11 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΑΞΗ B ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΚΑΒΑΛΑ 2014
«Διατροφικές Συνήθειες» Έναυσµα για την εισαγωγή στο θέµα µας αποτέλεσε το γεγονός ότι αρκετά παιδιά απουσίασαν από το σχολείο λόγω ιώσεων. Προβληµατιστήκαµε για το πώς µπορούµε να θωρακίσουµε τον οργανισµό µας απέναντι στις ασθένειες και να διαφυλάξουµε την υγεία µας. Καταλήξαµε στο συµπέρασµα ότι η σωστή διατροφή διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο και αποφασίσαµε να διερευνήσουµε καλύτερα το θέµα. Επιµέρους θέµατα: Προέλευση-Κατηγορίες τροφίµων. Πυραµίδα Μεσογειακής Διατροφής. Διατροφικές συνήθειες του λαού µας. Υπευθυνότητα ως καταναλωτές. Η ταυτότητα της τάξης: Το συγκεκριµένο πρόγραµµα πραγµατοποιήθηκε από τους µαθητές της Β τάξης του 11 ου Δηµοτικού Σχολείου Καβάλας. Οι µαθητές που συµµετείχαν είναι: Διαλυνά Μαρία-Φωτεινή, Χίζαρης Πέτρος, Ντερβίση Ορνέλα, Γιουρούκη Κωνσταντίνα, Μιχαηλίδης Χρήστος-Αχιλέας, Πανακούλια Ευδοξία-Νεκταρία, Μερντάνι Κριστιάν, Γερακάκης Ελευθέριος, Λαχανά Βασίλειος, Γούντµπριτζ Λεωνίδας, Ζαβρακίδης Δηµήτριος, Τσολάκης Παρασκευάς, Καραβελίδης Βασίλειος, Κιοµουρτζής Νικόλαος, Μανάφης Ηλίας, Μπιτσάκου Αλέξανδρος, Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος, Σαλιακούρας Νικόλαος, Καΐµάκη Παναγιώτα- Ελένη, Κλεοβούλου Ελπινίκη, Γκέντζος Ιωάννης, Κωνσταντινίδου Δέσποινα- Ειρήνη, Λυµπεράκη Σωτηρία, Ουρανού Χαρίκλεια, Λουλέ Γεώργιος, Σαλπιγκτίδου Γεωργία, Τσιλογεώργη Κυράνθη, Φραγκάκη Ευδοκία, Σιµιτζής Αντώνης. Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Καζανίδου Μαρία.
Διάρκεια προγράµµατος: 40 διδακτικές ώρες. Στόχοι του προγράµµατος: Να γνωρίσουν οι µαθητές το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής µέσα από τη διατροφική πυραµίδα. Να µάθουν να διαβάζουν τις ετικέτες των τροφίµων, και τον τρόπο συντήρησης τους. Να κατανοούν τις διαφηµίσεις τροφίµων. Να αλλάξουν τυχόν λανθασµένες διατροφικές συνήθειες και να υιοθετήσουν ένα πιο υγιεινό τρόπο διατροφής. Να επεκτείνουν αλλά και να εµβαθύνουν τις γνώσεις τους γύρω από τη υγιεινή διατροφή. Να µπορούν να οργανώσουν ένα ισορροπηµένο θρεπτικά γεύµα (πχ πρωινό) Να καλλιεργήσουν τις σχέσεις τους µε τους άλλους και να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να ακολουθούν τους βασικούς κανόνες υγιεινής. Μεθοδολογία υλοποίησης Συνεργασία µε άλλους φορείς: Η εν λόγω καινοτοµία βασίζεται στη Διαθεµατική προσέγγιση της γνώσης, προωθεί την ανάπτυξη σχεδίων εργασίας (project), την οµαδοσυνεργατική διδασκαλία και ενισχύει τη δηµιουργική και διερευνητική µάθηση και την κριτική σκέψη. Στα πλαίσια της υλοποίησης της έχουµε συνεργασία µε γονείς, διατροφολόγο, υπεύθυνη του κυλικείου του σχολείου, καταστηµατάρχες της γειτονιά που ασχολούνται µε είδη διατροφής και ιδιαίτερη συνεργασία µε τον φούρναρη της γειτονιάς. Στα πλαίσια της συνεργασίας µας µε τους γονείς των παιδιών στείλαµε στους γονείς µια επιστολή:
Συµβόλαιο συνεργασίας οµάδων Οι µαθητές χωρίστηκαν σε οµάδες εργασίας. Ορίστηκαν οι ρόλοι των µελών κάθε οµάδες και οριοθετήθηκε ο τρόπος λειτουργίας της. Σε κάθε οµάδα υπήρχε ένας συντονιστής, εκπρόσωπος, καταγραφέας, βοηθός καταγραφέα. Οι ρόλοι αυτοί άλλαζαν κάθε φορά που τελείωνε µια επιµέρους εργασία. Για να αναπτυχθεί καλύτερα η συνεργασία και επικοινωνία ανάµεσα στους µαθητές συντάξαµε το συµβόλαιο συνεργασίας της οµάδας θέτοντας όλοι µαζί τους όρους του. Διαθεµατική προσέγγιση Μέσα από διάφορες δραστηριότητες προσπαθήσαµε να κατακτήσουµε τους στόχους που είχαµε θέσει. Τα παιδιά διατύπωσαν τις προτάσεις τους και τις καταγράψαµε: Παρακολουθήσαµε µια παρουσίαση ( power point) και γνωρίσαµε και αναλύσαµε την «Πυραµίδα της διατροφής» http://www.slideboom.com/presentations/297237/diatrofi
Γλώσσα Καλλιεργήσαµε τις δεξιότητες της γραφής-οµιλίας: Κάναµε γλωσσικές ασκήσεις: -Διαβάσαµε επίσης το απόσπασµα από το ανθολόγιο «Μια φορά ήταν η Κολοτούµπα» και έπειτα εικονογραφήσαµε κάθε οµάδα τις περιπέτειές της. Επίσης τα παιδιά δηµιούργησαν το δικό τους παραµύθι µε τέσσερες λέξεις κλειδιά: (νεράιδα, βιταµίνες, άµαξα, φρουτοβουνό) Τα παιδιά αφού συγκέντρωσαν διάφορες εικόνες τροφίµων από διαφηµιστικά φυλλάδια και περιοδικά µε την τεχνική του κολάζ φτιάξανε τον τροχό από τις οµάδες τροφίµων είχαµε συζητήσει πρώτα βέβαια για αυτές τις οµάδες και για τα τρόφιµα που περιλαµβάνουν.
Με την ίδια τεχνική του κολάζ τα παιδιά έφτιαξαν και την Πυραµίδα της Μεσογειακής Διατροφής. Μελετώντας την Πυραµίδα της Μεσογειακής Διατροφής καταλήξαµε στο συµπέρασµα ότι πρέπει να προσπαθήσουµε να τρώµε σε περισσότερες ποσότητες τα τρόφιµα που βλέπουµε στο κάτω µέρος της πυραµίδας, ενώ όσο ανεβαίνουµε προς την κορυφή, να µειώνουµε σταδιακά τις ποσότητες των τροφίµων που τρώµε. Συγκεντρώσαµε παροιµίες, αινίγµατα, γλωσσοδέτες και ποιήµατα που αφορούν τη Διατροφή και στα πλαίσια της Ευέλικτης ζώνης αξιοποιώντας το εκπαιδευτικό λογισµικό inspiration τα παιδιά συνέθεσαν και παρουσίασαν έναν εννοιολογικό χάρτη, λαµβάνοντας υπόψη όλες τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει µέχρι το σηµείο αυτό.
Φτιάξαµε το Αλφαβητάρι της διατροφής και έπειτα γράψαµε προτάσεις µε αυτές τις λέξεις. Το Αλφαβητάρι της διατροφής. Στα πλαίσια της πληροφορικής αξιοποιώντας το λογισµικό που υπάρχει στη διεύθυνση www.tagxedo.com τα παιδιά σχεδίασαν µια αφίσα µε λέξεις κλειδιά, συσχετίζοντας µεταξύ τους έννοιες, γεγονότα και πρόσωπα. Μερικές από τις αφίσες των παιδιών. Επισκεφτήκαµε το κυλικείο του σχολειού µας όπου µας υποδέχτηκε η υπεύθυνή του η κυρία Μαρία. Της πήραµε λοιπόν µια συνέντευξη µε ερωτήσεις που είχαµε ετοιµάσει στη τάξη για να µάθουµε πώς ετοιµάζει το υγιεινό κολατσιό που µας προσφέρει καθηµερινά, τι υλικά χρησιµοποιεί, πώς τα συντηρεί, αν µπορούµε να έχουµε φρούτα και γιαούρτι στο κυλικείο κ.ά. Το κυλικείο µας έχει µόνο υγιεινές τροφές.
Συνέντευξη από την υπεύθυνη του κυλικείου του σχολείου µας. Επίσης επισκεφτήκαµε τα µαγαζιά της γειτονιάς µας όπου οι επαγγελµατίες µας µίλησαν για την δουλειά τους, για τα τρόφιµα που παρασκευάζουν και εµπορεύονται. Όλοι οι παραγωγοί και οι προµηθευτές τροφίµων έχουν την ευθύνη να µας προµηθεύσουν ασφαλείς τροφές. Αλλά, παρόλα αυτά, υπάρχουν συγκεκριµένα πράγµατα που θα πρέπει να κοιτάµε : Τι κοιτάµε όταν πάµε για ψώνια Αξιοποιώντας το εκπαιδευτικό λογισµικό kidspiration τα παιδιά συνέθεσαν και παρουσίασαν έναν εννοιολογικό χάρτη, λαµβάνοντας υπόψη όλες τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει µέχρι το σηµείο αυτό.
Επίσκεψη στα µαγαζιά της γειτονιάς µας. Κατά την επίσκεψή µας στο φούρνο της γειτονίας µας τα παιδιά έµαθαν τον τρόπο παρασκευής του ψωµιού και προσπάθησαν και εκείνα να ζυµώσουν και να πλάσουν το δικό τους ψωµάκι. Η χαρά τους δε περιγράφονται! Επίσκεψη στο φούρνο της γειτονιάς µας.
Στα πλαίσια του προγράµµατος, πραγµατοποιήθηκε στο Σχολείο µας η επίσκεψη-ενηµέρωση διατροφολόγου. Η κ. Άννα Πολυµέρου ανέλυσε στα παιδιά τα οφέλη της υγιεινής διατροφής και ιδιαίτερα της καθηµερινής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών. Οι µαθητές και οι µαθήτριες απάντησαν αλλά και υπέβαλαν ερωτήσεις στο διατροφολόγο για θέµατα διατροφής. Ευχαριστούµε θερµά την κ. Άννα Πολυµέρου που αποδέχθηκε την πρόσκλησή µας, επισκέφθηκε το σχολείο µας, ενηµέρωσε τα παιδιά µας για τα οφέλη της υγιεινής διατροφής και απάντησε υποµονετικά στις ερωτήσεις τους. Επίσκεψη διατροφολόγου
Μαθηµατικά Οι µαθητές χωρισµένοι σε οµάδες προσπάθησαν να λύσουν διάφορα προβλήµατα µε Ευρώ!! Οι οµάδες συνεργάστηκαν πολύ καλά και αν και δεν έφτασαν όλες στη λύση, παρόλα αυτά όλα προσπάθησαν και δοκίµασαν να τη βρουν. Στο τέλος τα πρόβληµα λύθηκαν µέσα στην τάξη και οι οµάδες τα κατανόησαν, τα συµπλήρωσαν ή τα διόρθωσαν. Μια απ τις δραστηριότητες που κάναµε και άρεσε πολύ στα παιδιά, ήταν και το παιχνίδι για τις διατροφικές συνήθειές τους. Μάζεψε πόντους και κέρδισε!! Συµπλήρωσε τους πόντους που µάζεψες για το τι έφαγες ολόκληρη την εβδοµάδα : Αν οι τροφές που κατανάλωσες προέρχονται από κάτω προς τα πάνω από το: 1 ο σκαλοπάτι κερδίζεις: 4 βαθµούς 2 ο σκαλοπάτι κερδίζεις: 3 βαθµούς 3 ο σκαλοπάτι κερδίζεις: 2 βαθµούς 4 ο σκαλοπάτι κερδίζεις: 1 βαθµό ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΙ ΜΕΣΗ- ΜΕΡΙ ΒΡΑΔΥ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ -----
Αγγλικά Εκµάθηση, στα αγγλικά, των βασικών λέξεων που εκφράζουν τρόφιµα. Αισθητική αγωγή Ζωγραφίσαµε: Δηµιουργίες των µικρών µαθητών. Δηµιουργήσαµε και παίξαµε το φιδάκι της διατροφής. Το φιδάκι της διατροφής Χρωµατίσαµε : την κυρα- Σαρακοστή, που είναι ένα από τα παλαιότερα ελληνικά έθιµα και σχετίζεται µε τη µεγάλη εορτή του Πάσχα. Η κυρα- Σαρακοστή είναι ένα αυτοσχέδιο ηµερολόγιο για τις ηµέρες της µεγάλης Σαρακοστής. Έχει επτά πόδια ίσα σε αριθµό µε τις επτά εβδοµάδες της µεγάλης σαρακοστής, έχει τα χέρια σταυρωµένα γιατί προσεύχεται και το στόµα κλειστό γιατί νηστεύει. Καθώς κυλάει η σαρακοστή κόβουµε ένα ένα τα
πόδια µέχρι το τελευταίο της Μεγάλης Εβδοµάδας οπότε και µε το ερχοµό της Ανάστασης του Χριστού τελειώνει και η νηστεία. Η κυρά Σαρακοστή. Θεατρική αγωγή Μοιράσαµε ρόλους και δραµατοποιήσαµε το παραµύθι που διαβάσαµε «η παλέτα των συναισθηµάτων» Επίσης τα παιδιά έγιναν µικροί σεφ και παρασκεύασαν το δικό τους παραδοσιακό γιαούρτι καθώς επίσης και µια ωραία φρουτοσαλάτα!! Μουσική Ακούσαµε και τραγουδήσαµε τραγούδια σχετικά µε τη διατροφή «Τόσο λάθος διατροφή» της Τατιάνας Ζωγράφου (Χορωδία Τυπάλδου) «Ο χορός των µπιζελιών» του Μάνου Χατζιδάκη από τη «Λιλιπούπολη», «Το καρότο και η αγκινάρα-παραµυθοτράγουδα», «Ο Πρίγκιπας Λεµόνης και η όµορφη Κρεµµύδω"»
Αξιολόγηση Για την αξιολόγηση του προγράµµατος µας δώσαµε στα παιδιά να εργαστούν συνεργατικά και να συµπληρώσουν την ακροστιχίδα της διατροφής αξιοποιώντας το λογισµικό hot potatoes. Από τις απαντήσεις των παιδιών και πραγµατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστηριότητες µε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς µαζί τους θεωρούµε ότι πετύχαµε σε ένα ικανοποιητικό βαθµό τους στόχους που αρχικά είχαµε θέσει. Τα παιδιά είναι σηµαντικό να τονίσουµε ότι κυρίως µέσα από το παιχνίδι και µε την δική µας ενθάρρυνση µπόρεσαν να προσεγγίσουν και να ευαισθητοποιηθούν σχετικά µε το θέµα της διατροφής, ώστε να µπορέσουν να γίνουν συνειδητοί καταναλωτές. Είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις προσωπικές τους απόψεις και να αποκτήσουν νέες εµπειρίες και γνώσεις µέσα από τις διερευνητικές δραστηριότητες. Είναι βασικό ο καθένας να συνειδητοποιήσει τους κινδύνους από την κακή διατροφή και να υιοθετήσει σταδιακά πιο υγιεινές συνήθειες και πρωτίστως να καλλιεργήσει τις συνήθειες αυτές στα µικρά παιδιά.