Ανασκόπηση Κλινικών Ερευνών για Καθετήρες Διαλειπόντων Καθετηριασμών

Transcript

1 Ανασκόπηση Κλινικών Ερευνών για Καθετήρες Διαλειπόντων Καθετηριασμών

2 Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 1 2. Καθαρός διαλείπων αυτο-καθετηριασμός. Μακροχρόνιες μελέτες 2 μη λιπασμένων καθετήρων από PVC. Καθαρός διαλείπων αυτο-καθετηριασμός: μία δωδεκαετής έρευνα 3 Wyndaele JJ and Maes D. J Urology 1990;143(5): Καθαρός διαλείπων καθετηριασμός από την οξεία φάση σε ασθενείς με κάκωση του νωτιαίου 4 μυελού. Μια μακροχρόνια αξιολόγηση της αντοχής της ουρήθρας και των γεννητικών οργάνων Perrouin-Verbe B., Labat JJ, Richard I., Mauduyt de la Greve I., Buzelin JM, Mathe JF. Paraplegia 1995;33(11): Λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης 5 Σύγκριση υδρόφιλων με μη λιπασμένους καθετήρες για διαλείποντες καθετηριασμούς 6 Hedlund H, Hjelmas K, Jonsson O, Klarskov P, Talja M. Scand J Urol Nephrol 2001;35(1):49-53 Επιπλοκές του διαλείποντα καθετηριασμού: η πρόληψη και η θεραπεία τους 7 Wyndaele JJ. Spinal Cord 2002;40(10): Ο διαλείπων καθετηριασμός με υδρόφιλους καθετήρες (SpeediCath) μειώνει τον κίνδυνο 8 εμφάνισης λοίμωξης στο ουροποιητικό σύστημα ασθενών με κάκωση στο νωτιαίο μυελό: Μία προοπτική, τυχαιοποιημένη, παράλληλη και συγκριτική μελέτη De Ridder DJ, Everaert K, Fernández LG, Valero JV, Durán AB, Abrisqueta ML, Ventura MG, Sotillo AR. Eur Urol 2005;48: Σύγκριση του παραδοσιακού με τον υδρόφιλο καθετήρα για επικουρική θεραπεία σε ασθενείς 9 με επιφανειακό καρκίνο ουροδόχου κύστης Cindolo L, Palmieri EA, Autorino R, Salzano L, Altieri V Urol Int 2004;73: Τραυματισμοί της ουρήθρας 10 Επιπλοκές του διαλείποντα καθετηριασμού: η πρόληψη και η θεραπεία τους 11 Wyndaele JJ Spinal Cord 2002;40(10): Επιθηλιακά κύτταρα της ουρήθρας στην επιφάνεια των υδρόφιλων καθετήρων μετά από 12 διαλείποντα καθετηριασμό: έρευνα αυτοσύγκρισης (cross-over) με δυο καθετήρες Biering-Sorensen F, Nielsen K, Hansen HV. Spinal Cord 1999b;37(4): Λιπασμένοι καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό: απαλοί ή κολλώδεις ; 13 Fader M, Moore KN, Cottenden AM, Pettersson L, Brooks R, Malone-Lee J, Bju Int 2001;88(4): Οι υδρόφιλοι καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό μειώνουν τους μικροτραυματισμούς της 14 ουρήθρας: μια προοπτική, τυχαιοποιημένη, τυφλή, αυτοσύγκρισης (cross-over) έρευνα ανάμεσα σε τρεις διαφορετικούς τύπους καθετήρα Stenballe J, Looms D, Nielsen PN, Tvede M. Eur Urol 2005;48(6):

3 5. Αξιολόγηση χρηστών 15 Σύγκριση υδρόφιλων με μη λιπασμένους καθετήρες για διαλείποντες καθετηριασμούς 16 Hedlund H, Hjelmås K, Jonsson O, Klarskov P, Talja M. Scand J Urol Nephrol 2001;35(1):49-53 Πόνος και δυσφορία Οι υδρόφιλοι λιπασμένοι καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό μειώνουν τον κίνδυνο 17 μικροτραυματισμών της ουρήθρας: μια προοπτική, τυχαιοποιημένη, τυφλή, αυτοσύγκρισης (cross-over) έρευνα τριών διαφορετικών τύπων καθετήρων Stensballe J, Looms D, Nielsen PN, Tvede M. Eur Urol 2005; 48(6): Σύγκριση του παραδοσιακού με τον υδρόφιλο καθετήρα κατά την διάρκεια της επικουρικής 18 θεραπείας σε ασθενείς με επιφανειακό καρκίνο ουροδόχου κύστης Cindolo L, Palmieri EA, Autorino R, Salzano L, Altieri V. Urol Int 2004;73(1):19-22 Ευκολία στη χρήση Αξιολόγηση δυο λιπασμένων καθετήρων για διαλείποντα αυτό-καθετηριασμό 19 Pascoe G, Clovis S. Br J Nurs 2001;8-21;10(5): Μια συγκριτική τυχαιοποιημένη έρευνα αυτοσύγκρισης (cross-over), για την αξιολόγηση του 20 νέου καθετήρα SpeediCath με τους κλασσικούς καθετήρες Lofric και EasiCath van Kuppevelt HJM, Angenot E, van Asbeck FWA, Mulder GA, Nene AV, Pons C, Slootman JR, Sluis TAR, Snoek GJ. Το poster παρουσιάστηκε στο συνέδριο ISCoS 2004: P77 Υπόλειμμα ούρων μετά από διαλείποντα καθετηριασμό σε γυναίκες, κάνοντας χρήση δυο 21 διαφορετικών καθετήρων Biering-Sørensen F, Hanne HV, Nielsen PN, Looms D Scand J Urol Nephrol 2007;41(4): Βασικά Συμπεράσματα Βιβλιογραφία 24

4 1. Εισαγωγή Ο διαλείπων καθετηριασμός αποτελεί τη «χρυσή μέθοδο» για την κένωση της κύστης σε ασθενείς με κάκωση νωτιαίου μυελού και νευρογενή δυσλειτουργία κύστης. Η τεχνική είναι ασφαλής και αποτελεσματική και εξασφαλίζει την καλή λειτουργία του ανώτερου ουροποιητικού και των νεφρών ελαττώνοντας την κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση και βελτιώνοντας την εγκράτεια (Hedlund et al, 2001). Επιπρόσθετα στα κλινικά οφέλη, βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ασθενών με την αύξηση της ανεξαρτησίας και ασφάλειας που προσέφερε η μέθοδος του αυτό-καθετηριασμού (Lapides et al, 1972). Παρόλα τα οφέλη, ο επαναλαμβανόμενος καθετηριασμός με τη χρήση μη λιπασμένων καθετήρων μπορεί να συνδεθεί με ποικιλία επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του ουροποιητικού οι οποίες μπορούν να εμφανιστούν συχνά και να είναι επίμονες, ερεθισμών του βλενογόννου της ουρήθρας, στενωμάτων και λανθασμένων διόδων (Wyndaele & Maes, 1990, Perrouin-Verbe et al, 1995). Οι υδρόφιλοι καθετήρες χρησιμοποιούνται για τη μείωση των επιπλοκών, που συσχετίζονται με τους καθετήρες, και για να βελτιώσουν την άνεση και αποδοχή του ασθενή. Αυτοί οι καθετήρες χαρακτηρίζονται από μια επίστρωση πολυμερών που είναι σταθερά συνδεδεμένη με το σώμα του καθετήρα. Η πολυμερής επίστρωση του καθετήρα απορροφά και δεσμεύει τα μόρια του νερού και δημιουργεί μια παχιά, απαλή και γλιστερή επιφάνεια που παραμένει ανέπαφη κατά την εισαγωγή στην ουρήθρα, γεγονός που εξασφαλίζει ολοκληρωμένη λίπανση. Ανάμεσα στην κατηγορία των υδρόφιλων καθετήρων παρατηρούνται διαφοροποιήσεις στην ποιότητα της λίπανσης και συνεπώς στα χαρακτηριστικά της επιφάνειας, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει πιθανές ουρηθρικές επιπλοκές. Τέτοιου είδους διαφοροποιήσεις συμβάλουν στην ικανοποίηση του ασθενή επηρεάζοντας την άνεση και την ευκολία χρήσης. Το φυλλάδιο αυτό παρουσιάζει περιλήψεις κλινικών ερευνών που αποτιμούν τα κύρια οφέλη των σύγχρονων υδρόφιλων καθετήρων στον διαλείποντα καθετηριασμό, με την έννοια της μείωσης των επιπλοκών και της αξιολόγησης των χρηστών. Οι μελέτες επικεντρώνονται στον EasiCath, τον παραδοσιακό υδρόφιλο καθετήρα και τον SpeediCath, έτοιμο για χρήση υδρόφιλο καθετήρα ο οποίος είναι συσκευασμένος σε αποστειρωμένο ισότονο διάλυμα, γεγονός που εξαλείφει την ανάγκη για προετοιμασία του καθετήρα πριν τη χρήση. 1

5 2. Καθαρός διαλείπων αυτο-καθετηριασμός. Μακροχρόνιες μελέτες μη λιπασμένων καθετήρων από PVC. H αξία του διαλείποντα καθετηριασμού για την αντιμετώπιση των κλινικών επιπλοκών που σχετίζονται με τη μηχανική ή λειτουργική δυσλειτουργία κένωσης της κύστης δεν αμφισβητείται και μπορεί να είναι μια σωτήρια τεχνική, με το να μειώνει τον κίνδυνο για φθορά του ανώτερου ουροποιητικού και σήψη, σε άτομα με βλάβη στο νωτιαίο μυελό (Guttman & Frankel, 1966). Εντούτοις η αρχική στείρα τεχνική απαιτούσε πολύ χρόνο και έξοδα. Οι ασθενείς που κάνουν χρήση της μεθόδου του διαλείποντα καθετηριασμού ποικίλουν από άτομα με κάκωση ή νόσο στο νωτιαίο μυελό μέχρι σε άντρες με καλοήθη υπερπλασία προστάτη. Ο καθαρός διαλείπων καθετηριασμός εισήχθη από τον Lapides στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ο οποίος σύστηνε ότι η αυστηρά άσηπτη τεχνική δεν ήταν απαραίτητη και ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά μια απλή καθαρή τεχνική. Το γεγονός αυτό παρείχε μια διαφορετική προσέγγιση στα προβλήματα που συσχετίζονται με την εγκράτεια και τη δυσουρία, παρουσιάζοντας, στην κλινική πράξη, μια άριστη τεχνική για την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών του ουροποιητικού. Κύριος παράγοντας για την επιτυχία του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού είναι η αποφυγή των λοιμώξεων του ουροποιητικού. Αρκετές βραχυπρόθεσμες μελέτες ανέφεραν καλά κλινικά αποτελέσματα, για την χρήση αυτής της τεχνικής, αναστροφή ή βελτίωση της υδρονέφρωσης, καθώς και βελτίωση της κατάστασης του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος. Εντούτοις είναι ιδιαίτερα σημαντική η εξαγωγή αποτελεσμάτων από μακροχρόνιες έρευνες διότι η τεχνική του καθετηριασμού ίσως να είναι μακροχρόνια, πιθανότατα και εφόρου ζωής. Οι μακροχρόνιες μελέτες είναι απαραίτητες όχι μόνο για να αποδείξουν την αποτελεσματικότητα του τακτικού καθετηριασμού αλλά και να εξετάσουν τα επακόλουθα της χρήσης της τεχνικής μακροχρόνια. Τα κυριότερα προβλήματα που συνδέονται με τη χρήση της τεχνικής μακροχρόνια έχουν κλινικά επακόλουθα όπως ουρηθρικές επιπλοκές, τραυματισμοί και λοιμώξεις. Επιπρόσθετα παρατηρείται και ασυνέχεια στη χρήση της μεθόδου λόγω έλλειψης συμμόρφωσης των ασθενών σε μακροχρόνια χρήση. Είναι σημαντικό οι έρευνες να εξετάσουν τις καλύτερες τεχνικές και καθετήρες που θα αποτρέψουν τις προαναφερθείσες επιπλοκές και κατά συνέπεια θα αυξήσουν την πιθανότητα συμμόρφωσης των ασθενών στη μακροχρόνια χρήση. Οι δύο μελέτες που παραθέτονται σε αυτό το κεφάλαιο καταδεικνύουν τα οφέλη από τη μακροχρόνια χρήση του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού ενώ ταυτόχρονα δίνεται έμφαση στις επιπλοκές που εμφανίζονται μακροπρόθεσμα από την χρήση συμβατικών μη λιπασμένων καθετήρων από PVC σε ασθενείς με νευροπαθητική δυσλειτουργία κύστης και κάκωση νωτιαίου μυελού. 2

6 Καθαρός διαλείπων αυτο-καθετηριασμός: μία δωδεκαετής έρευνα Wyndaele JJ and Maes D. J Urology 1990;143(5): Στόχος Η έρευνα έχει σκοπό να εξετάσει τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού (CIC) με τη χρήση μη λιπασμένων καθετήρων με λιπαντικό. Μέθοδος Για την αναδρομική αυτή έρευνα αναλύθηκαν δεδομένα από 75 ασθενείς (33 άντρες και 42 γυναίκες), οι περισσότεροι από τους οποίους έπασχαν από νευρογενή δυσλειτουργία κύστης και χρησιμοποιούσαν τη μέθοδο του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού (CIC) για 7 χρόνια κατά μέσο όρο (διακύμανση 1,5-12). Οι μετρήσεις περιελάμβαναν αναφορές στη συχνότητα εμφάνισης λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος, επιπλοκών και στην εγκράτεια. Οι περισσότεροι από τους 75 ασθενείς που συμμετείχαν στην έρευνα έπασχαν από νευρογενή δυσλειτουργία κύστης και το 92% αυτών ήταν εγκρατείς. 14 από τους 19 ασθενείς στους οποίους παρατηρήθηκε αρχικά αμφίπλευρη υδρονέφρωση, απαλλάχθηκαν από αυτήν με τη χρήση της μεθόδου του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού (CIC). Στο 42% του δείγματος παρατηρήθηκε χρόνια ή υποτροπιάζουσα λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Επιπρόσθετα παρατηρήθηκε ότι οι ασθενείς με θετική καλλιέργεια ούρων δεν εμφάνισαν απαραίτητα συμπτώματα. Γενικά, βρέθηκε ότι οι συμπτωματικές λοιμώξεις συνδέονται με εφαρμογή κακής τεχνικής ή λανθασμένη χρήση του καθετήρα. Επιπλοκές παρουσιάστηκαν σε 15 ασθενείς (20%), με κυριότερες τις: στένωση ουρήθρας, λανθασμένη δίοδος, στενώματα και φλεγμονές του στομίου της ουρήθρας να αποτελούν τις πιο συχνές κυρίως σε άντρες. Τέλος, η χρήση μικρών καθετήρων σε συνδυασμό με άφθονη λίπανση δεν συντέλεσαν στην αποφυγή ερεθισμών και τραυματισμών της ουρήθρας μακροπρόθεσμα. Συμπέρασμα Ο χρόνιος καθαρός διαλείπων καθετηριασμός (CIC) παρουσίασε καλά κλινικά αποτελέσματα κατά τη συνεχή μακροχρόνια παρακολούθηση. Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι εκκρεμεί να εξεταστεί αν οι ασθενείς που χρησιμοποιούν υδρόφιλους καθετήρες θα παρουσιάσουν καλύτερα κλινικά αποτελέσματα μακροχρόνια. 3

7 Καθαρός διαλείπων καθετηριασμός από την οξεία φάση σε ασθενείς με κάκωση του νωτιαίου μυελού. Μια μακροχρόνια αξιολόγηση της αντοχής Clean της ουρήθρας intermittent και των catheterisation γεννητικών οργάνων from the acute period in spinal cord injury patients. Long-term evaluation of urethral and Perrouin-Verbe genital B., tolerance Labat JJ, Richard I., Mauduyt de la Greve I., Buzelin JM, Mathe JF. Paraplegia 1995;33(11): Perrouin-Verbe B, Labat JJ, Richard I, Mauduyt de la Greve I, Buzelin JM, Mathe JF. Paraplegia 1995;33(11): Στόχος επιδιδυμίτιδας ήταν 10% και το ποσοστό στενωμάτων ουρήθρας 5,3% αλλά οι τιμές αυτές Στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης μακροχρόνιων επιπλοκών Objectives The αυξάνονταν rate of epididymitis σε ασθενείς was που 10% εφάρμοζαν and urethral μακροχρόνια καθαρό διαλείποντα καθετηριασμό This από τη study χρήση aimed καθαρού to assess διαλείποντα the incidence καθετηριασμού (CIC) complications σε ασθενείς με of κάκωση clean intermittent στο νωτιαίο of strictures was 5.3% overall, but this increased (CIC > 5 έτη) σε 28,5% και 19% αντίστοιχα. Ο long-term to 28.5% and 19%, respectively, in patients on πιο σημαντικός παράγοντας αποδοχής της μεθόδου του διαλείποντα καθετηριασμού μακρο- catheterisation μυελό (SCI) και (CIC) ο καθορισμός in a population των παραγόντων of patients long-term CIC (> 5 years). The most important with που spinal συσχετίζονται cord injury με (SCI), την and συμμόρφωση to determine των the factor for acceptance of long-term CIC was χρόνια ήταν η εγκράτεια ούρων και η ικανότητα factors ασθενών associated με τη μέθοδο with long-term μακροπρόθεσμα. compliance. continence, followed by the ability to perform που παρέχει στους ασθενείς να καθετηριάζονται ανεξάρτητα. Η πλειονότητα των ασθενών CIC independently. The vast majority of patients (89%) που (89%) παρέμειναν who remained στη μέθοδο on long-term του διαλείποντα καθετηριασμού continent. παρέμειναν CIC remained εγκρατείς. Methods Μέθοδος The Οι επιπλοκές overall incidence του καθαρού of complications διαλείποντα of καθετηριασμού assessed (CIC) in a διερευνήθηκαν population of σε 159 ένα patients. δείγμα CIC was All 159 patients ασθενών. used Όλοι οι ασθενείς Fr PVC χρησιμοποιούσαν PVC The καθετήρες reasons for acceptance Fr με λιπαντικό. of long- Οι catheters with lubricant. term παράγοντες CIC, frequency που αξιολογήθηκαν of UTIs, and rates ήταν: of urethral οι λόγοι strictures αποδοχής were του evaluated. καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού (CIC) μακροχρόνια, η συχνότητα εμφάνισης ουρολοιμώξεων και στενωμάτων της Results ουρήθρας. The analysis showed a rate of symptomatic lower urinary tract infection (UTI) of 28% (see Figure). Asymptomatic cytobacteriological infection Η ανάλυση was κατέγραψε seen in 60% συμπτωματική of patients. λοίμωξη Men had του κατώτερου significantly ουροποιητικού more symptomatic συστήματος and σε asymptomatic ποσοστό 28%. infections Επιπλέον than παρατηρήθηκε women. ασυμπτωματική βακτηριολογική λοίμωξη στο 60% των ασθενών. Οι άντρες παρουσίαζαν περισσότερες συμπτωματικές και ασυμπτωματικές λοιμώξεις από τις γυναίκες. Το ποσοστό της Conclusion Συμπέρασμα CIC Ο καθαρός minimises διαλείπων urinary complications καθετηριασμός in (CIC) SCI patients. ελαχιστοποιεί Despite τις this, επιπλοκές long-term του ουροποιητικού σε ασθενείς με κάκωση του νωτιαίου problems of urethral tolerance and epididymitis μυελού. Παρόλα αυτά, προβλήματα αντοχής της ουρήθρας και επιδιδυμίτιδας που resulting from persistent infection remain with οφείλονται uncoated σε επίμονη PVC μακροχρόνια catheters. Further λοίμωξη εμμένουν of long-term μετά από μακροχρόνιο CIC in patients καθα- studies using ρό καθετηριασμό. non-reusable Μελλοντικά hydrophilic απαιτούνται catheters are έρευνες required σε ασθενείς to establish που καθετηριάζονται whether these complications μακροχρόνια can με be υδρόφιλους prevented. καθετήρες μιας χρήσης, για να διερευνηθεί αν αυτές οι επιπλοκές μπορούν να προληφθούν % Βακτηριολογική Cytobacteriological λοίμωξη infection Λοίμωξη Lower urinary του κατώτερου tract infection ουροποιητικού Επιδιδυμίτιδα Epididymitis Ποσοστό Percentage % Απορύθμιση Upper tract deterioration του ανώτερου ουροποιητικού Λίθοι Bladder στην stone κύστη Στένωση Urethral stricture ουρήθρας 10% 0 2% 2% 5% Overall Συνολική rate of αποτίμηση complications των of επιπλοκών CIC with uncoated του καθαρού catheters; διαλείποντα 159 cases καθετηριασμού reviewed. με μη λιπασμένους καθετήρες. Ανασκόπηση 159 ασθενών. 4

8 3. Λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης Ένας από του κυριότερους στόχους του διαλείποντα καθετηριασμού είναι η διατήρηση της λειτουργίας των νεφρών, αποφεύγοντας πιθανές βλάβες που μπορούν να προκύψουν από επιπλοκές όπως η πυελονεφρίτιδα (λοίμωξη των νεφρών και των ουρητήρων). Επιπρόσθετα η πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού είναι ιδιαίτερα σημαντική σε ασθενείς με κάκωση του νωτιαίου μυελού, οι οποίοι λόγω έλλειψης αισθητικότητας μπορεί να καθυστερήσουν να αντιληφθούν τα συμπτώματα στα αρχικά στάδια εμφάνισης της λοίμωξης. Ο διαλείπων καθετηριασμός στοχεύει στη μείωση των συμπτωματικών λοιμώξεων του ουροποιητικού, μέσω πλήρους κένωσης της κύστης, γεγονός που δεν επιτρέπει τον πολλαπλασιασμό των βακτηριδίων σε υψηλό κλινικά επίπεδο. Εντούτοις, παρόλο που ο κύριος στόχος του διαλείποντα καθετηριασμού είναι η μείωση των λοιμώξεων του ουροποιητικού, ταυτόχρονα οι ουρολοιμώξεις είναι και η πιο συχνή επιπλοκή του και συσχετίζεται με άλλα μακροπρόθεσμα επακόλουθα, όπως η επιδιδυμίτιδα. Για τον ασθενή δεν είναι μόνο ενοχλητικό αλλά μπορεί να καταλήξει και σε χαμένες σχολικές ή εργασιακές ημέρες ή ακόμα σε νοσηλεία. Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού είναι μια από τις πιο συχνές και σημαντικές επιπλοκές του διαλείποντα καθετηριασμού. Συνήθη συμπτώματα των λοιμώξεων του ουροποιητικού είναι το αίσθημα καύσου στην ουρήθρα κατά την ούρηση, συχνουρία, ακράτεια, επιτακτικότητα, θολό χρώμα ούρων, παρουσία αίματος στα ούρα, ναυτία και πυρετός. Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού μπορούν να προσβάλλουν ασθενείς κάθε ηλικίας, εντούτοις οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να προσβληθούν σε σχέση με τους άντρες, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στις ανατομικές διαφορές των δυο φύλλων. Οι πιο συνήθεις τύποι λοιμώξεων του ουροποιητικού περιλαμβάνουν την ουρηθρίτιδα, κυστίτιδα και πυελονεφρίτιδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι λοιμώξεις πιθανόν να οδηγήσουν σε σήψη και σηψαιμία. Υπάρχει μια ποικιλία βακτηριδίων που μπορεί να προκαλέσουν λοίμωξη, εντούτοις οι πιο πολλές οφείλονται στο βακτήριο Escherichia coli. Η αναφερόμενη, στην βιβλιογραφία, συσχέτιση των λοιμώξεων του ουροποιητικού με τον διαλείποντα καθετηριασμό ποικίλει λόγω διαφορών στην τεχνική που εφαρμόζεται καθώς και στον ορισμό της λοίμωξης. Παρόλο που η βακτηριουρία εμφανίζεται συχνά δεν συσχετίζεται πάντα με συμπτωματική λοίμωξη. Οι παράγοντες που αυξάνουν τους κινδύνους εμφάνισης λοίμωξης περιλαμβάνουν την υπερδιάταση της κύστης, κυστεουρητηρική παλινδρόμηση, κένωση υψηλής πίεσης, μεγάλο υπόλειμμα ούρων και λίθοι στο ουροποιητικό (Lapides et al, 1972). Η εκπαίδευση των ασθενών μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση εμφάνισης των συμπτωμάτων που προαναφέρθηκαν, εντούτοις η λοίμωξη του ουροποιητικού παραμένει η κυρίαρχη αιτία νοσηρότητας. Η χρήση αντιβιοτικών προφυλακτικά από το στόμα και μέσω έγχυσης απευθείας μέσα στην ουροδόχο κύστη αποτελεί, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες, μια αποτελεσματική μέθοδο για την πρόληψη λοιμώξεων του ουροποιητικού αλλά σε άλλες μελέτες κρίνεται αναποτελεσματική στην πρόληψη των λοιμώξεων και βακτηριουρίας (Wyndaele, 2002). Οι αντιβιοτικοί παράγοντες συσχετίζονται με ανεπιθύμητα συμβάντα και εμφάνιση ανθεκτικών βακτηριδίων, γεγονός που περιορίζει τη δράση τους. Για τους λόγους που προαναφέρθηκαν είναι σημαντικό να καθοριστούν οι τεχνικές και τύποι καθετήρων που βοηθούν στην ελαχιστοποίηση εμφάνισης των λοιμώξεων. Στην κλινική πράξη, η μείωση του αριθμού των κλινικών (συμπτωματικών) λοιμώξεων είναι η πιο σημαντική παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Η χρήση μη λιπασμένων, με εξωτερική λίπανση από gel, PVC καθετήρων αναφέρεται ότι παρουσιάζει στο 60% των χρηστών λοίμωξη κατά τη διάρκεια ενός έτους (Bakke et al, 1993). Σε μια πιο μακροχρόνια έρευνα παρατηρήθηκε ότι το 81% των ασθενών που έκαναν χρήση της μεθόδου του διαλειπόντα καθετηριασμού για 5 χρόνια εμφάνισαν τουλάχιστον μια φορά λοίμωξη, το 22% εμφάνισε δυο/τρεις φορές ανά έτος, ενώ το 12% ανέφεραν εμφάνιση λοίμωξης τέσσερις ή και περισσότερες φορές το έτος (Biering-Sorensen et al, 1999a). Τα δεδομένα από δύο πρόσφατες μελέτες, που παραθέτονται σε αυτό το κεφάλαιο, αποδεικνύουν ότι η χρήση υδρόφιλων καθετήρων συσχετίζεται με σημαντικά μειωμένα ποσοστά βακτηριουρίας (Cindolo et al, 2004) και μειωμένες, κλινικές λοιμώξεις (De Ridder et al, 2005) σε σύγκριση με την χρήση μη λιπασμένων καθετήρων με εξωτερική λίπανση, σε ασθενείς με κακώσεις στον νωτιαίο μυελό και καρκίνο στην ουροδόχο κύστη. 5

9 Σύγκριση υδρόφιλων με μη λιπασμένους καθετήρες για διαλείποντες καθετηριασμούς Hedlund H, Hjelmas K, Jonsson O, Klarskov P, Talja M. Scand J Urol Nephrol 2001;35(1):49-53 Στόχος Στόχος της βιβλιογραφικής αυτής ανασκόπησης είναι να διερευνήσει αν οι υδρόφιλοι καθετήρες είναι προτιμότεροι από τους μη λιπασμένους για καθαρό διαλείποντα καθετηριασμό στην κλινική πράξη. Μέθοδος Η βιβλιογραφική αυτή ανασκόπηση επικεντρώθηκε σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης και της λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος και συμπεριέλαβε τόσο αναδρομικές όσο και προοπτικές έρευνες. Στις αναδρομικές έρευνες, που επικρατεί η χρήση μη λιπασμένων καθετήρων, αναφέρεται βακτηριουρία σε ποσοστό μεταξύ του 42 και 86%. Σε προοπτικές έρευνες σημαντική βακτηριουρία ανιχνεύθηκε περίπου στο 50% του δείγματος που χρησιμοποιούσε υδρόφιλους καθετήρες, παρόλο που οι ασθενείς με βακτηριουρία δεν εμφάνιζαν απαραίτητα κλινικά σημάδια λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος. Η συχνότητα καθετηριασμού παρατηρήθηκε ότι έχει συσχέτιση με την εμφάνιση της βακτηριουρίας. Η εμφάνιση της επιδιδυμίτιδας αναφέρεται πιο συχνά σε ασθενείς που χρησιμοποιούν μη λιπασμένους καθετήρες από PVC (10-29%) σε αντίθεση με τους ασθενείς που χρησιμοποιούν υδρόφιλους καθετήρες (6%). Συμπέρασμα Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την ανασκόπηση υποδηλώνουν ότι η χρήση υδρόφιλου καθετήρα για διαλείποντα καθετηριασμό μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερα ποσοστά ανάπτυξης βακτηριουρίας, παρόλη την έλλειψη προοπτικών, τυχαιοποιημένων, μακροχρόνιων πολυκεντρικών ερευνών, τη δεδομένη χρονική περίοδο, που μπορούν να υποστηρίξουν αυτό το συμπέρασμα. 6

10 Επιπλοκές του διαλείποντα καθετηριασμού: η πρόληψη και η θεραπεία τους Wyndaele JJ. Spinal Cord 2002;40(10): Στόχος Το άρθρο αυτό αποτελεί βιβλιογραφική ανασκόπηση που πραγματοποιήθηκε για να εκτιμηθούν οι πιο συχνά εμφανιζόμενες επιπλοκές που έχουν καταγραφεί σε ασθενείς που κάνουν χρήση διαλείποντα καθετηριασμού και διαλείποντα αυτοκαθετηριασμού. Μέθοδος Ο συγγραφέας κατέφυγε σε ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας με στόχο τον εντοπισμό των πιο σχετικών άρθρων με το θέμα, που έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία 25 χρόνια. Ο συντάκτης εκτίμησε τις συχνότερα εμφανιζόμενες και σημαντικές επιπλοκές που συνδέονται με τον διαλείποντα καθετηριασμό, συμπεριλαμβανομένης και της λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος, και την αντιμετώπισή τους. Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθησαν ασθενείς που έκαναν χρήση μη-λιπασμένων, προλιπασμένων και υδρόφιλων καθετήρων. Μια από τις πιο συχνά καταγεγραμμένες επιπλοκές του διαλείποντα καθετηριασμού ήταν η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Παρόλη τη διακύμανση της επικράτησης των λοιμώξεων του ουροποιητικού λόγω του διαφορετικού ορισμού, μεθοδολογίας και άλλων παραγόντων, καταγράφονται ποσοστά πάνω από 53% για συμπτωματική βακτηριουρία. Σε μακροχρόνιες έρευνες (πάνω από 5 έτη), πάνω από το 80% των ασθενών χρειάστηκαν θεραπεία για τουλάχιστον μία λοίμωξη του ουροποιητικού και σχεδόν το 25% των ασθενών εμφάνιζε 2 ή 3 λοιμώξεις ανά έτος. Σε γενικές γραμμές, ασθενείς που έκαναν χρήση της μεθόδου του διαλείποντα καθετηριασμού παρουσίαζαν λιγότερες λοιμώξεις σε σύγκριση με τους ασθενείς που έκαναν χρήση μόνιμου καθετήρα. Συμπέρασμα Υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα ότι ο διαλείπων καθετηριασμός είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπιση της νευρογενούς δυσλειτουργίας της κύστης λόγω τραυματισμού του νωτιαίου μυελού. Επιπλοκές μπορεί να υπάρξουν, με τη λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος να είναι η πιο συχνή και πιο σημαντική. Οι παράγοντες που συμβάλουν στην αποφυγή των λοιμώξεων του ουροποιητικού είναι η χρήση άσηπτης τεχνικής, η εκπαίδευση του ασθενή, η πιο συχνή χρήση του διαλείποντα καθετηριασμού, η αποφυγή υπερδιάτασης της κύστης και η πλήρης κένωση της ουροδόχου κύστης για την αποφυγή υπολείμματος ούρων. Επιπρόσθετα η χρήση υδρόφιλων καθετήρων ελαττώνει τις πιθανότητες εμφάνισης των επιπλοκών. Σχόλια Αυτό που επικαλείται ο συντάκτης για πρόσθετη τεκμηρίωση των πλεονεκτημάτων των υδρόφιλων καθετήρων έναντι των μη λιπασμένων έχει αποδειχθεί μέσω συγκριτικών μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί. 7

11 Ο Intermittent διαλείπων καθετηριασμός catheterisation με υδρόφιλους with hydrophilic-coated καθετήρες (SpeediCath) catheters μειώνει (SpeediCath) τον κίνδυνο reduces εμφάνισης the risk λοίμωξης of clinical στο ουροποιητικό urinary tract σύστημα infection in ασθενών spinal cord με κάκωση injured στο patients: νωτιαίο a μυελό: prospective Μία προοπτική, randomised τυχαιοποιημένη, parallel παράλληλη comparative και trial συγκριτική μελέτη De Ridder DJ, Everaert K, Fernandez LG, Valero JV, Duran AB, Abrisqueta ML, Ventura MG, Sotillo AR. De Ridder DJ, Everaert K, Fernández LG, Valero JV, Durán AB, Abrisqueta ML, Ventura MG, Sotillo AR. Eur Eur Urol Urol 2005;48: ;48: Σκοπός Objectives Να The συγκρίνει study την aimed απόδοση to compare των υδρόφιλων the performance λιπασμένων of καθετήρων the SpeediCath SpeediCath ready-to-use έναντι των μη hydrophiliccoated catheter versus uncoated catheters in λιπασμένων καθετήρων από PVC, σε ασθενείς με κάκωση στο νωτιαίο μυελό. male patients with spinal cord injury. Μέθοδος Methods Πρόκειται για μία προοπτική, ανοιχτή, παράλληλη, συγκριτική, This was a τυχαιοποιημένη, one year, prospective, πολυκεντρική open, parallel, μελέτη ενός comparative, έτους στην randomised, οποία συμμετείχαν multicentre άντρες ασθενείς, which με enrolled χαμηλότερο male όριο patients, ηλικίας 16 τα 16 years χρόνια of age, με study κάκωση with spinal στο νωτιαίο cord μυελό injury τους within τελευταίους the previous 6 μήνες six που months οδήγησε leading σε νευρογενή to neurogenic δυσλειτουργία bladder emptying στην κένωση disorders. της κύστης. Patients Οι were ασθενείς randomised επιλέχθηκαν to either τυχαία the είτε SpeediCath για τη χρήση catheter, του καθετήρα or to uncoated SpeediCath catheters είτε για χρήση μη λιπασμένων καθετήρων με εξωτερική λίπανση από ένα υδατοδιαλυτό τζελ. Η πρωταρχική lubricated manually using a water-soluble gel. παράμετρος Primary endpoints εκτίμησης ήταν included η ανάπτυξη occurrence συμπτωματικής symptomatic λοίμωξης urinary του ουροποιητικού tract infection συστήματος (UTI), which of (UTI), was defined η οποία as καθορίστηκε a clinical infection ως μια κλινική with symptoms λοίμωξη με of συμπτώματα UTI for which λοίμωξης treatment του was ουροποιητικού prescribed. για την οποία χορηγήθηκε θεραπεία. Results A total of 123 patients were enrolled. There Συνολικά were no συμμετείχαν significant differences 123 ασθενείς in demographics στην έρευνα. Δεν between υπήρχαν the σημαντικές group of patients διαφορές randomised στα δημογραφικά to the SpeediCath χαρακτηριστικά catheter μεταξύ and των those ατόμων randomised που συμμετείχαν στην ομάδα που χρησιμοποιούσαν καθετήρα to the uncoated catheter. The majority of patients SpeediCath με αυτά της ομάδας του μη λιπασμένου καθετήρα. had been Η πλειονότητα previously treated των ασθενών using είχε a urethral προηγούμενη indwelling εμπειρία catheter. από χρήση μόνιμου καθετήρα. Δεν There παρατηρήθηκε was no significant καμία σημαντική difference διαφορά between συνολικά overall στην occurrence εμφάνιση of αιματουρίας, bacteriuria or πυουρίας leukocyturia και the βακτηριουρίας ανάμεσα στις δυο ομάδες. Εντούτοις, σημαντικά μικρότερος αριθμός χρηστών του between the two groups. However, significantly καθετήρα fewer patients SpeediCath using εμφάνισαν the SpeediCath μία ή περισσότερες experienced λοιμώξεις του 1 ουροποιητικού or more UTIs συγκριτικά compared με τους catheter to ασθενείς the uncoated που χρησιμοποίησαν catheter group τον (64% μη λιπασμένο vs. 82%, καθετήρα respectively; από p PVC = 0.02; (64% έναντι 82% αντίστοιχα, see Figure). p=0.02, βλέπε σχεδιάγραμμα) Επιπρόσθετα, In addition, twice ο διπλάσιος as many αριθμός patients ασθενών using που the έκαναν SpeediCath χρήση του catheter καθετήρα were SpeediCath free of UTI δεν εμφάνισαν the study καμία λοίμωξη (36% vs κατά 18%; την see διάρκεια Figure). της There έρευνας was during (36% also έναντι a trend 18% toward αντίστοιχα, a lower βλέπε median σχεδιάγραμμα). number of Τέλος UTIs παρατηρήθηκε per 1000 catheter χαμηλότερος days in μέσος patients αριθμός using λοιμώξεων του ουροποιητικού ανά 1000 ημέρες the SpeediCath ready-to-use hydrophilic-coated χρήσης καθετήρα, σε ασθενείς που χρησιμοποιούν catheter τον έτοιμο compared προς χρήση with uncoated υδρόφιλο καθετήρα catheters SpeediCath, (5.4 vs. 8.1, σε respectively; σύγκριση με p τους = ns). μη λιπασμένους καθετήρες (5,4 έναντι 8,1 αντίστοιχα, p=ns). Conclusion Συμπέρασμα Η The χρήση use υδρόφιλου of a hydrophilic-coated καθετήρα απέδειξε ότι catheter υπάρχει is ευεργετικό associated αποτέλεσμα with a beneficial όσον αφορά effect την εμ-iφάνιση respect συμπτωματικών of the incidence λοιμώξεων of symptomatic του ουροποιητικού UTI. Significantly συστήματος. fewer Σημαντικά patients μικρότερος using αριθμός ασθενών που κάνει χρήση του έτοιμου the SpeediCath ready-to-use hydrophiliccoated catheter προς χρήση υδρόφιλου καθετήρα SpeediCath, εμφάνισε λοίμωξη experienced του ουροποιητικού UTIs compared σε σύγκριση with those με τους using ασθενείς uncoated που χρησιμοποιούσαν PVC catheters. μη Overall, λιπασμένους twice καθετήρες as many από patients PVC. using O διπλάσιος SpeediCath αριθμός ασθενών ready-to-use που έκαναν hydrophilic- χρήση του the καθετήρα coated catheter SpeediCath were δεν free εμφάνισαν of UTI καμία compared λοίμωξη with κατά uncoated την διάρκεια catheters της ετήσιας during έρευνας the oneyear study σε σύγκριση με period. αυτούς που χρησιμοποιούσαν μη λιπασμένους καθετήρες από PVC. Σχόλια Comments Αυτή This ήταν was η the πρώτη first τυχαιοποιημένη randomised comparative συγκριτική έρευνα clinical που trial τεκμηριώνει documenting την μειωμένη a reduced εμφάνιση occurrence λοιμώξεων of UTIs του in ουροποιητικού patients using σε ασθενείς hydrophilic-coated που κάνουν χρήση των υδρόφιλων καθετήρων (SpeediCath) σε catheters (SpeediCath) compared with uncoated σύγκριση με τους μη λιπασμένους καθετήρες για διαλείποντα catheters καθετηριασμό. for intermittent catheterisation n = 51 SpeediCath PVC Percentage Ποσοστό n = 22 n = n = 11 0 Καμία λοίμωξη Free του of ουροποιητικού UTI Μία ή One περισσότερες or more λοιμώξεις UTIs του ουροποιητικού 8 8

12 Σύγκριση του παραδοσιακού με τον υδρόφιλο καθετήρα για επικουρική θεραπεία σε ασθενείς με επιφανειακό καρκίνο ουροδόχου κύστης Cindolo L, Palmieri EA, Autorino R, Salzano L, Altieri V Urol Int 2004;73:19-22 Στόχος Στην κλινική πράξη, η συμμόρφωση στην επικουρική ενδοκυστική ανοσοθεραπεία ή χημειοθεραπεία είναι πτωχή λόγω των συχνών ουρολοιμώξεων που εμφανίζονται και της ταλαιπωρίας από την διαδικασία του καθετηριασμού. Σκοπός του άρθρου ήταν να συγκρίνει τον παραδοσιακό υδρόφιλο καθετήρα (EasiCath) με ένα μη λιπασμένο, σε ασθενείς που βρίσκονται υπό ενδοκυστική χημειοθεραπεία, για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Μέθοδος Εκατό ασθενείς (80 άντρες και 20 γυναίκες με μέσο όρο ηλικίας τα 65,8 χρόνια και διακύμανση έτη) που πληρούσαν τις προϋποθέσεις για ενδοκυστική προφυλακτική θεραπεία για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, κατανεμήθηκαν τυχαία σε χρήση μη-λιπασμένου καθετήρα με εξωτερική λίπανση από λιδοκαϊνη, νεομυκίνη και γέλη φλουοσινολόνης ή ενός υδρόφιλου καθετήρα. Οι ασθενείς καθετηριάζονταν για θεραπεία μια φορά την εβδομάδα για τέσσερις συνεχόμενες εβδομάδες, στη συνέχεια μηνιαίως για διάστημα έξι μηνών. Γενική ούρων και καλλιέργεια ούρων πραγματοποιούνταν 2 ημέρες μετά τον καθετηριασμό. Ως ουρολοίμωξη καθορίστηκε η βακτηριουρία με ανάπτυξη >10 5 CFU/mL. Στο σύνολο έγιναν 952 καθετηριασμοί (κατά μέσο όρο 9,5 καθετηριασμοί ανά ασθενή). Λοιμώξεις στο ουροποιητικό σύστημα εντοπίστηκαν στο 7,4% των καθετηριασμών στην ομάδα των ασθενών που έκαναν χρήση μη λιπασμένων καθετήρων σε σύγκριση με το 3,5% των καθετηριασμών στην ομάδα των ασθενών που χρησιμοποίησαν τους παραδοσιακούς υδρόφιλους καθετήρες (p<0,01: βλέπε Πίνακα). Όλες οι γυναίκες που χρησιμοποιούσαν μη λιπασμένους καθετήρες εμφάνισαν τουλάχιστον μια φορά λοίμωξη στο ουροποιητικό σύστημα, ενώ καμιά γυναίκα που χρησιμοποίησε τον υδρόφιλο καθετήρα δεν ανέφερε λοίμωξη στο ουροποιητικό. Συμπέρασμα Ο παραδοσιακός υδρόφιλος καθετήρας (EasiCath) συνδέθηκε με μια σημαντικά χαμηλότερη εμφάνιση λοιμώξεων στο ουροποιητικό σύστημα σε σύγκριση με τον μη λιπασμένο, αποδεικνύοντας έτσι ότι είναι βιολογικά ασφαλέστερος. Σχόλια Αυτή ήταν η πρώτη τυχαιοποιημένη κλινική έρευνα που τεκμηριώνει τη μείωση της εμφάνισης λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος σε ασθενείς που χρησιμοποιούν υδρόφιλους λιπασμένους καθετήρες σε σύγκριση με αυτούς που χρησιμοποιούν μη λιπασμένους στην ενδοκυστική θεραπεία του επιφανειακού καρκίνου της ουροδόχου κύστεως. Με τη χρήση αυτής της μεθόδου δεν αναφέρθηκε λοίμωξη στο ουροποιητικό σύστημα, σε λιγότερους από τους μισούς καθετηριασμούς με υδρόφιλους καθετήρες (π.χ. EasiCath), σε σύγκριση με τους μη λιπασμένους. Ομάδα Α (μη λιπασμένοι καθετήρες) Ομάδα Β (Υδρόφιλοι λιπασμένοι καθετήρες) Αριθμός ασθενών Άνδρες/γυναίκες 41/9 39/11 Μέση ηλικία σε έτη 62,3 67,4 Αριθμός καθετηριασμών Ασθενείς που ολοκλήρωσαν τη θεραπεία 39(78) 44(88) Ασθενείς που δεν ολοκλήρωσαν τη θεραπεία 11(22) 6(12) Μέσος αριθμός καθετηριασμών σε ασθενείς που εγκατέλειψαν την έρευνα (ποσοστό) 7,2(80/11) 7,0(42/6) Αριθμός λοιμώξεων 35(7,4) 17(3,5)* Άνδρες με 2 ή περισσότερες ουρολοιμώξεις 4 3 Γυναίκες με 2 ή περισσότερες ουρολοιμώξεις 3 0 Αναλογία των πιο συχνοεμφανιζόμενων παθογόνων μικροοργανισμών (E. coli) 25/35(71) 10/17(59) Μέσο VAS αποτέλεσμα μέτρησης της δυσφορίας (mean ± SD)1 2,1±0,2 1,3±0,1** Οι αριθμοί στις παρενθέσεις αντιπροσωπεύουν ποσοστά, εκτός αν διευκρινίζεται διαφορετικά. *p<0,01.**0,001 σε σύγκριση με την ομάδα Α. 1 Μέσος όρος αποτελέσματος μέτρησης για κάθε μια από τις 4 πρώτες εγχύσεις. VAS = Visual Analog Scale = Οπτική Αναλογική Κλίμακα 9

13 4. Τραυματισμοί της ουρήθρας Η εισαγωγή ενός καθετήρα στην ουρήθρα αρκετές φορές καθημερινά μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές ή και τραυματισμό. Οι ουρηθρικές επιπλοκές που σχετίζονται με τον επαναλαμβανόμενο καθετηριασμό, ποικίλουν από ερεθισμό του βλεννογόνου της ουρήθρας μέχρι στενώσεις και λανθασμένες διόδους. Αιμορραγία στην ουρήθρα συναντάται συχνά σε νέους ασθενείς που κάνουν χρήση μη λιπασμένων καθετήρων και εμφανίζεται στο ένα τρίτο των ασθενών που χρησιμοποιούν καθετήρες μακροχρόνια (Webb et al, 1990). Ο τραυματισμός της ουρήθρας, ειδικά στους άντρες, μπορεί να προκαλέσει ένα πλήθος επιπλοκών όπως στενώσεις και ρικνώσεις, αν και το φαινόμενο αυτό είναι σπάνιο (Wyndaele 2002). Για τις γυναίκες, οι καθετήρες μπορεί να αποτελέσουν πηγή ερεθισμού και μπορεί να δημιουργήσουν συνεχή φλεγμονή λόγω τριβής στον αυχένα της κύστης και την ουρήθρα. Συνολικά η εμφάνιση ουρηθρικών επιπλοκών με τη χρήση μη λιπασμένων καθετήρων δείχνει να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Οι υδρόφιλοι καθετήρες δημιουργήθηκαν σε μια προσπάθεια μείωσης της βακτηριουρίας και ουρηθρίτιδας, που σχετίζονται με τους καθετηριασμούς, που εμφανίζονται συχνά με τη χρήση παραδοσιακών μη λιπασμένων καθετήρων από PVC. Οι υδρόφιλοι καθετήρες έχουν επικάλυψη ενός πολυμερούς επιστρώματος σταθερά συνδεδεμένου στο σώμα του καθετήρα. Το πολυμερές δεσμεύει και συγκρατεί τα μόρια του νερού με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας παχιάς, λείας και γλιστερής επιφάνειας. Η υδρόφιλη επιφάνεια εξασφαλίζει τη λίπανση σε όλο το μήκος του καθετήρα. Αποτέλεσμα όλων αυτών των χαρακτηριστικών είναι ότι οι υδρόφιλοι καθετήρες μειώνουν τον κίνδυνο τραυματισμού της ουρήθρας ασκώντας λιγότερες τριβές και συνεπώς προκαλώντας λιγότερους ουρηθρικούς μικροτραυματισμούς, ερεθισμούς καθώς και προσκόλληση κατά την εισαγωγή και εξαγωγή. Η μέτρηση έγινε βάση της δύναμης της τριβής κατά την εξαγωγή καθώς και της ύπαρξης αιματουρίας. H χρήση λοιπόν υδρόφιλων καθετήρων παρουσιάζει σημαντικά οφέλη στον ασθενή που προκύπτουν από το μειωμένο αριθμό επιπλοκών με αποτέλεσμα την αυξημένη ανοχή και συνεπώς, τη συμμόρφωση με την μέθοδο. Ωστόσο δεν είναι όλοι οι υδρόφιλοι καθετήρες όμοιοι και οι διαφορές τους στην ποιότητα του υδρόφιλου επιστρώματος μπορεί να επηρεάσει το βαθμό προσκόλλησης στον βλεννογόνο της ουρήθρας και να προκαλέσει τραυματισμό. Ο στόχος των πιο σύγχρονων καθετήρων για καθαρό διαλείποντα καθετηριασμό είναι η ελαχιστοποίηση ή και εξάλειψη των τραυματισμών. Η χρήση υδρόφιλων καθετήρων βοηθάει στην επίτευξη αυτού του στόχου. Οι έρευνες που περιλαμβάνονται σε αυτή την ενότητα παρουσιάζουν τα πλεονεκτήματα των υδρόφιλων καθετήρων σε σχέση με τους μη λιπασμένους καθετήρες καθώς και τις σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε υδρόφιλους καθετήρες, τονίζοντας τη σπουδαιότητα των διαφοροποιήσεών τους, όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας του καθετήρα. 10

14 Επιπλοκές του διαλείποντα καθετηριασμού: η πρόληψη και η θεραπεία τους Cindolo L, Palmieri EA, Autorino R, Salzano L, Altieri V Urol Int 2004;73:19-22 Στόχος Το άρθρο αυτό αποτελεί βιβλιογραφική ανασκόπηση που πραγματοποιήθηκε για να εκτιμηθούν οι πιο συχνά εμφανιζόμενες επιπλοκές που έχουν καταγραφεί σε ασθενείς που κάνουν χρήση διαλείποντα καθετηριασμού και διαλείποντα αυτοκαθετηριασμού. Μέθοδος Ο συγγραφέας κατέφυγε σε ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας με στόχο τον εντοπισμό των πιο σχετικών άρθρων με το θέμα, που έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία 25 χρόνια. Ο συντάκτης εκτίμησε τις συχνότερα εμφανιζόμενες και σημαντικές επιπλοκές που συνδέονται με τον διαλείποντα καθετηριασμό και τη διαχείρισή τους, συμπεριλαμβανομένων και του ουρηθρικού τραυματισμού και τα επακόλουθά του. Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθησαν ασθενείς που έκαναν χρήση μη-λιπασμένων και υδρόφιλων καθετήρων. Ο συγγραφέας κατέληξε ότι οι τραυματισμοί από καθετηριασμούς συμβαίνουν συχνά. Η αιμορραγία στην ουρήθρα εμφανίζεται συχνά στους νέους ασθενείς και παρατηρείται στο ένα τρίτο των ασθενών που κάνουν χρήση καθετήρα μακροχρόνια (δεν δόθηκαν διαφοροποιήσεις ανάμεσα στους τύπους του καθετήρα). Οι τραυματισμοί της ουρήθρας παρουσιάζονται συχνά και συσχετίζονται με λανθασμένες διόδους (ειδικά στους άντρες). Η συχνότητα εμφάνισης στενωμάτων της ουρήθρας αυξάνεται με το πέρας του χρόνου και παρουσιάζονται συνήθως μετά από 5 χρόνια εφαρμογής της μεθόδου του διαλείποντα καθετηριασμού. Εντούτοις οι βλάβες της ουρήθρας, συμπεριλαμβανομένων και των στενωμάτων, εμφανίζονται σπανιότερα σε ασθενείς που χρησιμοποιούν τη μέθοδο των διαλειπόντων καθετηριασμών σε σχέση με τους ασθενείς που είχαν ιστορικό χρήσης μόνιμου καθετήρα. Ο χειρισμός του καθετήρα με δύναμη κατά την εισαγωγή καθώς και η σοβαρή αιμορραγία αποτελούν παράγοντες που συντελούν στην πρόκληση στενωμάτων της ουρήθρας σε ασθενείς που χρησιμοποιούν καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό. Η απαλή εισαγωγή του καθετήρα σε συνδυασμό με την αποτελεσματική λίπανση, ή η χρήση υδρόφιλου καθετήρα συστήνεται για την αποφυγή στενωμάτων. Τέλος ο βαθμός εμφάνισης φλεγμονής της ουρήθρας, μετά από ουρηθρική κυτταρολογία ήταν χαμηλότερος σε ασθενείς που έκαναν χρήση υδρόφιλων καθετήρων σε σύγκριση με τους μη λιπασμένους καθετήρες από PVC. Συμπέρασμα Ο διαλείπων καθετηριασμός είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος για τη φροντίδα της νευρογενούς δυσλειτουργίας της κύστης λόγω βλάβης στο νωτιαίο μυελό. Τραυματισμοί στην ουρήθρα προκύπτουν συχνά και η εμφάνιση περιπτώσεων στενωμάτων ουρήθρας και λανθασμένων διόδων αυξάνεται με την μακροχρόνια χρήση του διαλείποντα καθετηριασμού. Η χρήση υδρόφιλων καθετήρων μπορεί να ελαττώσει το ρυθμό εμφάνισης των επιπλοκών της ουρήθρας. Οι πιο σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία του διαλείποντα καθετηριασμού περιλαμβάνουν την καλή εκπαίδευση όσον εμπλέκονται, τη συμμόρφωση του ασθενή και τη χρήση μιας καλής τεχνικής καθετηριασμού. Σχόλια Η χρήση υδρόφιλων καθετήρων μπορεί να ελαχιστοποιήσει το ρυθμό εμφάνισης ουρηθρικών επιπλοκών. Εντούτοις είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι ιδιότητες της επιφάνειας λίπανσης των υδρόφιλων καθετήρων διαφέρουν και συνεπώς τα πιθανά οφέλη που προκύπτουν από αυτές τις ιδιότητες. 11

15 Επιθηλιακά κύτταρα της ουρήθρας στην επιφάνεια των υδρόφιλων καθετήρων μετά από διαλείποντα καθετηριασμό: έρευνα αυτοσύγκρισης (cross-over) με δυο καθετήρες Biering-Sorensen F, Nielsen K, Hansen HV. Spinal Cord 1999b;37(4): Στόχος Ο στόχος της έρευνας ήταν να καταμετρηθεί ο αριθμός των κυττάρων που βρίσκονται στην επιφάνεια δυο παραδοσιακών υδρόφιλων καθετήρων, του LoFric και του EasiCath, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν για διαλείποντα καθετηριασμό (IC), ως δείκτης για πιθανούς τραυματισμούς της ουρήθρας κατά την εισαγωγή και την εξαγωγή τους. Μέθοδος Στην τυχαιοποιημένη έρευνα αυτοσύγκρισης συμμετείχαν 20 ασθενείς (6 γυναίκες και 14 άντρες) με κακώσεις νωτιαίου μυελού. Οι ασθενείς πραγματοποιούσαν διαλείποντα καθετηριασμό πέντε φορές την ημέρα κατά μέσο όρο (διακύμανση: 4-10), είτε με χρήση LoFric είτε EasiCath για δυο συνεχόμενα εικοσιτετράωρα. Ο τελευταίος καθετήρας που χρησιμοποιήθηκε στο τέλος κάθε εικοσιτετραώρου προετοιμάστηκε για μικροσκόπηση επιφάνειας. Η καταμέτρηση του αριθμού των κυττάρων στο σώμα των καθετήρων πραγματοποιήθηκε χωρίς να είναι γνωστός ο τύπος του προς εξέταση καθετήρα και υπολογίστηκε ο συνολικός αριθμός κυττάρων στην επιφάνεια των καθετήρων. Δεν παρατηρήθηκε καμία διαφορά στον αριθμό των επιθηλιακών κυττάρων της ουρήθρας που ανιχνεύτηκε στην επιφάνεια των καθετήρων (κυμαινόταν από 30 έως >10000). Σε κανένα δείγμα δεν ανιχνεύτηκαν κοκκιοκύτταρα. Σύμφωνα με την μικροσκοπική ανάλυση, δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση του αριθμού κυττάρων που καταμετρήθηκαν με την ηλικία, το επίπεδο της κάκωσης του νωτιαίου μυελού, τη νευρολογική ταξινόμηση κατά ASIA, την παλαιότητα της κάκωσης καθώς και τον τύπο του διαλείποντα καθετηριασμού (αυτοκαθετηριασμός ή ετεροκαθετηριασμός). Τέλος, όσον αφορά το φύλο, παρατηρήθηκε μεγαλύτερος αριθμός κυττάρων στις γυναίκες. Συμπέρασμα Δεν παρατηρήθηκε διαφορά αναφορικά με τον αριθμό των επιθηλιακών κυττάρων της ουρήθρας που ανιχνεύτηκαν στην επιφάνεια των καθετήρων μετά από καθετηριασμό, γεγονός που συνεπάγεται στη μη ύπαρξη διαφοράς στον βαθμό του τραυματισμού της ουρήθρας ανάμεσα στους υδρόφιλους καθετήρες LoFric και EasiCath. 12

16 Λιπασμένοι καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό: απαλοί ή κολλώδεις; Fader M, Moore KN, Cottenden AM, Pettersson L, Brooks R, Malone-Lee J Bju Int 2001;88(4): Στόχος Στόχος της έρευνας ήταν η αξιολόγηση των τεσσάρων παραδοσιακών υδρόφιλων καθετήρων για διαλείποντα αυτό-καθετηριασμό, που ήταν διαθέσιμοι στην αγορά τη δεδομένη χρονική περίοδο (EasiCath, LoFric, Aquacath και Silky), εστιάζοντας στην προσκόλληση του καθετήρα στον βλεννογόνο της ουρήθρας κατά την έξοδο του καθετήρα. Μέθοδος Ήταν μια προοπτική, τυχαιοποιημένη έρευνα, που πραγματοποιήθηκε στην κοινότητα, σε άντρες που έκαναν χρήση του διαλείποντα καθετηριασμού τουλάχιστον μια φορά ημερησίως για αρκετούς μήνες. Οι εθελοντές έκαναν χρήση και των τεσσάρων καθετήρων για μία εβδομάδα με τυχαία σειρά. Ως μέρος της έρευνας, ζητήθηκε από τους ασθενείς να αξιολογήσουν τον βαθμό που ο καθετήρας κολλούσε κατά την εξαγωγή σε μια κλίμακα τριών βαθμίδων (καθόλου, λίγο, πολύ). Συνολικά 61 άντρες με μέσω όρο ηλικίας τα 54 έτη (διακύμανση 30-89) πήραν μέρος στην έρευνα. Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στην αξιολόγηση ανάμεσα στον EasiCath και τον LoFric. Το 93% των καθετηριασμών που διεξήχθησαν με τον EasiCath βαθμολογήθηκαν, όσον αφορά το πόσο κολλάει, με καθόλου σε σύγκριση με το 85% για τον LoFric (βλέπε Πίνακα). Η αίσθηση απαλότητας του καθετήρα κατά την αφαίρεση βαθμολογήθηκε ως καλή από το 81% για τους EasiCath και από το 76% για τους LoFric, Εντούτοις παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε αυτά τα δυο προϊόντα (τον EasiCath και τον LoFric) και τους Aquacath και Silky καθετήρες, οι οποίοι αναφέρθηκε ότι κολλούσαν περισσότερο (p<0,001). Επιπρόσθετα ο Silky αναφέρθηκε ότι κολλούσε περισσότερο από τον Aquacath (p<0,001). Η αίσθηση απαλότητας του καθετήρα κατά την αφαίρεση βαθμολογήθηκε ως καλή από το 16% για τους Silky και 28% για τους Aquacath. Συμπέρασμα Η προσκόλληση στο βλεννογόνο της ουρήθρας παρατηρήθηκε σε κάποιο βαθμό σε όλους τους καθετήρες, αλλά οι Silky και Aquacath παρουσίασαν μεγαλύτερη προσκόλληση σε σχέση με τους EasiCath και LoFric. Σχόλια Η έρευνα αυτή παρουσιάζει σημαντικές διαφορές ανάμεσα στους διάφορους τύπους των υδρόφιλων καθετήρων, δίνοντας έμφαση στην βαρύτητα που έχουν τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας των καθετήρων. Καθετήρας Silky LoFric Aquacath EasiCath Απαλότητα κατά την αφαίρεση Καλή Αποδεκτή Απαράδεκτη Άνεση κατά την αφαίρεση Καλή Αποδεκτή Απαράδεκτη Συνολική άποψη Καλή Αποδεκτή Απαράδεκτη Προσκόλληση κατά την αφαίρεση Καθόλου 30 (110) 85 (346) 46 (177) 93 (375) Λίγο 26 (95) 13 (54) 35 (135) 7 (27) Πολύ 43 (156) 1 (6) 19 (74) 1 (3) Το ποσοστό των απαντήσεων για τα κύρια σημεία στο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης απόδοσης για κάθε τύπο καθετήρα και το ποσοστό (συχνότητα) των καταγεγραμμένων καθετηριασμών, δείχνουν το πόσο κολλάει ο καθετήρας κατά την αφαίρεση. 13

17 Οι υδρόφιλοι καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό μειώνουν τους μικροτραυματισμούς της ουρήθρας: μια προοπτική, τυχαιοποιημένη, τυφλή, έρευνα αυτοσύγκρισης (cross-over) ανάμεσα σε τρεις διαφορετικούς τύπους καθετήρα Stenballe J, Looms D, Nielsen PN, Tvede M. Eur Urol 2005;48(6): Σκοπός Να συγκρίνει δύο υδρόφιλους καθετήρες, έναν έτοιμο προς χρήση (SpeediCath) έναν παραδοσιακό (LoFric) και έναν μη λιπασμένο με πρόσθετη λίπανση τζελ (InCare Advance Plus) όσον αφορά τη δύναμη της τριβής κατά την αφαίρεση και τους μικροτραυματισμούς που προκαλούνται στην ουρήθρα. Μέθοδος Ήταν μία προοπτική, τυχαιοποιημένη, τυφλή, έρευνα αυτοσύγκρισης στην οποία συμμετείχαν εθελοντικά υγιείς άντρες. Κάθε συμμετέχοντας πραγματοποίησε 2 καθετηριασμούς σε μία ημέρα με κάθε έναν από τους 3 καθετήρες με ενδιάμεση παύση τουλάχιστον δύο ημερών. Η έρευνα διεξήχθη από δύο ειδικά εκπαιδευμένες και έμπειρες νοσηλεύτριες. Πρωταρχικός στόχος ήταν ο υπολογισμός της δύναμη της τριβής στον καθετήρα κατά την εξαγωγή του σε 10 mm/s με ένα LXR σύστημα μέτρησης τάσης. Επιπρόσθετα διεξήχθη ανάλυση ούρων για ερυθροκύτταρα, νιτρικό άλας και λευκοκύτταρα, μικροβιολογική ανάλυση καλλιεργειών ούρων και υποκειμενική αξιολόγηση των καθετήρων. Την έρευνα ολοκλήρωσαν σαράντα συμμετέχοντες οι οποίοι συμπεριλήφθηκαν και στην ανάλυση. Η σύγκριση κατά ζεύγη έδειξε ότι ο SpeediCath σημείωσε, κατά μέσο όρο, σημαντικά λιγότερες τριβές κατά την εξαγωγή συγκριτικά με τον μη λιπασμένο καθετήρα με πρόσθετη λίπανση τζελ (InCare Advance Plus), ενώ ο, παραδοσιακός υδρόφιλος καθετήρας LoFric σημείωσε σημαντικά περισσότερες τριβές, κατά μέσο όρο, από ότι οι άλλοι δύο καθετήρες (p<0.05 Βλέπε Πίνακα 1). Όσον αφορά το μέσο όρο προσπάθειας για την αφαίρεση του καθετήρα, ο έτοιμος προς χρήση υδρόφιλος καθετήρας SpeediCath εμφάνισε στατιστικά σημαντική διαφορά υπέρ του, συγκρινόμενος με τον In Care Advance Plus και τον LoFric, με τον In Care Advance Plus να πλεονεκτεί έναντι του LoFric (p<0.0001). Οι υδρόφιλοι καθετήρες προκάλεσαν λιγότερη μικροσκοπική αιματουρία συγκρινόμενοι με τους μη λιπασμένους καθετήρες με πρόσθετη λίπανση τζελ (p=0,0006: Βλέπε Πίνακα 2). Συμπέρασμα Οι υδρόφιλοι λιπασμένοι καθετήρες έχουν καλύτερη απόδοση από τους μη λιπασμένους όσον αφορά τους ουρηθρικούς μικροτραυματισμούς, όπως προκύπτει από την ύπαρξη αιματουρίας. Επιπρόσθετα ο SpeediCath έτοιμος προς χρήση λιπασμένος υδρόφιλος καθετήρας και όχι ο παραδοσιακός υδρόφιλος καθετήρας LoFric, εμφανίζει χαμηλότερη δύναμη τριβής κατά την εξαγωγή σε σχέση με τον μη λιπασμένο με πρόσθετη λίπανση τζελ, InCare Advance Plus. Σχόλια Αυτή ήταν η πρώτη έρευνα που έκανε χρήση τυποποιημένης μεθοδολογίας για την καταγραφή της δύναμης της τριβής που ασκείται κατά τη διάρκεια του διαλείποντα καθετηριασμού σε ανθρώπους. Καθετήρας n Μέση δύναμη (Newtons) Mean SD Speedicath * In Care Advance Plus LoFric Πίνακας 1. * p<0.05 σε σύγκριση με τους In Care Advance Plus και LoFric Ερυθροκύτταρα/μL InCare Advance Plus Lofric SpeediCath n % n % n % Αρνητικό /+/ / / / Πίνακας 2. Ογκομετρική ανάλυση περιεκτικότητας αίματος στα ούρα από την πρώτη φυσιολογική ούρηση μετά από δυο καθετηριασμούς 14

18 5. Αξιολόγηση χρηστών Ο διαλείπων καθετηριασμός είναι μια καθαρή αλλά όχι άσηπτη τεχνική. Η τεχνική απαιτεί την εισαγωγή ενός καθετήρα στην ουροδόχο κύστη, την κένωση της κύστης από τα ούρα και την εξαγωγή του καθετήρα, αρκετές φορές την ημέρα. Στόχος της μεθόδου είναι ο ασθενής να αποκτήσει έλεγχο στην κένωση της κύστης του. Για αυτόν τον λόγο ο ρόλος του ασθενή στον διαλείποντα καθετηριασμό είναι σημαντικός. Καθώς τα βασικά κλινικά οφέλη από τον διαλείποντα καθετηριασμό εξαρτώνται από τη συχνή και πλήρη κένωση της κύστης, η συμμόρφωση του ασθενή είναι σημαντική για την αποτελεσματική χρήση της μεθόδου, ιδιαίτερα αν η θεραπεία απαιτείται να είναι μακροχρόνια. Οι τεχνικές καθετηριασμού ποικίλουν αλλά το πρακτικό αποτέλεσμα δε διαφοροποιείται με την προϋπόθεση ότι υπάρχει καλή γνώση και εκπαίδευση, γίνεται χρήση μιας καθαρής και ατραυματικής τεχνικής και υπάρχει συμμόρφωση εκ μέρους των ασθενών μακροπρόθεσμα. Μια μελέτη σε παιδιά και εφήβους με νευροπαθητική δυσλειτουργία κύστης υπέδειξε συγκεκριμένες δυσκολίες που αντιμετώπισαν στη διαδικασία εκμάθησης του αυτό-καθετηριασμού καθώς και της πρακτικής εφαρμογής της τεχνικής (Edwards et al, 2004). Για την επιλογή και καθοδήγηση των χρηστών στον καθαρό διαλείποντα καθετηριασμό απαιτείται να διευθετηθούν θέματα γνώσης, φόβων, κινήτρου και πιθανού ψυχολογικού αντίκτυπου. Είναι σημαντικό να καθοριστεί επαναλαμβανόμενη φροντίδα η οποία θα περιλαμβάνει επανεκτίμηση των ικανοτήτων του ασθενή, συζήτηση για πιθανή προσκόλληση του καθετήρα, σταδιακή ενσωμάτωση του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού στην καθημερινότητα και γενικώς την αντιμετώπιση προβλημάτων καθώς απαιτείται για τον ασθενή να περιλάβει τον καθετηριασμό στην καθημερινότητα του και να πραγματοποιεί τη διαδικασία αυτή σωστά. Η επιλογή του ασθενή, ο τρόπος ζωής και η ευκολία χρήσης είναι οι κυριότεροι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την επιλογή του καθετήρα, σε συνδυασμό με το πρόβλημα της κύστης. Η επιλογή των χρηστών όσον αφορά τον καθετήρα για διαλείποντα καθετηριασμό που θα χρησιμοποιήσουν βασίζεται στο βαθμό ικανοποίησής τους. Στις αρχικές μελέτες, οι πιο σημαντικοί παράγοντες που συντέλεσαν στη συμμόρφωση του ασθενή σε μακροχρόνια χρήση διαλείποντα καθετηριασμού αναφέρονταν η εγκράτεια ούρων και η δυνατότητα διεκπεραίωσης του καθετηριασμού ανεξάρτητα (Perrouin-Verbe et al, 1990). Η ευκολία χρήσης αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα ο οποίος έχει αντίκτυπο τόσο στην κλινική επιτυχία, όσο και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η προτίμηση του χρήστη αποτελεί σημαντικό παράγοντα και πολλές έρευνες αποδεικνύουν ότι οι ασθενείς που κάνουν χρήση του καθαρού διαλείποντα καθετηριασμού προτιμούν υδρόφιλους καθετήρες από μη λιπασμένους καθετήρες. Οι κύριοι λόγοι για αυτή την προτίμηση περιλαμβάνουν την άνεση, την ανεξαρτησία, τη μείωση των μικροτραυματισμών της ουρήθρας, την ευκολία χρήσης, την ταχύτητα χρήσης, την ασφάλεια και τη διακριτικότητα, λόγοι που συνεπάγονται σε βελτίωση της ποιότητας ζωής. Οι έρευνες που περιλαμβάνονται σε αυτό το κεφάλαιο αξιολογούν την άνεση κατά την διάρκεια της χρήσης και την ευκολία χρήσης των υδρόφιλων καθετήρων σε σύγκριση με τους μη λιπασμένους. Συγκρίσεις ανάμεσα σε υδρόφιλους καθετήρες επίσης παραθέτονται και παρουσιάζουν τα επακόλουθα των διαφορών στην λίπανση και στην ετοιμότητα χρήσης. 15

19 Σύγκριση υδρόφιλων με μη λιπασμένους καθετήρες για διαλείποντες καθετηριασμούς Hedlund H, Hjelmas K, Jonsson O, Klarskov P, Talja M. Scand J Urol Nephrol 2001;35(1):49-53 Στόχος Στόχος της βιβλιογραφικής αυτής ανασκόπησης είναι να διερευνήσει αν οι υδρόφιλοι καθετήρες είναι προτιμότεροι από τους μη λιπασμένους για καθαρό διαλείποντα καθετηριασμό στην κλινική πράξη. Μέθοδος Η βιβλιογραφική αυτή ανασκόπηση επικεντρώθηκε σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης και της ικανοποίησης του χρήστη και συμπεριέλαβε τόσο αναδρομικές όσο και προοπτικές έρευνες. Σε γενικές γραμμές οι έρευνες αναφέρουν θετική ανταπόκριση ως προς τη χρήση υδρόφιλων λιπασμένων καθετήρων σε σύγκριση με τους μη λιπασμένους από PVC από την πλευρά των χρηστών. Συμπέρασμα Οι υδρόφιλοι λιπασμένοι καθετήρες παρέχουν μεγαλύτερη ικανοποίηση στους χρήστες σε σύγκριση με τους μη λιπασμένους και είναι προτιμότεροι στη χρήση. 16

20 Πόνος Pain and και δυσφορία discomfort Οι υδρόφιλοι λιπασμένοι καθετήρες για διαλείποντα καθετηριασμό Hydrophilic-coated catheters for intermittent catheterisation reduce μειώνουν τον κίνδυνο μικροτραυματισμών της ουρήθρας: μια urethral micro trauma: a prospective, randomised, participant-blinded, προοπτική, τυχαιοποιημένη, τυφλή, έρευνα αυτοσύγκρισης (crossover) τριών διαφορετικών τύπων crossover study of three different types of catheters καθετήρων StensballeJ, J, Looms D, Nielsen PN, Tvede M. Eur Urol 2005;48(6): (6): Στόχος Objectives Να This συγκρίνει study set δύο out υδρόφιλους to compare καθετήρες, two hydrophiliccoated προς catheters, χρήση (SpeediCath) one ready-to-use έναν (SpeediCath) παραδοσιακό έναν έτοιμο (LoFric) and one και traditional έναν μη λιπασμένο (LoFric), με and πρόσθετη one uncoated λίπανση τζελ prelubricated (InCare Advance catheter Plus) (InCare όσον αφορά Advance την δύναμη Plus) της with τριβής respect κατά την to αφαίρεση withdrawal και τους friction μικροτραυματισμούς and που προκαλούνται στην ουρήθρα. Στους δευ- force 70urethral micro trauma. Secondary τερογενείς parameters στόχους περιλαμβανόταν και η υποκειμενική 60 included a subjective evaluation of the αξιολόγηση catheters. των καθετήρων. % participants Μέθοδος 40 Methods 30 Πρόκειται This was για μια προοπτική, τυχαιοποιημένη, τυφλή 20 a prospective, randomised, patientblinded, για τους συμμετέχοντες, έρευνα αυτοσύγκρισης στην οποία 10 crossover study in healthy male συμμετείχαν εθελοντικά υγιείς άνδρες. Κάθε volunteers. συμμετέχοντας 0 Each participant underwent two πραγματοποίησε 2 καθετηριασμούς catheterisations I could in I could a single I day couldfor each I couldof the σε μία ημέρα not για κάθε feel it έναν but από feel τους it and3 καθετήρες feel με ενδιάμεση three catheter feel it παύση τουλάχιστον types, it was with there δύο at was ημερών. least it two and it Η έρευνα days not painful some pain was painful διεξήχθη between από test δύο visits. ειδικά The εκπαιδευμένες study was carried και έμπειρες out by νοσηλεύτριες. two specially Οι InCare trained συμμετέχοντες Advance and Plus experienced αξιολόγησαν SpeediCath research υποκειμενικά nurses. τον Participants πόνο LoFric και την subjectively δυσφορία κατά assessed τη διάρκεια pain της and εισαγωγής discomfort και during εξαγωγής insertion του καθετήρα and withdrawal και κατά την of the διάρκεια catheter της ούρησης and during μετά τον micturition καθετηριασμό, after ενώ catheterisation, τέλος ζητήθηκε and να δηλώσουν were asked την προτίμηση to state τους a ανάμεσα catheter στους preference. καθετήρες. Ποσοστό Percentage δεν I τον could I could I could I could αισθανόμουν not τον τον τον αισθανόμουν feel it but αισθανόμουν feel it and αισθανόμουν feel it and feel it αλλά it was και there υπήρχε was και ήταν it was δεν not ήταν painful λίγος some πόνος pain επώδυνο painful επώδυνο InCare Advance Plus SpeediCath LoFric Results Την Forty έρευνα participants ολοκλήρωσαν completed 40 συμμετέχοντες the study οι οποίοι and συμπεριλήφθηκαν were included in και the στην final ανάλυση. analysis. Τα The αποτελέσματα the της subjective αξιολόγησης assessment όσον αφορά of την sensation αίσθηση κατά during την results of διάρκεια insertion της of the εισαγωγής catheter του are καθετήρα shown (see εμφανίζονται Figure). στο διάγραμμα. Σε Pair-wise σύγκριση comparisons κατά ζεύγη, όσον of the αφορά catheters την εισαγωγή with του regard καθετήρα to insertion υπήρξε were στατιστικά significantly σημαντική in favour διαφορά of υπέρ the SpeediCath του SpeediCath catheter συγκρινόμενος when compared τόσο με with τον InCare both InCare Advanced Advance Plus Plus (p<0,0001) < ) όσο and και με LoFric τον LoFric (p = 0.049), (p=0,049) and και in favour υπέρ του of LoFric compared σε σύγκριση with με τον InCare Advance Plus (p=0.049). H εκτίμηση της InCare Advance Plus (p = ). For sensation αίσθησης κατά την διάρκεια της εξαγωγής, στη σύγκριση during κατά withdrawal, ζεύγη, υπήρξε pair-wise στατιστικά comparisons σημαντική διαφορά significantly υπέρ του SpeediCath in favour of σε the σύγκριση SpeediCath με τον catheter InCare were Advance compared Plus with (p=0,0012). InCare Advance Δεν υπήρχε Plus στατιστικά (p = ). σημαντική There διαφορά was no μεταξύ significant των καθετήρων difference όσον between αφορά τον the πόνο catheters και την δυσφορία in terms κατά of pain την διάρκεια and discomfort της ούρησης during μετά micturition τους καθετηριασμούς. following catheterisation; Συγκεκριμένα το 70%, των 68% ατόμων and 45% που χρησιμοποίησαν reported no pain τον after SpeediCath, using the το 68% ατόμων που χρησιμοποίησαν τον LoFric και το SpeediCath, LoFric and InCare Advance Plus 45% που χρησιμοποίησαν τον InCare Advance Plus δεν catheters, ανέφεραν respectively. πόνο μετά την Overall, χρήση 93% των καθετήρων. of patients Γενικότερα, preferred the το 93% hydrophilic-coated των ασθενών προτίμησαν catheters (53% τους υδρόφιλους SpeediCath καθετήρες and 40% LoFric: (53% τους see Table). SpeediCath και 40% τους LoFric: βλέπε πίνακα). Conclusion Συμπέρασμα Οι Hydrophilic-coated υδρόφιλοι λιπασμένοι catheters καθετήρες perform έχουν better καλύτερη than απόδοση uncoated από catheters ότι οι μη with λιπασμένοι regard to όσον user αφορά preference. την προτίμηση Of the two των hydrophilic-coated χρηστών. Από τους δύο catheters, υδρόφιλους the καθετήρες, SpeediCath ο έτοιμος ready-to-use προς χρήση hydrophilic-coated υδρόφιλος λιπασμένος catheter καθετήρας seems SpeediCath to be the φαίνετε να είναι η καλύτερη επιλογή όσον αφορά preferred option in terms of insertion. την εισαγωγή. Σχόλια Comments Αυτή This η study έρευνα demonstrates παρουσιάζει στατιστικά significant σημαντικές differences διαφορές between όσον catheter αφορά τους types, τύπους emphasising των καθετήρων, the δίνοντας importance έμφαση of στη differences σημαντικότητα in the στις qualities διαφορές of που the υπάρχουν στην ποιότητα της υδρόφιλης λίπανσης hydrophilic coatings to the clinical outcome and, στα κλινικά αποτελέσματα και τελικά στις προτιμήσεις του ultimately ασθενή. to Εν τούτοις, patient εφόσον preference. οι συμμετέχοντες However, δεν as αυτοκαθετηριάζονταν, participants did not self-catheterise, η ευκολία στη χρήση ease-of-use δεν εκτιμήθηκε. is not taken into account. Catheter brand n % Όνομα καθετήρα n % SpeediCath SpeediCath In In Care Care Advance Advance Plus Plus LoFric Καμία No preference προτίμηση Προτίμηση Participants συμμετεχόντων preference as to ως catheter προς τον type. τύπο καθετήρα pants InCare Advance Plus LoFric SpeediCath