Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης

Transcript

1 Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης Δρ. Κατερίνα Σαραφίδου Σχολ. Σύμβουλος 39 ης Π.Α. Ν. Δράμας

2 Το περιβάλλον θα πρέπει να δρα σαν ένα είδος ενυδρείου, στο οποίο αντανακλούν οι ιδέες, οι ηθικές αρχές και ο πολιτισμός των ανθρώπων που ζουν σ αυτό. Γι αυτό ιδιαίτερη σημασία στην αξιοποίηση του. Loris Malaguzzi

3 Xώρος - Περιβάλλον Xώρος: στον υλικό κόσμο Περιβάλλον: στον τρόπο που αυτός ο υλικός κόσμος ζωντανεύει

4 Οι πληροφορίες που προσφέρει ο χώρος μπορεί να γίνουν ερεθίσματα μάθησης Οι δυνατότητες για αλληλεπίδραση με το περιβάλλον μπορεί να οδηγήσουν στην απόκτηση δεξιοτήτων. Η οργάνωση του χώρου στο νηπιαγωγείο συμβάλλει στην υλοποίηση στόχων.

5 Ο χώρος στο νηπιαγωγείο διαμορφώνεται σε γωνιές (Α. Π. Π.Δ.. 476/ , ΦΕΚ 132) Οι γωνιές πρέπει να ξεχωρίζουν μεταξύ τους και να είναι εξοπλισμένες.

6 Οδηγός Νηπιαγωγού Συνδέει την οργάνωση του χώρου με τις προγραμματισμένες δραστηριότητες ή σχέδια εργασίας Αναγνωρίζει τη σημασία του εξωτερικού χώρου, ως χώρου καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη και τη μάθηση του παιδιού

7 Σχεδιασμός και περιβάλλοντος. οργάνωση του μαθησιακού Ο χώρος του νηπιαγωγείου διαμορφώνεται σε «γωνιές», περιοχές δηλαδή διαφορετικών ενδιαφερόντων, εξοπλισμένων με κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό ανάλογο με το συγκεκριμένο θέμα λειτουργίας Οι γωνιές προσφέρονται για εκπαιδευτικούς σχεδιασμούς, ενοποιούν τη μάθηση και επιτρέπουν την ανάπτυξη ενός προγράμματος που ενισχύει τις ανάγκες των παιδιών για κίνηση, έκφραση, δημιουργία, μάθηση, αυτονομία κλπ.

8 Ο χώρος είναι ένα μέρος με εκπαιδευτικό περιεχόμενο που σημαίνει ότι πρέπει να περιλαμβάνει εκπαιδευτικά μηνύματα και να περιέχει ερεθίσματα για την απόκτηση αμοιβαίων εμπειριών και εποικοδομητικής μάθησης. Η καλή οργάνωση του χώρου καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία όλων των δραστηριοτήτων που γίνονται στο νηπιαγωγείο και τη μορφή των εμπειριών που θα αποκτήσουν τα παιδιά.

9 Προϋποθέσεις νηπιαγωγείου για επιτυχή σχεδιασμό του χώρου του Α) Για να είναι αποτελεσματική η λειτουργία των γωνιών πρέπει το περιβάλλον που διαμορφώνεται: Να αντανακλά τα βιώματα των παιδιών, να σέβεται τις ιδιαιτερότητες, τις προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες τους Να προσφέρει ευκαιρίες για ανάπτυξη ποικίλων εμπειριών Να παρακινεί τα παιδιά για δράση, ανάπτυξη πρωτοβουλιών, αυτονομία Να δημιουργεί καταστάσεις προβληματισμού Να ενισχύει την αλληλεπίδραση με τους άλλους

10 Β) Η οργάνωση του χώρου να γίνεται από τη νηπιαγωγό και τα παιδιά από κοινού, διότι με αυτόν τον τρόπο: προωθείται η συμμετοχή των παιδιών στις δραστηριότητες τα παιδιά γίνονται πιο υπεύθυνα όσον αφορά τη χρήση των υλικών Στη διάρκεια της χρονιάς αναδιαμορφώνονται οι γωνιές με τη συμβολή των παιδιών για να παραμένει ο χώρος ενδιαφέρον και ελκυστικός και να ανταποκρίνεται στην ανάγκη τους να είναι πρωταγωνιστές στην οικοδόμηση της γνώσης.

11 Γ) Η διαμόρφωση των όρων του παιχνιδιού στις γωνιές να γίνεται από κοινού (νηπιαγωγό και παιδιά) όσον αφορά: Τους ρόλους που τα παιδιά αναλαμβάνουν Τον αριθμό των παιδιών που μπορούν να συμμετέχουν Τον τρόπο που τα παιδιά δηλώνουν την επιλογή γωνιάς Τον τρόπο που τα παιδιά δηλώνουν τον συμπαίκτη Τα υλικά και τη συντήρησή τους Την ολοκλήρωση της εργασίας και τη δυνατότητα εναλλαγής γωνιών Την τακτοποίηση του χώρου.

12 Δ) Ο ρόλος της νηπιαγωγού είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την επιλογή και ανάπτυξη δραστηριοτήτων στις γωνιές. Ειδικότερα η εκπαιδευτικός: Συζητά μαζί τους, δημιουργεί ευκαιρίες να επιχειρηματολογούν, τα παροτρύνει να παρατηρούν τις γωνιές που λειτουργούν, τον αριθμό των συμμετεχόντων, τους υπενθυμίζει τους όρους των παιχνιδιών Τα ενθαρρύνει να πειραματίζονται με τα υλικά, προτείνει νέες δραστηριότητες και καινούριους τρόπος αξιοποίησης των υλικών

13 Η οργάνωση του χώρου για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας την ανάπτυξη του παιδιού το αναλυτικό πρόγραμμα το σχεδιασμό ευέλικτου υλικού

14 Ο χώρος ως πολυδύναμη πραγματικότητα Αρχιτεκτονική στην κλίμακα του παιδιού (136 με σηκωμένο χέρι) Οργάνωση με μεγαλύτερη ελαστικότητα Ατομική διδασκαλία, εργασία σε ομάδες, οικείο περιβάλλον Αρχιτεκτονική βασισμένη σε μια ζωντανή σύνθεση και επαφή με τη φύση Αρχιτεκτονική «ζωντανή», αποκλεισμός κάθε ψεύτικου και τεχνητού

15 Φως -Χρώμα Παίζει τον πρώτο ρόλο για την αποφυγή της κόπωσης. Πρέπει να είναι αρκετό σε ποσότητα και καλά κατανεμημένο Να δημιουργεί ευχάριστο περιβάλλον Η ιδιότητα της αντανάκλασης Χρωματική αρμονία Πλούσια διακόσμηση και οργανωμένη, όχι άναρχη

16 Το περιβάλλον νηπιαγωγείου: Ανεξαρτησία Ασφάλεια Το αίσθημα του «ανήκειν» Σύστοιχο με τα ενδιαφέροντα του παιδιού Προκλήσεις και ευκαιρίες: μετασχηματισμό Ευελιξία Πυροδότηση κάθε είδους μάθηση ανακάλυψη, εξερεύνηση αύξηση δυνατοτήτων

17 Μαθησιακά κέντρα Μεγαλύτερα σε έκταση Μικρότερα σε αριθμό: κέντρο γραμματισμού κέντρο ανακαλύψεων εξερευνήσεων κέντρο δραματικού παιγνιδιού

18 κέντρο γραμματισμού Ανάγνωσης: βιβλιοθήκη Γραφής: γραφείο, καρέκλα του συγγραφέα Η/Υ

19 κέντρο ανακαλύψεων εξερευνήσεων άλλοτε ως κέντρο τέχνης άλλοτε ως κέντρο φυσικών επιστημών άλλοτε ως κέντρο οικοδομικού υλικού Εξοπλισμός: αντικείμενα που προκαλούν αίσθηση μυστηρίου και θαυμασμού( που βγάζουν ήχους, παίζουν με το φως, μεταμορφώνονται, καλαθάκια θησαυρού με βότσαλα, χάντρες, νομίσματα κά, όργανα φυσικής)

20 κέντρο δραματικού παιγνιδιού άλλοτε ως κουκλοθέατρο άλλοτε ως θέατρο σκιών άλλοτε ως χώρος για παιγνίδι ρόλων άλλοτε ως κουκλόσπιτο, μαγαζάκι, ιατρείο κλπ Εξοπλισμός: μετακινούμενα, πτυσσόμενα έπιπλα, «ανοιχτά υλικά» κούφια τούβλα, σωλήνες, υφάσματα, κουτιά μαξιλάρια

21 Αρχή σχολικής χρονιάς Ο παιδαγωγός οργανώνει 4-5 γωνιές Γωνιές εκκίνησης: που αφορούν δραστηριότητες συζήτησης, ζωγραφικής- σχεδίου, παιγνιδιού, κατασκευών ενεργοποιεί τα παιδιά σε δραστηριότητες που να τους παρέχει βαθμιαία ολοένα περισσότερες δυνατότητες εξοικείωσης με το χώρο και παρέμβασης σ αυτόν, αλλά και επικοινωνίας με τη δημιουργία μικρών ομάδων

22 Συνέχεια της χρονιάς Ορισμένες γωνιές καταργούνται και αντικαθίστανται από καινούργιες Ορισμένες γωνιές παραμένουν, αλλά εμπλουτίζονται ξεκινούν με απλά υλικά και συνεχίζουν με σύνθετα μπορούν να δημιουργηθούν με οποιαδήποτε σειρά ταιριάζει στην παιδαγωγική διαδικασία

23 Τέλος χρονιάς Αποφορτίζουμε τους τοίχους Τακτοποιούμε τις γωνιές, σηκώνουμε το υλικό, για να τις οργανώσουμε εκ νέου με τη νέα σχ. χρονιά το Σεπτέμβριο, μαζί με τα παιδιά αν είναι δυνατόν

24

25

26

27

28 Η γωνιά του H/Υ

29 Κατανόηση/υιοθέτη ση κανόνων ασφαλούς χρήσης του Η.Υ. Εξοικείωση με έννοιες: ηλεκτρικό ρεύμα, συνδέσεις, καλώδια, κεντρική μονάδα, σωστή στάση καθίσματος, κλπ.

30 3.Η Θεατρική γωνιά

31 Η γωνιά του project

32 Νηπιαγωγείο Δράμας

33 Προϋποθέσεις για την επιτυχία του σχεδιασμού και την καλή λειτουργία Ο ρόλος της νηπιαγωγού Οι κανόνες Ο χρόνος *Η τυποποίηση και τα στερεότυπα στην οργάνωση του χώρου κρύβουν στερεότυπους τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς

34 Δεν υπάρχει ελεύθερο παιγνίδι χωρίς κανονισμούς ούτε παιγνίδια κανόνων που δε συμπεριλαμβάνουν και κάποια φανταστική κατάσταση Vygotsky

35 Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης σας ευχαριστώ Δρ. Κατερίνα Σαραφίδου Σχολ. Σύμβουλος 39 ης Π.Α. Ν. Δράμας