ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ. Επιστηµονικός Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ «ηµόκριτος»

Transcript

1 ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Επιστηµονικός Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ «ηµόκριτος»

2 Πρόσθετα που έχουν το κωδικό όνοµα «Ε» περιέχονται σε περισσότερα από διακόσια πενήντα είδη καθηµερινής διατροφής και η υπερβολική και µακρόχρονη κατανάλωσή τους πιθανόν να προκαλεί βλάβες στην υγεία.

3 Σύµφωνα µε τον κώδικα τροφίµων και ποτών (Άρθρο 2, παράγραφος 7), µε τον όρο πρόσθετο νοείται «οιαδήποτε ουσία η οποία δεν καταναλώνεται συνήθως µόνη της ως τρόφιµο, ούτε χρησιµοποιείται συνήθως ως χαρακτηριστικό συστατικό τροφίµων, είτε έχει θρεπτική αξία είτε όχι και της οποίας η σκόπιµη προσθήκη στα τρόφιµα για τεχνολογικούς σκοπούς, κατά την παραγωγή, µεταποίηση, παρασκευή, κατεργασία, συσκευασία, µεταφορά ή αποθήκευση έχει ή θεωρείται λογικό να έχει ως αποτέλεσµα το να αποτελέσουν η ίδια ή τα παράγωγά της συστατικά στοιχεία των τροφίµων αυτών άµεσα ή έµµεσα».

4 Με απλούστερα λόγια "πρόσθετα" είναι χηµικές ουσίες που φέρουν τον κωδικό «Ε» και προστίθενται στα βιοµηχανοποιηµένα τρόφιµα για συντήρηση και βελτίωση γεύσης και όψης. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι κυριότερες κατηγορίες προσθέτων τροφίµων µε τους αντίστοιχους αριθµούς Ε για κάθε κατηγορία.

5 Κατηγορίες προσθέτων και κωδικοί Ε: Χρωστικές ουσίες: Ε Συντηρητικές ουσίες: Ε Αντιοξειδωτικές ουσίες: Ε Οµοιογενοποιητές-σταθεροποιητές Πηκτικές ουσίες: Ε Βοηθητικές ουσίες επεξεργασίας: Ε Ουσίες ενισχυτικές της γεύσης: Ε Παράγοντες που βελτιώνουν την εξωτερική όψη: Ε Αέρια συσκευασίας: Ε Γλυκαντικές ουσίες: Ε ιάφορες άλλες προσθετικές ουσίες: Ε

6 Ως συντηρητικές ουσίες θεωρούνται εκείνες που παρατείνουν το χρόνο διατήρησης των τροφίµων προστατεύοντάς τα από τις αλλοιώσεις που προκαλούνται από µικροοργανισµούς. Αντιοξειδωτικές είναι οι ουσίες εκείνες που παρατείνουν το χρόνο διατήρησης των τροφίµων προστατεύοντάς τα από τις αλλοιώσεις που προκαλούνται από την οξείδωση, όπως το τάγγισµα των λιπών και οι µεταβολές χρώµατος.

7 Ως σταθεροποιητές νοούνται ουσίες που επιτρέπουν τη διατήρηση της φυσικοχηµικής κατάστασης ενός τροφίµου. Οµοιογενοποιητές ή γαλακτοµατοποιητές είναι ουσίες που επιτρέπουν το σχηµατισµό ή τη διατήρηση οµοιογενούς µίγµατος δύο ή περισσοτέρων µη µιγνυόµενων φάσεων όπως το λάδι και το νερό στο τρόφιµο.

8 Εκτός των αναφεροµένων στον πίνακα προσθέτων, στα πρόσθετα ανήκουν και τα βελτιωτικά αλεύρων, υγροσκοπικά µέσα, συµπλοκοποιητές, διογκωτικές ουσίες, µέσα οξίνισης, αντιαφριστικά, αντισυσσωµατικά, τροποποιηµένα άµυλα, σκληρυντικά και ένζυµα. Τα πρόσθετα µε το κωδικό όνοµα Ε υπερβαίνουν τα χίλια και είναι προφανές ότι σε ένα τρόφιµο είναι δυνατόν να περιέχονται περισσότερα από 3 ή 4 πρόσθετα.

9 Τα πρόσθετα τροφίµων µε το κωδικό όνοµα Ε είναι εγκεκριµένα από την Ευρωπαϊκή Ένωση-δεν είναι παράνοµα. Ο Κώδικας Τροφίµων και Ποτών αναφέρει στο Άρθρο 29, παράρτηµα ΙΙ: Γιαναπροσδιοριστούν οι ενδεχόµενες βλαβερές επιπτώσεις προσθέτου ή των παραγώγων του στην υγεία, το πρόσθετο υποβάλλεται στις κατάλληλες δοκιµές και σε κατάλληλη τοξικολογική αξιολόγηση.

10 Στην αξιολόγηση πρέπει να λαµβάνονται επίσης υπόψη, παραδείγµατος χάριν, τυχόν σωρευτικά, συνεργιστικά ή ενισχυτικά αποτελέσµατα της χρήσης του, καθώς και το φαινόµενο της δυσανεξίας του ανθρώπου έναντιουσιώνξένωνπροςτονοργανισµό και συνεχίζει: όλα τα πρόσθετα τροφίµων πρέπει να παρακολουθούνται διαρκώς και όταν χρειάζεται να επαναξιολογούνται υπό το φως των µεταβαλλόµενων συνθηκών χρήσης και των νέων επιστηµονικών στοιχείων.

11 Επίσης για να εγκριθεί ένα πρόσθετο µεταξύ άλλων πρέπει: να λαµβάνει υπόψη την τυχόν αποδεκτή ηµερήσια δόση ή ισοδύναµο υπολογισµό πουέχει καθοριστεί και την πιθανή ηµερήσια πρόσληψη του συγκεκριµένου πρόσθετου µέσω των τροφών στο σύνολό τους.

12 Πρόσθετα υπάρχουν σε πολλά είδη βοµηχανοποιηµένων τροφίµων, µπισκότα, κέικ, έτοιµες τούρτες, πατατάκια, γαριδάκια, τσιπς, αναψυκτικά, χυµοί, σοκολάτες, προϊόντα σοκολατοποιϊας, παγωτά, γιαούρτια, τυριά, κονσέρβες τοµατοπολτού, µαγιονέζες, κύβοι σούπας, κονσέρβες κάθε είδους συσκευασµένου, βιοµηχανοποιηµένου τροφίµου. Συνολικά υπάρχουν περισσότερα από οκτακόσια είδη βιοµηχανοποιηµένων τροφίµων καθηµερινής χρήσης που κυκλοφορούν στην αγορά και περιέχουν πρόσθετα.

13 Πολλά από τα τρόφιµα αυτά αναγράφουν στην επισήµανση χωρίς συντηρητικά, αυτό όµως δε σηµαίνει ότι δεν περιέχουν άλλου είδους πρόσθετα, π.χ. γλυκαντικά, σταθεροποιητές κ.λ.π. Στα βιοµηχανοποιηµένα τρόφιµα, ενώ δεν είναι υποχρεωτικό να αναφέρουν στην επισήµανση τον κωδικό Ε µε τον αριθµό του π.χ. Ε320, αλλά τη χηµική ονοµασία του πρόσθετου π.χ. αντί Ε320 αναφέρουν βουτυροϋδροξυανισόλη, έτσι ο καταναλωτής παραπλανάται αφού δε γνωρίζει ότι η βουτυροϋδροξυανισόλη ανήκει στην κατηγορία Ε.

14 Επίσης πολλά προϊόντα αναφέρουν στην επισήµανση ότι περιέχει π.χ. «συντηρητικό» χωρίς να ακολουθείται η χηµική ονοµασία ή το αντίθετο αναφέρεται η χηµική ονοµασία χωρίς να προηγείται η κατηγορία π.χ. «χρωστική». Επίσης πολλά προϊόντα δεν περιέχουν στην επισήµανση τον κωδικό Ε µε τον αντίστοιχο αριθµό, όπως είναι υποχρεωτικό, σύµφωνα µε τον κώδικα τροφίµων και ποτών. Αποτέλεσµα είναι να παραπλανιέται και να παγιδεύεται ο καταναλωτής.

15 Τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονος προβληµατισµός στην επιστηµονική κοινότητα λόγω του µεγάλου αριθµού πρόσθετων <<Ε>> που υπάρχουν στα τρόφιµα ιδιαίτερα όταν τα τρόφιµα αυτά καταναλίσκονται σε µεγάλες ποσότητες ή για µεγάλο χρονικό διάστηµα ή και τα δυο. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους νεαρούς οργανισµούς που θα καταναλώνουν τέτοια προϊόντα για µεγάλο χρονικό διάστηµα λόγω της αλλαγής των διατροφικών συνηθειών στη σηµερινή κοινωνία.

16 Κατόπιν µελετών και ελέγχων έχουν ορισθεί οι ανώτατες επιτρεπτές ποσότητες για κάθε Ε και για πολλά από αυτά οι ανώτατες ποσότητες ηµερήσιας λήψης. Ενώ όµως ορίζονται οι ανώτατες ποσότητες ηµερήσιας λήψης για κάθε Ε, δεν είναι γνωστές οι µακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία από τη συνολική ηµερήσια δόση των διαφόρων Ε που καταναλώνουµε ούτεκαι τοχρονικόόριοασφαλούς κατανάλωσης. Παρά το γεγονός ότι τα πρόσθετα <<Ε>> έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πολλά από αυτά, σύµφωνα µε πρόσφατες επιστηµονικές έρευνες, ενοχοποιούνται για βλάβες στην υγεία όπως αλλεργίες, κεφαλαλγίες, ταχυπαλµίες, ναυτία, έλκη εντέρου, άσθµα, ρινίτιδα, κνίδωση, υπερπλασία εντέρου και νεφρών, βλάβες στο νευρικό σύστηµα και συνδέονται ακόµα καιµε καρκινογένεση.

17 Στην έκδοση του Οκτωβρίου 2002, το περιοδικό New Scientist αναφέρει έρευνα παιδιάτρων στη Μ. Βρετανία που έδιναν σε παιδιά ηλικίας τριών ετών επί δύο βδοµάδες χυµούς φρούτων που περιείχαν συνολικά 20 mgr πρόσθετων <<Ε>>, Ε102, Ε110, Ε122, Ε122, Ε124 και Ε211 (τα Ε περιέχονται στους χυµούς σε ποσότητες κάτω από τα επιτρεπτά όρια ). Τα αποτελέσµατα της έρευνας έδειξαν ότι τα πρόσθετα αυτά προκαλούν στα παιδιά υπερκινητικότητα και επιθετική συµπεριφορά.

18 Το Ε330, κιτρικό οξύ, που χρησιµοποιείτο αφειδώς από βιοµηχανίες παραγωγής µπισκότων και καραµέλας µε τηνέγκρισητηςε.ε. και του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας σε πρόσφατες επιστηµονικές έρευνες αναφέρεται ως ύποπτο καρκινογένεσης. Η χρήση του Ε330 έχει απαγορευτεί από τα Υπουργεία Υγείας ορισµένων χωρών: Η.Π.Α., Γαλλίας, Ρωσίας και Αγγλίας.

19 Τα κρουασάν, ιδιαίτερα αγαπητά στα παιδιά, περιέχουν Ε202- σορβικό κάλιο,ε282-προπιονικό ασβέστιο και Ε472Β-γαλακτικούς εστέρες που έχουν θεωρηθεί ύποπτα για δυσλειτουργίες του στοµάχου.

20 Στις έτοιµες τούρτες υπάρχουν τα Ε150, Ε407, Ε420 και Ε132 που θεωρούνται ύποπτα καρκινογένεσης. Οι περισσότερες σοκολάτες που περιέχουν κάποιο σιρόπι ή καραµέλα είναι περισσότερο επιβαρηµένες από τις αντίστοιχες απλές σοκολάτες π.χ. σοκολάτες µε κεράσιή καραµέλα, γκοφρέτες, καραµελόχρωµα κ.λ.π. που ενοχοποιούνται για βλαπτικές δράσεις στον ανθρώπινο οργανισµό, όπως η κοχενίλη Ε120 η οποία έχει απαγορευθεί στις Η.Π.Α. επειδή προκαλεί δυσανεξία στα τρόφιµα.

21 Συνιστάται να αποφεύγεται από άτοµα υπερκινητικά, ασθµατικά και όσους πάσχουν από ρινίτιδα, κνίδωση ή έχουνευαισθησίαστηνασπιρίνη.

22 Επίσης το Ε503 θεωρείται ερεθιστική ουσία για τους βλεννογόνους και µπορεί να προκαλέσει απώλεια ασβεστίου και µαγνησίου η Ε420- σορβιτόλη και Ε407-καραγενίνη που πρόσφατα έχει συσχετιστεί µε καρκινογένεση, το καραµελόχρωµα-ε150 που προκαλεί µείωση των λευκών αιµοσφαιρίων, καταστροφή της βιταµίνης Β6, επιβράδυνση της ανάπτυξης, πιθανές βλάβες στα γονίδια, υπερπλασία του εντέρου και νεφρών.

23 ίνονται παρακάτω οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία ορισµένων από τα ευρύτερα χρησιµοποιούµενα πρόσθετα <<Ε>> στα τρόφιµα: Ε122(αζορουµπίνη). Προκαλεί άσθµα, ερύθηµα, υπερκινητικότητα. Πιθανή σύνδεση µε καρκινογένεση στα πειραµατόζωα. Ε160 (ανάτο ή µπιξίνη/νορµπιεξίνη). Στον οργανισµό µετατρέπεται σε βιταµίνη Α. Να αποφεύγεται γιατί προκαλεί υπερκινητικότητα, ερύθηµα, κνίδωση, διάχυτο αγγειονευρωτικό οίδηµα και σχετίζεται µε την πρόκληση άσθµατος.

24 Ε262 (οξικό νάτριο). Συσχετίζεται µε καρκινογένεση. Ε414 (αραβικό κόµµι). Πιθανό αλλεργιογόνο- µπορεί να προκαλέσει άσθµα και ερεθισµό του δέρµατος. Καταπραϋνει ερεθισµούς των βλεννογόνων. Ε320 (βουτυροϋδροξυανισόλη). Κατηγορείται ότι προκαλεί υπερκινητικότητα, ερύθηµα, δυσανεξία, όγκους στα πειραµατόζωα, επίδραση στα οιστρογόνα. Απαγορεύεται στη διατροφή των νηπίων. Απαγορευµένο στην Ιαπωνία. Ε407 (καραγενάνη). Προκαλεί έλκη εντερικού σωλήνα. Βλάβες εµβρύου στα πειραµατόζωα. Σχετικά ασφαλής σε µικρές ποσότητες. Πρόσφατα συσχετίστηκε µε καρκινογένεση.

25 Ε102 (ταρτραζίνη). Κατηγορείται για: Άσθµα, ερύθηµα, υπερκινητικότητα. Πιθανή σύνδεση µε καρκινογένεση στα πειραµατόζωα. Η HACSG (Hyperactive Children s Support Group) συνιστά να αποφεύγεται. Προκαλεί επίσης συγχυτικές καταστάσεις, αϋπνίες σε παιδιά, επέµβαση στα πεπτικά ένζυµα. Απαγορεύεται σε Νορβηγία και Φινλανδία. Περιορισµένη χρήση σε Σουηδία και Γερµανία. Ε541 (όξινο φωσφορικό νάτριο). Πρέπει να αποφεύγεται. Απαγορεύεται στην Αυστραλία. Κίνδυνος για βρέφη, ηλικιωµένους, και ανθρώπους µε προβλήµατα στους νεφρούς ή στην καρδιά. Πιθανή σύνδεση µε οστεοπόρωση και µε νόσο Αλτσχάιµερ.

26 Ε150 (καραµελόχρωµα). Ευθύνεται για τη µείωση των λευκών αιµοσφαιρίων. Καταστροφή της VitB6. Πιθανές βλάβες στα γονίδια. Υπερπλασία εντέρου και νεφρών. Η HACSG συνιστά να απαγορεύεται. Ε440 (πηκτίνη). Μεγάλες ποσότητες µπορούν να προκαλέσουν προσωρινό µετεωρισµό ή δυσπεψία. Ε466 (καρβοξυµεθυλικό κυταρρινικό νάτριο). Το Εθνικό Ινστιτούτο της Αµερικής για τον καρκίνο δηλώνει ότι πρέπει να απαγορευθεί ως προσθετικό τροφίµων.

27 Ε150C (εναµµώνιο καραµελόχρωµα). Μείωση των λευκών αιµοσφαιρίων, καταστροφή της VitB6, πιθανές βλάβες στα γονίδια, επιβράδυνση της ανάπτυξης, υπερπλασία του εντέρου και των νεφρών. Η HACSG (Hyperactive Children s Support Group) συνιστά να αποφεύγεται καθώς µπορεί να προκαλέσει υπερκινητικότητα.

28 Ε110 (κιτρινοπορτοκαλί S). Προκαλεί άσθµα, ερύθηµα, υπερκινητικότητα, κνίδωση, ρινίτιδα, ρινική συµφόρηση, αλλεργίες, υπερευαισθησία, όγκους νεφρού, χρωµοσωµατικές ανωµαλίες, υπογάστριο πόνο, ναυτία και εµετό, δυσπεψία, αυξηµένες περιπτώσεις όγκων σε ζώα. Απαγορευµένο στη Νορβηγία.

29 Ε951 (ασπαρτάµη). Έχει συσχετιστεί µε καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραµατόζωα και µε βλάβες του νευρικού συστήµατος. Επίσης άτοµα αλλεργικά σε αυτήν εµφανίζουν πονοκέφαλο και βλάβες στον εγκέφαλο. Απαγορεύεται η χρήση του στον Καναδά.

30 Ε950 (ακετοσουλφαµικό κάλιο). Έχει συσχετιστεί µε καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραµατόζωα και µε βλάβες του νευρικού συστήµατος. Απαγορεύεται η χρήση του στις Η.Π.Α. και στη Βρετανία.

31 Ταυρίνη. ιάρροιες και πεπτικά έλκη λόγω υπερβολικής κατανάλωσης. Οι διαβητικοί και οι υπογλυκαιµικοί ασθενείς θα πρέπει να τη χρησιµοποιούν κάτω από ιατρική επιτήρηση καθώς έχει βρεθεί ότι περιορίζει τη δραστικότητα της ινσουλίνης.

32 Ε952 (κυκλαµικό οξύ). Έχει συσχετιστεί µε καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραµατόζωα και µε βλάβες του νευρικού συστήµατος. Συσχετίζεται επίσης µε ηµικρανίες και καρκινογόνες βλάβες στους όρχεις ποντικών και στα έµβρυά τους. Απαγορεύεται η χρήση του στις Η.Π.Α. και στη Βρετανία.

33 Ε612 (γλουταµινικό µονονάτριο-msg). Πάρα πολύ τοξικό. Μπορεί να καταστρέψει το νευρικό σύστηµα µε αποτέλεσµα ασθένειες όπως Χάντινγκτον, Αλτσχάιµερ και Πάρκινσον. Υψηλός κίνδυνος για έγκυους, παιδιά, ηλικιωµένους, ασθµατικούς, υπογλυκαιµικούς και καρδιοπαθείς.

34 ΟΚανονισµός 1924/2006/ΕΚ αποσκοπεί στην εναρµόνισ των νοµοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών µελών που έχουν σχέση µε τηχρήση ισχυρισµών διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιµα, ώστε να εξασφαλισθεί η αποτελεσµατική λειτουργίατηςεσωτερικήςαγοράςκαι η παροχή υψηλού επιπέδου προστασίας του καταναλωτή.

35 Στόχος του Κανονισµού είναι η προστασία του καταναλωτή µέσω της ορθήςχρήσηςτωνισχυρισµών διατροφής και υγείας. Θα υπάρχουν σαφέστερες και πιο ακριβείς πληροφορίες στις ετικέτες των τροφίµων ώστε οι καταναλωτές να διευκολύνονται στις επιλογές τους.

36 «Η επισήµανση και ο τρόπος που γίνεται αυτή δεν πρέπει να αποδίδει στο τρόφιµο ιδιότητες πρόσληψης, αγωγής ή θεραπείας ασθενειών ή να τις υπονοούν».

37 Οι ισχυρισµοί διατροφής και υγείας πρέπει: να µην είναι ψευδείς, διφορούµενοι ή παραπλανητικοί, να µη δηµιουργούν αµφιβολίες σχετικά µε τηνασφάλειαή/και τη θρεπτική επάρκεια των άλλων τροφίµων, να µην ενθαρρύνουν ή να µην εµφανίζουν ως αποδεκτή την υπερβολική κατανάλωση ενός τροφίµου,

38 να µη δηλώνουν, υποδηλώνουν ή υπονοούν ότι η ισορροπηµένη και ποικίλη διατροφή δεν µπορεί να παρέχει επαρκείς ποσότητες των θρεπτικών ουσιών γενικά, να µην αναφέρονται σε αλλαγές των λειτουργιών του οργανισµού, που θα µπορούσαν να προκαλέσουν αισθήµατα φόβου στον καταναλωτή ή να εκµεταλλευτούντοφόβοτουείτεµέσω λεκτικών, είτε εικαστικών, γραφικών ή συµβολικών παραστάσεων.

39 Ηχρήσηισχυρισµών διατροφής και υγείας επιτρέπεται υπό τις εξής προϋποθέσεις: το τρόφιµο να διαθέτει τα ειδικά θρεπτικά χαρακτηριστικά («περίγραµµα θρεπτικών συστατικών»), όπως αυτά θα καθορισθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η παρουσία, η απουσία ή η µειωµένη περιεκτικότητα, σε τρόφιµο ή κατηγορία τροφίµων, της θρεπτικής ή άλληςουσίαςγιατην οποία γίνεται ο ισχυρισµός έχει αποδεδειγµένα ευεργετικό θρεπτικό ή φυσιολογικό αποτέλεσµα, σύµφωνα µε γενικώς αποδεκτά επιστηµονικά στοιχεία,

40 ηθρεπτικήή άλλη ουσία για την οποία γίνεται ο ισχυρισµός: (i) περιέχεται στο τελικό προϊόν σε σηµαντική ποσότητα όπως ορίζεται στην κοινοτική νοµοθεσία ή, όπου δεν υπάρχουν τέτοιοι κανόνες, σε ποσότητα που θα επιφέρει το θρεπτικό ή φυσιολογικό αποτέλεσµα που δηλώνει ο ισχυρισµός σύµφωνα µε γενικώς αποδεκτά επιστηµονικά στοιχεία, ή (ii) δεν περιέχεται ή περιέχεται σε µειωµένη ποσότητα η οποία επιφέρει το θρεπτικό ή φυσιολογικό αποτέλεσµα πουδηλώνειο ισχυρισµός σύµφωνα µε γενικώς αποδεκτά επιστηµονικά στοιχεία,

41 Επιπλέον, η χρήση των ισχυρισµών διατροφής και υγείας επιτρέπεται µόνον εάν ο µέσος καταναλωτής αναµένεται να κατανοεί τα ευεργετικά αποτελέσµατα όπως αυτά διατυπώνονται στον ισχυρισµό.

42 Τα τρόφιµα που φέρουν ισχυρισµούς υγείας πρέπει στην επισήµανση ή, εάν δεν υπάρχει επισήµανση, στην παρουσίαση και τη διαφήµιση, να περιλαµβάνουν και τις ακόλουθες πληροφορίες: α) δήλωση που να επισηµαίνει τη σπουδαιότητα της ποικίλης και ισορροπηµένης διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής, β) την ποσότητα του τροφίµου και τον τρόπο κατανάλωσης που απαιτείται ώστε να επιτευχθεί το ευεργετικό αποτέλεσµα πουδηλώνειο ισχυρισµός, γ) κατά περίπτωση, δήλωση προς τα άτοµα που πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση του τροφίµου, και δ) κατάλληλη προειδοποίηση για τα προϊόντα που ενδέχεται να αποτελούν κίνδυνο για την υγεία σε περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσής τους.

43 Επιπλέον, για τους ισχυρισµούς µείωσης κινδύνου εκδήλωσης µίας ασθένειας, στην επισήµανση, ή εάν δεν υπάρχει επισήµανση, στην παρουσίαση ή τη διαφήµιση, πρέπει να υπάρχει επίσης δήλωση ότι η ασθένεια στην οποία αναφέρεται ο ισχυρισµός έχει πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου και ότι η µεταβολή ενός από αυτούς ενδέχεται να έχει ή να µην έχει ευεργετικό αποτέλεσµα.

44 ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΑ Οισχυρισµός ότι τρόφιµο έχει µειωµένη ενεργειακή αξία καθώς και κάθε ισχυρισµός που ενδέχεται να έχει το ίδιο νόηµα για τον καταναλωτή, µπορεί να χρησιµοποιείται µόνον όταν η ενεργειακή αξία έχει µειωθεί κατά 30 % τουλάχιστον, µε ένδειξη του ή των χαρακτηριστικών που µειώνουν τη συνολική ενεργειακή αξία του τροφίµου

45 ΧΑΜΗΛΑ ΛΙΠΑΡΑ Οισχυρισµός ότι τρόφιµο έχει χαµηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά καθώς και κάθε ισχυρισµός που ενδέχεται να έχει το ίδιο νόηµα γιατον καταναλωτή, µπορεί να χρησιµοποιείται µόνον όταν το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 3 g λιπαρών ανά 100 g για στερεές τροφές ή 1,5 g λιπαρών ανά 100 ml για υγρές τροφές (1,8 g λιπαρών ανά 100 ml για το ηµιαποβουτυρωµένο γάλα)

46 ΧΑΜΗΛΗ ΠΕΡΙΕΚΤ/ΤΗΤΑ ΣΕ ΣΑΚΧΑΡΑ Οισχυρισµός ότι τρόφιµο έχει χαµηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, καθώς και κάθε ισχυρισµός που ενδέχεται να έχει το ίδιο νόηµα γιατον καταναλωτή, µπορεί να χρησιµοποιείται µόνον όταν το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 5 g σακχάρων ανά 100 g για στερεές τροφές ή 2,5 g σακχάρων ανά 100 ml για υγρές τροφές

47 ΧΑΜΗΛΗ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΝΑΤΡΙΟ / ΑΛΑΤΙ Ο ισχυρισµός ότι τρόφιµο έχειχαµηλή περιεκτικότητα σε νάτριο/αλάτι καθώς και κάθε ισχυρισµός που ενδέχεται να έχει το ίδιο νόηµα για τον καταναλωτή, µπορεί να χρησιµοποιείται µόνον όταν το προϊόν δεν περιέχει περισσότερα από 0,12 g νατρίου, ή ισοδύναµη ποσότητα αλατιού, ανά 100 g ή ανά 100 ml. Γιατανερά, πλην των φυσικών µεταλλικών νερών που υπάγονται στο πεδίο εφαρµογής της οδηγίας 80/777/ΕΟΚ, η τιµή αυτή δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2 mg νατρίου ανά 100 ml

48 ΠΗΓΗ Ε Ω ΙΜΩΝ ΙΝΩΝ Ο ισχυρισµός ότι τρόφιµο αποτελεί πηγή εδώδιµων ινών, καθώς και κάθε ισχυρισµός που ενδέχεται να έχει το ίδιο νόηµα γιατον καταναλωτή, µπορεί να χρησιµοποιείται µόνον όταν το προϊόν περιέχει τουλάχιστον 3 g εδώδιµων ινών ανά 100 g ή τουλάχιστον 1,5 g εδώδιµων ινών ανά 100 kcal

49 ΜΕΙΩΜΕΝΩΝ ΘΕΡΜΙ ΩΝ (LIGHT /LITE) Ο ισχυρισµός ότι προϊόν είναι µειωµένων θερµίδων, και κάθε ισχυρισµός που ενδέχεται να έχει το ίδιο νόηµα για τον καταναλωτή, πρέπει να πληροί τις ίδιες προϋποθέσεις µε αυτές που καθορίζονται για τον όρο "µειωµένο" ο ισχυρισµός πρέπει επίσης να συνοδεύεται από ένδειξη του ή των χαρακτηριστικών που καθιστούν το προϊόν "µειωµένων θερµίδων" ("light" ή "lite")