ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ. EDITORIAL ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ 3ου ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2014 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Συλλογικών Επενδύσεων & Αsset Management (EFAMA) ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Διμηνιαία Έκδοση Ενημέρωσης ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Γιάννος Κοντόπουλος: Όταν ακόμα και το τίποτε είναι κάτι νικολαοσ σκουριασ: Τα οφέλη των εναλλακτικών επενδύσεων επετειακη εκδοση icap: Οι επιχειρήσεις που ξεχωρίζουν διαχρονικά ΓΑΛΛΙΑ: Φορολογικό κίνητρο σε ΟΣΕΚΑ που επενδύουν σε μικρομεσαίες εισηγμένες EDITORIAL ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ 3ου ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2014 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Συνεχίστηκε η αυξητική τροχιά και το τρίτο τρίμηνο του 2014 στα υπό διαχείριση κεφάλαια της θεσμικής διαχείρισης, με το συνολικό ύψος τους να διαμορφώνεται στις 30/09/2014 στα 13,37 δισ. παρουσιάζοντας αύξηση 0,13% έναντι 13,36 δισ. της και 14,50% από την αρχή του έτους. Στον κλάδο των αμοιβαίων κεφαλαίων, το τρίτο τρίμηνο έκλεισε με αύξηση του συνολικού ενεργητικού τους κατά 7,5% από την αρχή του έτους παρά τη μείωση κατά 4,6% από το προηγούμενο τρίμηνο. Στο μέτωπο των αποδόσεων, αυτές διαμορφώθηκαν θετικά σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες εκτός από τα Μετοχικά ΑΚ Ελλάδας και τα Μετοχικά ΑΚ Δείκτη. Τις υψηλότερες μέσες αποδόσεις ανά κατηγορία κατέγραψαν τα Ομολογιακά ΑΚ Ελλάδας, τα Μετοχικά ΑΚ Αμερικής και τα Μετοχικά Funds of Funds. Η σύνθεση του συνόλου της αγοράς αποτυπώνεται στο γράφημα1. ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση κεφαλαίων στις παρουσίασε αύξηση 7,48% από την αρχή του έτους και μείωση 4,6% από το προηγούμενο τρίμηνο, και διαμορφώθηκε σε εκ. Asset Management 33,2% Σύνθεση Υπό Διαχείριση Κεφαλαίων Θεσμικών Διαχειριστών 30/09/2014 (εκ. ) Α.Ε.Ε.Α.Π. 16,5% Α.Ε.Ε.Χ. 0,2% Αμοιβαία Κεφάλαια 50,0% Οι συνολικές εκροές στο τρίτο τρίμηνο του έτους ήταν 21,7 εκ., προερχόμενες κυρίως από εκροή κεφαλαίων στις κατηγορίες των Διεθνών Ομολογιακών AK, των Σύνθετων ΑΚ Ειδικού Τύπου και των Μετοχικών ΑΚ Ελλάδας. 1

2 2 / 3 EDITORIAL ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ 3ου ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2014 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Στο μέτωπο των αποδόσεων, αυτές διαμορφώθηκαν θετικά σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες εκτός από τα Μετοχικά ΑΚ Ελλάδας και τα Μετοχικά ΑΚ Δείκτη. Τις υψηλότερες μέσες αποδόσεις ανά κατηγορία κατέγραψαν τα Ομολογιακά ΑΚ Ελλάδας με 14,41%, τα Μετοχικά ΑΚ Αμερικής με 12,71% και τα Μετοχικά Funds of Funds με 11,36%. Πρέπει να σημειωθεί ότι στην κατηγορία των Μετοχικών ΑΚ Ελλάδας τα 27 από τα 31 ΑΚ υπεραπόδοσαν σε σχέση με το Γ.Δ. του Χ.Α. με αποδόσεις από -8,63% έως -3,12%, έναντι του -8,70% του Γενικού Δείκτη. Η αγορά των Αμοιβαίων Κεφαλαίων εμφανίζεται ισομερώς κατανεμημένη με σημαντικότερες από πλευράς ενεργητικών, τις κατηγορίες των Μετοχικών ΑΚ (23% επί του συνόλου), των Ομολογιακών ΑΚ (22% επί του συνόλου) των Μικτών ΑΚ (18% επί του συνόλου) και των ΑΚ Χρηματαγοράς (15% επί του συνόλου). Το σύνολο των επενδύσεών των 4 Εταιριών Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας με , παρουσίασε σημαντική αύξηση ύψους 24,01% από το προηγούμενο τρίμηνο και έφθασε τα εκ., αύξηση η οποία προήλθε από την ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΝΓΑΙΑ Α.Ε.Ε.Α.Π. Στο τέλος Σεπτεμβρίου ολοκληρώθηκε η αλλαγή επωνυμίας της Eurobank Properties Α.Ε.Ε.Α.Π. σε GRIVALIA PROPERTIES Α.Ε.Ε.Α.Π. Τα υπό διαχείριση κεφάλαια στον τομέα του Asset Management, εκ. στις , σημείωσαν ΜΕΤΟΧΙΚΑ 22% ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Α/Κ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 30/09/2014 (εκ. ) ΣΥΝΘΕΤΑ 12% FUNDS OF FUNDS 10% ΑΚ ΔΕΙΚΤΗ 1% ΜΙΚΤΑ 18% ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΑΣ 15% ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΑ 22% αύξηση 17,68% από την αρχή του έτους ( εκ. στις ) και μικρή μείωση 1,87% από το προηγούμενο τρίμηνο. Τέλος, οι 2 Εταιρίες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου έκλεισαν το τρίτο τρίμηνο του 2014 με υψηλό μεσοσταθμικό Discount -31,20%, συνολικό ενεργητικό 27,05 εκ. και μέση σταθμισμένη απόδοση από την αρχή του έτους -3,57%. 2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Συλλογικών Επενδύσεων και Αsset Management (EFAMA) Βαλαωρίτου 9, Αθήνα Τηλ: Fax: info@ethe.org.gr ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: ΕΝΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μάρω Βασιλικού, Έφη Μπούρμπουλα ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ : Μαρία Θωμαδάκη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: Ideaspot Advertising

3 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ ΘΕΣΜΙΚΗ ΓΩΝΙΑ ING ΑΕΔΑΚ ΝΕΑ ΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Η ING Investment Management (ING IM) κατέληξε σε συμφωνία πώλησης της ING ΑΕΔΑΚ σε εταιρεία η οποία αποτελειται από στελέχη της ομάδας διοίκησης της εταιρείας υπό τον Γεώργιο Κουφόπουλο και Έλληνες επιχειρηματίες (Τάκης Κανελλόπουλος και Γιάννης Καματάκης). Η εταιρεία, η οποία θα μετονομαστεί εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της συναλλαγής, θα συνεχίσει να αντιπροσωπεύει την ING IΜ στην Ελλάδα και την Κύπρο, σε σχέση με τους ΟΣΕΚΑ της ING IM με έδρα στο Λουξεμβούργο. Επιπλέον, θα συνεχίσει να διαχειρίζεται τα 3 Ελληνικά Αμοιβαία Κεφάλαια και να εξυπηρετεί το δίκτυο πωλήσεων και τους πελάτες της ING Ασφαλιστικής Εταιρίας Ζωής στην Ελλάδα. Με εξαίρεση την αλλαγή των μετόχων, δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στη λειτουργία της εταιρείας, η οποία διατηρεί την προσήλωσή της στην επίτευξη ελκυστικών αποδόσεων και στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας στους πελάτες της. Η συναλλαγή υπόκειται σε εγκρίσεις των εποπτικών Αρχών και αναμένεται να ολοκληρωθεί στο 4ο τρίμηνο του νέα ονομασία ΓΙΑ ΤΗΝ EUROBANK PROPERTIES: GRIVALIA PROPERTIES Α.Ε.Ε.Α.Π. ΗEurobank Properties ανακοίνωσε ότι, βάσει της απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας της 30/09/2014, εγκρίθηκε η τροποποίηση της επωνυμίας όπως αυτή αποφασίστηκε από την Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων στις Έτσι, με την επίσημη παρουσίαση της νέας εταιρικής ταυτότητας που πραγματοποιήθηκε στις η εταιρεία μετονομάζεται σε Grivalia Properties Α.Ε.Ε.Α.Π. ΟΙ 2 ΠΡΩΤΕΣ ΑΕΔΑΚ ΠΟΥ ΕΛΑΒΑΝ ΑΔΕΙΑ ΑΕΔΟΕΕ Η ALPHA TRUST Α.Ε.Δ.Α.Κ. και η EUROBANK ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ είναι οι 2 πρώτες ΑΕΔΑΚ οι οποίες έκαναν επέκταση σκοπού σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 4209/2013 (AIFMD και έλαβαν την αντίστοιχη άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς) ώστε να έχουν εφεξής τη δυνατότητα να διαχειρίζονται Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων.

4 4 / 5 ΘΕΣΜΙΚΗ ΓΩΝΙΑ ΑΡΘΡΟ «ΟΤΑΝ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΙΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ» Γιάννος Κοντόπουλος Διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ. Στην παρούσα φάση, οι περισσότεροι Έλληνες γνωρίζουν πια ότι οι τρεις πιο σημαντικοί παράγοντες για την ελληνική οικονομία είναι η ανάπτυξη, η ανάπτυξη και η ανάπτυξη. Αυτό που είναι λιγότερο γνωστό είναι ότι μια μικρή μεταβολή του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας, από το οριακά αρνητικό στο έστω οριακά θετικό, μπορεί να έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στη χρηματιστηριακή αγορά. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, η ελληνική οικονομία φαίνεται να βρίσκεται κοντά σε αυτή την κομβική μετάβαση. Αξίζει λοιπόν να δούμε τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτή η εξέλιξη, θεωρητικά και πρακτικά. Εδώ και καιρό, η ακαδημαϊκή έρευνα έχει επισημάνει ότι, ακόμη και στα «ψυχρά» οικονομικά, η ψυχολογία παίζει ρόλο και μάλιστα συχνά δυσανάλογα μεγάλο, ιδίως δε σε σημεία καμπής. Πρόσφατα, οι Andrew Eggers και Alexander Fouirnaies του London School of Economics δημοσίευσαν ένα επιστημονικό άρθρο που εξετάζει τι συμβαίνει όταν τα στοιχεία για την ανάπτυξη αλλάζουν πρόσημο είτε σε οριακά θετικό (δέκατα της μονάδας πάνω από το μηδέν) είτε σε οριακά αρνητικό (δέκατα της μονάδας κάτω από το μηδέν). Αυτή η ασήμαντη διαφορά δεν έχει καμία άμεση οικονομική συνέπεια από μόνη της, αλλά βεβαίως προκαλεί πολύ σημαντικές διαφορές στους τίτλους ειδήσεων. Οι Eggers και Fouirnaies διαπίστωσαν ότι, σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις, οι καταναλωτές επηρεάζονται σημαντικά. Ως αποτέλεσμα, τόσο η εμπιστοσύνη τους όσο και η ιδιωτική τους κατανάλωση αντιδρούν δυσανάλογα με την αντικειμενική σημασία της είδησης. Επιπλέον, όσο πιο ανίσχυρο είναι το δίχτυ κοινωνικής προστασίας (όπως τώρα στην Ελλάδα) τόσο ισχυρότερη είναι η αντίδραση. Κατά συνέπεια, οι συγκεκριμένες οικονομικές ειδήσεις μπορεί να λειτουργήσουν, μερικώς, ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ιδιαίτερα, δε, όταν οι οικονομικοί παίκτες, που έχουν ήδη υποστεί τις συνέπειες της βαθιάς και παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης, λαμβάνουν οικονομική πληροφόρηση με συντεταγμένο τρόπο. Οι οικονομικές συνέπειες είναι πραγματικά μεγάλες. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, κατά το τρίμηνο στο οποίο ανακοινώνεται η μετάβαση από αρνητικό σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης και αντίστροφα, η μεταβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης μπορεί να φτάσει ακόμη και τη μία εκατοστιαία μονάδα. Αν λοιπόν η οικονομία είναι επιρρεπής στο «σχεδόν τίποτε», μήπως το ίδιο ισχύει και για τις αγορές; Λογικά, θα συμπεραίναμε ότι, αν οι οικονομικοί παίκτες είναι τόσο ευμετάβλητοι ως προς την οικονομική τους συμπεριφορά, τότε θα πρέπει να υπάρχει και ένα αντίστοιχο αποτέλεσμα στη συμπεριφορά των αγορών. Ας εξετάσουμε αυτήν την υπόθεση, βλέποντας τι έχει συμβεί στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Η Ελλάδα υπέστη τη βαθύτερη και μεγαλύτερη σε διάρκεια ύφεση από τις χώρες της περιφέρειας (θυμόμαστε άραγε ότι κάποτε μας αποκαλούσαν συλλογικά PIGS;). Η Ιρλανδία ήταν η πρώτη που μπήκε και η πρώτη που βγήκε από την ύφεση, ενώ η Πορτογαλία και η Ισπανία εισήλθαν σε ύφεση το 2011 και εξήλθαν στο τέλος του Το ενδιαφέρον είναι ότι η Ιταλία παραμένει σε ύφεση από το τέλος του Εξετάζουμε λοιπόν στις τρεις «παρόμοιες» χώρες τις πιθανές ευεργετικές συνέπειες της φάσης της μετάβασης από την ύφεση στην ανάπτυξη. Παρατηρήσαμε τη συμπεριφορά της αγοράς, σε σύγκριση με την υπόλοιπη

5 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Ευρώπη, κατά τις 25 ημέρες διαπραγμάτευσης, πριν και μετά την ανακοίνωση της μετάβασης σε θετικό πρόσημο για την ανάπτυξη. Το συμπέρασμα ήταν ότι η ανακοίνωση της θετικής είδησης ενίσχυσε σημαντικά -αν όχι δραματικά- τη σχετική απόδοση της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς, σε σχέση με το σύνολο της ευρωπαϊκής αγοράς. Πιο συγκεκριμένα, η μεταβολή της σχετικής απόδοσης μετά την ανακοίνωση κινήθηκε στην Ισπανία από -1% σε +4%, στην Πορτογαλία από +7% σε +15% και στην Ιρλανδία από -10% σε +8%. Σύμφωνα με το σύνολο των εκτιμήσεων των μακροοικονομικών αναλύσεων, επίκειται η θετική μεταστροφή του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ύστερα από 25 συνεχόμενα αρνητικά τρίμηνα. Όπως τουλάχιστον υποδεικνύουν αυτού του είδους οι αναλύσεις, εκτιμούμε πως όταν συμβεί αυτό -πιθανότατα με την ανακοίνωση των στοιχείων για το τρίτο τρίμηνο του οι συνέπειες για την οικονομία και την αγορά θα είναι ιδιαίτερα μεγάλες. Αυτό που είναι σημαντικό να κατανοήσουν οι επενδυτές είναι ότι το ρίσκο μιας κίνησης, με βάση αυτό το σκεπτικό, είναι ασύμμετρο. Δηλαδή, αν η ανακοίνωση της επιστροφής στην ανάπτυξη καθυστερήσει, η αρνητική επίπτωση στην αγορά θα είναι αμελητέα. Στην αντίθετη περίπτωση, η θετική κίνηση της αγοράς στις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν θα είναι σημαντική, ιδίως αν λάβουμε υπόψη την πρόσφατη υποαπόδοση της ελληνικής αγοράς. Η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα ανακοινώσει τον ρυθμό ανάπτυξης του τρίτου τριμήνου του 2014 στα μέσα Νοεμβρίου. Αναμείνατε λοιπόν στο ακουστικό σας. Το άρθρο του κ. Γ. Κοντόπουλου δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ EUROBANK ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ Σημαντικές διακρίσεις έλαβαν οι διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ από τη Citywire Global, το διεθνή οίκο οικονομικής ενημέρωσης και αξιολόγησης διαχειριστών κεφαλαίων. Η Citywire Global απένειμε αποκλειστικά στην Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ την ανώτατη διάκριση Platinum για την κατηγορία Ομολογιακών Α/Κ Ευρωζώνης (Bonds EuroZone) πρώτη σε σύνολο 78 εταιρειών, ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται κορυφαίοι διεθνείς διαχειριστές, καθώς και για την κατηγορία Μετοχικά Α/Κ Ευρωζώνης (Equities EuroZone), πρώτη σε σύνολο 148 διεθνών διαχειριστών. Επίσης η Citywire Global κατέταξε την εταιρεία στην πρώτη θέση στην κατηγορία Διεθνή Εταιρικά Ομολογιακά Α/Κ (Bonds Global Corporates) ανάμεσα σε 72 διεθνείς διαχειριστές της κατηγορίας. ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT: ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Νέο Διοικητικό Συμβούλιο απέκτησε η Εθνική Asset Management Α.Ε.Δ.Α.Κ από με την ακόλουθη σύνθεση: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πόλα Χατζησωτηρίου, ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Παναγιώτης Δασμάνογλου ΔΙΕΥΘ.ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Ευστράτιος Σαραντινός ΜΕΛΟΣ: Παύλος Μυλωνάς ΜΕΛΟΣ: Αλέξανδρος Μπένος ΜΕΛΟΣ: Ιωάννης Μαυρικόπουλος ΜΕΛΟΣ: Νικόλαος Αλμπάνης

6 6 / 7 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Τα οφέλη των εναλλακτικών επενδύσεων Μια κλάση χρεογράφων απαραίτητη για την επίτευξη αρτιότερης διασποράς και αποδοτικότερων χαρτοφυλακίων Νικολάου Σκουριά Ο Δρ. Νικόλαος Σκουριάς είναι μέλος των Επενδυτικών Επιτροπών της ΕΔΕΚΤ Asset Management (Εταιρία Διαχείρισης Επενδυτικών Κεφαλαίων Ταμείων Ασφάλισης), FP Asset Management AG και Fathom Financial Services ΕΠΕ. Ειδικεύεται σε θέματα επενδυτικής στρατηγικής, είναι πιστοποιημένος διαχειριστής χαρτοφυλακίου και κατέχει Διδακτορικό στις οικονομικές επιστήμες skouriasn@gmail.com Κοινή πεποίθηση μεταξύ των επαγγελματιών της αγοράς αλλά και ακαδημαϊκών παραγόντων είναι ότι οι εναλλακτικές αξίες (εμπορεύματα, ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, κερδοσκοπικά επενδυτικά κεφάλαια και ακίνητα) είναι ωφέλιμες σε επίπεδο διαχείρισης χαρτοφυλακίου και πρέπει, ανάλογα με τον βαθμό αποστροφής για τον κίνδυνο, να συμπεριλαμβάνονται σε ένα χαρτοφυλάκιο κινητών αξιών. Το σκεπτικό είναι ότι η εγκατάλειψη του προτύπου χαρτοφυλακίου μετοχών-ομολόγων και ο συνδυασμός αυτών με εναλλακτικές αξίες μπορεί να οδηγήσει σε ένα πιο αποτελεσματικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, δηλαδή σε ένα μίγμα που εξασφαλίζει μια ανώτερη προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση, αφενός λόγω του ελκυστικού προφίλ ρίσκου-απόδοσης των εναλλακτικών κλάσεων χρεογράφων, αφετέρου λόγω των μη-συσχετισμένων αποδόσεων τους έναντι των παραδοσιακών τοποθετήσεων.

7 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Διάγραμμα 1: Ιστορικές συγκριτικές σωρευτικές αποδόσεις εναλλακτικών αξιών ($, βάση 100, 31 Δεκ. 1993) Μετοχζσ Ομόλογα Εμπορεφματα Χρυςόσ Hedge funds ΑΕΕΑΠ Private equity Πθγι: Bloomberg, Société Générale Index, Red Rocks Οι διαχρονικές αποδόσεις κατατάσσουν τις εναλλακτικές τοποθετήσεις μεταξύ των αποδοτικότερων επενδύσεων Από το 1994 έως σήμερα, τρεις κατηγορίες αξιών μεταξύ των εναλλακτικών επενδύσεων ξεχωρίζουν για τις προσφερόμενες αποδόσεις τους: τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια («Private equity»), οι εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ ή «REITs») και τα κερδοσκοπικά επενδυτικά κεφάλαια («Hedge funds») (Διάγραμμα 1). Οι συγκεκριμένες κλάσεις χρεογράφων επιδεικνύουν τις υψηλότερες επιδόσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου 1994 μέχρι σήμερα. Επιπλέον υπερτερούν των πα- ραδοσιακών τοποθετήσεων όπως οι μετοχές και τα ομόλογα. Οι συνολικές σωρευτικές μικτές αποδόσεις τους αγγίζουν το 1233,6%, 625,9% και 450,1% αντίστοιχα, και ξεπερνούν αυτές των μετοχών και ομολόγων που διαμορφώνονται στο 351,6% και 225,2% αντίστοιχα. Αντιθέτως, τα εμπορεύματα στο σύνολό τους αποτέλεσαν την χειρότερη επενδυτική επιλογή (163,2%), όπως και ο χρυσός (220,0%) 1,2. 1.Μετοχές (MSCI AC World Daily TR Gross USD), Ομόλογα (JPM Global Aggregate Bond Index - Total Return Unhedged USD), Κερδοσκοπικά επενδυτικά κεφάλαια (Credit Suisse Hedge Fund Index), Εμπορεύματα (Bloomberg Commodity TR), Χρυσός (Bloomberg Gold Sub-index Total Return), ΑΕΕΠΑ (S&P Global REIT USD TR) και Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια (σύνθετος δείκτης: PRIVEX World Private Equity USD TR Index και Red Rocks Global Listed Private Equity Index USD TR). 2. Ο χρυσός έχει συμπεριληφθεί και ξεχωριστά λόγω του πολύ μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος που προσέλκυσαν τα τελευταία χρόνια τόσο ως ασφαλές καταφύγιο όσο και ως εργαλείο αντιστάθμισης του πληθωριστικού κίνδυνου.

8 8 / 9 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Πίνακας 1: Επιδόσεις παραδοσιακών και εναλλακτικών αξιών Μετοχζσ Ομόλογα Εμπορεφματα Χρυςόσ Hedge Private funds Equity ΑΕΕΑΠ ωρευτικι απόδοςθ 351,6% 225,2% 163,6% 220,02% 450,1% 1233,6% 652,4% Μζςθ απόδοςθ 8,54% 5,88% 5,92% 6,96% 8,54% 15,13% 11,35% CROR 7,57% 5,87% 4,80% 5,79% 8,60% 13,35% 10,26% Προςαρμοςμζνθ ςτον κίνδυνο απόδοςθ 0,55 1,03 0,38 0,43 1,18 0,68 0,66 Δείκτθσ Sharpe 0,37 0,55 0,21 0,26 0,81 0,56 0,50 Μεταβλθτότθτα 15,53% 5,72% 15,54% 16,29% 7,25% 22,10% 17,22% Πορεία κατά τθν ΠΧΚ -54,57% 3,36% -41,02% 16,19% -19,52% -76,89% -65,89% Μζγιςτθ ςυνεχι πτϊςθ -54,57% -9,42% -54,26% -31,31% -19,52% -76,89% -65,89% Θετικοί μινεσ (62,5%) (62,1%) (59,3%) (69,4%) (69,4%) (66.5%) (65,9%) Περίοδος: Ιαν Αυγ (248 μηνιαίες παρατηρήσεις) CROR: «compounded rate of return» ή γεωμετρική μέση απόδοση Μεταβλητότητα: Τυπική απόκλιση Προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση ή «κανονικοποιημένη απόδοση»: (Μέση απόδοσης / μεταβλητότητας) Sharpe: [(Μέση απόδοση επιτόκιο χωρίς κίνδυνο)/μεταβλητότητα], με το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο να προκύπτει από τις αποδόσεις των εντόκων 90 ημερών του αμερικάνικου δημοσίου Μέσες αποδόσεις και δείκτες επικινδυνότητας σε ετησιοποιημένη βάση ΠΧΚ (Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση): Οκτ. 07 με Φεβ. 09 Μέγιστη συνεχή πτώση («Maximum drawdown»): Οκτ. 07 με Φεβ. 09 εκτός από ομόλογα Μαρ. 08 με Οκτ. 08, εμπορεύματα Ιουν. 08 με Φεβ. 09 και χρυσός Σεπ. 12 Ιουν. 13 Ομολόγα και κερδοσκοπικά επενδυτικά κεφάλαια αποτελούν τις πλέον «ασφαλείς» και «προσοδοφόρες» κατηγορίες αξιών Με βάση τον κίνδυνο, η εικόνα διαφέρει. Η μεταβλητότητα δείχνει ότι τα ομόλογα και τα κερδοσκοπικά επενδυτικά κεφάλαια υπερέχουν σημαντικά των υπόλοιπων τοποθετήσεων, έστω και αν δεν συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο προσοδοφόρων τοποθετήσεων των τελευταίων δυο δεκαετιών (Πίνακας 1). Η διαγραμματική αποτύπωση του προφίλ απόδοσης ρίσκου αναδεικνύει με τον πιο εμφατικό και σαφή τρόπο την ανωτερότητα των ομολόγων και κερδοσκοπικών επενδυτικών κεφαλαίων, καθώς εμφανίζουν τις υψηλότερες προσαρμοσμένες στον κίνδυνο αποδόσεις (Διάγραμμα 2).

9 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Διάγραμμα 2: Προφίλ απόδοσης-ρίσκου παραδοσιακών και εναλλακτικών επενδύσεων 25% 20% 15% Εμπορεφματα Χρυςόσ Μετοχζσ Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια AEEAΠ Ρίςκο 10% 5% Ομόλογα Hedge funds 0% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% Απόδοςθ Η διάμετρος τον κύκλων αντικατοπτρίζει το μέγεθος της προσαρμοσμένης στον κίνδυνο απόδοσης Πίνακας 2: Συντελεστές συσχέτισης Πίνακασ 2: υντελεςτζσ ςυςχζτιςθσ Μετοχζσ Ομόλογα Εμπορεφματα Χρυςόσ Hedge funds Private equity ΑΕΕΑΠ Μετοχζσ 100,0% Ομόλογα 20,87% 100,0% Εμπορεφματα 42,87% 28,00% 100,0% Χρυςόσ 13,03% 40,44% 44,52% 100,0% Hedge funds 61,14% 5,52% 41,46% 17,60% 100,0% Private equity 87,66% 18,17% 45,97% 11,20% 61,84% 100,0% ΑΕΕΑΠ 66,38% 32,54% 36,60% 18,04% 40,00% 73,25% 100,0%

10 10 / 11 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Διάγραμμα 3: Κυλιόμενοι συντελεστές συσχέτισης 5 ετών των εναλλακτικών επενδύσεων α) Ζναντι των μετοχϊν β) Ζναντι των ομολόγων 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% % 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% Εμπορεφματα Hedge funds ΑΕΕΑΠ Χρυςόσ Private equity Εμπορεφματα Hedge funds ΑΕΕΑΠ Χρυςόσ Private equity Ανησυχητική ενίσχυση της συσχέτισης των εναλλακτικών αξιών έναντι των παραδοσιακών κλάσεων επενδύσεων Οι εναλλακτικές επενδύσεις πλην χρυσού και εμπορευμάτων παρουσιάζουν έντονη συσχέτιση με τις μετοχικές αξίες (Πίνακας 2) 3, η οποία έχει ενισχυθεί σημαντικά μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση (Διάγραμμα 3). Οι κυλιόμενοι συντελεστές συσχέτισης δείχνουν πάντως ότι το φαινόμενο δεν περιορίζεται στις μετοχές αλλά επεκτείνεται και στα ομόλογα, με τις συσχετίσεις των ομολόγων έναντι των εναλλακτικών επενδύσεων να έχουν συγκλίνει πλέον και να κινούνται μεταξύ 40% και 50% το 2014 έναντι -30% και 30% στις αρχές του Το ερώτημα που ανακύπτει είναι το κατά πόσο τίθενται υπό αμφισβήτηση οι ευεργετικές ιδιότητες των εναλλακτικών επενδύσεων όπως αυτές διαφάνηκαν από την ανάγνωση των στοιχείων για τις «κανονικοποιημένες αποδόσεις» τους. 3. Το γεγονός αυτό ήταν εν μέρει αναμενόμενο για τις εταιρίες αξιοποίησης ακινήτων και τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, καθώς η προσέγγιση τους πραγματοποιήθηκε μέσω διαπραγματεύσιμων τίτλων («listed securities») και πιο συγκεκριμένα μετοχικών δεικτών (βλ. υπό σημείωση 1).

11 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Πίνακας 3: Συγκριτικές επιδόσεις εναλλακτικών επενδύσεων έναντι μικτού χαρτοφυλακίου μετοχών-ομολόγων Μικτό Χαρτοφυλάκιο 50%/50% Εναλλακτικζσ επενδφςεισ (ιςόποςα ςτακμιςμζνεσ 25%) ωρευτικι απόδοςθ 307,95% 594,79% Μζςθ απόδοςθ 7,21% 10,24% «CROR» 7,04% 9,83% Μεταβλθτότθτα 8,82% 12,60% Προςαρμοςμζνθ ςτο κίνδυνο απόδοςθ 0,818 0,813 Δείκτθσ Sharpe 0,507 0,596 Η θετική συνεισφορά των εναλλακτικών τοποθετήσεων στη διαχείριση χαρτοφυλακίου Η ανάδειξη της ωφέλειας των εναλλακτικών επενδύσεων στη δημιουργία και διαχείριση ενός χαρτοφυλακίου και πιο συγκεκριμένα στο πως επηρεάζεται ο βαθμός διαφοροποίησης ενός χαρτοφυλακίου αν σε αυτό συμπεριληφθούν οι συγκεκριμένες επενδυτικές επιλογές, θα επικεντρωθεί στην σύγκριση χαρτοφυλακίων με ή χωρίς εναλλακτικές επενδύσεις. Για λόγους απλότητας, η αντιπαράθεση αυτή θα βασιστεί, από την μία μεριά, σε ένα μικτό χαρτοφυλάκιο με ισόποση έκθεση σε μετοχές και ομόλογα, και από την άλλη, σε ένα ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο, όπου στα πλαίσια επέκτασης της διαφοροποίησης, επιτρέπεται η επένδυση έως και 50% σε ένα ίσο-σταθμισμένο χαρτοφυλάκιο εναλλακτικών επενδύσεων με την κάθε εναλλακτική τοποθέτηση να έχει ίση βαρύτητα 25% 4. Η αύξηση της έκθεσης σε εναλλακτικές επενδύσεις αντισταθμίζεται από μια ισόποσα κατανεμημένη μείωση των ποσοστών σε μετοχές και ομόλογα ώστε οι βαρύτητες σε αυτές να παραμένουν πάντα ίσες μεταξύ τους. Όπως προκύπτει από τον Πίνακα 3, οι επιδόσεις των εναλλακτικών επενδύσεων αποδεικνύονται καλύτερες σε σχέση με αυτές ενός μικτού συνόλου μετοχών και ομολόγων, καθώς εμφανίζουν οριακά μεν χαμηλότερη προσαρμοσμένη στον κίνδυνο απόδοση, αλλά σημαντικά δε αυξημένο δείκτη Sharpe. 4. Το μέγιστο ποσοστό 50% έχει επιλεχθεί αυθαίρετα για λόγους απεικόνισης. Στην πράξη μια έκθεση μεταξύ 10% και 20% σε εναλλακτικές επενδύσεις θεωρείται ενδεδειγμένη και κατάλληλη, καθώς αφενός εκτιμάται αρκετά μεγάλη ώστε να έχει σημαντική επίπτωση στη απόδοση ή/και στο ρίσκο, αφετέρου δεν είναι τόσο σημαντική ώστε παίζει κυρίαρχο ρόλο στην σύνθεση του χαρτοφυλακίου. Αντικατοπτρίζει δε σε πολύ μεγάλο βαθμό τους επενδυτικούς περιορισμούς στους οποίους υπόκεινται ή θέτουν οι μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές.

12 12 / 13 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Διάγραμμα 4: Επιπτώσεις της προσθήκης των εναλλακτικών επενδύσεων σε ένα ισοσταθμισμένο χαρτοφυλάκιο μετοχών-ομόλογων σε όρους απόδοσης ανά μονάδα κινδύνου Προςαρμοςμζνθ ςτον κίνδυνο απόδοςθ % 10% 20% 30% 40% 50% Βαρφτθτα εναλλακτικϊν επενδφςεων Διάγραμμα 5: Συγκριτικές επιδόσεις χαρτοφυλακίων με και χωρίς εναλλακτικές επενδύσεις (ΕΕ) Διάγραμμα 5: υγκριτικζσ επιδόςεισ χαρτοφυλακίων με και χωρίσ εναλλακτικζσ επενδφςεισ (ΕΕ) Ομόλογα 50% Μετοχζσ 50% ΕΕ 20% ΕΕ Μετοχζσ Μετοχζσ 40% 39,51% 30,245% Ομόλογα 40% Ομόλογα 30,245% 307,95% υνολικι απόδοςθ 7,21% Μζςθ απόδοςθ 8,82% Μεταβλθτότθτα 0,818 Απόδοςθ προσ κίνδυνοσ 0,507 Δείκτθσ Sharpe -30,59% «Maximum drawdown» 358,06% υνολικι απόδοςθ 7,82% Μζςθ απόδοςθ 9,24% Μεταβλθτότθτα 0,846 Απόδοςθ προσ κίνδυνοσ 0,549 Δείκτθσ Sharpe -31,45% «Maximum drawdown» 410,59% υνολικι απόδοςθ 8,41% Μζςθ απόδοςθ 9,85% Μεταβλθτότθτα 0,854 Απόδοςθ προσ κίνδυνοσ 0,576 Δείκτθσ Sharpe -36,22% «Maximum drawdown

13 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Διάγραμμα 6: Καμπύλη αποδοτικών χαρτοφυλακίων Απόδοςθ 10.5% 10.0% 9.5% 9.0% 8.5% 8.0% 7.5% 7.0% 6.5% 6.0% 5.5% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% Κίνδυνοσ Παραδοςιακζσ αξίεσ Παραδοςιακζσ αξίεσ (80%) + Εναλλακτικζσ αξίεσ (20%) Παραδοςιακζσ ςυν εναλλακτικζσ αξίεσ Όταν συνδυαστούν με τις παραδοσιακές επενδύσεις στα πλαίσια ενός ισορροπημένου χαρτοφυλακίου μετοχών-ομολόγων, οι εναλλακτικές επενδύσεις οδηγούν σε μια ανώτερη λύση, καθώς συνδράμουν στη βελτίωση της προσαρμοσμένης στον κίνδυνο απόδοσης (Διάγραμμα 4). Το βέλτιστο ποσοστό κατανομής σε εναλλακτικές επενδύσεις διαμορφώνεται σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας στο 39,51%. Πάνω από αυτό το όριο, η συνεισφορά των εναλλακτικών επενδύσεων σε όρους προσαρμοσμένης στον κίνδυνο απόδοσης γίνεται αρνητική. Το προκύπτον άριστο χαρτοφυλάκιο παρουσιάζει μέση απόδοση 8,41% και μεταβλητότητα 9,85%, ενώ το ισοσταθμισμένο, μικτό χαρτοφυλάκιο παραδοσιακών αξιών εμφανίζει μέση απόδοση 7,21% και μεταβλητότητα 8,82% (Διάγραμμα 5) 5. Αποδοτικό όριο («efficient frontier») και πλεονεκτήματα εναλλακτικών επενδύσεων Η διαγραμματική απεικόνιση του αποδοτικού ορίου αποτελεί ένα επιπλέον τρόπο αξιολόγησης των πλεονεκτημάτων των εναλλακτικών επενδύσεων. Ο υπολογισμός του, με ή χωρίς περιορισμούς σε ότι αφορά τη μέγιστη έκθεση σε εναλλακτικές αξίες, προσφέρει μια επιπλέον τεκμηρίωση και επιβεβαίωση των πλεονεκτημάτων που αποδίδει η προσθήκη των εναλλακτικών τοποθετήσεων, καθώς δείχνει μια μετακίνηση της καμπύλης αποδοτικών χαρτοφυλακίων προς τα πάνω. Για ένα δεδομένο επίπεδο κινδύνου, ο συνδυασμός εναλλακτικών αποδόσεων με παραδοσιακές αξίες οδηγεί στην επίτευξη υψηλότερης απόδοσης (Διάγραμμα 6). 5. Είναι δεδομένο ότι τα οφέλη των εναλλακτικών επενδύσεων θα ήταν σημαντικότερα αν τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και τα ακίνητα δεν είχαν προσεγγιστεί μέσω χρηματιστηριακών δεικτών. Οι μεταβλητότητες τους θα ήταν ηπιότερες και η συσχέτιση τους με τις παραδοσιακές αξίες χαμηλότερη.

14 14 / 15 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Διάγραμμα 7: Διάθρωση αποδοτικότερων χαρτοφυλακίων - Συνδυασμοί αξιών που μεγιστοποιούν την απόδοση για κάθε δεδομένο επίπεδο κινδύνου α) Παραδοςιακζσ + εναλλακτικζσ αξίεσ (0 Βαρφτθτεσ 100%) β) Παραδοςιακζσ αξίεσ (80%) + εναλλακτικζσ αξίεσ (20%) 100% 80% 60% 40% 20% 0% 4.60% 5.50% 6.50% 7.50% 8.50% 9.50% 10.50% 11.50% 12.50% 13.50% 14.50% 15.50% 16.50% Μετοχζσ Εμπορεφματα Private equity Ομόλογα Hedge funds ΑΕΕΑΠ 100% 80% 60% 40% 20% 0% 4.87% 5.50% 6.50% 7.50% 8.50% 9.50% 10.50% 11.50% 12.50% 13.50% 14.50% 15.50% 16.40% Μετοχζσ Εμπορεφματα Private equity Ομόλογα Hedge funds ΑΕΕΑΠ Το χαρτοφυλάκιο ελάχιστου κινδύνου, όπως αυτό προκύπτει από το υποδείγμα μέσου-διακύμανσης, αναδεικνύει μια απόλυτη κυριαρχία των ομολόγων μεταξύ των παραδοσιακών αξιών και των αντισταθμιστικών κεφαλαίων και των εναλλακτικών κλάσεων χρεογράφων (Διάγραμμα 7). Το αποτέλεσμα αυτό ήταν εν πολλοίς αναμενόμενο δεδομένου των συγκριτικά υψηλότερων ιστορικών επιδόσεων τους και των μέτριων συντελεστών συσχέτισης τους τόσο μεταξύ τους όσο και σε σχέση με τις υπόλοιπες εξεταζόμενες αξίες.

15 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Ένα ευρέως διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων που συμπεριλαμβάνει και τις εναλλακτικές επενδύσεις, αποτελεί μια ανώτερη λύση έναντι ενός μέτρια διαφοροποιημένου επενδυτικού χαρτοφυλακίου αποτελούμενου εξολοκλήρου από παραδοσιακές κατηγορίες χρεογράφων. Συμπεράσματα Οι εναλλακτικές επενδύσεις εμφανίζουν ιστορικά ανώτερες προσαρμοσμένες στον κίνδυνο αποδόσεις και «υποστηρικτική» συσχέτιση έναντι των παραδοσιακών αξιών που τις καθιστούν μια απαραίτητη κλάση χρεογράφων, στα πλαίσια της διαχείρισης χαρτοφυλακίου πολλαπλών αξιών. Αποτελούν μια ευεργετική προσθήκη, καθώς μπορούν να ενισχύσουν τις επιδόσεις ενός επενδυτικού χαρτοφυλακίου, συνεισφέροντας στην βελτίωση της προσαρμοσμένης στο κίνδυνο απόδοσης. Ως εκ τούτου, ένα ευρέως διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων που συμπεριλαμβάνει και τις εναλλακτικές επενδύσεις, αποτελεί μια ανώτερη λύση έναντι ενός μέτρια διαφοροποιημένου επενδυτικού χαρτοφυλακίου αποτελούμενου εξολοκλήρου από παραδοσιακές κατηγορίες χρεογράφων. Τα ευρήματά μας καταρρίπτουν επίσης την ιδέα που ανέκυψε μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης σύμφωνα με την οποία έχει έρθει το τέλος της διαφοροποίησης. Η διασπορά εξακολουθεί να είναι αναγκαία. Εντούτοις, δεν πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά στις παραδοσιακές αξίες, αλλά πρέπει να διευρύνεται ώστε να συμπεριλαμβάνει πραγματικές αξίες (ακίνητα και εμπορεύματα) και μη παραδοσιακά περιουσιακά στοιχεία (ιδιωτικά επενδυτικά και κερδοσκοπικά κεφάλαια). Μελλοντικά, θα είχε ενδιαφέρον να διευρυνθούν οι εναλλακτικές επενδύσεις ώστε να ενσωματωθούν νέες αξίες όπως π.χ. τα έργα υποδομής που προσελκύουν ολοένα και μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον θεσμικών επενδυτών, αλλά και τα έργα τέχνης. Τα έργα τέχνης έχουν το πλεονέκτημα της πολύ χαμηλής θετικής ή ακόμα και αρνητικής συσχέτισης με τις υπόλοιπες κατηγορίες αξιών. Από την άλλη μεριά, τα έργα υποδομής τείνουν να προσφέρουν μια διαφοροποιημένη πηγή απόδοσης σε επενδυτές που αναζητούν αποδόσεις κατά προτίμηση «αποσυσχετισμένες», σε συνδυασμό με μια ακόμη μεγαλύτερη διασπορά ικανή να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την αποδοτικότητα του χαρτοφυλακίου. Βιβλιογραφία: Η συμβολή των «αντισταθμιστικών κεφαλαίων» στην διαμόρφωση ενός άριστου επενδυτικού χαρτοφυλακίου, Νικόλαος Σκουριάς, Χρήμα, Τεύχος 405, Σεπτέμβριος 2014 Alternative Investments: Understanding their role in a portfolio, ProShares, 2014 The Art of Investing in Art, Thought Leadership, JP Morgan, 3rd Quarter 2013, The Role of Alternative Investments in a Diversified Investment Portfolio, Baird, April 2013 Can Infrastructure Investing Enhance Portfolio Efficiency?, Credit Suisse, May 2010

16 16 / 17 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ από το την επετειακή έκδοση της ICAP: ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ Οι εταιρείες που κατάφεραν να επιβιώσουν στη διάρκεια της τελευταίας 50ετίας ( ), σύμφωνα με τη μελέτη της ICAP, ως πλήθος εταιρειών αντιπροσωπεύουν ποσοστό της τάξης του 7% του συνόλου που ήταν καταγεγραμμένο στην τελευταία έκδοση του Οικονομικού Οδηγού της ICAP Group (Greece in Figures ). Από το σύνολο των μακροβιότερων ελληνικών εταιρειών ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στις αρχαιότερες εξ αυτών. Στην ομάδα των 30 αρχαιότερων επιχειρήσεων συμμετέχουν τέσσερις δημόσιοι οργανισμοί και πέντε ακόμη επιχειρήσεις του τομέα των μη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, δύο πιστωτικά ιδρύματα, εννέα βιομηχανικές/μεταποιητικές επιχειρήσεις και δέκα εμπορικές εταιρείες. Η μακροβιότερη εταιρεία στην Ελλάδα που συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι και σήμερα είναι τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΑ Α.Ε., με έτος ίδρυσης το Αμέσως επόμενη κατά σειρά αρχαιότητας είναι η πρώτη τράπεζα του ελληνικού κράτους, η ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε., ίδρυση το 1841, η οποία, πριν από την ίδρυση της Τραπέζης της Ελλάδος, ήταν υπεύθυνη και για την έκδοση του νομίσματος. Η άλλη επιχείρηση του τραπεζικού τομέα που συμμετέχει στις 30 μακροβιότερες είναι η Alpha Bank A.E., ιδρυθείσα αρχικά ως Τράπεζα Καλαμών, η οποία απορρόφησε τις τραπεζικές δραστηριότητες της εταιρείας Ι.Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (ιδρυθείσα το 1879) και μετονομάσθηκε σε Ελληνική Τράπεζα Εμπορικής Πίστεως. Οι παλαιότερες ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις που εξακολουθούν να υφίστανται είναι δύο βιομηχανίες ποτών, η εταιρεία Ν. Γ. Καλλικούνης Α.Ε. (προήλθε από συγχώνευση επιχειρήσεων η παλαιότερη των οποίων ιδρύθηκε το 1850) και η εταιρεία Ι. Βαρβαγιάννης ΕΠΕ (προερχόμενη από μετατροπή παλαιάς ατομικής επιχείρησης ιδρυθείσας το 1860). Στην ομάδα της βιομηχανίας, με βάση τον πρόσφατο κύκλο εργασιών ξεχωρίζουν η γνωστή ΚΑΡΕΛΙΑ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε. (1888), η εταιρεία κατασκευής ηλεκτρικών οικιακών συσκευών BSH ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ Α.Β.Ε. (1865) και τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α.Β.Ε.Ε. (προήλθε από συγχώνευση εταιρειών η παλαιότερη των οποίων ήταν η Ελληνική Εταιρεία Πυριτιδοποιείου & Καλυκοποιείου με αρχική ίδρυση το 1874). Στην ομάδα των αρχαιότερων εμπορικών επιχειρήσεων που επιβιώνουν μέχρι τώρα, παλαιότερες είναι η DIPO Α.Ε., η οποία ασχολείται με εμπόριο ξυλείας και συνεχίζει επιχειρηματικές δραστηριότητες προϋπαρχουσών νομικών μορφών με έναρξη το 1860, καθώς και η εταιρεία ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ, Φ., 1864 Α.Ε.Β.Ε., με δραστηριότητες σήμερα στο χώρο της εμπορίας καλλυντικών και συναφών ειδών. Με βάση τον πρόσφατο κύκλο εργασιών, σε αυτήν την ομάδα ξεχωρίζουν η γνωστή εταιρεία ποτών ΜΕ- ΤΑΞΑ, Σ. & Η. & Α., Α.Β.Ε. (ίδρυση 1888) και η ΧΡΥΣΑΦΙΔΗΣ, Μ. Γ., Α.Ε. (αρχική ίδρυση το 1882) που εμπορεύεται ναυτιλιακά και βιομηχανικά εφόδια.

17 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ OI 30 ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΒΙΩΣΕΙ Στον τομέα των μη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών περιλαμβάνονται τόσο δημόσιοι οργανισμοί όσο και ιδιωτικές επιχειρήσεις με ετερόκλητη δραστηριότητα. Αρχαιότερη είναι η εταιρεία 5Ε Α.E. (ίδρυση 1846) που αρχικά είχε εξορυκτική και μεταποιητική δραστηριότητα, καθώς και η ΚΕΡΑΜΕΙΑ ΑΛΛΑΤΙΝΗ - ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Α.Ε. (ιδρύθηκε το 1858 αρχικά ως κεραμοποιείο), των οποίων οι δραστηριότητες έχουν διαφοροποιηθεί ριζικά με την πάροδο του χρόνου, ενώ στην παρούσα φάση δραστηριοποιούνται κυρίως στην εκμετάλλευση ακινήτων. Σε αυτήν την ομάδα βάσει κύκλου εργασιών ξεχωρίζει ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Σ.Ε.) Α.Ε.

18 18 / 19 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014 Οι καθαρές πωλήσεις των ΟΣΕΚΑ μειώθηκαν στα 38 δισ. από τα 59 δισ. του Ιουλίου, λόγω των μειωμένων καθαρών πωλήσεων των Μετοχικών ΑΚ και ΑΚ Χρηματαγοράς. Οι μακροπρόθεσμοι ΟΣΕΚΑ (δηλαδή ΟΣΕΚΑ εκτός ΑΚ Χρηματαγοράς) κατέγραψαν καθαρές εισροές ύψους 29 δισ., από 41 δισ. του προηγούμενου μήνα. Οι καθαρές πωλήσεις των Μετοχικών ΑΚ ήταν σχεδόν μηδενικές τον Αύγουστο. Οι καθαρές πωλήσεις των Ομολογιακών ΑΚ παρουσίασαν και αυτές μείωση 15 δισ. από 17 δισ. τον Ιούλιο. Οι καθαρές πωλήσεις των Μικτών ΑΚ μειώθηκαν στα 11 δισ. τον Αύγουστο από τα 15 δισ. στο τέλος του Ιουλίου. Τα ΑΚ Χρηματαγοράς κατέγραψαν για δεύτερο συνεχόμενο μήνα εισροές ύψους 9 δισ., παρουσιάζοντας όμως μείωση σε σχέση με τα 18 δισ. του Ιουλίου. Το συνολικό ενεργητικό των ΟΣΕΚΑ στο τέλος του Αυγούστου ανήλθε στα δισ., αυξημένο κατά 2% από το τέλος Ιουλίου. Το συνολικό ενεργητικό των μη-οσεκα παρουσίασε και αυτό αύξηση ύψους 1,2% και ανήλθε στα δισ. στο τέλος του μήνα. Συνολικά, η αγορά των συλλογικών επενδύσεων στην Ευρώπη έφθασε τα δισ. στο τέλος του Αυγούστου. Τον Αύγουστο, οι καθαρές πωλήσεις των Μετοχικών Αμοιβαίων Κεφαλαίων ήταν σχεδόν μηδενικές, λόγω της υποτονικής προοπτικής της παγκόσμιας ανάπτυξης και της γεωπολιτικής αβεβαιότητας. EFAMA INVESTMENT FUND INDUSTRY FACT SHEET (1) AUGUST FEBRUARY DATA DATA Net Sales (EUR bn) (2) Net Assets (EUR bn) UCITS Net Sales (3) (EUR bn) UCITS February August January July 2014 Category February August % change (4) end 2013 Equity UCITS 7,769 7, % 2.4% 6,932 6,929 Bond , % 2, Non-UCITS 2, % 2, Balanced Total 10,850 9, % 2.0% 9,768 9, Other UCITS Sub Total Long Term Net Assets Net Assets by UCITS by UCITS Type Type Other Other Money Market Money Money -15 UCITS UCITS -15 Total UCITS Market Market 5% 5% Non-UCITS February January 2014 funds funds 12% 12% 13% Special Equity Equity Real Estate funds funds Other Non-UCITS Balanced Balanced 37% 37% Total Non-UCITS funds funds Grand TOTAL % 17% 16% Bond Bond funds funds Net Sales of Long-Term UCITS (UCITS excluding Money Market Funds) 29% 29% Long-term Long-term Fund Net Fund Sales Net (EUR Sales bn) (EUR bn) Equity Fund Net Sales (EUR bn) MM Fund Net Sales (EUR bn) UCITS/Non-UCITS Net Assets Net Assets Non- Non- UCITS UCITS 28% 28% 29% UCITS UCITS 72% 72% 71% Bond Fund Net Sales (EUR bn) Balanced Fund Net Sales (EUR bn) Other Special UCITS Fund Net Sales (EUR bn) Worldwide Assets (EUR bn) Regions June Dec USA (5) 12,728 12,045 Europe (6) 10,617 9,788 Asia and Pacific 2,961 2,655 America excl. USA 2,361 2,104 World 28,798 26,712 (1) Based Excluding on data Liechtenstein; collected from (2) UCITS participating in the sense national of publicly associations offered (more open-ended than 99% funds; of European non-ucits investment include other fund assets); nationally (2) regulated UCITS in funds; the sense excluding of publicly Belgium; offered (3) open-ended for countries funds; reporting non-ucits assets net on sales a monthly data are basis excluded (more from than 99.6% the of European August EFAMA investment Fact Sheet fund due assets); to reporting (4) change delays; on previous (3) for countries month; (5) reporting mutual funds; assets (6) on for a monthly countries basis; reporting (4) change assets on each previous quarter, month; including (5) mutual non-ucits. funds; (6) for countries reporting assets each quarter, including non-ucits

19 ΤΕΥΧΟΣ 111 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΘΕΣΜΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΣΕ ΟΣΕΚΑ ΠΟΥ ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΕ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ Πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών της Γαλλίας, προβλέπει φορολογικό κίνητρο σύμφωνα με το οποίο, εφόσον γαλλικοί Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) επενδύουν τουλάχιστον το 75% του ενεργητικού τους σε επιχειρήσεις με χαρακτηριστικά μικρομεσαίων χωρών μελών ΕΕ, τότε οι πελάτες τους έχουν φορολογικές απαλλαγές στα μερίσματα και στα κεφαλαιακά κέρδη που προκύπτουν από αυτές τις επενδύσεις στις μερίδες τους. Ετσι, οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων της Γαλλίας πραγματοποιούν ένα είδος «έρευνας» στους επενδυτικούς τους στόχους -στους οποίους όπως φάνηκε περιλαμβάνονται και ελληνικές εταιρείες- ώστε να λάβουν συγκεκριμένες απαντήσεις και να συμπεριλάβουν τις μετοχές αυτών στα χαρτοφυλάκιά τους, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη φορολογική απαλλαγή για τους πελάτες τους. Στο πλαίσιο αυτό, περισσότερες από 15 εισηγμένες εταιρείες του FTSE/Large Cap αλλά και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης έλαβαν πρόσφατα επιστολή από μεγάλο fund της Γαλλίας, καλούμενες να απαντήσουν στο «εάν πληρούν τα κριτήρια που τις κατατάσσουν στην κατηγορία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων». Τρία κριτήρια πρέπει να πληρούνται και επ αυτών καλούνται να απαντήσουν οι ελληνικές εταιρείες: λιγότεροι από εργαζόμενοι, τζίρος μικρότερος του 1,5 δισ. ευρώ και συνολικό ενεργητικό χαμηλότερο των 2 δισ. ευρώ. Η πρόσφατη αυτή γαλλική ρύθμιση εντάσσεται στις εν εξελίξει διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα σε πανευρωπαϊκή κλίμακα αναφορικά με την κεφαλαιακή ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, κάτι που αποτελεί εκ των βασικών προτεραιοτήτων τόσο για την ΕΚΤ όσο και για τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Ανάλογα σχέδια επεξεργάζονται και οι κεφαλαιαγορές άλλων ευρωπαϊκών χωρών και στο πλαίσιο αυτό οι εγχώριες εποπτικές αρχές πρόκειται να ενημερώσουν σχετικώς τα αρμόδια υπουργεία. Δεδομένου ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα σταθεροποίησης, καθιστά δυσκολότερη την προώθηση ανάλογων αποφάσεων «ωστόσο σε κάθε περίπτωση σε μία προσπάθεια προώθησης των συλλογικών επενδύσεων και, ειδικά, σε αυτές που επενδύουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα μπορούσαν να δοθούν κάποια κίνητρα, δεδομένου ότι η όποια απώλεια φόρων θα είναι ελάχιστη -αφού παραμένει ο φόρος επί των συναλλαγών-, ενώ συγχρόνως το όφελος από τη συμμετοχή τέτοιων φορέων ελληνικών και ξένων στο μετοχικό κεφάλαιο ελληνικών επιχειρήσεων είναι σημαντικό», σημειώνουν εκπρόσωποι της κεφαλαιαγοράς. Το εκδηλωθέν ενδιαφέρον του συγκεκριμένου γαλλικού ΟΣΕΚΑ αποδεικνύει πως πέραν των μεγάλων επιχειρήσεων οι ξένοι διαχειριστές έχουν πλέον αρχίσει να στρέφουν το επενδυτικό ενδιαφέρον τους και σε μικρότερες εταιρείες. PIMCO: ΑΥΞΑΝΕΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ Στροφή σε τίτλους υψηλής απόδοσης πραγματοποίησε το Total Return Fund της Pimco καθώς, για τις τοποθετήσεις δευτέρου τριμήνου, προχώρησε σε ρευστοποίηση σχεδόν όλων των τοποθετήσεων σε αμερικανικά Treasuries, επιλέγοντας τίτλους Βραζιλίας, Ισπανίας, Ιταλίας αλλά και Ελλάδας. Οι τοποθετήσεις της σε ευρωπαϊκούς κρατικούς τίτλους αυξήθηκαν περισσότερο από 50% κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους: η επένδυση σε ελληνικά ομόλογα αυξήθηκε κατά 121 εκατ. δολ., σε ισπανικά κατά 4,9 δισ. δολ. και σε ιταλικά ομόλογα κατά 6,1 δισ. δολ..