Ποσοτική εκτίµηση του κινδύνου της παρουσίας του παθογόνου µικροοργανισµού Listeria monocytogenes σε αλλαντικά θερµικής επεξεργασίας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ποσοτική εκτίµηση του κινδύνου της παρουσίας του παθογόνου µικροοργανισµού Listeria monocytogenes σε αλλαντικά θερµικής επεξεργασίας"

Transcript

1 Ποσοτική εκτίµηση του κινδύνου της παρουσίας του παθογόνου µικροοργανισµού Listeria monocytogenes σε αλλαντικά θερµικής επεξεργασίας Μ. Ματαράγκας, Π.Ν. Σκανδάµης και Ε.Χ. ροσινός Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών, Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων, Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων

2 Ανάλυση κινδύνου Risk analysis Εκτίµηση Κινδύνου Αναγνώριση επικ/νου παράγοντα Εκτίµηση έκθεσης Χαρακτηρισµός επικ/νου παράγοντα Χαρακτηρισµός κινδύνου Μικροβιολογία πρόρρησης ιαχείριση Κινδύνου Κατάλληλο επίπεδο προστασίας Στόχοι Ασφάλειας Τροφίµων GMP/HACCP Καν. 273/25 Μικροβιολογικά κριτήρια Επικοινωνιακή πολιτική Κινδύνου E.Φ.Ε.Τ. EFSA Codex Committee Rapid Alert System ICMSF, 1998 Lammerding, 1997

3 Σύγχρονο πλαίσιο ασφάλειας τροφίµων Ρόλος Ποσοτικής Εκτίµησης Κινδύνου Κατάλληλο Επίπεδο Προστασίας ΑΣΑΤ Gorris, 25

4 Αντικειµενικός Στόχος Ασφάλειας Τροφίµων Food Safety Objective Ηο ΣR + ΣΙεπ/ανάπτ. AΣΑΤ Πρώτες ύλες Καταναλωτής Μικροβιολογικά κριτήρια Κανονισµός 273/25

5 Εκτίµηση Κινδύνου: Τύποι,Πεδίο εφαρµογής και πολυπλοκότητα Προσωπικός προσδιορισµός Ποσοτική αξιολόγηση κινδύνου Υποκειµενική Ποιοτική Λιγότερα δεδοµένα Λιγότερα αποθέµατα Συγκεκριµένο πεδίο Θέσπιση προτεραιοτήτων για την αποτελεσµατική χρήση των αποθεµάτων Προσωπική υγιεινή Σχετική κατάταξη κινδύνου Εκτίµηση «ελαφρυντικών» επεµβάσεων ιαφανής Ποσοτική Περισσότερα δεδοµένα & αποθέµατα Ευρύ πεδίο Η «καλύτερη» αξιολόγηση κινδύνου γίνεται µε την κατευθείαν επισήµανση του προβλήµατος διαθέτοντας το λιγότερο χρόνο και χρήµα.

6 Ποσοτική εκτίµηση µικροβιολογικών κινδύνων (ΠΕΜΚ) (Quantitative Microbiological Risk Assessment, QMRA) Παράγοντες κινδύνου (risk factors) Συλλογή πολύτιµων πληροφοριών και επεξεργασία αυτών (risk assessors) ΛΗΨΗ αποφάσεων όσον αφορά τη ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ του κινδύνου (risk management) Κοινοποίηση στους υπεύθυνους ποιότητας και ασφάλειας (risk managers)

7 (CFSAN-FDA, 23) Ε Κ Τ Ι Μ Η Σ Η Κ Ι Ν Υ Ν Ο Υ

8 Μελέτη πεδίου L. monocytogenes σε έτοιµα προς κατανάλωση προϊόντα κρέατος από: Τέλος επεξεργασίας -> Κατανάλωση Modular Process Risk Model

9 Σκοποί µελέτης Χρησιµότητα µεθόδου ΠΕΜΚ στην τελική εκτίµηση κινδύνου Λιστερίωσης σε ΕΠΚ προϊόντα κρέατος Προσδιορισµός των παραγόντων επηρεάζουν τον κίνδυνο (sensitivity analysis) Συλλογή χρήσιµων πληροφοριών για τη λήψη αποφάσεων και προληπτικών µέτρων διαχείρισης του µικροβιολογικού κινδύνου

10 Στοιχεία της ΠΕΜΚ Αναγνώριση επικίνδυνου παράγοντα Εκτίµηση έκθεσης Χαρακτηρισµός Επ. παράγοντα Εκτίµηση κινδύνου Χαρακτηρισµός κινδύνου

11 Αναγνώριση επικίνδυνου παράγοντα L. Monocytogenes (Ι) Ψυχρότροφο Ευρέως διαδεδοµένο (Ubiquitous) Ανθεκτικότητα σε δυσµενείς συνθήκες (χαµηλό ph, υψηλή συγκέντρωση άλατος) Σχηµατισµός βιοϋµενίων Μίανση τελικών προϊόντων µετά την επεξεργασία (Post-processing contamination)

12 Αναγνώριση επικίνδυνου παράγοντα L. Monocytogenes (ΙΙ) Listeria monocytogenes: - Έτοιµα προς Κατανάλωση Προϊόντα (γαλακτοκοµικά, προϊόντα κρέατος, λαχανικά κ.α.) Τροφιµογενείς δηλητηριάσεις CDC 1998; 2; Σοβαρός κίνδυνος ηλικιωµένοι, ανοσοκατεσταλµένα άτοµα, έγκυες και βρέφη

13 Μεθοδολογία (Ι) Χαρακτηρισµός του επικίνδυνου παράγοντα Έξι βασικές διεργασίες: Αύξηση Αδρανοποίηση Καταµερισµός Ανάµειξη Αποµάκρυνση ιαµίανση Έναρξη της διαδικασίας ΠΕΜΚ Επεξεργασία/Μεταποίηση και πώληση Μέγεθος µερίδας Συχνότητα Προετοιµασία προϊόντος (χειρισµός) Κατανάλωση Εκτίµηση της έκθεσης στον κίνδυνο Ανασκόπηση και επικύρωση των αποτελεσµάτων Χαρακτηρισµός κινδύνου Ποσοτική εκτίµηση της έκθεσης Συχνότητα Επίπεδο Οµάδα πληθυσµού Αριθµός κυττάρων

14 Μεθοδολογία (ΙΙ) Monte Carlo simulation 2 ης τάξης ΠΕΜΚ: διαχωρισµός µεταξύ Μεταβλητότητας (variability) Αβεβαιότητας (uncertainty) παραµέτρων

15 Μεθοδολογία (ΙΙΙ) Εκτίµηση της έκθεσης Κίνδυνος Χαρακτηρισµός του επικίνδυνου παράγοντα Περιπτώσεις λιστερίωσης ανά έτος

16 Μεθοδολογία (ΙV) - Αξιοπιστία του µοντέλου (επικύρωση): σύγκριση προβλεπόµενων τιµών µε καταγεγραµµένες περιπτώσεις λιστερίωσης καθώς και µε τιµές από ανάλογες µελέτες (π.χ. USDA risk assessment) - Ανάλυση ευαισθησίας : απλή/λεπτοµερής ανάλυση και γραφήµατα ευαισθησίας για προσδιορισµό παραγόντων κινδύνου και τιµές κατωφλίου - Monte Carlo προσοµοίωση µοντέλου: 1. επαναλήψεις (variability) και 1 προσοµοιώσεις (uncertainty realizations)

17 Modular process risk model ιαχωρισµός της αλυσίδας παραγωγής σε υπό-µοντέλα Βιοµηχανία Aπλοποίηση Προσδιορισµός του τελικού κινδύνου µε µεγαλύτερη ακρίβεια Λιανικό εµπόριο Καταναλωτής Food service Προσδιορισµός κινδύνου

18 ,14,12,1,8,6,4,2, 2 LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14,25, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14, ,14,12,1,8,6,4,2,,14,12,1,8,6,4,2, 2 LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14,25 2 LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14, ,14,12,1,8,6,4,2, LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14, ,14,12,1,8,6,4,2, 16 2 LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14,25 18,14,12,1,8,6,4,2, LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14, ,14,12,1,8,6,4,2, LogLogistic(-2,911; 9,3396; 4,8391) < 5,% 9,% 5,% > 2,17 14, Υ π ό - µ ο ν τ έ λ ο β ι ο µ η χ α ν ί α ς Περιγραφή π α ρ α µ έτρω ν µ ε D is c re te κατανοµ ή [Discrete(x i, p i )] ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Επιπολασµ ός (p re va le n c e ) και συγκέντρωση (concentration) Αβεβαιότητα (U n c e rta in ty ) Μ ε τα β λ η τό τη τ α (V a ria bility ) Αριθµός και πιθανότητα ανίχνευσης θετικών δειγµάτων (φέτες) Περιγραφή παραµέτρων µε Beta-Binomial κατανοµή [Beta-Binomial(n, α, β )] - Η διαµίανση µέσω εξοπλισµού και εργαλείων υπολογίστηκε σύµφωνα µε τα µοντέλα των FAO/WHO 22 και Yang et al. 26 Θερµοκρασία και χρόνος συντήρησης/µεταφοράς Περιγραφή παραµέτρων µε Pert κατανοµή [Pert(min, most likely, max )] Πληθυσµός (log αριθ. κυττ.) µ : µέγιστος ρυθµός αύξησης N max : µέγιστος πληθυσµός t lag: ιάρκεια φάσης προσαρµογής Κινητικό µοντέλο αύξησης χρόνος µ max t lag Ν max - Μοντέλο της τετραγωνικής ρίζας (square root model) (L. monocytogenes ) και µοντέλο του Arrhenius (οξυγαλακτικά βακτήρια) για τον προσδιορισµό του µέγιστου ρυθµού αύξησης (µ max) και της διάρκειας λανθάνουσας φάσης (t lag ) - Πολυώνυµο 2 ης τάξης για τον προσδιορισµό του µέγιστου πληθυσµού (Ν max) (µόνο για το παθογόνο) ΣΤΑ ΙΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Υπό-µοντέλο Αποθήκευση βιοµηχανίας Τέλος επεξεργασίας στο εργοστάσιο Ι Αποθήκευση στο εργοστάσιο (ολόκληρα τεµάχια) σε φέτες Τεµαχισµός Επαναµόλυνση ή διαµίανση σε φέτες κατά το στάδιο του τεµαχισµού και της ιαµίανση συσκευασίας Αποθήκευση στο εργοστάσιο ΙΙ Αποθήκευση στο εργοστάσιο (φέτες) Μεταφορά από το εργοστάσιο στο λιανικό εµπόριο ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΑ ΙΟΥ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ * Αύξηση, P(=), C(+) Επιβίωση, P(-), C(=) ιαµίανση, P(+), C(= ή +) Αύξηση, P(=), C(+) Αύξηση, P(=), C(+) Επιπολασµός και πληθυσµός παθογόνου (P industry και N industry ),5,45,4,35,3,25,2,15,1,5, -5 Lognorm(5,3284; 15,35) Shift=+, ,% 9,% 5,%,25 2, > Normal(-2,4782;,966) Εξερχόµενο (output) για το υπό-µοντέλο της βιοµηχανίας και εισερχόµενο (input) για το υπό-µοντέλο του λιανικού εµπορίου Προς υπό-µοντέλο λιανικού εµπορίου,45,4,35,3,25,2,15,1,5, < 5,% 9,% 5,% > -4, -,82-1 Μεταφορά στο λιανεµπόριο

19 5 Υ π ό - µ ο ν τ έ λ ο - Επιπολασµός (P industry ) (%) και πληθυσµός παθογόνου (Ν industry ) (log κύττ./γρ.) (εισερχόµενο για το υπό-µοντέλο του λιανικού εµπορίου) - Θερµοκρασία συντήρησης/µεταφοράς ( o C) Συντήρηση: [Normal(µ, σ)] Μεταφορά: [Pert(min, most likely, max)] - Χρόνος συντήρησης/µεταφοράς (ηµέρες) Συντήρηση: [Uniform(min, max)] Μεταφορά: [Cumulative(min, max, {x i },{ p i })] - Κινητικό µοντέλο αύξησης παθογόνου (µ max, t lag και N max ) (ανά ηµέρα, ηµέρες και log κύττ./γρ., αντίστοιχα) - Κινητικό µοντέλο αύξησης αλλοιογόνων µικροοργανισµών (οξυγαλακτικά βακτήρια) µ max και t lag : Μοντέλο Arrhenius Ν max : 9 log cfu/g (επίπεδο αλλοίωσης) - Οι αλλαγές της θερµοκρασίας κατά την µεταφορά του προϊόντος στο σπίτι υπολογίστηκαν σύµφωνα µε το µοντέλο του FAO/WHO 22 Υπό-µοντέλο λιανικού εµπορίου Αποθήκευση στο στο λιανικό λιανεµπόριο (ΕπΚ προϊόν) Μεταφορά Μεταφορά από το λιανικό εµπόριο στο σπίτι Πληθυσµός παθογόνου (N retail ),25,2,15,1 InvGauss(7,1358; 72,925) Shift=-6,8122 Αύξηση, P(=), C(+) Αύξηση, P(=), C(+) Ποσοστό µη ασφαλών δειγµάτων (unspoiled-unsafe fraction),5 Λ ι α ν ι κ ο ύ ε µ π ο ρ ί ο υ Lognorm(1.55, ) Shift= X <=.7 X <= % 95.% 1.6 Αποθήκευση (α) σπίτι Επιπολασµός (P retail ) (%) και πληθυσµός παθογόνου (Ν retail ) (log κύττ./γρ.) (εισερχόµενο για το υπό-µοντέλο του καταναλωτή) - Θερµοκρασία συντήρησης ( o C) [BetaGeneral(min, max, {x i },{ p i })] - Χρόνος συντήρησης (ηµέρες) [Cumulative(min, max, {x i },{ p i })] - Κινητικό µοντέλο αύξησης παθογόνου (µ max, t lag και N max ) (ανά ηµέρα, ηµέρες και log κύττ./γρ., αντίστοιχα) - Κινητικό µοντέλο αύξησης αλλοιογόνων µικροοργανισµών (οξυγαλακτικά βακτήρια) µ max και t lag : Μοντέλο Arrhenius Ν max : 9 log cfu/g (επίπεδο αλλοίωσης) - Χρόνος εµπορίας και ηµέρα αγοράς του προϊόντος (ηµέρες) - Η διαµίανση υπολογίστηκε σύµφωνα µε το µοντέλο των Yang et al. (26) ιαµίανση στο χειρισµό, ,% 9,% 5,% > -2,69 4,46 Αποθήκευση Εξερχόµενο (output) για το υπό-µοντέλο του λιανικού εµπορίου και εισερχόµενο (input) για το υπό-µοντέλο του καταναλωτή (β) Food Serice Προς υπό-µοντέλο καταναλωτή Αποθήκευση στο σπίτι Επαναµόλυνση ή διαµίανση κατά την προετοιµασία (meal preparation) Κατανάλωση 25 Αύξηση, P(=), C(+) ιαµίανση, P(+), C(= ή +) Πληθυσµός παθογόνου τη στιγµή της κατανάλωσης (N consumer ),4,35,3,25,2,15,1,5, -4-2 Normal(1,9863; 1,326) 2 < 5,% 9,% 5,% > -,16 4,

20 ,5,45,4,35,3,25,2,15,1,5,,4,35,3,25,2,15,1,5, < 5,% 9,% 5,% > -,16 4, X <=.7 X <= % 95.% Υ π ό - µ ο ν τ έ λ ο Στοιχεία κατανάλωσης - Μέγεθος µερίδας που καταναλώνεται (serving size) (γραµµάρια) [Pert(, 5, 1)] - Συνολικός αριθµός αλλαντικών (servings) που καταναλώνονται σε ένα έτος (περίπου 3,6 1 9 ) - Συχνότητα κατανάλωσης ΕπΚ προϊόντων κρέατος (5% του πληθυσµού καταναλώνει ΕπΚ προϊόντα κρέατος σε µηνιαία βάση) Στοιχεία για την παρουσία του παθογόνου στο προϊόν τη στιγµή της κατανάλωσης - Επιπολασµός παθογόνου - Πληθυσµός παθογόνου Lognorm(5,3284; 15,35) Shift=+,9836 5,% 9,% 5,%,25 2,47 Normal(1,9863; 1,326) - Ποσοστό µη ασφαλών δειγµάτων λαµβάνοντας υπόψη και την αύξηση των οξυγαλακτικών βακτηρίων > Ποσοστό µη ασφαλών δειγµάτων (unspoiled-unsafe fraction) Lognorm(1.55, ) Shift= Κ α τ α ν α λ ω τ ή Κίνδυνος (αριθµ ός περιπτώσεων λιστερίωσης ανά έτος) Στοιχεία πληθυσµού - Σύνολο πληθυσµού (467..) - Ευαίσθητες οµάδες (ποσοστό επί του συνολικού πληθυσµού) (2-25%) όση-αντίδραση (υπολογισµός της παραµέτρου r) - r = [ ln( 1 P )]/ D όπου P = η πιθανότητα ασθένειας των ευαίσθητων οµάδων σύµφωνα µε τη µελέτη από τους οργανισµούς FDA/USDA/CDC 23 (5 1-9 ) και D = η δόση (κύτταρα) τη στιγµή της κατανάλωσης - Προσοµοίωση της παραµέτρου r και εφαρµογή της τεχνικής bootstrap για τον προσδιορισµό των τιµών min, max και most likely - Περιγραφή της παραµέτρου r µε µια Pert κατανοµή [Pert(min, most likely, max)] (µε αυτόν τον τρόπο λαµβάνεται υπόψη η αβεβαιότητα της παραµέτρου)

21 Εργαλεία πρόρρησης Ι Αλλοίωση: Οξυγαλακτικά βακτήρια Εργαλεία πρόρρησης ΙΙ Ασφάλεια: L. monocytogenes Mataragas, Skandamis, Drosinos, 26; 27

22 Αποτελέσµατα προσοµοίωσης Υψηλές συγκεντρώσεις πληθυσµού LM τη στιγµή της κατανάλωσης υπεύθυνες για τις περισσότερες περιπτώσεις λιστερίωσης (95%) που προσοµοιώθηκαν (Chen et al. 23) Μέτρα για τη µείωση του πληθυσµού τη στιγµή της κατανάλωσης ΜΕΙΩΣΗ των περιπτώσεων λιστερίωσης Αριθµός περιπτώσεων λιστερίωσης ανά έτος % των περιπτώσεων λιστερίωσης 5-9 log cfu όση τη στιγµή της κατανάλωσης (log αρ. κυττ.)

23 Αποτελέσµατα Η µείωση των περιπτώσεων λιστερίωσης προϋποθέτει τον προσδιορισµό των παραγόντων (risk factors) εκείνων που έχουν σηµαντική επίδραση στον τελικό πληθυσµό του παθογόνου καθώς και τον προσδιορισµό των τιµών των παραγόντων κινδύνου πάνω από τις οποίες παρατηρείται σηµαντική/απότοµη αύξηση των περιπτώσεων λιστερίωσης (threshold values) Ανάλυση ευαισθησίας (sensitivity analysis) Γραφήµατα ευαισθησίας (sensitivity graphs)

24 Ανάλυση ευαισθησίας Απλή ανάλυση ευαισθησίας (crude sensitivity analysis): προσδιορισµός των πιο σηµαντικών παραγόντων µε επιρροή στον αριθµό των περιπτώσεων λιστερίωσης (αρχική ένδειξη) Ιεράρχηση των παραγόντων κινδύνου µε βάση τον συντελεστή συσχέτισης (correlation coefficient) Παράγοντες κινδύνου ιαµίανση µέσω ακάθαρτου εξοπλισµού και εργαλείων Επιπολασµός παθογόνου στο λιανικό εµπόριο ιαµίανση µέσω ακάθαρτων χεριών Πληθυσµός παθογόνου κατά τη διάρκεια εµπορίας Θερµοκρασία και χρόνος συντήρησης στα καταστήµατα Μέγεθος µερίδας που καταναλώνεται Υπόλοιπες παράµετροι Συντελεστής συσχέτισης,7-,8,4-,5,3-,4,2-,3,1-,2,1-,2 <,1

25 Αποτελέσµατα Σωστή εφαρµογή κανόνων ορθής υγιεινής και βιοµηχανικής πρακτικής ιαµίανση των προϊόντων έστω και µικρό αρχικό φορτίο µπορεί να οδηγήσει σε υψηλό αριθµό κυττάρων LM τη στιγµή της κατανάλωσης λόγω της δυνατότητας αύξησης του παθογόνου στις θερµοκρασιακές συνθήκες που επικρατούν κατά τη διακίνηση του προϊόντος

26 Αποτελέσµατα Λεπτοµερής ανάλυση ευαισθησίας (advanced sensitivity analysis): ποσοτικοποίηση της επίδρασης των παραγόντων κινδύνου (των πιο σηµαντικών) στο τελικό αποτέλεσµα (περιπτώσεις λιστερίωσης) µε βάση τα αποτελέσµατα της απλής ανάλυσης ευαισθησίας α Παράµετροι Μέγεθος µερίδας Επιπολασµός παθογόν ου στο λιαν ικό εµπόριο Πληθυσµός παθογόν ου στο λιαν ικό εµπόριο Θερµοκρασία στο λιαν ικό εµπόριο Ηµέρα αγοράς ιαµίαν ση µέσω ακάθαρτου εξοπλισµού και εργαλείων ιαµίαν ση µέσω ακάθαρτων χεριών Παράγοντες κινδύνου µε φθίνουσα σειρά επιρροής στο τελικό αποτέλεσµα µε βάση τα αποτελέσµατα της λεπτοµερούς ανάλυσης ευαισθησίας όση τη στιγµή της καταν άλωσης (log cfu)

27 Γραφήµατα ευαισθησίας (β-στ) Παράµετροι α Μέγεθος µερίδας Επιπολασµός παθογόν ου στο λιαν ικό εµπόριο Πληθυσµός παθογόν ου στο λιαν ικό εµπόριο Θερµοκρασία στο λιαν ικό εµπόριο Ηµέρα αγοράς ιαµίαν ση µέσω ακάθαρτου εξοπλισµού και εργαλείων ιαµίανση µέσω ακάθαρτων χεριών Περιπτώσεις λιστερίωσης ανά έτος β Prevalence 6.5% Περιπτώσεις λιστερίωσης ανά έτος Περιπτώσεις λιστερίωσης ανά έτος γ 2.2 log cfu/g Πληθυσµός στο εµπόριο όση τη στιγµή της καταν άλωσης (log cfu) Πληθυσµός παθογόνου στο στάδιο του λιανικού εµπορίου ε 23 ηµέρες Χρόνος ζωής Χρόνος παραµονής στο ράφι Ηµέρα αγοράς προϊόντος Περιπτώσεις λιστερίωσης ανά έτος Περιπτώσεις λιστερίωσης ανά έτος Επιπολ ασµός παθογόνου στο στάδιο του λιανικού εµπορίου δ 14 7 o C 12 1 T o C στ Θερµοκρασία στο λιανικό εµπόριο Serving size Μέγεθος µερίδας προϊόντος (γραµµάρια)

28 Επικύρωση µε άλλα QMRA Το µοντέλο ΠΕΜΚ επικυρώθηκε µε τη σύγκριση των περιπτώσεων λιστερίωσης (µέση τιµή: 416 και 9% διάστηµα εµπιστοσύνης: 1 µε 1386) µε τα αποτελέσµατα ανάλογων µελετών και τα αποτελέσµατα ήταν αρκετά ικανοποιητικά: - µέση τιµή: 635 και 9% διάστηµα εµπιστοσύνης: 22 µε 1739 (Perez-Rodriguez et al. 27, LM σε deli meats) -µέση τιµή: 767 (FDA/USDA/CDC 23, LM risk assessment for deli meats) - καταγεγραµµένες περιπτώσεις λιστερίωσης στην Ευρώπη (µέση τιµή: 1353 και τυπική απόκλιση: 125) (EFSA 27) (h µέση από όλες τις πιθανές πηγές µίανσης και όχι µόνο από τα αλλαντικά)

29 Αποτελέσµατα Απόφαση διαχείρισης κινδύνου Για επίτευξη Κατάλληλου Επιπέδου Προστασίας (ΚΕΠ) Σύνδεση µεταξύ εκτίµησης της έκθεσης στον κίνδυνο (exposure assessment), δόσης-αντίδρασης (doseresponse), χαρακτηρισµού του κινδύνου (risk characterization) και διαχείρισης του κινδύνου (risk management) Εκτίµηση της έκθεσης όση-αντίδραση Χαρακτηρισµός κινδύνου ιαχείριση κινδύνου N t D S all P ill Ανεκτό; N Α ή/και Μ (D ref /z, µ max, t lag ) ΣΑΤ ΚαΜ ΚΕΠ

30 Αποτελέσµατα Παράδειγµα διαχείρισης κινδύνου: Για παράδειγµα, µια απόφαση διαχείρισης (ελάττωσης) του µικροβιολογικού κινδύνου στο συγκεκριµένο προϊόν θα ήταν η µείωση του χρόνου εµπορίας κατά 1 ηµέρες, από τις 35-4 ηµέρες (σύµφωνα µε στοιχεία της εταιρίας βάσει επιστροφών) στις 25 ηµέρες (τιµή κατωφλίου: 23 ηµέρες) ή ο περιορισµός της διαµίανσης των προϊόντων στο στάδιο της παραγωγής τους, έτσι ώστε ο πληθυσµός τη στιγµή της κατανάλωσης να µην είναι µεγαλύτερος των 1 κυττ./γρ. (τιµή κατωφλίου: 2,2 log κύττ./γρ.)

31 Συµπεράσµατα ΗΠΕΜΚ δύναται να δώσει πολύτιµες πληροφορίες: - Αναγνώριση των παραγόντων κινδύνου (risk factors) που έχουν καθοριστικό ρόλο στον προσδιορισµό της αρνητικής επίδρασης που µπορεί να έχει η κατανάλωση τροφίµου µε LM στη δηµόσια υγεία - Προσδιορισµό των επικίνδυνων περιοχών (risk zones) ή τιµών κατωφλίου (threshold values) των παραγόντων κινδύνου όπου παρατηρείται δραµατική αύξηση των περιπτώσεων λιστερίωσης

32 Ευχαριστίες - Ολοκληρωµένο Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα «PathogenCombat», το οποίο χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (Food-CT ).

33 Ευχαριστώ

34 Αποτελέσµατα Εποµένως: Οι σηµαντικότεροι παράγοντες είχαν σχέση µε το στάδιο του λιανικού εµπορίου αναγκαιότητα αποφυγής διαµίανσης προϊόντων στη βιοµηχανία, δεδοµένου ότι η διαµίανση των προϊόντων στο λιανικό εµπόριο δεν είναι πιθανή (προϊόντα συσκευασµένα υπό κενό)

35 Συµπεράσµατα - Οι πληροφορίες αυτές µπορούν να χρησιµοποιηθούν και να αξιοποιηθούν από τα στελέχη των βιοµηχανιών τροφίµων που ασχολούνται µε συστήµατα ασφάλειας και ποιότητας για να λάβουν απαντήσεις/οδηγίες σχετικά µε τη διαχείριση ενός κινδύνου

36 Αποτελέσµατα Εποµένως, η λεπτοµερής ανάλυση (Tornado graph) έδειξε ότι οι σηµαντικότεροι παράγοντες που αυξάνουν τον αριθµό περιπτώσεων λιστερίωσης ανά έτος είναι: - Μέγεθος µερίδας που καταναλώνεται - Επιπολασµός και πληθυσµός παθογόνου στα προϊόντα στο στάδιο του λιανικού εµπορίου - Θερµοκρασία συντήρησης κατά τη διάρκεια εµπορίας τους - Χρόνος συντήρησης προϊόντων στα καταστήµατα (ηµέρα αγοράς)

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 1 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Πέτρος Σ. Ταούκης Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χηµικών Μηχανικών Εργαστήριο Χηµείας και Τεχνολογίας Τροφίµων 1 2 Εκτίµηση Επικινδυνότητας (Risk Assessment) Παρουσία/Συγκέντρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΗΣ LISTERIA MONOCYTOGENES ΠΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΗΚΕ ΣΕ ΠΑΓΩΤΟ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΧΑΜΗΛΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (5 ο C)

ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΗΣ LISTERIA MONOCYTOGENES ΠΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΗΚΕ ΣΕ ΠΑΓΩΤΟ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΧΑΜΗΛΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (5 ο C) ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΗΣ LISTERIA MONOCYTOGENES ΠΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΗΚΕ ΣΕ ΠΑΓΩΤΟ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΧΑΜΗΛΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (5 ο C) Εργαστήριο Χηµείας Τροφίµων, Τµήµα Χηµείας, Πανεπιστήµιο Αθηνών. Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 11 η - ΜΕΡΟΣ Β ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ- ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτες ύλες. Πιθανοί κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Καθορισµός πιθανότητας επιβίωσης µικροοργανισµών. Εκτίµηση επικινδυνότητας

Πρώτες ύλες. Πιθανοί κίνδυνοι σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Καθορισµός πιθανότητας επιβίωσης µικροοργανισµών. Εκτίµηση επικινδυνότητας 1 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ HACCP Αρχή 1η: Προσδιορισµός των πιθανών κινδύνων που σχετίζονται µε την παραγωγή τροφίµων σε όλα τα στάδια, από την ανάπτυξη και τη συγκοµιδή των πρώτων υλών, την παραγωγική διαδικασία, την

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 12 η - ΜΕΡΟΣ Β ΑΡΧΕΣ HACCP Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκμάθηση των αρχών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΜΠ. Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ

ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΜΠ. Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΜΠ Εργαστήριο Χημείας και Τεχνολογίας Τροφίμων Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Π. Ταούκης, Αν. Καθ. ΕΜΠ Κ. Τζιά, Καθ. ΕΜΠ, Β. Ωραιοπούλου, Καθ. ΕΜΠ Ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Τροφογενείςή τροφιμογενείς νόσοι

Τροφογενείςή τροφιμογενείς νόσοι Τροφογενείςή τροφιμογενείς νόσοι Τροφογενείςή τροφιμογενείς νόσοιονομάζονται οι παθολογικές εκείνες καταστάσεις οι οποίες οφείλονται στην κατανάλωση τροφίμων που έχουν μολυνθεί με παθογόνους παράγοντες.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΙΝΗΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΙΝΗΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ της Χαρίκλειας Βαϊκούση, Γεωπόνου με τίτλο: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΙΝΗΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Αντικείμενο της μελέτης αποτέλεσε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ 1 Ποιότητα και Ποιοτικός Έλεγχος Ο όρος «ποιότητα» συχνά χρησιµοποιείται χωρίς την πραγµατική της έννοια. ηλαδή δεν προσδιορίζεται αν το προϊόν στο οποίο αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. 5o Εργαστήριο ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ Συσχέτιση μεταξύ Εa & z-value

ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. 5o Εργαστήριο ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ Συσχέτιση μεταξύ Εa & z-value ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 5o Εργαστήριο ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ Συσχέτιση μεταξύ Εa & z-value Ενέργεια Ενεργοποιήσεως (E a ) Εa = η ελάχιστη ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για να ξεκινήσει μια

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή Χρηματοδοτούμενων Ερευνητικών Έργων 1η Προκήρυξη Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/Τριών

Περιγραφή Χρηματοδοτούμενων Ερευνητικών Έργων 1η Προκήρυξη Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/Τριών Περιγραφή Χρηματοδοτούμενων Ερευνητικών Έργων 1η Προκήρυξη Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/Τριών Τίτλος Ερευνητικού Έργου «Ενσωμάτωση της πειραματικής έρευνας και

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.1: Ασφάλεια βιολογικών τροφίμων & προστασία καταναλωτών Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr Δομή παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ. Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ

Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ. Φιλίππου Εμμανουήλ, 18/6/2014 9:03 πμ. 18/6/2014 9:03 πμ 1 Αρχή 1η: Ανάλυση των πιθανών κινδύνων Αναλυτικός προσδιορισμός των πιθανών κίνδυνων που σχετίζονται με όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας των τροφίμων από την αρχή μέχρι την ολοκλήρωση της-συγκομιδή

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 3 η - ΜΕΡΟΣ Γ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών 13 Φεβρουαρίου 2004 PE 337.066/12-17 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 12-17 Σχέδιο σύστασης για τη δεύτερη ανάγνωση (PE 337.066)

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 13 η - ΜΕΡΟΣ Γ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 68/19

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 68/19 12.3.2013 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 68/19 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 209/2013 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Μαρτίου 2013 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2073/2005 όσον αφορά τα μικροβιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΧΑΛΚΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕ ΒΙΟ- ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή τροφίμων. Χρόνος διατηρησιμότητας τροφίμων. Τι είναι η διάρκεια ζωής

Υγιεινή τροφίμων. Χρόνος διατηρησιμότητας τροφίμων. Τι είναι η διάρκεια ζωής Υγιεινή τροφίμων Χρόνος διατηρησιμότητας τροφίμων Τι είναι η διάρκεια ζωής Ένας οδηγός για τον καταναλωτή που τον πληροφορεί σχετικά με το ασφαλές διάστημα κατανάλωσης ενός τροφίμου. Η διάρκεια ζωής ξεκινά

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία Τροφίμων ΙΙΙ

Μικροβιολογία Τροφίμων ΙΙΙ Μικροβιολογία Τροφίμων ΙΙΙ Ενότητα 5: Κρέμα Βούτυρο Παγωτό (1/3), 1.5ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Ακτύπης Αναστάσιος, Λέκτορας Μαθησιακοί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ

ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται πάντα στον πληθυσμό Το δείγμα χρησιμεύει για εξαγωγή συμπερασμάτων για τον πληθυσμό π.χ. το ετήσιο εισόδημα των κατοίκων μιας περιοχής Τα στατιστικά

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος της αλυσίδας διακίνησης από τη βιομηχανία τροφίμων - Κανόνες και εργαλεία. Ρόδιος Γαμβρός: Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής ΣΕΒΤ

Έλεγχος της αλυσίδας διακίνησης από τη βιομηχανία τροφίμων - Κανόνες και εργαλεία. Ρόδιος Γαμβρός: Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής ΣΕΒΤ Έλεγχος της αλυσίδας διακίνησης από τη βιομηχανία τροφίμων - Κανόνες και εργαλεία Ρόδιος Γαμβρός: Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής ΣΕΒΤ Ποιος είναι ο ΣΕΒΤ 1978: Επίσημο όργανο εκπροσώπησης των κοινών θέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων

Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων Αβεβαιότητα Μέτρησης και Παράµετροι Επικύρωσης Πολύ-υπολειµµατικής Μεθόδου Ανάλυσης

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 3 η - ΜΕΡΟΣ Γ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Χαριτωνίδης. Πρόλογος

Νίκος Χαριτωνίδης. Πρόλογος Πρόλογος Τα νωπά ψάρια είναι ιδιόµορφα προϊόντα, λόγω του µεγάλου βαθµού ευπάθειας και της µικρής διάρκειας ζωής τους. Τα χαρακτηριστικά αυτά, αυξάνουν κατά πολύ τις πιθανότητες, το προϊόν να φθάσει ακατάλληλο

Διαβάστε περισσότερα

Επώνυµη ονοµασία. Ενότητα 13 η Σχεδίαση,Επιλογή, ιανοµή Προϊόντων 1

Επώνυµη ονοµασία. Ενότητα 13 η Σχεδίαση,Επιλογή, ιανοµή Προϊόντων 1 Επώνυµη ονοµασία Η επώνυµη ονοµασία είναι αυτή η ονοµασία που ξεχωρίζει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες µας από αυτές των ανταγωνιστών. Οι σχετικές αποφάσεις θα επηρεαστούν από τις εξής ερωτήσεις: 1. Χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Τοξικολογία Τροφίμων. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες

Τοξικολογία Τροφίμων. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες Τοξικολογία Τροφίμων Εισαγωγή στις βασικές έννοιες Αξιολόγηση άρθρου Έννοιες Σημεία Μηχανισμούς Πορεία Ιδιαιτερότητες Ανάλυσης Τροφίμων Ενώσεις που έχουν δυσμενή επίδραση στον άνθρωπο και τα ζώα Ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Νικόλαος Σούλτος Εργαστήριο Υγιεινής Τροφίµων Ζ.Π. Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Η παραγωγή ασφαλών τροφίµων: Είναι ένα πρόβληµα σύνθετο

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Ενότητα 11: Εξωγενείς Παράγοντες Θερμοκρασία, 2ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Γεώργιος - Ιωάννης Νύχας Ευστάθιος Πανάγου Μαθησιακοί Στόχοι

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Χαριτωνίδης. Πρόλογος

Νίκος Χαριτωνίδης. Πρόλογος Πρόλογος Το εγχειρίδιο τούτο αποτελεί µια απλή προσέγγιση στο τρόπο που πρέπει να υλοποιήσουν τις νοµοθετικές τους υποχρεώσεις, όσοι ασχολούνται µε δραστηριότητες ψυχρής εφοδιαστικής αλυσίδας. Με τον όρο

Διαβάστε περισσότερα

«Η επιτραπέζια ελιά ως λειτουργικό προϊόν- Μια νέα προσέγγιση»

«Η επιτραπέζια ελιά ως λειτουργικό προϊόν- Μια νέα προσέγγιση» «Η επιτραπέζια ελιά ως λειτουργικό προϊόν- Μια νέα προσέγγιση» Ευστάθιος Ζ. Πανάγου - Σταµατούλα Μπονάτσου Τµήµα Επιστήµης Τροφίµων & Διατροφής του Ανθρώπου Τι είναι τα λειτουργικά τρόφιµα; «Λειτουργικό

Διαβάστε περισσότερα

«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες»

«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» «Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας N. Αιτωλοακαρνανίας Υπεύθυνος έργου: Φωτόπουλος Χρήστος: Καθηγητής Marketing Management Τροφίµων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ.

ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ. ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ. Ανάλυση Κινδύνων και Κρίσιμα Σημεία Ελέγχου (HACCP): Ένα σύστημα πάγιων διαδικασιών βάση συγκεκριμένων αρχών (7αρχών HACCP)

Διαβάστε περισσότερα

Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων

Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Τµήµα Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίµων Προσδιορισµός Ποσοστών Ανάκτησης Πέντε Οργανοφωσφορικών Φυτοφαρµάκων σε Έτοιµα

Διαβάστε περισσότερα

7. Βιοτεχνολογία. α) η διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών στο θρεπτικό υλικό, β) το ph, γ) το Ο 2 και δ) η θερμοκρασία.

7. Βιοτεχνολογία. α) η διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών στο θρεπτικό υλικό, β) το ph, γ) το Ο 2 και δ) η θερμοκρασία. 7. Βιοτεχνολογία Εισαγωγή Τι είναι η Βιοτεχνολογία; Η Βιοτεχνολογία αποτελεί συνδυασμό επιστήμης και τεχνολογίας. Ειδικότερα εφαρμόζει τις γνώσεις που έχουν αποκτηθεί για τις βιολογικές λειτουργίες των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΓΓΡΑΦΟ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΓΓΡΑΦΟ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, XXX SANCO/11510/2013 (POOL/G4/2013/11510/11510-EN.doc) [ ](2013) XXX draft ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΓΓΡΑΦΟ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ σχετικά με τις μελέτες

Διαβάστε περισσότερα

«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες»

«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» «Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας N. Πέλλας - Πιερίας www.agribusiness.uoi.gr Υπεύθυνος έργου: Φωτόπουλος Χρήστος: Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 10 η - ΜΕΡΟΣ Β ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ HACCP Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκμάθηση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Πτυχιακή εργασία ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Χρυσόστοµος Παπασπύρου Λεµεσός, 2017 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Το υπό έκδοση διεθνές πρότυπο πιστοποίησης ISO 22000 «Συστήµατα διαχείρισης

Το υπό έκδοση διεθνές πρότυπο πιστοποίησης ISO 22000 «Συστήµατα διαχείρισης «Νέο διεθνές πρότυπο πιστοποίησης για τα συστήµατα διαχείρισης της ασφάλειας τροφίµων και ανταπόκριση στις σύγχρονες ανάγκες των επιχειρήσεων στην παγκόσµια αλυσίδα τροφίµων» Ιωάννης Χ. Σαριδάκης Συντονιστής

Διαβάστε περισσότερα

«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες»

«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» «Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας N. Ξάνθης www.agribusiness.uoi.gr Υπεύθυνος έργου: Φωτόπουλος Χρήστος: Καθηγητής Marketing

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του προτύπου. Άµεση αναφορά στην ικανοποίηση των αιτηµάτων για ασφάλεια τροφίµων όχι µόνο διαφόρων κρατικών φορέων αλλά και των καταναλωτών

Σκοπός του προτύπου. Άµεση αναφορά στην ικανοποίηση των αιτηµάτων για ασφάλεια τροφίµων όχι µόνο διαφόρων κρατικών φορέων αλλά και των καταναλωτών ISO 22000 1 Σκοπός του προτύπου Άµεση αναφορά στην ικανοποίηση των αιτηµάτων για ασφάλεια τροφίµων όχι µόνο διαφόρων κρατικών φορέων αλλά και των καταναλωτών Αιτήµατα καταναλωτή (i) Ο φορέας παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία Τροφίμων ΙΙΙ

Μικροβιολογία Τροφίμων ΙΙΙ Μικροβιολογία Τροφίμων ΙΙΙ Ενότητα 5: Κρέμα Βούτυρο Παγωτό (3/3), 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Ακτύπης Αναστάσιος, Λέκτορας Μαθησιακοί

Διαβάστε περισσότερα

Από τον Δρ. Φρ. Γαΐτη* για το foodbites.eu

Από τον Δρ. Φρ. Γαΐτη* για το foodbites.eu Από τον Δρ. Φρ. Γαΐτη* για το foodbites.eu Η μικροβιακή αύξηση μπορεί να επηρεάζεται από διάφορους ενδογενείς (εσωτερικούς) και εξωγενείς (εξωτερικούς) παράγοντες. Η αξιολόγηση αυτών των παραγόντων είναι

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ

Δ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ Κεφάλαιο 7: Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας 1. Η βιοτεχνολογία άρχισε να εφαρμόζεται α. μετά τη βιομηχανική επανάσταση (18ος αιώνας) β. μετά την ανακάλυψη της δομής του μορίου του DNA από τους Watson και

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.2 : Ποιοτικός έλεγχος & ασφάλεια στην αλυσίδα παραγωγής βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 12 η - ΜΕΡΟΣ Γ ΑΡΧΕΣ HACCP Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκμάθηση των αρχών

Διαβάστε περισσότερα

«ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ»

«ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ» «ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ» ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Σχεδίαση και Ανάλυση Πειραμάτων (Υ) Διδάσκοντες: Καθ. Γ. Ν. Σκαράκης, Επ. Καθ. Κ. Σωτηράκογλου, Επ. Καθ. Δ. Γατζούρας, Επ. Καθ.

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακοί στόχοι Μάθημα 1: Το Σύστημα HACCP

Μαθησιακοί στόχοι Μάθημα 1: Το Σύστημα HACCP Μαθησιακοί στόχοι Εκμάθηση των βασικών αρχών της μικροβιολογικής υγιεινής στη βιομηχανία παρασκευής τροφίμων, φαρμάκων και καλλυντικών. Στοιχεία των αρμοδίων αρχών που εποπτεύουν όλο το εύρος των διαδικασιών

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες για την ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου βάση των αρχών του HACCP

Κατευθυντήριες οδηγίες για την ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου βάση των αρχών του HACCP Κατευθυντήριες οδηγίες για την ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου βάση των αρχών του HACCP Στο γενικό πλαίσιο των κανόνων για την ασφάλεια των τροφίμων, η απαίτηση θέσπισης, εφαρμογής και διατήρησης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΓΝΗΣΙΩΣ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΓΝΗΣΙΩΣ ΦΘΙΝΟΥΣΑΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΟΠΙΚΟ ΜΕΓΙΣΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ

Η ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΓΝΗΣΙΩΣ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΓΝΗΣΙΩΣ ΦΘΙΝΟΥΣΑΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΟΠΙΚΟ ΜΕΓΙΣΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ 1 Η ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΓΝΗΣΙΩΣ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ά ( ύ ) έ ί ύ σ ύ ό ά, ύ ό ά 1 1 1 ΓΝΗΣΙΩΣ ΦΘΙΝΟΥΣΑΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ά ( ύ ) έ ί ύ σ ύ ό ά, ύ ό ά 1 1 1 ΤΟΠΙΚΟ ΜΕΓΙΣΤΟ ά ( ύ ) έ

Διαβάστε περισσότερα

Συσκευασία Τροφίμων. Ενότητα 2: Υπολογισμός του Χρόνου Ζωής και οι Παράγοντες που τον Επηρεάζουν, 2ΔΩ

Συσκευασία Τροφίμων. Ενότητα 2: Υπολογισμός του Χρόνου Ζωής και οι Παράγοντες που τον Επηρεάζουν, 2ΔΩ Συσκευασία Τροφίμων Ενότητα 2: Υπολογισμός του Χρόνου Ζωής και οι Παράγοντες που τον Επηρεάζουν, 2ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκων: Αντώνιος Καναβούρας Μαθησιακοί Στόχοι

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 7 η - ΜΕΡΟΣ Α ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Αποτύπωση της

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή τροφίμων. Υγιεινή στις επιχειρήσεις τροφίμων

Υγιεινή τροφίμων. Υγιεινή στις επιχειρήσεις τροφίμων Υγιεινή τροφίμων Υγιεινή στις επιχειρήσεις τροφίμων Βασικές προϋποθέσεις υγιεινής για όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε μόνιμες εγκαταστάσεις: Οι χώροι των τροφίμων θα πρέπει Να διατηρούνται

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη και αποτελέσµατα πολυκριτηριακής ανάλυσης Κατάταξη εναλλακτικών σεναρίων διαχείρισης ΟΤΚΖ Επιλογή βέλτιστου σεναρίου διαχείρισης

Ανάπτυξη και αποτελέσµατα πολυκριτηριακής ανάλυσης Κατάταξη εναλλακτικών σεναρίων διαχείρισης ΟΤΚΖ Επιλογή βέλτιστου σεναρίου διαχείρισης Ανάπτυξη και αποτελέσµατα πολυκριτηριακής ανάλυσης Κατάταξη εναλλακτικών σεναρίων διαχείρισης ΟΤΚΖ Επιλογή βέλτιστου σεναρίου διαχείρισης 1. Εισαγωγή Στην τεχνική αυτή έκθεση περιγράφεται αναλυτικά η εφαρµογή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧ0ΛΗ ΤΕΧΝ0Λ0ΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ

ΣΧ0ΛΗ ΤΕΧΝ0Λ0ΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΧ0ΛΗ ΤΕΧΝ0Λ0ΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΑΛΕΛΛΗ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΦΡΟΥΤΑ-ΛΑΧΑΝΙΚΑ Τα φρούτα-λαχανικά δεν είναι τροφές

Διαβάστε περισσότερα

«Ασφάλεια τροφίμων από το χωράφι μέχρι το ράφι»

«Ασφάλεια τροφίμων από το χωράφι μέχρι το ράφι» «Ασφάλεια τροφίμων από το χωράφι μέχρι το ράφι» Ιωάννης Σμαρνάκης *Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Τεχνολόγων Τροφίμων *Διευθυντής Εργοστασίου& Έρευνας και ανάπτυξης της λάβδας-pallas Α.Ε. Ζαχαρώδη και

Διαβάστε περισσότερα

Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου & Υγιεινής Τροφίµων & Ποτών

Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου & Υγιεινής Τροφίµων & Ποτών Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου & Υγιεινής Τροφίµων & Ποτών ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΒΙΟΫΜΕΝΙΩΝ LISTERIA MONOCYTOGENES ΠΟΥ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μετροτεχνικό Εργαστήριο. Άσκηση 6 η

Μετροτεχνικό Εργαστήριο. Άσκηση 6 η Μετροτεχνικό Εργαστήριο Τομέας Βιομηχανικής Διοίκησης & Επιχειρησιακής Έρευνας Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών Μετροτεχνικό Εργαστήριο Άσκηση 6 η Δομή παρουσίασης 1. Έννοιες & Ορισμοί 2. Πηγές Αβεβαιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήµατα ιοίκησης Τµήµα Χρηµατοοικονοµικής και Ελεγκτικής Management Information Systems Εργαστήριο 4 ΤΕΙ Ηπείρου (Παράρτηµα Πρέβεζας)

Πληροφοριακά Συστήµατα ιοίκησης Τµήµα Χρηµατοοικονοµικής και Ελεγκτικής Management Information Systems Εργαστήριο 4 ΤΕΙ Ηπείρου (Παράρτηµα Πρέβεζας) Πληροφοριακά Συστήµατα ιοίκησης Τµήµα Χρηµατοοικονοµικής και Ελεγκτικής Management Information Systems Εργαστήριο 4 ΤΕΙ Ηπείρου (Παράρτηµα Πρέβεζας) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: Προσοµοίωση (Simulation) και Τυχαίες µεταβλητές

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Τροφίµων. Εισαγωγικές έννοιες Έκταση του προβλήµατος των τροφολοιµώξεων

Υγιεινή Τροφίµων. Εισαγωγικές έννοιες Έκταση του προβλήµατος των τροφολοιµώξεων Υγιεινή Τροφίµων Εισαγωγικές έννοιες Έκταση του προβλήµατος των τροφολοιµώξεων Υγιεινή κ Ασφάλεια Τροφίµων Γενικότερα, Υγιεινή είναι η επιστήµη που σκοπό της έχει την προαγωγήτηςυγείαςτωνανθρώπωνήτωνζώων.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ιδάσκων:

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 3 η - ΜΕΡΟΣ Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

«ιερεύνηση της επιρροής της αλλαγής της καλοκαιρινής ώρας, στην Οδική Ασφάλεια» ιπλωµατική Εργασία. Τίτλος: ΣΑΚΕΛΛΑΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

«ιερεύνηση της επιρροής της αλλαγής της καλοκαιρινής ώρας, στην Οδική Ασφάλεια» ιπλωµατική Εργασία. Τίτλος: ΣΑΚΕΛΛΑΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ιπλωµατική Εργασία Τίτλος: «ιερεύνηση της επιρροής της αλλαγής της καλοκαιρινής ώρας, στην Οδική Ασφάλεια» ΣΑΚΕΛΛΑΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Επιβλέπων: Γεώργιος Γιαννής ΑΘΗΝΑ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2000 Ερέθισµα για την εκπόνηση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Στατιστική ανάλυση του γεωχηµικού δείγµατος µας δίνει πληροφορίες για τον γεωχηµικό πληθυσµό που µελετάµε. Συνυπολογισµός σφαλµάτων Πειραµατικά

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 10 η - ΜΕΡΟΣ Β ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ HACCP Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκμάθηση

Διαβάστε περισσότερα

Ορθή Διαχείριση Τροφίμων. Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα ΕΣΔΥ για Ασφάλεια τροφίμων 27/4/2015

Ορθή Διαχείριση Τροφίμων. Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα ΕΣΔΥ για Ασφάλεια τροφίμων 27/4/2015 Ορθή Διαχείριση Τροφίμων Μαριέττα Κονταρίνη Ημερίδα ΕΣΔΥ για Ασφάλεια τροφίμων 27/4/2015 Κανόνες Ορθής Διαχείρισης των Τροφίμων Προληπτικοί κανόνες-μέτρα που απαιτούνται για να έχουμε ασφαλή τρόφιμα. Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

Τα ελληνικά γαλακτοκοµικά προϊόντα

Τα ελληνικά γαλακτοκοµικά προϊόντα Τα ελληνικά γαλακτοκοµικά προϊόντα µοχλός ανάπτυξης της οικονοµίας Θεµατική ενότητα Γαλακτοκοµικά προϊόντα και ο σύγχρονος καταναλωτής Εισήγηση Συστήµατα ποιότητας στη παραγωγή γαλακτοκοµικών προϊόντων

Διαβάστε περισσότερα

Οι Μικροοργανισμοί σαν Δείκτες Ασφάλειας των Τροφίμων

Οι Μικροοργανισμοί σαν Δείκτες Ασφάλειας των Τροφίμων Οι Μικροοργανισμοί σαν Δείκτες Ασφάλειας των Τροφίμων Μικροοργανισμοί δείκτες (ΜΔ) είναι ομάδες ή είδη m/o που μπορούν εύκολα να προσδιοριστούν και των οποίων η παρουσία όταν ξεπερνά ορισμένα προκαθορισμένα

Διαβάστε περισσότερα

Πιστοποίηση των αντηλιακών µεµβρανών 3M Scotchtint της εταιρίας 3Μ

Πιστοποίηση των αντηλιακών µεµβρανών 3M Scotchtint της εταιρίας 3Μ Πιστοποίηση των αντηλιακών µεµβρανών 3M Scotchtint της εταιρίας 3Μ 1 Πιστοποίηση των αντηλιακών µεµβρανών 3M Scotchtint της εταιρίας 3Μ Οι αντηλιακές µεµβράνες 3M Scotchtint της εταιρίας 3Μ µελετήθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.5 : HACCP στην παραγωγή βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr Δομή παρουσίασης Εισαγωγή Τι

Διαβάστε περισσότερα

Προτάσεις για Οριζόντιες Δράσεις

Προτάσεις για Οριζόντιες Δράσεις Προτάσεις για Οριζόντιες Δράσεις Γ. Γαροφαλάκης Δ/νση Διατροφικής Πολιτικής & Ερευνών, ΕΦΕΤ Είδη οριζόντιων δράσεων Υποστηρικτικές δράσεις (διάχυση αποτελεσμάτων, διάλογος, μελέτες σκοπιμότητας, κ.λπ.)

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 13 η - ΜΕΡΟΣ Α ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ 1 ΜΕΡΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΚΑΙ ΥΛΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΩΤΗΣ ΥΛΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑΔΙΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΡΗΣΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΙΑΡΚΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 3 ΩΡΕΣ ΘΕΜΑ Ο Α ) Να αποδείξετε ότι για δυο ασυµβίβαστα ενδεχόµενα Α, Β ενός δειγµατικού χώρου Ω ισχύει P( A B) = P( A) + P( B) ( µονάδες 8 ) Β ) Να δώσετε τον

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Οι μικροοργανισμοί είναι αναπόσπαστο τμήμα τόσο της ιστορίας του κόσμου μας όσο και της κοινωνικής εξέλιξης του ανθρώπου Βιοτεχνολογία o Ο όρος Βιοτεχνολογία χρησιμοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΙΧΝΗΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΙΧΝΗΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΙΧΝΗΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ρ. Ευάγγελος Α. ΘΕΟ ΩΡΟΥ ιευθύνων Σύµβουλος ΘΕΟ ΩΡΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΑΒΕΤΕ & ΟΡΙΣΜΟΣ ΙΧΝΗΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Σύµφωνα µε τηνcodex ALIMENTARIUS (03/05/2004)

Διαβάστε περισσότερα

i μιας μεταβλητής Χ είναι αρνητικός αριθμός

i μιας μεταβλητής Χ είναι αρνητικός αριθμός ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Σ Λ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Nα χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακoλουθούν γράφοντας στο τετράδιο σας την ένδειξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε

Διαβάστε περισσότερα

MINIMAL PROCESSING ΣΑΛΑΤΕΣ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ

MINIMAL PROCESSING ΣΑΛΑΤΕΣ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ MINIMAL PROCESSING ΣΑΛΑΤΕΣ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ, ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, ΓΡΑΜΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΝΙΚΟΣ ΠΕΝΤΑΡΗΣ Ορισμός Τα minimally processed τρόφιμαείναιγνωστάκαι

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων

Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Υγιεινή Εγκαταστάσεων Βιομηχανιών Τροφίμων Ενότητα 3 η - ΜΕΡΟΣ Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Όνομα καθηγητή: ΠΑΝ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΗ Β. PDF created with pdffactory trial version

ΛΟΗ Β. PDF created with pdffactory trial version Αξιολόγηση προσδιορισμών Αναλυτική επίδοση προσδιορισμού Επιλογή μεθόδου προσδιορισμού βάσει αναλυτικών χαρακτηριστικών και ελέγχου ποιότητας των μετρήσεων Διαγνωστική αξία ανάλυσης Επιλογή δοκιμασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ / ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ / ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ / ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1. ΣΚΟΠΟΣ. 1 2. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 3. ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ... 1 4. ΜΕΘΟ ΟΣ: 2 4.1 ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ.. 2

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή HACCP στη Βιομηχανία Εμφιάλωσης Νερού

Εφαρμογή HACCP στη Βιομηχανία Εμφιάλωσης Νερού Εφαρμογή HACCP στη Βιομηχανία Εμφιάλωσης Νερού Μ.Α. Ευστρατίου Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τι είναι HACCP; Προβλήματα Υδατογενείς λοιμώξεις Ασφάλεια Διακίνησης Τροφίμων κατά μήκος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝ ISO Εµβαλωµατής Αντώνης ΑΕ

ΕΝ ISO Εµβαλωµατής Αντώνης ΑΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ HACCP ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ EΛΟΤ ΕΝ ISO 22000 ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΜΦΙΑΛΩΣΗΣ ΝΕΡΟΥ Εµβαλωµατής Αντώνης Υπεύθυνος ιαχείρισης Ποιότητας-ΣΟΥΡΩΤΗ ΑΕ Μήτρακας Μανασσής Επίκουρος καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Μάθημα: Στατιστική II Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή-Επανάληψη βασικών εννοιών Εβδομάδα 1 η : ,

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Μάθημα: Στατιστική II Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή-Επανάληψη βασικών εννοιών Εβδομάδα 1 η : , Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Μάθημα: Στατιστική II Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή-Επανάληψη βασικών εννοιών Εβδομάδα 1 η :1-0-017, 3-0-017 Διδάσκουσα: Κοντογιάννη Αριστούλα Σκοπός του μαθήματος Η παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία Τροφίμων

Μικροβιολογία Τροφίμων Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου Εργαστήριο Μικροβιολογίας & Βιοτεχνολογίας Τροφίμων Μικροβιολογία Τροφίμων Παπαδοπούλου Όλγα olga_papadopoulou@aua.gr Πλεονεκτήματα/Μειονεκτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, τη γεωργία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Ιχνηλασιμότητα και Ταυτοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 24 Ιουλίου 2017 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 24 Ιουλίου 2017 (OR. en) Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 24 Ιουλίου 2017 (OR. en) 11469/17 AGRILEG 144 DENLEG 60 VETER 67 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 19 Ιουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 37/106 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/229 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 7ης Φεβρουαρίου 2019 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2073/2005 περί μικροβιολογικών κριτηρίων για τα τρόφιμα όσον αφορά ορισμένες μεθόδους,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 20 2.1 Αβεβαιότητα, Τυχαία Διαδικασία, και Συναφείς Έννοιες 20 2.1.1 Αβεβαιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Είναι η πολυκριτηριακή

Είναι η πολυκριτηριακή Είναι η πολυκριτηριακή προσέγγιση (MCDA) χρήσιμη στη διαδικασία διαπραγμάτευσης; Η περίπτωση της ηπατίτιδας C Νικόλας Κούρκουλας BSc, MD, MPA ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διαπραγμάτευση - Θεωρία, στόχος ΑΤΥ (HTA) Αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

Εμπειρίες & Προβλήματα Εφαρμογής του Συστήματος HACCP - ΗΆποψητου ΕΦΕΤ. Ευάγγελος Σ. Λάζος Αντιπρόεδρος ΕΦΕΤ Καθηγητής

Εμπειρίες & Προβλήματα Εφαρμογής του Συστήματος HACCP - ΗΆποψητου ΕΦΕΤ. Ευάγγελος Σ. Λάζος Αντιπρόεδρος ΕΦΕΤ Καθηγητής Εμπειρίες & Προβλήματα Εφαρμογής του Συστήματος HACCP - ΗΆποψητου ΕΦΕΤ Ευάγγελος Σ. Λάζος Αντιπρόεδρος ΕΦΕΤ Καθηγητής Ασφαλής Πρώτη Ύλη, Ασφαλή & Υγιεινά Τρόφιμα ΗΑλυσίδαΤροφίμων Πρωτογενής Παραγωγή Μεταποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές επεξεργασίας Τροφίμων

Αρχές επεξεργασίας Τροφίμων Αρχές επεξεργασίας Τροφίμων Εισαγωγή - Γενικά Ιστορικά Η προσπάθεια του ανθρώπου να επεξεργασθεί και να συντηρήσει τα τρόφιμα σηματοδοτεί την αρχή του πολιτισμού. Σε αυτό συντέλεσαν μια σειρά από ανακαλύψεις

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Πλατφόρµας ιαχείρισης Επαγγελµατικών Κινδύνων & Εκπαίδευσης Εργαζοµένων

Ανάπτυξη Πλατφόρµας ιαχείρισης Επαγγελµατικών Κινδύνων & Εκπαίδευσης Εργαζοµένων Ανάπτυξη Πλατφόρµας ιαχείρισης Επαγγελµατικών Ανάπτυξη Πλατφόρµας ιαχείρισης Επαγγελµατικών Κινδύνων & Εκπαίδευσης Εργαζοµένων Εµπειρία από την εφαρµογή σε Λατοµεία αδρανών υλικών 4η Φάση: Λήψη µέτρων

Διαβάστε περισσότερα

Γαλακτοκομία. Ενότητα 4: Θερμική Επεξεργασία Γάλακτος (1/2), 1.5ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου

Γαλακτοκομία. Ενότητα 4: Θερμική Επεξεργασία Γάλακτος (1/2), 1.5ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Γαλακτοκομία Ενότητα 4: Θερμική Επεξεργασία Γάλακτος (1/2), 1.5ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Μοάτσου Γκόλφω, Eπ. Καθηγήτρια Μαθησιακοί

Διαβάστε περισσότερα

Κεραµικά &µέταλλα σε επαφή. Η κατάσταση στην Ελλάδα

Κεραµικά &µέταλλα σε επαφή. Η κατάσταση στην Ελλάδα Γενικό Χηµείο του Κράτους, Β Χηµική Υπηρεσία Αθήνας Κεραµικά &µέταλλα σε επαφή µε τρόφιµα: Η κατάσταση στην Ελλάδα ανάη Θεοφίλου, Προϊσταµένη Τµήµατος Μετάλλων & Ανόργανων Υλών Το Γ.Χ.Κ. πραγµατοποιεί

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές τεχνικές στατιστικού ελέγχου ποιότητας

Βασικές τεχνικές στατιστικού ελέγχου ποιότητας Βασικές τεχνικές στατιστικού ελέγχου ποιότητας ειγµατοληψία αποδοχής, µε τη λήψη αντιπροσωπευτικών δειγµάτων σύµφωνα µε την στατιστική θεωρία της δειγµατοληψίας. ιαγράµµατα ελέγχου, όπου τα αποτελέσµατα

Διαβάστε περισσότερα

Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005

Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005 Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005 Μαλισιόβα Ε., Παντελιά Μ. και Μεθενίτου Γ. Ινστιτούτο Υγιεινής Τροφίµων Αθηνών Ιχνηλασιµότητα στις επιχειρήσεις τροφίµων- ISO 22005 Εισαγωγή Νοµικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΡΗΣΗ ΟΖΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΠΥΡΓΟΥΣ ΨΥΞΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΡΗΣΗ ΟΖΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΠΥΡΓΟΥΣ ΨΥΞΗΣ ΧΡΗΣΗ ΟΖΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΠΥΡΓΟΥΣ ΨΥΞΗΣ Η χρήση του όζοντος για την κατεργασία νερού σε πύργους ψύξης αυξάνει σηµαντικά τα τελευταία χρόνια και αρκετές έρευνες και εφαρµογές που έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Yγιεινή Βιομηχανιών τροφίμων & φαρμάκων

Yγιεινή Βιομηχανιών τροφίμων & φαρμάκων ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ HACCP 12 Γενικό μέρος 12 Η Ευρωπαϊκή πολιτική για την ασφάλεια στα τρόφιμα 13 Το Σύστημα HACCP 14 Ιστορική εξέλιξη της HACCP 16 Στάδια ανάπτυξης μελέτης HACCP 20 Πυραμίδα

Διαβάστε περισσότερα