Αποκωδικοποιώντας τη δηµιουργικότητα και την Καινοτοµία

Transcript

1 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Αποκωδικοποιώντας τη δηµιουργικότητα και την Καινοτοµία Αµφισβητεί κανείς ότι η γνώση αποτελεί σήµερα ίσως το βασικότερο πόρο της νέας οικονοµίας; Ως αποτέλεσµα, οι τρόποι µε τους οποίους οι άνθρωποι αποκτούν και χρησιµοποιούν τη γνώση έχει αποκτήσει νέα σηµασία. 2 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 1

2 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Τέσσερις είναι οι κύριες τάσεις, σε παγκόσµια κλίµακα, οι οποίες επιβάλουν την απόκτηση περισσότερων και νέων δεξιοτήτων από τους εργαζοµένους: 1. Η βασικότερη πηγή παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο, τα επιχειρησιακά δίκτυα και η πληροφορία 2. Η σταθερή αύξηση του αριθµού των εργαζοµένων που δουλεύουν µε µερική απασχόληση, συµβάσεις έργου και αυτόαπασχόληση. Οι εργαζόµενοι πρέπει να κινούνται ευέλικτα σε ένα ρευστό και ασταθές επιχειρησιακό περιβάλλον 3. Η σταδιακή καθιέρωση των δικτύων ως βασική µορφή οργάνωσης 3 4 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 2

3 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας 4. Η µη απόκτηση νέων γνώσεων οδηγεί σε µια νέα µορφή εργασιακής περιθωριοποίησης Ε, και; 5 6 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 3

4 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΑΥΤΕΣ, ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΤΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ. ΟΛΕΣ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΥΝΕΙΣΦΕΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ Μα, τι είναι αυτή η. ηµιουργικότητα ; 7 8 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 4

5 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Η έννοια της ηµιουργικότητας Τι σηµαίνει αλήθεια η έννοια ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ? ΟΣυνδυασµός γνωστών δεδοµένων σε σε κάτι κάτι καινούργιο το το οποίο οποίο δίνει δίνει αξία αξία στο στο τελικό τελικό αποτέλεσµα ΗΗικανότητα να να βλέπεις πράγµατα που οι οι άλλοι δεν δεν µπορούν Πρόκειται για µια από τις πιο παρεξηγηµένες έννοιες µε πλειάδα ορισµών (πάνω από 100). ηµιουργικότητα Ηικανότητα Παραγωγής πρωτότυπων & χρήσιµων ιδεών ιδεών σε σε συνεχή βάση βάση Ανθρώπινη διαδικασία που που οδηγεί σε σε ένα ένα αποτέλεσµα Καινοτόµο, χρήσιµο & Κατανοητό 9 10 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 5

6 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Τι µου λένε τώρα; Εγώ είµαι φοιτητής του Τ.Ε.Ι. και όχι της Σχολής Καλών Τεχνών! Τι µε ενδιαφέρει τώρα εµένα η ηµιουργικότητα; Κι όµως η δηµιουργικότητα µου µε οδήγησε στην κατασκευή του πρώτου υπολογιστή Apple, στο γκαράζ του σπιτιού µου. Τι σύµπτωση! Κι εµένα, στις εφευρέσεις µου. Και εγώ είµαι δηµιουργικός! Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 6

7 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Πρέπει λοιπόν να ξέρεις ότι οι σηµερινές επιχειρήσεις αναζητούν απεγνωσµένα, στελέχη τα οποία διαθέτουν τόσο αναλυτικές ικανότητες όσο και δηµιουργικότητα, έτσι ώστε να µπορούν να δηµιουργούν καινοτόµα προϊόντα και νέες επιχειρηµατικές δραστηριότητες! Μύθοι γύρω από τη δηµιουργικότητα 1. Η δηµιουργικότητα είναι ένα έµφυτο ταλέντο και δεν µπορεί να διδαχθεί 2. Η δηµιουργικότητα είναι ένα φαινόµενο που σχετίζεται µε την εικόνα του ατίθασου «επαναστάτη» 3. Η δηµιουργικότητα σχετίζεται µόνο µε τις τέχνες Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 7

8 Ηοικονοµική σηµασία της ηµιουργικότητας -The rise of the creative Class- Στις Η.Π.Α., περίπου 38 εκατοµµύρια «εργάτες», το 24% της συνολικής εργατικής δύναµης, διαµορφώνουν µια νέα τάξη, τη λεγόµενη ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΤΑΞΗ Στην τάξη αυτή ανήκουν οι επιστήµονες, οι µηχανικοί, οι ηθοποιοί, οι σχεδιαστές, οι µουσικοί, των οποίων οι οικονοµική λειτουργία είναι να δηµιουργούν νέες ιδέες, νέες τεχνολογίες, νέο περιεχόµενο Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Στην τάξη αυτή ανήκουν επίσης δικηγόροι, γιατροί σύµβουλοι επιχειρήσεων, οι οποίοι εµπλέκονται στην επίλυση πολύπλοκων προβληµάτων τα οποία απαιτούν υψηλό βαθµό ανεξάρτητης κρίσης Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 8

9 Ζούµε στην Εποχή της ηµιουργικότητας Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 9

10 Αποκωδικοποιώντας τη ηµιουργικότητα Για να κατανοήσουµε καλύτερα την έννοια της δηµιουργικότητας, θα πρέπει να απαντήσουµε σε δύο θεµελιώδεις ερωτήσεις: 1. Πώς η δηµιουργική προσπάθεια διαφέρει από κάθε άλλη προσπάθεια; 2. Ποιες συνθήκες ευνοούν στη δηµιουργική προσπάθεια; Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 10

11 Αποκωδικοποιώντας τη ηµιουργικότητα ή αν το θέσουµε διαφορετικά: Τι είναι πιο σηµαντικό τελικά στην έννοια της δηµιουργικότητας, η διαδικασία της δηµιουργικής σκέψης και οι παράγοντες που την επηρεάζουν ή το τελικό προϊόν και η αξία που αυτό έχει; Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 11

12 Για τη µελέτη της δηµιουργικότητα οι ερευνητικές προσπάθειες έχουν εστιαστεί σε 4 επίπεδα (τα 4 P της ηµιουργικότητας): 2. Στo δηµιουργικό άτοµο (Person) 1. Στη δηµιουργική διαδικασία (Process) Όπου µελετώνται τα ενδιάµεσα στάδια τα οποία περιλαµβάνει η δηµιουργική διαδικασία Όπου µελετώνται τα χαρακτηριστικά, οι οι συνήθειες κτλ των ατόµων που χαρακτηρίζονται ως δηµιουργικά Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 12

13 3. Στo δηµιουργικό προϊόν (Prοduct) 4. Στo δηµιουργικό περιβάλλον (Press) Όπου µελετώνται τα χαρακτηριστικά, των προϊόντων της δηµιουργικής διαδικασίας και µε τους τρόπους που προσπαθούµε να τα µετρήσουµε Όπου µελετώνται όλοι οι παράγοντες του περιβάλλοντος που επηρεάζουν τη δηµιουργικότητα και την ανάπτυξη της Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 13

14 Συνοψίζοντας τα 4 P της ηµιουργικότητας 1. Το ηµιουργικό άτοµο Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 14

15 29 30 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 15

16 Γενικά, δηµιουργικός είναι ο άνθρωπος που: Έχει την ικανότητα να διατυπώνει νέα προβλήµατα, χωρίς να περιµένει οι άλλοι να τα διατυπώσουν. Έχει την ικανότητα να µεταφέρει τις γνώσεις του ανάµεσα σε διαφορετικά γνωστικά πεδία. Έχει την ικανότητα να αναγνωρίσει ότι η µάθηση πραγµατοποιείται σταδιακά και περιλαµβάνει και τη διεξαγωγή λαθών Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 16

17 2. Η δηµιουργική ιαδικασία Από τις αρχές του αιώνα έχουν προταθεί πολλά µοντέλα τα οποία προσοµοιάζουν τη δηµιουργική διαδικασία Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 17

18 Εκτίµηση Προβλήµατος Συνειδητή ή µη χώνευση Σύλληψη νέων ιδεών Αξιολόγηση ιδεών Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 18

19 3. Τo δηµιουργικό προϊόν Το δηµιουργικό προϊόν, δεν είναι τίποτε άλλο από το αποτέλεσµα της δηµιουργικής σκέψης. Το προϊόν µπορεί να είναι οτιδήποτε νέο είτε αναφερόµαστε σε ιδέες, σε φυσικά προϊόντα, είτε σε υπηρεσίες. Μα καλά µε ποια κριτήρια ξεχωρίζουµε το δηµιουργικό προϊόν από τα υπόλοιπα? Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 19

20 Γενικά, το δηµιουργικό προϊόν, παρουσιάζει ένα σύνολο αισθητικών κατά βάση αντιδράσεων από τους ανθρώπους: Έκπληξη! Ικανοποίηση! ιέγερση! Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 20

21 Και συνεχίζοντας Για να κριθεί κάτι ως δηµιουργικό θα πρέπει να είναι: 1. Στατιστικά ασυνήθιστο στον συγκεκριµένο τοµέα που αυτό παρουσιάζεται Εποµένως αυτό που ξεχωρίζει το δηµιουργικό προϊόν από αυτό που απλά είναι παράξενο, είναι όχι µόνο η πρωτοτυπία του αλλά και η χρησιµότητα του. 2. Κατάλληλο για το θέµα-πρόβληµα που καλείται να επιλύσει Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 21

22 4. Τo δηµιουργικό περιβάλλον Το περιβάλλον είτε είναι εργασιακό είτε κοινωνικό, επηρεάζει τη δηµιουργικότητα. Ένα δηµιουργικό άτοµο που διαπρέπει σε ένα συγκεκριµένο περιβάλλον, σε κάποιο άλλο µπορεί να γίνει εντελώς παθητικό και συµβατικό σε κάποιο άλλο Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 22

23 Τι µας εµποδίζει να είµαστε δηµιουργικοί; Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 23

24 Παρεµποδίζουν να αντιληφθεί κάποιος το σωστό πρόβληµα ή και τις πληροφορίες που σχετίζονται µε αυτό. 47 Για παράδειγµα, µπορείτε να πείτε τι ακριβώς δείχνει η παραπάνω εικόνα; 48 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 24

25 Πρόκειται για εµπόδια τα οποία αποκτάµε από κοινωνικό και πολιτιστικό µας περιβάλλον Εµπόδια από το πολιτιστικό περιβάλλον: 1. Η φαντασία αποτελεί χάσιµο χρόνου και είναι χαρακτηριστικό των τεµπέληδων 2. Τα παιχνίδια είναι µόνο για τα παιδιά Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 25

26 Εµπόδια από το κοινωνικό περιβάλλον: 1. Έλλειψη συνεργασίας και εµπιστοσύνης ανάµεσα σε συναδέλφους 2. Αυταρχικός εργοδότης ο οποίος λογαριάζει µόνο τις δικές του ιδέες. 3. Απόσπαση της προσοχής. (πχ τηλεφωνήµατα). Παρεµποδίζουν την ελευθερία µε την οποία εξερευνούµε, επεξεργαζόµαστε και αντιλαµβανόµαστε τις διάφορες ιδέες καθώς και τη δυνατότητα να επικοινωνούµε και να µεταδίδουµε αυτό που έχουµε στο µυαλό µας, στους άλλους ανθρώπους Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 26

27 1. Ο φόβος να κάνουµε κάποιο λάθος και να αποτύχουµε Υπάρχει τρίγωνο ; 2. Η αδυναµία που έχουµε να µην αντέχουµε την αβεβαιότητα 3. Η προτίµηση που δείχνουµε στο να κριτικάρουµε ιδέες αντί να παράγουµε 4. Ο υπερβολικός ζήλος που επιδεικνύουµε για την επιτυχία Πάπια ή λαγός Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 27

28 Ένα ή δύο πρόσωπα; Μπορείτε µε τη χρήση µόνο µιας γραµµής σε κάθε µια από τις παρακάτω παραστάσεις να τις κάνετε πραγµατικές εξισώσεις; Σαξοφωνίστας ή γυναικείο πρόσωπο; = 550 VI = I Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 28

29 τα οποία παρεµποδίζουν την επιλογή κατάλληλης πνευµατικής τακτικής για την αντιµετώπιση προβληµατικών καταστάσεων Πώς ξεπερνάω τα προηγούµενα εµπόδια; Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 29

30 Σκέψου καταρχήν ότι όλα τα «εµπόδια» που αναφέρθηκαν προηγουµένως βρίσκονται µέσα σου Επιπλέον, το βασικότερο εµπόδιο για την ανάπτυξη της δηµιουργικότητας σου είναι να θεωρείς ότι ΕΝ ΕΙΣΑΙ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΣ!!! Επιπλέον >>>> Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 30

31 Το βασικό χαρακτηριστικό πίσω από όλα τα εµπόδια είναι η πρόωρη κριτική ( εν θα δουλέψει, είναι χαζή ιδέα κτλ). Προσπάθησε να αποφεύγεις την πρόωρη κριτική σε αρχικές ιδέες είτε δικές σου είτε άλλων Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 31

32 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ Υπάρχουν διάφορες τεχνικές ανάπτυξης της δηµιουργικότητας. Ενδεικτικά γράψτε: Creativity Development techniques στο και θα βρείτε πλήθος 63 Ενδεικτικά αναφέρουµε: ΗΤεχνική Mindmapping Η τεχνική Brainstorming Η τεχνική Lateral Thinking Η τεχνική Six thinking hats Η τεχνική Synectics 64 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 32

33 ΗΤεχνική Mindmapping ΗΤεχνική Mindmapping Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 33

34 Όµορφα!!! Τι σχέση έχει τώρα η ηµιουργικότητα µε την Καινοτοµία και την Επιχειρηµατικότητα; ΗΤεχνική Mindmapping Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 34

35 Η ηµιουργικότητα στη διαδικασία της ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Προετοιµασία ηµιουργικότητα Καινοτοµία Επώαση ιαφώτιση Επαλήθευση Εφαρµογή ΕΠΙΧΕΙΡΜΑΤΙΚΟ ΤΗΤΑ Ι ΕΑ- ΕΝΝΟΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Marketing and Πωλήσεις Ησχέση µεταξύ ηµιουργικότητας Καινοτοµίας, Επιχειρηµατικότητας Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 35

36 Άραγε υπάρχουν περιθώρια καινοτοµίας για τον γνωστό σε όλους µας συνδετήρα; Το 1889 δηµιουργήθηκε η πρώτη εκδοχή του γνωστού συνδετήρα, αρχικά στη Γερµανία και το 1901 στις Η.Π.Α. Από το 13ο αιώνα οι άνθρωποι προσπαθούσαν να δηµιουργήσουν κατασκευές οι οποίες να κρατούν πολλά χαρτιά µαζί. Το 1830 δηµιουργήθηκε µια συσκευή η οποία δηµιουργούσε χοντρές βελόνες που τρυπούσαν τα χαρτιά>>>>αρκετα ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 36

37 Από τότε έχουν δηµιουργηθεί πάρα πολλές εκδοχές για το γνωστό µας συνδετήρα για παράδειγµα: Ενδεικτικά αναφέρουµε ότι η τελευταία πατέντα που κατατέθηκε για το συνδετήρα ήταν το 1996!!!!!!!!!!! Μπορώ να σχεδιάσω ένα συνδετήρα χωρίς αιχµηρές άκρες; Charles T Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 37

38 75 Ζαµ πετάκης Α. Λεωνίδας ( ) 38