Επίδραςθ τθσ αντικατάςταςθσ του ενςιρϊματοσ αραβοςίτου από ενςίρωμα βικοκρικισ ςτθν ποςότθτα και χθμικι ςφςταςθ του αγελαδινοφ γάλακτοσ Ζέρβας Γ., Χατζηγεωργίου Ι. και Γαλλιάκις Κ. Εργαςτήριο Φυςιολογίασ Θρέψεωσ και Διατροφήσ του Γεωπονικοφ Πανεπιςτημίου Αθηνϊν
Η οικονομικι κρίςθ δθμιοφργθςε χρθματοοικονομικά προβλιματα ςτουσ παραγωγοφσ (κτθνοτρόφουσ). Οι ειςαγόμενεσ ηωοτροφζσ (π.χ. ςογιάλευρο) ςυνζβαλαν ςθμαντικά ςτθν αφξθςθ του κόςτουσ παραγωγισ των κτθνοτροφικϊν προϊόντων.
Εξ αιτίασ των παραπάνω κάποιοι παραγωγοί κατζφυγαν ςτθν περικοπι του ςιτθρεςίου (ποςοτικι ι ποιοτικι) με αποτζλεςμα τθ μείωςθ των αποδόςεων των ηϊων (π.χ. ςε γάλα). Εναλλακτικι λφςθ για τον παραγωγό αποτελεί θ αντικατάςταςθ π.χ. του ςογιάλευρου με κάποια άλλθ ηωοτροφι, πλοφςια ςε Ν-χεσ ουςίεσ, χαμθλότερου κόςτουσ.
Στθ βάςθ αυτισ τθσ υπόκεςθσ επιχειρικθκε θ αντικατάςταςθ του ενςιρϊματοσ αραβοςίτου, που ζχει χαμθλι περιεκτικότθτα ςε Ν-χεσ ουςίεσ, με ενςίρωμα βικοκρικισ, που ζχει υψθλότερθ περιεκτικότθτα ςε Ν-χεσ ουςίεσ, ςε ζνα κατά τα λοιπά ιςόρροπο ςιτθρζςιο αγελάδων γαλακτοπαραγωγισ με χαμθλότερο όμωσ ποςοςτό ςυμμετοχισ ςογιαλεφρου.
Σε δφο ιςοδφναμεσ, από πλευράσ γαλακτοπαραγωγισ, ομάδεσ αγελάδων χορθγικθκαν αντίςτοιχα ιςοαηωτοφχα ςιτθρζςια ολικισ ανάμειξθσ (TMR) ςτο ζνα εκ των οποίων (ομάδα Α) ςυμμετείχε το ενςίρωμα αραβοςίτου και ςτο άλλο (ομάδα Β) το ενςίρωμα βικοκρικισ ςε ίςθ ποςότθτα. Διάρκεια πειραματικισ περιόδου 6 εβδομάδεσ.
Σφνκεςθ ςιτθρεςίων (kg/ηϊο/θμζρα) ΟΜΑΓΑ Α (n = 73) ΟΜΑΓΑ Β (n = 22) Δλζίρωκα αραβοζίηοσ 25 --- Δλζίρωκα βηθοθρηζής ---- 25 Σαλός κεδηθής 3 3 Σηέκθσια δσζοποηίας 12 12 Μείγκα ζσκπ. δωοηροθώλ - Α 7,5 --- - Β --- 7,5
Σφνκεςθ μειγμάτων ΣΖ (%) Καρπός αραβοζίηοσ 62 87 Σογηάιεσρο 35 10 Ιζορροπ. αλοργάλωλ ζηοητείωλ + βηηακηλώλ Α Β 3 3 Σύλοιο 100 100
Προςδιοριςκείςεσ παράμετροι Καταναλιςκόμενθ ποςότθτα ςιτθρεςίου, kg/ηϊο/θμζρα Παραχκείςα ποςότθτα γάλακτοσ, kg/ηϊο/ιμερα Χθμικι ςφςταςθ γάλακτοσ (λίποσ, πρωτεΐνθ, λακτόηθ, ολικά ςτερεά, άνευ λίπουσ ςτερεά ςυςτατικά) Προφίλ λιπαρϊν οξζων λίπουσ γάλακτοσ
Χθμικι ςφςταςθ ηωοτροφϊν (% δείγματοσ) ΞΟ ΟΑΟ ΛΟ NDF Τ Δλζ. Αραβοζίηοσ 33,9 2,40 0,9 17,2 1,52 Δλζ. Βηθοθρηζής 27,3 3,88 1,23 13,2 2,64 Σαλός κεδηθής 87,1 13,8 1,38 4,40 6,35 Σηεκθ. δσζοποηίας 23,4 5,5 1,73 11,2 1,31 TMR A (ελζ. αραβ.) 42,5 6,51 2,47 17,60 2,28 ΤΜR Β (ελζ. βηθοθρ.) 41,0 6,43 1,95 14,30 3,06
Σφνκεςθ καταναλωκζντοσ ςιτθρεςίου (kg/ηϊο/θμζρα) Οκάδα Α Β Δλζ. αραβοζίηοσ 25 - Δλζ. βηθοθρηζής - 18,8 Σαλός κεδηθής 3,03 3,18 Σηεκθ. δσζοποηίας 12,50 12,72 Μείγκα ΣΕ 7,50 7,27
Μζςθ θμεριςια προςλθφκείςα ενζργεια και ποςότθτα κρεπτικϊν ςυςτατικϊν Οκάδα Α Β Δλέργεηα (MJ ΚΔΓ) 128 124 ΞΟ (kg) 20,4 17,2 OAO (kg) 3.125 2.700 NDF (g) 7.775 6.000 NDF (% ΞΟ) 38,1 35,0
Μζςεσ θμεριςιεσ ανάγκεσ αγελάδων ςε ενζργεια και κρεπτικά ςυςτατικά Α Ισοζύγιο ( ) Β Ισοζύγιο ( ) Δλέργεηα (ΜJ ΚΔΓ) 95,0 (+ 33) 106,5 (+17,5) ΞΟ (kg) 16,0 (+) 17,7 (-) ΟΑΟ (g) 2140 (+985) 2570 (+130) NDF (% ΞΟ) (+) οθ
Μζςθ θμεριςια παραχκείςα ποςότθτα γάλακτοσ (kg) Οκάδα Α Β Ακειτζείζα 17,81 21,58 Γ: 4% ι 18,05 21,70
Μζςθ χθμικι ςφςταςθ παραγόμενου γάλακτοσ (%) Οκάδα Α Β Λίπος 4,08 4,03 Πρωηεΐλε 3,75 3,82 Λαθηόδε 4,68 4,79 Οιηθά ζηερεά ζσζηαηηθά 13,20 13,30 Σηερεά άλεσ ιίποσς ζσζηαηηθά 9,15 9,30
Συμπεράςματα Με τθν καταναλωκείςα ποςότθτα ςιτθρεςίου (TMR) οι αγελάδεσ και των 2 ομάδων υπερκάλυπταν τισ ανάγκεσ τουσ ςε ενζργεια, Ν- χεσ ουςίεσ και λοιπά κρεπτικά ςυςτατικά. Η μζςθ θμεριςια παραγόμενθ ποςότθτα γάλακτοσ και θ χθμικι ςφςταςθ αυτοφ δεν διζφερε μεταξφ των δφο ομάδων.
Διαφορά Ν-χων ενςιρωμάτων 38,8 g (Β-Κ) 24,0 (Αρ.) = 14,8 g/kg 25 x 14.8 = 370 g OAO/θμζρα/αγελάδα Αντιςτοιχία ςε kg ςογιάλευρου:0,88 kg/θμ./αγελ. Με βάςθ το μείγμα των ΣΖ Σιτθρζςιο ΤΜR A = 7,5 x 0,35 x 0,97 = 2,55 kg ςογιάλευρο/θμ/αγελάδα Σιτθρζςιο ΤΜR Β = 7,27 x 0,10 x 0,97 = 0,70 kg ςογιάλευρο/θμ/αγελάδα
Εξοικονομθκείςα ποςότθτα ςογιάλευρου 2,55 0,70 = 1,85 kg/ημζρα/αγελάδα χωρίσ καμία δυςμενι επίδραςθ επί τθσ υγείασ και παραγωγικότθτασ τθσ αγελάδασ και με τθν προχπόκεςθ κατάρτιςθσ ιςόρροπου ςιτθρεςίου
Επιπλζον οφζλθ Με τθν καλλιζργεια βικο-κρικισ για παραγωγι ενςιρϊματοσ μποροφν να επιτευχκοφν δφο καλλιζργειεσ ετθςίωσ ςτθν ίδια ζκταςθ (βικοκρικι αρχικά με ςυγκομιδι περί τα μζςα Μαϊου, ακολουκοφμενθ από αραβόςιτο για παραγωγι ενςιρϊματοσ). Η χρθςιμοποίθςθ ψυχανκοφσ ςε ςυγκαλλιζργεια με αγρωςτϊδεσ μειϊνει το κόςτοσ παραγωγισ λόγω μθ χρθςιμοποίθςθσ Ν-χων λιπαςμάτων. Η ςυγκαλλιζργεια βικο-κρικισ (ι βικο-βρϊμθσ) μπορεί να γίνει και ςε μθ αρδευόμενουσ αγροφσ για παραγωγι ςανοφ ι ενςιρϊματοσ.
Γαλακτοπαραγωγή (kg/ημέρα) Μζςθ θμεριςια παραγόμενθ ποςότθτα γάλακτοσ (kg/ηϊο/θμζρα) 20 Οκάδα Α Οκάδα Β 10 10 20 30 40 Ημέρα Πειράματος
Λιποπεριεκτικότητα γάλακτος (%) Μζςθ λιποπεριεκτικότθτα γάλακτοσ (%) 4,5 4 Οκάδα Α Οκάδα Β 3,5 10 20 30 40 Ημέρα Πειράματος
Πρωτεϊνοπεριεκτικότητα γάλακτος (%) Μζςθ περιεκτικότθτα γάλακτοσ ςε πρωτεΐνθ (%) 3,8 Οκάδα Α Οκάδα Β 3,5 10 20 30 40 Ημέρα Πειράματος
Λακτόζη (%) Μζςθ περιεκτικότθτα γάλακτοσ ςε λακτόηθ (%) 5 4,9 4,8 4,7 Οκάδα Α Οκάδα Β 4,6 4,5 4,4 10 20 30 40 Ημέρα Πειράματος
Ολικά στερεά σσστατικά γάλακτος (%) Μζςθ περιεκτικότθτα γάλακτοσ ςε ολικά ςτερεά ςυςτατικά (%) 14 13 Οκάδα Α Οκάδα Β 12 10 20 30 40 Ημέρα Πειράματος
Ποσότητα γάλατος (kg/ζώο/ημέρα) Μζςθ θμεριςια παραγόμενθ ποςότθτα γάλακτοσ (kg/ηϊο) διορκωμζνθ ςε λ=4% 25 20 Οκάδα Α Οκάδα Β 15 10 20 30 40 Ημέρα Πειράματος