ΤΠΟΣΡΟΠΙΑΗΟΝΣΕ ΠΤΡΕΣΟΙ ΠΟΤ ΧΕΣΙΗΟΝΣΑΙ ΜΕ ΓΕΝΕΣΙΚΘ

Transcript

1 ΤΠΟΣΡΟΠΙΑΗΟΝΣΕ ΠΤΡΕΣΟΙ ΠΟΤ ΧΕΣΙΗΟΝΣΑΙ ΜΕ ΓΕΝΕΣΙΚΘ ΔΙΑΣΑΡΑΧΘ Γενικι ειςαγωγι Οι πρόςφατεσ εξελίξεισ ςτθν ζρευνα ζχουν αποδείξει ξεκάκαρα ότι κάποιεσ ςπάνιεσ εμπφρετεσ νόςοι προκαλοφνται από γενετικι βλάβθ ι διαταραχι. ε πολλζσ από αυτζσ και άλλα μζλθ τθσ οικογζνειασ μπορεί να υποφζρουν από υποτροπιάηοντεσ πυρετοφσ. Γενετικι βλάβθ (διαταραχι) θμαίνει ότι ζνα γονίδιο ζχει τροποποιθκεί - «μετάλλαξθ». Θ μετάλλαξθ αυτι αλλάηει τθ λειτουργία του γονιδίου, που δε δίνει τθ ςωςτι αλλά λανκαςμζνθ πλθροφορία ςτον οργανιςμό, οδθγϊντασ ζτςι ςτθ νόςο. τα κφτταρα όλων των ανκρϊπων, υπάρχουν δφο αντίγραφα κάκε γονιδίου. Σο ζνα αντίγραφο κλθρονομείται από τθ μθτζρα και το άλλο από τον πατζρα. Θ μετάλλαξθ μπορεί να: α) Τπάρχει ςτουσ γονείσ. Θ κλθρονομικότθτα είναι 2 διαφορετικϊν τφπων: -Τπολειπόμενθ: αυτό ςθμαίνει ότι και οι δφο γονείσ φζρουν τθ μετάλλαξθ μόνο ςτο ζνα από τα δφο γονίδιά τουσ. Δεν πάςχουν από τθ νόςο γιατί θ νόςοσ εμφανίηεται μόνο αν προςβλθκοφν και τα δφο γονίδια. Θ πικανότθτα να κλθρονομιςει ζνα παιδί τθ μετάλλαξθ είναι ζνα ςτα τζςςερα παιδιά. -Επικρατοφςα: αυτό ςθμαίνει ότι μία μετάλλαξθ είναι αρκετι για να εκφραςτεί θ νόςοσ. τθν περίπτωςθ αυτι ο ζνασ από τουσ γονείσ πάςχει από τθ νόςο και ο κίνδυνοσ μετάδοςισ τθσ ςτο παιδί είναι μια ςτισ δφο. β) Δεν υπάρχει ςτουσ γονείσ. Θ μετάλλαξθ ςυνζβθ κατά τθ ςφλλθψθ του παιδιοφ. Ονομάηεται «μετάλλαξθ de novo (νζα)». Θεωρθτικά δεν υπάρχει κίνδυνοσ για άλλο παιδί (παρά μόνο τυχαία), αλλά οι απόγονοι

2 των παιδιϊν που ζχουν προςβλθκεί ζχουν τον ίδιο κίνδυνο να προςβλθκοφν όπωσ ςε μια επικρατοφςα μετάλλαξθ, δθλαδι να προςβλθκεί το ζνα παιδί ςτα δφο. Κλθρονομικοί υποτροπιάηοντεσ πυρετοί Οικογενισ Μεςογειακόσ Πυρετόσ Οικογενισ Ιρλανδικόσ πυρετόσ ι περιοδικό ςφνδρομο TRAPS, Περιοδικό ςφνδρομο που ςχετίηεται με τον υποδοχζα του TNF. Ο όροσ TNF (Tumor Necrosis Factor) ςθμαίνει Παράγοντασ Νζκρωςθσ των Όγκων. Σα TRAPS είναι κλθρονομοφμενα με τον επικρατοφντα τφπο ςφνδρομα, με υποτροπιάηοντεσ κυματοειδείσ πυρετοφσ διάρκειασ ςυνικωσ δφο ζωσ τριϊν εβδομάδων. Αυτοί ςυνοδεφονται ςχεδόν πάντα από γαςτρεντερικζσ διαταραχζσ, επϊδυνα κόκκινα δερματικά εξανκιματα, πόνο ςτουσ μφσ και περικογχικι διόγκωςθ. Μόλισ τα τελευταία χρόνια θ νόςοσ αναγνωρίςτθκε και κατανοικθκε. Θ πορεία των TRAPS είναι μάλλον καλοικθσ και αυτοπεριοριηόμενθ, ωςτόςο 14% των αςκενϊν αναπτφςςουν μία δευτερογενι ςοβαρι νεφρικι νόςο που ονομάηεται αμυλοείδωςθ (βλζπε κφρια ςυμπτϊματα). υχνότθτα Σο TRAPS κεωρείται μία ςπάνια νόςοσ με λιγότερεσ από 100 επιβεβαιωμζνεσ περιπτϊςεισ να ζχουν περιγραφεί διεκνϊσ. Θ πραγματικι ςυχνότθτα νζων περιπτϊςεων είναι προσ το παρόν άγνωςτθ. Προςβάλλει εξίςου τα αγόρια και τα κορίτςια και φαίνεται να πρωτοεμφανίηεται προσ το τζλοσ τθσ παιδικισ θλικίασ ι ςτθν ενιλικθ ηωι.

3 Οι πρϊτεσ περιπτϊςεισ αναφζρκθκαν ςε αςκενείσ Ιρλανδο-κωτςζηικθσ καταγωγισ, αλλά θ νόςοσ ζχει αναγνωριςτεί και ςε άλλουσ πλθκυςμοφσ: Γάλλουσ, Ιταλοφσ, Εβραίουσ (εφαρδίτεσ, Αςκενάηι), Αρμζνιουσ, Άραβεσ κ.α. Οι εποχζσ και το κλίμα δεν ζχουν αποδειχκεί ότι επθρεάηουν τθν πορεία τθσ νόςου, που εξελίςςεται με απρόβλεπτεσ εξάρςεισ κατά τθ διάρκεια τθσ ηωισ. Αίτια τθσ νόςου Σο TRAPS οφείλεται ςε μία κλθρονομικι διαταραχι μίασ πρωτεΐνθσ (που ονομάηεται Τποδοχζασ του Παράγοντα Νζκρωςθσ των Όγκων ι Tumor Necrosis Factor, TNF) που οδθγεί ςε μία αφξθςθ τθσ φυςιολογικισ αντίδραςθσ του αςκενοφσ ςε οξεία φλεγμονι. Αυτι θ ουςία που ευνοεί τθ φλεγμονι (ΣNF) δρά υπερβολικά επειδι δεν ελζγχεται από τον υποδοχζα τθσ (TNFR), ο οποίοσ κανονικά ςυνδζεται με τθν ουςία αυτι και μειϊνει το βακμό τθσ φλεγμονϊδουσ αντίδραςθσ. Αυτι θ διαταραχι εξθγεί τθν κατάςταςθ του αςκενοφσ που παρουςιάηει πυρετό, ρίγθ και πόνο. Θ λοίμωξθ, το τραφμα ι το ψυχολογικό ςτρεσ μπορεί να πυροδοτιςουν τα επειςόδια. Θ ςχζςθ μεταξφ τθσ αμυλοείδωςθσ και του TRAPS μπορεί να οφείλεται τόςο ςε χρόνια φλεγμονι όςο και ςε γενετικοφσ παράγοντεσ. Κλθρονομικότθτα Σο TRAPS κλθρονομείται με τον επικρατοφντα τφπο, που ςθμαίνει ότι ςε περιςςότερεσ από μία περιπτϊςεισ είναι δυνατό να παρατθρθκοφν ςτθν ίδια οικογζνεια ςε κάκε γενιά. τθν πραγματικότθτα, θ ςταδιακι μείωςθ των οικογενειακϊν ενδογαμιϊν (γάμοσ μεταξφ ςυγγενϊν εξ αίματοσ) ζχει περιορίςει τθν πικανότθτα πολλαπλϊν περιπτϊςεων.

4 Σο γονίδιο που ευκφνεται για το TRAPS εντοπίςκθκε ςτο χρωμόςωμα 12 (ςτθν περιοχι 12p13). Οι μεταλλάξεισ αυτοφ του γονιδίου οδθγοφν ςε ζνα μθ φυςιολογικό υποδοχζα TNF, ο οποίοσ δεν απελευκερϊνεται επαρκϊσ κατά τθ διάρκεια τθσ φλεγμονϊδουσ απάντθςθσ ςτθν οποία εμπλζκεται ο TNF. Μζχρι ςιμερα ζχουν αναγνωριςκεί 33 διαφορετικζσ μεταλλάξεισ ςτο γονίδιο αυτό. Πρόλθψθ Σο παιδί κλθρονόμθςε τθ νόςο από τον ζνα γονζα του που φζρει τισ γονιδιακζσ μεταλλάξεισ του υποδοχζα TNF εκτόσ και αν ζχει ςυμβεί κάποια μετάλλαξθ «de novo». Σο άτομο που είναι φορζασ τθσ μετάλλαξθσ μπορεί (ι όχι) να παρουςιάηει τα κλινικά ςυμπτϊματα του TRAPS. Θ νόςοσ δεν μπορεί να προλθφκεί προσ το παρόν. Μεταδοτικότθτα Σο TRAPS δεν είναι μία λοιμϊδθσ νόςοσ, που ςθμαίνει ότι μόνο άτομα που φζρουν τθ γενετικι διαταραχι κα το αναπτφξουν. Κφρια υμπτϊματα Σα κφρια ςυμπτϊματα είναι υποτροπιάηοντα επειςόδια πυρετοφ που διαρκοφν τυπικά δφο ι τρεισ εβδομάδεσ και ςχετίηονται με ρίγθ και ζντονο πόνο ςτουσ μφεσ του κορμοφ και των άνω άκρων. Σο τυπικό εξάνκθμα είναι κόκκινο και επϊδυνο και αντιςτοιχεί ςε υποκείμενθ ταυτόχρονθ φλεγμονι του δζρματοσ και τθσ μυϊκισ περιοχισ. Οι περιςςότεροι αςκενείσ νιϊκουν ζνα «βακφ» πόνο ςτουσ μφεσ ςαν κράμπα κατά τθν ζναρξθ των προςβολϊν που ςταδιακά αυξάνει ςε ζνταςθ και αρχίηει να μετατοπίηεται ςε άλλα μζρθ των άκρων

5 (περιφερικι μετανάςτευςθ), που ακολουκείται από τθν εμφάνιςθ του εξανκιματοσ. Είναι ςυνθκιςμζνθ θ εμφάνιςθ διάχυτου κοιλιακοφ πόνου με ναυτία και εμετοφσ. Θ φλεγμονι του επιπεφυκότα και/ι θ περικογχικι διόγκωςθ είναι μάλλον χαρακτθριςτικά του TRAPS, παρόλο που αυτό το ςφμπτωμα μπορεί να παρατθρθκεί ςε άλλεσ νόςουσ, όπωσ θ αλλεργία. Εκτόσ από αυτά τα τυπικά ευριματα, το TRAPS μπορεί να εμφανιςκεί κάπωσ διαφορετικά με μικρότερθ ι μεγαλφτερθ διάρκεια των επειςοδίων. Ο πόνοσ ςτο ςτικοσ αναφζρεται επίςθσ, εξαιτίασ τθσ φλεγμονισ του υπεηωκότα και του περικαρδίου. Θ αμυλοείδωςθ είναι θ πιο ςοβαρι επιπλοκι του TRAPS, που εμφανίηεται ςε μία μειοψθφία των περιπτϊςεων. Εκδθλϊνεται με τθν εμφάνιςθ μεγάλθσ ποςότθτασ πρωτεϊνϊν ςτα οφρα δθλαδι λευκωματουρία, που εξελίςςεται ςε νεφρικι ανεπάρκεια. Είναι θ νόςοσ ίδια ςε κάκε παιδί Θ εμφάνιςθ του TRAPS ποικίλλει από αςκενι ςε αςκενι, ςυγκεκριμζνα ωσ προσ τθν διάρκεια των επειςοδίων και τθ διάρκεια των μεςοδιαςτθμάτων που δεν υπάρχουν τα ςυμπτϊματα. Ο ςυνδυαςμόσ των κυρίων ςυμπτωμάτων ποικίλλει επίςθσ. Αυτζσ οι διαφορζσ μποροφν να εξθγθκοφν εν μζρει από τουσ γενετικοφσ παράγοντεσ. Διάγνωςθ Ζνασ ζμπειροσ γιατρόσ υποψιάηεται τθν φπαρξθ του TRAPS βάςει των κλινικϊν ςυμπτωμάτων και του οικογενειακοφ ιςτορικοφ. Αρκετζσ αναλφςεισ αίματοσ είναι χριςιμεσ για τον εντοπιςμό τθσ φλεγμονισ κατά τθ διάρκεια των επειςοδίων. Θ διάγνωςθ επιβεβαιϊνεται μόνο με γενετικι ανάλυςθ που υποδεικνφει τθν παρουςία μεταλλάξεων. Οι διαφορικζσ διαγνϊςεισ είναι άλλεσ καταςτάςεισ που εμφανίηονται μαηί με υποτροπιάηοντα πυρετό, κυρίωσ Οικογενι Μεςογειακό πυρετό και ςφνδρομο αυξθμζνθσ IgD.

6 Θεραπεία Μζχρι ςιμερα δεν υπάρχει καμία κεραπεία για τθν πρόβλεψθ ι τθν ίαςθ τθσ νόςου. Σα διάφορα αντιφλεγμονϊδθ φάρμακα βοθκοφν ςτθν ανακοφφιςθ από τα ςυμπτϊματα κατά τθ διάρκεια των επειςοδίων. Θ υψθλι δόςθ ςτεροειδϊν είναι ςυνικωσ αποτελεςματικι, αλλά θ παρατεταμζνθ χριςθ τουσ οδθγεί ςε ςοβαρά ανεπικφμθτα αποτελζςματα. Οι ειδικοί αντι-tnf παράγοντεσ ζχουν αποδειχκεί αποτελεςματικι κεραπεία ςε μερικοφσ αςκενείσ,όταν χορθγοφνται κατά τθν ζναρξθ ενόσ επειςοδίου. Διάρκεια κεραπείασ Θ διάρκεια τθσ κεραπείασ περιορίηεται ςτα οξζα ςυμπτϊματα, επειδι κανζνα φάρμακο δεν είναι αποτελεςματικό για τθν πρόλθψθ των επειςοδίων πυρετοφ. Πόςο κα διαρκζςει θ νόςοσ; Θ φυςικι πορεία του TRAPS είναι να εκδθλϊνεται ςε επαναλαμβανόμενα και μθ τακτικά επειςόδια ςε όλθ τθ ηωι. Ποια είναι θ μακροχρόνια εξζλιξθ του TRAPS; Μόνο θ μειονότθτα των αςκενϊν που είναι ςε υψθλό κίνδυνο να εμφανίςουν δευτερογενι αμυλοείδωςθ ζχουν τθ χειρότερθ πρόγνωςθ. Ο κίνδυνοσ αυτόσ είναι δφςκολο να κακοριςτεί, επειδι εξαρτάται από γενετικοφσ και από περιβαλλοντικοφσ παράγοντεσ. Θ αμυλοείδωςθ είναι μία ςοβαρι επιπλοκι που ςυχνά οδθγεί ςε νεφρικι ανεπάρκεια. Προσ το παρόν, κανείσ δεν γνωρίηει αν αυτι θ επιπλοκι μπορεί να αποφευχκεί.

7 Είναι δυνατόν ο αςκενισ να αναρρϊςει τελείωσ; Θ πικανότθτα αυτι είναι προσ το παρόν άγνωςτθ, αλλά δεν αποκλείεται. Πράγματι θ γενετικι δομικι τροποποίθςθ του υποδοχζα TNF δεν προκαλεί ςυςτθματικι λειτουργικι διαταραχι. Επιπλζον, θ τυχαία απομάκρυνςθ του παράγοντα που πικανόν να πυροδοτεί τθν ζκφραςθ τθσ νόςου μπορεί να επιφζρει μακροχρόνια φφεςθ. Περιοδικό ςφνδρομο που ςχετίηεται με τθ μεβαλονικι κινάςθ (MAPS) (που επίςθσ ονομάηεται ςφνδρομο αυξθμζνθσ IgD, HIDS) Σι είναι; Σο περιοδικό ςφνδρομο που ςχετίηεται με τθ μεβαλονικι κινάςθ (MAPS) είναι μία κλθρονομικι νόςοσ περιοδικοφ πυρετοφ. Οι αςκενείσ υποφζρουν από επαναλαμβανόμενα επειςόδια υψθλοφ πυρετοφ με δερματικό εξάνκθμα, διόγκωςθ των λεμφαδζνων ςτο λαιμό, εμζτουσ, κοιλιακό πόνο και διάρροιεσ. Θ πιο βαριά μορφι του MAPS είναι μία πολφ ςπάνια νόςοσ, που εμφανίηεται κατά τθ γζννθςθ, και είναι επίςθσ γνωςτι ωσ μεβαλονικι οξυουρία. Οι αςκενείσ με αυτι τθ μορφι τθσ νόςου εμφανίηουν ςοβαρά επειςόδια πυρετοφ, νευρολογικζσ διαταραχζσ και υπολείπονται ςε ςωματικι ανάπτυξθ. Θ πιο ιπια μορφι του MAPS, ςτθν οποία κα αναφερκοφμε, είναι γνωςτι και ωσ ςφνδρομο αυξθμζνθσ IgD (HIDS) και περιοδικοφ πυρετοφ. Αυτό το όνομα οφείλεται ςτθν παρουςία υψθλϊν επιπζδων μίασ πρωτεΐνθσ (ανοςοςφαιρίνθσ), που ονομάηεται IgD, ςτο αίμα τθσ πλειοψθφίασ των αςκενϊν που ζχουν προςβλθκεί. υχνότθτα Σο MAPS είναι μία ςπάνια νόςοσ. Ζχουν εντοπιςκεί περίπου 200 αςκενείσ παγκοςμίωσ. Οι περιςςότεροι από αυτοφσ εμφανίηουν τθν

8 ιπια μορφι (HIDS). Αυτι θ μορφι είναι πιο ςυχνι ςτθ Δυτικι Ευρϊπθ, ιδιαίτερα ςτθν Ολλανδία και τθ Γαλλία. Παρόλα αυτά το MAPS ζχει εντοπιςκεί ςε όλεσ τισ εκνικότθτεσ. Σα αγόρια και τα κορίτςια προςβάλλονται εξίςου. Σα ςυμπτϊματα ςυνικωσ εμφανίηονται κατά τα πρϊτα χρόνια τθσ παιδικισ θλικίασ, πιο ςυχνά κατά τον πρϊτο χρόνο ηωισ. Αίτια τθσ νόςου Σο MAPS είναι μία ςφμφυτθ (εκ γενετισ) διαταραχι του μεταβολιςμοφ. Θ αιτία του MAPS είναι γονιδιακι βλάβθ. Σο προςβεβλθμζνο γονίδιο ονομάηεται MVK. Κάκε γονίδιο περιζχει τισ πλθροφορίεσ για τθ ςφνκεςθ μιασ ςυγκεκριμζνθσ πρωτεΐνθσ. Σο MVK περιζχει τισ πλθροφορίεσ για τθ ςφνκεςθ τθσ πρωτεΐνθσ «μεβαλονικι κινάςθ». Θ μεβαλονικι κινάςθ είναι μία πρωτεΐνθ και ςυγκεκριμζνα ζνα ζνηυμο, που διευκολφνει μία χθμικι αντίδραςθ ςτον οργανιςμό. τθν περίπτωςθ αυτι θ αντίδραςθ είναι θ μετατροπι τθσ μεβαλονικισ ςε φωςφομεβαλονικι κινάςθ. Είναι ζνα πρϊτο βιμα ςτθν παραγωγι μίασ ςειράσ ςθμαντικϊν ουςιϊν ςτο ςϊμα μασ. Ζνα πολφ γνωςτό παράδειγμα αυτϊν των ουςιϊν είναι θ χολθςτερόλθ. Σα εκ γενετισ ελαττωματικά ζνηυμα επθρεάηουν το μεταβολιςμό του οργανιςμοφ μασ και αυτζσ οι νόςοι, όπωσ το MAPS, είναι γνωςτζσ ωσ ςφμφυτεσ διαταραχζσ του μεταβολιςμοφ. Θ βαρφτθτα τθσ νόςου ςχετίηεται με το βακμό ανεπάρκειασ τθσ μεβαλονικισ κινάςθσ. τθν ιπια μορφι (HIDS) θ δραςτθριότθτα του ενηφμου είναι ςτο 1-10% του φυςιολογικοφ. Παρά το γεγονόσ ότι θ ζρευνα είναι ςυνεχισ, μζχρι τϊρα ξζρουμε μόνο ότι θ ανεπάρκεια τθσ μεβαλονικισ κινάςθσ οδθγεί ςε πυρετό και φλεγμονι, αλλά δεν ξζρουμε τον τρόπο με τον οποίο προκαλοφνται. Κατά τθ διάρκεια των επειςοδίων υπάρχει γενικευμζνθ φλεγμονι, δθλαδι ο οργανιςμόσ ςυμπεριφζρεται ςαν να αντιμετϊπιηε ςοβαρι λοίμωξθ. Αυτό εκφράηεται κλινικά με πυρετό, ανορεξία και αδιακεςία και εργαςτθριακά με αφξθςθ των λευκϊν αιμοςφαιρίων, τθσ ταχφτθτασ

9 κακίηθςθσ και τθσ C-αντιδρϊςασ πρωτεΐνθσ (CRP) ςτο αίμα. Επειδι όμωσ δεν υπάρχει λοίμωξθ που να προκαλεί τθ φλεγμονι, το MAPS αποτελεί μία αυτό -φλεγμονϊδθ νόςο. Δεν είναι γνωςτό το πϊσ μία γενετικι διαταραχι όπωσ ςυμβαίνει ςτο MAPS, οδθγεί ςε νόςο, θ οποία εκδθλϊνεται μόνο κατά επειςόδια. Σα επειςόδια πυρετοφ μπορεί να εμφανιςκοφν ξαφνικά ι να προκλθκοφν από ςυναιςκθματικό ςτρεσ, ιπιεσ λοιμϊξεισ και, πολφ ςυχνά, από παιδικοφσ εμβολιαςμοφσ. Οι γυναίκεσ με MAPS μπορεί να παρουςιάηουν επειςόδια που πυροδοτοφνται από το μθνιαίο κφκλο. Όταν είναι ζγκυεσ τείνουν να εμφανίηουν λιγότερα ςυμπτϊματα. Κλθρονομικότθτα Όπωσ με τα περιςςότερα ανκρϊπινα γονίδια, υπάρχουν δφο αντίγραφα του MVK γονιδίου ςε κάκε κφτταρο του ςϊματοσ. Σο ζνα αντίγραφο κλθρονομείται από τθ μθτζρα, το άλλο από τον πατζρα. Ο περιοδικόσ πυρετόσ εμφανίηεται μόνο όταν και τα δφο γονίδια MVK είναι ελαττωματικά. Αυτό είναι γνωςτό ωσ αυτοςωματικι υπολειπόμενθ κλθρονομικότθτα. Θ μθτζρα και ο πατζρασ φζρουν ο κακζνασ από ζνα μόνο ελαττωματικό γονίδιο MVK. Σο άλλο, είναι ζνα φυςιολογικό αντίγραφο του γονιδίου γι αυτό και είναι υγιείσ φορείσ. Ζνα ηευγάρι υγιϊν φορζων μπορεί να μεταδϊςει τα ελαττωματικά γονίδια ςτα παιδιά του. Κάκε παιδί που γεννιζται από το ηευγάρι ζχει 50% πικανότθτα να είναι υγιισ φορζασ και 25% πικανότθτα να είναι αςκενισ με MAPS. Σα παιδιά του αςκενοφσ κα είναι υγιείσ φορείσ, εκτόσ και αν ο/θ ςφηυγοσ είναι φορζασ ελαττωματικοφ γονιδίου. Οι πικανότθτεσ να είναι και τα δφο μζλθ του ηεφγουσ φορείσ του ελαττωματικοφ γονιδίου αυξάνονται όταν είναι ςυγγενείσ εξ αίματοσ.

10 Μεταδοτικότθτα Σο MAPS δεν είναι μεταδοτικό. Κφρια υμπτϊματα Σα επειςόδια πυρετοφ διαρκοφν 3-7 θμζρεσ και επαναλαμβάνονται κάκε 2-12 εβδομάδεσ. Σα επειςόδια εμφανίηονται ξαφνικά, ςυχνά με ρίγθ που προκαλοφν τρόμο, κρφα, χλωμά ι ακόμα και μπλε δάχτυλα των χεριϊν και των ποδιϊν και χείλθ και μερικζσ φορζσ με εμπφρετουσ ςπαςμοφσ. Ο πονοκζφαλοσ, ο κοιλιακόσ πόνοσ, θ ανορεξία και θ αδιακεςία είναι ςυχνά ςυμπτϊματα. Οι περιςςότεροι αςκενείσ ζχουν ναυτία, εμετοφσ και/ι διάρροια. Εμφανίηονται δερματικά εξανκιματα, επϊδυνα ςτοματικά ζλκθ (αφκεσ) και πόνοι ςτισ αρκρϊςεισ, αλλά το πιο κυρίαρχο χαρακτθριςτικό είναι θ διόγκωςθ των λεμφαδζνων ςτο λαιμό (ι ςε άλλα μζρθ του ςϊματοσ). Είναι θ νόςοσ ίδια ςε κάκε παιδί; Ανάλογα με τθ μετάλλαξθ θ νόςοσ μπορεί να είναι ιπια (HIDS) ι πολφ βαριά (μεβαλονικι οξυουρία). Μζςα ςε μία οικογζνεια θ βαρφτθτα τθσ νόςου μπορεί να διαφζρει κάπωσ μεταξφ των μελϊν που ζχουν προςβλθκεί. Διάγνωςθ Θ υποψία τθσ διάγνωςθσ βαςίηεται ςτα κλινικά ευριματα. Παρόλο που ονομάηεται επίςθσ ςφνδρομο αυξθμζνθσ IgD, θ IgD (μία από τισ φυςιολογικζσ ανοςοςφαιρίνεσ/αντιςϊματα του οργανιςμοφ) μπορεί να είναι φυςιολογικι, ιδιαίτερα ςε μικρά παιδιά. Θ διάγνωςθ μπορεί να πικανολογείται βάςθ μιασ ειδικισ ανάλυςθσ οφρων, που ονομάηεται χρωματογραφία, τα οποία ςυλλζγονται κατά τθ διάρκεια

11 του εμπφρετου επειςοδίου. ε περίπτωςθ νόςου θ χρωμαγραφία δείχνει αυξθμζνο επίπεδο μεβαλονικοφ οξζοσ. Αυτό οδθγεί ςε ειδικι εξζταςθ αίματοσ για τθ μζτρθςθ τθσ δραςτθριότθτασ τθσ μεβαλονικισ κινάςθσ ςτα αιμοςφαίρια. Για ερευνθτικοφσ ςκοποφσ μπορεί να γίνει γενετικι μελζτθ. Ποια είναι θ ςθμαςία των εξετάςεων; Οι εργαςτθριακζσ εξετάςεισ δείχνουν αφξθςθ των δεικτϊν φλεγμονισ ςτο αίμα (όπωσ τθσ ταχφτθτασ κακίηθςθσ ερυκρϊν και τθσ C- αντιδρϊςασ πρωτεΐνθσ) κατά τθ διάρκεια των επειςοδίων. Σα επίπεδα τθσ IgD του οροφ είναι ςυχνά αυξθμζνα, παρόλο που μπορεί να είναι φυςιολογικά κατά τα πρϊιμα ςτάδια τθσ νόςου. Μπορεί να κεραπευκεί/ιακεί; Δεν υπάρχει αποτελεςματικι κεραπεία για τθν πρόλθψθ των επειςοδίων. το MAPS θ ζρευνα ςυνεχίηεται για να βρεκεί αςφαλισ και αποτελεςματικι κεραπεία. Θεραπείεσ Κάποιοι αςκενείσ ζχουν ωφελθκεί από τα μθ ςτεροειδι αντιφλεγμονϊδθ φάρμακα ι από τα ςτεροειδι (πρεδνιηόνθ). Σο αποτζλεςμα τθσ χριςθσ βιολογικϊν παραγόντων (πχ αντι-tnf) και τθσ μείωςθσ τθσ χολθςτερόλθσ με το φάρμακο ςιμβαςτατίνθ, είναι υπό ζρευνα. Διάρκεια τθσ νόςου Σο MAPS είναι μία διαταραχι που διαρκεί εφ όρου ηωισ.

12 Ποια είναι θ μακροχρόνια εξζλιξθ (πρόγνωςθ) τθσ νόςου; Θ ιπια μορφι (HIDS) τείνει να είναι λιγότερο ςοβαρι όςο αυξάνει θ θλικία ςε πολλοφσ αςκενείσ. Άλλοι μπορεί να αναπτφξουν αρκρίτιδα, αλλά το HIDS δεν οδθγεί ςε μθ αναςτρζψιμθ οργανικι βλάβθ. Χρόνιο Φλεγμονϊδεσ Νευρολογικό Δερματικό Αρκρικό (CINCA) φνδρομο και ςχετικζσ νόςοι. Σο Χρόνιο Φλεγμονϊδεσ Νευρολογικό Δερματικό Αρκρικό φνδρομο (CINCA) που ονομάηεται επίςθσ Πολυσυστηματική Νόσος Νεογνικής Ζναρξης (NOMID) ςτθ Βόρεια Αμερικι είναι ζνα ςπάνιο κλθρονομικό ςφνδρομο υποτροπιάηοντοσ πυρετοφ. Σο πιο ςυχνό ςφμπτωμα είναι ζνα εκ γενετισ δερματικό εξάνκθμα ι παρατθρείται κατά τισ πρϊτεσ εβδομάδεσ ηωισ. Σο όνομα CINCA ςθμαίνει ότι θ νόςοσ εμφανίηεται ςε νιπια, ότι υπάρχουν νευρολογικζσ εκδθλϊςεισ που εμφανίηονται ωσ χρόνια μθνιγγίτιδα και ότι θ αρκρικι προςβολι είναι ζνα από τα πιο ςθμαντικά ςυμπτϊματα. Δφο άλλεσ νόςοι που αναγνωρίηονται πιο ςυχνά αργότερα ςτθ ηωι, το ςφνδρομο που ονομάηεται Muckle-Wells (MWS) και θ Οικογενισ Ουρτικάρια (Κνίδωςθ) που ςχετίηεται με το Κρφο (FCU) ςχετίηονται με αυτιν τθ νόςο επειδι θ γενετικι αιτία ζχει αναγνωριςτεί ςτο ίδιο γονίδιο. υχνότθτα Σο CINCA είναι μία πολφ ςπάνια κατάςταςθ. Λιγότερεσ ίςωσ από εκατό περιπτϊςεισ ζχουν αναγνωριςτεί ςτον κόςμο. Θ νόςοσ εκδθλϊνεται ωσ ζνα δερματικό εξάνκθμα που υπάρχει εκ γενετισ ςτισ περιςςότερεσ περιπτϊςεισ. Εμφανίηεται εξίςου ςε αγόρια και κορίτςια. Ζχει παρατθρθκεί ςε όλουσ τουσ πλθκυςμοφσ, Καυκάςιουσ, μαφρουσ ι Αςιάτεσ. Δεν ζχει εποχιακζσ επιδράςεισ.

13 Αίτια τθσ νόςου Θ αιτία του CINCA είναι γενετικι. τισ μιςζσ περιπτϊςεισ, μπορεί να εντοπιςτεί μετάλλαξθ ςε ζνα γονίδιο που ονομάηεται CIAS1. Σο CIAS1 είναι το φνδρομο που ςχετίηεται με τθ Φλεγμονϊδθ Κρυοπυρίνθ Νο1. Αυτό το γονίδιο βρίςκεται ςτο χρωμόςωμα 1 και περιζχει πλθροφορίεσ για μία πρωτεΐνθ που ονομάηεται κρυοπυρίνθ. Θ αλικεια είναι ότι το γενετικά μεταλλαγμζνο γονίδιο ευκφνεται για μία διαταραχι τθσ φλεγμονϊδουσ απάντθςθσ του οργανιςμοφ. Ο ακριβισ μθχανιςμόσ, όμωσ, αυτισ τθσ διαταραχισ είναι ακόμα άγνωςτοσ. Δεν ζχει αναγνωριςτεί κάποιοσ πυροδοτικόσ παράγοντασ για τισ εξάρςεισ του CINCA. Κλθρονομικότθτα υνικωσ, δεν υπάρχει άλλο μζλοσ ςτθν οικογζνεια που να υποφζρει από CINCA. το CINCA, θ βλάβθ του γονιδίου γίνεται κατά τθ ςφλλθψθ του παιδιοφ. Αυτό ονομάηεται μετάλλαξθ de novo. Εάν δεν υπάρχει μετάλλαξθ ςτουσ γονείσ, δεν υπάρχει κίνδυνοσ για τισ επόμενεσ εγκυμοςφνεσ εκτόσ από τυχαίο γεγονόσ, να αποκτιςουν ακόμθ ζνα παιδί που κα πάςχει από CINCA. Αντίκετα, όταν μεγαλϊςει ζνα παιδί με CINCA και ςχεδιάηει να κάνει παιδιά, ο κίνδυνοσ να αποκτιςει παιδί με CINCA είναι 50%. ε περιπτϊςεισ ςτισ οποίεσ δεν ζχει βρεκεί μετάλλαξθ, ο γενετικόσ κίνδυνοσ πρζπει να κεωρθκεί παρόμοιοσ. Γιατί ζχει το παιδί μου αυτι τθ νόςο; Μπορεί να προλθφκεί; Επειδι το CINCA είναι μία γενετικι νόςοσ, το παιδί που ζχει γεννθκεί με αυτό κα ζχει τθ νόςο εφ όρου ηωισ. Εάν οι γονείσ που ζχουν ζνα παιδί που πάςχει από CINCA κζλουν και άλλο παιδί, επιβάλλεται να ηθτιςουν γενετικι κακοδιγθςθ. Ζτςι, θ προγενετικι διάγνωςθ δικαιολογείται μόνο όταν θ μετάλλαξθ ζχει εντοπιςτεί ςτον ζνα γονζα. Μζχρι ςιμερα, δεν υπάρχει δυνατότθτα νε εντοπίςουμε τθν ανωμαλία που οφείλεται ςτο CINCA κατά τθ διάρκεια τθσ εγκυμοςφνθσ με υπερθχογράφθμα.

14 Μεταδοτικότθτα Σο CINCA δεν είναι μεταδοτικό. Κφρια ςυμπτϊματα Σα μιςά από τα μωρά γεννιοφνται πρόωρα. υχνά φαίνεται να ζχουν λοίμωξθ, αλλά δεν ζχει βρεκεί κάποιο μικρόβιο. Σο πρϊτο ςφμπτωμα είναι ζνα δερματικό εξάνκθμα που μοιάηει με κνίδωςθ αλλά δεν ζχει κνθςμό (φαγοφρα). Ποικίλλει ςε ζνταςθ κατά τθ διάρκεια τθσ θμζρασ. Σο δεφτερο ςφμπτωμα εμφανίηεται ςτισ αρκρϊςεισ, με πόνο και μερικζσ φορζσ με παροδικι διόγκωςθ, χωρίσ μόνιμθ παραμόρφωςθ. ε ςοβαρζσ περιπτϊςεισ (λιγότερεσ από 50%), μπορεί να υπάρχει μία υπεραφξθςθ του αυξθτικοφ χόνδρου, ι τθσ επίφυςθσ (δθλαδι του άκρου του οςτοφ) ι τθσ επιγονατίδασ, που οδθγεί ςε παραμόρφωςθ. τισ ακτινογραφίεσ φαίνεται ωσ ανωμαλία των οςτϊν. Άλλο ςφμπτωμα είναι οι χρόνιοι πονοκζφαλοι που προκφπτουν από χρόνια μθνιγγικι φλεγμονι. Σο κρανίο αυξάνεται ςυνικωσ λίγο ςε μζγεκοσ. ε μερικά παιδιά υπάρχει κακυςτερθμζνο κλείςιμο τθσ πρόςκιασ πθγισ. Θ ενδοκρανιακι πίεςθ είναι αυξθμζνθ και μπορεί να ευκφνεται για τουσ πονοκεφάλουσ. Με τον καιρό παρουςιάηονται οφκαλμικζσ ανωμαλίεσ όπωσ μείωςθ τθσ όραςθσ που οφείλεται ςε χρόνια φλεγμονι και οίδθμα τθσ οπτικισ κθλισ. Επίςθσ παρουςιάηεται αιςκθτθριακοφ τφπου (τφπου αντίλθψθσ) κϊφωςθ (ςε διάφορεσ διαβακμίςεισ). Σζλοσ υπάρχει προοδευτικι κακυςτζρθςθ τθσ ανάπτυξθσ. τα μεγαλφτερα παιδιά, τα χζρια φαίνεται να είναι κοντά και χοντρά και μπορεί να υπάρχει πλθκτροδακτυλία (πάχυνςθ τθσ άκρθσ των δαχτφλων) των χεριϊν και των ποδιϊν. Είναι θ νόςοσ ίδια ςε κάκε παιδί;

15 Όχι, θ νόςοσ ποικίλλει από ιπια μορφι μζχρι πολφ βαριά προςβολι. Περίπου το 10% δεν ζχει μθνιγγικι φλεγμονι. Λιγότερο από το 50% παρουςιάηει ςοβαρι αρκρικι προςβολι. Διάγνωςθ Θ υποψία για CINCA ςτθρίηεται ςε κλινικά ευριματα και επιβεβαιϊνεται με γενετικι ανάλυςθ. τισ μιςζσ περιπτϊςεισ εντοπίηεται γενετικι ανωμαλία. Οι υπόλοιπεσ πικανόν να οφείλονται και αυτζσ ςε κάποιεσ γενετικζσ ανωμαλίεσ που είναι ακόμα άγνωςτεσ. Μπορεί να κεραπευκεί/ιακεί; Σο CINCA δε μπορεί να ιακεί. Δεν υπάρχει προλθπτικι κεραπεία για τισ προςβολζσ, αλλά θ ςυμπτωματικι κεραπεία μπορεί να μειϊςει τθ φλεγμονι και τον πόνο. Μία πρόςφατθ ζρευνα κατζλθξε ςτθ μελζτθ ενόσ νζου ενδιαφζροντοσ φαρμάκου. Ποιεσ είναι οι κεραπείεσ; Χρθςιμοποιοφνται μθ ςτεροειδι αντιφλεγμονϊδθ φάρμακα, κορτικοςτεροειδι, και παυςίπονα φάρμακα. Δεν υπάρχει κεραπεία ίαςθσ. Οι δοκιμζσ με φάρμακα αντι-tnf όπωσ το etanercept, ζδωςαν αμφιλεγόμενα αποτελζςματα. Θ φυςικοκεραπεία είναι ιδιαίτερα ςθμαντικι όταν εμφανίηεται αρκρικι δυςμορφία. Μπορεί να είναι απαραίτθτοι οι νάρκθκεσ και οι πατερίτςεσ. τα παιδιά με κϊφωςθ πρζπει να τοποκετοφνται ακουςτικά βαρθκοΐασ. τα παιδιά που είναι ςτθν περίοδο τθσ ανάπτυξθσ, όταν θ προςβολι των οφκαλμϊν επιφζρει μείωςθ τθσ όραςθσ μπορεί να γίνει χειρουργικι επζμβαςθ για τθν τοποκζτθςθ μοςχεφματοσ κερατοειδοφσ.

16 Ο ορκοπεδικόσ χειρουργόσ ςυμμετζχει ςτθν αγωγι για τθ διόρκωςθ των δυςμορφιϊν, εφόςον είναι απαραίτθτο. Διάρκεια τθσ νόςου Σο CINCA είναι μία διαταραχι εφ όρου ηωισ. Μακροχρόνια εξζλιξθ (πρόγνωςθ) τθσ νόςου Σα παιδιά με CINCA μπορεί να ζχουν διαταραχι ςτθν ανάπτυξι τουσ κατά τθ διάρκεια τθσ πορείασ τθσ νόςου. Θ πρόγνωςθ του CINCA ωσ προσ τθ λειτουργικι ικανότθτα του παιδιοφ εξαρτάται από τθ βαρφτθτα τθσ αρκρικισ προςβολισ. Θ μακροχρόνια πρόγνωςθ εξαρτάται επίςθσ από τθ βαρφτθτα τθσ χρόνιασ μθνιγγίτιδασ. Κάποιεσ ςπάνιεσ κανατθφόρεσ περιπτϊςεισ φαίνεται να ςχετίηονται με εγκεφαλικι βλάβθ. φνδρομο Muckle-Wells (MWS) και Οικογενισ Ουρτικάρια που ςχετίηεται με το Κρφο (FCU) Δφο άλλεσ νόςοι, θ MWS και θ FCU που παρουςιάηονται πιο ςυχνά ςε μεγαλφτερα παιδιά ι ςε ενιλικεσ ςχετίηονται με μεταλλάξεισ που ζχουν εντοπιςτεί ςτο ίδιο γονίδιο, αλλά ςτισ μιςζσ περιπτϊςεισ δεν υπάρχει μετάλλαξθ ςτο CIAS1. Περίπου 10 ερευνθτικά εργαςτιρια ςτθν Ευρϊπθ και ςτθ Βόρεια Αμερικι αςχολοφνται με τα ςφνδρομα αυτά. τθν FCU θ ζκκεςθ ςτο κρφο επιφζρει τθν ζξαρςθ τθσ νόςου. Ωςτόςο, ςυχνά παρατθροφνται και οικογενείσ περιπτϊςεισ MWS και FCU. Αυτζσ οι τελευταίεσ κλθρονομοφνται με αυτοςωματικό (δθλαδι εμφανίηονται ςε γυναίκεσ κακϊσ και ςε άντρεσ), επικρατοφντα (δθλαδι ο ζνασ γονζασ ζχει προςβλθκεί) τφπο.

17 ΤΠΟΣΡΟΠΙΑΗΟΝΣΕ ΠΤΡΕΣΟΙ ΠΟΤ ΔΕΝ ΟΦΕΙΛΟΝΣΑΙ Ε ΓΝΩΣΘ ΓΕΝΕΣΙΚΘ ΑΝΩΜΑΛΙΑ Περιοδικόσ πυρετόσ με Αφκϊδθ Φαρυγγίτιδα-Λεμφαδενίτιδα (PFAPA) Ο PFAPA είναι μία ςυντομογραφία για τον περιοδικό πυρετό, τθν αφκϊδθ ςτοματίτιδα, τθ φαρυγγίτιδα και τθν τραχθλικι λεμφαδενίτιδα. Θ νόςοσ αυτι χαρακτθρίηεται από περιοδικά επειςόδια πυρετοφ και προςβάλλει τα παιδιά ξεκινϊντασ νωρίσ ςτθν παιδικι θλικία (2-4 ετϊν). Ζχει χρόνια πορεία, αλλά είναι μία καλοικθσ νόςοσ, με τάςθ βελτίωςθσ με τθν πάροδο του χρόνου. Αναγνωρίςτθκε για πρϊτθ φορά το 1987 και ονομάςτθκε ςτθν αρχι ςφνδρομο Marschall. υχνότθτα Θ ςυχνότθτα του PFAPA δεν είναι ζωσ τϊρα γνωςτι, αλλά φαίνεται ότι θ νόςοσ είναι πιο ςυχνι από ότι εκτιμάται. Αίτια τθσ νόςου Θ ακριβισ αιτία τθσ νόςου είναι προσ το παρόν άγνωςτθ. Κατά τισ περιόδουσ του πυρετοφ, το ανοςιακό ςφςτθμα, που ζχει ωσ ςκοπό να μασ προςτατεφει από τθν επίκεςθ λοιμωδϊν παραγόντων, είναι ενεργοποιθμζνο. Θ ενεργοποίθςθ αυτι οδθγεί ςε μία ςυςτθματικι φλεγμονϊδθ αντίδραςθ ςτον οργανιςμό που εκδθλϊνεται με πυρετό και φλεγμονι του ςτοματοφάρυγγα. Θ φλεγμονι αυτι είναι αυτοπεριοριηόμενθ επειδι μεταξφ δφο επειςοδίων δεν υπάρχει κανζνα εφρθμα που να υποδθλϊνει ότι θ φλεγμονϊδθσ αντίδραςθ εξακολουκεί να υπάρχει. Επιπλζον κανζνασ λοιμϊδθσ παράγοντασ δεν ζχει απομονωκεί κατά τθ διάρκεια ενόσ επειςοδίου. Κλθρονομικότθτα

18 Ζχουν αναφερκεί μερικζσ περιπτϊςεισ οικογενοφσ προδιάκεςθσ αλλά δεν ζχει βρεκεί ακόμα κάποια γενετικι αιτία και επομζνωσ δεν είναι κλθρονομικι. Μεταδοτικι Ακόμα και αν οι λοιμϊδεισ παράγοντεσ παίηουν κάποιο ρόλο ςτο ςφνδρομο PFAPA, δεν είναι λοιμϊδθσ νόςοσ και δεν είναι μεταδοτικι. Κφρια ςυμπτϊματα Σο κφριο ςφμπτωμα είναι ο υποτροπιάηων πυρετόσ που ςυνοδεφεται από πονόλαιμο, ςτοματικά ζλκθ και/ι διογκωμζνουσ τραχθλικοφσ λεμφαδζνεσ. Σα εμπφρετα επειςόδια ξεκινοφν ξαφνικά και διαρκοφν για μερικζσ θμζρεσ, ςυνικωσ 3-6. Κατά τθ διάρκεια των επειςοδίων, το παιδί φαίνεται πολφ άρρωςτο και παραπονιζται για τουλάχιςτον ζνα από τα 3 προαναφερκζντα ςυμπτϊματα. Σα εμπφρετα επειςόδια υποτροπιάηουν κάκε λίγεσ εβδομάδεσ. Ανάμεςα ςτα επειςόδια Σο παιδί είναι αςυμπτωματικό και θ δραςτθριότθτά του φυςιολογικι. Δεν υπάρχει καμία απολφτωσ επίπτωςθ ςτθν ανάπτυξι του και φαίνεται τελείωσ υγιζσ ςτο μεςοδιάςτθμα μεταξφ των προςβολϊν. Είναι θ νόςοσ ίδια ςε κάκε παιδί; Σα κφρια χαρακτθριςτικά που περιγράφθκαν παραπάνω βρίςκονται ςε όλα τα παιδιά που πάςχουν από PFAPA. Ωςτόςο, κάποια παιδιά μπορεί να παρουςιάηουν μια πιο ιπια μορφι τθσ νόςου ι μπορεί να εμφανίηουν επιπλζον ςυμπτϊματα όπωσ: αδιακεςία, πόνο ςτισ αρκρϊςεισ, ςτθν κοιλιά, κεφαλόπονο, εμζτουσ, διάρροια ι βιχα. Διάγνωςθ

19 Δεν υπάρχουν ςυγκεκριμζνεσ εργαςτθριακζσ ι απεικονιςτικζσ εξετάςεισ για τθ διάγνωςθ του PFAPA. Θ νόςοσ κα διαγνωςκεί βάςει τθσ κλινικισ εικόνασ. Πριν τεκεί θ διάγνωςθ, είναι αναγκαίο να αποκλείςουμε όλεσ τισ άλλεσ νόςουσ, που παρουςιάηονται με παρόμοια ςυμπτϊματα. Εργαςτθριακζσ εξετάςεισ Οι τιμζσ των εξετάςεων όπωσ τθσ ταχφτθτασ κακίηθςθσ ερυκρϊν (ΣΚΕ) ι τθσ C- αντιδρϊςασ πρωτεΐνθσ (CRP) που μετροφν γενικά τθν ζκταςθ και βαρφτθτα μιασ φλεγμονισ είναι αυξθμζνεσ κατά τθ διάρκεια των προςβολϊν. Μπορεί να κεραπευκεί/ιακεί; Δεν υπάρχει ειδικι κεραπεία για το ςφνδρομο PFAPA. Χορθγοφνται φάρμακα με ςκοπό τον ζλεγχο των ςυμπτωμάτων κατά τθ διάρκεια των εμπφρετων επειςοδίων. ε ζνα μεγάλο ποςοςτό αςκενϊν, θ νόςοσ υποχωρεί αυτόματα με τθν πάροδο του χρόνου. Ποιεσ είναι οι κεραπείεσ; Θ απάντθςθ των ςυμπτωμάτων ςτα αντιπυρετικά/παυςίπονα ι ςτα μθ ςτεροειδι αντιφλεγμονϊδθ φάρμακα είναι φτωχι. Αντίκετα, αρκεί μία μόνο δόςθ πρεδνιηόνθσ (ςτεροειδζσ) που χορθγείται κατά τθν ζναρξθ των ςυμπτωμάτων για να υποχωριςουν κεαματικά τα ςυμπτϊματα. Ωςτόςο, με αυτι τθ κεραπεία το διάςτθμα μεταξφ των επειςοδίων μπορεί επίςθσ να μειωκεί και το επόμενο εμπφρετο επειςόδιο μπορεί να επαναλθφκεί νωρίτερα από το αναμενόμενο. ε μερικοφσ αςκενείσ, ςυςτινεται αμυγδαλεκτομι. Πορεία τθσ νόςου

20 Θ νόςοσ μπορεί να διαρκζςει για λίγα χρόνια. Με τον καιρό, το διάςτθμα μεταξφ των εμπφρετων επειςοδίων κα μεγαλϊνει και τελικά τα ςυμπτϊματα κα υποχωριςουν αυτόματα. Είναι δυνατό να αναρρϊςει πλιρωσ; Μακροχρόνια, το PFAPA κα αυτοπεριοριςτεί, ςυνικωσ πριν τθν ενθλικίωςθ. Οι αςκενείσ με PFAPA δεν αναπτφςςουν κάποια μόνιμθ βλάβθ παρά τθ μακροχρόνια εξζλιξθ τθσ νόςου. Θ αφξθςθ και θ ανάπτυξθ του παιδιοφ δεν επθρεάηονται ςυνικωσ από τθ νόςο.