ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΠΛΗΡΩΜΩΝ

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΠΛΗΡΩΜΩΝ Ι. Εισαγωγή Το Ισοζύγιο Πληρωμών (ΙΠ) είναι μια στατιστική κατάσταση που συνοψίζει κατά συστηματικό τρόπο και για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο τις οικονομικές συναλλαγές μίας οικονομίας (ως επί το πλείστον χώρας) με τον υπόλοιπο κόσμο (δηλαδή τις χρηματικές εισροές ή εκροές προς ή από την οικονομία αυτή). Στενά συνδεδεμένη με το ΙΠ είναι η Διεθνής Επενδυτική Θέση (ΔΕΘ) μίας οικονομίας (συνήθως χώρας) που είναι μία άλλη στατιστική κατάσταση στην οποία καταγράφονται για μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή (π.χ. τέλος του έτους, ή του τριμήνου αναφοράς) η αξία και η σύνθεση των χρηματοοικονομικών απαιτήσεων και υποχρεώσεων μίας οικονομίας έναντι του υπολοίπου κόσμου. Διευκρινίζεται ότι στο ΙΠ καταγράφονται χρηματικές ροές (flows) ενώ στη ΔΕΘ αποθέματα (stocks). Συνεπώς: Το ΙΠ καταγράφει συναλλαγές, δηλαδή χρηματικές ροές (flows) κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου. Η ΔΕΘ καταγράφει χρηματοοικονομικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις, δηλαδή αποθέματα (stocks) στην αρχή και το τέλος μιας περιόδου. Ισχύει: Τελικό απόθεμα = αρχικό απόθεμα +συναλλαγές +μεταβολές αποτίμησης + συναλλαγματικές μεταβολές+ λοιπές μεταβολές Τα δεδομένα του ΙΠ και της ΔΕΘ είναι στενά συνδεδεμένα με το γενικότερο σύστημα των Εθνικών Λογαριασμών που παρέχει ένα διεξοδικό και συστηματικό πλαίσιο για τη συλλογή και την παρουσίαση των οικονομικών στατιστικών της οικονομίας μιας χώρας. Το διεθνές πρότυπο για το παραπάνω πλαίσιο είναι το Σύστημα των Εθνικών Λογαριασμών που περιλαμβάνει συναλλαγές, αποθέματα και άλλες μεταβολές που επηρεάζουν το επίπεδο των αιτήσεων και υποχρεώσεων από τη μία λογιστική περίοδο σε μία άλλη. Η στενή σύνδεση μεταξύ ΙΠ και ΔΕΘ με τους Εθνικούς 1

2 Λογαριασμούς ενισχύεται και από το γεγονός ότι σε πρακτικό επίπεδο στις περισσότερες χώρες πρώτα καταρτίζονται το ΙΠ και η ΔΕΘ και εν συνεχεία ενσωματώνονται στους Εθνικούς Λογαριασμούς. Η σημασία του ΙΠ και της ΔΕΘ είναι μεγάλη για την μακροοικονομική ανάλυση και τα διεθνή χρηματοοικονομικά και με αυτό ασχολούνται οι οικονομικοί αναλυτές. Για το θέμα υπάρχει εκτενής βιβλιογραφία στην οποία παραπέμπεται ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης. Στο παρόν θα ασχοληθούμε σε συντομία με τη στατιστική μεθοδολογία κατάρτισης του ΙΠ γενικά, αλλά και ειδικότερα στην Ελλάδα, θέμα που αναπτύσσεται ελάχιστα στην ελληνική βιβλιογραφία και είναι έργο του οικονομικού στατιστικού. ΙΙ. Χρήσιμες έννοιες και ορισμοί Για τους σκοπούς του ΙΠ η οικονομική περιοχή μιας χώρας ορίζεται ως μία γεωγραφική περιοχή που διοικείται από μία κυβέρνηση, και εντός αυτής άνθρωποι, αγαθά και κεφάλαια κυκλοφορούν ελεύθερα. Κάτοικος μιας χώρας: Για τους σκοπούς του ΙΠ και σύμφωνα με τον ορισμό του ΔΝΤ «κάτοικος» μιας χώρας θεωρείται κάθε φυσικό / νομικό πρόσωπο που έχει το κέντρο του οικονομικού του ενδιαφέροντος σε αυτή την περιοχή: διαμονή, τόπος παραγωγής, ιδιοκτησία, από τα οποία η εν λόφω οικονομική μονάδα εμπλέκεται σε οικονομικές δραστηριότητες και συναλλαγές για τουλάχιστον ένα έτος. Κάτοικοι μίας χώρας θεωρούνται επίσης και όσοι σπουδάζουν, νοσηλεύονται ή υπηρετούν σε πρεσβείες και λοιπές υπηρεσίες στο εξωτερικό, ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος. «Μη κάτοικος» θεωρείται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που δεν είναι «κάτοικος». Συναλλαγή είναι μία οικονομική ροή που αντανακλά τη δημιουργία, μετασχηματισμό, ανταλλαγή, μεταβίβαση, ή εξαφάνιση οικονομικής αξίας και συνεπάγεται αλλαγή στην ιδιοκτησία αγαθών ή και χρηματοοικονομικών απαιτήσεων, την παροχή υπηρεσιών ή την παροχή εργασίας και κεφαλαίου. 2

3 Τιμολόγηση συναλλαγών: Οι συναλλαγές του ΙΠ λαμβάνουν υπόψη τις τιμές αγοράς (market values), και την αρχή των δεδουλευμένων τόκων (accrual accounting) Χρόνος καταγραφής των συναλλαγών: Οι συναλλαγές του ΙΠ καταγράφονται όταν οικονομική αξία δημιουργείται, μετασχηματίζεται, ανταλλάσσεται, μεταβιβάζεται ή εξαφανίζεται. Τομείς της οικονομίας: Για τους σκοπούς του ΙΠ ως τομείς της οικονομίας θεωρούνται οι ακόλουθοι: (α) Νομισματικές αρχές (β) Γενική κυβέρνηση (γ) Χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (δ) Λοιπά νομικά πρόσωπα και φυσικά πρόσωπα ΙΙΙ. Οι βασικές κατηγορίες του ΙΠ και της ΔΕΘ Α. Οι κατηγορίες συναλλαγών του ΙΠ Οι βασικές κατηγορίες συναλλαγών που περιέχει το ισοζύγιο πληρωμών είναι αυτές των αγαθών, των υπηρεσιών, των εισοδημάτων, των τρεχουσών μεταβιβάσεων, των μεταβιβάσεων κεφαλαίου και των χρηματοοικονομικών συναλλαγών. Το άθροισμα των ισοζυγίων (εισπράξεις μείον πληρωμές) των αγαθών, των υπηρεσιών, των εισοδημάτων και των τρεχουσών μεταβιβάσεων είναι ο λογαριασμός του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ). Μεταξύ των μεγεθών που υπεισέρχονται στο λογαριασμό του ΙΤΣ ισχύει η σχέση: όπου: CAB= X-M+NY+NCT CAB παριστάνει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Χ παριστάνει το ύψος των εξαγωγών σε αγαθά και υπηρεσίες Μ παριστάνει το ύψος των εισαγωγών σε αγαθά και υπηρεσίες NCT παριστάνει τις καθαρές (εισροές μείον εκροές) τρέχουσες μεταβιβάσεις 3

4 ΝY παριστάνει το καθαρό εισόδημα από το εξωτερικό Αν το υπόλοιπο του λογαριασμού του ΙΤΣ είναι θετικό αυτό αντανακλά την καθαρή επένδυση της χώρας στο εξωτερικό, ενώ εάν είναι αρνητικό αντανακλά την καθαρή επένδυση στη χώρα από το εξωτερικό. Το απόλυτο μέγεθος του υπολοίπου του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών μαζί με τις μεταβιβάσεις κεφαλαίου πρέπει να ισούται με το απόλυτο μέγεθος του υπολοίπου του ισοζυγίου χρηματοοικονομικών συναλλαγών. Όταν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μαζί με τις μεταβιβάσεις κεφαλαίου είναι ελλειμματικό ή πλεονασματικό, αυτό αντισταθμίζεται πάντοτε από ένα θετικό ή αρνητικό ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών και, επομένως, το ισοζύγιο πληρωμών είναι πάντοτε λογιστικά ισοσκελισμένο. Αυτό, όμως, στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει διότι η καταγραφή των συναλλαγών του ισοζυγίου πληρωμών δεν είναι, αφενός, πλήρης και, αφετέρου, ακριβής και για τον λόγο αυτόν υπάρχει και ο λογαριασμός τακτοποιητέα στοιχεία με τον οποίο πάντοτε εξισώνονται τα δύο παραπάνω ισοζύγια. Συνεπώς θα ισχύει η σχέση: όπου: CAB+NKT+NFI+E&0=0 NKT παριστάνει τις καθαρές μεταβιβάσεις κεφαλαίου NFI παριστάνει το ισοζύγιο του χρηματοοικονομικού λογαριασμού E&0 παριστάνει το ύψος των τακτοποιητέων στοιχείων (net errors and omissions). Η κατηγοριοποίηση των συναλλαγών του ΙΠ σύμφωνα με το σχετικό εγχειρίδιο του ΔΝΤ (Balance of Payments Manual 6 th Edition 2009, International Monetary Fund, Washington DC, USA) περιλαμβάνει τις κύριες κατηγορίες συναλλαγών που αναφέρθηκαν παραπάνω, αλλά και ένα εξαιρετικά μεγάλο αριθμό από υποκατηγορίες που υπάγονται σε κάθε μία από τις κύριες κατηγορίες. Στο παρόν θα αναφερθούμε σε ένα περιορισμένο υποσύνολο των υποκατηγοριών αυτών, με γνώμονα το επίπεδο πληροφόρησης που παρέχεται από τον αρμόδιο φορέα για την δημοσιοποίηση των εθνικών στατιστικών του ΙΠ για την Ελλάδα, δηλαδή την Τράπεζα της Ελλάδος. Αγαθά Καύσιμα Πλοία (στο Ι.Π. της Ελλάδος καταγράφονται χωριστά οι αγορέςπωλήσεις πλοίων από Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες λόγω της 4

5 επίδρασης που έχουν τέτοιου είδους συναλλαγές στα μεγέθη των εισαγωγών εξαγωγών αγαθών). Λοιπά Αγαθά Υπηρεσίες Ταξιδιωτικές Μεταφορές Λοιπές Εισόδημα Τόκοι Μερίσματα Κέρδη Αμοιβές Μισθοί Τρέχουσες Μονομερείς Μεταβιβάσεις Γενική Κυβέρνηση Λοιπές (μεταναστευτικά εμβάσματα κλπ) Κεφαλαιακές Μονομερείς Μεταβιβάσεις Γενική Κυβέρνηση Λοιποί Τομείς (εδώ καταγράφονται εισπράξεις, πληρωμές από αγορά ή πώληση πνευματικών δικαιωμάτων, ευρεσιτεχνιών, σημάτων κατατεθέντων, δωρεών κλπ) Άμεσες Επενδύσεις Ως άμεση επένδυση νοείται μία επένδυση που ανήκει στην κατηγορία των διεθνών επενδύσεων στην οποία ένας κάτοικος μίας οικονομίας (ο άμεσος επενδυτής) αποκτά ένα διαρκές ενδιαφέρον σε μία επιχείρηση-κάτοικο μιας άλλης οικονομίας (την επιχείρηση άμεσης επένδυσης). Η άμεση επένδυση συνεπάγεται μία μακροχρόνια σχέση μεταξύ του άμεσου επενδυτή και της επιχείρησης άμεσης επένδυσης και μία σημαντική επιρροή από τον άμεσο επενδύτη στη λήψη αποφάσεων της επιχείρησης άμεσης επένδυσης. Επισημαίνεται ότι η έννοια της άμεσης επένδυσης είναι διαφορετική από την έννοια του ελέγχου μιας επιχείρησης. Πράγματι 5

6 για να χαρακτηρισθεί ένας επενδυτής ως άμεσος επενδυτής δεν απαιτείται να κατέχει την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου, ούτε καν να είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος. Για πρακτικούς σκοπούς και σύμφωνα με τις οδηγίες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και του ΟΟΣΑ ένας επενδυτής θεωρείται άμεσος επενδυτής, αν κατέχει ποσοστό μεγαλύτερο του 10% του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης άμεσης επένδυσης μετά των αντίστοιχων δικαιωμάτων ψήφου. Είναι ευνόητο ότι για μία οικονομία οι άμεσες επενδύσεις είναι πολύ περισσότερο επιθυμητές σε σύγκριση με τις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, καθώς οι τελευταίες έχουν ένα πιο πρόσκαιρο χαρακτήρα και αποβλέπουν κυρίως σε προσπορισμό κεφαλαιακών κερδών από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις των τιμών των μετοχών και την απλή απολαβή μερισμάτων. Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου Ομόλογα (χρεόγραφα χρονικής διάρκειας μεγαλύτερης του έτους) Μέσα χρηματαγοράς (χρεόγραφα με χρονική διάρκεια μέχρι ένα έτος) Μετοχές-μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων Χρηματοοικονομικά Παράγωγα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης Χρηματοοικονομικά Δικαιώματα Λοιπά Λοιπές Επενδύσεις Δάνεια Καταθέσεις Εμπορικές Πιστώσεις Λοιπές Συναλλαγματικά Διαθέσιμα Νομισματικός Χρυσός Θέση στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ (SDRs) 6

7 Ξένο συνάλλαγμα Λοιπά Για διευκόλυνση του αναγνώστη ως ένας πρακτικός κανόνας θα μπορούσε να αναφερθεί ότι: ΣΤΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ: ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΜΕΤΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΟΠΟΙΟΝ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕ Η ΤΟ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ. ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΑΓΟΡΑΣΤΗΚΕ. Β) Κατηγορίες της ΔΕΘ Η διεθνής επενδυτική θέση, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, αποτυπώνει σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή (τέλος τριμήνου και τέλος έτους) το ύψος των απαιτήσεων και υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι μη κατοίκων. Οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις αναλύονται στις εξής βασικές κατηγορίες: Των άμεσων επενδύσεων Των επενδύσεων χαρτοφυλακίου Των χρηματοοικονομικών παραγώγων Των λοιπών επενδύσεων Των συναλλαγματικών αποθεμάτων Σε κάθε κατηγορία γίνεται περαιτέρω διάκριση ανά τομέα οικονομίας (Νομισματικές Αρχές, Γενική Κυβέρνηση, Νομισματικά-Χρηματοοικονομικά Ιδρύματα, και Λοιποί τομείς). Η διαφορά μεταξύ των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων δίνει την καθαρή επενδυτική θέση της χώρας η οποία αναλόγως του προσήμου, θετικού η αρνητικού, χαρακτηρίζει τη χώρα ως καθαρό πιστωτή ή χρεώστη αντιστοίχως έναντι του υπόλοιπου κόσμου. 7

8 Η διεθνής επενδυτική θέση μεταβάλλεται όχι μόνο από τις συναλλαγές (χρηματικές ροές) του ισοζυγίου χρηματοοικονομικών συναλλαγών, αλλά και από τις συναλλαγματικές μεταβολές και τις μεταβολές των τιμών αγοράς με τις οποίες αποτιμώνται τα χρηματοοικονομικά μέσα που διαμορφώνουν το ύψος των απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Συνεπώς: Το ΙΠ καταγράφει συναλλαγές, δηλαδή χρηματικές ροές (flows) κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου. Η ΔΕΘ καταγράφει χρηματοοικονομικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις, δηλαδή αποθέματα (stocks) στην αρχή και το τέλος μιας περιόδου. Ισχύει: Τελικό απόθεμα = αρχικό απόθεμα +συναλλαγές +μεταβολές αποτίμησης + συναλλαγματικές μεταβολές+ λοιπές μεταβολές ΙV. Το σύστημα καταγραφής των εξωτερικών συναλλαγών H διπλογραφική βάση στατιστικών ισοζυγίου πληρωμών Καταγραφή μεμονωμένων συναλλαγών Η καταγραφή των χρεώσεων και των πιστώσεων αποτελεί τη βάση για το λογιστικό σύστημα όσον αφορά τις μεμονωμένες συναλλαγές. Κάθε συναλλαγή στο ισοζύγιο πληρωμών καταγράφεται ως έχοντας δύο ίσες και αντίθετες εγγραφές οι οποίες αντικατοπτρίζουν τα εισερχόμενα και εξερχόμενα στοιχεία σε κάθε ανταλλαγή. Για κάθε συναλλαγή, κάθε μέρος της που καταγράφεται αντιστοιχεί σε μία πιστωτική και μία χρεωστική εγγραφή: Πίστωση (Π) εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, εισπρακτέο εισόδημα, μείωση του ενεργητικού, ή αύξηση του παθητικού. Χρέωση (Χ) εισαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, πληρωτέο εισόδημα, αύξηση του ενεργητικού, ή μείωση του παθητικού. Παραδείγματα 1). Πώληση προϊόντων σε ένα μη μόνιμο κάτοικο για 100 χρηματικές μονάδες σε τοπικό νόμισμα. Για τον πωλητή: 8

9 ΣΥΝΑΛΛΑΓΗ ΠΙΣΤΩΣΗ ΧΡΕΩΣΗ Εξαγωγές αγαθών 100 Καταθέσεις-συνάλλαγμα 100 (Χρέωση αύξηση στα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία) 2) Πώληση μετοχών για 50 χρηματικές μονάδες. Για τον πωλητή: ΣΥΝΑΛΛΑΓΗ ΠΙΣΤΩΣΗ ΧΡΕΩΣΗ Επενδύσεις Μετοχές Χαρτοφυλακίου- 50 Καταθέσεις-συνάλλαγμα 50 Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου-Μετοχές: Πίστωση μείωση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού. Καταθέσεις-Συνάλλαγμα: Χρέωση αύξηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού. 3)Ένα παράδειγμα που περιλαμβάνει την ανταλλαγή ενός στοιχείου του ενεργητικού με τη δημιουργία ενός στοιχείου του παθητικού είναι όταν ένας δανειζόμενος λαμβάνει ένα δάνειο 200 χρηματικών μονάδων. Για τον δανειζόμενο: ΣΥΝΑΛΛΑΓΗ ΠΙΣΤΩΣΗ ΧΡΕΩΣΗ Λοιπές Επενδύσεις - Δάνεια 200 Καταθέσεις-συνάλλαγμα 200 Δάνειο: Πίστωση αύξηση του παθητικού Καταθέσεις-Συνάλλαγμα: Χρέωση αύξηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού. 4) Επιχείρηση-κάτοικος Ελλάδος έλαβε κοινοπρακτικό δάνειο 10 εκατ. ευρώ. Από αυτό τα 4 εκατ. χορηγήθηκαν από υποκατάστημα ελληνικής τράπεζας 9

10 στο Λονδίνο και το υπόλοιπο ποσό από υποκατάστημα ξένης τράπεζας στην Αθήνα. Στη συνέχεια η ως άνω εταιρεία έκανε εισαγωγές στη Ελλάδα αξίας 2 εκατ. Ευρώ. Να καταγράψετε τις συναλλαγές ΙΠ με βάση το διπλογραφικό σύστημα. ΣΥΝΑΛΛΑΓΗ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΓΑΘΑ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ Συνολική καταγραφή Ως αποτέλεσμα της διπλής καταχώρησης της κάθε συναλλαγής, η διαφορά του συνόλου των πιστωτικών καταχωρήσεων από το σύνολο των χρεωστικών καταχωρήσεων θεωρητικά είναι μηδέν στο εθνικό ισοζύγιο πληρωμών και αυτό γιατί οι λογαριασμοί σαν σύνολο είναι σε ισορροπία. Όπως αναφέρθηκε όμως και προηγούμενα προβλήματα υπολογισμού προκαλούν διαφορές στην πράξη. Η διπλής φύσης καταχώρηση του ισοζυγίου πληρωμών παρουσιάζεται στα συγκεντρωτικά στοιχεία με διαφορετικούς τρόπους. Μία παρουσίαση όπου η φύση των καταχωρήσεων καθορίζεται από τους τίτλους των στηλών (δηλαδή, πιστώσεις, χρεώσεις, καθαρή συμμετοχή των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού, και καθαρών υποχρεώσεων του παθητικού) θεωρείται πιο κατανοητή από τους χρήστες. Μια άλλη παρουσίαση είναι όταν πιστωτικές καταγραφές παρουσιάζονται ως θετικές και χρεωστικές καταγραφές παρουσιάζονται ως αρνητικές. Αυτή η παρουσίαση είναι χρήσιμη για τον υπολογισμό του ισολογισμού, αλλά απαιτεί πολύ εξήγηση για τους χρήστες (π.χ. αυξήσεις στο ενεργητικό παρουσιάζονται ως αρνητική αξία). 10

11 V. Αξιολόγηση της ποιότητας των στατιστικών δεδομένων ΙΠ Πλαίσιο για την αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων Αυτός ο πίνακας δείχνει το διψήφιο επίπεδο του πλαισίου αξιολόγησης του ΔΝΤ για την ποιότητα των δεδομένων, τη στιγμή της δημοσίευσης. Περισσότερες λεπτομέρειες για το πλαίσιο σε συγκεκριμένες πτυχές του ισοζυγίου πληρωμών διατίθενται στον ιστότοπο του ΔΝΤ. Νέες εκδόσεις θα δημοσιευθούν στον ιστότοπο του ΔΝΤ μόλις αναπτυχθούν. Διαστάσεις της ποιότητας 0.Προαπαιτούμενα της ποιότητας 1. Διαβεβαιώσεις της ακεραιότητας Η αρχή της αντικειμενικότητας στη συλλογή, επεξεργασία και διάδοση των στατιστικών τηρείται αυστηρά. 2. Μεθοδολογική αρτιότητα Η μεθοδολογική βάση για τη στατιστική ακολουθεί διεθνώς αποδεκτά πρότυπα, κατευθυντήριες γραμμές ή ορθές πρακτικές. 3. Ακρίβεια και αξιοπιστία Η πηγή δεδομένων και οι στατιστικές τεχνικές είναι ορθές και τα στατιστικά αποτελέσματα απεικονίζουν επαρκώς την πραγματικότητα. Στοιχεία 0.1 Νομικό και θεσμικό περιβάλλον-το περιβάλλον υποστηρίζεται από τη στατιστική. 0.2 Πόροι-Οι πόροι είναι ανάλογοι με τις ανάγκες των στατιστικών προγραμμάτων. 0.3 Σχετικότητα-Η στατιστική καλύπτει σχετικές πληροφορίες για το γνωστικό αντικείμενο. 0.4 Λοιπή διαχείριση ποιότητας-η ποιότητα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τις στατιστικές εργασίες. 1.1 Επαγγελματικότητα- Οι στατιστικές πολιτικές και πρακτικές καθοδηγούνται από υπηρεσίες με επαγγελματική εξειδίκευση. 1.2 Διαφάνεια- Οι στατιστικές πολιτικές είναι διαφανείς. 1.3 Ηθικά πρότυπα-πολιτικές και πρακτικές καθοδηγούνται από ηθικά πρότυπα. 2.1 Έννοιες και ορισμοί- Έννοιες και ορισμοί που χρησιμοποιούνται είναι σύμφωνες με τα διεθνώς αποδεκτά στατιστικά πλαίσια. 2.2 Έκταση- Το πεδίο εφαρμογής είναι σύμφωνο με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα, τις κατευθυντήριες γραμμές ή τις ορθές πρακτικές. 2.3 Ταξινόμηση / τομεοποίηση- Συστήματα ταξινόμησης και τομεοποίησης είναι σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα, τις κατευθυντήριες γραμμές ή τις ορθές πρακτικές. 2.4 Βάση για την καταγραφή- Οι ροές και τα αποθέματα (flows and stocks) αποτιμώνται και καταχωρούνται σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα, τις κατευθυντήριες γραμμές ή τις ορθές πρακτικές. 3.1 Πηγή δεδομένων-οι διαθέσιμες πηγές δεδομένων αποτελούν επαρκή βάση για την κατάρτιση στατιστικών. 3.2 Αξιολόγηση της πηγής δεδομένων-οι πηγές δεδομένων αξιολογούνται συχνά. 3.3 Στατιστικές τεχνικές- Στατιστικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι σύμφωνες με ορθές στατιστικές διαδικασίες. 3.4 Αξιολόγηση και επικύρωση των παρεμβαλλόμενων δεδομένων και των στατιστικών αποτελεσμάτων-ενδιάμεσα και 11

12 4. Λειτουργικότητα Στατιστικά στοιχεία με επαρκή περιοδικότητα και επικαιρότητα είναι συνεπή και ακολουθούν μια προβλέψιμη πολιτική αναθεωρήσεων. 5. Προσβασιμότητα Τα δεδομένα και τα μεταδεδομένα είναι εύκολα διαθέσιμα και η βοήθεια προς τους χρήστες είναι επαρκής. στατιστικά αποτελέσματα αξιολογούνται και επικυρώνονται συχνά. 3.5 Μελέτες αναθεώρησης-αναθεωρήσεις, ως μετρητές της αξιοπιστίας, παρακολουθούνται και επεξεργάζονται για τις πληροφορίες που παρέχουν. 4.1 Περιοδικότητα και επικαιρότητα-η περιοδικότητα και η επικαιρότητα ακολουθούν τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα διάδοσης. 4.2 Συνοχή-Τα στατιστικά στοιχεία είναι συνεπή εντός του συνόλου δεδομένων, με την πάροδο του χρόνου, και με τα μεγάλα σύνολα δεδομένων. 4.3 Πολιτική αναθεώρησης και πρακτική-οι αναθεωρήσεις των δεδομένων ακολουθούν μια τακτική και δημοσιευμένη διαδικασία 5.1 Προσβασιμότητα δεδομένων-τα στατιστικά στοιχεία παρουσιάζονται με σαφή και κατανοητό τρόπο, οι μορφές της διάδοσης είναι επαρκείς και τα στατιστικά στοιχεία διατίθενται σε αμερόληπτη βάση. 5.2 Προσβασιμότητα μεταδεδομένων- Ενημερωμένα μεταδεδομένα που σχετίζονται άμεσα με το θέμα είναι διαθέσιμα. 5.3 Βοήθεια προς τους χρήστες-άμεση και σχετική με το αντικείμενο υπηρεσία υποστήριξης είναι διαθέσιμη. VΙ. Το Ισοζύγιο Πληρωμών και η Διεθνής Επενδυτική Θέση της Ελλάδος Στην Ελλάδα την ευθύνη για τη συλλογή των στοιχείων, την κατάρτιση και δημοσιοποίηση του ΙΠ και της ΔΕΘ έχει η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) με βάση τον ιδρυτικό της νόμο (Ν. 3424/ ) και σειρά μεταγενέστερων νόμων. Η ευθύνη αυτή όχι μόνο δεν αναιρέθηκε από το Ν. 3238/2010 περί συστάσεως του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος και της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, αλλά προβλέπεται ρητά στη παράγραφο 5 του άρθρου 23 του εν λόγω νομοθετήματος. Έτσι η ΤτΕ δημοσιεύει διαρκώς από το 1929 μέχρι σήμερα το ΙΠ της Ελλάδος, δραστηριότητα που διακόπηκε μόνο κατά την περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Στα πλαίσια των ως άνω δραστηριοτήτων της, η ΤτΕ συλλέγει τα στατιστικά στοιχεία που απαιτούνται για την κατάρτιση του ΙΠ κυρίως από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στη χώρα, αλλά και φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα 12

13 οποία υποχρεούνται να παρέχουν τα στοιχεία αυτά σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (άρθρο 55Γ του Καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος, όπως κυρώθηκε με τους νόμους 2609/1998 και 2832/2000 και ισχύει). Από το έτος 1999, η Τράπεζα της Ελλάδος προσάρμοσε τη μεθοδολογία κατάρτισης του ισοζυγίου πληρωμών της χώρας στις συστάσεις και τους ορισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (IMF), όπως αυτές έχουν καθοριστεί στην 5η έκδοση του εγχειριδίου για το Ισοζύγιο Πληρωμών (IMF Balance of Payments Manual, 5th edition, 1993). Επίσης, στην έκδοση αυτή θεσπίζεται η υποχρέωση κάθε χώρας να καταρτίζει και να υποβάλλει στοιχεία για τη Διεθνή Επενδυτική Θέση της χώρας. Από πλευράς στατιστικής μεθοδολογίας, η συλλογή των στατιστικών πληροφοριών για την κατάρτιση του ισοζυγίου πληρωμών από την Τράπεζα της Ελλάδος σήμερα βασίζεται στο μικτό σύστημα. Στο σύστημα αυτό, η βασική πηγή άντλησης στοιχείων ισοζυγίου πληρωμών είναι τα εγχώρια Νομισματικά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα (περιλαμβανομένης και της Τράπεζας της Ελλάδος), όπου αυτά υποχρεωτικά παρέχουν στην Τράπεζα της Ελλάδος μηνιαία αναλυτική πληροφόρηση για τις όλες τις συναλλαγές κατοίκων Ελλάδος με μη κατοίκους, τις οποίες διεκπεραιώνουν είτε για ίδιο λογαριασμό είτε για λογαριασμό πελατών τους. Η άλλη πηγή στατιστικών στοιχείων για το ισοζύγιο πληρωμών είναι η απευθείας από τους κατοίκους συναλλασσόμενους παροχή πληροφόρησης όπως π.χ. από τα ελληνικά διυλιστήρια, από τους κάτοικους και μη κάτοικους ταξιδιώτες, από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και τους κάτοικους που διενεργούν διασυνοριακές συναλλαγές χωρίς τη μεσολάβηση εγχώριου πιστωτικού ιδρύματος. Αναλυτική παρουσίαση σχετικά με τη μεθοδολογία και τις στατιστικές πηγές που χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση του ισοζυγίου πληρωμών και της διεθνούς επενδυτικής θέσης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιέχεται στην έκδοση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής 13

14 Τράπεζας European Union balance of payments/international Investment position statistical methods, Μάιος Ήδη Η Τράπεζα της Ελλάδος ανταποκρινόμενη στις αλλαγές που πραγματοποιούνται σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο έχει δρομολογήσει αφενός την εφαρμογή ενός νέου συστήματος συλλογής στοιχείων που θα στηρίζεται στην απ ευθείας άντληση των αναγκαίων στοιχείων (direct reporting) και την προσαρμογή της κατηγοριοποίησης των εξωτερικών συναλλαγών σύμφωνα με τις συστάσεις και τους ορισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όπως έχουν αναθεωρηθεί στην τελευταία (6 η ) έκδοση του Εγχειριδίου για το ΙΠ. Πληροφορίες για το ΙΠ και τη ΔΕΘ της Ελλάδος δημοσιεύονται στον ιστότοπο της ΤτΕ ( καθώς και στις πιο κάτω εκδόσεις της Τράπεζας της Ελλάδος: α) Στοιχεία για το SDDS (μηνιαίο) β) Στατιστικό Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας (μηνιαίο), γ) Οικονομικό Δελτίο (εξαμηνιαίο), δ) Νομισματική Πολιτική Ενδιάμεση Εκθεση (εξαμηνιαίο), και ε) Έκθεση Διοικητή (ετήσια). Στο παράρτημα που ακολουθεί παρατίθενται δελτίου τύπου της ΤτΕ σχετικά με τις εξελίξεις στο ΙΠ και τη ΔΕΘ της Ελλάδος καθώς και τα αντίστοιχα δημοσιευμένα στοιχεία. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΠ ΚΑΙ ΔΕΘ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 22/12/ Ισοζύγιο Πληρωμών: Οκτώβριος 2014 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Τον Οκτώβριο του 2014, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 199 εκατ. ευρώ, το οποίο ήταν κατά 118 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο του Οκτωβρίου του Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της βελτίωσης αφενός του ισοζυγίου υπηρεσιών, εξ αιτίας κυρίως της ανόδου των 14

15 καθαρών εισπράξεων από μεταφορές και λοιπές υπηρεσίες, και αφετέρου του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων, λόγω της ανόδου των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ και παρά την επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε κατά 209 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο του 2013, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων και λοιπών αγαθών εκτός των πλοίων. Αντίθετα οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων μειώθηκαν σημαντικά. Το εμπορικό έλλειμμα, αν εξαιρεθούν τα πλοία, αυξήθηκε, παρά την άνοδο των εισπράξεων από εξαγωγές (καυσίμων κατά 12,0% και λοιπών αγαθών κατά 9,4%), καθώς αυξήθηκε και η αντίστοιχη δαπάνη για εισαγωγές με ταχύτερο ρυθμό (κατά 20,6% και 16,0% αντίστοιχα). Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 199 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους, κυρίως λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων μεταφορών (θαλάσσιων και αεροπορικών) και λοιπών υπηρεσιών (κυρίως επιχειρηματικών). Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 4,6%, αντανακλώντας άνοδο κατά 18,9% των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών, αλλά η άνοδος αυτή αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την άνοδο των ταξιδιωτικών δαπανών κατοίκων στο εξωτερικό. Το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2014, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε πλεόνασμα 3,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 2,1 δισεκ. ευρώ το ίδιο διάστημα του Επίσης, το συνολικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε πλεόνασμα 2,9 δισεκ. ευρώ, έναντι 1,2 δισεκ. ευρώ το 2013, εξέλιξη οφειλόμενη στη βελτίωση του ισοζυγίου υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι, κατά τη διάρκεια του δεκαμήνου, οι συνολικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σημείωσαν άνοδο 8,6% (έναντι 3,1% την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους). Ειδικότερα, οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 4,9%, ενώ οι εισπράξεις από υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 11,4%. Το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 908 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων. Οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων παρουσίασαν μικρή μόνο αύξηση, όπως και το έλλειμμα των λοιπών αγαθών. Η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 2,7 δισεκ. ευρώ οφείλεται στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές, μεταφορικές, αλλά και λοιπές υπηρεσίες. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους σημείωσαν άνοδο κατά 10,6% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2013, αντανακλώντας άνοδο κατά 21,9% των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών. Επίσης στο δεκάμηνο, το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων περιορίστηκε κατά 429 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για 15

16 τόκους. Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων συρρικνώθηκε κατά 726 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2013, κυρίως λόγω των μειωμένων μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης από την ΕΕ και διαμορφώθηκε σε 2,9 δισεκ. ευρώ. Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων Τον Οκτώβριο του 2014, το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε μικρό έλλειμμα, όπως και τον Οκτώβριο του Το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2014, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων ανήλθε σε 1,8 δισεκ. ευρώ, έναντι 2,8 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 4,7 δισεκ. ευρώ το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2014, έναντι 6,4 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2014 πλεόνασμα 5,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 4,9 δισεκ. ευρώ την ίδια περίοδο του Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών Τον Οκτώβριο του 2014, οι άμεσες επενδύσεις από κατοίκους Ελλάδος στο εξωτερικό δεν παρουσίασαν αξιοσημείωτες συναλλαγές. Oι άμεσες επενδύσεις από κατοίκους εξωτερικού στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 173 εκατ. ευρώ, λόγω της συμμετοχής της Μadison Point Investment SARL, με έδρα το Λουξεμβούργο, στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Credit Agricole Leasing Hellas AΕ. Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή 2,7 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται αφενός στη μείωση (εκροή κατά 1,7 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου και αφετέρου στην αύξηση (κατά 1,0 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων των Ελλήνων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια, καθώς και χρηματοοικονομικά παράγωγα και μετοχές που έχουν εκδώσει μη κάτοικοι. Στις λοιπές επενδύσεις, παρατηρήθηκε καθαρή εισροή 2,7 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή αύξηση (κατά 3,5 δισεκ. ευρώ) των 16

17 τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα. Το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2014, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1,3 δισεκ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων Ελλάδος στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 512 εκατ. ευρώ. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή 3,5 δισεκ. ευρώ, καθώς η καθαρή εκροή (6,8 δισεκ. ευρώ) για επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό αντισταθμίστηκε εν μέρει από την άνοδο των υποχρεώσεων (3,3 δισεκ. ευρώ). Η τελευταία ήταν αποτέλεσμα κυρίως της ανόδου των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, η οποία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή εκροή ύψους 750 εκατ. ευρώ, αντανακλά τη μείωση των υποχρεώσεων των κατοίκων, η οποία αντιστάθμισε σε σημαντικό βαθμό την αντίστοιχη μείωση των απαιτήσεών τους. Η μείωση των υποχρεώσεων οφείλεται κυρίως στην πτώση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (εκροή 10,1 δισεκ. ευρώ), η οποία σχεδόν αντισταθμίστηκε από την καθαρή αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς το εξωτερικό (εισροή 7,8 δισεκ. ευρώ). Στο τέλος Οκτωβρίου 2014 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 4,9 δισεκ. ευρώ έναντι 4,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου του Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Νοεμβρίου 2014 θα ανακοινωθούν στις 20 Ιανουαρίου

18 ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΘΕΣΗ (3 ο ΤΡΙΜΗΝΟ 2014) Ποσά σε εκατ.ευρώ, τέλος περιόδου αναφοράς - σε τιμές αγοράς Τα στοιχεία της Διεθνούς Επενδυτικής Θέσης κάθε τριμήνου δημοσιεύονται 90 μέρες μετά την περίοδο αναφοράς Q3 P 1.ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Κατοίκων στο εξωτερικό Μετοχικό κεφάλαιο και επανεπενδυθέντα κέρδη Λοιπά κεφάλαια Μη κατοίκων στην Ελλάδα Μετοχικό κεφάλαιο και επανεπενδυθέντα κέρδη Λοιπά κεφάλαια ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ Απαιτήσεις Μετοχές (i) Τράπεζα της Ελλάδος 489 (ii) Γενική κυβέρνηση 2 (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα R* 273 (iv) Λοιποί τομείς Χρεόγραφα Ομόλογα και γραμμάτια (i) Τράπεζα της Ελλάδος (ii) Γενική κυβέρνηση (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα (iv) Λοιποί τομείς Μέσα χρηματαγοράς (i) Τράπεζα της Ελλάδος (ii) Γενική κυβέρνηση 0 (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα 108 (iv) Λοιποί τομείς Υποχρεώσεις Μετοχές (i) Τράπεζα της Ελλάδος 0 18

19 (ii) Γενική κυβέρνηση 0 (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα (iv) Λοιποί τομείς Χρεόγραφα Ομόλογα και γραμμάτια (i) Τράπεζα της Ελλάδος 0 (ii) Γενική κυβέρνηση* (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα (iv) Λοιποί τομείς Μέσα χρηματαγοράς (i) Τράπεζα της Ελλάδος 0 (ii) Γενική κυβέρνηση* (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα 0 (iv) Λοιποί τομείς 0 3. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ Απαιτήσεις (i) Τράπεζα της Ελλάδος 0 (ii) Γενική κυβέρνηση 522 (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα (iv) Λοιποί τομείς Υποχρεώσεις 0 (i) Τράπεζα της Ελλάδος 0 (ii) Γενική κυβέρνηση 0 (iii) Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα 0 (iv) Λοιποί τομείς 0 4.ΛΟΙΠΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Απαιτήσεις Τράπεζα της Ελλάδος Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές απαιτήσεις Γενική κυβέρνηση Εμπορικές πιστώσεις Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές απαιτήσεις

20 Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές απαιτήσεις Λοιποί τομείς Εμπορικές πιστώσεις Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές απαιτήσεις Υποχρεώσεις Τράπεζα της Ελλάδος Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές υποχρεώσεις Γενική Κυβέρνηση Εμπορικές πιστώσεις Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές υποχρεώσεις Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές υποχρεώσεις Λοιποί τομείς Εμπορικές πιστώσεις Δάνεια/ καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια Λοιπές υποχρεώσεις 0 5.ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ Νομισματικός χρυσός Ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα στο ΔΝΤ Συναλλαγματική θέση στο ΔΝΤ Απαιτήσεις σε ξένο νόμισμα Καταθέσεις και τραπεζογραμμάτια με τις νομισματικές αρχές με τα πιστωτικά ιδρύματα Αξιόγραφα Μετοχές Ομόλογα και γραμμάτια Μέσα χρηματαγοράς Λοιπές απαιτήσεις 0 ΚΑΘΑΡΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΘΕΣΗ

21 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ 2013 I ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝ/ΓΩΝ ( Ι.Α + Ι.Β + Ι.Γ + Ι.Δ ) 1.088,5 Ι.A ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ( I.Α.1 - I.Α.2) ,4 ΙΣΟΖΥΓΙΟ καυσίμων ,5 ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ χωρίς καύσιμα ,9 ΙΣΟΖΥΓΙΟ πλοίων ,3 ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ χωρίς καύσιμα και πλοία ,7 I.A.1 Εξαγωγές αγαθών ,8 Καύσιμα 7.941,2 Πλοία (πωλήσεις) 443,0 Λοιπά αγαθά ,7 I.A.2 Εισαγωγές αγαθών ,2 Καύσιμα ,7 Πλοία (αγορές) 1.926,2 Λοιπά αγαθά ,3 Ι.Β ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ( I.Β.1 - I.Β.2) ,9 I.B.1 Εισπράξεις ,5 Ταξιδιωτικό ,2 Μεταφορές ,9 Λοιπές υπηρεσίες 3.717,4 I.B.2 Πληρωμές ,6 Ταξιδιωτικό 1.835,2 Μεταφορές 5.553,0 Λοιπές υπηρεσίες 3.592,4 Ι.Γ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ (I.Γ.1 - I.Γ.2) ,2 I.Γ.1 Εισπράξεις 3.423,0 Αμοιβές, μισθοί 209,3 Τόκοι, μερίσματα, κέρδη 3.213,7 I.Γ.2 Πληρωμές 6.550,2 Αμοιβές, μισθοί 453,0 Τόκοι, μερίσματα, κέρδη 6.097,1 Ι.Δ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ (I.Δ.1 - I.Δ.2) 4.466,2 I.Δ.1 Εισπράξεις 7.687,8 Γενική Κυβέρνηση 6.410,6 Λοιποί τομείς 1.277,3 I.Δ.2 Πληρωμές 3.221,6 21

22 Γενική Κυβέρνηση 2.433,0 Λοιποί τομείς 788,6 ΙΙ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΩΝ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ (II.1 - II.2) 3.040,8 II.1 Εισπράξεις 3.380,6 Γενική Κυβέρνηση 3.298,9 Λοιποί τομείς 81,7 II.2 Πληρωμές 339,8 Γενική Κυβέρνηση 9,7 Λοιποί τομείς 330,1 III ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝ/ΓΩΝ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΩΝ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΝ( Ι + ΙΙ) 4.129,3 ΙV ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΧΡΗΜ/ΚΩΝ ΣΥΝ/ΓΩΝ ( ΙV.Α+IV.Β+ΙV.Γ+IV.Δ ) ,5 ΙIΙ.Α ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ * 2.713,6 Κατοίκων στο εξωτερικό 591,5 Μη κατοίκων στην Ελλάδα 2.122,2 ΙIΙ.Β ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ * ,1 Απαιτήσεις 1.023,6 Υποχρεώσεις ,7 ΙIΙ.Γ ΛΟΙΠΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ * 677,0 Απαιτήσεις ,9 Υποχρεώσεις ,9 ( Δάνεια Γενικής Κυβέρνησης ) ,2 IΙΙ.Δ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ * * -107,0 V ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΤΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ( Ι + ΙΙ + IV + V= 0) -829,8 ΥΨΟΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ * * * Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος Ποσά σε εκατ. ευρώ 22