Μάθε, παιδί μου, ελληνικά και όχι Greeklish

Transcript

1 Απαντήσεις στο άρθρο Μάθε, παιδί μου, ελληνικά και όχι Greeklish Περίληψη Στο άρθρο αυτό αναλύεται η χρήση των Greeklish από τους νέους ανθρώπους και τα αποτελέσματα τους στη γλώσσα. Ειδικότερα, η έναρξη του παρουσιάζει το έναυσμα χρήσης, μέσω του λόγου ενός μαθητή τρίτης Λυκείου, στο Ίντερνετ,. Στη συνέχεια, διαπιστώνει ότι αυτή η γραφή είναι οπτική ιδιομορφία, που επικυρώνεται από μια ερευνητική παραδειγματική παρουσία του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου της Μακεδονίας. Είναι φενακισμός από τα γραμματικά και γλωσσικά λάθη. Τονίζει ότι η αντικατάσταση του ελληνικού αλφαβήτου από το λατινικό, αυξάνεται χρονολογικά από μαθητές Γυμνασίου σε μαθητές Λυκείου. Διαπιστώνει πως η καινούργια εγγραματοσύνη οφείλεται σε συνήθεια, μόδα και εξασφάλιση χρόνου. Η υβριδική αυτή γραφή καταργεί, σύμφωνα με ερευνητές, τη γλώσσα ως βασικός τρόπος πολιτισμικής επιβίωσης. Καταλήγει το κείμενο, με παράδειγμα, που ειρωνικά, εκφράζει την ελληνική ανάγκη για διαφορετικότητα. Ασκήσεις Β.1 α. Τα δομικά της τελευταίας παραγράφου είναι :Θεματική πρόταση : Η χρήση λατινικού αλφαβήτου μεταγραφή. Λεπτομέρειες Πρόκειται για έναν αυθαίρετο τρόπο γραφής λατινικούς χαρακτήρες Κατακλείδα Κάτι τέτοιο ιδιαιτερότητα Τρόποι ανάπτυξης : Αιτιολόγηση (που κυριαρχεί) αλλά και συμπέρασμα και ένα παράδειγμα. Ειδικότερα, η χρήση των greeklish αιτιολογείται (γιατί τα ελληνικά δεν έχουν επίσημη γραφή 1 ) αποτέλεσμα η χρήση τους (είναι μια διαδικασία που κρύβει κινδύνους), ακόμα, αιτιολόγηση (επειδή πρόκειται έναν αυθαίρετο τρόπο γραφής) αποτέλεσμα ( δεν είναι ακριβής) αποτέλεσμα (κακή γνώση της επίσημης ορθογραφίας). Η κυριαρχία της αιτιολόγησης διαφαίνεται στο ότι υπάρχουν ενδείξεις (στην παράγραφο) για το νέο γένος γραπτού λόγου ( Άρχισε τη δεκαετία 2 του 70 τελευταία χρόνια /επιγραφές καταστημάτων, συγχρονικά, λατινικοί τίτλοι και μια, επιπλέον, ένδειξη που αιτιολογεί τη χρήση των greeklish είναι attica, μέσω παραδείγματος ) 1 Ως προς την τεχνολογία 2 Χρονική τοποθέτηση

2 Προσοχή Δομικά στοιχεία παραγράφου γράφουμε Θεματική περίοδο Λεπτομέρειες Κατακλείδα( Μερικές φορές δεν υπάρχει) *Μπορούμε να κάνουμε αναφορά και στις διαρθρωτικές λέξεις της παραγράφου. Η ερώτηση ενδέχεται να διατυπωθεί και χωρίς τον προσδιορισμό δομικά Β.1β. Στην ουσία τα greeklish,αποτελούν συμπιεστή της γλώσσας, εμπεριέχοντας μία καλύπτρα να κρύβεται κανείς γραμματικά, γλωσσικά και εκφραστικά, λανσάροντας ταυτόχρονα μια μόδα. Το "σήμα κατατεθέν" των λατινοελληνικών είναι η ορθογραφική ποικιλότητα, δηλ. το γεγονός ότι πολλά ελληνικά γράμματα (φωνήεντα, σύμφωνα) και συνδυασμοί γραμμάτων (δίψηφα, δίφθογγοι) αποδίδονται με δυο, τρεις ή και τέσσερις διαφορετικούς τρόπους. Όμως, η διαφορετικότητα της ελληνικής γραφής είναι αυθαίρετη και πλήττει την πολιτισμική μας επιβίωση. Η αναπαράσταση των ελληνικών φθογγοσήμων, με φωνητική και ορθογραφική μεταγραφή, δεν εκφράζει τη χρωματογράφηση της ελληνικής σκέψης. Τέλος, διαμορφώνει μια μόδα επικίνδυνη για τη μοναδικότητα της εθνικής μας ταυτότητας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Β.1γ. Το ύφος του κειμένου είναι λιτό, οικείο. Αναλυτικότερα, ως προς το χαρακτηρισμό λιτό : διαφαίνεται από την έλλειψη περίτεχνων εκφραστικών σχημάτων και συντακτικής περιπλοκής (υποκείμενο, ρήμα, αντικείμενο με προσδιορισμούς, η διαφοροποίηση στη σειρά ερμηνεύεται ανάλογα που δίνεται έμφαση, χωρίς να οδηγείται σε περίτεχνα σχήματα { π.χ. 2 η πργ. Τα είδη των λαθών εντοπίστηκαν στην παράλειψη τονισμού ή σημείων στίξης κλπ.}, κυριαρχία παρατακτικής σύνδεσης { 5 η πργ. Κάποιες φορές τα greeklish λίγοι }, ασύνδετο σχήμα {4 η πργ. εξοικονόμηση χρόνου,, χρήσιμο ή βολικό εργαλείο, αποφυγή ορθογραφικών λαθών } Οικείο :χρήση καθημερινού λεξιλογίου {τεχνολογία, σημεία στίξης, τονισμός, λατινικά γράμματα, παράλειψη, λανσάροντας μία μόδα, επιγραφές }

3 Προσοχή Προκειμένου να τεκμηριώσουμε την επιλογή μας απαντώντας σε μια ερώτηση που μας ζητά να διακρίνουμε το ύφος του κειμένου, χρειάζεται να παρουσιάσουμε τα εξής: Το χαρακτηρισμό του ύφους (π.χ. λιτό, χαλαρό, χιουμοριστικό). Το κριτήριο βάσει του οποίου δώσαμε αυτόν το χαρακτηρισμό (π.χ. ως προς τη γλώσσα, τη δομή, το σκοπό). Την τεκμηρίωση κάθε χαρακτηρισμού (π.χ. χιουμοριστικό, επειδή έχει ψυχαγωγικό χαρακτήρα και χαριτολόγο διάθεση). Κάποια σημεία - χωρία του κειμένου που επαληθεύουν το χαρακτηρισμό. Β.1δ. Συμβάδιζαν = συνυπήρχαν Παράλειψη =παράβλεψη Δημοφιλέστερος= κοσμαγάπητος Συμπυκνώσεις= Συμπιέσεις Εξοικειωμένος =προσαρμοσμένος Β.2 α. Ε π ί κ λ η σ η σ τ η λ ο γ ι κ ή : τεκμήρια αποτέλεσμα έρευνας =2 η πργ. Έρευνα Φλώρινα φιλολόγους, παραδείγματα =2 η πργ. ορθογραφικά λάθη τίποτα, στατιστικά δεδομένα 3 η πργ. 77,4% 88,58% + 4 η πργ.83,9%...33,9%, γραφή μέσω Τύπου = 6 Η πργ. Σε κάθε περίπτωση λέει στα ΝΕΑ Ε π ί κ λ η σ η σ τ ο σ υ ν α ί σ θ η μ α : μεταφορά του κόσμου μας Μειώνονταςτις λέξεις όρια

4 Β.2β. Συνοχή των 1 η -2 η -3 η Και στις παραγράφους έχουμε την επανάληψη της λέξης greeklish.,που είναι το κέντρο του άρθρου. Λατινικά γράμματα 1 η και 2 η πργ. Παράλειψη λέξεων, επειδή εννοούνται 1 η σε σχέση με τη 2 η Μετά την τοποθέτηση του νέου της Γ Λυκείου πρέπει να υπάρχει η λέξη αρχή, που εννοείται 2 η σε 3 η πργ. Καταγραφή λαθών (φωνητική και ορθογραφική μεταγραφή)και στη δεύτερη και στην τρίτη παράγραφο ( στη 2 η μέσω παραδειγμάτων, ενώ στη 2 η και 3 η μέσω στατιστικών δεδομένων) Ηλικιακή ομάδα στην οποία εμφανίζεται μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 2 η πργ. και 3 η πργ. Β.3γ. Αιτιολόγηση ρηματικό προσώπου 1 η παραγράφου. Προσοχή στην παράγραφο εμφανίζονται δύο ρηματικοί τύποι αλλά νοηματικά ένας. Ειδικότερα, με το α ενικό, περιγράφει προσωπικό βίωμα και ύφος εξομολογητικό, υποκειμενικό Στη Γ Λυκείου άρχισα να γράφω = επεξηγεί το χρόνο και έμμεσα την αίτια γραφής με greeklish (επιρροή από τους άλλους και ανάγκη παρακολούθησης της τεχνολογίας) με το β πρόσωπο, το ύφος καθίσταται διαλογικό με θεατρικό χαρακτήρα.

5 Π α ρ α γ ω γ ή κ ε ι μ έ ν ο υ Δ ι ε ρ ε ύ ν η σ η Επικοινωνιακό πλαίσιο :Ομιλία Ομιλία - Εισήγηση Ο μαθητής πρέπει να ξεκινήσει με μια προσφώνηση. Στον πρόλογο έχει την αφορμή, το θέμα και το σκοπό της ομιλίας και στη συνέχεια αναπτύσσει την κύρια ιδέα. Η γλώσσα, το ύφος, οι τρόποι πειθούς εξαρτώνται από το θέμα αλλά και το επίπεδο του ακροατηρίου στο οποίο υποτίθεται ότι απευθύνεται. Το α' ενικό, το α' και β' πληθυντικό είναι συνήθως τα κατάλληλα γραμματικά πρόσωπα. Το κείμενο κλείνει με χαιρετισμό που ποικίλει ανάλογα με το ακροατήριο. Η πιο συνηθισμένη είναι «Σας ευχαριστώ». Ζητούμενα α. Αίτια χρήσης greeklish από τους νέους και αν απειλούν την ελληνική γλώσσα β. ευθυνοποίηση της ελληνικής εκπαίδευσης ή όχι για αυτή της ιδιομορφίας Προσοχή Υιοθετούμε την τριμερή δομή ανάπτυξης (Πρόλογος - Κύριο Μέρος - Επίλογος) και χωρίζουμε τις ιδέες μας σε Νοηματικές Ενότητες ανάλογα με το ζητούμενο. Το ύφος μας πρέπει να είναι επιμελημένο, κι όχι χαλαρό ή απλοϊκό. Συμπληρώνουμε τον Πρόλογο και τον Επίλογο μας με προσθήκες που παραπέμπουν στο αντίστοιχο επικοινωνιακό πλαίσιο (π.χ., αφορμή συνεδρίασης σε μια ομιλία κ.λπ.). Τα στοιχεία που παραπέμπουν στο αντίστοιχο κειμενικό είδος (εκφραστικά σχήματα, αναφορές σε γεγονότα της επικαιρότητας κ.λπ.) μπορούν να βρίσκονται μόνο στον Πρόλογο ή στον Επίλογο. Στον Πρόλογο και στον Επίλογο είναι επιτρεπτό να χρησιμοποιήσουμε όλα τα ρηματικά πρόσωπα, ανάλογα, βεβαίως: Με το αν ο πομπός αποτελεί μεμονωμένο άτομο (α' ενικό) ή εκπρόσωπο ομάδας (α' πληθυντικό).

6 - Με το αν ο δέκτης είναι φιλικό πρόσωπο (β' ενικό), μεμονωμένο άτομο υψηλού κύρους (β' πληθυντικό) ή ευρύτερο κοινό (β' πληθυντικό).στο Κύριο Μέρος πρέπει να κυριαρχούν τα ρηματικά πρόσωπα της αναφορικότητας (γ' ενικό και γ' πληθυντικό), έστω κι αν εμβόλιμα χρησιμοποιηθούν προσφωνήσεις (β' ενικό και β' πληθυντικό) ή αναφορές στους στόχους του ομιλούντος (α' ενικό ή πληθυντικό) Αγαπητά μέλη της Βουλής των Εφήβων, Με αφόρμηση μια συζήτηση, που κυριαρχεί, των πνευματικών και ιδιαίτερα των γλωσσολόγων, για την διάδοση των greeklish από τους νέους θα ήθελα να εκφράσω, τις σκέψεις μου. Καταρχάς, δεν υπάρχει τάση αντικατάστασης του ελληνικού αλφαβήτου, αφού η τεχνική λύση τόσο στα προγράμματα των υπολογιστών όσο και στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στο Ίντερνετ ή στα κινητά, έχει πλέον δοθεί. Η μεταγραφή των ελληνικών από τα λατινικά δεν είναι στάση αντιδραστική των νέων απέναντι στην παράδοση και τη γλώσσα μας. Εμείς, ως νέοι, όπως κάθε γενιά ιστορικά, έχουν έναν διαφορετικό τρόπο ζωής και έκφρασης σε σχέση με τους μεγαλύτερους. Βιώνουμε στην εποχή της τεχνολογίας, η επικοινωνία έχει μηδενιστεί ως προς τις αποστάσεις. Αυτή η διαφορετικότητα αιτιολογεί την οπτική ιδιομορφία, που εξασφαλίζει χρόνο και αποτελεσματικότητα. Οι ρυθμοί είναι εξοντωτικοί και οι απαιτήσεις αυξανόμενες. Η τεχνολογία έγινε η έναρξη της χρήσης τους. Βέβαια, δεν παραβλέπω το αποτέλεσμα, να χρησιμοποιείται η γραφή αυτή ως αγωγός αποφυγής ορθογραφικών λαθών. Αλλά και πάλι θα μεταφέρω, στη σκέψη σας, την άποψη του Πανεπιστημιακού δασκάλου κ. Μπαμπινιώτη, ότι το ζητούμενο είναι κυρίως να μάθουμε τη νοηματική διαφοροποίηση λέξεων καθώς, η ελληνική έχει πληθώρα συνωνύμων και ελάχιστων ταυτοσήμων. Ακόμα η θέση, ότι η ελληνική γλώσσα απειλείται από τη χρήση των greeklish, είναι μύθευμα. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει τάση αντικατάστασης του ελληνικού αλφαβήτου, αφού η τεχνική λύση τόσο στα προγράμματα των υπολογιστών όσο και στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στο Ίντερνετ ή στα κινητά, έχει πλέον δοθεί. Αυτές οι αντιδράσεις εκφράζουν τη συντηρητική εκείνη λογική, βάσει της οποίας η τεχνολογία θα μας καταστρέψει. Όσο για την επισήμανση ότι η «μεταμφίεση» ή η «εγκατάλειψη της ιστορικής μας γραφής» αχρηστεύει ένα από τα θεμελιακά στοιχεία του πολιτισμού μας και δηλώνει άγνοια της σχέσης αλφαβήτου και

7 γλώσσας. γλώσσα και αλφάβητο δεν ισούνται, αφού η γλώσσα είναι πριν απ' όλα ο λόγος και η γραφή, είναι το υποκατάστατό του. Και εμείς διαλέγουμε να επικοινωνούμε μεταξύ μας με τα greeklish, αυτό δεν σημαίνει, όπως πολλοί φοβούνται, ότι η υβριδική αυτή γραφή τείνει να υιοθετηθεί ως εναλλακτική γραφή και να απειλήσει κατά συνέπεια την ελληνική γραφή. Δεν είναι παρά ένα από τα γλωσσάρια που χρησιμοποιούμε μεταξύ μας. Ποτέ δεν θα γράψουμε έτσι ένα επίσημο κείμενο. Δεν ασπάζομαι τη διακήρυξη «ανάθεμα» των σαράντα ακαδημαϊκών αλλά ούτε και από την άλλη πλευρά τις ακραίες θέσεις που εκφράζονται από τους κ. Μαρωνίτη και τη κ. Φραγκουδάκη. Πιστεύω πως η ελληνική εκπαίδευση, με την διαδραστική διδασκαλία μέσω της ποίησης του θεάτρου, της φιλοσοφίας είναι ανάχωμα για την πολιτισμική ανησυχία. Παράλληλα οι θετικές επιστήμες, όπως τα μαθηματικά και η ιατρική και οι κοινωνιολογικές αναλύσεις, ιδιαίτερα το δίκαιο και η ηθική, η πολιτική και η ίδια η ιστορία γίνονται μάρτυρες μιας παγκόσμιας πολιτισμικής σπανιότητας αλλά και της αίγλης του αλφαβήτου μας. Με το οποίο αποκρυσταλλώθηκε για πρώτη φορά το νόημα των αφηρημένων εννοιών και σφυρηλατήθηκε για πρώτη φορά το περιεχόμενο της δημοκρατίας. Είναι η γλώσσα ενός μικρού χώρου που νίκησε τον χρόνο με τη διάρκεια της ευπλασίας της, με την κυριολεκτική της εμβέλεια και με τη μαγική ικανότητα ενός συνεχούς αναπροσανατολισμού. Είναι η γλώσσα της συγγραφής των Ευαγγελίων και ενός μεγάλου μέρους από τις αναζητήσεις του μεσαιωνικού στοχασμού, μια γλώσσα που βυθίζεται με την ίδια ευχέρεια στα βαθιά νερά του παρελθόντος και στα επικίνδυνα συχνά ρεύματα των εκάστοτε νέων καιρών. Και η εκπαίδευσης μας, σε όλες τις βαθμίδες και αυτά τα γνωστικά αντικείμενα, είναι θεματοφύλακας του πολιτισμού μας. Η Ελλάδα, κρατώντας ζωντανό ακόμη τον απόηχο της πνοής του Ομήρου και της Σαπφούς, του Αισχύλου και του Ευριπίδη, είναι η χώρα της ποίησης για να μην πω: η πατρίδα της. Αυτό αναδύεται με συγκρατημένη περηφάνεια από τους στίχους του Οδυσσέα Ελύτη στο «Αξιον Εστί», ως σημαντική κατάθεση του ελληνικού στο στερέωμα του ευρωπαϊκού λόγου: ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ μού έδωσαν ελληνική Το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου. Ευχαριστώ για την προσοχή σας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΈΛΕΝΑ ΑΘΑΝΑΣΑΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ