(2005) : 6 (1) ISSN

Transcript

1 Machado, Carlos and Thompson, Karen (2005) The adoption of open sources within higher education in Europe : a dissemination case study. Turkish Online Journal of Distance Education, 6 (1). pp ISSN , This version is available at Strathprints is designed to allow users to access the research output of the University of Strathclyde. Unless otherwise explicitly stated on the manuscript, Copyright and Moral Rights for the papers on this site are retained by the individual authors and/or other copyright owners. Please check the manuscript for details of any other licences that may have been applied. You may not engage in further distribution of the material for any profitmaking activities or any commercial gain. You may freely distribute both the url ( and the content of this paper for research or private study, educational, or not-for-profit purposes without prior permission or charge. Any correspondence concerning this service should be sent to the Strathprints administrator: strathprints@strath.ac.uk The Strathprints institutional repository ( is a digital archive of University of Strathclyde research outputs. It has been developed to disseminate open access research outputs, expose data about those outputs, and enable the management and persistent access to Strathclyde's intellectual output.

2 Τηε Αδοπτιον οφ Οπεν Σουρχεσ ωιτηιν Ηιγηερ Εδυχατιον Ιν Ευροπε ανδ Α Dισσεmινατιον Χασε Στυδψ 34 Χαρλοσ ΜΑΧΗΑDΟ ςριϕε Υνιϖερσιτειτ Βρυσσελ Βρυσσελσ, ΒΕΛΓΙΥΜ Dρ. Καρεν ΤΗΟΜΠΣΟΝ Υνιϖερσιτψ οφ Στρατηχλψδε Γλασγοω, ΤΗΕ ΥΝΙΤΕD ΚΙΝΓDΟΜ ΑΒΣΤΡΑΧΤ Φορ σοmε τιmε νοω, τηε οπεν σουρχε (ΟΣ) πηενοmενον ηασ βεεν mακινγ ιτσ πρεσενχε φελτ; δισρυπτινγ τηε εχονοmιχσ οφ τηε σοφτωαρε ινδυστρψ ανδ, βψ προξψ, τηε βυσινεσσ οφ εδυχατιον. Α χοmβινατιον οφ τηε φινανχιαλ πρεσσυρε Ηιγηερ Εδυχατιον Ινστιτυτιονσ (ΗΕΙσ) φινδ τηεmσελϖεσ υνδερ ανδ τηε ινχρεασινγ φοχυσ ον τηε υσε οφ τεχηνολογψ το ενηανχε στυδεντσ λεαρνινγ ηαϖε ενχουραγεδ mανψ ΗΕΙσ το λοοκ τοωαρδσ αλτερνατιϖε αππροαχηεσ το τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ. Μεανωηιλε, τηε ΟΣ ηασ χηαλλενγεδ ασσυmπτιονσ αβουτ ηοω ιντελλεχτυαλ προδυχτσ αρε χρεατεδ ανδ προτεχτεδ ανδ ηασ γρεατλψ ινχρεασεδ τηε θυαντιτψ ανδ αργυαβλψ τηε θυαλιτψ οφ εδυχατιοναλ τεχηνολογιεσ αϖαιλαβλε το ΗΕΙσ. Ηενχε, τηε αρτιχλε ουτλινεσ τηε δεϖελοπmεντ ανδ προλιφερατιον οφ ΟΣ Σοφτωαρε (ΟΣΣ) ωιτηιν τηε σπηερε οφ εδυχατιον. Ιτ δισχυσσεσ τηε ρεασονσ φορ τηε αχχεπτανχε ανδ σπρεαδ οφ ΟΣΣ ιν ΗΕΙσ αχροσσ Ευροπε, ουτλινινγ ιτσ ρολε ωιτηιν τηε φουρ κεψ δοmαινσ οφ ηιγηερ εδυχατιον. Φιναλλψ, τηε αρτιχλε ιλλυστρατεσ τηε χασε οφ α χυρρεντ Τεmπυσ Προϕεχτ ιν Χεντραλ Ασια, φορ ωηιχη ΟΣ βασεδ ϖιρτυαλ λεαρνινγ ενϖιρονmεντσ (ςλεσ) ηαϖε προϖιδεδ συππορτ φορ τηε δελιϖερψ οφ α χονϖεργεντ χυρριχυλυm αχροσσ σεϖεραλ ΗΕΙσ ιν Χεντραλ Ασια. Κεψ ωορδσ: Οπεν σουρχε, Ηιγηερ Εδυχατιον, ςιρτυαλ Ενϖιρονmεντσ ΙΝΤΡΟDΥΧΤΙΟΝ Τηε οππορτυνιτιεσ τηατ οπεν σουρχε σοφτωαρε (ΟΣΣ) ορ Φρεε ΟΣΣ (ΦΟΣΣ)ι ηασ χρεατεδ φορ ινφορmατιον ανδ χοmmυνιχατιον τεχηνολογιεσ (ΙΧΤσ) αρε βεχοmινγ ωιδελψ ρεχογνισεδ. Τηε ΟΣΣ τρενδ ηασ τηρεατενεδ το υνδερmινε τηε προφιτσ οφ α λαργε σεχτιον οφ τηε ΙΧΤ ινδυστρψ. Τηε αmουντ οφ ινφορmατιον αϖαιλαβλε ον τηε Ιντερνετ ισ ινχρεασινγ ατ αν εξπονεντιαλ ρατε. Ατ τηε σαmε τιmε νετωορκινγ, ονχε τηε πρεσερϖε οφ τηε mιλιταρψ ανδ λατερ οφ σχιεντιστσ ανδ τεχηνιχιανσ, ηασ βεχοmε τηε χηοσεν mεανσ οφ ιντεραχτιον φορ α λοοσε χοmmυνιτψ οφ προγραmmερσ. Τηε Ιντερνετ ισ νο λονγερ σιmπλψ α λιβραρψ οφ ινφορmατιον; ιτ ισ αλσο α ϖαστ φορυm φορ εξπρεσσιον, α πλαχε ωηερε τηε πηιλοσοπηψ οφ ινχλυσιον ηασ χρεατεδ α σπαχε φορ ιτσελφ. Τηε ινχρεασε ιν ιντερεστ ιν ΟΣΣ ισ θυιτε χλεαρλψ λινκεδ το τηε ινχεπτιον ανδ ωιδεσπρεαδ αδοπτιον οφ τηε Ιντερνετ ασ α ϖιρτυαλ mεετινγ πλαχεδ. Τηε 34

3 υβιθυιτουσ χοmmυνιχατιον ινφραστρυχτυρε τηατ τηε Ιντερνετ προϖιδεσ ινηερεντλψ συππορτσ γλοβαλλψ διστριβυτεδ προδυχτ δεϖελοπmεντ. Χονσεθυεντλψ, τηε Ιντερνετ ωασ ρεχογνιζεδ ατ αν εαρλψ σταγε το βε αν εναβλινγ φαχτορ τηατ αλλοωσ χοmπανιεσ το mεετ τηε χηαλλενγεσ οφ δεϖελοπινγ σοφτωαρε υνδερ τιγητενινγ mαρκετ χονδιτιονσ (Μαυρερ ανδ Καισερ, 1998; Μαυρερ ανδ Βελλεν, 1998). Αχχορδινγ το ρεχεντ φιγυρεσ, τηε Ιντερνετ ισ βεχοmινγ ινχρεασινγλψ δοmινατεδ βψ ΟΣΣ (σεε Wηεελερ, 2004). Λεαϖινγ σουρχε χοδε οπεν ηασ γενερατεδ σοmε οφ τηε mοστ σοπηιστιχατεδ δεϖελοπmεντσ ιν χοmπυτερ τεχηνολογψ ινχλυδινγ, mοστ νοταβλψ, Λινυξ ανδ Απαχηε, ωηιχη ποσε α σιγνιφιχαντ χηαλλενγε το Μιχροσοφτ ωιτηιν τηε σοφτωαρε mαρκετπλαχε. Ασ Wεβερ (2004) οβσερϖεσ, οπεν σουρχε σ συχχεσσ ιν α ηιγηλψ χοmπετιτιϖε ινδυστρψ ηασ τηρεατενεδ mανψ ασσυmπτιονσ αβουτ ηοω βυσινεσσεσ αρε ρυν, ανδ ηοω ιντελλεχτυαλ προδυχτσ αρε χρεατεδ ανδ προτεχτεδ. Τραδιτιοναλλψ, ιντελλεχτυαλ προπερτψ λαω ηασ αλλοωεδ χοmπανιεσ το χοντρολ κνοωλεδγε ανδ ηασ γυαρδεδ τηε ριγητσ οφ τηε ιννοϖατορ, ατ τηε εξπενσε οφ ινδυστρψ ωιδε χοοπερατιον; ιν τυρν, ενγινεερσ οφ σοφτωαρε χοδιφιχατιον αρε ρεωαρδεδ φινανχιαλλψ. Ηοωεϖερ, δεσπιτε τηε χονϖεντιοναλ ωισδοm τηατ ιννοϖατιον ισ δριϖεν βψ τηε προmισε οφ ινδιϖιδυαλ ανδ χορπορατε ωεαλτη, ενσυρινγ τηε φρεε διστριβυτιον οφ χοδε αmονγ προγραmmερσ χαν εmποωερ α mορε εφφεχτιϖε προχεσσ φορ βυιλδινγ ιντελλεχτυαλ προδυχτσ. ΟΣΣ σιmπλψ ινϖερτσ τηε λογιχ οφ τηε προπριεταρψ πρινχιπλε. Ιν τηε χασε οφ ΟΣΣ, ινδεπενδεντ προγραmmερσ, σοmετιmεσ ηυνδρεδσ ορ τηουσανδσ οφ τηεm, mακε υνπαιδ χοντριβυτιονσ το σοφτωαρε τηατ δεϖελοπσ οργανιχαλλψ, τηρουγη τριαλ ανδ ερρορ. Μυχη οφ τηε ιννοϖατιϖε προγραmmινγ τηατ ποωερσ τηε Ιντερνετ, χρεατεσ οπερατινγ σψστεmσ, ανδ προδυχεσ σοφτωαρε ισ τηε ρεσυλτ οφ ΟΣ χοδινγ, τηατ ισ, α χοδε τηατ ισ φρεελψ διστριβυτεδ ασ οπποσεδ το βεινγ κεπτ χονφιδεντιαλ βψ τηοσε ωηο ωριτε ιτ. Μορεοϖερ, βεψονδ τηισ σιmπλε ιννοϖατιον ιν προγραmmινγ, Wεβερ (2004) αργυεσ τηατ τηε συχχεσσ οφ ΟΣΣ λιεσ βεψονδ εχονοmιχ mοτιϖατιον ανδ ρεωαρδ. Τηε ΟΣ χοmmυνιτψ ισ γυιδεδ βψ στανδαρδσ, ρυλεσ, δεχισιον mακινγ προχεδυρεσ ανδ σανχτιονινγ mεχηανισmσ. ΟΣΣ τηυσ ηασ ινεξοραβλε εφφεχτσ ον τηε πολιτιχαλ ανδ εχονοmιχ δψναmιχσ οφ ΙΧΤ δριϖεν mαρκετσ ανδ τηερεφορε ον εδυχατιον. Τηε παπερ ουτλινεσ τηε δεϖελοπmεντ ανδ προλιφερατιον οφ οπεν σουρχε σοφτωαρε ωιτηιν τηε σπηερε οφ τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ. Ιτ δισχυσσεσ τηε ρεασονσ φορ τηε αχχεπτανχε ανδ σπρεαδ οφ οπεν σουρχε σοφτωαρε ιν ΗΕΙσ αχροσσ Ευροπε, ανδ ουτλινεσ τηε ρολε οφ ΟΣΣ ωιτηιν τηε φουρ κεψ δοmαινσ οφ ηιγηερ εδυχατιον. Φιναλλψ, τηε αρτιχλε δισχυσσεσ τηε χασε οφ α χυρρεντ Τεmπυσ Προϕεχτ ιν Χεντραλ Ασια, φορ ωηιχη ΟΣ βασεδ ςιρτυαλ Λεαρνινγ Ενϖιρονmεντσ (ςλεσ) ηαϖε προϖιδεδ συππορτ φορ τηε δελιϖερψ οφ α χονϖεργεντ χυρριχυλυm αχροσσ σεϖεραλ Ηιγηερ Εδυχατιον Ινστιτυτιονσ (ΗΕΙσ) ιν Χεντραλ Ασια. ΤΗΕ ΟΠΕΝ ΣΟΥΡΧΕ ΠΗΕΝΟΜΕΝΟΝ ΟΣ ασ α πηενοmενον ισ νοτ ονλψ α mαττερ οφ ιντεραχτιονσ βετωεεν ηυmανσ ανδ τεχηνολογψ ανδ οφ χηανγε ιν οργανιζατιονσ. ΟΣ τεχηνολογψ ηασ αλσο ηαδ α διρεχτ ιmπαχτ ον εχονοmιχ ϖαλυεσ, ανδ νοτ ονλψ, βψ ϖιρτυε οφ ιτσ χαπαχιτψ φορ χρεατινγ νεω οππορτυνιτιεσ. Ιφ, ον τηε ονε ηανδ, ΟΣΣ ηασ αφφεχτεδ τηε σοχιαλ οργανιζατιον οφ σοφτωαρε προδυχτιον βψ εξπανδινγ τηε ρεαλmσ οφ 35 35

4 ποσσιβιλιτψ, ον τηε οτηερ ιτ ηασ οφφερεδ ινδιϖιδυαλσ ανδ ινστιτυτιονσ νεω οπτιονσ το χηοοσε φροm. Φροm α σοχιαλ χονστρυχτιϖε περσπεχτιϖε, τηε ποτεντιαλ φορ εξτερναλ βενεφιτσ φροm α νεω τεχηνολογψ ωιλλ οφτεν νοτ βε ρεαλιζεδ βψ τηε ινδιϖιδυαλ δεϖελοπερ ανδ ωιλλ ρατηερ αχχρυε το σοχιετψ ασ α ρεσυλτ οφ α δελιβερατε σοχιαλ αχτιον (Μεστηενε, [1969] 1995). Αλτηουγη Λινυξ ισ περηαπσ τηε mοστ ϖισιβλε ουτχοmε οφ α νεω σοφτωαρε προγραmmινγ ρεϖολυτιον ανδ ισ περχειϖεδ ασ αν αλτερνατιϖε το Μιχροσοφτ ιν Ηιγη Πλαχεσ (Λοηρ, 2002), ιτσ οριγινσ χαν βε τραχεδ βαχκ το 1969, ωηεν Υνιξ ωασ ιντροδυχεδ βψ ΑΤ&Τ Λαβορατοριεσ. Υνιξ συβσεθυεντλψ βεχαmε τηε οπερατινγ σψστεm οφ χηοιχε φορ Ιντερνετ τεχηνολογιεσ, mορε ορ λεσσ φρεε φορ υσε ωιτηιν υνιϖερσιτιεσ ανδ ρεσεαρχη ενϖιρονmεντσ. Wιτηιν τηε Υνιξ ενϖιρονmεντ, τηε σηαρινγ οφ σουρχε χοδε αmονγ σοφτωαρε δεϖελοπερσ βεχαmε χοmmονπλαχε. Ηοωεϖερ, α χηανγε ιν διρεχτιον χαmε ατ τηε βεγιννινγ οφ τηε 1980 σ ωηεν ΑΤ&Τ χηανγεδ ιτσ λιχενσινγ χονδιτιονσ ανδ σταρτεδ χηαργινγ α φεε φορ τηε υσε οφ Υνιξ. Ασ α ρεσυλτ, οτηερ χοmπυτερ mανυφαχτυρερσ σταρτεδ το δεϖελοπ τηειρ οων προπριεταρψ Υνιξ βασεδ οπερατινγ σψστεmσ. Ιν 1991, α χοmπυτερ γραδυατε στυδεντ ιν Ηελσινκι ναmεδ Λινυσ Τορϖαλδσ ρελεασεδ τηε σουρχε χοδε οφ α νεω οπερατινγ σψστεm χαλλεδ Μινιξ, χρυχιαλλψ περmιττινγ οτηερ προγραmmερσ το mοδιφψ, ιmπροϖε ανδ διστριβυτε ιτ ον α φρεε βασισ. Ατ τηισ ποιντ ιτ ισ ωορτη νοτινγ τηε mισλεαδινγ νατυρε τηε τερm φρεε ωιτηιν τηε χοντεξτ οφ ΟΣΣ. Α διστινχτιον mυστ βε mαδε βετωεεν ζερο πριχε ανδ τηε χονχεπτ οφ φρεεδοm ασ οβσερϖεδ βψ Ριχηαρδ Σταλλmαν, φουνδερ οφ τηε Φρεε Σοφτωαρε Φουνδατιον (ΦΣΦ) ανδ ινιτιατορ οφ α προϕεχτ χαλλεδ ΓΝΥιι. Αλλ σοφτωαρε δεϖελοπεδ ωιτηιν τηισ προϕεχτ ισ γυαραντεεδ το βε φρεε ανδ αϖαιλαβλε φορ ανψονε το υσε. Φρεε σοφτωαρε ισ υνδερστοοδ, ωιτηιν τηισ χοντεξτ, ασ ρελατινγ το υσερσ φρεεδοm το ρυν, χοπψ, διστριβυτε, στυδψ, χηανγε ανδ ιmπροϖε σοφτωαρε. Ιν πραχτιχαλ τερmσ, α προγραm ισ χονσιδερεδ το βε φρεε σοφτωαρε ιφ υσερσ αρε αβλε το ινδισχριmινατελψ ρεδιστριβυτε χοπιεσ, ειτηερ ωιτη ορ ωιτηουτ mοδιφιχατιονσ, γρατισ ορ ποσσιβλψ χηαργινγ α φεε φορ διστριβυτιον. Τηυσ, φρεε ιν τηε σενσε οφ ηαϖινγ περmισσιον, ασ αππλιεδ βψ τηε ΦΣΦ σηουλδ νοτ βε χονφουνδεδ ωιτη τηε νοτιον οφ χοστλεσσ ορ ζερο πριχε. Φυρτηερmορε, αλτηουγη τηε αβοϖε πηιλοσοπηψ εξπλιχιτλψ γραντσ α νυmβερ οφ φρεεδοmσ το τηε υσερ, φρεε σοφτωαρε σηουλδ νοτ βε χονφυσεδ ωιτη προγραmσ συχη ασ Φρεεωαρε, Σηαρεωαρε ορ Αδωαρε, το χιτε βυτ α φεω, αλλ οφ ωηιχη αρε προπριεταρψ σοφτωαρε αϖαιλαβλε ατ νο χοστιιι. Φιγυρε 1 βελοω ιλλυστρατεσ τηε ρελατιονσηιπ βετωεεν τηε ϖαριουσ διφφερεντ τψπεσ οφ σοφτωαρε

5 37 Φιγυρε 1 Τψπεσ οφ Ρελατιονσ βετωεεν σοφτωαρε Σουρχε: Στατσκοντορεν, Αγαινστ τηε πολιτιχαλ ανδ σοχιαλ πηιλοσοπηψ οφ τηε ΦΣΦ, τηε βιρτη οφ τηε Οπεν Σουρχε Ινιτιατιϖε (ΟΣΙ) ιν 1997 βρουγητ αβουτ πραχτιχαλ ανδ τεχηνιχαλ ιmπροϖεmεντσ το σοφτωαρε δεϖελοπmεντιϖ. Α σετ οφ γυιδελινεσ, κνοων ασ τηε Dεβιαν Φρεε Σοφτωαρε Γυιδελινεσ, ωηιχη λαιδ δοων τηε βασισ ανδ πρινχιπλεσ οφ ΟΣ χοδε, ωερε εσταβλισηεδ βψ ΟΣΙ χο φουνδερσ Βρυχε Περενσ ανδ Εριχ Σ. Ραψmονδ. Τηε φυνδαmενταλ ιδεα οφ ΟΣΣ ισ ϖερψ σιmπλε. Wηεν προγραmmερσ χαν ρεαδ, ρεδιστριβυτε, ανδ mοδιφψ τηε σουρχε χοδε φορ α πιεχε οφ σοφτωαρε, τηε σοφτωαρε εϖολϖεσ. Προγραmmερσ ιmπροϖε ιτ, αδαπτ ιτ ανδ φιξ βυγσ, ανδ τηισ χαν ηαππεν ατ α ϖερψ φαστ παχε. Ασ Ραψmονδ (1999) δεσχριβεδ: γιϖεν ενουγη εψεβαλλσ αλλ βυγσ αρε σηαλλοω. Ιτ χαν βε αργυεδ τηατ τηε γρεατ βρεακτηρουγη ιν ΟΣΣ ηασ βεεν το τακε τηε χονχεπτ ιντο τηε χοmmερχιαλ mαρκετπλαχε. Τηε Λινυξ χοmπυτερ οπερατινγ σψστεm ισ περηαπσ τηε βεστ κνοων δεϖελοπmεντ οφ ΟΣΣ, βυτ ιτ ισ mερελψ τηε τιπ οφ τηε ΟΣ ιχεβεργ. Τηε ιmπαχτσ οφ ΟΣΣ αρε βεινγ φελτ mυχη mορε ωιδελψ. Μιδδλεωαρε, τηε σψστεmσ σοφτωαρε τηατ βριδγεσ τηε γαπ βετωεεν mοδερν χοmmυνιχατιονσ εναβλεδ οπερατινγ σψστεmσ ανδ στατε οφ τηε αρτ αππλιχατιονσ ανδ ηασ βεχοmε χεντραλ ιν αν ερα ωηεν mανψ αππλιχατιονσ ρυν οϖερ τηε Ιντερνετ, ισ αλρεαδψ φεελινγ τηε ωινδσ οφ τηε χηανγε. Βρινγινγ τηισ αλτερνατιϖε το τηε mαρκετπλαχε αργυαβλψ χηαλλενγεσ τηε εξιστενχε οφ αλλ τηοσε προπριεταρψ οπερατινγ σψστεmσ ωηιχη αρε νοτ φρεε το υσε ανδ δεφινιτελψ νοτ φρεε το διστριβυτε ορ πασσ αρουνδ. Ηοωεϖερ, ασ Βεσσεν (2004) συγγεστσ, ιτ ισ βεττερ το ϖιεω ΦΛ ΟΣΣ ασ α χοmπλεmεντ το προπριεταρψ προϖισιον, ρεχογνιζινγ τηατ προπριεταρψ προϖισιον φαιλσ το εφφεχτιϖελψ mεετ τηε νεεδσ οφ mανψ χυστοmερσ ιν mαρκετσ ωηερε χυστοmερσ ηαϖε ηιγηλψ 37

6 δισπαρατε νεεδσ ανδ προδυχτσ αρε χοmπλεξ. Wηερε τηερε ισ α λαργε mαρκετ, εσπεχιαλλψ α λαργε τεχηνιχαλλψ υνσοπηιστιχατεδ mαρκετ, ιτ ωιλλ αλωαψσ βε mορε προφιταβλε το σελλ α προδυχτ ρατηερ τηαν γιϖε ιτ αωαψ. Τηυσ, Γρεεν (2002) αργυεσ, ιτ ισ νοτ ινεϖιταβλε τηατ ΟΣΣ ωιλλ ρεπλαχε χοmmερχιαλ σοφτωαρε. Wιτηιν τηε πριϖατε σεχτορ, χοmπανιεσ λαργε ανδ σmαλλ αρε εmβραχινγ Λινυξ ανδ ΟΣΣ φορ α ϖαριετψ οφ ρεασονσ, ινχλυδινγ χοστ, ρελιαβιλιτψ, φλεξιβιλιτψ, ανδ αϖαιλαβιλιτψ. Ινδεεδ, ιτ ηασ βεεν αργυεδ τηατ ΦΛΟΣΣ δεϖελοπmεντ φολλοωσ αν αδαπτιϖε λιφεχψχλε, ωιτη α φλεξιβλε mαναγεmεντ mοδελ εmπηασιζινγ λεαδερσηιπ, χολλαβορατιον, ανδ αχχουνταβιλιτψ (ϑοηνσον, 2001). Ηοωεϖερ, ιν τηε χοmmερχιαλ σπηερε, τηε προχεσσ οφ αδαπτινγ το Λινυξ ανδ ΟΣΣ ηασ προϖεδ δισρυπτιϖε, σινχε βασιχ τενετσ αβουτ τηε ϖαλυε ανδ σεχρεχψ οφ σουρχε χοδε αρε βεινγ τηρεατενεδ. Χονϖερσελψ, ιν τηε εδυχατιον σεχτορ, ΗΕΙσ ηαϖε βεεν υσινγ Υνιξ ανδ ενχουραγινγ τηε σηαρινγ οφ ιδεασ ανδ σουρχε χοδε φορ σοmε τιmε. Ινδεεδ ασ οβσερϖεδ βψ Κεγελ (2002), τηε χολλαβορατιϖε mετηοδσ υσεδ το δεϖελοπ Λινυξ ανδ mανψ ΟΣΣ προϕεχτσ αρε φασχινατινγ τηε ωορλδ ιν τηειρ οων ριγητ. ΠΡΟΛΙΦΕΡΑΤΙΟΝ ΟΦ ΟΣΣ ΙΝ ΗΕΙΣ Ασ δισχυσσεδ αβοϖε, τηε αχχεπτανχε ανδ σπρεαδ οφ ΟΣΣ ιν ΗΕΙσ βεγαν ασ εαρλψ ασ τηε 1960σ ασ α ρεσυλτ οφ τηε Υνιξ mοϖεmεντ ιν τηε 1960σ. Ονε οφ τηε βενεφιτσ αττριβυτεδ το ΟΣΣ ισ τηατ ιτ χαν ηελπ, ενηανχε, ανδ χοmπλεmεντ εδυχατιον βψ προϖιδινγ τοολσ το προmοτε τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ αχτιϖιτιεσ. Ηενχε, τηε νυmβερ οφ υνιϖερσιτιεσ ανδ χολλεγεσ τηατ αρε mιγρατινγ τοωαρδσ Λινυξ ανδ ΟΣΣ ισ ον τηε ρισε. Σοmετιmεσ τηε σηιφτ ισ φοστερεδ βψ πυβλιχ ινιτιατιϖεσ (ε.γ. τηε Λινυξ φορ Σχηοολσ Προϕεχτ ιν Νορωαψ ορ Λινεξ ιν Σπαιν). Ιν οτηερ χασεσ, φινανχιαλ ρεασονσ υνδερλιε α σωιτχη το ΟΣΣ. Dε Πραετερε (2002) προποσεσ α φουρ διmενσιοναλ mοδελ φορ ρεασονινγ τηε προλιφερατιον οφ ΟΣΣ. Χορρεσπονδινγλψ, α φουρφολδ φραmεωορκ ισ αππλιεδ βελοω το εξπλαιν τηε φλουρισηινγ οφ ΟΣΣ ιν ΗΕΙσ. Εχονοmιχ ρεασονσ αρε αν ιmπορταντ mοτιϖατιον φορ ΗΕΙσ ωηεν mοϖινγ φροm προπριεταρψ το οπεν σουρχε ενϖιρονmεντσ. Τηε δριϖε το ινχρεασε τηε υσε οφ τεχηνολογψ το ενηανχε στυδεντσ λεαρνινγ ωιτηιν τηε χονστραιντσ οφ λιmιτεδ βυδγετσ ηασ ενχουραγεδ mανψ ΗΕΙσ το λοοκ τοωαρδσ αλτερνατιϖε αππροαχηεσ το τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ. Τηε πυρχηασε ανδ mαιντενανχε οφ χοmπυτερ βασεδ λεαρνινγ τεχηνολογιεσ τενδσ το δριϖε υπ χοστσ ανδ γαινσ ιν τηε θυαλιτψ ανδ τηε ριχηνεσσ οφ τηε εδυχατιοναλ ενϖιρονmεντ mυστ βε οφφσετ αγαινστ τηεσε χοστσ. Ιν τηισ ρεσπεχτ, ΟΣ ενϖιρονmεντσ βρινγ οππορτυνιτιεσ το ρεδυχε χοστσ ωηιλστ νεϖερτηελεσσ ινχρεασινγ τηε υσε οφ εδυχατιοναλ τεχηνολογιεσ ιν σεϖεραλ ωαψσ. Φιρστλψ, ΗΕΙσ χαν σαϖε ον τηε χοστσ οφ δεϖελοπινγ α χυστοmισεδ ςλε ιρρεσπεχτιϖε οφ στυδεντ νυmβερσ. Τραδιτιοναλλψ, ΗΕΙσ ηαϖε νεεδεδ α λαργε νυmβερ οφ στυδεντσ το βρεακ εϖεν ωηεν δεϖελοπινγ τηειρ οων ςλε. Ρευσαβλε λεαρνινγ οβϕεχτσ ανδ διγιταλ ρεποσιτοριεσ αϖαιλαβλε φορ υσε ωιτη ςλεσ mακε ιτ ποσσιβλε το αχηιεϖε εχονοmιεσ οφ σχαλε ιν ονλινε χουρσε δεϖελοπmεντ. Τηερε αρε mανψ εξαmπλεσ οφ γρουπσ οφ ινστιτυτιονσ ιν Ευροπε ωηιχη ποολ τηειρ ρεσουρχεσ το δεϖελοπ mατεριαλσ τηατ ανψ mεmβερσ οφ τηε τεαχηινγ χοmmυνιτψ χαν υσε. Ινιτιατιϖεσ συχη ασ τηε Τρανσ Ευροπεαν 38 38

7 Ρεσεαρχη ανδ Εδυχατιον Νετωορκινγ Ασσοχιατιον (ΤΕΡΕΝΑ) δεmονστρατε τηε ποτεντιαλ βενεφιτσ οφ ιντερ ανδ ιντρα ινστιτυτιοναλ χοοπερατιον τηρουγη οπεν σουρχεσ ιν ορδερ το προmοτε ανδ παρτιχιπατε ιν τηε δεϖελοπmεντ οφ α ηιγη θυαλιτψ ιντερνατιοναλ ινφορmατιον ανδ τελεχοmmυνιχατιονσ ινφραστρυχτυρε φορ τηε βενεφιτ οφ ρεσεαρχη ανδ εδυχατιον (ΤΕΡΕΝΑ, 1994:1). Α φυρτηερ αργυmεντ ιν φαϖουρ οφ τηε υσε οφ ΟΣΣ ισ τηε ποσσιβιλιτψ οφ αχηιεϖινγ γρεατερ ινδεπενδενχε ασ φαρ ασ πριχε ανδ λιχενσινγ χονδιτιονσ αρε χονχερνεδ ωηιλστ σιmυλτανεουσλψ δριϖινγ δοων λιχενσινγ ανδ χοπψριγητ χοστσ. Σεϖεραλ στυδιεσ ηαϖε χονδυχτεδ χοmπαρισονσ οφ τηε χοστσ οφ ΙΧΤ ινϖεστmεντ βασεδ ον προπριεταρψ ανδ οπεν σουρχε ενϖιρονmεντσ. Ιν χασεσ ωηερε τηερε ισ αν ενϖιρονmεντ βυιλτ ον ΟΣ, τηε σαϖινγσ ηαϖε βεεν εστιmατεδ το βε ασ ηιγη ασ 35% (Στατσκαντορεν, 2003). Τηε διφφερενχεσ ιν χοστ χαν πριmαριλψ βε αττριβυτεδ το λοωερ λιχενσινγ χοστσ φορ σοφτωαρε αππλιχατιονσ ιν αν ΟΣ ενϖιρονmεντϖ. Οτηερ στυδιεσ ον ΟΣΣ ιν διγιταλ πυβλιχ αδmινιστρατιον αλσο ρεπορτ τηε ποτεντιαλλψ λαργε σαϖινγσ ωηιχη χαν βε mαδε ωηεν χηανγινγ οϖερ το αν οπεν σουρχε ενϖιρονmεντ. Ιτ ισ ρελατιϖελψ εασψ το εφφεχτ α χοmπαρισον οφ τηε χοστ οφ οβταινινγ ανδ υπγραδινγ λιχενσεσ φορ φρεε, ΟΣ ανδ χοmmερχιαλ σοφτωαρε. Ηοωεϖερ, ωηεν οτηερ εχονοmιχ φαχτορσ αρε τακεν ιντο χονσιδερατιον, ανψ χοmπαρισον βεχοmεσ mορε χοmπλιχατεδ. Ιτ χαν βε αργυεδ τηατ, ωηερε αν ΗΕΙ ηασ α φυνχτιοναλ ανδ σταβλε τεχηνολογιχαλ ενϖιρονmεντ, ωηετηερ βασεδ ον ΟΣ ορ χοmmερχιαλ προδυχτσ, ιτ ισ γενεραλλψ χηεαπερ το ρεταιν τηατ ενϖιρονmεντ. Ψετ, ασ σοον ασ χηανγεσ αρε mαδε, φορ εξαmπλε τηρουγη υπγραδινγ αν εξιστινγ σοφτωαρε προγραm το α νεωερ ϖερσιον, ϖαριουσ χοστσ χαν αρισε. Wιτηιν τηισ χοντεξτ, α χηανγε το ΟΣ πλατφορmσ χαν βενεφιχιαλ ασ ΟΣΣ ιmπροϖε φρεεδοm οφ αχχεσσ, ρεδυχε τεχηνιχαλ ρεσουρχε ρεθυιρεmεντσ ανδ αλλεϖιατε τραινινγ νεεδσ τηρουγη υσερ φριενδλψ ιντερφαχεσ. Τηυσ, αλτηουγη, χοστ ρεδυχτιον ισ τηε βιγγεστ δριϖερ οφ τηε αδοπτιον οφ ΟΣ, τηερε αρε αδδιτιοναλ χοστσ το βε χονσιδερεδ αβοϖε ανδ βεψονδ τηε αχτυαλ χοστ οφ τηε σοφτωαρε. Ασ Γιερα (2002:3 4) οβσερϖεσ, Τηε χοστ οφ σοφτωαρε ισ νοτ ϕυστ τηε χοστ οφ Λινυξ ορ Wινδοωσ τηερε στιλλ mαψ νεεδ το βε ινϖεστmεντσ ιν σψστεmσ mαναγεmεντ ανδ mονιτορινγ τοολσ (...) ανδ τηε χοστ οφ mαιντενανχε ανδ συππορτ. 39 Α τηιρδ φαχτορ ρελατεσ το τηε δεϖελοπmεντ οφ α mαρκετ ιν ωηιχη ΗΕΙσ αππεαρ ασ προδυχερσ ανδ χονσυmερσ ατ τηε σαmε τιmε. Φορ προδυχερσ, τηε δεϖελοπmεντ οφ ΟΣΣ mαψ βεχοmε λεσσ εξπενσιϖε ασ α ρεσυλτ οφ τηε χοντριβυτιον οφ τηε χοmmυνιτψ οφ φρεε προγραmmερσ. Μορεοϖερ, ΟΣΣ ισ αργυαβλψ ενηανχεδ βψ τηε εξιστενχε οφ εξτερναλ συππορτ τηρουγη τηισ χοmmυνιτψ ωηιχη mαψ, ατ τηε σαmε τιmε, βε α υσεφυλ θυαλιτψ χοντρολ τοολ φορ δεϖελοπερσ. Φροm τηε ποιντ οφ ϖιεω οφ τηε χονσυmερ, τηε mαιν χονχερν οφ τηε χονσυmερ ισ λικελψ το βε ιντερεστεδ ιν λοω χοστ, ϖιρτυαλ εδυχατιοναλ τεχηνολογψ σολυτιονσ τηατ αρε αϖαιλαβλε ιν τηε mαρκετ. Ιν σοmε χασεσ τηισ mαψ βε ορδιναρψ, σινγλε αππλετσ ορ τοολσ, ιν οτηερσ ιτ mαψ βε στανδαρδ σοφτωαρε παχκαγεσ, φορ εξαmπλε χοmmυνιχατιον τοολσ συχη ασ ωηιτεβοαρδσ, ωηιχη χαν ενηανχε βοτη χουρσε δεϖελοπmεντ ανδ τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ τεχηνιθυεσ. 39

8 Α φιναλ εχονοmιχ ασπεχτ χονσιδερεδ ηερε ισ τηε θυεστιον οφ γενεριχ προδυχτσ οφφερεδ βψ ΟΣΣ. Ιν τηε χασε οφ ΗΕΙσ, στανδαρδιζεδ εδυχατιοναλ σοφτωαρε παχκαγεσ οφτεν φαιλ το mεετ σπεχιφιχ χοντεντ ρελατεδ νεεδσ. Τηερεφορε, ΗΕΙσ mαψ ειτηερ δεχιδε το δεϖελοπ τηειρ οων προδυχτσ ορ το πυρχηασε σοmε τοολ τηατ ισ αλρεαδψ δεϖελοπεδ ανδ ον τηε mαρκετ. Λικεωισε, ΟΣΣ ανδ προπριεταρψ σοφτωαρε mαψ εξιστ σιδε βψ σιδε ιν α γιϖεν ΗΕΙ, σερϖινγ διφφερεντ γρουπσ οφ νεεδσ. Οτηερ ασπεχτσ το τακε ιντο χονσιδερατιον ωηεν αναλψσινγ τηε συχχεσσ οφ ΟΣΣ ιν ΗΕΙσ ινχλυδε νον εχονοmιχ παραmετερσ. Τηεσε χαν βε χατεγορισεδ ασ τεχηνολογιχαλ, πεδαγογιχαλ ανδ πηιλοσοπηιχ. Τεχηνολογιχαλ ΟΣΣ mυστ χοmπετε ωιτη οτηερ προπριεταρψ σοφτωαρε ιν τερmσ οφ ϖιαβιλιτψ, σταβιλιτψ, ροβυστνεσσ, σπεεδ, σερϖιχε. Τηε τεχηνιχαλ θυαλιτψ ισ α δετερmινινγ ασπεχτ ωηεν οπτινγ φορ ΟΣΣ. Μανψ ΗΕΙσ χρεατε Λεαρνινγ Χοντεντ Μαναγεmεντ Σψστεmσ, Λεαρνινγ Μαναγεmεντ Ενϖιρονmεντσ ανδ/ορ ςλεσ ωιτη τηε σαmε χηαραχτεριστιχσ ανδ οπερατινγ χαπαχιτιεσ ασ ωελλ κνοων προπριεταρψ σοφτωαρε. ΗΕΙ mαναγερσ αρε λικελψ το βε χονχερνεδ ωιτη θυαλιτψ ανδ αχχεσσιβιλιτψ, ασ ωελλ ασ ωιτη χοστ ανδ εφφεχτιϖενεσσ. Ιν χασεσ ωηερε τηερε ισ λιττλε το διφφερεντιατε βετωεεν τηε τεχηνολογιχαλ χαπαβιλιτιεσ οφ τηε σοφτωαρε, ινιτιαλ χονσιδερατιονσ αρε λικελψ το βε αβουτ τηε οππορτυνιτψ χοστ οφφερ βψ αν ΟΣ δεσιγν ωηιχη προϖιδεσ τηε σαmε τοολσ ασ προπριεταρψ πλατφορmσ. Ισ αλσο ωορτη νοτινγ τηατ σοmε ΟΣ προϕεχτσ ηαϖε ωελλ δεφινεδ ανδ οργανισεδ mαναγεmεντ στρυχτυρε?. Τηε χοντριβυτορσ mαψ χοmε φροm τηε αχαδεmιχ ορ στυδεντ βοδψ, βυτ χαν αλσο βε πριϖατε περσονσ, ασσοχιατιονσ ορ χοmmερχιαλ χορπορατιονσ. Wηετηερ τηε δεϖελοπmεντ ισ χεντραλιζεδ ατ λοχαλ λεϖελ ορ ισ δεϖολϖεδ το α ωιδερ γρουπ, τηε κεψ ισ το mαναγε ιτ προπερλψ, αϖοιδινγ υννεχεσσαρψ mοδιφιχατιονσ ανδ mεδιοχρε ινπυτ, ωηιλε εξτραχτινγ τηε mαξιmυm βενεφιτ φροm αλλ ϖαλυαβλε χοντριβυτιονσ. Τηε οπεν ανδ mοδυλαρ στρυχτυρε οφ ΟΣΣ αλλοωσ τηε ϖερτιχαλ ιντεγρατιον οφ δισχρετιοναρψ mοδυλεσ το α χοmmον πλατφορm ωιτη στανδαρδ δοχυmεντατιον ανδ τηε ιντερφαχε ισ δεσιγνεδ το αλλοω νυmερουσ δεϖελοπmεντσ συχη ασ τηε φρεε τρεατmεντ οφ ιmαγεσ βασεδ ον τηε Γνυ Ιmαγε Μαναγεmεντ Προγραmmε (ΓΙΜΠ) ορ οτηερ συχη αππλιχατιονσ. Οπεν αρχηιτεχτυρε αλσο mεανσ τηατ ΟΣΣ λιχενσεσ σπεχιφψ τηατ τηεψ mυστ βε τεχηνολογψ νευτραλ: ιν οτηερ ωορδσ, νο προϖισιον οφ τηε λιχενσε mαψ βε ρελιαντ ον ανψ ινδιϖιδυαλ τεχηνολογψ ορ στψλε οφ ιντερφαχε ανδ τηε λιχενσε mυστ νοτ ρεστριχτ οτηερ σοφτωαρε τηατ ισ διστριβυτεδ αλονγσιδε. Φορ εξαmπλε, τηε λιχενσε σηουλδ νοτ πρεσχριβε τηατ αλλ οτηερ προγραmσ διστριβυτεδ ον τηε σαmε mεδιυm mυστ βε ΟΣΣ. Ιτ ισ εσσεντιαλ τηατ ΟΣΣ λιχενσεσ βοτη φαχιλιτατε ανδ ενχουραγε προδυχτ δεϖελοπmεντ ωιτηιν τηε ΙΤ mαρκετ, ωηιλστ αϖοιδινγ ανψ δετερρεντσ το ϖολυνταρψ χοντριβυτορσ ανδ ρεχογνιζινγ τηειρ χοντριβυτιονσ ον σοmε λεϖελ. Οτηερ τεχηνολογιχαλ φαχτορσ (χριτιχαλ φορ τηε συχχεσσ οφ ΟΣΣ), αρε χιτεδ ιν Λανγ (1997). Τηεσε αρε διρεχτλψ λινκεδ το mεασυρεσ οφ ποπυλαριτψ, γοοδ mαιντενανχε, εϖολυτιον ανδ εασε οφ υσε (ε.γ. ινσταλλατιον, δοχυmεντατιον, ετχ.). Α ρεχεντ στυδψ ηασ ιδεντιφιεδ τηε ιντεροπεραβιλιτψ οφ οπεν στανδαρδσ το βε α φυρτηερ τεχηνολογιχαλ ισσυε οφ σπεχιφιχ ιντερεστ το ΗΕΙσ (σεε Ταννενβαυm, 40 40

9 2004). Τηε mοστ ποπυλαρ ρεασον ΗΕΙ ρεσπονδεντσ γαϖε φορ χηοοσινγ ΟΣΣ παχκαγεσ οϖερ προπριεταρψ σοφτωαρε ωασ ιντεροπεραβιλιτψ. Ιντεροπεραβιλιτψ ανδ οπεν στανδαρδσ αρε φυνδαmενταλ πρερεθυισιτεσ φορ α ηολιστιχ ανδ ιντεγρατεδ ΙΤ ενϖιρονmεντ ωηιχη ενσυρε τηε ρευσαβιλιτψ οφ mανψ οφ τηε οβϕεχτσ τηατ αρε φρεε χοπψριγητεδ. Ιφ τηε εδυχατιοναλ πλατφορm ισ δεσιγνεδ αρουνδ γενεριχ ρε υσαβλε σοφτωαρε, συχη ασ διγιταλ ρεποσιτοριεσ ορ δατα ωαρε ηουσεσ φορ ρευσαβλε mυλτιmεδια λεαρνινγ mατεριαλσ στορινγ ϖαριουσ τψπεσ οφ χουρσεωαρε ορ δοχυmεντσ, τηε τιmε ανδ χοστ οφ βυιλδινγ α ϖιρτυαλ χουρσε χαν βε χονσιδεραβλψ ρεδυχεδ. Πεδαγογιχαλ Αχαδεmιχ ιντερεστ ιν δεϖελοπινγ τεχηνολογιεσ ανδ νεω ωαψσ οφ ωορκινγ ισ βεττερ αλιγνεδ ωιτη τηε υσε οφ ΟΣ τηαν λαργε, προπριεταρψ προδυχτσ. Χοεν (2004) αργυεσ τηατ τηε ρεασον βεηινδ τηισ ισ τηε αχαδεmιχ ετηοσ ανδ τηε παυχιτψ οφ χοmmερχιαλ προδυχτσ το σερϖιχε σοmε ασπεχτσ οφ αχαδεmιχ αχτιϖιτψ. Τηε ωεβ δοεσ νοτ νεχεσσαριλψ ηαϖε το βε υσεδ ασ αν αλτερνατιϖε το τραδιτιοναλ φαχε το φαχε τεαχηινγ mετηοδσ. ΑDΕΧ (2002), WΙΧΗΕ (1996) ανδ οτηερ οργανισατιονσ σεεκ το εσταβλιση πρινχιπλεσ ιντενδεδ το σερϖε ασ πεδαγογιχ γυιδελινεσ φορ ιδεντιφψινγ ανδ εϖαλυατινγ ωεβ βασεδ χουρσεσ ανδ νον φορmαλ εδυχατιοναλ προγραmσ τηατ χαν βε αππλιεδ το ςιρτυαλ Λεαρνινγ Ενϖιρονmεντσ Βασεδ ον Οπεν Σουρχεσ (ςλεβοσ). ςλεβοσ mαψ βε δεσιγνεδ φορ διστανχε λεαρνινγ ασ ωελλ ασ φαχε το φαχε τεαχηινγ σερϖινγ, ωιτηιν τηε λαττερ ενϖιρονmεντ, το ρεδυχε τεαχηινγ λοαδσ ανδ προϖιδε α γρεατερ λεϖελ οφ αυτονοmψ φορ στυδεντσ ιν τηε λεαρνινγ προχεσσ. Ηοωεϖερ, ασ σοmε αυτηορσ φεαρ, τηερε ισ αν αυτοmατεδ διmενσιον ινηερεντ ιν εδυχατιοναλ τεχηνολογιεσ τηατ mαψ αλιενατε τηε ηυmαν φαχτορ ιν τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ. Νεϖερτηελεσσ, λεαρνινγ εξπεριενχεσ σηουλδ συππορτ ιντεραχτιον, νετωορκινγ ανδ τηε δεϖελοπmεντ οφ χοmmυνιτιεσ οφ ιντερεστ, ρατηερ τηαν αλιενατιον. ΟΣ ανδ τηε Ιντερνετ, ιν τηισ ρεσπεχτ, αλλοωσ τεαχηερσ ανδ στυδεντσ το εξπλορε τηε ωορλδ ανδ ιτσ λεαρνινγ ρεσουρχεσ ουτσιδε τηε πηψσιχαλ βουνδαριεσ οφ τηε Υνιϖερσιτψ. Υνλικε προπριεταρψ πλατφορmσ συχη ασ WεβΧΤ, φορ εξαmπλε, ωηιχη ωορκ ασ ιντρανετ ενϖιρονmεντσ (ε.γ. νο χουρσε σιτε χαν βε πλαχεδ ωιτηιν τηε πυβλιχ δοmαιν ανδ υσερσ mυστ ιδεντιφψ τηεmσελϖεσ βεφορε εντερινγ τηε σψστεm), ςλεβοσ οπερατε, ιν τηε σπιριτ οφ τηε Ιντερνετ, φορ ανδ ωιτη α ωιδε ανδ παρτιχιπατιϖε χοmmυνιτψ (στυδεντσ, χαν σελφ ρεγιστερ φορ πυβλιχ χουρσεσ, ιρρεσπεχτιϖε οφ ωηετηερ ορ νοτ τηερε αρε χοστσ ινϖολϖεδ). Ασ ρεσυλτ, τεαχηερσ ανδ στυδεντσ οπερατινγ ωιτηιν οπεν ενϖιρονmεντσ ρεαπ τηε βενεφιτσ οφ ινπυτ φροm εξπερτσ αχροσσ τηε γλοβε. Ιτ ισ τηισ φαχιλιτψ τηατ τηε Ιντερνετ προϖιδεσ το χοννεχτ δισταντ οργανισατιονσ τηατ αττραχτσ τηε συππορτ οφ mανψ ΗΕΙσ ωηιχη ενϖισαγε τηε υνιϖερσιτψ ασ α γλοβαλ λεαρνινγ ανδ οπεν χοmmυνιχατιον σπαχε. 41 Μορεοϖερ, τηε υσε οφ τηε Ιντερνετ ασ α χοmmυνιχατιον τοολ βψ ςλεβοσ ρεϖιταλισεσ τηε αχθυισιτιον οφ κνοωλεδγε τηρουγη α ϖαριετψ οφ mεανσ. Τηανκσ το ΙΧΤσ, τηε Ιντερνετ χαν βε τηε φαχιλιτατορ οφ αν αρραψ οφ λεαρνινγ σχεναριοσ: λεχτυρεσ, σελφ στυδψ, προβλεm βασεδ λεαρνινγ, χολλαβορατιϖε λεαρνινγ, λεαρνινγ βψ εξπεριmεντατιον ανδ σιmυλατιον. ςλεβοσ οριεντεδ τοωαρδσ χοντεντ, ορ ΛΧΜΣ, συγγεστ α λεαρνινγ φοχυσ ον κνοω ηοω. Τηε δεϖελοπmεντ οφ τοολσ ωηιχη προmοτε ιντεραχτιον βετωεεν λεαρνερσ φοστερσ τηε χρεατιον οφ mορε χολλαβορατιϖε λεαρνινγ ανδ τεαχηινγ σχεναριοσ. Οτηερ ςλεσ mαψ οφφερ σεϖεραλ ινδιϖιδυαλιζεδ τοολσ φορ τηε στυδεντσ. Οφ χουρσε, τηε 41

10 σαmε χαν βε σαιδ οφ προπριεταρψ πλατφορmσ: τηε διφφερενχε, ηοωεϖερ, mαψ λιε ιν ηοω αϖαιλαβλε πεδαγογιχ τοολσ αρε διρεχτλψ ορ ινδιρεχτλψ ινσπιρεδ βψ λεαρνινγ τηεοριεσ. WεβΧΤ χονταινσ α στρονγ οϖερριδινγ στρυχτυρε ωιτη αν ιmπρεσσιϖε βαττερψ οφ τεστ ανδ εϖαλυατιον τοολσ. Μοοδλε, ον τηε οτηερ ηανδ, εξπλιχιτλψ πρεσεντσ ιτσελφ ασ α σοχιαλ χονστρυχτιϖε τοολ ανδ ιτσ χουρσε mαναγεmεντ σψστεm ασ α τιmε mαναγεmεντ τοολ α σοφτωαρε παχκαγε δεσιγνεδ το ηελπ εδυχατορσ χρεατε θυαλιτψ ονλινε χουρσεσ. Χλαρολινε, φορ ηιστοριχ ρεασονσ, ινσιστσ ον α χολλαβορατιϖε αππροαχη, βυτ ρεταινσ αρχηιτεχτυρε οφ εmπτψ ανδ υνστρυχτυρεδ φραmεσ. Wιτηιν τηε λαττερ εξαmπλε οφ α ςλε, ασ Dε Πραετερε (2002β) εξπλαινσ, τηε τοολ δοεσ νοτ αππεαρ το γυιδε τηε τεαχηερ ιν α χερταιν πεδαγογιχ διρεχτιον ορ τοωαρδσ α χερταιν τεαχηινγ στψλε. Τηυσ, ονε οφ τηε πεδαγογιχ πρινχιπλεσ ατ τηε ηεαρτ οφ ΟΣ ισ τηατ οφ διϖερσιφιχατιον ανδ ϖαριετψ οφ ρεσουρχεσ; ϖαριετψ, φορ εξαmπλε, ιν τηε φορm οφ χουρσε σχεναριοσ, δισχιπλινεσ ανδ τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ mετηοδσ. Τηε πυρποσε οφ προmοτινγ συχη α ϖαριετψ οφ τοολσ ισ το ρεχονχιλε τηε εχονοmιχ οβϕεχτιϖε οφ προφιταβιλιτψ ιν τερmσ οφ ρευσινγ αϖαιλαβλε ονλινε ρεσουρχεσ ωιτη τηε εδυχατιοναλ οβϕεχτιϖε οφ φοστερινγ mοτιϖατιον ανδ α ρενεωεδ ιντερεστ φορ λεαρνινγ ιν τηε στυδεντ. Ον τηε ονε ηανδ, ινστρυχτορσ χαν βενεφιτ φροm τηε οπεν ανδ mοδυλαρ στρυχτυρε οφ οπεν πλατφορmσ βψ αλλοωινγ τηε ϖερτιχαλ ιντεγρατιον οφ διγιταλ ρεποσιτοριεσ ανδ ρε υσαβλε λεαρνινγ οβϕεχτσ ιντο τηειρ mοδυλεσ ασ α mεανσ οφ δελιϖερινγ ηιγη θυαλιτψ εδυχατιον ανδ τραινινγ mατεριαλσ ωηενεϖερ, ωηερεϖερ ανδ ιν ωηατεϖερ λανγυαγε ισ νεεδεδ. Ον τηε οτηερ ηανδ, λεαρνινγ σχεναριοσ ωηιχη ιντροδυχε τηε ρεθυιρεmεντ φορ ιντεραχτιον βετωεεν λεαρνερσ mαψ ασσιστ ιν ρεδυχινγ τηε δεmανδ φορ εδυχατιοναλ συππορτ. Ηοωεϖερ, Dιλλενβουργ & Σχηνειδερ (1995) αργυε τηατ εξιστινγ Ιντερνετ βασεδ τοολσ ωηιχη φαχιλιτατε χολλαβορατιον οφτεν φοχυσ ον τηε σενδινγ ανδ ρεχειϖινγ οφ mεσσαγεσ, ωηιλστ νεγλεχτινγ τηε υνδερλψινγ ρεασονσ ωηψ υσερσ χοmmυνιχατε. Πηιλοσοπηιχαλ Φιναλλψ, ιτ mυστ βε στρεσσεδ τηατ τηε χηοιχε οφ ΟΣΣ ισ νοτ ονλψ α χηοιχε οφ τοολσ, βυτ αλσο α πηιλοσοπηιχαλ δεχισιον. Τηε πηιλοσοπηψ βεηινδ υσινγ ΟΣΣ φορ εδυχατιον mεανσ ισ το δεϖελοπ α χολλαβορατιϖε mοδελ τηατ αλσο σερϖεσ το ενχουραγε ανδ στρενγτη χολλαβορατιον. Σοmετιmεσ, ασ Ραψmονδ (2000) χονχλυδεσ, τηισ αππροαχη το οπεν σουρχινγ χαν βε εφφεχτιϖε νοτ ϕυστ ασ α ωαψ το εξπανδ mαρκετσ, βυτ αλσο ασ α στρατεγιχ mανοευϖρε αγαινστ χοmπετιτιον. Ιν τηισ ρεσπεχτ, ιτ ισ ποσσιβλε το ιδεντιφψ χερταιν λεϖελ οφ ρεϖολτ αγαινστ Wινδοωσ (χφ. Wατχηγυαρδ Τεχηνολογιεσ, 1999). Ιτ ηασ βεεν συγγεστεδ τηατ τηε πρινχιπλε οφ αλλοωινγ ινδιϖιδυαλσ ορ χορπορατιονσ το οων αλγοριτηmσ ισ ασ οδιουσ ασ τηε ιδεα τηατ αν ινδιϖιδυαλ ορ χορπορατιον χουλδ οων α λαω οφ πηψσιχσ ορ α mατηεmατιχαλ τηεορεm ανδ τηατ τηε πηιλοσοπηψ οφ ΟΣΣ ηολδσ mυχη γρεατερ βενεφιτσ φορ τηε προγρεσσ οφ ηυmανιτψ (Κεννινγτον, 2000). Α ηεαλτηψ, γλοβαλ ινφορmατιον σοχιετψ ρεθυιρεσ πολιτιχαλ ανδ λεγαλ mεχηανισmσ ωηιχη προϖιδε οππορτυνιτιεσ φορ βοτη προπριεταρψ ανδ νον προπριεταρψ δεϖελοπmεντσ. Τηε σηυττινγ ουτ οφ ονε ορ τηε οτηερ ωιλλ ονλψ αγγραϖατε τηε εξιστινγ διγιταλ διϖιδε. 42 Ραϕανι (2003), εξπρεσσινγ ηισ οπποσιτιον το mονοπολιστιχ mοδελσ, ρεγαρδσ ΟΣΣ ασ α παραγον ιν φαχιλιτατινγ τηε προϖισιον οφ εδυχατιον τηατ ισ φρεε ιν τερmσ οφ αχχεσσ ασ ωελλ ασ πριχε ανδ ρεmινδσ τηε ρεαδερ τηατ φρεε εδυχατιον ισ ρεγαρδεδ ασ α φυνδαmενταλ φαχτ οφ λιφε ιν mανψ Ευροπεαν χουντριεσ. 42

11 Μορεοϖερ, Λανγ (1997) αργυεσ τηατ εχονοmιχ συχχεσσ χαν βε αττριβυτεδ νοτ ονλψ το mατεριαλ ρεσουρχεσ βασεδ ον προδυχτιον ανδ τηε υσε οφ τανγιβλε γοοδσ, βυτ αλσο το ιmmατεριαλ ρεσουρχεσ βασεδ ον τραινινγ ανδ δεϖελοπmεντ οφ κνοωλεδγε ασ ωελλ ασ τηε προδυχτιον, διστριβυτιον ανδ υσε οφ τηοσε ιmmατεριαλ ρεσουρχεσ. 43 Βεχαυσε Ινφορmατιον ωαντσ το βε φρεε ΟΣ ηαϖε προποσεδ α χυλτυραλ, σχιεντιφιχ ανδ αυτονοmουσ mοδελ βασεδ ον ιντεραχτιϖιτψ ανδ mυλτιλινγυαλισm. Ιν τηε λιγητ οφ τηε εξπεριενχεσ οφ α νυmβερ οφ Ευροπεαν ΗΕΙσ, ΟΣΣ χαν βε αργυεδ το προποσε εασιερ σολυτιονσ ωηιχη αρε mυλτιλινγυαλ ανδ αρε ρελατιϖελψ υνδεmανδινγ ιν τερmσ οφ ινφραστρυχτυρε, ηαρδωαρε ανδ ρεσουρχεσ, φροm τηε ποιντ οφ ϖιεω οφ βοτη σερϖερσ ανδ ενδ χλιεντσ. Ασ αν ιλλυστρατιον, τηε Υνιϖερσιτψ οφ Βυδαπεστ ηασ χρεατεδ α προϕεχτ χαλλεδ Οπεν Αχχεσσ ωηιχη προποσεσ τηε διστριβυτιον οφ φρεε αρτιχλεσ το τηε σχιεντιφιχ χοmmυνιτψ ωιτηουτ τηε νεχεσσιτψ οφ εδιτορσ ορ πυβλισηερσ βυτ ρεταινινγ τηε σχιεντιφιχ θυαλιτψ οφ τηε παπερσ τηρουγη πεερ ρεϖιεω. Βεχαυσε τηε ΟΣ χυλτυρε χοmεσ ασ α ρεσπονσε το αν ιδεντιφιαβλε σετ οφ mοτιϖατιονσ ανδ πρεσσυρεσ, ΟΣΣ στριϖε φορ χυλτυραλ, σχιεντιφιχ ανδ πεδαγογιχ ινδεπενδενχε ιν οπποσιτιον το τηε ποστ Φορδιστ εδυχατιοναλ mοδελ πρεϖαλεντ ωιτηιν τηε ΥΣΑ. Ιτ ισ νο χοινχιδενχε τηατ ΟΣΣ ωασ δεϖελοπεδ ιν Φινλανδ, α χουντρψ ωιτη ονε οφ τηε ηιγηεστ ρατεσ οφ σοχιαλ χοηεσιον ιν Ευροπε. Φιγυρε 2 βελοω πρεσεντσ α σψνοπσισ οφ τηε φαχτορσ ωηιχη ηαϖε χοντριβυτεδ το τηε προλιφερατιον οφ ΟΣΣ ιν Ηιγηερ Εδυχατιον. Dοmαιν Εχονοmιχ Τεχηνολογιχαλ Πεδαγογιχαλ Πηιλοσοπηιχ Ρεασονσ Εασεσ τηε βυρδεν οφ σοφτωαρε λιχενσε mαναγεmεντ. Οπεν Σουρχεσ χοστ λεσσ το αχθυιρε ανδ ρυν τηαν προπριεταρψ σοφτωαρε Ινδεπενδενχε Γενεριχ Προδυχτ Ρελιαβλε ανδ σεχυρε τεχηνολογψ Οπεν αρχηιτεχτυρε Ιντερ οπερατιοναλ Οπεν βυτ ωελλ προτεχτεδ χοπψριγητσ ανδ λιχενσεσ Ποσσιβιλιτψ οφ υσινγ διφφερεντ λεαρνινγ σχεναριοσ Wεβ βασεδ λεαρνινγ Μοδυλαρ ανδ mυλτιλινγυαλ ςαριετψ οφ τοολσ Χολλαβορατιϖε αππροαχη Αντι mονοπολιστιχ Φρεε ασ εδυχατιον Προmοτεσ παν Ευροπεαν ϖισιον ανδ σοχιαλ χοηεσιον Φιγ. 2 Φουρ mαϕορ ρεασονσ οφ τηε προλιφερατιον οφ Οπεν Σουρχεσ ιν Ηιγηερ Εδυχατιον ωιτηιν τηε φουρ δοmαινσ οφ Εδυχατιον. 43

12 44 ΠΡΑΧΤΙΧΑΛ DΙΣΣΕΜΙΝΑΤΙΟΝ ΧΑΣΕΣ ΟΦ ΟΠΕΝ ΣΟΥΡΧΕΣ: ςλεβοσ ΙΝ ΕΥΡΟΠΕ ΑΝD ΧΕΝΤΡΑΛ ΑΣΙΑ Αλτηουγη ΟΣΣ ηασ βοτη ηιστοριχαλ ανδ πηιλοσοπηιχαλ ροοτσ ιν υνιϖερσιτιεσ, ε λεαρνινγ ωασ νοτ ονε οφ τηε mαϕορ αρεασ οφ τηε οπεν σουρχε σοφτωαρε mοϖεmεντ δυρινγ τηε 1990σ ανδ ε λεαρνινγ στανδαρδσ ωερε τηυσ ινιτιαλλψ δεϖελοπεδ ωιτηουτ α γρεατ δεαλ οφ χονχερν φορ εξαmπλεσ οφ ΟΣΣ (Dαλζιεν, 2003:4). Wηιλστ, ατ τηε ενδ οφ τηε τωεντιετη χεντυρψ, τηε δεϖελοπmεντ οφ ΦΛΟΣΣ ωασ πρινχιπαλλψ φοχυσεδ ον βασιχ σοφτωαρε ινφραστρυχτυρε, συχη ασ οπερατινγ σψστεmσ ανδ ωεβ σερϖερσ, ρατηερ τηαν σπεχιφιχ αππλιχατιονσ συχη ασ ε λεαρνινγ, τοδαψ τηε ρεϖερσε χαν βε σαιδ το αππλψ. Τηερε αρε νυmερουσ εξαmπλεσ οφ ϖιρτυαλ χαmπυσεσ τηρουγηουτ Ευροπε ανδ τηε mαϕοριτψ οφ Ευροπεαν υνιϖερσιτιεσ αρε νοω σεεκινγ σατισφαχτορψ ΙΧΤ σολυτιονσ ωηιχη χαν ασσιστ τηε δεϖελοπmεντ οφ ποτεντιαλ ϖιρτυαλ χαmπυσεσ. Βυτ νοτ εϖερψ υνιϖερσιτψ νεεδσ το σπονσορ ιτσ οων ϖιρτυαλ πλατφορm. Σοmε mαψ βενεφιτ mορε φροm παρτιχιπατινγ ασ ρεϖιεωερσ ανδ οχχασιοναλ χοντριβυτιονσ (Μοορε, 2002). Ε λεαρνινγ Ιντερνετ φορυmσ φαχιλιτατε τηε δισσεmινατιον οφ ινφορmατιον αβουτ σοφτωαρε (ε.γ. τεχηνιχαλ ινφορmατιον, εξαmπλεσ οφ βεστ πραχτιχε, θυεστιονσ ον τηε φυνχτιοναλιτψ οφ τηε τοολσ, ετχ.), ιδεασ ανδ ρεσουρχεσ. Ιν 2001, τηε Dοκεοσ πλατφορm (ηττπ://ωωω.δοκεοσ.χοm) ηαδ βεεν αδοπτεδ βψ σεϖεραλ ηυνδρεδσ οφ υνιϖερσιτιεσ ανδ τρανσλατεδ ιντο σεϖεραλ λανγυαγεσ. 44

13 45 ωωω.δοκεοσ.χοm (Βελγιυm) ωωω.χλαρολινε.νετ (Φρανχε) ωωω.σπαγηεττιλεαρνινγ.χοm (Ιταλψ) ωωω.ολατ.οργ (Σωιτζερλανδ) ηττπ://πηψσικ.υνι γραζ.ατ/ χβλ/ελεχτυρε (Αυστρια). Ε λεχτυρε ισ α φρεε εδυχατιον παχκαγε τηε δεσιγν ανδ πρεσεντατιον οφ ελεχτρονιχ λεχτυρεσ ηττπ://φλε3.υιαη.φι/ινδεξ.ητmλ (Φινλανδ) Dεϖελοπεδ βψ τηε Υνιϖερσιτψ οφ Αρτ & Dειγν οφ Ηελσινκι. Φυτυρε Λεαρνινγ Ενϖιρονmεντ (ΦΛΕ) ισ α ωεβ βασεδ λεαρνινγ ενϖιρονmεντ ανδ α σερϖερ σοφτωαρε φορ χοmπυτερ συππορτεδ χολλαβορατιϖε λεαρνινγ. ηττπ://λεαρνλοοπ.σουρχεφοργε.νετ (Σωεδεν) Ιτ ισ α γρουπωαρε αιmεδ φορ εδυχατιον ανδ χολλαβορατιον. Dεϖελοπεδ βψ Γοτηεβοργ Υνιϖερσιτψ ωωω.λογιχαmπυσ.χοm (ΥΚ) Ιτ ισ α διστανχε λεαρνινγ ανδ χοντεντ mαναγεmεντ σψστεm φρεελψ αϖαιλαβλε το Υνιϖερσιτιεσ. Ιτ αλλοωσ το ρυν εξιστινγ χλασσεσ ορ ονλινε λεαρνινγ χλασσεσ ϖια τηε ωεβ ασ ωελλ ασ προϖιδινγ τηε ινστιτυτιον το χρεατε αδδιτιοναλ ιντεγρατεδ αππλιχατιονσ. ηττπ://οπενλmσ.σουρχεφοργε.νετ (Νορωαψ) Οπεν σουρχε λεαρνινγ Μαναγεmεντ Σψστεm (ΛΜΣ) υσεδ βψ Υνιϖερσιτψ οφ Τρονδηειm. Ιτ οφφερσ α mινιmυm σολυτιον φορ ωεβ βασεδ τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ) ηττπ://υνι οπεν πλατφορm.φερνυνι ηαγεν.δε (Γερmανψ) Φλεξιβλε οπεν σουρχε ε λεαρνινγ ενϖιρονmεντ φυνδεδ βψ τηε στατε οφ Νορτη Ρηινε Wεστπηαλια,. ηττπ://ωωω.τριανα.χο.υκ/ (Wαλεσ). Τηε Τριανα Προϕεχτ ισ αν οπεν σουρχε προβλεm σολϖινγ ενϖιρονmεντ δεϖελοπεδ ατ Χαρδιφφ Υνιϖερσιτψ τηατ χοmβινεσ αν ιντυιτιϖε ϖισυαλ ιντερφαχε ωιτη ποωερφυλ δατα αναλψσισ τοολσ.) Φιγυρε 3 Σοmε Εξαmπλεσ οφ ςλεβοσ ανδ οτηερ εδυχατιοναλ τοολσ ιν Ευροπε Τοδαψ, mορε τηαν ονε τηουσανδ οργανιζατιονσ υσε τηε Dοκεοσ πλατφορm τηρουγηουτ φορτψ χουντριεσ ανδ ιν mορε τηαν τωεντψ λανγυαγεσ, ινχλυδινγ αλλ τηε λανγυαγεσ οφ τηε ΕΥ. Ηοωεϖερ, Dοκεοσ ισ ϕυστ ονε εξαmπλε οφ ςλεβοσ ωηιχη ηασ βεεν συχχεσσφυλλψ αδοπτεδ βψ Ευροπεαν ΗΕΙσ. Φυρτηερ εξαmπλεσ αρε προϖιδεδ ιν Φιγυρε 3, αλλ οφ ωηιχη χοντριβυτε το τηε δεϖελοπmεντ οφ εσσεντιαλ χοmπονεντσ οφ α φρεε εδυχατιον mοϖεmεντ, τηρουγη ασσοχιατεδ τοολσ ορ αππλιχατιονσ φορ υσε ιν ΗΕΙσ. Ουτσιδε οφ Ευροπε, τηε ποσσιβιλιτιεσ τηατ ΟΣΣ οφφερσ φορ δεϖελοπινγ χουντριεσ, ανδ ινδεεδ mινοριτψ λανγυαγεσ, ηαϖε ρεχεντλψ βεεν αττραχτινγ ινχρεασεδ αττεντιον. Τηε εξαmπλε πρεσεντεδ ηερε ρελατεσ το τηε ωορκ οφ τηε ΕΥ Τεmπυσ φυνδεδ ΤΟΗΟΣΤ ΧΑ προϕεχτ, τωο πρινχιπλε ουτχοmεσ οφ ωηιχη αρε τηε ηαρmονισατιον οφ τηε φραmεωορκ φορ χυρριχυλυm δεϖελοπmεντ ανδ τηε σεττινγ υπ οφ α χοmmον, ονλινε χορε χυρριχυλυm ατ φιϖε Χεντραλ Ασιαν ΗΕΙσ ιν Κψργψζσταν, Μονγολια ανδ Υζβεκισταν. Ιν τηισ ωαψ, εφφορτσ ανδ προγρεσσ τοωαρδσ ενηανχινγ τηε χυρριχυλυm χαν βε σηαρεδ βετωεεν τηε 45

14 παρτνερ ινστιτυτιονσ. ΕΥ φυνδινγ ηασ βεεν mαδε αϖαιλαβλε το ιmπροϖε τηε ΙΧΤ ινφραστρυχτυρε οφ τηε φιϖε Χεντραλ Ασιαν ΗΕΙσ ασ α πρελιmιναρψ ρεθυιρεmεντ φορ τηε εφφορτσ τοωαρδσ βυιλδινγ αν ονλινε χυρριχυλυm. Το δατε, νεω χοmπυτερ φαχιλιτιεσ ηαϖε βεεν προϖιδεδ φορ αχαδεmιχ σταφφ ανδ στυδεντσ. Χρυχιαλλψ, λινκσ το τηε Ιντερνετ ηαϖε αλσο βεεν υπγραδεδ το εναβλε αχχεπταβλε λεϖελσ οφ χοmmυνιχατιον ανδ χολλαβορατιον βετωεεν τηε Χεντραλ Ασιαν ανδ Ευροπεαν παρτνερσ ινϖολϖεδ ιν τηε προϕεχτ. Ιν mακινγ χριτιχαλ δεχισιονσ ον τηε χηοιχε οφ ε λεαρνινγ πλατφορm το βε υσεδ φορ τηε ονλινε χυρριχυλυm ιτ ηασ βεεν νεχεσσαρψ το τακε α mορε λονγ τερm αππροαχη το τηε συσταιναβλε φυτυρε οφ τηε ονλινε χυρριχυλυm. Τηε Dοκεοσ πλατφορm ωασ υλτιmατελψ αδοπτεδ ανδ τηε ρατιοναλε φορ τηισ δεχισιον ισ ουτλινεδ βελοω ωιτηιν τηε φραmεωορκ οφ τηε φουρ mαϕορ ρεασονσ φορ τηε προλιφερατιον οφ ΟΣΣ ιν ΗΕΙσ ιλλυστρατεδ ιν Φιγυρε 2 αβοϖε. Τηε ΤοΗοστ ΧΑ προϕεχτ ισ φυνδεδ φορ τηρεε ψεαρσ. Βεψονδ τηισ περιοδ ιτ ισ λικελψ τηατ τηε Χεντραλ Ασιαν ΗΕΙσ ωιλλ ηαϖε το σελφ φυνδ τηε ονλινε mοδυλεσ. Γιϖεν τηε φινανχιαλ διφφιχυλτιεσ φαχινγ τηε εδυχατιοναλ σεχτορσ ωιτηιν τηε τηρεε δεϖελοπινγ χουντριεσ χοϖερεδ βψ τηε προϕεχτ, τηε χοστλψ πυρχηασε οφ σοφτωαρε λιχενσεσ ανδ mαιντενανχε χοντραχτσ ισ νοτ α φεασιβλε οπτιον. Τηυσ, φροm αν εχονοmιχ περσπεχτιϖε τηε υσε οφ αν ΟΣ mοδελ ωασ παρτιχυλαρλψ αππροπριατε φορ τηε ΤοΗοστ ΧΑ προϕεχτ. Μεανωηιλε, τηε τεχηνιχαλ αδϖανταγεσ οφ ΟΣΣ αρε περηαπσ λεσσ περτινεντ το δεϖελοπινγ ωορλδ χουντριεσ τηαν τηεψ αρε ωιτηιν Ευροπε. Φορ εξαmπλε, ιτ mιγητ βε αργυεδ τηατ τηε ιντεροπεραβιλιτψ οφ ΟΣΣ παχκαγεσ ισ λεσσ ιmπορταντ το τηε φιϖε Χεντραλ ΗΕΙσ, σινχε τηειρ εξιστινγ ΙΤ ενϖιρονmεντ ισ υνδερδεϖελοπεδ ανδ χυρρεντλψ ποορλψ ιντεγρατεδ. Ηοωεϖερ, τηε ιmπορτανχε οφ ρευσαβλε λεαρνινγ οβϕεχτσ ανδ α υσερ φριενδλψ ιντερφαχε σηουλδ νοτ βε υνδερεστιmατεδ φορ αχαδεmιχ σταφφ ωιτηιν τηεσε ινστιτυτιονσ φαχεδ ωιτη τηε ενορmουσ τασκ οφ χρεατινγ ονλινε mοδυλεσ φορ α χυρριχυλυm τηατ ισ ρελατιϖελψ νεω το τηεm. Φροm α πεδαγογιχαλ περσπεχτιϖε, τηε mυλτιλινγυαλ αδϖανταγεσ οφ ΟΣΣ ωερε ηιγηλψ σιγνιφιχαντ. Φεω, ιφ ανψ, προπριεταρψ ςλεσ αρε αϖαιλαβλε ιν τηε πρινχιπαλ λανγυαγεσ οφ τηε τηρεε χουντριεσ, Υζβεκ, Κψργψζ ανδ Μονγολιαν. Μορεοϖερ, τηε τωο πρινχιπαλ λανγυαγεσ οφ τηε προϕεχτ, τηοσε ιν ωηιχη τηε ονλινε τεαχηινγ mατεριαλσ αρε mοστ λικελψ το βε δισσεmινατεδ, αρε Ενγλιση ανδ Ρυσσιαν. Τηερε ωασ τηυσ α παρτιχυλαρ νεεδ το εmπλοψ α ςλε ωιτη ενηανχεδ mυλτιλινγυαλ χαπαβιλιτιεσ. Τηε χολλαβορατιϖε αππροαχη το προϖιδινγ ονλινε εδυχατιον ισ εθυαλλψ αν ιmπορταντ πηιλοσοπηιχαλ φαχτορ ιν τηε δεχισιον το αδοπτ τηε Dοκεοσ ςλε. Ασ στατεδ αβοϖε, ονε οφ τηε πρινχιπαλ αιmσ οφ τηε προϕεχτ ισ τηε ηαρmονισατιον οφ τηε φραmεωορκ φορ χυρριχυλυm δεϖελοπmεντ ανδ ινδεεδ τηε σηαρινγ ανδ δισσεmινατιον οφ γοοδ πραχτιχε ιν λεαρνινγ ανδ τεαχηινγ βετωεεν αλλ οφ τηε Ευροπεαν ανδ Χεντραλ Ασιαν ΗΕΙσ ινϖολϖεδ ιν τηε προϕεχτ. Μορεοϖερ, α κεψ υνδερλψινγ mοτιϖατιον φορ τηε φυνδινγ οφ ΕΥ Τεmπυσ προϕεχτσ, ουτλινεδ ιν τηε Ταχισ Στρατεγψ δοχυmεντ (Ευροπεαν Χοmmισσιον, 2001) ισ τηε ρεινφορχινγ οφ τιεσ ωιτη νειγηβουρινγ ανδ παρτνερ χουντριεσ, τηρουγη αν αρραψ οφ νεω φορmσ οφ χοοπερατιον ανδ ασσιστανχε. Wηιλστ α νυmβερ οφ θυεστιονσ ρεmαιν ωιτηιν τηε προϕεχτ συχη ασ ηοω το ωε χατερ φορ τηε εντιρε ρανγε οφ χυλτυραλ, σοχιαλ ανδ λινγυιστιχ διϖερσιτψ οφ ΧΑ υσερσ ανδ ηοω το αχχοmmοδατε ΙΧΤσ το λοχαλ τεαχηινγ ανδ λεαρνινγ mετηοδσ, τηε χολλαβορατιϖε αππροαχη αδοπτεδ ανδ φοστερεδ βψ τηε Dοκεοσ πλατφορm αππεαρσ το βε α ϖερψ ρελεϖαντ ονε

15 47 ΧΟΝΧΛΥDΙΝΓ ΡΕΜΑΡΚΣ Τηισ παπερ δοεσ νοτ χλαιm το προϖιδε α δεφινιτιϖε ρεϖιεω οφ αλλ τηε Ευροπεαν ινιτιατιϖεσ ινϖολϖινγ ΟΣΣ. Ηοωεϖερ, ιτ ηασ αττεmπτεδ το ιλλυστρατε τηε εξτεντ το ωηιχη τηε ΟΣ mοδελ χαν βε α υσεφυλ ανδ ιντυιτιϖε mεανσ οφ εξπεριmεντινγ ωιτη διφφερεντ προδυχτσ, σηαρινγ ιδεασ ανδ φινδινγ τεχηνολογιχαλ σολυτιονσ. Μορεοϖερ, σοmε οφ τηε φυνδαmενταλ ρεασονσ φορ τηε σπρεαδ οφ ΟΣΣ (ανδ ιν παρτιχυλαρ ςλεβοσ) ιν ΗΕΙσ τηρουγηουτ Ευροπε ανδ βεψονδ ηαϖε βεεν ιδεντιφιεδ ανδ ρεϖιεωεδ. Τηε σπιριτ οφ οπεν σουρχε ισ φορmεδ αρουνδ διϖερσιτψ οφ ινπυτ, ρεχψχλινγ οφ ιδεασ, χρεατιϖιτψ, ανδ χολλαβορατιον (Χοππολα ετ αλ, 2004). Τηεσε αρε εσσεντιαλ ινγρεδιεντσ φορ ιννοϖατιον ανδ πρεσεντ χλεαρ αδϖανταγεσ φορ τηε δεϖελοπmεντ οφ σοφτωαρε ωιτηιν τηε ρεαλmσ οφ ΟΣ πηιλοσοπηψ. Τηε πηιλοσοπηιχαλ, εχονοmιχ, πεδαγογιχ ανδ τεχηνολογιχαλ δψναmιχσ ωηιχη υνδερπιν τηε ΟΣ mοδελ ηαϖε ηαδ α mανιφεστ ιmπαχτ ον τηε ωαψσ ιν ωηιχη ινφορmατιον ισ χονχεπτυαλισεδ, υσεδ ανδ δεϖελοπεδ. Σινχε τηε φρεε mοϖεmεντ δοεσ νοτ ρελψ ον χονχεπτσ λικε ιντελλεχτυαλ προπερτψ ορ χοπψριγητ βυτ ρατηερ ον νοτιονσ συχη ασ ϖολυνταρψ παρτιχιπατιον ανδ χοντριβυτιον, ιτ mαψ βεεν σεεν ασ αν ιδεαλ τοολ φορ βριδγινγ τηε διγιταλ διϖιδε βετωεεν δεϖελοπεδ ανδ δεϖελοπινγ χουντριεσ, ασ ιλλυστρατεδ βψ τηε χασε οφ τηε ΤοΗοστ ΧΑ προϕεχτ. Dεσπιτε ιτσ ινηερεντ αδϖανταγεσ, ηοωεϖερ, ΟΣΣ σηουλδ βε ρεγαρδεδ νοτ ασ α υνιϖερσαλ παναχεα φορ τηε φυτυρε οφ ε λεαρνινγ στρατεγιεσ ιν ΗΕΙσ, βυτ ρατηερ ασ ονε οφ α ρανγε οφ δεϖελοπmεντσ τηατ αρε πρεσεντλψ χοντριβυτινγ το τηε δεmοχρατισατιον ανδ γλοβαλισατιον οφ εδυχατιον ανδ ωιλλ υλτιmατελψ ηελπ σηαπε τηε ϖιρτυαλ υνιϖερσιτιεσ οφ τοmορροω. ΡΕΦΕΡΕΝΧΕΣ ΑDΕΧ (2002) Γυιδινγ Πρινχιπλεσ φορ Dιστανχε Τεαχηινγ ανδ Λεαρνινγ, Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.αδεχ.εδυ/αδmιν/παπερσ/διστανχετεαχηινγ_ πρινχιπλεσ.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Βεσσεν, ϑ. (2004) Οπεν σουρχε σοφτωαρε : Φρεε Προϖισιον οφ Χοmπλεξ Πυβλιχ Γοοδσ, Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.ρεσεαρχηονιννοϖατιον.οργ/οπενσρχ.πδφ (Ρετριεϖεδ 10 Χοεν, Μ. (2004) Α Γυιδε το ινϖεστινγ ιν Σοφτωαρε ανδ ΙΤ Σερϖιχεσ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.πρεδιχτ.στρατη.αχ.υκ (Ρετριεϖεδ 10 Χοππολα, Χ. & Νεελλεψ, Ε. (2004) Οπεν σουρχε οπενσ λεαρνινγ. Wηψ οπεν σουρχε mακεσ σενσε φορ εδυχατιον. Τηε ρ σmαρτ γρουπ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.οπενσουρχεσυmmιτ.οργ/οπεν σουρχε πδφ (Ρετριεϖεδ 10 Dαλζιεν, ϑ. (2003). Οπεν Στανδαρδσ ϖερσυσ Οπεν Σουρχε ιν Ε λεαρνινγ, Εδυχαυσε Θυατερλψ, 4, ππ Dε Πραετερε Τ. (2002α), Λε Θυατρε θυαρτσ δε λ Οπεν Σουρχε ου λεσ ραισονσ δε σον συχχ σσ, Υνιϖερσιτ χατηολιθυε δε Λουϖαιν. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.δοκεοσ.χοm/θυατρε_θυαρτσ.πηπ (Ρετριεϖεδ 10 Dε Πραετερε Τ. (2002β), Πηιλοσοπηιε δυ λογιχιελ Χλαρολινε, Υνιϖερσιτ χατηολιθυε δε Λουϖαιν. Ονλινε ατ: 47

16 ηττπ://ωωω.δοκεοσ.χοm/πηιλοσοπηιε_χλαρολινε.πηπ (Ρετριεϖεδ 10 Dε Πραετερε Τ. (2003), Χλαρολινε λ ΥΧΛ, ηιστοιρε δ υν δ ϖελοππεmεντ, Υνιϖερσιτ χατηολιθυε δε Λουϖαιν. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.δοκεοσ.χοm/ηιστοιρε_χλαρολινε.πηπ (Ρετριεϖεδ 10 Dιλλενβουργ Π. & Σχηνειδερ D. (1995), Χολλαβορατιϖε λεαρνινγ ανδ τηε Ιντερνετ, Υνιϖερσιτψ οφ Γενεϖα. Ονλινε ατ: ηττπ://τεχφα.υνιγε.χη/τεχφα/ρεσεαρχη/χμχ/χολλα/ιχχαι95_1.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Ευροπεαν Χοmmισσιον (2001) Τηε ΕΥ σ Ρελατιονσ ωιτη Εαστερν Ευροπε ανδ Χεντραλ Ασια. Ονλινε ατ: ηττπ://ευροπα.ευ.ιντ/χοmm/εξτερναλ_ρελατιονσ/χεεχα/ινδεξ.ητm (Ρετριεϖεδ 10 Γιερα, ϑ. (2001). Τηε Χοστσ ανδ Ρισκσ οφ Οπεν Σουρχε. Απριλ 12 τη. Βεστ Πραχτιχεσ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.φορρεστερ.χοm (Ρετριεϖεδ 10 Γρεεν, Ε.Λ. (2002) Εχονοmιχσ οφ Οπεν Σουρχε Σοφτωαρε. Ονλινε ατ: ηττπ://βαδτυξ.οργ/ηοmε/εριχ/εδιτοριαλ/εχονοmιχσ.πηπ (Ρετριεϖεδ 10 ϑοηνσον, Κ. (2001) Α Dεσχριπτιϖε Προχεσσ Μοδελ φορ Οπεν Σουρχε Σοφτωαρε Dεϖελοπmεντ, Υνιϖερσιτψ οφ Χαλγαρψ, Dεπαρτmεντ οφ Χοmπυτερ Σχιενχε. Ονλινε ατ: ηττπ://σερν.υχαλγαρψ.χα/στυδεντσ/τηεσεσ/κιmϑοηνσον/τοχ.ητm (Ρετριεϖεδ 10 Κεγελ D. (2002) Τηε Χασε φορ Λινυξ ιν Υνιϖερσιτιεσ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.κεγελ.χοm/λινυξ/εδυ (Ρετριεϖεδ 10 Κεννινγτον, Α. (2000) Σοφτωαρε Πηιλοσοπηψ ανδ Πολιτιχσ, Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.τοπολογψ.οργ/σοφτ/σοφτπηιλ.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Λανγ, Β. (1997). Ρεσσουρχεσ Λιβρεσ ετ Ινδ πενδανχε Τεχηνολογιθυε δανσ λεσ Σεχτευρ δε λ Ινφορmατιον. Παπερ πρεσεντεδ ατ τηε Χονφερενχε Ινφορουτεσ ετ Τεχηνολογιεσ δε λ Ινφορmατιον, Φορυm Ινιτιατιϖεσ 97, Ηανοι Οχτοβερ. Ονλινε ατ : ηττπ://παυιλλαχ.ινρια.φρ/ λανγ/εχριτσ/ηανοι (Ρετριεϖεδ 10 Dεχεmβερ, 2004) Λεοναρδ, Α. (2001) Αν Αλτερνατιϖε ςοιχε: Ηοω τηε Τεχη Ποορ Χαν Στιλλ Βε Σοφτωαρε Ριχη. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.ιητ.χοm/αρτιχλεσ/24330.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Λοηρ, Σ. (2002) Αν αλτερνατιϖε το Μιχροσοφτ Γαινσ Συππορτ ιν Ηιγη Πλαχεσ. Τηε Νεω Ψορκ Τιmεσ Ονλινε. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.ιχαmπυσ.υχλ.αχ.βελινυξ/δοχυmεντ/αν_αλτερνατιϖε_το_ Μχροσοφτ_Γαινσ_Συππορτ_ιν_Ηιγη_Πλαχεσ.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Μαυρερ, Φ. & Dελλεν, Β. (1998) Αν Ιντερνετ Βασεδ Σοφτωαρε Προχεσσ Μαναγεmεντ Ενϖιρονmεντ, Προχεεδινγσ οφ τηε Wορκσηοπ ον Σοφτωαρε Ενγινεερινγ οϖερ τηε Ιντερνετ ηελδ ατ τηε Ιντερνατιοναλ Σοφτωαρε Ενγινεερινγ Χονφερενχε (ΙΧΣΕ 98), Κψοτο, ϑαπαν. Ονλινε ατ: ηττπ://σερν.χπσχ.υχαλγαρψ.χα/ mαυρερ/ιχσε98wσ/συβmισσιονσ/μαυ ρερ/ ΙΧΣΕ.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Μαυρερ, Φ. ανδ Καισερ, Γ. (1998). Σοφτωαρε Ενγινεερινγ ιν τηε Ιντερνετ Αγε. ΙΕΕΕ Χοmπυτινγ, 2(5) ππ

17 Μοορε, Α.Η. (2002) Οπεν Σουρχε Λεαρνινγ. Εδυχαυσε Σεπτ. / Οχτ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.εδυχαυσε.εδυ/ιρ/λιβραρψ/πδφ/ερm0253.πδφ (Ρετριεϖεδ 10 Μεστηενε (1969) Τηε Ρολε οφ Τεχηνολογψ ιν Σοχιετψ, ρεπριντεδ ιν Τειχη, Α. Η. (1995) (εδ.), Τεχηνολογψ ανδ τηε Φυτυρε, 5τη Εδιτιον Βοστον: Βεδφορδ/Στ. Μαρτιν σ. ππ Ραϕανι, Ν. (2003) Φρεε ασ ιν Εδυχατιον. Σιγνιφιχανχε οφ τηε Φρεε/Λιβρε ανδ Οπεν Σουρχε Σοφτωαρε φορ Dεϖελοπινγ Χουντριεσ. Μινιστρψ οφ Φορειγν Αφφαιρσ. Φινλανδ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.mααιλmα.κααπελι.φι/φλοσσρεπορτ1.0.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Ραψmονδ, Ε.Σ. (1999) Τηε Χατηεδραλ ανδ τηε Βαζααρ: Μυσινγσ ον Λινυξ ανδ Οπεν σουρχε βψ αν Αχχιδενταλ Ρεϖολυτιοναρψ. Χαmβριδγε, Μασσ.: Ο Ρειλλψ. Ραψmονδ, Ε.Σ. (2000). Τηε Μαγιχ Χαυλδρον, Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.χατβ.οργ/ εσρ/ωριτινγσ/χατηεδραλ βαζααρ/mαγιχ χαυλδρον (Ρετριεϖεδ 10 Στατσκοντορεν (2003). Φρεε ανδ Οπεν Σουρχε Σοφτωαρε. Α φεασιβιλιτψ Στυδψ. Στοχκηολm: Τηε Σωεδιση Αγενχψ φορ Πυβλιχ Μαναγεmεντ. ςολ. 8α. Φροm ηττπ://ωωω.στατσκοντορετ.σε/υπλοαδ/πυβλικατιονερ/2003/200308α. πδφ Ταννενβαυm, D. (2004) ΟΣΣ Wατχη Σχοπινγ Στυδψ, φροm: ηττπ://ωωω.οσσ ωατχη.αχ.υκ/στυδιεσ/σχοπινγ/συρϖεψ.πδφ. ΤΕΡΕΝΑ (1994) Αβουτ ΤΕΡΕΝΑ, φροm: ηττπ://ωωω.τερενα.νλ/αβουτ Wεβερ, Σ. (2004), Τηε συχχεσσ οφ τηε Οπεν Σουρχε. Χαmβριδγε, Μασσαχηυσεττσ, & Λονδον: Ηαρϖαρδ Υνιϖερσιτψ Πρεσσ. Wηεελερ, D. (2004) Wηψ Οπεν Σουρχε Σοφτωαρε / Φρεε Σοφτωαρε (ΟΣΣ/ΦΣ)? Λοοκ ατ τηε Νυmβερσ!. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.δωηεελερ.χοm/οσσ_φσ_ωηψ.ητmλ (Ρετριεϖεδ 10 Wατχηγυαρδ Τεχηνολογιεσ (1999) Συρφινγ Σχηοολσ : Ισσυεσ ανδ ανσωερσ ρεγαρδινγ στυδεντσ ον τηε Ιντερνετ. Wηιτε Παπερ πρεπαρεδ βψ Wατχηγυαρδ Τεχηνολογιεσ Ινχ. φορ Εδυχατιον Προφεσσιοναλσ. Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.ωατχηγυαρδ.χοm (Ρετριεϖεδ 10 WΙΧΗΕ (1996) Πρινχιπλεσ οφ Γοοδ Πραχτιχε φορ Ελεχτρονιχαλλψ Οφφερεδ Αχαδεmιχ Dεγρεε ανδ Χερτιφιχατε Προγραmσ, Ονλινε ατ: ηττπ://ωωω.ωχετ.ινφο/προϕεχτσ/βαλανχινγ/πρινχιπλεσ.ασπ (Ρετριεϖεδ ΑΥΤΗΟΡΣ DΕΤΑΙΛΣ Βιοδατα οφ Αυσηορσ Χαρλοσ Μαχηαδο ισ α ρεσεαρχηερ ατ τηε ςριϕε Υνιϖερσιτειτ Βρυσσελ, Βελγιυm ωιτηιν τηε Dεπαρτmεντ οφ Σοχιολογψ. Σινχε 1998 ηε ηασ βεεν ινϖολϖεδ ιν σεϖεραλ ΕΥ φυνδεδ προϕεχτσ, mαναγινγ τηοσε αρεασ περταινινγ το ΙΧΤ δεϖελοπmεντ αχτιϖιτιεσ ιν Χεντραλ Ασια. Ηε ισ χυρρεντλψ ωορκινγ ον ηισ δοχτοραλ δισσερτατιον ον αν ΙΧΤ ρελατεδ φιελδ αππλιεδ το Ηιγηερ Εδυχατιον ινστιτυτιονσ. 49

18 50 Χαρλοσ Μαχηαδο ΣΟΧΟ ΤΕΣΑ ςριϕε Υνιϖερσιτειτ Βρυσσελ Πλεινλααν, Β ΒΥΡΕΣΣΕΛ Τελ Φαξ Καρεν Τηοmπσον, ΠηD ισ α Λεχτυρερ ιν Τουρισm ατ τηε Υνιϖερσιτψ οφ Στρατηχλψδε ιν Γλασγοω, ΥΚ. Ηερ πρινχιπαλ ρεσεαρχη ιντερεστ ισ ιν τουριστ υσε οφ υρβαν τρανσπορτ νετωορκσ ανδ ιν 2003 σηε χοmπλετεδ ΠηD ρεσεαρχη ωηιχη εσταβλισηεδ α λινκ βετωεεν πυβλιχ τρανσπορτ υσε ανδ δεστινατιον σατισφαχτιον φορ τηε χασε οφ Γρεατερ Μανχηεστερ. Dρ Τηοmπσον σ οτηερ mαιν ιντερεστ ισ ιν τουρισm δεϖελοπmεντ ιν Σοϖιετ Χεντραλ Ασια, ανδ σηε ηασ ωριττεν ον εχοτουρισm ανδ τηε υσε οφ ηεριταγε ανδ χυλτυραλ εϖεντσ ιν τουρισm δεϖελοπmεντ ωιτηιν τηατ γεογραπηιχαλ ρεγιον. Σηε ηασ αλσο βεεν ινϖολϖεδ ιν τωο ΕΥ φυνδεδ προϕεχτσ ον χυρριχυλυm δεϖελοπmεντ ιν Χεντραλ Ασιαν υνιϖερσιτιεσ ωιτηιν τηε αρεασ οφ Τουρισm ανδ Ηοσπιταλιτψ. Dρ Καρεν Τηοmπσον Λεχτυρερ ιν Τουρισm Σχοττιση Ηοτελ Σχηοολ Υνιϖερσιτψ οφ Στρατηχλψδε 94 Χατηεδραλ Στρεετ ΓΛΑΣΓΟW Γ4 0ΛΓ, τηε Υνιτεδ Κινγδοm Τελ Φαξ Φοοτνοτεσ 1 Τηε τερm φρεε οπεν σουρχε σοφτωαρε (ΦΟΣΣ) (φρεε ασ ιν φρεεδοm, νοτ βεερ) ιντροδυχεδ βψ Ριχηαρδ Σταλλmαν/ΦΣΦ 1984 φοχυσεσ ον πολιτιχαλ, ετηιχαλ ανδ πηιλοσοπηιχαλ φρεεδοm. Τηε τερm οπεν σουρχε σοφτωαρε (ΟΣΣ) ιντροδυχεδ βψ ΟΣΙ ιν 1997 φοχυσεσ ον τεχηνολογιχαλ αδϖανταγε βψ mεανσ οφ αχχεσσινγ τηε σουρχε χοδε. Αλτηουγη mοστ ΦΟΣΣ λιχενσεσ mατχη βοτη δεφινιτιονσ, ΟΣΣ ισ λεσσ ρεστριχτιϖε τηαν ΦΟΣΣ. Φορ τηε σακε οφ ουρ αργυmεντ, ΟΣΣ ισ χοmmονλψ υσεδ φορ βοτη τερmσ. 1 Σεε τηε ωεβσιτε οφ τηε Φρεε Σοφτωαρε Φουνδατιον ατ ηττπ://ωωω.φσφ.οργ. 1 Α χοmπρεηενσιϖε ρεϖιεω οφ Τηε Φρεε Σοφτωαρε Dεφινιτιον χαν βε φουνδ ατ ηττπ://ωωω.γνυ.οργ/πηιλοσοπηψ/φρεε σω.ητmλ (Ρετριεϖεδ 12 Dεχεmβερ, 2004) 1 Μορε ινφορmατιον ον τηε ΟΣΙ χαν βε φουνδ ατ ηττπ://ωωω.οπενσουρχε.οργ. 1 Ασ ιλλυστρατιον σεε Λινυξ ϖσ. Wινδοωσ Τοταλ Χοστ οφ Οωνερσηιπ, α χοmπαρισον οφ τοταλ χοστσ βετωεεν σψστεmσ βασεδ ον Λινυξ/Οπεν σουρχε ανδ ΜΣ Wινδοωσ, βψ Χψβερσουρχε Πτψ. Λτδ Φροm ηττπ://ωωω.χψβερ.χοm.αυ/χψβερ/ αβουτ/ λινυξ_ϖσ_ωινδοωσ_τχο_χοmπαρισον.πδφ 50

19 51 ι Τηε τερm φρεε οπεν σουρχε σοφτωαρε (ΦΟΣΣ) (φρεε ασ ιν φρεεδοm, νοτ βεερ) ιντροδυχεδ βψ Ριχηαρδ Σταλλmαν/ΦΣΦ 1984 φοχυσεσ ον πολιτιχαλ, ετηιχαλ ανδ πηιλοσοπηιχαλ φρεεδοm. Τηε τερm οπεν σουρχε σοφτωαρε (ΟΣΣ) ιντροδυχεδ βψ ΟΣΙ ιν 1997 φοχυσεσ ον τεχηνολογιχαλ αδϖανταγε βψ mεανσ οφ αχχεσσινγ τηε σουρχε χοδε. Αλτηουγη mοστ ΦΟΣΣ λιχενσεσ mατχη βοτη δεφινιτιονσ, ΟΣΣ ισ λεσσ ρεστριχτιϖε τηαν ΦΟΣΣ. Φορ τηε σακε οφ ουρ αργυmεντ, ΟΣΣ ισ χοmmονλψ υσεδ φορ βοτη τερmσ. ιι Σεε τηε ωεβσιτε οφ τηε Φρεε Σοφτωαρε Φουνδατιον ατ ηττπ://ωωω.φσφ.οργ. ιιι Α χοmπρεηενσιϖε ρεϖιεω οφ Τηε Φρεε Σοφτωαρε Dεφινιτιον χαν βε φουνδ ατ ηττπ://ωωω.γνυ.οργ/πηιλοσοπηψ/φρεε σω.ητmλ (Ρετριεϖεδ 12 Dεχεmβερ, 2004) ιϖ Μορε ινφορmατιον ον τηε ΟΣΙ χαν βε φουνδ ατ ηττπ://ωωω.οπενσουρχε.οργ. ϖ Ασ ιλλυστρατιον σεε Λινυξ ϖσ. Wινδοωσ Τοταλ Χοστ οφ Οωνερσηιπ, α χοmπαρισον οφ τοταλ χοστσ βετωεεν σψστεmσ βασεδ ον Λινυξ/Οπεν σουρχε ανδ ΜΣ Wινδοωσ, βψ Χψβερσουρχε Πτψ. Λτδ Φροm ηττπ://ωωω.χψβερ.χοm.αυ/χψβερ/ αβουτ/ λινυξ_ϖσ_ωινδοωσ_τχο_χοmπαρισον.πδφ 51