλισµοί σε όλο το µήκος του πρώτου και του τελευταίου τρίτου, του µήκους του ανοίγµατος. Επίσης για τα δοκίµια τα οποία αντιπροσωπεύουν ανοίγµατα η αλληλεπίδραση µεταξύ κάµψης και διάτµησης είναι σηµαντικά µεγαλύτερη από την αντίστοιχη αλληλεπίδραση στη συνεχή δοκό καθώς αναπτύσσονται σηµαντικές τέµνουσες δυνάµεις στα τρίτα του µήκους του δοκιµίου (Σχήµα 4f,i), θέση στην οποία έχει την µέγιστη τιµή της η ροπή. Στην πραγµατική δοκό αυτές οι τέµνουσες δυνάµεις έχουν σηµαντικά χαµηλότερη τιµή. Το γεγονός αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη στο σχεδιασµό των δοκιµίων. Για τα δοκίµια στηρίξεων η επιβαλλόµενη δύναµη είναι σηµειακή στο µέσον του δοκιµίου. Για τον λόγο αυτόν το διάγραµµα τεµνουσών δυνάµεων έχει σταθερή τιµή, ετερόσηµη όµως δεξιά και 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

7 αριστερά του σηµείου επιβολής της δύναµης, επηρεάζοντας ελαφρώς την διάταξη των κεκλιµένων οπλισµών. a) b) M c) V d) Vconc Vconc V e) M f) V g) h) M i) Vconc Vconc Vconc Vconc V Σχήµα 4. Σχηµατική παρουσίαση της επιλογής των δοκιµίων (g), από τον θεωρούµενο φορέα (b, c) και µηχανισµοί ανάληψης τέµνουσας βάσει παλαιοτέρων (c) και βάσει σύγχρονων κανονισµών (d). Τα µεγέθη της αναλαµβανόµενης έντασης δεν σχεδιάσθηκαν υπό κλίµακα και είναι ενδεικτικά. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

8 4.3 Περιγραφή των δοκιµίων Τα δοκίµια του πειραµατικού µέρους, επιλέγονται και διαστασιολογούνται λαµβάνοντας υπόψη τις σηµαντικές διαφοροποιήσεις µεταξύ της δοκού της κατασκευής και της δοκού η οποία θα δοκιµασθεί στο πείραµα. Η διατοµή των δοκιµίων πρέπει να είναι τέτοια ώστε αφενός µεν να µην χρειάζεται η εφαρµογή της θεωρίας µοντέλων και υλικών υπό κλίµακα για τον υπολογισµό των µεγεθών απόκρισης (αντοχή και παραµόρφωση, κλίµακα 1:1) αφετέρου δε να µην απαιτούνται σηµαντικά µεγάλες δυνάµεις για την αστοχία τους. Για λόγους πλευρικής ευστάθειας θα κατασκευασθεί ειδική διάταξη για την εκτός επιπέδου αντιστήριξη των δοκιµίων. Για τον λόγο αυτόν επιλέγονται δοκίµια ορθογωνικής διατοµής διαστάσεων mm. Η διατοµή είναι γενικώς µικρότερη από τις διατοµές δοκών οι οποίες χρησιµοποιούνται στα σύγχρονα κτίρια, αλλά είναι πλησιέστερη στις διατοµές δοκών οι οποίες χρησιµοποιούνταν (για µικρά ανοίγµατα) στα κτίρια τις δεκαετίες του 1950 και Το µήκος των δοκιµίων επιλέγεται βάσει των µικρότερων ενγένει ανοιγµάτων τα οποία χρησιµοποιούνταν κατά τις παραπάνω 10ετίες. Μία συνήθης απόσταση υποστυλωµάτων ήταν τα τέσσερα µέτρα. Όπως προκύπτει για τέτοια ανοίγµατα και από την θεώρηση της δράσης κατακόρυφων φορτίων το διάγραµµα ροπών ήταν θετικό για ένα µήκος τριών µέτρων. Για τον λόγο αυτόν επιλέγεται ως συνολικό µήκος των δοκιµίων δοκών, τα οποία αντιπροσωπεύουν άνοιγµα, τα τέσσερα µέτρα, από τα οποία το ενεργό είναι τρία µέτρα και τα υπόλοιπα 0.5m εξέχουν από τις στηρίξεις της διάταξης φόρτισης. Στα τµήµατα των δοκών ανοιγµάτων τα οποία εξέχουν γίνεται η αγκύρωση οπλισµών και η αγκύρωση των υλικών ενίσχυσης. Για τα δοκίµια τα οποία αντιπροσωπεύουν στηρίξεις θεωρείται ως µήκος κατά το οποίο το διάγραµµα ροπών είναι αρνητικό το ένα µέτρο. Καθώς τα δοκίµια αυτά αποτελούν τµήµα συνεχούς δοκού εκατέρωθεν της στήριξης, επιλέγεται ως ωφέλιµο µήκος τα δύο µέτρα και ως πραγµατικό µήκος τα τρία µέτρα. Το επιπλέον ένα µέτρο µοιράζεται από µισό µέτρο µετά από τις δύο στηρίξεις για την αγκύρωση των οπλισµών και των υλικών ενίσχυσης. Και στις δύο περιπτώσεις δοκιµίων (στήριγµα και άνοιγµα) επιλέχθηκε η προεξοχή µετά τις στηρίξεις της πειραµατικής διάταξης, για τον λόγο ότι τα υλικά καµπτικής ενίσχυσης (του ανοίγµατος ή της στήριξης) αγκυρώνονται συνήθως σε περιοχές όπου το σκυρόδεµα βρίσκεται υπό σύνθλιψη (κάτω µέρος της στήριξης για τα υλικά ενίσχυσης του ανοίγµατος, άνω µέρος προς το άνοιγµα για τα υλικά ενίσχυσης της στήριξης). Προφανώς αυτό ισχύει για την ενίσχυση έναντι κατακόρυφων φορτίων. Κατά τη δράση σεισµικών φορτίων, οι αγκυρώσεις του υλικού ενίσχυσης του ανοίγµατος, καταπονούνται καθώς είναι πολύ πιθανή η ανάπτυξη εφελκυσµού στο κάτω πέλµα της δοκού, κοντά στο στήριγµα. Στην περίπτωση αυτή θα προταθεί µεθοδολογία υπολογισµού µετά την εκτέλεση των πειραµατικών δοκιµών των δοκών. Για την ενίσχυση των µηχανισµών διάτµησης χρησιµοποιούνται λωρίδες ή φύλλα από ανθροκοϋφασµα ή χαλυβδοϋφασµα, κατά περίπτωση. Σύµφωνα µε τους στόχους του προγράµµατος θα επιχειρηθεί η ανάπτυξη καµπτικής και διατµητικής αστοχίας τόσο σε δοκίµια στηρίξεων όσο και σε δοκίµια ανοίγµατος. Ο µηχανισµός στον οποίο θα εκδηλωθεί η αστοχία θα ενισχυθεί σε νέα, όµοια µε τα αρχικά, δοκίµια. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες θα εκδηλωθεί αστοχία στον µηχανισµό διάτµησης, η ενίσχυση θα γίνει προκειµένου να διερευνηθεί η δυνατότητα αλλαγής του τρόπου αστοχίας από τον ανεπιθύµητο διατµητικό σε καµπτικό. Στα δοκίµια στα οποία θα αναπτυχθεί καµπτική αστοχία η ενίσχυση θα αποσκοπεί στην διερεύνηση του βαθµού ενίσχυσης, που είναι δυνατό να επέλθει στον µηχανισµό αυτόν, µε την χρήση των υλικών ενίσχυσης. Αυτό έχει πρακτική σηµασία στην περίπτωση αλλαγής χρήσης κατά την οποία προκύπτει αύξηση των φορτίων λειτουργίας και στην περίπτωση εναρµόνισης της αντοχής κτιρίων τα οποία σχεδιάσθηκαν σύµφωνα µε παλαιότερους κανονισµούς µε τις διατάξεις σύγχρονων κανονισµών. Τα υλικά κατασκευής των δοκιµίων είναι σκυρόδεµα C16/20, χάλυβας S220 και S500 κατά περίπτωση. Για το σκυρόδεµα επιλέγεται αυτή η ποιότητα καθώς θεωρείται ότι η αντοχή του βρίσκεται κοντά στην σηµερινή αντοχή του σκυροδέµατος κατασκευών οι οποίες κατασκευάσθηκαν µε παλαιότερους κανονισµούς. Για τον χάλυβα χρησιµοποιούνται οι παραπάνω ποιότητες καθώς θεωρείται ότι διαθέτουν τις αντοχές, την ικανότητα ανελαστικής επιµήκυνσης και 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

9 κυρίως την επιφανειακή κατεργασία που διέθεταν οι παλιότεροι χάλυβες ποιότητας Stahl I και Stahl III, αντίστοιχα. Τα συνολικά 13 δοκίµια δοκών, θα περιλαµβάνουν καταρχήν 4 δοκίµια µάρτυρες µε συµβατικούς οπλισµούς χωρίς ενισχύσεις (SVM1, SVV1, IVM1, IVV1 στο Σχήµα 5). Τα δύο δοκίµια αντιπροσωπεύουν ανοίγµατα δοκών χωρίς ενισχύσεις, όπου στο ένα θα επιδιωχθεί να αναπτυχθεί καµπτική αστοχία, SVM1 (κλασσική περίπτωση ανοίγµατος) και στο άλλο διατµητική αστοχία, SVV1 (περίπτωση ακραίας στήριξης του πρώτου ανοίγµατος). Τα άλλα δύο δοκίµια χωρίς ενισχύσεις αντιπροσωπεύουν εσωτερικές στηρίξεις όπου θα επιδιωχθεί να αναπτυχθεί καµπτική αστοχία στο ένα IVM1, και διατµητική αστοχία στο άλλο IVV1. Θα κατασκευασθούν άλλα 3 δοκίµια ενισχυµένα µε ανθρακοϋφάσµατα. Το ένα δοκίµιο αντιπροσωπεύει άνοιγµα, όπου από την αρχική διατµητική αστοχία θα επιδιωχθεί να επέλθει καµπτική αστοχία (SVV1 SCM1). Στα υπόλοιπα δύο δοκίµια το ένα αντιπροσωπεύει στήριξη µε διατµητική αστοχία, όπου θα επιδιωχθεί να αναπτυχθεί καµπτική αστοχία (ΙVV1 ΙCM1). Στο άλλο δοκίµιο θα επιδιωχθεί να αναπτυχθεί επίσης καµπτική αστοχία αλλά µε µεγαλύτερη ροπή (ΙVM1 ΙCM2). Σε αυτό το δοκίµιο, παράλληλα µε την καµπτική ενίσχυση, θα γίνει και διατµητική ενίσχυση, έτσι ώστε να αποφευχθεί τυχόν διατµητική αστοχία λόγω της ενίσχυσης του µηχανισµού κάµψης. Θα κατασκευαστούν άλλα 6 δοκίµια ενισχυµένα µε χαλυβδοϋφάσµατα εκ των οποίων τα δυο θα αντιπροσωπεύουν άνοιγµα και τα υπόλοιπα τέσσερα θα αντιπροσωπεύουν στηρίξεις. Το ένα παρθενικό δοκίµιο ανοίγµατος που αστόχησε σε διάτµηση (SVV1) θα ξανακατασκευασθεί και θα ενισχυθεί µε χαυβδοϋφασµα, έτσι ώστε να αστοχήσει σε κάµψη (SSM1). Το άλλο παρθενικό δοκίµιο που αστόχησε σε κάµψη (SVΜ1) θα ενισχυθεί καµπτικά και διατµητικά, έτσι ώστε να ελεγχθεί η ικανότητα των χαλυβδοϋφασµάτων να παράσχουν αύξηση αντοχής χωρίς της αλλαγή του τύπου αστοχίας από τον επιθυµητό καµπτικό στον ανεπιθύµητο διατµητικό (SSM2). Τα υπόλοιπα τέσσερα δοκίµια αντιπροσωπεύουν τµήµατα δοκού από στήριξη. Τα δυο θα κατασκευασθούν σύµφωνα µε το αρχικό δοκίµιο ΙVV1 και θα ενισχυθούν έτσι ώστε από διατµητική αστοχία να επέλθει καµπτική αστοχία (ISM1, ISM2). Τα άλλα δυο δοκίµια στηρίξεων θα κατασκευαστούν σύµφωνα µε το αρχικό δοκίµιο IVM1 και θα ενισχυθούν σε κάµψη και διάτµηση, έτσι ώστε να αυξηθεί η καµπτική αντοχή τους χωρίς να µεταβληθεί ο τύπος αστοχίας από καµπτικό σε διατµητικό (ISM3, ISM4). 4.4 Σχεδιασµός διαστασιολόγηση των δοκιµίων Ο σχεδιασµός των δοκιµίων γίνεται βάσει της λογικής που περιγράφηκε στην προηγούµενη ενότητα, έτσι ώστε να παρέχεται η δυνατότητα για καµπτική η διατµητική αστοχία κατά περίπτωση. Οι διαστάσεις και οι οπλισµοί των δοκιµίων που επιλέχθηκαν παρουσιάζονται στον Πίνακα 2. Για τον υπολογισµό των αντοχών των δοκιµίων θωρήθηκε µέγιστη τάση 300MPa για τον χάλυβα ποιότητας S220 και 600MPa για τον χάλυβα ποιότητας S500. Η τέµνουσα η οποία αντιστοιχεί στην καµπτική αντοχή προκύπτει από την υπολογιζόµενη ροπή αντοχής διαιρεµένη µε το µήκος του δοκιµίου µεταξύ του σηµείου επιβολής της φόρτισης και της ακραίας στήριξης. Πίνακας 2. Υπολογισµός καµπτικής αντοχής και της αντίστοιχης τέµνουσας των δοκιµίων. οκίµιο ιατοµή Σκυρόδ. f cm Οπλισµοί Χάλυβας Μ m V m cm MPa Mpa knm kn SVM1 20/40 C16/ Ø12 S SVV1 20/40 C16/ Ø18 S IVM1 20/40 C16/ Ø12 S IVV1 20/40 C16/ Ø16 S ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

10 Για τον υπολογισµό της διατµητικής αντοχής των δοκιµίων εφαρµόζονται οι γνωστές διατάξεις του ΕΚΟΣ (για µη-κρίσιµες περιοχές). Για τα θεωρούµενα δοκίµια η τέµνουσα αντοχής σε διαγώνια σύνθλιψη προκύπτει V R2 =392kN. Όπως προκύπτει από τους πίνακες 2 και 3 τα δοκίµια SVM1 και IVM1 αστοχούν καµπτικά, καθώς για αυτά τα δοκίµια ισχύει V m =46.38kN<V v =103.11kN και V m =67.96kN<V v =168.36kN, αντίστοιχα. Από τους ίδιους πίνακες προκύπτει ότι τα δοκίµια SVV1 και IVV1 αστοχούν διατµητικά, καθώς για αυτά τα δοκίµια ισχύει V m =172.20kN>V v =147.23kN και V m =144.67kN>V v =73.76kN, αντίστοιχα. Σύµφωνα µε τα παραπάνω προκύπτουν τα δοκίµια που παρουσιάζονται στο Σχήµα 5. Τονίζεται ότι στο σχήµα αυτό παρουσιάζεται ο αρχικός σχεδιασµός των δοκιµίων. Ο τελικός σχεδιασµός των δοκιµίων θα γίνει µετά την ολοκλήρωση των δοκιµών εφελκυσµού των υλικών ενίσχυσης και των δοκιµών ελέγχου της συνάφειας των υλικών αυτών µε την κατάλληλα επεξεργασµένη επιφάνεια σκυροδέµατος. Πίνακας 3. Υπολογισµός της τέµνουσας αντοχής και της αντίστοιχης ροπής των δοκιµίων. οκίµιο Συνδετ. Χάλυβας ιαγων. Οπλ. V c V w V d V v M v kn kn kn kn knm SVM1 Ø8/20 S220 2Ø SVV1 Ø8/20 S220 1Ø IVM1 Ø8/10 S220 3Ø IVV1 Ø8/20 S ΤΟΜΗ Β-Β SVM1 2 3 d 2 3 d 2 3 d Ποιότητα Χάλυβα Οπλισµού S d B 4Φ Φ12 1Φ12 απο άνοιγµα 1Φ12 1Φ12 απο άνοιγµα 4Φ12 1 2d B ΤΟΜΗ Α-Α 40 4Φ12 20 SVV1 2 3d d Ποιότητα Χάλυβα Οπλισµού S220 εκτός αν ορίζεται διαφορετικά 1 B 2d +1Φ18 S500 ΤΟΜΗ Α-Α Φ18 S500 4Φ18 S d 3Φ18 S Φ18 S500 απο άνοιγµα B 50 4Φ18 S ΤΟΜΗ Β-Β + 1Φ18 S Φ18 S ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

11 IVM1 Ποιότητα Χάλυβα Οπλισµού S220 B 1 2 d 1 2 d ΤΟΜΗ Α-Α 40 3Φ12 Φ8/10 O8/10 5Φ12 20 B ΤΟΜΗ Β-Β 6Φ12 Φ8/10 IVV1 Ποιότητα Χάλυβα Οπλισµού S220 εκτός αν ορίζεται διαφορετικά ΤΟΜΗ Α-Α 4Φ16 S500 O8/ Σχήµα 5. Αρχικός σχεδιασµός πειραµατικών δοκιµίων πριν τις ενισχύσεις 5 ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΟΚΩΝ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΥΛΙΚΑ Από τα διαγράµµατα του σχήµατος 3γ προκύπτει ότι τα χαλυβδοϋφάσµατα είναι ένα υλικό µε χαρακτηριστικά αντοχής, τα οποία βρίσκονται µεταξύ των ανθρακοϋφασµάτων και του χάλυβα των οπλισµών. Πράγµατι, η τάση που αναπτύσσεται στα σύνθετα υλικά είναι σηµαντικά µεγαλύτερη από την αντίστοιχη τάση που αναπτύσσεται στον χάλυβα των οπλισµών. Για τον λόγο αυτό από την εφαρµογή των σύνθετών υλικών προκύπτει µια οµάδα περιορισµών και θεώρηση µειωµένης αντοχής η οποία σχετίζεται µε την συνάφεια των υλικών αυτών µε το σκυρόδεµα και την αγκύρωσή τους στα άκρα των δοµικών στοιχείων που ενισχύουν, Τριανταφύλλου (2003). Λόγω της ικανότητας των ανθρακοϋφασµάτων να αναπτύσσουν µεγάλες αντοχές, προκύπτουν µικρές διατοµές των υλικών αυτών κατά την ενίσχυση των δοµικών στοιχείων, µε αποτέλεσµα την ανάπτυξη υψηλών τάσεων συνάφειας και αγκυρώσεων. Αναγνωρίζοντας το πρόβληµα αυτό οι εταιρείες παραγωγής σύνθετων υφασµάτων οδηγήθηκαν στην παραγωγή και διάθεση υλικών µε µικρό πάχος (π.χ. 0.12mm). Ενώ µε το πολύ λεπτό ύφασµα µετριάζονται τα προβλήµατα που υπάρχουν στα θέµατα συνάφειας και αγκύρωσης των υλικών αυτών παραµένει ανοικτό το θέµα ενίσχυσης µηχανισµών που δεν παρουσιάζουν σταθερό εύρος ρήγµατος. Αναφέρεται ως παράδειγµα ότι τα ρήγµατα µεταξύ των περιοχών κάµψης (άνοιγµα) και διάτµησης (κοντά στην στήριξη) τα οποία χαρακτηρίζονται ως καµπτοδιατµητικά δεν παρουσιάζουν σταθερό εύρος σε όλο το µήκος τους. Αυτό ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσµα την καταπόνηση σε εφελκυσµό του λεπτού υφάσµατος, που τοποθετείται σε αυτή τη θέση, µε τάση διαφορετική κατά το µήκος ενίσχυσης µε ενδεχόµενη απόσχιση του υλικού. Με τη χρήση των χαλυβδοϋφασµάτων τα παραπάνω προβλήµατα φαίνεται να µετριάζονται καθώς πρόκειται για υλικό µε χαµηλή αναπτυσσόµενη τάση και σηµαντικό πάχος (1.2mm). Στην πρώτη περίπτωση οι δυνάµεις που πρέπει να παραληφθούν µέσω συνάφειας και στις αγκυρώσεις είναι χαµηλότερες. Στην δεύτερη περίπτωση λόγω του 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

12 σηµαντικού πάχους περιορίζονται τα προβλήµατα απόσχισης σε ρήγµατα µε µεταβλητό εύρος όπως είναι τα καµπτοδιατµητικά ρήγµατα. 6 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από τις δοκιµές εφελκυσµού των υλικών που δοκιµάσθηκαν (χαλυβδοϋφάσµαταανθρακοϋφάσµατα) προκύπτουν τα παρακάτω συµπεράσµατα: Και για τους δύο τύπους χαλυβδοϋφασµάτων που δοκιµάσθηκαν τα δοκίµια µε ρητίνη παρουσιάζουν κατά µέση τιµή 25% αύξηση αντοχής σε σχέση µε τα δοκίµια χωρίς ρητίνη. Αυτό οφείλεται στην ανακατανοµή της έντασης που επέρχεται στη διατοµή του υλικού αυτού µέσω της ρητίνης. Στα χαλυβδοϋφάσµατα τύπου 3Χ2 παρατηρείται αποφλοίωση της ρητίνης πριν την αστοχία. Αυτό το γεγονός ενδέχεται να λειτουργεί ως προειδοποίηση για υψηλή αναπτυσσόµενη ένταση σε πραγµατικές κατασκευές. Η παραπάνω αποφλοίωση ήταν σηµαντικά περιορισµένη στα χαλυβδοϋφάσµατα τύπου 12Χ, ενώ ως γνωστό δεν αναπτύσσεται σε άλλα σύνθετα υλικά Στα διαγράµµατα τάσης παραµόρφωσης που προέκυψαν πειραµατικά για τα χαλυβδοϋφάσµατα η τάση θραύσης βρίσκεται σηµαντικά κάτω από την αντίστοιχη τάση που επιδεικνύουν τα ανθρακοϋφάσµατα και σαφώς πάνω από την τάση διαρροής και αστοχίας του χάλυβα των οπλισµών. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα αφενός µεν την µείωση των υψηλών τάσεων συνάφειας λόγω της οποίας αποκολλώνται τα σύνθετα υλικά στις περιοχές των ρηγµάτων, αφετέρου δε τη µείωση του απαιτούµενου µήκους αγκύρωσης. Η µορφή του διαγράµµατος τάσης παραµόρφωσης των χαλυβδοϋφασµάτων, παρουσιάζει µικρό µετελαστικό κλάδο πριν τη θραύση, έναντι της ευθείας γραµµής (ελαστική συµπεριφορά ως τη θραύση) του αντίστοιχου διαγράµµατος των ανθρακοϋφασµάτων. Η επιµήκυνση θραύσης ανθρακοϋφασµάτων και χαλυβδοϋφασµάτων βρέθηκε να έχει παρόµοιες τιµές. Επίσης παρουσιάσθηκε ο σχεδιασµός των δοκιµίων δοκών του παρόντος προγράµµατος, στα οποία θα γίνει συγκριτικός έλεγχος της αποτελεσµατικότητας των ανθρακοϋφασµάτων και χαλυβδοϋφασµάτων. Λόγω της διαφοροποίησης των διαγραµµάτων κατά την επιβολή φορτίσεων στο εργαστήριο έναντι των αντίστοιχων διαγραµµάτων από φορτία λειτουργίας στην κατασκευή προέκυψαν αρκετά σηµαντικές διαφοροποιήσεις στους οπλισµούς των δοκιµίων δοκών έναντι του τρόπου τοποθέτησης των οπλισµών σε δοκούς υφισταµένων κατασκευών. 7 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Η παρούσα εργασία αποτελεί δηµοσίευση των πρώτων αποτελεσµάτων ερευνητικού προγράµµατος το οποίο χρηµατοδοτείται από την Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας στο πλαίσιο του προγράµµατος ΠΕΝΕ Στο ερευνητικό πρόγραµµα αυτό συµµετέχει η εταιρεία Sika Hellas τόσο µε άµεση συµβολή στη χρηµατοδότηση όσο και µε παροχή υλικών. Οι δοκιµές εφελκυσµού έγιναν στο Εργαστήριο Πειραµατικής Αντοχής Υλικών και Κατασκευών του Α.Π.Θ. (διευθυντής ο Καθ. κ. Γ. Μάνος). 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

13 8 ΑΝΑΦΟΡΕΣ ntoniades, K.K., Salonikios, T.N., Kappos.J Cyclic Tests on Seismically Damaged R/C Walls Strengthened Using Fiber Reinforced Polymer Reinforcement. CI Structural Journal;100(4): ntoniades, K.K., Salonikios, T.N., and Kappos.J Tests on seismically damaged R/C walls repaired and strengthened using FRPs. Journal of Composites for Construction, SCE;9(3): STM International Standard Test Method for Tensile Properties of Polymer Matrix Composite Materials. D 3039/D 3039M, West Conshohocken, US. Casadei, P., Nanni,., lkhrdaji, T., Thomas J Performance of Double-T Prestressed Concrete Beams Strengthened with Steel Reinforcement Polymer, dvances in Structural Engineering Journal, Multi-Science Publishing Co Ltd, Volume8, Number 4: Huang, X., Birman, V., Nanni,., and Tunis, G Properties and potential for application of steel reinforced polymer and steel reinforced grout composites. Composites, Part B: Engineering, Elsevier, Volume 36, Issue 1: Wobbe, E., Silva, P., Barton, B.L., Dharani, L.R., Birman, V., Nanni,., lkhrdaji, T., Thomas, T., and Tunis, G Flexural Capacities of RC Beams Externally Bonded with SRP and SRG. Αντωνιάδης Κ. Κ Εργαστηριακή και Υπολογιστική Μελέτη της Σεισµικής Συµπεριφοράς Τοιχωµάτων Ο/Σ Επισκευασµένων και Ενισχυµένων µε Ινοπλισµένα Πολυµερή, ιδακτορική διατριβή, Τµήµα Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη. Τριανταφύλλου Χ. Α Ενισχύσεις Κατασκευών Ο/Σ µε Σύνθετα Υλικά, Τµήµα Πολιτικών Μηχανικών, Εργαστήριο Μηχανικής των Υλικών, Πανεπιστήµιο Πατρών. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,