Επόμενα Βιματα ςτθν Ειρθνευτικι Διαδικαςία Μια διακοινοτικι ζρευνα τθσ κοινισ γνϊμθσ ςτθν Κφπρο

Transcript

1 Επόμενα Βιματα ςτθν Ειρθνευτικι Διαδικαςία Μια διακοινοτικι ζρευνα τθσ κοινισ γνϊμθσ ςτθν Κφπρο

2 ΜΕΡΗ ΜΕΡΟ A: ΜΕΡΟ B: ΜΕΡΟ Γ: ΜΕΡΟ Δ: ΜΕΡΟ Ε: Η Ειρθνευτικι Διαδικαςία Παράγοντεσ Ενκάρρυνςθσ / Κίνθτρα για Λφςθ Παράγοντεσ Αποκάρρυνςθσ / Κίνθτρα για μθ-λφςθ Σο υνολικό Πλαίςιο Διευκζτθςθσ Επόμενα Βιματα

3 ΠΡΟΦΙΛ ΕΡΕΤΝΑ Μζγεκοσ Δείγματοσ: 800 και 800 Τουρκοκφπριοι Δειγματολθπτικι Διαδικαςία: Πολυςταδιακι Διαςτρωματικι Δειγματολθψία Μζκοδοσ υλλογισ Δεδομζνων: Συνεντεφξεισ πρόςωπο με πρόςωπο βάςει δομθμζνου ερωτθματολογίου ςτισ οικίεσ των ερωτθκζντων και ςτθ μθτρικι τουσ γλϊςςα Περίοδοσ υλλογισ Δεδομζνων: Σεπτεμβρίου 2010 Ερευνθτικι Ομάδα: Αχμζτ Σοηζν, Σπφροσ Χρίςτου, Αλζξανδροσ Λόρδοσ, Ερόλ Καϊμάκ χεδιαςμόσ Ερωτθματολογίου: Μζςω ςυμμετοχικισ διαδικαςίασ που περιζλαβε τθν πολιτικι θγεςία και πολιτικζσ δυνάμεισ από τισ δφο κοινότθτεσ Ζρευνα Πεδίου: Symmetron Market Research για τουσ Ελλθνοκφπριουσ και KADEM Cyprus Social Research για τουσ Τουρκοκφπριουσ

4 ΜΕΡΟ A Η ΕΙΡΗΝΕΤΣΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ

5 Επίπεδο επικυμίασ / ελπίδασ ότι θ ειρθνευτικι διαδικαςία πρζπει να επιφζρει/ κα επιφζρει αποτζλεςμα 80% 60% Επικυμία 68% 65% Χαμθλι 40% 20% 14% 21% 17% 13% 0% Ανάμικτα Αιςκιματα 80% 60% 40% 20% 0% 65% 69% 25% Ελπίδα 19% 10% 12% Ψθλι Τπάρχει επικυμία ότι θ Ειρθνευτικι Διαδικαςία πρζπει να επιφζρει αποτζλεςμα; Η πλειοψθφία τθσ Ελλθνοκυπριακισ κοινότθτασ κα ικελε να δει τθν ειρθνευτικι διαδικαςία να ολοκλθρϊνεται επιτυχϊσ και να καταλιγει ςε μια ςυνολικι Λφςθ του Κυπριακοφ, ενϊ θ πλειοψθφία των Τουρκοκυπρίων φαίνεται να αςπάηεται τον ίδιο ςτόχο. Παρά ταφτα, οι ερωτϊμενοι ζχουν χαμθλζσ προςδοκίεσ ότι όντωσ κα υπάρξει κετικό αποτζλεςμα.

6 ε ςχζςθ με τθν διαδικαςία των ςυνομιλιϊν, πωσ αξιολογείτε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ; Σα Ηνωμζνα Ζκνθ να υποβάλλουν ιδζεσ, αλλά να αφεκεί ςτισ δφο πλεφρζσ να αποφαςιςουν εάν και πϊσ κα τισ αξιοποιιςουν 70% 82% Σα Ηνωμζνα Ζκνθ απλά να ςυγκαλοφν τισ ςυναντιςεισ, αλλά να μθν εμπλζκονται με οποιοδιποτε τρόπο ςτθν ουςία τθσ ςυηιτθςθσ 58% 61% Σα Ηνωμζνα Ζκνθ να αςκοφν επιδιαιτθςία και να λαμβάνουν αποφάςεισ ωσ προσ το περιεχόμενο του τελικοφ ςχεδίου, εάν οι δφο πλευρζσ αδυνατοφν να πετφχουν ςυγκλίςεισ 33% 51% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Ο ρόλοσ των Ηνωμζνων Εκνών Η επιδιαιτθςία είναι ο λιγότερο δθμοφιλισ ρόλοσ για τα Ηνωμζνα Ζκνθ, ενϊ και οι δφο κοινότθτεσ προτιμοφν ζνα ρόλο για τα Ηνωμζνα Ζκνθ που κα περιλαμβάνει τθν υποβολι ιδεϊν, αλλά να αφεκεί ςτισ δφο πλευρζσ να αποφαςίςουν εάν και πϊσ κα τισ αξιοποιιςουν.

7 ε ςχζςθ με τθν διαδικαςία των ςυνομιλιϊν, πωσ αξιολογείτε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ; Η Ευρωπαϊκι Ζνωςθ να διορίςει αντιπρόςωπο ςτισ ςυνομιλίεσ που κα παρευρίςκεται για να παρζχει τεχνικι υποςτιριξθ όταν απαιτείται ςε κζματα που αφοροφν τθσ υποχρεϊςεισ τθσ Κφπρου ωσ κράτοσ μζλοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ 62% 88% Η Ευρωπαϊκι Ζνωςθ να διορίςει αντιπρόςωπο ςτισ ςυνομιλίεσ που κα παρευρίςκεται για να υποβάλει γεφυρωτικζσ ειςθγιςεισ ςε όλεσ τισ πτυχζσ του Κυπριακοφ, οι οποίεσ ζπειτα να λαμβάνονται υπ όψιν από τουσ δυο θγζτεσ 58% 83% Η Ελλάδα και θ Σουρκία να διορίςουν αντιπροςϊπουσ ςτισ διαπραγματεφςεισ οι οποίοι να ςυμμετζχουν ςτισ ςυνομιλίεσ μόνο για τθν πτυχι τθσ αςφάλειασ και των εγγυιςεων 45% 56% Η Ελλάδα και θ Σουρκία να διορίςουν αντιπροςϊπουσ ςτισ διαπραγματεφςεισ οι οποίοι να ςυμμετζχουν ςτισ ςυνομιλίεσ για όλεσ τισ πτυχζσ του Κυπριακοφ που εκκρεμοφν 44% 64% Η δομι των ςυνομιλιϊν να αλλάξει ϊςτε από τϊρα και ςτο εξισ οι ςυνομιλίεσ να διεξάγονται μεταξφ Κυπριακισ Δθμοκρατίασ και Σουρκίασ, και όχι μεταξφ των θγετϊν των δφο κοινοτιτων ςτθν Κφπρο 32% 43% Ο ρόλοσ τθσ Σουρκίασ, Ελλάδασ και Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ Και οι δφο κοινότθτεσ υποςτθρίηουν ζνα αναβακμιςμζνο ρόλο για τθν ΕΕ ςτισ ςυνομιλίεσ. Αντίκετα, οι είναι απρόκυμοι να περιλάβουν τισ μθτζρεσ πατρίδεσ ςτο πλαίςιο ςυνομιλιϊν, ενϊ οι Τουρκοκφπριοι είναι υπζρ. Οφτε θ μια οφτε θ άλλθ κοινότθτα υποςτθρίηει να γίνει αλλαγι ςτθ μορφι των ςυνομιλιϊν ϊςτε να μθν λαμβάνουν χϊρα ανάμεςα ςτουσ θγζτεσ των δφο κοινοτιτων τθσ Κφπρου.

8 ε ςχζςθ με τθν διαδικαςία των ςυνομιλιϊν, πωσ αξιολογείτε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ; Οι δφο θγζτεσ από κοινοφ να κζτουν ςτόχουσ για το τι κζλουν να πετφχουν, και μζχρι πότε κζλουν να το πετφχουν 72% 86% Οι ςυναντιςεισ μεταξφ των δφο θγετϊν να διεξάγονται με αυξθμζνθ ςυχνότθτα 70% 80% Να υπάρξει παράλλθλθ διαπραγμάτευςθ όλων των κεφαλαίων που απομζνουν, μζςα από μια διαδικαςία πάρε - δϊςε μεταξφ όλων των κεφαλαίων 60% 72% Οι δφο θγζτεσ να ςτοχεφςουν να υπάρξει περίγραμμα ςυνολικισ λφςθσ μζχρι το τζλοσ αυτοφ του ζτουσ 66% 74% Και οι δφο θγζτεσ να κάνουν περιςςότερουσ ςυμβιβαςμοφσ και παραχωριςεισ ϊςτε να επιταχυνκεί θ διαδικαςία 60% 60% Σα ευκολότερα ηθτιματα των ςυνομιλιϊν να αντιμετωπιςτοφν πρϊτα, και μετά προοδευτικά τα πιο δφςκολα 59% 53% Ο ρόλοσ των δφο θγετών Η ευρφτερθ κοινι γνϊμθ γενικά αναμζνει τουσ θγζτεσ να κζςουν κοινοφσ ςτόχουσ ςτθν διαδικαςία επίτευξθσ μιασ αμοιβαίωσ αποδεκτισ διευκζτθςθσ και να ςυναντϊνται όςο πιο ςυχνά είναι δυνατόν προσ τθν επίτευξθ αυτοφ του ςτόχου. Επιπρόςκετα, και οι δφο κοινότθτεσ αλλά ιδιαίτερα οι τείνουν να προτιμοφν μια παράλλθλθ διαπραγμάτευςθ μεταξφ όλων των κεφαλαίων που απομζνουν μζςα από μια διαδικαςία τφπου πάρε-δϊςε.

9 ε ςχζςθ με τθν διαδικαςία των ςυνομιλιϊν, πωσ αξιολογείτε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ; Ο ρόλοσ των ομάδων εργαςίασ, που μελετοφν ςε βάκοσ εκ μζρουσ των θγετϊν ουςιϊδθ ηθτιματα των διαπραγματεφςεων και υποβάλλουν ειςθγιςεισ, να αναβακμιςτεί ςτισ ςυνομιλίεσ 68% 88% Ο ρόλοσ των τεχνικϊν επιτροπϊν, που μελετοφν τρόπουσ να βελτιωκεί θ κακθμερινι ςυνεργαςία των δφο κοινοτιτων, να αναβακμιςτεί ςτισ ςυνομιλίεσ 63% 88% Για κάκε κζμα, οι ςυνομιλίεσ πρϊτα να διεξάγονται ςτο επίπεδο των αντιπροςϊπων των δφο θγετϊν ϊςτε να προετοιμάηεται το ζδαφοσ, και μετά οι ίδιοι οι θγζτεσ να ςυναντϊνται για εντατικζσ ςυνομιλίεσ 77% 75% Ο ρόλοσ των ειδικών και των αντιπροςώπων Υπάρχει μια γενικι υποςτιριξθ προσ τον ρόλο των ειδικϊν και των αντιπροςϊπων ςτθν ειρθνευτικι διαδικαςία.

10 ε ςχζςθ με τθν διαδικαςία των ςυνομιλιϊν, πωσ αξιολογείτε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ; Ανεξάρτθτεσ δεξαμενζσ ςκζψεισ να δθμιουργθκοφν ϊςτε να παρζχουν προσ τθν θγεςία νζεσ ιδζεσ για τθν επίλυςθ ηθτθμάτων που εκκρεμοφν ςτισ διαπραγματεφςεισ 64% 89% Να υπάρχει ζνασ μθχανιςμόσ μζςα από τον οποίο οι απλοί πολίτεσ να τυγχάνουν πλθροφόρθςθσ ςε τακτικι βάςθ για το τι ςυμβαίνει ςτισ ςυνομιλίεσ 77% 88% Να υπάρχει ζνασ μθχανιςμόσ μζςα από τον οποίο οι απλοί πολίτεσ να μποροφν να υποβάλουν προσ τουσ δφο θγζτεσ τισ απόψεισ τουσ ςχετικά με τθν ειρθνευτικι διαδικαςία 72% 76% Ο ρόλοσ του ευρφτερου κοινοφ Υπάρχει μια γενικι ομοφωνία ότι το ευρφτερο κοινό πρζπει να περιλθφκεί πιο ενεργά ςτθ διαδικαςία των ςυνομιλιϊν.

11 ΜΕΡΟ Β ΠΑΡΑΓΟΝΣΕ ΕΝΘΑΡΡΤΝΗ / ΚΙΝΗΣΡΑ ΓΙΑ ΛΤΗ

12 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Να επιτευχκεί θ αποχϊρθςθ ξζνων ςτρατευμάτων από το νθςί 31% 98% Να επιτευχκεί ο τερματιςμόσ των ξζνων εγγυιςεων και επεμβατικϊν δικαιωμάτων 25% 96% Να μειωκεί ο κίνδυνοσ ζνοπλθσ ςφγκρουςθσ ςτο μζλλον 49% 95% Να υπάρξει πιο αποτελεςματικι καταπολζμθςθ του εγκλιματοσ ςε όλο το νθςί 47% 86% Παράγοντεσ ενκάρρυνςθσ Αςφάλεια Οι ςυςχετίηουν τθν διευκζτθςθ με ζνα νζο κακεςτϊσ αςφάλειασ που κα αυξιςει το αίςκθμα αςφάλειασ. Οι Τουρκοκφπριοι δεν κεωροφν τισ αλλαγζσ ςε κζματα αςφάλειασ να είναι παράγοντασ ενκάρρυνςθσ για διευκζτθςθ.

13 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Να δθμιουργθκοφν νζεσ ευκαιρίεσ για εργοδότθςθ και επιχειρθματικι δραςτθριοποίθςθ 77% 89% Να βελτιωκοφν οι προοπτικζσ προςζλκυςθσ ξζνων επενδφςεων ςτθν Κφπρο 69% 84% Να μειωκοφν οι δαπάνεσ για αμυντικοφσ εξοπλιςμοφσ 45% 73% Να εξιςωκεί το βιοτικό επίπεδο των δφο κοινοτιτων 69% 70% Παράγοντεσ ενκάρρυνςθσ Οικονομία Υπάρχει μια γενικι ςυμφωνία ότι θ διευκζτθςθ μπορεί να είναι οικονομικά ωφζλιμθ, και άρα επικυμθτι. Όμωσ, οι Τουρκοκφπριοι ενκαρρφνονται λιγότερο από εξοικονόμθςθ ςε αμυντικζσ δαπάνεσ.

14 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Να επιτραπεί ςτουσ πρόςφυγεσ να επιςτρζψουν ςτα ςπίτια τουσ 57% 99% Να επανακτθκεί ο ζλεγχοσ πόλεων και χωριϊν που απολζςκθκαν το 1963 / % 98% Να υπάρχει ελεφκερθ διακίνθςθ ςε όλθ τθν Κφπρο, χωρίσ οδοφράγματα και επίδειξθ ταυτότθτασ 46% 94% Να ελεγχκεί θ μελλοντικι ροι εποίκων και να αποτραπεί περαιτζρω δθμογραφικι αλλοίωςθ 47% 93% Να επιτραπεί ςτουσ πρόςφυγεσ να ειςπράξουν αποηθμίωςθ για τα ςπίτια τουσ 29% 84% Παράγοντεσ ενκάρρυνςθσ Επανζνωςθ, Πρόςφυγεσ και Ζποικοι Αυτοί οι παράγοντεσ γενικά ενκαρρφνουν τουσ Ελλθνοκφπριουσ, αφοφ αφοροφν τθν ικανοποίθςθ των δικαιωμάτων των εκτοπιςμζνων. Όμωσ, αφοφ οι παράγοντεσ αυτοί τείνουν να επθρεάηουν τθν διηωνικότθτα, οι Τουρκοκφπριοι είναι λιγότερο ενκουςιϊδεισ.

15 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Να τοποκετθκοφν οι ςχζςεισ με τθν Σουρκία ςε μια υγιι βάςθ 65% 73% Να επιτραπεί και ςτουσ Σουρκοκφπριουσ να απολαφςουν τα οφζλθ του να είςαι πολίτθσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ 47% 74% Να τεκεί τζρμα ςτθν απομόνωςθ τθσ Σουρκοκυπριακισ κοινότθτασ 37% 76% Να ξεμπλοκαριςτεί θ πορεία ζνταξθσ τθσ Σουρκίασ ςτθν ΕΕ 24% 61% Παράγοντεσ ενκάρρυνςθσ Ομαλοποίθςθ και Άρςθ Απομόνωςθσ Οι Τουρκοκφπριοι ενδιαφζρονται για τθν άρςθ τθσ απομόνωςθσ που κεωροφν ότι βιϊνουν, κάτι που αποτελεί παράγοντα ενκάρρυνςθσ υπζρ μιασ διευκζτθςθσ. Παρόλο που αυτά τα ηθτιματα δεν εμπνζουν τουσ Ελλθνοκφπριουσ, θ πλειοψθφία των Ελλθνοκυπρίων κεωρεί ωσ ςθμαντικό κίνθτρο λφςθσ το γεγονόσ ότι με μια λφςθ οι ςχζςεισ μεταξφ τθσ Κφπρου και τθσ Τουρκίασ κα εξομαλυνκοφν.

16 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Να επιτραπεί ςτθν Κφπρο να είναι ζνα φυςιολογικό κράτοσ, πλιρωσ ενταγμζνο ςτθν ΕΕ, χωρίσ το Κυπριακό Πρόβλθμα να το κρατάει κακθλωμζνο 65% 86% Να εξομαλυνκοφν πλιρωσ οι ςχζςεισ Κφπρου, Ελλάδασ και Σουρκίασ 57% 74% Να επιτραπεί ςτθν Κφπρο να εξελιχκεί ςε ζνα θγετικό μοντζλο ςυνφπαρξθσ ανκρϊπων από διαφορετικζσ κρθςκείεσ, εκνότθτεσ και κουλτοφρεσ 50% 68% Παράγοντεσ ενκάρρυνςθσ Η Κφπροσ ωσ μζλοσ τθσ διεκνοφσ κοινότθτασ Η πλειοψθφία τθσ κοινισ γνϊμθσ ενκαρρφνεται από τθν προοπτικι περιφερειακισ και διεκνοφσ αρμονίασ που αναμζνεται ότι κα επζλκει μζςα από μια λφςθ του Κυπριακοφ. Αυτι θ προςδοκία είναι ςαφζςτερθ ανάμεςα ςτουσ Ελλθνοκφπριουσ.

17 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Να ειςζλκει θ Κφπροσ ςε μια νζα εποχι μακροπρόκεςμθσ βιϊςιμθσ ειρινθσ 73% 98% Να αφαιρεκεί το πρόβλθμα αυτό από τισ μελλοντικζσ γενιζσ 70% 89% Να μπορζςουμε να εςτιάςουμε τθν προςοχι μασ ςε άλλα ηθτιματα τθσ κοινωνίασ, του πολιτιςμοφ και τθσ οικονομίασ 70% 88% Να τερματιςτοφν τα αρνθτικά ςυναιςκιματα που προκαλεί το Κυπριακό Πρόβλθμα 69% 84% Να τερματιςτεί θ ταλαιπωρία τθσ άλλθσ κοινότθτασ 28% 42% Παράγοντεσ ενκάρρυνςθσ Ειρινθ Παρόλο που υπάρχει ζνα ενδιαφζρον για τθν ειρινθ ωσ κζμα αρχισ και ςτισ δφο κοινότθτεσ, ωσ μια ευκαιρία να μετακινθκεί θ θμεριςια διάταξθ προσ άλλα κζματα που επθρεάηουν τθν κάκε κοινότθτα, θ ζνδειξθ ςυμπόνιασ προσ τθν άλλθ κοινότθτα παραμζνει χαμθλι.

18 ΜΕΡΟ Γ ΠΑΡΑΓΟΝΣΕ ΑΠΟΘΑΡΡΤΝΗ / ΚΙΝΗΣΡΑ ΓΙΑ ΜΗ-ΛΤΗ

19 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για να μθν επικυμείσ επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Η άλλθ πλευρά δεν κα αποδεχτεί ποτζ τουσ πραγματικοφσ ςυμβιβαςμοφσ και παραχωριςεισ που απαιτοφνται για μια δίκαιθ και βιϊςιμθ λφςθ 70% 84% Η άλλθ πλευρά δεν κα τιμιςει τθν υπογραφι τθσ και άρα θ εφαρμογι τθσ ςυμφωνίασ κα αποτφχει 68% 82% Παράγοντεσ αποκάρρυνςθσ Εμπιςτοςφνθ Η αντίλθψθ ότι θ άλλθ πλευρά δεν κα αποδεχτεί ι δεν κα τιμιςει τουσ όρουσ τθσ διευκζτθςθσ, περιορίηει τθν ελκυςτικότθτα μιασ διευκζτθςθσ

20 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για να μθν επικυμείσ επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Μζςα από μια λφςθ μπορεί θ Σουρκία (θ Ελλθνοκυπριακι πλευρά) να καταλιξει να ελζγχει ντε φάκτο όλθ τθν Κφπρο 59% 87% Ζνασ Σουρκοκφπριοσ ι ζποικοσ από τθν Σουρκία (ζνασ Ελλθνοκφπριοσ ι πρόςωπο από τθν Ελλάδα) μπορεί να καταλιξει να είναι ο Πρόεδροσ τθσ Ενωμζνθσ Κφπρου 56% 76% Μια λφςθ μπορεί να οδθγιςει ςε δυςλειτουργικό ςφςτθμα διακυβζρνθςθσ 49% 63% Δεν επικυμϊ να με κυβερνοφν μζςα από ζνα πολιτικό ςφςτθμα όπου οι δφο κοινότθτεσ κα διαμοιράηονται τθν εξουςία 54% 58% Παράγοντεσ αποκάρρυνςθσ Διακυβζρνθςθ και Ζλεγχοσ Οι ζχουν ιδιαίτερθ ζγνοια για κζματα διακυβζρνθςθσ και ελζγχου, ενϊ και οι δφο κοινότθτεσ επιδεικνφουν ανθςυχία για το ενδεχόμενο να βρεκοφν υπό τον ζλεγχο τθσ άλλθσ πλευράσ. Μια ενδεχόμενα δυςλειτουργικι κυβζρνθςθ είναι επίςθσ ανάμεςα ςτισ ανθςυχίεσ και των δφο κοινοτιτων. Στθ βάςθ ίςωσ αυτϊν των φόβων, οι ερωτϊμενοι και από τισ δφο κοινότθτεσ τείνουν να εκφράηουν αντίκεςθ ςτθν αρχι του διαμοιραςμοφ εξουςίασ.

21 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για να μθν επικυμείσ επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Μζςα από μια λφςθ μπορεί να δθμιουργθκοφν ςυνκικεσ για αναβίωςθ των ζνοπλων ςυγκροφςεων μεταξφ των δφο κοινοτιτων 56% 69% Μπορεί να κλθρονομιςουμε κοινωνικά προβλιματα, όπωσ ζγκλθμα ι διαφκορά, από τθν άλλθ κοινότθτα 47% 56% Μια λφςθ μπορεί να μασ αποξενϊςει από τισ πολιτιςτικζσ μασ ρίηεσ 35% 38% Μια λφςθ μπορεί να υπονομεφςει τισ κρθςκευτικζσ μασ βάςεισ 35% 35% Ζχει περάςει πάρα πολφσ χρόνοσ με τισ δφο κοινότθτεσ να είναι χωριςτά και δεν μποροφμε πλζον να ηιςουμε μαηί 32% 53% Παράγοντεσ αποκάρρυνςθσ Αποξζνωςθ και πολιτιςμικόσ φόβοσ Και οι δφο κοινότθτεσ φοβοφνται το ενδεχόμενο αναβίωςθσ των ζνοπλων ςυγκροφςεων μεταξφ τουσ ςε περίπτωςθ που επιτευχκεί διευκζτθςθ, ενϊ υπάρχουν ανθςυχίεσ ότι μπορεί να μεταφερκοφν κοινωνικά προβλιματα από τθν άλλθ κοινότθτα. Επιπρόςκετα οι Τουρκοκφπριοι τείνουν να κεωροφν ότι οι δφο κοινότθτεσ ζχουν απομακρυνκεί θ μια από τθν άλλθ και ότι κατά ςυνζπεια δεν μποροφν πλζον να ηιςουν μαηί. Καμία κοινότθτα δεν εκφράηει ανθςυχία για μια ενδεχόμενθ διάβρωςθ τθσ πολιτιςτικισ / κρθςκευτικισ τθσ ταυτότθτασ μζςω μιασ διευκζτθςθσ.

22 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για να μθν επικυμείσ επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Η κοινότθτα μασ μπορεί να επωμιςτεί το βάροσ του κόςτουσ μιασ λφςθσ, και να καταλιξει να επιδοτεί τθν άλλθ κοινότθτα 40% 59% Με μια λφςθ, μπορεί να μεταφερκεί θ ανάπτυξθ τθσ τουριςτικισ και οικοδομικισ βιομθχανίασ μακριά από εμάσ και προσ τθν περιοχι που κα ελζγχεται από τθν άλλθ κοινότθτα 39% 45% Μια λφςθ μπορεί να επιφζρει μείωςθ του βιοτικοφ μασ επιπζδου 35% 42% Σο κόςτοσ επίλυςθσ του περιουςιακοφ ηθτιματοσ ςε μια λφςθ μπορεί να είναι πολφ ψθλό 40% 52% Σα ζξοδα λειτουργία τθσ ομοςπονδιακισ κυβζρνθςθσ μπορεί να είναι πολφ ψθλά 38% 37% Παράγοντεσ αποκάρρυνςθσ οικονομικά ηθτιματα Οι εκφράηουν κάποιο ςκεπτικιςμό ςχετικά με τθν διανομι του κόςτουσ μιασ λφςθσ, ενϊ αυτό δεν φαίνεται να αφορά το κόςτοσ λειτουργίασ τθσ ίδιασ τθσ ομοςπονδιακισ κυβζρνθςθσ. Αντίκετα, οι Τουρκοκφπριοι είναι περιςςότερο προβλθματιςμζνοι αναφορικά με το κόςτοσ επίλυςθσ του περιουςιακοφ.

23 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για να μθν επικυμείσ επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Η απογοιτευςθ μου για το γεγονόσ ότι τα Ηνωμζνα Ζκνθ ευνοοφν τθν Σουρκικι (Ελλθνικι) πλευρά με κάνει να μθν κζλω λφςθ 48% 54% Η απογοιτευςθ μου για το γεγονόσ ότι θ ειρθνευτικι διαδικαςία ςυνεχίηεται χωρίσ κατάλθξθ με κάνει να μθν κζλω λφςθ 34% 55% Η απογοιτευςθ μου για το γεγονόσ ότι Ελλθνοκυπριακζσ περιουςίεσ ςτον βορρά ζχουν οικοδομθκεί και πουλθκεί ςε ξζνουσ με κάνει να μθν κζλω λφςθ 32% 39% Η απογοιτευςθ μου για το γεγονόσ ότι οι Σουρκοκυπριακζσ λεγόμενεσ αρχζσ δεν απολαμβάνουν ιςότιμο πολιτικό κακεςτϊσ με τισ Ελλθνοκυπριακζσ αρχζσ με κάνει να μθν κζλω λφςθ 18% 53% Παράγοντεσ αποκάρρυνςθσ Απογοιτευςθ Η απογοιτευςθ και προθγοφμενεσ εμπειρίεσ τείνουν να αποκαρρφνουν πολλοφσ Τουρκοκφπριουσ, αλλά λιγότερουσ Ελλθνοκφπριουσ, από το να ςυνεχίηουν να επικυμοφν μια ςυνολικι διευκζτθςθ.

24 Πόςο ςθμαντικοί είναι για ςζνα οι πιο κάτω πικανοί λόγοι για να μθν επικυμείσ επίλυςθ του Κυπριακοφ Προβλιματοσ; Εάν διαπιςτϊςω ότι το ςχζδιο λφςθσ είναι υπζρ των ςυμφερόντων τθσ Σουρκίασ μάλλον παρά των ςυμφερόντων των Κυπρίων 42% 96% Εάν διαπιςτϊςω ότι το ςχζδιο λφςθσ παρεκκλίνει από τθν εφαρμογι των ανκρωπίνων δικαιωμάτων και Ευρωπαϊκϊν αρχϊν και αξιϊν 63% 95% Εάν διαπιςτϊςω ότι βάςθ του ςχεδίου λφςθσ πολλοί ζποικοι από τθν Σουρκία κα παραμείνουν 36% 79% Εάν διαπιςτϊςω ότι το ςχζδιο λφςθσ περιλαμβάνει πρόνοιεσ για γεωγραφικό διαχωριςμό του πλθκυςμοφ τθσ Κφπρου ςτθν βάςθ εκνοτικϊν κριτθρίων 51% 78% Εάν το ςχζδιο λφςθσ δεν δθμιουργεί ςυνκικεσ πραγματικισ πολιτικισ ιςότθτασ μεταξφ Ελλθνοκυπρίων και Σουρκοκυπρίων Εάν το ςχζδιο λφςθσ προνοεί κάποιοι να εγκαταλείψουν τισ ςθμερινζσ τουσ οικίεσ 8% 67% 71% 71% Εάν το ςχζδιο λφςθσ προνοεί επιςτροφι εδαφϊν ςτουσ Ελλθνοκυπρίουσ Εάν το ςχζδιο λφςθσ προνοεί ότι κάποιοι ζποικοι από τθν Σουρκία κα εγκαταλείψουν τθν Κφπρο 8% 8% 56% 60% Παράγοντεσ αποκάρρυνςθσ Πρόνοιεσ ενόσ ςχεδίου διευκζτθςθσ Οι Ελλθνοκυπριακζσ απόψεισ για αυτοφσ τουσ παράγοντεσ είναι μάλλον ομοιόμορφεσ, φανερϊνοντασ κοινωνικά ευρζωσ διαδεδομζνεσ πεποικιςεισ για τα επικυμθτά ςτοιχεία ενόσ ςχεδίου λφςθσ. Οι Τουρκοκυπριακζσ απόψεισ είναι πιο περίπλοκεσ, επιδεικνφοντασ μεγαλφτερο εςωτερικό διχαςμό ςε μερικά κζματα. Και οι δφο κοινότθτεσ επικυμοφν να υπάρξει κάποια μορφι πολιτικισ ιςότθτασ μεταξφ τουσ, που πικανόν ερμθνεφεται ωσ ελευκερία από τθν απειλι κυριαρχίασ τθσ άλλθσ πλευράσ.

25 ΜΕΡΟ Δ ΣΟ ΤΝΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΔΙΕΤΘΕΣΗΗ

26 Όςον αφορά το γενικό πλαίςιο μιασ υνολικισ Λφςθσ, πόςο αποδεκτό ι μθ αποδεκτό κεωρείτε το κακζνα από τα ακόλουκα εναλλακτικά γενικά μοντζλα λφςθσ; () Ενιαίο Κράτοσ και Κεντρικι Κυβζρνθςθ για όλθ τθν Κφπρο 7% 7% 19% 24% 42% Διηωνικι Δικοινοτικι Ομοςπονδία 21% 29% 28% 12% 11% υνζχιςθ τθσ παροφςασ κατάςταςθσ 60% 26% 9% 3 2 Δφο ξεχωριςτά και διεκνϊσ αναγνωριςμζνα κράτθ 79% 8% 6% 4 2 υνομοςπονδία δφο κυρίαρχων κρατϊν 77% 13% 7% 3 Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό γενικά Πολφ επικυμθτό Απόλυτα Απαραίτθτο υνολικι Διευκζτθςθ Οι προτιμοφν ενιαίο κράτοσ ζναντι εναλλακτικϊν μοντζλων. Η ομοςπονδία ζρχεται δεφτερθ με ςθμαντικι διαφορά, αλλά αποτελεί ανεκτι επιλογι για μια πλειοψθφία του πλθκυςμοφ. Η ςυνζχιςθ τθσ παροφςασ κατάςταςθσ απορρίπτεται από τθν πλειοψθφία των Ελλθνοκυπρίων.

27 Όςον αφορά το γενικό πλαίςιο μιασ υνολικισ Λφςθσ, πόςο αποδεκτό ι μθ αποδεκτό κεωρείτε το κακζνα από τα ακόλουκα εναλλακτικά γενικά μοντζλα λφςθσ; () Δφο ξεχωριςτά και διεκνϊσ αναγνωριςμζνα κράτθ 10% 13% 15% 16% 46% Διηωνικι Δικοινοτικι Ομοςπονδία 24% 22% 18% 14% 22% υνζχιςθ τθσ παροφςασ κατάςταςθσ 27% 30% 19% 11% 13% υνομοςπονδία δφο κυρίαρχων κρατϊν 44% 24% 17% 6% 8% Ενιαίο Κράτοσ και Κεντρικι Κυβζρνθςθ για όλθ τθν Κφπρο 60% 17% 11% 6% 7% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό γενικά Πολφ επικυμθτό Απόλυτα Απαραίτθτο υνολικι Διευκζτθςθ Οι Τουρκοκφπριοι προτιμοφν τα δφο κράτθ, αλλά είναι ζτοιμοι νααποδεχτοφν τθν ομοςπονδία ωσ ςυμβιβαςμό. Η ςυνζχιςθ τθσ παροφςασ κατάςταςθσ είναι επίςθσ ανεκτι από τουσ Τουρκοκυπρίουσ.

28 Μια Διηωνικι Δικοινοτικι Ομοςπονδία που προνοεί ελεφκερθ εγκατάςταςθ και ελεφκερθ ιδιοκτθςία γθσ ςε ολόκλθρθ τθν επικράτεια τθσ Κφπρου και που κζτει τζρμα ςτισ εγγυιςεισ τθσ Ελλάδασ, Σουρκίασ και Ηνωμζνου Βαςιλείου Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 14% 8% 79% 80% 70% 65% 60% 50% 49% 52% 47% 19% 34% 40% 30% 35% 20% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ εκδοχζσ ομοςπονδίασ Σρεισ ελευκερίεσ και τερματιςμόσ εγγυιςεων Αυτι θ εκδοχι είναι πιο ςυμβατι με επίςθμεσ Ελλθνοκυπριακζσ κζςεισ, ζτςι θ ανάλογθ υποςτιριξθ ανάμεςα ςτουσ Ελλθνοκφπριουσ ανταποκρίνεται ςτο αναμενόμενο.

29 Μια Διηωνικι Δικοινοτικι Ομοςπονδία που περιορίηει το δικαίωμα εγκατάςταςθσ και ιδιοκτθςίασ γθσ βάςθ τθσ κοινοτικισ προζλευςθσ και που διατθρεί τισ εγγυιςεισ τθσ Ελλάδασ, Σουρκίασ και Ηνωμζνου Βαςιλείου Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 33% 72% 18% 16% 48% 12% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 63% 37% 53% 47% 20% 10% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό 0% Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ εκδοχζσ ομοςπονδίασ περιοριςμοί ςτισ τρεισ ελευκερίεσ και ςυνζχιςθ εγγυιςεων Αυτι θ εκδοχι προςομοιάηει ςτισ επίςθμεσ κζςεισ τθσ Τουρκοκυπριακισ πλευράσ. Η πλειοψθφία των Ελλθνοκυπρίων τθν απορρίπτει εντελϊσ.

30 Ζνα ενιαίο κράτοσ βάςθ τθσ αρχισ ζνα άτομο μια ψιφοσ όπου όλοι κα ζχουν τα ίδια δικαιϊματα και ευκφνεσ ωσ πολίτεσ ενόσ κράτουσ μζλουσ τθσ ΕΕ, ανεξαρτιτωσ κοινοτικισ προζλευςθσ, ενϊ οι κοινότθτεσ κα πάψουν να είναι πολιτικά υπαρκτζσ οντότθτεσ Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 16% 8% 77% 80% 70% 60% 50% 54% 46% 67% 44% 21% 35% 40% 30% 20% 33% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ ενιαίο κράτοσ Η Ελλθνοκυπριακι υποςτιριξθ προσ ζνα ενιαίο κράτοσ είναι ςυμπαγισ. Κατά τρόπο αξιοςθμείωτο, μια ςθμαντικι μειοψθφία Τουρκοκυπρίων επίςθσ εκφράηει υποςτιριξθ προσ αυτό το μοντζλο. ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Εφόςον το μοντζλο του ενιαίου κράτουσ ςπάνια ςυηθτείται ςτθν Σουρκοκυπριακι κοινότθτα, μερικοί από τουσ ερωτϊμενουσ μπορεί να μθν ζχουν πλιρωσ αντιλθφκεί τισ επιπτϊςεισ ενόσ τζτοιου μοντζλου, ειδικά ςτο πϊσ κα επθρεάςει τθν διηωνικότθτα. Αντίκετα θ αναφορά ςτθν ιδιότθτα του πολίτθ κράτουσ-μζλουσ τθσ ΕΕ πικανόν να ζχει αυξιςει τα επίπεδα τθσ Σουρκοκυπριακισ υποςτιριξθσ προσ αυτό το μοντζλο. Σα ευριματα που παρουςιάηονται ςε προθγοφμενθ διαφάνεια, τθσ υποςτιριξθσ του μοντζλου Ενιαίο κράτοσ και κεντρικι κυβζρνθςθ για όλθ τθν Κφπρο όπου τα ποςοςτά απόρριψθσ είναι ψθλότερα ανάμεςα ςτουσ Σουρκοκφπριουσ προςφζρουν μια εναλλακτικι ερμθνεία των επιπζδων υποςτιριξθσ, με τθν επιφφλαξθ ότι ςε εκείνθ τθν περίπτωςθ εξίςου ςθμαντικζσ πτυχζσ τζτοιου μοντζλου (π.χ. ίςα δικαιϊματα, ιδιότθτα μζλουσ ΕΕ)δεν είχαν επεξθγθκεί πλιρωσ.

31 Ζνασ μθ-ςυμφωνθμζνοσ διαχωριςμόσ μζςω διεκνοφσ αναγνϊριςθσ τθσ λεγόμενθσ Σουρκικισ Δθμοκρατίασ Βόρειασ Κφπρου εντόσ των ςθμερινϊν τθσ γεωγραφικϊν ορίων, αλλά χωρίσ τθν ςυμφωνία των Ελλθνοκυπρίων Αποδεκτό 91% % 22% 40% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Πικανό 69% 69% 31% 31% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ Αναγνώριςθ ΣΔΒΚ Η μεγάλθ πλειοψθφία Ελλθνοκυπρίων απορρίπτει εντελϊσ τθν μθ-ςυμφωνθμζνθ διχοτόμθςθ ςτθν βάςθ τθσ αναγνϊριςθσ τθσ ΤΔΒΚ. Σθμαντικόσ αρικμόσ Τουρκοκυπρίων επίςθσ διαφωνεί με αυτι τθν προςζγγιςθ, αντανακλϊντασ ίςωσ μια απροκυμία προσ τθν αφξθςθ τθσ ζνταςθσ μεταξφ των δφο κοινοτιτων.

32 Ζνασ ςυμφωνθμζνοσ διαχωριςμόσ ζπειτα από διαπραγμάτευςθ, που να περιλαμβάνει διευκζτθςθ του περιουςιακοφ και εδαφικοφ ηθτιματοσ και όπου και τα δφο κράτθ κα είναι μζλθ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 80% 58% 15% 27% 70% 60% 59% 55% 50% 40% 41% 45% 21% 21% 58% 30% 20% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ βελοφδινο διαηφγιο Η μορφι ςυμφωνθμζνου διαχωριςμοφ ζπειτα από διαπραγμάτευςθ, όμοια προσ τθν διάλυςθ τθσ πρϊθν Τςεχοςλοβακίασ είναι επίςθσ μθ-δθμοφιλισ ανάμεςα ςτουσ Ελλθνοκφπριουσ, ενϊ ςυγκεντρϊνει υποςτιριξθ ανάμεςα ςτουσ Τουρκοκφπριουσ. Γενικά, αυτι θ μορφι είναι λιγότερο διχαςτικι από τον μθςυμφωνθμζνο διαχωριςμό. Πρζπει να ςθμειωκεί ότι οι περιςςότεροι ςυμμετζχοντεσ ςτον ςχεδιαςμό του ερωτθματολογίου δεν κεωροφν ζνα τζτοιο μοντζλο ωσ πρακτικά εφικτό, εφόςον δεν υπάρχει προθγοφμενο για υφιςτάμενο μζλοσ τθσ ΕΕ (ςε αυτι τθν περίπτωςθ τθν Κυπριακι Δθμοκρατία) να μοιραςτεί ςε δφο κράτθ-μζλθ. ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: και ερωτϊμενοι μπορεί να ζχουν ερμθνεφςει τθν ζννοια τθσ διευκζτθςθσ του περιουςιακοφ και εδαφικοφ ηθτιματοσ διαφορετικά, με τουσ Ελλθνοκφπριουσ να αναμζνουν μια καλφτερθ ςυμφωνία απ ότι υπό μια ομοςπονδία, ενϊ οι δεν κάνουν κατ ανάγκθ αυτι τθ διάκριςθ.

33 Ζνασ ςυμφωνθμζνοσ διαχωριςμόσ ζπειτα από διαπραγμάτευςθ, που να περιλαμβάνει διευκζτθςθ του περιουςιακοφ και εδαφικοφ ηθτιματοσ, όπου το Ελλθνοκυπριακό κράτοσ διατθρεί τθν ιδιότθτα μζλουσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ που ζχει ςιμερα θ Κυπριακι Δθμοκρατία, ενϊ το Σουρκοκυπριακό κράτοσ υποβάλλει τθν δικι του αίτθςθ για μελλοντικι ζνταξθ ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 61% 12% 28% 80% 70% 60% 69% 58% 31% 21% 48% 50% 40% 30% 20% 31% 42% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ Ξεχωριςτι αίτθςθ για ζνταξθ ςτθν ΕΕ από τουσ Σουρκοκφπριουσ Σε αυτι τθν εκδοχι όπου θ Τουρκοκυπριακι κοινότθτα εντάςςεται ςτθν ΕΕ ξεχωριςτά, προκφπτει ζνα παρόμοιο αποτζλεςμα. ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: και ερωτϊμενοι μπορεί να ζχουν ερμθνεφςει τθν ζννοια τθσ διευκζτθςθσ του περιουςιακοφ και εδαφικοφ ηθτιματοσ διαφορετικά, με τουσ Ελλθνοκφπριουσ να αναμζνουν μια καλφτερθ ςυμφωνία απ ότι υπό μια ομοςπονδία, ενϊ οι δεν κάνουν κατ ανάγκθ αυτι τθ διάκριςθ.

34 Ζνασ ςυμφωνθμζνοσ διαχωριςμόσ ζπειτα από διαπραγμάτευςθ, που περιλαμβάνει διευκζτθςθ του περιουςιακοφ και εδαφικοφ ηθτιματοσ, όπου το Ελλθνοκυπριακό κράτοσ διατθρεί τθν ιδιότθτα μζλουσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ που ζχει ςιμερα θ Κυπριακι Δθμοκρατία, ενϊ το Σουρκοκυπριακό κράτοσ παραμζνει εκτόσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 58% 12% 30% 80% 70% 60% 72% 58% 55% 20% 25% 50% 40% 30% 20% 28% 42% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ Παραμζνουν εκτόσ ΕΕ οι Ο διαχωριςμόσ ςτθν απουςία Ευρωπαϊκισ προοπτικισ είναι πολφ λιγότερο ελκυςτικόσ ςτουσ Τουρκοκφπριουσ παρά ο διαχωριςμόσ που περιλαμβάνει ζνταξθ ςτθν ΕΕ. ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: και ερωτϊμενοι μπορεί να ζχουν ερμθνεφςει τθν ζννοια τθσ διευκζτθςθσ του περιουςιακοφ και εδαφικοφ ηθτιματοσ διαφορετικά, με τουσ Ελλθνοκφπριουσ να αναμζνουν μια καλφτερθ ςυμφωνία απ ότι υπό μια ομοςπονδία, ενϊ οι δεν κάνουν κατ ανάγκθ αυτι τθ διάκριςθ.

35 Μια αυτόνομθ Σουρκοκυπριακι περιοχι ςτον βορρά, με τθ δυνατότθτα να διεξάγει διεκνζσ εμπόριο αλλά χωρίσ διπλωματικι αναγνϊριςθ, κατά το μοντζλο τθσ Σαϊβάν Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 90% 6% 5 80% 70% 60% 69% 64% 50% 54% 22% 25% 40% 30% 20% 31% 36% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ Σαϊβανοποίθςθ Οι εναντιϊνονται ςε εναλλακτικζσ μορφζσ εξομάλυνςθσ των ςχζςεων μεταξφ των Τουρκοκυπριακϊν αρχϊν και τθσ διεκνοφσ κοινότθτασ. Πολλοί Τουρκοκφπριοι επίςθσ απορρίπτουν τθν Ταϊβανοποίθςθ, θ οποία πικανόν να εκλαμβάνεται ωσ θμίμετρο που μπορεί να χρθςιμοποιθκεί για να τουσ αποςτεριςει ζνα μεςοπρόκεςμα πιο ίςο ρόλο ςτθν διεκνι κοινότθτα.

36 Μια αυτόνομθ Σουρκοκυπριακι περιοχι ςτον βορρά, που ςταδιακά κα αποκτά τθν ανεξαρτθςία τθσ μζςω άμεςθσ επίβλεψθσ από τθν διεκνι κοινότθτα, κατά το μοντζλο του Κοςςόβου Αποδεκτό 93% % 24% 26% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Πικανό 69% 68% 32% 32% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ Κοςοβοποίθςθ Ζνα όμοιο αποτζλεςμα προκφπτει και εδϊ.

37 Μια αυτόνομθ Σουρκοκυπριακι περιοχι ςτον βορρά, που ςταδιακά κα απορροφθκεί από τθν Σουρκία ωσ μια από τισ επαρχίεσ τθσ Αποδεκτό Πικανό 100% 90% 96% 32 80% 70% 60% 71% 65% 50% 52% 25% 23% 40% 30% 20% 29% 35% 10% 0% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ Προςάρτθςθ Οι απορρίπτουν ζντονα τθν προςάρτθςθ των κατεχομζνων ςτθν Τουρκία, περιςςότερο απ ότι απορρίπτουν τθν αναγνϊριςθ τθσ ΤΔΒΚ. Είναι αξιοςθμείωτο ότι θ πλειοψθφία των Τουρκοκυπρίων επίςθσ απορρίπτει αυτό το ενδεχόμενο.

38 υνζχιςθ τθσ παροφςασ κατάςταςθσ, όπου θ ελεγχόμενθ από τουσ Ελλθνοκφπριουσ Κυπριακι Δθμοκρατία αναγνωρίηεται διεκνϊσ αλλά ελζγχει μόνο το νότιο μζροσ τθσ Κφπρου, ενϊ θ Σουρκοκυπριακι κοινότθτα βρίςκεται ςε οικονομικι, πολιτιςτικι και πολιτικι απομόνωςθ αλλά εξακολουκεί να ελζγχει το βόρειο μζροσ τθσ Κφπρου μζςω τθσ βοικειασ τθσ Σουρκίασ 36% Αποδεκτό 62% 27% 18% 37% 20% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 45% 55% Πικανό 39% 61% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Απίκανο να ςυμβεί Πικανό να ςυμβεί Τποςτιριξθ προσ μορφζσ εναλλακτικζσ τθσ ομοςπονδίασ ςυνζχιςθ τθσ παροφςασ κατάςταςθσ Η πλειοψθφία των Ελλθνοκυπρίων απορρίπτει τθν ςυνζχιςθ του ςτάτουσ κβο, ενϊ θ πλειοψθφία Τουρκοκυπρίων το ανζχεται ωσ αναγκαίο κακό.

39 Κατάταξθ των μοντζλων λφςθσ κατά ςειρά προτίμθςθσ () Ομοςπονδία χωρίσ περιοριςμοφσ / εγγυιςεισ 14% 8% 79% Ενιαίο Κράτοσ 16% 8% 77% Διαχωριςμόσ με το ΣΚ κράτοσ εκτόσ ΕΕ 58% 12% 30% Διαχωριςμόσ με το ΣΚ κράτοσ να ενταχκεί ςτθν ΕΕ ξεχωριςτά 61% 12% 28% Διαχωριςμόσ με τα δφο κράτθ εντόσ ΕΕ 58% 15% 27% υνζχιςθ ςτάτουσ κβο 62% 18% 20% Ομοςπονδία με περιοριςμοφσ / εγγυιςεισ 72% 16% 12% Σαϊβανοποίθςθ 90% 6% 4% Αναγνϊριςθ 'ΣΔΒΚ' 91% 6% 3 Κοςοβοποίθςθ 93% 5% 2 Προςάρτθςθ των κατεχομζνων ςτθν Σουρκία 96% 3 2 Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Ελλθνοκυπριακι κατάταξθ μοντζλων λφςθσ Οι υποςτθρίηουν ζντονα τθ δικι τουσ εκδοχι τθσ ομοςπονδίασ, ενϊ αντιλαμβάνονται τθν Τουρκοκυπριακι εκδοχι τθσ ομοςπονδίασ ωσ χειρότερθ από το ςτάτουσ κβο. Η λφςθ ςυμφωνθμζνου διαχωριςμοφ, ενϊ κεωρείται απαράδεκτθ, είναι οριακά προτιμότερθ από το ςτάτουσ κβο. Για τουσ Ελλθνοκφπριουσ, το χειρότερο δυνατό αποτζλεςμα είναι θ προςάρτθςθ των κατεχομζνων ςτθν Τουρκία.

40 Κατάταξθ των μοντζλων λφςθσ κατά ςειρά προτίμθςθσ () Διαχωριςμόσ με τα δφο κράτθ εντόσ ΕΕ 21% 21% 58% Διαχωριςμόσ με το ΣΚ κράτοσ να ενταχκεί ςτθν ΕΕ ξεχωριςτά 31% 21% 48% Ομοςπονδία με περιοριςμοφσ / εγγυιςεισ 33% 18% 48% Αναγνϊριςθ 'ΣΔΒΚ' 38% 22% 40% υνζχιςθ ςτάτουσ κβο 36% 27% 37% Ενιαίο Κράτοσ 44% 21% 35% Ομοςπονδία χωρίσ περιοριςμοφσ / εγγυιςεισ 47% 19% 34% Κοςοβοποίθςθ 50% 24% 26% Διαχωριςμόσ με το ΣΚ κράτοσ εκτόσ ΕΕ 55% 20% 25% Σαϊβανοποίθςθ 54% 22% 25% Προςάρτθςθ των κατεχομζνων ςτθν Σουρκία 52% 25% 23% Εντελϊσ Απαράδεκτο Ανεκτό εάν είναι αναγκαίο Ικανοποιθτικό Σουρκοκυπριακι κατάταξθ μοντζλων λφςθσ Με παρόμοιο τρόπο, οι Τουρκοκφπριοι υποςτθρίηουν ζντονα τθ δικι τουσ εκδοχι ομοςπονδίασ, ενϊ κεωροφν τθν Ελλθνοκυπριακι εκδοχι ομοςπονδίασ ωσ χειρότερθ από το ςτάτουσ κβο. Ζνασ ςυμφωνθμζνοσ διαχωριςμόσ με τα δφο κράτθ εντόσ τθσ ΕΕ γίνεται αντιλθπτόσ ωσ το ιδεατό αποτζλεςμα, προτιμότεροσ ακόμθ και από τθν Τουρκοκυπριακι εκδοχι τθσ ομοςπονδίασ, ενϊ μεταβατικζσ λφςεισ όπωσ Ταϊβανοποίθςθ ι Κοςοβοποίθςθ απορρίπτονται ωσ θμίμετρα. Η αντίκεςθ προσ τθν προςάρτθςθ των κατεχομζνων ςτθν Τουρκία φαίνεται να είναι το ςθμείο όπου οι αντιλιψεισ των δφο κοινοτιτων ςυμπίπτουν εντελϊσ.

41 ΜΕΡΟ Ε ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΣΑ

42 Αν φτάςουμε ςτο τζλοσ του ζτουσ και δεν ζχει επιτευχκεί ςθμαντικι πρόοδοσ ςτισ απ ευκείασ ςυνομιλίεσ, πϊσ κα αξιολογοφςατε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ, ςε ςχζςθ με τα επόμενα βιματα; Να αρκεί κάκε οικονομικι, κοινωνικι και πολιτιςτικι απομόνωςθ από τθν Σουρκοκυπριακι κοινότθτα 16% 79% Να εφαρμοςτεί ο κανονιςμόσ για το απευκείασ εμπόριο 10% 76% Να τερματιςτουν οι ςυνομιλίεσ και να γίνουν κινιςεισ προσ αναγνϊριςθ τθσ λεγόμενθσ Σουρκικισ Δθμοκρατίασ Βόρειασ Κφπρου 3% 58% Σερματιςμόσ των ςυνομιλιών / άρςθ απομόνωςθσ Σε περίπτωςθ που δεν υπάρξει πρόοδοσ ςτισ ςυνομιλίεσ μζχρι τον Δεκζμβριο, οι Τουρκοκφπριοι κα καλωςόριηαν τθν μετακίνθςθ τθσ ζμφαςθσ προσ τθν άρςθ τθσ απομόνωςθσ και αναγνϊριςθ τθσ λεγόμενθσ ΤΔΒΚ, αλλά τζτοιεσ επιλογζσ δεν ςυγκεντρϊνουν ςχεδόν κακόλου υποςτιριξθ από τουσ Ελλθνοκφπριουσ.

43 Αν φτάςουμε ςτο τζλοσ του ζτουσ και δεν ζχει επιτευχκεί ςθμαντικι πρόοδοσ ςτισ απ ευκείασ ςυνομιλίεσ, πϊσ κα αξιολογοφςατε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ, ςε ςχζςθ με τα επόμενα βιματα; Να τεκεί θ ςθμερινι βάςθ των διαπραγματεφςεων ςε δθμοψιφιςμα και ςτισ δφο κοινότθτεσ και εάν δεν γίνει αποδεκτι να αλλάξει θ βάςθ των διαπραγματεφςεων 53% 55% Να αλλάξει θ βάςθ των διαπραγματεφςεων, ςε ςυμφωνθμζνθ διχοτόμθςθ μζςω ενόσ πάρε-δϊςε επιςτροφισ εδαφϊν και περιουςιϊν ζναντι αναγνϊριςθσ Σουρκοκυπριακοφ κράτουσ 11% 53% Να τερματιςτεί θ αποςτολι τθσ ΟΤΝΦΙΚΤΠ ςτθν Κφπρο 11% 48% Ριηικι αλλαγι τθσ βάςθσ των διαπραγματεφςεων Οι μπορεί να φλερτάρουν με τθν ιδζα για αλλαγι τθσ βάςθσ των διαπραγματεφςεων, όχι όμωσ εάν θ νζα βάςθ κα είναι ο ςυμφωνθμζνοσ διαχωριςμόσ. Πολλοί Τουρκοκφπριοι κα υποςτιριηαν τθν αποχϊρθςθ τθσ ΟΥΝΦΙΚΥΠ, όμωσ αυτό το ενδεχόμενο απορρίπτεται από τουσ Ελλθνοκφπριουσ.

44 Αν φτάςουμε ςτο τζλοσ του ζτουσ και δεν ζχει επιτευχκεί ςθμαντικι πρόοδοσ ςτισ απ ευκείασ ςυνομιλίεσ, πϊσ κα αξιολογοφςατε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ, ςε ςχζςθ με τα επόμενα βιματα; Κιρυξθ προςωρινοφ αδιεξόδου και καταμεριςμόσ ευκυνϊν για τθν αποτυχία ενϊ ειςθγιςεισ για ζνα νζο γφρο ςυνομιλιϊν ετοιμάηονται από τα Ηνωμζνα Ζκνθ 49% 52% Αναςτολι των ςυνομιλιϊν για ςυνολικι διευκζτθςθ, ενϊ ςτθν κζςθ αυτϊν να υπάρξει εςτίαςθ ςε μζτρα για οικοδόμθςθ εμπιςτοςφνθσ και αφξθςθ τθσ κακθμερινισ ςυνεργαςίασ μεταξφ των δφο κοινοτιτων 47% 50% Αναςτολι των ςυνομιλιϊν για μερικοφσ μινεσ, όςο εκκρεμοφν οι εκλογζσ ςτθν Ελλθνοκυπριακι κοινότθτα και ςτθν Σουρκία, και ζπειτα επανζναρξθ τθσ διαδικαςίασ με εντατικζσ ςυνομιλίεσ 36% 42% Προςωρινι αναςτολι των ςυνομιλιών Και ςτισ δφο κοινότθτεσ, απαντιςεισ ςε ερωτιςεισ που ςχετίηονται με ενδεχόμενθ προςωρινι αναςτολι των ςυνομιλιϊν ςε περίπτωςθ που δεν υπάρχει πρόοδοσ μζχρι τον Δεκζμβριο παρουςιάηουν αναποφαςιςτικότθτα ι ενδοκοινοτικά χάςματα.

45 Αν φτάςουμε ςτο τζλοσ του ζτουσ και δεν ζχει επιτευχκεί ςθμαντικι πρόοδοσ ςτισ απ ευκείασ ςυνομιλίεσ, πϊσ κα αξιολογοφςατε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ, ςε ςχζςθ με τα επόμενα βιματα; υνζχιςθ των απευκείασ ςυνομιλιϊν μεταξφ των θγετϊν των δφο κοινοτιτων, υπό τθν αιγίδα των Ηνωμζνων Εκνϊν, μζχρι να υπάρξει επιτυχισ κατάλθξθ 60% 83% υνζχιςθ ςυνομιλιϊν μόνο μεταξφ των θγετϊν, χωρίσ εμπλοκι των Ηνωμζνων Εκνϊν και χωρίσ οποιαδιποτε άλλθ διεκνι εμπλοκι, διαμεςολάβθςθ ι ςυνειςφορά 43% 56% Μετάβαςθ τθσ διαδικαςίασ ςε μια φάςθ επιδιαιτθςίασ των Ηνωμζνων Εκνϊν, για ολοκλιρωςθ όλων των πτυχϊν του ςχεδίου που δεν κα ζχουν ςυμφωνθκεί από τουσ θγζτεσ 42% 46% υνζχιςθ των ςυνομιλιών Πλειοψθφίεσ και ςτισ δφο κοινότθτεσ υποςτθρίηουν τθν ςυνζχιςθ των ςυνομιλιϊν υπό από τθν παροφςα μορφι, μζχρι να υπάρχει επιτυχισ κατάλθξθ. Είναι επίςθσ αξιοςθμείωτο ότι πλειοψθφίεσ και των δυο κοινοτιτων απορρίπτουν τθν επιδιαιτθςία από τα Ηνωμζνα Ζκνθ.

46 Αν φτάςουμε ςτο τζλοσ του ζτουσ και δεν ζχει επιτευχκεί ςθμαντικι πρόοδοσ ςτισ απ ευκείασ ςυνομιλίεσ, πϊσ κα αξιολογοφςατε τθν κάκε μια από τισ ακόλουκεσ επιλογζσ, ςε ςχζςθ με τα επόμενα βιματα; Μετάβαςθ ςε μια διαδικαςία διεκνοφσ διάςκεψθσ, μζςω τθσ οποίασ να επιλυκοφν όλα τα ηθτιματα που εκκρεμοφν 55% 60% υνζχιςθ με διευρυμζνεσ απευκείασ ςυνομιλίεσ μεταξφ των θγετϊν των δφο κοινοτιτων, περιλαμβάνοντασ αντιπροςϊπουσ τθσ Ελλάδασ, τθσ Σουρκίασ και τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ ςτισ ςυνομιλίεσ 53% 59% Η διαδικαςία των απευκείασ ςυνομιλιϊν μεταξφ των δυο θγετϊν, να ςυνεχιςτεί με μια εντατικι περίοδο διαπραγματεφςεων εκτόσ Κφπρου 40% 48% Διεφρυνςθ των ςυνομιλιών Και οι δφο κοινότθτεσ υποςτθρίηουν, ωσ αρχι, τθν ςφγκλιςθ διεκνοφσ διάςκεψθσ, ι τθν ςυμπερίλθψθ άλλων μερϊν ςτισ Κυπριακισ-ιδιοκτθςίασ ςυνομιλίεσ. Συγκεκριμζνεσ εναλλακτικζσ επιλογζσ ωσ προσ τθ ακριβι μορφι μιασ τζτοιασ διεφρυνςθσ των ςυνομιλιϊν χρίηουν περεταίρω μελζτθσ, ςτο πλαίςιο μελλοντικισ ζρευνασ.

47