Σχολική Λέσχη Ανάγνωσης: Βασικές αρχές οργάνωσης και λειτουργίας 13, 20 και 24/10/2018

Transcript

1 ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ spot.gr ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ «ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ» ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Α.Π.Θ. Σχολική Λέσχη Ανάγνωσης: Βασικές αρχές οργάνωσης και λειτουργίας 13, 20 και 24/10/2018

2 Γενικά για τις λέσχες ανάγνωσης- Η περίπτωση της ομάδας Ex libris Κέλλυ Πάλλα ΜΔΕ Νεολληνικής Φιλολογίας Συντονίστρια της λέσχης ανάγνωσης του «Φιλολόγου»

3 Μία καλειδοσκοπική προσέγγιση Ανάγνωση Κοινωνιολογία του πολιτισμού Γραφή Βιβλιοθήκη Βιβλίο

4 Η γραφή ως τεχνολογία της επικοινωνίας Άφθαρτα και φθαρτά υλικά γραφής Πινακίδα του Δισπηλιού 5260 π.χ. Γραμμική Α π.χ. Γραμμική Β π.χ.

5 Η γραφή ως τεχνολογία της επικοινωνίας Άφθαρτα και φθαρτά υλικά γραφής Πάπυρος από το 3000 π.χ. Περγαμηνή, 1 ος -4 ος μ.χ. αι.

6 Η γραφή ως τεχνολογία της επικοινωνίας Το σχήμα του βιβλίου Ειλητάριο (σε κάθετο ή οριζόντιο άξονα) Κώδικας από τον 4 ο μ.χ. αι. βυβλίον ή βιβλίον<βύβλος και βίβλος<βύβλος

7 Η γραφή ως τεχνολογία της επικοινωνίας Η επινόηση του χαρτιού και η βιβλιοδεσία Κίνα, 2 ος μ.χ. αι. Στάχωση

8 Από την προφορική στην γραπτή κοινωνία: μεγαλόφωνη, συλλογική, εντατική ανάγνωση Το αρχαίο κλέος Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας Δίδυμες ρωμαϊκές βιβλιοθήκες

9 Πρώιμος Μεσαίωνας Ο σχολαστικός αναγνώστηςαντιγραφέας-μοναχός Ψιθυριστή, σιωπηλή, κατά μόνας ανάγνωση Βυζάντιο: περιττοί, ελλόγιμοι και κοινοί αναγνώστες

10 Ύστερος μεσαίωνας Τροβαδούροι Ιερά εξέταση Θρησκευτική λογοκρισία

11 Αναγέννηση και Ουμανισμός 1455: το πρώτο τυπωμένο βιβλίο από τον Gutenberg Μεταρρύθμιση Homo universalis

12 Από το γαλλικό Διαφωτισμό στη βιομηχανική επανάσταση Τα λογοτεχνικά σαλόνια Η ανάγνωση ως έρεισμα του εγώ Αύξηση ελεύθερου χρόνου, πτώση τιμής του βιβλίου και μείωση αναλφαβητισμού

13 19 ος αι. Αναγνωστική μανία- Τα στερεότυπα της ανάγνωσης Το νέο αναγνωστικό κοινό Η ηγεμονία της μοναχικής ανάγνωσης

14 Λογοτεχνικά καφέ: εκκολαπτήρια ιδεών και κινημάτων Καφέ Φλοριάν, Βενετία, 1720 Καφέ ντε Φλορ, Παρίσι,1865

15 Στα καθ ημας Το πατάρι του Λουμίδη, Αθήνα, 1938 Το φαρμακείο Πεντζίκη, Θεσσαλονίκη, 1890

16 Σήμερα : Τα οπτικοακουαστικά μέσα ανάγνωσης/πληροφόρησης. Το βιβλίο ως ιερό αντικείμενο και ως αλληγορία. Νέος γραμματισμός. Οριζόντια, ασυνεχής, διακοπτόμενη ανάγνωση. Αναγνώστης/θεατής/ακροατής: δημιουργεί το δικό του κείμενο Ο καλειδοσκοπικός χαρακτήρας της ανάγνωσης: έχει κοινωνική εξάρτηση και πολιτική σημασία στη διαμόρφωση του δημόσιου λόγου. Η πρόσβαση στην ανάγνωση (βιβλίο, οθόνη ): διαχρονικό προνόμιο των ελίτ. Έλεγχος αναγνωσμάτων από κυρίαρχες ομάδες. Η δόμηση του κανόνα.

17 Από τον αυτοτελή ρόλο των παραγόντων του λογοτεχνικού γίγνεσθαι στη μεταξύ τους σχέση Από την μονόδρομη στην αμφίδρομη επικοινωνία. Αναγνώστης: ενεργός και δημιουργικός. Τρόποι οικοδόμησης νοημάτων /σημασιών. Το νόημα είναι ρευστό. Θεωρία της Αναγνωστικής/Αισθητικής Ανταπόκρισης Κοινωνική θεωρία: επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος με έμφαση στον άξονα εξουσία ανισότητα. Αναγνωστικές κοινότητες: κοινές αναγνωστικές πρακτικές= κοινή ερμηνεία. Λέσχες ανάγνωσης: ενθαρρύνουν τις πολλαπλές ανταποκρίσεις. Πολιτισμική και ιστορική θεωρία: οι αναγνωστικές πρακτικές διαμορφώνονται από το περιβάλλον. Πολιτισμικές Σπουδές: η λογοτεχνία ως πεδίο συγκρότησης νοημάτων και ταυτοτήτων (φύλου, κοινωνικών ρόλων, ιδεολογίας, εθνικότητας κ.ά.). Θεωρία της Πρόσληψης: το ιστορικό πλαίσιο καθορίζει τον ορίζοντα προσδοκιών των αναγνωστών.

18 Τι είναι μια λέσχη ανάγνωσης α) «Πρόσωπο με πρόσωπο» λέσχες Προσυμφωνημένος χώρος Προσυμφωνημένος χρόνος Προσυμφωνημένο βιβλίο Περιορισμένος αριθμός ατόμων Ένας συντονιστής: πρώτος μεταξύ ίσων β) «Ηλεκτρονικές» λέσχες

19 Η συγκρότηση της ομάδας Ex libris Χρόνια παρουσίας 2015 Και εγένετο Λέσχη Ανάγνωσης

20 Πού θα μας βρείτε: Στο γραφείο του Συλλόγου, Μπρούφα 12 Ηλεκτρονική διεύθυνση: Ιστοσελίδα: ΜΕΝΟΥ: Λέσχη Ανάγνωσης Αίτηση Εγγραφής Ανακοινώσεις Γενική Υποκειμενική Ημερολόγια Συναντήσεων Σημειώσεις στο περιθώριο Στο fb: Λέσχη Ανάγνωσης «Φιλολόγου», Ex libris Στο blog:

21 Αναγνωστικοί κύκλοι Φεβρουάριος - Μάιος 2015: Βιβλιοφιλία-βιβλιομανίαφιλαναγνωσία Σεπτέμβριος Μάιος 2016: Λογοτεχνία & κινηματογράφος Σεπτέμβριος Μάιος 2017: Η λογοτεχνική αναπαράσταση των εξαρτήσεων Σεπτέμβριος 2017-Μάιος 2018: Σχέσεις αίματος/ενδο-οικογενειακές συγκρούσεις Σεπτέμβριος 2018-Μάιος 2019: Συγγραφείς Μέσης και Άπω Ανατολής Συνολικά: 28 βιβλία

22 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ 14 η ΔΕΒΘ, 12/05/17 Εξαρτήσεις: η λογοτεχνική τους αναπαράσταση και ο βιολογικός τους μηχανισμός Ομιλητής: Θ. Ντινόπουλος, καθ. Κτηνιατρικής Σχολής ΑΠΘ 15 η ΔΕΒΘ 05/05/18 Vincent Willem van Gogh Dead or Alive Με αφορμή την κυκλοφορία του μυθιστορήματος του Jean-Michel Guenassia, Το βαλς των δέντρων και του ουρανού (2017) 15 η ΔΕΒΘ, 04/05/18 Ημερίδα/Συνάντηση των Λεσχών Ανάγνωσης της Θεσσαλονίκης

23 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Διεθνές Συνέδριο ΑΠΘ, «Η λογοτεχνική ανάγνωση στο σχολείο και στην κοινωνία», 19-21/10/2017 Οι Φιλόλογοι ως εκπαιδευτικοί και ως μέλη Λέσχης Ανάγνωσης: Η περίπτωση της ομάδας Ex Libris. «Πώς οι φιλόλογοι, ως εκπαιδευτικοί που διδάσκουν λογοτεχνία και λογοτεχνική ανάγνωση, αλλά και πώς ως αναγνώστριες-μέλη μιας λογοτεχνικής λέσχης, μεταβιβάζουν τις αναγνωστικές εμπειρίες τους από τη μία συνθήκη στην άλλη». Κέλλυ Πάλλα- Ελένη Χειμαριού

24 Συμπεράσματα Η λέσχη ανάγνωσης του Φιλολόγου ως ερμηνευτική κοινότητα Από την υποκειμενική στην πανοπτική ερμηνεία Η ανταλλαγή των άϋλων δώρων της ανάγνωσης: αναγνώριση, προσοχή, αποδοχή, σεβασμός, φήμη, κύρος, εξουσία οικειότητα, αγάπη, εντέλει φιλία, συγγένεια, κοινωνικότητα Τάξη και λέσχη ανάγνωσης: ομοιότητες και διαφορές Η νοηματοδότηση της ζωής των μελών Από την εσωστρέφεια στην εξωστρέφεια α) Η παρούσα ημερίδα β) Μεγαλόφωνη ανάγνωση σε άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε γραπτά κείμενα

25 Ευχαριστίες εκ μέρους της ομάδας Ex libris