Μία Δύρξεζηε θαη Αζθαιήο Πξνζέγγηζε ζηνλ Δληνπηζκέλν Νεπξνπαζεηηθό Πόλν

Transcript

1 Μία Δύρξεζηε θαη Αζθαιήο Πξνζέγγηζε ζηνλ Δληνπηζκέλν Νεπξνπαζεηηθό Πόλν ΥΡΤΟΤΛΑ ΚΑΡΑΝΑΣΑΗ ΑΝΑΙΘΗΙΟΛΟΓΟ, DEAA Μέινο ηνπ Γ ηεο Διιεληθήο Δηαηξίαο Θεξαπείαο Πφλνπ θαη Παξεγνξηθήο Φξνληίδαο Απξίιηνο 2016

2 Μεξηθά εηζαγσγηθά

3 ΠΟΝΟ ΟΡΙΜΟ Π.Ο.Τ. «κία δπζάξεζηε ζσκαηηθή ή/θαη ζπλαηζζεκαηηθή εκπεηξία πνπ ζπλνδεχεηαη απφ πξαγκαηηθή ή δπλεηηθή ηζηηθή βιάβε ή πνπ πεξηγξάθεηαη σο ηέηνηα» ΑΛΓΑΙΘΗΣΙΚΟ vs ΝΔΤΡΟΠΑΘΗΣΙΚΟ;

4 Η ΟΓΟ ΣΟΤ ΠΟΝΟΤ Τπνδνρέαο Γίαπινη Να+ Ίλεο C (Aδ) Γάγγιηα νπηζζίσλ ξηδψλ Φινηφο Απάληεζε

5 ΠΑΘΟΦΤΙΟΛΟΓΙΑ ΣΟΤ ΠΟΝΟΤ ΑΛΓΑΙΘΗΣΙΚΟ ΠΟΝΟ: ΣΤΟΦΟΣ: η προζηαζία από πραγμαηική ή δσνηηική βλάβη ηων ιζηών Πξνθαιείηαη απφ εξεζηζκφ ησλ ειεχζεξσλ λεπξηθψλ απνιήμεσλ απφ νπζίεο πνπ παξάγνληαη ζηελ πεξηνρή ηεο βιάβεο Κπξίσο ίλεο C Αιγνγφλα: ηφληα Η +, ηζηακίλε, βξαδπθηλίλε, ζεξνηνλίλε, πξνζηαγιαλδίλεο, θπηνθίλεο, αδελνζίλε, νπζία Ρ Δλεξγνπνίεζε «ζησπειψλ» αιγνυπνδνρέσλ

6 ΥΡΟΝΙΟ ΠΟΝΟ Παξακέλεη κεηά ηελ άξζε ηνπ βιαπηηθνχ εξεζίζκαηνο πλήζσο >3 κήλεο Υσξίο ηειενινγηθφ ζθνπφ Έκηοπη ασηόμαηη δραζηηριόηηηα ζε όλο ηο μήκος ηης οδού Οδεγεί ζε δνκηθέο θαη ιεηηνπξγηθέο κεηαβνιέο ζην πεξηθεξηθφ θαη ην θεληξηθφ λεπξηθφ ζχζηεκα (plasticity) Νεσροπαθηηικός πόνος Σσμπαθηηικός πόνος

7 Ο νεσροπαθηηικός πόνος είναι ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΝΟΣΟΣ, όποσ ηο όργανο ποσ νοζεί είναι ηο ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

8 Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο Ι Οξηζκφο θαηά IASP: «πόλνο πνπ ελεξγνπνηείηαη ή πξνθαιείηαη από κηα πξσηνγελή βιάβε ή δπζιεηηνπξγία ζην πεξηθεξηθό ή θεληξηθό λεπξηθό ζύζηεκα.» Αηηίεο Βιάβε λεπξηθνχ ηζηνχ απφ θπζηθνχο, ρεκηθνχο ή βηνινγηθνχο παξάγνληεο Παγηδεπκέλα ή ζπκπηεζκέλα λεχξα Αιιαγέο ησλ λεχξσλ ιφγσ θιεγκνλήο

9 Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο II Ο λεπξνπαζεηηθφο πφλνο κπνξεί λα είλαη ην απνηέιεζκα νιηθήο ή κεξηθήο λεπξηθήο βιάβεο Μεξηθή βιάβε πεξηθεξηθψλ πξνζαγσγψλ αηζζεηηθψλ ηλψλ έθηνπε θαη / ή απηόκαηε δξαζηεξηόηεηα [1] : ζπζζψξεπζε δηαχισλ λαηξίνπ δπλακηθά ελέξγεηαο ζηηο πεξηθεξηθέο πξνζαγσγέο αηζζεηηθέο ίλεο πνπ έρνπλ ππνζηεί βιάβε [2] Η νιηθή βιάβε πεξηθεξηθψλ πξνζαγσγψλ αηζζεηηθψλ ηλψλ έρεη σο απνηέιεζκα εθαπηηθή κεηάδνζε [1] : ππεξδηέγεξζε ησλ λεχξσλ πνπ έρνπλ ππνζηεί βιάβε κεηάδνζε δπλακηθψλ ελέξγεηαο θαηά κήθνο γεηηνληθψλ, κε δηεγεξκέλσλ αηζζεηηθψλ ηλψλ πνπ δελ έρνπλ ππνζηεί βιάβε (αιιειεπίδξαζε, cross talk) [1] Suzuki R and Dickenson AH. Neuroreport 2000; 11:R [2] Millan MJ. Progress in Neurobiology 1999; 57:1-164.

10 Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο ΙΙΙ Σξαπκαηηζκφο ηζηψλ ή/θαη λεπξηθή βιάβε θαηλόκελν wind-up Οη πεξηθεξηθέο πξνζαγσγέο αηζζεηηθέο ίλεο ππξνδνηνχλ επαλεηιεκκέλα Απμεκέλε απειεπζέξσζε κεηαβηβαζηψλ ζηνλ λσηηαίν κπειφ Πξννδεπηηθά απμαλφκελε αληαπφθξηζε απφ λεπξψλεο ηνπ λσηηαίνπ κπεινχ [1, 2] Σν θαηλφκελν wind-up πξνθαιεί ππεξδηέγεξζε, πνπ έρεη σο απνηέιεζκα [1, 2] Μεγαιχηεξε αληίιεςε ηνπ πφλνπ, ηέηνηα ψζηε αζζελή ή κε αιγεηλά εξεζίζκαηα πξνθαινχλ πφλν ΑΛΛΟΓΤΝΙΑ Απζφξκεηνο πφλνο πνπ κπνξεί λα γίλεη αληηιεπηφο Γηεχξπλζε ηνπ ππνδεθηηθνχ πεδίνπ [1] Dickenson AH. Brit J Anaesthesia 1995; 75: [2] Suzuki R and Dickenson AH. Neuroreport 2000; 11:R17-21.

11 ΝΠ: ζεκεία θαη ζπκπηώκαηα Παξαηζζεζία (κπξκήγθηαζκα) Τπαηζζεζία Τπναιγεζία Γηξρ ζεξκαηζζεζίαο Παξνμπζκηθφο πφλνο Δπηθαλεηαθφο πφλνο (θαχζνο) [1] Millan MJ. Progress in Neurobiology 1999; 57:1-164 [2] Suzuki R and Dickenson AH. Neuroreport 2000; 11:R [3] Waxman S. Pain 1999; 6:S [4] Baron R. Nat Clin Pract Neurol. 2006; 2:

12 ΝΔΤΡΟΠΑΘΗΣΙΚΟ, ΑΛΓΑΙΘΗΣΙΚΟ ΚΑΙ ΜΙΚΣΟ ΠΟΝΟ Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο Πόλνο κε αίηην ή έλαξμε νθεηιόκελα ζε πξσηνπαζή βιάβε ή δπζιεηηνπξγία ζην λεπξηθό ζύζηεκα (πεξηθεξηθό ή θεληξηθό λεπξηθό ζύζηεκα) 1 Μηθηόο πόλνο Πόλνο κε ζηνηρεία λεπξνπαζεηηθά θαη από εξέζηζκα Αιγαηζζεηηθόο πόλνο Πόλνο πνπ πξνθαιείηαη από ηξαύκα ζε ηζηνύο ηνπ ζώκαηνο (κπνζθειεηηθό, ζην δέξκα ή ζπιαρληθό) 2 Παξαδείγκαηα Πεξηθεξηθόο Μεζεξπεηηθή λεπξαιγία Νεπξαιγία ζην ηξίδπκν λεχξν Γηαβεηηθή πεξηθεξηθή λεπξνπάζεηα Μεηεγρεηξεηηθή λεπξνπάζεηα Μεηαηξαπκαηηθή λεπξνπάζεηα Κεληξηθόο Πφλνο κεηά απφ εγθεθαιηθφ Παξαδείγκαηα Οζθπαιγία θαη ξηδνπάζεηα Απρεληθή ξηδνπάζεηα. θαξπηαίνπ ζσιήλα Καξθηληθόο πόλνο Παξαδείγκαηα Πφλνο νθεηιφκελνο ζε θιεγκνλή Πφλνο άθξνπ κεηά απφ θάηαγκα Πφλνο άξζξσζεο ζε νζηεναξζξίηηδα Μεηεγρεηξεηηθφο ζπιαρληθφο πφλνο 1. International Association for the Study of Pain. IASP Pain Terminology. 2. Raja et al. in Wall PD, Melzack R (Eds). Textbook of pain. 4th Ed ;11-57

13 αξ. αζζελώλ (000) πλήζεηο λεπξνπάζεηεο Δπηπνιαζκόο Δθηηκψκελνο αξηζκφο αζζελψλ πνπ επηζθέθηεθαλ γηαηξνχο γηα ζπκπησκαηηθφ λεπξνπαζεηηθφ πφλν ην 2006 [1] Γαιιία Γεξκαλία Ιηαιία Ιζπαλία Ηλσκέλν Βαζίιεην 0 Νεπξνπαζεηηθφο πφλνο ζηε κέζε Γηαβεηηθή ΝΠ Καξθηληθή ΝΠ ΜΘΝ Νεπξαιγία ηξίδπκνπ HIV Ιλνκπαιγία [1] Market Research ZS 2006 Grünenthal data von file

14 Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο Ο αζζελήο Υαξαθηεξηζηηθή κνξθή ηεο αίζζεζεο ηνπ πφλνπ αλεμάξηεηα απφ ηελ αηηία ηνπ: Μεζεξπεηηθή λεπξαιγία [1] «Δίλαη έλαο είδνο έληνλνπ πφλνπ, ζαλ αίζζεζε καραηξηάο θαη θαύζνπ. Όηαλ νηηδήπνηε αγγίδεη ηελ πεξηνρή απηή, ληψζσ ράιηα.» (Νέα Τφξθε) «Δίλαη έλαο πνιχ έληνλνο θαη νμύο πόλνο, ζαλ ειεθηξνπιεμία θαη ην δέξκα κνηάδεη ζαλ λα έρσ θαεί απφ ηνλ ήιην.» (Ηλσκέλν Βαζίιεην) «Δίλαη ζαλ κηα αίζζεζε θαύζνπ θαη καραηξηάο, θαη είλαη ηφζν έληνλνο. Με πνλνχζε ζπλέρεηα ηφζν πνιχ πνπ δελ κπνξνχζα λα θάλσ ηίπνηα.» (ηθάγν) Άιια είδε λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ [1] «Ο πφλνο κνπ είλαη πνιχ επηθαλεηαθόο θαη ληψζσ ζαλ λα κε έρνπλ καραηξώζεη θαη κεξηθέο θνξέο ζαλ λα παζαίλσ ειεθηξνπιεμία.» (Απζηξία, έζσ επηθνλδπιίηηδα) «Ο πφλνο ζηελ πιάηε κνπ είλαη ζαλ καραηξηέο θαη φηαλ είλαη ζε έμαξζε ζπκίδεη ζπαζκφ, ελψ κεξηθέο θνξέο ε πιάηε κνπ "θιεηδψλεη".» (Νέα Τφξθε, πόλνο ζηελ πιάηε) «Δίλαη ζαλ κηα αίζζεζε ζεξκόηεηαο θαη θαύζνπ.» (Γεξκαλία, δπζηξνθία Sudeck) [1] ZS Market Research, Lidoderm research: Insights from physician research in the USA, Austria, Germany, Austria, Germany and UK (GRT, Data on file).

15 Υαξαθηήξεο λεπξνπαζεηηθνχ πφλνπ Κάςηκν Γάγθσκα Μαραηξηά νπβιηά Ρεχκα Ππξνβνιηζκφο Σζίκπεκα Μπξκήγθηαζκα Μνχδηαζκα Βάξνο

16 Κιηληθέο νληόηεηεο

17 Μεζεξπεηηθή λεπξαιγία (ΜΘΝ): ε εμέιημε ηεο πξνζβνιήο από έξπεηα δσζηήξα Πξνζβνιή απφ αλεκνβινγηά (ηφο αλεκνβινγηάο-έξπεηα δσζηήξα) Ο ηφο παξακέλεη ζε ιαλζάλνπζα θαηάζηαζε γηα πνιιά ρξφληα (ζηα γάγγιηα ησλ νπίζζησλ ξηδψλ ηνπ λσηηαίνπ κπεινχ) 90% 20% 20% Αλαδσπύξσζε ηνπ ηνχ ηνπ έξπεηα δσζηήξα (ηξαχκα, αλνζνπνηεηηθφ ζχζηεκα) Ομεία θάζε ηνπ έξπεηα δσζηήξα δεξκαηηθά εμαλζήκαηα Μεζεξπεηηθή λεπξαιγία (ΜΘΝ)

18 ΜΘΝ: κεραληζκόο γέλεζεο ηνπ πόλνπ Ο πνιιαπιαζηαζκφο ηνπ ηνχ ζηα γάγγιηα ησλ νπηζζίσλ ξηδψλ πξνθαιεί θιεγκνλή ζηνπο λεπξψλεο θαη άκεζε βιάβε απηψλ. Ιζηνπαζνινγηθά παξαηεξνχληαη ζηνηρεία ίλσζεο, λέθξσζεο θαη θαηαζηξνθήο ηνπ λεπξηθνχ ηζηνχ πνπ εθηείλεηαη ζε φια ηα ζηνηρεία ηεο πεξηνρήο. Οη βιάβεο απηέο νδεγνχλ ζε ππαηζζεζία, παξαηζζεζία θαη απηφκαην πφλν ζηηο πεξηνρέο πνπ θπζηνινγηθά λεπξψλνληαη απφ ηνπο πξνζβεβιεκέλνπο ηζηνχο. Ο ίδιοσ μηχανιςμόσ μπορεί να αφορά προςβολή ςτο τρίδυμο ν.

19 ΜΘΝ θαη ζεξαπεία (;) Πνιχ θαθή πνηφηεηα δσήο ησλ αζζελψλ πρλά νδεγνχληαη ζε θαηάζιηςε Πξψηκε ζεξαπεία κε αληηηθά θάξκαθα! Κακία εθξίδσζε ηνπ ηνύ Μπνξεί λα κεηψζεη ηελ πεξίνδν εμάπισζεο ηνπ ηνχ Μπνξεί λα επηηαρχλεη ηνλ ξπζκφ επνχισζεο Μπνξεί λα κεηψζεη ηε δηάξθεηα ηνπ πφλνπ απφ ηελ νμεία πξνζβνιή Αλάγθε γηα εηδηθέο θαη ζηνρεπκέλεο ζεξαπείεο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο ΜΘΝ Η επίδξαζε ηνπ εκβνιίνπ ηεο αλεκνβινγηάο δελ είλαη θαιά ηεθκεξησκέλε

20 Πόλνο ζηελ πιάηε: Αηηίεο θαη επηπνιαζκόο Πηζαλέο αηηίεο: Οζηεναξζξίηηδα Οζηενπφξσζε Γηζθνθήιε Κάθσζε /Μπτθή θαηαπφλεζε Οζηηθέο κεηαζηάζεηο Αληζνξξνπία κεηαμχ ηνπ ζπλδεηηθνχ ηζηνχ / κπψλ θαη νζηψλ Πεξίπνπ ην 20% Πεξίπνπ ην 37% ηνπ πιεζπζκνύ ππνθέξεη από πόλν ζηελ πιάηε από απηνύο ππνθέξεη από λεπξνπαζεηηθό πόλν ζηελ πιάηε [1] [1] Baron R and Treede RD. Dtsch Med Wochenschr 2007; 132:

21 Αζζελείο αθόκε εθηόο εξγαζίαο (%) Οζθπαιγία - ξαρηαιγία Ομεία θάζε Σαρεία αλάξξσζε εληφο ηνπ πξψηνπ κήλα ζηελ πιεηνςεθία ησλ αζζελψλ Τπνμεία θάζε Ο ξπζκφο αλάξξσζεο επηβξαδχλεηαη κεηαμχ ηνπ 1νπ θαη 3νπ κήλα Υξόληα θάζε Πνιχ ιίγνη αζζελείο αλαξξψλνπλ κεηά ηνπο 3 κήλεο Ι Ομεία Τπνμεία II III Υξφληα έσο 4 12 εβδνκάδα Υξόλνο από ηελ εκθάληζε ηνπ πόλνπ [1] Frank et al. Spine. 1996; 21:

22 Πόλνο ζηελ πιάηε: Αιγαηζζεηηθόο πόλνο έλαληη λεπξνπαζεηηθνύ [1, 2] Αιγαηζζεηηθόο πόλνο Μηθηόο πόλνο Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο Δθθπιηζηηθή δηζθνπάζεηα Δλδνδηζθηθή εθθχιηζε *Κήιε πεθηνεηδνχο ππξήλα Σξαπκαηηζκνί απφ αζιήκαηα / γπκλαζηηθή Αξζξνπάζεηα ησλ δπγναπνθπζηαθψλ ΜΘΝ* ρσξίο ζπκπίεζε λεπξηθήο ξίδαο Μεηεγρεηξεηηθφο πφλνο ΜΘΝ* κε ζπκπίεζε λεπξηθήο ξίδαο Ιζρηαιγία Νεπξνπάζεηα ηνπ θιάδνπ ηνπ κέζνπ λεχξνπ (βξαρηφλην π.) [1] Portenoy RK, Kanner RM. Definition and assessment of pain. In: Portenoy RK, Kanner RM, eds. Pain Management: Theory and Practice. Philadelphia, Pa: FA Davis Company; 1996:4. [2] Galer BS, Dworkin RH. A Clinical Guide to Neuropathic Pain. Minneapolis, Minn: The McGraw-Hill Companies Inc; 2000:8-9.

23 Πόλνο ζηελ πιάηε: κεραληζκόο γέλεζεο Άκεζε πίεζε θπζηνινγηθψλ λεπξψλσλ απφ αιινησκέλε αλαηνκία ηεο πεξηνρήο Γξάζε αιγνγφλσλ θπηηαξνθηλψλ θαη ρπκνθηλψλ Γέλεζε λεπξνπαζεηηθψλ λεπξψλσλ (sprouting) Γνκηθέο θαη παζνθπζηνινγηθέο κεηαβνιέο πνπ νδεγνχλ ζε πεξηθεξηθή θαη θεληξηθή επαηζζεηνπνίεζε (sensitisation) ιφγσ ηεο πιαζηηθφηεηαο ηνπ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο (plasticity)

24 Πόλνο ζηελ πιάηε: Τπνδηάγλσζε ησλ λεπξνπαζεηηθώλ ζηνηρείσλ Υξφληνο πφλνο ζηε κέζε εκαληηθή επίπησζε ζηηο δσέο ησλ αζζελψλ ε κεξηθέο πεξηπηψζεηο: Νεπξηθή βιάβε Δπψδπλε λεπξνπάζεηα Σστνά η νεσροπάθεια δεν αναγνωρίζεηαι ως ζηοιτείο ηοσ πόνοσ ζηην πλάηη Τπνδηάγλσζε ησλ ζηνηρείσλ ΝΠ ζεξαπεία Με απνηειεζκαηηθή

25 Μεηεγρεηξεηηθή λεπξαιγία: ζπρλόηεξεο αηηίεο Αθξσηεξηαζκφο «κέινο θάληαζκα» Μαζηεθηνκή Θσξαθνηνκή / ζηεξλνηνκή Βνπβσλνθήιε / απνιίλσζε ζπεξκαηηθνχ ηφλνπ Υνινθπζηεθηνκή Failed back surgery syndrome Οιηθή αξζξνπιαζηηθή γφλαηνο Καηζαξηθή ηνκή Γλαζνρεηξνπξγηθή

26 Μεηεγρεηξεηηθόο λεπξνπαζεηηθόο πόλνο Οθείιεηαη θπξίσο ζε δηαηνκή λεπξηθψλ δνκψλ θαηά ηελ ρεηξνπξγηθή επέκβαζε Δγρεηξεηηθή ηερληθή (πρ ρξήζε δηαζεξκίαο) Αλαηζζεηηθή ηερληθή (πρ εθαξκνγή πεξηνρηθψλ ηερληθψλ) Πεξηεγρεηξεηηθφ stress Η βλάβη τησ μυελίνησ και η ζκτοπη νευρωνική δραςτηριότητα που ςυνεπάγεται είναι η κφρια αιτία γζνεςησ του άλγουσ

27 Καξθηληθόο λεπξνπαζεηηθόο πόλνο Νεπξνπάζεηα απφ ρεκεηνζεξαπεία Platinum drugs like cisplatin, carboplatin, and oxaliplatin Taxanes including paclitaxel (Taxol ), docetaxel (Taxotere ), and cabazitaxel (Jevtana ) Epothilones, such as ixabepilone (Ixempra ) Plant alkaloids, such as vinblastine, vincristine, vinorelbine, and etoposide (VP-16) Thalidomide (Thalomid ), lenalidomide (Revlimid ), and pomalidomide (Pomalyst ) Bortezomib (Velcade ) and carfilzomib (Kyprolis ) Eribulin (Halaven ) Νεπξνπάζεηα απφ αθηηλνζεξαπεία Μεηεγρεηξεηηθφο πφλνο πκπίεζε πγηψλ ηζηψλ απφ ηε κάδα Γηήζεζε ησλ λεχξσλ απφ ηε λφζν ή ηηο κεηαζηάζεηο Αηζζεηηθή λεπξνπάζεηα ζηα πιαίζηα παξαλενπιαζκαηηθνχ ζπλδξφκνπ Οξηζκέλεο θαθνήζεηεο (πρ πνιιαπιφ κπέισκα) Πξνθαινχλ άκεζε θαηαζηξνθή ηνπ λεχξνπ ή έκκεζε ιφγσ θαηαζηξνθήο ησλ vasa nervorum

28 Άιιεο παζήζεηο κε ζηνηρεία λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ Οξζνπεδηθέο παζήζεηο: Σελνληίηηδεο θαη ηελνληνειπηξίηηδεο. θαξπηαίνπ ζσιήλα Οζηενρνλδξίηηδεο θαη νζηεναξζξίηηδεο Γηαβεηηθή λεπξνπάζεηα Πεξηθεξηθή αγγεηνπάζεηα Απηνάλνζα λνζήκαηα Ιλνκπαιγία πζηεκαηηθφο εξπζεκαηψδεο ιχθνο Λνηκψμεηο, πρ HIV/AIDS, επαηίηηδα C θιήξπλζε θαηά πιάθαο Νεπξαιγία ηξηδχκνπ

29 Άιιεο παζήζεηο κε ζηνηρεία λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ Μεηαηξαπκαηηθφο πφλνο Γηξρ ηεο ζξέςεο (πρ έιιεηςε ζπκπιέγκαηνο Β θαη/ή θνιηθνχ νμένο) Σνμίλεο (πρ εληνκνθηφλα θαη δηαιχηεο) Αιθννιηθή λεπξνπάζεηα Υξφληα λεθξηθή αλεπάξθεηα Υξφληα επαηηθή αλεπάξθεηα Βιάβεο ηνπ εγθεθάινπ ή ηνπ ΝΜ: Έκθξαθην Αηκνξξαγία Σξαπκαηηζκφο

30 Αληηκεηώπηζε ηνπ πόλνπ

31 «ΜΔΣΡΗΗ» ΣΟΤ ΠΟΝΟΤ

32 Κιίκαθα λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ (NPS) Η θιίκαθα λεπξνπαζεηηθνχ πφλνπ (Neuropathic Pain Scale - NPS) αλαπηύρζεθε επεηδή ν λεπξνπαζεηηθόο πόλνο παξνπζηάδεη πνιιέο θιηληθέο εθδειώζεηο NPS Γεληθέο βαζκνινγίεο: Έληαζε Γπζαξέζθεηα Θέζε ηνπ πόλνπ: Βαζχο Δπηθαλεηαθφο Δηδηθέο βαζκνινγίεο Πνηόηεηα ηνπ πόλνπ: Ομχο Θεξκφο Ακβιχο Φπρξφο Δπαίζζεηνο Κλεζκψδεο Galer BS et al. Clin J Pain. 2002; 18:

33 Θεξαπεία λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ I πζηεκαηηθά Σνπηθά TCA SNRI SSRI Αληηεπηιεπηηηθά Οπηνεηδή Άιια αλαιγεηηθά Σνπηθά αλαηζζεηηθά Αγσληζηέο βαληιιντδηθνύ ππνδνρέα Ακηηξηπηπιίλε Ννξηξηπηπιίλε Ικηπξακίλε Γεζηπξακίλε Νηνπινμεηίλε Βελιαθαμίλε Παξνμεηίλε ηηαινπξάκε Φινπνμεηίλε Γθακπαπεληίλε Πξεγαβαιίλε Καξκπακαδεπίλε Φαηλπηνΐλε Σξακαδόιε Βνππξελνξθίλε Μνξθίλε Ομπθσδόλε Μεηακηδόιε Έμπλαζηρο λιδοκαΐνης Καπζατθίλε TCA = ηξηθπθιηθά αληηθαηαζιηπηηθά SNRI = αλαζηνιείο ηεο επαλαπξφζιεςεο ηεο ζεξνηνλίλεο θαη λνξαδξελαιίλεο SSRI = επηιεθηηθνί αλαζηνιείο επαλαπξφζιεςεο ηεο ζεξνηνλίλεο

34 Θεξαπεία λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ II Καηεπζπληήξηεο νδεγίεο θαη ζπζηάζεηο γηα ζεξαπεία πξψηεο γξακκήο ζηνλ λεπξνπαζεηηθφ πφλν Dworkin et al [1] Finnerup et al [2] Attal et al [3] Γθακπαπεληίλε, ηνπηθή ιηδνθαΐλε, νπηνεηδή, ηξακαδφιε, TCA TCA / SNRI, γθακπαπεληίλε / πξεγθακπαιίλε, νπηνεηδή, ηξακαδφιε, ηνπηθή ιηδνθαΐλε Γθακπαπεληίλε / πξεγθακπαιίλε, TCA, ηνπηθή ιηδνθαΐλε ΠΑΡΗΥΑ 2014: θεραπεία β γραμμήσ SNRI = αλαζηνιείο ηεο επαλαπξφζιεςεο ηεο ζεξνηνλίλεο θαη λνξαδξελαιίλεο TCA = ηξηθπθιηθά αληηθαηαζιηπηηθά [1] Dworkin RH et al. Arch Neurol. 2003;60: [2] Finnerup NB et al. Pain. 2005;118(3): [3] Attal N and Bouhassira D. J Pain. 2006;7(1 Suppl 1):S31-S37.

35 ΜΑΦ ΟΠΙΟΕΙΔΗ «ΥΝΟΔΑ» ΓΕΝΙΚΑ Γαςτρεντερικό ς. Ναυτία / ζμετοσ Ζάλη ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΕΙ Νεφροί Δυςκοιλιότητα Παράταςη QT Υπζρταςη Ανοχή / εξάρτηςη Υπνηλία Αγγειακή νόςοσ Καταςτολή Ικανότητα οδήγηςησ Προςβαςιμότητα Τιτλοποίηςη

36 Σνπηθά αλαηζζεηηθά θαη πόλνο

37 Θεξαπεία λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ Σνπηθά αλαηζζεηηθά - Ληδνθαΐλε Οπζία γλσζηή απφ ην 1948 Η απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ιηδνθαΐλεο ζηε λεπξαιγία έρεη ηεθκεξησζεί ζε πνιιέο in vivo κειέηεο Γξα αλαζηέιινληαο ηνπο δηαχινπο Να+, ζπλεπψο Η ιηδνθαΐλε κπνξεί: Να θαηαζηείιεη ηελ έθηνπε λεπξηθή δξαζηεξηφηεηα κεηά απφ πεξηθεξηθή λεπξηθή βιάβε Να κεηψζεη αιιαγέο ζπκπεξηθνξάο ζε πεηξακαηηθά κνληέια λεπξνπαζεηηθνχ πφλνπ Να κεηψζεη ηελ ππεξαιγεζία θαη ηελ αιινδπλία CH 3 O NH C CH 2 N C H 2 5 CH 3 C 2 H 5

38 Ληδνθαΐλε Φαξκαθνδπλακηθή Θέζε θαη κεραληζκόο δξάζεο ηνπηθώλ αλαηζζεηηθώλ (ΣΑ ) ελδνθπηηάξηνο ρψξνο εμσθπηηάξηνο ρψξνο Γπλακηθφ κεκβξάλεο [mv] Na + Na + Na + K + K + Na Na + + Υξφλνο [ms] Na + K + Na + K + K + Γπλακηθφ κεκβξάλεο [mv] Na + Na + Na + Υξφλνο [ms] Na + K + K + K + Na + Na + K + ΣΑ Γπλακηθό εξεκίαο Δξέζηζκα Σάζε θαησθιίνπ Αλνηθηόο δίαπινο Na v Δθπόισζε = Γπλακηθό ελέξγεηαο Αλαπόισζε αληιίαο Na/K Σνπηθό αλαηζζεηηθό πξνθαιεί απνθιεηζκό ηνπ δηαύινπ Na + Απνπζία δπλακηθνύ ελέξγεηαο

39 Σν Versatis

40 Η Ιζηνξία ηνπ Γξ. Hind Ιζηνξηθή βάζε ηνπ Versatis Ο Γξ. H. Hind, θαξκαθνπνηφο, εηψλ 83, πξνζπαζνχζε λα βνεζήζεη ηε ζχδπγφ ηνπ Diana, εηψλ 81, φηαλ παξνπζίαζε πνιχ επψδπλε κεζεξπεηηθή λεπξαιγία ην Μεξηθά απφ ηνπ ζηφκαηνο ρνξεγνχκελα θάξκαθα απνδείρζεθαλ αλεπαξθή ή κε αλεθηά γηα απηήλ. Οη εβδνκαδηαίεο ελέζεηο ιηδνθαΐλεο ήηαλ επψδπλεο, αιιά ε αλαθνχθηζε απφ ηνλ πφλν θξαηνχζε πεξίπνπ 6 ψξεο. Ο Γξ. Hind δεκηνχξγεζε έλα ηνπηθφ δηάιπκα ιηδνθαΐλεο, ην άπισζε ζηελ επψδπλε πεξηνρή θαη ην θάιπςε κε κηα πιαζηηθή κεκβξάλε. Παξαδφμσο ν ζπλδπαζκφο ήηαλ επηηπρήο θαη ε αλαθνχθηζε απφ ηνλ πφλν θξάηεζε αξθεηέο εκέξεο. Έηζη γελλήζεθε ε ηδέα ελφο έκπιαζηξνπ ιηδνθαΐλεο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο επψδπλεο κεζεξπεηηθήο λεπξαιγίαο! Ο Γξ. Hind δεκηνχξγεζε έλα πξσηφηππν έκπιαζηξν ρνξήγεζεο ιηδνθαΐλεο, ην νπνίν νινθιεξψζεθε ζε ζπλεξγαζία κε ηελ Teikoku Seiyaku Co.

41 VERSATIS Σν έκπιαζηξν ιηδνθαΐλεο αλαπηχρζεθε γηα αζζελείο πνπ ππνθέξνπλ απφ ηνπηθφ θαπζηηθό, δηαπεξαζηηθό ή δηαμηθηζηηθό λεπξνπαζεηηθό πόλν πξνθαινύκελν από κεζεξπεηηθή λεπξαιγία (ΜΘΝ) κε κηα ζχλζεζε πνπ ρνξεγεί ιηδνθαΐλε ηνπηθά, δηαηεξψληαο ηε ζπζηεκαηηθή έθζεζε ζηε ιηδνθαΐλε ζε ρακειά επίπεδα

42 Versatis Σξόπνο δξάζεο I 1 Γεξκαηηθέο λεπξηθέο απνιήμεηο 2 Έκπιαζηξν Versatis 3 Γέξκα 4 Ίλα δ (δέιηα) 5 Ίλα C 6 Ίλα Aβ (βήηα) 7 Γάγγιην ηεο νπίζζηαο ξίδαο ηνπ λσηηαίνπ κπεινύ 8 Ραρηαίν θέξαο ηνπ λσηηαίνπ κπεινύ Η ηνπηθή ιηδνθαΐλε πξνθαιεί αλαζηνιή ησλ δηαύισλ λαηξίνπ ζε ίλεο Aδ θαη ίλεο C κηθξνύ κεγέζνπο, πνπ έρνπλ ππνζηεί βιάβε ή πνπ είλαη δπζιεηηνπξγηθέο

43 Versatis Σξόπνο δξάζεο II Φαξκαθνινγηθό ζπζηαηηθό Σνπηθή ιηδνθαΐλε ηαζεξνπνίεζε ησλ λεπξσληθψλ κεκβξαλψλ ησλ ηλψλ A θαη C κε απνηέιεζκα ηελ αξλεηηθή ξχζκηζε ησλ δηαχισλ λαηξίνπ Γελ γίλεηαη απνθιεηζκφο ησλ δηαχισλ λαηξίνπ ζηηο αηζζεηήξηεο ίλεο A Μεραληθό πξνζηαηεπηηθό ζπζηαηηθό Δθαξκνγή εκπιάζηξνπ Άκεζε ςπθηηθή δξάζε ηεο πδξνγέιεο Μεραληθή πξνζηαζία ηνπ δέξκαηνο έλαληη εμσηεξηθψλ εξεζηζκάησλ Σαρεία αλαθνχθηζε απφ ηνλ πφλν θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πξψηεο ψξαο εθαξκνγήο [1] Αλαιγεζία ρσξίο θακία ηνπηθή αλαηζζεηηθή δξάζε Σν Versatis δξα εθεί πνπ είλαη ν πόλνο! [1] Rowbotham MC et al. Pain. 1996; 65:39-44.

44 Versatis Φαξκαθνθηλεηηθέο ηδηόηεηεο Απνξξόθεζε 3 ± 2% [1] C max 85 ± 36 ng/ml (πγηείο εζεινληέο [1] (3 έκπιαζηξα γηα 12 ώξεο / εκέξα) 52 ± 31 ng/ml (αζζελείο κε ΜΘΝ) AUC 1259 ± 48 7 h ng/ml (3 έκπιαζηξα γηα 12 ώξεο / εκέξα) (εκέξα 5) T max 11 ώξεο [3] (3 έκπιαζηξα γηα 12 ώξεο / εκέξα) ηαζεξή θαηάζηαζε Δληόο ησλ πξώησλ 4 εκεξώλ [1] Γέζκεπζε πξσηετλώλ ηνπ πιάζκαηνο 70% (θπξίσο ζε άιθα-1-όμηλε γιπθνπξσηεΐλε) [1] Μεηαβνιηζκόο ( επαηηθόο) Απναιθπιίσζε (CYP1A2, CYP3A4) θαη πδξόιπζε [1] [2] Απνβνιή Υξόλνο εκηδσήο (t 1/2 ) Νεθξηθή απνβνιή, >85% απεθθξίζεθε ππό ηε κνξθή κεηαβνιηηώλ [1] 7,6 ώξεο [1] [1] Grünenthal. Versatis (lidocaine plaster 5%) Summary of Product Characteristics. [2] Grünenthal. Data on file. [3] Comer AM and Lamb HM. Drugs. 2000; 59 (2):

45 πγθέληξσζε ζην πιάζκα (µg/ml) Απνξξόθεζε θαη ζπγθέληξσζε ζην πιάζκα 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3, ,0 >5,0 Δπηζθφπεζε ησλ ζπγθεληξψζεσλ ηεο ιηδνθαΐλεο ζην πιάζκα 1,5-5,0 0,23 0,21 0,15 0,13 0,08 0,08 0,06 0,05 [1] Juergens G et al. Clin Pharmacokinet. 2003;42: [2] Benowitz NL and Meister W. Clin Pharmacokinet. 1978;3: [3] Gammaitoni AR et al. Am J Health Syst Pharm. 2002;59: [4] Gammatoni AR and Davies MW. Ann Pharmacother. 2002;36: [5] Grünenthal (Data on file: HP10004/H14). [6] Grünenthal (Data on file: KF10004/01). [7] Grünenthal (Data on file: PP0081P based on KF10004).

46 Σξόπνο ρνξήγεζεο θαη δνζνινγία Μία εθαξκνγή εκεξεζίσο γηα έσο 12 ψξεο Δπαθφινπζν δηάζηεκα ρσξίο έκπιαζηξν ηνπιάρηζηνλ 12 σξψλ αλάπαπζε δέξκαηνο, θξνληίδα ζψκαηνο Αλάινγα κε ηελ επψδπλε πεξηνρή ηα έκπιαζηξα κπνξνχλ λα θνπνχλ ζε κηθξφηεξα κεγέζε κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ ηαπηφρξνλα έσο 3 έκπιαζηξα Κακία ηηηινπνίεζε δφζεο άκεζε έλαξμε δξάζεο Δθαξκνγή ζε άζηθην, ζηεγλφ θαη ρσξίο εξεζηζκφ δέξκα (θπζαιιίδεο, αηνπηθή δεξκαηίηηδα, ηξαχκα) Σν Versatis ηνπνζεηείηαη θαη αθαηξείηαη ρσξίο δπζθνιία

47 Πεξίνδνη εθαξκνγήο / κε εθαξκνγήο Σππηθφ πξφηππν πεξηφδσλ εθαξκνγήο / κε εθαξκνγήο εκπιάζηξνπ Έληαζε πόλνπ Δθαξκνγή έκπιαζηξνπ (12 ώξεο) Δθαξκνγή έκπιαζηξνπ (12 ώξεο) Δθαξκνγή έκπιαζηξνπ (12 ώξεο) Παξά ην ζεξαπεπηηθφ ζρήκα εθαξκνγήο 12 σξψλ / κε εθαξκνγήο 12 σξψλ ππάξρεη ζπλερήο αλαθνύθηζε από ηνλ πόλν γηα δηάζηεκα 24 σξώλ [1] [1] Hans G. Abstract presented at the congress of the Special Interest Group of Neuropathic Pain (NeuPSIG), Berlin Eur J Pain 2007; 11(1): 1 57.

48 Αλεθηηθόηεηα Σνπηθόο ηξφπνο δξάζεο Πνιύ ρακειή ζπζηεκαηηθή απνξξφθεζε ηεο ιηδνθαΐλεο Η πηζαλφηεηα λα πξνθχςνπλ ζπζηεκαηηθέο αλεπηζύκεηεο ελέξγεηεο είλαη κηθξή Η πηζαλφηεηα λα πξνθχςνπλ θαξκαθεπηηθέο αιιειεπηδξάζεηο είλαη ειάρηζηε Πεξίπνπ ην 16 % ησλ αζζελψλ παξνπζηάδνπλ ηνπηθέο αλεπηζχκεηεο ελέξγεηεο, νη νπνίεο ζπλήζσο είλαη αληηζηξέςηκεο θαη ήπηαο έσο κέηξηαο έληαζεο ΚΑΣΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΜΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Η ΤΝΔΤΑΣΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

49 Μόλν ζηε ΜΘΝ;

50 Δκπεηξία αγνξάο ζηηο ΗΠΑ κε ην LIDODERM ην 2006 [1] 6% Έξπεηαο δσζηήξαο 8% Άιινο λεπξνπαζεηηθφο πφλνο 9% Οζηεναξζξίηηδα 2% Γηαβεηηθή πνιπλεπξνπάζεηα 39% Πφλνοζηελ πιάηε 10% Όινη νη ππφινηπνη 13% Σξαπκαηηζκνί Σξαχκα 13% Πφλνο ησλ αξζξψζεσλ [1] IMS data MAT 09/06

51 Μέζνο αξηζκόο εκπιάζηξσλ Μέζνο αξηζκόο εκπιάζηξσλ πνπ απαηηείηαη [1, 2] γηα ηνλ πεξηθεξηθό λεπξνπαζεηηθό πόλν, ηελ νζθπαιγία, ηελ νζηεναξζξίηηδα θαη ηελ ΜΘΝ: Παξάκεηξνο Πεξηθεξηθόο ΝΠ [1] (N=133) Οζθπαιγία [1] (N=175) Οζηεναξζξίηηδα [1] (N=162) Μεζεξπεηηθή λεπξαιγία [2] (N=302) Μέζνο αξηζκόο εκπιάζηξσλ / εκέξα 2,2 2,0 2,4 1,89 [1] Jensen MP et al. J Pain. 2005;6: [2] Grünenthal, data on file.

52 Δπηζθόπεζε δεκνζηεπκέλσλ θιηληθώλ δεδνκέλσλ I. Έλαξμε δξάζεο II. Νεπξνπαζεηηθόο πόλνο ζρεηηδόκελνο κε ΜΘΝ III. Σνπηθά ζπκπηώκαηα IV. Άιιεο θαηαζηάζεηο λεπξνπαζεηηθνύ πόλνπ V. Μαθξνρξόληα απνηειεζκαηηθόηεηα Σαρεία Παξαηεηα κέλε Γηάθνξεο ελδείμεηο Οζθπαιγία Οζηεναξζξίηηδα Γηαβεηηθή λεπξνπάζεηα Rowbotham et al. 1996a Katz et al KF-02 Meier et al Rowbotham et al. 1996a Rowbotham et al. 1996b Galer et al Galer et al KF-01 Katz et al Galer et al KF-02 Jensen et al Meier et al Gimbel e t al Galer et al. 2004a Burch et al Galer et al. 2004b Gammaitoni et al Barbano et a l Hart-Gouleau et al KF-02 Galer et al Βαζηθέο θιηληθέο κειέηεο Καηαδεηθλύεηαη ζε απηή ηελ ελόηεηα

53 Έληαζε πόλνπ Gimbel et al νζθπαιγία Απνηειέζκαηα I Μεζε εκεξήζηα έληαζε ηνπ πόλνπ [1] 10 Γξακκή 8 6 * * * * * αλαθνξάο (n=131) Δβδνκάδα 2 (N=109) 4 Δβδνκάδα 6 (n=125) *P<0,001 2 έλαληη ηεο γξακκήο 0 Ομεία/Τπνμεία νζθπαιγία Υξφληα νζθπαιγία βξαρείαο δηάξθεηαο Υξφληα νζθπαιγία καθξάο δηάξθεηαο αλαθνξάο, P=0,001 έλαληη ηεο γξακκή αλαθνξάο Μέζεο ηηκέο (± SEM) [1] Gimbel et al. Am J of Ther. 2005; 12:311-9.

54 Μέζε βαζκνινγία ηεο θιίκαθαο NPS Galer et al. 2004a Απνηειέζκαηα Βαζκνινγίεο ηεο θιίκαθαο NPS γηα ηελ ρξόληα νζθπαιγία καθξάο δηάξθεηαο [1], [2] Γξακκή αλαθνξάο Δβδνκάδα 6 * p < 0,05 p <0,001 ηελ εβδνκάδα 6 έλαληη ηεο γξακκήο αλαθνξάο [1] Galer BS et al. Curr Med Res Opin. 2004; 20 Suppl 2:S5-12. [2] Gammaitoni et al. Am Pain Society and Cancer Society, 2004.

55 Βαζκνινγίεο ηνπ δείθηε ΟΑ WOMAC (πόλνο, αθακςία) Βαζκνινγίεο ηνπ δείθηε ΟΑ WOMAC (ζσκαηηθή ιεηηνπξγία, ζύλζεηνο δείθηεο) Burch et al Απνηειέζκαηα Βαζκνινγίεο ηεο θιίκαθαο νζηεναξζξίηηδαο WOMAC [1] * * * * Γξακκή αλαθνξάο Δβδνκάδα 2 * p <0, * N=136 N=134 Πόλνο N=136 N=134 Αθακςία N=135 N=134 σκαηηθή ιεηηνπξγία N=135 N=134 ύλζεηνο δείθηεο 0 [1] Burch F et al. Osteoarthritis Cartilage. 2004; 12:253-5 *Western Ontario and McMaster Universities Arthritis Index.

56 Μέζε ζύλζεηε βαζκνινγία Gammaitoni et al νζηεναξζξίηηδα Απνηειέζκαηα Μέζεο ζύλζεηεο βαζκνινγίεο ηεο θιίκαθαο NPS [ 1] NPS-4* NPS-8* NPS-10* NPS-NA* ύλζεηνη δείθηεο κέηξεζεο ηεο θιίκαθαο NPS Γξακκή αλαθνξάο Δβδνκάδα 2 * P <0,001 ηελ Δβδνκάδα 2 έλαληη ηεο γξακκήο αλαθνξάο N=99 Οη βαζκνινγίεο κεηξήζεθαλ θαηά ηε γξακκή αλαθνξάο θαη κεηά απφ 2 εβδνκάδεο ζεξαπείαο κε ην έκπιαζηξν ιηδνθαΐλεο ζε ζπλδπαζκέλν πιεζπζκφ αζζελψλ [1] Gammaitoni AR et al. Curr Med Res Opin. 2004; 20 Suppl 2:S13-9.

57 Off label ρξήζε θαξκάθσλ Δίλαη ε ζπληαγνγξάθεζε ελφο ζθεπάζκαηνο γηα έλδεημε εθηφο φζσλ αλαθέξνληαη ζηελ άδεηα θπθινθνξίαο ηνπ ή απφ άιιε νδφ ρνξήγεζεο ή ζε άιιε δνζνινγία ή ζε άιιε ειηθηαθή νκάδα ή κε νπνηνλδήπνηε ηξόπν δηαθνξεηηθά από όζα αλαθέξνληαη ζην θύιιν νδεγηώλ ρξήζεο ηνπ Γελ απαγνξεύεηαη, αιιά ε ρξήζε ηνπ αλάγεηαη ζηελ «πεξί πεηξακαηηθήο ρξήζεο θαξκάθσλ» δηάηαμε ηνπ ΚΙΓ (λ. 3418/2005)

58 Take home message: ζε θάζε πφλν πνπ παξνπζηάδεη «χπνπηα» ραξαθηεξηζηηθά ειδικά εάλ έρεη δηάξθεηα πάλσ απφ ηξεηο κήλεο ΕΠΕΙΔΗ ηο VERSATIS δελ έρεη ζπζηεκαηηθή απνξξφθεζε δελ αιιειεπηδξά κε θαλέλα ζπγρνξεγνχκελν ζθεχαζκα δελ ρξεηάδεηαη ηηηινπνίεζε ζηελ έλαξμε ή ηε δηαθνπή ρξήζεο ηνπ δελ έρεη πςειφ θφζηνο ζεξαπείαο

59 Δοκιμάζηε ηο!!!

60

61 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Outcome predictors for treatment success with 5% lidocaine medicated plaster in low back pain with neuropathic components and neuropathic pain after surgical and non surgical trauma. A. Nikolaou, B. Nicholson, G. Hans, L. Brasseur. J Pain Research 2011: Safety and tolerability of the lidocaine patch 5%, a targeted peripheral analgesic: a review of the literature. AR Gammaitoni, NA Alvarez, BS Galer. J Clin Pharmacol 2003: Efficacy of lidocaine patch 5% in the treatment of focal peripheral neuropathic pain syndrome: a randomised double-blind, placebo-controlled study. T. Meier, et al. Pain 2003: Lidocaine patch 5% effectively treats neuropathic pain qualities in low-back pain: results of a 6-week, prospective, open-label trial. AR Gammaitoni et al. The 2 nd Joint Scientific Meeting of the American Pain Society and the Canadial Pain Society. Vancouver, BC, May 6-9, Post-herpetic neuralgia: 5% lidocaine medicated plaster, pregabalin, or a combination of both? A randomized, open-label, clinical effectiveness study. S. Rehm, A. Binder, R. Baron. CMRO:

62 6. Topical 5% Lidocaine (Lignocaine) medicated plaster treatment for postherpetic neuralgia. Results of a double-blind, placebo-controlled, multinational efficacy and safety trial. A. Binder et al. Clin Drugs Invest 2009: Pharmacologic management of neuropathic pain: evidence-based recommendations. R.H. Dworkin et al. Pain 2007: EFNS guidelines on pharmacological treatment of neuropathic pain. N. Attal, G. Cruccu, M. Haanpaa. Eur J Neurol 2006: Herpes zoster and post-herpetic neuralgia: optimizing management in the elderly patient. R.W. Johnson, G. Wasner, P. Saddier. Drugs Aging 2008: Epidemiology and quality of life of postherpetic neuralgia and painful diabetic neuropathy. K.E. Schmader. The Clinical Journal of Pain 2002: % medicated lidocaine plaster versus pregabalin in post-herpetic neuralgia and diabetic polyneuropathy: an open-label, non-inferiority towstage RCT study. R. Baron et al. CMRO 2009:

63 12. Safety and efficacy outcomes of long-term treatment up to 4 years with 5% lidocaine medicated plaster in patients with post-herpetic neuralgia. R. Sabatowski et al.cmro 2012: Recommendations for the pharmacological of neuropathic pain: an overview and literature update. R. Dworkin et al. Mayo Clin Proc 2010:85 S3-14

64 ΥΡΗΗ ΣΟΤ ΓΔΡΜΑΣΙΚΟΤ ΔΜΠΛΑΣΡΟΤ ΛΙΓΟΚΑΪΝΗ 5% ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΣΙΜΔΣΩΠΙΗ ΑΛΓΟΤ ΜΙΚΣΗ ΑΙΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΠΔΡΙΣΑΣΙΚΟΤ: Πξφθεηηαη γηα αζζελή άλδξα, 65 εηψλ, πνπ πάζρεη απφ ζαθραξψδε δηαβήηε ηχπνπ ΙΙ απφ 40 έηε. Χο ζπλέπεηα ηεο λφζνπ, έρεη παξνπζηάζεη ζεηξά αγγεηαθψλ επηπινθψλ (ηζραηκηθή λφζν κπνθαξδίνπ, αγγεηαθή εγθεθαινπάζεηα, πεξηθεξηθή αγγεηαθή λφζν θαη λεθξηθή αλεπάξθεηα ηειηθνχ ζηαδίνπ γηα ηελ νπνία ππνβάιιεηαη ζε αηκνθάζαξζε). Ο αζζελήο παξνπζηάδεη ηζραηκηθέο αιινηψζεηο ζηνλ αξηζηεξφ άθξν πφδα, ελψ ην δεμί ηνπ ζθέινο έρεη ππνζηεί αθξσηεξηαζκφ θάησζελ ηνπ γφλαηνο. Παξαπνλείηαη γηα έληνλν άιγνο (VAS score > 7) ην νπνίν δελ ηνπ επηηξέπεη λα αλαπαπζεί ή λα πξαγκαηνπνηεί θακία ζσκαηηθή θαη θνηλσληθή δξαζηεξηφηεηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζπλεδξηψλ αηκνθάζαξζεο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ νπνίσλ αλαθέξεη φηη ζπρλά ν πφλνο ηνπ αγγίδεη ην VAS score 10. Έρεη ιάβεη θαηά θαηξνχο ζπλδπαζκφ αλαιγεηηθψλ θαξκάθσλ, κεηαμχ ησλ νπνίσλ θαη δηαδεξκηθφ επίζεκα θεληαλχιεο, ρσξίο ηθαλνπνηεηηθφ απνηέιεζκα. Δηζάγεηαη ζην λνζνθνκείν γηα εθηίκεζε απφ εηδηθφ ζηε δηαρείξηζε ηνπ ρξφληνπ πφλνπ. Λφγσ ησλ ζπλλνζεξνηήησλ θαη ηελ πνιχπινθεο θαξκαθεπηηθήο αγσγήο πνπ ήδε ιακβάλεη, απνθαζίδεηαη ε δνθηκαζηηθή εθαξκνγή δεξκαηηθνχ έκπιαζηξνπ ιηδνθαΐλεο πξηλ νπνηαδήπνηε άιιε παξέκβαζε. Σνπνζεηνχληαη δχν έκπιαζηξα, έλα ζηε ξαρηαία θαη έλα ζηελ πεικαηηαία επηθάλεηα ηνπ άθξνπ πφδα. Ο αζζελήο αλαθέξεη ηθαλνπνηεηηθή χθεζε ηνπ άιγνπο (VAS score 5) κέζα ζε κία ψξα. Δπηιέγεη λα κελ ιάβεη άιιε αγσγή, θαζψο αηζζάλεηαη ηδηαίηεξα θαηαπνλεκέλνο απφ ηελ αλάγθε ζπλερνχο ιήςεο θάπνηνπ θαξκάθνπ. Έλα κήλα κεηά, ζπλερίδεη ηε ρξήζε ηνπ δεξκαηηθνχ έκπιαζηξνπ, αλαθέξνληαο πεξεηαίξσ κείσζε ηνπ άιγνπο (VAS score 3-4) θαη ηθαλνπνηεηηθφ επίπεδν ζσκαηηθήο θαη θνηλσληθήο δξαζηεξηφηεηαο.

65 ΥΡΗΗ ΣΟΤ ΓΔΡΜΑΣΙΚΟΤ ΔΜΠΛΑΣΡΟΤ ΛΙΓΟΚΑηΝΗ 5% ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΣΙΜΔΣΩΠΙΗ ΥΡΟΝΙΟΤ ΜΔΣΔΓΥΔΙΡΗΣΙΚΟΤ ΑΛΓΟΤ ΜΔ ΣΟΙΥΔΙΑ ΠΔΡΙΦΔΡΙΚΟΤ ΝΔΤΡΟΠΑΘΗΣΙΚΟΤ ΠΟΝΟΤ Παξνπζηάδεηαη ε πεξίπησζε αζζελνχο, γπλαίθαο, 56 εηψλ, ε νπνία πξνζέξρεηαη γηα ρεηξνπξγηθή αληηκεηψπηζε κεηεγρεηξεηηθήο θήιεο. Η αζζελήο είρε ππνβιεζεί πξν έηνπο ζε επέκβαζε λεθξεθηνκήο, κε ζθνπφ ηε κεηακφζρεπζε ηνπ νξγάλνπ ζηελ αδειθή ηεο, ε νπνία έπαζρε απφ ηειηθνχ ζηαδίνπ λεθξηθή αλεπάξθεηα. Αλέθεξε ηελ παξακνλή ηνπ άιγνπο ζηελ πεξηνρή ηεο επέκβαζεο, θαζψο θαη ηελ εκθάληζε λέσλ ραξαθηήξσλ ηνπ πφλνπ ηξεηο κήλεο κεηά ηελ αλάξξσζή ηεο (θάςηκν, δάγθσκα, ζνπβιηέο ζηελ πεξηνρή ηεο ρεηξνπξγηθήο ηνκήο θαη γχξσ απφ απηήλ). Καηά ηελ πξναλαηζζεηηθή επίζθεςε, παξαηεξήζεθε ε ηδηαίηεξα άλεηε ελδπκαζία πνπ έθεξε ε αζζελήο, θαζψο θαη ε ραξαθηεξηζηηθή ζηάζε ηνπ ζψκαηφο ηεο, πνπ ζηφρν είρε λα απνηξέςεη ηελ επαθή ηνπ πθάζκαηνο κε ην δέξκα ηεο. Όηαλ εξσηήζεθε ζρεηηθά, πεξηέγξαςε ζαθψο ραξαθηήξεο λεπξνπαζεηηθνχ άιγνπο. Σν VAS score ήηαλ 6-7. Καζψο δελ ππήξραλ ζαθείο ελδείμεηο γηα ηε λέα ρεηξνπξγηθή επέκβαζε, πξνηάζεθε ε αλαβνιή ηεο, θαη ε ρνξήγεζε θαξκαθεπηηθήο αγσγήο γηα ηξεηο κήλεο. Η αζζελήο έιαβε πξεγθακπαιίλε απφ ην ζηφκα, ζε δφζε πνπ ζηαδηαθά ηηηινπνηήζεθε ζηα 225mg/d. θαζψο θαη δεξκαηηθφ έκπιαζηξν ιηδνθαΐλεο 5%, απφ ην νπνίν ρξεζηκνπνηνχζε 2 θάζε εκέξα, γηα 12 ψξεο. Ο πφλνο ζηελ πεξηνρή ππνρψξεζε ζηαδηαθά, ε αζζελήο δηέθνςε ηελ πξεγθακπαιίλε δηφηη επεξξέαδε ηελ ηθαλφηεηά ηεο λα νδεγεί, θαη έμη κήλεο κεηά αλαθέξεη ζρεδφλ πιήξε χθεζε ηνπ άιγνπο (παξακέλεη κφλν ήπην αίζζεκα βάξνπο ζηελ πεξηνρή = VAS score 2) κε ρξήζε ελφο κφλν δεξκαηηθνχ εκπιάζηξνπ γηα 12 ψξεο θάζε κέξα.