Διερεύνηση ουδετεροφιλίας και λεμφοκυττάρωσης

Transcript

1 Διερεύνηση ουδετεροφιλίας και λεμφοκυττάρωσης Βασίλης Περιφάνης Λέκτορας Αιματολογίας Α.Π.Θ.

2 Δες τη μορφολογία WBC

3 Λευκοκυττάρωση: Βλάστες Περίπτωση Γεν. αίματος: Λευκά 110Χ10 9 /Lit Λευκοκυτταρικός τύπος αιματολογικού αναλυτή: Λεμφοκύτταρα 97%, επισήμανση για βλάστες Περιφερικό πλακάκι: 99% βλάστες Ανοσοφαινότυπος: ΟΜΛ με ελάχιστη ωρίμανση

4 ΟΜΛ, Μ1 40Χ 100Χ

5 Ορισμός Λευκοκυττάρωση είναι η αύξηση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων σε επίπεδα πάνω από τα φυσιολογικά όρια Φυσιολογικά όρια ή καλύτερα διάστημα αναφοράς (reference interval) είναι το εύρος τιμών των αιματολογικών παραμέτρων του φυσιολογικού πληθυσμού αναφοράς. Σε ιδανικές συνθήκες κάθε εργαστήριο οφείλει να καταρτίζει πίνακες φυσιολογικών τιμών στον πληθυσμό που εξετάζει και να εφαρμόζει εξωτερικό και εσωτερικό ποιοτικό έλεγχο στα πλαίσια την ποιοτικής αξιολόγησης των αιματολογικών αναλυτών που χρησιμοποιεί.

6 Πίνακας 1. Μέσες (mean) απόλυτες φυσιολογικές τιμές αριθμού λευκών και λευκοκυτταρικού τύπου 2SD (95% range) Αριθμός λευκών 7.0±3.0 Χ10 9 /L Ουδετερόφιλα Χ10 9 /L Λεμφοκύτταρα Χ10 9 /L Μονοπύρηνα Χ10 9 /L Ηωσινόφιλα Χ10 9 /L Βασεόφιλα 0-0.3Χ10 9 /L

7 Εργαστήριο: Μέθοδοι Αιματολογικοί αναλυτές Μετρούν με αξιοπιστία: ουδετερόφιλα, μονοκύτταρα, λεμφοκύτταρα, ηωσινόφιλα και βασεόφιλα. Μετρούν αρκετά καλά τα εμπύρηνα ερυθρά και τις άωρες μορφές της κοκκιώδους σειράς. Επισημαίνουν τις παθολογικές μορφές (βλάστες, άτυπα λεμφοκύτταρα) Μικροσκοπική εξέταση επιχρίσματος περιφερικού αίματος Ειδικές εργαστηριακές τεχνικές (ανοσοφαινότυπος, κυτταρογενετική, μοριακές τεχνικές)

8 Μικροσκοπική εξέταση Αποτελεί την πρώτη και βασικότερη μέθοδο στην διερεύνηση της λευκοκυττάρωσης Είναι φθηνή και απαιτεί μικρό εξοπλισμό Η επιτυχία της εξαρτάται από την εμπειρία του εξεταστή αφενός και την ποιότητα του επιχρίσματος αφετέρου. Πρέπει να ακολουθούνται οι διεθνείς οδηγίες ως προς την επίστρωση, την χρώση και την παρατήρηση Σήμερα υπάρχει και το αυτόματο σύστημα επίστρωσης και βαφής και παρατήρησης πλακιδίων.

9

10 H διαφοροποίηση του HSC προs την κοκκιώδη σειρά: o ρόλος των μεταγραφικών παραγόντων GM-CSFR Myeloid precursor C/EBPα Granulocyte precursor G-CSFR G-CSF CD34 PU.1 Gata.1 PU.1 Monocyte precursor M-CSFR M-CSF Erythroid precursor Epo EPOR

11 Σχηματισμός ουδετεροφίλων στον μυελό (κοκκιοποίηση) Mitotic or proliferative compartment 4 Maturation compartment 6 Storage compartment 2

12 Κινητική ουδετεροφίλων Marrow Αποθήκες μυελού (BM reserves) Κυκλοφορούντα ουδετερόφιλα (Circulating pool) Blood Ουδετερόφιλα ιστών (Tissue neutrophils) Marginal pool Tissues Περιθωριακή Δεξαμενή (Marginal pool)

13 Κοκκιοκύτταρα Πολυμορφοπύρηνα Κοκκιοκύτταρα Μονοκύτταρα Μονοκύτταρα

14 Λευκοκυττάρωση μυελικής/μονοκυτταρικής σειράς Οξεία ή χρόνια Φυσιολογική ή αντιδραστική σε παθολογικά αίτια Νεοπλασματική

15 Είδος λευκοκυττάρωσης Ουδετεροφιλία: >7,5Χ10 9 /Lit Μονοκυττάρωση: >1Χ10 9 /Lit Ηωσινοφιλία: >1,5Χ10 9 /Lit Βασεοφιλία: >0,3Χ10 9 /Lit Λεμφοκυττάρωση: > /Lit Μεικτή Άλλα κύτταρα: βλάστες, άωρες μορφές κοκκιώδους σειράς, πλασματοκύτταρα, άτυπα λεμφοκύτταρα

16 Ουδετεροφιλία: >7,5Χ10 9 /Lit Φυσιολογικά αίτια Νεογέννητα Κύηση Σωματική καταπόνηση Stress Αφυδάτωση Έντονος πόνος Κάπνισμα Ψύχος Θερμότητα

17 Ουδετεροφιλία αντιδραστική: Λοιμώξεις, φλεγμονές Παθολογικά αίτια Φάρμακα (κορτικοστεροειδή, λίθιο, αδρεναλίνη, αυξητικός παράγοντας κοκκιοκυττάρων) Νέκρωση ιστών (εγκαύματα, έμφραγμα) Αλλεργία Σπληνεκτομή Νεοπλάσματα αιμοποιητικά και μή

18 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΤΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Διάφορες λοιμώξεις και χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα προκαλούν διαταραχές σε μία ή περισσότερες σειρές αιμοποιητικών κυττάρων. Αιματολογικές εκδηλώσεις συχνά πρώιμοι δείκτες συστηματικής νόσου Εξοικείωση με τις νοσολογικές οντότητες που σχετίζονται με τέτοιες μεταβολές, ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ για τον κλινικό γιατρό.

19 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΩΝ (WBC) ΣΤΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Συχνά, μεταβολές παραμέτρων WBC χαρακτηριστικές της λοίμωξης Μεταβολές - στη μορφολογία (ποιοτικές) - πυρήνα - κυτταρόπλασμα - στον αριθμό (ποσοτικές) - απόλυτο - σχετικό Ευρεία διακύμανση - από τον τύπο λοίμωξης - από άτομο σε άτομο

20

21

22

23 Απάντηση Μακροφάγων στη λοίμωξη - 2 μηχανισμοί Φαγοκυττάρωση - Σύντηξη φαγοσώματος με λυσόσωμα -αποδόμηση βακτηρίου Σηματοδότηση - έναρξη μεταγραφής, σύνθεσης και έκκρισης κυτταροκινών φλεγμονής

24 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Εξέταση επιχρίσματος περιφερικού αίματος Πρώιμη αύξηση ραβδοπυρήνων, πριν την ανάπτυξη λευκοκυττάρωσης Σε σοβαρή λοίμωξη, «στροφή προς τα αριστερά» μεταμυελοκύτταρα ή πιο άωρες μορφές «Τοξική» κοκκίωση, κενοτόπια στο πρωτόπλασμα, σωμάτια Dӧhle Συχνά προηγούνται των συμπτωμάτων.

25 Φυσιολογική μορφολογία

26 «Τοξική» κοκκίωση Toxic granulation refers to heavier than normal neutrophil granulation occurring as a reactive change. It is most often a response to infection or tissue damage but also occurs in normal pregnancy.

27 Σωμάτια Dӧhle - Έγκλειστα sky blue. Σε λοιμώξεις, εγκαύματα, ΜΥΝ, κύηση Σύνθεση: ΕΔ και κοκκία γλυκογόνου Α small, weakly basophilic cytoplasmic inclusion that is composed of stacks of endoplasmic reticulum plus glycogen granules. It is the ribosomes of the endoplasmic reticulum that cause inclusion to be basophilic.

28 Κατακερματισμός πυρήνα

29 Κενοτόπια στο πρωτόπλασμα Neutrophil vacuolation, the presence of clear vacuoles within the cytoplasm, is a much more specific indicator of bacterial infection.

30 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Σπάνια, σε σοβαρή συστηματική λοίμωξη μικροοργανισμοί μέσα στα WBC Συχνά, διαταραχές που προδιαθέτουν στη λοίμωξη, π.χ. σε μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο, η ανωμαλία ψευδο-pelger-hüet και ελαττωμένη κοκκίωση πολυμορφοπυρήνων

31 Blood film showing yeast forms of Candida parapsilosis between red cells. The blood film was from a patient with an indwelling central venous catheter.

32 Ανωμαλία ψευδο-pelger-hüet

33 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC Ουδετεροφιλία Στην πλειονότητα περιπτώσεων αντίδραση σε λοίμωξη ή φλεγμονώδη διαδικασία Συχνότερο αίτιο η λοίμωξη: 207/400 (53%) νοσηλευόμενους ασθενείς με WBC > /μl - 47% πνευμονία - 29% λοίμωξη ουροποιητικού - 16% λοίμωξη μαλακών μορίων - 16% λοίμωξη C. difficile (O'Brien D, Tobin S, Brown GV, Torresi J, Clin Infect Dis 2001)

34 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC Ουδετεροφιλία Ο βαθμός της αύξησης εξαρτάται από: - τον λοιμογόνο παράγοντα - τη βαρύτητα της λοίμωξης - το άτομο Συνήθεις περιορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις WBC /μl Συστηματικές λοιμώξεις WBC /μl

35 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC Λευκοκυττάρωση Λευχαιμοειδής αντίδραση WBC /μl, με ή χωρίς την ύπαρξη άωρων μορφών, αλλά χωρίς λευχαιμία Ανησυχία για υποκείμενο νεοπλασματικό νόσημα αίματος Ιδιαίτερα, σε συνύπαρξη αναιμίας και/ή θρομβοπενίας, διαγνωστική πρόκληση - Μυελόγραμμα - Εξειδικευμένες εξετάσεις (π.χ. PCR-bcr-abl)

36 Λευχαιμοειδής αντίδραση

37 XMΛ

38 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ WBC Λευκοκυττάρωση Λευκοερυθροβλαστική αντίδραση Εμπύρηνα ερυθροκύτταρα σε συνδυασμό με στροφή προς τα αριστερά στο περιφερικό αίμα Σηψαιμία Κεγχροειδής TBC Ιστοπλάσμωση Διήθηση μυελού (νεόπλασμα, ίνωση) Σε υπόνοια υποκείμενου νοσήματος, προσεκτική παρακολούθηση στη φάση ανάρρωσης από τη λοίμωξη

39 Λευκοερυθροβλαστική αντίδραση

40 ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΠΟΥ ΜΙΜΟΥΝΤΑΙ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΧΜΛ Μηνιγγίτιδα (H. Influenza, N. meningitidis) Σταφυλοκοκκική σηψαιμία Ενδοκαρδίτιδα από πνευμονιόκοκκο Σαλμονέλλωση Διφθερίτιδα Βουβωνική πανώλης Φυματίωση ΟΜΛ Φυματίωση Αποκατάσταση μετά ακοκκιοκυτταραιμία ΧΛΛ Κοκκύτης Aνεμοευλογιά Ιογενή εξανθήματα ΟΛΛ Φυματίωση Λοιμώδης μονοπυρήνωση Μυελοδυσπλασία HIV Λοιμώδης μονοπυρήνωση

41 Μυελοϋπερπλαστικά νεοπλάσματα Χρόνια μυελογενής λευχαιμία BCR- ABL1(ΧΜΛ) Χρόνια ουδετεροφιλική λευχαιμία Χρόνια ηωσινοφιλική λευχαιμία Χρόνιο μυελοπαραγωγό, μη κατατάξιμο

42 1. Χρόνια μυελογενής λευχαιμία BCR-ABL1+ Λευκά Χ10 9 /L (Μ.Ο.100) Χρόνια φάση: ουδετερόφιλα, μυελοκύτταρα, λίγα βασεόφιλα, απόλυτη ηωσινοφιλία και μονοκυττάρωση (<4%), βλάστες <2-4%. Επιταχυνόμενη φάση: >20% βασεόφιλα, 10-19% βλάστες στο περιφ. αίμα Χρ. Ph+

43 Χρόνια μυελογενής λευχαιμία

44 ΧΜΛ Χρόνια φάση

45 Χρόνια μυελογενής λευχαιμία επιταχυνόμενη φάση

46 2. Χρόνια ουδετεροφιλική λευχαιμία: BCR-ABL1- Λευκά >25Χ10 9 /L Ουδετερόφιλα >80% Άωρα μυελικής 5-10% Καρυότυπος φυσιολογικός 90%, σπάνια +8, +9, +21, del(20q), del(11q), del(12p), JAK2.

47 Ουδετεροφιλία Χρόνια ουδετεροφιλικη λευχαιμία Ph-

48 3. Χρόνιο μυελοπαραγωγό, μη κατατάξιμο: BCR- ABL1- περιφερικό πλακάκι κλασσικό μυελοπαραγωγού απουσία χαρακτηριστικών καρυοτυπικών ανωμαλιών πιθανόν αρχικό στάδιο πολυκυτταραιμίας, μυελοΐνωσης

49 Μυελοδυσπλαστικά/μυελοϋπερπλα στικά νεοπλάσματα Χρόνια μυελομονοκυτταρική λευχαιμία (ΧΜΜΛ) Άτυπη ΧΜΛ BCR-ABL 1- Νεανική μυελομονοκυτταρική λευχαιμία Μυελοδυσπλαστικό/μυελοϋπερπλαστικό μη κατατάξιμο

50 1. Χρόνια μυελομονοκυτταρική λευχαιμία (ΧΜΜΛ) Σήμα κατατεθέν: μορφολογία στο περιφερικό πλακάκι Εμμένουσα μονοκυττάρωση : >1Χ10 9 /Lit Βλάστες <20% συμπεριλαμβανομένων των προμονοκυττάρων (μυελός και περιφ. αίμα) Άωρα μυελικής <10%, ανώριμα ουδετερόφιλα<10% Δυσπλασία μιάς σειράς τουλάχιστον Ανοσοφαινότυπος: CD14+, CD64+, CD56+, ανώμαλη έκφραση CD13, CD33, HLADR Ph-, BCR-ABL1-, PDGFRA-, PDGFRB- (εωσινοφιλία)

51 ΧΜΜΛ ΟΜΛ Μ5β

52 2. Άτυπη ΧΜΛ BCR-ABL 1- Ουδετερόφιλα και άωρα μυελικής με δυσπλαστικά χαρακτηριστικά (Pelger-Huet, διαταραχές κοκκίωσης) 10-20% Μονοκυττάρωση ήπια (3-10%) Βασεοφιλία=2% Βλάστες <5% Ph-, BCR-ABL 1-, PDGFRA-, PDGFRB-

53 Λεμφοκυττάρωση Είδος Β Τ ΝΚ Φύση Αντιδραστικής Νεοπλασματική Ηλικία, ιστορικό Πορεία νόσου

54 Λεμφοκυττάρωση ( >4000/μl) Σπάνιο εύρημα σε λοιμώξεις από βακτήρια Εξαίρεση σε λοίμωξη από Bordetella pertussis Ναι, σε λοίμωξη από ρικέτσιες και ιούς «Οξεία λοιμώδης λεμφοκυττάρωση» - Λεμφοκύτταρα από /μl - Σε ιογενείς λοιμώξεις από: adenovirus ή coxsackievirus A

55 Λεμφοκυττάρωση Διαταραχές μορφολογίας λεμφοκυττάρων σε ιογενείς λοιμώξεις Ιδιαίτερα σε λοιμώδη μονοπυρήνωση Μιμείται εικόνα ΟΛΛ Ποικιλία στη μορφολογία των άτυπων λεμφοκυττάρων Κυτταρομετρία ροής χρήσιμη στη Δ/Δ

56 Κυτταρομετρία Ροής: B-Λεμφοκυττάρωση Κλωνικότητα 1. Έκφραση ελαφράς αλυσίδας κ ή λ της ανοσοσφαιρίνης, (λόγος κ/λ 0,5-3) Μικροί Β κλωνικοί πληθυσμοί χωρίς άλλα κλινικά ευρήματα και μη νεοπλασματικά νοσήματα, (παιδιά, ν. Castleman, HIV) 2. Eκφραση αντιγόνων: ανώμαλη (CD5), διαφορά στην ένταση φθορισμού (CD20, CD22, CD79b), ειδική (CD10, CD103) Μοριακά με την ανίχνευση του ανασυνδυασμού του Ig γονιδίου

57 Πολυκλωνική Β λεμφοκυττάρωση Παιδιά Σπληνεκτομή Ν. Hodgkin nodular lymphocyte predominant Ρευματοειδή αρθρίτιδα Ν Gaucher Σύνδρομο της καλοήθους πολυκλωνικής Β λεμφοκυττάρωσης με παρουσία χαρακτηριστικών διπύρηνων λεμφοκυττάρων στο περιφερικό αίμα, κυρίως σε γυναίκες, κατά προτίμηση καπνίστριες, με θετικό HLA b27

58 Καλοήθης πολυκλωνική Β λεμφοκυττάρωση

59 (1) Ύπαρξη κλωνικού B κυτταρικού πληθυσμού με: (i) λόγο κ:λ >3:1 ή <0.3:1 ή (ii) μονοκλωνική αναδιάταξη βαριάς αλυσίδας ή (iii) >25% των Β κυττάρων με χαμηλή ή καθόλου έκφραση sig (2) Παθολογικός ανοσοφαινότυπος (3) Απόλυτος αριθμός Β κυττάρων <5x10 9 /L (4) Αποκλεισμός λεμφοϋπερπλαστικού ή αυτοάνοσου νοσήματος (i) Απουσία λεμφαδενοπάθειας/οργανομεγαλίας (ii) Απουσία Β-συμπτωμάτων

60 (1) CLL-like Monoclonal B cell lymphocytosis (MBL): CD5 +, CD23 +, CD20 dim, sig dim (2) Atypical CLL-like MBL: CD5 +, CD23 - or CD20 bright, sigmoderate to bright απουσία t(11;14) 75% των MBL (3) Non-CLL MBL: CD5 -,CD20 +, sigmoderate to bright

61 Επίπτωση της CLL-like MBL στον υγιή πληθυσμό : 1 στους 10;...αυξάνει με την ευαισθησία της μεθόδου ανίχνευσης...και με την ηλικία

62 Κλωνικά κύτταρα με φαινότυπο CLL >5x10^9/L κλωνικά κύτταρα με φαινότυπο CLL στο αίμα Λεμφαδενοπάθεια ή ηπατοσπληνομεγαλία CLL Ναι Ναι Ναι ή όχι SLL Ναι Όχι Ναι CLL-like MBL Ναι Όχι Όχι

63 CLL-like MBL: προκαρκινική κατάσταση της CLL; H CLL-like MBL μεταπίπτει με ρυθμό 1-2%/έτος σε CLL που απαιτεί θεραπεία Rawstron et al, NEJM 2008

64 CLL-like MBL: προκαρκινική κατάσταση της CLL; Rawstron et al, NEJM 2008 Μοναδικός προγνωστικός παράγοντας κακοήθους εξέλιξης: απόλυτος αριθμός Β κυττάρων

65 Ώριμα Β-νεοπλάσματα B-CLL/SLL B-PLL SMZL HCL-v LPL MALT Follicular L Mantle cell L DLBCL

66 Β-ΧΛΛ CD19+ CD5+ CD23+ CD709b low FMC7- sig low

67 B-PLL CD19+, CD22+, CD20+, CD79a+, CD %, CD %, sigm++, sigd+ Λεμφοκύτταρα μεσαίου μεγέθους, στρόγγυλο πυρήνα, μέτρια πυκνωτική χρωματίνη, εμφανές κεντρικό πυρήνιο και μέτριο ελαφρά βασεόφιλο πρωτόπλασμα ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΌ 50% ΠΡΟΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ

68 SLVL CD19+, CD79a+, IgM+, IgD +/- CD20+++, CD5-, CD23-, CD10- CD11c+++, CD5+ σπάνια CD103+ σπάνια Λεμφοκύτταρα μετρίου μεγέθους, πυκνωτική χρωματίνη, βραχείες προσεκβολές στον ένα πόλο

69 HCL-v CD103+, CD25- Λεμφοκύτταρα μεσαίου μεγέθους με πυκνωτική χρωματίνη και κεντρικό πυρήνιο και λεπτές τριχοειδείς προσεκβολές

70 Οζώδες Λέμφωμα CD19+, CD20+++, CD22+, CD79a+ CD10+, Bcl2+, Bcl6+, CD5-, CD23-/+ Κεντροκύτταρα Λεμφοκύτταρα μικρά ή μεσαίου μεγέθους πυρήνας με εντομή, ανώμαλο περίγραμμα μικρό πυρήνιο, λίγο ανοικτόχρωμο πρωτόπλασμα Κεντροβλάστες μέσου-μεγάλου μεγέθους, πυρήνας οβάλ ή στρόγγυλος λεπτή χρωματίνη, πυρήνια

71 Μανδύας CD19+, CD20+++, CD22+, CD79a+ sigm+, sigd, CD5+, CD23-, Cyclin D1+ Λεμφοκύτταρα μικρά ή μεσαίου μεγέθους πυρήνας με εντομή, ανώμαλο περίγραμμα, μικρό πυρήνιο, λίγο ανοικτόχρωμο πρωτόπλασμα Βλαστική μορφή Βλαστεοειδής μορφή με λεπτή χρωματίνη,, πυρήνια, λίγο πρωτόπλασμα

72 DLBCL CD19+, CD20+, CD22+, CD79a+ sigm, sigg, siga CD30+, CD5+ 5%, CD % Bcl6+, Ki67+ αναπλαστικό Κεντροβλάστες: μέσου-μεγάλου μεγέθους, πυρήνα οβάλ ή στρόγγυλο, λεπτή χρωματίνη, 2-3 πυρήνια κολλημένα στην μεμβράνη Ανοσοβλάστης: μεγάλα, με άφθονο βασίφιλο πρωτόπλασμα, πυρήνιο

73 Τ και ΝΚ λεμφοκυττάρωση Αντιδραστική Νεοπλασματική: Ώριμα Τ και ΝΚ νεοπλάσματα Διάγνωση: Κυτταρομορφολογία Κυτταρομετρία ροής (ΚΡ) Ιστολογική

74 Ώριμα Τ νεοπλάσματα Κυτταρομετρία ροής: Κλωνικότητα 1. Ρεπερτόριο μορίων V-β TCR υποδοχέα 2. Ειδική ανοσοφαινοτυπική έκφραση στα αντισώματα: CD2, CD3, CD5, CD7, CD1a, Tdt, CD10, TcRab, CD4, CD8. Μοριακός έλεγχο του ανασυνδυασμού του TcR υποδοχέα

75 ΝΚ νεοπλάσματα- κλωνικότητα Δεν υπάρχει τεχνική για τον έλεγχο της κλωνικότητας των ΝΚ λεμφοκυττάρων Η διάγνωση των ΝΚ νεοπλασμάτων γίνεται με κριτήρια μορφολογικά, ιστολογικά, και ανοσοφαινοτυπικά. Σε λίγες περιπτώσεις η ανίχνευση των μορίων KIR του ΝΚ υποδοχέα με ΚΡ δυνατόν να εντοπίσει κλωνικό ΝΚ πληθυσμό

76 Αντιδραστική Τ και ΝΚ λεμφοκυττάρωση Λοιμώξεις (ιογενείς, βακτηριακές, τοξοπλάσμωση, ελονοσία, Babesiosis, ηπατίτιδα) Φαρμακευτική Αυτοάνοσα νοσήματα Κυτταροκίνες Εμβολιασμοί Stress (τραύμα, εξαντλητική άσκηση) Ενδοκρινικές διαταραχές (ν. Addison, υπερθυρεοειδισμός, διατ. υπόφυσης), Νεοπλάσματα

77 ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ Οξείες Κοκκύτης Λοιμώδης μονοπυρήνωση Λοιμώδης ηπατίτιδα Οξεία λοιμώδης λεμφοκυττάρωση Τοξοπλάσμωση CMV λοίμωξη Χρόνιες Φυματίωση Βρουκέλλωση Σύφιλη Ρικετσίωση

78 Λεμφοκυττάρωση από κοκκύτη Albert J, Jongco AP,J Philippine Med Assoc 1941

79 Λοιμώδης Μονοπυρήνωση Κύτταρα πλασσματοκυτταροειδή, μονοπυρηνοειδή CD2+ CD3+ CD4- CD8+ CD16+ CD56+ HLADR+

80 Ώριμα Τ και ΝΚ νεοπλάσματα T-PLL T-LGL ATLL Sezary S NK Lymphoproliferative dis.

81 T-cell prolymphocytic leukemia CD2+, CD3+, CD7+, CD52+ CD4+ 60%, CD4/CD8 25% CD8+ 15% Λεμφοκύτταρα μικρά και μεσαίου μεγέθους, στρόγγυλα, οβάλ ή ανώμαλο πυρήνα, πυρήνιο, λίγο βασεόφιλο πρωτόπλασμα

82 T-cell LGL Κύτταρα μεσαίου μεγέθους με αζουρόφιλα κοκκία CD2+, CD3+ CD8+ TcRab+ TcRgd+ CD5+/- CD7- CD16+ CD57+

83 Adult T-cell leukemia/lymphoma Πολλές μορφολογικές ποικιλίες οξεία μορφή, μεγάλα κύτταρα με ανώμαλο πυρήνα και βασεόφιλο πρωτόπλασμα CD2+, CD3+, CD5+ CD7- CD4+ CD8- CD4-/CD8+ CD4+/CD8+ CD25+++ CD30+, ALK-

84 Sezary syndrome CD2+, CD3+, CD4+, CD5+ CD7- Λεμφοκύτταρα μικρά με εγκεφαλοειδή πυρήνα

85 Chronic lymphoproliferative disorders of NK cells CD2+/- CD3- ccd3e+ CD16+ CD56+ CD7-/+ CD57-/+ TIA+, Granzyme B, M

86

87 Επιδημιολογία αιματολογικών παθήσεων ΧMΛ : 1/ πληθυσμού/έτος ΧΛΛ: 4-7/ πληθυσμού/έτος ΟΛ: 3,5/ πληθυσμού / έτος ΜΠΝ: 0,5-2,5/ πληθυσμού/έτος Λέμφωμα Hodgkin : 3/100000/έτος Λέμφωμα Non Hodgkin: 12-15/100000/έτος ΜΔΣ: 3,2/100000πληθυσμού /έτος

88 Συμπεράσματα Είναι σημαντική η συμβολή των βασικών μεθόδων του αιματολογικού εργαστηρίου στην διερεύνηση της λευκοκυττάρωσης. Η παρατήρηση του επιχρίσματος του περιφερικού αίματος στο οπτικό μικροσκόπιο αποτελεί τη βάση στη μελέτη της λευκοκυττάρωσης και κατευθύνει την εργαστηριακή διερεύνηση προς τις κατάλληλες εξειδικευμένες τεχνικές. Στις περισσότερες περιπτώσεις η νεοπλασματική φύση της λευκοκυττάρωσης τεκμηριώνεται με μεθόδους ΚΡ, καρυότυπου, Fish και μοριακών τεχνικών (RT-PCR).

89 ..ουκ εν τώ πολλώ, το εύ.