Οι καταναλωτές «οδηγούν» τους παραγωγούς στα εξωτικά φρούτα Vegan Feast Catering, Flickr CC-BY via Wylio. Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου 1 / 7

Transcript

1 2010 Vegan Feast Catering, Flickr CC-BY via Wylio Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου 1 / 7

2 Σταδιακά αλλά σταθερά, οι Έλληνες καταναλωτές επιλέγουν ολοένα και περισσότερο τα εξωτικά φρούτα, όπως το αβοκάντο, το μάνγκο, τη παπάγια, το λωτό στην καθημερινή τους διατροφή αναγνωρίζοντας την πληθώρα των ευεργετικών τους ιδιοτήτων για την υγεία. Γεγονός που έχει ωθήσει και περισσότερους παραγωγούς συγκριτικά με το παρελθόν να ασχοληθούν με την καλλιέργειά τους, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, ενώ παρόμοια ισχύει και για την συγκομιδή των προϊόντων. Εξαίρεση αποτελούν ο λωτός και το μάνγκο, τα οποία συγκομίζονται συγκεκριμένη χρονική διάρκεια του έτους. Παραγωγοί, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι η πορεία των εξωτικών φρούτων στην ελληνική αγορά θα μπορούσε σαφώς να ήταν καλύτερη αν βοηθούσαν και οι οικονομικές συνθήκες, κάτι που επί του παρόντος δεν ισχύει. Μειονέκτημα που οι παραγωγοί παρακάμπτουν εν μέρει μέσω των εξαγωγών που πραγματοποιούν στα Βαλκάνια αλλά και σε δυτικοευρωπαϊκά κράτη. Ας δούμε πιο αναλυτικά, τι υποστηρίζουν παραγωγοί και στελέχη επιχειρήσεων για τα εξωτικά φρούτα. Ποιες οι αποδόσεις και κάθε πότε γίνεται η συγκομιδή Οι τιμές παραγωγού για Αβοκάντο και Μάνγκο Η συγκομιδή του που διαρκεί σχεδόν καθόλη τη διάρκεια του χρόνου θεωρείται το βασικότερο πλεονέκτημα της καλλιέργειας Αβοκάντο μας λέει ο Αντώνης Κουτσογιαννάκης που διατηρεί φυτώριο στα Χανιά της Κρήτης. Σύμφωνα με τον ίδιο είναι ένα δέντρο αρκετά ανθεκτικό στις ασθένειες αλλά όχι στα δυσμενή καιρικά φαινόμενα, καθώς για να ευδοκιμήσει χρειάζεται σχετικά υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή από 20 βαθμούς Κελσίου και πάνω. 2 / 7

3 Το αβοκάντο είναι ένα είδος που έχει πάρα πολλές ποικιλίες αν και οι πιο γνωστές στην Ελλάδα είναι η ζουτάνο που είναι υπερπρώιμη, η φουέτερ, η μπενίκ και η χανς. Η απόδοση του δέντρου ουσιαστικά ξεκινά μετά τα 4 χρόνια και το βάρος του καρπού μπορεί να κυμανθεί από 200 γρ. μέχρι και 250 γρ. Στην πλήρη εξέλιξή του το δέντρο μπορεί να αποδώσει μέχρι και 30 κλούβες προϊόν, τουτέστιν κιλά. Η τιμή του παραγωγού που καλλιεργεί αβοκάντο, σημειώνει ο Αντώνης Κουτσογιαννάκης, είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, όπως το μέγεθος και το χρώμα του καρπού αλλά και από τις εισαγωγές που γίνονται στην αγορά, καθώς και από την ζήτηση που υπάρχει για το συγκεκριμένο φρούτο. Πάντως πέρυσι οι τιμές για τον παραγωγό ξεκίνησαν από 80 λεπτά το κιλό και έφθασαν έως και το 1,50 ευρώ το κιλό. Σε αντίθεση με το αβοκάντο, η συγκομιδή στο μάνγκο γίνεται συγκεκριμένη περίοδο, από Μάιο μέχρι Οκτώβριο, ανάλογα με την ποικιλία αναφέρει ο Αντώνης Κουτσογιαννάκης. Συγκριτικά με το αβοκάντο, το μάνγκο είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο φρούτο καθώς πρόκειται για ένα τροπικό φρούτο και άρα η καλλιέργειά του μπορεί να γίνει μόνο σε συγκεκριμένα μέρη. Και αυτό διότι για να καρποφορήσει χρειάζεται η θερμοκρασία να μην πέσει κάτω από τους 10 βαθμούς. Άρα υπογραμμίζει ο ίδιος, η καλλιέργεια του μάνγκο απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε ειδικές εγκαταστάσεις θερμοκήπια- και το δέντρο αρχίζει να αποδίδει μετά τα δύο χρόνια. Οι πιο γνωστές ποικιλίες στην Ελλάδα είναι οι βαντού, ίργουιν, πάλμερ, κεντ, όστιιν κ.λπ. Και στην περίπτωση του μάνγκο, υπογραμμίζει ο φυτωριούχος από τα Χανιά, η τιμή παραγωγού μπορεί να φθάσει και το 1,5 ευρώ το κιλό αν υπάρχει ζήτηση και βεβαίως σχεδόν καθόλου εισαγωγές. «Σαμουήλ Τουρών» Το σημαντικό σύμφωνα με τον κ. Σαμουήλ Τουρών, ιδιοκτήτη της ομώνυμης εταιρείας είναι ότι το αβοκάντο αποτελεί μία καλλιέργεια 25 ετών για την Ελλάδα, ενώ σαφώς το προβάδισμα διατηρεί η Κρήτη λόγω του ιδιαίτερου κλίματος που διαθέτει, το οποίο βοηθά να ευδοκιμήσουν εξωτικά φρούτα. Το γεγονός λοιπόν κατά τον ίδιο, ότι η καλλιέργεια αβοκάντο είναι παλιά σημαίνει ότι υπήρχε ο χρόνος και έτσι έχουν μπει οι σωστές βάσεις για την εξέλιξη της καλλιέργειας, ενώ η αυξανόμενη εγχώρια ζήτηση δημιουργεί σημαντικές προοπτικές για τον παραγωγό που ασχολείται μαζί της. Σχετικά με τις εισαγωγές αβοκάντο, σημειώνει ο Σ. Τουρών αυτές ως επί το πλείστον πραγματοποιούνται κοντά στο Μάιο και είναι κατά βάση από την Ν. Αφρική, το Περού, τη Κένυα και το Ισραήλ. 3 / 7

4 Την δυναμική που συγκεντρώνει η εγχώρια παραγωγή αβοκάντο δεν την διακρίνει στο μάνγκο, καθώς όπως λέει το συγκεκριμένο εξωτικό φρούτο βρίσκεται ακόμη σε περιραματικό στάδιο όσον αφορά την καλλιέργειά του., εξ ου και οι σημαντικές εισαγωγές που γίνονται από Βραζιλία, Ισραήλ, Ακτή Ελεφαντοστού και Κεντρική Αμερική. Πολύ μικρές δε είναι και οι ποσότητες της παπάγιας που καλλιεργούνται στην Ελλάδα και άρα κατά τον ίδιο τουλάχιστον επί του παρόντος δεν εμφανίζουν εμπορικό ενδιαφέρον. Όπως υποστηρίζει ο Έλληνας τώρα γνωρίζει το συγκεκριμένο φρούτο, κάτι που βεβαίως δεν ισχύει για τους ξένους, οι οποίοι το χρησιμοποιούν κατά κόρον στην μαγειρική. Προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση που δημιουργείται για τη παπάγια κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες εξαιτίας του τουρισμού πραγματοποιούνται κάποιες εισαγωγές κατά βάση από τη Βραζιλία. Σημαντικές προοπτικές τέλος διακρίνει, ο Σ. Τουρών και στην περίπτωση του Λωτού, όπου όπως λέει έχουν δημιουργηθεί μοντέρνες καλλιέργειες στην χώρα και κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, αν και όπως επισημαίνει η εγχώρια ζήτηση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Οι όποιες εισαγωγές πραγματοποιούνται από Ισραήλ, Ισπανία και το καλοκαίρι από Ν. Αφρική και Βραζιλία. «Συνεργατική ΑΕ» Ποιοτικότερη μεν αλλά με σημαντικές απώλειες έως και 40% στην ποσότητα συγκριτικά με την περυσινή καλλιέργεια αβοκάντο διακρίνει για φέτος ο γενικός διευθυντής στην εταιρεία Συνεργατική ΑΕ Λυκούργος Αντωνάκης. Σύμφωνα με τον ίδιο οι απώλειες αυτές που προκλήθηκαν λόγω των κακών καιρικών συνθηκών εντοπίζονται στις δύο βασικότερες ποικιλίες και συγκεκριμένα στην φουέρτε και τη χάς. Υπενθυμίζεται ότι οι τιμές παραγωγού πέρυσι για την φουέρτε ξεκινούσαν από 1 ευρώ και έφθασαν και το 1,30 ευρώ το κιλό, ενώ για τη χας ξεκινούσαν από 1,30 ευρώ το κιλό και έφθασαν μέχρι και το 1,80 ευρώ το κιλό. Η εποχή του αβοκάντο ξεκινά με την ποικιλία Ζουτάνο το Νοέμβριο, συνεχίζεται με την ποικιλία Fuerte από το Δεκέμβριο ως το Μάρτιο ενώ ολοκληρώνεται με την ποικιλία Χας που είναι διαθέσιμη από το Μάρτιο ως τον Ιούνιο. Έτσι όπως υπογραμμίζει ο ίδιος φέτος ένα στρέμμα που πέρυσι απέδιδε περί τα με κιλά προϊόν φέτος είναι μειωμένη η ποσότητα κατά 30% με 40%. Η Συνεργατική ΑΕ 4 / 7

5 συνεργάζεται με περισσότερους από 600 παραγωγούς και με τον οργανωμένο Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγών Εσπεριδοειδών και Υποτροπικών Χανίων (Ο ΚΟΡΜΟΣ) πού απαριθμεί 120 μέλη και είναι πιστοποιημένος κατά το πρότυπο AGRO 2-1 & AGRO 2-2 όπως επίσης και κατά το πρότυπο GLOBAL G.A.P. Η εταιρεία διαθέτει συνολικές εκτάσεις τμ. ενώ στεγάζεται σε εγκαταστάσεις τμ. και διαθέτει ψυκτικούς χώρους m3 κυβικών μέτρων. Σημειώνεται ότι η Συνεργατική ιδρύθηκε το 1989 με έδρα τα Χανιά της Κρήτης έχοντας ως κύριο στόχο την τυποποίηση και εμπορία εσπεριδοειδών κάτω από την ετικέτα CRETA STAR. Το 2000 δε, ήταν η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που επένδυσε στο εμπόριο των αβοκάντο. Μολονότι η εταιρεία μέχρι και πριν από μερικά χρόνια εξήγαγε την πλειονότητα των προϊόντων της στο εξωτερικό, πλέον όπως μας είπε ο Λυκούργος Αντωνάκης αυτό έχει αλλάξει, λόγω της αυξανόμενης προτίμησης των Ελλήνων καταναλωτών για εξωτικά φρούτα. Στο πλαίσιο αυτό το 80% των προϊόντων που διαχειρίζεται σήμερα το διανέμει στην εσωτερική αγορά, ενώ οι όποιες εξαγωγές της Συνεργατικής κατευθύνονται στην Αγγλία, τη Γερμανία και τη Δανία. Από τον Α.Σ. Αλιάκμων Λωτού Εξάγουν Λωτό σε Ρωσία και Ουκρανία Αν και η εμφάνιση του Λωτού στη χώρα μας μετρά αρκετά χρόνια, μόλις τα τελευταία έτη έχει ξεκινήσει να γίνεται ένα ιδιαίτερα αγαπητό φρούτο από τους Έλληνες συμβάλλοντας καθοριστικά σε αυτό και οι σημαντικές ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες που έχει, όπως επιβεβαιώνει και ο Ανδρέας Οβεζίκ τεχνολόγος γεωπόνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Αλιάκμων Λωτού. Όπως μας λέει ο λωτός είναι μια εξαιρετική πηγή β-καροτίνης, βιταμίνης 5 / 7

6 C και καλίου. Όταν ωριμάσει ο καρπός είναι πολύ γλυκός και περιέχει μεγάλη ποσότητα σακχάρων σε γλυκόζη και πρωτεΐνη. Ιδιότητες που οι ξένοι γνωρίζουν γι αυτό και προτιμούν το συγκεκριμένο φρούτο, υπογραμμίζει ο ίδιος, ενώ τονίζει ότι ήδη σημαντικές ποσότητες Λωτού εξάγει ο Συνεταιρισμός προς τη Ρωσία και την Ουκρανία με την τιμή παραγωγού στα 30 λεπτά. Μολονότι κατά τον ίδιο, η φετινή παραγωγή είναι μικρότερη από την αντίστοιχη περυσινή, δείχνει ότι είναι ποιοτικότερη, ενώ η συγκομιδή του ξεκινά το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου και διαρκεί μέχρι τα τέλη του μήνα. Σήμερα στον Συνεταιρισμό υπάρχουν 700 μέλη, εκ των οποίων μέλη καλλιεργούν Λωτό και συγκομίζουν περί τους 50 τόνους προϊόν. Η καλλιέργεια κατά τον ίδιο, αν και χρειάζεται την δική της φυτοπροστασία δεν συγκαταλέγεται στις πολυδάπανες και σε ένα στρέμμα μπορούν να φυτευτούν έως και 50 δέντρα. Η απόδοσή των δέντρων ξεκινά μετά τα τέσσερα χρόνια, ενώ σε πλήρη απόδοση βρίσκονται μετά τον 6ο χρόνο, όπου ο καλλιεργητής μπορεί να συγκομίσει έως και 130 κιλά. Αν και οι ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Ελλάδα είναι πολλές αυτές που ξεχωρίζουν είναι η Τσίρο και η Χάνα Φουγιού. Παράλληλα με την ποιότητα για τη χονδρική τιμή Το μέγεθος μετράει στην Παπάγια Η παπάγια, είναι ο καρπός του φυτού Carica papaya, του γένους Carica μας λέει ο Γιώργο 6 / 7

7 ς Γιανναδάκης που μαζί με τον αδερφό του Μανώλη καλλιεργούν το εξωτικό φρούτο συγκεκριμένα στα νοτιανατολικά του Νομού Ηρακλείου στην περιοχή Τέρτσα, Συκολόγου, Βιάννου. Πατρίδα της παπάγιας είναι το νότιο Μεξικό, η Κεντρική Αμερική και η βορειότερη Νότια Αμερική, ενώ σήμερα το φυτό καλλιεργείται στις περισσότερες χώρες με τροπικό κλίμα, όπως στη Βραζιλία, την Ινδία, τη Νότια Αφρική, τη Σρι Λάνκα και τις Φιλιππίνες. Όπως υπογραμμίζει ο Γιώργος Γιανναδάκης, οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή ευνοούν κατά μεγάλο ποσοστό αυτού του τύπου τις ιδιαίτερες καλλιέργειες αφού το κλίμα θεωρείται υποτροπικό με σχετική υγρασία. Η καλλιέργεια γίνεται σε δύο κτήματα, συνολικής έκτασης 5 στρεμμάτων. Κατά τον ίδιο «ακολουθούμε οικολογική μέθοδο καλλιέργειας και πιο συγκεκριμένα την Συγκαλλιέργεια, δηλαδή την ταυτόχρονη καλλιέργεια διαφορετικών φυτών, δέντρων στον ίδιο χώρο. Τα φυτά με την Συγκαλλιέργεια δημιουργούν ένα είδος «Φυτοκοινωνίας» προσαρμόζονται στο περιβάλλον όπου φυτρώνουν αλληλεπιδρούν και αλληλοπροστατεύονται. Είναι μια μέθοδος γεωργίας όπου δεν χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα, φυτοφάρμακα, εντομοκτόνα, δεν κάνουμε ζιζανιοκτονία, δεν βοτανίζουμε, δεν οργώνουμε τη γη με μηχανήματα». Ειδικότερα όσον αφορά την Παπάγια εκτός από τις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες που απαιτεί για να ευδοκιμήσει πρέπει το μέρος όπου είναι φυτεμένο το δέντρο να είναι απάνεμο. Και αυτό διότι ενώ μπορεί να ξεπεράσει σε ύψος και τα 8 μέτρα, ο κορμός του δέντρου είναι κούφιος και άρα μπορεί να σπάσει εύκολα. Η απόδοσή του ουσιαστικά ξεκινά μετά τα 4 χρόνια και μπορεί να δώσει και κιλά προϊόν. Σήμερα η οικογενειακή επιχείρηση του κ. Γιανναδάκη καλλιεργεί περί τα 200 δέντρα παπάγια και τα προϊόντα τα διανέμει σε ξενοδοχεία αλλά και σε καταστήματα με βιολογικά είδη. Η χονδρική τιμή της παπάγιας εξαρτάται σαφώς από την ποιότητα αλλά και το μέγεθος του προϊόντος. Μεσοσταθμικά η χονδρική τιμή μπορεί να ξεκινά από τα 3 ευρώ και να φθάνει και τα 6 ευρώ. 7 / 7