ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011-2012 ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: Β06Σ03 «Στατιστική περιγραφική εφαρμοσμένη στην ψυχοπαιδαγωγική» Διδάσκων: Κ. Χρήστου ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ» Επιμέλεια εργασίας: ΜΑΜΑΛΗ ΕΛΕΝΗ Α.Μ. 5602 ΒΕΡΓΕΡΑΚΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ Α.Μ. 5498 Ρέθυμνο, 2011-12
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ σελ. 2 ΜΕΘΟΔΟΣ σελ. 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ σελ. 4 ΣΥΖΗΤΗΣΗ σελ. 12 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ σελ. 13 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ σελ. 14 2
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στόχος αυτής της έρευνας είναι η σύγκριση σχετικά με τον τρόπο αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των μαθητών της Δ δημοτικού με τους μαθητές της Στ δημοτικού στα σχολεία της πόλης του Ρεθύμνου. Αφόρμηση για την επιλογή του συγκεκριμένου θέματος αποτέλεσε η ΣΠΑ Α στην οποία συμμετείχαμε αυτό το εξάμηνο. Μέσα από μια συζήτηση που είχαμε, μας δημιουργήθηκε η απορία για το αν τελικά οι μαθητές αυτών των δύο τάξεων έχουν ελεύθερο χρόνο και πώς τον εκμεταλλεύονται. Έτσι αποφασίσαμε να είναι αυτό το θέμα της έρευνας μας. Δείγμα: Εφόσον η μια από εμάς δίδασκε σε ένα τμήμα της Δ δημοτικού και η άλλη σε ένα τμήμα της Στ δημοτικού σε σχολεία του Ρεθύμνου επιλέξαμε ως δείγμα μας τα τμήματα στα οποία ήδη κάναμε μάθημα. Ερωτήσεις: οι ερωτήσεις που θα υπήρχαν στο ερωτηματολόγιο μας θα έπρεπε να είναι κατανοητές και να περιέχουν απλό λεξιλόγιο για να μην δυσκολέψουν το δείγμα, δεδομένου ότι θα απευθυνόμασταν σε παιδιά δημοτικού. Αρχικά λοιπόν γενικές ερωτήσεις όπως και στα περισσότερα ερωτηματολόγια, οι οποίες θα μας βοηθούσαν και στην περιγραφή των δημογραφικών στοιχείων του δείγματος (φύλο, τάξη στην οποία βρίσκονται). Έπειτα συνεχίσαμε με τις ερωτήσεις που ήταν σχετικές με το θέμα της έρευνας μας. Αυτές αφορούν το πόσο χρόνο αφιερώνουν κάθε μέρα στο διάβασμα, αν κατά την άποψη τους έχουν ελεύθερο χρόνο, πόσο περίπου έχουν, τι επιλέγουν να κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους, αν πιστεύουν ότι είναι αρκετός για αυτούς και τέλος τι θα επέλεγαν να κάνουν σε περίπτωση που είχαν περισσότερο. Ανάλυση δεδομένων: μετά την διανομή και την συλλογή των ερωτηματολογίων σειρά έχει η ανάλυση των δεδομένων που προέκυψαν. Αρχικά έγινε η διαλογή των απαντήσεων σε κάθε ερώτηση ξεχωριστά και έπειτα η ανάλυση της κάθε ερώτησης μεμονωμένα. Βασικά αποτελέσματα: Το δείγμα μας αποτελείται από περίπου τον ίδιο αριθμό αγοριών και κοριτσιών. Συνολικά αποτελείται από 40 άτομα, εκ των οποίων τα 21 είναι αγόρια και τα 19 κορίτσια. Οι μισοί από αυτούς δήλωσαν ότι ο χρόνος που αφιερώνουν στο διάβασμα καθημερινά κυμαίνεται στις μια με δύο ώρες, ενώ ο ελεύθερος χρόνος που έχουν στην διάθεση τους είναι κατά μέσο όρο 2.95 ώρες κάθε μέρα. Είναι αξιοσημείωτο ότι γύρω στο 7.5% των μαθητών πιστεύει ότι δεν έχει ελεύθερο χρόνο. Ακόμη τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα παιδιά στον ελεύθερο τους χρόνο προτιμούν κυρίως να παίζουν έξω με τους φίλους τους, να βλέπουν τηλεόραση, να ασχολούνται με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή να αθλούνται. Τέλος, είδαμε ότι το 22.5% των μαθητών πιστεύει ότι ο ελεύθερος χρόνος που έχει στην διάθεση του δεν είναι αρκετός, ενώ αν είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο θα προτιμούσαν να βγουν έξω. 3
ΜΕΘΟΔΟΣ Συμμετέχοντες: Στην έρευνα μας συμμετείχαν συνολικά 40 παιδιά ηλικίας 9 και 11 ετών. Εξ αυτών τα 21 ήταν αγόρια και τα 19 κορίτσια. Από την αρχή σκοπός της έρευνας μας ήταν η ανάδειξη των διαφορών στον τρόπο αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των μαθητών της Δ και της Στ δημοτικού. Λόγω της διδασκαλίας μας στις συγκεκριμένες τάξεις κατά την διάρκεια της Σπα Α αυτό το εξάμηνο αποφασίσαμε πως αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει το θέμα της έρευνας μας, όπως προαναφέρθηκε. Άρα η εύρεση του δείγματος ήταν εύκολη. Υλικά: Για να πραγμάτωση της έρευνάς μας χρησιμοποιήσαμε ερωτηματολόγια, τα οποία μοιράστηκαν στους μαθητές και έπειτα συλλέχθηκαν από εμάς (βλ. παράρτημα). Συνολικά υπήρχαν 13 ερωτήσεις προς απάντηση. Αρχικά, οι πρώτες ερωτήσεις αφορούσαν στο φύλο και στην τάξη των μαθητών. Ύστερα, ρωτήθηκαν για το επάγγελμα που ασκεί ο καθένας από τους γονείς τους, ώστε να δούμε αν η οικονομική κατάσταση της οικογένειας έχει σχέση με το πώς εκμεταλλεύονται τον ελεύθερο χρόνο τους οι μαθητές. Στην συνέχεια έπρεπε να απαντήσουν πόσες ώρες αφιερώνουν καθημερινά στο διάβασμα, αν έχουν ελεύθερο χρόνο και πόσο περίπου, εάν βοηθούν τους γονείς τους στο σπίτι ή στην δουλειά και τις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνται κατά την διάρκεια του ελεύθερου χρόνου που έχουν. Στη συνέχεια σε μια προσπάθεια να διαπιστωθεί ο τρόπος με τον οποίο θα ήθελαν να αξιοποιήσουν τον ελεύθερο χρόνο τους, οπότε οι επόμενες ερωτήσεις είχαν να κάνουν με το αν θα ήθελαν να μαθαίνουν καινούρια πράγματα, αν προγραμματίζουν από πριν τι θα κάνουν, αν πιστεύουν ότι ο ελεύθερος χρόνος που έχουν στην διάθεση τους είναι αρκετός και τέλος με το τι θα προτιμούσαν να κάνουν σε περίπτωση που είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Διαδικασία: Για την συλλογή των δεδομένων της έρευνας μας, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, μοιράσαμε ερωτηματολόγια. Η όλη διαδικασία διήρκησε μία μέρα: η καθεμία πήγε στο τμήμα στο οποίο δίδασκε και με την άδεια του εκπαιδευτικού της τάξης ζητήσαμε από τα παιδιά να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο κατά την διάρκεια του διαλείμματος. Όλα τα παιδιά δέχτηκαν και έτσι τα ερωτηματολόγια μοιράστηκαν, δόθηκαν οι απαραίτητες διευκρινίσεις και συλλέχθηκαν πάλι πίσω. 4
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ 5. Διερευνώντας το πόσο χρόνο αφιερώνουν τα παιδιά καθημερινά στο διάβασμα, διαπιστώσαμε ότι το 50% αφιερώνει μόνο 1 με 2 ώρες στο διάβασμα, το 27,5% 0 με 1, το 15% 2 με 3, το 5% 4 με 5, ενώ μόλις το 2,5% 3 με 4 ώρες. Γενικά, ο μέσος όρος των μαθητών συνολικά ξοδεύει περίπου 1,5 ώρα διαβάζοντας. Η δεσπόζουσα τιμή των μεταβλητών μας (ποσοτικών), διαπιστώνουμε ότι βρίσκεται στην δεύτερη κλάση και μας δείχνει (ανεπηρέαστη από ακραίες τιμές) πως η πιο συχνή τιμή είναι από 1-2 ώρες. Από την στιγμή όμως που η κατανομή μας είναι ομαδοποιημένη, η δεσπόζουσα τιμή δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια και κατά προσέγγιση υπολογίζεται στο 1,5. Παρόλα αυτά επειδή η κατανομή είναι ασύμμετρη, ο καταλληλότερος δείκτης κεντρικής τάσης είναι η διάμεσος η οποία χωρίζει την κατανομή στη μέση. Βρίσκεται δηλαδή στην μεσαία τιμή της κατανομής και υπολογίζεται στο 1,45 (ώρες). Η τυπική απόκλιση των τιμών από τον μέσο όρο είναι 0,6 και κατά συνέπεια η διακύμανση 0,36. Η σχετική διασπορά των τιμών της μεταβλητής εκφράζεται μέσω του συντελεστή μεταβλητότητας ο οποίος στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι 0,39 ή αλλιώς 39%. Αυτό, το ότι δηλαδή ο συντελεστής μεταβλητότητας είναι μεγαλύτερος από το 10%, μας δείχνει πως το δείγμα των τιμών της μεταβλητής μας δεν είναι ομοιογενές. Ο καταλληλότερος όμως δείκτης διασποράς είναι η τυπική απόκλιση αφού μπορούμε εύκολα να υπολογίσουμε παραμέτρους του πληθυσμού. 15% Πόσες ώρες αφιερώνεις στο διάβασμα καθημερινά; 5% 2,50% 50% 27,50% 0 με 1 1 με 2 2 με 3 3 με 4 4 με 5 ώρες την μέρα x i v i f i f i % 0 με 1 0,5 11 0,275 27,5% 1 με 2 1,5 20 0,5 50% 2 με 3 2,5 6 0,15 15% 3 με 4 3,5 1 0,025 2,5% 4 με 5 4,5 2 0,05 5% 5
Δ τάξη Κλάσεις x i v i f i f i % 0 με 1 0,5 4 0,2 20% 1 με 2 1,5 11 0,55 55% 2 με 3 2,5 3 0,15 15% 3 με 4 3,5 0 0 0% 4 με 5 4,5 2 0,1 10% Σύνολο 20 100% Από τις απαντήσεις που συλλέχθηκαν από την Δ τάξη διαπιστώθηκε πως με επικρατούσα τιμή (κατά προσέγγιση) 1,5, η δεύτερη κλάση αποτελεί το υψηλότερο ποσοστό του δείγματός μας (55%) με 1-2 ώρες διαβάσματος. Το 20% διαβάζει από 0-1 ώρες, το 15% από 2-3 ώρες και το 10% 4-5 Γενικά, ο μέσος όρος του τμήματος είναι 1,75 ώρα. ΣΤ τάξη Κλάσεις x i v i f i f i % 0 με 1 0,5 7 0,35 35% 1 με 2 1,5 9 0,45 45% 2 με 3 2,5 3 0,15 15% 3 με 4 3,5 1 0,05 5% 4 με 5 4,5 0 0 0% Σύνολο 20 100% Όσο αφορά την Στ τάξη, η τιμή με την μεγαλύτερη συχνότητα (δεσπόζουσα τιμή) βρίσκεται στην δεύτερη κλάση ανάμεσα σε 1-2 ώρες με αριθμητική τιμή κατά προσέγγιση 1,5. Τα ποσοστά κυμαίνονται από 45% για 1-2 ώρες, 35% για 0-1, 15% για 2-3 και 5% για 3-4 ώρες. Σε μια σύντομη σύγκριση ανάμεσα στις δύο τάξεις παρατηρούμε πως και στις δύο περιπτώσεις η τιμή με την μεγαλύτερη συχνότητα (δεσπόζουσα τιμή) είναι 1,5. Συγκρίνοντας τους μέσους όρους των δύο τάξεων βλέπουμε πως οι μαθητές της ΣΤ (μ.ο. 2,44 ώρες) αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στο διάβασμα σε σχέση με τους μαθητές της Δ (μ.ο. 1,75 ώρα). 6
6. Η ερώτηση αυτή διατυπώθηκε με σκοπό την διερεύνηση του αν οι μαθητές της Δ και αντίστοιχα της ΣΤ δημοτικού θεωρούν πως έχουν ή όχι ελεύθερο χρόνο. Έχετε ελεύθερο χρόνο; 7,50% ναι 92,50% όχι Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας το 92,5% και των δύο τάξεων πιστεύουν πως έχουν ελεύθερο χρόνο ενώ το 7,5% όχι. x i v i f i f i % Ναι 37 0,925 92,50% Όχι 3 0,075 7,50% σύνολο 40 1 100,00% 7. Η ερώτηση αυτή διατυπώθηκε με σκοπό την συλλογή πληροφοριών σε σχέση με την ποσότητα του ελεύθερου χρόνου που διαθέτουν τα παιδιά και των δύο τάξεων συνολικά. Οι απαντήσεις είναι οργανωμένες σε κλάσεις ανά μία ώρα, ξεκινώντας από 0 και φτάνοντας έως τις 5 ώρες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα το 32,5% διαθέτει 4-5 ώρες, το 22,5% 2-3 ώρες, το 17,5% 1-2 ενώ ένα άλλο 17,5% 2-3 και μόλις το 10% καμία έως 1 ώρα. Ενώ ο μέσος όρος των μαθητών διαθέτει σχεδόν τρείς ώρες (η ακριβέστερα 2,95), τιμή ανάλογη με αυτή της διαμέσου της κατανομής μας αφού ακριβώς ανάμεσα στην τρίτη και τέταρτη κλάση, είναι δηλαδή οι 3 ώρες. Η τιμή με την μεγαλύτερη συχνότητα (επικρατούσα τιμή) βρίσκεται στην τελευταία κλάση δηλαδή 4 με 5 ώρες. επειδή όμως που η κατανομή μας είναι ομαδοποιημένη, δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια και κατά προσέγγιση υπολογίζεται στις 4,5 ώρες. Όσον αφορά την τυπική απόκλιση, υπολογίζεται στο 0,52 ενώ η διακύμανση στο 0,275. Τέλος, ο συντελεστής μεταβλητότητας υπολογίζεται στο 0,175 ή αλλιώς 17,5%. Είναι δηλαδή μεγαλύτερος από 10%. Έτσι, διαπιστώνουμε πως το δείγμα των τιμών της μεταβλητής μας δεν είναι ομοιογενές. Παρόλα αυτά ο καταλληλότερος δείκτης για να εκφράσει την διασπορά του δείγματος είναι ο μέσος όρος ή η τυπική απόκλιση, αφού έχουμε μια κλίμακα ίσων διαστημάτων και δεν υπάρχουν ακραίες τιμές. ώρες ανά μέρα x i v i f i f i % 0 με 1 0,5 4 0,1 10% 1 με 2 1,5 7 0,175 17,50% 2 με 3 2,5 9 0,225 22,50% 3 με 4 3,5 7 0,175 17,50% 4 με 5 4,5 13 0,325 32,50% Σύνολο 40 1 100% 7
10% Πόσο ελεύθερο χρόνο έχετε; 32,50% 17,50% 17,50% 22,50% 0 με 1 1 με 2 2 με 3 3 με 4 4 με 5 Δ τάξη Κλάσεις x i v i f i f i % 0 με 1 0,5 1 0,05 5% 1 με 2 1,5 2 0,1 10% 2 με 3 2,5 6 0,3 30% 3 με 4 3,5 5 0,25 25% 4 με 5 4,5 6 0,3 30% Σύνολο 20 1 100% Όσο αφορά την Δ' τάξη, στη ίδια ερώτηση,παρατηρώντας τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου βλέπουμε πως το σύνολο τιμών με μεγαλύτερη συχνότητα (δεσπόζουσα τιμή) βρίσκεται στην δεύτερη (1-2 ώρες) αλλά και στην τελευταία κλάση (4-5 ώρες) με συχνότητα 6 στα 20 και ποσοστό 30%. Από αυτό συμπεραίνουμε αφενός πως η κατανομή μας είναι δικόρυφη και αφετέρου πως ο ελεύθερος χρόνος των περισσότερων παιδιών κυμαίνεται από 2-3 και 4-5 ώρες. Επίσης από την ανάλυση των δεδομένων μας βλέπουμε πως το 25% διαθέτει 3-4 ώρες ελεύθερο χρόνο, το 10% 1-2 και το 5% 0-1. Στ τάξη Κλάσεις x i v i f i f i % 0 με 1 0,5 3 0,15 15% 1 με 2 1,5 5 0,25 25% 2 με 3 2,5 3 0,15 15% 3 με 4 3,5 2 0,1 10% 4 με 5 4,5 7 0,35 35% Σύνολο 20 1 100% Τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου στην Στ δημοτικού ήταν διαφορετικά: Το 35% απαντά πως ο ελεύθερος χρόνος του κυμαίνεται ανάμεσα σε 4-5 ώρες, το 25% σε 1-2 ώρες, ένα 15% σε 0-1 ενώ ένα άλλο 15% σε 2-3, και τέλος το 10% το οποίο επιλέγει τις 3-4 ώρες. Η δεσπόζουσα τιμή της κατανομής μας βρίσκεται στην τελευταία κλάση όπως και το 35% του δείγματός μας, δηλαδή στις 4-5 ώρες και υπολογίζεται στο 4,5. Σε μια σύγκριση ανάμεσα στις δύο τάξεις παρατηρούμε πως κατά μέσο όρο οι μαθητές της Δ (μ.ο.= 3,15 ώρες) διαθέτουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο σε σχέση με τους μαθητές της ΣΤ (μ.ο.= 2,75 ώρες). 8
8. Εξετάζοντας την όγδοη ερώτηση του ερωτηματολογίου η οποία αναφέρεται στις προτιμήσεις των παιδιών για τις δραστηριότητες που επιλέγουν στον ελεύθερο χρόνο τους, διαπιστώνουμε πως το 24,1% προτιμά να παίζει έξω με τους φίλους τους, ένα 22,5% να βλέπει τηλεόραση και ένα άλλο 22,5% ποσοστό να ασχολείται με τον υπολογιστή. Το 18,3% αθλείται στον ελεύθερό του χρόνο και 2,5% επιλέγει το σινεμά.μικρά ποσοστά επιλέγουν να μάθουν χορό (1,7%) ή κάποιο μουσικό όργανο (1,7%), να πάνε βόλτα (1,7%), να κάνουν ποδήλατο (1,7%) ή να διαβάσουν κάποιο βιβλίο 1,7%).Τέλος, κάποιοι παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια (0,8%) ή βοηθούν τους γονείς τους στο σπίτι (0,8%).Επίσης η δεσπόζουσα τιμή, η πιο συχνή δηλαδή στην κατανομή μας, είναι η τέταρτη (με συχνότητα 29) το να παίζουν δηλαδή έξω με τους φίλους τους. x i v i f i f i % βλέπω τηλεόραση 27 0,225 22,50% ασχολούμαι με τον Η/Υ 27 0,225 22,50% Αθλούμαι 22 0,183 18,30% παίζω με τους φίλους μου έξω 29 0,241 24,10% Μαθαίνω χορό 2 0,017 1,70% παίζω κάποιο μουσικό όργανο 2 0,017 1,70% Πηγαίνω βόλτα 2 0,017 1,70% κάνω ποδήλατο 2 0,017 1,70% Πηγαίνω σινεμά 3 0,025 2,50% Βοηθάω στο σπίτι 1 0,008 0,80% Διαβάζω βιβλία 2 0,017 1,70% παίζω ηλεκτρονικά παιχνίδια 1 0,008 0,80% Σύνολο 120 1 100,00% 24,10% 22,50% 22,50% 18,30% τι κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου; βλέπω τηλεόραση ασχολούμαι με τον Η/Υ αθλούμαι παίζω με τους φίλους μου έξω μαθαίνω χορό παίζω κάποιο μουσικό όργανο πηγαίνω βόλτα κάνω ποδήλατο πηγαίνω σινεμά βοηθάω στο σπίτι διαβάζω βιβλία παίζω ηλεκτρονικά παιχνίδια 1,70% 1,70% 1,70% 1,70% 2,50% 0,80% 1,70% 0,80% 9
9. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου το 75% απαντάει πως, ναι, είναι διατεθειμένα να αφιερώσουν κάποιο από τον ελεύθερο τους χρόνο για να μάθουν καινούρια πράγματα ενώ το 25% όχι. Θες να αφιερώνεις τον ελεύθερο χρόνο σου για να μαθαίνεις καινούρια πράγματα; 25% ναι όχι 75% x i v i f i f i % Ναι 30 0,75 75% Όχι 10 0,25 25% Σύνολο 40 1 100% 10. Στην ερώτηση αν τα παιδιά βοηθάνε τους γονείς τους στο σπίτι ή την δουλειά όταν έχουν χρόνο το 32,5% του δείγματος απάντησε λίγο, το 42,5% αρκετά ενώ το 25% πολύ. βοηθάς τους γονείς σου στο σπίτι ή στην δουλειά; 50% 42,50% 40% 32,50% 30% 25% 20% 10% 0% 0% καθόλου λίγο αρκετά πολύ x i v i f i f i % Καθόλου 0 0 0% Λίγο 13 0,325 32,50% Αρκετά 17 0,425 42,50% Πολύ 10 0,25 25% Σύνολο 40 1 100% 10
11. Διερευνώντας αν τα παιδιά προγραμματίζουν από πριν τι θα κάνουν στον ελεύθερό τους χρόνο διαπιστώσαμε πως το 15% απάντησε καθόλου, το 35% λίγο, το 20% αρκετά ενώ το 30% πολύ. 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% προγραμματίζεις από πριν τι θα κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου; 15% 35% 20% 30% καθόλου λίγο αρκετά πολύ x i v i f i f i % Καθόλου 6 0,15 15% Λίγο 14 0,35 35% Αρκετά 8 0,2 20% Πολύ 12 0,3 30% Σύνολο 40 1 100% 12. Η δωδέκατη ερώτηση έχει να κάνει με το αν τα παιδιά θεωρούν πως έχουν αρκετό ελεύθερο χρόνο και σύμφωνα με τις απαντήσεις τους διαπιστώνουμε πως η πλειοψηφία δηλαδή το 77,5% θεωρεί πως ο ελεύθερος χρόνος που διαθέτουν τους είναι αρκετός ενώ το 22,5% όχι. είναι αρκετός ο ελεύθερος χρόνος που έχεις; 22,50% 77,50% ναι όχι x i v i f i f i % Ναι 31 0,775 77,50% Όχι 9 0,225 22,50% Σύνολο 40 1 100% 11
13. Με την δέκατη τρίτη ερώτηση θέλαμε να ερευνήσουμε τι δραστηριότητες θα προτιμούσαν να κάνουν εάν είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Από τα αποτελέσματα διακρίνουμε πως το μεγαλύτερο ποσοστό του 20,1% θα πήγαινε βόλτα. Ύστερα ακολουθούν με 17,3% να ακούσουν μουσική, με 16,6% να ασχοληθούν με κάποιο άθλημα, το 15,3% να μάθει να παίζει κάποιο μουσικό όργανο το 11,8% να διαβάσει, και τέλος σε μικρότερα ποσοστά το 9,7% το οποίο προτιμά να μάθει χορό, το 6,9% να μάθει κάποια ξένη γλώσσα, το 1,5% να παίξει έξω το 0,8% τον ύπνο και την ξεκούραση. x i v i N i f i f i % F i Fi% να μάθω μια ξένη γλώσσα 10 10 0,069 6,90% 0,069 6,90% να διαβάσω 17 27 0,118 11,80% 0,187 18,70% να ακούσω μουσική 25 52 0,173 17,30% 0,36 36% να πάω βόλτα 29 81 0,201 20,10% 0,561 56,10% να μάθω χορό 14 95 0,097 9,70% 0,658 65,80% να ασχοληθώ με κάποιο άθλημα 24 119 0,166 16,60% 0,824 82,40% να μάθω να παίζω κάποιο μουσικό όργανο 22 141 0,153 15,30% 0,977 97,70% να παίξω 2 143 0,015 1,50% 0,992 99,20% να κοιμηθώ 1 144 0,008 0,80% 1 100% Σύνολο 144 1 100,00% 1,50% 0,80% 6,90% να μάθω μια ξένη γλώσσα να διαβάσω 16,60% 15,30% 9,70% 20,10% 11,80% 17,30% να ακούσω μουσική να πάω βόλτα να μάθω χορό να ασχοληθώ με κάποιο άθλημα να μάθω να παίζω κάποιο μουσικό όργανο να παίξω να κοιμηθώ αν είχες περισσότερο ελεύθερο χρόνο, τι από τα παρακάτω θα προτιμούσες να κάνεις; 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 6,90% 11,80% 17,30% 20,10% 9,70% 16,60% 15,30% 5,00% 0,00% να μάθω μια ξένη γλώσσα να διαβάσω να ακούσω μουσική να πάω βόλτα να μάθω χορό να ασχοληθώ με κάποιο άθλημα να μάθω να παίζω κάποιο μουσικό όργανο 1,50% 0,80% να παίξω να κοιμηθώ 12
ΣΥΖΗΤΗΣΗ Με βάση τα αποτελέσματα που εξήχθησαν από την έρευνα μας διαπιστώσαμε ότι δεν υπήρχε μεγάλη απόκλιση από τις αρχικές μας προβλέψεις. Αρχικά, είχαμε υπολογίσει ότι τα περισσότερα παιδιά θα αφιέρωναν περίπου μια με δυο ώρες καθημερινά για να διαβάζουν στο σπίτι, και όντως έτσι αποδείχθηκε. Όσον αφορά το εάν έχουν τελικά ελεύθερο χρόνο ή όχι πιστεύαμε αρχικά ότι ένα ποσοστό γύρω στο 20% θα έλεγε ότι δεν έχει. Τελικά όμως είδαμε ότι μόνο το 7.5% ισχυρίζεται ότι δεν έχει ελεύθερο χρόνο. Ακόμη πιστεύαμε ότι ο ελεύθερος χρόνος που έχουν τα παιδιά στην διάθεση τους θα κυμαινόταν κατά μέσο όρο στις 4 ώρες, ενώ τα αποτελέσματα έδειξαν ότι είναι περίπου 3 ώρες. Στην ερώτηση για το τι κάνουν τα παιδιά στον ελεύθερο χρόνο τους περιμέναμε ότι κυρίως θα προτιμούσαν να αθλούνται, να βλέπουν τηλεόραση, να βγαίνουν έξω με τους φίλους τους ή να ασχολούνται με τον Η/Υ αφού είναι κοινώς αποδεκτό ότι αυτές είναι μερικές από τις κύριες ασχολίες των παιδιών σήμερα. Αρχικά είχαμε την εντύπωση ότι όλα τα παιδιά θα ήθελαν να μαθαίνουν καινούρια πράγματα στον ελεύθερο χρόνο τους, αλλά ένα 25% διαφώνησε και δήλωσε ότι δεν θα ήθελε να αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του να μαθαίνει καινούρια πράγματα. Η έρευνα μας έδειξε ότι ένα ποσοστό της τάξεως του 15% δεν προγραμματίζει από πριν τι θα κάνει στον ελεύθερο χρόνο του, ενώ εμείς το υπολογίζαμε περίπου στο 20%. Αυτό που όντως μας έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν το αν είναι αρκετός ο ελεύθερος χρόνος που έχουν τα παιδιά στην διάθεση τους. Ενώ εμείς περιμέναμε πως περίπου το 50% θα προτιμούσε να έχει παραπάνω ελεύθερο χρόνο, αυτό το ποσοστό μειώθηκε στο 22.5%. Στην τελευταία ερώτηση του ερωτηματολογίου τα παιδιά καλούνταν να απαντήσουν στο τι θα επέλεγαν να κάνουν σε περίπτωση που είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Πιστεύαμε ότι η απάντηση με την μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης θα ήταν το να πάνε κάποια βόλτα όπως όντως και αποδείχθηκε. Το περίεργο ήταν ότι ήταν αρκετά τα παιδιά τα οποία επέλεξαν δραστηριότητες όπως το να μάθουν να παίζουν κάποιο μουσικό όργανο ή να ακούσουν μουσική, ενώ επίσης φυσιολογική μας φάνηκε η συχνότητα της επιλογής να ασχοληθούν με κάποιο άθλημα (περίπου 17%). Η πιο εντυπωσιακή, αλλά ίσως και ειλικρινής απάντηση ήταν το ότι τα παιδιά τελικά στον ελεύθερο χρόνο τους θα ήθελαν απλά να ξεκουραστούν και να κοιμηθούν περισσότερο. Η γενική εικόνα που μας άφησε αυτή η έρευνα ήταν ότι τα σημερινά παιδιά όντως θα ήθελαν να έχουν παραπάνω ελεύθερο χρόνο, και ότι το πρόγραμμα τους είναι αρκετά φορτωμένο. 13
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ηλεκτρονικές σημειώσεις σεμιναρίου: Διαλέξεις Σημειώσεις από τις παρουσιάσεις μέσα στην τάξη Π. A. Ρούσσος, Γ. Τσαούσης: «Στατιστική εφαρμοσμένη στις Κοινωνικές Επιστήμες», Αθήνα: εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 2006 Γρηγόρης Χλουβεράκης: «Εισαγωγή στη στατιστική: Περιγραφικές μέθοδοι και εφαρμογές στην ψυχοπαιδαγωγική έρευνα», Αθήνα: εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 2002 14
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Εδώ παραθέτουμε το ερωτηματολόγιο της έρευνας μας: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ημερομηνία συμπλήρωσης ερωτηματολογίου: Σχολείο: ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Συμπληρώστε τις απαντήσεις σας βάζοντας x ή στο τετράγωνο της επιλογής σας. 1. Φύλο: Αγόρι Κορίτσι 2. Τάξη: 3. Επάγγελμα πατέρα: 4. Επάγγελμα μητέρας: 5. Πόσες ώρες αφιερώνεις στο διάβασμα καθημερινά; 0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 6. Έχετε ελεύθερο χρόνο; Ναι Όχι 7.Αν ναι, πόσο ελεύθερο χρόνο έχετε; (σε ώρες) 0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 15
8. Τι κάνεις συνήθως στον ελεύθερο χρόνο σου; (μπορείς να επιλέξεις πάνω από ένα) Βλέπω τηλεόραση Ασχολούμαι με τον υπολογιστή Αθλούμαι Παίζω με τους φίλους μου έξω Άλλο:. 9. Θες να αφιερώνεις τον ελεύθερο σου χρόνο για να μαθαίνεις καινούρια πράγματα; Ναι Όχι 10. Βοηθάς τους γονείς σου στο σπίτι ή στην δουλειά; Καθόλου Λίγο Αρκετά Πολύ 11. Προγραμματίζεις από πριν τι θα κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου; Καθόλου Λίγο Αρκετά Πολύ 12. Είναι αρκετός ο ελεύθερος χρόνος που έχεις; Ναι Όχι 13. Αν είχες περισσότερο ελεύθερο χρόνο, τι από τα παρακάτω θα προτιμούσες να κάνεις; (μπορείς να επιλέξεις πάνω από ένα) Να μάθω μια ξένη γλώσσα Να διαβάσω (εξωσχολικά βιβλία, εφημερίδα, περιοδικά, κόμικ, κ.τ.λ.) Να ακούσω μουσική Να πάω βόλτα Να μάθω χορό Να ασχοληθώ με κάποιο άθλημα Να μάθω να παίζω κάποιο μουσικό όργανο Άλλο:.. 16