Διαπολιτισμική μεσολάβηση και ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Ευγενία Αρβανίτη, ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διαπολιτισμική μεσολάβηση και ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Ευγενία Αρβανίτη, ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών earvanitis@upatras.gr"

Μέδουσα Καψής
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Διαπολιτισμική μεσολάβηση και ο ρόλος του εκπαιδευτικού Ευγενία Αρβανίτη, ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστήμιο Πατρών 1 4/30/2014

2 Σχολικές κοινότητες μάθησης εστιάζουν στην προσωπικότητα του μαθητή & σε έναν τύπο πολίτη που θα βρίσκει το δρόμο του σε περιβάλλον διαρκών αλλαγών, θα καινοτομεί μέσα από ένα δικτυωμένο εμείς, θα συνεισφέρει στην κοινωνία με διαφορετικό/συγκρίσιμο τρόπο (όχι με βάση το βαθμό απολυτηρίου) Είναι συλλογικοί χώροι μάθησης, ανταλλαγής, κοινής κουλτούρας και μετασχηματισμού. 2 4/30/2014

εμείς, θα συνεισφέρει στην κοινωνία με διαφορετικό/συγκρίσιμο τρόπο (όχι με βάση το βαθμό

3 Συνεργατική Νοημοσύνη Η ποιότητα της γνωσιακής δραστηριότητας του ατόμου - καθώς αναζητά διαθέσιμες πηγές γνώσης και συνεργάζεται με άλλους (κατανεμημένη νόηση/distributed cognition) επηρεάζεται από: 1. Την ικανότητα πλοήγησης, κριτικής αξιολόγησης των πληροφοριών, προσανατολισμού, Και ανάλογα με την περίσταση, σύνδεση της γνώσης με τον κόσμο και με τις πολλές προσεγγίσεις αυτής της γνώσης που είναι σήμερα διαθέσιμες στο διαδίκτυο. 2. Την κοινωνική φύση της παραγωγής γνώσης μέσα από διαρκή συνεργασία και ανατροφοδότηση 3. Τα μαθησιακά προϊόντα (τα απτά έργα γνώσης που παράγει ο μαθητής) απευθύνονται στην κοινότητα και όχι σε κάποια πηγή αυθεντίας.

Την ικανότητα πλοήγησης, κριτικής αξιολόγησης των πληροφοριών, προσανατολισμού, Και ανάλογα με την περίσταση, σύνδεση της γνώσης με τον κόσμο και με τις πολλές

4 Μετασχηματιστική εκπαίδευση Η εκπαίδευση γίνεται πια μετασχηματιστική, συμπεριληπτική, αναστοχαστική και συνεργατική. Έχει έντονα ρεαλιστικό - χειραφετητικό προσανατολισμό (Kalantzis & Cope, 2013). Στηρίζεται: στη διευρυμένη έννοια του σχολικού χώρου (νέα αρχιτεκτονική) στον οριζόντιο διάλογο Διαδραστική, διαλογική & ποικιλόμορφη/πολυτροπική επικοινωνία με κοινωνικούς άλλους και όχι απλά δραστηριότητες Στην αξιοποίηση της διαφορετικότητας για σφαιρική και διαφοροποιημένη μάθηση με βάση τις δυνατότητες/δυνάμεις του μαθητή στη γνώση που μοιράζεται στην κοινότητα παντού και συνεχώς Στο συμμετοχικό ρόλων των μαθητών που εμπλέκονται στο σχεδιασμό της γνώσης (ισσοροπία ισχύος)

Στηρίζεται: στη διευρυμένη έννοια του σχολικού χώρου (νέα αρχιτεκτονική) στον οριζόντιο διάλογο Διαδραστική, διαλογική & ποικιλόμορφη/πολυτροπική επικοινωνία με

5 Διαπολιτισμικότητα & αναστοχαστικότητα Κουλτούρα γνωσιακής αμοιβαιότητας με βάση την ανεξάντλητη πηγή του βιόκοσμου των μαθητών. Η αναστοχαστική παιδαγωγική είναι ανοιχτή, διαφοροποιημένη και ευέλικτη όσον αφορά την παραγωγή γνώσης. αξιοποιεί μια πλούσια γκάμα γνωστικών διαδικασιών. αξιοποιεί τη συμπληρωματικότητα των διαφορών, δηλαδή τη γνώση που παράγει αθροιστικά η ομάδα και είναι πάντοτε μεγαλύτερη από το άθροισμα των γνώσεων των μελών της βασίζεται στον διαρκή διάλογο με τους μετόχους που ασκούν εποικοδομητική κριτική.

αξιοποιεί μια πλούσια γκάμα γνωστικών διαδικασιών.

6 Ο Νέος ρόλος των μαθητών Οι μαθητές: Νοούνται ως δημιουργοί της γνώσης. Οι «απαντήσεις» δεν είναι κατ ανάγκη προκαθορισμένες («ορθή απάντηση»). Συνδέουν τη μάθηση άμεσα με την πραγματική ζωή μέσα από δραστηριότητες που είναι σημαντικές και ρεαλιστικά σύνθετες. αναπτύσσουν όλο και πιο εξελιγμένα και σύνθετα νοητικά σχήματα διαχωρίζουν τη δική τους φωνή από τις πηγές στις οποίες βασίστηκαν και παραπέμπουν Ενθαρρύνονται να συζητούν και να διατυπώνουν ρητά τις διαδικασίες σκέψης ή γνώσης τους. (η σκέψη μας είναι πιο αποτελεσματική και παραγωγική μέσα από αναστοχαστικότητα και παρακολούθηση) Συμμετέχουν σε μια πλούσια γκάμα εναλλακτικών μαθησιακών δραστηριοτήτων, για να ικανοποιήσουν τις διαφορετικές ανάγκες τους. Ανατροφοδοτούνται διαρκώς & από πολλαπλά ακροατήρια.

αναπτύσσουν όλο και πιο εξελιγμένα και σύνθετα νοητικά σχήματα διαχωρίζουν τη δική τους φωνή από τις πηγές στις οποίες βασίστηκαν και παραπέμπουν Ενθαρρύνονται να συζητούν και να διατυπώνουν

7 Διαφοροποιημένη μάθηση & διδασκαλία Γνήσια διαφοροποιημένη διδασκαλία, που προσαρμόζεται στις ανάγκες και στις ικανότητες κάθε μαθητή με βάση τον σχεδιασμό και την ύφανση δραστηριοτήτων. Εξατομικευμένα πρότζεκτ, αλληλοδιδασκαλία και ομότιμη μάθηση ή σε ομάδες (με τα νέα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης). Συνδυασμός νέων εργαλείων και μορφών αναπαράστασης της γνώσης.

8 Διαπολιτισμική μεσολάβηση Διευκολύνει την επικοινωνία μέσα από συνεργατική δράση λαμβάνοντας υπόψη τις σχεσεις εξουσίας Ξεδιαλύνει πολιτισμικές διαφορές, παρεξηγήσεις, στερεότυπα και εθνοκεντρικές λογικές ανωτερότητας και ιεράρχησης Διαχειρίζεται καταστάσεις σύγκρουσης- γεφυρώνει μέσα από το διάλογο, συναίνεση και συμβιβασμό Μετασχηματίζει λογικές, τρόπους σκέψης για αμοιβαιότητα και συνεργασία Δημιουργεί νέους κοινωνικούς και προσωπικούς χώρους ταυτότητας και δράσης.μέσα από την πολλαπλή θεώρηση, τον αναστοχασμό, την αυτο-αναστοχαστικότητα και την εναλλαγή ρόλων

γεφυρώνει μέσα από το διάλογο, συναίνεση και συμβιβασμό Μετασχηματίζει λογικές, τρόπους σκέψης για αμοιβαιότητα και συνεργασία Δημιουργεί

9 Ο ενδιάμεσος χώρος/1 Η πολιτισμική απόκλιση δημιουργεί ζώνες (διαπολιτισμικής) επαφής (τρίτος χώρος- Lefebvre, 1991 & Soja, 1996) στις οποίες μετασχηματίζονται τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά Δημιουργείται μια δυναμικά εξελισσόμενη τρίτη/ενδιάμεση/μεθοριακή κουλτούρα (ή trans-differnce) Καταπίεση διαφορετικών φωνών (ενδοσυστημική διάσταση) Αναστοχασμός & αμφισβήτηση πολιτισμικών προτύπων ευμεταβλητότητα της κουλτούρας χαλάρωση ορίων & επαναοριοθέτηση διαδικασίας ενσωμάτωσης κατάρριψη δυϊσμών (διασυστημική διάσταση) Αποδοχή ποικίλων και αντικρουόμενων πτυχών της ταυτότητας σε έναν κόσμο πολλαπλής συμμετοχικότητας που γεννά διαφορετικότητα (προσωπική διάσταση)

(ενδοσυστημική διάσταση) Αναστοχασμός & αμφισβήτηση πολιτισμικών προτύπων ευμεταβλητότητα της κουλτούρας χαλάρωση ορίων & επαναοριοθέτηση διαδικασίας ενσωμάτωσης

10 Ο ενδιάμεσος χώρος/ 2 Έχει χειραφετιτικό & μετασχηματιστικό χαρακτήρα Τα άτομα αποκτούν κριτική επίγνωση της θέσης και του ρόλου τους στην επικοινωνία (αυτο-αναστοχαστικότητα) Περισσότερη εξουσία για ανάλληψη δράσης (agency) Ανασυνθέτουν διαφορετικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά που ανατρέπουν παραδοσιακές ιεραρχκές δομές και σχέσεις (υβριδικότητα- Bhabha,1994)

Περισσότερη εξουσία για ανάλληψη δράσης (agency) Ανασυνθέτουν διαφορετικά πολιτισμικά

11 Ο εκπαιδευτικός ως διαπολιτισμικός μεσολαβητής Ο εκπαιδευτικός λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ των διαφορετικών αφηγήσεων και των πτυχών της ταυτότητας & του βιόκοσμου των μαθητών. Δημιουργεί και διαπραγματεύεται τον ενδιάμεσο χώρο έκφρασης (liminal space) των διαφορών στο σχολείο όπου πολλαπλές ακόμη και αντικρουόμενες αξίες & πολιτισμικές συμπεριφορές εκφράζονται. Το πλαίσιο (διαπολιτισμικού) διαλόγου, ενσυναίσθησης, αμοιβαιότητας, σεβασμού, αναστοχαστικότητας και κοινής δράσης.

Δημιουργεί και διαπραγματεύεται τον ενδιάμεσο χώρο έκφρασης (liminal space) των διαφορών στο σχολείο όπου πολλαπλές

12 Αξίες διαπολιτισμικής μεσολάβησης Ο εκπαιδευτικός υιοθετεί αξίες (Townsend, 2002) όπως Ευελιξία, ώστε να μετακινείται μεταξύ των διαφορετικών πολιτισμικών αξιών των μαθητών του με σεβαμό και δημιουργικότητα `Ανοχή απέναντι στις διαφορετικές οπτικές και αξίες Ενδυνάμωση με θετικά πρότυπα για να διανύσουν οι μαθητές το ταξίδι του πολιτισμικού μετασχηματισμού Σεβασμός στο ότι η η διαδικασία ΔΜ είναι υπό διαπραγματευση και αμοιβαιότητα στο διάλογο (κατανόηση διαφορετικών απόψεων, δημιουργία κανόνων επικοινωνίας) Φιλοπεριέργεια για την κατανόηση του εαυτού και των άλλων Λειτουργεί ως ερευνητής δράσης και αναστοχαζόμενος επαγγελματίας.

μαθητές το ταξίδι του πολιτισμικού μετασχηματισμού Σεβασμός στο ότι η η διαδικασία ΔΜ είναι υπό διαπραγματευση και αμοιβαιότητα στο διάλογο (κατανόηση

13 Διαπολιτισμική Ικανότητα Γνώσεις προσωπικών πολιτισμικών αξιών και επίδρασή τους στην ΔΜ Διαφορετικών πολιτισμικών χαρακτηριστικών (αξίες, κανόνες, παραδόσεις, ιστορικά γεγονότα, κτλ.) Πολιτισμικών διαφορών (προσέγγιση στην έννοια του χρόνου, στην ανδρικότητα/θηλυκότητα, στις σχέσεις ιεραρχίας, αποφυγή αβεβαιότητας, επιείκεια/εγκράτεια, μακροπρόθεσμος προσανατολισμός - Hofstede, 2010) Δεξιότητες Εφαρμογή διαπολιτισμικών γνώσεων και χρήση πολυμεθοδικών προσεγγίσεων Επικοινωνιακές δεξιότητες ανάλογα την περίσταση Δημιουργικές και κριτικές δεξιότητες για διαπροσωπική επικοινωνία Στάσεις Δέσμευση σε αξίες και ανθρώπινα δικαιώματα Θετική, αίσθητη και συμπεριληπτική προδιάθεση

) Πολιτισμικών διαφορών (προσέγγιση στην έννοια του χρόνου, στην ανδρικότητα/θηλυκότητα, στις σχέσεις ιεραρχίας, αποφυγή αβεβαιότητας, επιείκεια/εγκράτεια,

Σχετικά έγγραφα

Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ

Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1. Σχεδιασμός στρατηγικών για διερεύνηση 1.1. Εντοπίζουν σημαντικές ανάγκες/ προβλήματα/ ερωτήματα για διερεύνηση