Α ν α ς τ α ς ί α Μ α ν ω λ ά κ ο υ. Χ ρ ή ς τ ο σ Μ π ό γ α σ 6/2 / Επιβλέπων καθηγητής: ΤΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΤΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Α ν α ς τ α ς ί α Μ α ν ω λ ά κ ο υ Α Ε Μ : /2 / Θέμα: Πρώτεσ εκτιμήςεισ και ςχολιαςμοί ςτο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίςιο Αναφοράσ (ΕΣΠΑ) τησ προγραμματικήσ περιόδου Επιβλέπων καθηγητής: Χ ρ ή ς τ ο σ Μ π ό γ α σ 2013

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΑΓΩΓΗ ελ Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ.. ελ Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΠΕΡΙΟΔΟΤ ΕΙΑΓΩΓΗ. ελ ΣΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ελ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ. ελ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΕΔΑΦΙΚΗ ΤΝΕΡΓΑΙΑ. ελ Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΙΑΓΩΓΗ. ελ ΘΕΜΑΣΙΚΕ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ ελ ΧΩΡΙΚΕ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ ελ ΧΩΡΙΚΕ ΕΝΟΣΗΣΕ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ελ Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΑΣΑΗ ΣΩΝ ΘΕΜΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΩΝ ελ Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΧΡΗΜΑΣΟΔΟΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΙΑΓΩΓΗ.. ελ ΔΙΑΡΘΡΩΣΙΚΑ ΣΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΑΜΕΙΟ ΤΝΟΧΗ. ελ ΚΑΣΑΝΟΜΗ ΚΟΙΝΟΣΙΚΗ ΤΝΦΡΟΜΗ.. ελ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΑΝΑ ΣΟΧΟ ΚΑΙ ΣΑΜΕΙΟ.. ελ Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΩΝ ΜΕ ΕΠΑ ΕΙΑΓΩΓΗ. ελ ΣΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑΣΙΚΕ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ ΕΠΑ ελ. 68 1

3 5.2.1 ΕΠ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΕΝΙΧΤΗ ΣΗ ΠΡΟΠΕΛΑΙΜΟΣΗΣΑ». ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΕΝΙΧΤΗ ΣΗ ΠΡΟΠΕΛΑΙΜΟΣΗΣΑ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ»... ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΓΚΛΙΗ».. ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΓΚΛΙΗ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΒΕΛΣΙΩΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ».. ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΒΕΛΣΙΩΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ».. ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ» ελ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠ «ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ» ΜΕ ΕΠΑ ελ ΕΠ «ΣΕΧΝΙΚΗ ΤΠΟΣΗΡΙΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ» ελ ΠΙΝΑΚΑ ΤΝΑΦΕΙΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΣΟΧΩΝ ΕΠΑ ΚΑΙ ΣΟΜΕΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΩΝ.. ελ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ ΕΠΑ ελ ΠΕΠ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ ελ ΠΕΠ ΘΕΑΛΙΑ, ΣΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ.. ελ ΠΕΠ ΔΤΣΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΟΤ ΚΑΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΩΝ. ελ ΠΕΠ ΑΣΣΙΚΗ.. ελ ΠΕΠ ΚΡΗΣΗ ΚΑΙ ΝΗΩΝ ΑΙΓΑΙΟΤ.. ελ ΠΙΝΑΚΑ ΤΝΑΦΕΙΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΣΟΧΩΝ ΕΠΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΩΝ ελ Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΝΕΠΕΙΑ ΕΠΑ ΜΕ ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΣΗ ΛΙΑΒΟΝΑ ΚΑΙ ΣΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΣΑΡΡΤΘΜΙΕΩΝ ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΣΗ ΛΙΑΒΟΝΑ. ελ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. ελ

4 6.1.2 ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΣΗΝ ΚΑΣΑΡΣΙΗ (2000) ΕΩ ΣΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΗ (2005) ΣΗ ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΣΗ ΛΙΑΒΟΝΑ ελ ΑΝΑΘΕΩΡΗΗ ΣΗ ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΣΗ ΛΙΑΒΟΝΑ - ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΣΗ ΤΝΟΧΗ. ελ ΤΝΕΠΕΙΑ ΕΠΑ ΜΕ ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΤΝΟΧΗ ελ ΟΙ ΣΡΑΣΗΓΙΚΕ ΚΑΣΕΤΘΤΝΣΗΡΙΕ ΓΡΑΜΜΕ ΣΗ ΠΟΛΙΣΙΚΕ ΣΗ ΤΝΟΧΗ. ελ ΠΙΝΑΚΑ ΕΞΤΠΗΡΕΣΗΗ ΣΩΝ ΣΡΑΣΗΓΙΚΩΝ ΚΑΣΕΤΘΤΝΣΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ ΓΙΑ ΣΗ ΤΝΟΧΗ ΑΠΟ ΣΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΣΟΤ ΕΠΑ ελ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΣΑΡΡΤΘΜΙΕΩΝ (ΕΠΜ). ελ ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΠΜ ελ ΠΙΝΑΚΑ ΤΝΑΦΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΩΝ ΣΟΤ ΕΠΑ ΜΕ ΣΙ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ ΣΟΤ ΕΠΜ ΕΠΙΛΟΓΟ ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ ελ. 133 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.. ελ

5 ΕΙΑΓΩΓΗ 4

6 ΕΙΑΓΩΓΗ Ζ Δπξσπατθή Έλσζε, ην 2000, κε ηελ θαηάξηηζε ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο έζεζε λένπο ζηφρνπο γηα ηελ πνξεία ηεο θαη ηελ αλάπηπμή ηεο ζε επίπεδν αληαγσληζηηθφηεηαο θαη απαζρφιεζεο. ην πιαίζην απηψλ ησλ λέσλ ζηφρσλ θαη δεδνκέλνπ ηνπ επλντθνχ νηθνλνκηθνχ θαη πνιηηηθνχ θιίκαηνο πνπ επηθξαηνχζε εθείλε ηελ πεξίνδν ζε φινο ην εχξνο ησλ Δπξσπατθψλ Πεξηθεξεηψλ, ε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο επειπηζηνχζε λα θαζηεξσζεί ε Δπξψπε σο ε πην αληαγσληζηηθή δχλακε παγθνζκίσο θαη λα εμαιεηθηεί ε αλεξγία ζην κέγηζην δπλαηφ κε απψηεξν ζθνπφ λα επηηεπρζεί ε πιήξεο απαζρφιεζε. Παξφια απηά, φκσο, ζηελ πνξεία ηεο εθαξκνγήο ησλ κέηξσλ ηα δεδνκέλα αλαζηξάθεθαλ θαη ν ξπζκφο αλάπηπμεο αθνινχζεζε πησηηθή πνξεία κε απνηέιεζκα λα παξαηεξεζνχλ αλνκνηνγέλεηεο φζνλ αθνξά ηελ εμέιημε ησλ Κξαηψλ Μειψλ θαη λα θαηαζηεί αλαγθαία ε αλαζεψξεζε ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο κε θνηλή απνδνρή απφ ηνπο αξκφδηνπο θνξείο φηη ην αξρηθφ πιάλν ππήξμε ηδηαίηεξα θηιφδνμν θαη φρη ηφζν εχθνια εθαξκφζηκν. Ζ παξαπάλσ θνηλή δηαπίζησζε νδήγεζε ζηελ αλαζεψξεζε θαη αλαπξνζαξκνγή ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο ην 2005, κε ζηξαηεγηθφ ζηφρν απηή ηε θνξά ηελ ελίζρπζε ηεο θνηλσληθήο θαη ηεο νηθνλνκηθήο ζπλνρήο ψζηε λα επηηεπρζεί ε ηζφξξνπε αλάπηπμε ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Γηα λα πινπνηεζεί ν παξαπάλσ ζηφρνο απνθαζίζηεθε λα δνζεί έκθαζε ζηελ πξνψζεζε κηαο αληαγσληζηηθήο θαη δπλακηθήο νηθνλνκίαο πνπ ζα βαζίδεηαη ζηε γλψζε θαη ζηε θαηλνηνκία, ζα νδεγεί ζηε δεκηνπξγία πεξηζζφηεξσλ θαη πνηνηηθφηεξσλ ζέζεσλ εξγαζίαο ελψ παξάιιεια, ζα ζπλάδεη κε ηηο πξνηεξαηφηεηεο ηεο αεηθφξνπ αλάπηπμεο. Πξνο απηήλ ηελ θαηεχζπλζε θηλεηνπνηείηαη θαη ε Δπξσπατθή Πνιηηηθή ηεο πλνρήο γηα ην , ε νπνία αλαπξνζαξκφζηεθε αθξηβψο ζηα λέα θξηηήξηα θαη είλαη απαξαίηεηε, πεξηζζφηεξν απφ θάζε άιιε θνξά, ε ζσζηή εθαξκνγή ηεο γηα επίηεπμε κηαο δηεπξπκέλεο Δπξσπατθήο Έλσζεο κε ηελ έλλνηα φηη είλαη ζε ζέζε λα επηηαρχλεη ηε δηαδηθαζία ηεο ζχγθιηζεο, δίλνληαο έκθαζε ζηελ αλάπηπμε θαη ζηελ απαζρφιεζε. πλεπψο, ζηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν , ηα ρξεκαηνδνηηθά κέζα πνπ δηαηίζεληαη γηα ηελ πνιηηηθή ηεο ζπλνρήο είλαη πιένλ, εθηφο απφ ην Δπξσπατθφ Σακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο 9ΔΣΠΑ) θαη ην Δπξσπατθφ Κνηλνηηθφ Σακείν (ΔΚΣ), θαη ην Σακείν πλνρήο. Παξάιιεια, ζχκθσλα κε ηελ αλαζεσξεκέλε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο γηα ηελ πεξίνδν , ην θάζε Κξάηνο Μέινο είλαη ππνρξεσκέλν λα θαηαξηίζεη θαη λα ππνβάιιεη ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή έλα θείκελν, ην Δζληθφ ηξαηεγηθφ Πιαίζην Αλαθνξάο (ΔΠΑ), πνπ απνηειεί ην πιαίζην γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ησλ Σακείσλ ζε εζληθφ επίπεδν. Σν ΔΠΑ , γηα λα γίλεη απνδερηφ θαη λα ηεζεί ζε εθαξκνγή ζα πξέπεη λα είλαη ζπλεπέο κε ηηο ηξαηεγηθέο Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο γηα ηελ Πνιηηηθή ηεο πλνρήο

7 2013 θαη λα ζπλδέεηαη ζηελά κε ην Δζληθφ Πξφγξακκα Μεηαξξπζκίζεσλ (ΔΠΜ) ηνπ θάζε Κξάηνπο Μέινπο, ζην νπνίν πεξηγξάθνληαη ηα κέηξα πνπ ζα εθαξκνζηνχλ γηα ηελ πινπνίεζε ηεο ζηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο ζρεηηθά κε ηελ απαζρφιεζε θαη ηελ αλάπηπμε. πλεπψο, θξηηήξην γηα ηελ επηηπρή έθβαζε ηεο εθαξκνγήο ελφο ΔΠΑ είλαη ε ζπλάθεηα ηνπ θαη ε ελαξκφληζε ηνπ κε φηη επηηάζζεη ε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο, ε Πνιηηηθή ηεο Ληζζαβφλαο πνπ θαηαξηίζηεθε ζχκθσλα κε ηε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο θαη ην Δζληθφ Πξφγξακκα Μεηαξξπζκίζεσλ. πκπεξαζκαηηθά, ζα πξέπεη λα είλαη εκθαλήο θαη ε ζπλάθεηα κεηαμχ ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο θαη ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο Μεηαξξπζκίζεσλ. Όζνλ αθνξά ην ειιεληθφ ΔΠΑ, ην νπνίν πεξηγξάθεη ηε ζηξαηεγηθή ηεο ρψξαο θαη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε Διιάδα πξνγξακκαηίδεη λα αμηνπνηήζεη ηελ θνηλνηηθή ζπλδξνκή χςνπο 20,4 δηο επξψ θαηά ηε λέα πεξίνδν πξνγξακκαηηζκνχ , έρεη ππνβιεζεί θαη εγθξηζεί απφ ηελ Δπηηξνπή ην Μάξηην ηνπ 2007, δεδνκέλνπ φηη πιεξνί φιεο ηηο παξαπάλσ πξνυπνζέζεηο. Σν ΔΠΑ πξφθεηηαη λα απνηειέζεη, φπσο θαη ην Γ Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο, έλα ζεκαληηθφ κέζν γηα ηελ πξνψζεζε ηεο αηδέληαο ηεο Ληζζαβφλαο ζηελ Διιάδα. Οη γεληθέο πξνηεξαηφηεηεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε απηφ εμεηδηθεχνληαη θαη πινπνηνχληαη κέζσ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ, ηα νπνία, γηα ηελ αθξίβεηα, εμεηδηθεχνληαη ζε: 1. Ορηψ Σνκεαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, 2. Πέληε Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα θαη 3. Πξνγξάκκαηα Γηαζπλνξηαθήο ζπλεξγαζίαο. Ζ λέα πεξίνδνο πξνγξακκαηηζκνχ πξφθεηηαη λα είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθή θαη γηα ηελ εθαξκνγή ηεο Πνιηηηθήο Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη ηεο Πνιηηηθήο Αιηείαο ζηε δηεπξπκέλε Δπξσπατθή Έλσζε. Κάζε Κξάηνο - Μέινο νθείιεη λα απνηππψζεη ηε ζηξαηεγηθή ηνπ ζε ζρέζε κε ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνκέα ηεο γεσξγίαο θαη ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ ζε έλα πξνγξακκαηηθφ θείκελν, ην Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρέδην Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΑΑ). Αληίζηνηρα γηα ηνλ ηνκέα ηεο αιηείαο θαη ησλ αιηεπηηθψλ πεξηνρψλ, ζα πξέπεη λα δηακνξθψζεη ην Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρέδην Αλάπηπμεο ηεο Αιηείαο (ΔΑΑΛ). Ζ ζηξαηεγηθή γηα θάζε ηνκέα, πνπ πξέπεη λα είλαη απφιπηα ζπλεθηηθή θαη ζπκπιεξσκαηηθή κε ην ΔΠΑ, εμεηδηθεχεηαη θαη πινπνηείηαη κέζσ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ, ηα νπνία ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν γηα ηελ Αγξνηηθή Αλάπηπμε (ΔΓΣΑΑ) θαη απφ ην Δπξσπατθφ Σακείν Αιηείαο (ΔΣΑ). ηα επφκελα θεθάιαηα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, ζα αλαιπζνχλ ζε βάζνο ην πεξηερφκελν ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ θαη ησλ Πξνηεξαηνηήησλ πνπ θαζνξίζηεθαλ απφ ην ΔΠΑ θαζψο, επίζεο, θαη ην πεξηερφκελν ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο, ηεο πνιηηηθήο ηεο πλνρήο θαη ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο Μεηαξξπζκίζεσλ ψζηε λα γίλεη θαηαλνεηή ε ζπλάθεηα κεηαμχ απηψλ, γεγνλφο πνπ απνηειεί ην θιεηδί γηα ηελ εθηίκεζε ηεο πνξείαο ηεο λέαο αλαπηπμηαθήο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ γηα ηελ Διιάδα. Ζ πιήξεο θάιπςε ησλ πνξηζκάησλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο απνηειεί ηνλ θαιχηεξν νησλφ γηα ηελ κεηέπεηηα πνξεία ηεο Διιάδαο ζε επίπεδν αληαγσληζηηθφηεηαο θαη απαζρφιεζεο, φπσο αθξηβψο νξίδεη ε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο. Φπζηθά, ε Διιάδα βξίζθεηαη ζε κία αξθεηά δπζρεξή ζέζε ζπγθξηηηθά κε πνιιά Κξάηε Μέιε ζε επίπεδν νηθνλνκίαο θαη αληαγσληζηηθφηεηαο αιιά ε απφδεημε κηα ζσζηήο θαηαλνκήο ηεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο 6

8 κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ηδηαίηεξα αηζηφδνμα ζπκπεξάζκαηα γηα ην κέιινλ θαη εηδηθά, γηα ηηο κεηαβνιέο πνπ ζα παξαηεξεζνχλ ζην ηέινο ηνπ Πην ζπγθεθξηκέλα, ζην 2 ν θεθάιαην ζα γίλεη κηα αλαθνξά ζηελ ηζηνξηθή αλαδξνκή πνπ νδήγεζε ζηε δεκηνπξγία θαη εθαξκνγή ηνπ ΔΠΑ ζηελ Διιάδα. ηε ζπλέρεηα, ζην 3 ν θεθάιαην, ζα αλαιπζεί ην ζχλνιν ησλ ειιεληθψλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ κε ηνπο άμνλεο πξνηεξαηφηεηεο ηνπο ελψ ζην 4 ν θεθάιαην ζα κειεηεζεί ην πεξηερφκελν θαη νη ζηφρνη ησλ ζεκαηηθψλ θαη Υσξηθψλ Πξνηεξαηνηήησλ. Βάζεη ησλ θεθαιαίσλ 3 θαη 4, ζα γίλεη κηα αλαιπηηθή πεξηγξαθή, ζην 6 ν θεθάιαην, ηνπ θαηά πφζν ηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα θαη νη Πξνηεξαηφηεηεο ζπκπίπηνπλ θαη αιιεινθαιχπηνληαη ψζηε λα δεηρζεί ε επηηπρήο αμηνπνίεζε ησλ δπλάκεσλ θαη αλαγθψλ ησλ πεξηθεξεηψλ μερσξηζηά. ην 5 ν θεθάιαην, ζα κειεηεζεί ην κέγηζηεο ζεκαζίαο ζέκα ηεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ, ην νπνίν απνηειεί ηελ νπζηαζηηθή πινπνίεζε φισλ ησλ παξαπάλσ ζηφρσλ θαη ηελ πνζνηηθνπνίεζε απηψλ. Σέινο, ζην 7 ν θεθάιαην, δεδνκέλεο φιε ηεο πξνεγνχκελεο αλάιπζεο ζα εμεηαζζεί πιένλ ζε πξαγκαηηθή βάζε ε ζπλέπεηα ηνπ ΔΠΑ κε ηελ ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο κέζσ ησλ ηξαηεγηθψλ Καηεπζπληήξησλ Γξακκψλ ηεο Πνιηηηθήο πλνρήο θαη κε ηηο πξνηεξαηφηεηεο ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο Μεηαξξπζκίζεσλ. 7

9 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΡΟΜΗ 8

10 1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΡΟΜΗ Ζ δηαδηθαζία θαηάξηηζεο ελφο εζληθνχ αλαπηπμηαθνχ ζρεδηαζκνχ, κε βιέςεηο γηα καθξνπξφζεζκα αιιά θαη βξαρππξφζεζκα απνηειέζκαηα, είλαη κηα δηαδηθαζία επίπνλε θαη ρξνλνβφξα πνπ απαηηεί γλψζε, ζπλεξγαζία θαη εκπεηξία απφ ηα αξκφδηα εθηειεζηηθά φξγαλα αιιά θαη ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ζηηο ζπλερψο κεηαβαιιφκελεο ζπλζήθεο έσο φηνπ θαζνξηζηεί ε ηειηθή κνξθή ηνπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξάκκαηνο θαη δνζεί πξνο έγθξηζε. Βαζηθφ αίηην γηα ηελ δπζθνιία ελφο ηέηνηνπ εγρεηξήκαηνο είλαη ε αλάγθε γηα ηαπηφρξνλε πνιπεπίπεδε πξνζέγγηζε ελφο ξαγδαία κεηαβαιιφκελνπ πεξηβάιινληνο ην νπνίν απνηειείηαη απφ πνιιά αληηθαηηθά ζηνηρεία ηα νπνία πξέπεη λα ζπγθεξαζηνχλ θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα νδεγήζνπλ ζηελ επίηεπμε ελφο καθξνπξφζεζκνπ αλαπηπμηαθνχ νξάκαηνο γηα κία ρψξα. Οη ζπλνιηθέο αλαπηπμηαθέο επηινγέο κίαο ρψξαο ζα πξέπεη λα ζπζρεηηζηνχλ κε ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο πνπ δίλεη ε Δπξσπατθή Έλσζε αιιά θαη κε ηηο νηθνλνκηθέο ζπγθπξίεο θαη ηηο αληηθεηκεληθέο δπλαηφηεηεο απνδνηηθήο θαη απνηειεζκαηηθήο πινπνίεζεο ησλ έξγσλ ππνδνκήο θαη ην ζπκπέξαζκα ζην νπνίν ζα νδεγήζεη απηφο ν ζπζρεηηζκφο λα απνηειέζεη ηελ αθεηεξία γηα ην ζρεδηαζκφ ελφο φζν ην δπλαηφλ πην ξεαιηζηηθνχ πιάλνπ δξάζεο, ην νπνίν ζα εθκεηαιιεπηεί ζην έπαθξνλ ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηηο επθαηξίεο ελψ παξάιιεια ζα ζπξξηθλψζεη ηηο αδπλακίεο θαη ζα απνκαθξχλεη ηηο απεηιέο. Σν Δζληθφ ηξαηεγηθφ Πιαίζην Αλαθνξάο απνηειεί, νπζηαζηηθά, ηε ζπλέρεηα ηνπ Γ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο , πξνζαξκνζκέλν, φκσο, ζηηο λέεο ζπλζήθεο αγνξάο θαη βηψζηκεο αλάπηπμεο θαη ζηα λέα δεδνκέλα πνπ νδεγνχλ ζε αλαδηακνξθσκέλεο αλάγθεο ρξεκαηνδφηεζεο απφ ηα Σακεία ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Δθφζνλ, ινηπφλ, ην Γ Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο απνηειεί ηε βάζε πάλσ ζηελ νπνία δηακνξθψζεθε ην Δζληθφ ηξαηεγηθφ Πιαίζην Αλαθνξάο γηα ηα έηε , ζα είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ γηα ηελ πεξεηαίξσ θαηαλφεζε ηεο ιεηηνπξγίαο θαη ηεο δηάξζξσζεο ηνπ ΔΠΑ λα αθνινπζήζεη κία ζπλνπηηθή αλαθνξά ζηε δνκή, ζην πεξηερφκελν θαη ζηνπο ζηφρνπο ηνπ Γ ΚΠ. Σν Γ Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο απνηέιεζε γηα ηε Διιάδα έλα κεγάιν θαη θηιφδνμν αλαπηπμηαθφ πξφγξακκα πνπ δηακνξθψζεθε θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα αληαπνθξίλεηαη επαξθψο ζηηο ηφηε αλάγθεο θαη ζηηο ζεκεξηλέο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ, ηηο νπνίεο θιήζεθε λα αληηκεησπίζεη ε Διιάδα ζε δηεζλέο θαη επξσπατθφ επίπεδν. Μέζσ ηνπ Γ ΚΠ δφζεθε ζηελ Διιάδα ε δπλαηφηεηα λα απνθηήζεη ζχγρξνλεο βαζηθέο ππνδνκέο, λα ππνζηεξίμεη θαη λα αλαβαζκίζεη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο, λα ηνλψζεη ηελ 9

11 επηρεηξεκαηηθφηεηα ηεο θαη ηελ εμσζηξέθεηα απηήο θαη παξάιιεια, λα πξνσζήζεη έλα ζχλνιν νινθιεξσκέλσλ δξάζεσλ πνπ ζα ηεο επέηξεπαλ λα αληαπνθξηζεί ζε κεγάιν βαζκφ ζηηο αλάγθεο θαη ζηηο πξνθιήζεηο ησλ επεξρφκελσλ δεθαεηηψλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην Γ ΚΠ είλαη ην πξντφλ ηεο ζπκθσλίαο ζηελ νπνία θαηέιεμαλ ε Διιεληθή Κπβέξλεζε θαη νη Δπξσπατθή Δπηηξνπή γηα ηηο θνηλνηηθέο δηαξζξσηηθέο παξεκβάζεηο ζηελ Διιάδα ην ρξνληθφ δηάζηεκα Καηαξηίζηεθε κε βάζε ην ρέδην Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο πνπ ππνβιήζεθε απφ ηελ Διιάδα ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε ελψ ην θείκελν ηνπ ΚΠ ππνγξάθεθε ηνλ Ννέκβξην ηνπ 2000 (Δ / ) θαη αλαζεσξήζεθε ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2004 (Δ / ), ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2005 (Δ ηειηθφ / ) θαη ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2006 (Δ ηειηθφ ). Οη ζπλνιηθνί ρξεκαηνδνηηθνί πφξνη ηνπ Γ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο θαη ηνπ Σακείνπ πλνρήο αλήιζαλ ζε 48,30 δηο επξψ απφ ηα νπνία, ε ζπλνιηθή δεκφζηα δαπάλε αλήιζε ζε 37,67 δηο επξψ θαη ε θαηά πξνζέγγηζε ηδησηηθή ζπκκεηνρή αλήιζε ζε 10,63 δηο επξψ. Παξάιιεια ζεκαληηθνί ρξεκαηνδνηηθνί πφξνη αληιήζεθαλ κέζσ ησλ 4 Κνηλνηηθψλ Πξσηνβνπιηψλ, ε ζπλνιηθή δεκφζηα δαπάλε ησλ νπνίσλ αλήιζε ζε 1,28 δηο επξψ (εθ ησλ νπνίσλ ε θνηλνηηθή ζπκκεηνρή είλαη 904 εθαη. επξψ) γηα ηελ πεξίνδν Σν θείκελν ηνπ Γ ΚΠ πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα ζηνηρεία: Σνπο άμνλεο πξνηεξαηφηεηαο γηα ηε δξάζε ησλ Κνηλνηηθψλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ. Σελ ζπλνπηηθή πεξηγξαθή ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ κε ηνπο εηδηθνχο ζηφρνπο θαη ηηο πξνηεξαηφηεηεο πνπ έρνπλ επηιεγεί. Σν ελδεηθηηθφ ζρέδην ρξεκαηνδφηεζεο πνπ πξνζδηνξίδεη γηα θάζε άμνλα θαη γηα θάζε έηνο ην πνζφ ησλ ζπλνιηθψλ θνλδπιίσλ πνπ πξνβιέπνληαη. Σηο δηαηάμεηο εθαξκνγήο ηνπ Γ ΚΠ. Οη ζηφρνη - πξνηεξαηφηεηεο ηνπ Γ ΚΠ εζηηάδνληαη ζε επελδχζεηο ζην θπζηθφ, αλζξψπηλν θαη γλσζηηθφ θεθάιαην, πνπ κπνξνχλ λα ζπκβάινπλ πεξηζζφηεξν ζηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ζηελ εκβάζπλζε ηεο αλάπηπμεο ζηελ Διιάδα θαη είλαη νη εμήο: 1. Αλάπηπμε αλζξψπηλσλ πφξσλ θαη πξνψζεζε ηεο απαζρφιεζεο. 2. Αλάπηπμε ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξψλ (νδηθέο, ζηδεξνδξνκηθέο, αζηηθέο κεηαθνξέο, αεξνιηκέλεο, ιηκέλεο, ζπλδπαζκέλεο κεηαθνξέο θαη εκπνξεπκαηηθά θέληξα, αζθάιεηα). 3. Βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο κε ζηφρν ηελ αεηθφξν αλάπηπμε (πεξηιακβάλεη ηνπο ηνκείο Μεηαπνίεζεο θαη Τπεξεζηψλ, Έξεπλαο θαη Σερλνινγίαο, Σνπξηζκνχ, Δλέξγεηαο Φπζηθψλ Πφξσλ). 4. Αγξνηηθή αλάπηπμε θαη αιηεία. 5. Πνηφηεηα δσήο (παξεκβάζεηο πνπ αθνξνχλ ζην πεξηβάιινλ θαη ζηε θπζηθή θιεξνλνκηά, ζηνλ πνιηηηζκφ θαη ζηνλ ηνκέα ηεο πγείαο πξφλνηαο). 6. Κνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο (παξεκβάζεηο πνπ αθνξνχλ ηνκείο φπσο εθπαίδεπζε, πνιηηηζκφ, δεκφζηα δηνίθεζε, πγεία θαη πξφλνηα, πεξηβάιινλ, απαζρφιεζε, ςεθηαθή νηθνλνκία, επηθνηλσλίεο). 7. Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε (κε ζηφρν ηελ κείσζε ησλ απνθιίζεσλ αλάπηπμεο κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηψλ, ηελ ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηάο ηνπο θαη ηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο). 10

12 Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ ΚΠ θαηαξηίζηεθαλ θαη πινπνηήζεθαλ 25 Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα εθ ησλ νπνίσλ: Σα 11 είλαη Σνκεαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα θαη αθνξνχλ εζληθέο ηνκεαθέο πνιηηηθέο. Σα 13 είλαη Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα (ΠΔΠ), έλα γηα θάζε κία απφ ηηο 13 δηνηθεηηθέο πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο θαη ζηα νπνία έρεη θαηαλεκεζεί ην 1/3 πεξίπνπ ησλ δηαζέζηκσλ πηζηψζεσλ γηα ηελ πεξίνδν Καη 1 Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Σερληθή βνήζεηα» πνπ ζηφρν έρεη λα ελδπλακψζεη, λα ζηεξίμεη θαη λα βειηηψζεη ην ζχζηεκα δηαρείξηζεο, παξαθνινχζεζεο θαη ειέγρνπ ηνπ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο θαη ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. Σν πξψην βήκα γηα ηε θαηάξηηζε ηνπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξάκκαηνο ΔΠΑ έγηλε κε ηελ απνζηνιή ηεο 1 εο Δγθπθιίνπ, ηνλ Ηνχλην ηνπ 2004, ζηνπο θνξείο επζχλεο ηνκεαθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ πνιηηηθψλ θαη έηζη δφζεθε ην έλαπζκα γηα ηελ επίζεκε εθθίλεζε ησλ δηαδηθαζηψλ ζρεδηαζκνχ ηνπ ΔΠΑ θαη ηέζεθαλ νη βαζηθέο πξνυπνζέζεηο. ηε ζπλέρεηα θαζνξίζηεθαλ ηα αξκφδηα φξγαλα θαη ηα επίπεδα θαηάξηηζεο ηνπ ΔΠΑ σο εμήο: Γηππνπξγηθή Δπηηξνπή πληνληζκνύ θαη Υάξαμεο Πνιηηηθήο Αλαπηπμηαθνύ Πξνγξακκαηηζκνύ Ζ ζπγθεθξηκέλε επηηξνπή απνηειεί ηνλ θεληξηθφ ζπληνληζηηθφ κεραληζκφ πνπ θαζνξίδεη ην βαζηθφ πιαίζην πνιηηηθήο ηνπ ΔΠΑ θαη αλψηαηνο κέινο είλαη ν Τπνπξγφο Οηθνλνκηθψλ θαη Οηθνλνκίαο. Οκάδα ρεδηαζκνύ θαη Καηάξηηζεο Αλαπηπμηαθνύ Πξνγξακκαηηζκνύ ηνπ ΤΠΟΙΟ. Ο ξφινο ηεο παξνχζαο νκάδαο είλαη ππνζηεξηθηηθφο θαη βαζηθή ηεο δξαζηεξηφηεηα είλαη ε ζπλερήο ζηήξημε ηεο παξαπάλσ επηηξνπήο. Δπηζηεκνληθή θαη Οξγαλσηηθή Γξακκαηεία ρεδηαζκνύ ηνπ ΔΠΑ ηνπ ΤΠΟΙΟ. Καη ζε απηή ηελ πεξίπησζε, ν ξφινο ηεο παξνχζαο νκάδαο είλαη ππνζηεξηθηηθφο θαη βαζηθή ηεο δξαζηεξηφηεηα είλαη ε ζπλερήο ζηήξημε ηεο παξαπάλσ επηηξνπήο. Οκάδεο ρεδηαζκνύ Πξνγξακκάησλ Τπνπξγείσλ θαη Πεξηθεξεηώλ (ΟΠ). Οη ζπγθεθξηκέλεο νκάδεο απνηεινχλ νπζηαζηηθά ην ζχλδεζκν κεηαμχ ηνπ Τπνπξγείνπ ή ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ηεο Οκάδαο Καηάξηηζεο θαη ν ξφινο ηνπο είλαη βνεζεηηθφο απέλαληη ζην Τπνπξγείν ή ζηελ Πεξηθέξεηα φζνλ αθνξά ηε ζπκκεηνρή ζην ζρεδηαζκφ ηνπ ΔΠΑ θαη ησλ επηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. ηειερψλνληαη απφ πξνζσπηθφ ησλ πθηζηάκελσλ Γηαρεηξηζηηθψλ Αξρψλ, ησλ Τπνπξγείσλ θαη ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη ππνζηεξίδνληαη απφ εμσηεξηθνχο εκπεηξνγλψκνλεο. ηε ζπλέρεηα, ηνλ Οθηψβξην ηνπ 2004, απεζηάιε απφ ην ΤΠΟΗΟ ε 2 ε Δγθύθιηνο ζε πάλσ απφ εμήληα θνξείο, είηε νηθνλνκηθνχο θαη θνηλσληθνχο είηε Τπνπξγεία θαη Πεξηθέξεηεο. Με ηε 2 ε Δγθχθιην θαζνξίζηεθαλ ηα πξνο δηακφξθσζε έγγξαθα ηνπ εζληθνχ αλαπηπμηαθνχ ζρεδηαζκνχ θαη ν ρξνληθφο πξνγξακκαηηζκφο ηεο εθπφλεζεο ηνπο ελψ παξάιιεια δφζεθαλ ιεπηνκεξέζηαηεο θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο θαη δηεπθξηλήζεηο πνπ πεξηειάκβαλαλ κεζνδνινγίεο 11

13 θαη δηαδηθαζίεο. ην πιαίζην ηεο 2 εο Δγθχθιηνπ θαη ζηε βάζε ηνπ εξσηεκαηνιφγηνχ ηεο, ππεβιήζεζαλ 34 αλαιπηηθέο πξνηάζεηο Τπνπξγείσλ θαη Πεξηθεξεηψλ κε ηηο βαζηθέο Αλαπηπμηαθέο επηινγέο θαη πξνηεξαηφηεηεο ηνπο. ην ρξνληθφ δηάζηεκα ηνπ Ηνπλίνπ θαη ηνπ Ηνπιίνπ ηνπ 2005 εθπνλήζεθαλ 13 Πεξηθεξεηαθά Αλαπηπμηαθά πλέδξηα, ελ φςεη ηνπ 1 νπ Δζληθνχ Αλαπηπμηαθνχ πλεδξίνπ, κε ζεκαηνινγία ηελ επεμεξγαζία ησλ αξρηθψλ αλαπηπμηαθψλ θαηεπζχλζεσλ απφ φινπο ηνπο εκπιεθφκελνπο, ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, θνξείο ελψ δελ ήηαλ ιίγεο θαη νη πεξηπηψζεηο φπνπ πξνεγήζεθε θαη δηαβνχιεπζε ζε λνκαξρηαθφ επίπεδν. Δλ ζπλερεία, ηνλ Ηνχιην ηνπ 2005 έιαβε ρψξα ην 1 ν Δζληθό Αλαπηπμηαθό πλέδξην φπνπ ππεβιήζεζαλ ζην ΤΠΟΗΟ 42 επηθαηξνπνηεκέλεο ζπλνπηηθέο πξνηάζεηο απφ Τπνπξγεία θαη Πεξηθέξεηεο, νη νπνίεο πεξηείραλ ηηο ηνκεαθέο θαη πεξηθεξεηαθέο ηνπο πξνηεξαηφηεηεο. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 2005 ππνβιήζεθε ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη παξνπζηάζηεθε ζηηο Δπηηξνπέο Οηθνλνκηθψλ θαη Δπξσπατθψλ Κνηλνηηθψλ Τπνζέζεσλ ηνπ Διιεληθνχ Κνηλνβνπιίνπ ην Διιεληθό Δζληθό Πξόγξακκα Μεηαξξπζκίζεσλ (ΔΠΜ), ζχκθσλα κε ηηο θαηεπζχλζεηο πνπ δφζεθαλ κεηά ηελ αλαζεψξεζε ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο (ηλ). Καηά ηε δηάξθεηα, δηνξγαλψζεθαλ δχν εηδηθέο ζεκαηηθέο ζπλαληήζεηο. Ζ πξψηε εηδηθή ζεκαηηθή ζπλάληεζε, ε νπνία δηνξγαλψζεθε ζηηο 15/11/2005, φπνπ παξεπξέζεζαλ νη θνηλσληθνί θαη νηθνλνκηθνί εηαίξνη, αθνξνχζε ηελ πξνψζεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεξεο ελζσκάησζεο ησλ επηκέξνπο νξηδφληησλ θαη εηδηθψλ ζεκάησλ ζηελ εζληθή αλαπηπμηαθή ζηξαηεγηθή. Ζ δεχηεξε εηδηθή ζεκαηηθή ζπλάληεζε, ε νπνία δηεμάρζεθε ζηηο 1 3/12/2005, κε ηα Τπνπξγεία θαη ηηο Πεξηθέξεηεο, είρε σο ζηφρν ηελ επίηεπμε ηεο κέγηζηεο θαη ζηελφηεξεο δπλαηήο ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηαθψλ θαη ησλ ηνκεαθψλ πεξηθεξεηψλ. ε φιε ηε δηαδηθαζία θαηάξηηζεο ηνπ ΔΠΜ, ήηαλ εκθαλήο ε πξνζπάζεηα γηα ζηελφηεξε ζχλδεζε ησλ παξεκβάζεσλ ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ θαη ηεο Δπξσπατθήο Πνιηηηθήο πλνρήο κε ηε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο, δηαδηθαζία, ε νπνία αληηκεησπίζηεθε σο δηαδξαζηηθή γηα ηελ θαηάξηηζε ηνπ ΔΠΑ Παξάιιεια, πξνσζνχληαη νη δηαδηθαζίεο αλακφξθσζεο ηνπ Δζληθνχ θέινπο ηνπ ΠΓΔ ζε έλα καθξνπξφζεζκν αλαπηπμηαθφ πξφγξακκα κε εμεηδίθεπζε ηνπ ζε εηήζηα βάζε θαη κε ζπγθεθξηκέλεο δνκέο θαη δηαδηθαζίεο δηαρείξηζεο. Σν επφκελν βήκα γηα ηηο δηαβνπιεχζεηο γηα ηελ θαηάξηηζε ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ γηα ηα έηε , ήηαλ ε εθπφλεζε ηνπ 2 νπ Δζληθνύ Αλαπηπμηαθνύ πλεδξίνπ, ην Γεθέκβξην ηνπ 2005, ζην νπνίν παξνπζηάζηεθε απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, κεηαμχ άιισλ, έλα θείκελν πξνζρέδην ηνπ Δζληθνχ ηξαηεγηθνχ Πιαηζίνπ Αλαθνξάο (ΔΠΑ) κε απψηεξν ζθνπφ λα γίλεη ζρνιηαζκφο απηνχ απφ ηνπο αξκφδηνπο θνξείο. Σα παξαπάλσ ζρφιηα πέξαζαλ ζε κία θάζε επεμεξγαζίαο ψζηε λα κειεηεζεί ην θαηά πφζν θαη ην θαηά πνην ηξφπν δχλαληαη λα ελζσκαησζνχλ ζην ππφ δηακφξθσζε ΔΠΑ , ζηελ νπνία θάζε ζπκκεηείραλ, είηε σο παξαηεξεηέο είηε σο εηζεγεηέο, εθπξφζσπνη ησλ Τπεξεζηψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, νη νπνίνη νξγάλσλαλ θαηά πεξηφδνπο αλεπίζεκεο ζπλαληήζεηο εξγαζίαο. 12

14 Με επηζηνιή ηνπ Τθππνπξγνχ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, ηνλ Απξίιην ηνπ 2006, πξνο ηνπο εκπιεθνκέλνπο ζην ζρεδηαζκφ θνξείο, παξαηέζεθαλ ηα βαζηθά ρξεκαηνδνηηθά θαη θαλνληζηηθά δεδνκέλα ηεο Γ πεξηφδνπ θαη δεηήζεθε εληαηηθνπνίεζε ηεο πξνεηνηκαζίαο, ψζηε λα ππάξμεη εηνηκφηεηα θαη σξηκφηεηα γηα ηελ θάιπςε ησλ απαηηήζεσλ ηεο παξνχζαο Δγθπθιίνπ κε ζηφρν πάληα ηελ έγθαηξε εθπφλεζε ησλ πξνγξακκάησλ. Σνλίζηεθε, επίζεο, ε ηδηαίηεξε ζεκαζία πνπ ζα πξέπεη λα δνζεί ζηε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ Οκάδσλ ρεδηαζκνχ Πξνγξακκάησλ Τπνπξγείσλ θαη Πεξηθεξεηψλ ζε ηνκείο πνιηηηθήο πνπ απαηηείηαη ζπλέξγεηα θαη ζπκπιεξσκαηηθφηεηα. ηηο 31 Μαΐνπ ηνπ 2006, ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ζπλέηαμε θαη απέζηεηιε ηελ 3 ε Δγθύθιην, αθνχ πξψηα πξνζδηφξηζε θαη απνθσδηθνπνίεζε ηηο απαηηήζεηο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη νινθιήξσζε ηε θάζε ηεο πξνεηνηκαζίαο ηνπ λένπ θαλνληζηηθνχ πιαηζίνπ κε βάζε ηηο απαηηήζεηο απηέο. χκθσλα κε ηελ 3 ε Δγθχθιην εμεηδηθεχηεθαλ νη αξρέο πνπ ζα δηέπνπλ ηε δνκή θαη ην πεξηερφκελν ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ, πξνθεηκέλνπ νη Οκάδεο ρεδηαζκνχ ησλ Τπνπξγείσλ θαη ησλ Πεξηθεξεηψλ (ΟΠ) λα έρνπλ ηελ θαηάιιειε ππνζηήξημε θαη θαζνδήγεζε θαηά ηε δηαδηθαζία δηακφξθσζεο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. Με ηελ 3 ε εγθχθιην, δφζεθε ε δπλαηφηεηα γηα άκεζε εθθίλεζε ηεο δηαδηθαζίαο θαηάξηηζεο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ θαη γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο παξαπάλσ δηαδηθαζίαο, θαηαξηίζηεθε θαη εζηάιε εηδηθέο Σερληθέο Οδεγίεο (fiches), φπνπ απνηππσλφηαλ μεθάζαξα ε δνκή, ην πεξηερφκελν θαη ε κεζνδνινγία θαηάξηηζεο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. Έηζη, ινηπφλ, ε 3 ε Δγθχθιηνο δηαξζξψλεηαη σο εμήο: Σν πξψην κέξνο πεξηγξάθεη ην γεληθφ πιαίζην εληφο ηνπ νπνίνπ δηακνξθψζεθε ε αξρηηεθηνληθή ησλ ΔΠ, φπσο απηφ θαζνξίδεηαη απφ ηηο επξσπατθέο πνιηηηθέο θαηεπζχλζεηο, ηνπο εζληθνχο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο, ηηο απνθάζεηο ηεο ΔΔ γηα ηηο Γεκνζηνλνκηθέο Πξννπηηθέο αιιά θαη ηνπο πεξηνξηζκνχο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ην λέν θαλνληζηηθφ πιαίζην. ην ίδην Μέξνο παξνπζηάδνληαη ε λέα αξρηηεθηνληθή, θαζψο θαη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ΔΠ θαη ηνπ πιαηζίνπ δηαρείξηζήο ηνπο. ην δεχηεξν κέξνο δίλνληαη θαηεπζχλζεηο πξνο ηηο ΟΠ γηα ην πεξηερφκελν, ηε δνκή θαη ηε κεζνδνινγία θαηάξηηζεο ησλ ΔΠ (νδεγίεο θαηάξηηζεο ΔΠ) θαζψο θαη γηα ηηο απαξαίηεηεο ζπλνδεπηηθέο ελέξγεηεο (γηα παξάδεηγκα ex ante αμηνιφγεζε ή ηξαηεγηθή Πεξηβαιινληηθή Δθηίκεζε) ελψ πεξηγξάθεηαη θαη ην πιαίζην ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ ΟΠ. ηηο αξρέο ηνπ Μαΐνπ ηνπ 2006, ζπλάθζεθε πνιηηηθή ζπκθσλία κεηαμχ πκβνπιίνπ θαη Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ γηα ην Καλνληζηηθφ Πιαίζην ην νπνίν αλακελφηαλ λα πηνζεηεζεί απφ ηνλ εξρφκελν Ηνχιην. χκθσλα κε απηή ηελ πνιηηηθή ζπκθσλία, ην ΔΠΑ γεληθά, αιιά θαη ηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα εηδηθά, ζα κπνξνχζαλ λα ππνβιεζνχλ ζηε Δπξσπατθή Έλσζε εληφο πέληε κελψλ απφ ηελ έγθξηζε ησλ Κνηλνηηθψλ ηξαηεγηθψλ Καηεπζπληήξησλ Γξακκψλ γηα ηε πλνρή (Άξζξα 27 θαη 32 ηνπ Γεληθνχ Καλνληζκνχ). ηφρνο ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ήηαλ λα επηηεπρζεί κηα ηαπηφρξνλε, ή έζησ κε κηθξέο ρξνληθέο 13

15 απνθιίζεηο, ππνβνιή ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ ζηηο αξκφδηεο ππεξεζίεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο πξνθεηκέλνπ λα κεησζεί ν ρξφλνο δηαπξαγκάηεπζεο ηνπο, λα δηαζθαιηζηεί ε έγθξηζή ηνπο ζηελ ίδηα ρξνληθή πεξίνδν θαη λα απνθεπρζεί, θαη απηφ ηνλ ηξφπν, ε δεκηνπξγία Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ δχν ηαρπηήησλ απφ πιεπξάο επηκεξηζκνχ δαπαλψλ. Παξφια απηά, ε έλαξμε ηεο επηινγήο ησλ δαπαλψλ, ζχκθσλα πάληα κε ην Γεληθφ Καλνληζκφ, θαζνξίζηεθε δπλαηή πξν ηεο έλαξμεο ηεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ θαζψο ζπλδέεηαη κε ην ρξφλν ππνβνιήο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. ηηο 21 Ηνπλίνπ 2006, δηεμάρζεθε ην 3 ν Δζληθό Αλαπηπμηαθό πλέδξην, φπνπ έγηλε ε παξνπζίαζε ηνπ επηθαηξνπνηεκέλνπ ζηξαηεγηθνχ κέξνπο ηνπ Δζληθνχ ηξαηεγηθνχ Πιαηζίνπ Αλαθνξάο κε ζθνπφ ην ζρνιηαζκφ θαη ηελ ππνβνιή παξαηεξήζεσλ απηνχ απφ φινπο ηνπο εκπιεθφκελνπο αξκφδηνπο θνξείο, ν νπνίνο θξάηεζε κέρξη ηηο 7 Ηνπιίνπ Παξάιιεια, απφ ηηο 31 Ηνπιίνπ έσο ηηο 15 επηεκβξίνπ, παξνπζηάζηεθε ε πξφνδνο πνπ είρε γίλεη ζην ζρεδηαζκφ ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ ζηε βάζε ηεο 3 εο Δγθπθιίνπ θαζψο επίζεο, θαη ην ρξνλνδηάγξακκα νινθιήξσζεο ηνπ ζρεδηαζκνχ θαη ππνβιήζεθαλ ηα πξνζρέδηα ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. Σέινο, απφ ηηο 18 έσο ηηο 29 επηεκβξίνπ 2006, νξγαλψζεθαλ θαη δηεμήρζεζαλ Δξγαζηήξηα κεηαμχ ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη ΟΠ κε ζηφρν ηελ νινθιήξσζε ηεο θαηάξηηζεο ησλ ΔΠ, ησλ νπνίσλ ε επίζεκε ππνβνιή ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε δηεμάρζεθε ζηηο 30 Οθησβξίνπ ηνπ Έηζη, ινηπφλ, ηνλ Οθηψβξην ηνπ 2006 δηεμάρζεθε ην 4 ν Δζληθό Αλαπηπμηαθό πλέδξην, φπνπ παξνπζηάζηεθαλ πξνηάζεηο ζρεηηθά κε ηνπο κεραληζκνχο εθαξκνγήο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ , ην ελδεηθηηθφ πιαίζην θξηηεξίσλ δηαρεηξηζηηθήο επάξθεηαο ησλ δπλεηηθψλ δηθαηνχρσλ ηεο πεξηφδνπ θαη ην ρξνλνδηάγξακκα νινθιήξσζεο ηνπ Δζληθνχ Αλαπηπμηαθνχ ρεδηαζκνχ ηεο λέα πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ. Δπίζεο, ππήξρε ελεκέξσζε ζρεηηθά κε ηελ πξφνδν ηνπ λένπ θχθινπ δηαβνπιεχζεσλ κε ηνπο εκπιεθφκελνπο θνξείο ράξαμεο πνιηηηθήο θαη ηνπο θνηλσληθνχο θαη νηθνλνκηθνχο εηαίξνπο, κε αληηθείκελν ην ζρεδηαζκφ ηνπ Πιαηζίνπ Γηαρείξηζεο, Παξαθνινχζεζεο θαη Διέγρνπ ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ θαη ηα θξηηήξηα δηαρεηξηζηηθήο επάξθεηαο γηα ηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν. 14

16 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟΤ

17 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟΤ ΔΙΑΓΧΓΗ Ζ δηάξζξσζε ηνπ ΔΠΑ ζε επηρεηξεζηαθά πξνγξάκκαηα απνηειεί νπζηαζηηθά ηε ζπλέρεηα ηνπ Γ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο (Γ ΚΠ ), δειαδή ην βαζηθφ πιαίζην ην νπνίν ζα νξίζεη θαη ζα ρξεκαηνδνηήζεη ηηο θπξηφηεξεο αλαπηπμηαθέο πξνηεξαηφηεηεο ηεο ρψξαο θαη δηακνξθψζεθε θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα πινπνηεζνχλ θαηά ην βέιηηζην ηξφπν νη ζηξαηεγηθέο επηινγέο ηεο ρψξαο θαη ιακβάλνληαο ππφςε ηα λέα δεδνκέλα ηεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ (63% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο βξίζθεηαη ζε θαζεζηψο κεηαβαηηθήο ζηήξημεο). Βαζηθφο ζηφρνο ηνπ εγρεηξήκαηνο είλαη ε απνηειεζκαηηθή αληηκεηψπηζε ησλ δπζρεξεηψλ ζρεδηαζκνχ θαη πινπνίεζεο πνπ παξαηεξήζεθαλ ζηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν Σν λέν ζρήκα, ζε έλα πξψην επίπεδν, ραξαθηεξίδεηαη απφ ην κηθξφηεξν, ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν, πιήζνο Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ν ζηξαηεγηθφο ζρεδηαζκφο ζα πινπνηεζεί κέζα απφ νθηψ (8) Σνκεαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, πέληε (5) Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα θαη δψδεθα (12) Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα Δδαθηθήο πλεξγαζίαο ηα νπνία ζα αλαιπζνχλ πεξεηαίξσ ζηηο παξαθάησ παξαγξάθνπο. Έηζη, ζηε ηξέρνπζα πεξίνδν ην ζχλνιν ησλ ππνδνκψλ πξνζπειαζηκφηεηαο ζα πινπνηεζεί πιένλ ζην πιαίζην ελφο Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο, ελψ γηα ηνπο ηνκείο ηεο πγείαο θαη ηνπ πνιηηηζκνχ δε ζα ππάξρεη πιένλ δηαθξηηφ Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα θαη νη ζρεηηθέο δξάζεηο ζα πινπνηεζνχλ απφ πεξηθεξεηαθά θαη ηνκεαθά πξνγξάκκαηα. Δπηπιένλ, έλα θαζνξηζηηθφ ζηνηρεία απηήο ηεο λέαο δηάξζξσζεο απνηειεί ν δηαθνξεηηθφο ξφινο ησλ πέληε Πεξηθεξεηψλ κεηαβαηηθήο ζηήξημεο, θαη ηδηαίηεξα ησλ δχν Πεξηθεξεηψλ ζηαδηαθήο εηζφδνπ ζην ζηφρν 2, ζε ζρέζε κε ηηο νθηψ Πεξηθέξεηεο ηνπ ακηγνχο ζηφρνπ 1. Οη πέληε Πεξηθέξεηεο πνπ μεπέξαζαλ πξνθαζνξηζκέλα επίπεδα αλάπηπμεο εηζέξρνληαη ζε θαζεζηψο ζηαδηαθήο «απεμάξηεζεο» απφ ηνπο θνηλνηηθνχο πφξνπο: ε ελίζρπζή ηνπο απφ ηα δηαξζξσηηθά ηακεία κεηψλεηαη βαζκηαία, ψζηε πξννπηηθά λα κπνξνχλ λα ζηαζνχλ απηνδχλακα κεηαμχ ησλ αλεπηπγκέλσλ επξσπατθψλ Πεξηθεξεηψλ. Χζηφζν, πξνθεηκέλνπ νη Πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ λα θαηαθέξνπλ λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο απμεκέλεο απαηηήζεηο πνπ απνξξένπλ απφ ηε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο, πξνβιέπεηαη λα εληζρπζνχλ κε πξφζζεηνπο εζληθνχο πφξνπο (απμεκέλα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζηε δεκφζηα δαπάλε). 16

18 2.2 ΣΟΜΔΑΚΑ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ (ΔΠ) 1. ΔΠ «Πεπιβάλλον - Αειθόπορ Ανάπηςξη» Σν ΔΠ «Πεξηβάιινλ - Αεηθφξνο Αλάπηπμε» έρεη σο θχξηα αλαπηπμηαθή επηδίσμε ηελ πξνζηαζία, αλαβάζκηζε θαη αεηθνξηθή δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο ψζηε λα απνηειέζεη ην ππφβαζξν γηα ηελ πξνζηαζία ηεο δεκφζηαο πγείαο, ηελ άλνδν ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ πνιηηψλ θαζψο θαη παξάγνληα βειηίσζεο ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο Οηθνλνκίαο. Γηα ηελ πινπνίεζε απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο επηδίσμεο δηακνξθψζεθαλ πέληε Αλαπηπμηαθνί Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο: 1 νο Άμνλαο : ε δηαρείξηζε ησλ απνβιήησλ θαη ε πξνζηαζία ησλ εδαθηθψλ ζπζηεκάησλ. 2 νο Άμνλαο : ε δηαρείξηζε ησλ Τδαηηθψλ Πφξσλ. 3 νο Άμνλαο : ε πξνζηαζία ηεο βηνπνηθηιφηεηαο. 4 νο Άμνλαο : ε πνιηηηθή πξνζηαζία. 5 νο Άμνλαο : ην ζχλνιν ησλ ζεζκψλ, ησλ κεραληζκψλ θαη ησλ κέζσλ άζθεζεο απνηειεζκαηηθήο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο. Μεξηθέο απφ ηηο θπξηφηεξεο παξεκβάζεηο πνπ ζα πινπνηεζνχλ ζην πιαίζην ηνπ ΔΠ είλαη ε νινθιεξσκέλε δηαρείξηζε ζηεξεψλ θαη επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη ε πξνζηαζία ησλ εδαθψλ, ε νινθιεξσκέλε εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο 2000/60 θαη ε δηαρείξηζε αζηηθψλ ιπκάησλ, ε δηακφξθσζε ζπζηεκάησλ κέηξεζεο θαη ειέγρνπ ζην ζχλνιν ησλ πεγψλ αηκνζθαηξηθήο ξχπαλζεο θαη ε εθαξκνγή ζρεδίσλ δξάζεο γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο αηκνζθαηξηθήο ξχπαλζεο, ηεο ξχπαλζεο ηνπ ζαιάζζηνπ πεξηβάιινληνο θαη ησλ αθηψλ. Δπίζεο ζα πινπνηεζνχλ παξεκβάζεηο πνπ αθνξνχλ ζηε δηακφξθσζε εξγαιείσλ γηα ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ρσξνηαμηθψλ ξπζκίζεσλ γηα ηε δηάδνζε ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο, ζηελ νινθιεξσκέλε πξνζηαζία θαη δηαρείξηζε βηνηφπσλ, ζηηο ππνδνκέο αληηπιεκκπξηθήο πξνζηαζίαο κεγάιεο θιίκαθαο, ζηελ πξφιεςε θαη ηελ απνηειεζκαηηθή αληηκεηψπηζε ησλ θπζηθψλ θαη ηερλνινγηθψλ θαηαζηξνθψλ κέζσ κεραληζκψλ θαη νξζψλ πξαθηηθψλ θαη ζηελ επαηζζεηνπνίεζε ησλ πνιηηψλ. 2. ΔΠ «Δνίζσςζη ηηρ Πποζπελαζιμόηηηαρ» Σν ΔΠ «Δλίζρπζε ηεο πξνζπειαζηκφηεηαο» έρεη σο θχξηα αλαπηπμηαθή επηδίσμε ηελ αλάπηπμε θαη ηνλ εθζπγρξνληζκφ ησλ θπζηθψλ ππνδνκψλ θαη ησλ ζπλαθψλ ππεξεζηψλ ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξψλ ηεο ρψξαο. Γηα ηελ πινπνίεζε απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο επηδίσμεο δηακνξθψζεθαλ έμη Αλαπηπμηαθνί Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο: 1 νο Άμνλαο: αθνξά ην ηνκέα ησλ νδηθψλ κεηαθνξψλ (νδηθφ δίθηπν), φπνπ ζα δνζεί έκθαζε ζηελ νινθιήξσζε ηεο θαηαζθεπήο θαη αλαβάζκηζεο νδηθψλ αμφλσλ 17

19 θαη ηκεκάησλ ησλ νπνίσλ ν ζρεδηαζκφο αλήθεη ζηελ πξνεγνχκελε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ( ΠΑΘΔ θαη Δγλαηία Οδφο), ζηελ θαηαζθεπή θαη/ή αλαβάζκηζε νδηθψλ αμφλσλ θαη ηκεκάησλ ηνπ δηεπξσπατθνχ Οδηθνχ Γηθηχνπ Απηνθηλεηνδξφκσλ θαζψο επίζεο θαη ζηε βειηίσζε ηνπ βαζηθνχ δηαπεξηθεξεηαθνχ θαη πεξηθεξεηαθνχ νδηθνχ δηθηχνπ ψζηε λα δνζεί ψζεζε ζην ηνκέα ησλ ζπλδπαζκέλσλ κεηαθνξψλ. 2 νο Άμνλαο: αθνξά ηνλ ηνκέα ησλ ζηδεξνδξνκηθψλ θαη ζπλδπαζκέλσλ κεηαθνξψλ, φπνπ ζα δνζεί έκθαζε ζηελ νινθιήξσζε θαη ζηελ αλαβάζκηζε επηδνκήο θαη ππνδνκήο ηνπ πθηζηακέλνπ ζηδεξνδξνκηθνχ δηθηχνπ ΠΑΘΔ/Π κε πξνηεξαηφηεηα ζηα ηκήκαηα TEN T, ζε παξεκβάζεηο ζεκαηνδφηεζεο, ηειεδηνίθεζεο, ηειεπηθνηλσληψλ θαζψο θαη ζηε ζηδεξνδξνκηθή ζχλδεζε ησλ θνκβηθψλ ιηκαληψλ ηεο ρψξαο θαη ησλ ΒΗ.ΠΔ. 3 νο Άμνλαο: αθνξά ην ηνκέα ησλ ζαιάζζησλ κεηαθνξψλ θαη ησλ ιηκαληψλ, φπνπ βαζηθφο ζηφρνο είλαη ε πξνψζεζε ηεο νινθιήξσζεο ηνπ δηθηχνπ ησλ θπξίσλ ιηκέλσλ θαη ιηκεληθψλ ππνδνκψλ θαη ε δηαζχλδεζε ηνπο κε ηα ππφινηπα Γηεπξσπατθά Γίθηπα. Παξάιιεια, πξνβιέπνληαη πξνζπάζεηεο γηα ηελ βειηίσζε ησλ ήδε ππαξρφλησλ ιηκέλσλ θαζψο θαη γηα ηε δεκηνπξγία λέσλ ιηκεληθψλ ππνδνκψλ ψζηε λα αλαβαζκηζηνχλ θαη λα εθζπγρξνληζηνχλ νη παξερφκελεο ππεξεζίεο θαη λα πξνσζεζνχλ νη ζπλδπαζκέλεο κεηαθνξέο. 4 νο Άμνλαο: αθνξά ηνλ ηνκέα ησλ αεξνπνξηθψλ κεηαθνξψλ, φπνπ απψηεξνο ζθνπφο είλαη ε επέθηαζε, ε βειηίσζε θαη ν εθζπγρξνληζκφο ησλ εγθαηαζηάζεσλ ησλ εγρψξησλ αεξνδξνκίσλ πνπ βξίζθνληαη ήδε ζε ιεηηνπξγία ζε επίπεδν Δηδηθψλ πζηεκάησλ θαη αζθάιεηαο ζηε κεηαθνξά κε ηε παξάιιειε θαηαζθεπή λέσλ αεξνδξνκίσλ γηα ηελ πξνψζεζε λέσλ ζπλδέζεσλ κε παξακεζφξηεο πεξηνρέο. 5 νο Άμνλαο: αθνξά ζε νξηδφληηεο δξάζεηο. ην ηνκέα ησλ αζηηθψλ κεηαθνξψλ, ζα επηρεηξεζεί νινθιήξσζε ησλ εξγαζηψλ ηνπ Μεηξφ Αζελψλ θαη ησλ νδηθψλ αζηηθψλ έξγσλ ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο θαη ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο. Παξάιιεια, έκθαζε ζα δνζεί ζηελ νινθιήξσζε θαη ζηελ επέθηαζε πθηζηάκελνπ δηθηχνπ Μέζσλ ηαζεξήο Σξνρηάο, ζηνλ εθζπγρξνληζκφ παιαηψλ ακαμνζηαζίσλ θαη ζηελ θαηαζθεπή λέσλ, ζηελ πξνκήζεηα ηξνραίνπ πιηθνχ θαη ιεσθνξείσλ θαη ζηελ νξγάλσζε ηνπ ζπζηήκαηνο Μέζσλ Μαδηθήο Μεηαθνξάο. 6 νο Άμνλαο: αθνξά ζε ηερληθή ππνζηήξημε εθαξκνγήο ηνπ ΔΠ. Σέινο, ζα ήηαλ ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ λα αλαθεξζεί φηη ζηνλ ηνκέα ηεο αζθάιεηαο ησλ κεηαθνξψλ έκθαζε ζα δνζεί ζηελ εθαξκνγή ζπζηεκάησλ ηειεκαηηθήο, ζηε βειηίσζε ηεο νδηθήο αζθάιεηαο θαη ηελ ειεθηξνληθή δηαρείξηζε ηεο νδηθήο θπθινθνξίαο θαζψο θαη ζηελ αζθάιεηα ηεο λαπζηπινΐαο. Δπίζεο έκθαζε ζα δνζεί ζηε βειηίσζε ηεο δηαρείξηζεο ηεο ζηδεξνδξνκηθήο θπθινθνξίαο, ζηε βειηίσζε ηεο δηαρείξηζεο ηεο ελαέξηαο θπθινθνξίαο κε ηελ εγθαηάζηαζε ζε επηιεγκέλα αεξνδξφκηα εηδηθψλ ζπζηεκάησλ ειέγρνπ ηεο αεξνλαπηηιίαο, ζηε βειηίσζε ηεο αζθάιεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο καδηθψλ κεηαθνξψλ θαη ζηελ εθαξκνγή ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηθήο θαη ηειεπηθνηλσληψλ γηα ηελ αλαδηνξγάλσζε θαη ην δηνηθεηηθφ εθζπγρξνληζκφ ηνπ ΟΔ. 18

20 3. ΔΠ «Ανηαγωνιζηικόηηηα και Δπισειπημαηικόηηηα» Σν ΔΠ «Αληαγσληζηηθφηεηα θαη Δπηρεηξεκαηηθφηεηα» έρεη σο θχξηα αλαπηπμηαθή επηδίσμε ηε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ηεο εμσζηξέθεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηνπ παξαγσγηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ρψξαο, δίλνληαο ηδηαίηεξε έκθαζε ζηε δηάζηαζε ηεο θαηλνηνκίαο. Οη παξεκβάζεηο πνπ ζα πινπνηεζνχλ απφ ην ΔΠ απνζθνπνχλ ζηελ πξνψζεζε ηνπ ζπζηήκαηνο Έξεπλαο, Αλάπηπμεο θαη Καηλνηνκίαο (ΔΑΚ) ηεο ρψξαο θαη ζηε δηαζχλδεζε ηνπ ζπζηήκαηνο κε ηνλ παξαγσγηθφ ηζηφ, θαζψο θαη ζηελ ελίζρπζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ηζηνχ θαη ηελ πνηνηηθή αλαβάζκηζε ησλ πξντφλησλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δηθηχσζεο. Δπίζεο απνζθνπνχλ ζηελ ελίζρπζε ησλ δνκψλ ζηήξημεο ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ζηε βειηίσζε ησλ κεραληζκψλ επνπηείαο ηεο αγνξάο, ζηελ ππνζηήξημε δνκψλ ππνδνρήο επηρεηξεκαηηθψλ θαη θαηλνηφκσλ δξάζεσλ θ.ιπ. θαζψο θαη ζηελ εμαζθάιηζε ηεο ελεξγεηαθήο επάξθεηαο ηεο ρψξαο θαη κέζσ ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο. Γηα ηελ πινπνίεζε απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο επηδίσμεο δηακνξθψζεθαλ πέληε Αλαπηπμηαθνί Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο: 1 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία ηεο γλψζεο. 2 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο αλαβάζκηζεο θαη ηεο ελδπλάκσζεο ηνπ παξαγσγηθνχ ηζηνχ ηεο ρψξαο κε έκθαζε ζηελ επηρεηξεκαηηθφηεηα κε εμσζηξεθή ραξαθηεξηζηηθά. 3 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο αλαβάζκηζεο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. 4 νο Άμνλαο: ζηφρεπζε ζηε βειηίσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ πεξηβάιινληνο θαη ζηελ πξνζηαζία ηνπ θαηαλαισηή. 5 νο Άμνλαο: επηδίσμε κέζσ ηνπ πιέγκαηνο παξεκβάζεσλ ηνπ λα εμαζθαιηζηεί ν ελεξγεηαθφο εθνδηαζκφο ηεο ρψξαο θαη ε έληαμε ηεο ρψξαο ζηα δηεζλή δίθηπα κεηαθνξάο ειεθηξηζκνχ, πεηξειαίνπ θαη θπζηθνχ αεξίνπ θαζψο επίζεο θαη ε ππνζηήξημε ηεο απειεπζέξσζεο ηεο αγνξά ελέξγεηαο θαη ε πξνψζεζε ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο. 4. ΔΠ «Χηθιακή Σύγκλιζη» Σν ΔΠ «Φεθηαθή χγθιηζε» επηθεληξψλεηαη ζην ζηξαηεγηθφ ζηφρν «Φεθηαθφ Άικα ζηελ παξαγσγηθφηεηα, Φεθηαθφ Άικα ζηελ πνηφηεηα δσήο». Οη παξεκβάζεηο πνπ ζα πινπνηεζνχλ κέζσ ηνπ ΔΠ ζηνρεχνπλ ζηελ πξνψζεζε ησλ ΣΠΔ ζε επηρεηξήζεηο, ζηνλ αλαζρεδηαζκφ δηαδηθαζηψλ ηνπ Γεκφζηνπ Σνκέα, ζηελ πξνψζεζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζε ηνκείο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηηο ΣΠΔ, ζηελ αλάπηπμε ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο γηα ηνλ πνιίηε θαη ζηε βειηίσζε ηεο θαζεκεξηλήο δσήο κέζσ ησλ ΣΠΔ. Γηα ηελ πινπνίεζε απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο επηδίσμεο δηακνξθψζεθαλ δχν Αλαπηπμηαθνί Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο: 19

21 1 νο Άμνλαο: ε βειηίσζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο κε αμηνπνίεζε ησλ Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξηθήο θαη Δπηθνηλσληψλ. 2 νο Άμνλαο: ε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο. 5. ΔΠ «Βεληίωζη Γιοικηηικήρ Ικανόηηηαρ Γημόζιαρ Γιοίκηζηρ» Σν ΔΠ «Βειηίσζε Γηνηθεηηθήο Ηθαλφηεηαο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο» ζηνρεχεη ζηε δεκηνπξγία κηαο πνιηην-θεληξηθήο, απνηειεζκαηηθήο, αλνηρηήο θαη επέιηθηεο δηαθπβέξλεζεο γηα ηε κεηάβαζε απφ ηε δηαρείξηζε αξκνδηνηήησλ θαη δηαδηθαζηψλ ζηε δηνίθεζε πνιηηηθψλ, απνηειεζκάησλ θαη ππεξεζηψλ. Μεξηθέο απφ ηηο θπξηφηεξεο παξεκβάζεηο πνπ ζα πινπνηεζνχλ ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο είλαη ε αμηνιφγεζε θαη παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ, ε απινχζηεπζε ησλ δηνηθεηηθψλ δηαδηθαζηψλ, ν νξγαλσηηθφο θαη ιεηηνπξγηθφο αλαζρεδηαζκφο θαη ε δηνηθεηηθή αλαζπγθξφηεζε, ε θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο ζε εθπαίδεπζε, θαη ε αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο παξερφκελεο εθπαίδεπζεο ζηελ πξάμε. Οη αλαπηπμηαθέο πξνηεξαηφηεηεο θαιχπηνπλ ηα δχν βαζηθά πεδία ηεο δεκφζηαο δξάζεο, πνπ είλαη ην πεδίν δηακφξθσζεο δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη πξνγξακκάησλ θαη ην πεδίν εθαξκνγήο ησλ πνιηηηθψλ θαη πξνγξακκάησλ θαη είλαη νη εμήο ηέζζεξεηο: 1 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο βειηίσζεο ηεο πνηφηεηαο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη ελίζρπζε ηεο αλνηρηήο δηνίθεζεο. 2 νο Άμνλαο: ζηφρεπζε ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ξχζκηζεο ηεο δεκφζηαο δξάζεο θαη ησλ δνκψλ θαη δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ. 3 νο Άμνλαο: ζηφρεπζε ζηελ αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο. 4 νο Άμνλαο: δεκηνπξγία λέσλ κεραληζκψλ ππνζηήξημεο ηεο δηνηθεηηθήο αιιαγήο θαη ηερληθήο βνήζεηαο. 6. ΔΠ «Ανάπηςξη Ανθπώπινος Γςναμικού» Σν ΔΠ «Αλάπηπμε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ» ζέηεη σο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο: I. ηε δεκηνπξγία ζπλζεθψλ πιήξνπο απαζρφιεζεο, II. ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εξγαζίαο θαη ηεο παξαγσγηθφηεηαο, θαζψο θαη ηελ ελίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ζηηο κεηαβαιιφκελεο ζπλζήθεο ηνπ δηεζλνχο αληαγσληζκνχ θαη ησλ ηερλνινγηθψλ θαη παξαγσγηθψλ εμειίμεσλ. III. ηνρεχεη επίζεο ζηελ ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ γπλαηθψλ, ησλ λέσλ, ησλ εξγαδνκέλσλ κεγαιχηεξεο ειηθίαο θαη ησλ επάισησλ νκάδσλ θαη ζηελ πξνψζεζε ηεο ηζφηηκεο πξφζβαζεο ζηελ αγνξά εξγαζίαο θαη ηέινο, IV. ζηε κείσζε ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ θαη ηελ ελίζρπζε ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο. 20

22 Γηα ηελ πινπνίεζε απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο επηδίσμεο δηακνξθψζεθαλ ηέζζεξεηο Αλαπηπμηαθνί Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο: 1 νο Άμνλαο: ελίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ηνπ Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ θαη ησλ Δπηρεηξήζεσλ. 2 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο δηεπθφιπλζεο ηεο πξφζβαζεο ζηελ Απαζρφιεζε. 3 νο Άμνλαο: ζηφρεπζε ζηελ πιήξε ελζσκάησζε ηνπ ζπλφινπ ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ζε κηα θνηλσλία ίζσλ επθαηξηψλ. 4 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο πξνψζεζεο ηεο απντδξπκαηνπνίεζεο θαη ηεο νινθιήξσζεο ηεο Φπρηαηξηθήο Μεηαξξχζκηζεο. Μεξηθέο απφ ηηο θπξηφηεξεο παξεκβάζεηο ηνπ ΔΠ πεξηιακβάλνπλ ηελ εθαξκνγή ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο χλδεζεο ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο κε ηελ Απαζρφιεζε, ηνλ εθζπγρξνληζκφ ησλ δνκψλ θαη ζπζηεκάησλ ηεο αγνξάο εξγαζίαο, ελεξγεηηθέο πνιηηηθέο απαζρφιεζεο, κέηξα θαηαπνιέκεζεο ηεο αδήισηεο εξγαζίαο, ηελ εμαηνκηθεπκέλε ππνζηήξημε ησλ αλέξγσλ θαη ηελ ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ λέσλ θαη ησλ γπλαηθψλ. Σν ΔΠ ρξεκαηνδνηεί επίζεο ηελ πξνψζεζε ζχγρξνλσλ ηερληθψλ δηα βίνπ κάζεζεο ζηηο επηρεηξήζεηο, κέηξα γηα ηελ ελεξγφ γήξαλζε ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, ζηνρεπκέλεο θαη νινθιεξσκέλνπ ραξαθηήξα παξεκβάζεηο γηα ηελ εξγαζηαθή θαη θνηλσληθή έληαμε εππαζψλ νκάδσλ, ηελ αλάπηπμε ηεο Κνηλσληθήο Οηθνλνκίαο, ην Πξφγξακκα Φπραξγψο. 7. ΔΠ «Δκπαίδεςζη και Για Βίος Μάθηζη» Σν ΔΠ «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Μάζεζε» επηθεληξψλεηαη ζε ηξεηο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο νη νπνίνη είλαη νη εμήο: I. Ζ επέλδπζε ζην κέιινλ βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ ησλ βαζηθψλ δεμηνηήησλ φισλ, II. Οη κεηαξξπζκίζεηο ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα ψζηε ε δηα βίνπ κάζεζε λα θαηαζηεί πξαγκαηηθφηεηα γηα φινπο θαη III. Ζ αχμεζεο ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο ειθπζηηθφηεηαο ηεο επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο. Σν ΔΠ δηαξζξψλεηαη ζε ηέζζεξηο Αλαπηπμηαθνχο Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο: 1 νο Άμνλαο: αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο θαη εθζπγρξνληζκφο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. 2 νο Άμνλαο; Αλαβάζκηζε ησλ ζπζηεκάησλ αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο θαη επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο κε ηελ αγνξά εξγαζίαο. 3 νο Άμνλαο: ελίζρπζε ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο, δηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο θαη κείσζε ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ζηελ εθπαίδεπζε. 4 νο Άμνλαο: επηδίσμε ηεο πξναγσγήο ηεο θνηλσλία ηεο γλψζεο κε ελίζρπζε ηνπ αλζξψπηλνπ θεθαιαίνπ ζηηο κεηαπηπρηαθέο ζπνπδέο, ζηελ έξεπλα θαη θαηλνηνκία. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη θάπνηεο πξνηεηλφκελεο παξεκβάζεηο είλαη ε αλακφξθσζε ησλ πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ, ε επηηάρπλζε ησλ ξπζκψλ έληαμεο ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ, ε αλαδφκεζε ηεο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο ζε δηάθνξνπο 21

23 ηνκείο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ ηνκέα ησλ λαπηηθψλ επαγγεικάησλ θηι, ε επέθηαζε ησλ ρνιείσλ Γεχηεξεο Δπθαηξίαο, ησλ Κέληξσλ Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ θαη ηνπ Αλνηθηνχ Παλεπηζηεκίνπ θαη ε ελίζρπζε ησλ Ηλζηηηνχησλ Γηα Βίνπ Δθπαίδεπζεο, ε επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ε εληζρπκέλε δηδαζθαιία ησλ κεηνλνηήησλ. 8. ΔΠ «Τεσνική Υποζηήπιξη Δθαπμογήρ» Σν ΔΠ «Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο» απνζθνπεί ζηελ θάιπςε ηεο ρξεκαηνδφηεζεο δξαζηεξηνηήησλ πξνπαξαζθεπήο, δηαρείξηζεο, παξαθνινχζεζεο, αμηνιφγεζεο, πιεξνθφξεζεο-δεκνζηφηεηαο θαη ειέγρνπ ησλ ΔΠ, θαζψο θαη δξαζηεξηφηεηεο γηα ηελ ελίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο γηα ηελ πινπνίεζε ησλ δξάζεσλ ησλ Σακείσλ. Σν ΔΠ «Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο» ζπγρξεκαηνδνηείηαη απφ ην ΔΣΠΑ θαη πεξηιακβάλεη θαηεγνξίεο πξάμεσλ πνπ εκπίπηνπλ ζηα δχν πεδία παξέκβαζεο ηεο ηερληθήο βνήζεηαο: 1ν πεδίν παξέκβαζεο: Τπνζηήξημε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ησλ ΔΠ γηα ηελ πξνπαξαζθεπή, ηελ εθαξκνγή, ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηνλ έιεγρν. 2ν πεδίν παξέκβαζεο: Τπνζηήξημε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ησλ ΔΠ γηα παξεκβάζεηο εθπφλεζεο κειεηψλ θαη αμηνινγήζεσλ, θαζψο θαη γηα παξεκβάζεηο πιεξνθφξεζεο θαη δεκνζηφηεηαο. 2.3 ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΑ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ (ΠΔΠ) Γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ αλαπηπμηαθνχ ζρεδηαζκνχ ηεο ρψξαο θαηά ηελ πξνγξακκαηηθή πεξίνδν , ζρεδηάδνληαη πέληε Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα (ΠΔΠ), σο εμήο: 1. ΠΔΠ Μαθεδνλίαο Θξάθεο 2. ΠΔΠ Γπηηθήο Διιάδαο Πεινπνλλήζνπ Ηνλίσλ Νήζσλ 3. ΠΔΠ Κξήηεο θαη Νήζσλ Αηγαίνπ 4. ΠΔΠ Θεζζαιίαο -ηεξεάο Διιάδαο Ζπείξνπ 5. ΠΔΠ Αηηηθήο Σα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα ζα ζπκβάιινπλ ζηελ θάιπςε ησλ εζληθψλ ζηξαηεγηθψλ ζηφρσλ, ζπκπιεξσκαηηθά κε ηα ηνκεαθά πξνγξάκκαηα θαη κε έκθαζε ζηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο αλάγθεο θάζε ρσξηθήο ελφηεηαο / πεξηθέξεηαο, φπσο απηά εμεηδηθεχνληαη ζην ζρεηηθφ ηκήκα ηεο πεξηθεξεηαθήο ζηξαηεγηθήο. ε θάζε πεξίπησζε, ηα ΠΔΠ γηα φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο ζα θαιχςνπλ έλαλ θνηλφ θνξκφ παξεκβάζεσλ σο εμήο: i. θνηλσληθέο ππνδνκέο, ii. πγεία θαη θνηλσληθή αιιειεγγχε (ππνδνκέο λνζνθνκείσλ θαη δνκψλ θνηλσληθήο, 22

24 iii. θξνληίδαο, εηδηθψλ κνλάδσλ, θέληξσλ πγείαο θαη αλνηρηήο θξνληίδαο, εμεηδηθεπκέλνο, iv. εμνπιηζκφο, κέηξα αλάπηπμεο θαη πξνζηαζίαο ηεο Γεκφζηαο Τγείαο), v. πνιηηηζκφο (ελίζρπζε ησλ βαζηθψλ πνιηηηζηηθψλ ππνδνκψλ, πξνζηαζία θαη αλάδεημε, vi. ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο), vii. έξγα πξνζπειαζηκφηεηαο θαη πεξηβάιινληνο ηνπηθήο θιίκαθαο, viii. πνιηηηθέο βηψζηκεο αζηηθήο αλάπηπμεο θαη ix. πνιηηηθέο ελίζρπζεο νξεηλψλ, κεηνλεθηηθψλ, λεζησηηθψλ πεξηνρψλ. 2.4 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΔΓΑΦΙΚΗ ΤΝΔΡΓΑΙΑ ην πιαίζην ηνπ ηφρνπ «Δπξσπατθή Δδαθηθή πλεξγαζία», ε Διιάδα ζπκκεηέρεη ζηελ πινπνίεζε ησλ παξαθάησ 12 Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ: 1. Πξνγξάκκαηα Γηαζπλνξηαθήο πλεξγαζίαο 1.1 Δμσηεξηθά ζχλνξα - Γηκεξήο Γηαζπλνξηαθή πλεξγαζία (ΔΣΠΑ - ΗΡΑ) 1. Διιάδα-Αιβαλία 2. Διιάδα-πΓΓΜ 3. Διιάδα Σνπξθία Πνιπκεξήο Γηαζπλνξηαθή πλεξγαζία (ΔΣΠΑ - ΗΡΑ) 4. Αδξηαηηθή Πνιπκεξήο Γηαζπλνξηαθή πλεξγαζία (ΔΣΠΑ - ΔΝΡΗ) 5. MEDITERRANEAN SEA BASIN 6. BLACK SEA BASIN 1.2 Δζσηεξηθά ζχλνξα Γηκεξήο Γηαζπλνξηαθή πλεξγαζία (ΔΣΠΑ) 7. Διιάδα - Ηηαιία 8. Διιάδα Κχπξνο 9. Διιάδα Βνπιγαξία 2. Πξνγξάκκαηα Γηαθξαηηθήο πλεξγαζίαο 10. MEDITERRANEAN SEA BASIN 11. SOUTH EAST EUROPEAN SPACE 3. Πξόγξακκα Γηαπεξηθεξεηαθήο πλεξγαζίαο (INTER-REGIONAL COOPERATION PROGRAMME- INTERREG IV C) 23

25 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟ

26 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟ ΔΙΑΓΧΓΗ Πξνθεηκέλνπ λα γίλεη θαηαλνεηή ε ζπλάθεηα ηεο αξρηηεθηνληθήο ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ ηνπ ΔΠΑ κε ηε ζπλνιηθή ζηξαηεγηθή πξνζέγγηζε, απαηηείηαη κηα πεξηγξαθή ηεο ζπλνιηθήο ζηξαηεγηθήο ηεο αλάπηπμεο ψζηε λα είλαη επθνιφηεξε ζηε ζπλέρεηα ε αμηνιφγεζε ηεο παξνχζαο θαη κειινληηθήο απνηειεζκαηηθφηεηαο ζε επίπεδν εζληθφ αιιά θαη επξσπατθφ. Βαζηθφο ζηφρνο ηεο λέαο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο είλαη ε δηεχξπλζε ησλ αλαπηπμηαθψλ δπλαηνηήησλ ηεο ρψξαο, ε επηηάρπλζε ηνπ ξπζκνχ νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο θαη ε αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο ζε επίπεδα πςειφηεξα ηνπ κέζνπ θνηλνηηθνχ φξνπ, γηα ηελ επίηεπμε ηεο πξαγκαηηθήο ζχγθιεζεο θαη ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο φισλ ησλ πνιηηψλ ρσξίο απνθιεηζκνχο ψζηε ε Διιάδα λα κεηαηξαπεί ζε κηα εμσζηξεθή, παξαγσγηθή θαη αληαγσληζηηθή ρψξα κε ηζρπξή δηεζλή παξνπζία θαη κε έκθαζε ζηελ πνηφηεηα θαη ζηελ θαηλνηνκία. πκπεξαζκαηηθά, γηα ηελ επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ ζηφρνπ έρνπλ θαζνξηζηεί ηξεηο ζηξαηεγηθνί ζηφρνη, νη νπνίνη ζηε ζπλέρεηα εμεηδηθεχνληαη ζε πέληε ζεκαηηθέο πξνηεξαηφηεηεο, πνπ απνηεινχληαη απφ έλα ζχλνιν δεθανρηψ Γεληθψλ ηφρσλ, θαη ζε ηέζζεξεηο ρσξηθέο πξνηεξαηφηεηεο. Γηα ηελ επίηεπμε, ινηπφλ, ηνπ βαζηθνχ ζηφρνπ, ε ζηξαηεγηθή εζηηάδεη ζηνπο εμήο ηξεηο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο: ζηελ πξνώζεζε ηεο θαηλνηνκίαο, ηεο έξεπλαο θαη ηεο επηρεηξεκαηηθόηεηαο θαζώο θαη ζηε δηαζύλδεζή ηνπο. Ζ ππνζηήξημε ηεο νηθνλνκίαο ηεο γλψζεο ζα αλαδεηεζεί ζηε δηαξθή βειηίσζε ηεο παξαγσγήο γλψζεο απφ ην ζχλνιν ηνπ παξαγσγηθνχ ηζηνχ ηεο ρψξαο. Γεδνκέλεο θαη ηεο ζρεηηθήο πζηέξεζεο ηεο ρψξαο ζηνλ ηνκέα απηφ, ε ζηξαηεγηθή ζα εζηηάζεη ζηελ θάιπςε ηνπ ειιείκκαηνο ζηελ έξεπλα, θαηλνηνκία θαη ηερλνινγία, κε έκθαζε ζηε ζπκκεηνρή ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα θαη ζηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ζηελ αξηζηεία θαη ζηελ Κνηλσλία ηε Γλψζεο. Μέζσ ηεο ζηξαηεγηθήο ζα πξνσζεζεί ε επηρεηξεκαηηθφηεηα πςειψλ δπλαηνηήησλ θαη ε ππνζηήξημε ησλ MME πνπ αληηκεησπίδνπλ πξφβιεκα επέθηαζεο θαζψο θαη ε δηεχξπλζε ηεο αλαπηπμηαθήο πξνζπάζεηαο πξνο ζπζζσκαηψζεηο (clusters) ή θαηεγνξίεο επηρεηξήζεσλ πνπ εκθαλίδνπλ ζεηηθέο πξννπηηθέο θαη παξνπζηάδνπλ ζεκαληηθέο 25

27 δπλαηφηεηεο. Έκθαζε ζα δνζεί ζηελ αλάπηπμε ησλ ηνκέσλ φπνπ θαηά θχξην ιφγν ε θαηλνηνκία κεηαηξέπεηαη θαηά ηελ παξαγσγή ζε αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα. ζηελ επέλδπζε ζε βηώζηκεο ππνδνκέο, απαξαίηεηε πξνυπφζεζε βειηίσζεο ηεο ειθπζηηθφηεηαο ηεο ρψξαο γηα ηελ πξνζέιθπζε επελδχζεσλ θαη ηελ πνηφηεηα δσήο. εκαληηθή ζέζε θαηέρνπλ ε νινθιήξσζε έξγσλ, νη ιεηηνπξγηθέο δηαζπλδέζεηο ησλ κεηαθνξψλ (δίθηπα), ε βέιηηζηε αμηνπνίεζε ησλ ήδε πινπνηεζέλησλ έξγσλ, θαζψο θαη ε αλάπηπμε θαη παξνρή ζπλαθψλ ππεξεζηψλ. ηνλ ηνκέα ηεο ελέξγεηαο ζα δνζεί έκθαζε θαη ζηελ αλάπηπμε θηιηθψλ πξνο ην πεξηβάιινλ κνξθψλ ελέξγεηαο θαη ζηε βειηίσζε ηνπ ελεξγεηαθνχ εθνδηαζκνχ πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ αλάπηπμε θαη ηε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθήο ζέζεο ηεο ρψξαο κεζν-καθξνπξφζεζκα. ζηελ επέλδπζε ζην αλζξώπηλν θεθάιαην, πνπ θαηέρεη θπξίαξρε ζέζε ζηε ζηξαηεγηθή ηεο ρψξαο θαη απνζθνπεί ζηε δεκηνπξγία πεξηζζφηεξσλ αιιά θαη θαιχηεξσλ ζέζεσλ εξγαζίαο. ην πιαίζην απηφ, ππνγξακκίδεηαη ε ζεκαζία ηεο Δπξσπατθήο ηξαηεγηθήο γηα ηελ Απαζρόιεζε (ΔΑ), ηφζν φζνλ αθνξά ζηνλ θαζνξηζκφ ησλ πνιηηηθψλ γηα ηελ αγνξά εξγαζίαο, φζν θαη ηα κέηξα ζηνλ ηνκέα ηεο θνηλσληθήο πνιηηηθήο πνπ απνβιέπνπλ ζηελ ελζσκάησζε νκάδσλ πνπ απεηινχληαη κε απνθιεηζκφ. 3.2 ΘΔΜΑΣΙΚΔ ΠΡΟΣΔΡΑΙΟΣΗΣΔ Ζ ζηξαηεγηθή ζηφρεπζε ηεο ρψξαο γηα ηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν, κε βάζε ηελ παξαπάλσ αλάιπζε ησλ ζηξαηεγηθψλ ζηφρσλ, απνηειεί ην ζεκείν εθθίλεζεο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ πέληε ζεκαηηθψλ πξνηεξαηνηήησλ, νη νπνίεο κε ηε ζεηξά ηνπο επηκεξίδνληαη πεξεηαίξσ ζε δεθανρηψ γεληθνχο ζηφρνπο, θαη ηεζζάξσλ ρσξηθψλ πξνηεξαηνηήησλ ησλ νπνίσλ ε αλάιπζε αθνινπζεί ακέζσο κεηά ηηε ζεκαηηθέο πξνηεξαηφηεηεο.. ΘΔΜΑΣΗΚΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΔ ΣΖ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΖ ΣΡΑΣΖΓΗΚΖ 1 ε ΘΔΜΑΣΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Δπέλδπζε ζηνλ παξαγσγηθφ ηνκέα ηεο νηθνλνκίαο ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 1: Ζ αχμεζε ησλ παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ θαη ησλ εηζξνψλ Ξέλσλ Άκεζσλ Δπελδχζεσλ (ΞΑΔ). Ο γεληθφο ζηφρνο εζηηάδεη ζηε ζηνρεπκέλε πξνζέιθπζε επελδπηψλ θαη ζα επηηεπρζεί κέζσ ηεο ππνζηήξημεο παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ αχμεζε ησλ εμαγσγψλ θαη ζηε κείσζε ηεο εηζαγσγηθήο δηείζδπζεο, ηεο δηαζχλδεζεο κε δηεζλή νινθιεξσκέλα ζπζηήκαηα παξαγσγήο, ηεο εγθαηάζηαζεο κφληκσλ ζπλεξγαζηψλ ειιεληθψλ θαη δηεζλψλ επηρεηξήζεσλ. Δπηπιένλ ν ζηφρνο ζα πξνσζεζεί κέζσ ηεο αλαβάζκηζεο ησλ επηρεηξήζεσλ πξνο δξαζηεξηφηεηεο πςειφηεξεο πξνζηηζέκελεο αμίαο, ησλ επελδχζεσλ ζε ηνκείο πςειήο ηερλνινγίαο κε απμεκέλεο απαηηήζεηο ζε επηζηεκνληθφ δπλακηθφ, ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ ζηηο δηεζλείο αγνξέο (ΝΑ Δπξψπεο, Μεζνγείνπ, Παξεπμείλησλ ρσξψλ, θιπ) θαζψο θαη ηεο δεκηνπξγίαο δπλαηνηήησλ απηφλνκεο δξαζηεξηνπνίεζεο ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηελ πξνζέιθπζε μέλσλ επελδπηψλ. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 2: Ζ αλάπηπμε βηψζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο. 26

28 Ο Γεληθφο ηφρνο 2 εμεηδηθεχεηαη πεξεηαίξσ ζε ηξεηο πην ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο: i. ζηε ηφλσζε ηεο πξνδηάζεζεο γηα επηρεηξεκαηηθφηεηα, ii. ζηε κεηαηφπηζε απφ ηελ επηρεηξεκαηηθφηεηα αλάγθεο ζηελ εηαηξηθή επηρεηξεκαηηθφηεηα πςειψλ δπλαηνηήησλ, iii. ζηε ζηήξημε ηεο θαηλνηνκηθήο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζε ηνκείο κε αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα θαη iv. ζηελ πξνψζεζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δηάζηαζεο ζηελ πξνζηαζία θαη δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Οη 3 πξψηνη ζηφρνη εζηηάδνπλ ζηελ ππνζηήξημε ζπζηάδσλ (clusters) επηρεηξήζεσλ ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, ζηε δηεχξπλζε ηεο ππνζηήξημεο ησλ επελδπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζην ζχλνιν ησλ άπισλ επελδχζεσλ θαη ησλ επελδχζεσλ ζε αλζξψπηλν δπλακηθφ. Δπίζεο, εζηηάδνπλ ζηελ αλάπηπμε ελφο νξζνινγηθνχ ζπζηήκαηνο δνκψλ ζηήξημεο ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ζηελ αλαβάζκηζε θαη απινχζηεπζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ πεξηβάιινληνο, ζηελ άξζε εκπνδίσλ ζηελ αλάπηπμε κηθξψλ επηρεηξήζεσλ, ζηε δεκηνπξγία «θηιηθνχ» δηνηθεηηθνχ ξπζκηζηηθνχ πεξηβάιινληνο. Σέινο, εζηηάδνπλ ζηνλ αλαπξνζαλαηνιηζκφ ησλ θξαηηθψλ εληζρχζεσλ ππέξ ηεο πνηνηηθήο θαη εμεηδηθεπκέλεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη ζηελ αλάπηπμε ησλ επηθνηλσληαθψλ εθζηξαηεηψλ θαη ηεο εθπαίδεπζεο ζηελ επηρεηξεκαηηθφηεηα. Δπηπιένλ, εζηηάδνπλ ζηελ αλάιεςε κέηξσλ γηα ηελ ελίζρπζε ησλ αθηνπιντθψλ ζπλδέζεσλ θπξίσο γηα θνηλσληθνχο ιφγνπο θαη ηελ πξνψζεζε ηεο βηψζηκεο θαη αζθαινχο θηλεηηθφηεηαο, θαζψο θαη ζηε βειηίσζε ησλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρνληαη ζηνπο ιηκέλεο ηεο ρψξαο πξνθεηκέλνπ λα απνηειέζνπλ παξάγνληεο πξνζέιθπζεο δξαζηεξηνηήησλ θαη επελδχζεσλ. Ζ «πξνψζεζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δηάζηαζεο ζηελ πξνζηαζία θαη δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο» εζηηάδεη ζηελ ελίζρπζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ επηδφζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ, ζηελ αλάπηπμε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο γηα ηελ παξαγσγή πεξηβαιινληηθψλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ, ζηελ πξνψζεζε ηεο θαηλνηνκίαο γηα ηελ αλάπηπμε θηιηθψλ πξνο ην πεξηβάιινλ ηερλνινγηψλ θαζψο θαη ζηελ ελίζρπζε ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο ζηηο βηνκεραληθέο ζπγθεληξψζεηο. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 3: Ζ αχμεζε ηεο δήηεζεο θαη ε γεληθή πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο θαη ησλ παξερφκελσλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ ζε φια ηα επίπεδα. Δηδηθφηεξα: i. ε επηκήθπλζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ ζε φιε ηελ Διιεληθή επηθξάηεηα θαη ε κείσζε ηεο επνρηθφηεηαο, ε νπνία ζα επηηεπρζεί κε ηελ ελίζρπζε θαη ηελ παξάιιειε δηαθνξνπνίεζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο, ηε δπλακηθή αλάπηπμε ησλ εηδηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ θαη ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ πξντφλησλ θαη ησλ ππεξεζηψλ, θαη ii. ε δηεζλήο πξνβνιή ηεο ρψξαο σο αζθαινχο θαη ειθπζηηθνχ ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ πνπ ζηνρεχεη ζηελ αμηνπνίεζε ησλ επηηεπγκάησλ θαη ησλ εξγαιείσλ ηεο θνηλσλίαο ηεο γλψζεο, ησλ ζχγρξνλσλ ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληψλ θαη ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ εξγαιείσλ. 27

29 ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 4: Ζ πξνβνιή ηεο ρψξαο ζηε δηεζλή θνηλφηεηα θαη ζηηο αγνξέο ζηφρνπ σο γεσζηξαηεγηθήο πχιεο εηζφδνπ ζηελ ΔΔ θαη ρψξνο αλάπηπμεο δηεζλνχο επηρεηξεκαηηθφηεηαο. Ο ζηφρνο απηφο ζα επηηεπρζεί θαηαξρήλ κέζσ ηνπ εληνπηζκνχ θαη ηεο αλάδεημεο ηνκέσλ ηεο νηθνλνκίαο κε ζεκαληηθέο πξννπηηθέο αλάπηπμεο, πνπ ζα αμηνπνηήζνπλ ηα αληαγσληζηηθά πιενλεθηήκαηα ηεο ρψξαο σο πχιεο πξφζβαζεο πξνο θαη απφ ηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο λνηηναλαηνιηθήο Δπξψπεο θαη ζα πξνζειθχζνπλ μέλεο επελδχζεηο ζηε ρψξα. Πεξαηηέξσ, πξνηεξαηφηεηα ζα δνζεί ζηε δηακφξθσζε ειθπζηηθνχ παθέηνπ γηα επελδπηέο, κέζσ ηεο αλάπηπμεο δηθηπψζεσλ, ππνδνκψλ ζηήξημεο ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ζηε δεκηνπξγία δπλαηνηήησλ δξαζηεξηνπνίεζεο ησλ πεξηθεξεηψλ κε γλψκνλα ηα ζηνηρεία ειθπζηηθφηεηαο απηψλ θαη κέηξσλ πνπ ζα ππνζηεξίμνπλ ηελ εδξαίσζε ηεο ρψξαο σο δηεζλνχο επηρεηξεκαηηθνχ θαη νηθνλνκηθνχ θέληξνπ. ην πιαίζην απηφ έκθαζε ζα δνζεί θαη ζηελ αλάπηπμε λένπ ζπζηήκαηνο ζηνρεπκέλεο πξνβνιήο επθαηξηψλ επελδχζεσλ κέζσ δηεζλψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ δηαχισλ επηθνηλσλίαο πξνο μέλνπο δπλεηηθνχο επελδπηέο (π.ρ. one stop investment agencies). 2 ε ΘΔΜΑΣΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Κνηλσλία ηεο Γλψζεο θαη Καηλνηνκία ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 5: Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο έληαζεο ησλ επελδχζεσλ ζην αλζξψπηλν θεθάιαην γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ ειιεληθνχ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. ην πιαίζην ηνπ αλσηέξσ Γεληθνχ ηφρνπ, επηζεκαίλεηαη φηη εληάζζεηαη ε κάζεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζε φιεο ηηο βαζκίδεο ηεο εθπαίδεπζεο, ζπκβαδίδνληαο κε ηηο απαηηήζεηο ηεο θνηλσλίαο ηεο πιεξνθνξίαο. πζηεκαηνπνηείηαη ζπλνιηθά, ζε ζεζκηθφ θαη νπζηαζηηθφ επίπεδν, γηα πξψηε θνξά ζηελ Διιάδα, ε δηα βίνπ κάζεζε. Τινπνηείηαη ε ζχλδεζε ηεο αξρηθήο κε ηε ζπλερηδφκελε επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε θαη θαηάξηηζε, δεκηνπξγψληαο έλα εληαίν, νινθιεξσκέλν ζχζηεκα παξνρήο επαγγεικαηηθψλ πξνζφλησλ. Σέινο, ε αμηνιφγεζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ησλ εθπαηδεπνκέλσλ ζε φια ηα επίπεδα θαη ηηο βαζκίδεο είλαη απνθαζηζηηθφο παξάγνληαο γηα ηελ αλάδεημε ησλ πνηνηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ καο ζπζηήκαηνο, ε ζπλερήο θαηαγξαθή ησλ νπνίσλ ζα θαζηζηά δπλαηή θαη απνηειεζκαηηθή ηελ δηνξζσηηθή παξέκβαζε. Δηδηθφηεξα: I. ε επέλδπζε ζην κέιινλ θαη ε βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ ησλ βαζηθψλ δεμηνηήησλ φισλ. ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ζηφρνπ ζα πξνσζεζνχλ ε επηηάρπλζε ηνπ ξπζκνχ έληαμεο ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε, ε αλαζεψξεζε θαη ε ελνπνίεζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ πνπ δηέπεη ηελ νξγάλσζε θαη ηε δηεμαγσγή Μεηαπηπρηαθψλ πνπδψλ θαη Έξεπλαο θαζψο θαη ε αλάιεςε εξεπλεηηθψλ δξάζεσλ θαη ελεξγεηψλ γηα ηελ αλάπηπμε αλζξψπηλνπ εξεπλεηηθνχ δπλακηθνχ θαη γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο βαζηθήο έξεπλαο. Δπίζεο ζα πξνσζεζνχλ ε πεξαηηέξσ αλάπηπμε ηνπ δηεζλνχο ξφινπ θαη ραξαθηήξα ησλ Ηδξπκάησλ Αλψηαηεο Δθπαίδεπζεο θαη ησλ Δξεπλεηηθψλ Κέληξσλ, ε θάιπςε ησλ 28

30 θελψλ πνπ παξαηεξνχληαη ζηε θπζηθή ππνδνκή ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ε ζπζηεκαηηθή κέηξεζε ηεο πξνφδνπ πνπ επηηειείηαη κε ηελ: α) αλάπηπμε ελφο ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο ζηελ πξσηνβάζκηα, δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε θαη ζηελ αξρηθή επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε θαη β) ηελ αλάπηπμε ελφο εζληθνχ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο, δηαζθάιηζεο ηεο πνηφηεηαο θαη ηεθκεξίσζεο ησλ Ηδξπκάησλ Αλψηαηεο Δθπαίδεπζεο. II. Οη κεηαξξπζκίζεηο ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα ψζηε ε Γηα Βίνπ Μάζεζε λα θαηαζηεί πξαγκαηηθφηεηα γηα φινπο. ην πιαίζην απηνχ ηνπ ζηφρνπ ζα πξνσζεζνχλ ε δηεχξπλζε ηεο δηα βίνπ κάζεζεο, κε ηελ αλάπηπμε ζπζηήκαηνο παξνρήο θαηάιιεισλ θηλήηξσλ (ηδηαίηεξα ησλ αηφκσλ κε ρακειά πξνζφληα ή κεγαιχηεξεο ειηθίαο, ησλ αηφκσλ πνπ εγθαηέιεηςαλ πξφσξα ην ηππηθφ εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα), ν επαλαζρεδηαζκφο ησλ πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ ζηηο βαζκίδεο ηεο εθπαίδεπζεο, ηδηαίηεξα ζηε ηερληθν-επαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε, ε θαηαπνιέκεζε ηεο ζρνιηθήο απνηπρίαο θαη δηαξξνήο θαη ε αλάπηπμε ηεο δηαπνιηηηζκηθήο εθπαίδεπζεο θαη ηεο εθπαίδεπζεο ησλ αηφκσλ κε αλαπεξία. III. Ζ αχμεζε ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο ειθπζηηθφηεηαο ηεο επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο. ην πιαίζην απηνχ ηνπ ζηφρνπ ζα επηηεπρζεί κέζσ ηεο αλαζεψξεζεο ηνπ ηξφπνπ δφκεζεο θαη ζπλάξζξσζεο ησλ εηδηθνηήησλ θαη ησλ πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ ζηνλ ηνκέα ηεο αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο, ηνπ θαζνξηζκνχ επαγγεικαηηθψλ δηθαησκάησλ θαη ηεο ζέζπηζεο ζπζηήκαηνο αλαγλψξηζεο ηεο ηππηθήο πηζηνπνίεζεο ηεο κάζεζεο, ζε επίπεδν ελφο επξσπατθνχ πιαηζίνπ επαγγεικαηηθψλ πξνζφλησλ. Δπίζεο ζα εζηηάζεη ζηελ αχμεζε ηεο επέλδπζεο ζην εθπαηδεπηηθφ πξνζσπηθφ θαη ζηε ζχλδεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο κε ηελ αγνξά εξγαζίαο. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 6: Ζ ελίζρπζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο Σερλνινγίαο θαη ε πξνψζεζε ηεο Καηλνηνκίαο ζε φινπο ηνπο θιάδνπο σο βαζηθνχ παξάγνληα αλαδηάξζξσζεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία ηεο γλψζεο. Δηδηθφηεξα: i. Ζ παξαγσγή λέαο γλψζεο ζε ηνκείο πξνηεξαηφηεηαο πνπ ελδηαθέξνπλ ηνλ παξαγσγηθφ ηζηφ ηεο ρψξαο θαη ππεξεηνχλ αζθνχκελεο πνιηηηθέο ζε δηάθνξνπο ηνκείο. Ο παξαπάλσ ζηφρνο ζηνρεχεη ζηελ βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ηεο εμσζηξέθεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ θαζψο θαη ζηε αλαδηάξζξσζε ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο κέζσ ηεο ζηξνθήο ζηελ παξαγσγή πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ πςειήο ηερλνινγίαο θαη πξνζηηζέκελεο αμίαο. Απηφ ζα επηηεπρζεί κέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο κεηαμχ επηρεηξήζεσλ ή/θαη επηρεηξήζεσλ κε θνξείο ΔΣΑ απφ ηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ, ηεο δεκηνπξγίαο εζληθψλ ηνκεαθψλ πφισλ ΔΣΑ ζε ηνκείο πςειήο πξνηεξαηφηεηαο γηα ηελ εζληθή νηθνλνκία, θαζψο θαη ηεο δεκηνπξγίαο θπζηθψλ ή δηθηπαθψλ θέληξσλ αξηζηείαο θαη ηεο δηαζχλδεζήο ηνπο κε αληίζηνηρα θέληξα ζην εμσηεξηθφ. 29

31 ii. Ζ κεηαηξνπή ηεο γλψζεο ζε θαηλνηνκηθά πξντφληα, δηαδηθαζίεο θαη ππεξεζίεο θαη ζηελ ππνβνήζεζε ηεο κεηαθνξάο ηερλνινγίαο ηερλνγλσζίαο πξνο ηηο επηρεηξήζεηο θαη εηδηθφηεξα ηηο ΜΜΔ. Ο ζπγθεθξηκέλνο ζηφρνο εζηηάδεη ζε εηδηθά ζε πξνγξάκκαηα θαηλνηνκίαο, ζηηο δξάζεηο νινθιεξσκέλεο ζηξαηεγηθήο γηα ηελ θαηλνηνκία ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, ζηελ ππνζηήξημε ελδηάκεζσλ θνξέσλ ηνπ δεκφζηνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα, ζηε δεκηνπξγία spinoff, ζηελ ππνζηήξημε λέσλ θαηλνηνκηθψλ ή/θαη πςειήο ηερλνινγίαο επηρεηξήζεσλ θαη ζηελ ππνζηήξημε ΜΜΔ θαη νκάδσλ ΜΜΔ (clusters). iii. Ζ πξνψζεζε ηεο εμσζηξέθεηαο κέζσ ηεο επξσπατθήο θαη δηεζλνχο ζπλεξγαζίαο ζηνλ ηνκέα ηεο ΔΣΑ. Ο παξαπάλσ ζηφρνο εζηηάδεη ζηελ ππνζηήξημε ηεο Διιεληθήο ζπκκεηνρήο ζηα αληίζηνηρα Κνηλνηηθά Πξνγξάκκαηα θαη πξνγξάκκαηα δηαθπβεξλεηηθψλ νξγαληζκψλ, ζηελ ππνζηήξημε ζπκπιεξσκαηηθψλ δξάζεσλ θαη ζπλέξγηαο κε ην 7ν Πξφγξακκα Πιαίζην ΔΣΑ θαη ην Πξφγξακκα Αληαγσληζηηθφηεηα θαη Καηλνηνκία θαη ζηελ ππνζηήξημε θνηλψλ δξάζεσλ θαη δξάζεσλ ζπληνληζκνχ ΔΣΑ δξαζηεξηνηήησλ, πξνγξακκάησλ θαη ππνδνκψλ κε επξσπατθέο θαη άιιεο ρψξεο ζην πιαίζην Δπξσπατθψλ Πξνγξακκάησλ, κε ηξίηεο ρψξεο ή νκάδεο ρσξψλ φπσο ηα Γ. Βαιθάληα, ηε Μαχξε Θάιαζζα θ.ι.π. θαη κε επξσπατθνχο δηαθπβεξλεηηθνχο νξγαληζκνχο ζην πιαίζην δεκηνπξγίαο ελφο Δπξσπατθνχ Υψξνπ Έξεπλαο αλνηθηνχ ζηνλ θφζκν. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 7: Ζ ςεθηαθή ζχγθιηζε ηεο ρψξαο κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε αμηνπνίεζε ησλ ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληψλ (ΣΠΔ). Δηδηθφηεξα: i. Ζ βειηίσζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο κέζσ ηεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ θαη λέσλ δεμηνηήησλ, ε νπνία εζηηάδεη ζηε ρξήζε ΣΠΔ θαη ζηελ παξνρή ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ πξνο ηηο επηρεηξήζεηο, ζηελ ελίζρπζε ηεο ζπκβνιήο ηνπ θιάδνπ ΣΠΔ ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία, ζηελ πξνψζεζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζε ηνκείο πνπ αμηνπνηνχλ ηηο λέεο ηερλνινγίεο, ζηελ πεξαηηέξσ πξνψζεζε ελφο ζχγρξνλνπ πεξηβάιινληνο ειεθηξνληθψλ θαη επξπδσληθψλ ππνδνκψλ πνπ ζα βειηηψζεη ζεκαληηθά ηελ «δηθηπαθή εηνηκφηεηα» ηεο ρψξαο, αιιά θαη ζε ζεζκηθέο παξεκβάζεηο πνπ ζα επηηαρχλνπλ ηε κεηάβαζε ζηελ ςεθηαθή επξπεθπνκπή. ii. Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο κε ηε ρξήζε ησλ ΣΠΔ, ε εζηηάδεη ζηελ αμηνπνίεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο θαη ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ ζε ηνκείο πνπ βειηηψλνπλ ηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ πνιηηψλ εληζρχνληαο παξάιιεια ηελ ηζφηηκε πξφζβαζε ζηηο λέεο ηερλνινγίεο, ζηελ αλάπηπμε ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ εμππεξέηεζεο ησλ πνιηηψλ, ζηελ πξνψζεζε ηεο πξφζβαζεο ησλ πνιηηψλ ζε επξπδσληθέο θαη θαηλνηφκεο ππεξεζίεο. Ζ Διιάδα έρεη ζρεδηάζεη κηα νινθιεξσκέλε θαη ζπλεθηηθή «Φεθηαθή ηξαηεγηθή» γηα ηελ πεξίνδν έσο ην 2013 πνπ αληηκεησπίδεη κε νινθιεξσκέλν ηξφπν ηηο παξεκβάζεηο γηα ηελ πιεξνθνξηθή θαη ηηο ειεθηξνληθέο επηθνηλσλίεο, ζε φιν ην εχξνο ηεο νηθνλνκίαο θαη ηεο θνηλσλίαο. Ζ λέα ζηξαηεγηθή απνζθνπεί ζην λα πξαγκαηνπνηεζεί έλα «Φεθηαθφ Άικα 30

32 ζηελ Παξαγσγηθφηεηα, έλα Φεθηαθφ Άικα ζηελ Πνηφηεηα Εσήο» θαη είλαη ζπκβαηή ηφζν κε ην ζρέδην δξάζεο «Jobs & Growth» ηεο Δ.Δ., φζν θαη κε ηε λέα Δπξσπατθή πνιηηηθή γηα ηηο λέεο ηερλνινγίεο κε ηνλ ηίηιν «i2010». εκαληηθή παξάκεηξνο γηα ηελ πνξεία πξνο κηα «Φεθηαθή Διιάδα» απνηειεί ε δπλαηφηεηα ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο λα βειηηψζεη ην επίπεδν εμππεξέηεζεο επηρεηξήζεσλ θαη πνιηηψλ αμηνπνηψληαο ηα λέα ηερλνινγηθά κέζα, παξάιιεια κε ηηο απαηηνχκελεο δηαξζξσηηθέο αιιαγέο. Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο κέζσ ηεο αλαδηνξγάλσζεο θαη ειεθηξνληθνπνίεζεο ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο απνηειεί ηε βάζε γηα ηελ δεκηνπξγία ελφο θηιηθνχ πεξηβάιινληνο δξάζεο γηα ηνλ Ηδησηηθφ ηνκέα αιιά θαη ηε κείσζε ηνπ θφζηνπο γηα ην Γεκφζην ηνκέα. Ζ βειηίσζε ηεο θαζεκεξηλφηεηαο ηνπ πνιίηε αιιά θαη ε απνδνηηθή ρξήζε ησλ πφξσλ πνπ δηαζέηεη ζην θξάηνο, ζπλδένληαη άκεζα κε ηελ αλαδηνξγάλσζε ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο. 3 ε ΘΔΜΑΣΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Απαζρφιεζε θαη Κνηλσληθή πλνρή ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 8: Δλίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ. Αθνξά ζηε ζηαδηαθή αχμεζε ηεο ζπκκεηνρήο ζε ελέξγεηεο εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο, απφ ηα ζεκεξηλά ρακειά επίπεδα ζε απηά ηνπ Κνηλνηηθνχ κέζνπ φξνπ, έηζη ψζηε ηα άηνκα λα εθνδηάδνληαη κε ηηο δεμηφηεηεο θαη ηθαλφηεηεο πνπ απαηηνχληαη γηα λα αληαπεμέξρνληαη ζηηο ζπλερψο κεηαβαιιφκελεο ζπλζήθεο ηεο αγνξάο εξγαζίαο θαη παξάιιεια, λα βειηηψλεηαη ε πνηφηεηα θαη ε παξαγσγηθφηεηα ηεο εξγαζίαο. Δηδηθφηεξα: i. Ζ εθαξκνγή ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο χλδεζεο ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο κε ηελ Απαζρφιεζε (ΔΔΔΚΑ), φπνπ πξνσζνχληαη ν εθ ησλ πξνηέξσλ εληνπηζκφο ησλ αλαγθψλ θαη ησλ αιιαγψλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ε θαζηέξσζε θνηλνχ ζπζηήκαηνο πηζηνπνίεζεο ηεο πξνζθεξφκελεο αξρηθήο θαη ζπλερηδφκελεο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο, θαζνξηζκφο πξνηχπσλ (standards) γηα ηελ αλαγλψξηζε ηεο πξφηεξεο κάζεζεο ησλ αηφκσλ θαη ε νινθιήξσζε θαη εθαξκνγή ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ παξνρήο πξνγξακκάησλ ζπλερηδφκελεο θαηάξηηζεο. Δπίζεο, ζα πξνσζεζνχλ ε αλακφξθσζε ηνπ ζπζηήκαηνο θαηάξηηζεο εξγαδνκέλσλ, κε ζηαδηαθή κεηαηφπηζε ηνπ βάξνπο απφ ηελ πξνζθνξά θαη ηε δηαζεζηκφηεηα πφξσλ ζηε δήηεζε θαη ηηο πξσηνβνπιίεο ησλ εξγνδνηψλ θαη ε αλάπηπμε ζπζηήκαηνο παξνρήο θαηάιιεισλ θηλήηξσλ γηα ηε ζπκκεηνρή ησλ αηφκσλ ζε ελέξγεηεο δηα βίνπ κάζεζεο, κε έκθαζε ζηνπο αλέξγνπο θαη καθξνρξφληα αλέξγνπο, ζηνπο αλεηδίθεπηνπο εξγαδνκέλνπο θαη ζηνπο εξγαδνκέλνπο κε επηζθαιή ζέζε εξγαζίαο. Σέινο, ζα εληζρπζεί ε αλάπηπμε ππεξεζηψλ δηα βίνπ ζπκβνπιεπηηθήο θαη επαγγεικαηηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ θαη ε ελίζρπζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ απηναπαζρνινπκέλσλ ζε πξνγξάκκαηα αλαβάζκηζεο δεμηνηήησλ. ii. Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηεο εξγαζίαο φπνπ πξνσζείηαη ε εηζαγσγή λέσλ θαη θαηλνηφκσλ κεζφδσλ θαη κέζσλ εξγαζίαο κε έκθαζε ζε πνιηηηθέο πνπ ζα αλαδεηνχλ ηελ επειημία κε ζπλζήθεο αζθαιείαο γηα ηνπο εξγαδφκελνπ, κε ελίζρπζε ηνπ ξφινπ ησλ θνηλσληθψλ εηαίξσλ. 31

33 iii. Ζ ελίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ φπνπ πξνσζνχληαη θίλεηξα γηα επελδχζεηο ζηε βειηίσζε ησλ δεμηνηήησλ θαη ηελ αλάπηπμε καζεζηαθήο θνπιηνχξαο, κε ηελ θαηάξηηζε εξγαδνκέλσλ θαη ηελ πξνψζεζε ζχγρξνλσλ ηερληθψλ δηα βίνπ κάζεζεο ζηηο επηρεηξήζεηο. Δπίζεο πεξηιακβάλεηαη ε αλάπηπμε θαη δηάρπζε ηεο Δηαηξηθήο Κνηλσληθήο Δπζχλεο ζηηο επηρεηξήζεηο, ε πξνψζεζε θαη επηβξάβεπζε λέσλ δνκψλ νξγάλσζεο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο εξγαζίαο ζε ζρέζε κε ηελ ελζσκάησζε θαηλνηνκίαο, κε εμαηνκηθεπκέλεο δξάζεηο γηα ηε δηα βίνπ κάζεζε ησλ απηναπαζρνινπκέλσλ. Δπηζεκαίλεηαη φηη ε ελίζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ησn επηρεηξήζεσλ πξνυπνζέηεη κηα δηηηή πξνζέγγηζε: ε κηα δηάζηαζε ζπλδέεηαη άκεζα κε ηα δεηήκαηα ηεο ελίζρπζεο ηεο απαζρφιεζεο, δηεπθνιχλνληαο ηελ απην-απαζρφιεζε θαη ην μεθίλεκα ησλ κηθξψλ επηρεηξήζεσλ. Ζ άιιε δηάζηαζε ζπλδέεηαη κε ηελ ελίζρπζε ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ζα ζηεξίδεη ηελ αλάπηπμε θαη ηε κεγέζπλζε ησλ ΜΜΔ. ην πιαίζην ηνπ αλσηέξσ Γεληθνχ ζηφρνπ, ζα ιεθζεί κέξηκλα ψζηε νη ζρεδηαδφκελεο δξάζεηο ζε εζληθφ επίπεδν λα ζπλδπάδνληαη κε ηηο δξάζεηο ελίζρπζεο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζηηο Πεξηθέξεηεο πνπ πινπνηνχληαη κέζσ ησλ ΠΔΠ, ελψ ζα πξνσζεζεί ε αλάπηπμε ζηνρεπκέλσλ παξεκβάζεσλ, ζχκθσλα κε δηαπηζησκέλεο αλάγθεο αλά πεξηνρή. Σέινο, ζην ηνπηθφ επίπεδν ζα εληζρπζνχλ πξσηνβνπιίεο κε ηε ζπκκεηνρή θνξέσλ ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο, φπνπ ην αλζξψπηλν δπλακηθφ θαζίζηαηαη ε βάζε ηεο αλαπηπμηαθήο δηαδηθαζίαο, θαη δεκηνπξγία εηαηξηθψλ ζρέζεσλ πνπ ζπληείλνπλ ζηε δηακφξθσζε ηνπηθψλ αληαγσληζηηθψλ πιενλεθηεκάησλ. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 9: Γηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο ζηελ απαζρφιεζε Δηδηθφηεξα: i. ζηε δηεχξπλζε, αλαδηνξγάλσζε θαη βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ελεξγεηηθψλ πνιηηηθψλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ii. ζηελ ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ γπλαηθψλ θαη πξνψζεζε ηεο ηζφηηκεο πξφζβαζεο θαη εμέιημήο ηνπο ζηελ αγνξά εξγαζίαο, iii. ζηελ ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ λέσλ, iv. ζηνλ εθζπγρξνληζκφ θαη αλαβάζκηζε ησλ δνκψλ θαη ησλ ζπζηεκάησλ ηεο αγνξάο εξγαζίαο γηα ηελ εμππεξέηεζε ηνπ πνιίηε, v. ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο αδήισηεο εξγαζίαο θαη ηε κε θαηαγεγξακκέλεο αλεξγίαο, vi. ζηελ αλάπηπμε κέηξσλ γηα ηελ ελεξγφ γήξαλζε ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ θαη vii. ζηε ζπζηεκαηηθή θαηαγξαθή θαη πξφβιεςε ησλ αιιαγψλ πνπ επέξρνληαη ζηηο ηνπηθέο αγνξέο εξγαζίαο. ην πιαίζην ηνπ ζηφρνπ «ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ γπλαηθψλ θαη πξνψζεζε ηεο ηζφηηκεο πξφζβαζεο θαη εμέιημήο ηνπο ζηελ αγνξά εξγαζίαο» πξνσζνχληαη ε ζπλέρηζε ησλ επελδχζεσλ ζε ππνζηεξηθηηθέο δνκέο πνπ απνζθνπνχλ ζηελ απξφζθνπηε δηαζεζηκφηεηα ησλ γπλαηθψλ γηα απαζρφιεζε θαη ζηε ζπκθηιίσζε επαγγεικαηηθψλ θαη νηθνγελεηαθψλ ππνρξεψζεσλ, ε ιήςε κέηξσλ γηα ηελ πεξαηηέξσ κείσζε ηεο απφθιηζεο ησλ απνδνρψλ, ηεο ζπγθέληξσζεο θαη ηεο θαηάηκεζεο ηεο αγνξάο εξγαζίαο ζε 32

34 επαγγέικαηα αλάινγα κε ην θχιν, θαζψο θαη ε αλάπηπμε κέηξσλ ζηήξημεο ησλ κνλνγνλετθψλ νηθνγελεηψλ. ην πιαίζην ηνπ ζηφρνπ «ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ λέσλ», θαη κε βάζε ηηο απνθάζεηο ηνπ Δπξσπατθνχ πκβνπιίνπ ηνπ Μαξηίνπ 2006, πξνσζείηαη ε πξνζθνξά επθαηξηψλ γηα εξγαζία, καζεηεία, ζπκπιεξσκαηηθή επηκφξθσζε, απφθηεζε εξγαζηαθήο εκπεηξίαο ή απαζρφιεζε ζε θάζε λέν πνπ εγθαηαιείπεη ην ζρνιείν θαη είλαη άλεξγνο. Δπίζεο, επηδηψθεηαη ε κείσζε ηεο δηάξθεηαο κεηάβαζεο απφ ην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα ζηελ ελεξγφ επαγγεικαηηθή δσή. Ο «εθζπγρξνληζκφο θαη ε αλαβάζκηζε ησλ δνκψλ θαη ησλ ζπζηεκάησλ ηεο αγνξάο εξγαζίαο γηα ηελ εμππεξέηεζε ηνπ πνιίηε» ζα επηηεπρζεί κε ηε δηαξθή βειηίσζε, αλαβάζκηζε θαη κεηαηξνπή ησλ Κέληξσλ Πξνψζεζεο ηεο Απαζρφιεζεο (ΚΠΑ) ηνπ ΟΑΔΓ ζε θέληξα νινθιεξσκέλσλ ζπλαιιαγψλ (one-stop-shops) πνπ ελζσκαηψλνπλ ηξεηο βαζηθέο ιεηηνπξγίεο: πιεξνθφξεζε, επαγγεικαηηθφ πξνζαλαηνιηζκφ θαη ηνπνζέηεζε ζε απαζρφιεζε κε ην ζπληνληζκφ ηεο δξάζεο ηνπ δηθηχνπ απφ ην Τπ. Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο. Δδψ εληάζζεηαη επίζεο ν επαλαπξνζδηνξηζκφο θαη αλαβάζκηζε ηνπ ξφινπ θαη ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ Παξαηεξεηεξίνπ Απαζρφιεζεο Δξεπλεηηθή Πιεξνθνξηθή Α.Δ., κε εζηίαζε ζηελ ππνζηήξημε ζηελ πξνεηνηκαζία ηνπ ηκήκαηνο «Απαζρφιεζε», ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο Μεηαξξπζκίζεσλ (ΔΠΜ), ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο πινπνίεζεο ησλ πνιηηηθψλ απαζρφιεζεο, ζηε ζπζηεκαηηθή αληαιιαγή δεδνκέλσλ ζην πιαίζην ηνπ ΔΠΜ θαη ηνπ ΔΠΑ, θαζψο θαη ζηελ ππνζηήξημε ππνπξγείσλ θαη θνξέσλ ζε ζέκαηα ζπληνληζκνχ πνιηηηθήο απαζρφιεζεο. ην πιαίζην απηφ ζα επαλεμεηαζζεί ην ζεζκηθφ θαζεζηψο πνπ δηέπεη ηε ιεηηνπξγία ηνπ θνξέα. Ζ «θαηαπνιέκεζε ηεο αδήισηεο εξγαζίαο θαη ηε κε θαηαγεγξακκέλεο αλεξγίαο» εζηηάδεη ζηελ αλαβάζκηζε ησλ κεραληζκψλ επηηήξεζεο ηεο αγνξάο εξγαζίαο, ζηελ επαηζζεηνπνίεζε εξγνδνηψλ ζε ηνπηθή θιίκαθα, ζηελ ελίζρπζε ησλ παξεκβάζεσλ ηνπ ψκαηνο Δπηζεψξεζεο Δξγαζίαο, ζηελ εθαξκνγή ησλ ηζρπνπζψλ δηαηάμεσλ γηα ηελ αδήισηε εξγαζία θαη ζηε ξχζκηζε ησλ λέσλ (κειινληηθψλ) κεηαλαζηεπηηθψλ ξνψλ. Ζ «αλάπηπμε κέηξσλ γηα ηελ ελεξγφ γήξαλζε ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ» εζηηάδεη ζηελ αχμεζε ησλ επθαηξηψλ απαζρφιεζεο θαη θαηάξηηζεο γηα ηα κεγαιχηεξα ζε ειηθία κέιε ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ θαη ζηελ άξζε ησλ θηλήηξσλ γηα πξφσξε έμνδν απφ ηελ ελεξγφ εξγαζηαθή δσή. Ζ «ζπζηεκαηηθή θαηαγξαθή θαη πξφβιεςε ησλ αιιαγψλ πνπ επέξρνληαη ζηηο ηνπηθέο αγνξέο εξγαζίαο» εμαηηίαο ηεο παξαγσγηθήο αλαδηάξζξσζεο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, εζηηάδεη ζηελ αλαβάζκηζε ηεο δπλαηφηεηαο ησλ πθηζηάκελσλ δνκψλ (ΔΠΔ, ΟΑΔΓ, ΠΑΔΠ, ΔΚΔΠΗ) γηα ηελ έγθαηξε δηάγλσζε ησλ πξνβιεκάησλ θαη ζηελ αλάπηπμε ηθαλφηεηαο ηαρείαο αληίδξαζεο ζηηο κεηαβνιέο. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 10: Πξνψζεζε ηεο θνηλσληθήο ελζσκάησζεο. Δηδηθφηεξα: i. Ζ πξφιεςε θαη ε αληηκεηψπηζε ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ εππαζψλ νκάδσλ ηνπ πιεζπζκνχ, φπνπ πξνσζνχληαη ζηνρεπκέλεο θαη νινθιεξσκέλνπ ραξαθηήξα παξεκβάζεηο γηα ηελ εξγαζηαθή θαη θνηλσληθή έληαμή ηνπο. 33

35 ii. Ζ αλάπηπμε ηεο θνηλσληθήο Οηθνλνκίαο θαη ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο επάισηα θνηλσληθά νκάδσλ., φπνπ ζα ζρεδηαζηνχλ θαη ζα πινπνηεζνχλ νινθιεξσκέλεο παξεκβάζεηο ζε ηνπηθφ επίπεδν θαη ζα δνζεί έκθαζε ζηελ αλάγθε ππνζηήξημεο, δξαζηεξηνπνίεζεο θαη ζπκκεηνρήο ησλ Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ. iii. Ζ ελίζρπζε ηνπ απνθεληξσκέλνπ δηθηχνπ Κνηλσληθψλ Τπνζηεξηθηψλ Τπεξεζηψλ θαη ησλ Γνκψλ πξσηνβάζκηαο Κνηλσληθήο Φξνληίδαο, ε νπνία πινπνηείηαη θπξίσο απφ ηνπο θνξείο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο. iv. Ζ πξνψζεζε ηεο νκαιήο ελζσκάησζεο ησλ κεηαλαζηψλ ζηελ ειιεληθή αγνξά εξγαζίαο κε αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ θεθαιαίνπ ησλ κεηαλαζηψλ θαη ζηηο εμεηδηθεπκέλεο ππεξεζίεο ππνδνρήο θαη πιεξνθφξεζεο. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 11: Ζ δεκηνπξγία ελφο απνδνηηθνχ θαη νηθνλνκηθά βηψζηκνπ ζπζηήκαηνο Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο. Δηδηθφηεξα: i. Ζ πξνζηαζία ηεο Γεκφζηαο Τγείαο θαη ε Αλάπηπμε ηεο Πξσηνβάζκηαο Φξνληίδαο. ηνρεχεη ζηελ αλάπηπμε δνκψλ πξφιεςεο θαη αγσγήο πγείαο θαη δνκψλ αλνηθηήο θξνληίδαο εππαζψλ νκάδσλ, ζηελ αλάπηπμε κεραληζκψλ πεξίζαιςεο/ ππνζηήξημεο ζπκάησλ κεγάισλ θπζηθψλ ή άιισλ θαηαζηξνθψλ, ζηελ ελεκέξσζε ηνπ πιεζπζκνχ γηα ηελ πξφιεςε/αληηκεηψπηζε επηδεκηψλ θαη θαηαζηξνθψλ, θαη ηέινο ζηελ πξνψζεζε κέηξσλ γηα ηελ αζθάιεηα θαη πγηεηλή ζηελ εξγαζία. Κξίζηκν ζέκα απνηειεί θαη ε ζρέζε πεξηβάιινληνο θαη πξνζηαζίαο ηεο Γεκφζηαο Τγείαο, πεδίν πνπ ζπλδέεηαη αθελφο κε ηνλ πγεηνλνκηθφ έιεγρν ησλ πδάησλ (πφζηκσλ, εκθηαισκέλσλ, θνιχκβεζεο), ηε δηάζεζε ησλ επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη ιπκάησλ, ηε ζσξάθηζε ηεο πγείαο ηνπ πιεζπζκνχ απφ πεξηβαιινληηθνχο θηλδχλνπο, ηερλνινγηθά αηπρήκαηα θαη αθεηέξνπ ηελ αζθάιεηα θαη πγηεηλή ζην πεξηβάιινλ εξγαζίαο. ii. Ζ βειηίσζε ηεο αληαπνδνηηθφηεηαο ηνπ πγεηνλνκηθνχ ζπζηήκαηνο, ε νπνία εζηηάδεη ζηελ ίζε θαη δίθαηε πξφζβαζε ησλ πνιηηψλ ζηηο ππεξεζίεο πγείαο θαη θνηλσληθήο θξνληίδαο. Ζ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ ζα γίλεη κε ηνλ εμνξζνινγηζκφ ησλ Μνλάδσλ Τγείαο, ηε βειηίσζε ησλ ππνδνκψλ θαη ηε ρξήζε ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ θαη ηε βειηίσζε ηεο απηάξθεηαο θαη ηεο επάξθεηαο ησλ Πεξηθεξεηαθψλ Τπεξεζηψλ Τγείαο. iii. Ζ νινθιεξσκέλε αλάπηπμε ηεο Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο ε νπνία ζηνρεχεη ζηελ θνηλσληθή θαη εξγαζηαθή ελζσκάησζε ΑκΔΑ πνπ βξίζθνληαη ζε πξνζηαηεπηηθφ πεξηβάιινλ θξνληίδαο, ζηελ ελίζρπζε ηεο απηφλνκεο δηαβίσζεο αηφκσλ πνπ ηψξα δνπλ ζε ηδξχκαηα θαζψο θαη ζηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ θαη ησλ κεραληζκψλ εθαξκνγήο πνιηηηθψλ θνηλσληθήο αιιειεγγχεο. iv. Ζ νινθιήξσζε ηεο Μεηαξξχζκηζεο ηνπ ηνκέα ςπρηθήο πγείαο κέζσ ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο «Φπραξγσο». 34

36 ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 12: Ζ αλάδεημε ηνπ νηθνλνκηθνχ, θνηλσληθνχ θαη αλαπηπμηαθνχ ραξαθηήξα ησλ ζεκάησλ ηζφηεηαο ησλ θχιισλ, κε ηελ άκεζε ζχλδεζή ηνπο κε ηηο θπξίαξρεο εζληθέο πνιηηηθέο πξνηεξαηφηεηεο (αλάπηπμε απαζρφιεζε θνηλσληθή ζπλνρή). Δηδηθφηεξα: i. Ζ ιήςε εμεηδηθεπκέλσλ ζηνρεπκέλσλ κέηξσλ αξσγήο ησλ γπλαηθψλ (ζεηηθέο δξάζεηο). ii. Ζ απνηειεζκαηηθφηεξε πξνζαξκνγή ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ ζηηο ηνκεαθέο θαη πεξηθεξεηαθέο πνιηηηθέο φισλ ησλ πξνηεξαηνηήησλ ηνπ ΔΠΑ (gender mainstreaming) Ζ εθαξκνγή ηεο «δηπιήο» απηήο πξνζέγγηζεο ζην πιαίζην ηνπ ΔΠΑ , φπσο απνηππψλεηαη αλσηέξσ, ζα πξνσζεζεί ζε ζπλάθεηα κε ηηο ζρεηηθέο πνιηηηθέο ηζφηεηαο ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο Μεηαξξπζκίζεσλ γηα ηελ Αλάπηπμε θαη ηελ Απαζρφιεζε , ησλ Δζληθψλ ρεδίσλ Γξάζεο γηα ηελ Κνηλσληθή Δλζσκάησζε, αιιά θαη ζε ζπλέξγεηα κε ηηο δξάζεηο ηνπ Δζληθνχ ρεδίνπ ηξαηεγηθήο Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΑΑ). 4 ε ΘΔΜΑΣΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Θεζκηθφ Πεξηβάιινλ ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 13: Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ δεκνζίσλ πνιηηηθψλ θαη ε απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηνπο γηα ηε δηεπθφιπλζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξάζεο θαη ηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ πνιηηψλ. Δηδηθφηεξα: i. Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη ε ελίζρπζε ηεο αλνηρηήο δηνίθεζεο, ε νπνία εζηηάδεη ζηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο θαη ησλ κεραληζκψλ ζρεδηαζκνχ θαη εθαξκνγήο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ κε έκθαζε ζηηο πνιηηηθέο νξηδφληηνπ ραξαθηήξα, ζηελ ελίζρπζε ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο ινγνδνζίαο ζηε δξάζε ησλ δεκφζησλ αξρψλ, ζηελ πξνψζεζε ηεο ελεξγνχ ζπκκεηνρήο ηνπ πνιίηε θαη ηεο θνηλσληθήο ζπλαίλεζεο θαη ηέινο ζηε δηαζθάιηζε ηεο δίθαηεο θαη ηζφηηκεο κεηαρείξηζεο ηνπ πνιίηε θαη ηεο επηρείξεζεο. ii. Ο εθζπγρξνληζκφο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ξχζκηζεο ηεο δεκφζηαο δξάζεο θαη ησλ δνκψλ θαη δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Ο ζηφρνο απηφο εζηηάδεη ζηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ λνκνζεηηθψλ θαη θαλνληζηηθψλ ξπζκίζεσλ, ζηελ πξνζαξκνγή ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ θαη ησλ δηαδηθαζηψλ εθαξκνγήο ηνπ κε βάζε ηηο αλάγθεο ησλ πνιηηψλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ζηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο εμππεξέηεζεο απφ ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο. Δπίζεο, εζηηάδεη ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ δηνηθεηηθνχ θφζηνπο ζπκκφξθσζεο πξνο ηηο ηζρχνπζεο ξπζκίζεηο θαζψο θαη ηνπ αληίζηνηρνπ εζσηεξηθνχ θφζηνπο, ζηελ ελίζρπζε ηεο νηθνλνκηθφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηαο ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, ηεο πνηφηεηαο ηνπ παξαγφκελνπ έξγνπ θαη ππεξεζηψλ, ζηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηεο νξγάλσζεο ηεο εξγαζίαο θαη ησλ 35

37 πξαθηηθψλ ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ πξνο ηηο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ ησλ δεκφζησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, θαη ζηελ αλάπηπμε ιηηψλ, επέιηθησλ δνκψλ δεκφζηαο δξάζεο. Σέινο, πξνσζείηαη ε ελνπνίεζε αξκνδηνηήησλ θαη ιεηηνπξγηψλ, πνπ θαηαλέκνληαη ζε πνιιέο ππεξεζίεο ή θνξείο, ε απνθέληξσζε θεληξηθψλ αξκνδηνηήησλ θαη ιεηηνπξγηψλ πξνο θνξείο δεκνζίνπ θαη ηδησηηθνχ δηθαίνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ελίζρπζε ηνπ επηηειηθνχ θαη ξπζκηζηηθνχ ξφινπ ηεο Κεληξηθήο Γηνίθεζεο θαη ε δηαζθάιηζε ησλ ζεζκηθψλ, νξγαλσηηθψλ θαη ιεηηνπξγηθψλ πξνυπνζέζεσλ γηα ηελ απνηειεζκαηηθή εηζαγσγή ηεο Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο. iii. Ζ αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, ε νπνία επηθεληξψλεηαη ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ δηνίθεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ, ζηε ελδπλάκσζε ησλ δεμηνηήησλ θαη ηεο ηερλνγλσζίαο ηνπ πξνζσπηθνχ, ζηελ ελίζρπζε ηεο ππεπζπλφηεηαο ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, ζηε θαιιηέξγεηα ζηάζεσλ θαη ζπκπεξηθνξψλ πξνζαλαηνιηζκέλσλ πξνο ηηο αμίεο ηεο απνηειεζκαηηθήο, απνδνηηθήο, αλνηρηήο θαη δίθαηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη θπζηθά ζηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εξγαζηαθήο δσήο ησλ εξγαδνκέλσλ. iv. Ζ δεκηνπξγία πξνυπνζέζεσλ επηηπρνχο εηζαγσγήο ηεο δηνηθεηηθήο αιιαγήο, φπνπ ν ζηφρνο είλαη ε δεκηνπξγία δνκψλ πνιηηηθήο θαη ηερληθήο ππνζηήξημεο θαη ε ζπζηεκαηηθή ηεθκεξίσζε, αλάιπζε θαη αμηνιφγεζε ηεο θαηάζηαζεο ηεο ρψξαο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ αμηνπνίεζε ηεο Δπξσπατθήο θαη Γηεζλνχο εκπεηξίαο. πλνιηθά, ζην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ γεληθνχ ζηφρνπ, ηδηαίηεξν βάξνο ζα δνζεί ζε ηνκείο δεκφζηαο δξάζεο πξψηεο πξνηεξαηφηεηαο, φπσο είλαη νη πνιηηηθέο ππνζηήξημεο ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη άξζεο ησλ δηνηθεηηθψλ εκπνδίσλ, νη πνιηηηθέο γηα ηελ απαζρφιεζε, ηελ εθπαίδεπζε, ηελ ηζφηεηα, ηελ θνηλσληθή ελζσκάησζε θαη ην πεξηβάιινλ. Παξάιιεια, βάξνο ζα δνζεί ζε θαηεγνξίεο νξγαληζκψλ κε απμεκέλε παξνπζία δηνηθεηηθψλ δπζιεηηνπξγηψλ, φπσο είλαη νη νξγαληζκνί ηεο απηνδηνίθεζεο ησλ νπνίσλ ν ξφινο είλαη θαζνξηζηηθφο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ηελ άξζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ. 5 ε ΘΔΜΑΣΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Διθπζηηθφηεηα ηεο Διιάδνο θαη ησλ Πεξηθεξεηψλ σο ηφπνπ επελδχζεσλ, εξγαζίαο θαη δηαβίσζεο ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 14: Ζ αλάπηπμε θαη ν εθζπγρξνληζκφο ησλ θπζηθψλ ππνδνκψλ θαη ησλ ζπλαθψλ ππεξεζηψλ ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξψλ ηεο ρψξαο. Δηδηθφηεξα: i. Ζ αλάπηπμε ησλ αζπλερεηψλ ζηα δηεπξσπατθά δίθηπα κεηαθνξψλ φπνπ δίλεηαη πξνηεξαηφηεηα ζηε ζπκπιήξσζε ηνπ Γηεπξσπατθνχ Οδηθνχ Γηθηχνπ ηεο ρψξαο κε έκθαζε ζην δίθηπν απηνθηλεηνδξφκσλ θαη θχξησλ δηαζπλδέζεσλ κε ηηο 36

38 φκνξεο ρψξεο θαζψο επίζεο θαη ζηε ζπκπιήξσζε ηνπ βαζηθνχ ζηδεξνδξνκηθνχ άμνλα ηεο ρψξαο (ΠΑΘΔ/Π). ii. Ζ αλάπηπμε ζπλδπαζκέλσλ κεηαθνξψλ θαη ε ελίζρπζε ηεο δηαηξνπηθφηεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξψλ. iii. Ζ ζχλδεζε ησλ πεξηνρψλ ηεο ρψξαο κε ηα δηεπξσπατθά δίθηπα κεηαθνξψλ. iv. Ζ αλάπηπμε θαη ε επέθηαζε ησλ αζηηθψλ κεηαθνξψλ. v. Ζ αλαβάζκηζε ησλ ππνδνκψλ. vi. Ζ πξνψζεζε ζεζκηθψλ θαη νξγαλσηηθψλ παξεκβάζεσλ. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 15: Ζ ελίζρπζε ηεο ζπκβνιήο ηνπ ελεξγεηαθνχ ηνκέα ζηελ αληαγσληζηηθφηεηα, ηελ εμσζηξέθεηα θαη ηελ αεηθφξν αλάπηπμε ηεο ρψξαο. Ο παξαπάλσ γεληθφο ζηφρνο εμεηδηθεχεηαη ζε ηξεηο εηδηθνχο θαη αιιεινζπλδεφκελνπο ζηφρνπο: i. ηελ ελίζρπζε ηνπ γεσζηξαηεγηθνχ ξφινπ ηεο ρψξαο ζηνλ ελεξγεηαθφ ράξηε ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο κέζσ ηεο δηεζλήο δηαζχλδεζεο ηεο ρψξαο κε ηελ έληαμή ηεο ζηα δηεζλή δίθηπα κεηαθνξάο ειεθηξηζκνχ, πεηξειαίνπ θαη θπζηθνχ αεξίνπ. ii. ηε κείσζε ηεο εμάξηεζεο ηεο ρψξαο απφ ην πεηξέιαην κε ηξφπν φζν ην δπλαηφλ πην θηιηθφ πξνο ην πεξηβάιινλ, ζηφρνο ν νπνίνο κπνξεί λα επηηεπρζεί κε ηελ πξνψζεζε ηεο δηείζδπζεο ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο θαη ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ ζην ελεξγεηαθφ ηζνδχγην ηεο ρψξαο, κε ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθφηεηαο θαη ηελ πξνψζεζε κέηξσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, κε ηελ έξεπλα θαη αλάπηπμε θαηλνηφκσλ ελεξγεηαθψλ ηερλνινγηψλ θαη ηελ νξζνινγηθή δηαρείξηζε ησλ Οξπθηψλ Φπζηθψλ Πφξσλ. Παξάιιεια, ηα παξαπάλσ κέηξα ζπκβάιινπλ ζηελ θάιπςε ησλ ζηφρσλ ηεο Οδεγίαο 2001/77 θαη ζηελ πξνζέιθπζε επελδχζεσλ ζην πιαίζην πνπ νξίδεηαη ζηε ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο. iii. ηελ αζθάιεηα ηνπ ελεξγεηαθνχ εθνδηαζκνχ θαη ζηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ηεο απειεπζεξσκέλεο αγνξάο ελέξγεηαο φπνπ ζε έλα πξψην επίπεδν επηδηψθεηαη ε επέθηαζε ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο Μεηαθνξάο Φπζηθνχ Αεξίνπ (ΔΜΦΑ) θαη ε αλάπηπμε δηθηχσλ δηαλνκήο ζε λέεο πεξηνρέο. Δπηπιένλ, ν ζηφρνο απηφο επηηπγράλεηαη κέζσ ηεο ελίζρπζεο θαη ηνπ εθζπγρξνληζκνχ ηνπ εζληθνχ δηαζπλδεδεκέλνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξάο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Απηφ πεξηιακβάλεη θαη ηε δηαζχλδεζε ησλ λεζηψλ κε ην επεηξσηηθφ δηαζπλδεδεκέλν ζχζηεκα ηεο ρψξαο, ην νπνίν αθελφο εμαζθαιίδεη ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηνπο θαη αθεηέξνπ ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ηεο ηθαλφηεηαο εγθαηάζηαζεο κνλάδσλ ΑΠΔ. Σέινο, γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ, ηδηαίηεξε ζεκαζία έρεη θαη ην ζέκα ηεο απνζήθεπζεο ελεξγεηαθψλ πφξσλ. Ζ νινθιήξσζε ηεο απειεπζέξσζεο ηεο αγνξάο κέζσ ησλ απαηηνχκελσλ παξεκβάζεσλ ζε ζπζηήκαηα θαη ζπλνδεπηηθέο επελδχζεηο ζα δεκηνπξγήζεη ειθπζηηθφ πεξηβάιινλ γηα ηελ πεξαηηέξσ ελίζρπζε ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ θαη ηελ εμαζθάιηζε θαιχηεξεο πνηφηεηαο ππεξεζηψλ γηα ηνπο θαηαλαισηέο. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 16: Ζ αεηθνξηθή δηαρείξηζε ηνπ Πεξηβάιινληνο Δηδηθφηεξα: 37

39 i. Ζ νξζνινγηθή δηαρείξηζε ησλ εδαθηθψλ ζπζηεκάησλ πνπ απνζθνπεί ζηελ νινθιεξσκέλε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ θαη επηθίλδπλσλ απνβιήησλ θαη ηελ πξνζηαζία ησλ εδαθψλ απφ ηε δηάβξσζε, ηελ ππνβάζκηζε, ηελ εξεκνπνίεζε θαη ηε ξχπαλζε ψζηε λα επηηεπρζνχλ νη ζηφρνη πνπ έρνπλ ηεζεί απφ ηελ Δζληθή θαη Κνηλνηηθή Ννκνζεζία. ii. Ζ δηαρείξηζε ησλ Τδαηηθψλ Πφξσλ ε νπνία εζηηάδεη ζηελ επίηεπμε θαη δηαηήξεζεο ηεο θαιήο θαηάζηαζεο ζε φια ηα πδαηηθά ζπζηήκαηα, ζηελ αλάζρεζε ηεο ππνβάζκηζεο επηθαλεηαθψλ, ππφγεησλ θαη ζαιάζζησλ πδαηηθψλ ζπζηεκάησλ θαζψο θαη ζηε βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ πδαηηθψλ πφξσλ. Απηφ ζα επηηεπρζεί κε ηε δηαρείξηζε ησλ αζηηθψλ ιπκάησλ κε πξνηεξαηφηεηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ κε βάζε ηελ θαηεγνξηνπνίεζε ηεο Οδεγίαο 91/271 θαη ηελ αλάγθε ζπκκφξθσζεο ηεο ρψξαο ζηηο απαηηήζεηο ηεο Δζληθήο θαη Κνηλνηηθήο Ννκνζεζίαο, ηελ εμαζθάιηζε πφζηκνπ λεξνχ ζε επαξθείο πνζφηεηεο θαη θαιή πνηφηεηα θαη ηε δηαηήξεζε θαη απνθαηάζηαζε θαιήο πνηφηεηαο λεξψλ θνιχκβεζεο. Δπηπιένλ, δίλεηαη έκθαζε ζηελ εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο 2000/60 γηα ηελ επίηεπμε θαιήο θαηάζηαζεο ησλ επηθαλεηαθψλ & ππφγεησλ πδάησλ θαη ηε δηαζπλνξηαθή ζπλεξγαζία γηα ηελ θνηλή δηαρείξηζε ησλ δηαζπλνξηαθψλ ιεθαλψλ απνξξνήο. iii. Ζ εμαζθάιηζε θαη ε δηαηήξεζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ αηκνζθαηξηθνχ θαη ηνπ αθνπζηηθνχ πεξηβάιινληνο. Γηα λα επηηεπρζεί απηφο ν ζηφρνο ζα πξέπεη λα γίλεη κείσζε ησλ αέξησλ εθπνκπψλ θαη ζσκαηηδίσλ απφ ηε βηνκεραλία, κείσζε ηνπ επηπέδνπ ζνξχβνπ ησλ αζηηθψλ πεξηνρψλ θαη δηαρείξηζε ησλ πεγψλ εθπνκπήο αθηηλνβνιίαο. iv. Ζ αληηκεηψπηζε ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο φπνπ ζχκθσλα κε ην Πξσηφθνιιν ηνπ Κηφην ζα πξέπεη λα κεησζνχλ νη εθπνκπέο αεξίσλ πνπ ζπκβάιινπλ ζην θαηλφκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ ψζηε λα πξνζηαηεπζεί ε ζηνηβάδα ηνπ φδνληνο. πκπεξαζκαηηθά, ζα πξέπεη λα βειηησζεί ε ελεξγεηαθή απνδνηηθφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο εκπνξίαο ξχπσλ θαη ηνπ εηδηθνχ ρσξνηαμηθνχ ζρεδηαζκνχ γηα ηηο ΑΠΔ. v. Ζ δηαρείξηζε θηλδχλνπ, ε νπνία αλαθέξεηαη ζηε δεκηνπξγία ελφο νινθιεξσκέλνπ δηθηχνπ πνιηηηθήο πξνζηαζίαο ψζηε λα αληηκεησπηζηνχλ νη θπζηθέο θαη ηερλνινγηθέο θαηαζηξνθέο, λα βειηησζεί ν ζπληνληζκφο απνθαηάζηαζεο θαη νη ππνδνκέο πνιηηηθήο πξνζηαζίαο θαη λα αλαπηπρζνχλ θαη λα εθζπγρξνληζηνχλ νη κεραληζκνί, ηα εξγαιεία θαη ν εμνπιηζκφο κε ηαπηφρξνλε αμηνπνίεζε ησλ ζπλεξγεηψλ ζε δηαθξαηηθφ θαη δηαζπλνξηαθφ επίπεδν. vi. Ζ αεηθνξηθή δηαρείξηζε ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ψζηε λα πξνζηαηεπζεί ε βηνπνηθηιφηεηα, λα βειηησζεί ε θαηάζηαζε δηαηήξεζεο ησλ νηθνηφπσλ θαη ησλ πιεζπζκψλ ησλ απεηινχκελσλ θαη θηλδπλεπφλησλ εηδψλ θαη πεξηνρψλ νηθνινγηθνχ ελδηαθέξνληνο θαη λα δηαηεξεζνχλ θαη λα αλαδεηρηνχλ θπζηθά ηνπία. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 17: Ζ άζθεζε απνηειεζκαηηθήο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο Δηδηθφηεξα: i. Ζ βειηίσζε ηνπ ζρεδηαζκνχ θαη ηεο εθαξκνγήο ηεο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο κέζσ ηεο αλάπηπμεο νηθνλνκηθψλ εξγαιείσλ, ηεο πξνψζεζεο νηθνλνκηθψλ 38

40 κέζσλ εθαξκνγήο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο, ηεο αμηφπηζηεο πεξηβαιινληηθήο πιεξνθνξίαο θαη ηεο εθηίκεζεο ησλ επηπηψζεσλ ησλ πξνγξακκάησλ θαη ησλ έξγσλ. ii. Ζ ελεξγνπνίεζε ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ ζηα ζέκαηα πεξηβαιινληηθήο πξνζηαζίαο ψζηε λα απμεζεί ε επαηζζεηνπνίεζε ηνπ πιεζπζκνχ θαη λα απνθηεζεί πεξηβαιινληηθή ζπλείδεζε. ΓΔΝΙΚΟΣ ΣΤΟΦΟΣ 18: Ζ αλάδεημε ηνπ πνιηηηζκνχ σο δσηηθνχ παξάγνληα ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο ρψξαο. Δηδηθφηεξα: i. Ζ ελίζρπζε ησλ πνιηηηζηηθψλ ππνδνκψλ ηεο ρψξαο θαη ii. Ζ ηφλσζε ηεο δήηεζεο ζην ηνκέα ηνπ Πνιηηηζκνχ. 3.3 ΥΧΡΙΚΔ ΠΡΟΣΔΡΑΙΟΣΗΣΔ ΥΧΡΙΚΔ ΔΝΟΣΗΣΔ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟ Ζ αλάγθε ε νπνία νδήγεζε ζηελ δηακφξθσζε ρσξηθψλ πξνγξακκαηηθψλ αλαπηπμηαθψλ πξνηεξαηνηήησλ ζρεηίδεηαη κε ηελ άκεζε ελίζρπζε ηεο πεξηθεξεηαθήο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο ρψξαο, πεδίν ζην νπνίν ε ρψξα ρξήδεη άκεζεο επέκβαζεο θαη αλαβάζκηζεο, θαη αλακέλεηαη λα ζπκβάιιεη δξαζηηθά ζηελ ελδπλάκσζε ηεο νηθνλνκηθήο ιεηηνπξγηθφηεηαο θάζε κηαο απφ απηέο αιιά θαη ζηελ ηφλσζε ηεο εμσζηξέθεηαο ηνπο. χκθσλα κε ηε κέρξη ζήκεξα αζθεζείζα πεξηθεξεηαθή πνιηηηθή εγείξνληαη εξσηήκαηα σο πξνο ην θαηά πφζν νη ειιεληθέο πεξηθέξεηεο έρνπλ πξφζθνξν έδαθνο γηα ηελ άζθεζε απνηειεζκαηηθήο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο παξά ην γεγνλφο φηη παξαηεξείηαη δηαρξνληθά κηα ζηαζεξή δηαδηθαζία ζχγθιεζεο ησλ Πεξηθεξεηψλ. Σν πξψην βήκα γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ ρσξηθψλ πξνηεξαηνηήησλ, φκσο, είλαη ν γεσγξαθηθφο επηκεξηζκφο ηεο ρψξαο ζε ρσξηθέο ελφηεηεο νη νπνίεο ζπγθιίλνπλ κεηαμχ ηνπο σο πξνο ηηο αλάγθεο, ηα δπλαηά ζηξαηεγηθά ζεκεία θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ψζηε ε εμαηνκίθεπζε ησλ πξνβιεκάησλ λα απνηειέζεη ηε θηλεηήξηα δχλακε γηα λα δνζνχλ ιχζεηο πην ζηνρεπκέλεο θαη πην εμεηδηθεπκέλεο θαη ηα απνηειέζκαηα λα εκθαληζηνχλ φζν ην δπλαηφλ πην ηθαλνπνηεηηθά. πκπεξαζκαηηθά, ε δηακφξθσζε ησλ ρσξηθψλ ελνηήησλ είλαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλε κε ηελ αληηκεηψπηζε κηα ζεηξάο δεηεκάησλ ηα νπνία είλαη ραξαθηεξηζηηθά γηα θάζε πεξηθέξεηα κε απνηέιεζκα απηή ε εμεηδίθεπζε λα θαηαζηήζεη ηελ εθαξκνγή ηεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο αθφκα πην απνηειεζκαηηθή γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηξαηεγηθψλ ζηφρσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα κε ηε λέα απηή πνιηηηθή απμάλεη ην κέζν κέγεζνο ηνπ πιεζπζκνχ, εμηζνξξνπείηαη ζε κεγάιν βαζκφ ε ζρέζε ησλ ρσξηθψλ ελνηήησλ κε ηνπο πθηζηάκελνπο θαη αλαδπφκελνπο άμνλεο αλάπηπμεο ηεο ρψξαο, ζπλδέεηαη πεξηζζφηεξν ε επηδησθφκελε πνιπθεληξηθή αζηηθή αλάπηπμε ησλ θπξίσλ αζηηθψλ θέληξσλ κε ηελ 39

41 ελδνρψξα ηνπο θαη δεκηνπξγνχληαη νη απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο ελδπλάκσζεο ησλ δηθηπψζεσλ πνπ αλαδχνληαη ζπρλά ζην πιαίζην ηνπ ηεξαξρεκέλνπ αζηηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ρψξαο. Έηζη, δηακνξθψλνληαη θαιχηεξεο ζπλζήθεο ζπγθξφηεζεο ελφο πνιπθεληξηθνχ αζηηθνχ ζπζηήκαηνο δηαξζξσκέλνπ ζε ηξεηο βαζκίδεο κε βαζηθά ηνπο ζηνηρεία, ζην αλψηεξν επίπεδν, ηελ Αζήλα θαη ηελ Θεζζαινλίθε. Σα θχξηα αζηηθά θέληξα θάζε ρσξηθήο ελφηεηαο κπνξνχλ λα ιεηηνπξγήζνπλ σο πφινη αλάπηπμεο ζε θάζε ρσξηθφ ζχλνιν, ελψ ε αλαπηπμηαθή δπλακηθή κπνξεί λα πεξηιάβεη ζηαδηαθά θαη ηα ππφινηπα αζηηθά θέληξα κηθξφηεξεο εκβέιεηαο θαζψο θαη ηελ χπαηζξν πνπ ηα πεξηβάιιεη ζπκβάιινληαο ζηε δηακφξθσζε ελφο δπλακηθνχ αλαπηπμηαθνχ πξνηχπνπ πνπ ζα κπνξεί λα αληαπνθξηζεί ζηηο ζχγρξνλεο αλάγθεο θαη απαηηήζεηο. Απψηεξνο ζθνπφο απηήο ηεο λέαο δηάξζξσζεο ησλ ρσξηθψλ ελνηήησλ είλαη ε δηάρπζε ησλ ζεηηθψλ απνηειεζκάησλ ησλ πην δπλακηθψλ Πεξηθεξεηψλ ζηηο γεηηνληθέο Πεξηθέξεηέο ηνπο, νη νπνίεο ραξαθηεξίδνληαη απφ ρακεινχο ξπζκνχο αλάπηπμεο θαη αδπλακία πξνζαξκνγήο ζηηο ηξέρνπζεο ζπλζήθεο. Δπίζεο, δίλεηαη ε επθαηξία άζθεζεο ζηα λέα ρσξηθά ζχλνια κηαο επέιηθηεο πνιηηηθήο, ε νπνία κπνξεί ηαπηφρξνλα λα ζηεξίδεη θαη λα ελδπλακψλεη ηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία ζηηο δπλακηθέο πεξηνρέο αιιά θαη λα ζπκβάιιεη ζηελ επηηάρπλζε ηεο αλαπηπμηαθήο δηαδηθαζίαο ζηηο Πεξηθέξεηεο πνπ παξνπζηάδνπλ δπζθνιία ζην λα αθνινπζήζνπλ θαη απαηηνχλ ζπλερείο θαη εληαηηθέο πξνζπάζεηεο. Με ηνλ ηξφπν απηφ ζα δνζεί ε δπλαηφηεηα λα αληηκεησπηζζνχλ απνηειεζκαηηθφηεξα φρη κφλν ηα δηαπεξηθεξεηαθά πξνβιήκαηα θαη νη αληζφηεηεο αιιά θαη νη ελδνπεξηθεξεηαθέο αληζφηεηεο. Οη επξχηεξεο ρσξηθέο ελφηεηεο ζα δχλαληαη λα αληηκεησπίζνπλ απνηειεζκαηηθφηεξα πξνβιήκαηα πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο, ηνλψλνληαο ηελ εμσζηξέθεηα ηνπο θαη θαζηζηάκελεο ηθαλέο λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο κεζνπξφζεζκεο πξνθιήζεηο αληαγσληζκνχ θαζψο θαη ζηε ζπλεξγαζία κε ηηο γεηηνληθέο πξνο απηέο πεξηνρέο αιιά θαη κε ηα γεηηνληθά θξάηε, ηα πεξηζζφηεξα απφ ηα νπνία αλήθνπλ ζηε Δπξσπατθή Έλσζε. ηε ζπλέρεηα, παξαηίζεληαη νη πέληε ρσξηθέο ελφηεηεο γηα ηελ λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο αλαπηπμηαθνχο ζηφρνπο πνπ έρνπλ θαζνξηζηεί γηα ηε θάζε κία ρσξηθή ελφηεηα μερσξηζηά αιιά θαη γηα ηηο ππνελφηεηεο απφ ηηο νπνίεο απνηεινχληαη, ψζηε λα γίλεη επθνιφηεξα θαηαλνεηφο ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίνλ νη ρσξηθέο πξνηεξαηφηεηεο θαιχπηνπλ μερσξηζηά ηελ θάζε ρσξηθή ελφηεηα. ΥΧΡΗΚΔ ΔΝΟΣΖΣΔ ΥΧΡΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ (Πεξηθέξεηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο Θξάθεο θαη Γπηηθήο Μαθεδνλίαο) ηε ζπγθεθξηκέλε γεσγξαθηθή πεξηνρή ππάξρεη επηηαθηηθή αλάγθε γηα αλάπηπμε βηψζηκεο θαη αληαγσληζηηθήο πεξηθεξεηαθήο νηθνλνκίαο θαη γηα επίηεπμε εζσηεξηθήο νηθνλνκηθήο, θνηλσληθήο θαη ρσξηθήο ζπλνρήο εληφο ρσξηθήο ελφηεηαο ζε ζπλδπαζκφ κε ηε δεκηνπξγία ελφο φζν ην δπλαηφλ πην εμσζηξεθή αληαγσληζηηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ ψζηε λα αμηνπνηεζνχλ ζην έπαθξν ηα πιενλεθηήκαηα πνπ δηαζέηεη ην γεσγξαθηθφ απηφ θνκκάηη, δεδνκέλνπ φηη απνηειεί θχξην ρεξζαίν ζχλνξν κε ηελ Δπξσπατθή Έλσζε, θαη λα αλαδεηρηεί ζε βαζηθφ θφκβν ελέξγεηαο θαη δηεζλψλ κεηαθνξψλ. 40

42 Ο παξαπάλσ ζηφρνο είλαη πνιπδηάζηαηνο θαη γηα λα έρεη ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα ζα πξέπεη λα αμηνπνηεζεί κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν ε ζηξαηεγηθή ζέζε ζην ρψξν ηεο Ννηηναλαηνιηθήο Δπξψπεο θαη εηδηθφηεξα ησλ Βαιθαλίσλ αιιά θαη ε ζρεηηθά κηθξή απφζηαζε απφ ηεο αλαδπφκελεο αγνξέο ηεο Μαχξεο Θάιαζζαο θαη ηεο Αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ. Όπσο είλαη απηνλφεην γηα λα γίλεη ζσζηή εθκεηάιιεπζε ηεο ζηξαηεγηθήο γεσγξαθηθήο ζέζεο απαηηείηαη ε πξνψζεζε ηεο θαηλνηνκηθήο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ψζηε λα αλαπηπρζνχλ αληαγσληζηηθέο επηρεηξήζεηο θαη λα δνζεί ε απαξαίηεηε ψζεζε ζηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο θαη λα αμηνπνηεζεί θαηαιιήισο φιν απηφ ην αλζξψπηλν δπλακηθφ ην νπνίν παξακέλεη αδξαλέο θαη λα αλαβαζκηζηεί ην επίπεδν ησλ γλψζεσλ θαη ησλ δεμηνηήησλ ησλ εξγαδφκελσλ θαη ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηεο εξγαζίαο. Πην εμεηδηθεπκέλα, φζνλ αθνξά ηηο ηξεηο ππνελφηεηεο απφ ηηο νπνίεο απνηειείηαη ε ρσξηθή ελφηεηα Μαθεδνλίαο Θξάθεο, νη αλαπηπμηαθνί ζηφρνη είλαη νη εμήο: Κεληξηθή Μαθεδνλία: Βαζηθφο ζηφρνο είλαη ε ελίζρπζε ηνπ κεηξνπνιηηηθνχ ξφινπ ηεο Θεζζαινλίθεο ψζηε λα κεηαζρεκαηηζηεί ζε κία πεξηνρή θαηλνηνκίαο, ηζφξξνπεο θαη αεηθφξνπ αλάπηπμεο κέζσ ηεο ελίζρπζεο ηνπ αζηηθνχ πνιπθεληξηθνχ ζπζηήκαηνο θαη σο απνηέιεζκα λα αλαδεηρηεί ζε ζεκαληηθφ βνεζεηηθφ θαη θαζνξηζηηθφ παξάγνληα ζηηο εμειίμεηο ζηα Βαιθάληα. Γπηηθή Μαθεδνλία: ζε απηφ ην γεσγξαθηθφ θνκκάηη είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ απφ άπνςε ζηξαηεγηθήο λα αλαπηπρζεί αληαγσληζηηθή επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα ζηνπο ηνκείο πνπ αμηνπνηνχλ ηα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα ηεο κε ηελ ελζσκάησζε ηεο θαηλνηνκίαο θαη ησλ ΣΠΔ (δεκηνπξγία πεξηθεξεηαθνχ πφινπ θαηλνηνκίαο) θαη ε βειηίσζε ησλ απνδφζεσλ ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ κέζσ ηεο δηεχξπλζεο ηεο γλψζεο θαη ηεο εχθνιεο πξφζβαζεο ζηελ πιεξνθφξεζε. Αλαηνιηθή Μαθεδνλία Θξάθε: ε ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή παξνπζηάδεη ην κεγαιχηεξν αλαπηπμηαθφ έιιεηκκα νπφηε νη δηνξζσηηθέο θηλήζεηο ζα πξέπεη λα είλαη πην έληνλεο θαη νη βειηηψζεηο πην ξαγδαίεο ψζηε λα επέιζεη ηζνξξνπία θαη λα ζπκβαδίζεη κε ηελ ππφινηπε ρσξηθή ελφηεηα. Βαζηθή δηνξζσηηθή θίλεζε γηα ηελ επίηεπμε ηεο ζχγθιεζεο είλαη ε δηαζθάιηζε ελφο πςεινχ ξπζκνχ αλάπηπμεο ηνπ ΑΔΠ. Ζ πεξηνρή ζα πξέπεη λα κεηαηξαπεί ζε έλα δηακεηαθνκηζηηθφ θαη ελεξγεηαθφ θέληξν επηρεηξεκαηηθήο θαη επηζηεκνληθήο ηερλνγλσζίαο ζηνλ επξχηεξν βαιθαληθφ ρψξν θαη ζηε Μαχξε Θάιαζζα κέζσ ηεο αλάπηπμεο δηθηχσλ κεηαθνξάο θαη ηεο ζπλεξγαζίαο ζηε δηαθξαηηθή δηαρείξηζε ησλ πδάηηλσλ πφξσλ, ψζηε λα επσθειεζεί ηεο ζηξαηεγηθήο γεσγξαθηθήο ζέζεο πνπ δηαζέηεη. ΥΧΡΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΗΟΤ, ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ ΚΑΙ ΙΟΝΙΧΝ ΝΗΧΝ ε απηή ηε ρσξηθή ελφηεηα ππάξρεη επηηαθηηθή αλάγθε γηα επηηάρπλζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο γηα λα επηηεπρζεί κηα πξαγκαηηθή ζχγθιεζε θαη λα αλαδηαξζξσζεί ε παξαγσγηθή βάζε, λα εληζρπζεί ν ηνπξηζκφο, λα αλαδεηρζνχλ θαη λα πξνσζεζνχλ ηα πςειήο πνηφηεηαο αγξνηηθά πξντφληα θαη λα αμηνπνηεζεί ζσζηά θαη απνηειεζκαηηθά ε πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά. Σν ζπγθεθξηκέλν θνκκάηη ζα πξέπεη, επίζεο, λα εληζρχζεη ηνλ αλαπηπμηαθφ άμνλα πνπ ζπγθξνηείηαη γχξσ απφ ηα θχξηα αζηηθά θέληξα ηεο ελψ βαζηθφηαηνο παξάγνληαο γηα ηελ δεκηνπξγία ησλ απαξαίηεησλ πξνυπνζέζεσλ θαη ηελ 41

43 επηηπρία ηεο αλαπηπμηαθήο ζηξαηεγηθήο είλαη ε νινθιήξσζε ησλ ππφ ζρεδίαζε ππνδνκψλ κεηαθνξψλ θαη επηθνηλσληψλ. Πην εμεηδηθεπκέλα, φζνλ αθνξά ηηο ηξεηο ππνελφηεηεο απφ ηηο νπνίεο απνηειείηαη ε ρσξηθή ελφηεηα Πεινπνλλήζνπ, Γπηηθήο Διιάδαο θαη Ηνλίσλ Νήζσλ, νη αλαπηπμηαθνί ζηφρνη είλαη νη εμήο: Γπηηθή Διιάδα: δεδνκέλνπ ηνπ ζπγθξηηηθνχ πιενλεθηήκαηνο απηνχ ηνπ ηκήκαηνο απφ πιεπξάο θιίκαηνο, γεσγξαθηθήο ζέζεο, θπζηθψλ θαη αξραηνινγηθψλ πνιηηηζηηθψλ πφξσλ, ην θπξηφηεξν θνκκάηη ηεο ζηξαηεγηθήο ζα απνηειείηαη απφ κηα πξνζπάζεηα αθχπληζεο ηνπ ηνπξηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο, έκθαζεο ζε εηδηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ θαη ζηελ αλάδεημε ηνπ πνιηηηζηηθνχ πεξηβάιινληνο θαη πξνζαξκνγήο ηεο Πεξηθέξεηαο ζην Δπξσπατθφ πεξηβαιινληηθφ θεθηεκέλν. Παξάιιεια, ζα πξέπεη λα αλαπηπρζνχλ νη ππνδνκέο θαη νη ππεξεζίεο πνπ ζα ζπκβάιινπλ ζηε βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ κεηαθνξψλ θαη ζα δξάζνπλ σο αλαπηπμηαθφ εξγαιείν νηθνλνκηθήο αλαδηάξζξσζεο θαη εθζπγρξνληζκνχ γηα ην ζχλνιν ηεο ρσξηθήο ελφηεηαο. Σέινο, ζα πξέπεη ην ελδηαθέξνλ λα επηθεληξσζεί ζηελ αλάιεςε επελδχζεσλ ζε ηνκείο έληαζεο γλψζεο θαη ζηνλ αλαπξνζαλαηνιηζκφ ηνπ παξαγσγηθνχ δπλακηθνχ ζε ππεξεζίεο θαη πξντφληα πςειήο πξνζηηζέκελεο αμίαο. Πεινπόλλεζνο: θαη ζε απηφ ην γεσγξαθηθφ ηκήκα ε αλάδεημε ηεο ειθπζηηθφηεηαο ζα επηηεπρζεί κε ηελ ελίζρπζε ησλ ππνδνκψλ ψζηε λα ππάξμεη ιεηηνπξγηθή δηαζχλδεζε ησλ πεξηνρψλ ηεο ελδνρψξαο θαη κεηαμχ ηνπο αιιά θαη κε ηα αζηηθά θαη εκηαζηηθά θέληξα ηεο Πεξηθέξεηαο πνπ ζπγθεληξψλνπλ ζεκαληηθέο ππεξεζίεο πεξηθεξεηαθήο θαη ηνπηθήο θιίκαθαο. Βαζηθφο ζηφρνο είλαη, επίζεο, ε εηζαγσγή ηεο ηερλνινγίαο θαη ηεο θαηλνηνκίαο ζην ρψξν ησλ επηρεηξήζεσλ ψζηε λα δνζεί ψζεζε ζηελ εμσζηξέθεηα απηψλ. Ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζα δνζεί ζηελ αμηνπνίεζε ησλ θπζηθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ πφξσλ θαη ζηε βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζνχλ θαιχηεξεο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ πνιηηψλ θαη πξνζέιθπζεο ηνπξηζηψλ. Σέινο, ην κεγαιχηεξν αζηηθφ θέληξν ηεο ρσξηθήο ελφηεηαο, ην νπνίν δελ είλαη άιιν απφ ηελ Πάηξα, ζα πξέπεη λα αμηνπνηήζεη φζν ην δπλαηφλ θαιχηεξα ην γεγνλφο φηη απνηειεί πχιε ηεο ρψξαο πξνο ηα δπηηθά θαη λα ιεηηνπξγήζεη σο πξνσζεηηθφ θέληξν ηεο αλαπηπμηαθήο δηαδηθαζίαο. Ιόληα Νεζηά: φπσο είλαη ινγηθφ, ε κεγαιχηεξε βαξχηεηα ζα δνζεί ζηε αλάπηπμε θαη ζηε δηαθνξνπνίεζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο κε θαηλνχξηεο θαη ελαιιαθηηθέο ηδέεο πνπ ζα είλαη απφιπηα πξνζαξκνζκέλεο ζηα δπλαηά ζεκεία θαη ζηε θπζηθή θαη πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά πνπ έρεη λα αλαδείμεη ην θάζε λεζί. πγρξφλσο, ηδηαίηεξε ζεκαζία ζα δνζεί θαη ζηελ αλάγθε ζχλδεζεο ησλ λεζηψλ κε ην ρεξζαίν ηκήκα. ΥΧΡΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ ΘΔΑΛΙΑ, ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ ΚΑΙ ΗΠΔΙΡΟΤ ηελ παξνχζα ρσξηθή ελφηεηα, ν απψηεξνη ζθνπνί είλαη ε ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο, ηεο ειθπζηηθφηεηαο θαη ηεο εμσζηξέθεηαο ηεο νηθνλνκίαο κε κία ηαπηφρξνλε βειηίσζε ηεο ρσξηθήο θαη θνηλσληθήο ζπλνρήο θαη ηελ πηνζέηεζε αεηθνξηθψλ κεζφδσλ αλάπηπμεο παξαγσγηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη δηαρείξηζεο ηνπ θπζηθνχ θαη δνκεκέλνπ πεξηβάιινληνο. 42

44 Γηα λα επηηεπρζνχλ νη παξαπάλσ ζηφρνη ζα πξέπεη λα γίλεη δπλακηθή αμηνπνίεζε ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ ηα νπνία δελ είλαη άιια απφ ηα κεγάια αζηηθά θέληξα ηα νπνία βξίζθνληαη ζηελ πεξηνρή θαη ε ζηξαηεγηθή γεσγξαθηθή ζέζε ηνπ επεηξσηηθνχ θνξκνχ ηεο ρψξαο θαη ζηα νπνία ζα πξέπεη λα πξνζαξκνζηεί ε φιε αλαπηπμηαθή πξνζπάζεηα. Καη επέθηαζε, βαζηθή κέξηκλα ζα πξέπεη λα απνηειεί ε νινθιήξσζε ηνπ κεηαθνξηθνχ ηζηνχ αιιά θαη ε ιεηηνπξγηθή δηαζχλδεζε ησλ κεηαθνξηθψλ ππνδνκψλ, νη νπνίεο βξίζθνληαη ζε εθθξεκφηεηα, ψζηε λα εμηζνξξνπεζνχλ νη αληζφηεηεο κεηαμχ ειιεληθψλ θαη επξσπατθψλ θξαηψλ ζην ζπγθνηλσληαθφ θαη κεηαθνξηθφ ηνκέα θαη λα ελζαξξπλζεί ε δηαπεξηθεξεηαθή ζπλεξγαζία, γεγνλφο πνπ κφλν νθέιε ζα δεκηνπξγήζεη κεηψλνληαο ηηο απνζηάζεηο θαη ζπκβάιινληαο ζηελ ελδπλάκσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ πφισλ αλάπηπμεο. Φπζηθά, ε επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ πξνυπνζέηεη επέλδπζε ζε αλζξψπηλν θεθάιαην, ζε γλψζε, ζε δίθηπα θαη ζε θαηλνηνκία γηα ηελ ελίζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ηεο εμσζηξέθεηαο, ηνκείο νη νπνίνη ρξήδνπλ άκεζεο αλάγθεο παξεκβάζεσλ ζε φια ηα επίπεδα ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ. Πην εμεηδηθεπκέλα, φζνλ αθνξά ηηο ηξεηο ππνελφηεηεο απφ ηηο νπνίεο απνηειείηαη ε ρσξηθή ελφηεηα Θεζζαιίαο, ηεξεάο Διιάδαο θαη Ζπείξνπ, νη αλαπηπμηαθνί ζηφρνη είλαη νη εμήο: Θεζζαιία: ζην ζεζζαιηθφ θνκκάηη έκθαζε ζα πξέπεη λα δνζεί ζηα ηνπηθά πξντφληα πηζηνπνηεκέλεο πνηφηεηαο φπνπ ζα πξέπεη λα βειηησζεί ε αληαγσληζηηθφηεηα θαη ε δηαθνξνπνίεζε ψζηε λα θεξδεζεί ην θνηλφ ελδηαθέξνλ θαη ε εκπηζηνζχλε θαη λα δνζεί κία ψζεζε ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία. Γεδνκέλεο ηεο νηθνλνκηθήο ελίζρπζεο, ζα ππάξμεη δπλαηφηεηα γηα εθζπγρξνληζκφ ησλ ηερλνινγηθψλ ππνδνκψλ θαη εθαξκνγή θαηλνηνκηψλ πνπ ζα έρεη άκεζε επίπησζε ζηελ πξνζέιθπζε μέλσλ επελδχζεσλ ζε παξαδνζηαθνχο αιιά θαη ζε δπλακηθνχο θιάδνπο ηεο κεηαπνίεζεο θαη ησλ ππεξεζηψλ ψζηε ε Θεζζαιία λα θαηαθέξεη λα απνηειέζεη θνκκάηη ηνπ δηεζλνχο ζπζηήκαηνο παξαγσγήο κέζσλ λέσλ επηρεηξεκαηηθψλ ζπλεξγαζηψλ θαη δηθηπψζεσλ. Χο απνηέιεζκα ησλ παξαπάλσ ζα δεκηνπξγεζνχλ πεξηζζφηεξεο θαη θαιχηεξεο ζέζεηο εξγαζίαο, γεγνλφο ην νπνίν ζα αλαθνπθίζεη ηε ξαγδαία αχμεζε ηεο αλεξγίαο θαη ζα νδεγήζεη ζηελ θαιχηεξε αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ην νπνίν παξακέλεη αλελεξγφ παξά ην γεγνλφο φηη δηαζέηεη ηελ ηθαλφηεηα αιιά θαη ηε γλψζε γηα λα παξάγεη έξγν ελψ ζα δνζεί θαη ψζεζε ζηε βηψζηκε ηνπξηζηηθή αλάπηπμε αξθεί λα πξνθπιαρηεί απφ ηηο ππεξβνιέο ην θπζηθφ θαη δνκεκέλν πεξηβάιινλ. πκπεξαζκαηηθά, απψηεξνο ζθνπφο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ζπγθεθξηκέλεο ρσξηθήο ελφηεηαο είλαη ε ελίζρπζε ηεο ειθπζηηθφηεηαο ηεο απέλαληη ζην επξσπατθφ αιιά θαη ζην ειιεληθφ θνηλφ κε έκθαζε ζην εγρψξην πξντφλ ην νπνίν επηδέρεηαη βειηηψζεηο αιιά θαη δηαζέηεη πξφζθνξν έδαθνο γηα ηελ εθκεηάιιεπζε ηνπ θαη ηελ επίηεπμε θέξδνπο. ηεξεά Διιάδα: ε ζπγθεθξηκέλε ρσξηθή ππνελφηεηα ραξαθηεξίδεηαη απφ ηηο απνθιίζεηο πνπ ππάξρνπλ αλάκεζα ζηα αζηηθά ηεο θέληξα θαη ζηηο πην απνκνλσκέλεο πεξηνρέο θαζψο επίζεο θαη ζηηο γεσγξαθηθέο δηαθνξέο δεδνκέλνπ φηη ππάξρνπλ νξεηλέο αιιά θαη πεδηλέο πεξηνρέο, νη νπνίεο πξνζειθχνπλ δηαθνξεηηθά είδε ηνπξηζηψλ ελψ ηαπηφρξνλα είλαη επηηαθηηθή ε αλάγθε ζχγθιηζεο αιιά θαη ελίζρπζεο ηεο ιεηηνπξγηθήο δηαζχλδεζεο ησλ κεηαθνξηθψλ ππνδνκψλ. Βάζεη απηψλ ησλ δεδνκέλσλ, ζα πξέπεη λα πξνσζεζεί ε αλαζπγθξφηεζε ηνπ παξαγσγηθνχ ηεο ηζηνχ πξνο ηνκείο, θιάδνπο θαη ππεξεζίεο πςειφηεξεο πξνζηηζέκελεο αμίαο νη νπνίνη ελζσκαηψλνπλ ηηο εμειίμεηο ζηε ηερλνινγηθή πξφνδν θαη ζηε θαηλνηνκία κε ηξφπν πνπ λα εμαζθαιίδεη πςειφ επίπεδν ζπλεξγηψλ κεηαμχ ησλ ηξηψλ ηνκέσλ παξαγσγήο, ηνπ πξσηνγελή ηνκέα ζηηο πεδηλέο 43

45 πεξηνρέο θαη ησλ ήπησλ θαη ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ ζηελ νξεηλή ηεο ελδνρψξα θαη ηελ Δχβνηα. Όπσο είλαη αλακελφκελν ε έκθαζε ζηελ αμηνπνίεζε ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ θαη ζηε θαηλνηνκία, ε βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο θνηλσληθήο πξνζηαζίαο θαη ε πξνψζεζε ηεο ηνπηθά εμεηδηθεπκέλεο θαη θιαδηθά ζηνρεπκέλεο έξεπλαο θαη ηερλνινγηθήο αλάπηπμεο είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ επηηπρία ηνπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ ζηε ζπγθεθξηκέλε ρσξηθή ελφηεηα. Ήπεηξνο: ε ρσξηθή ππνελφηεηα παξνπζηάδεη θάπνηεο ηδηαηηεξφηεηεο ζε ζρέζε κε ηηο ππφινηπεο δεδνκέλνπ φηη πζηεξεί ζε θάπνηνπο ηνκείο ζηνπο νπνίνπο ε αλάγθε γηα επηδηνξζσηηθέο θηλήζεηο είλαη πην επηηαθηηθή. ε έλα πξψην επίπεδν, ζα πξέπεη λα δνζεί έκθαζε ζηελ ελίζρπζε ηεο έξεπλαο γηα ηε δεκηνπξγία λέσλ δηαθνξνπνηεκέλσλ ηνπηθψλ πξντφλησλ ψζηε ζηελ ζπλέρεηα λα εζηηαζηεί ε πξνζπάζεηα ζηε δεκηνπξγία θαηλνηνκηψλ αιιά θαη ζηελ επηρεηξεκαηηθή αληαγσληζηηθφηεηα. Παξάιιεια, ζα πξέπεη λα βξεζνχλ ηξφπνη γηα λα γίλεη θαιχηεξε αμηνπνίεζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαη λα εληζρπζνχλ νη δηαδηθηπαθέο εθαξκνγέο θαη νη ςεθηαθέο ππεξεζίεο ζηηο επηρεηξήζεηο. Γεδνκέλνπ φηη ην θπζηθφ πεξηβάιινλ απνηειεί γηα ηελ Ήπεηξν έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα αλαπηπμηαθά ηεο πιενλεθηήκαηα, φπσο ε βηνινγηθή γεσξγία θαη ε θηελνηξνθία θαη νη ήπηεο κνξθέο ηνπξηζκνχ ζε ζπλδπαζκφ κε ην θπξίαξρν ηνπξηζηηθφ πξφηππν ζηηο παξαζαιάζζηεο πεξηνρέο, ε πεξηθέξεηα ζα επηδηψμεη αθελφο ηελ αλάδεημε ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο θαη αθεηέξνπ ηελ νξζνινγηθή δηαρείξηζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ πξνο φθεινο ησλ αλζξσπίλσλ δξαζηεξηνηήησλ. Όπσο δηαθαίλεηαη θαη απφ ηα παξαπάλσ, ν βαζηθφο ζηφρνο είλαη ε Ζπεηξνο λα δηαδξακαηίζεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ εθπιήξσζε ηνπ ζηφρνπ γηα αλάδεημε ηεο ζε Βνξεηνδπηηθή Πχιε πξνο ηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ηα δπηηθά Βαιθάληα ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ αλάπηπμε ησλ ππνδνκψλ πξνζπειαζηκφηεηαο θαη ησλ δηαθξαηηθψλ ζπλεξγαζηψλ. ΥΧΡΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ ΚΡΗΣΗ ΚΑΙ ΝΗΧΝ ΑΙΓΑΙΟΤ ( Πεξηθέξεηεο Κξήηεο, Ννηίνπ Αηγαίνπ θαη Βνξείνπ Αηγαίνπ) ηελ παξνχζα ρσξηθή ελφηεηα, βαζηθφο ζηφρνο είλαη ε αληαγσληζηηθφηεηα θαη ε αλάδεημε ηεο ειθπζηηθφηεηαο θαη ηνπ θπζηθνχ πινχηνπ ηεο Κξήηεο θαη ησλ Νεζηψλ ηνπ Αηγαίνπ ζε ζπλζήθεο αεηθφξνπ αλάπηπμεο. Κνηλή ζπληζηψζα γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ είλαη ελδνπεξηθεξεηαθή θαη δηαπεξηθεξεηαθή δηαζχλδεζε ησλ πεξηνρψλ πνπ απνηεινχλ ηε ρσξηθή ελφηεηα κέζσ ηεο επηθέληξσζεο ζηελ νινθιήξσζε αιιά θαη ζηε βειηίσζε ησλ ζαιάζζησλ θαη ελαέξησλ ππνδνκψλ κεηαθνξψλ θαη ηε ρξήζε ΣΠΔ. Απαηηείηαη ζσζηή θαη πξνζεγκέλε αμηνπνίεζε ησλ ηνπξηζηηθψλ θαη πνιηηηζκηθψλ πφξσλ σο ζπγθξηηηθνχ πιενλεθηήκαηνο ιακβάλνληαο φκσο ππ φςηλ ηε δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ θαηνίθσλ ζε ζπλδπαζκφ κε ηε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. εκαληηθφ ξφιν θαη ζε απηφ ην θνκκάηη απνηειεί ε πξνζέιθπζε μέλσλ επελδχζεσλ θαη ε θαηλνηφκνο επηρεηξεκαηηθφηεηα κε κία ηαπηφρξνλε ελδπλάκσζε ησλ εμσζηξεθψλ ζπλεξγαζηψλ. Πην εμεηδηθεπκέλα, φζνλ αθνξά ηηο ηξεηο ππνελφηεηεο απφ ηηο νπνίεο απνηειείηαη ε ρσξηθή ελφηεηα Κξήηεο θαη Νήζσλ Αηγαίνπ, νη αλαπηπμηαθνί ζηφρνη είλαη νη εμήο: Κξήηε: ε Κξήηε ιφγσ ηεο επλντθήο γεσγξαθηθά ζηξαηεγηθήο ηεο ζέζεο ζηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Ννηηναλαηνιηθήο Μεζνγείνπ θξίλεηαη απαξαίηεηε ε αλαβάζκηζε ηνπ ξφινπ ηεο ζηε βάζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκίαο ηεο, κε απψηεξν ζθνπφ λα αλαδεηρζεί ην 44

46 Ζξάθιεην ζε επξχηεξν εκπνξεπκαηηθφ θέληξν κε δεδνκέλε πάληα ηελ χπαξμε πνιιψλ ηζρπξψλ θαη αλεπηπγκέλσλ ιηκαληψλ ζε ζρεηηθά κηθξή εκβέιεηα θαη ζε φιν ην εχξνο ηεο αλαηνιηθήο αιιά θαη ηεο θεληξηθήο Μεζνγείνπ. Μέζα απφ ηε ζσζηή θαη επνηθνδνκεηηθή αμηνπνίεζε ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ ηεο πεξηνρήο, ζα επηηεπρζεί ε αλάδεημε ηεο ζε θέληξν ηειεπηθνηλσληαθφ δηαζπλδένληαο ηελ Δπξσπατθή έλσζε κε ηε λνηηναλαηνιηθή Μεζφγεην ελψ ε ζεκαληηθή ζπγθέληξσζε αθαδεκατθψλ, εξεπλεηηθψλ θαη ηερλνινγηθψλ ηδξπκάησλ δεκηνπξγεί ηηο θαηάιιειεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ αλάδεημε ηεο ζε Κέληξν Σειεκαηηθψλ Δθαξκνγψλ θαη Τπεξεζηψλ. Δπίζεο, κέζσ ηεο πξνζέιθπζεο επελδχζεσλ γηα ΑΠΔ ζε ζπλδπαζκφ κε δξάζεηο εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, ζε ζπλεξγαζία θαη κε ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, ζα ρξεζηκεχζεη σο πηινηηθή Πεξηθέξεηα θέληξν αληαιιαγήο εκπεηξηψλ θαη κεηαθνξάο ηερλνινγίαο θαη ηερλνγλσζίαο γηα εθαξκνγέο ΑΠΔ ζηελ Δπξψπε θαη ζηε Μεζφγεην. Νόηην Αηγαίν: ε ζπγθεθξηκέλε ππνελφηεηα έρνληαο σο ζηφρν λα αλαδεηρζεί σο ε αληαγσληζηηθφηεξε ειιεληθή πεξηθέξεηα, ζα επηθεληξσζεί ζε δχν πφινπο, νη νπνίνη παξνπζηάδνπλ ηα πεξηζζφηεξα θαη ζεκαληηθφηεξα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα: ηε δπλακηθή ηνπξηζηηθή αλάπηπμε βαζηζκέλε ζηελ πνηφηεηα ηνπ πξντφληνο (πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ θαη πνιηηηζηηθνχ πξντφληνο). ηελ αμηνπνίεζε θαη εθκεηάιιεπζε ησλ θπζηθψλ θαη πνιηηηζκηθψλ πφξσλ. Ζ επηινγέο απηέο, σο πξνηεξαηφηεηεο αλάπηπμεο θαηά ηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν, ζα απνηειέζνπλ ηελ θηλεηήξηα δχλακε γηα ηελ άκεζε πξνψζεζε ηεο δηαπεξηθεξεηαθήο θαη δηαθξαηηθήο ζπλεξγαζίαο. Γηα ηελ απνηειεζκαηηθή έθβαζε, ε πξνζνρή ζα επηθεληξσζεί ζηε βειηίσζε ηεο πξνζπειαζηκφηεηαο, ζε φξνπο γεσγξαθηθνχο αιιά θαη επηθνηλσληαθνχο, θαη ηεο αλάπηπμεο ησλ αλζξψπηλσλ θαη θπζηθψλ πφξσλ. Βόξεην Αηγαίν: ζηελ πεξίπησζε ηνπ Βνξείνπ Αηγαίνπ βαζηθή πξνηεξαηφηεηα είλαη ε άκβιπλζε ηεο δηπιήο πεξηθεξεηαθφηεηαο θαη ε ελίζρπζε ηεο εμσζηξέθεηαο θαζψο επίζεο θαη ε κεγέζπλζε θαη ε αλαδηνξγάλσζε ηεο παξαγσγηθήο ηεο βάζεο κε ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα. Γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ ζα πξέπεη λα δνζεί ζεκαζία ζηελ αλαβάζκηζε ησλ κεηαθνξηθψλ ππνδνκψλ θαη λα δνζεί έκθαζε ζηε δεκηνπξγία πξνυπνζέζεσλ αλάπηπμεο ζπλδέζεσλ ησλ λεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο, ηφζν κεηαμχ ηνπο, φζν θαη θπξίσο κε ηνλ Πεηξαηά, θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο. ΥΧΡΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ ΑΣΣΙΚΗ Ζ ρσξηθή ελφηεηα ηεο Αηηηθήο απνηειεί κηα μερσξηζηή θαηεγνξία, ε νπνία ρξήδεη εηδηθήο κεηαρείξηζεο δεδνκέλνπ φηη πεξηιακβάλεη ηελ πξσηεχνπζα ηεο ρψξαο, ηελ Αζήλα, ε νπνία απνηειεί ην κεγαιχηεξν αζηηθφ θέληξν θαη θνκβηθφ ζεκείν κέζσ ηνπ νπνίνπ έξρεηαη ζε επαθή ε Δπξψπε κε ηελ Διιάδα ζε θνηλσληθφ, νηθνλνκηθφ θαη πνιηηηζηηθφ επίπεδν. Γηα απηφ ην ζθνπφ, είλαη πςίζηεο ζεκαζίαο λα εληζρπζεί ν δηεζλήο ξφινο ηεο Πεξηθέξεηαο Αηηηθήο σο επξσπατθφο πφινο αλάπηπμεο ζην ρψξν ηεο λνηηναλαηνιηθήο Δπξψπεο θαη ηεο Μεζνγείνπ, λα βειηησζεί ε ιεηηνπξγηθφηεηα ηεο πφιεο θαη ηνπ ζπλφινπ ηεο Πεξηθέξεηαο θαη λα απμεζεί ε ειθπζηηθφηεηα ηεο γηα ηελ πξνζέιθπζε μέλσλ θεθαιαίσλ θαη ηελ εγθαηάζηαζε μέλσλ επηρεηξήζεσλ. 45

47 Τπάξρεη άξξεθηε ζχλδεζε κεηαμχ ηεο βειηίσζεο ηεο ειθπζηηθφηεηαο θαη ηεο ηθαλφηεηαο λα ζπγθξνηεζνχλ κεηαθνξηθέο ππνδνκέο αληάμηεο ησλ αληίζηνηρσλ ηνπ εμσηεξηθνχ ζε επίπεδν πνηφηεηαο θαη θάιπςεο αλαγθψλ. Οη παξεκβάζεηο πνπ ζα γίλνπλ ζηηο κεηαθνξέο είλαη απαξαίηεην λα δηαζθαιίδνπλ ηελ θηλεηηθφηεηα θαη ηελ πξνζβαζηκφηεηα ηνπ πιεζπζκνχ ζην εζσηεξηθφ ησλ πφιεσλ θαη ηελ θαιχηεξε δπλαηή δηαζχλδεζε κε ην αεξνδξφκην, ηα ιηκάληα θαη ηνπο κεγάινπο δηαπεξηθεξεηαθνχο άμνλεο. Παξάιιεια, ζα πξέπεη λα δηαζθαιηζηεί φηη φιεο απηέο νη παξεκβάζεηο δελ ζα έξζνπλ ζε ζχγθξνπζε κε ηηο λέεο νδεγίεο ηεο ΔΔ φζνλ αθνξά ηε δηαρείξηζε ησλ πγξψλ θαη ζηεξεψλ απνβιήησλ θαη ζα δνζεί ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηε κείσζε ηνπ θηλδχλνπ απφ θπζηθέο θαηαζηξνθέο, ηνκέαο ζηνλ νπνίν ε Πεξηθέξεηα ηεο Αηηηθήο παξνπζηάδεη πςειή επηθηλδπλφηεηα. Γεδνκέλεο ηεο πνιππιπζεζκηθφηεηάο ηεο θαη ηεο ζπγθέληξσζεο ηνπ κεγαιχηεξνπ αξηζκνχ θαηνίθσλ δεκηνπξγνχληαη επθαηξίεο αιιά θαη εκπφδηα ζηελ αλάπηπμε ηεο. Απφ ηε κία πιεπξά ε αλεξγία αγγίδεη αξθεηά πςειά πνζνζηά ελψ απφ ηελ άιιε δεκηνπξγνχληαη νη θαηάιιειεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ θαιχηεξε αμηνπνίεζε αδξαλνχο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, ην νπνίν θαηέρεη ηελ γλψζε, ζε ζεσξεηηθφ θπξίσο επίπεδν, αιιά πζηεξεί ζε ηερλνγλσζία θαη εκπεηξία. πκπεξαζκαηηθά, βαζηθή πξνηεξαηφηεηα είλαη ε δεκηνπξγία πεξηζζφηεξσλ θαη θαιχηεξσλ ζέζεσλ εξγαζίαο κε ηελ αλάπηπμε ζπζηεκάησλ δηα βίνπ κάζεζεο, ηελ αχμεζε ηεο επέλδπζεο ζηηο ππνδνκέο εθπαίδεπζεο θαη ηελ πξνψζεζε δξάζεσλ γηα ηελ πξνζέιθπζε αηφκσλ ζηελ εξγαζία θαη ζηελ επηρεηξεκαηηθφηεηα. Μεγάιε ζεκαζία ζα δνζεί, επίζεο, ζηε κείσζε ησλ αληζνηήησλ αλάκεζα ζηα δηαθνξεηηθά γεσγξαθηθά ηκήκαηα κε παξεκβάζεηο πξνψζεζεο ηεο θνηλσληθήο ελζσκάησζεο θαη ησλ ίζσλ επθαηξηψλ, ηδηαίηεξα ζε ζχιαθεο κε ππνβαζκηζκέλε πνηφηεηα δσήο φπνπ ε λενιαία έρεη δχζθνιε πξφζβαζε ζηελ εθπαίδεπζε θαη ελίνηε νχηε θαλ ηε δπλαηφηεηα ελεκέξσζεο γηα απηήλ. Με ζσζηνχο ρεηξηζκνχο, ε Πεξηθέξεηα Αηηηθήο κπνξεί λα κεηαηξαπεί ζε δηεζλέο επηρεηξεκαηηθφ θέληξν, λα βειηηψζεη ηελ εμσζηξέθεηα ηνπ παξαγσγηθνχ ζπζηήκαηνο θαη λα πξνζειθχζεη μέλεο επελδχζεηο κέζσ ηεο ελζάξξπλζεο ηεο θαηλνηνκίαο, ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ηεο έξεπλαο θαη ηεο ηερλνινγίαο θαη λα κεηαζρεκαηηζηεί ζε έλα αζηηθφ ηνπίν κέζσ ηεο αλαδσνγφλεζεο εμεηδηθεπκέλσλ, αλεθκεηάιιεπησλ κέρξη ηψξα πεξηνρψλ, ηεο εθαξκνγήο εθηεηακέλσλ αλαπιάζεσλ θαη ηεο αλάδεημεο θαη αμηνπνίεζεο ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο ηνπ ηφπνπ Η ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΗ ΓΙΑΣΑΗ ΣΧΝ ΘΔΜΑΣΙΚΧΝ ΠΡΟΣΔΡΑΙΟΣΗΣΧΝ (Γηακόξθσζε ησλ πέληε ρσξηθώλ πξνηεξαηνηήησλ) Ζ πεξηθεξεηαθή δηάζηαζε θαη ε εμεηδίθεπζε ησλ αλαπηπμηαθψλ παξεκβάζεσλ απνηειεί θνκβηθφ ζεκείν γηα ηελ επηηπρή έθβαζε ηεο αλαπηπμηαθήο ζηξαηεγηθήο. Ζ ζηξαηεγηθή πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο επηθεληξψλεηαη ζηε δηακφξθσζε επξχηεξσλ θαη αληαγσληζηηθφηεξσλ ρσξηθψλ ελνηήησλ, κε ηελ εθαξκνγή πξνζαξκνζκέλεο αλαπηπμηαθήο ζηξαηεγηθήο θαη ηε δεκηνπξγία ελφο κηθξνχ αξηζκνχ αληαγσληζηηθψλ πφισλ αλάπηπμεο ζε απηέο ιακβάλνληαο πάληα ππ φςηλ ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο θάζε ρσξηθήο ελφηεηαο είηε απηά είλαη ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα είηε απηά είλαη κεηνλεθηήκαηα. 46

48 Ζ ζηξαηεγηθή αλάπηπμεο ηεο ρψξαο νινθιεξψλεηαη κε ηε ρσξηθή ηεο δηάζηαζε θαη κε ηελ εηζαγσγή ζηνλ πξνβιεκαηηζκφ ζπγθεθξηκέλσλ ζηνηρείσλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζεψξεζε ηεο γεσγξαθηθήο θπζηθήο δηάζηαζεο ηνπ ρψξνπ. Ζ εμηζνξξνπεκέλε θαη αεηθφξνο ρσξηθή αλάπηπμε θηινδνμεί λα ηθαλνπνηήζεη παξάιιεια ζηφρνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ νηθνλνκία, ηελ θνηλσλία θαη ην πεξηβάιινλ. Απνζθνπεί ζηνλ εκπινπηηζκφ ηνπ πξνβιεκαηηζκνχ πνπ ζπλάγεηαη απφ ηελ πεξηθεξεηαθή θαη ζεκαηηθή ζεψξεζε κε πξφζζεηα ζηνηρεία ηα νπνία ζα ζπκβάιινπλ ζηε δηακφξθσζε πξνηεξαηνηήησλ θαη ζηελ ηεξάξρεζε ηνπο θαζψο επίζεο θαη ζηελ εμεηδίθεπζε δξάζεσλ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πνιηηηθψλ πνπ κε ηνλ ηξφπν απηφ ζα θαηαζηνχλ απνηειεζκαηηθφηεξεο. Σέινο, κέζα απφ ηνλ εμεηδηθεπκέλν πξνβιεκαηηζκφ ηεο ρσξηθήο δηάζηαζεο κπνξνχλ λα ζπλαρζνχλ ηδηαίηεξα ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ νινθιεξσκέλε αληηκεηψπηζε πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδνπλ ζπγθεθξηκέλα ρσξηθά ζχλνια. Πξηλ πξνβνχκε ζηελ αλάιπζε ησλ πέληε ρσξηθψλ πξνηεξαηνηήησλ ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ, ζα ήηαλ ζσζηφ λα γίλεη κηα αλαθνξά ζηα ζπγθεθξηκέλα ρσξηθά ζχλνια πνπ αθνξνχλ ηηο ζπληζηψζεο ηεο ρσξηθήο δηάζηαζεο ηα νπνία, ζε γεληθέο γξακκέο, είλαη νη πφιεηο, νη νξεηλέο πεξηνρέο, νη λεζησηηθέο πεξηνρέο, νη αγξνηηθέο πεξηνρέο θαζψο θαη νη πεξηνρέο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ αιηεία. ηε ζπλέρεηα ηνπ ζρνιηαζκνχ θαη ηεο πεξηγξαθήο αθνινπζεί γηα θάζε ρσξηθφ ζχλνιν ε πεξηγξαθή ησλ πξνηεξαηνηήησλ αλάπηπμεο ζηε βάζε ηεο απνηίκεζεο ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο πνπ πξνεγήζεθε. ΥΧΡΗΚΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΔ ΣΖ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΖ ΣΡΑΣΖΓΗΚΖ 1 ε ΥΧΡΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Βηψζηκε Αζηηθή Αλάπηπμε Ζ βηψζηκε αζηηθή αλάπηπμε αλαθέξεηαη ζην ζχλνιν ησλ αζηηθψλ θέληξσλ ηεο ρψξαο, κε πξνηεξαηφηεηα ζηα αζηηθά θέληξα κεηξνπνιηηηθνχ θαη πεξηθεξεηαθνχ επηπέδνπ, θαη ζηνπο νηθηζκνχο κε αζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, φπσο είλαη νη πξσηεχνπζεο ησλ λνκψλ θαη ηα αζηηθά θέληξα ηεο ππαίζξνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα, είλαη εκθαλέο φηη ηα ειιεληθά αζηηθά θέληξα πζηεξνχλ ζε επίπεδν ππνδνκψλ αιιά θαη νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο απέλαληη ζηα κεγάια επξσπατθά θέληξα ηα νπνία έρνπλ ζέζεη ηνλ πήρε πνιχ ςειά θαη δεκηνπξγείηαη κε απηφ ηνλ ηξφπν επηηαθηηθή αλάγθε γηα ηελ Διιάδα λα αληαπεμέιζεη ζηα λέα δεδνκέλα ψζηε λα βειηηψζεη αιιά θαη λα δηαηεξήζεη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο θαη λα εληζρχζεη ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα ηεο ελ φςεη ησλ ζεκαληηθφηαησλ ειιείςεσλ ηεο. Ζ ζπγθεθξηκέλε πξνηεξαηφηεηα απνηειεί έλα καθξνπξφζεζκν αλαπηπμηαθφ ζηφρν δεδνκέλνπ φηη ηα βήκαηα πνπ πξέπεη λα γίλνπλ ζα πξέπεη λα είλαη αξγά θαη ζηαζεξά ψζηε ην απνηέιεζκα λα έρεη δηαρξνληθή αμία θαη νη απψιεηεο λα είλαη φζν ην δπλαηφλ κηθξφηεξεο αιιά θαη πξνβιέςηκεο. Απψηεξνο ζθνπφο είλαη λα δεκηνπξγεζνχλ ζηνλ ειιεληθφ ρψξν αζηηθά θέληξα πνπ ζα απνηεινχλ πφιν έιμεο γηα μέλεο θαη εγρψξηεο επελδχζεηο ρσξίο φκσο λα πάςνπλ λα είλαη θηιφμελα απέλαληη ζηελ θνηλσλία ησλ πνιηηψλ ηνπο. Υαξαθηεξηζηηθά ζηνηρεία ηεο αζηηθήο πνιηηηθήο γηα ηε λέα πεξίνδν είλαη λα δηεπθνιπλζεί ε πξφζβαζε ησλ πνιηηψλ ζηελ εξγαζία, ζηελ εθπαίδεπζε, ζηηο ππεξεζίεο αιιά θαη ζηελ ςπραγσγία, ε αλαβάζκηζε ηνπ θπζηθνχ θαη πνιηηηζηηθνχ πεξηβάιινληνο, ε δπλακηθή θαη αληαγσληζηηθή νηθνλνκηθή αλάπηπμε, ε δεκηνπξγία πξνυπνζέζεσλ γηα αλάπηπμε θαηλνηνκηψλ θαη ε παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ κηαο εθζπγρξνληζκέλεο δεκφζηαο δηνίθεζεο. 47

49 Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα ζηνηρεία πνπ ζπλζέηνπλ ηελ επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ ζηφρνπ είλαη ηα εμήο: Πνιπθεληξηθφηεηα, Δλίζρπζε ησλ ηάζεσλ δηθηχσζεο κεηαμχ αζηηθψλ θέληξσλ, Βειηίσζε θαη αλάπηπμε ησλ ππνδνκψλ θαη πεξηνξηζκφο ηεο αζηηθήο δηάρπζεο, Αεηθνξηθή αλάπηπμε ησλ πφιεσλ (αχμεζε πξαζίλνπ θαη θνηλνρξήζησλ ρψξσλ, νινθιεξσκέλεο ππνδνκέο αζηηθψλ εμππεξεηήζεσλ, αζηηθέο αλαπιάζεηο, δίθηπα πεδνδξφκσλ θαη πνδειαηνδξφκσλ, κείσζε ησλ νηθηαθψλ απνβιήησλ), Αληηκεηψπηζε ησλ θνηλσληθψλ πξνβιεκάησλ ζηα αζηηθά θέληξα, Βειηίσζε ησλ πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηηο εμειίμεηο ζηα αζηηθά θέληξα (παξαηεξεηήξην) Με βάζε ηελ πξνεγνχκελε αλάιπζε ησλ ρσξηθψλ ελνηήησλ, ζηε ζπλέρεηα ζα δεηρζεί πσο ε παξαπάλσ πξνηεξαηφηεηα ζα πξνζαξκνζηεί ζηελ θάζε ρσξηθή ελφηεηα μερσξηζηά θαη πνηα είλαη ηα αζηηθά θέληξα ζηα νπνία ζα πξέπεη λα δνζεί ε έκθαζε γηα ηελ θαιχηεξε δπλαηή εθκεηάιιεπζε ησλ ηξερφλησλ ζπλζεθψλ. ηε ρσξηθή ελφηεηα Αηηηθήο, θπξίαξρν ξφιν παίδεη ην κεηξνπνιηηηθφ θέληξν ηεο Αζήλαο, ζηελ νπνία ζπγθεληξψλεηαη έλαο αξηζκφο κεγαιχηεξνο απφ ηνπ ζπλφινπ ηνπ πιεζπζκνχ, γεγνλφο πνπ θαζηζηά ηε ζπκβνιή ηεο ηδηαίηεξα ζεκαληηθή ζηε ζπλνιηθή αλαπηπμηαθή πνξεία ηεο ρψξαο δεδνκέλνπ φηη φιεο νη αζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηεγάδνληαη εθεί ελψ ε πφιε απνηειεί θέληξν ησλ Βαιθαλίσλ θαη ηεο Αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ. Ο παξαπάλσ ξφινο επηβάιιεηαη λα επεθηαζεί θαη λα θαζηεξσζεί επξέσο ψζηε λα ελδπλακσζεί θαη ν δηεζλήο ξφινο ηεο πφιεο θαη λα απνηειέζεη πφιν έιμεο γηα ηελ Δπξψπε. ηε ρσξηθή ελφηεηα ηεο Μαθεδνλίαο θαη ηεο Θξάθεο, ην κεηξνπνιηηηθφ θέληξν ηεο Θεζζαινλίθεο έρεη ήδε θαηαθέξεη λα θαζηεξσζεί σο παλεπξσπατθφ πνιηηηζηηθφ θέληξν θαη ε αθηηλνβνιία ηνπ είλαη αλακθηζβήηεηε. Οπζηαζηηθά, απνηειεί ην δεχηεξν ππιψλα ηεο αζηηθήο αλάπηπμεο ηεο ρψξαο θαη κπνξεί λα ζηξαθεί ζε αθφκα κεγαιχηεξεο δηεζλψο ιεηηνπξγίεο εληζρχνληαο ην ξφιν ηεο σο θέληξν ηεο Ννηηναλαηνιηθήο Δπξψπεο. Βειηηψζεηο επηδέρνληαη φινη νη ηνκείο φπσο γηα παξάδεηγκα ν ηνκέαο ηεο εθπαίδεπζεο, ηεο πγείαο, ηνπ πνιηηηζκνχ, ηεο θαηλνηνκίαο, ηεο έξεπλαο, ηνπ εκπνξίνπ θαη ηεο κεηαπνίεζεο ελψ ηείλεη ήδε λα απνηειέζεη θνκβηθφ ζεκείν ζηνλ ηνκέα ηεο ελέξγεηαο ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν. ηε ρσξηθή ελφηεηα ηεο Θεζζαιίαο, ηεο ηεξεάο Διιάδα θαη ηεο Ζπείξνπ, ζα πξέπεη λα επηθεληξσζεί ην ελδηαθέξνλ ζε αζηηθά θέληξα ηα νπνία κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ ππιψλεο ηεο ρψξαο πξνο ηε Γχζε αιιά θαη πξνο ηελ Αιβαλία θαη ηα Γπηηθά Βαιθάληα. Οη ηνκείο, νη νπνίνη επηδέρνληαη βειηηψζεηο θαη επηδηνξζσηηθέο θηλήζεηο είλαη πνιινί κε πξψηνπο θαη θπξηφηεξνπο ηνπο ηνκείο ησλ κεηαθνξψλ θαη ηεο κεηαπνίεζεο, ηδηαίηεξα ζηνλ αγξνδηαηξνθηθφ ηνκέα, θαη ηνπο ηνκείο ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηνπ ηνπξηζκνχ. Σα παξαπάλσ ζε ζπλδπαζκφ κε κία νπζηαζηηθή πξνζπάζεηα γηα ελδπλάκσζε ηεο ζπλεξγαζίαο θαη ηεο δηθηχσζεο κεηαμχ ησλ ρσξηθψλ ππνελνηήησλ κπνξεί λα απνθέξεη ζεηηθά απνηειέζκαηα θαη λα δνζεί, θαη απηφλ ηνλ ηξφπν, ε απαξαίηεηε ψζεζε γηα ηελ εδξαίσζε ησλ αζηηθψλ θέληξσλ σο αλαπηπμηαθψλ πφισλ πνπ ζα ζπλδέζνπλ ηηο δχν πιεπξέο ηεο Αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ. 48

50 ηε ρσξηθή ελφηεηα ηεο Γπηηθήο Διιάδνο, ηεο Πεινπνλλήζνπ θαη ησλ Ηνλίσλ Νήζσλ, θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο είλαη ε χπαξμε ηνπ δεπηεξεχνληνο αζηηθνχ θέληξνπ ηεο Πάηξα θαη ηεο πεξηαζηηθήο ηνπ πεξηνρήο. Ζ Πάηξα απνηειεί θνκβηθφ ζεκείν γηα ηελ επηθνηλσλία ηεο Διιάδαο κε ηελ Αδξηαηηθή θαη ηε Γπηηθή Μεζφγεην θαη απηφο ν ξφινο ηεο ζα πξέπεη ζα πξέπεη λα εληζρπζεί δίλνληαο έκθαζε ζηνλ πνιηηηζκφ, ζηελ εθπαίδεπζε, ζην εκπφξην θαη ζην ηνπξηζκφ. ηε ρσξηθή ελφηεηα ηεο Κξήηεο θαη Νεζηψλ ηνπ Αηγαίνπ παξνπζηάδεηαη κηα δηαθνξνπνίεζε ζε ζρέζε κε ηηο ππφινηπεο ρσξηθέο ελφηεηεο δεδνκέλνπ φηη ζε θάζε λεζί ππάξρεη θαη έλα μερσξηζηφ αζηηθφ θέληξν, ην νπνίν ρξήδεη ηδηαίηεξεο δηαρείξηζεο παξά ην γεγνλφο φηη φια πξναλαθεξζέληα αζηηθά θέληξα θηλνχληαη θάησ απφ θνηλέο ζπληζηψζεο. Παξάιιεια, ε έλλνηα ηνπ πφινπ αλάπηπμεο δηαθνξνπνηείηαη ζε κεγάιν βαζκφ ζε ζρέζε κε ηελ έλλνηα πνπ πεξηέρεη ε ίδηα θξάζε ζηηο αληίζηνηρεο επεηξσηηθέο ρσξηθέο ελφηεηεο. πκπεξαζκαηηθά, ην θάζε αζηηθφ θέληξν ζα πξέπεη λα κειεηεζεί εμεηδηθεπκέλα θαη λα ιεθζνχλ πξνζαξκνζκέλα κέηξα ψζηε λα εληαζεί ε ζπλεξγαζία κεηαμχ απηψλ θαη λα πξνσζεζεί ην λέν επηδησθφκελν αλαπηπμηαθφ πξφγξακκα θαη ζηα ππφινηπα αζηηθά θέληξα. Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα εζληθνχ θαη δηεζλνχο επηπέδνπ αζηηθά θέληξα ηα νπνία κπνξνχλ λα ιεηηνπξγήζνπλ σο πφινη αλάπηπμεο είλαη ηα Υαληά θαη ην Ζξάθιεην θαη ν ξφινο πνπ κπνξνχλ λα αλαιάβνπλ σο αλαπηπμηαθνί πφινη είλαη πνιινί ηζρπξά δεδνκέλεο ηεο ειθπζηηθφηεηαο πνπ παξνπζηάδνπλ ιφγσ ηνπ αλεπηπγκέλνπ ηνπξηζκνχ. Απψηεξνο ζθνπφο, θαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε είλαη ε πξνζέιθπζε μέλσλ θεθαιαίσλ θαη ε εδξαίσζε μέλσλ επηρεηξήζεσλ ζηνλ ηφπν. 2 ε ΥΧΡΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Αλάπηπμε ησλ Οξεηλψλ Πεξηνρψλ Ζ αλάπηπμε ησλ νξεηλψλ πεξηνρψλ είλαη ζέκα ηδηαίηεξα επαίζζεην θαη νη ρεηξηζκνί πνπ ζα γίλνπλ πξέπεη λα είλαη πξνζεγκέλνη θαη λα ζηνρεχνπλ ζε καθξνπξφζεζκα νθέιε. Απηφ ζπκβαίλεη δηφηη νη νξεηλέο πεξηνρέο ραξαθηεξίδνληαη απφ κία έληνλε επνρηθφηεηα αιιά θαη απφ κία δπζθνιία πξφζβαζεο ζηα κεγάια αζηηθά θέληξα. Παξά ην γεγνλφο φηη ππάξρνπλ πνιιέο ρσξηθέο ελφηεηεο πνπ πεξηιακβάλνπλ νξεηλά θνκκάηηα, είλαη αλακθηζβήηεην δεδνκέλν φηη απηέο νη πεξηνρέο παξνπζηάδνπλ πνιιά θνηλά κεηαμχ ηνπο θαη σο πξνο ηα πιενλεθηήκαηα αιιά θαη σο πξνο ειιείςεηο πνπ απηά εκθαλίδνπλ ζε επίπεδν εθπαίδεπζεο, πγείαο θαη δηθηχσλ ζπγθνηλσλίαο ελψ ζα κπνξνχζε λα ιερζεί φηη ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο είλαη ηδηαίηεξα απνκαθξπζκέλα απφ ηνπο αλαπηπμηαθνχ πφινπο ηεο ρψξαο. Δμαίξεζε ζηνλ θαλφλα απνηεινχλ νη νξεηλέο πεξηνρέο ζην λεζησηηθφ ρψξν, νη νπνίεο κπνξεί λα αληηκεησπίδνπλ παξφκνηα πξνβιήκαηα κε ηηο νξεηλέο πεξηνρέο ηνπ επεηξσηηθνχ ηκήκαηνο, αιιά ιφγσ ηνπ λεζηψηηθνπ ραξαθηήξα ηνπο, ηα πξνβιήκαηα απηά είλαη ζαθψο εληνλφηεξα θαη θξίλεηαη απαξαίηεηε ε κεγαιχηεξε θαη εληνλφηεξε πξνζπάζεηα γηα ηελ επίηεπμε ησλ επηζπκεηψλ απνηειεζκάησλ. Ζ αλαζπγθξφηεζε ζα επηηεπρζεί κέζα απφ ηε ζηήξημε ηεο πνηνηηθήο θαη βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο ζε καθξνρξφλην ζρεδηαζκφ θαη κέζα απφ κνξθέο ήπηαο ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο, νη νπνίεο κπνξνχλ λα αλαπηχζζνληαη θαηά κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα ελφο εκεξνινγηαθνχ έηνπο θαη κέζα απφ κία ειεγρφκελε νηθηζηηθή αλάπηπμε. πκπεξαζκαηηθά, ην πξφηππν πνπ ζα πξέπεη λα εθαξκνζηεί ζα πξέπεη λα είλαη έλα πξφηππν πνιπιεηηνπξγηθήο αλάπηπμεο ζε ηδησηηθή επηρεηξεκαηηθή βάζε. Σέινο, ε 49

51 εθαξκνγή αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο ζα πξέπεη λα γίλεη θαηά ηξφπν ζπλεηφ ψζηε λα κελ δηαθηλδπλεπηεί ε επξχηεξε νηθνινγηθή θαη πνιηηηζηηθή αμία απηψλ ησλ ηφπσλ θαη νη επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο νη νπνίεο ζα ιάβνπλ ρψξα λα είλαη πξνζαξκνζκέλεο ζηηο ηνπηθέο ζπλζήθεο δηαβίσζεο θαη ζηνπο θαλφλεο ηεο αγνξάο. Ζ πξννπηηθή απηή ζε ζρέζε κε ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε θαη ηηο πηέζεηο πνπ αζθνχληαη ζηνλ νξεηλφ ρψξν παξαπέκπεη ζηελ αλάγθε άζθεζεο πνιηηηθήο, ε νπνία ζα πεξηνξίδεη ηηο επηπηψζεηο απφ: ηηο ρσξίο καθξνρξφλην νξίδνληα νηθνλνκηθέο θαη παξαγσγηθέο δξαζηεξηφηεηεο νη νπνίεο επηδξνχλ αξλεηηθά ζηνπο θπζηθνχο θαη πνιηηηζηηθνχο πφξνπο, ηηο πηέζεηο ηεο ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο ζε ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο ηνπ νξεηλνχ ρψξνπ φπνπ απηέο έρνπλ εγθαηαζηαζεί (πεξηνρέο ρεηκεξηλνχ ηνπξηζκνχ, πεξηνρέο κε γλσζηά νλφκαηα σο πεξηνρέο πξννξηζκνχ εληαγκέλεο ζην θπξίαξρν ηνπξηζηηθφ πξφηππν ηεο ρψξαο, αλαδπφκελεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο, πεξηνρέο ζηηο νπνίεο βξίζθνληαη ζεκαληηθά κλεκεία ηεο θχζεο θαη ηνπ πνιηηηζκνχ, ηα κεγάια έξγα ππνδνκήο θαη ελέξγεηαο πνπ είλαη ζηξαηεγηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ρψξαο φπσο γηα παξάδεηγκα ε νινθιήξσζε ηεο Δγλαηίαο θαη ησλ θάζεησλ αμφλσλ πνπ νδεγνχλ ζηα ζχλνξα ηεο ρψξαο, ηα ελεξγεηαθά δίθηπα θαη ηα θέληξα παξαγσγήο ελέξγεηαο ηεο ρψξαο, αιιά θαη απφ ηηο επηπηψζεηο ησλ αληηζηνίρσλ ππνδνκψλ πεξηθεξεηαθή θαη αζηηθήο ζεκαζίαο θαη ηέινο, ηηο πηέζεηο ηεο νηθηζηηθήο αλάπηπμεο νη νπνίεο αζθνχληαη ζην ζχλνιν ηνπ νξεηλνχ ρψξνπ αιιά εκθαλίδνληαη κε ηδηαίηεξε έληαζε ζε ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο ζε ζηελή ζπλάξηεζε κε ηελ πξνζβαζηκφηεηα ηνπο απφ ηηο κεγάιεο πιεζπζκηαθέο ζπγθεληξψζεηο ηεο ρψξαο. 3 ε ΥΧΡΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Αλάπηπμε ησλ Νεζησηηθψλ Πεξηνρψλ Όπσο θαη ζηελ πεξίπησζε ησλ λεζησηηθψλ πεξηνρψλ, ε αλάπηπμε ησλ Νεζησηηθψλ Πεξηνρψλ ρξήδεη ηδηαίηεξεο κεηαρείξηζεο δηφηη απφ ηε κία πιεπξά ηα θνηλά είλαη πνιιά αιιά απφ ηελ άιιε πιεπξά, ραξαθηεξίδνληαη απφ εμίζνπ κεγάιεο ζεκαζίαο δηαθνξέο. Βάζεη, ινηπφλ, ηνπ παξαπάλσ δεδνκέλνπ δελ είλαη εθηθηή ε εθαξκνγή κηαο καδηθήο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο αιιά απαηηείηαη μερσξηζηφο ρεηξηζκφο θαη αληηκεηψπηζε ηεο θάζε πεξίπησζεο. Καη ζε απηή ηελ πεξίπησζε, δελ αξθεί ε επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απιά θαη κφλν ελψ ε επηηπρία ζα είλαη νινθιεξσκέλε κφλν αλ επηηεπρζεί ρσξίο λα ηεζεί ζε θίλδπλν ην θπζηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ. Καζνξηζηηθά ζηνηρεία απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο απνηεινχλ ε αλαζπγθξφηεζε ελφο βηψζηκνπ θαη δηαθνξνπνηεκέλνπ παξαγσγηθνχ πξνηχπνπ, ην νπνίν ζα ζηεξίδεηαη ζηελ ηδησηηθή επηρεηξεκαηηθή πξσηνβνπιία θαη ζηελ επίιπζε ησλ θξίζηκσλ δεηεκάησλ πξνζπειαζηκφηεηαο θαη ππνδνκψλ ησλ λεζηψλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη παξεκβάζεηο ζην πιαίζην ηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνηεξαηφηεηαο θαηεπζχλνληαη θπξίσο πξνο: ηε κείσζε ησλ ελδνπεξηθεξεηαθψλ θαη δηαπεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ φπσο ε νινθιήξσζε ησλ ππνδνκψλ πξφζβαζεο (δίθηπα κεηαθνξψλ, ππεξεζίεο θαη ελέξγεηα). Σν ζέκα απηφ είλαη ηδηαίηεξεο ζεκαζίαο γηα ηα κηθξφηεξα λεζηά. Ζ 50

52 ζπλνρή έρεη δηπιή δηάζηαζε: εζσηεξηθή ζπλνρή, δειαδή νη ζπλδέζεηο εληφο ησλ νξίσλ ηεο Πεξηθέξεηαο, θαη εμσηεξηθή, κέζσ ηεο ζχλδεζεο κε ηα αζηηθά θαη δηνηθεηηθά θέληξα. Οη δξάζεηο ζα έρνπλ σο ζηφρν ηε ζπγθξάηεζε θαη ηελ επεκεξία ηνπ πιεζπζκνχ. ηελ αλάπηπμε ηνπ επηρεηξείλ θαη ηελ αλάδεημε ησλ ηδηαηηεξνηήησλ θαη ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ ηνπ λεζησηηθνχ ρψξνπ φπσο ε νξγάλσζε εκπνξίαο, δηαθίλεζεο θαη πξνβνιήο ηνπηθψλ πξντφλησλ, ε δεκηνπξγία ππνδνκψλ ζηήξημεο ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη δηαθνξνπνίεζεο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Μέζσ ηεο ελεξγνπνίεζεο ηνπηθψλ πφξσλ θαη δπλάκεσλ, ε αλάπηπμε ζα απνθηήζεη ελδνγελή θαη φρη επίθηεην ραξαθηήξα. ηελ αμηνπνίεζε ησλ θπζηθψλ πξνυπνζέζεσλ ησλ λεζηψλ, σο ηφπσλ εγθαηάζηαζεο κνλάδσλ παξαγσγήο ελέξγεηαο απφ ΑΠΔ ρσξίο λα έξρνληαη ζε ζχγθξνπζε κε ηηο άιιεο δξαζηεξηφηεηεο πνπ αλαπηχζζνληαη ζε απηά. ηελ πεξηβαιινληηθή κέξηκλα, γηα ηε δηαηήξεζε θαη αλάδεημε ηνπ θπζηθνχ θαη ηνπ δνκεκέλνπ πεξηβάιινληνο. Οη πεξηβαιινληηθέο ππνδνκέο απνηεινχλ πξνυπφζεζε ηεο νκαιήο αλάπηπμεο ησλ λεζηψλ, θαη πεξηιακβάλνπλ δνκέο δηαρείξηζεο ιπκάησλ, απνξξηκκάησλ, θαη πξνζηαζίαο θαη ρξεζηήο δηαρείξηζεο πδάησλ, αθηψλ θαη θπζηθψλ πφξσλ. ηε δηνηθεηηθή ελίζρπζε θαη εμαζθάιηζε ππνδνκψλ πγείαο, κέζσ πξνζέιθπζεο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, αιιά θαη εμεηδηθεπκέλσλ ελεξγεηψλ φπσο αλάπηπμε θαη ρξήζε ηειεταηξηθήο. ηελ αμηνπνίεζε ηνπ γεγνλφηνο φηη ζε επξχηεξν πιαίζην, ν λεζησηηθφο ρψξνο απνηειεί θαηεμνρήλ έδαθνο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο Κνηλσλίαο ηεο πιεξνθνξίαο, φπνπ ζα ππάξμνπλ εθαξκνγέο ζε πνιινχο ηνκείο, φπσο ν ηνπξηζκφο, νη κεηαθνξέο, ε παηδεία, ε δηνίθεζε, θαη ε πγεία. ηελ αλάδεημε θαη πξνζηαζία ηνπ ηζηνξηθνχ θαη πνιηηηζκηθνχ πινχηνπ, σο πξνυπφζεζε γηα ηελ επξχηεξε ηνπξηζηηθή θαη επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα. ηελ επηδίσμε ησλ απαξαίηεησλ δηαπεξηθεξεηαθψλ θαη δηαζπλνξηαθψλ ζπλεξγαζηψλ γηα ηελ απφ θνηλνχ αληηκεηψπηζε πξνβιεκάησλ πνπ μεπεξλνχλ ην πιαίζην εζληθνχ θαη πεξηθεξεηαθνχ ζρεδηαζκνχ. ην γεγνλφο φηη νη ηέζζεξηο λεζησηηθέο Πεξηθέξεηεο είλαη φιεο παξακεζφξηεο. Έηζη ηίζεληαη ζέκαηα αζθάιεηαο θαη θχιαμεο ησλ ζπλφξσλ, κε ηελ πξνθαλή κεγαιχηεξε δπζθνιία έλαληη ησλ επεηξσηηθψλ πεξηνρψλ. Δπίζεο, ππάξρεη ε αλάγθε ζπλεξγαζηψλ κε ηξίηεο ρψξεο, ζε δηάθνξνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο πέξαλ ηεο αζηπλφκεπζεο. 4 ε ΥΧΡΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Αλάπηπμε ησλ Αγξνηηθψλ Πεξηνρψλ θαη ησλ πεξηνρψλ πνπ ζπλδένληαη κε ηελ Αιηεία Ζ λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδνο ζπκπίπηεη ρξνληθά κε ηελ έλαξμε εθαξκνγήο ηεο αλαζεσξεκέλεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο (ΚΓΠ) θαη ην γεγνλφο απηφ ζεκαηνδνηεί επξχηαηεο αιιαγέο θαη κεηαζρεκαηηζκνχο ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο, δεκηνπξγψληαο γη απηέο ζεκαληηθέο επθαηξίεο αιιά θαη θηλδχλνπο. Ζ αλαπηπμηαθή ζηξαηεγηθή γηα ηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο ζε επίπεδν ρψξαο εζηηάδεηαη ζηελ ελίζρπζε θαη ησλ ηξηψλ ππιψλσλ πνπ ζπλζέηνπλ ηελ αεηθφξν αλάπηπμε, δειαδή ηελ νηθνλνκηθή, ηελ θνηλσληθή θαη ηελ πεξηβαιινληηθή. Ο ζρεδηαζκφο βαζίδεηαη ζε έλα κηθηφ ζρήκα «εθ ησλ άλσ πξνο ηα θάησ» 51

53 κε επξεία ζπκκεηνρή ζηε θάζε ηεο θαηάξηηζεο ησλ θνηλσληθψλ θαη νηθνλνκηθψλ εηαίξσλ ζε επίπεδν Πξνγξάκκαηνο Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΠΑΑ) θαη «εθ θάησ πξνο ηα άλσ» ζηε βάζε νινθιεξσκέλσλ ζηξαηεγηθψλ γηα ηηο νξεηλέο πεξηνρέο ( κηθξνπεξηθέξεηεο πξνγξακκαηηζκνχ ) πνπ απνηεινχλ δηαθξηηέο γεσγξαθηθέο ελφηεηεο γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ Άμνλα 3 «Πνηφηεηα Εσήο ζηηο Αγξνηηθέο Πεξηνρέο θαη Γηαθνξνπνίεζε ηεο Αγξνηηθήο Οηθνλνκίαο» ηνπ ΠΑΑ θαη κε ηελ πξνζέγγηζε LEADER ζε επηιεγκέλεο, ζηε βάζε αληαγσληζηηθήο δηαδηθαζίαο, πεδηλέο αγξνηηθέο θαη παξάθηηεο επεηξσηηθέο θαη λεζησηηθέο πεξηνρέο. Ζ ζηξαηεγηθή γηα ηελ αλάπηπμε ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ θαη ησλ πεξηνρψλ πνπ εμαξηψληαη απφ ηελ αιηεία ζηνρεχεη: Βξαρππξφζεζκα ζηε δηαζθάιηζε ηεο πξφζβαζεο ζε ππεξεζίεο γεληθνχ νηθνλνκηθνχ ζπκθέξνληνο θαη ζηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ θαηνίθσλ ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ. ηε δηαζθάιηζε ηεο επξχηεξεο νηθνινγηθήο θαη πνιηηηζηηθήο ζεκαζίαο ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ θαζψο θαη κηαο βηψζηκεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, πνπ ζπλδπάδεη παξαδνζηαθέο κε ζχγρξνλεο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζε ζπκβαηά κε ην πεξηβάιινλ θαη ην ηνπίν φξηα. ηε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηνπ πξσηνγελή ηνκέα κέζσ ηεο νξγάλσζεο ηνπ ζε ζχγρξνλα επηρεηξεκαηηθά πξφηππα, κε πεξαηηέξσ ελδπλάκσζε ηεο εμσζηξέθεηαο ηνπ, αμηνπνηψληαο ηα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα πνπ έρεη ζε κηα ζεηξά πξντφλησλ αιιά θαη κεζφδσλ παξαγσγήο. ηελ αλάδεημε ηνπ πνιπιεηηνπξγηθνχ ραξαθηήξα ηεο γεσξγίαο θαη ηνπ ξφινπ ηεο ζαλ ζεκαληηθνχ «δηαρεηξηζηή» ησλ θπζηθψλ πφξσλ αιιά θαη δηαηήξεζεο ηνπ αγξνηηθνχ ηνπίνπ, θπζηθνχ θαη αλζξσπνγελνχο. ηε δηαθνξνπνίεζε ηεο νηθνλνκίαο ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ, κέζσ ηεο πεξαηηέξσ ελίζρπζεο ησλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ θαη ηεο ζπκβνιήο ηνπο ζηε δηαθνξνπνίεζε θαη ζηνλ εκπινπηηζκφ ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο. ηε δηάδνζε ηεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ ζηηο επηρεηξήζεηο αιιά θαη ζηε βειηίσζε ησλ πξνζθεξνκέλσλ ππεξεζηψλ ζηνλ πνιίηε. ηελ αλαβάζκηζε ηνπ κνξθσηηθνχ επηπέδνπ ησλ θαηνίθσλ ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ. ηελ αχμεζε ηεο ειθπζηηθφηεηαο ηνπο ζαλ πεξηνρέο πξψηεο αιιά θαη δεχηεξεο θαηνηθίαο. ηελ αλαζπγθξφηεζε βηψζηκσλ πξνηχπσλ παξαγσγήο θαη θαηνίθεζεο. ηε δεκηνπξγία δηθηχσλ κε ηα αζηηθά θέληξα θαη ηδηαίηεξα κε ηα επηιεγκέλα εκηαζηηθά θαη αζηηθά θέληξα πνπ ζα απνηειέζνπλ ηνπο πφινπο αλάπηπμεο ησλ επξχηεξσλ γεσγξαθηθψλ ελνηήησλ θαη απνηππψλνληαη ζηνλ εζληθφ ρσξνηαμηθφ ζρεδηαζκφ. ηελ αεηθφξν αλάπηπμε επηιεγκέλσλ αιηεπηηθψλ πεξηνρψλ, κέζσ ηεο δεκηνπξγίαο ελφο πξνηχπνπ πνιπαπαζρφιεζεο θαη δηαζχλδεζεο ησλ δηαθφξσλ ηνκέσλ κεηαμχ ηνπο ( ηνπξηζκφο πξσηνγελήο ηνκέαο, ηνπξηζκφο - πνιηηηζκφο, θιπ) πνπ ζπλδπάδεηαη κε εμεηδηθεχζεηο ζηελ θαηεχζπλζε ηεο βειηίσζεο ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο. ηε δηαηήξεζε ηεο θνηλσληθήο θαη νηθνλνκηθήο επεκεξίαο ησλ επηιεγκέλσλ αιηεπηηθψλ πεξηνρψλ, ζηε δηαηήξεζε θαη δεκηνπξγία ζέζεσλ απαζρφιεζεο, κέζσ ηεο ζηήξημεο πνπ παξέρεηαη γηα ηε δηαθνξνπνίεζε ή ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλαδηάξζξσζε ησλ πεξηνρψλ απηψλ θαη ζηε δηαηήξεζε θαη πξναγσγή ηεο πνηφηεηαο ηνπ παξάθηηνπ πεξηβάιινληνο. 52

54 ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ απηψλ ζα ζπκβάιινπλ απφ θνηλνχ: Οη ζεζκηθέο κεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ ελίζρπζε ηνπ Α θαη Β βαζκνχ απηνδηνίθεζεο θαη ε πεξαηηέξσ απνθέληξσζε πφξσλ θαη αξκνδηνηήησλ ζηελ Πεξηθέξεηα, φπσο απνηππψλνληαη ζην Δζληθφ ρέδην Μεηαξξπζκίζεσλ. Οη πφξνη ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, ηνπ Σακείνπ πλνρήο, ηνπ ΔΓΣΑΑ θαη ηνπ ΔΣΑ. Οη εζληθνί πφξνη πνπ ζα δηαηεζνχλ απφ ην αλακνξθσκέλν, ζε φξνπο ζρεδηαζκνχ θαη δηαρείξηζεο, ΠΓΔ. χγρξνλα ρξεκαηνδνηηθά κέζα. 5 ε ΥΧΡΗΚΖ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ Γηαζπλνξηαθή, Γηαθξαηηθή θαη Γηαπεξηθεξεηαθή πλεξγαζία ηφρνο 3 Ζ πνιπθεληξηθφηεηα, ε πξφζβαζε ζηε γλψζε, ε δηαηήξεζε θαη αλάδεημε ηνπ πεξηβάιινληνο, ε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ε πξνψζεζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ θιίκαηνο απνηεινχλ γηα ηνλ ζηφρν ηεο Δπξσπατθήο Υσξηθήο πλεξγαζίαο βαζηθέο επηινγέο, κε δεδνκέλε θαη ηελ αχμεζε ησλ ρεξζαίσλ θαη ζαιάζζησλ ζπλφξσλ ηεο Κνηλφηεηαο θαη ηελ επέθηαζε ηνπ εδάθνπο ηεο. Γηα ην ζρεδηαζκφ ησλ επηκέξνπο πξνγξακκάησλ ηνπ ηφρνπ 3, ιακβάλνληαη ππφςε: Σν είδνο ηεο ζπλεξγαζίαο (δηαπεξηθεξεηαθή, δηαθξαηηθή ή δηαζπλνξηαθή). ην πιαίζην ηεο δηαζπλνξηαθήο θαη δηαθξαηηθήο ζπλεξγαζίαο ζα επηδησρζεί ε θαιχηεξε αμηνπνίεζε ηνπ ελδνγελνχο δπλακηθνχ ησλ πεξηνρψλ, ε επίηεπμε θαιχηεξεο ζπλνρήο θαη ζπλέρεηαο ηνπ ρψξνπ θαη ε ζπλέξγεηα κε ηα άιια Πξνγξάκκαηα ηνπ ΔΠΑ. ην πιαίζην ηεο δηαπεξηθεξεηαθήο ζπλεξγαζίαο ζα επηδησρζνχλ δξάζεηο πεξηζζφηεξν άπινπ πεξηερνκέλνπ, φπσο αληαιιαγή εκπεηξηψλ θαη θαιψλ πξαθηηθψλ. Ζ αλάγθε βέιηηζηεο αμηνπνίεζεο ησλ πφξσλ, κε δεδνκέλε ηε κείσζή ηνπο ζε ζρέζε κε ηελ πεξίνδν , δίλνληαο έκθαζε ζηε ζθνπηκφηεηα έλαληη ηνπ ραξαθηήξα εθάζηνπ πξνγξάκκαηνο, ην βαζκφ πξνψζεζεο ησλ ρσξηθψλ ζπλεξγαζηψλ έσο ζήκεξα θαη ηελ αλάγθε χπαξμεο απηψλ απνηειεζκάησλ ζην ηέινο ηεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ. Ζ λέα πην ζπλεθηηθή γεσγξαθηθή πξνζέγγηζε ησλ πξνγξακκαηηθψλ πεξηνρψλ ηεο ΝΑ Δπξψπεο θαη ηεο Μεζνγείνπ, ζηηο αλάγθεο ησλ νπνίσλ ζα πξέπεη λα πξνζαξκνζζνχλ νη δξάζεηο ηεο λέαο πεξηφδνπ. Ο βαζκφο επηηπρίαο θαη ε αλάγθε ζπλέρηζεο ή ζπκπιεξσκαηηθφηεηαο κε δξάζεηο ηεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ Οη ηνκείο πξνηεξαηφηεηαο, αλάινγα κε ηελ θαηεγνξία ρσξηθήο ζπλεξγαζίαο, έρνπλ σο αθνινχζσο: 53

55 1. Γηαζπλνξηαθή ζπλεξγαζία Λφγσ ηεο γεσγξαθηθήο ηεο ζέζεο, ε Διιάδα δίλεη ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζηε δηαζπλνξηαθή ζπλεξγαζία, ηφζν ζηε δηκεξή κε ηα εζσηεξηθά θαη εμσηεξηθά ηεο ζχλνξα, φζν θαη ζηελ πνιπκεξή. ην πιαίζην ηεο δηκεξνύο ζπλεξγαζίαο, ε Διιάδα αλαπηχζζεη ζπλεξγαζίεο κε παιαηά θαη λέα θξάηε κέιε φπσο ε Ηηαιία, ε Κχπξνο, θαζψο θαη ε Βνπιγαξία (θξάηνο κέινο απφ ), κε ππνςήθηα θξάηε κέιε φπσο ε Σνπξθία θαη κε πηζαλά ππνςήθηα κέιε φπσο ε Αιβαλία θαη ε ΠΓΓΜ. ην πιαίζην ηεο πνιπκεξνύο ζπλεξγαζίαο ε Διιάδα ζα έρεη ηε δπλαηφηεηα ζπλεξγαζίαο κε ρψξεο ηεο Μεζνγεηαθήο Λεθάλεο, ηεο Μαχξεο Θάιαζζαο θαη ηεο Αδξηαηηθήο. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη πξνηεξαηφηεηεο πνπ ηίζεληαη ζε επίπεδν δηαζπλνξηαθήο ζπλεξγαζίαο είλαη νη εμήο: Δπηρεηξεκαηηθφηεηα, ηνπξηζκφο θαη πνιηηηζκφο, πξνζηαζία θαη θνηλή δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο, ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο πδάησλ, απνβιήησλ θαη ελέξγεηαο, πξναγσγή ηεο Έξεπλαο, αλάπηπμε δηθηχσλ πιεξνθφξεζεο θαη επηθνηλσλίαο, θνηλή ρξήζε ππνδνκψλ πγείαο - εθπαίδεπζεο, θαη ζπλεξγαζία ζηνπο ηνκείο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη ηεο δηνηθεηηθήο θαη δηθαζηηθήο ζπλεξγαζίαο θαη ηέινο, ππεξεζίεο πξνζπειαζηκφηεηαο κέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο ζε ζέκαηα ειέγρνπ, ηφζν ζηα ρεξζαία φζν θαη ζηα ζαιάζζηα ζχλνξα. Οη επηκέξνπο πξνηεξαηφηεηεο ηεξαξρνχληαη αλάινγα κε ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο θάζε πεξηνρήο, ην βαζκφ πξνψζεζεο ησλ ζπλεξγαζηψλ θαη ην βαζκφ επηηπρίαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ δξάζεσλ θαηά ηελ πεξίνδν Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη ζηε ζπλεξγαζία κε ηελ Ηηαιία ηίζεηαη σο πξνηεξαηφηεηα ε ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη απαζρφιεζεο, κε ηε Βνπιγαξία ην πεξηβάιινλ θαη ε θνηλή δηαρείξηζε πδάηηλσλ πφξσλ θαη κε ηελ Κχπξν νη δξάζεηο ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ηνπ πνιηηηζκνχ. ηα εμσηεξηθά ζχλνξα, (Διιάδα/ Αιβαλία/ ΠΓΓΜ, Σνπξθία), ζα γίλεη κηα πεξηζζφηεξν επηιεθηηθή εθαξκνγή πξνηεξαηνηήησλ, δίλνληαο έκθαζε ζε δξάζεηο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο ελζσκάησζεο θαη ιηγφηεξν ζε δξάζεηο ελίζρπζεο αληαγσληζηηθφηεηαο, ζε ζπλάξηεζε κε ηνλ εληνπηζκφ θνηλψλ πξνβιεκάησλ πξνο επίιπζε κε ηελ άιιε πιεπξά, θαζψο θαη φπνπ απαηηείηαη ζηελ ελίζρπζε δνκψλ ζπλαίλεζεο θαη ζπλεξγαζίαο. Σα πνιπκεξή δηαζπλνξηαθά πξνγξάκκαηα δηαθνξνπνηνχληαη ελ κέξεη αιιά θαη ζπκπιεξψλνπλ ηα δηκεξή, επηθεληξψλνληαο ζηηο ηδηαίηεξεο αλάγθεο ηεο Μεζνγεηαθήο Λεθάλεο, ηεο Μαχξεο Θάιαζζαο θαη ηεο Αδξηαηηθήο, κέζσ ηεο αλάπηπμεο θνηλήο ζηξαηεγηθήο γηα ηελ επίηεπμε πξνζηηζέκελεο αμίαο ζε ζρέζε κε άιια πξνγξάκκαηα πνπ πινπνηνχληαη ζηηο πεξηνρέο απηέο. 2. Γηαθξαηηθή ζπλεξγαζία (Ννηηναλαηνιηθφο Δπξσπατθφο Υψξνο θαη Μεζνγεηαθή δψλε) Θα επηδησρζεί ε επηινγή έξγσλ ζηξαηεγηθήο ζεκαζίαο κε ζηφρν ηελ αλάδεημε θνηλψλ αλαπηπμηαθψλ πξννπηηθψλ ησλ δχν απηψλ ρσξηθψλ ελνηήησλ. Οη ζεκαηηθέο πξνηεξαηφηεηεο πνπ ηίζεληαη ζε επίπεδν δηαθξαηηθήο ζπλεξγαζίαο είλαη νη εμήο: 54

56 ν ζπλδπαζκφο ηεο πεξηβαιινληηθήο πξνζηαζίαο κε ηελ ελδπλάκσζε ηεο αλάπηπμεο ησλ παξάθηησλ πεξηνρψλ θαη ησλ λεζηψλ ηεο Μεζνγείνπ βειηίσζε ηεο πξνζβαζηκφηεηαο θαη ηεο δηαιεηηνπξγηθφηεηαο κέζσ ησλ κεηαθνξηθψλ ζπζηεκάησλ θαη ησλ πξνεγκέλσλ ηερλνινγηψλ πιεξνθφξεζεο θαη επηθνηλσλίαο, δηαρείξηζε πδάησλ θαη πξνζηαζία απφ θηλδχλνπο (πξφιεςε πεξηβαιινληηθψλ θαη ηερλνινγηθψλ θηλδχλσλ), έξεπλα θαη ηερλνινγηθή αλάπηπμε θαη κεηαθνξά ηερλνινγίαο. 3. Γηαπεξηθεξεηαθή ζπλεξγαζία θαη Γίθηπα Ζ δηαπεξηθεξεηαθή ζπλεξγαζία ε νπνία ζηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν θαη ζχκθσλα κε ηελ σο ηψξα πξνεηνηκαζία αληηκεησπίδεηαη σο έλα Δληαίν Πξφγξακκα πνπ ζα θαιχπηεη φιε ηελ Δ.Δ., ζηνρεχεη ζηε βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ πνιηηηθψλ θαη κέζσλ γηα ηελ πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε, θαζψο θαη ζηελ εμνκάιπλζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ, αμηνπνηψληαο ηελ εκπεηξία ηνπ δηαπεξηθεξεηαθνχ πξνγξάκκαηνο ηεο πξνεγνχκελεο πεξηφδνπ. Οη πξνηεξαηφηεηεο πνπ ηίζεληαη απφ ηηο Κνηλνηηθέο ηξαηεγηθέο Καηεπζχλζεηο, ζε επίπεδν δηαπεξηθεξεηαθήο ζπλεξγαζίαο είλαη ε θαηλνηνκία, ε θνηλσλία ηεο γλψζεο, ζέκαηα πξνζηαζίαο θαη αλάδεημεο πεξηβάιινληνο θαη πξφιεςε θηλδχλσλ. Οη παξαπάλσ πξνηεξαηφηεηεο κπνξνχλ λα πξνσζεζνχλ κέζσ ηεο αληαιιαγήο εκπεηξηψλ θαη ηεο δηάδνζεο ησλ θαιχηεξσλ πξαθηηθψλ θαη ζην ζηάδην ηεο εθαξκνγήο ηνπο κπνξνχλ λα ζπλδεζνχλ κε ηα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, ηδηαίηεξα ηνπ ζηφρνπ 1. Γηα παξάδεηγκα, ε αληαιιαγή εκπεηξηψλ κεηαμχ ησλ ιεγφκελσλ κεηνλεθηηθψλ πεξηνρψλ (εμαηηίαο ηεο γεσγξαθηθήο ηνπο απνκφλσζεο ή ηνπ αξαηνχ πιεζπζκνχ ηνπο) ηεο Δ.Δ., είλαη δπλαηφλ λα επεξεάζεη κε ζεηηθφ ηξφπν ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε εθαξκνγή θαη δηαρείξηζε ζπγθεθξηκέλσλ παξεκβάζεσλ ζηα λεζηά, ηηο παξάθηηεο ή ηηο νξεηλέο πεξηνρέο ηεο ρψξαο. Σα δίθηπα ESPON, URBACT θαη INTERACT, πξνγξάκκαηα πνπ πξνάγνπλ ηελ ηζφηηκε πξφζβαζε ζηελ θνηλσλία ηεο γλψζεο, ηελ παξαηήξεζε θαη αλάιπζε ησλ αλαπηπμηαθψλ ηάζεσλ ηεο Δ.Δ., αιιά θαη ηελ πξνψζεζε ζπλεξγαζηψλ κεηαμχ ησλ επξσπατθψλ πφιεσλ, ζα ζπλερηζζνχλ κε ηελ ρξεκαηνδφηεζή ηνπο απφ ην ηφρν 3 θαη ζηελ επφκελε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν. Ζ Διιάδα, κεηά θαη απφ ηελ ηθαλνπνηεηηθή ζπκκεηνρή ηεο ζηελ πεξίνδν , ζηεξίδεη ηε ζπλέρηζε θαη ελίζρπζή ηνπο, φπσο θαη ηελ αλαδήηεζε πηζαλψλ ζπλεξγεηψλ κεηαμχ ηνπο. Οη πξνηεξαηφηεηεο πνπ αλαθέξνληαη παξαπάλσ γηα θάζε είδνο ζπλεξγαζίαο, εμεηδηθεχνληαη θαη ηεξαξρνχληαη απφ πνιπκειείο δηαθξαηηθέο νκάδεο εξγαζίαο πνπ έρνπλ δηακνξθσζεί κε ζθνπφ ηελ θαηάξηηζε ησλ επί κέξνπο πξνγξακκαηηθψλ εγγξάθσλ. ηελ αξκνδηφηεηα ησλ νκάδσλ απηψλ εκπίπηεη θαη ν ζρεδηαζκφο θαη ε πεξηγξαθή ησλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ πνπ ζα απνηππψλνληαη κέζα ζε θάζε πξφγξακκα. 55

57 4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟ

58 4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΗ ΠΔΡΙΟΓΟ ΔΙΑΓΧΓΗ Σν ζχλνιν ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ πφξσλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ελφο αλαπηπμηαθνχ πξνγξάκκαηνο ή άμνλα πξνέξρνληαη απφ δχν πεγέο, ηελ εζληθή ρξεκαηνδφηεζε θαη ηε θνηλνηηθή ρξεκαηνδφηεζε. Ζ εζληθή ρξεκαηνδφηεζε είλαη ε δαπάλε, ε νπνία πξαγκαηνπνηείηαη γηα ηελ θάιπςε ελφο κέξνπο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ελφο αλαπηπμηαθνχ πξνγξάκκαηνο θαη ε νπνία βαξχλεη ηνλ θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ θαη εμαζθαιίδεηαη κέζσ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (ΠΓΔ). Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ε θνηλνηηθή ρξεκαηνδφηεζε είλαη ε δαπάλε πνπ πξαγκαηνπνηείηαη γηα ηελ θάιπςε ελφο κέξνπο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ελφο αλαπηπμηαθνχ πξνγξάκκαηνο θαη ε νπνία πξνέξρεηαη απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο ησλ Γηαξζξσηηθψλ ηακείσλ θαη ησλ Υξεκαηνδνηηθψλ Μέζσλ. Δπηπιένλ, είλαη δπλαηφλ ζην πιαίζην ρξεκαηνδφηεζεο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαη Ηδησηηθά θεθάιαηα, ηα νπνία απνθαινχληαη Ηδησηηθή πκκεηνρή θαη δελ πεξηιακβάλνληαη ζηε Γεκφζηα Γαπάλε, ε νπνία ηζνχηαη κε ην ζχλνιν ηεο εζληθήο θαη ηεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο. Δηδηθφηεξα, ε Γεκφζηα Γαπάλε εμαζθαιίδεηαη κέζσ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (ΠΓΔ), ην νπνίν θαηαξηίδεηαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ χζηεξα απφ πξνηάζεηο πνπ ππνβάιινπλ ηα αξκφδηα Τπνπξγεία θαη νη Ννκαξρίεο ελψ νη δηαδηθαζίεο ηνπ δηεθπεξαηψλνληαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκία θαη Οηθνλνκηθψλ. Οπζηαζηηθά είλαη ην Πξφγξακκα πνπ θαζνξίδεη ηνπο πφξνπο πνπ κπνξνχλ λα δηαηεζνχλ γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε έξγσλ ππνδνκήο θαη νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζε βάξνο ηνπ θξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ. ην πιαίζην ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ην ελδηαθέξνλ επηθεληξψλεηαη ζηα Γηαξζξσηηθά Σακεία θαη ζην Σακείν πλνρήο, ηα νπνία απνηεινχλ ηελ πεγή ηεο θνηλνηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο. 4.2 ΓΙΑΡΘΡΧΣΙΚΑ ΣΑΜΔΙΑ ΚΑΙ ΣΑΜΔΙΟ ΤΝΟΥΗ ήκεξα, ε Δπξσπατθή Έλσζε δηαζέηεη ηέζζεξα Γηαξζξσηηθά Σακεία κέζσ ησλ νπνίσλ κπνξεί λα ρνξεγεί ρξεκαηνδνηηθέο εληζρχζεηο ζε πνιπεηή πξνγξάκκαηα πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο, πνπ θαηαλέκνληαη κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηψλ, ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο Δπηηξνπήο, θαζψο θαη ζε εηδηθέο πξσηνβνπιίεο θαη θνηλνηηθέο ελέξγεηεο. Δηδηθφηεξα, δηαθξίλνπκε: 57

59 ην Δπξσπατθφ Σακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο (ΔΣΠΑ) ην νπνίν ρξεκαηνδνηεί ππνδνκέο, παξαγσγηθέο επελδχζεηο γηα ηε δεκηνπξγία ζέζεσλ απαζρφιεζεο, έξγα ηνπηθήο αλάπηπμεο θαη εληζρχζεηο ζηηο ΜΜΔ, ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν (ΔΚΣ) ην νπνίν πξνσζεί ηελ πξνζαξκνγή ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ ζηηο κεηαβνιέο ηεο αγνξάο εξγαζίαο θαζψο θαη ηελ επαγγεικαηηθή έληαμε ησλ αλέξγσλ θαη ησλ κεηνλεθηηθψλ νκάδσλ, ηδίσο ρξεκαηνδνηψληαο δξάζεηο θαηάξηηζεο θαη ζπζηήκαηα εληζρχζεσλ γηα πξνζιήςεηο. Δηδηθφηεξα ζην πιαίζην ησλ ζηφρσλ ζχγθιηζεο θαη πεξηθεξεηαθήο αληαγσληζηηθφηεηαο θαη απαζρφιεζεο ζηεξίδεη δξάζεηο γηα ηηο αθφινπζεο πξνηεξαηφηεηεο: i. Αχμεζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ησλ εξγαδνκέλσλ, ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ επηρεηξεκαηηψλ ii. Σφλσζε ηεο πξφζβαζεο ζηελ απαζρφιεζε θαη ηεο δηαξθνχο ελζσκάησζεο ζηελ αγνξά εξγαζίαο ησλ αηφκσλ πνπ αλαδεηνχλ εξγαζία θαη ησλ αλελεξγψλ αηφκσλ, ηελ πξφιεςε ηεο αλεξγίαο, ηδίσο ηεο καθξνρξφληαο αλεξγίαο θαη ηεο αλεξγίαο ησλ λέσλ, ηελ ελζάξξπλζε ηεο ελεξγνχ ζπκκεηνρήο ηνπ γεξάζθνληνο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ θαη ηελ παξάηαζε ηνπ επαγγεικαηηθνχ βίνπ θαζψο θαη ηελ αχμεζε ηεο ζπκκεηνρήο παξακνλήο ζηελ αγνξά εξγαζίαο, iii. Δλίζρπζε ηεο θνηλσληθήο έληαμεο αηφκσλ κε κεηνλεθηήκαηα κε ζθνπφ ηελ δηαηεξήζηκε έληαμε ηνπο ζηελ απαζρφιεζε, θαζψο θαη ηελ θαηαπνιέκεζε φισλ ησλ κνξθψλ δηαθξίζεσλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο, iv. Δλίζρπζε ηνπ αλζξψπηλνπ θεθαιαίνπ, v. Πξνψζεζε εηαηξηθψλ ζρέζεσλ, ζπκθσληψλ θαη πξσηνβνπιηψλ κέζσ ηεο δηθηχσζεο ησλ ζρεηηθψλ ελδηαθεξφκελσλ θνξέσλ, φπσο νη θνηλσληθνί εηαίξνη θαη νη ΜΚΟ, ζε εζληθφ, πεξηθεξεηαθφ, ηνπηθφ θαη δηαθξαηηθφ επίπεδν, ελφςεη ηεο θηλεηνπνίεζεο γηα κεηαξξπζκίζεηο ζηνπο ηνκείο ηεο απαζρφιεζεο θαη ηεο δπλαηφηεηαο ελζσκάησζεο ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Δπηπξφζζεηα ζηηο πεξηθέξεηεο ηνπ ζηφρνπ ζχγθιηζεο ρσξψλ ηνπ ηακείνπ ζπλνρήο ζηεξίδνληαη νη αθφινπζεο πξνηεξαηφηεηεο: i. Δπέθηαζε θαη βειηίσζε ηεο επέλδπζεο ζε αλζξψπηλν θεθάιαην, ii. Δλίζρπζε ησλ ζεζκηθψλ δπλαηνηήησλ θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ δεκφζησλ δηνηθήζεσλ θαη ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ ζε εζληθφ, πεξηθεξεηαθφ θαη ηνπηθφ επίπεδν θαη, αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε, ησλ θνηλσληθψλ εηαίξσλ θαη ησλ κε θπβεξλεηηθψλ νξγαλψζεσλ, σο πξνο ηηο κεηαξξπζκίζεηο, βειηίσζεο ηεο λνκνζεζίαο θαη ηεο άζθεζεο ρξεζηήο δηαθπβέξλεζεο φζνλ αθνξά ηελ νηθνλνκία, απαζρφιεζε, εθπαίδεπζε, θνηλσλία θαη πεξηβάιινλ, iii. Σν ΔΚΣ κπνξεί λα ζηεξίδεη ηελ πξνψζεζε θαη ελζσκάησζε θαηλνηφκσλ δξαζηεξηνηήησλ θαζψο θαη δηαθξαηηθέο θαη δηαπεξηθεξεηαθέο δξάζεηο, ηδίσο κέζσ ηεο αληαιιαγήο πιεξνθνξηψλ, εκπεηξηψλ, απνηειεζκάησλ θαη βέιηηζησλ πξαθηηθψλ θαη κέζσ ηεο αλάπηπμεο ζπκπιεξσκαηηθψλ πξνζεγγίζεσλ θαη ζπληνληζκέλσλ ή θνηλψλ δξάζεσλ. ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπήζεσλ (ΔΓΣΠΔ - Σκήκα Πξνζαλαηνιηζκνχ) ην νπνίν ρξεκαηνδνηεί δξάζεηο αγξνηηθήο αλάπηπμεο θαη ελίζρπζεο ζηνπο γεσξγνχο, ηδίσο ζηηο πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ θαζπζηέξεζε ζηελ 58

60 αλάπηπμε θαζψο επίζεο θαη ζην πιαίζην ηεο Κνηλήο Γεσξγηθήο Πνιηηηθήο (ΚΓΠ) ζηελ ππφινηπε Έλσζε θαη ην Υξεκαηνδνηηθφ Μέζν Πξνζαλαηνιηζκνχ ηεο Αιηείαο (ΥΜΠΑ) ην νπνίν ρξεκαηνδνηεί ηε δηαξζξσηηθή κεηαξξχζκηζε ηνπ ηνκέα ηεο αιηείαο. Οη πιεξσκέο γίλνληαη κε βάζε ηα πνζά θνηλνηηθήο ζπλδξνκήο πνπ δεζκεχνληαη γηα θάζε πξφγξακκα θαη ηακείν σο εμήο: α) Με ηελ ππνγξαθή ηνπ πξνγξάκκαηνο δίλεηαη πξνθαηαβνιή ίζε κε ην 7% ηεο ζπλνιηθήο θνηλνηηθήο ζπκκεηνρήο ζην Πξφγξακκα θαη β) Οη ελδηάκεζεο πιεξσκέο γίλνληαη κε βάζε ηηο δαπάλεο ησλ έξγσλ πνπ πηζηνπνηνχληαη απφ ηελ Αξρή Πιεξσκήο ζηελ Δπηηξνπή. Δπηπιένλ, ππάξρεη θαη έλα εηδηθφ ηακείν, ην Σακείν πλνρήο, ην νπνίν έρεη σο ζηφρν ηε ρξεκαηνδφηεζε έξγσλ γηα ην πεξηβάιινλ θαη ηε βειηίσζε ησλ δηεπξσπατθψλ δηθηχσλ κεηαθνξψλ ζηα θξάηε κέιε ηεο Έλσζεο ησλ νπνίσλ ην ΑΔΠ είλαη ρακειφηεξν απφ ην 90% ηνπ θνηλνηηθνχ κέζνπ φξνπ θαη νη ρψξεο πνπ πιεξνχλ απηέο ηηο πξνυπνζέζεηο είλαη ε Ηζπαλία, Διιάδα, Ηξιαλδία θαη Πνξηνγαιία. Σν Σακείν πλνρήο ηδξχζεθε επίζεκα κε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΚ) 1164/94 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 14εο Μαΐνπ 1994 φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνπο θαλνληζκνχο 1264/99 θαη 1265/99 θαη νξίζηεθε φηη ε δξάζε ηνπ είλαη ζπκπιεξσκαηηθή εθείλεο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, ηεο Δπξσπατθήο Σξάπεδαο Δπελδχζεσλ θαη ησλ άιισλ ρξεκαηνδνηηθψλ κέζσλ θαη ζηνρεχεη ζηελ ππνβνήζεζε ησλ ιηγφηεξν εχπνξσλ Κξαηψλ Μειψλ. Ο ζθνπφο δεκηνπξγίαο ηνπ Σακείνπ πλνρήο είλαη ε παξνρή ρξεκαηνδνηηθήο ζπλδξνκήο ζε έξγα ή ζε αλεμάξηεηα απφ ηερληθή θαη ρξεκαηνδνηηθή άπνςε ζηάδηα έξγσλ ή ζε νκάδεο έξγσλ πνπ ζπλδένληαη κε κία νξαηή ζηξαηεγηθή θαη ζρεκαηίδνπλ έλα ζπλεθηηθφ ζχλνιν θαη ηα νπνία ζπκβάιινπλ ζηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ θαζνξίδνληαη ζηε ζπλζήθε γηα ηελ Δπξσπατθή Έλσζε ζηνλ ηνκέα ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ. Σν Σακείν πλνρήο κπνξεί, επίζεο, λα ρνξεγεί ελίζρπζε γηα ηε ζχληαμε πξνπαξαζθεπαζηηθψλ κειεηψλ πνπ ζπλδένληαη κε ηα έξγα θαη ηε ιήςε κέηξσλ ηερληθήο ππνζηήξημεο ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ελεξγεηψλ πιεξνθφξεζεο θαη δεκνζηφηεηαο. χκθσλα κε ην Γ Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο, γηα ηελ πεξίνδν ηζρχεη ν ηδξπηηθφο θαλνληζκφο ηνπ Σακείνπ πλνρήο φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνπο Καλνληζκνχο (ΔΚ) 1264 θαη 1265 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 21εο Ηνπλίνπ 1999, ν Καλνληζκφο 1386/2002 «γηα ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1164/94 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ θαη ηε δηαδηθαζία πξαγκαηνπνίεζεο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ δηνξζψζεσλ ζε ζρέζε κε ηηο εληζρχζεηο πνπ ρνξεγνχληαη ζην πιαίζην ηνπ Σακείνπ πλνρήο», ν Καλνληζκφο (ΔΚ) αξηζ. 16/2003 ηεο Δπηηξνπήο «γηα ηε ζέζπηζε εηδηθψλ ιεπηνκεξεηψλ εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1164/94 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηελ επηιεμηκφηεηα ησλ δαπαλψλ ζην πιαίζην ελεξγεηψλ πνπ ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην Σακείν πλνρήο» θαη ν Καλνληζκφο (ΔΚ) αξηζ. 621/2004 ηεο Δπηηξνπήο «ζρεηηθά κε ηνπο θαλφλεο εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) αξηζ. 1164/94 ηνπ πκβνπιίνπ φζνλ αθνξά ηα κέηξα πιεξνθφξεζεο θαη δεκνζηφηεηαο ζρεηηθά κε ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ Σακείνπ πλνρήο». Αλ θαη ν ηδξπηηθφο θαλνληζκφο ηνπ Σακείνπ δελ ηξνπνπνηήζεθε ξηδηθά, ηξνπνπνηήζεθαλ νξηζκέλεο δηαηάμεηο πξνθεηκέλνπ λα ιεθζνχλ ππφςε ε εκπεηξία απφ ηε δηαρείξηζε ηεο πεξηφδνπ , ε λέα καθξννηθνλνκηθή θαηάζηαζε (εηζαγσγή ηνπ επξψ, πξφνδνο ηεο 59

61 ζχγθιηζεο), ε βνχιεζε λα εληζρπζνχλ ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θαη ειέγρνπ, φζν θαη ε αλάγθε απινχζηεπζεο ηεο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο, νξζνινγηζκνχ ηεο παξνπζίαζεο ησλ έξγσλ θαη έληαμήο ηνπο ζε κία ζηξαηεγηθή πξνζέγγηζε ζε κεγαιχηεξν βαζκφ απφ φηη ζην παξειζφλ. Καηά ηελ πεξίνδν , νη δηαζέζηκνη πφξνη γηα ηε ρψξα αλέξρνληαη ζε εθ. Δπξψ (ηηκέο 1999), νη νπνίνη ιακβαλνκέλνπ ππφςε ηνπ πιεζσξηζηή, αλακέλεηαη λα δηακνξθσζνχλ ζε εθ. Δπξψ πεξίπνπ. Σέινο, ζχκθσλα κε ηνλ αλαπηπμηαθφ πξνγξακκαηηζκφ , θαλέλα απφ ηα πξνηεηλφκελα πξνο έληαμε έξγα, δελ κπνξνχζε λα ρξεκαηνδνηεζεί απφ ην Σακείν πλνρήο θαη ηαπηφρξνλα απφ ην Δπξσπατθφ Σακείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο (ΔΣΠΑ), ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν (ΔΚΣ), ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακείν Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπήζεσλ Σκήκα Πξνζαλαηνιηζκνχ (ΔΓΣΠΔ) ή ην Υξεκαηνδνηηθφ Μέζν Πξνζαλαηνιηζκνχ ηεο Αιηείαο (ΥΜΠΑ) ελψ ζχκθσλα κε ην ΔΠΑ απηφο ν πεξηνξηζκφο ράλεη ηελ ηζρχ ηνπ δεδνκέλνπ φηη ζχκθσλα κε ην λέν ρέδην Γεληθνχ Καλνληζκνχ, ην νπνίν ζπδεηείηαη ζε επίπεδν πκβνπιίνπ ησλ Τπνπξγψλ ηεο Δ.Δ, ε λέα θηινζνθία ιεηηνπξγίαο ηνπ Σακείνπ πλνρήο πεξηιακβάλεη ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ απηνχ θαη ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ γηα ηε ζπγρξεκαηνδφηεζε έξγσλ ή παξεκβάζεσλ πνπ απνηεινχλ κέξνο πνιπεηψλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ. Χο εθ ηνχηνπ νη δηαδηθαζίεο πξνγξακκαηηζκνχ, ζρεδηαζκνχ, πινπνίεζεο θαζψο θαη δηαρείξηζεο απηψλ ησλ έξγσλ αθνινπζνχλ ηηο δηαδηθαζίεο πνπ δηέπνπλ ηα επηρεηξεζηαθά πξνγξάκκαηα, ζην πιαίζην ιεηηνπξγίαο φισλ ησλ δηαξζξσηηθψλ ηακείσλ (ΔΣΠΑ, ΔΚΣ) αλαθεξφκελεο πιένλ ζε Πξφγξακκα θαη φρη ζε κεκνλσκέλα έξγα. 4.3 ΚΑΣΑΝΟΜΗ ΚΟΙΝΟΣΙΚΗ ΤΝΓΡΟΜΗ Με βάζε ηηο απνθάζεηο ηνπ Δπξσπατθνχ πκβνπιίνπ, ζηηο 16 Γεθεκβξίνπ 2005, ε Δπηηξνπή αλαθνίλσζε ζηα Κξάηε Μέιε ην ζπλνιηθφ χςνο ησλ Κνηλνηηθψλ Πφξσλ πνπ ηνπο αλαινγνχλ γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο πνιηηηθήο ζπλνρήο. πγθεθξηκέλα γηα ηελ Διιάδα, ην ζπλνιηθφ χςνο ησλ πηζηψζεσλ θαη ε εηήζηα θαηαλνκή ηνπο νξίδεηαη κε δηαθξηηφ ηξφπν γηα θάζε ηχπν Πεξηθεξεηψλ. Γηα λα γίλεη φκσο εθηθηφο ν θαζνξηζκφο ηνπ επηκεξηζκνχ ηνπ ζπλφινπ ησλ δηαζέζηκσλ Κνηλνηηθψλ Πφξσλ, ήηαλ απαξαίηεην λα ρσξηζηνχλ νη πεξηθέξεηεο ζε θαηεγνξίεο αλάινγα κε ηε ζέζε πνπ θαηέρνπλ απέλαληη ζηα ππφινηπα Κξάηε Μέιε θαη αλάινγα κε ηελ ηθαλφηεηα ζχγθιεζεο κε απηά ψζηε λα εληνπηζηνχλ νη Πεξηθέξεηεο κε ηηο κεγαιχηεξεο αλάγθεο γηα ρξεκαηνδφηεζε θαη ηα απνηειέζκαηα ηεο ζχγθιεζεο λα είλαη φζν ην δπλαηφλ πην εμηζνξξνπεκέλα κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Με βάζε ηα παξαπάλσ δεδνκέλα, νη πεξηθέξεηεο επηκεξίζηεθαλ ζηηο εμήο θαηεγνξίεο: 1. Ακηγήο ηφρνο χγθιηζε, ν νπνίνο αθνξά πεξηθέξεηεο γηα ηηο νπνίεο ηζρχεη φηη ην ΑΔΠ πεξηθέξεηαο < 75 % (ΑΔΠ EΔ25 ). Απνηειεί κέξνο ηνπ ηφρνπ 1 «χγθιηζε». 2. Πεξηθέξεηεο ηαηηζηηθήο χγθιηζεο (phasing out), νη νπνίεο αθνξνχλ πεξηθέξεηεο γηα ηηο νπνίεο ηζρχεη φηη: 75 % (ΑΔΠE Δ25 ) < ΑΔΠ πεξηθέξεηαο < 75 % (ΑΔΠ EΔ15 ). Απνηειεί κέξνο ηνπ ηφρνπ 1 «χγθιηζε» θαη ζε απηή ηελ θαηεγνξία ππάγνληαη ε Κεληξηθή Μαθεδνλία, ε Γπηηθή Μαθεδνλία θαη Ζ Αηηηθή. 60

62 3. Πεξηθέξεηεο ηαδηαθήο Δηζφδνπ (phasing in), νη νπνίεο αθνξνχλ πεξηθέξεηεο νη νπνίεο ππάγνληαλ ζην ζηφρν 1 ηελ αλαπηπμηαθή πεξίνδν θαη γηα ηηο νπνίεο ηζρχεη φηη: ΑΔΠ πεξηθέξεηαο > 75 % (ΑΔΠ EΔ15 ). Απνηειεί κέξνο ηνπ ηφρνπ 2 «Πεξηθεξεηαθή αληαγσληζηηθφηεηα θαη απαζρφιεζε» θαη ζε απηή ηελ θαηεγνξία ππάγνληαη ε ηεξεά Διιάδα θαη ην Νφηην Αηγαίν. Ζ θαηαλνκή ηεο Κνηλνηηθήο ζπλδξνκήο ζηα πξνγξάκκαηα έγηλε κε βάζε ηηο αλαπηπμηαθέο αλάγθεο αλά ηνκέα ζηελ πεξίνδν πξνγξακκαηηζκνχ, ιακβάλνληαο ππφςε ηε ζρεηηθή δπλακηθφηεηα ησλ θνξέσλ ζηελ ηξέρνπζα πεξίνδν, ηηο αλειαζηηθέο ππνρξεψζεηο ηεο ηξέρνπζαο πεξηφδνπ, ηηο απαηηήζεηο γηα δξάζεηο πνπ εμππεξεηνχλ ηε ζηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο (φπσο γηα παξάδεηγκα ηελ αχμεζε θνλδπιίσλ ηεο ΔΚΣ) θαη ηνπο πεξηνξηζκνχο πνπ ηίζεληαη απφ ην λέν θαλνληζηηθφ πιαίζην. Ζ θαηαλνκή απηή αληαπνθξίλεηαη θαη ζηελ απαίηεζε ηεο Δπηηξνπήο γηα ην «θιείδσκα» ησλ θνλδπιίσλ ησλ 5 κεηαβαηηθψλ πεξηθεξεηψλ (εθηφο ακηγνχο ζηφρνπ ζχγθιηζεο) ζηα νηθεία πεξηθεξεηαθά πξνγξάκκαηα, κε ηελ επηθχιαμε ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλσληθνχ Σακείνπ (ΔΚΣ), ην νπνίν, ιφγσ ηνπ κνλνηακεηαθνχ ραξαθηήξα ησλ πξνγξακκάησλ, ζα δξάζεη ζε εζληθφ επίπεδν. Καηά ζπλέπεηα, νη 5 πεξηθέξεηεο απηέο ζα ρξεκαηνδνηεζνχλ απνθιεηζηηθά απφ ηα νηθεία Πεξηθεξεηαθά ΔΠ, κε ηελ εμαίξεζε ηνπ ΔΚΣ. Οη ππφινηπεο 8 Πεξηθέξεηεο ζα ρξεκαηνδνηεζνχλ ηφζν απφ Σνκεαθά φζν θαη απφ Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, έηζη ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε ηζφξξνπε θαηαλνκή πφξσλ. Έηζη, ζηηο 8 Πεξηθέξεηεο ηνπ ακηγνχο ηφρνπ 1 θαηαλέκνληαη ζπλνιηθά 9,4 δηζ. επξψ. ηηο 3 Πεξηθέξεηεο ηαηηζηηθήο χγθιηζεο (Αηηηθή, Κεληξηθή θαη Γπηηθή Μαθεδνλία) θαηαλέκνληαη 6,5 δηζ. επξψ ελψ ζηηο 2 Πεξηθέξεηεο ηαδηαθήο Δηζφδνπ (ηεξεά Διιάδα, Νφηην Αηγαίν) αληηζηνηρνχλ 0,63 δηζ. επξψ. Δπίζεο, γηα ηα πξνγξάκκαηα ηνπ ηφρνπ 3 δηαηίζεληαη θνηλνηηθά θνλδχιηα χςνπο 0,21 δηζ. επξψ. Όπσο νξίζηεθε ζην πιαίζην ηνπ ΔΠΑ, απφ ην ζχλνιν ησλ επηκέξνπο αλσηέξσ πνζψλ (16,7 δηζ. επξψ) 12,36 δηζ. επξψ ζα θαηεπζπλζνχλ ζηα λέα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα κέζσ ηνπ ΔΣΠΑ ελψ 4,36 κέζσ ηνπ ΔΚΣ. Παξάιιεια, νη πφξνη ηνπ Δπξσπατθνχ Γεσξγηθνχ Σακείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο (ΔΓΣΑΑ) θαη ηνπ Δπξσπατθνχ Σακείνπ Αιηείαο (ΔΣΑ), ηα νπνία είλαη πιένλ εθηφο Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, ζπλνιηθνχ χςνπο 3,9 δηζ. επξψ ζα θαηεπζπλζνχλ ζηηο ειιεληθέο πεξηθέξεηεο, κέζσ ησλ Πξνγξακκάησλ ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο. Σέινο, κέζσ ηνπ Σακείνπ πλνρήο ζα πινπνηεζνχλ δξάζεηο ζε φιε ηελ Δπηθξάηεηα, κε έκθαζε ζηηο πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ (phasing in), ζηηο νπνίεο ππάξρεη αλψηαην πνζφ Κνηλνηηθήο ζπλδξνκήο απφ ηα Σακεία ΔΣΠΑ θαη ΔΚΣ ελψ ζα δηαηεζνχλ ζηε ρψξα θνηλνηηθά θνλδχιηα 3,7 δηζεθ. επξψ. Αληίζηνηρε κέξηκλα γηα απηέο ηηο πεξηθέξεηεο ζα ππάξμεη θαη κέζσ ηνπ θαζνξηζκνχ ηεο εζληθήο ζπκκεηνρήο, γηα ηελ νπνία ππάξρεη ζρεηηθή επειημία ζην πιαίζην ησλ θαλνληζηηθψλ πεξηνξηζκψλ. Παξαθάησ παξαηίζεληαη ηα παξαπάλσ ζηνηρεία ζε κνξθή δηαγξάκκαηνο γηα λα δνζεί κηα πην ζθαηξηθή εηθφλα γηα ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε ζπλνιηθή θνηλνηηθή ρξεκαηηθή ζπλεηζθνξά ησλ 24,3 δηο επξψ επηκεξίζηεθε ζηα πξναλαθεξζέληα Γηαξζξσηηθά Σακεία θαη ζην Σακείν πλνρήο ψζηε λα θαιπθζνχλ θαηά εμεηδηθεπκέλν ηξφπν νη αλάγθεο ηεο θάζε πεξηθέξεηαο κε ην θαιχηεξν θαη ηνλ απνδνηηθφηεξν δπλαηφ ηξφπν. 61

63 χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα, είλαη εκθαλέο φηη ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο θνηλνηηθήο ζπλδξνκήο ζα πξαγκαηνπνηεζεί απφ ηα Γηαξζξσηηθά Σακεία θαη απφ ην Σακείν πλνρήο, γεγνλφο ην νπνίν εμεγείηαη απφιπηα απφ ηε θχζε δεκηνπξγίαο ησλ ηακείσλ απηψλ, ε νπνία αλαιχζεθε ζην θεθάιαην

64 Σν Σακείν πλνρήο δεκηνπξγήζεθε γηα λα αλαιάβεη ην βνεζεηηθφ ξφιν ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ ζηηο πεξηπηψζεηο εθείλσλ ησλ ρσξψλ πνπ εκθαλίδνληαη πην αδχλακεο θαη αληηκεησπίδνπλ ηα κεγαιχηεξα πξνβιήκαηα ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα πξνζαξκνζηνχλ ζηηο ζπλζήθεο αγνξάο ηνπ αληαγσληζηηθνχ πεξηβάιινληνο πνπ αλακθηζβήηεηα έρεη δεκηνπξγεζεί αλάκεζα ζηα δπλαηά Κξάηε Μέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Ζ Διιάδα αλήθεη αλάκεζα ζε απηέο ηηο ρψξεο πνπ παξνπζηάδνπλ δπζθνιία πξνζαξκνγήο ζηηο ηξέρνπζεο ζπλζήθεο θαη γηα απηφ ην ιφγν ρξεηάδεηαη κηα παξαπάλσ ρξεκαηηθή ψζεζε ζε ζρέζε κε άιιεο ρψξεο πην αλεπηπγκέλεο. Καη απηφλ ηνλ ηξφπν εμεγείηαη θαη ε έκθαζε πνπ δίλεηαη ζηηο Πεξηθέξεηεο ηαδηαθήο Δηζφδνπ παξά ην γεγνλφο φηη ην Σακείν πλνρήο ζα ρξεηαζηεί λα ρξεκαηνδνηήζεη φιε ηε ρψξα. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ηα Γηαξζξσηηθά Σακεία (ΔΣΠΑ θαη ΔΚΣ) αλαιακβάλνπλ ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο, χςνπο 16,7 δηζεθαηνκκχξηα επξψ, ην νπνίν επηκεξίδεηαη θαηά ηξφπν άληζν ζηηο πεξηθέξεηεο αλάινγα κε ην ηφρν ηνλ νπνίν εμππεξεηνχλ. Γηα λα γίλεη, φκσο, θαηαλνεηή ε παξαπάλσ ζθέςε ζα πξέπεη λα γίλεη κηα εθηελέζηεξε επεμήγεζε ηνπ ξφινπ ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ ζε επίπεδν ρξεκαηνδφηεζεο. 4.4 ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΑΝΑ ΣΟΥΟ ΚΑΙ ΣΑΜΔΙΟ Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, ην θάζε Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα αλάινγα κε ηνπο ζθνπνχο πνπ εμππεξεηεί θαη αλάινγα κε ην κέγεζνο θαη ην είδνο ησλ έξγσλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ επηηπρή έθβαζή ηνπ, θαζνξίδεηαη θαη ην ηακείν απφ ην νπνίν ζα ρξεκαηνδνηεζεί. Αμίδεη λα επαλαιεθζεί φηη ζρεδηάζηεθαλ 3 Σνκεαθά θαη 2 Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα ηφρνπ «χγθιηζεο» θαη ηφρνπ «Πεξηθεξεηαθήο Αληαγσληζηηθφηεηαο θαη Απαζρφιεζεο» (multi objective programmes) θάλνληαο ρξήζε ηεο ζρεηηθήο πξφβιεςεο ηνπ Γεληθνχ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1083/2006. ε απηά ηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, νη παξεκβάζεηο ζηηο Πεξηθέξεηεο ηφρνπ «Πεξηθεξεηαθήο Αληαγσληζηηθφηεηα θαη Απαζρφιεζεο» απνηππψλνληαη ζε δηαθξηηνχο Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηεο. Γηα ηελ επηινγή ηνπ παξαπάλσ δηαρσξηζκνχ, ιήθζεθαλ ππ φςηλ ηα εμήο ηέζζεξα δεδνκέλα: i. Ζ ζηξαηεγηθή επηινγή πέληε ρσξηθψλ ελνηήησλ θαη νκνίσο, πέληε Πεξηθεξεηαθψλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ (ΠΔΠ), ηα νπνία πεξηιακβάλνπλ Πεξηθέξεηεο επηπέδνπ NUTS II δηαθνξεηηθνχ ζηφρνπ. ii. Ζ ζηξαηεγηθή επηινγή κείσζεο ηνπ αξρηθνχ αξηζκνχ ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ θαζψο, επίζεο, θαη ε απφθαζε γηα αθχξσζε ησλ απζηεξψλ απαηηήζεσλ ηνπ θαλνληζηηθνχ πιαηζίνπ σο πξνο ην κνλνηακεηαθφ ραξαθηήξα ησλ πξνγξακκάησλ, νη νπνίεο φξηδαλ φηη ηα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα ζα πξέπεη λα ρξεκαηνδνηνχληαη απνθιεηζηηθά απφ ην ΔΣΠΑ γεγνλφο πνπ θαη επέθηαζε νδεγεί ζηελ παξέκβαζε ηνπ ΔΚΣ ζε φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο. 63

65 iii. Σν γεγνλφο φηη νη παξεκβάζεηο πνπ ζα πξαγκαηνπνηεζνχλ κέζσ ηνπ ΔΚΣ απνηεινχλ κηα ζπλεθηηθή εζληθή ζηξαηεγηθή, φπσο γηα παξάδεηγκα νη δξάζεηο γηα ηελ ελίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο απνηειεζκαηηθφηεηαο ή γηα ηε κεηαξξχζκηζε ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα. iv. Σέινο, ην γεγνλφο φηη ε ζπγρξεκαηνδφηεζε δχν Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ απφ ην ΔΣΠΑ θαη ην ΔΚΣ γηα ηηο δχν Πεξηθέξεηεο ηνπ ηφρνπ 2, ζα ζπλέβαιιε ζηε δηαηψληζε ηεο δηαρεηξηζηηθήο πνιππινθφηεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο. ηε ζπλέρεηα, παξαηίζεηαη ν πίλαθαο ζηνλ νπνίν παξνπζηάδνληαη επνπηηθά ην ζχλνιν ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ αλάινγα κε ηα ηακεία απφ ηα νπνία ρξεκαηνδνηνχληαη θαη αλάινγα κε ην ζηφρν ηνλ νπνίν εμππεξεηνχλ, ζχκθσλα κε ηα φζα αλαιχζεθαλ παξαπάλσ θαη αθνινπζεί αλάιπζε απηνχ. Πεγή: Δζληθφ ηξαηεγηθφ Πιαίζην Αλαθνξάο Λφγσ ηεο ηδηαηηεξφηεηαο ηνπ θαζεζηψηνο ησλ ειιεληθψλ πεξηθεξεηψλ θαη ησλ αληίζηνηρσλ πεξηνξηζκψλ πνπ έρνπλ ελζσκαησζεί ζηε λέα αξρηηεθηνληθή ησλ πξνγξακκάησλ, πεξηγξάθεηαη παξαθάησ αλαιπηηθά ε πεξηθεξεηαθή δηάζηαζε ησλ πξνγξακκάησλ θαζψο θαη ηα ηακεία πνπ ηα ρξεκαηνδνηνχλ. Σα ΔΠ «Πεξηβάιινλ θαη Αεηθφξνο Αλάπηπμε» θαη «Δλίζρπζε ηεο Πξνζπειαζηκφηεηαο» ζα ζπγρξεκαηνδνηεζνχλ απφ ην ΔΣΠΑ θαη ην Σακείν πλνρήο. Μέζσ ηνπ ΔΣΠΑ ζα πινπνηεζνχλ παξεκβάζεηο απνθιεηζηηθά ζηηο 8 πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζηφρνπ ζχγθιηζεο, ελψ κέζσ ηνπ Σακείνπ πλνρήο ζα ζπγρξεκαηνδνηεζνχλ θαη ζα πινπνηεζνχλ παξεκβάζεηο ζε φιεο ηηο πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο. Δηδηθφηεξα γηα ηα κεγάια έξγα/έξγα κεγάιεο θιίκαθαο ζηνπο 64

66 ηνκείο κεηαθνξψλ θαη πεξηβάιινληνο, ε γεληθή θαηεχζπλζε είλαη λα ζπκπεξηιεθζνχλ ζηα αληίζηνηρα ηνκεαθά πξνγξάκκαηα. Γεδνκέλνπ, σζηφζν, ηνπ πεξηνξηζκνχ γηα ηηο πεξηθέξεηεο κεηαβαηηθήο ζηήξημεο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πεξηνξηζκέλε επάξθεηα ησλ πφξσλ ηνπ Σακείνπ πλνρήο πνπ παξεκβαίλεη θαη ζηηο 13 πεξηθέξεηεο, πξνηείλεηαη ε ζπκπεξίιεςε πεξηνξηζκέλνπ αξηζκνχ (2-4) κεγάισλ έξγσλ θάπνησλ πεξηθεξεηψλ κεηαβαηηθήο ζηήξημεο ζηα αληίζηνηρα ΠΔΠ (ηηο πεξηπηψζεηο απηέο είλαη δπλαηή ε εθρψξεζε ηεο δηαρείξηζεο απφ ηηο ΔΤΓ ησλ νηθείσλ ΠΔΠ ζηηο ΔΤΓ ησλ ζρεηηθψλ ηνκεαθψλ ΔΠ). Σα ΔΠ «Δπηρεηξεκαηηθφηεηα θαη Αληαγσληζηηθφηεηα» θαη «Φεθηαθή χγθιηζε» ζα ζπγρξεκαηνδνηεζνχλ απφ ην ΔΣΠΑ πεξηιακβάλνληαο παξεκβάζεηο απνθιεηζηηθά ζηηο 8 πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζηφρνπ ζχγθιηζεο. Σν ΔΠ «Αλάπηπμε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ», «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Μαζεζε» θαη «Βειηίσζε Γηνηθεηηθήο Ηθαλφηεηαο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο» ζα ζπγρξεκαηνδνηεζνχλ απφ ην ΔΚΣ πεξηιακβάλνληαο παξεκβάζεηο ζε φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο. πκπεξαζκαηηθά, νη αλάγθεο ησλ πεξηθεξεηψλ κεηαβαηηθήο ζηήξημεο, δειαδή ησλ ηξηψλ πεξηθεξεηψλ phasing out (ε Κεληξηθή Μαθεδνλία, ε Γπηηθή Μαθεδνλία θαη ε Αηηηθή) θαη ησλ δχν πεξηθεξεηψλ phasing in (ε ηεξεά Διιάδα θαη ην Νφηην Αηγαίν), ζηνπο ηνκείο Πξνζπειαζηκφηεηαο, Πεξηβάιινληνο θαη Αεηθφξνπ Αλάπηπμεο, Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη Αληαγσληζηηθφηεηαο θαη Φεθηαθήο χγθιηζεο, κε ηελ επηθχιαμε ησλ κεγάισλ έξγσλ ηνπ Σακείνπ πλνρήο, ζα θαιπθζνχλ εμ νινθιήξνπ απφ ηα αληίζηνηρα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, ζε ζηελή ζπλεξγαζία κε ηνπο αληίζηνηρνπο θνξείο ράξαμεο πνιηηηθήο. Οη αλάγθεο γηα ην αλζξψπηλν θεθάιαην ζα θαιπθζνχλ απφ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Αλάπηπμε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ». Σα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα γηα ηηο πεξηθέξεηεο απηέο ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλνπλ έλα πιήξεο εχξνο δξάζεσλ, πξνθεηκέλνπ λα θαιχςνπλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ αλαγθψλ ζε φιεο ηηο ηνκεαθέο πνιηηηθέο. Δηδηθά γηα ηηο 2 πεξηθέξεηεο phasing in ζα δνζεί έκθαζε ζηε ρξεκαηνδνηηθή ελίζρπζή ηνπο απφ ην Σακείν πλνρήο ζε ζρέζε κε ηηο ινηπέο πεξηθέξεηεο. Σα έξγα πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην ΔΣΠΑ θαη ρσξνζεηνχληαη ζε πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζηφρνπ ζχγθιηζεο θαη ηνπιάρηζηνλ ζε κία κεηαβαηηθή πεξηθέξεηα, ζα έπξεπε λα εληαρζνχλ ζε πεξηζζφηεξα ηνπ ελφο Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα (ηνκεαθφ θαη πεξηθεξεηαθά γηα ηηο πεξηθέξεηεο phasing in θαη phasing out). ηηο πεξηπηψζεηο απηέο θαη εθφζνλ ην έξγν δελ εθηειείηαη θαηά ηκήκαηα αιιά εληαία ζην ρσξηθφ ζχλνιν ησλ ελ ιφγσ πεξηθεξεηψλ, γηα ηελ εμαζθάιηζε ηνπ εληαίνπ ηεο δηαρείξηζεο θαη ηελ εθαξκνγή κίαο δηαδηθαζίαο έληαμεο θαη παξαθνινχζεζήο ηνπ, ζα γίλεηαη εθρψξεζε ηεο αξκνδηφηεηαο δηαρείξηζεο ζηελ Γηαρεηξηζηηθή Αξρή ηνπ ηνκεαθνχ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο. ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ε Γηαρεηξηζηηθή Αξρή ηνπ ηνκεαθνχ Πξνγξάκκαηνο ζα ιεηηνπξγεί σο Δλδηάκεζνο Φνξέαο (θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 2, παξ.6 θαη ηνπ άξζξνπ 59, παξ.2 ηνπ Γελ. Καλ.) ηνπ αληίζηνηρνπ Πεξηθεξεηαθνχ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο. Αληίζηνηρα, νη αλάγθεο ησλ 8 πεξηθεξεηψλ ακηγνχο ηφρνπ χγθιηζεο ζα θαιπθζνχλ απφ ηα νηθεία Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα αιιά θαη απφ ηα ηνκεαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα. Δηδηθφηεξα: 1. Οη παξεκβάζεηο πνπ ζα ρξεκαηνδνηεζνχλ απφ ηα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα ζα αθνξνχλ θπξίσο ζηνλ θνηλφ θνξκφ παξεκβάζεσλ. 65

67 2. Oη παξεκβάζεηο ζηνπο ηνκείο Πξνζπειαζηκφηεηαο, Πεξηβάιινληνο θαη Αεηθφξνπ Αλάπηπμεο ζα θαιπθζνχλ θπξίσο απφ ηα αληίζηνηρα ηνκεαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα. 3. Οη παξεκβάζεηο ζηνπο ηνκείο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη Αληαγσληζηηθφηεηαο θαη Φεθηαθήο χγθιηζεο ζα θαιπθζνχλ απφ ηα αληίζηνηρα ηνκεαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα. ηελ πεξίπησζε πνπ ζα ζπκπεξηιεθζνχλ ζρεηηθέο δξάζεηο ζηα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, απαηηείηαη ζπληνληζκφο κε ηνπο αξκφδηνπο θνξείο πξνο απνθπγή επηθαιχςεσλ. 4. Οη παξεκβάζεηο γηα ην αλζξψπηλν θεθάιαην ζα θαιπθζνχλ απφ ην ηνκεαθφ ΔΠ «Αλάπηπμε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ» κε ζπγρξεκαηνδφηεζε απφ ην ΔΚΣ. 66

68 5 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΧΝ ΜΔ ΔΠΑ

69 5 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΧΝ ΜΔ ΔΠΑ ΔΙΑΓΧΓΗ Σν ζεσξεηηθφ θνκκάηη ηεο παξνχζαο εξγαζίαο πνπ αλαιχζεθε ζηα πξνεγνχκελα θεθάιαηα δε ζα έρεη αμία εάλ δελ αθνινπζήζεη κηα αλάιπζε ηνπ ζπζρεηηζκνχ πνπ ππάξρεη αλάκεζα ζηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα, ηνκεαθά θαη Πεξηθεξεηαθά, θαη ζηηο Πξνηεξαηφηεηεο, ζεκαηηθέο θαη ρσξηθέο, ψζηε λα γίλεη θαηαλνεηφ ην αλ ε δπλαηφηεηα εθαξκνγήο ηνπ αλαπηπμηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ είλαη ξεαιηζηηθή θαη ζε ζέζε λα απνθέξεη ζεηηθά απνηειέζκαηα ζε βάζνο ρξφλνπ θαη ζε πξαθηηθφ πιένλ επίπεδν. Δλ κέξεη, ε ζπλάθεηα απηή απνξξέεη απφ ηελ πεξηγξαθή ησλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ, φπνπ θαίλεηαη, ζε γεληθέο γξακκέο, ην αλ θαη ην θαηά πφζν απηά ηθαλνπνηνχλ ηηο Πξνηεξαηφηεηεο πνπ έρνπλ ηεζεί φκσο ζηε ζπλέρεηα ηνπ παξφληνο θεθαιαίνπ ζα δνζεί κεγαιχηεξε έκθαζε θαη πεξηζζφηεξεο ιεπηνκέξεηεο. Άιισζηε ην βαζηθφ εξψηεκα γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ είλαη ην εμήο: θαιχπηνπλ ηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα ηνπο γεληθνχο ζηφρνπο ησλ ζεκαηηθψλ θαη ησλ ρσξηθψλ πξνηεξαηνηήησλ ή φρη; Καη, επίζεο, ηνπο θαιχπηνπλ ηθαλνπνηεηηθά φινπο θαη ζην ζχλνιφ ηνπο ή δίλεηαη έκθαζε ζε θάπνηνπο απφ απηνχο θαη θάπνηνη άιινη παξαγθσλίδνληαη; Δθφζνλ ε απάληεζε είλαη λαη σο πξνο ηελ πιήξε θάιπςε, ηφηε θαη επέθηαζε ηθαλνπνηνχλ θαη ηε ζηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο θαη ην Δζληθφ Πξφγξακκα Μεηαξξπζκίζεσλ (ΔΠΜ) αιιά θαη ηηο επξσπατθέο πξνηεξαηφηεηεο γηα ηελ Αλάπηπμε θαη Απαζρφιεζε δεδνκέλνπ φηη βάζεη απηψλ ησλ θαηεπζχλζεσλ θαζνξίζηεθαλ θαη νη Διιεληθέο Πξνηεξαηφηεηεο. 5.2 ΣΟΜΔΑΚΑ ΔΠΙΥΔΙΡΗΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ ΚΑΙ ΘΔΜΑΣΙΚΔ ΠΡΟΣΔΡΑΙΟΣΗΣΔ ΔΠΑ ΔΠ «ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΔΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» χκθσλα κε ηα φζα είδακε παξαπάλσ, ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Πεξηβάιινλ Αεηθφξνο Αλάπηπμε» έρεη σο θχξηα αλαπηπμηαθή επηδίσμε ηε δεκηνπξγία ελφο πεξηβάιινληνο πξνζηαηεπκέλνπ θαη αλαβαζκηζκέλνπ, ζην νπνίν ε αεηθφξνο αλάπηπμε ζα παίμεη θαζνξηζηηθφ 68

70 ξφιν ψζηε λα δεκηνπξγεζεί πξφζθνξν έδαθνο γηα ηελ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ πνιηηψλ θαη ηεο Γεκφζηαο Τγείαο αιιά θαη γηα ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο Οηθνλνκίαο. Δπηπιένλ, ην ζπγθεθξηκέλν Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα παξνπζηάδεη κηα ηδηαηηεξφηεηα ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν ρξεκαηνδφηεζεο ηνπ δεδνκέλνπ φηη ζπγρξεκαηνδνηείηαη απφ ην ΔΣΠΑ θαη απφ ην ηακείν πλνρήο νπφηε ζα πξέπεη λα ππάξρνπλ δηαθξηηνί ζεκαηηθνί άμνλεο πξνηεξαηφηεηεο γηα θάζε ηακείν. Γηα ηελ επίηεπμε, ινηπφλ, ησλ γεληθψλ ζηφρσλ ηνπ παξφληνο Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο, δηακνξθψλνληαη δηαθξηηνί ηνκείο παξέκβαζεο, πνπ νξγαλψλνληαη επηρεηξεζηαθά ζε δχν Οκάδεο Αμφλσλ Πξνηεξαηφηεηαο (Α θαη Β), κηα γηα θάζε έλα απφ ηα Κνηλνηηθά Σακεία πνπ ρξεκαηνδνηνχλ ην ΔΠ, ην Σακείν πλνρήο θαη ην ΔΣΠΑ αληίζηνηρα. Οη Άμνλεο δηακνξθψλνληαη έηζη ψζηε λα πεξηιακβάλνπλ δξάζεηο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ επίηεπμε ησλ ηεζέλησλ γεληθψλ ζηφρσλ. ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΙΟΣΗΣΑ ΟΜΑΓΑ Α ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΗΗ ΑΠΟ ΣΟ ΣΑΜΔΙΟ ΤΝΟΥΗ Α1. Πξνζηαζία Αηκνζθαηξηθνχ Πεξηβάιινληνο & Αζηηθέο Μεηαθνξέο Αληηκεηψπηζε Κιηκαηηθήο Αιιαγήο Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο. Α2. Πξνζηαζία θαη Γηαρείξηζε Τδαηηθψλ Πφξσλ. Α3. Πξφιεςε & Αληηκεηψπηζε Πεξηβαιινληηθνχ Κηλδχλνπ. Α4. Πξνζηαζία Δδαθηθψλ πζηεκάησλ Γηαρείξηζε ηεξεψλ Απνβιήησλ. Α5. Σερληθή Βνήζεηα. ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΙΟΣΗΣΑ ΟΜΑΓΑ Β ΥΡΗΜΑΣΟΓΟΣΗΗ ΑΠΟ ΣΟ ΔΣΠΑ Β1. Πξνζηαζία Αηκνζθαηξηθνχ Πεξηβάιινληνο Αληηκεηψπηζε Κιηκαηηθήο Αιιαγήο. Β2. Πξνζηαζία & Γηαρείξηζε Τδαηηθψλ Πφξσλ. Β3. Πξφιεςε & Αληηκεηψπηζε Πεξηβαιινληηθνχ Κηλδχλνπ. Β4. Πξνζηαζία Φπζηθνχ Πεξηβάιινληνο & Βηνπνηθηιφηεηαο. Β5. Θεζκνί & Μεραληζκνί. Β6. Σερληθή Βνήζεηα ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΔΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» ΜΔ ΔΠΑ

71 χκθσλα κε ηα παξαπάλσ, ν γεληθφο ζηφρνο πνπ θαιχπηεηαη απφ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Πεξηβάιινλ Αεηθφξνο Αλάπηπμε» είλαη θπξίσο ν Γεληθόο ηόρνο 11, ν νπνίνο ζηνρεχεη ζηε δεκηνπξγία ελφο απνδνηηθνχ θαη νηθνλνκηθά βηψζηκνπ ζπζηήκαηνο Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο θαη απνηειεί ππνελφηεηα ηεο Θεκαηηθήο Πξνηεξαηφηεηαο «Απαζρφιεζε θαη Κνηλσληθή πλνρή». Ο ζηφρνο απηφο θαιχπηεηαη ζε κεγάιν θάζκα απφ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα δεδνκέλνπ φηη πεξηιακβάλεη πιήζνο κεηαξξπζκίζεσλ ζηνπο ηνκείο ηεο Γεκφζηαο Τγείαο. Παξάιιεια, ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα ζπλδέεηαη άξξεθηα κε ηε ζεκαηηθή πξνηεξαηφηεηα «Διθπζηηθφηεηα ηεο Διιάδνο θαη ησλ Πεξηθεξεηψλ σο ηφπνπο επελδχζεσλ, εξγαζίαο θαη δηαβίσζεο» εθφζνλ επηθεληξψλεηαη ζηελ επίηεπμε ηξηψλ απφ ηνπο πέληε γεληθεπκέλνπο ζηφρνπο ηεο. Καη αξρήλ, εζηηάδεη ζηελ επίηεπμε ηνπ Γεληθνύ ηόρνπ 16 «Αεηθνξηθή Γηαρείξηζε ηνπ Πεξηβάιινληνο» εθφζνλ πεξηθιείεη φιν ηνπο ηνκείο ηεο εμαζθάιηζεο ελφο πξνζηαηεπκέλνπ θαη πγηνχο πεξηβάιινληνο κέζσ ηεο αληηκεηψπηζεο απεηιψλ φπσο νη θιηκαηηθέο αιιαγέο, ε ξχπαλζε ησλ πδάηηλσλ πφξσλ θαη κέζσ ηεο πξνζηαζίαο ηεο βηνπνηθηιφηεηαο θαη ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο. Αλακθηζβήηεηα, επίζεο, ζπκβάιιεη θαζνξηζηηθά ζηελ επίηεπμε ηνπ Γεληθνύ ηόρνπ 17 «Άζθεζε απνηειεζκαηηθήο Πεξηβαιινληηθήο Πνιηηηθήο» δεδνκέλνπ φηη απηφο ν ζηφρνο απνηειεί απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα ηελ απνδνηηθή εθκεηάιιεπζε θαη αλαβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Σέινο, σο απφξξνηα ησλ παξαπάλσ δχν ζηφρσλ, επηηπγράλεηαη θαη ν Γεληθόο ηόρνο 18 «Αλάδεημε ηνπ Πνιηηηζκνύ σο δσηηθνύ παξάγνληα ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο ρώξαο» δεδνκέλνπ φηη κηα βειηησκέλε εηθφλα ηεο ρψξαο ζα έρεη άκεζν ζεηηθφ αληίθηππν ζηνλ Δπξσπατθφ ρψξν. Παξάιιεια, ππάξρεη θαη κία έκκεζε ζπκβνιή ζηνπο: Γεληθφ ζηφρν 2 «αλάπηπμε βηψζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο» θαη ζην Γεληθφ ηφρν 3 «Ζ αχμεζε ηεο δήηεζεο θαη ε γεληθή πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο θαη ησλ παξερφκελσλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ ζε φια ηα επίπεδα» ΔΠ «ΔΝΙΥΤΗ ΣΗ ΠΡΟΠΔΛΑΙΜΟΣΗΣΑ» Ζ αλαπηπμηαθή ζηξαηεγηθή ηνπ ηνκέα Μεηαθνξψλ, πινπνηείηαη απφ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Δλίζρπζε ηεο Πξνζπειαζηκφηεηαο» κε βάζε δχν θχξηνπο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο: πξψηνλ, ηε βειηίσζε ηεο πξνζβαζηκφηεηαο θαη ηεο πξνζπειαζηκφηεηαο ησλ πεξηνρψλ ηεο ρψξαο ηφζν ζε επίπεδν Γηεπξσπατθψλ Γηθηχσλ Μεηαθνξψλ, φζν θαη ζε Δζληθφ θαη Πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, κε ηελ αλάπηπμε ησλ κεηαθνξηθψλ ππνδνκψλ (νδηθψλ, ζηδεξνδξνκηθψλ, ζαιάζζησλ, αεξνπνξηθψλ θαη αζηηθψλ κεηαθνξηθψλ ππνδνκψλ) θαη δεχηεξνλ, ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ κεηαθίλεζεο, κε έκθαζε ζηε κείσζε ηνπ ρξφλνπ θαη ηνπ θφζηνπο κεηαθηλήζεσλ, ζηε βειηίσζε ηεο αζθάιεηαο ησλ κεηαθνξψλ θαη ζηελ αχμεζε ηνπ επηπέδνπ εμππεξέηεζεο. Ζ πεξίπησζε ηεο «ελίζρπζεο ηεο πξνζπειαζηκφηεηαο παξνπζηάδεη ηελ ίδηα ηδηαηηεξφηεηα κε ην πξνεγνχκελν ΔΠ κε ηελ έλλνηα φηη θαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε ππάξρεη ζπγρξεκαηνδφηεζε απφ ην Σακείν πλνρήο θαη ην ΔΣΠΑ. Ζ δηαθνξά, παξφια απηά έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ζε απηή ηελ πεξίπησζε κέξνο ηεο ρξεκαηνδφηεζεο αλαιακβάλεηαη θαη απφ έλα ηξίην ηακείν, ην ΔΠΔΠ. Έηζη, δεκηνπξγείηαη ε αλάγθε γηα ηε δηακφξθσζε δχν νκάδσλ αμφλσλ πξνηεξαηφηεηαο Α θαη Β, κία γηα θάζε έλα απφ ηα Κνηλνηηθά ηακεία πνπ 70

72 ρξεκαηνδνηνχλ ηνπ Πξφγξακκα Δ.Π.Δ.Π., ην Δ.Σ.Π.Α θαη ην Σακείν πλνρήο αληίζηνηρα. Δπίζεο, γηα θάζε Οκάδα Αμφλσλ Πξνηεξαηφηεηαο, δηακνξθψλνληαη ζεκαηηθέο ππννκάδεο, έηζη ψζηε λα επηηπγράλεηαη θαιχηεξε ηαμηλφκεζε θαη νκαδνπνίεζε ησλ αμφλσλ ζε ζρέζε κε ηα κεηαθνξηθά ππνζπζηήκαηα θαη κέζσ ηεο θσδηθνπνίεζεο ηνπ Άμνλα λα δηεπθνιχλεηαη ε αληηζηνίρηζε ηνπ κε ην κεηαθνξηθφ ππνζχζηεκα ζην νπνίν αλαθέξεηαη. Οη ζεκαηηθέο ππννκάδεο πνπ δηακνξθψλνληαη είλαη: ΤΠΟΟΜΑΓΔ ΑΞΟΝΧΝ Α1 θαη Β1: Υεξζαίεο Τπεξαζηηθέο Μεηαθνξέο. ΤΠΟΟΜΑΓΔ ΑΞΟΝΧΝ Α2 θαη Β2: Θαιάζζηεο θαη Αεξνπνξηθέο Μεηαθνξέο. ΤΠΟΟΜΑΓΑ ΑΞΟΝΧΝ Α3: Οξηδφληηεο Γξάζεηο. ΤΠΟΟΜΑΓΑ ΑΞΟΝΧΝ Α4: Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο Πξνγξάκκαηνο. ΤΠΟΟΜΑΓΑ ΑΞΟΝΧΝ Β3: Αζηηθέο Μεηαθνξέο. πκπεξαζκαηηθά, νη Γεληθνί ηφρνη πνπ εμππεξεηνχληαη απφ ην ΔΠ είλαη νη εμήο: ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Ζ βειηίσζε ηεο πξνζβαζηκφηεηαο θαη ηεο πξνζπειαζηκφηεηαο ησλ πεξηνρψλ ηεο ρψξαο, κέζσ ηεο αλάπηπμεο ηνπ βαζηθνχ νδηθνχ δηθηχνπ θαη κε πξνηεξαηφηεηα ζην Γηεπξσπατθφ Οδηθφ Γίθηπν, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ νδηθψλ ηνπ ζπλδέζεσλ κε ηηο θχξηεο πχιεο ηεο ρψξαο (κεζνξηαθνί ζηαζκνί θαη ιηκάληα). ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: Ζ αλάπηπμε θαη ν εθζπγρξνληζκφο ηνπ ζηδεξνδξνκηθνχ δηθηχνπ κε πξνηεξαηφηεηα ζην Γηεπξσπατθφ ηδεξνδξνκηθφ Γίθηπν πςειήο ηαρχηεηαο, ε ζπκπιήξσζε ησλ αζπλερεηψλ θαη ε κεγηζηνπνίεζε ηνπ βαζκνχ αζθάιεηαο ησλ ζηδεξνδξνκηθψλ κεηαθνξψλ, θαζψο θαη ε αλάπηπμε ησλ δηαηξνπηθψλ (ζπλδπαζκέλσλ) κεηαθνξψλ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 3: Ζ βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο ζαιάζζησλ κεηαθνξψλ κε ηελ αλάπηπμε θαηάιιεισλ ιηκεληθψλ ππνδνκψλ, πνπ ζα εμππεξεηνχλ ηελ επηβαηηθή δήηεζε θαη ηηο αλάγθεο γηα κεηαθνξά εκπνξεπκάησλ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 4: Ζ αλάπηπμε ηνπ δηθηχνπ αεξνπνξηθψλ κεηαθνξψλ, ε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ θαη ε βειηηζηνπνίεζε ηνπ βαζκνχ αζθαιείαο ησλ αεξνπνξηθψλ κεηαθνξψλ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 5: Ζ αλάπηπμε ησλ αζηηθψλ κεηαθνξηθψλ ππνδνκψλ θαη ηνπ ζπζηήκαηνο αζηηθψλ ζπγθνηλσληψλ ησλ κεγάισλ αζηηθψλ θέληξσλ, γηα ηε βειηίσζε ησλ αζηηθψλ κεηαθηλήζεσλ θαη ηεο ειθπζηηθφηεηαο θαη ηεο πνηφηεηαο ησλ αζηηθψλ δεκφζησλ ζπγθνηλσληψλ κε έκθαζε ζηε κείσζε ησλ ζρεηηθψλ απνζηάζεσλ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 6: Ζ πξνψζεζε νξηδφληησλ δξάζεσλ, φπσο ε βειηίσζε ηεο αζθάιεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξψλ κε έκθαζε ζηελ νδηθή αζθάιεηα, ε βειηίσζε ηεο δηαρείξηζεο ηεο νδηθήο θπθινθνξίαο, ησλ ζηδεξνδξνκηθψλ ιεηηνπξγηψλ, ηεο ζαιάζζηαο θπθινθνξίαο, ε ελίζρπζε ησλ δηαδηθαζηψλ δηαρείξηζεο ησλ αηπρεκάησλ θαη ησλ κέζσλ έξεπλαο θαη δηάζσζεο ζηε ζάιαζζα, θαζψο θαη ε αζθάιεηα ησλ αεξνκεηαθνξψλ. 71

73 5.2.4 ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΔΝΙΥΤΗ ΣΗ ΠΡΟΠΔΛΑΙΜΟΣΗΣΑ» ΜΔ ΔΠΑ Βάζεη ησλ παξαπάλσ θαη αλαηξέρνληαο ζην 2 ν θεθάιαην, είλαη μεθάζαξν φηη ην ΔΠ «Δλίζρπζε ηεο πξνζπειαζηκφηεηαο» εζηηάδεη ζηελ επίηεπμε ηνπ Γεληθνύ ηόρνπ 14 «Αλάπηπμε θαη εθζπγρξνληζκόο ησλ θπζηθώλ ππνδνκώλ θαη ησλ ζπλαθώλ ππεξεζηώλ ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξώλ ηεο ρώξαο» ηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο «Διθπζηηθφηεηα ηεο Διιάδνο θαη ησλ Πεξηθεξεηψλ σο ηφπνπο επελδχζεσλ, εξγαζίαο θαη δηαβίσζεο» ελψ παξάιιεια παξέρεη θαη έκκεζε ππνζηήξημε ζηνπο: Γεληθφ ζηφρν 1 «αχμεζε παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ θαη εηζξνψλ μέλσλ άκεζσλ επελδχζεσλ», Γεληθφ ζηφρν 3 «αχμεζε ηεο δήηεζεο θαη ε γεληθή πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο θαη ησλ παξερφκελσλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ ζε φια ηα επίπεδα» θαη γεληθνχ ζηφρνπ 10 «Πξνψζεζε ηεο θνηλσληθήο ελζσκάησζεο» ΔΠ «ΑΝΣΑΓΧΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ ΚΑΙ ΔΠΙΥΔΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ» Σν Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα γηα ηελ Αληαγσληζηηθφηεηα θαη ηελ Δπηρεηξεκαηηθφηεηα εμεηδηθεχεη ηε ζηξαηεγηθή γηα ηελ ελίζρπζε ηεο Αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ηεο εμσζηξεθνχο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο ηεο Διιεληθήο Οηθνλνκίαο ζην πιαίζην ηεο γεληθφηεξεο εζληθήο αλαπηπμηαθήο ζηξαηεγηθήο γηα ηε λέα πεξίνδν Καη απηή ηελ έλλνηα, ε ζηξαηεγηθή εζηηάδεη ζε ηνκείο φπσο ε κεηαπνίεζε, ην εκπφξην, ε πξνζηαζία ηνπ θαηαλαισηή, ε έξεπλα, ε ηερλνινγία, ε ελέξγεηα, ν ηνπξηζκφο θαη ν πνιηηηζκφο, θαιχπηνληαο επνκέλσο αληηθείκελα αξκνδηφηεηαο ηνπ Τπνπξγείνπ Αλάπηπμεο, ηνπ Τπνπξγείνπ Σνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο θαη ηνπ Τπνπξγείνπ Πνιηηηζκνχ. ηελ πνξεία ησλ δηαβνπιεχζεσλ γηα ηελ θαηάξηηζε ηνπ ΔΠ γηα ηελ αληαγσληζηηθφηεηα θαη ηελ επηρεηξεκαηηθφηεηα, θαζνξίζηεθαλ θάπνηεο λέεο δηαηάμεηο γηα ηηο Πεξηθέξεηεο κεηαβαηηθήο ζηήξημεο, νη νπνίεο είλαη ε Αηηηθή, ε ηεξεά Διιάδα, ην Νφηην Αηγαίν, ε Γπηηθή θαη Κεληξηθή Μαθεδνλία, ζχκθσλα κε ηηο νπνίεο ην ΔΠ ηηο θαιχπηεη κελ ζε ζηξαηεγηθφ επίπεδν φκσο φρη θαη ζε ρξεκαηνδνηηθφ. χκθσλα κε απηφ ην λέν δεδνκέλν νη δηαζέζηκνη πφξνη γηα ην ΔΠ κπνξνχλ λα επελδπζνχλ κφλν ζηηο 8 πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζηφρνπ 1 «χγθιηζε» νπφηε ην θνλδχιη ησλ πφξσλ ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ πνπ δηαηίζεηαη γηα ηελ αληαγσληζηηθφηεηα εκθαλίδεηαη κεησκέλν αιιά ζε απηφ ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη νη πφξνη ησλ πέληε πεξηθεξεηψλ κεηαβαηηθήο ζηήξημεο πνπ ζα θαηεπζπλζνχλ ζε δξαζηεξηφηεηεο ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο. Οη γεσγξαθηθέο πεξηνρέο παξέκβαζεο ην ΔΠ «Αληαγσληζηηθφηεηα θαη Δπηρεηξεκαηηθφηεηα» αληηζηνηρνχλ ζηνπο παξαθάησ θσδηθνχο NUTS: Αλαηνιηθή Μαθεδνλία θαη Θξάθε Θεζζαιία Ήπεηξνο Ηφληα Νεζηά Γπηηθή Διιάδα Πεινπφλλεζνο Βφξεην Αηγαίν Κξήηε 72

74 Σν Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα θαιχπηεη ην ζχλνιν ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα ηεο νηθνλνκίαο, ελ κέξεη ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα κε εμαίξεζε ηνπο θιάδνπο ηεο Γηαρείξηζεο Αθίλεηεο Πεξηνπζίαο, ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Άκπλαο, ηεο Δθπαίδεπζεο, ηεο Απαζρφιεζεο Οηθηαθνχ Πξνζσπηθνχ θαζψο θαη επηκέξνπο δξαζηεξηφηεηεο ησλ θιάδσλ ησλ Μεηαθνξψλ θαη Απνζήθεπζεο θαη Υξεκαηνπηζησηηθψλ Οξγαληζκψλ. Σν Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα θαιείηαη λα παξέκβεη ζε ηνκείο ζηνπο νπνίνπο απαζρνινχληαη ηα 2/3 ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ ηεο ρψξαο, θαη κάιηζηα κε ζηαζεξή αχμεζε (απφ 64,65% ην 1998 ζε 67,55% ην 2005). Οη ίδηνη ηνκείο παξάγνπλ πεξηζζφηεξν απφ ην 45% ηεο ζπλνιηθήο Αθαζάξηζηεο Πξνζηηζέκελεο Αμίαο, επίζεο κε αχμεζε 45,7% ην 1998 ζε 46,6% ην πκπεξαζκαηηθά, νη Γεληθνί ηφρνη πνπ ηθαλνπνηνχληαη απφ ην ΔΠ «Αληαγσληζηηθφηεηα θαη Δπηρεηξεκαηηθφηεηα» είλαη νη εμήο: ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Ζ επηηάρπλζε ηεο κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία ηεο γλψζεο, ηεο ελζσκάησζεο ηεο έξεπλαο, ηεο ηερλνινγίαο θαη ηεο θαηλνηνκίαο ζηνλ παξαγσγηθφ ηζηφ ηεο ρψξαο σο θχξηνπο παξάγνληεο αλάπηπμεο θαη αληαγσληζηηθφηεηαο. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: Ζ πξνζέιθπζε μέλσλ επελδχζεσλ θαη ε αχμεζε ησλ εηζξνψλ μέλσλ θεθαιαίσλ ψζηε λα αλαβαζκηζηεί ε εμσζηξεθήο επηρεηξεκαηηθφηεηα σο κφλε δηέμνδνο γηα ηελ παξαγσγηθή αλαβάζκηζε ηεο ρψξαο πξνο αγαζά θαη ππεξεζίεο πςειήο πξνζηηζέκελεο αμίαο κε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο, κε έκθαζε ζηελ πεξηβαιινληηθή επαηζζεζία θαη κε ελζσκάησζε ηεο γλψζεο θαη ηεο θαηλνηνκίαο. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 3: Ζ εμαζθάιηζε θαηάιιεισλ ζπλζεθψλ γηα ηελ απειεπζέξσζε ησλ αγνξψλ, γηα ηελ θαζηέξσζε βειηησκέλσλ ηερληθψλ ππνδνκψλ, δνκψλ ζηήξημεο θαη εξγαιείσλ αλάπηπμεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πξνζηαζία ησλ δηθαησκάησλ ησλ θαηαλαισηψλ, ν νπνίνο απνηειεί ην ηειηθφ θαη ζεκαληηθφηεξν θξηηή ηεο πνηνηηθήο δηάζηαζεο ηνπ παξαγσγηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ζηεξίδεη ηνλ επελδπηηθφ δπλακηζκφ ησλ επηρεηξήζεσλ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 4: Ζ εμαζθάιηζε ηνπ ελεξγεηαθνχ εθνδηαζκνχ ηεο ρψξαο γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο απειεπζέξσζεο ηεο αγνξάο ελέξγεηαο θαη ηελ έληαμε ηεο ρψξαο ζηα ηζρπξά δηεζλή δίθηπα κεηαθνξάο ειεθηξηζκνχ θαη θπζηθνχ αεξίνπ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 5: απνηειεζκαηηθή νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο πξνεηνηκαζίαο, δηαρείξηζεο, παξαθνινχζεζεο, αμηνιφγεζεο θαη ειέγρνπ ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο, ζηελ πξνβνιή θαη δηάδνζε ησλ δξάζεσλ ηνπ θαη ζηελ ελίζρπζε ησλ δηνηθεηηθψλ ηθαλνηήησλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπο ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΑΝΣΑΓΧΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ ΚΑΙ ΔΠΙΥΔΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ» ΜΔ ΔΠΑ Όπσο δηαθαίλεηαη απφ ηα παξαπάλσ, ην ΔΠ «Αληαγσληζηηθφηεηα θαη Δπηρεηξεκαηηθφηεηα» είλαη έλα Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα πνπ θαιχπηεη έλα κεγάιν θάζκα ησλ πξνηεξαηνηήησλ ιφγσ ηεο γεληθφηεηαο ηνπ θαη ηνπ γεγνλφηνο φηη πεξηθιείεη ηελ έλλνηα «αληαγσληζηηθφηεηα», ε νπνία είλαη ζπλπθαζκέλε κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο ηνκείο πνπ επηδέρνληαη βειηηψζεηο θαη αλαβαζκίζεηο θαη είλαη ην πξψην βήκα γηα ηελ εδξαίσζε ηεο ρψξαο ζην Δπξσπατθφ ρψξν είηε απφ νηθνλνκηθήο είηε απφ θνηλσληθήο πιεπξάο. 73

75 Αλακθηζβήηεηα, ηθαλνπνηεί ην ζχλνιν ηεο πξψηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο «επέλδπζε ζηνλ παξαγσγηθφ ηνκέα ηεο νηθνλνκίαο» εθφζνλ θαιχπηεη θαη ηνπο ηέζζεξεηο γεληθνχο ζηφρνπο, νη νπνίνη είλαη νη εμήο: Γεληθόο ηόρνο 1 «ε αύμεζε παξαγσγηθώλ επελδύζεσλ θαη εηζξνώλ μέλσλ άκεζσλ επελδύζεσλ», Γεληθόο ηόρνο 2 «ε αλάπηπμε βηώζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο», Γεληθόο ηόρνο 3 «αύμεζε ηεο δήηεζεο θαη ε γεληθή πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνύ πξντόληνο θαη ησλ παξερόκελσλ ηνπξηζηηθώλ ππεξεζηώλ ζε όια ηα επίπεδα» θαη Γεληθόο ηόρνο 4 «Η πξνβνιή ηεο ρώξαο ζηε δηεζλή θνηλόηεηα θαη ζηηο αγνξέο ζηόρνπ σο γεσζηξαηεγηθήο πύιεο εηζόδνπ ζηελ ΔΔ θαη ρώξνο αλάπηπμεο δηεζλνύο επηρεηξεκαηηθόηεηαο». Παξάιιεια, κέζσ ησλ δξάζεσλ πνπ αλαιακβάλεη επεξεάδεη κέξνο θαη ηεο δεχηεξεο πξνηεξαηφηεηαο «θνηλσλία ηεο γλψζεο θαη θαηλνηνκία» απιά φρη ζηελ ίδηα έθηαζε φζν ζηελ πεξίπησζε ηεο πξψηεο. Γηα ηελ αθξίβεηα, είλαη άκεζε ε ζπκβνιή ηεο ζηελ επίηεπμε ηνπ Γεληθνύ ηόρνπ 6 «ελίζρπζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο Σερλνινγίαο θαη ε πξνώζεζε ηεο Καηλνηνκίαο ζε όινπο ηνπο θιάδνπο σο βαζηθνύ παξάγνληα αλαδηάξζξσζεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία ηεο γλώζεο» ελψ εθηηκάηαη θαη κία έκκεζε ζπκβνιή ζην Γεληθφ ηφρν 7 «ςεθηαθή ζχγθιηζε ηεο ρψξαο κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε αμηνπνίεζε ησλ ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληψλ (ΣΠΔ). Ζ ζπκβνιή ηνπ ΔΠ, φκσο, είλαη θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο φκσο θαη γηα ηελ επηηπρή πνξεία ηεο ηξίηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο, εθφζνλ έρεη ζεηηθέο άκεζεο επηπηψζεηο ζε δχν απφ ηνπο πέληε γεληθνχο ζηφρνπο θαη έκκεζε επίπησζε ζε έλα απφ ηνπο πέληε. Δηδηθφηεξα, άκεζα επεξεάδνληαη νη: Γεληθόο ηόρνο 11 «Η δεκηνπξγία ελόο απνδνηηθνύ θαη νηθνλνκηθά βηώζηκνπ ζπζηήκαηνο Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγύεο» θαη Γεληθόο ηόρνο 12 «Η αλάδεημε ηνπ νηθνλνκηθνύ, θνηλσληθνύ θαη αλαπηπμηαθνύ ραξαθηήξα ησλ ζεκάησλ ηζόηεηαο ησλ θύιισλ, κε ηελ άκεζε ζύλδεζή ηνπο κε ηηο θπξίαξρεο εζληθέο πνιηηηθέο πξνηεξαηόηεηεο (αλάπηπμε απαζρόιεζε θνηλσληθή ζπλνρή)» ελψ έκκεζα επεξεάδεηαη ν Γεληθφο ηφρνο 8 «Δλίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ». Σέινο, ηδηαίηεξα ζεκαληηθή είλαη ε ζπκβνιή ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο θαη ζηελ Πέκπηε ζεκαηηθή πξνηεξαηφηεηα «Διθπζηηθφηεηα ηεο Διιάδνο θαη ησλ Πεξηθεξεηψλ σο ηφπνπ επελδχζεσλ, εξγαζίαο θαη δηαβίσζεο». Όιεο νη παξαπάλσ εθαξκνγέο θαη δξαζηεξηφηεηεο ζα έρνπλ άκεζν αληίθηππν ζην πεξηβάιινλ θαη ζηνλ πνιηηηζκφ ηεο ρψξα κε απνηέιεζκα λα επηηεπρζνχλ νη: Γεληθόο ηόρνο 15 «ελίζρπζε ηεο ζπκβνιήο ηνπ ελεξγεηαθνύ ηνκέα ζηελ αληαγσληζηηθόηεηα, ηελ εμσζηξέθεηα θαη ηελ αεηθόξν αλάπηπμε ηεο ρώξαο», Γεληθόο ηόρνο 16 «Η αεηθνξηθή δηαρείξηζε ηνπ Πεξηβάιινληνο» θαη Γεληθόο ηόρνο 18 «Η αλάδεημε ηνπ πνιηηηζκνύ σο δσηηθνύ παξάγνληα ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο ρώξαο» ΔΠ «ΦΗΦΙΑΚΗ ΤΓΚΛΙΗ» Σν φξακα ηεο Φεθηαθήο χγθιηζεο γηα ηελ Διιάδα απνηειεί ηνλ ππξήλα ηεο λέαο ζηξαηεγηθήο γηα ηηο ΣΠΔ πνπ πηνζεηείηαη γηα ηε λέα Πξνγξακκαηηθή Πεξίνδν Ζ βαζηθή πεγή ηνπ πξνβιήκαηνο κέρξη ζήκεξα ήηαλ ην ρακειφ ζεκείν εθθίλεζεο γηα ηηο ηερλνινγίεο θαη απηή ε δηαπίζησζε είλαη ε εμήγεζε ζην γηαηί απαηηείηαη έλα ςεθηαθφ άικα θαη δελ αξθεί κία ήπηα πξνζέγγηζε ηνπ πξνβιήκαηνο. Σν πξφβιεκα έγθεηηαη ζηελ 74

76 επηηαθηηθφηαηα αλάθηεζεο ηνπ ρακέλνπ ρξφλνπ θαη ζηελ δπλακηθή αμηνπνίεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληψλ ζε κία λέα βάζε δεδνκέλσλ πην επεθηαηηθή. Οη παξεκβάζεηο θαη νη δηνξζσηηθέο θηλήζεηο θαη πνιηηηθέο ζα πξέπεη λα ζρεδηαζηνχλ κε βάζε ηηο αλάγθεο ησλ πνιηηψλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ θαη θπζηθά, ηελ ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή πξαγκαηηθφηεηα ζε έλα ξεαιηζηηθφ πιαίζην ψζηε λα κελ απνθέξεη ηα αληίζεηα απνηειέζκαηα θαη πξνθαιέζεη ηελ απνξία θαη ηελ αληίδξαζε ησλ πνιηηψλ. Σν «ςεθηαθφ άικα ζηελ παξαγσγηθφηεηα θαη ζηελ πνηφηεηα δσήο» κέζσ εζηηαζκέλσλ παξεκβάζεσλ θαη ζπλεξγηψλ κε ηα ΠΔΠ, θαιχπηεη επίζεο ηνπο ηξεηο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο ηνπ ΔΠΑ πνπ πξνζδηνξίδνπλ ην πεξηερφκελν ηεο ρσξηθήο αλάπηπμεο: 1. Αλάπηπμε ηζφξξνπνπ θαη πνιπθεληξηθνχ αζηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη δηακφξθσζεο λέαο ζρέζεο πφιεο ππαίζξνπ, 2. Δμαζθάιηζε ηεο ηζφηεηαο πξφζβαζεο ζηηο ππνδνκέο θαη ζηε γλψζε θαη 3. Αεηθφξνο αλάπηπμε θαη νξζνινγηθή δηαρείξηζε θαη πξνζηαζία ηεο θπζηθήο θαη πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο. Βάζεη ηεο αλάιπζεο ηνπ εζσηεξηθνχ θαη ηνπ εμσηεξηθνχ πεξηβάιινληνο, ηνπ αλαπηπμηαθνχ νξάκαηνο, ηεο ζηξαηεγηθήο ζε εζληθφ επίπεδν θαη ηεο εμεηδίθεπζεο ηεο ζηξαηεγηθήο απηήο ζηηο επηιέμηκεο πεξηθέξεηεο, ε λέα ζηξαηεγηθή γηα ηηο ΣΠΔ αληαλαθιά ηηο πξνηεξαηφηεηεο πνπ έρνπλ ηεζεί ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν. πλεπψο, εμεηδηθεχεηαη ζε δχν Γεληθνχο ηφρνπο, σο εμήο: ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Βειηίσζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο κε αμηνπνίεζε ησλ ΣΠΔ. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: ΣΠΔ θαη βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο. Οη παξαπάλσ Γεληθνί ηφρνη 1 θαη 2 εμππεξεηνχληαη πεξαηηέξσ απφ έμη Δηδηθνχο ηφρνπο, ε επίηεπμε ησλ νπνίσλ ζα εμαζθαιίζεη αθελφο ηε δηάρπζε ησλ ΣΠΔ ηφζν ζηηο επηρεηξήζεηο φζν θαη ζηνπο πνιίηεο θαη, αθεηέξνπ ζα κεγηζηνπνηήζεη ηηο σθέιεηεο απφ ηε ρξήζε ησλ ΣΠΔ, πξνζαξκφδνληαο ηηο αληίζηνηρεο εθαξκνγέο ζηηο εθάζηνηε αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ. Δηδηθφηεξα, νη πξναλαθεξζέληεο έμη Δηδηθνί ηφρνη είλαη νη εμήο: ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Πξνψζεζε ρξήζεο ΣΠΔ ζε επηρεηξήζεηο. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: Παξνρή ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ πξνο επηρεηξήζεηο & βειηίσζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηνπ Γεκνζίνπ ηνκέα κε ηελ ρξήζε ΣΠΔ. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 3: Δλίζρπζε ηεο ζπκβνιήο ηνπ θιάδνπ ησλ ΣΠΔ ζηελ Διιεληθή Οηθνλνκία. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 4: Πξνψζεζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζε ηνκείο πνπ αμηνπνηνχλ ΣΠE. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 5: Βειηίσζε ηεο θαζεκεξηλήο δσήο κέζσ ΣΠΔ Ηζφηηκε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ζηελ Φεθηαθή Διιάδα. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 6: Αλάπηπμε ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο γηα ηνλ πνιίηε. 75

77 Οη γεληθνί ζηφρνη αληηζηνηρνχληαη ζην πιαίζην ηεο επηρεηξεζηαθήο κνξθήο ηνπ Πξνγξάκκαηνο ζε Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο (ζε απηνχο πξνζηίζεηαη ν Άμνλαο γηα ηελ Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο). ην αθφινπζν ζρήκα απνηππψλεηαη ε αλάιπζε ηνπ αλαπηπμηαθνχ νξάκαηνο ζε ηξαηεγηθνχο ηφρνπο, Γεληθνχο ηφρνπο/άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο θαη Δηδηθνχο ηφρνπο: 76

78 5.2.8 ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΦΗΦΙΑΚΗ ΤΓΚΛΙΗ» ΜΔ ΔΠΑ Δίλαη μεθάζαξν φηη εθφζνλ ε ςεθηαθή ζχγθιηζε ζπλδέεηαη άξξεθηα κε ηελ εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο ζηνλ ειιεληθφ ρψξν, άξα θαη ε ζπκβνιή ηεο ζην ΔΠΑ ζα ζρεηίδεηαη άκεζα κε απηέο ηηο ζεκαηηθέο πξνηεξαηφηεηεο πνπ απαηηνχλ ηερλνινγηθέο θαηλνηνκίεο γηα ηελ επίηεπμή ηνπο. Καηά θχξην ιφγν, ινηπφλ, ζπκβάιεη ζην Γεληθό ηόρν 7 «Η ςεθηαθή ζύγθιηζε ηεο ρώξαο κε ηελ απνηειεζκαηηθόηεξε αμηνπνίεζε ησλ 77

79 ηερλνινγηώλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληώλ (ΣΠΔ)» φπνπ ν ζπζρεηηζκφο είλαη εκθαλήο. Παξάιιεια, κία βειηίσζε ηεο ηερλνινγίαο ζα έρεη άκεζν αληίθηππν ζηνλ ηνκέα ηεο Τγείαο, ν νπνίνο έρεη άκεζε αλάγθε γηα αλαβάζκηζε ψζηε λα κπνξέζεη λα ζπλαγσληζηεί ηα επξσπατθά πξφηππα ζε ηερλνινγηθφ εμνπιηζκφ θαη ζε ζπλζήθεο αζθάιεηαο θαη πεξίζαιςεο θαη επέθηαζε. πκπεξαζκαηηθά, κεγάιεο αμίαο ζα είλαη θαη ε ζπκβνιή ζην Γεληθό ηόρν 11 «Η δεκηνπξγία ελόο απνδνηηθνύ θαη νηθνλνκηθά βηώζηκνπ ζπζηήκαηνο Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγύεο». ην πιαίζην ηεο βειηίσζεο ηεο ηερλνινγίαο θαη ηεο εηζαγσγήο ηεο ζηελ θαζεκεξηλφηεηα ψζηε λα εθζπγρξνληζηνχλ νη ππνδνκέο, ζα ιάβνπλ ρψξα ζεκαληηθέο αιιαγέο θαη ζην πεδίν ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο νπφηε, αλ θαη καθξνπξφζεζκα, κεγάιεο αμίαο ζα είλαη θαη ε ζπκβνιή ηνπ ΔΠ «Φεθηαθή χγθιηζε» ζην Γεληθό ηόρν 13 «Η βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο ησλ δεκνζίσλ πνιηηηθώλ θαη ε απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηνπο γηα ηε δηεπθόιπλζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξάζεο θαη ηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηόηεηαο δσήο ησλ πνιηηώλ», ην κνλαδηθφ γεληθφ ζηφρν ηεο ηέηαξηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο πνπ εζηηάδεη ζην ζεζκηθφ πεξηβάιινλ. Σέινο, ε φιε αλάδεημε ηεο ρψξαο, κέζσ ηεο ηερλνινγηθήο αλαβάζκηζεο, ζα δεκηνπξγήζεη ην απαξαίηεην ππφβαζξν γηα ηελ πξνβνιή ηνπ πνιηηηζκνχ ηεο Διιάδαο ζηνλ ππφινηπν θφζκν, θπξίσο κέζσ ηεο δηαδηθηπαθήο δηαθήκηζεο αιιά θαη κέζσ ηεο δεκηνπξγίαο ελφο θιίκαηνο αζθάιεηαο θαη πξνζηαζία ησλ επηζθεπηψλ, γεγνλφο πνπ ζα αθππλίζεη ην ελδηαθέξνλ. πκπεξαζκαηηθά, ηζρπξή ζα είλαη θαη παξέκβαζε ζηελ επίηεπμε ηνπ Γεληθνύ ηόρνπ 18 «Η αλάδεημε ηνπ πνιηηηζκνύ σο δσηηθνύ παξάγνληα ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο ρώξαο». Χο απφξξνηα ηεο αλσηέξσ παξέκβαζεο, αλακέλεηαη θαη κηα έκκεζε ζπκβνιή ζην Γεληθφ ηφρν 1 «Ζ αχμεζε ησλ παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ θαη ησλ εηζξνψλ Ξέλσλ Άκεζσλ Δπελδχζεσλ (ΞΑΔ). Παξάιιεια, δεδνκέλσλ ησλ παξαπάλσ δξάζεσλ, ζα ππάξμεη θαη κία έκκεζε ζπκβνιή ηνπ ΔΠ «Φεθηαθή χγθιηζε» ζην Γεληθφ ηφρν 2 «αλάπηπμε βηψζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο» θαη ζην Γεληθφ ηφρν 6 «ελίζρπζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο Σερλνινγίαο θαη ε πξνψζεζε ηεο Καηλνηνκίαο ζε φινπο ηνπο θιάδνπο σο βαζηθνχ παξάγνληα αλαδηάξζξσζεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία ηεο γλψζεο» ΔΠ «ΒΔΛΣΙΧΗ ΓΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ» Οη δξάζεηο ηνπ ΔΠ «βειηίσζε δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο» αθνξνχλ ηέζζεξεηο Γεληθνχο ηφρνπο σο εμήο: ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη ελίζρπζε ηεο αλνηθηήο δηνίθεζεο. ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: Γηνίθεζεο. Αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Γεκφζηαο ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 3: Δλδπλάκσζε ησλ πνιηηηθψλ ηζφηεηαο ζε φιν ην εχξνο ηεο δεκφζηαο δξάζεο. 78

80 ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 4: Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο. Κάζε κία απφ ηηο 4 απηέο ζεκαηηθέο πξνηεξαηφηεηεο νξγαλψλεηαη ζε 3 άμνλεο πξνηεξαηφηεηαο ζε αληηζηνηρία πξνο ηηο 3 θαηεγνξίεο πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο: i. Πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζχγθιηζεο, ρσξίο κεηαβαηηθή ζηήξημε: Αλαηνιηθή Μαθεδνλία θαη Θξάθε, Θεζζαιία, Ήπεηξνο, Γπηηθή Διιάδα, Πεινπφλλεζνο, Ηφληα Νεζηά, Κξήηε, Βφξεην Αηγαίν. ii. Πεξηθέξεηεο ζηαηηζηηθήο ζχγθιηζεο: Κεληξηθή Μαθεδνλία, Γπηηθή Μαθεδνλία θαη Αηηηθή.. iii. Πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ: ηεξεά Διιάδα, Νφηην Αηγαίν. πλνιηθά ην ΔΠ «βειηίσζε δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο» δηαξζξψλεηαη ζε 12 Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο ζχκθσλα κε ηνλ παξαθάησ ηξφπν: ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 1 Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 1A: Αλαβάζκηζε ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ, εθζπγρξνληζκφο ηνπ ξπζκηζηηθνχ πιαηζίνπ θαη ησλ δνκψλ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηηο 8 Πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζχγθιηζεο, ρσξίο κεηαβαηηθή ζηήξημε. Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 1B: Αλαβάζκηζε ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ, εθζπγρξνληζκφο ηνπ ξπζκηζηηθνχ πιαηζίνπ θαη ησλ δνκψλ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηηο 3 Πεξηθέξεηεο ζηαηηζηηθήο ζχγθιηζεο (Phasing Out). Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 1Γ: Αλαβάζκηζε ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ, εθζπγρξνληζκφο ηνπ ξπζκηζηηθνχ πιαηζίνπ θαη ησλ δνκψλ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηηο 2 Πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ (Phasing In). ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 2 Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 2A: Αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηηο 8 Πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζχγθιηζεο, ρσξίο κεηαβαηηθή ζηήξημε. Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 2B: Αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηηο 3 Πεξηθέξεηεο ζηαηηζηηθήο ζχγθιηζεο (Phasing Out). Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 2Γ: Αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηηο 2 Πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ (Phasing In). ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 3 Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 3A: Δλδπλάκσζε ησλ πνιηηηθψλ ηζφηεηαο ζε φιν ην εχξνο ηεο δεκφζηαο δξάζεο ζηηο 8 Πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζχγθιηζεο, ρσξίο κεηαβαηηθή ζηήξημε. 79

81 Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 3B: Δλδπλάκσζε ησλ πνιηηηθψλ ηζφηεηαο ζε φιν ην εχξνο ηεο δεκφζηαο δξάζεο ζηηο 3 Πεξηθέξεηεο ζηαηηζηηθήο ζχγθιηζεο (Phasing Out). Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 3Γ: Δλδπλάκσζε ησλ πνιηηηθψλ ηζφηεηαο ζε φιν ην εχξνο ηεο δεκφζηαο δξάζεο ζηηο 3 Πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ (Phasing In). ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 4 Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 4A: Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο ζηηο 8 Πεξηθέξεηεο ακηγνχο ζχγθιηζεο, ρσξίο κεηαβαηηθή ζηήξημε. Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 4B: Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο ζηηο 3 Πεξηθέξεηεο ζηαηηζηηθήο ζχγθιηζεο (Phasing Out). Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 4Γ: Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο ζηηο 2 Πεξηθέξεηεο ζηαδηαθήο εηζφδνπ (Phasing In) ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΒΔΛΣΙΧΗ ΓΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ» ΜΔ ΔΠΑ Σν θάζκα ησλ πξνηεξαηνηήησλ πνπ θαιχπηεηαη απφ ην ζπγθεθξηκέλν ΔΠ δελ είλαη ηδηαίηεξα κεγάιν, δεδνκέλνπ φηη ν ζθνπφο δεκηνπξγίαο ηνπ είλαη πνιχ εμεηδηθεπκέλνο θαη επηθεληξψλεηαη ζε έλαλ ηνκέα, ν νπνίνο ζρεηίδεηαη κε ηελ πξνζπάζεηα αλαβάζκηζεο ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ. πκπεξαζκαηηθά, ην ΔΠ απηφ δεκηνπξγήζεθε, θαηά θχξην ιφγν, γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο ηέηαξηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο πνπ αλαθέξεηαη ζην ζεζκηθφ πεξηβάιινλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζηνλ Γεληθό ηόρν 13 «Η βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο ησλ δεκνζίσλ πνιηηηθώλ θαη ε απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηνπο γηα ηε δηεπθόιπλζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξάζεο θαη ηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηόηεηαο δσήο ησλ πνιηηώλ». Φπζηθά, ε επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ γεληθνχ ζηφρνπ ζα έρεη άκεζν αληίθηππν θαη ζε άιινπο γεληθνχο ζηφρνπο, νη νπνίνη εκπεξηέρνπλ ηηο έλλνηεο ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη ηεο άζθεζεο απνηειεζκαηηθήο πνιηηηθήο ζε δηάθνξνπο ηνκείο πνπ επηδέρνληαη βειηηψζεσλ. Αλαθνξηθά νη ζηφρνη απηνί είλαη νη εμήο: Γεληθόο ηόρνο 2 «αλάπηπμε βηώζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο», Γεληθόο ηόρνο 7 «ςεθηαθή ζύγθιηζε ηεο ρώξαο κε ηελ απνηειεζκαηηθόηεξε αμηνπνίεζε ησλ ηερλνινγηώλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληώλ (ΣΠΔ)» θαη Γεληθόο ηόρνο 17 «άζθεζε απνηειεζκαηηθήο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο». ε ζπλδπαζκφ, φκσο κε ην πεξηερφκελν ηνπ ΔΠ θαη κε ηνπο Γεληθνχο ηφρνπο πνπ απηφ εμππεξεηεί άκεζα, ππάξρνπλ θαη θάπνηνη Γεληθνί ηφρνη πνπ ζα επεξεαζηνχλ ζεηηθά αλ θαη φρη ζηνλ ίδην βαζκφ κε ηνπο παξαπάλσ. Οη βειηηψζεηο ζηνλ ηνκέα ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζα δεκηνπξγήζνπλ θαιχηεξν θιίκα ζην επηρεηξεκαηηθφ βάζξν ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο, δίλνληαο ζηελ Διιάδα κηα πην ειθπζηηθή εηθφλα γηα ηελ εηζξνή μέλσλ θεθαιαίσλ επεξεάδνληαο, θαηά απηφ ηνλ ηξφπν, έκκεζα θαη ην Γεληθφ ηφρν 1 «Ζ αχμεζε ησλ παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ θαη ησλ εηζξνψλ Ξέλσλ Άκεζσλ Δπελδχζεσλ (ΞΑΔ)». Σέινο, έκκεζε ζα είλαη ε ζπκβνιή ηνπ ΔΠ θαη ζηνπο Γεληθνχο ηφρνπο 14 «αλάπηπμε θαη ν εθζπγρξνληζκφο ησλ θπζηθψλ ππνδνκψλ θαη ησλ ζπλαθψλ ππεξεζηψλ ηνπ ζπζηήκαηνο κεηαθνξψλ ηεο ρψξαο», Γεληθφο ηφρνο 15 «ελίζρπζε ηεο ζπκβνιήο ηνπ ελεξγεηαθνχ 80

82 ηνκέα ζηελ αληαγσληζηηθφηεηα, ηελ εμσζηξέθεηα θαη ηελ αεηθφξν αλάπηπμε ηεο ρψξαο» θαη Γεληθφο ηφρνο 16 «αεηθνξηθή δηαρείξηζε ηνπ Πεξηβάιινληνο» ΔΠ «ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΑΝΘΡΧΠΙΝΟΤ ΓΤΝΑΜΙΚΟΤ» Ο θεληξηθφο ζηφρνο πνπ εμππεξεηείηαη απφ ην ΔΠ «Αλάπηπμε Αλζξψπηλνπ Γπλακηθνχ» είλαη ε φζν ην δπλαηφλ θαιχηεξε θαη πην νινθιεξσκέλε αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, ην νπνίν βξίζθεηαη ζε αδξάλεηα είηε ιφγσ αλεξγίαο είηε ιφγσ έιιεηςεο ηεο απαξαίηεηεο ηερλνγλσζία θαη εκπεηξίαο ζε έλα ξαγδαία κεηαβαιιφκελν πεξηβάιινλ πνπ θαιείηαη λα πξνζαξκφδεηαη ζε θαηλνχξηα δεδνκέλα. Οη απαηηήζεηο ζε απηφ ηνλ ηνκέα είλαη πνιχ κεγάιεο δηφηη ην πξφβιεκα μεθηλάεη απφ βαζχηεξα αίηηα. Γηα λα κπνξέζεη ην αλζξψπηλν δπλακηθφ λα απνδψζεη ηα κέγηζηα ζα πξέπεη, αξρηθά, λα γίλνπλ κεηαξξπζκίζεηο ζηνλ εθπαηδεπηηθφ ηνκέα ψζηε λα δνζνχλ ηα θαηάιιεια εθφδηα ζηνλ ηνκέα ηεο γλψζεο θαη ηεο ηερλνγλσζίαο. Δάλ κπνξέζνπλ λα παξαθακθζνχλ ηα εκπφδηα, ηφηε ε αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ζα είλαη ζε ζέζε λα απνηειέζεη ηελ θηλεηήξηα δχλακε γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ρψξαο θαη γηα ηελ ελίζρπζε ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο. Ο αλσηέξσ θεληξηθφο ζηφρνο αλαιχεηαη πεξεηαίξσ ζε δχν επηκέξνπο ηξαηεγηθνχο ηφρνπο, νη νπνίνη έρνπλ σο εμήο: ηξαηεγηθφο ηφρνο 1: Πνηνηηθή αλαβάζκηζε θαη πξνζαξκνγή ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ. ηξαηεγηθφο ηφρνο 2: απνθιεηζκνχ. Καηαπνιέκεζε ησλ δηαθξίζεσλ θαη ηνπ θνηλσληθνχ Οη ηξαηεγηθνί ηφρνη, κε ηελ ζεηξά ηνπο εμεηδηθεχνληαη ζε ηέζζεξηο Γεληθνχο ηφρνπο ηνπ αλαπηπμηαθνχ ζρεδηαζκνχ, νη νπνίνη αληηζηνηρνχλ κε ηνπο ζεκαηηθνχο Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο (ΑΠ) ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο θαη νη νπνίνη έρνπλ σο εμήο: Γεληθφο ηφρνο 1/ ΑΠ Α1,Α2,Α3: Δλίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ. Γεληθφο ηφρνο 2/ ΑΠ Β1,Β2,Β3: Γηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο ζηελ απαζρφιεζε Πξνψζεζε ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ θαη ησλ επθαηξηψλ. Γεληθφο ηφρνο 3/ ΑΠ Γ1,Γ2,Γ3: Πξνψζεζε ηεο θνηλσληθήο θαη εξγαζηαθήο έληαμεο εηδηθψλ θαη κεηνλεθηηθψλ νκάδσλ ηνπ πιεζπζκνχ. Γεληθφο ηφρνο 4/ ΑΠ Γ1,Γ2,Γ3: Δδξαίσζε ηεο κεηαξξχζκηζεο ζηνλ Σνκέα ηεο Φπρηθήο Τγείαο, αλάπηπμε ηεο Πξσηνβάζκηαο Φξνληίδαο Τγείαο θαη πξνάζπηζε ηεο Γεκφζηαο Τγείαο ηνπ πιεζπζκνχ. Γηα λα γίλνπλ θαιχηεξα θαηαλνεηά ηα παξαπάλσ, παξαηίζεηαη ζηε ζπλέρεηα δηαγξακκαηηθά ε εμεηδίθεπζε ηεο αλαπηπμηαθήο ζηξαηεγηθήο θαη ησλ γεληθψλ ζηφρσλ ηνπ ΔΠ απφ ην πςειφηεξν κέρξη ην ρακειφηεξν επίπεδν. 81

83 ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΑΝΘΡΧΠΙΝΟΤ ΓΤΝΑΜΙΚΟΤ» ΜΔ ΔΠΑ Σν ΔΠ «αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ» είλαη έλα Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα ην νπνίν θαηαξηίζηεθε θαηά ηέηνην ηξφπν ψζηε λα αληαπεμέιζεη απνθιεηζηηθά ζηηο πξνζδνθίεο ηεο ηξίηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο, ε νπνία αλαθέξεηαη ζηελ απαζρφιεζε θαη ζηελ θνηλσληθή ζπλνρή. Σν ΔΠ «αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ» θαη νη γεληθνί ζηφρνη ηνπ ηξίηεο ζεκαηηθήο πξνηεξαηφηεηαο είλαη απφιπηα ζπλπθαζκέλα θαη αιιειέλδεηα. Ζ θαιχηεξε αμηνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ζα εμαζθαιίζεη ηελ αλαβάζκηζε ηεο απαζρφιεζεο θαη ζα νδεγήζεη αλαπφθεπθηα ζηελ θνηλσληθή ζπλνρή αθφκα θαη αλ απηφ απνηειεί καθξνπξφζεζκν ζηφρν. πλεπψο, ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα ζπκβάιεη θαη ζηνπο πέληε Γεληθνχο ηφρνπο ηεο ηξίηεο πξνηεξαηφηεηαο, νη νπνίνη είλαη νη εμήο: Γεληθόο ηόρνο 8 «Δλίζρπζε ηεο πξνζαξκνζηηθόηεηαο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ», Γεληθόο ηόρνο 9 «Γηεπθόιπλζε ηεο πξόζβαζεο ζηελ απαζρόιεζε», Γεληθόο ηόρνο 10 «Πξνώζεζε ηεο θνηλσληθήο ελζσκάησζεο», Γεληθόο ηόρνο 11 «δεκηνπξγία ελόο απνδνηηθνύ θαη νηθνλνκηθά βηώζηκνπ ζπζηήκαηνο Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγύεο» θαη Γεληθόο ηόρνο 12 «αλάδεημε ηνπ νηθνλνκηθνύ, θνηλσληθνύ θαη αλαπηπμηαθνύ ραξαθηήξα ησλ ζεκάησλ ηζόηεηαο ησλ θύιισλ, κε ηελ άκεζε ζύλδεζή ηνπο κε ηηο θπξίαξρεο εζληθέο πνιηηηθέο πξνηεξαηόηεηεο (αλάπηπμε απαζρόιεζε θνηλσληθή ζπλνρή)». Ζ αλάδεημε φκσο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο ρψξαο θαη ε βειηίσζε ηνπ ζεκεξηλνχ επηπέδνπ ηεο απαζρφιεζεο θαη ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο ζα έρεη σο απνηέιεζκα ηελ αλαβάζκηζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο δηφηη απνηειεί κηα επέλδπζε ζηνλ παξαγσγηθφ ηνκέα 82

84 ηεο νηθνλνκίαο. Οπφηε, ζα επεξεαζηεί ζε κία καθξνπξφζεζκε βάζε θαη ε πξψηε πξνηεξαηφηεηα ε νπνία ζρεηίδεηαη κε ηελ επέλδπζε ζηνλ παξαγσγηθφ ηνκέα θαη γηα ηελ αθξίβεηα νη: Γεληθφο ηφρνο 1 «αχμεζε ησλ παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ θαη ησλ εηζξνψλ Ξέλσλ Άκεζσλ Δπελδχζεσλ (ΞΑΔ)», Γεληθφο ηφρνο 2 «αλάπηπμε βηψζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο» θαη ν Γεληθφο ηφρνο 3 «αχμεζε ηεο δήηεζεο θαη ε γεληθή πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο θαη ησλ παξερφκελσλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ ζε φια ηα επίπεδα». Όια ηα παξαπάλσ ζα δψζνπλ κία ψζεζε ζηελ αλάδεημε ηνπ πνιηηηζκνχ ζηνλ ππφινηπν θφζκν ζπκβάιινληαο κε απηφ ηνλ ηξφπν ζηελ επίηεπμε ηνπ Γεληθνχ ηφρνπ 18 «αλάδεημε ηνπ πνιηηηζκνχ σο δσηηθνχ παξάγνληα ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο ρψξαο» ΔΠ «ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ» Σν ΔΠ «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Μάζεζε» επηθεληξψλεηαη ζε ηξεηο ηξαηεγηθνχο ηφρνπο, νη νπνίνη είλαη νη εμήο: 1νο ηξαηεγηθφο ηφρνο: Δπέλδπζε ζην κέιινλ, πξνψζεζε ησλ κεηαξξπζκίζεσλ ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα θαη βειηίσζε ηεο πξφζβαζεο θαη ηνπ επηπέδνπ ησλ βαζηθψλ δεμηνηήησλ φισλ. 2νο ηξαηεγηθφο ηφρνο: Δλίζρπζε ηεο δηα βίνπ κάζεζεο αχμεζε ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο ειθπζηηθφηεηαο ηεο επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο ζχλδεζε κε ηελ αγνξά εξγαζίαο. 3νο ηξαηεγηθφο ηφρνο: Πξνψζεζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο θαηλνηνκίαο επηηάρπλζε ηεο κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία θαη ηελ θνηλσλία ηεο γλψζεο. Οη παξαπάλσ ηξεηο ηξαηεγηθνί ηφρνη, κε ηε ζεηξά ηνπο, δηαξζξψλνληαη ζε ηέζζεξεηο Γεληθνχο ηφρνπο, νη νπνίνη αλαπηχζζνληαη σο εμήο: Γεληθφο ηφρνο 1: Αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο θαη εθζπγρξνληζκφο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. Γεληθφο ηφρνο 2: Αλαβάζκηζε ζπζηεκάησλ επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαη αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο χλδεζε ηεο εθπαίδεπζεο κε ηελ αγνξά εξγαζίαο. Γεληθφο ηφρνο 3: Δλίζρπζε ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο, δηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο θαη κείσζε ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ζηελ εθπαίδεπζε. Γεληθφο ηφρνο 4: Δλίζρπζε ηνπ αλζξψπηλνπ θεθαιαίνπ ζηελ παξαγσγή γλψζεο, ζηελ έξεπλα θαη ηελ θαηλνηνκία. 83

85 Οη Γεληθνί ηφρνη αληηζηνηρίδνληαη κε ηνπο Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο. Κάζε άμνλαο πξνηεξαηφηεηαο αληηζηνηρεί ζε κηα θαηεγνξία πεξηθεξεηψλ (ακηγνχο ζηφρνπ ζχγθιηζεο, phasing out θαη phasing in) θαη σο εθ ηνχηνπ νη Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο είλαη 15 ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ηξηψλ αμφλσλ γηα ηελ ππνζηήξημε ηνπ Πξνγξάκκαηνο. Οπφηε, ε δηάξζξσζε ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο παξνπζηάδεη ηελ αθφινπζε δνκή: ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ 1, 2 ΚΑΗ 3: Ζ αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο θαη ν εθζπγρξνληζκφο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. ε απηφ ην πιαίζην ζα δνζεί έκθαζε ζηελ αλαηχπσζε ησλ πξνγξακκάησλ θαη ησλ ζπγγξακκάησλ ησλ ζπνπδψλ θαη ν εκπινπηηζκφο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ ζε φιεο ηηο βαζκίδεο. Έκθαζε ζα δνζεί, επίζεο, θαη ζηελ βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ δηαβίσζεο θαη εθπαίδεπζεο ησλ αηφκσλ κε εηδηθέο ηθαλφηεηεο. θνπφο είλαη λα γίλεη κηα επνηθνδνκεηηθή απνηίκεζε ησλ κέρξη ηψξα ιαζψλ θαη ησλ θσιπζηεξγηψλ ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο θαη λα εθαξκνζηνχλ ζεζκνί δηαζθάιηζεο ηεο πνηφηεηαο θαη ηεο αμηνιφγεζεο ησλ θνξέσλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. Τςίζηεο ζεκαζίαο είλαη αθφκα, γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο, ε επηηάρπλζε ηνπ ξπζκνχ έληαμεο ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσλίαο ζηελ εθπαίδεπζε ψζηε λα ζπλαγσληζηνχκε ζαλ ρψξα ηα επξσπατθά πξφηππα αιιά θαη ε ελίζρπζε ηεο απνθέληξσζεο ζηε δηνηθεηηθή νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ 4, 5 ΚΑΗ 6: Ζ αλαβάζκηζε ησλ ζπζηεκάησλ αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο θαη επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαζψο επίζεο θαη ε ζχλδεζε ηεο εθπαίδεπζεο κε ηελ αγνξά εξγαζίαο. ην πιαίζην απηφ, ζα επηδησρζεί ν επαλαπξνζδηνξηζζεί ν ξφινο ηεο αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο κε ζθνπφ ηελ 84

86 ελίζρπζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ εηδηθά γηα ηηο εππαζείο θνηλσληθέο νκάδεο. Παξάιιεια, ζα δνζεί έκθαζε ζηελ αλαβάζκηζε ηεο ηερλνεπαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο κε αλαβάζκηζε ηεο ηζρχνο θαη ηεο πνηφηεηαο ησλ Δπαγγεικαηηθψλ Λπθείσλ θαη ρνιψλ. Σέινο, φια ηα αλσηέξσ έρνπλ σο θνηλφ παξνλνκαζηή ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε ζχλδεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο κε ηελ αγνξά εξγαζίαο κέζσ ηεο ελίζρπζεο ηνπ ζεζκνχ ηεο πξαθηηθήο άζθεζεο θαη ηεο θαζνδήγεζεο ζηε δηαδηθαζία επηινγήο επαγγεικαηηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ. ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ 7, 8 ΚΑΗ 9: Ζ ελίζρπζε ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο, ε δηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο θαη ε κείσζε ηνπ θνηλσληθνχ παξαγθσληζκνχ θαη απνθιεηζκνχ ζηελ εθπαίδεπζε. ε απηφ ην πιαίζην, ζα δνζεί έκθαζε ζηελ ελίζρπζε ηεο έλλνηαο ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο θαη ζηε πξναγσγή θηλήηξσλ πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε ψζηε λα απμεζεί ε ζπκκεηνρή ησλ ελειίθσλ, ηδίσο ζηελ αλψηαηε εθπαίδεπζε θαζψο, επίζεο, θαη λα αμηνπνηεζνχλ νη ηερλνινγηθέο δπλαηφηεηεο γηα ηε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε. Δίλαη,επίζεο, επηηαθηηθή αλάγθε επέλδπζεο πφξσλ ζηελ πξσηνβάζκηα θαη ζηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε κε ζηήξημε ηεο ππνρξεσηηθήο πεξηνδηθήο επηκφξθσζεο θαη ηεο εηζαγσγηθήο επηκφξθσζεο θαζψο θαη κε ηε δεκηνπξγία κεηαπηπρηαθψλ πξνγξακκάησλ πνπ λα ζπκβάιινπλ ζηελ επηζηεκνληθή θαη παηδαγσγηθή εμεηδίθεπζε. Σέινο, ζα πξέπεη λα βξεζνχλ δηθιείδεο γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ή έζησ ηελ αηζζεηή κείσζε ηεο ζρνιηθήο απνηπρίαο θαη ηεο ζρνιηθήο δηαξξνήο κέζσ ηεο ελίζρπζεο ηεο δηαπνιηηηζκηθήο εθπαίδεπζεο, ηεο εληζρπηηθήο δηδαζθαιίαο, ηεο αλαβάζκηζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ ζπνπδψλ θαη ησλ Οινήκεξσλ ζρνιείσλ θαη θπζηθά, ηεο ζηήξημεο ησλ εμεηδηθεπκέλσλ αλαγθψλ ησλ εππαζψλ θνηλσληθά νκάδσλ. ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΑ 10, 11 ΚΑΗ 12: Ζ πξναγσγή ηεο θνηλσλίαο ηεο γλψζεο κε ελίζρπζε ηνπ αλζξψπηλνπ θεθαιαίνπ ζηηο κεηαπηπρηαθέο ζπνπδέο, ζηελ έξεπλα θαη ζηελ θαηλνηνκία. Οη εμεηδηθεπκέλνη ζηφρνη ζηνπο νπνίνπο ζα δνζεί έκθαζε είλαη ε ππνζηήξημε ηεο έξεπλαο ζηελ αλψηαηε εθπαίδεπζε κέζσ ηεο ελίζρπζεο πξνγξακκάησλ δηδαθηνξηθήο θαη κεηαδηδαθηνξηθήο έξεπλαο, βαζηθήο θαη εθαξκνζκέλεο, κε αλάδεημε δηεζλψλ ζπλεξγαζηψλ, εξεπλεηηθψλ πξσηνβνπιηψλ θαη πξνζέιθπζε εξεπλεηηθνχ δπλακηθνχ απφ ην εμσηεξηθφ, ψζηε λα ππάξμεη ζχλδεζε κε ηνπ πην δπλακηθνχο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο. Παξάιιεια, απαηηείηαη αλαβάζκηζε ηνπ επηπέδνπ ησλ κεηαπηπρηαθψλ ζπνπδψλ θαη ε ππνζηήξημε ηεο αλάπηπμεο ηνπ Γηεζλνχο Παλεπηζηεκίνπ σο ζεζκνχ πνπ ζα ζπκβάιιεη ζηε δηεζλνπνίεζε ηεο αλψηαηεο εθπαίδεπζεο. ΑΞΟΝΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΔ 13, 14 ΚΑΗ 15: Ζ ηερληθή ππνζηήξημε εθαξκνγήο. Οη εηδηθφηεξνη ζηφρνη πνπ ζα πξέπεη λα επηηεπρζνχλ ζρεηίδνληαη κε ηελ ελίζρπζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δηαρείξηζεο θαη ηελ επηηάρπλζε ηεο ζπλέπεηαο ησλ ρξεκαηνδνηήζεσλ, ψζηε λα εμαζθαιηζηεί ε απνηειεζκαηηθή θαη βέιηηζηε ρξεζηκνπνίεζεο ηνπο, θαζψο, επίζεο, θαη κε ηε δεκνζηφηεηα θαη ηελ πιεξνθφξεζε ησλ παξεκβάζεσλ ζην πιαίζην ηνπ ΔΠ κε επηκέξνπο ζηφρνπο ηελ εμαζθάιηζε ηεο δηαθάλεηαο γηα ηνπο δπλεηηθνχο θαη ηνπο ηειηθνχο δηθαηνχρνπο θαη ηηο ελδηαθεξφκελεο γηα ην ΔΠ νκάδεο θαη ηελ ελεκέξσζε ηεο θνηλήο γλψκεο ΤΝΑΦΔΙΑ ΔΠ «ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ» ΜΔ ΔΠΑ Σν ΔΠ «εθπαίδεπζε θαη δηα βίνπ κάζεζε» ζπλδέεηαη άξξεθηα κε ηηο κεηαξξπζκίζεηο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ηελ ελίζρπζε ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο ζε φια ηα επίπεδα ψζηε λα δνζεί κηα ψζεζε ζηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο θαη ηελ ειθπζηηθφηεηα ηεο Διιάδαο κέζσ ηεο αλφξζσζεο ηνπ κνξθσηηθνχ επηπέδνπ. Δθφζνλ, ινηπφλ, ε έκθαζε 85

87 δίλεηαη ζε εθπαηδεπηηθνχο θαη κνξθσηηθνχο ηνκείο, είλαη αλακελφκελν ε ζπκβνιή ηνπ λα είλαη ζε ζεκαηηθέο πξνηεξαηφηεηεο κε αληίζηνηρν πεξηερφκελν. Μέζσ, ινηπφλ, ηνπ ΔΠ «εθπαίδεπζε θαη δηα βίνπ κάζεζε» επηηπγράλνληαη νη: Γεληθόο ηόρνο 5 «βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο θαη ηεο έληαζεο ησλ επελδύζεσλ ζην αλζξώπηλν θεθάιαην γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ ειιεληθνύ εθπαηδεπηηθνύ ζπζηήκαηνο» θαη ν Γεληθόο ηόρνο 6 «ελίζρπζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο Σερλνινγίαο θαη ε πξνώζεζε ηεο Καηλνηνκίαο ζε όινπο ηνπο θιάδνπο σο βαζηθνύ παξάγνληα αλαδηάξζξσζεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη κεηάβαζεο ζηελ νηθνλνκία ηεο γλώζεο». Παξφια απηά, φκσο, ε αλάπηπμε ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο δε ζα έρεη κφλν βξαρππξφζεζκα απνηειέζκαηα. Άιισζηε ν ζθνπφο είλαη λα ηεζνχλ νη ζσζηέο βάζεηο ψζηε καθξνπξφζεζκα λα δεκηνπξγεζνχλ ζηειέρε επηρεηξήζεσλ πην δπλακηθά, πην έκπεηξα, πην θαηλνηφκα θαη κε κεγαιχηεξε επρέξεηα ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο. πκπεξαζκαηηθά, ζην κέιινλ ζα ππάξμεη ζεηηθφ αληίθηππν θαη ζηελ απνδνηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ αιιά θαη ζηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζε αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ κέζσ ηεο ελίζρπζεο ηεο γλψζεο, ηεο έξεπλαο, ηεο ηερλνινγίαο θαη ηεο θαηλνηνκίαο. Οπφηε ην ΔΠ «εθπαίδεπζε θαη δηα βίνπ κάζεζε» ζα ζπκβάιεη έκκεζα θαη ζηνπο Γεληθνχο ηφρνπο: Γεληθφο ηφρνο 2 «αλάπηπμε βηψζηκεο επηρεηξεκαηηθήο πξσηνβνπιίαο», Γεληθφο ηφρνο 9 «Γηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο ζηελ απαζρφιεζε», Γεληθφο ηφρνο 10 «Πξνψζεζε ηεο θνηλσληθήο ελζσκάησζεο» θαη Γεληθφο ηφρνο 17 «Ζ άζθεζε απνηειεζκαηηθήο πεξηβαιινληηθήο πνιηηηθήο» ΔΠ «ΣΔΥΝΙΚΗ ΤΠΟΣΗΡΙΞΗ ΔΦΑΡΜΟΓΗ» χκθσλα κε ην άξζξν 46, παξάγξαθνο 1 ηνπ Γεληθνχ Καλνληζκνχ 1083/2006, ην ΔΠ «Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο» είλαη έλα εηδηθφ Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα, ην νπνίν σο βαζηθφ ιφγσ χπαξμεο έρεη ηελ αλάιεςε δξάζεσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ηερληθή βνήζεηα ησλ ππφινηπσλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ. Απηή ε ηερληθή βνήζεηα επηθεληξψλεηαη ζε δξαζηεξηφηεηεο φπσο ε δηαρείξηζε, ε παξαθνινχζεζε, ε αμηνιφγεζε, ε πιεξνθφξεζε θαη ν έιεγρνο θαζψο επίζεο θαη ε ελίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ πνπ ρξεκαηνδνηνχλ ηα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα. Οπζηαζηηθά, ν ξφινο ηνπ ΔΠ, απφ ηε θχζε ηεο θαηάξηηζήο ηνπ, είλαη βνεζεηηθφο θαη ππνζηεξηθηηθφο γηα ηα Τπφινηπα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα. Ο ηξαηεγηθφο ηφρνο ζηνλ νπνίν ζηνρεχεη είλαη ε δηακφξθσζε θαη ε εμαζθάιηζε ησλ ηδαληθψλ νξγαλσηηθψλ ζπλζεθψλ γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ ζπλφινπ ησλ ηξαηεγηθψλ ηφρσλ ηνπ ΔΠΑ Ο αλσηέξσ ηξαηεγηθφο ηφρνο κπνξεί λα επεθηαζεί ζε δχν Γεληθνχο ηφρνπο, νη νπνίνη είλαη νη εμήο: ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Ζ ελίζρπζε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ηεο πινπνίεζεο ηνπ ζπλφινπ ησλ ΔΠ, ψζηε λα κπνξνχλ λα αληεπεμέιζνπλ απξφζθνπηα, απνηειεζκαηηθά θαη απνδνηηθά ζηηο λέεο απμεκέλεο ππνρξεψζεηο ηνπο, κέζσ ηεο ρξεκαηνδφηεζεο δξαζηεξηνηήησλ πξνπαξαζθεπήο, δηαρείξηζεο, παξαθνινχζεζεο, αμηνιφγεζεο, πιεξνθφξεζεο θαη ειέγρνπ ησλ επηρεηξεζηαθψλ πξνγξακκάησλ, θαζψο θαη δξαζηεξηνηήησλ γηα ηελ ελίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο γηα ηελ πινπνίεζε ησλ δξάζεσλ πνπ εκπίπηνπλ ζηνπο ζηφρνπο ησλ Σακείσλ. 86

88 ΓΔΝΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: Ζ ελίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο ηθαλφηεηαο ησλ δηθαηνχρσλ θνξέσλ ψζηε λα βειηηψζνπλ ηελ νξγαλσηηθή ηνπο απνηειεζκαηηθφηεηα θαη λα πιεξνχλ ηα θξηηήξηα επηβεβαίσζεο ηεο δηαρεηξηζηηθήο ηνπο επάξθεηαο. Οη παξαπάλσ Γεληθνί ηφρνη κπνξνχλ κε ηε ζεηξά ηνπο λα εμεηδηθεπηνχλ πεξαηηέξσ ζηνπο εμήο εθηά Δηδηθνχο ηφρνπο, απφ ηνπο νπνίνπο νη Δηδηθνί ηφρνη 1, 2, 3, 4, 5 θαη 7 αληηζηνηρνχλ ζηνλ πξψην Γεληθφ ηφρν ηνπ ΔΠ θαη ν Δηδηθφο ηφρνο 6 αληηζηνηρεί ζην δεχηεξν Γεληθφ ηφρν: ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 1: Δλίζρπζε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ησλ ΔΠ γηα ηελ πξνπαξαζθεπή, ηελ εθαξκνγή θαη ηελ παξαθνινχζεζε ησλ Δ.Π. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 2: Δλίζρπζε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ησλ ΔΠ γηα ηε δηελέξγεηα ειέγρσλ, επηζεσξήζεσλ θαη πηζηνπνηήζεσλ. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 3: Δλίζρπζε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ησλ ΔΠ κε δξάζεηο ζπκβνπιεπηηθήο ππνζηήξημεο θαη εθπφλεζεο κειεηψλ θαη αμηνινγήζεσλ. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 4: Δλίζρπζε ησλ επηηειηθψλ θνξέσλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ησλ ΔΠ γηα ην ζρεδηαζκφ, ηελ νξγάλσζε θαη πινπνίεζε παξεκβάζεσλ πιεξνθφξεζεο θαη δεκνζηφηεηαο. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 5: Δλίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο νξγάλσζεο, ζηειέρσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ησλ επηηειηθψλ δνκψλ ηνπ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο θαη ζπληνληζκνχ ηεο πινπνίεζεο ησλ ΔΠ. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 6: Δλίζρπζε ηεο δηνηθεηηθήο νξγάλσζεο θαη ελίζρπζε ηεο δηαρεηξηζηηθήο επάξθεηαο ησλ δηθαηνχρσλ θνξέσλ ησλ ΔΠ. ΔΗΓΗΚΟ ΣΟΥΟ 7: Δλίζρπζε ησλ κέηξσλ πνπ αλαιακβάλνληαη απφ ηελ Δ.Δ. ζρεηηθά κε ηελ πξνπαξαζθεπή, παξαθνινχζεζε, δηνηθεηηθή θαη ηερληθή ζηήξημε, αμηνιφγεζε, έιεγρν θαη επηζεψξεζε ηεο εθαξκνγήο ηνπ Καλνληζκνχ (ΔΚ) 1083/2006. Γηα λα επηηεπρζνχλ νη Γεληθνί ηφρνη, θαη θαη επέθηαζε θαη ν ηξαηεγηθφο ηφρνο, ζα πξέπεη λα ζπληξέρνπλ θάπνηεο απαξαίηεηεο ζπλζήθεο. Αξρηθά, ιφγσ ηεο θχζεο ηνπ ην ΔΠ ζα πξέπεη λα ραξαθηεξίδεηαη απφ επειημία θαη δηαθάλεηα ψζηε λα δηεπθνιχλνληαη νη δηαδηθαζίεο δεδνκέλεο ηεο πνιππινθφηεηαο ηνπ ξφινπ πνπ έρεη αλαιάβεη. Γηα λα επηηεπρζεί απηφο ν ζθνπφο, ζα πξέπεη ε δνκή, ην πεξηερφκελν θαη νη δηαηάμεηο εθαξκνγήο ηνπ λα είλαη δηαηππσκέλα θαηά ηξφπν απιφ θαη ζαθή σο πξνο ηηο ζηνρεχζεηο θαη ηηο επηρεηξνχκελεο παξεκβάζεηο. Δπηπιένλ, ζα πξέπεη λα γίλεη πιήξεο αμηνπνίεζε ηνπ λένπ πιαηζίνπ δηαρείξηζεο θαη πινπνίεζεο ησλ ΔΠ ηεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ , ηδηαίηεξα φζνλ αθνξά ηε ιεηηνπξγία ελδηάκεζνπ θνξέα δηαρείξηζεο. Γηαγξακκαηηθά, ε δηάξζξσζε ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Σερληθή Τπνζηήξημε Δθαξκνγήο» εκθαλίδεηαη σο εμήο: 87

89 88