ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Νομοθετικό Πλαίσιο και Αρχές Οργάνωσης των Νομικών Προσώπων

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... V Βιογραφικά στοιχεία Φίλιππου ωρή...vii ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Νομοθετικό Πλαίσιο και Αρχές Οργάνωσης των Νομικών Προσώπων 1. Εισαγωγή...1 Ι. Έννοια και διακρίσεις των νομικών προσώπων Ιστορική εξέλιξη και διάκριση από το φυσικό πρόσωπο Τα θεμελιώδη στοιχεία της εννοίας του νομικού προσώπου ιακρίσεις...6 α) Νομικά πρόσωπα με σωματειακή μορφή (ενώσεις προσώπων) και νομικά πρόσωπα με ιδρυματική μορφή (σύνολα περιουσίας)...6 β) Νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου...8 αα) Γενικά...8 ββ) Νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου...9 γγ) Νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου...12 δδ) Νομικά πρόσωπα μικτής φύσης Βασικοί τύποι νομικών προσώπων και το νομοθετικό τους πλαίσιο...14 Ι. Εισαγωγή Συνταγματική προστασία...14 α) Η ελευθερία ενώσεως και η ελευθερία συστάσεως κερδοσκοπικών ενώσεων...14 β) Αρχή της πολλαπλότητος των ενώσεων...17 γ) Η ελευθερία συμμετοχής σε ένωση Οι ρυθμίσεις-πλαίσιο του Αστικού Κώδικα ιαχρονικό δίκαιο...19 II. Μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα Γενικό σωματειακό δίκαιο...19 α) Χαρακτηριστικά...19 β) Οι διατηρηθείσες σε ισχύ διατάξεις του Ν. 281/ αα) Γενική διοικητική εποπτεία...20

2 ββ) Άρθρ. 33: ιορισμός διοικήσεως από την Αρχή;...21 γγ) Άλλες διατάξεις Συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων...23 α) Πεδίο εφαρμογής Ν. 1264/ β) ιακρίσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων...26 γ) Σκοπός...27 δ) Πόροι...30 ε) Οργάνωση και όργανα...31 στ) Συμβούλιο εργαζομένων Αλληλοβοηθητικά σωματεία ή ταμεία...32 α) Έννοια και μορφές...32 β) Σημασία και οριοθέτηση από την υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση γ) Οργάνωση και πόροι Αγροτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις Επαγγελματικές οργανώσεις...40 α) Έννοια...40 β) Ιστορική εξέλιξη...41 γ) Οι επαγγελματικές οργανώσεις του Ν. 1712/ αα) Πεδίο εφαρμογής...42 ββ) Σκοπός...44 γγ) ιακρίσεις Επιμελητήρια...45 α) Εμποροβιομηχανικά, βιοτεχνικά και επαγγελματικά επιμελητήρια...45 β) Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος...47 γ) Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος Επαγγελματικοί Σύλλογοι...49 α) Αποστολή των επαγγελματικών συλλόγων...50 αα) Σύμμειξη εποπτικών και συνδικαλιστικών αρμοδιοτήτων...50 ββ) Η αμφισβήτηση του μονοπωλιακού συνδικαλιστικού ρόλου των επαγγελματικών συλλόγων...51 γγ) Συμπέρασμα...55 β) ικηγορικοί Σύλλογοι...55 γ) Συμβολαιογραφικοί Σύλλογοι...59 δ) Ιατρικοί, οδοντιατρικοί και φαρμακευτικοί σύλλογοι...61 ε) Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (Σ.Ο.Ε.Λ.) Αθλητικές οργανώσεις...67 α) Ερασιτεχνικός αθλητισμός...67 β) Επαγγελματικός αθλητισμός Πολιτικά Κόμματα Ιδρύματα, κοινωφελή ιδρύματα και φιλανθρωπικά σωματεία...72 XII

3 ΙΙΙ. Κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα Εμπορικές εταιρίες Συνεταιρισμοί...74 α) Αστικοί συνεταιρισμοί...75 β) Οικοδομικοί συνεταιρισμοί...76 γ) Γεωργικοί συνεταιρισμοί Εταιρίες ελευθέρων επαγγελματιών ως αστικές κερδοσκοπικές εταιρίες...79 α) ικηγορικές εταιρίες...79 β) Συμβολαιογραφικές εταιρίες Ελεγκτικές εταιρίες...84 IV. Ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα Πεδίο εφαρμογής και ερμηνεία άρθρ. 107 ΑΚ Η προβληματική του εφαρμοστέου δικαίου στις άτυπες ενώσεις προσώπων Αστική εταιρία Συνιδιοκτησία κτιρίου ικονομικά θέματα...96 α) Ικανότητα διαδίκου...96 β) Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση της άτυπης ενώσεως ή εταιρίας γ) Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση της συνιδιοκτησίας κτιρίου δ) Υποκειμενικά όρια δεδικασμένου και εκτελεστότητας Θεμελιώδεις Αρχές Ι. Αρχή της διάκρισης των εξουσιών Έννοια Σκοπός Η λύση του έλληνα νομοθέτη ΙΙ. Αρχή του κλειστού αριθμού (numerus clausus) Έννοια ικαιολογητικός λόγος Εξαιρέσεις από την αρχή α) Από το νόμο β) Με νομολογιακή διάπλαση του δικαίου Συνέπειες Αλλοδαπά νομικά πρόσωπα και αρχή του κλειστού αριθμού στο ιδιωτικό διεθνές δίκαιο ΙΙΙ. Αρχή της αυτόνομης διοίκησης Έννοια και δικαιολογία της αρχής Συνταγματική κατοχύρωση Κοινοτικό δίκαιο XIII

4 3. Εξαιρέσεις IV. Αυτοδιαχείριση και δοτή διαχείριση V. Αρχή της αυτοτέλειας ή του χωρισμού περιουσιών Εννοια ικαιολογητικός λόγος Θεωρία του νομικού προσώπου Ι. Οι θεωρίες του πλάσματος Η διδασκαλία του Carl v. Savigny H ταύτιση του νομικού προσώπου με τον σκοπό του στην ακραία θεωρία του Brinz Oι διδασκαλίες των Windscheid και Kipp Οι θέσεις των ελλήνων θεωρητικών μέχρι την εισαγωγή του Αστικού Κώδικος ΙΙ. Οι οργανικές θεωρίες ΙΙΙ. Οι θεωρίες της προσωποποιήσεως του σκοπού (Nipperdey) Ο σκοπός του νομικού προσώπου ως όριο της προσωποποιήσεώς του στη θεωρία του Nipperdey To νομικό πρόσωπο ως υποκείμενο καταλογισμού ευθύνης IV. Οι πρακτικές συνέπειες της κανονιστικής και καταλογιστικής λειτουργίας των θεωριών περί προσωποιήσεως του σκοπού ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ Δομή, Όργανα και Κανόνες Λειτουργίας των Νομικών Προσώπων 5. Τα δομικά στοιχεία του νομικού προσώπου I. Ένωση προσώπων Χαρακτηριστικά Μονομελή νομικά πρόσωπα Σύνθεση Η έννομη σχέση μεταξύ μέλους και νομικού προσώπου α) Η σωματειακή σχέση β) Η εταιρική σχέση Η αξίωση στην απόκτηση της ιδιότητας μέλους σωματείου α) Ο κανόνας της προτεραιότητος της σωματειακής αυτονομίας β) Περιπτώσεις υποχρεωτικής αποδοχής της αιτήσεως εγγραφής γ) Αρμόδιο δικαστήριο και διαδικασία εκδικάσεως της αγωγής για εγγραφή σε σωματείο δ) Υποχρεωτική απόκτηση της ιδιότητας του μέλους ορισμένου σωματείου XIV

5 ΙΙ. Ο κοινός σκοπός και οι αποχρώσεις του Μη κερδοσκοπικός σκοπός και ιδεαλιστικός σκοπός Ο κερδοσκοπικός σκοπός και η διάκρισή του από τον εμπορικό σκοπό Η έννοια του οικονομικού σκοπού Κερδοσκοπικές πράξεις μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων Η ειδική φύση του σκοπού του ιδρύματος ΙΙΙ. Όργανα νομικού προσώπου υαδικά και μονιστικά συστήματα οργανώσεως Πολυ-οργανικά συστήματα οργανώσεως Εξωτερικά εποπτικά όργανα Συμπερασματικές παρατηρήσεις IV. Σχέση νομικού προσώπου και οργάνων ιάκριση του οργάνου από τα μέλη του Οργανική σχέση Φύση της οργανικής εξουσίας Σύσταση του νομικού προσώπου Ι. Συστατική πράξη και καταστατικό Τύπος και περιεχόμενο Νομική φύση ΙΙ. Έδρα Καταστατική έδρα Πραγματική έδρα ΙΙΙ. Έγκριση ή άδεια της αρχής Έλεγχος νομιμότητος Έλεγχος σκοπιμότητος ιοίκηση Ι. Εισαγωγικά Σχέσεις των διοικητών με το νομικό πρόσωπο και τους φορείς του α) Εκλογή και ανάκληση των διοικητών β) ιαχείριση και εκπροσώπηση γ) Ευθύνη Όργανο και πληρεξούσιος ΙΙ. Χαρακτηριστικά Σύνθεση Εκλογή Συγκρότηση σε σώμα Θητεία ΙΙΙ. ιαδικασία λήψεως αποφάσεων XV

6 1. Σύγκληση Απαρτία Λήψη αποφάσεων α) Η αρχή της απόλυτης πλειοψηφίας και οι αποκλίσεις της β) Η έννοια της συλλογικής δράσεως Το δικαίωμα ψήφου Περιορισμοί του δικαιώματος ψήφου IV. Αρμοδιότητες της διοικήσεως Εκπροσωπευτική εξουσία (άρθρ. 67 και 68 ΑΚ) Ειδική ρύθμιση της δικαιοπρακτικής εκπροσωπήσεως (άρθρ. 70 ΑΚ) Ειδική ρύθμιση της δικαστικής εκπροσωπήσεως (άρθρ ΚΠολ ) Άλλες αρμοδιότητες Τα όρια της εκπροσωπευτικής εξουσίας της διοικήσεως α) Εισαγωγικά β) Ο σκοπός του νομικού προσώπου ως όριο της εξουσίας εκπροσώπησης Προστασία τρίτων από περιορισμούς της εκπροσωπευτικής εξουσίας α) ικαιοσυγκριτικές παρατηρήσεις β) Η Πρώτη Εταιρική Οδηγία 68/151 ΕΟΚ γ) Η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας δ) Ερμηνεία των ελληνικών ρυθμίσεων αα) Η έννοια του «οφείλει να γνωρίζει» ββ) Το βάρος αποδείξεως ε) Το ζήτημα στο δίκαιο της ΕΠΕ στ) Η σύμφωνη με την Πρώτη Εταιρική Οδηγία τροποποίηση του άρθρ Ν. 2190/1920 με το Ν. 3604/ ζ) Αναλογική εφαρμογή άρθρ Ν. 2190/1920 σε όλα τα νομικά πρόσωπα Ελαττωματική απόφαση της διοικήσεως Υποκατάσταση I. Ειδική υποκατάσταση (άρθρ. 68 εδ. 2 ΑΚ) II. Γενική ή συνολική υποκατάσταση (άρθρ. 67 εδ. 2 ΑΚ) III. Οριοθέτηση εξουσιών μεταξύ διοικήσεως και υποκαταστάτου IV. Νόμιμος ή εκούσιος εκπρόσωπος; V. Εφαρμοστέο δίκαιο Έλλειψη προσώπων διοικήσεως Ι. Γενικά χαρακτηριστικά του άρθρ. 69 ΑΚ XVI

7 1. Σκοπός Το άρθρ. 69 ΑΚ ως εξαίρεση από τον κανόνα της διοικητικής αυτονομίας του νομικού προσώπου Επικουρικότητα της δικαστικής παρεμβάσεως Το άρθρ. 69 ΑΚ ως αναγκαστικός κανόνας δικαίου Πόρισμα ΙΙ. Πεδίο εφαρμογής του άρθρ. 69 ΑΚ ΙΙΙ. Έλλειψης διοικήσεως Έννοια και διακρίσεις Πραγματική έλλειψη διοικήσεως α) Λήξη θητείας του διοικητικού οργάνου β) Άκυρη εκλογή γ) Πραγματική αδυναμία λήψεως αποφάσεων δ) Παράνομη δράση ή αδράνεια Πλασματική έλλειψη διοικήσεως Σύγκρουση συμφερόντων α) Η ρύθμιση του άρθρ. 69 περ. βã ΑΚ β) Σχέση άρθρ. 69 περ. βã ΑΚ και άρθρ. 22Β 3 Ν. 2190/ IV. Ειδικά ζητήματα εφαρμογής του άρθρ. 69 ΑΚ στο δίκαιο της εταιρίας περιορισμένης ευθύνης V. ικαστικός διορισμός προσωρινής διοικήσεως Μερικός ή ολικός διορισμός προσωρινής διοικήσεως; Σκοπός, αποστολή και θητεία προσωρινής διοικήσεως Συνέπειες ως προς την εκλεγμένη διοίκηση Αρμόδιο δικαστήριο Εκουσία δικαιοδοσία και ασφαλιστικά μέτρα; ιορισμός προσωρινής διοικήσεως με προσωρινή διαταγή; Άλλα δικονομικά θέματα ιαχειριστική ευθύνη Ι. Έννοια και μορφές Μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα Κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα α) Εμπορικές εταιρίες β) Συνεταιρισμοί γ) Αστικές κερδοσκοπικές εταιρίες Παραγραφή και απαλλαγές Συμπέρασμα Σχέση ευθύνης από διαχειριστικό πταίσμα προς την ευθύνη από τις γενικές διατάξεις XVII

8 ΙΙ. Ευθύνη έναντι τρίτων Εξωδικαιοπρακτική, κυρίως αδικοπρακτική ευθύνη ικαιοπρακτική δέσμευση διοικήσεως από ενέργειες εκτός ορίων της εξουσίας της Ευθύνη για παρέλκυση πτώχευσης Ευθύνη για μείωση της εταιρικής περιουσίας σε περίπτωσης λύσης ή αδρανοποίησης της εταιρίας ΙΙΙ. Ευθύνη διαχειριστών για χρέη του νομικού προσώπου IV. Ευθύνη μελών άλλων (συλλογικών) οργάνων Παύση διοικητών Συνέλευση Ι. Εισαγωγή Χαρακτηριστικά Σύνθεση ΙΙ. ιαδικασίας λήψεως αποφάσεων Σύγκληση Απαρτία και λήψη αποφάσεων α) Ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας κατά τύπους νομικών προσώπων..289 β) Φθίνουσα απαρτία γ) Αντιπροσώπευση δ) Αναγκαστικού ή ενδοτικού δικαίου οι διατάξεις περί απαρτίας και πλειοψηφίας; Περιορισμοί του δικαιώματος ψήφου Η νομική φύση της αποφάσεως της συνελεύσεως ΙΙΙ. Αρμοδιότητες Συνήθεις ή τακτικές Έκτακτες αρμοδιότητες Ελαττωματική απόφαση Η αστική ευθύνη του νομικού προσώπου I. Εισαγωγή στους κατά το άρθρ. 71 ΑΚ όρους ευθύνης II. Η λειτουργία του άρθρ. 71 εδ. αã ΑΚ ως κανόνα καταλογισμού: Θεωρητικές και πρακτικές διαστάσεις III. Η εις ολόκληρον με το νομικό πρόσωπο ευθύνη του υπαίτιου οργάνου IV. Η έννοια του αντιπροσωπευτικού οργάνου V. Πράξη ή παράλειψη του οργάνου κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του XVIII

9 14. Κατάχρηση του θεσμού του νομικού προσώπου Ι. Εισαγωγή Νομοθετικό πλαίσιο Έννοια της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου Περιπτώσεις ex lege άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου Εξέλιξη και θεμελίωση της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου ΙΙ. Οι θεωρίες της έμμεσης άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου Ο καταλογισμός εμπορικής ιδιότητος στον μεγαλομέτοχο εταιρίας α) Οι θέσεις της νομολογίας τις δεκαετίες 1970 και β) Συμπέρασμα Η εγκατάλειψη των θεωριών της έμμεσης άρσης της αυτοτέλειας ΙΙΙ. Οι θεωρίες της (άμεσης) άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου Η θεωρία της αναλογικής εφαρμογής (παλαιού) άρθρ Ν. 3190/ Η θεωρία της καταχρηστικότητος με τα κριτήρια του άρθρ. 281 ΑΚ Περιπτωσιολογία και όροι εφαρμογής του άρθρ. 281 ΑΚ α) Καταστρατήγηση νόμου β) Σύγχυση περιουσίας του νομικού προσώπου με την ατομική περιουσία γ) Χρησιμοποίηση του νομικού προσώπου για πρόκληση ζημίας σε τρίτον δ) Υποκεφαλαιοδότηση ε) Συμπέρασμα TΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ Λύση και Περάτωση των Νομικών Προσώπων 15. Λύση Ι. Έννοια ΙΙ. Συστηματοποίηση των λόγων λύσεως Αυτοδιάλυση ιάλυση με δικαστική απόφαση ιάλυση με απόφαση της Αρχής; ιάλυση δια νόμου Ελεύθερη συγχώνευση Ειδικοί λόγοι διαλύσεως α) Πάροδος χρόνου διάρκειας β) Πτώχευση γ) Θάνατος, πτώχευση, ανικανότητα εταίρου XIX

10 δ) Καταγγελία ΙΙΙ. Συνέπειες IV. Αδρανοποίηση νομικού προσώπου Εκκαθάριση I. Έννοια II. Νομοθετικό πλαίσιο III. Αντικείμενο IV. Σκοπός Προσέγγιση με βάση τις γενικές διατάξεις Σκοπός της εκκαθάρισης στις κεφαλαιουχικές εταιρίες Σκοπός της εκκαθάρισης στις προσωπικές εταιρίες α) Υποχρεωτικό ή προαιρετικό το στάδιο της εκκαθαρίσεως; β) Εξόφληση χρεών προς τρίτους ως εκκαθαριστική πράξη προτεραιότητος γ) Τήρηση ορισμένης διαδικασίας εξοφλήσεως των χρεών προς τρίτους; δ) Ολοκλήρωση των εργασιών εκκαθαρίσεως και διανομή ε) Ειδικά ως προς την κοινωνία δικαιώματος στην εκκαθάριση V. Εκκαθαριστές ιορισμός Έννομη θέση και εκπροσωπευτική εξουσία Ευθύνη Παύση VI. Συνέπειες και ιαδικασία Εκκαθαρίσεως Αναστολή ατομικών διώξεων; ημόσια πρόσκληση προς τους δανειστές Απογραφή Οι κύριες διαχειριστικές πράξεις της εκκαθαρίσεως α) Είσπραξη απαιτήσεων β) Εξόφληση υποχρεώσεων γ) Ρευστοποιήσεις δ) Τακτικές διαχειριστικές πράξεις εκποιήσεως ιανομή ενεργητικού VII. ιάρκεια εκκαθαρίσεως Αναβίωση I. Έννοια II. Προϋποθέσεις III. ιατυπώσεις IV. Συνέπειες XX

11 ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ Το Σωματείο 18. Η σύσταση του σωματείου I. Εισαγωγικά Το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι ως εκδήλωση της ιδιωτικής αυτονομίας Οι νόμιμοι όροι σύστασης σωματείου ως θεμιτός περιορισμός του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι ΙΙ. Προϋποθέσεις σύστασης σωματείου Ένωση είκοσι (20) τουλάχιστον προσώπων Σκοπός μη κερδοσκοπικός Νομική προσωπικότητα Η συστατική πράξη και το καταστατικό γενικά Η διαδικασία εγγραφής του σωματείου Το προϊδρυτικό στάδιο Περιεχόμενο του καταστατικού α) Γενικά β) Το υποχρεωτικό περιεχόμενο του καταστατικού αα) Ο σκοπός του σωματείου ββ) Η επωνυμία του σωματείου γγ) Η έδρα του σωματείου δδ) Οι όροι εισόδου, αποχώρησης και αποβολής των μελών εε) Οι πόροι του σωματείου στστ) Εκπροσώπηση, όργανα, λήψη αποφάσεων (άρθρ. 80 αρ. 4-8 ΑΚ) Απόφαση για την εγγραφή του σωματείου Ένδικα μέσα κατά της απόφασης αναγνώρισης του σωματείου α) Γενικά β) Άσκηση έφεσης Απόκτηση νομικής προσωπικότητας Συμπερασματικές παρατηρήσεις ιοίκηση I. Σύνθεση της διοικήσεως II. Εκλογή III. Θητεία IV. ιαδικασία λήψεως αποφάσεων V. Αρμοδιότητες της διοικήσεως VI. Ελαττωματικότητα των αποφάσεων της διοικήσεως XXI

12 1. Ανυπόστατες και άκυρες αποφάσεις Ακυρώσιμες αποφάσεις Γενική Συνέλευση I. Αρμοδιότητα (άρθρ. 93, 94 ΑΚ) II. Σύγκληση (άρθρ. 95, 96 ΑΚ) Σύγκληση από το διοικητικό συμβούλιο Σύγκληση γενικής συνέλευσης με αίτημα της μειοψηφίας των μελών α) Υποβολή αίτησης στην διοίκηση του σωματείου β) Υποβολή αίτησης στο αρμόδιο δικαστήριο III. Λήψη απόφασης (άρθρ. 97, 99, 100 ΑΚ) Η πρόσκληση στη γενική συνέλευση ως όρος του κύρους της απόφασης Περιεχόμενο και τύπος της πρόσκλησης Νομική φύση της απόφασης και του δικαιώματος ψήφου Απαρτία και πλειοψηφία Αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία Συμμετοχή στη γενική συνέλευση με αντιπρόσωπο Η σύγκρουση συμφερόντων ως κώλυμα στην άσκηση του δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου στη γενική συνέλευση (άρθρ. 98 ΑΚ) Ελαττωματικότητα αποφάσεων Γενικής Συνελεύσεως σωματείου Ι. Εισαγωγή ΙΙ. Ανυπόστατες αποφάσεις ΙΙΙ. Απολύτως άκυρες αποφάσεις υνατότητα εφαρμογής του άρθρ. 180 ΑΚ ιάκριση των απολύτως άκυρων από τις ακυρώσιμες αποφάσεις α) Πεδίο εμφάνισης του προβλήματος β) Σύστημα κριτηρίων οριοθέτησης γ) Περιπτώσεις απόλυτης ακυρότητας δ) ιαφορές ως προς την έννομη συνέπεια ιάκριση των απολύτως άκυρων από τις ανυπόστατες αποφάσεις IV. Ακυρώσιμες αποφάσεις Ιδιομορφία της έννομης συνέπειας του άρθρ. 101 εδ. αã ΑΚ Ουσιαστικές προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρ. 101 ΑΚ α) Είδος και αντικείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης αα) Απόφαση της γενικής συνέλευσης ββ) Ανάλογη εφαρμογή άρθρ. 101 ΑΚ για την ακύρωση αποφάσεων του ιοικητικού Συμβουλίου γγ) Ειδικότερα για τις αποφάσεις διάλυσης του σωματείου, τροποποίησης του καταστατικού και αποβολής μέλους XXII

13 β) Αντίθεση της απόφασης στον νόμο ή στο καταστατικό γ) Αιτιώδης συνάφεια μεταξύ παράβασης και απόφασης Αγωγή και δικαστική απόφαση ακύρωσης κατ άρθρ. 101 ΑΚ α) Φύση του αγωγικού δικαιώματος και της προθεσμίας άσκησής του..482 β) Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση γ) Αρμόδιο δικαστήριο: Το πρόβλημα του χαρακτηρισμού της ελαττωματικότητας της προσβαλλόμενης απόφασης δ) Ενότητα του αντικειμένου της δίκης ε) υνατότητα άσκησης πρόσθετης παρέμβασης στ) Κατανομή του βάρους απόδειξης ζ) Ενέργεια και δεδικασμένο της δικαστικής απόφασης η) υνατότητα αποκατάστασης της ελαττωματικής απόφασης της Γενικής Συνέλευσης μέσω της ακυρωτικής δικαστικής απόφασης θ) Το κύρος των συμβάσεων του σωματείου με τρίτους μετά την ακύρωση απόφασης της γενικής συνέλευσης Αναστολή εκτέλεσης κατ άρθρ. 102 ΑΚ των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης V. Τυπολογία ελαττωματικών αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης Ελαττώματα σχετικά με την σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης από το αρμόδιο όργανο Ελαττώματα σχετικά με την διενέργεια και το περιεχόμενο της πρόσκλησης των μελών α) Παράβαση υποχρεώσεων του ιοικητικού Συμβουλίου β) Ειδικότερα για την απόφαση που παύει ή ανακαλεί το ιοικητικό Συμβούλιο χωρίς προηγούμενη αναγραφή σχετικού θέματος στην πρόσκληση Ελαττώματα σχετικά με υπερβάσεις των αρμοδιοτήτων της Γενικής Συνέλευσης Ελαττώματα σχετικά με την ύπαρξη απαρτίας και πλειοψηφίας Ελαττώματα σχετικά με την συζήτηση των θεμάτων και την ψηφοφορία Ελαττώματα σχετικά με τις προϋποθέσεις εκλογιμότητας μελών του ιοικητικού Συμβουλίου Λύση και εκκαθάριση σωματείου Ι. Εισαγωγικά ΙΙ. Λόγοι και διαδικασία διάλυσης σωματείου Αυτοδιάλυση με απόφαση συνελεύσεως (άρθρ. 103 ΑΚ) ιάλυση με δικαστική απόφαση α) ιαδικαστικές προϋποθέσεις β) Λόγοι δικαστικής διαλύσεως XXIII

14 αα) Αδυναμία διοικήσεως ή λειτουργίας του σωματείου ββ) Εκπλήρωση ή εγκατάλειψη σκοπού γγ) Ανεπίτρεπτη μεταβολή σκοπού δδ) Παράνομος ή ανήθικος σκοπός Ειδικοί λόγοι διαλύσεως α) Πάροδος χρόνου διάρκειας του σωματείου β) Μείωση αριθμού μελών ΙΙΙ. Eκκαθάριση ΠΕΜΠΤΟ ΜΕΡΟΣ Το Ίδρυμα 23. Το ίδρυμα ιδιωτικού δικαίου Ι. Εισαγωγικά Σκοπός και λειτουργία Το κοινωφελές ίδρυμα ΙΙ. Εννοιολογικά στοιχεία του ιδρύματος Εξυπηρέτηση ορισμένου διαρκούς σκοπού α) Είδος και φύση του επιδιωκόμενου σκοπού β) Μεταβολή του σκοπού Αφιέρωση περιουσίας Οργανισμός του ιδρύματος ΙΙΙ. Το υποτελές ίδρυμα Χαρακτηριστικά Υπεγγυότητα της περιουσίας του υποτελούς ιδρύματος IV. Η σύσταση του ιδρύματος Ιδρυτική πράξη Εγκριτικό διάταγμα Κτήση περιουσίας Το ίδρυμα κατά το εγκριτικό στάδιο V. Οι ωφελούμενοι από το ίδρυμα VI. H λύση του ιδρύματος Exkurs: Η πρόσφατη αλλαγή του δικαίου περί ιδρυμάτων στη Γερμανία Η επιτροπή εράνων I. Νομοθετικό πλαίσιο ΙΙ. Σύσταση και διοίκηση ΙΙΙ. ιάλυση, εκκαθάριση, μετατροπή XXIV

15 ΕΚΤΟ ΜΕΡΟΣ Η αστική εταιρία 26. Η φύση της αστικής εταιρίας Προϋποθέσεις σύστασης και χαρακτηριστικά της αστικής εταιρίας I. Αστική εταιρία χωρίς νομική προσωπικότητα Εταιρική σύμβαση Εισφορές των εταίρων Επιδίωξη κοινού σκοπού II. Αστική εταιρία με νομική προσωπικότητα III. Η ελαττωματική αστική εταιρία IV. Εταιρική περιουσία V. Ευθύνη εταίρων ιαχείριση της αστικής εταιρίας I. ιαχειριστές II. Λήψη διαχειριστικών αποφάσεων III. ικαίωμα εναντιώσεως IV. Έννομη θέση διαχειριστών V. Εκπροσώπηση της αστικής εταιρίας VI. Έκταση της εξουσίας διαχείρισης και εκπροσώπησης VII. Παύση της διαχειριστικής εξουσίας Συνέλευση των εταίρων I. Έννοια και λειτουργία II. Αρμοδιότητα III. Λήψη αποφάσεων IV. Ελαττωματικές αποφάσεις Μεταβολή στο πρόσωπο των εταίρων I. Εισαγωγικά II. Είσοδος νέου εταίρου III. Έξοδος εταίρου IV. Μεταβίβαση εταιρικής συμμετοχής Λύση και εκκαθάριση I. Λόγοι λύσης II. Εκκαθάριση XXV

16 EΒΔΟΜΟ ΜΕΡΟΣ Κοινοπραξία και άλλες Ενώσεις Προσώπων 32. Η Κοινοπραξία Ι. Εισαγωγικά για την κοινοπραξία ΙΙ. Η θέση της νομολογίας Το ζήτημα της νομικής προσωπικότητας της κοινοπραξίας Ικανότητα διαδίκου και νομιμοποίηση της κοινοπραξίας ΙΙΙ. Η έννοια της ικανότητας δικαίου υπό νέο πρίσμα Ικανότητα δικαίου υπό στενή και υπό ευρεία έννοια α) Το πρόσωπο ως υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (ικανότητα δικαίου υπό στενή έννοια) β) Το πρόσωπο ως υποκείμενο νομικής δράσεως (ικανότητα δικαίου υπό ευρεία έννοια) Η ικανότητα δικαίου των ενώσεων προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα α) Ικανότητα νομικής δράσεως της ένωσης β) Νομιμοποίηση της ένωσης IV. Κατασκευαστική κοινοπραξία εκτελέσεως δημοσίων έργων Νομοθετικό πλαίσιο Υπαγωγή της κοινοπραξίας δημοσίων έργων στο εταιρικό δίκαιο Χαρακτηριστικά Σύσταση και ορισμός εκπροσώπου κοινοπραξίας Μεταβολές της κοινοπραξίας ως αντισυμβαλλομένης του ημοσίου ή ως προς τα μέλη της α) Υποκατάσταση β) Πτώχευση Θάνατος Παραλαβή και ευθύνη για πλημμέλειες του έργου ικαστική επίλυση διαφορών Λύση και εκκαθάριση της (κατασκευαστικής) κοινοπραξίας «Οιονεί» νομικά πρόσωπα (ΚΠ) I. Εισαγωγή II. Τα πολιτικά κόμματα μέχρι το έτος III. Το Αμοιβαίο Κεφάλαιο Ακίνητης Περιουσίας IV. Θρησκευτικές κοινότητες και ιεροί ναοί V. Η επιχείρηση VI. Κατακλείδα Βιβλιογραφία Ευρετήριο XXVI