MEGANIESE TEGNOLOGIE EKSAMENRIGLYNE GRAAD

Transcript

1 MEGANIESE TEGNOLOGIE EKSAMENRIGLYNE GRAAD Hierdie riglyn bestaan uit 10 bladsye.

2 Meganiese Tegnologie DoE/Eksamenriglyne Inleiding: Die doel van hierdie riglyne is om onderwysers en leerders te help met hul voorbereiding vir die Nasionale Senior Sertifikaat ( eksamen in Meganiese Tegnologie. Hierdie riglyne moet saam met die volgende dokumente gebruik word: 1. Die Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV. Die inhoudsraamwerk in die Leerprogramriglyne (LPR gedateer januarie 008 ('LPG' 3. Die Vakassesseringsriglyne ('SAG' gedateer Januarie 008. Inhoud wat gedek moet word: Die volgende tabel verskaf 'n uiteensetting van inhoud wat gedek moet word. ASSESSERINGS STANDAARD INHOUD OMSKRYWING EEN TWEE DRIE VIER Veiligheid Gereedskap en toerusting Materiale Terminologie Beroeps-, gesondheid- en veiligheidwet en regulasies; Masjienspesifieke veiligheidsmaatreëls; Veiligheidsmaatreëls vir gespesialiseerde gereedskap en toerusting. Identifiseer gereedskap en toerusting vanaf tekeninge/sketse; Omskryf die doel, funksies en werkbeginsels van gespesialiseerde gereedskap en toerusting; Benoem gereedskap en toerusting vanaf gegewe tekeninge/sketse. Teken n tabel om materiale volgens hul eienskappe en gebruike te klassifiseer; Redes vir die gebruik van sekere produkte wat van verbeterde materiale gemaak is met die inagneming van omgewings aspekte. Snymetodes van die freesmasjien, byvoorbeeld opfrees, klimfrees en groepfrees; Identifisering van freessnyers; Drie metodes van indeksering naamlik

3 Meganiese Tegnologie 3 DoE/Eksamenriglyne 009 snel-, eenvoudige- en differensiale indeksering met berekeninge; Berekening rakende spilspoed en toevoer. ASSESSERING STANDAARD VYF SES SEWE AGT INHOUD Hegtingsmetodes Kragte Onderhoud Stelsels en beheer OMSKRYWING Identifisering van sweisdefekte vanaf sketse, oorsake en regstelling; Benoem van sketse rakende vernietigende en nie-vernietigende sweistoetse, omskrywing, analiese en toepassing van sweistoetse; Benoeming van diagramme en sketse van die Metaaltraegas sweisproses (MAGS of MIGS. Young s se modulus van elastisiteit spanning en vormverandering. Berekeninge en teorie. Eienskappe van smeerolie en snyvloeistof; Redes en prosedures vir die vervanging van enjin-, ratkas- en ewenaarolie; Vervanging van laers, band- en kettingaandrywing en koppelaars. Berekeninge rakende snelheidsverhoudinge (ratte en katrolle; Bandspoed en die lengtes van oop- en gekruisdebandstelsels; Wringkrag en drywing rakende wrywingskoppelaars; Inset- en uitset beweging, arbeid verrig deur hefbome; Snelheidsverhoudinge, hefvoordeel; meganiese Druk, volume en suierdiameters vir hidrouliese en pneumatiese stelsels; Snelheidsverhouding en meganiese hefvoordeel rakende wiel- en asstelsels.

4 Meganiese Tegnologie 4 DoE/Eksamenriglyne 009 ASSESSERING- STANDAARD NEGE INHOUD Turbines en pompe OMSKRYWING Blasers/aanjaers: Superaanjaers Turbo-aanjaers Roots blaser Wiekpompe Sentrifugale pompe GEWIGSWAARDE VAN DIE ASSESSERINGSTANDAARDE (Volgens die SAG-dokument: Vraag Assesserings standaard Inhoud Punte Tyd Meervoudigekeuse-vrae 0 6 en 8 Kragte en Stelsels en Beheer 50 3 Gereedskap en toerusting Materiale 0 5 1, 4 en 5 Veiligheid, Terminologie (Vervaardigingsprosesse en Hegtingsmetodes 6 7 en 9 Onderhoud en Tubines en Pompe TOTAAL KOGNITIEWE VLAKKE (Volgens Bloom se Taksonomie: KOGNITIEWE VLAK PERSENTASIE Laerordevrae ± 30% Middelordevrae ± 40% Hoërordevrae ± 30%

5 Meganiese Tegnologie 5 DoE/Eksamenriglyne 009 FORMULEBLAD VIR MEGANIESE TEGNOLOGIE GRAAD 1 1. BANDAANDRYWINGS 1.1 πdn Bandspoed = ( D + t N 1. Bandspoed = (t = banddikte 1.3 Bandmassa = Area lengte digtheid (A = dikte wydte 1.4 Spoedverho uding = Diameter van gedrewe katrol Diameter van dryfkatrol 1.5 N 1D1 = ND 1.6 π ( D + d ( D d Oopbandlengte = + + c 4c 1.7 ( D + d ( D + d Gekruisdeband lengte = π + 4c + c 1.8 π NT Drywing ( P = 1.9 T1 Verhouding tussen die stywe en slapkant = T (T1 T D N 1.10 Drywing = waar T1 = krag in die stywekant 1.11 T1 Wydte = toelaatbare trekkrag

6 Meganiese Tegnologie 6 DoE/Eksamenriglyne 009. WRYWINGSKOPPELAARS.1. Wringkrag ( T = µwnr Drywing ( P = µ = wrywingskoëffisiënt W = totale druk n = aantal wrywingsooppervlakke R = effektiewe radius NT 3. SPANNING EN VORMVERANDERING Krag F 3.1 Spanning = of ( = Oppervlakte A 3. verandering in lengte ( Vormverand ering ( ε = oorspronklike lengte ( L L 3.3 Young se modulus ( E = spanning vormverandering of ( 3.4 A as = d A pyp (D d = 4 4. HIDROULIKA 4.1 Krag ( F Druk ( P = Oppervlakte ( A 4. Volume = Dwarsdeursneeoppervlakte slaglengte ( l of s 4.3 Arbeid verrig = krag afstand

7 Meganiese Tegnologie 7 DoE/Eksamenriglyne WIEL EN AS 5.1 Snelheidsverhouding ( VR = hyskragafstand lasafstand D = d d 1 5. Meganiese voordeel ( MA = Las ( W Hyskrag (F MA 5.3 Meganiese effektiwiteit ( = 100% meg VR 6. HEFBOME 6.1 Meganiese voordeel ( MA = Las ( W Hyskrag ( F 6. Insetbeweg ing ( IM = hyskrag afstand beweeg deur hyskrag 6.3 Uitsetbewe ging ( OM = Las afstand beweeg deur las 6.4 Snelheidsv erhouding ( VR = Insetbeweging Uitsetbeweging

8 Meganiese Tegnologie 8 DoE/Eksamenriglyne RATAANDRYWING π NT Drywing ( P = Ratverhoud ing = Produk van die aantal tande op gedrewe ratte Produk van die aantal tande op dryfratte 7.3 N N inset = uitset Produk van die aantal tande op die gedrewe ratte Produk van die aantal tande op die dryfratte 7.4 Wringkrag = krag radius 7.5 Wringkrag oorgedra = ratverhouding insetwringkrag 7.6 Module ( m = Steeksirkeldiameter ( SSD Aantal tande ( T 7.7 N 1T1 = NT 7.8 Steeksirkeldiameter ( sirkelsteek ( SS SSD = aantal tande ( T 7.9 Buitediameter ( BD = SSD + module 7.10 Addendum ( a = module ( m 7.11 Dedendum ( b = 1,157m of Dedendum( b = 1,5 m 7.1 Snydiepte ( h =,157 m of Snydiepte ( h =,5 m 7.13 Vryruimte ( c = 0,157 m of Vryruimte ( c = 0, 5 m 7.14 Sirkelstee k ( SS = m

9 Meganiese Tegnologie 9 DoE/Eksamenriglyne SKROEFDRADE 8.1 Effektiewe diameter = Buitediameter 1 steek 8. Gemiddelde omtrek = effektiewe diameter 8.3 Styging = steek aantal beginne 8.4 Helikshoek : tan θ = Styging Gemiddelde omtrek 8.5 Ingryphoek = 90 ( helikshoek + vryloophoek 8.6 Sleephoek = 90 + ( helikshoek vryloophoek 8.7 Aantal draaie = hoogte styging 9. CINCINNATI-VERDEELKOPTABEL VIR DIE FREESMASJIEN Gatsirkels Sy Sy Standaard wisselratte 4 x Eenvoudige indeksering = (waar n = aantal indelings n 9. Dr 40 Dr ( A n Wisselratt e: = ( A n of = Gd A Gd A 40 1 Dr Gd of = ( N n 40 N

10 Meganiese Tegnologie 10 DoE/Eksamenriglyne BEREKENINGE TEN OPSIGTE VAN TOEVOER 10.1 Toevoer ( f = f1 T N Waar: f = toevoer in millimeter per minuut f 1 = toevoer per tand in millimeter T = aantal tande van die snyer 10. Snyspoed ( V = D N N = aantal omwentelinge per minuut van die snyer Waar: D = diameter van die snyer in meter ****************************