Company LOGO. Νευροενδοκρινείς Όγκοι του Θύµου Αδένα Τζαβές Ιωάννης Ειδικευόµενος Ιατρός Ενδοκρινολογικού Τµήµατος Ε.Α.Ν.Π.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Company LOGO. Νευροενδοκρινείς Όγκοι του Θύµου Αδένα Τζαβές Ιωάννης Ειδικευόµενος Ιατρός Ενδοκρινολογικού Τµήµατος Ε.Α.Ν.Π."

Κωνσταντίνος Ζάχος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Company LOGO Νευροενδοκρινείς Όγκοι του Θύµου Αδένα Τζαβές Ιωάννης Ειδικευόµενος Ιατρός Ενδοκρινολογικού Τµήµατος Ε.Α.Ν.Π. "ΜΕΤΑΞΑ "

2 αδένα Θύµος αδένας

3 Νευροενδοκρινείς Όγκοι του Θύµου Δοµή του Θύµου Φλοιός Μυελός

4 αδένα Υποστροφή του Θύµ ου αδένα µε την ηλικία Β ά ρ ο ς ( γ ρ ) Λίπος Φλοιός Μυελός Έµβρυο (µήνες) Ηλικία (χρόνια)

5 Νευροενδοκρινείς Όγκοι του Θύµου Ωρίµανση Λεµφοκυττάρων Τ

6 αδένα Κυτταρική Σύσταση - Νεοπλάσµ ατα Κύτταρα Θύµου Επιθηλιακά κύτταρα Λεµφοκύτταρα Στρωµατικά κύτταρα Νευροενδοκρινή κύτταρα Γεννητικά κύτταρα Όγκοι Θύµωµα Λέµφωµα Σάρκωµα Νευροενδοκρινείς όγκοι Όγκοι γεννητικών κυττάρων

7 Α ΑΒ Β1 Β2 Β3 C Νευροενδοκρινείς όγκοι του Θύµου αδένα Ατρακτοκυτταρικό, Μυελοειδές Επιθηλιακά ατρακτοειδή/ωοειδή, χωρίς πυρηνική ατυπία, λίγα ή καθόλου µη-νεοπλασµατικά λεµφοκύτταρα Μικτό Εστίες του Α+Β ΘΥΜΩΜΑ Λεµφοκυτταρικό, καθ υπεροχή φλοιώδες, Οργανοειδές Διάκριση µε φυσιολογικό θύµο αδένα µόνο µε µικρή βιοψία είναι δύσκολη έως αδύνατη Φλοιώδες Λιγότερο διαφοροποιηµένος από το Β1. αρκετή οµοιότητα στην επικρατηση των λεµφοκυττάρων µε το Β1. επιθηλιακά κύτταρα περισσότερα µε επιµηκυσµένους κυστικούς πυρήνες & εµφανές πυρήνιο. Στρογγυλα πολυγωνικά κύτταρα µε άφθονο κυτταρόπλασµα Επιθηλιακό, Άτυπο, Πλακώδες, καλά διαφοροποιηµένο θυµικό καρκίνωµα Επικράτηση επιθηλιακών κυττάρων µε στρογγυλό ή πολυγωνικό σχήµα, χωρίς ιδιαίτερη κυτταρική ατυπία + απουσία ή σπανιότητα λεµφοκυτταρικού στοιχείου Θυµικό καρκίνωµα Σαφή κυτταρική ατυπία, αρχιτεκτονική κυττάρων που δεν προσοµοιάζουν στο θύµο αλλα σε καρκίνωµατα άλλων κυττάρων. Δεν περιέχουν ανώριµα λεµφοκύτταρα. Μη επιθετικός Επιθετικός 1. επιδερµοειδές κερατινοποιηµένο (πλακώδες) καρκίνωµα 2. επιδερµοειδές, µη-κερατινοποιηµένο καρ κίνωµα, 3. καρκίνωµα τύπου λεµφοεπιθηλιώ- µατος, 4. σαρκωµατοειδές καρκίνωµα (καρκινοσάρκωµα), 5. καρκίνωµα εκ διαυγών κυττάρων, 6. βασαλοειδές καρκίνωµα, 7. βλεννοεπιδερµοειδές καρκίνωµα, 8. θηλώδες καρκίνωµα, και 9. αδιαφοροποίητο καρκίνωµα.

8 Μέχρι το 1972 θυμώματα Rosai & Higa περιέγραψαν την ύπαρξη καρκινοειδών όγκων στο θύμο αδένα 250 περιστατικά Πολύ λίγες, μικρές μελέτες Δυσκολία στον καθορισμό θεραπευτικών πρωτοκόλλων και προγνωστικών παραγόντων

9 Συχνότητα, Κλινική Εικόνα & Διάγνωση 0.02/ ανά έτος 2% - 4% των όγκων του πρόσθιου µεσοθωρακίου Όλοι οι πρωτοπαθείς ΝΕ όγκοι του πρόσθιου µεσοθωρακίου προέρχονται από τον θύµο Διαφορική διάγνωση κυρίως από: Θυµώµατα Καρκίνος θύµου αδένα Θυµολιπώµατα Θυµικές κύστεις Όγκοι από γεννητικά κύτταρα Hodgkin & non-hodgkin του θύµου Ø Σε αντίθεση µε τα καρκινοειδή (καλή διαφοροποίηση), οι ΝΕ του θύµου παρουσιάζουν άτυπα ιστολογικά χαρακτηριστικά νευροενδοκρινικά καρκινώµατα.

10 Συχνότητα, Κλινική Εικόνα & Διάγνωση Άντρες / Γυναίκες 3:1 54 έτη (16-97) Ασυµπτωµατικοί µόνο 30% Συνήθως τοπικά (βήχας, θωρακικό άλγος, σύνδρομο άνω κοίλης φλέβας) συστηματικά (απώλεια βάρους, καχεξία) Παρανεοπλασματικά σύνδρομα: Cushing syndrome (30%) MEN-1 (10-25%) Σπανίως (υπερπρολακτιναιμία, υπερπαραθυρεοειδισμός, on Recklinghausen, MEN-2) Περιφερική νευροπάθεια, πολυαρθροπάθεια, κεντρική μυοπάθεια, Eaton Lambert syndrome Καρκινοειδές σύνδρομο δεν εμφανίζεται (μόνο 2 περιστατικά στη βιβλιογραφία)

11 Συχνότητα, Κλινική Εικόνα & Διάγνωση Με Cushing syndrome Άντρες / Γυναίκες 1: χρονών Μεγαλύτεροι, σε µέγεθος, όγκοι από ότι συνήθως Περισσότερο διηθητικοί Πιο επιθετικοί

12 Συχνότητα, Κλινική Εικόνα & Διάγνωση CT/MRI Λεπτοµερής απεικόνιση της σύστασης και της έκτασης της νόσου Octreoscan προεγχειρητικά και στο follow up (sst2 συνήθως στα τυπικά καρκινοειδή) Ferolla P et al. JCEM 2005;90:2603-

13 Συχνότητα, Κλινική Εικόνα & Διάγνωση Ø Pet/CT scan διάγνωση & προεγχειρητική σταδιοποίηση Ø Ακτινογραφία θώρακος µη ειδική 2004 by American College of Chest Physicians

14 Τυπικά Καρκινοειδή Χωρίς νεκρώσεις <2 µιτ.2/10hpf ή 2mm² Ελαχ. κυτταρικές ατυπίες Σχηµατίζουν φωλιές, ταινίες κά. Ιστολογική ταξινόµ ηση Καλής διαφοροποίησης ΝΕΤs Θύµου κατά WHO Άτυπα Καρκινοειδή Με νεκρώσεις 2-10 µιτ./10hpf ή 2mm² Κυτταρικές ατυπίες Σχηµατίζουν φωλιές, ταινίες, δοκίδες κά. Χαµηλής διαφοροποίησης Ca από µεγάλα κύτταρα >10 µιτ./10hpf Σεσηµ. κυτ.ατυπίες Φωλιές ή δοκίδες Διάχυτη νέκρωση Μικρο-κυτταρικό Ca >10µιτ./10HPF Αραιό κυττόπλασµα Κοκκιώδη χρωµατίνη ΝΕΤs Θύµου κατά AFIP Καλής διαφοροποίησης (low-grade) Μέσης διαφοροποίησης (intermediate grade) Χαµηλής διαφοροποίησης (high-grade) Small-cell Large-cell

15 Νευροενδοκρινείς Όγκοι του Θύµου Ανοσοϊστοχηµεία Ø Ø Ø Ø Ø Χρωµογρανίνη Α Συναπτοφυσίνη NSE CD56 Broad spectrum cytokeratin Δείκτες: ü ü ü ü ü ü ACTH Σωµατοστατίνη Χολεκυστοκυνίνη Καλσιτονίνη Γαστρίνη IGF-1 Ορµονική Έκφραση:

16 Συχνότητα, Κλινική Εικόνα & Διάγνωση Μεγάλος (2-20cm), λοβώδης συνήθως, διηθητικός όγκος του πρόσθιου µεσοθωρακίου µε περιοχές αιµορραγίας ή νέκρωσης. Στη τοµή έχει λευκόγκριζο χρώµα και σκληρή υφή. Ferolla P et al. JCEM 2005;90:2603-

17 Ιστολογική διάγνωση. Προεγχειρητική ιστολογική διάγνωση απαραίτητη ιδίως στη παρουσία συμπτωμάτων, τοπικής διήθησης, παρανεοπλασματικών συνδρόμων, γρήγορης αύξησης του μεγέθους του όγκου.. Βιοψία ή πρόσθια παραστερνική μεσοθωρακιοτομή (Chamberlain procedure).. FNA (Δεν συνιστάται λόγω πολλών ψευδώς αρνητικών αποτ.)

18 Θεραπεία & Επιβίωση Σταδιοποίηση Masaoka Στάδιο Ι Στάδιο ΙΙ Εγκαψωµένο µακροσκοπικά χωρίς µικροσκοπική διήθηση της κάψας Μακροσκοπική διήθηση του επιχώριου λιπώδους ιστού ή του µεσοθωρακικού υπεζωκότα. Μικροσκοπική διήθηση της κάψας Στάδιο ΙΙΙ Στάδιο IVa Στάδιο IVb Μακροσκοπική διήθηση γειτονικών οργάνων (περικάρδιο, µεγάλα αγγεία ή πνεύµονες) Μετάσταση στο περικάρδιο ή τον υπεζωκότα Λεµφογενής ή αιµατογενής διασπορά

19 Θεραπεία & Επιβίωση Σταδιοποίηση UICC Union for International Cancer Control

20 Σταδιοποίηση MASAOKA Θεραπεία & Επιβίωση Σταδιοποίηση UICC Κατά συνέχεια διήθηση - χωρίς την εµπλοκή λεµφαδένων Στάδιο ΙΙΙ κατά MASAOKA

21 Θεραπεία & Επιβίωση Συγ. / έτος Πλήθ-ο ς Ηλικία (εύρος) Φύλο (Α/Γ) Ιστολογική κατάταξη Πλήρης αφαίρεση Νο (%) Υπολειπόµενη νόσος Νο(%) De Montpreille et al (1996) (35-71) 11/3 14 AC 4 (28.5) 10 (71.5) Fukai et al (1999) (19-73) 10/5 1 TC / 9 AC / 5 SCC 13 (86.7) 2 (13.3) Moran & Suster (2000) (16-100) 59/21 29 TC / 36 AC / 15 SCC NA NA Gal et al (2001) (26-77) 7/3 2 TC / 6 AC / 2 SCC 9 (90) 1 (10) Tiffet et al (2003) (35-78) 8/4 3 TC / 6 AC / 2 LCNC / 1 SCC 9 (75) 3 (25) Cardillo et al (2009) (31-69) 14/5 8 TC / 6 AC / 5 LCNC 19 (100) 0 (0) Ολική αφαίρεση ακόµη και όταν υπάρχει τοπική διήθηση!! Αδύνατη η ολική αφαίρεση : Πολύ επιθετική συµπεριφορά υπολειπόµενη νόσος σε καρδιά, τραχεία, αορτή & φρενικά νεύρα

22 Θεραπεία & Επιβίωση Συγ. / έτος Νο Ηλικία (εύρος) Φύλο (Α/ Γ) Ιστολ. Πλήρης αφαίρεση Νο (%) Υπολειπόµ. Νόσος Νο(%) Παρανεοπλαστικά σύνδροµα De Montpreille et al (1996) 14 Fukai et al (1999) 15 Moran & Suster (2000) 80 Gal et al (2001) 10 Tiffet et al (2003) (35-71) 51 (19-73) 58 (16-100) 52 (26-77) 58 (35-78) 11/3 14 AC 4 (28.5) 10 (71.5) 10/5 59/21 7/3 8/4 1 TC / 9 AC / 5 SCC 29 TC / 36 AC / 15 SCC 2 TC / 6 AC / 2 SCC 3 TC / 6 AC / 2 LCNC / 1 SCC 1 ΜΕΝ-1, 1RD 13 (86.7) 2 (13.3) 2 CS, 1 MG NA NA 4 CS 9 (90) 1 (10) 9 (75) 3 (25) 3 CS, 1 MEN-1 2 MEN-1, 1 CS Cardillo et al (2009) (31-69) 14/5 8 TC / 6 AC / 5 LCNC 19 (100) 0 (0) 5 CS Σε ασθενείς µε ΜΕΝ-1 τουλάχιστον παρηγορητική ογκομείωση για ανακούφιση των συμπτωμάτων και για πιθανή χορήγηση adjuant θεραπείας Σε ασθενείς με Cushing ακόμη και εάν ο όγκος είναι μεγάλος και με τοπική διήθηση πλήρης αφαίρεση επιτυγχάνεται στο 68% (de Perot 2002)

23 Θεραπεία & Επιβίωση Συγ. / έτος Νο Ηλικία (εύρος) Φίλο (Α/ Γ) Ιστολ. Πλήρης αφαίρεση Νο (%) Υπολ. Νόσος Νο(%) Παρανεο. Μετεγχ. θεραπεία De Montpreille et al (1996) (35-71) 11/3 14 AC 4 (28.5) 10 (71.5) 1 ΜΕΝ-1, 1RD NA Fukai et al (1999) (19-73) 10/5 1 TC / 9 AC / 5 SCC 13 (86.7) 2 (13.3) 2 CS, 1 MG 5 RT, 1CT+RT, 1CT Moran & Suster (2000) (16-100) 59/21 29 TC / 36 AC / 15 SCC NA NA 4 CS NA Gal et al (2001) (26-77) 7/3 2 TC / 6 AC / 2 SCC 9 (90) 1 (10) 3 CS, 1 MEN-1 3CT+RT, 2RT Tiffet et al (2003) (35-78) 8/4 3 TC / 6 AC / 2 LCNC / 1 SCC 9 (75) 3 (25) 2 MEN-1, 1 CS 3RT, 1CT, 1RT+CT Cardillo et al (2009) (31-69) 14/5 8 TC / 6 AC / 5 LCNC 19 (100) 0 (0) 5 CS 8RT Δεν έχει καθορισθεί ακόµη ο ρόλος της CT και της RT προ εγχειρητικά, σε στάδια κατά MASAOKA ΙΙΙ-IV, η επαγωγική CT (cisplatin-etoposide, 5-FU, cyclophosphamide-doxorubicin-incristine, sunitinib) µόνη ή σε συνδυασµό µε RT PR πλήρης αφαίρεση του όγκου µετεγχειρητικά RT συνίσταται για μείωση της τοπικής υποτροπής (μικρό όφελος στην OS) μετεγχειρητικά CT φτωχές ανταποκρίσεις με μεγάλες τοξικότητες

24 Θεραπεία & Επιβίωση Συγ. / έτος Νο Υποτροπή (%) Μετεγχειρητική θεραπεία Θεραπεία υποτροπής De Montpreille et al (1996) 14 3 τ (25), 7 α (58,3) ΝΑ NA Fukai et al (1999) 15 0 τ, 10 α (76,9) 6 ADJ RT, 4 no ADJ NA Moran & Suster (2000) τ (22,5), 20 α (25) Gal et al (2001) 10 8 α (80) Tiffet et al (2003) Cardillo et al (2009) 12 1 τ (8,3), 3 α (25), 6 τ+α (50) 19 2 τ (10,5), 0 α ΝΑ 3 ADJ RT+CT, 2 ADJ RT 6 υποτροπές χωρίς RT 1 χωρίς ADJ RT, 1 ADJ RT NA NA 1 επανεπέµβαση+rt, 4CT, 5 CT+RT 2 επανεπεµβάσεις Τοπικές Περιοχικές (µεσοθωράκιο, µεσοθωρακικοί λεµφαδένες, πνεύµονες, µεγάλα αγγεία, θωρακικό τοίχωµα, υπερκλείδια περιοχή), Αποµακρυσµένες (ήπαρ, στοµάχι, εγκέφαλος, νεφροί, οστά, επινεφρίδια) 1η επιλογή επανεγχείρηση Radiolabeled octreotide?

25 Προγνωστικοί παράγοντες Συγ. / έτος Νο Υποτροπή (%) Μετεγχειρητική θεραπεία Θεραπεία υποτροπής 5-ετής επιβίωση (%) 10-ετής επιβίωση (%) De Montpreille et al (1996) 14 3 τ (25), 7 α (58,3) ΝΑ NA 4/13 (31) 0/13 (0) Fukai et al (1999) 15 0 τ, 10 α (76,9) 6 ADJ RT, 4 no ADJ NA 5 (33) 1 (7) Moran & Suster (2000) τ (22,5), 20 α (25) Gal et al (2001) 10 8 α (80) Tiffet et al (2003) 12 1 τ (8,3), 3 α (25), 6 τ+α (50) ΝΑ NA 12/42 (28) 4/42 (10) 3 ADJ RT+CT, 2 ADJ RT 6 υποτροπές χωρίς RT NA ΝΑ ΝΑ 1 επανεπέµβαση+rt, 4CT, 5 CT+RT (50) ΝΑ Cardillo et al (2009) 19 2 τ (10,5), 0 α 1 χωρίς ADJ RT, 1 ADJ RT 2 επανεπεµβάσεις 18 (91,6) 13 (69,8) Ιστολογικός υπότυπος, βαθµός διαφοροποίησης - low grade 50% 5ετής 9% 10ετής, - high grade 0% 5ετής Masaoka stage Ενδοκρινικά σύνδροµα (Cushing ή MEN-1: 65% θνησιµότητα στην 5ετία s 35% χωρίς) Χειρουργική αφαίρεση Η µετεγχειρητική CT/RT µειώνει την τοπική υποτροπή αλλά όχι το OS

26 Θεραπεία & Επιβίωση NET-Θ πιο επιθετικοί από του πνεύµονα ή του ΓΕ Διαγιγνώσκονται σε πιο προχωρηµένο στάδιο 80% κακοήθεις Τα τυπικά καρκινοειδή αποτελούν εξαίρεση Περισσότερα µέσης & χαµηλής διαφοροποίησης 30% µε "Μ" κατά την αρχική διάγνωση (οστά, ήπαρ, εγκέφαλος, τράχηλο) Εισαγωγική ΧΜΘ+ΑΚΤ Εγχείρηση θεραπεία εκλογής & σε προχωρημένα σταδια

27 Ευχαριστώ Thymus olgaris (Θυµάρι)

Σχετικά έγγραφα

TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015. Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία. Δ Ροντογιάννη

TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015 Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία Δ Ροντογιάννη Νευροενδοκρινή νεοπλάσματα Ταξινόμηση Βιολογικοί δείκτες Μοριακή Παθολογία Νευροενδοκρινή νεοπλάσματα Ταξινόμηση