ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

Transcript

1 Q2/7 Q4/7 Q2/8 Q4/8 Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Q2/14 Q4/14 Q2/15 Q4/15 Q2/16 Q4/16 Q2/17 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 217 ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Ετήσιος ρυθμός μεταβολής πραγματικού ΑΕΠ Ελλάδας-Ευρωζώνης-ΗΠΑ (%) Ευρωζώνη ΗΠΑ Ελλάδα Πηγές: Eurostat, Bureau of Economic Analysis, Piraeus Bank Research ΕΛΛΑΔΑ Η ελληνική οικονομία, πάρα την αυξημένη αβεβαιότητα κατάφερε να διατηρήσει τη δυναμική της. Το β τρίμηνο του 217 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,8% σε ετήσια βάση σημειώνοντας τριμηνιαία μεταβολή,5%, αντίστοιχη του α τριμήνου του έτους. Συνολικά το α εξάμηνο το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,6% σε ετήσια βάση (H1.16: -,6% ΥοΥ), η οποία αποτελεί την καλύτερη επίδοση σε επίπεδο α εξαμήνου από το 28 (H1.8:.6%). Ταυτόχρονα το β τρίμηνο του έτους, με βάση μη εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας περιορίστηκε στο 21,1% από 23,1% την αντίστοιχη περίοδο του 216, ενώ κατά μέσο όρο το α εξάμηνο του έτους διαμορφώθηκε στο 22,2%, με παράλληλη αύξηση της απασχόλησης κατά 1,9% σε ετήσια βάση. Στο πλαίσιο αυτό, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και η εκ νέου αύξηση του σχετικού δείκτη για 3ο συνεχόμενο μήνα, οι βελτιωμένες ταξιδιωτικές εισπράξεις ενόψει και των εκτιμήσεων για μια καλή τουριστική περίοδο και η θετική πορεία του λιανικού εμπορίου και της βιομηχανίας δημιουργούν προσδοκίες ότι η θετική δυναμική της οικονομίας θα διατηρηθεί. Σύμφωνα με προβλέψεις μας το 217 θα επιτευχθεί ανάπτυξη 1,2% φτάνοντας το 218 στο 2,1%, ενώ το ποσοστό ανεργίας το 217 θα διαμορφωθεί στο 21,6% προσεγγίζοντας το 218 το 19,7%. Τέλος, στις η Fitch αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας σε Β- από CCC με θετικό Outlook, όταν αντίστοιχες ήταν και οι αποφάσεις της Moody's στις για αναβάθμιση στο Caa2 από Caa3 με θετικό από σταθερό Outlook και της S&P στις με επιβεβαίωση της αξιολόγησης σε Β- αλλάζοντας το Outlook σε θετικό από σταθερό. Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> Βασ. Σοφίας 94 & Κερασούντος , Αθήνα Τηλ: (+3) Φάξ: (+3) ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Η πολιτική της ΕΚΤ παρέμεινε αμετάβλητη ύστερα από την πρόσφατη συνεδρίαση (στις 7 Σεπτεμβρίου), ενώ εκφράστηκε προβληματισμός από την ενίσχυση της ισοτιμίας του ευρώ. Οι επικαιροποιημένες μακροοικονομικές εκτιμήσεις της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό των δύο επόμενων ετών αναθεωρήθηκαν πτωτικά οδηγώντας σε σημαντική απόκλιση σε σύγκριση με τον επιθυμητό στόχο του 2,%. Συνεπώς, εκτιμούμε ότι ενισχύεται η πιθανότητα συνέχισης της εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης έως τα τέλη του 218, αλλά με μικρότερο μηνιαίο μέγεθος αγορών. Η πλειοψηφία των πρόδρομων δεικτών και των πραγματικών στοιχείων εξακολουθεί να καταδεικνύει ενθαρρυντική εξέλιξη, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ του β τριμήνου του 217 ήταν ο υψηλότερος από το α τρίμηνο του 211. Στην αμερικανική οικονομία, ο μεταποιητικός τομέας καταδεικνύει ταχύτερη ανάπτυξη επωφελούμενος από τη διολίσθηση της ισοτιμίας του USD, ενώ τα

2 χαμηλότερα των προσδοκιών στοιχεία για την αγορά εργασίας αντανακλούν τις προσωρινές επιπτώσεις από τα πολύ ακραία καιρικά φαινόμενα (τυφώνες). Εκτιμούμε ότι ενισχύεται η πιθανότητα ταχύτερης επίλυσης του πολιτικού θέματος της αύξησης του νομοθετικού ορίου του χρέους για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών. Στην προσεχή συνεδρίαση της FED (στις 2 Σεπτεμβρίου) αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον οι επικαιροποιημένες μακροοικονομικές εκτιμήσεις και οι περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τη σταδιακή μείωση του μεγέθους του ενεργητικού. 2

3 ΕΛΛΑΔΑ Ανάπτυξη,8% το β τρίμηνο του 217. Εκ νέου βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Αύγουστο. Καλύτερο του στόχου το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου. Το ελληνικό Δημόσιο άντλησε μέσω ΕΓΕΔ 4,4 δισεκ.. Στο,9% ο πληθωρισμός τον Αύγουστο. Μείωση του ποσοστού ανεργίας το β τρίμηνο. Αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούλιο και του κύκλου εργασιών στην μεταποίηση και στο λιανικό εμπόριο τον Ιούνιο. Αύξηση του αριθμού των οικοδομικών αδειών τον Ιούνιο. Μείωση στο πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον Ιούνιο. Στο -1,2% ο ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα τον Ιούλιο. Το β τρίμηνο, σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,8% σε ετήσια βάση (Q1.17:,4% YoY) και κατά,5% σε τριμηνιαία (Q1.17:,5% QoQ). H άνοδος του ΑΕΠ, σε ετήσια βάση, συνδέεται με την αύξηση της εγχώριας ζήτησης κατά,7% ΥοΥ, λόγω της αύξησης της ιδιωτικής και της δημοσίας κατανάλωσης, όταν αντίθετα ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου μειώθηκε. Επίσης, θετικά συνέβαλε η πτώση του εμπορικού ελλείμματος κατά 89 εκατ. καθώς η άνοδος των εξαγωγών υπερκέρασε την αντίστοιχη άνοδο των εισαγωγών. Τον Αύγουστο, σύμφωνα με εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δείκτης οικονομικού κλίματος βελτιώθηκε στις 99, μνδ. (Ιουλ. 17: 98,2 μνδ.), συνεχίζοντας για 3ο συνεχόμενο μήνα την ανοδική του πορεία και προσεγγίζοντας το επίπεδο του Φεβρουαρίου του 215. Η άνοδος αυτή συνδέεται με τη βελτίωση του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στις υπηρεσίες και του δείκτη εμπιστοσύνης καταναλωτών, όταν αντίθετα οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές, το λιανικό εμπόριο και τη βιομηχανία υποχώρησαν. Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις υπηρεσίες αυξήθηκε στις 22,9 μνδ. (Ιουλ. 17: 17,4 μνδ.), λόγω των θετικότερων εκτιμήσεων και προβλέψεων για την πορεία της ζήτησης και των βελτιωμένων εκτιμήσεων για τη τρέχουσα δραστηριότητα. Παράλληλα, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών, βελτιώθηκε στις -57, μνδ. (Ιουλ. 17: -61,5 μνδ.), καθώς περιορίζεται η απαισιοδοξία για την οικονομική κατάσταση της χώρας και του νοικοκυριού αν και διατυπώνονται οριακά δυσμενέστερες προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας. Αντίθετα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές περιορίστηκε στις -49,2 μνδ. (Ιουλ. 17: -39,7 μνδ.), λόγω των δυσμενέστερων εκτιμήσεων για το επίπεδο εργασιών και την πορεία της απασχόλησης βραχυπρόθεσμα. Επίσης, ο δείκτης στο λιανικό εμπόριο υποχώρησε στις -3,6 μνδ. (Ιουλ. 17: -1,3 μνδ.), λόγω των δυσμενέστερων εκτιμήσεων για την τρέχουσα πορεία των πωλήσεων και της αύξησης του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (sa) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa) Πηγή: European Commission, DG ECFIN, Piraeus Bank Research 3

4 Ιαν-Ιούλιος Ιαν. - Ιούλ. Σημειώσεις: 1/ Στόχοι του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής , προσαρμοσμένοι στα συνολικά μεγέθη όπως αποτυπώνονται στις εκτιμήσεις της επεξηγηματικής έκθεσης του ΜΠΔΣ. 2/ Τα στοιχεία των εσόδων και των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 216, είναι προσωρινά και θα οριστικοποιηθούν με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων και Εξόδων του Κράτους οικονομικού έτους / Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 217, χωρίς την επίπτωση του προγράμματος εξόφλησης υποχρεώσεων παρελθόντων ετών. 4/Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ , χωρίς την επίπτωση του προγράμματος εξόφλησης υποχρεώσεων παρελθόντων ετών.5/για λόγους συγκρισιμότητας οι στήλες του έτους 216 περιλαμβάνουν στη γραμμή "Έσοδα προ επιστροφών φόρων" τα έσοδα τόκων από καταπτώσεις εγγυήσεων. 6/ Στα έσοδα αποκρατικοποιήσεων περιλαμβάνονται μόνο τα ποσά εκείνα τα οποία συνιστούν μη χρηματοοικονομική συναλλαγή 7/ Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού 217, οι επιχορηγήσεις σε φορείς για δαπάνες μισθοδοσίας από τον τακτικό προϋπολογισμό εμφανίζονται στις "Λειτουργικές και άλλες δαπάνες" και οι δαπάνες για εφημερίες ιατρών ΕΣΥ και ΕΚΑΒ εμφανίζονται στην κατηγορία "Ασφάλιση, Περίθαλψη και Κοινωνική Προστασία" και στις "Λειτουργικές και άλλες δαπάνες" αντίστοιχα. 8/ Για λόγους συγκρισιμότητας τα μεγέθη σε όλες τις στήλες παρουσιάζονται σε ακαθάριστη βάση. 9/ Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού 217, τα στοιχεία είναι δημοσιονομικά ουδέτερα σε όρους Γενικής Κυβέρνησης.. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research Ιαν. - Ιούλ. Εκτιμήσεις ΜΠΔΣ /2 / Διαφορά Πραγμ. Εκτιμήσεις Εκτιμήσεις ΜΠΔΣ Προϋπολογισμού 217 / /4 1 (1) (2) (2-1) (3) 4=(2-3) (5) (6) (7) 2 Τακτικός Προϋπολογισμός 3 A.1 Καθαρά έσοδα ( ) 26,33 26, , ,982 5,374 51, Εσοδα προ επιστροφών φόρων /5 (Τακτικά + Μη τακτικά) 27,697 27, , ,14 51,619 53,381 5 Τακτικά Έσοδα 27,46 27, , ,336 51,1 52,73 6 Άμεσοι φόροι 9,938 9, , ,839 2,415 21,525 7 Έμμεσοι φόροι 14,245 14, , ,68 26,443 26,718 8 Σύνολο μη φορολογικών εσόδων 2,863 2, , ,816 4,143 4,487 9 Μη Τακτικά Έσοδα Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών Έσοδα προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας λόγω της χρηματοπιστωτικής Έσοδα ΝΑΤΟ εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του Ε.Δ. στα χαρτοφυλάκια των Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος (ANFAs & SMPs) Έσοδα αποκρατικοποιήσεων / , ,44 1, Επιστροφές φόρων 1,72 2, , ,263 3,289 3, A.2 Δαπάνες T.Π (1.+2.) 28,5 27, ,596-1,43 5,683 49,536 49, Πρωτογενείς Δαπάνες (α + β + γ + δ + ε + στ + ζ + η + θ - ι) 23,66 23, ,218-1,4 45,95 43,986 44, (α) Αποδοχές και συντάξεις /7 1,514 7,27-3, ,65 12,337 12, (β) Ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική προστασία /7 7,766 1,938 3, ,63 2,21 2,268 2 (γ) Λειτουργικές και λοιπές δαπάνες /7 2,521 2, ,39 5,754 5,74 21 Μερικό σύνολο (α + β + γ) /7 2,81 2, ,4 38,31 38, (δ) Αποδιδόμενοι πόροι 1,514 1, ,248 3,119 3, (ε) Αποθεματικό - - 1, 1, 24 (στ) Εξοπλιστικά προγράμματα Υπ. Εθνικής Αμυνας (ταμειακή βάση) (ζ) Καταπτώσεις εγγυήσεων ,651 1, σε φορείς εντός της Γενικής Κυβέρνησης (ακαθάριστη βάση) / , σε φορείς εκτός της Γενικής Κυβέρνησης (η) Δαπάνες αναλήψεων χρέους φορέων Γενικής κυβέρνησης / (θ) Προμήθειες τραπεζών, προμήθειες EFSF και λοιπές δαπάνες δημόσιου χρέους (ι) Επιστροφές δαπανών δημοσίου χρέους Τόκοι (καθαρή βάση) 4,391 4, , ,588 5,55 5,65 32 Α = Α.1- Α2. Ισοζύγιο Τακτικού Προυπολογισμού -2,17-1,32-1, ,82 33 Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού Β.1 Έσοδα 2,47 1, , ,178 4,155 3, Β.2 Δαπάνες 1,75 1, , ,288 6,75 6,75 36 Β=Β.1-Β.2 Ισοζύγιο ΠΔΕ ,11-2,595-3, Γ.1 = Α.1+Β.1 Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού 28,8 27, , ,161 54,529 55, Γ.2 = Α.2+Β.2 Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού 29,755 28,667-1,88 3,232-1,565 56,97 56,286 56, Γ = Γ.1-Γ.2 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού -1,676-1,351-2,28-2,81-1,757-1,313 4 Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού 2,715 3,24 2,98 2,778 3,793 4,337 Διαφορά επίπεδου αποθεμάτων σε υψηλότερο του κανονικού για την εποχή. Ωστόσο, οριακά βελτιωμένες είναι οι προβλέψεις για τη πορεία των πωλήσεων βραχυπρόθεσμα. Τέλος, στη βιομηχανία ο δείκτης περιορίστηκε στις -3,7 μνδ. (Ιουλ. 17: -2,7 μνδ.) κυρίως λόγω της μετριοπαθέστερης στάσης των επιχειρήσεων για αύξηση της παραγωγής βραχυπρόθεσμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΟ, σε ταμειακά τροποποιημένη βάση, o κρατικός προϋπολογισμός την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου του 217 παρουσίασε έλλειμμα ύψους -1,35 δισεκ. έναντι στόχου για έλλειμμα -2,3 δισεκ. και έναντι ελλείμματος -1,7 δισεκ. την αντίστοιχη περίοδο το 216. Η καλύτερη εικόνα έναντι του στόχου οφείλεται στο μικρότερο έλλειμμα του τακτικού προϋπολογισμού και του ΠΔΕ. Συνολικά, σε σχέση με το στόχο, καταγράφεται υστέρηση των δαπανών κατά 1,6 δισεκ. και μείωση των καθαρών εσόδων κατά 636 εκατ. Πιο συγκεκριμένα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού μειώθηκαν κατά 1, δισεκ. και του ΠΔΕ κατά 522 εκατ. Ταυτόχρονα, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού υπολείπονται του στόχου κατά 682 εκατ. Η αύξηση στις επιστροφές φόρων κατά 376 εκατ. και η υστέρηση των εσόδων αποκρα- 4

5 τικοποιήσεων κατά 343 εκατ. υπερκέρασαν την αύξηση των εσόδων προ επιστροφών κατά 37 εκατ. (αύξηση μη τακτικών εσόδων κατά 36 εκατ.), Τέλος, τα έσοδα ΠΔΕ υπερβαίνουν το στόχο κατά 46 εκατ.. Q1/1 Q2/1 Q3/1 Q4/1 Q1/11 Q2/11 Q3/11 Q4/11 Q1/12 Q2/12 Q3/12 Q4/12 Q1/13 Q2/13 Q3/13 Q4/13 Q1/14 Q2/14 Q3/14 Q4/14 Q1/15 Q2/15 Q3/15 Q4/15 Q1/16 Q2/16 Q3/16 Q4/16 Q1/17 Q2/17 Δείκτες Τιμών Καταναλωτή Το ελληνικό Δημόσιο πραγματοποίησε, μέσω των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς, τρείς δημοπρασίες εντόκων γραμματίων (ΕΓΕΔ) αντλώντας συνολικά 4,4 δισεκ.. Πιο συγκεκριμένα άντλησε: (α) στις μέσω ΕΓΕΔ 13 εβδ. συνολικό ποσό ύψους 1,4 δισεκ. με απόδοση 1,95% χαμηλότερη του 2,33% της αντίστοιχης προηγούμενης έκδοσης, (β) στις μέσω ΕΓΕΔ 26 εβδ. ποσό ύψους 1,4 δισεκ., με απόδοση 2,4% (2,5% στην αντίστοιχη προηγούμενη έκδοση) και (γ) στις μέσω ΕΓΕΔ 13 εβδ. συνολικό ποσό ύψους 1,6 δισεκ. με απόδοση 1,91% (1,95% στην αντίστοιχη προηγούμενη έκδοση). Τον Αύγουστο ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο,9% σε ετήσια βάση (Ιουλ. 17: 1,%, Αυγ. 16: -,9%), όμως ο πυρήνας πληθωρισμού* αυξάνεται οριακά κατά,1%. Αντίστοιχα, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε τον Αύγουστο κατά,6% σε ετήσια βάση (Ιουλ. 17:,9%, Αυγ. 16:,4%). Το β τρίμηνο του 217, με βάση μη εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 21,1% έναντι 23,1% το αντίστοιχο τρίμηνο του 216 (Q1.17: 23.3%). Σε ετήσια βάση, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά 89 χιλ. άτομα (2,4% ΥοΥ), οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 95,5 χιλ. άτομα (-8.6% YoY). Αναφορικά με τις εξελίξεις σε επιμέρους τομείς της οικονομίας, βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑT: Τον Ιούλιο, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε κατά 1,7% ΥοΥ (Ιουλ. 16: 5,5% ΥοΥ), λόγω της θετικής συμβολής του δείκτη μεταποίησης, ηλεκτρισμού και ορυχείων-λατομείων. Αντίθετα, οριακά αρνητική ήταν η συμβολή του δείκτη παροχής νερού. Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής μειώθηκε τον Ιούλιο κατά -,7% ΜοΜ, λόγω της πτώσης του δείκτη μεταποίησης κατά -1,3% ΜοΜ. Σε ετήσια ωστόσο βάση διατηρεί σταθερή ανοδική πορεία από το 216. Τον Ιούνιο, ο δείκτης κύκλου εργασιών στην μεταποίηση αυξήθηκε κατά 8,1% ΥοΥ (Ιουν. 16: -1,3% ΥοΥ), ως αποτέλεσμα της αύξησης του δείκτη εξωτερικής αγοράς κατά 17,3% ΥοΥ (Ιουν. 16: -12,7% ΥοΥ), και του δείκτη εγχώριας αγοράς κατά 2,2% ΥοΥ (Ιουν. 16: -8,8% ΥοΥ). Τον Ιούλιο, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία αυξήθηκε κατά 4,2% ΥοΥ (Ιουλ. 16: -3,2% ΥοΥ), με βασικότερο παράγοντα την αύξηση του δείκτη ενεργειακών αγαθών κατά 17,4% ΥοΥ (Ιουλ. 16: -11,6% ΥοΥ), όταν αντίστοιχα ο δείκτης χωρίς ενέργεια αυξήθηκε κατά,7% YoY ( Ιουλ. 16: -,7% ΥοΥ). Τον Ιούλιο, ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία αυξή- Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research *Ο Πυρήνας Πληθωρισμού υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή εξαιρώντας τις ομάδες: 1. Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, 2. Αλκοολούχα ποτά και καπνός και τα προϊόντα ενέργειας με κωδικούς COICOP 45, Ποσοστό ανεργίας και απασχολούμενοι (%) Απασχολούμενοι (YoY% μεταβολή) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης Κύκλου Εργασιών στην Μεταποίηση Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Ποσοστό Ανεργίας (+15 ετών, nsa), RHS

6 θηκε κατά 3,% ΥοΥ (Ιουλ. 16: -7,3% ΥοΥ), καθώς ο δείκτης ενεργειακών αγαθών αυξήθηκε κατά 6,1% ΥοΥ (Ιουλ. 16: -15,3% ΥοΥ). Στην εγχώρια αγορά ο δείκτης τιμών παραγωγού αυξήθηκε κατά 2,4% (Ιουλ. 16: -7,% ΥοΥ) και στην εξωτερική αγορά κατά 5,1% YoY (Ιουλ. 16: -8,6% YoY). Τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) αυξήθηκε κατά 3,1% YoY (Ιουν. 16: -2,1% YoY) και ο αντίστοιχος δείκτης όγκου κατά 4,1% YoY (Ιουν. 16: -1,6% YoY). Σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα οι δύο δείκτες αυξήθηκαν κατά 1,8% και 2,1% αντίστοιχα. Τον Ιούνιο, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών (σύνολο ιδιωτικών-δημοσίων) αυξήθηκε κατά 9,% YοY (Ιουν. 16: -21,7% ΥοΥ), όταν η επιφάνεια (σε m 2 ) και ο όγκος (σε m 3 ) αυξήθηκαν κατά 12,4% ΥοΥ και 2,4% ΥοΥ αντίστοιχα. Τον Ιούνιο, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα ύψους 842 εκατ., κατά 68 εκατ. μικρότερο του Ιούνιου του 216. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται πρωτίστως στην εμφάνιση ελλειμάτων στα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων (έναντι πλεονασμάτων τον Ιούνιο του 216) και δευτερευόντως στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Αντίθετα, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών αυξήθηκε. Αναλυτικότερα, τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκαν κατά 114 εκατ. και 151 εκατ. αντίστοιχα. Επίσης, το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών αυξήθηκε κατά 24 εκατ., ως αποτέλεσμα της αύξησης του ελλείμματος στα ισοζυγία καυσίμων (κατά 112 εκατ.) και πλοίων (κατά 24 εκατ.). Αντίθετα το ισοζύγιο αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία βελτιώθηκε κατά 112 εκατ. καθώς η αύξηση των εξαγωγών (κατά 234 εκατ.) υπερέβη την αντίστοιχη αύξηση των εισαγωγών (κατά 122 εκατ). Ταυτόχρονα, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 221 εκατ., αποκλειστικά λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, ενώ τα πλεονάσματα των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών περιορίστηκαν κατά 22 εκατ. και 13 εκατ. αντίστοιχα. Αναλυτικότερα, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο αυξήθηκε κατά 257 εκατ., λόγω της ανόδου των ταξιδιωτικών εισπράξεων (κατά 255 εκατ.) και της μείωσης της δαπάνης κατοίκων στο εξωτερικό (πληρωμές) κατά 2 εκατ. Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στην άνοδο της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 13,% YoY, και της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 1,6%YoY. Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία (YoY%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία (YoY%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης κύκλου εργασιών & όγκου στο λιανικό εμπόριο (YoY% & ΜοΜ%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Οικοδομική δραστηριότητα Τον Ιούλιο, ο ετήσιος ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε στο -1,2% (Ιουν. 17:-1,3% YoY). Αναλυτικότερα, ο ετήσιος ρυθμός χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στο -,1% ΥοΥ (Ιουν. 17: -,3% ΥοΥ), προς τα νοικοκυριά στο -2,4% (Ιουν. 17: -2,5% ΥοΥ) και προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις στο -,2% (Ιουν. 17: -,4% ΥοΥ). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 6

7 ΣΥΝΟΛΟ Χρηματοδότηση Εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών (Υπόλοιπο σε εκατ. & % μεταβολή) Ιουλ. 16 Ιουν. 17 Ιουλ. 17 Υπόλοιπο χρηματοδ. 21,382 19, ,185 (%) 12μηνη μεταβολή ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. χρηματοδ. 95,662 92,119 91,29 (%) 12μηνη μεταβολή ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ & ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. χρηματοδ. 13,259 13,116 13,79 (%) 12μηνη μεταβολή ΙΔΙΩΤΕΣ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Υπόλ. χρηματοδ. 92,461 85,563 85,77 (%) 12μηνη μεταβολή Στεγαστικά Υπόλ. χρηματοδ. 65,867 6,263 59,819 (%) 12μηνη μεταβολή Καταναλωτικά Υπόλ. χρηματοδ. 25,244 23,971 23,942 (%) 12μηνη μεταβολή Λοιπά Υπόλ. χρηματοδ. 1,35 1,328 1,316 (%) 12μηνη μεταβολή Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτητα από το αν έχουν τιτλοποιηθεί. Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων/εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλαγματικές διαφορές. Πηγή: ΤτΕ, Piraeus Bank Research Τρεχουσών Συναλλαγών Αγαθών & Υπηρεσιών Αγαθών Καυσίμων Πλοίων Χωρίς καύσιμα & πλοία Υπηρεσιών Ταξιδιωτικό Μεταφορές Λοιπές Υπηρεσίες Πρωτογενών Εισοδημάτων Δευτερογενών Εισοδημάτων Κεφαλαίων Χρηματ/κών Συναλλαγών Τακτοποιητέα στοιχεία Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών ( δισεκ.) Ιαν.-Ιουν. 216 Πηγή: ΤτΕ, Piraeus Bank Research Ιαν.-Ιουν. 217 Ιουν. 216 Ιουν

8 ΕΥΡΩΖΩΝΗ Αμετάβλητη διατήρησε η ΕΚΤ τη νομισματική πολιτική. Άνοδος του πραγματικού ΑΕΠ το β τρίμηνο κατά,6% σε τριμηνιαία βάση και κατά 2,3% σε ετήσια. Στο 1,5% εκτιμάται ο πληθωρισμός τον Αύγουστο. Σταθερά υψηλά οι πρόδρομοι δείκτες τον Αύγουστο. Όπως αναμενόταν, το Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στην πρόσφατη συνεδρίασή του διατήρησε ως έχει την ακολουθούμενη νομισματική πολιτική. Ειδικότερα, τα επιτόκια των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης, της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων παρέμειναν στο,%,,25% και -,4% αντιστοίχως. Επανέλαβε, δε, την εκτίμησή του ότι θα παραμείνουν στο τρέχον επίπεδο για μεγάλη χρονική περίοδο που θα εκτείνεται αρκετά πέραν του χρονικού σημείου της ολοκλήρωσης του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (ΑPP). Παράλληλα, θα συνεχιστεί η επανεπένδυση του κεφαλαίου των τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος και έληξαν. Ως προς το πρόγραμμα ΑPP επιβεβαίωσε την πρόθεση αγορών ύψους 6 δισ. μηνιαίως έως τα τέλη Δεκεμβρίου ή και περαιτέρω έως ότου διαπιστώσει διατηρήσιμη κίνηση του πληθωρισμού προς το στόχο. Επανέλαβε ότι τόσο το ύψος, όσο κι η διάρκεια του προγράμματος δύναται να αυξηθούν εάν οι συνθήκες επιδεινωθούν καθιστώντας δυσχερέστερη τη διατηρήσιμη κίνηση του πληθωρισμού προς το στόχο. Σύμφωνα με δήλωση του προέδρου της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, κατά την επόμενη συνεδρίαση (στις 26/1) είναι πολύ πιθανό να υπάρξει απόφαση σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη του προγράμματος αγορών, ενώ παραδέχθηκε ότι ήδη έγινε μία πρώτη σχετική συζήτηση στην οποία παρουσιάστηκαν διάφορα σενάρια και εξετάστηκαν τα υπέρ και τα κατά του καθενός. Επίσης, ο κ. Ντράγκι επανέλαβε ότι η συναλλαγματική ισοτιμία δεν αποτελεί στόχο πολιτικής για την ΕΚΤ. Επισήμανε, όμως, ότι είναι σημαντική για το ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό, ότι συνιστά πηγή αβεβαιότητας και ως εκ τούτου η εξέλιξή της λαμβάνεται υπόψη στη διαμόρφωση της πολιτικής. Προβλέψεις Ευρωσυστήματος για βασικά μακροοικονομικά μεγέθη της Πραγματικό ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή) Σεπτ.17 1,8 2,2 1,8 1,7,2 1,5 1,2 1,5,9 1,1 1,3 1,5 1, 9,1 8,6 8,1 Ιούν.17 1,7 1,9 1,8 1,7,2 1,5 1,3 1,6,9 1,1 1,4 1,7 1, 9,4 8,8 8,3 *ΕνΔΤΚ εκτός καυσίμων & τροφίμων. Ευρωζώνης Πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ, %) Δομικός πληθωρισμός* (%) Ανεργία (%) Πηγή: ECB: September 217 & June 217 "Eurosystem Staff Macroeconomic Projections for the Euro Area". Το Δ.Σ. διαπιστώνει ότι η οικονομία κατά το α εξάμηνο του 217 αναπτύχθηκε ταχύτερα του αναμενόμενου, γεγονός που οδήγησε στην αναθεώρηση προς τα πάνω του ρυθμού ανάπτυξης για το 217 στις νέες, επικαιροποιημένες προβλέψεις. Επίσης, εκτιμά ότι οι παράγοντες που δύνανται να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την ανάπτυξη είναι γενικά ισορροπημένοι. Παράλληλα, διαπιστώνει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν γενικά ήπιες μεσο-μακροπρόθεσμα, όμως, αναμένει ο πληθωρισμός να κινηθεί προς το στόχο αντανακλώντας και την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας. Η οριακή πτωτική αναθεώρηση της πρόβλεψης για τον πληθωρισμό για τα προσεχή έτη αποδίδεται κυρίως στην πρόσφατη ανατίμηση της ισοτιμίας του ευρώ. 8

9 Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που αφορούν τον Αύγουστο ο πληθωρισμός, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, εκτιμάται πως επιταχύνθηκε στο 1,5% σε ετήσια βάση (Ιούλ. 17: 1,3%), εξέλιξη οφειλόμενη κυρίως στην ισχυρότερη άνοδο της τιμής της ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΤ έχει θέσει ως στόχο ο πληθωρισμός να βρίσκεται «ελαφρά χαμηλότερα του 2%». Ως αποτέλεσμα, ο δομικός πληθωρισμός (=αφαιρουμένων των τροφίμων/ αλκοολούχων ποτών/ καπνού και της ενέργειας) παρέμεινε αμετάβλητος στο 1,2% για δεύτερο διαδοχικό μήνα Εξέλιξη Πληθωρισμού Όσον αφορά τις τρέχουσες εξελίξεις, κατά το β τρίμηνο του 217 το πραγματικό ΑΕΠ της Ευρωζώνης εκτιμάται πως αυξήθηκε κατά,6% συγκριτικά με αυτό του α τριμήνου (α τρίμ. 17:,5%), όσο γενικά αναμενόταν και ήταν και η προηγούμενη εκτίμηση και κατά 2,3% σε σχέση με το β τρίμηνο του 216 (α τρίμ. 17: 2,%). Συγκριτικά με το α τρίμηνο του 217, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην άνοδο του ΑΕΠ είχε η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών (+,3 ποσοστιαίες μονάδες, α τρίμ. 17: +,2 π.μ.), ακολούθησε ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου (+,2 π.μ., α τρίμ. 17: -,1 π.μ.), ενώ οριακά θετικά (+,1 π.μ.) επέδρασαν η δημόσια κατανάλωση (α τρίμ. 17: +, π.μ.) και οι καθαρές εξαγωγές (α τρίμ. 17:,4 π.μ.), καθώς οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αυξήθηκαν με τον ίδιο περίπου ρυθμό. Αντίθετα, οριακά αρνητική συμμετοχή στην αύξηση του ΑΕΠ είχε η μεταβολή των αποθεμάτων (α & β τρίμ. 17: -,1 π.μ.). Την ανοδική πορεία του συνέχισε τον Αύγουστο ο δείκτης οικονομικού κλίματος που εξάγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και διαμορφώθηκε στο 111,9 έναντι 111,3 τον Ιούλιο και που γενικά αναμενόταν. Η εν λόγω τιμή αποτελεί την υψηλότερη από τον Ιούλιο του 27. Στους επιμέρους δείκτες, ωστόσο, η εικόνα ήταν μεικτή: βελτίωση σημειώθηκε στη βιομηχανία, τις υπηρεσίες και στις προσδοκίες των καταναλωτών, ενώ ελαφρά επιδείνωση καταγράφηκε στο λιανικό εμπόριο και τις κατασκευές. Αντίθετα, ο σύνθετος επιχειρηματικός δείκτης PMI που εξάγει η εταιρεία Markit παρέμεινε τον Αύγουστο για δεύτερο διαδοχικό μήνα στο 55,7, τιμή συγκριτικά υψηλή παρότι αποτελεί τη χαμηλότερη από τον Ιανουάριο. Από τους επιμέρους δείκτες, ο τομέας της μεταποίησης κατέδειξε σημαντική βελτίωση (57,4, Ιούλ. 17: 56,6), που όμως αντισταθμίστηκε από την υποχώρηση που καταγράφηκε στις υπηρεσίες (54,7, Ιούλ. 17: 55,4). Πληθωρισμός (Α) Δομικός Πληθωρισμός (Δ) Πηγές: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. Πραγματικό ΑΕΠ Πραγματικό ΑΕΠ (%, Q/Q) (LHS) Πραγματικό ΑΕΠ(%, Y/Y) (RHS) Λιαν. Πωλήσεις & Βιομ. Παραγωγή Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 Bιομηχ. Παραγωγή (%,Y/Y) (Α) Λιαν. Πωλήσειs (%,Y/Y) (Δ) Μειωμένες κατά,3% σε μηνιαία βάση ήταν τον Ιούλιο οι λιανικές πωλήσεις, όσο περίπου αναμενόταν (-,2%), αντισταθμίζοντας εν μέρει τη σχετικά ισχυρή άνοδο που είχαν καταγράψει τον Ιούνιο (,6%). Τη μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν οι πωλήσεις καυσίμων και έπονταν των τροφίμων/ποτών/καπνού. Ταυτόχρονα, η βιομηχανική παραγωγή σε εποχικά εξομαλυμένη βάση αυξήθηκε κατά,1% σε σχέση με αυτήν του Ιουνίου (Ιούν. 17: -,6%), οριακά καλύτερα από ό,τι γενικά αναμενόταν (,%). Από τους επιμέρους τομείς, σημαντική άνοδο εμφάνισε η παραγωγή των κεφαλαιουχικών και των διαρκών καταναλωτικών αγαθών που αντισταθμίστηκε σχεδόν πλήρως από τη μείωση στην παραγωγή ενέργειας. 9

10 Αμετάβλητο στο 9,1%, για δεύτερο διαδοχικό μήνα, παρέμεινε τον Ιούλιο το ποσοστό ανεργίας (εποχικά διορθωμένο), που είναι το χαμηλότερο από το Φεβρουάριο του 29. Υπενθυμίζεται ότι τον περυσινό Ιούλιο ήταν 1,%. Ο αριθμός των ανέργων εκτιμάται στα 14,86 εκατ. άτομα, υψηλότερος κατά 73 χιλ. άτομα σε σχέση με ένα μήνα πριν, αλλά χαμηλότερος κατά 1.39 χιλ. άτομα σε σχέση με τον Ιούλιο του 216. Απρόσμενη επιβράδυνση σημείωσε τον Ιούλιο ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος. Ειδικότερα, βάσει του ορισμού Μ3 διαμορφώθηκε στο 4,5% ετησίως (Ιούν. 17: 5,%), ενώ βάσει του στενότερου ορισμού Μ1 στο 9,1% (Ιούν. 17: 9,7%) Τραπεζικές Χορηγήσεις Δανείων Eπιχειρηματικά Δάνεια (%,Y/Y) Καταναλωτικά Δάνεια (%,Y/Y) Στεγαστικά Δάνεια (%,Υ/Υ) Παρόμοια ήταν κι η εξέλιξη του ετήσιου ρυθμού επέκτασης της τραπεζικής χρηματοδότησης και των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα κατά το ίδιο διάστημα. Αναλυτικότερα, η τραπεζική χρηματοδότησή του ήταν αυξημένη συγκριτικά με τον Ιούλιο του 216 κατά 2,2% (Ιούν. 17: 2,4%) ή κατά 2,6% (Ιούν. 17: 2,5%) εάν συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων. Ο ρυθμός αύξησης της χρηματοδότησης στα νοικοκυριά διαμορφώθηκε στο 2,9% (Ιούν. 17: 3,%) και στις επιχειρήσεις στο 1,2% (Ιούν. 17: 1,2%). Όσον αφορά τις καταθέσεις, ο ρυθμός αύξησής τους περιορίστηκε στο 4,5% (Ιούν. 17: 4,9%) για τα νοικοκυριά και στο 6,8% για τις επιχειρήσεις (Ιούν. 17: 8,4%). 1

11 ΗΠΑ Προβληματισμένη η Fed για τη μελλοντική πορεία του πληθωρισμού. Στο 3,% ο ρυθμός ανάπτυξης του β τριμήνου (τριμηνιαίοςετησιοποιημένος ρυθμός). Στο 1,4% ο πληθωρισμός τον Ιούλιο (βάσει του PCE). Σε συγκριτικά υψηλό επίπεδο οι πρόδρομοι δείκτες τον Αύγουστο. Άνοδος των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούλιο. Μεικτά τα στοιχεία στην αγορά εργασίας τον Αύγουστο. Διχασμένοι ως προς τον κατάλληλο χρόνο μιας νέας αύξησης του βασικού επιτοκίου της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) εμφανίστηκαν οι αξιωματούχοι της επιτροπής για τη νομισματική πολιτική της Fed σύμφωνα με τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα. Ο επίμονα χαμηλός πληθωρισμός των τελευταίων μηνών βρέθηκε στο επίκεντρο του προβληματισμού. Από τη μια η ανοδική κίνησή του προς το στόχο του 2% θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ πιο αργή από ό,τι προβλεπόταν, ενώ από την άλλη μία καθυστέρηση στην υιοθέτηση αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής θα επέτρεπε ενδεχομένως την απότομη ενίσχυση του πληθωρισμού με συνέπεια το κόστος των μέτρων που θα λαμβάνονταν τότε για την τιθάσευσή του. Επίσης, εξετάστηκε το ποιος θα ήταν ο καταλληλότερος χρόνος έναρξης της διαδικασίας περιορισμού των επανεπενδύσεων των αξιογράφων που η Fed κατέχει και που λήγουν. Αρκετοί αξιωματούχοι εμφανίστηκαν έτοιμοι να προσδιορίσουν από αυτήν κιόλας τη συνεδρίαση την ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας, η πλειοψηφία ωστόσο προτίμησε να μεταθέσει αυτήν την απόφαση σε προσεχή συνεδρίαση. Όσον αφορά τις τρέχουσες εξελίξεις, σε επί τα βελτίω αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας των ΗΠΑ κατά το β τρίμηνο του 217 προχώρησε το υπουργείο Εμπορίου. Αναλυτικότερα, το πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται πως αυξήθηκε με τριμηνιαίο-ετησιοποιημένο ρυθμό 3,% (πρώτη εκτίμηση: 2,6%), υπερβαίνοντας τη μέση εκτίμηση της αγοράς (2,8%), έναντι 1,2% το α τρίμηνο. Σε σχέση με το β τρίμηνο του 216, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,2% (α τρίμ. 17: 2,%). Πραγματικό ΑΕΠ Πραγματικό ΑΕΠ (%, Q/Q-AR) (A) Πραγματικό ΑΕΠ (%, Υ/Υ) (Δ) Πηγές: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. Η ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό της ανόδου του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση (2,28 ποσοστιαίες μονάδες, α τρ. 17: 1,32 μον.), με τη μεγαλύτερη συνεισφορά να έχει ο επιμέρους τομέας των αγαθών. Αξιοσημείωτη, επίσης, αν και πολύ μικρότερη από ό,τι προηγουμένως, ήταν η συμβολή των ιδιωτικών επενδύσεων σε πάγια στοιχεία (,58 μον., α τρ. 17: 1,27 μον.), ενώ θετικά ακόμη επέδρασε το εξωτερικό εμπόριο (,21 μον., α τρ. 17:,22 μον.) Ταυτόχρονα, ουδέτερη ήταν η επίδραση της μεταβολής των αποθεμάτων (,2 μον., α τρίμ. 17: -1,46 μον.) και οι δημόσιες δαπάνες (-,5 μον., α τρ. 17: -,11 μον.) που κατέγραψαν μικρή πτώση σε τοπικό και πολιτειακό επίπεδο. Παράλληλα, η εταιρική κερδοφορία (κέρδη μετά από φόρους χωρίς αποτίμηση αποθεμάτων και προσαρμογή αποσβέσεων κεφαλαίου) κατά το β τρίμηνο του 217 εκτιμάται στα $1,786 τρισ. σε ετησιοποιημένη, εποχικά 11

12 προσαρμοσμένη βάση. Επομένως, ήταν αυξημένη κατά 8,1% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο, αλλά μειωμένη κατά 1,4% σε σχέση με το α τρίμηνο του Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή Οι προσδοκίες των καταναλωτών διατηρούνται σε συγκριτικά υψηλό επίπεδο, όπως καταδεικνύεται από τις δύο βασικότερες έρευνες καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Ειδικότερα, ο σχετικός δείκτης της έρευνας του Conference Board τον Αύγουστο κινήθηκε απρόσμενα ανοδικά και διαμορφώθηκε στο 122,9 (Ιούλ. 17: 12,), αποτελώντας τη δεύτερη υψηλότερη τιμή από τα τέλη του 2. Παρόμοια ήταν και η εξέλιξη του σχετικού δείκτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν που ανήλθε στο 96,8 (Ιούλ. 17: 93,4) Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-12 Ιαν-13 Ιαν-14 Ιαν-15 Ιαν-16 Ιαν-17 Conference Board (LHS) University of Michigan (LHS) Ενθαρρυντική ήταν η εικόνα τον Αύγουστο και στις επιχειρήσεις. Ειδικότερα, ο πρόδρομος δείκτης ISM στη μεταποίηση ανήλθε στο 58,8 (Ιούλ. 17: 56,3), το υψηλότερο σημείο από τον Απρίλιο του 211, υπερβαίνοντας τη μέση εκτίμηση της αγοράς (56,6). Αλλά και στους εκτός μεταποίησης τομείς ο σχετικός δείκτης ISM διαμορφώθηκε στο 55,3 (Ιούλ. 17: 53,9), αν και λίγο χαμηλότερα από ό,τι αναμενόταν (55,8). Σχεδόν όλοι οι επιμέρους δείκτες κατέγραψαν θετική μεταβολή και ιδίως της απασχόλησης και των νέων παραγγελιών, καθώς και ο λόγος των νέων παραγγελιών προς τα αποθέματα (16,7%, Ιούλ. 17: 97,5%). Αξιοσημείωτη αύξηση κατέγραψαν τον Ιούλιο τόσο το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα, όσο κι η προσωπική καταναλωτική δαπάνη. Αναλυτικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε τρέχουσες τιμές, το προσωπικό και το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,4% και,3% αντίστοιχα (Ιούν. 17/Μάι. 17:,% έκαστο). Παράλληλα, ο ρυθμός ανόδου της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης διαμορφώθηκε στο,3% (Ιούν. 17/Μάι. 17:,2%), στηριζόμενη στις αυξημένες δαπάνες για αγαθά. Συνεπώς, το ποσοστό αποταμίευσης υποχώρησε στο 3,5% (Ιούν. 17: 3,6%). Πρόδρομοι Επιχειρηματικοί Δείκτες (ISM) Jan-6 Jan-8 Jan-1 Jan-12 Jan-14 Jan-16 ISM Nonmanufacturing (Services) ISM Manufacturing Εξέλιξη Πληθωρισμού (βάσει του PCE PI) Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός (βάσει του δείκτη τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE)), παρέμεινε για δεύτερο διαδοχικό μήνα στο 1,4% σε ετήσια βάση. Ο ρυθμός αυτός δεν μεταβάλλεται ακόμη και εάν αφαιρεθεί η επίδραση των τροφίμων και της ενέργειας (1,4%, Ιούν. 17: 1,5%). Συνεπώς, απομονώνοντας την επίδραση των τιμών, το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα και η προσωπική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,2% έκαστο (Ιούν. 17:,% και,2% αντίστοιχα). Τον Αύγουστο, ωστόσο, οι πληθωριστικές πιέσεις φαίνεται πως ενισχύθηκαν καθώς ο πληθωρισμός, βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή, επιταχύνθηκε στο 1,9% έναντι 1,7% τον Ιούλιο, αν και ο δομικός (=εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας) διατηρήθηκε στο 1,7% για τέταρτο διαδοχικό μήνα. -2 Jan-6 Jan-8 Jan-1 Jan-12 Jan-14 Jan-16 Headline PCE Price Index (%,Y/Y) Core PCE Price Index (%,Y/Y) Ενθαρρυντικά για το ρυθμό ανάπτυξης του γ τριμήνου ήταν τα τελευταία στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις. Ειδικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων, τον Ιούλιο αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,6%, υπερβαίνοντας κατά το διπλάσιο τη μέση εκτίμηση της αγοράς (,3%), ενώ 12

13 αναθεωρήθηκαν σημαντικά ανοδικά και οι πωλήσεις κατά τον Ιούνιο (+,3% έναντι -,2% που είχαν εκτιμηθεί αρχικά). Σχεδόν όλοι οι επιμέρους τομείς κινήθηκαν ανοδικά και ιδίως των μηχανοκίνητων οχημάτων, των οικοδομικών υλικών και των διαφόρων καταστημάτων λιανικής πώλησης. 1 5 Λιαν. Πωλήσεις & Βιομ. Παραγωγή Πιο συγκρατημένη άνοδο εμφάνισε κατά το ίδιο διάστημα η βιομηχανική παραγωγή (,2%, Ιούν. 17:,4%), υστερώντας ελαφρά έναντι της μέσης εκτίμησης της αγοράς (,3%). Η εξέλιξη αυτή προήλθε από την αυξημένη παραγωγή των εταιρειών κοινής ωφελείας και την άνοδο που καταγράφηκε στην εξορυκτική δραστηριότητα, ενώ οριακά πτωτικά κινήθηκε η παραγωγή στη μεταποίηση. Ωστόσο, το ποσοστό χρησιμοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας διατηρήθηκε για δεύτερο διαδοχικό μήνα στο 76,7%. Μεικτή ήταν τον Αύγουστο η εικόνα στην αγορά εργασίας, καθώς οι νέες θέσεις εργασίας κινήθηκαν μεν σε σχετικά ικανοποιητικό επίπεδο, ωστόσο ήταν λιγότερες των εκτιμώμενων, ενώ αναθεωρήθηκαν πτωτικά και αυτές του προηγούμενου μήνα. Αναλυτικότερα, από την έρευνα βάσει των καταστάσεων μισθοδοσίας προκύπτει ότι τον Αύγουστο δημιουργήθηκαν σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση 156 χιλ. νέες θέσεις εργασίας έναντι των 18 χιλ. που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς και 189 χιλ. τον Ιούλιο (αρχικά: 29 χιλ.). Παράλληλα, από την έρευνα που βασίζεται στα νοικοκυριά, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 4,4% (Ιούλ. 17: 4,3%), καθώς αυξήθηκαν οι άνεργοι και περιορίστηκε ελαφρά ο αριθμός των εργαζόμενων. Παρόλα αυτά, το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού παρέμεινε για δεύτερο διαδοχικό μήνα στο 62,9%. Ιδιαίτερη σημασία για τον πληθωρισμό έχει το ότι το πολύ χαμηλό ποσοστό ανεργίας δεν έχει ακόμη οδηγήσει σε επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης του μέσου ωρομισθίου το οποίο για πέμπτο διαδοχικό μήνα παρέμεινε στο 2,5% σε ετήσια βάση, πιθανώς ένδειξη ότι οι νέες θέσεις εργασίας είναι περισσότερο χαμηλής παραγωγικότητας Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 Bιομηχανική Παραγωγή (%,Y/Y) Λιανικές Πωλήσεις (%,Υ/Υ) Αγορά Εργασίας Ιαν-15 Ιουλ-15 Ιαν-16 Ιουλ-16 Ιαν-17 Ιουλ-17 Μηνιαία μεταβολή στην απασχόληση (σε χιλ.) (Α) Ποσοστό Ανεργίας (Δ) Στην αγορά κατοικίας ο ρυθμός μεγέθυνσης παραμένει ικανοποιητικός. Πιο αναλυτικά, τα μέλη της Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) εμφανίζονται ιδιαίτερα αισιόδοξα τόσο για τις τρέχουσες πωλήσεις, όσο και για την εξέλιξή τους στο προσεχές μέλλον με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στο 68 έναντι 65 που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς και 64 τον Ιούλιο. Αντίθετα, κατώτερα των προσδοκιών ήταν τα στοιχεία για τις εκδόσεις νέων οικοδομικών αδειών, τις ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών και τις πωλήσεις των νεόδμητων κατοικιών. Ειδικότερα, σε ετησιοποιημένη, εποχικά διορθωμένη βάση οι νέες άδειες εκτιμώνται τον Ιούλιο στις χιλ. (Ιούν. 17: χιλ.), οι ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών στις χιλ. (Ιούν. 17: χιλ.) και οι πωλήσεις των νεόδμητων κατοικιών στις 571 χιλ. (Ιούν. 17: 63 χιλ.). Επίσης, βάσει του δείκτη S&P Case-Shiller, οι εποχικά προσαρμοσμένες τιμές των κατοικιών στις 2 μεγαλύτερες αμερικανικές πόλεις αυξήθηκαν τον Ιούνιο κατά,1% συγκρινόμενες με ένα μήνα πριν (Μάι. 17:,1%), ενώ σε ετήσια βάση σημείωσαν άνοδο κατά 5,7% (Μάι. 17: 5,7%). 13

14 ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ KINA Επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου τους κατέγραψαν τον Αύγουστο οι λιανικές πωλήσεις και η βιομηχανική παραγωγή. Ενθαρρυντική ένδειξη για το μεταποιητικό τομέα το προσεχές διάστημα η εξέλιξη του πρόδρομου δείκτη PMΙ Επιτάχυνση του πληθωρισμού τον Αύγουστο. Αξιοσημείωτη επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου τους κατέγραψαν τον Αύγουστο τόσο οι λιανικές πωλήσεις, όσο κι η βιομηχανική παραγωγή παραμένοντας, ωστόσο, σε ικανοποιητικό επίπεδο. Ειδικότερα, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 1,1% σε ετήσια βάση (Ιούλ. 17: 1,4%), χαμηλότερα από την εκτίμηση της αγοράς (1,5%), αποτελώντας το χαμηλότερο ρυθμό από τους δύο πρώτους μήνες του έτους. Παρόμοια, η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 6,% (Ιούλ. 17: 6,4%) έναντι 6,6% που γενικά αναμενόταν, επιβράδυνση οφειλόμενη στη σχετική εξέλιξη στους εκτός μεταποίησης τομείς ενώ στη μεταποίηση καταγράφηκε ελαφρά επιτάχυνση. Ενθαρρυντική ένδειξη για τη μεταποίηση το προσεχές διάστημα αποτελεί η άνοδος τον Αύγουστο του σχετικού πρόδρομου δείκτη Caixin PMI στο 51,6 (Ιούλ. 17: 51,1), λόγω κυρίως των αυξημένων νέων παραγγελιών από το εξωτερικό. Στο υψηλότερο σημείο από τον Ιανουάριο ανήλθε τον Αύγουστο ο πληθωρισμός στο 1,8% (Ιούλ. 17: 1,4%). Χωρίς τα τρόφιμα και την ενέργεια, ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε στο 2,2% (Ιούλ. 17: 2,1%). Σημειώνεται ότι ο φετινός στόχος είναι «περίπου στο 3%», σύμφωνα με δήλωση του Κινέζου πρωθυπουργού το Μάρτιο. Ένδειξη ότι κατά το επόμενο διάστημα οι πληθωριστικές πιέσεις δεν αναμένεται να αποκλιμακωθούν συνιστά η επιτάχυνση τον Αύγουστο του ετήσιου ρυθμού ανόδου του δείκτη τιμών παραγωγού στο 6,3% έναντι 5,5% τους τρεις προηγούμενους μηνες. Επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου τους εμφάνισαν τον Αύγουστο οι εξαγωγές σε αντίθεση με των εισαγωγών που επιταχύνθηκε. Ειδικότερα, οι εξαγωγές σε δολλάρια αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 5,5% (Ιούλ. 17: 7,2%) κι οι εισαγωγές κατά 13,3% (Ιούλ. 17: 11,%). Ως εκ τούτου, το πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο μειώθηκε στα $42, δισ. (Ιούλ. 17: $46,7 δισ.) Εξέλιξη βιομηχανικής παραγωγής & λιανικών πωλήσεων (ετήσια % μεταβολή) Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-12 Ιαν-13 Ιαν-14 Ιαν-15 Ιαν-16 Ιαν-17 Βιομηχανική παραγωγή Λιανικές πωλήσεις Πηγές: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. Εξέλιξη Δεικτών Τιμών Καταναλωτή & Παραγωγού (ετήσια % μεταβολή) Αυγ-7 Αυγ-9 Αυγ-11 Αυγ-13 Αυγ-15 Αυγ-17 Για έβδομο διαδοχικό μήνα συνεχίστηκε τον Αύγουστο η διεύρυνση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κίνας. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν στα $3.91,5 τρισ., αυξημένα κατά $1,8 δισ. σε σχέση με τον Ιούλιο, τα υψηλότερα από τον περυσινό Οκτώβριο. Επίσης, σημαντική μείωση παρουσίασε τον Ιούλιο η χορήγηση νέων δανείων σε γουάν. Συγκεκριμένα, περιορίστηκε στα 825,5 δισ. γουάν (Ιούν. 17: 1.54 δισ. γουάν), που αποτελεί το χαμηλότερο μέγεθος από τον περασμένο Νοέμβριο. Παρόμοια, η συνολική χρηματοδότηση (που περιλαμβάνει π.χ. και τα δάνεια σε ξένο νόμισμα) αυξήθηκε κατά 1.22 δισ. γουάν (Ιούν. 17: 1.776,2 δισ.). Εξέλιξη Συναλλαγματικών Διαθεσίμων Κίνας (σε δισ. $) Ιαν-2 Ιαν-4 Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 14

15 IAΠΩΝΙΑ Με τριμηνιαίο ρυθμό,6% εκτιμάται πως αναπτύχθηκε κατά το β τρίμηνο η οικονομία. Οριακή αύξηση του πρόδρομου επιχειρηματικού δείκτη Nikkei PMI στη μεταποίηση τον Αύγουστο. Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Οκτ-15 Ιαν-16 Απρ-16 Ιουλ-16 Οκτ-16 Ιαν-17 Απρ-17 Ιουλ-17 Τον ισχυρότερο τριμηνιαίο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων δύο ετών εκτιμάται πως πέτυχε η ιαπωνική οικονομία κατά το β τρίμηνο του 217. Αναλυτικότερα, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,6% σε τριμηνιαία βάση (α τρίμ. 17:,3%), ελαφρά χαμηλότερα από τη μέση εκτίμηση της αγοράς (,7%). Η ιδιωτική κατανάλωση και οι δημόσιες επενδύσεις αποτέλεσαν τον κύριο μοχλό της ανάπτυξης, ενώ θετική συμβολή είχαν οι ιδιωτικές εκτός των κατοικιών επενδύσεις και η δημόσια κατανάλωση. Προς την αντίθετη κατεύθυνση επέδρασαν οι καθαρές εξαγωγές. Σε σχέση με το β τρίμηνο του 216, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,4% (α τρίμ. 17/α τρίμ. 16: 1,5%). Αμετάβλητος στο,4%, για τέταρτο διαδοχικό μήνα, παρέμεινε τον Ιούλιο ο πληθωρισμός. Εξαιρουμένων των νωπών τροφίμων, που οι τιμές τους είναι αρκετά ευμετάβλητες, ο πληθωρισμός ανήλθε στο,5% μετά από δύο συνεχείς μήνες στο,4%. Για τον Αύγουστο, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που αφορούν την περιοχή του Τόκιο, δεν αναμένεται αξιοσημείωτη διαφοροποίηση. Μειωμένη κατά,8% εκτιμάται πως ήταν τον Ιούλιο συγκριτικά με τον Ιούνιο η βιομηχανική παραγωγή (εποχικά διορθωμένα στοιχεία), λίγο περισσότερο από ό,τι αναμενόταν (-,4%), έναντι αύξησής της κατά 2,2% τον Ιούνιο. Επισημαίνεται, ωστόσο, η ιδιαίτερα ευμετάβλητη φύση αυτών των στοιχείων σε μηνιαία βάση. Σε σχέση με τον Ιούλιο του 216, η βιομηχανική παραγωγή ήταν αυξημένη κατά 4,7% (Ιούν. 17: 5,5%). Ένδειξη για την εξέλιξη της παραγωγής το προσεχές διάστημα αποτελεί η οριακή αύξηση τον Αύγουστο του πρόδρομου δείκτη Nikkei PMI στη μεταποίηση στο 52,2 (Ιούλ. 17: 52,1), αποτελώντας τον τρίτο διαδοχικό μήνα που η τιμή διαμορφώνεται στο εύρος 52,-52,5. 1,5 1,,5, -,5-1, -1,5-2, Εξέλιξη πραγματικού ΑΕΠ -2, Πραγματικό ΑΕΠ (%-Q/Q) (Α) Πηγές: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research Πληθωρισμός Πραγματικό ΑΕΠ (%-Y/Y) (Δ) Βασικός δομικός πληθωρισμός (εξ. νωπών τροφίμων) Δομικός πληθωρισμός (εξ. τροφίμων και ενέργειας) Γενικός πληθωρισμός 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, -,5-1, -1,5 Πρόδρομος δείκτης Markit-Nikkei Manufacturing PMI

16 Ημερομηνία Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα ΗΠΑ Περίοδος Αναφοράς 14/9/17 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Αύγουστος /9/17 Λιανικές Πωλήσεις Αύγουστος /9/17 Βιομηχανική Παραγωγή Αύγουστος /9/17 Εταιρικά αποθέματα Ιούλιος /9/17 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Σεπτέμβριος 217 (1 η εκτ) 18/9/17 Πρόδρομος Δείκτης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) Σεπτέμβριος /9/17 Στοιχεία Ενάρξεων Ανέγερσης Νέων Κατοικιών Αύγουστος 217 2/9/17 Ανακοίνωση της Απόφασης της Συνεδρίασης & των Προβλέψεων της Fed - 26/9/17 Τιμές Κατοικιών Ιούλιος /9/17 Πωλήσεις Νεόδμητων Κατοικιών Αύγουστος /9/17 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Conference Board) Σεπτέμβριος /9/17 Νέες Παραγγελίες Διαρκών Αγαθών Αύγουστος /9/17 ΑΕΠ-Εθνικοί Λογαριασμοί Β Τρίμηνο 217 (3η εκτ.) 28/9/17 Στοιχεία Εταιρικής Κερδοφορίας Β Τρίμηνο 217 (2η εκτ.) 29/9/17 Στοιχεία Προσωπικού Εισοδήματος & Δαπάνης Αύγουστος /9/17 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Σεπτέμβριος 217 2/1/17 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Μεταποίησης Σεπτέμβριος 217 2/1/17 Δαπάνες Κατασκευών Αύγουστος 217 4/1/17 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Υπηρεσιών Σεπτέμβριος 217 5/1/17 Εμπορικό Ισοζύγιο Αύγουστος 217 6/1/17 Στοιχεία για την Αγορά Εργασίας Σεπτέμβριος 217 ΕΥΡΩΖΩΝΗ 15/9/17 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Ιούλιος /9/17 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Αύγουστος /9/17 Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές Ιούλιος /9/17 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Σεπτέμβριος 217 (1 η εκτ.) 22/9/17 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Σεπτέμβριος 217 (1 η εκτ.) 27/9/17 Προσφορά Χρήματος & Πιστωτική Επέκταση Αύγουστος /9/17 Πρόδρομος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Σεπτέμβριος /9/17 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Σεπτέμβριος 217 (1 η εκτ.) 2/1/17 Ποσοστό Ανεργίας Αύγουστος 217 2/1/17 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI Μεταποίησης Σεπτέμβριος 217 3/1/17 Τιμές Παραγωγού στη Βιομηχανία Αύγουστος 217 4/1/17 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Σεπτέμβριος 217 4/1/17 Λιανικές Πωλήσεις Αύγουστος 217 5/1/17 Δημοσίευση των Πρακτικών της Συνεδρίασης της ΕΚΤ - ΕΛΛΑΔΑ 15/9/17 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα των Υπηρεσιών Β Τρίμηνο /9/17 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Ιούλιος 217 2/9/17 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Ιούλιος /9/17 Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού Ιαν-Αυγ /9/17 Τραπεζική Χρηματοδότηση Αύγουστος

17 28/9/17 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Σεπτέμβριος /9/17 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο Ιούλιος /9/17 Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία Αύγουστος 217 5/1/17 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Ιούλιος

18 Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική Λεκκός Ηλίας Chief Economist Πατίκης Βασίλειος Head Παπιώτη Λιάνα Secretary Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Manager Αγγελοπούλου Αναστασία Economist Μαργαρίτη Κωνσταντίνα Economic Analyst Ανεπτυγμένες Οικονομίες Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst

19 Disclaimer: Το παρόν έντυπο εκδόθηκε από την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς (εφεξής η «Τράπεζα»), η οποία εποπτεύεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, και αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση τρίτων χωρίς να υπάρχει υποχρέωση προς τούτο από το συντάκτη του. Το παρόν κείμενο ή μέρος του δεν μπορεί να αναπαραχθεί με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκριση από τον συντάκτη του. Οι περιλαμβανόμενες στο παρόν πληροφορίες ή απόψεις απευθύνονται σε υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες με γενικό τρόπο, χωρίς να έχουν λάβει υπ' όψιν τις εξατομικευμένες περιστάσεις, τους επενδυτικούς στόχους, την οικονομική δυνατότητα και την πείρα ή γνώση των πιθανών παραληπτών του παρόντος και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόταση ή προσφορά για τη διενέργεια συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα ή νομίσματα, ούτε ως σύσταση ή συμβουλή για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων σχετικά με αυτά. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα παραπάνω, ο λήπτης της παρούσας πληροφόρησης πρέπει να προχωρήσει στη δική του έρευνα, ανάλυση και επιβεβαίωση της πληροφορίας που περιέχεται σε αυτό το κείμενο και να αναζητήσει ανεξάρτητες νομικές, φορολογικές και επενδυτικές συμβουλές από επαγγελματίες, πριν προχωρήσει στη λήψη της επενδυτικής του απόφασης. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που η Τράπεζα θεωρεί αξιόπιστες και παρατίθενται αυτούσιες, αλλά η Τράπεζα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακρίβεια και πληρότητά τους. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία (τιμές κλεισίματος) και υπόκεινται σε μεταβολές χωρίς ειδοποίηση. H Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ανωτέρω, η Τράπεζα, τα Μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου και τα υπεύθυνα πρόσωπα ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνουν ως προς τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν ή/και την έκβαση τυχόν επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σύμφωνα με αυτές. Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του Ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα, τα υπεύθυνα πρόσωπα ή/και οι εταιρείες του Ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκεινται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά στη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος εντύπου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή ή την απόκτηση λοιπών κινητών αξιών. β) Ενδέχεται να παρέχουν έναντι αμοιβής υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους τυχόν παρέχονται με το παρόν πληροφορίες. γ) Ενδέχεται να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να αποκτούν άλλους τίτλους εκδόσεως των εν λόγω εκδοτών ή να έλκουν άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχουν υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους τυχόν αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Ενδεχομένως να έχουν εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν. Η Τράπεζα και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου της έχουν θεσπίσει, εφαρμόζουν και διατηρούν αποτελεσματική πολιτική, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία καταστάσεων συγκρούσεως συμφερόντων και τη διάδοση των κάθε είδους πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών ("σινικά τείχη"), καθώς επίσης συμμορφώνονται διαρκώς με τις προβλέψεις και τους κανονισμούς σχετικά με τις προνομιακές πληροφορίες και την κατάχρηση αγοράς. Επίσης, η Τράπεζα βεβαιώνει ότι δεν έχει οποιουδήποτε είδους συμφέρον ή σύγκρουση συμφερόντων με α) οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας και β) με οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας, αλλά που είχαν πρόσβαση στην παρούσα έρευνα πριν από τη δημοσιοποίησή της. Ρητά επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις που περιγράφονται στο παρόν έντυπο εμπεριέχουν επενδυτικούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος απώλειας του επενδεδυμένου κεφαλαίου. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, β) εφόσον τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν προσομοίωση προηγούμενων επιδόσεων, οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, γ) η απόδοση ενδέχεται να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από συναλλαγματικές διακυμάνσεις, σε περίπτωση που τα αριθμητικά στοιχεία είναι εκπεφρασμένα σε ξένο (πλην του ευρώ) νόμισμα, δ) οι τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, ε) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Η διανομή του παρόντος εντύπου εκτός Ελλάδος ή/και σε πρόσωπα διεπόμενα από αλλοδαπό δίκαιο μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς ή απαγορεύσεις σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, ο παραλήπτης του παρόντος καλείται να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία, ώστε να διερευνήσει τυχόν τέτοιους περιορισμούς ή/και απαγορεύσεις. 19