ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Ιστορία Κατασκευών

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ιστορία Κατασκευών Ενότητα 5.1: Ξύλινες Κατασκευές Δρ Σταματίνα Γ. Μαλικούτη Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε.

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Η προσέγγιση στα ζητήματα της εξέλιξης των συγκεκριμένων κατασκευών στο πλαίσιο του τεχνικού και του άλλου πολιτισμού κάθε εποχής ανάπτυξης και διάδοσής του. Η γνώση των βασικών στοιχείων της οικείας αρχιτεκτονικής τεχνολογίας. Η γνωριμία με ιστορικές ξύλινες και μεταλλικές κατασκευές, που βασίζονται σε άλλες τεχνικές αρχές. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας Ιστορικές ξύλινες κατασκευές στην Ανατολή Ιστορικά ξύλινα δομικά συστήματα Ευρώπη Αμερική Ιστορικά ξύλινα δομικά συστήματα χώρες Βαλκανικής Τουρκία Ελλάδα 5

6 Ιστορικές ξύλινες κατασκευές στην Ανατολή 6

7 2 1 Λεπτομέρεια υποστυλώματος από το κτίριο της προηγούμενης διαφάνειας. Πηγή: στο ίδιο, σελ Ο Κινέζικος ρυθμός, 3. συνδέσεις ξύλων 7

8 1 Πηγή: Zhao C. Feng J. (2009), Tectonic Studies on Wooden Arched Bridges. As the Case of Span and Chinese Wooden Construction Tradition, Proceedings of the 3rd International Congress on Construction History, Cottbus, Freiberg, Germany, May πρόπλασμα 2 8

9 Ιστορικά ξύλινα δομικά συστήματα Ευρώπη - Αμερική 9

10 Κέλτικες κατοικίες κυκλικές Κατασκευή από δακτύλιο ξύλινων δοκών, με τις άκρες τους σφηνωμένες στο έδαφος. Κάλυψη με καλάμια, άχυρα, χόρτα. Πιθανή χρήση ξύλινων υποστυλωμάτων. Πηγή: Risebero, 1991:

11 πυκνή διάταξη ορθοστατών πρόβολος η Μεσαιωνική κατοικία στην Ευρώπη Κάθε όροφος είναι αυτόνομη κατασκευή. ορθοστάτες δεν είναι ενιαίοι. Οι Πηγή: Risebero,1991:

12 1 Σπίτια με ξύλινο σκελετό τύπου Cruck 10 ος 11 ος αιώνας Leigh Court Tithe Barn, Worcester, UK Πηγή: 2 Πηγή εικόνων 1 και 2: Risebero, 1991:

13 Πηγή: Risebero, 1991: 135. Κιβωτιοειδής σκελετός (balloon-frame, πλαισιωτή κατασκευή) Αγγλία, 16 ος αιώνας Εξοικονόμηση ξυλείας Ενιαίοι κατά το ύψος ορθοστάτες Μεγαλύτερες αποστάσεις ορθοστατών Χρήση δοκών μεγαλύτερης διατομής για τα πατώματα Τα κενά συμπληρώνονται με σοβατισμένα ξύλινα πλέγματα 13

14 Αμερική 19 ου αιώνα Τελειοποίηση του συστήματος «κλουβιού» (balloon-frame) Γρήγορο κατασκευαστικό σύστημα Μαλακό ξύλο Chicago, San Fransisco Πηγή: Risebero, 1991:

15 Seufzerbruecke, Staden Hesse, Germany Η παλαιότερη σκεπαστή γέφυρα στη Γερμανία Πηγή: Caston Philip (2009), Historic Wooden Covered Bridge Trusses in Germany, Proceedings of the 3 rd International Congress on Construction History, Cottbus, Freiberg, Germany, May 2009, figure 2. 15

16 Πρόπλασμα ιστορικής ξύλινης γέφυρας της Γερμανίας Εργαστήριο Ιστορίας Κατασκευών Πανεπιστημίου Neubrandenburg Γερμανία /φωτ.: Σταμ. Μαλικούτη, Μάιος

17 Ιστορικά ξύλινα δομικά συστήματα χώρες Βαλκανικής Τουρκία 17

18 Βουλγαρία: ξύλινος σκελετός με οριζόντιες και κάθετες δοκούς και την παρεμβολή χονδρών σανίδων μεγάλου πλάτους (Βαλκανική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, 1993: 119). 2.Ρουμανία: ξύλινη κατοικία με σκαλιστά υποστυλώματα και δοκούς, Μουσείο Αρχιτεκτονικής (Βαλκανική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, 1993: 270). 18

19 Κονάκι στην Κωνσταντινούπολη Πηγή: Βαλκανική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, 1993: 295. «Γιαλί» στο Βόσπορο Πηγή: Βαλκανική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, 1993:

20 Amcazade Yalisi, Divanhane, Κωνσταντινούπολη, 17 ος αιώνας Πηγή: Bachmann M. (2009), The Amcazade Yalisi in Istanbul. A New Light on Ottoman Carpentry, Proceedings of the 3 rd International Congress on Construction History, Cottbus, Freiberg, Germany, May 2009, figure 2. 20

21 Amcazade Yalisi, Divanhane, Κωνσταντινούπολη, εγκάρσια τομή Πηγή: Bachmann M. (2009), The Amcazade Yalisi in Istanbul. A New Light on Ottoman Carpentry, Proceedings of the 3 rd International Congress on Construction History, Cottbus, Freiberg, Germany, May 2009, figure 4. 21

22 Amcazade Yalisi, Divanhane, Κωνσταντινούπολη, άνοψη Πηγή: Bachmann M. (2009), The Amcazade Yalisi in Istanbul. A New Light on Ottoman Carpentry, Proceedings of the 3 rd International Congress on Construction History, Cottbus, Freiberg, Germany, May 2009, figure 3. 22

23 Amcazade Yalisi, Divanhane, Κωνσταντινούπολη, πρόπλασμα Πηγή: Bachmann M. (2009), The Amcazade Yalisi in Istanbul. A New Light on Ottoman Carpentry, Proceedings of the 3 rd International Congress on Construction History, Cottbus, Freiberg, Germany, May 2009, figure 5. 23

24 Αρχοντικά (γιαλιά) στον Βόσπορο. Φωτ.: Δήμητρα Ρήγα, Μηχανικός Δομικών Έργων,

25 Ελλάδα 25

26 Τυπικό παράδειγμα ενίσχυσης τοιχοποιίας με ξύλινα στοιχεία Πηγή: Τουλιάτος, 2005:

27 Κεντρική ξύλινη ενίσχυση από τον Βόρειο οχυρωματικό τοίχο της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου στο Άγιον Όρος. Η ξυλεία ως στοιχείο εγκιβωτισμένο στην τοιχοποιία. Πηγή: Τουλιάτος, 2005:

28 Κωδωνοστάσιο Φανερωμένης στη Ζάκυνθο. Ξύλινος «σκελετός» εσωτερικά. Πηγή: Ζήβας, 1984:

29 Πρόσθετες αντισεισμικές τεχνικές 1α εξασφάλιση δυνατότητας εναλλακτικής διέλευσης φορτίων Τυπικό αντισεισμικό παραδοσιακό κτίριο Λευκάδας. Διπλή στήριξη ξυλόπηκτων ορόφων σε λιθοδομή και σε σύστημα ξύλινων υποστυλωμάτων. Πηγή: Τουλιάτος, 2005:

30 Πρόσθετες αντισεισμικές τεχνικές 1β εξασφάλιση δυνατότητας εναλλακτικής διέλευσης φορτίων Διπλή στήριξη, Λεπτομέρεια. Σε περίπτωση αστοχίας της λιθοδομής κατά τον σεισμό, ο ξύλινος βοηθητικός σκελετός αναλαμβάνει τα κατακόρυφα φορτία. Πηγή: Τουλιάτος, 2005:

31 Πρόσθετες αντισεισμικές τεχνικές 2 εξασφάλιση λειτουργίας όλων των στοιχείων του Φ.Ο., έστω και μετά τοπικές παραμορφώσεις ή αστοχίες Προβολή ορόφου σε καμπύλες αντηρίδες Προτίμηση χρήσης αντηρίδων από φυσικά καμπυλωμένα ξύλινα στοιχεία, από την πρόθεση διατήρησης των φερόντων αυτών μελών σε λειτουργία μεταφοράς φορτίων, ακόμη και μετά πιθανές παραμορφώσεις ή μικρής κλίμακας υποχωρήσεις. Πηγή: Τουλιάτος, 2005:

32 1α 1β 1γ 3α 2α αντηρίδες 2β 3β 3γ πρόβολοι (από τα προέχοντα δοκάρια του πατώματος) Πηγή: Μιχελής, 1977: 270 (εικόνες 1-2), Κίζης, 1995: 197 (εικόνες 3). 32

33 Διάφοροι τρόποι πλήρωσης κενών Πηγή: Χατζητρύφων Ν., «Ήπια βέλτιστη, πειραματικά υποστηριζόμενη, αντισεισμική επέμβαση προστασίας τοίχων σε ιστορικά κτίρια», 33

34 Τέλος Ενότητας